ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους

1.10.2015 - (2014/2214 (INI))

Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης
Εισηγητής: Ivan Jakovčić

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους

(2014/2214(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου (COM(2014)0357), καθώς και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης και το υποστηρικτικό αναλυτικό έγγραφο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (εφεξής «ΚΚΔ»)[1],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης[2],

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την προστιθέμενη αξία των μακροπεριφερειακών στρατηγικών (COM(2013) 0468) και τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 11ης Σεπτεμβρίου 2014, με θέμα την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου (COM(2014)0357) και την στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου: έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία στις ΜΜΕ (διερευνητική γνωμοδότηση που ζήτησε η ιταλική Προεδρία της ΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 21ης Ιανουαρίου 2014, με θέμα «Στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους (EUSAIR)» (διερευνητική γνωμοδότηση),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 26ης Ιουνίου 2014, με θέμα «Στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της Επιτροπής των Περιφερειών, της 11ης Οκτωβρίου 2011, με θέμα «Εδαφική συνεργασία στη Λεκάνη της Μεσογείου μέσω της μακροπεριφέρειας Αδριατικής-Ιονίου»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Ιουλίου 2012 σχετικά με την εξέλιξη των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της EE: τρέχουσες πρακτικές και προοπτικές για το μέλλον, κυρίως στη Μεσόγειο[3],

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Θαλάσσια στρατηγική για την Αδριατική θάλασσα και το Ιόνιο πέλαγος» (COM(2012)0713),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τη διακυβέρνηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών (COM(2014)0284),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 26ης Ιανουαρίου 2011 με τίτλο «Συμβολή της περιφερειακής πολιτικής στη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (COM(2011) 0017),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/52/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου 2005/370/ΕΚ της 17ης Φεβρουαρίου 2005 για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (Σύμβαση του Aarhus),

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη της Ανκόνας, που εκδόθηκε στη Διάσκεψη για την Ανάπτυξη και Ασφάλεια της Αδριατικής και του Ιονίου στις 19 και 20 Μαΐου 2000,

–  έχοντας υπόψη την ιδρυτική διάσκεψη της ευρωπεριφέρειας Αδριατικής-Ιονίου που πραγματοποιήθηκε στην Πούλα στις 30 Ιουνίου 2006 και τη διακήρυξη σχετικά με τη δρομολόγηση της πρωτοβουλίας για τη δημιουργία της στρατηγικής για την Αδριατική που εγκρίθηκε στη συνέλευση της ευρωπεριφέρειας Αδριατικής-Ιονίου, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Σπλιτ στις 22 Οκτωβρίου 2009,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών (Τμήμα Β: Διαρθρωτικές πολιτικές και Συνοχή) τον Ιανουάριο του 2015 με τίτλο «New Role of Macro-Regions in European Territorial Cooperation» (Ο νέος ρόλος των μακροπεριφερειών στην ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών (Τμήμα Β: Διαρθρωτικές πολιτικές και Συνοχή) τον Ιούνιο του 2015 με τίτλο «Adriatic and Ionian region: Socio-Economic Analysis and Assessment of Transport and Energy Links» (Περιφέρεια Αδριατικής και Ιονίου: κοινωνικο-οικονομική ανάλυση και αξιολόγηση των μεταφορικών και ενεργειακών συνδέσεων),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και της Επιτροπής Αλιείας (A8-0279/2015),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές αποτελούν ένα νέο πρότυπο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στο πλαίσιο του οποίου η συμμετοχή ενδιαφερόμενων φορέων που εκπροσωπούν το ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και η συμπληρωματικότητα μεταξύ διαφορετικών πολιτικών και προγραμμάτων έχουν ουσιαστική σημασία για την επιτυχή εφαρμογή και υλοποίηση των στόχων· λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανισμοί περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης στην προώθηση της δημοκρατίας, της αποκέντρωσης και της μεγαλύτερης τοπικής και περιφερειακής αυτονομίας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παλαιότερες στρατηγικές των περιοχών της Βαλτικής Θάλασσας και του Δούναβη έχουν αποφέρει απτά οφέλη για τις εμπλεκόμενες περιοχές, έχουν επιβεβαιώσει την επιτυχία των μηχανισμών συνεργασίας της ΕΕ και προσφέρει χρήσιμη εμπειρία για την ανάπτυξη νέων μακροπεριφερειακών στρατηγικών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αυξάνεται το ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει οι περιφέρειες σε αυτή την σύγχρονη μορφή περιφερειακής συνεργασίας και για το μοντέλο διαχείρισης που την συνοδεύει· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ειδικά έχει συμβεί πρόσφατα σε ορεινές περιοχές όπως η περιοχή των Καρπαθίων και των Άλπεων, στις οποίες οι φυσικοί περιορισμοί απαιτούν την εφαρμογή συγκεκριμένης περιφερειακής πολιτικής·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια μακροπεριφερειακή στρατηγική ως ολοκληρωμένο πλαίσιο που αφορά κράτη μέλη και τρίτες χώρες στην ίδια γεωγραφική περιοχή και την οποία εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποτελεί στρατηγική της ΕΕ·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν μεγάλες κοινωνικοοικονομικές διαφορές μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν σε αυτήν τη στρατηγική, ιδίως μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των κρατών που δεν είναι μέλη της ΕΕ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το αυξημένο ενδιαφέρον των χωρών στην περιφέρεια Αδριατικής και Ιονίου για συνεργασία και καθορισμό κοινών δράσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αξιοποιώντας τις δυνατότητες ολόκληρης της περιφέρειας, καθώς και η συνεχής προσπάθειά τους για την επίτευξη συνέργειας, οδήγησαν στην έγκριση της στρατηγικής της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου (EUSAIR)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές μπορούν να θεωρηθούν ως ένα εργαλείο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της μεγαλύτερης εδαφικής συνοχής που βασίζεται στην εθελοντική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών χωρών για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EUSAIR αποτελεί μια νέα μορφή περιφερειακής συνεργασίας η οποία μπορεί να συνδράμει τις συμμετέχουσες υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες στην πορεία τους προς την ΕΕ και βασικό συστατικό της ευρύτερης μεσογειακής πολιτικής της ΕΕ, όπως εκφράζεται από την Ένωση για τη Μεσόγειο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EUSAIR, ως τμήμα της περιφερειακής πολιτικής της ΕΕ, αποτελεί εργαλείο για την προαγωγή της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής με κύριους στόχους τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, την προαγωγή πραγματικής σύγκλισης και την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω του ημίκλειστου χαρακτήρα της η Αδριατική Θάλασσα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στη ρύπανση, έχει δε ασυνήθη υδρογραφικά χαρακτηριστικά, όπως είναι το γεγονός ότι το βάθος και η ακτογραμμή της ποικίλλουν κατά πολύ ανάμεσα στο βορρά και τον νότο της περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αλιευτικά αποθέματα είναι κοινά για όλες τις παράκτιες χώρες, γεγονός που ασκεί διαρκή πίεση στην ανανέωση των αποθεμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατάξεις του μελλοντικού κανονισμού πλαισίου για τα τεχνικά μέτρα σχετικά με την μεταρρυθμισμένη ΚΑλΠ θα πρέπει να εκπονηθούν σε περιφερειακή βάση και να είναι προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες αυτής της περιοχής και τους θαλάσσιους πόρους και αλιεύματα που διαθέτει·

Γενικές σκέψεις

1.  επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης· πιστεύει ότι αποτελεί βήμα ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αυτής της περιοχής της Ευρώπης· τονίζει ότι η EUSAIR δημιουργήθηκε για να προσθέτει αξία στις παρεμβάσεις, είτε αυτές γίνονται από την ΕΕ είτε από εθνικές ή περιφερειακές αρχές είτε από τον ιδιωτικό τομέα, κατά τρόπο που να ενισχύει σημαντικά τη λειτουργία της μακροπεριφέρειας· επισημαίνει τις προοπτικές της στρατηγικής για τις υποψήφιες και τις δυνάμει υποψήφιες χώρες της περιφέρειας· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η στρατηγική να βασίζεται στις αρχές της ολοκλήρωσης, του συντονισμού, της συνεργασίας και της εταιρικής σχέσης· επαναλαμβάνει τη σημασία της αρχής των «τριών όχι»: όχι νέα νομοθεσία, όχι νέα θεσμικά όργανα, όχι νέα χρηματοδότηση, καθώς οι μακροπεριφέρειες αποτελούν πλαίσια για πρωτοβουλίες συνεργασίας, αξιοποιώντας συνέργειες που προκύπτουν από τη σύνδεση των διαφόρων μέσων πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων·

2.  χαιρετίζει τις προσπάθειες που κατέβαλαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς όσον αφορά τη διαμόρφωση μιας θεσμικής δομής για την υλοποίηση της EUSAIR εντός του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου· ενθαρρύνει όλους τους εθνικούς, περιφερειακούς και τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς να αναλάβουν πλήρως την ευθύνη υλοποίησης των έργων που καλύπτει η παρούσα μακροπεριφερειακή στρατηγική· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της θεσμικής ικανότητας και αποτελεσματικότητας των δημόσιων διοικήσεων και δημόσιων υπηρεσιών και της διασφάλισης, σε κάθε συμμετέχουσα χώρα, επαρκών πόρων και κατάλληλου διοικητικού προσωπικού που θα προορίζεται ρητώς για την υλοποίηση της EUSAIR·

3.  τονίζει την ανάγκη για μια τοποκεντρική προσέγγιση όσον αφορά τις δραστηριότητες συνεργασίας και επισημαίνει την προστιθέμενη αξία του μοντέλου πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που θα πρέπει να αντιμετωπίσει την έλλειψη διοικητικής ικανότητας και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την συγκέντρωση πόρων στην μακροπεριφέρεια· επιμένει, εν προκειμένω, ότι είναι αναγκαίο να συμπεριληφθούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στους φορείς διαχείρισης πολιτικής και στους επιχειρησιακούς, τεχνικούς και εκτελεστικούς φορείς της στρατηγικής διατηρώντας συγχρόνως τον ρόλο της Επιτροπής στην διαδικασία συντονισμού· τονίζει ότι η τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (CLLD) μπορεί να κινητοποιήσει και να εμπλέξει τοπικούς παράγοντες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και να συμβάλει στην ενίσχυση του αισθήματος οικειοποίησης των έργων στους πολίτες·

4.  τονίζει τη σημασία διαμόρφωσης μιας διαφανούς διαδικασίας για την υιοθέτηση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της στρατηγικής, καθώς και της ύπαρξης ανοικτού και συμμετοχικού πνεύματος προς την κοινωνία των πολιτών και όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη· τονίζει ότι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση σε όλους τους πυλώνες είναι απαραίτητες για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και την εξασφάλιση της δημόσιας στήριξης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την κατάλληλη προβολή της στρατηγικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, να παρέχουν επαρκή ενημέρωση σχετικά με τους στόχους και τα αποτελέσματα της στρατηγικής, και να προωθήσουν τον συντονισμό και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών με άλλες υφιστάμενες και μελλοντικές μακροπεριφερειακές στρατηγικές·

5.  επισημαίνει την ανάγκη εναρμόνισης της νομοθεσίας των χωρών εκτός ΕΕ με το συγκεκριμένο ανά τομείς κεκτημένο που σχετίζεται με τη στρατηγική, προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της ΕΕ και η τακτική, νόμιμη και έγκαιρη εφαρμογή βάσει των προτύπων και της νομοθεσίας της ΕΕ· ενθαρρύνει όλες τις συμμετέχουσες χώρες να συγκροτήσουν ομάδες προβληματισμού και να οργανώνουν τακτικές συνεδριάσεις προκειμένου να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές με σκοπό να διασφαλισθεί αυτή η διαδικασία και να καταστεί πιο αποτελεσματική·

6.  επισημαίνει ότι, λόγω της απότομης πτώσης των ιδιωτικών επενδύσεων σε όλες τις χώρες της περιφέρειας, σε συνδυασμό με τη δημοσιονομική εξυγίανση και την περιορισμένη επενδυτική ικανότητα του δημόσιου τομέα, ενδέχεται να προκύψουν προβλήματα στη χρηματοδότηση έργων στο πλαίσιο της στρατηγικής· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο οικειοποίησης, δέσμευσης και ηγεσίας, το οποίο είναι αναγκαίο για την επιτυχή υλοποίηση της στρατηγικής·

7.  επικροτεί το γεγονός ότι τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) και ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας 2014-2020, και ιδίως το Πρόγραμμα Συνεργασίας Αδριατικής-Ιονίου 2014-2020 (ADRION), παρέχουν σημαντικούς δυνητικούς πόρους και ευρύ φάσμα εργαλείων και τεχνικών επιλογών για τη στρατηγική· στηρίζει το γεγονός ότι είναι διαθέσιμοι και άλλοι πόροι και μηχανισμοί που σχετίζονται με τους πυλώνες της στρατηγικής, και συγκεκριμένα τα προγράμματα «Ορίζοντας 2020» και Erasmus Plus που αφορούν όλους τους πυλώνες, η διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» όσον αφορά τον πυλώνα II, το πρόγραμμα LIFE όσον αφορά τον πυλώνα III, καθώς και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, και τα προγράμματα COSME και «Δημιουργική Ευρώπη» για τις ΜΜΕ όσον αφορά τον πυλώνα IV, καθώς και το πρόγραμμα INNOVFIN για τη χρηματοδότηση της καινοτομίας· ενθαρρύνει τη συνεργασία, προκειμένου να υπάρξει συνέργεια των διαθέσιμων πόρων, μεταξύ των επιτροπών παρακολούθησης των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας που λειτουργούν στην περιφέρεια, του Διοικητικού Συμβουλίου της EUSAIR και των διαχειριστικών αρχών των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ)· τονίζει ότι η στρατηγική πρέπει να δώσει τη δυνατότητα για πιο αποτελεσματική και αποδοτική χρήση των υφιστάμενων μηχανισμών και πόρων·

8.  ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους εθνικούς, περιφερειακούς και τοπικούς φορείς που είναι αρμόδιοι για την κατάρτιση, τη διαχείριση και την υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΔΕΤ να τονίσουν τη σημασία των μακροπεριφερειακών έργων και δράσεων·

9.  τονίζει τη σημασία που έχει να καθοριστεί σε μακροπεριφερειακό επίπεδο η δομή υλοποίησης και οι μηχανισμοί συντονισμού προκειμένου να διευκολυνθεί η συνεργασία και μέσω του κοινού σχεδιασμού, της ευθυγράμμισης των ευκαιριών χρηματοδότησης και της υιοθέτησης μιας προσέγγισης από τη βάση· υπογραμμίζει την ανάγκη να ευθυγραμμισθούν τα εθνικά και περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα με τους στόχους της στρατηγικής, συμπεριλαμβανομένης, όπου αυτό είναι δυνατό, της ενσωμάτωσης της EUSAIR στα προγράμματα· θεωρεί αναγκαίο τον συντονισμό και την εναρμόνιση των πρωτοβουλιών, των προτάσεων και των έργων που σχετίζονται με την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου·

10.  ενθαρρύνει την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και τις συμμετέχουσες χώρες να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που παρέχονται στο πλαίσιο του νεοσυσταθέντος Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) για τη χρηματοδότηση έργων στην περιφέρεια τα οποία θα προσφέρουν προστιθέμενη αξία, θα προωθήσουν την βιώσιμη ανάπτυξη και την οικονομική και κοινωνική συνοχή, θα τονώσουν την ανάπτυξη, θα αυξήσουν την απασχόληση σε μακροπεριφερειακό επίπεδο και θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020· ενθαρρύνει στο πλαίσιο αυτό τη χορήγηση «μορίων» σε μακροπεριφερειακά έργα κατά το στάδιο επιλογής έργων λόγω του εγγενούς διεθνικού χαρακτήρα τους·

11.  επισημαίνει ότι δεν υφίστανται συγκεκριμένοι πόροι που να προορίζονται μόνο για την υλοποίηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών και ότι η ισχυρή πολιτική βούληση, η εταιρική σχέση και ο συντονισμός μεταξύ των χωρών αποτελούν προϋπόθεση για την επιτυχία· καλεί, ως εκ τούτου, τις χώρες της περιφέρειας να συσσωρεύσουν κεφάλαια (κεφάλαια ΕΔΕΤ, ΜΠΒ και ΕΤΣΕ), καθώς και συνεισφορές από εθνικές πηγές στα πλαίσια της ΕΤΕπ, ως οικονομική και επενδυτική πλατφόρμα για τη στήριξη της χρηματοδότησης των έργων που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής· ζητεί τη δημιουργία διαφανούς και δημόσια διαθέσιμης σειράς έργων για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου, η οποία θα προβάλει τις εν εξελίξει και τις δυνητικές επενδυτικές ανάγκες και τα εν εξελίξει και δυνητικά έργα, ώστε να ενθαρρυνθούν οι επενδυτές να επενδύσουν σε αυτά·

12.  παροτρύνει τους ενδιαφερόμενους φορείς να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, να αντλήσουν διδάγματα από την εμπειρία που αποκτήθηκε και να εντοπίσουν τα εμπόδια στην υλοποίηση άλλων μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ και να εντείνουν τη συνεργασία με αντίστοιχους φορείς από άλλες μακροπεριφέρειες, όπως φορείς από τη Βαλτική Θάλασσα, τη λεκάνη του Δούναβη και τις μακροπεριφέρειες των Άλπεων·

13.  ζητεί από την Επιτροπή να καταργήσει τα διοικητικά και τα μη οικονομικού χαρακτήρα εμπόδια που αποτρέπουν συχνά τους δυνητικούς επενδυτές να επενδύσουν σε τέτοιου είδους έργα·

14.  θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να βρεθούν τρόποι για τη συμμετοχή χωρών που δεν εμπλέκονται στη στρατηγική και οι οποίες βρίσκονται από γεωγραφική και οικονομική άποψη κοντά στην περιφέρεια, τουλάχιστον στη βάση μεμονωμένων και ειδικών έργων· επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό τη σημασία της διασυνοριακής και διεθνικής συνεργασίας στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής και καλεί τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να κάνουν χρήση των υφιστάμενων βέλτιστων πρακτικών στο πεδίο αυτό·

15.  υπενθυμίζει τον σημαντικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στην περιφέρεια και τονίζει την ανάγκη τακτικής αξιολόγησης των στρατηγικών που έχουν σχεδιαστεί για την επίτευξη οικονομικής ανάκαμψης· επισημαίνει ότι οι χώρες στην περιφέρεια βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης και έχουν διαφορετικές ανάγκες· καλεί την Επιτροπή να υπογραμμίσει τη σημασία της δημιουργίας των προϋποθέσεων για τη μείωση των κοινωνικοοικονομικών διαφορών μεταξύ των χωρών· στηρίζει τις μεταρρυθμίσεις στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και ενθαρρύνει την ανταλλαγή γνώσεων, εμπειριών και πρακτικών στο πλαίσιο αυτό·

16.  επισημαίνει ότι είναι αναγκαία η ενίσχυση, η ανανέωση και η εμβάθυνση της πολιτιστικής, επιστημονικής και εκπαιδευτικής συνεργασίας, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης των δυνατοτήτων ακαδημαϊκής κινητικότητας των φοιτητών και του ακαδημαϊκού προσωπικού· επισημαίνει ότι η επιστήμη και η καινοτομία αποτελούν προϋποθέσεις για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη· υπογραμμίζει την αλληλεξάρτηση της επιστημονικής και της πολιτιστικής συνεργασίας με την ανάπτυξη της οικονομικής δυναμικής και του επιπέδου ποικιλομορφίας και βιωσιμότητας του τουρισμού στην περιφέρεια·

17.  επιδοκιμάζει την εκπροσώπηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα διευθυντικά όργανα της EUSAIR· ζητεί από την Επιτροπή να αναλύσει τις κοινές προσπάθειες των χωρών της περιφέρειας (κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες), καθώς και την αποτελεσματική συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής·

18.  παραπέμπει σε προηγούμενα που έχουν καθιερωθεί στο πλαίσιο άλλων μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ και ζητεί να στηριχθούν, στο πλαίσιο πιλοτικών έργων και προπαρασκευαστικών δράσεων, διαφορετικά είδη δράσεων, από μελέτες μέχρι κεφάλαιο εκκίνησης, για την προετοιμασία έργων σε διάφορους τομείς προτεραιότητας·

19.  θεωρεί ότι, στο στάδιο υλοποίησης της στρατηγικής, είναι αναγκαίο οι γενικές αρχές της, και ιδίως οι απαιτήσεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και την αξιοποίηση των φυσικών πόρων, να ληφθούν δεόντως υπόψη και στους τέσσερις πυλώνες, μεταξύ άλλων προκειμένου να εφαρμοστεί μια ολιστική προσέγγιση έναντι των περίπλοκων και ποικίλων προκλήσεων της μακροπεριφέρειας·

20.  τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές που αναφέρονται στο άρθρο 174 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως νησιά και ορεινές και αγροτικές περιοχές, με σκοπό τον εντοπισμό και την αξιοποίηση του ιδιαίτερου δυναμικού τους, ιδίως στον τομέα του τουρισμού, με σεβασμό στους τομείς παρέμβασης και στις προτεραιότητες που καθορίζονται στην παρούσα έκθεση· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να προτείνει την καθιέρωση ευρωπαϊκού έτους νησιωτικών και ορεινών περιοχών·

21.  θεωρεί απαραίτητο να βρεθούν τρόποι για τις συμμετέχουσες χώρες να συμπεριλάβουν άλλους σημαντικούς πυλώνες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αναπτυξιακά οφέλη για την περιοχή, όπως η γεωργία λόγω των ειδικών γεωκλιματικών συνθηκών, της βιοποικιλότητας και της δυνατότητας δημιουργίας συνεργατικών συντονισμένων αποτελεσμάτων και περαιτέρω ανάπτυξης· συνιστά στενή συνεργασία και συντονισμό μεταξύ περιοχών της ενδοχώρας, της παράκτιας ζώνης και των νήσων προκειμένου να επιτευχθούν συνέργειες μεταξύ έργων καθαρής ενέργειας και παραγωγής υγιεινών τροφίμων·

22.  εφιστά την προσοχή στη σημασία της επαρκούς υποβολής εκθέσεων και της αξιολόγησης της υλοποίησης της στρατηγικής· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τις συμμετέχουσες χώρες από κοινού με την Επιτροπή να συλλέγουν αξιόπιστα δεδομένα βάσης και να ορίζουν συγκεκριμένους στόχους για κάθε πυλώνα, οι οποίοι θα αξιολογούνται σε ετήσια βάση και θα δημοσιοποιούνται·

23.  ζητεί την υιοθέτηση σφαιρικής και ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής προσέγγισης για το μεταναστευτικό· επισημαίνει ότι η περιφέρεια αντιμετωπίζει σοβαρές μεταναστευτικές προκλήσεις και εκφράζει τη λύπη του για τις τραγωδίες στη Μεσόγειο· επισημαίνει ότι για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων είναι απαραίτητη μια σημαντική μεταστροφή στις πολιτικές ασύλου από άποψη αλληλεγγύης μεταξύ κρατών μελών· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να εξεταστεί η συνολική στρατηγική για τη συνεργασία με τρίτες χώρες· εκφράζει τη λύπη του για την ανεπαρκή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ σχετικά με τις μεταναστευτικές προκλήσεις· ενθαρρύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών για την υποδοχή προσφύγων και απευθύνει κατεπείγουσα έκκληση να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα κοινωνικά και ανθρωπιστικά ζητήματα που απασχολούν την περιφέρεια, με στόχο πιθανό επανακαθορισμό των μελλοντικών προτεραιοτήτων της EUSAIR·

24.  προσβλέπει σε μια νέα ώθηση για την ενίσχυση της ειρήνης και της ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη·

25.  επισημαίνει ότι στην πορεία μπορεί να προκύψουν νέα ζητήματα και να εξελιχθούν οι προτεραιότητες, γεγονός που απαιτεί την επικαιροποίηση, τροποποίηση ή αντικατάσταση των δράσεων, των έργων και των αντίστοιχων στόχων τους·

26.  καλεί τις χώρες να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο του σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων προκειμένου να εφαρμόζονται τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα, δεδομένου ότι πρόκειται για ιδιαίτερα ευαίσθητο πεδίο που αφορά γλωσσικά ζητήματα·

27.  τονίζει ότι, στο πλαίσιο των διαφόρων σταδίων εφαρμογής, είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η κατάλληλη κατάρτιση των δημόσιων και ιδιωτικών οικονομικών φορέων, των κοινωνικών φορέων και των διαφόρων παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών, μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων και οργανωτικής και τεχνικής υποστήριξης·

28.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει ανά διετία έκθεση προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της EUSAIR προκειμένου να αξιολογήσουν την λειτουργία και την προστιθεμένη αξία της όσον αφορά την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας, τη μείωση των ανισοτήτων και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

29.  ενθαρρύνει την πραγματοποίηση συγκεκριμένων ενεργειών για την αξιοποίηση της κοινωνικής διάστασης τονίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης προτεραιοτήτων και δράσεων που αποσκοπούν στη στήριξη της ένταξης ατόμων με αναπηρία και στην αποφυγή κάθε μορφής διακρίσεων·

Γαλάζια ανάπτυξη

30.  τονίζει ότι η μοναδική γεωγραφική θέση της περιφέρειας και η συγκεκριμένη δομή της ακτογραμμής, μαζί με την πλούσια θαλάσσια βιοποικιλότητά της, διαθέτουν τεράστιο δυναμικό για τη δημιουργία «γαλάζιων» θέσεων εργασίας και για καινοτόμο και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και μεγέθυνση, συμπεριλαμβανομένων των «γαλάζιων» τεχνολογιών, της αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, και της καλύτερης ναυτιλιακής και θαλάσσιας διακυβέρνησης της ναυτιλίας και των ναυτιλιακών υπηρεσιών·

31.  τάσσεται υπέρ της γαλάζιας οικονομίας ως λύσης για την οικονομική κρίση, δεδομένου ότι θα τονώσει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη, και ιδίως τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τις γυναίκες και τους νέους στις παράκτιες και νησιωτικές χώρες· πιστεύει ότι η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να ληφθεί υπόψη η έννοια της γαλάζιας οικονομίας, η οποία συνδέει τους οικονομικούς τομείς που αφορούν τις θάλασσες και τους ωκεανούς, την υδατοκαλλιέργεια, τις θαλάσσιες και ποτάμιες μεταφορές, καθώς και τον τουρισμό με την προστασία του περιβάλλοντος·

32.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη που συμμετέχουν στη στρατηγική να παρέχουν κίνητρα που ελκύουν τους νέους στο πεδίο της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στην περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου και τους ενθαρρύνουν στην ανάληψη αυτών των δραστηριοτήτων·

33.  ζητεί να υπάρξει συντονισμός των πολιτικών και εναρμόνιση των στόχων της στρατηγικής, καθώς και κοινά έργα, σύμφωνα με τις αξίες, τις αρχές και τους στόχους της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής· ενθαρρύνει, επιπλέον, τη στήριξη της ανάπτυξης ενός βιώσιμου αλιευτικού τομέα και της παραγωγής παραδοσιακών και υγιεινών τροφίμων· ζητεί να δημιουργηθούν τοπικές ομάδες δράσης αλιείας οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα φυσικό εργαλείο για τη διαφοροποίηση της αλιείας· επισημαίνει το γεγονός ότι η βιώσιμη και επικερδής αλιεία και ιχθυοκαλλιέργεια απαιτούν ενισχυμένη συμμετοχή από τους ενδιαφερομένους παράγοντες στην όλη διαχείριση καθώς και βελτιωμένες και διαφοροποιημένες δραστηριότητες αλιείας·

34.  θεωρεί ότι η γαλάζια ανάπτυξη περιλαμβάνει πολύ διαφορετικούς κλάδους και επιχειρήσεις και για τον λόγο αυτό η ανάπτυξή της απαιτεί εργατικό δυναμικό υψηλής ειδίκευσης σε όλους τους εν λόγω κλάδους· καλεί τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην EUSAIR να προωθήσουν τους διάφορους κλάδους της γαλάζιας ανάπτυξης στα προγράμματα κατάρτισής τους, λαμβάνοντας υπόψη τα συστήματα διά βίου μάθησης και την κατάρτιση των εργαζομένων· επισημαίνει την πολυπλοκότητα των δραστηριοτήτων, των τομέων και των κλάδων των κοινωνικοοικονομικών συστημάτων που εμπλέκονται στη γαλάζια ανάπτυξη και, ως εκ τούτου, θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στη στρατηγική EUSAIR να υιοθετήσουν πολιτικές για την αγορά εργασίας προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα προσαρμογής στις αλλαγές, η καινοτομία και η πολυεπιστημονικότητα, να προσαρμοστεί η κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού και να αυξηθεί το ποσοστό της συμμετοχής των γυναικών·

35.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρξει μεγαλύτερη και πραγματική διασύνδεση μεταξύ της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και των τριών πυλώνων (ιδίως του πυλώνα της γαλάζιας ανάπτυξης) της στρατηγικής EUSAIR, βάσει του σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής· θεωρεί το σχέδιο δράσης ένα από τα αποτελέσματα της προσέγγισης της στρατηγικής που προσδιορίζει τις συγκεκριμένες προτεραιότητες για τη μακροπεριφέρεια· επισημαίνει ότι, βάσει αυτού, κάθε δράση ή έργο επιλέγεται στο πλαίσιο μιας διαδικασίας εκτεταμένης διαβούλευσης από κάτω προς τα πάνω στην οποία συμμετέχει ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων φορέων από την περιφέρεια της Αδριατικής-Ιονίου, το οποίο εκπροσωπεί τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους, καθώς και τον ιδιωτικό τομέα, την κοινωνική οικονομία, την ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία των πολιτών·

36.  ενθαρρύνει τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών και τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων, πανεπιστημίων, ερευνητικών ινστιτούτων και λοιπών σχετικών ενδιαφερόμενων φορέων στον θαλάσσιο και ναυτιλιακό τομέα, με σκοπό την τόνωση της καινοτομίας και την πλήρη αξιοποίηση των συνεργειών· θεωρεί ότι οι δράσεις στο πλαίσιο του πυλώνα της γαλάζιας ανάπτυξης θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας για έξυπνη εξειδίκευση, προκειμένου να εξασφαλιστούν περισσότερο αποδοτικές και αποτελεσματικές επενδύσεις· καλεί τις χώρες και τις περιφέρειες να συμμετάσχουν στην πλατφόρμα S3 της Επιτροπής προκειμένου να τύχουν συνδρομής στην ανάπτυξη, την υλοποίηση και την επανεξέταση στρατηγικών ευφυούς εξειδίκευσης· θεωρεί απαραίτητη, στο πλαίσιο αυτό, την καλύτερη πρόσβαση των ΜΜΕ σε πιστώσεις και τη βελτίωση των υφιστάμενων επιχειρηματικών δικτύων (συνεργατικών σχηματισμών) μέσω της διαδικασίας της διεθνοποίησης, προκειμένου να δημιουργηθούν νέες ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις εργασίας·

37.  τάσσεται υπέρ της δημιουργίας μιας κοινής ετικέτας ποιότητας για τα θαλασσινά προϊόντα υψηλής ποιότητας της περιφέρειας προκειμένου να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους·

38.  τονίζει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και της συμμετοχής των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών στις δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων παράλληλα με τις δημόσιες αρχές· θεωρεί ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της θέσπισης μιας μόνιμης πλατφόρμας σε μακροπεριφερειακό και περιφερειακό επίπεδο σε κάθε κράτος μέλος για την εκπροσώπηση των κοινωνικών και οικονομικών εταίρων, σύμφωνα με ό,τι έχει ήδη γίνει για τα πανεπιστήμια, τα εμπορικά επιμελητήρια και τις πόλεις·

39.  τονίζει τη σημασία της έρευνας στον τομέα της θάλασσας και της ναυτιλίας και της ενισχυμένης συνεργασίας στους συγκεκριμένους τομείς μεταξύ των ερευνητών και μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών που συμμετέχουν στη στρατηγική EUSAIR, προκειμένου να καλυφθεί το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των εν λόγω κρατών μελών και να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα των παράκτιων περιοχών και η δημιουργία ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας σε τοπικό επίπεδο·

40.  διαπιστώνει με ανησυχία τον ρυθμό εξάντλησης των ιχθυαποθεμάτων στην Αδριατική θάλασσα και στο Ιόνιο πέλαγος ως αποτέλεσμα της υπεραλίευσης σε συνδυασμό με την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία (ΠΛΑ) και άλλους σημαντικούς κινδύνους για όλη τη θαλάσσια ζωή· τονίζει ότι η αλιεία αποτελεί μία από τις βασικές συνιστώσες της οικονομίας των παράκτιων περιοχών και των νησιών· πιστεύει, ως εκ τούτου, ότι η προστασία και η διατήρηση των ιχθυαποθεμάτων και των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, σύμφωνα με την αρχή της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης που περιλαμβάνεται στην κοινή αλιευτική πολιτική, πρέπει να θεωρείται πρωταρχικός στόχος της στρατηγικής· υπογραμμίζει την ανάγκη να υποστηριχθεί, κατά τη μεταβατική περίοδο, η προσαρμογή των περιορισμών αλιείας μέσω επιδοτήσεων για την αγορά εξοπλισμού μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ)· ζητεί να αναληφθεί αποφασιστική δράση με τη μορφή της ευθυγράμμισης της αλιευτικής νομοθεσίας τρίτων χωρών με την νομοθεσία της ΕΕ, της ανταλλαγής δεδομένων, των κοινών πλατφορμών παρακολούθησης και πολυετών σχεδίων διαχείρισης αλιείας, καθώς και να εξετασθεί ο τρόπος με τον οποίο θα αναπτυχθεί ο κλάδος της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας με τις μεγάλες δυνατότητές του να λειτουργεί με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές·

41.  υπενθυμίζει ότι η εμπορική εκμετάλλευση ιχθύων και οστρακοειδών πρέπει να περιορίζεται εντός ασφαλών βιολογικών ορίων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η καλή κατάσταση του περιβάλλοντος και να διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κλάδου της αλιείας·

42.  καλεί την Επιτροπή να καταγράψει τους όγκους αλιευμάτων της ερασιτεχνικής αλιείας, να ορίσει ρυθμιστικές διατάξεις για αυτή τη δραστηριότητα και να θέσει τις δραστηριότητες τόσο της ερασιτεχνικής όσο και της επαγγελματικής αλιείας υπό την προϋπόθεση των στόχων ΜΒΑ·

43.  ζητεί τη διεξαγωγή ολοκληρωμένης έρευνας για τα ιχθυαποθέματα, ιδίως όσον αφορά τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση και τη βιολογική διασύνδεσή τους, δεδομένου ότι η έλλειψη ακριβών δεδομένων και πλήρους, λεπτομερούς εικόνας της τρέχουσας κατάστασης, θα καθιστούσε τις αξιολογήσεις ασαφείς και αναξιόπιστες· ζητεί τη διατήρηση των ζωνών της φυσικής αναπαραγωγής·

44.  ζητεί να αξιολογηθούν και να προωθηθούν τα έργα που επιδιώκουν την αποτίμηση της έμμεσης αλιείας (εγκαταλελειμμένα δίχτυα, πλέγματα καλλιέργειας μυδιών) και των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων προστατευομένων ειδών, διότι εκτιμάται ότι μόνον στην Αδριατική πιάνονται τυχαία άνω των 40 000 θαλάσσιες χελώνες· είναι της γνώμης ότι είναι επειγόντως απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες και μελέτες σχετικά με τα μέσα προς ελάφρυνση του προβλήματος (όπως είναι συσκευές που διώχνουν τις χελώνες (TED)·

45.  ζητεί την ισχυρή στήριξη της ναυπηγικής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των σκαφών αναψυχής, εστιάζοντας στον εκσυγχρονισμό και την εξειδίκευσή της προκειμένου να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις για βιώσιμη και ανταγωνιστική ανάπτυξη που να ευθυγραμμίζεται με τις «γαλάζιες» τεχνολογίες·

46.  ζητεί την ισχυρή στήριξη των παραγωγικών ζωνών, των προγραμμάτων αδελφοποίησης και της συνεργασίας μεταξύ των ζωνών διαφόρων περιφερειών της μακροπεριφέρειας· ενθαρρύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών καθώς και των σημαντικότερων εμπειριών του τομέα και της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουν άλλες περιφέρειες οι οποίες προτίθενται να αναπτύξουν την ίδια προσέγγιση προκειμένου να προωθηθεί η δημιουργία παραγωγικών ζωνών·

47.  υπογραμμίζει τη σημασία της στήριξης και ενίσχυσης της ερασιτεχνικής και οικογενειακής αλιείας αναψυχής παράλληλα με ολοκληρωμένες πολιτικές για την αλιεία και τον τουρισμό (αλιεία και αλιευτικός τουρισμός, θαλασσοκαλλιέργεια), ιδίως στα νησιά, προκειμένου να διαφυλαχθούν οι τοπικές πολιτιστικές παραδόσεις και ο τρόπος ζωής των κατοίκων των νησιών και των μικρών παράκτιων περιοχών, που συνδέεται άμεσα με τη θάλασσα· ενθαρρύνει την βιώσιμη, μικρής κλίμακας και παραδοσιακή αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, συνδυασμένη με μια διαφοροποιημένη γαστρονομική προσφορά και με την προώθηση των τοπικών αγορών ιχθύων ως τον καλύτερο τρόπο για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας καθώς και την παροχή ισχυρότερης στήριξης στις παράκτιες τουριστικές δραστηριότητες·

48.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει και να προαγάγει τη συμμετοχή της αλιείας και των εργαζομένων στην αλιεία σε έργα όπως αυτά που σχετίζονται με τον πολιτιστικό τουρισμό και τον τουρισμό για την κληρονομιά, περιλαμβάνοντας την αλιεία και την εκ νέου ανακάλυψη των ναυτικών δραστηριοτήτων και των παραδοσιακών ιχθυοτόπων και επαγγελμάτων·

49.  υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής οικονομίας και της γυναικείας επιχειρηματικότητας για την επίτευξη του πυλώνα της γαλάζιας ανάπτυξης και ζητεί από τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στη στρατηγική EUSAIR να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν τη συμμετοχή των γυναικών σε όλους τους σχετικούς τομείς· υπενθυμίζει τον θεμελιώδη ρόλο των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στις σχετικές περιφέρειες και τα εδάφη και ζητεί από τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην EUSAIR να εφαρμόσουν ενεργές πολιτικές για την προώθηση τέτοιων μορφών οικονομικής δραστηριότητας·

50.  στηρίζει τις δράσεις που αποσκοπούν στη μείωση του υδρογεωλογικού κινδύνου και της διάβρωσης των ακτών·

51.  ενθαρρύνει τις δραστηριότητες που αποσκοπούν στη στήριξη των ναυτικών επαγγελμάτων τα οποία έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό από την εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών, π.χ. μέσω εναλλακτικών προγραμμάτων αναβίωσης των παραδοσιακών επαγγελμάτων·

52.  τονίζει τη σημασία της έρευνας και ενθαρρύνει την παροχή μεγαλύτερης στήριξης στις ναυτικές και θαλάσσιες ζώνες·

53.  τονίζει ότι η ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας και της θαλασσοκαλλιέργειας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο όχι μόνον στην ανάκτηση της ποικιλίας των ειδών αλλά και στην οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας της Αδριατικής και του Ιονίου·

54.  καλεί την Επιτροπή να εντατικοποιήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, όπως είναι η βιωσιμότητα των έργων που αναπτύσσουν οι ομάδες παράκτιας δράσης·

Σύνδεση της περιφέρειας

55.  επισημαίνει ότι η βελτίωση των συνδέσεων στον τομέα των μεταφορών και της ενέργειας μεταξύ των εμπλεκομένων χωρών, καθώς και μεταξύ αυτών των χωρών και των άλλων γειτόνων τους, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων μεταφορών, των διατροπικών συνδέσεων με την ενδοχώρα και των ενεργειακών δικτύων, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τη μακροπεριφέρεια και προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή της· υπογραμμίζει την έλλειψη σύνδεσης μεταξύ των δύο ακτών της Αδριατικής και το χάσμα των υποδομών δικτύου που υπάρχει στην περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου·

56.  ζητεί την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία βιώσιμων συνδέσμων μεταφορών, οι οποίοι θα μειώνουν τον χρόνο μετακίνησης, το κόστος της μεταφοράς και της εφοδιαστικής και τους εξωτερικούς παράγοντες· ζητεί την υλοποίηση μεγάλων έργων στρατηγικής σημασίας για τη σύνδεση ξηράς και θάλασσας προκειμένου να δημιουργηθούν ευκαιρίες για διατροπικές μεταφορές μεταξύ χωρών, να προωθηθεί η συνοχή, να ενισχυθεί το γενικό δίκτυο και να μειωθεί η κυκλοφοριακή συμφόρηση και, κατά συνέπεια οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα· εφιστά την προσοχή στην ανάγκη βελτίωσης της θαλάσσιας και λιμενικής διάστασης που συνδέεται με τις ενδομεταφορές, τις θαλάσσιες αρτηρίες και τις κρουαζιέρες μεταξύ των δύο ακτών της Αδριατικής, τόσο στις διαδρομές από το βόρειο στο νότιο τμήμα όσο και στις εγκάρσιες διαδρομές από το ανατολικό στο δυτικό τμήμα· τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερο συντονισμό ώστε να αποφευχθεί η θαλάσσια κυκλοφοριακή συμφόρηση και να βελτιωθεί η διαχείριση και ο έλεγχός της·

57.  προτείνει να γίνει χρήση του κανονισμού για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές (κανονισμός αριθ. (ΕΕ) 2015/757) προκειμένου να προαχθεί η καινοτομία και να καθιερωθούν βιώσιμες θαλάσσιες μεταφορές στη μακροπεριφέρεια, μέσω της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων και κινητήρων προώθησης των πλοίων, έτσι ώστε να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση στον τομέα των μεταφορών·

58.  υπογραμμίζει τη σημασία σύνδεσης των θαλάσσιων οδών μεταφοράς και των λιμένων με άλλα μέρη της Ευρώπης και τη σημασία των διασυνδέσεων με τους διαδρόμους ΔΕΔ-Μ (Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών)· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην υλοποίηση έργων που καλύπτονται από το τρέχον δίκτυο ΔΕΔ-Μ και άλλων παρεμβάσεων για την προτεινόμενη επέκτασή του προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη/ανατολική ακτή της Αδριατικής, ικανών να καλύψουν το χάσμα δικτύου που υπάρχει στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου· καλεί κατά συνέπεια τις ενδιαφερόμενες χώρες να προσδιορίσουν τις προτεραιότητες για έργα υποδομής περιφερειακής και ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας και προτείνει να δοθεί προσοχή μεταξύ άλλων:

(i) στην ολοκλήρωση του διαδρόμου Βαλτικής-Αδριατικής,

(ii) στην επέκταση προς βορρά και νότο του διαδρόμου Σκανδιναβίας-Μεσογείου,

(iii) στην δημιουργία ενός σιδηροδρομικού εμπορευματικού διαδρόμου Άλπεων-Δυτικών Βαλκανίων,

(iv) στην καλύτερη σύνδεση της Ιβηρικής χερσονήσου με την κεντρική Ιταλία και τα Δυτικά Βαλκάνια,

(v) στην υλοποίηση οδικής σύνδεσης στην περιοχή των Βαλκανίων μεταξύ του συστήματος λιμένων και του εσωτερικού των χωρών, καθώς και στη διασύνδεση με τον διάδρομο Ρήνου-Δούναβη,

(vi) στην βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων για καλύτερες συνδέσεις μεταξύ των δύο ακτών της Αδριατικής, και στην κατάρτιση κοινής στρατηγικής από τους διαχειριστικούς φορείς των λιμένων της Βόρειας Αδριατικής για πιο εκτεταμένο εφοδιασμό της Κεντρικής Ευρώπης με εμπορεύματα εισαγωγής·

59.  ζητεί τη βελτιστοποίηση της μεταφορικής ικανότητας του υφιστάμενου δικτύου υποδομών, με ιδιαίτερη έμφαση στις υφιστάμενες οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις της μακροπεριφέρειας, μέχρι τις συνδέσεις του «τελευταίου χιλιομέτρου»· τονίζει την ανάγκη ολοκλήρωσης του αυτοκινητόδρομου Αδριατικής-Ιονίου το συντομότερο δυνατόν, ο οποίος θα τονώσει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της μακροπεριφέρειας· υπενθυμίζει τη σημασία των νέων διαδρόμων που θα ενσωματώνουν αυτοκινητόδρομους, σιδηροδρομικές γραμμές, και λοιπές υποδομές και στις δυο πλευρές της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου· τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερο συντονισμό ώστε να αποφευχθεί η θαλάσσια κυκλοφοριακή συμφόρηση και να βελτιωθεί η διαχείριση και ο έλεγχός της·

60.  ζητεί να αναπτυχθούν υποδομές σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας που θα διασυνδέουν τη μακροπεριφέρεια και θα επιτρέπουν την καλύτερη σύνδεση με την ΕΕ και εντός της ΕΕ· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η συνδεσιμότητα των σιδηροδρόμων της περιφέρειας της Αδριατικής και του Ιονίου, καθώς επίσης μεταξύ των ακτών της Τυρρηνικής και των ακτών Αδριατικής-Ιονίου·

61.  καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να βελτιώσουν τις υποδομές θαλάσσιων, σιδηροδρομικών και εναέριων μεταφορών, να αναπτύξουν θαλάσσιες αρτηρίες στη μακροπεριφέρεια, συνδυάζοντας μέσα διατροπικών μεταφορών, ιδίως για τη σύνδεση της ενδοχώρας και να βελτιώσουν την εφοδιαστική των μεταφορών, αξιοποιώντας κατά τον βέλτιστο τρόπο την τεχνολογία αιχμής και διασφαλίζοντας πάντα υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής ασφάλειας και βιωσιμότητας· ζητεί επίσης από τις συμμετέχουσες χώρες να αξιολογήσουν τις δυνατότητες βελτίωσης της συνδεσιμότητας με μηχανισμούς ηλεκτρονικής κινητικότητας οι οποίοι θα μπορούσαν να προβλέπουν τη δυνατότητα διεθνούς υπηρεσίας έκδοσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων·

62.  υπογραμμίζει την έλλειψη αποτελεσματικής σύνδεσης με τα νησιά· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη δημιουργία καλύτερων συνδέσεων εξετάζοντας νέες συντονισμένες επιλογές με προστιθέμενη αξία, βελτιστοποιώντας τη χρήση των εμπορευματικών και των επιβατικών διαδρομών, καθώς και με τη συμμετοχή ιδιωτικών και δημόσιων ενδιαφερόμενων μερών προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής, να σταματήσει ο αποπληθυσμός και να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση των κοινωνικοοικονομικών ευκαιριών σε αυτές τις περιοχές· επισημαίνει την ανάγκη να ενισχυθούν οι εσωτερικές συνδέσεις των νησιών και οι υποδομές μεταφορών με στόχο μια βιώσιμη εσωτερική κινητικότητα· τονίζει επίσης την ανάγκη διασφάλισης κατάλληλων προγραμμάτων υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης για τους νησιωτικούς πληθυσμούς, κατά τη διάρκεια του έτους·

63.  ζητεί την υλοποίηση μεγάλων έργων για την ανάπτυξη διατροπικών συνδέσεων στα νησιά, και ζητεί συγκεκριμένα την παροχή ισχυρής στήριξης για την ενίσχυση των αεροδρομίων στρατηγικής σημασίας, όπως εκείνου της Catania, ως προς τις υποδομές αλλά και ως προς τη δημιουργία νέων οδών προς τις άλλες περιφέρειες της μακροπεριφέρειας·

64.  παροτρύνει τις συμμετέχουσες χώρες να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για τη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού, μια διαδικασία που όχι μόνο θα βελτιώσει την ενεργειακή ασφάλεια της μακροπεριφέρειας αλλά θα αυξήσει τον ανταγωνισμό και θα καταπολεμήσει την ενεργειακή ένδεια, γεγονός το οποίο θα έχει σημαντικά οφέλη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιφέρειας· τονίζει την ανάγκη για ενδελεχή αξιολόγηση της επίπτωσης στο περιβάλλον των παρεμβάσεων στον ενεργειακό τομέα· υπογραμμίζει τη σημασία του κοινού σχεδιασμού των επενδύσεων στην ανάπτυξη τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και ελλειπόντων δικτύων αγωγών φυσικού αερίου στη μακροπεριφέρεια, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην επίτευξη μεγαλύτερης ανεξαρτησίας και ενεργειακής ασφάλειας· ενθαρρύνει, επιπλέον, τη λήψη μέτρων για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και της αποδοτικότητας των πόρων, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ανταγωνιστικότητα·

65.  ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών ικανών να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα, να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και να διασφαλίσουν την ενεργειακή ασφάλεια της μακροπεριφέρειας και όχι μόνο· υπογραμμίζει, επίσης, τη σημασία ανάπτυξης και προώθησης της έννοιας των έξυπνων πόλεων προκειμένου να δοθεί προστιθεμένη αξία στις υφιστάμενες συνολικές ενεργειακές υποδομές της μακροπεριφέρειας·

66.  αναγνωρίζει το υψηλό δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην μακροπεριφέρεια, το οποίο δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς· ζητεί την αξιοποίηση των διαθέσιμων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, η παλιρροϊκή (όταν αυτό είναι τεχνικά εφικτό) και η κυματική ενέργεια, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την ενέργεια· υπογραμμίζει τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα πιθανών υδροηλεκτρικών σταθμών, σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να συμβάλουν στη δημιουργία μιας εύρυθμα λειτουργούσας και διασυνδεδεμένης αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στη μακροπεριφέρεια που θα διασφαλίζει ίση πρόσβαση σε φθηνή και οικονομικά προσιτή ενέργεια· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης των διασυνοριακών ενεργειακών διασυνδέσεων για τη στήριξη των επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας ως βασική προϋπόθεση για την ενσωμάτωση στο ενεργειακό δίκτυο της ΕΕ, καθώς και την άρση των εμποδίων στις διασυνοριακές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας·

67.  στηρίζει τον κοινό σχεδιασμό και τις επενδύσεις στις ενεργειακές υποδομές τόσο για την παραγωγή όσο και για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στη μακροπεριφέρεια, σύμφωνα με το δίκτυο ΔΕΔ-Ε (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Ενέργειας), μέσω της υλοποίησης των συγκεκριμένων έργων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο έργων ενδιαφέροντος για την ενεργειακή κοινότητα (PECI)·

68.  εκφράζει την ανησυχία του για την ανανεωμένη ώθηση στις έρευνες και την εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανοικτή θάλασσα και στην ξηρά, γεγονός που θα μπορούσε να εκθέσει την μακροπεριφέρεια στον κίνδυνο καταστροφών με σοβαρότατες συνέπειες για το περιβάλλον, την οικονομία, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της αλιείας, και τη δημόσια υγεία· τονίζει ότι οποιαδήποτε τέτοια δραστηριότητα πρέπει να συνάδει με τους κανόνες και τις κατευθυντήριες γραμμές της Ένωσης για το κλίμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· τονίζει ότι η Αδριατική θάλασσα είναι μια κλειστή και ρηχή θάλασσα χωρίς την ικανότητα να διασπείρει τους ρύπους, η οποία ωστόσο έχει αυξημένη τουριστική κίνηση σε αμφότερες τις ακτές της· τονίζει επίσης ότι η ανάπτυξη της μακροπεριφέρειας πρέπει να βασίζεται κατά προτεραιότητα στον τουρισμό και τις οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων της· τονίζει την ανάγκη για συνεπή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ και των διεθνών συμβάσεων σχετικά με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ασφάλεια των θαλάσσιων δραστηριοτήτων· ζητεί, ως εκ τούτου, την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική (2008/53/ΕΚ) και της οδηγίας για την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου (2013/30/ΕΕ)·

69.  ζητεί τον καθορισμό κοινών ευρωπαϊκών προτύπων στη μακροπεριφέρεια Αδριατικής-Ιονίου σχετικά με την ασφάλεια των μεταφορών·

70.  τονίζει την ανάγκη προώθησης διασυνοριακών αεροπορικών υπηρεσιών μέσω της υλοποίησης κοινών έργων που θα αποσκοπούν στη διασφάλιση και την αύξηση των συνδέσεων στο εσωτερικό της μακροπεριφέρειας·

Ποιότητα του περιβάλλοντος

71.  υπενθυμίζει τον πλούτο των θαλάσσιων, παράκτιων και χερσαίων οικοσυστημάτων των συμμετεχουσών χωρών· σημειώνει ότι η Αδριατική φιλοξενεί σχεδόν το ήμισυ (49%) όλων των καταγεγραμμένων μεσογειακών θαλάσσιων ειδών και αποτελεί την πιο ασυνήθιστη υποπεριφέρεια της Μεσογείου λόγω του μικρού βάθους της, των περιορισμένων ροών, και των πολλών ποταμών που εκβάλλουν σ' αυτήν· ζητεί να καταβληθούν κοινές προσπάθειες προκειμένου να ληφθούν όλα τα δυνατά μέτρα, όπως η χρησιμοποίηση καθαρών καυσίμων για τις θαλάσσιες μεταφορές και την εφοδιαστική, με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των διεθνικών χερσαίων οικοτόπων, καθώς και για την πρόληψη και μείωση της ρύπανσης της θάλασσας και λοιπών απειλών για την παράκτια και θαλάσσια βιοποικιλότητα· τονίζει ότι είναι σημαντικό να προστατευθούν τα θαλάσσια και χερσαία είδη που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως οι μεσογειακές φώκιες, οι σαλαμάνδρες, οι λύγκες, οι γυπαετοί και άλλα, και καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να εφαρμόσουν αναλογικά μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου·

72.  ζητεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών στο πεδίο της διαχείρισης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 και των χαρακτηρισμένων από την UNESCO τόπων, με στόχο τη δημιουργία βιώσιμων πόλων έλξης τουριστών·

73.  παροτρύνει όλες τις συμμετέχουσες χώρες να ενώσουν τις δυνάμεις τους για την εφαρμογή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, σύμφωνα με την οδηγία 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, και ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών, με τη συμμετοχή διαφόρων ενδιαφερόμενων φορέων (εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, ερευνητική κοινότητα, ΜΚΟ, κ.λπ.)· θεωρεί ότι η αρμόζουσα από κοινού διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου παρέχει σημαντικό πλαίσιο για βιώσιμη και διαφανή χρήση των θαλασσίων και ναυτιλιακών πόρων·

74.  καλεί την Επιτροπή, δεδομένου ότι μία αύξηση της θαλάσσιας δραστηριότητας σταδιακά περιορίζει τους ιχθυοτόπους, να διασφαλίσει ότι τα συμφέροντα των σχετικών τομέων λαμβάνονται υπόψη επί ίσοις όροις σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης των θαλάσσιων δραστηριοτήτων, ήτοι όταν εκπονείται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και η ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών·

75.  τονίζει τη σημασία προστασίας και διατήρησης των ποταμών και των λιμνών στη λεκάνη Αδριατικής-Ιονίου·

76.  επισημαίνει την ανάγκη υπεύθυνης αντιμετώπισης της ιστορικής και διασυνοριακής ρύπανσης και την ανάγκη καθαρισμού των περιοχών που πλήττονται από τη βιομηχανική μόλυνση του εδάφους, των υδάτων και του αέρα και, κατά περίπτωση, από τη ρύπανση που οφείλεται στις στρατιωτικές συγκρούσεις· στηρίζει όλα τα ενεργά μέτρα για τη μείωση της ρύπανσης της θάλασσας από χημικά και συμβατικά όπλα· τάσσεται υπέρ της μείωσης, με στόχο την εξάλειψη, των θαλάσσιων απορριμμάτων, σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, ιδίως δε όσον αφορά την ρύπανση των νησιών της Αδριατικής με απόβλητα·

77.  εκφράζει ανησυχία για τη ζημία που προκαλούν τα πλαστικά απορρίμματα στη θάλασσα· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει πρωτοβουλίες για περισυλλογή και ανακύκλωση αυτών των αποβλήτων· τονίζει πόσο είναι σημαντικό το να περιληφθούν οι αλιείς σε αυτή τη διεργασία·

78.  καλεί τις χώρες να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα σχέδια για την επαναχρησιμοποίηση παρωχημένων βιομηχανικών και στρατιωτικών εγκαταστάσεων· τονίζει ότι οι εν λόγω εγκαταστάσεις όχι μόνο συνιστούν απειλή για το περιβάλλον αλλά προσφέρουν επίσης σημαντικό οικονομικό δυναμικό το οποίο δεν αξιοποιείται·

79.  ζητεί να ενθαρρυνθεί η μετεγκατάσταση των βιομηχανιών από τα αστικά κέντρα και τις παράκτιες περιοχές με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής·

80.  επιμένει ότι πρέπει να χρησιμοποιούνται όλα τα υπάρχοντα μέσα κατά την εφαρμογή των βέλτιστων λύσεων διαχείρισης αποβλήτων και επεξεργασίας λυμάτων στην περιφέρεια, σύμφωνα με την οδηγία 91/271/ΕΟΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1991 για την επεξεργασία των λυμάτων στις χώρες της ΕΕ·

81.  εφιστά την προσοχή σε διάφορες φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές που έπληξαν την περιφέρεια τα τελευταία χρόνια· εφιστά την προσοχή στο πρόβλημα της αποψίλωσης και των λοιπών κινδύνων κλιματικής αλλαγής· τονίζει την ανάγκη να εφαρμοστούν πλήρως κατά την υλοποίηση του σχεδίου δράσης και των προτεραιοτήτων κάθε πυλώνα, οι οριζόντιες αρχές για τη διαχείριση του κινδύνου φυσικών καταστροφών και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή· ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των υδρομετεωρολογικών ιδρυμάτων των χωρών για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων, των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, και την διαχείριση του κινδύνου καταστροφών· αναγνωρίζει ότι οι τομείς του νερού, της γεωργίας και του τουρισμού είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στην κλιματική αλλαγή, και ενθαρρύνει, συνεπώς, τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών, προκειμένου να δημιουργηθούν ένα πλαίσιο και ένας μηχανισμός στήριξης για την εφαρμογή των μέτρων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων·

82.  υπογραμμίζει την ανάγκη να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ιδίως στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών·

83.  επισημαίνει το πρόβλημα της ανισότητας πρόσβασης λόγω γεωγραφικής θέσης και εποχής του χρόνου σε αποθέματα νερού, με σημαντική λειψυδρία στα νησιά και τις παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν η ζήτηση νερού αυξάνεται κατά πολύ λόγω της άφιξης μεγάλου αριθμού τουριστών·

84.  ζητεί τη σύσταση περιφερειακού κέντρου ετοιμότητας σε περίπτωση καταστροφών καθώς και ενός κοινού σχεδίου έκτακτης ανάγκης για πετρελαιοκηλίδες και επεισόδια ρύπανσης μεγάλης κλίμακας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη φυσικών καταστροφών και καταστροφών που προκαλούνται από βιομηχανικές δραστηριότητες, μεταφορές και άλλες δραστηριότητες, όπως πλημμύρες, πυρκαγιές, καθώς και από δραστηριότητες εκμετάλλευσης στην Αδριατική· υπογραμμίζει ότι το κέντρο πρέπει να συνδέεται άμεσα με τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ· τονίζει τη σημασία της διατήρησης του οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητας της περιφέρειας μέσω καλύτερης κατανόησης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών·

85.  καλεί τις τρίτες χώρες να επιταχύνουν την εφαρμογή του τομεακού κεκτημένου (όπως η οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα) με σκοπό τη μελλοντική τους ένταξη στην Ένωση·

86.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να διαβουλεύονται με τις αρμόδιες αρχές των γειτονικών χωρών και τις τοπικές κοινότητες στη μακροπεριφέρεια, ιδίως όσον αφορά τις οικονομικές δραστηριότητες που υπόκεινται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με την οδηγία 2014/52/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον·

Βιώσιμος και ανταγωνιστικός τουρισμός

87.  υπογραμμίζει την καίρια σημασία του τουρισμού για την ευρωπαϊκή οικονομία και την ανάπτυξη της κοινωνικής συνοχής στην ΕΕ, ιδίως για τις χώρες της Μεσογείου και την περιφέρεια στο σύνολό της· υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης νέων προσεγγίσεων για να αντισταθμισθεί ο εποχιακός χαρακτήρας του τουρισμού, οι οποίες θα συνάδουν με τον αντίκτυπο και τη βιωσιμότητα του τουρισμού στο περιβάλλον· ζητεί την παροχή μεγαλύτερης στήριξης για τη χρηματοδότηση έργων τουρισμού από τα ΕΔΕΤ και λοιπές πηγές·

88.  παροτρύνει την επείγουσα βελτίωση της διασυνοριακής οδικής σύνδεσης προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του τουρισμού δεδομένου ότι η κακή συνδεσιμότητα προκαλεί κυκλοφοριακές συμφορήσεις και μεγάλες καθυστερήσεις· υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης, για τουριστικούς λόγους, των υφιστάμενων εναέριων υποδομών και της θαλάσσιας σύνδεσης μεταξύ των δύο ακτών της Αδριατικής·

89.  υπενθυμίζει την ανάγκη να υποστηριχθεί η χρήση των αερολιμένων που υπάρχουν ήδη στη μακροπεριφέρεια προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική συγκέντρωση επιβατών σε λίγους κόμβους και να ευνοηθεί ένας βιώσιμος και πιο ισορροπημένος τουρισμός ως προς τις ροές προς διάφορες περιοχές·

90.  αναγνωρίζει την πλούσια πολιτιστική και φυσική κληρονομιά (συμπεριλαμβανομένων πολιτιστικών δραστηριοτήτων όπως ο κινηματογράφος, το θέατρο και η μουσική) της περιφέρειας ως ισχυρό πλεονέκτημα στο οποίο στηρίζεται ο τομέας του τουρισμού· επισημαίνει ότι σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες υπάρχει μεγάλος αριθμός περιοχών που προστατεύονται από την UNESCO και περιοχών που ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000· θεωρεί ότι, παρά τη σημαντική συνεισφορά του εν λόγω τομέα στην οικονομία, το δυναμικό του τουρισμού δεν αξιοποιείται πλήρως, ιδίως λόγω της υψηλής εποχικότητας και των ελλείψεων στους τομείς της καινοτομίας, της βιωσιμότητας, των υποδομών μεταφοράς, της ποιότητας της προσφοράς τουριστικών υπηρεσιών, των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων φορέων και της υπεύθυνης τουριστικής διαχείρισης· ζητεί από τις συμμετέχουσες χώρες να εγκρίνουν πολιτικές για τη διασφάλιση της επαρκούς προσφοράς συνδέσεων και υπηρεσιών φιλοξενίας ακόμα και πέραν της θερινής περιόδου, με στόχο τη διαφοροποίηση των τουριστικών ροών και τη διασφάλιση συνεχούς τουριστικής παρουσίας στις διάφορες εποχές του έτους· τονίζει τη σημασία της ενοποίησης του τουρισμού και της φυσικής, πολιτιστικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς·

91.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν λύσεις βιώσιμης κινητικότητας στον τομέα του τουρισμού, βελτιώνοντας με αυτόν τον τρόπο την ποιότητα των τουριστικών υπηρεσιών και ενισχύοντας το φάσμα τους·

92.  αναγνωρίζει τη σημασία των εθνικών και φυσικών πάρκων, καθώς και των προστατευόμενων περιοχών, ως τα θεμέλια της μελλοντικής εκπαίδευσης των πολιτών σε τομείς που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

93.  τονίζει ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών είναι σημαντική για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού στην περιφέρεια· ενθαρρύνει τη χάραξη στρατηγικών στον τομέα του τουρισμού για την Αδριατική θάλασσα και το Ιόνιο πέλαγος οι οποίες θα βασίζονται στη βιωσιμότητα και θα επιτρέπουν στις χώρες να επωφελούνται από συνέργειες και να αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις σε μακροπεριφερειακό επίπεδο· θεωρεί ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία για την ανάδειξη του προφίλ των προορισμών στην περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου·

94.  παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τις συμμετέχουσες χώρες και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να λάβουν μέτρα που θα παράσχουν κίνητρα στους ενδιαφερόμενους φορείς για τη βελτίωση των τουριστικών υποδομών·

95.  τονίζει τη σημασία της παροχής στήριξης στις βιομηχανίες του πολιτισμού και της δημιουργικότητας και ιδίως τη στήριξη της ανάπτυξης των επιχειρήσεων του τομέα, των διαδικασιών επιχειρηματικής συγκέντρωσης, των τομέων της μουσικής, του θεάτρου, του χορού, του κινηματογράφου· ενθαρρύνει τη διοργάνωση φεστιβάλ, συνεδρίων και πολιτιστικών εκδηλώσεων που προωθούν την ενοποίηση·

96.  εφιστά την προσοχή στην ανάγκη ευκολότερης πρόσβασης σε στήριξη και χρηματοδότηση για τις ΜΜΕ εφόσον διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον τομέα του τουρισμού· ενθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους φορείς στην περιφέρεια να συμμετάσχουν στο δίκτυο Enterprise Europe με σκοπό την ανταλλαγή εμπειριών, τη δικτύωση και την εύρεση διασυνοριακών εταίρων·

97.  τονίζει τη σημασία των διαδικασιών έξυπνης εξειδίκευσης και έξυπνων πόλεων μέσω της αξιοποίησης υφιστάμενων πλατφορμών καινοτομίας, μεταξύ των οποίων η δημιουργία ενός χώρου δημιουργικότητας στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου·

98.  στηρίζει την ανάπτυξη μιας διαφοροποιημένης προσφοράς τουριστικών υπηρεσιών που θα περιλαμβάνει θεματικά τουριστικά πάρκα και διαδρομές, καθώς και πολιτιστικό, αγροτικό τουρισμό, τουρισμό υγείας, ιατρικό, ναυτικό, οινο-γαστρονομικό, συνεδριακό και αθλητικό τουρισμό, συμπεριλαμβανομένης της ποδηλασίας, του γκολφ, των καταδύσεων, της πεζοπορίας, του σκι, της ορειβασίας και των υπαίθριων αθλημάτων, προκειμένου να προωθηθεί ο τουρισμός σε όλη τη διάρκεια του έτους και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των τουριστικών προορισμών, με βάση την βιωσιμότητα· στηρίζει την ανάπτυξη του αγροτικού τουρισμού προκειμένου να μειωθεί η πίεση στα μεγάλα τουριστικά κέντρα και στην περιορισμένη παράκτια ζώνη και να συμβάλει στην καταπολέμηση της εποχικότητας· στηρίζει την επέκταση των τουριστικών δραστηριοτήτων προς την ενδοχώρα με τη δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών προϊόντων που περιλαμβάνουν τους κύριους πόλους έλξης της μακροπεριφέρειας και εκείνους των πρωτευουσών της·

99.  τονίζει τη σημασία της συνοχής μεταξύ της διαχείρισης του τουρισμού και των υποδομών, καθώς και την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας και της ποικιλομορφίας των υπηρεσιών και των δυνατοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της περιφέρειας· τονίζει επίσης τη σημασία της προώθησης και της διατήρησης των τοπικών και περιφερειακών παραδόσεων·

100.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να διερευνηθούν εναλλακτικές διαδρομές και επιχειρηματικά μοντέλα και να βελτιωθεί η σύνδεση της προσφοράς κρουαζιέρας με τον ντόπιο πληθυσμό και τα προϊόντα, επιτρέποντας ως εκ τούτου την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της μη βιώσιμης συμφόρησης και την καλύτερη αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού, με πιο μακροχρόνια οικονομικά οφέλη για τις τοπικές οικονομίες· αναγνωρίζει τη σημασία της ανάπτυξης και της δημιουργίας εμπορικού σήματος για τουριστικές διαδρομές της μακροπεριφέρειας, μέσω της χαρτογράφησης και της περαιτέρω προώθησης των υφιστάμενων διαδρομών·

101.  στηρίζει την αξιοποίηση, για τουριστικούς σκοπούς, ομάδων από τα πιο αντιπροσωπευτικά προϊόντα της περιοχής, καθώς και τον σχεδιασμό προγραμμάτων προώθησης και εμπορίας·

102.  τονίζει την ανάγκη ύπαρξης πραγματικής διατροπικότητας στις μεταφορές με την χρησιμοποίηση ενός ολοκληρωμένου δικτύου υπηρεσιών και κόμβων, με στόχο την ανάπτυξη ενός ποιοτικού οικολογικού τουρισμού·

103.  ζητεί την εκπόνηση ενός Χάρτη της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους που θα περιέχει κριτήρια, αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση του βιώσιμου τουρισμού μέσω της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Τουριστικών Δεικτών (ETIS) για την αξιολόγηση των τουριστικών προορισμών με στόχο τη βελτίωση της βιώσιμης ανάπτυξής τους·

104.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμά στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των χωρών που συμμετέχουν στη EUSAIR (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβενία, Aλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Σερβία).

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Ιστορικό

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2012 ζήτησε από την Επιτροπή να παρουσιάσει μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου (EUSAIR) έως τα τέλη του 2014. Η Επιτροπή ανταποκρίθηκε δεόντως στο αίτημα αυτό και παρουσίασε την EUSAIR στις 17 Ιουνίου 2014.

Η EUSAIR αποτελεί την τρίτη μακροπεριφερειακή στρατηγική της ΕΕ και είναι σε θέση να αξιοποιήσει τα οφέλη από τα διδάγματα και τις εμπειρίες που αντλούνται από τη στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Βαλτικής θάλασσας και τη στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια του Δούναβη. Βασίζεται στην υφιστάμενη συνεργασία στην περιφέρεια, ειδικότερα την πρωτοβουλία Αδριατικής-Ιονίου, η οποία ξεκίνησε το 2000 με την υπογραφή της Διακήρυξης της Ανκόνα, και την Ευρωπεριφέρεια Αδριατικής-Ιονίου, η οποία δημιουργήθηκε το 2006 με τη συμμετοχή 26 περιφερειακών και τοπικών αρχών από επτά χώρες. Η EUSAIR αφορά οκτώ χώρες με ίση εκπροσώπηση από κράτη μέλη της ΕΕ (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία) και τρίτες χώρες, όλες εκ των οποίων έχουν καθεστώς είτε υποψήφιας (Αλβανία, Μαυροβούνιο και Σερβία) είτε δυνάμει υποψήφιας (Βοσνία-Ερζεγοβίνη) προς ένταξη στην ΕΕ χώρας. Η περιφέρεια, στην οποία διαμένουν πάνω από 70 εκατομμύρια άνθρωποι, διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ενίσχυση της γεωγραφικής συνέχειας στην Ευρώπη.

Το πολυτάραχο παρελθόν της περιφέρειας περιλαμβάνει γεγονότα που είχαν καταστροφικές και μακροχρόνιες συνέπειες για την ανάπτυξη των χωρών και τη συνεργασία μεταξύ τους. Πιο πρόσφατα, η οικονομική κρίση είχε μεγάλο αντίκτυπο στην περιφέρεια. Η ανεργία και η συσσώρευση χρεών φθάνουν σε πρωτοφανή επίπεδα και οι χώρες αναγκάζονται να προβούν σε οδυνηρές περικοπές του προϋπολογισμού και δημοσιονομική εξυγίανση. Η οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη στις αδύναμες οικονομίες παρεμποδίζεται από τη μείωση των επενδύσεων, τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών.

Στο πλαίσιο αυτό, η EUSAIR παρέχει στις χώρες της περιφέρειας την εξαιρετική ευκαιρία να εγκαταλείψουν τα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα του παρελθόντος και να συνεργαστούν, με την καθοδήγηση της Επιτροπής, για να επιδιώξουν την ευημερία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η χρονική στιγμή θέσπισης της EUSAIR είναι ιδανική για δύο λόγους, οι οποίοι βασίζονται σε αλλαγές της πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ. Πρώτον, η Επιτροπή Γιούνκερ αποφάσισε να εστιάσει τις προσπάθειές της στην ενίσχυση των επενδύσεων μέσω του Επενδυτικού Σχεδίου και του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Για τις χώρες στην περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου, η απόφαση αποτελεί σημαντική ευκαιρία για να καλύψουν το επενδυτικό κενό που έχει προκύψει τα τελευταία έτη. Η EUSAIR συνιστά μια ευκαιρία για να προσανατολιστούν οι επενδύσεις κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επιτευχθούν αποτελέσματα προς όφελος ολόκληρης της περιφέρειας. Δεύτερον, η Επιτροπή έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν θα υπάρξει νέα διεύρυνση στο προσεχές μέλλον. Παρόλο που αυτό αποτελεί αρνητική είδηση για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, η EUSAIR θα τους επιτρέψει να προσεγγίσουν την ΕΕ μέσω της ευθυγράμμισης των πολιτικών τους και της συνεργασίας τους με κράτη μέλη.

Οι δυνατότητες της περιφέρειας της Αδριατικής και του Ιονίου είναι τεράστιες και μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο μέσω κοινών και συντονισμένων προσπαθειών από όλες τις χώρες της περιφέρειας με σημαντική συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών αρχών. Η Επιτροπή, από κοινού με την ΕΤΕπ και άλλους διεθνείς φορείς, θα πρέπει να διαδραματίσει ειδικό ρόλο παρέχοντας καθοδήγηση και στήριξη για την υλοποίηση της στρατηγικής. Ο εισηγητής πιστεύει ότι η EUSAIR θα αποδειχθεί ιστορικής σημασίας τόσο για τις συμμετέχουσες χώρες όσο και για ολόκληρη την ΕΕ.

Προτεραιότητες και προτάσεις

Μετά από αρκετούς μήνες συζητήσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη της στρατηγικής σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο των χωρών που συμμετέχουν, ανέκυψαν οι εξής προτεραιότητες, ιδέες και προτάσεις σε σχέση με την ανάπτυξη:

Πυλώνας Ι - Γαλάζια ανάπτυξη (θαλάσσια αλιεία, υδατοκαλλιέργεια, γαλάζιες τεχνολογίες, ναυτιλιακή και θαλάσσια διακυβέρνηση και σχετικές υπηρεσίες)

-  Προσαρμογή σε μια αποδοτική ως προς τους πόρους αλιεία και τόνωση της παραγωγής και κατανάλωσης αλιευτικών προϊόντων

-  Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ναυτιλιακού κλάδου μέσω στήριξης για τους θεσμούς και τις υποδομές

-  Υποστήριξη της έρευνας και ανάπτυξης και των εφαρμοσμένων καινοτομιών στον ναυτιλιακό κλάδο και τόνωση της έρευνας, της καινοτομίας και των δεξιοτήτων στον τομέα της γαλάζιας ανάπτυξης

-  Επενδύσεις στην ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων

-  Ανάπτυξη μακροπεριφερειακών συνεργατικών σχηματισμών - «Πράσινοι συνεργατικοί σχηματισμοί στην Αδριατική και το Ιόνιο» - ενθάρρυνση της χρήσης νέων υλικών και της βιοτεχνολογίας για να μειωθούν οι πιέσεις που ασκούν στο περιβάλλον οι τεχνολογικές δραστηριότητες στον τομέα της ναυπηγικής βιομηχανίας, των επισκευών πλοίων και της συντήρησης θαλαμηγών

-  Βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και προώθηση των νεοσύστατων επιχειρήσεων - «Γαλάζια χρηματοδότηση Αδριατικής-Ιονίου»

-  Διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου - «Ειδική ομάδα για τη θαλάσσια διακυβέρνηση και τις σχετικές υπηρεσίες», «Συντονισμένη εφαρμογή του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (ΘΧΣ) και ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών (ΟΔΠΖ)» - σύσταση νομικής βάσης για το σχέδιο θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και εξέταση ενδεχόμενων τροποποιήσεων της νομοθεσίας για να καθιερωθούν πρότυπα τα οποία θα ρυθμίζουν την υλοποίηση του σχεδίου

-  Θαλάσσιες δεξιότητες - «Κυκλοφορία θαλάσσιων δεξιοτήτων»

-  Διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου - «Ειδική ομάδα για τη θαλάσσια διακυβέρνηση και τις σχετικές υπηρεσίες»

-  Ανταλλαγή δεδομένων και γνώσεων - «Νέφος δεδομένων Αδριατικής-Ιονίου για τη στήριξη της θαλάσσιας διακυβέρνησης και των σχετικών υπηρεσιών»

-  Θεσμική ικανότητα για εναρμόνιση των θαλάσσιων προτύπων και ρυθμίσεων - «Κατάρτιση και αμοιβαία στήριξη ΘΧΣ και ΟΔΠΖ»

-  Σύνδεση τουρισμού και αλιείας - το μεγαλύτερο τμήμα του παράκτιου πληθυσμού βιοπορίζεται από την αλιεία και τον τουρισμό

-  Αλιεία με βιώσιμο τρόπο - χρήση σκαφών μικρής κλίμακας, χρήση επιλεκτικών εργαλείων

-  Δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών για την εξασφάλιση βιώσιμης αλιείας

-  Χρήση μηχανών που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον

-  Δημιουργία μικρών οικογενειακών μονάδων επεξεργασίας, ούτως ώστε ο πληθυσμός που βιοπορίζεται από δραστηριότητες αλιείας να μπορεί να αντλεί μεγαλύτερη αξία μέσω ενός ολοκληρωμένου τελικού προϊόντος

-  Καλύτερη σύνδεση των χωρών, κατάρτιση κοινών σχεδίων και ρύθμιση των αγορών αλιείας

-  Ενσωμάτωση και έγκριση περιφερειακών μακροπρόθεσμων σχεδίων για την αλιεία, ιδίως όσον αφορά πόρους που μπορούν να διαιρεθούν

-  Συμμόρφωση ΕΕ και κοινά πρότυπα και πρακτικές - «Συμμόρφωση ΕΕ στον τομέα της αλιείας», «Ανάπτυξη κοινών προτύπων στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας»

-  Διαφοροποίηση και οικονομική αποδοτικότητα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας - «Δίκτυο κατά των κρίσεων για τη βιομηχανία αλιευτικών προϊόντων», «Βελτίωση και διαφοροποίηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων», «Βιώσιμη τοποθεσία και διαχείριση των μονάδων υδατοκαλλιέργειας» - για τη βελτίωση της αναπτυξιακής πλατφόρμας στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας για να αυξηθεί η παραγωγικότητα και η ποιότητα της περιβαλλοντικής απόδοσης μέσω της ανάπτυξης δραστηριοτήτων που επιτρέπουν την ενσωμάτωση της αλιείας και πόλων έλξης τουριστών, της ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να συνυπάρχει με άλλες δραστηριότητες και του ορισμού βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον τοποθεσιών για την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια

-  Αύξηση της παραγωγής και προώθηση της υδατοκαλλιέργειας όσον αφορά τη μείωση του αρνητικού αντικτύπου της αλιείας στα υφιστάμενα αλιευτικά αποθέματα και την προστασία των ζωνών αναπαραγωγής, όπως της περιοχής κοντά στο νησί Jabuka στην Κροατία

-  Σύνδεση του τουρισμού και της υδατοκαλλιέργειας ως συμβατών δραστηριοτήτων

-  Χρήση χωροταξικού σχεδιασμού στην υδατοκαλλιέργεια, βάσει κοινών αρχών και πρακτικών - προσέγγιση AZA (Allocated Zones for Aquaculture)

-  Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου της υδατοκαλλιέργειας: προώθηση της συνεργασίας στην έρευνα και ανάπτυξη, διαφοροποίηση του κλάδου (νέα είδη, νέες τεχνικές, βιολογική υδατοκαλλιέργεια)

-  Προώθηση παραδοσιακών μορφών υδατοκαλλιέργειας που εντάσσονται πλήρως στο φυσικό περιβάλλον, χρήση φυσικών υλικών για τις καλλιέργειες, καλλιέργεια αυτόχθονων ειδών

-  Συνεργασία για την υδατοκαλλιέργεια στη μακροπεριφέρεια, κατάρτιση κοινών σχεδίων όσον αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην αγορά

-  Αποτελεσματικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον για επιχειρήσεις και επενδυτές

-  Ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων στην περιφέρεια

-  Άρση φραγμών στην οικονομική δραστηριότητα των επιχειρήσεων στην ενιαία αγορά της ΕΕ

-  Προώθηση της μεταφοράς νέων τεχνολογιών στον οικονομικό και τον δημόσιο τομέα και προώθηση της τεχνολογικής προόδου της κοινωνίας

-  Διατήρηση των εθνικών κλάδων αλιείας (ιδίως των παραδοσιακών μορφών αλιείας) και του κλάδου της υδατοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της εφαρμογής της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής

Πυλώνας ΙΙ - Σύνδεση της περιφέρειας (θαλάσσιες μεταφορές, διατροπικές συνδέσεις με την ενδοχώρα, ενεργειακά δίκτυα)

-  Επέκταση προς βορρά και νότο του διαδρόμου Σκανδιναβίας-Μεσογείου έως το τμήμα Ancona-Pescara-Bari και του διαδρόμου της Βαλτικής προς την Αδριατική ακτή και καλύτερη σύνδεση της Ιβηρικής χερσονήσου με την κεντρική Ιταλία και τα Βαλκάνια

-  Συστηματική βελτίωση των υποδομών μεταφορών μέσω ανακατασκευής, αναβάθμισης ή οικοδόμησης νέων υποδομών, όπως είναι τα έργα των γεφυρών στη Messina και το Pelješac και άλλα

-  Ανταγωνιστικότητα στην αγορά υπηρεσιών μεταφορών σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ

-  Ανάπτυξη εθνικών συστημάτων για την υποστήριξη των δημόσιων/συλλογικών μεταφορών και αύξηση της ελκυστικότητας των δημόσιων συγκοινωνιών σε όλα τα μέσα μεταφοράς

-  Υλοποίηση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στις μεταφορές

-  Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός προγραμμάτων για την ασφάλεια των μεταφορών, ιδίως στις οδικές μεταφορές

-  Βελτίωση των συστημάτων διέλευσης συνόρων

-  Βελτίωση των συνδέσεων μεταξύ ενδοχώρας και λιμένων με τα ΔΕΔ-Μ και ενίσχυση της ανάπτυξης της διατροπικότητας στην περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου

-  Μείωση της απομόνωσης των νησιών και των απομακρυσμένων περιοχών μέσω της βελτίωσης της πρόσβασής τους στις υπηρεσίες μεταφορών και ενέργειας

-  Κατασκευή κατάλληλων ενεργειακών υποδομών

-  Διαφοροποίηση των πηγών και των οδών εφοδιασμού στην ευρύτερη περιοχή με στόχο την ενεργειακή δικτύωση της μακροπεριφέρειας Αδριατικής-Ιονίου στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χώρο

-  Δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών στις λιμενικές δραστηριότητες/υπηρεσίες σε όλη την περιφέρεια - παραδείγματα ενδεχόμενων έργων: καταμερισμός στρατηγικών λειτουργιών και εναρμόνιση των διαδικασιών των λιμένων μέσω κοινού Ευφυούς Συστήματος Μεταφορών (ΕΣΜ), αξιοποίηση π.χ. της πρωτοβουλίας της Ένωσης Λιμένων Βόρειας Αδριατικής (NAPA)(Trieste, Koper, Venice και Rijeka) και του έργου της Κοινότητας Λιμένων Αδριατικής (APC) (Venice, Ploče και Ηγουμενίτσα)

-  Βελτίωση και εναρμόνιση της παρακολούθησης και της διαχείρισης της κυκλοφορίας

-  Ανάπτυξη λιμένων, βελτιστοποίηση των λιμενικών διασυνδέσεων, υποδομών και διαδικασιών/δραστηριοτήτων

-  Ανάπτυξη του ολοκληρωμένου δικτύου των Δυτικών Βαλκανίων

-  Βελτίωση της προσβασιμότητας σε παράκτιες περιοχές και νησιά

-  Ανάπτυξη θαλάσσιων αρτηριών

-  Σιδηροδρομική μεταρρύθμιση

-  Ανάπτυξη των εναέριων μεταφορών

-  Διευκόλυνση των διασυνοριακών μεταφορών

-  Διαδρομή των διεθνών διαδρόμων στην εθνική επικράτεια (θαλάσσιες αρτηρίες, διάδρομος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ Μεσογείου και Βαλτικής-Αδριατικής)

-  Βελτίωση της ασφάλειας των θαλάσσιων μεταφορών, συστήματα ενημέρωσης, αύξηση της ευαισθητοποίησης για την κατάσταση στη θάλασσα για αποτελεσματικότερη χρήση των ανθρώπινων πόρων, του εξοπλισμού και των σκαφών, αποτελεσματικότερη αντίδραση στις προκλήσεις όσον αφορά τη θαλάσσια ασφάλεια και τη ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος

-  Συντονισμός των κύριων συνδετικών έργων υποδομής στην περιφέρεια της Αδριατικής μεταξύ των χωρών

Πυλώνας ΙΙΙ - Περιβαλλοντική ποιότητα (το θαλάσσιο περιβάλλον, διεθνικοί χερσαίοι οικότοποι και βιοποικιλότητα)

-  Μείωση του ανθρωπογενούς ευτροφισμού που προέρχεται από σημειακές και διάχυτες πηγές μέσω επενδύσεων στον τομέα των υδάτων (κατασκευή μονάδων επεξεργασίας των λυμάτων για οικιακά και βιομηχανικά απόβλητα και αντίστοιχες εγκαταστάσεις απόρριψης ιλύος, αναβάθμιση αποχετευτικού δικτύου) και βιολογική (αγροτική) καλλιέργεια στις παράκτιες ζώνες

-  Προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων μέσω εξασφάλισης ορθού συστήματος παρακολούθησης, ενημέρωσης και διαχείρισης του Natura 2000 και διασφάλιση βιώσιμης διαχείρισης της φύσης

-  Μείωση των επιπτώσεων των θαλάσσιων απορριμμάτων στο περιβάλλον μέσω καλύτερης διαχείρισης των αποβλήτων στις παράκτιες περιοχές και προγραμμάτων καθαρισμού

-  Διευκόλυνση της συντονισμένης διατήρησης και της βιώσιμης ανάπτυξης στις παράκτιες περιοχές της περιφέρειας μέσω της έγκρισης και της εφαρμογής του Πρωτοκόλλου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Σύμβασης της Βαρκελώνης

-  Προώθηση και επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης των θαλάσσιων και παράκτιων οικονομιών και βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων και παράκτιων πόρων μέσω θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού

-  Ενίσχυση των γνώσεων για το θαλάσσιο περιβάλλον - βελτίωση της διαθεσιμότητας και της έγκαιρης παροχής δεδομένων για την κατάσταση της χερσαίας και θαλάσσιας βιοποικιλότητας

-  Ενίσχυση του δικτύου θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών - οικοδόμηση ικανοτήτων για την πρόσβαση στα οικοσυστήματα και τη χαρτογράφηση περιοχών που είναι σημαντικές για τη διατήρηση ειδών και οικοτόπων σε περιοχές προτεραιότητας, καθώς και δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στη θάλασσα

-  Στήριξη προγραμμάτων εξυγίανσης

-  Εντοπισμός κομβικών σημείων όσον αφορά το θαλάσσιο περιβάλλον

-  Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των διαχειριστικών αρχών προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών

-  Κατάρτιση και εφαρμογή κοινού σχεδίου έκτακτης ανάγκης

-  Διασφάλιση ιεράρχησης προτεραιοτήτων για τις επενδύσεις ώστε να ανταποκρίνεται στη συμβολή στη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης

-  Εναρμόνιση και επιβολή των εθνικών νομοθεσιών σχετικά τους χερσαίους οικοτόπους και τη βιοποικιλότητας - εναρμόνιση νομοθεσίας στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού, της προστασίας της φύσης, του περιβάλλοντος και της πολιτισμικής κληρονομιάς με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του τοπίου

-  Προστασία και αποκατάσταση των παράκτιων υγροτόπων και των καρστικών περιοχών

-  Σύνδεση και αναβάθμιση της εθνικής παρακολούθησης και ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για μείωση του κινδύνου πλημμυρών/κυμάτων, ρύπανσης, πυρκαγιών, κλπ

-  Σύνδεση/δημιουργία συστήματος παρακολούθησης της κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος και σύνδεση/λήψη μέτρων για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος σε επίπεδο περιοχών (/υποπεριοχών), με στόχο την επίτευξη καλής οικολογικής κατάστασης όσον αφορά ζητήματα που δεν μπορούν να επιλυθούν με την παρακολούθηση/μέτρα στο πεδίο των εθνικών διατάξεων (π.χ. συνθήκες όπως η Συνθήκη της Βαρκελώνης και τα πρωτόκολλά της, ευρωπαϊκές οδηγίες - οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, κ.ά.)

Πυλώνας IV - Βιώσιμος και ανταγωνιστικός τουρισμός (διαφοροποιημένη τουριστική προσφορά, βιώσιμη και υπεύθυνη τουριστική διαχείριση)

-  Διαφοροποίηση των τουριστικών προϊόντων και της τουριστικής προσφοράς με στόχο την υπέρβαση της εποχικότητας - διεθνικές θεματικές διαδρομές, αξιοποίηση της πολιτισμικής και εθνικής κληρονομιάς μέσω του τουρισμού, οικοδόμηση νέων τουριστικών υποδομών (π.χ. θεματικά πάρκα. γήπεδα γκολφ), δημιουργία εμπορικού σήματος για τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες στη μακροπεριφέρεια, προώθηση της περιοχής στις παγκόσμιες αγορές, προώθηση σε συγκεκριμένες ομάδες-στόχους (π.χ. ηλικιωμένους, συνεδριακός και επιχειρηματικός τουρισμός), κατάταξη της περιοχής ως ιδανικού προορισμού κατά τη χαμηλή τουριστική περίοδο

-  Βελτίωση της ποιότητας και της καινοτομίας στον τουρισμό - ΤΠΕ, εκπαίδευση, μεταφορά τεχνολογίας, δικτύωση των επιχειρήσεων, συνεργατικοί σχηματισμοί, ανταλλαγή παραδειγμάτων ορθής πρακτικής, σύνδεση των κλάδων της τοπικής γεωργίας, τουρισμός και εφοδιασμός τροφίμων, καινοτόμος προώθηση/μάρκετινγκ

-  Βιώσιμη και υπεύθυνη τουριστική διαχείριση - διαφοροποίηση του ναυτικού τουρισμού και του τουρισμού κρουαζιέρας, βιώσιμη πλατφόρμα Ε&Α νέων προϊόντων και υπηρεσιών, ανάπτυξη βιώσιμων θεματικών τουριστικών διαδρομών, χαρτογράφηση υφιστάμενων θεματικών τουριστικών διαδρομών, αξιοποίηση της πολιτισμικής και εθνικής κληρονομιάς, δικτύωση βιώσιμων τουριστικών επιχειρήσεων και συνεργατικών σχηματισμών, ενεργειακή απόδοση, έξυπνη εξειδίκευση στον τουρισμό

-  Βελτίωση της προσβασιμότητας των τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών - βελτίωση συγκεκριμένων υπηρεσιών και δεξιοτήτων, κατάρτιση προσωπικού, προώθηση και διάθεση πληροφοριών, συνεργασία με στόχο τη διευκόλυνση των τουριστικών ταξιδιών, εναρμόνιση των εθνικών στατιστικών με στόχο την ευκολότερη μέτρηση των αποτελεσμάτων του κλάδου, τον μελλοντικό σχεδιασμό και τη χάραξη πολιτικών

-  Αποδοτικότερη χρήση των πόρων της ΕΕ - διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για νέες, βιώσιμες και καινοτόμες νεοσύστατες επιχειρήσεις και ΜΜΕ που επικεντρώνονται στην έρευνα, ούτως ώστε να προκύψουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες στον κλάδο και να αυξηθεί η ποιότητα

-  Πρωτοβουλία για τη βελτίωση της ποιότητας στην προσφορά βιώσιμου τουρισμού - πραγματοποίηση απαραίτητων αλλαγών στις ρυθμίσεις

-  Δίκτυο βιώσιμων τουριστικών επιχειρήσεων και συνεργατικών σχηματισμών

-  Κατάρτιση στο πεδίο των επαγγελματικών και επιχειρηματικών δεξιοτήτων στον τουρισμό - ενθάρρυνση της διαφοροποίησης των τουριστικών προϊόντων και της τουριστικής προσφοράς

-  Συνεργασία Αδριατικής-Ιονίου για τη διευκόλυνση της κυκλοφορίας τουριστών

Άλλες προτεραιότητες:

-  Ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ

-  Διασφάλιση συνοχής μεταξύ των τριών μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ

-  Διασφάλιση της απαραίτητης συνοχής των έργων μακροπεριφερειακών στρατηγικών με εθνικά στρατηγικά έργα

Πρόγραμμα Συνεργασίας Αδριατικής-Ιονίου 2014-2020

Το Πρόγραμμα Συνεργασίας Αδριατικής-Ιονίου 2014-2020 (ADRION) εντάσσεται στο πλαίσιο του δεύτερου στόχου της Πολιτικής Συνοχής - ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία) και τέσσερις χώρες του ΜΠΒ (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Σερβία). Για την περίοδο 2014-2020, ο συνολικός προϋπολογισμός του ADRION ανέρχεται στα 118.154.690 ευρώ, περιλαμβάνοντας το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ, 83.467.729 ευρώ), τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ II, 15.688.887 ευρώ) και τις εθνικές εισφορές (18.998.074 ευρώ). Το πρόγραμμα συνεργασίας (έγγραφο προγραμματισμού), το οποίο ορίζει τους επενδυτικούς τομείς του προγράμματος ADRION, βρίσκεται αυτή την περίοδο υπό διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προγραμματίζεται να εγκριθεί έως το τέλος του 2015. Ο γενικός στόχος του προγράμματος είναι να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη πολιτικής και καινοτόμος παράγοντας διακυβέρνησης που θα προωθεί την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στα κράτη μέλη της ΕΕ και σε τρίτες χώρες, αξιοποιώντας τους πλούσιους φυσικούς, πολιτισμικούς και ανθρώπινους πόρους στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου και ενισχύοντας την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή στην περιοχή.

Οι εξής τέσσερις θεματικοί στόχοι και πέντε επενδυτικές προτεραιότητες έχουν επιλεχθεί και προτείνονται για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ADRION:

-  καινοτόμος και έξυπνη περιφέρεια (θεματικός στόχος 1, επενδυτική προτεραιότητα 1β) με τον ειδικό στόχο: στήριξη της ανάπτυξης του περιφερειακού συστήματος καινοτομίας για την περιοχή Αδριατικής-Ιονίου·

-  βιώσιμη περιφέρεια (θεματικός στόχος 6, επενδυτική προτεραιότητα 6γ) με τον ειδικό στόχο: προώθηση της βιώσιμης αξιοποίησης και διατήρηση των φυσικών και πολιτισμικών πλεονεκτημάτων ως παραγόντων ανάπτυξης στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου· (θεματικός στόχος 6, επενδυτική προτεραιότητα 6δ) με τον ειδικό στόχο: ενίσχυση των δυνατοτήτων στη διεθνή αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ευπάθειας και του κατακερματισμού και διασφάλιση των υπηρεσιών οικοσυστημάτων στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου·

-  συνδεδεμένη περιφέρεια (θεματικός στόχος 7, επενδυτική προτεραιότητα 7γ) με τον ειδικό στόχο: ενίσχυση των δυνατοτήτων για ολοκληρωμένες υπηρεσίες μεταφορών και κινητικότητας και πολυτροπικότητα στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου·

-  υποστήριξη της διακυβέρνησης της EUSAIR (θεματικός στόχος 11) με τον ειδικό στόχο: διευκόλυνση του συντονισμού και της υλοποίησης της EUSAIR μέσω της ενίσχυσης της θεσμικής ικανότητας των δημόσιων διοικήσεων και βασικών ενδιαφερόμενων μερών και συνεισφέροντας στην πρόοδο της εφαρμογής κοινών προτεραιοτήτων.

Η δομή διακυβέρνησης της EUSAIR είναι αρμόδια για τη διαχείριση και την υλοποίηση της στρατηγικής. Οι χώρες που συμμετέχουν στην EUSAIR αναλαμβάνουν το μερίδιο ευθύνης τους για την υλοποίηση και τον συντονισμό της στρατηγικής. Το πρόγραμμα ADRION θα στηρίξει τη διακυβέρνηση και την υλοποίηση της EUSAIR κυρίως μέσω του θεματικού στόχου 11, δημιουργώντας ένα λειτουργικό εργαλείο - ένα κεντρικό σημείο (Facility Point) στην παράκτια περιοχή της Σλοβενίας και ένα δίκτυο σημείων επαφής στις χώρες-εταίρους - το οποίο θα βασίζεται σε υφιστάμενες δομές.

16.7.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους

(2014/2214(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Dubravka Šuica

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  τονίζει την στρατηγική σημασία της προώθησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της διαδικασίας διεύρυνσης, της περιφερειακής συνεργασίας και της καλής γειτονίας, με χρήση των εργαλείων και των μέσων της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους (EUSAIR)· προσβλέπει σε μια νέα ώθηση για την ενίσχυση της ειρήνης, της κοινωνικής συνοχής, της οικονομικής ανάπτυξης, της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος και της ασφάλειας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη·

2.  πρεσβεύει την άποψη ότι έχει ζωτική σημασία η θέσπιση δημοκρατικών, διαφανών, σταθερών και καλών μηχανισμών διακυβέρνησης που θα παρέχουν στρατηγικό προσανατολισμό, θα λαμβάνουν καίριες αποφάσεις και θα εποπτεύουν την αποτελεσματική εφαρμογή της EUSAIR· υποστηρίζει την ενισχυμένη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών και των ιδιωτικών επιχειρήσεων, στην διαδικασία εφαρμογής· κρίνει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η κατάλληλη προβολή της EUSAIR σε όλα τα επίπεδα· ζητεί στενή συνεργασία με τις συναφείς ευρωπαϊκές οργανώσεις και προγράμματα, και σε σχέση με τις προκλήσεις στον κοινωνικό τομέα και εκείνο της μετανάστευσης, που αφορούν την περιοχή, με ιδιαίτερη έμφαση στην στρατηγική 2020 για την Νοτιοανατολική Ευρώπη· ζητεί να αποφευχθεί η επανάληψη ή η αλληλοεπικάλυψη δραστηριοτήτων· ζητεί να αναπτυχθούν κοινά έργα και συνέργιες, ιδίως με την Κεντροευρωπαϊκή Πρωτοβουλία (CEI), την Διαδικασία Συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη (SEECP) και την Ένωση για την Μεσόγειο (UfM)·

3.  θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να συμβάλει η EUSAIR στην διαδικασία ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, προσφέροντας στις εν λόγω χώρες ευκαιρίες για στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ και με την αντιμετώπιση των κοινών περιφερειακών προκλήσεων· ενθαρρύνει την συμμετοχή της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και του Κοσσυφοπεδίου στην EUSAIR· ενθαρρύνει την ανάπτυξη συνεργειών και συντονισμένων πολιτικών μεταξύ της ΕΕ, των ενδιαφερομένων κρατών μελών και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων· επιδοκιμάζει τις τακτικές συναντήσεις των έξι πρωθυπουργών των Δυτικών Βαλκανίων και ενθαρρύνει την συντονισμένη δράση τους σε περιφερειακά ζητήματα· θεωρεί σημαντικό να επιχειρήσουν να αντιμετωπίσουν οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ζητήματα διαφθοράς, διασφαλίζοντας το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

4.  καλεί τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να συμμετάσχουν πλήρως και ενεργά σε όλα τα στάδια εφαρμογής της EUSAIR, να βελτιώσουν την διασύνδεση μεταξύ τους και με την υπόλοιπη ΕΕ, και να απλοποιήσουν τις υφισταμένες διοικητικές επιβαρύνσεις, με σκοπό να επιταχυνθεί η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και οι διαπροσωπικές επαφές, συμπεριλαμβανομένου του διαδρόμου της Αδριατικής και του Ιουνίου· τονίζει την στρατηγική σημασία του διαδρόμου της Αδριατικής και του Ιουνίου και απευθύνει έκκληση να αντιμετωπιστούν οι σημαντικές διαφορές και ελλείψεις στον τομέα των υποδομών των χωρών αυτών, ειδικότερα δε όσον αφορά τα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, τις διατροπικές συνδέσεις, τα συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας και τις ενεργειακές υποδομές· ζητεί την ολοκλήρωση των τμημάτων των διευρωπαϊκών διαδρόμων μεταφορών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που απομένουν, συμπεριλαμβανομένων των διαδρόμων V, VI, VIII και X, οι οποίοι θα βελτιώσουν τη συνολική συγκοινωνιακή σύνδεση της περιοχής με τα κράτη μέλη της ΕΕ· προτρέπει να επιταχυνθεί η συνέχιση της κατασκευής της γέφυρας του Pelješac και του αυτοκινητοδρόμου Αδριατικής - Ιονίου, για να διευκολυνθεί η δυνατότητα σύνδεσης·

5.  ζητεί να ενισχυθούν περαιτέρω κοινά ενεργειακά έργα όπως ο αγωγός Ιονίου Πελάγους- Αδριατικής θάλασσας (ΙΑΡ), για να αυξηθεί η ασφάλεια εφοδιασμού· ζητεί να υπάρχει κοινή και βιώσιμη διαχείριση των βασικών και κοινών πόρων, όπως της Αδριατικής και του Ιονίου καθώς και των αλιευτικών πόρων· ζητεί την εφαρμογή έξυπνων περιφερειακών αναπτυξιακών στρατηγικών και έργων που εστιάζουν στην πράσινη οικονομία και στην κοινωνική ενσωμάτωση·

6.  καλεί την Επιτροπή, και την ΓΔ Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για την Διεύρυνση, να επιδιώξει, μέσω της συνοχής και της συμπληρωματικότητας, την πλέον αποτελεσματική χρήση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων, προκειμένου να βελτιστοποιηθεί ο αντίκτυπος, να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα και να ενθαρρυνθεί η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη· είναι της γνώμης ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν επίσης μέσα χρηματοδότησης κατά τρόπον ώστε να κινητοποιηθούν πρόσθετες ιδιωτικές επενδύσεις· ζητεί να τεθούν σε λειτουργία νέοι μηχανισμοί συντονισμού της χρηματοδότησης για να στηριχθούν εμβληματικά έργα της EUSAIR·

7.  εκφράζει την λύπη του για το γεγονός ότι η EUSAIR δεν ασχολείται επαρκώς με θέματα που προκαλούν αυξανόμενη ανησυχία, όπως η εμπορία ανθρώπων και το διασυνοριακό έγκλημα· επισημαίνοντας ότι η εγκληματικότητα χρησιμοποιεί διόδους σε αυτό το τμήμα της Ευρώπης, ζητεί να συμπεριληφθεί το διασυνοριακό έγκλημα και οιαδήποτε μορφή εμπορίας ανθρώπων στην Στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου·

8.  τονίζει ότι η παράτυπη μετανάστευση θα πρέπει επίσης να συμπεριληφθεί ως συστατικό στοιχείο της EUSAIR· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη, ως βασικών διαστάσεων για την ενσωμάτωση των μεταναστών, και την ενίσχυση των ικανοτήτων ως προς το άσυλο·

9.  πιστεύει ακράδαντα ότι η EUSAIR πρέπει να λάβει υπόψη την στρατηγική σημασία της περιοχής για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ, ιδίως για την διαφοροποίηση των πόρων και των οδών εφοδιασμού· τονίζει ότι η επένδυση σε ενεργειακές διασυνδέσεις αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ενσωμάτωση της περιοχής στο ενεργειακό δίκτυο της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη τον εξαιρετικά ευάλωτο χαρακτήρα της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους, ζητεί τον πλήρη σεβασμό του συναφούς κεκτημένου της ΕΕ· ζητεί την ενίσχυση των ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων και της ενεργειακής απόδοσης καθώς και την ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών, ιδίως στις πλέον απομακρυσμένες και/ή λιγότερο καλά συνδεδεμένες περιοχές·

10.  τονίζει την ανάγκη εμβάθυνσης της κοινοβουλευτικής διάστασης της EUSAIR· ενθαρρύνει τις συμμετέχουσες χώρες να αναπτύξουν περαιτέρω την διακοινοβουλευτική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης της εφαρμογής της EUSAIR και της προώθησης της προσέγγισης του κεκτημένου της ΕΕ· συνιστά να διευρυνθεί η κοινοβουλευτική συμμετοχή πέρα από την ετήσια διάσκεψη των προέδρων των κοινοβουλίων, με στόχο την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής εποπτείας·

11.  καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει τακτικά το Κοινοβούλιο και να διαβουλεύεται μαζί του σχετικά με τα αποτελέσματα που αποφέρει η εφαρμογή της Στρατηγικής της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου (EUSAIR).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	15.7.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	52 9 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Lars Adaktusson, Michèle Alliot-Marie, Francisco Assis, Petras Auštrevičius, Bas Belder, Goffredo Maria Bettini, Mario Borghezio, Elmar Brok, Klaus Buchner, James Carver, Fabio Massimo Castaldo, Javier Couso Permuy, Arnaud Danjean, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Michael Gahler, Iveta Grigule, Afzal Khan, Janusz Korwin-Mikke, Ryszard Antoni Legutko, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Sabine Lösing, Andrejs Mamikins, Tamás Meszerics, Javier Nart, Pier Antonio Panzeri, Vincent Peillon, Alojz Peterle, Tonino Picula, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Alyn Smith, Charles Tannock, László Tőkés, Elena Valenciano, Johannes Cornelis van Baalen, Hilde Vautmans, Boris Zala, Νίκος Ανδρουλάκης, Γεώργιος Επιτήδειος, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Δημήτρης Παπαδάκης, Σοφία Σακοράφα, Амджад Башир, Андрей Ковачев, Илхан Кючюк
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Neena Gill, Andrzej Grzyb, Marek Jurek, Gabrielius Landsbergis, Urmas Paet, Dubravka Šuica, István Ujhelyi, Traian Ungureanu, Bodil Valero, Marie-Christine Vergiat, Janusz Zemke, Ангел Джамбазки
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Fabio De Masi, Axel Voss, Ivan Štefanec

03.8.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους

(2014/2214(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Marco Affronte

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων[4],

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική)[5],

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2013, για την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2004/35/ΕΚ[6],

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/52/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 που τροποποιεί την οδηγία 2011/92/ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον[7],

1.  αναγνωρίζει την ουσιώδη σχέση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αρχή της επικουρικότητας· υποστηρίζει την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας στην περιοχή, η οποία δεν θα πρέπει να επιδιώκεται εις βάρος της οικολογικής ισορροπίας και βιοποικιλότητας των ευαίσθητων παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των φυσικών τους πόρων· υπογραμμίζει την ανάγκη να περιληφθούν στη στρατηγική EUSAIR συγκεκριμένες δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων έργων τα οποία:

(α)  να προστατεύουν την ακτογραμμή και το παράκτιο οικοσύστημα και να αντιμετωπίζουν τη διάβρωση,

(β)  να υποστηρίζουν δραστηριότητες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και έργα για τη διαχείριση κινδύνων με στόχο την πρόληψη φυσικών καταστροφών, ανθρωπογενών και μη,

(γ)  να προωθούν την εφαρμογή της ποιοτικής διαχείρισης αποβλήτων, της επεξεργασίας των λυμάτων, καθώς και προληπτικών συστημάτων στον τομέα των υδάτινων πόρων,

(δ)  να διεξάγουν έρευνες και συγκριτικές μελέτες σχετικά με καθίζηση·

2.  τάσσεται υπέρ της γαλάζιας οικονομίας ως λύσης για την οικονομική κρίση, δεδομένου ότι θα τονώσει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη, και ιδίως τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τις γυναίκες και τους νέους στις παράκτιες και νησιωτικές χώρες· πιστεύει ότι η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να ληφθεί υπόψη η έννοια της γαλάζιας οικονομίας, η οποία συνδέει τους οικονομικούς τομείς που αφορούν τις θάλασσες και τους ωκεανούς, την υδατοκαλλιέργεια, τις θαλάσσιες και ποτάμιες μεταφορές, καθώς και τον τουρισμό με την προστασία του περιβάλλοντος·

3.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι τρίτες χώρες που συμμετέχουν σε έργα στη μακροπεριφέρεια συμμορφώνονται με το σχετικό κεκτημένο της Ένωσης προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων της Ένωσης· συνιστά οι συμφωνίες και συμβάσεις να χρησιμοποιούνται για να συμμετέχουν τρίτες χώρες στα περιβαλλοντικά σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης· επισημαίνει περαιτέρω ότι οι μηχανισμοί χρηστής διακυβέρνησης είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής·

4.  καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τον τακτικό διάλογο ανάμεσα στη Στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους (EUSAIR) και τους σκωτσέζους εταίρους, ώστε να είναι δυνατή η ενημέρωση όλων σχετικά με τις χρηστές πρακτικές και τις καινοτόμες προσεγγίσεις στον τομέα της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών της Βόρειας θάλασσας·

5.  συνιστά στα κράτη μέλη να ανταλλάξουν εμπειρίες και ορθές πρακτικές όσον αφορά τη μακροπεριφέρεια του Δούναβη·

6.  ζητεί από την Επιτροπή να ενημερώνει τακτικά και να διαβουλεύεται με το Κοινοβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα της υλοποίησης της στρατηγικής EUSAIR·

7.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη που συμμετέχουν στη στρατηγική να αναπτύξουν κοινά έργα που να συνάδουν με την κοινή αλιευτική πολιτική·

8.  θεωρεί ότι η ακτογραμμή και η θαλάσσια λωρίδα μεταξύ της αδριατικής ακτής της Ιταλίας και της βαλκανικής ακτής συνιστούν φυσικό περιβάλλον και περιοχή ιδιαίτερης αξίας που πρέπει να προστατεύεται και να αναδεικνύεται.

9.  με αυτό το σκεπτικό, θεωρεί ότι η συμπλήρωση των οδικών και μεταφορικών υποδομών και στις δύο πλευρές της Αδριατικής θάλασσας, η συμπερίληψή τους στα ΔΕΔ-Μ και τους διαδρόμους Βορρά-Νότου και Ανατολής-Δύσης και η συμπλήρωση των συνδέσεων που λείπουν συνιστούν προϋποθέσεις για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων βιωσιμότητας της μακροπεριφέρειας·

10.  συνιστά να προωθηθεί ενεργά η οικολογική καινοτομία στους τομείς της αλιείας, των θαλάσσιων μεταφορών, του τουρισμού (στον οποίο περιλαμβάνεται και ο τουρισμός κρουαζιέρας), των λιμένων και των σχετικών υποδομών, προκειμένου αξιοποιηθεί το σημαντικό δυναμικό της περιοχής και να τονωθεί η γαλάζια ανάπτυξη, ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να διασφαλιστεί η ορθολογική και βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων σύμφωνα με την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική· στηρίζει την προώθηση καινοτόμων, αποδοτικών και βιώσιμων θαλάσσιων εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών οι οποίες θα μπορούν να μειώσουν τον χρόνο διαμετακόμισης, το κόστος και τους εξωγενείς παράγοντες που σχετίζονται με τις μεταφορές και την υλικοτεχνική υποστήριξη, και, πάνω από όλα, τις εκπομπές CO₂, και οι οποίες θα συνάδουν με τη θέσπιση σχεδίων κινητικότητας χαμηλών περιβαλλοντικών επιπτώσεων·

11.  ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει την ανάπτυξη αλιευτικών δραστηριοτήτων, βιώσιμων τόσο από περιβαλλοντική άποψη όσο και από την άποψη της διατήρησης των αλιευτικών πόρων, και να προωθήσει επίσης ολοκληρωμένες πολιτικές για την αλιεία και τον τουρισμό (τον αλιευτικό τουρισμό, τις θαλασσοκαλλιέργειες, την ερασιτεχνική αλιεία), σύμφωνες με την αρχή της βιωσιμότητας·

12.  υπενθυμίζει ότι η εμπορική εκμετάλλευση πρέπει να περιορίζεται σε ψάρια και οστρακοειδή εντός ασφαλών βιολογικών ορίων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η καλή κατάσταση του περιβάλλοντος και να διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κλάδου της αλιείας·

13.  ενθαρρύνει την επέκταση των προστατευόμενων περιοχών προκειμένου να προστατευθεί το περιβάλλον και να ανασχεθεί η απώλεια της βιοποικιλότητας, ιδίως μέσω της ενίσχυσης των δικτύων Natura 2000 και Emerald, και του προγράμματος LIFE· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διατηρηθούν τα απειλούμενα είδη και καλεί τα οικεία κράτη μέλη να εφαρμόσουν, μέσω της εν λόγω μακροπεριφερειακής στρατηγικής, αναλογικά μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου· προτρέπει τα κράτη μέλη να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για την καταπολέμηση των θαλάσσιων απορριμμάτων, ιδίως όσον αφορά τη ρύπανση των νησιών της Αδριατικής με απόβλητα·

14.  τονίζει την ανάγκη να καταρτιστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης και των φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων και παραγόντων αύξησης του κινδύνου που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, και κυρίως των πλημμυρών, της ξηρασίας, της διάβρωσης του εδάφους και των δασικών πυρκαγιών·

15.  υπογραμμίζει ότι η πίεση που ασκείται στα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα είναι δυνατόν να μειωθεί με την καλύτερη κατανόηση της βιοποικιλότητας, καθώς και ότι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των διαχειριστικών αρχών ενισχύει περαιτέρω τη βιοποικιλότητα·

16.  ζητεί να τεθεί ως ελάχιστος στόχος οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της Αδριατικής θάλασσας και του Ιονίου πελάγους να καλύψουν έως το 2020 το 10% της επιφάνειάς της, σύμφωνα με τις σχετικές διεθνείς δεσμεύσεις, ούτως ώστε να υποστηριχθεί η επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2020, σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική· ζητεί τη δημιουργία ενός δικτύου προστατευόμενων περιοχών και πάρκων, θαλάσσιων, παράκτιων και της ενδοχώρας· ζητεί από τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στη στρατηγική να βελτιώσουν την ποιότητα του περιβάλλοντος εκτελώντας έργα που να επιδιώκουν να μειώσουν τη χημική, φυσική και μικροβιολογική ρύπανση, βελτιστοποιώντας τη βιωσιμότητα της θαλάσσιας κυκλοφορίας, προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα και επενδύοντας σε προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τα κράτη μέλη που συμμετέχουν να προωθήσουν ολοκληρωμένα συστήματα περιβαλλοντικής παρατήρησης και παρακολούθησης των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών και να εντείνουν τη συνεργασία μεταξύ των περιφερειακών κέντρων περιβαλλοντικής παρακολούθησης·

17.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο και την εκμετάλλευσή τους, τόσο στην ανοικτή θάλασσα όσο και στην ξηρά, ιδίως σε περιοχές που έχουν ήδη πληγεί σε μεγάλο βαθμό από σημαντικές περιβαλλοντικές συνέπειες· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να διεξάγονται σχετικές μελέτες για την μακροπεριφέρεια· τονίζει ότι οι έρευνες και η εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου πρέπει να είναι σύμφωνες με τους στόχους της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής και του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, και ότι το βάρος στην παραγωγή ενέργειας θα πρέπει να δίνεται γενικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως στην υπεράκτια αιολική ενέργεια· τονίζει ότι η Αδριατική θάλασσα είναι μια κλειστή και ρηχή θάλασσα χωρίς την ικανότητα να διασπείρει τους ρύπους, η οποία ωστόσο έχει αυξημένη τουριστική κίνηση σε αμφότερες τις ακτές της· τονίζει επίσης ότι η ανάπτυξη της μακροπεριφέρειας πρέπει να βασίζεται κατά προτεραιότητα στον τουρισμό και τις οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων της· τονίζει ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη της περιοχής να είναι συνεπή ως προς την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ και των διεθνών συμβάσεων σχετικά με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ασφάλεια θαλάσσιων δραστηριοτήτων όπως η υπεράκτια εξόρυξη και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, και η ανάπτυξη, εγκατάσταση και λειτουργία υπεράκτιων ανεμογεννητριών· ως εκ τούτου, ζητεί την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική (2008/56/ΕΚ) και της οδηγίας για την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου (2013/30/ΕΕ)· ενθαρρύνει, ενόψει της μακροπεριφερειακής συνεργασίας, την καθιέρωση ενός συστήματος παρέμβασης σε περίπτωση ατυχημάτων·

18.  επισημαίνει τη σχέση μεταξύ της προστασίας του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης βιώσιμου τουρισμού· στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει τις χώρες της περιοχής να συνεχίσουν την ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού, προκειμένου να αποφεύγονται οι αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον·

19.  ζητεί από την Επιτροπή να εντείνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, όπως τα βιώσιμα σχέδια που αναπτύσσονται από τις ομάδες παράκτιας δράσης·

20.  ζητεί από τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν την ενεργό συμμετοχή των τοπικών αρχών, των κοινοτήτων, της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων στην υλοποίηση της μακροπεριφερειακής στρατηγικής, έτσι ώστε αυτοί να είναι σε θέση να ασκούν το δικαίωμα συμμετοχής τους στη λήψη αποφάσεων που αφορούν το τοπικό τους περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, όταν αυτά τίθενται σε κίνδυνο από τη ρύπανση ή από επεμβατικές ή επιβλαβείς για το περιβάλλον υποδομές που δεν συνάδουν με την οδηγία για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) (2014/52/ΕΕ)· καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν με τις αρμόδιες αρχές γειτονικών χωρών τα πορίσματα των αναλύσεων του αντικτύπου των θαλάσσιων οικονομικών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιότητας της οδηγίας 2014/52/ΕΕ για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και εκείνων που υπάγονται στην οδηγία 2001/42/ΕΚ σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων·

21.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι πολλές περιφερειακές κοινότητες έχουν ανακηρυχτεί ζώνες απαλλαγμένες από ΓΤΟ· συνιστά, εν προκειμένω, τη συνεργασία και τον συντονισμό στο πλαίσιο της στρατηγικής EUSAIR, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η προστασία από τη μόλυνση με ΓΤΟ·

22.  συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι θα πρέπει να συσταθεί για τη μακροπεριφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου ένα κέντρο για την πρόληψη φυσικών και μη φυσικών καταστροφών·

23.  ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των υδρομετεωρολογικών ιδρυμάτων των κρατών μελών με στόχο να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός στην αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων, των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και της διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών·

24.  αναγνωρίζει ότι οι τομείς του νερού, της γεωργίας και του τουρισμού είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στην κλιματική αλλαγή, και ενθαρρύνει, συνεπώς, τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών, προκειμένου να δημιουργηθούν ένα πλαίσιο και ένας μηχανισμός στήριξης για την εφαρμογή των μέτρων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων·

25.  αναγνωρίζει το υψηλό δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην μακροπεριφέρεια, το οποίο δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς· προωθεί, στο πλαίσιο της ενεργειακής ένωσης, την καταβολή περαιτέρω προσπαθειών προκειμένου να ενθαρρυνθεί και να προωθηθεί η μακροπεριφερειακή συνεργασία στον ενεργειακό τομέα με τη συμμετοχή κρατών μελών και τρίτων χωρών, έτσι ώστε να επιτευχθούν οι κλιματικοί και ενεργειακοί στόχοι της ΕΕ για το 2030·

26.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να επιδιώκουν την ανάπτυξη ενός φιλικού προς το περιβάλλον τομέα μεταφορών, που να περιλαμβάνει στις σιδηροδρομικές υποδομές χωρίς ωστόσο να περιορίζεται σε αυτές, ιδίως σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των διασυνοριακών υποδομών· ενθαρρύνει την ανάπτυξη των πολυτροπικών μεταφορών και του ολοκληρωμένου συστήματος έκδοσης εισιτηρίων·

27.  προτείνει να γίνει χρήση του κανονισμού για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές (κανονισμός αριθ. (ΕΕ) 2015/757) προκειμένου να προαχθεί η καινοτομία και να καθιερωθούν βιώσιμες θαλάσσιες μεταφορές στη μακροπεριφέρεια, μέσω της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων και κινητήρων προώθησης των πλοίων, έτσι ώστε να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση στον τομέα των μεταφορών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	15.7.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	56 8 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marco Affronte, Pilar Ayuso, Catherine Bearder, Ivo Belet, Simona Bonafè, Biljana Borzan, Lynn Boylan, Cristian-Silviu Buşoi, Nessa Childers, Alberto Cirio, Mireille D’Ornano, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Ian Duncan, Stefan Eck, Bas Eickhout, Eleonora Evi, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Iratxe García Pérez, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, György Hölvényi, Anneli Jäätteenmäki, Jean-François Jalkh, Benedek Jávor, Kateřina Konečná, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Jiří Maštálka, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Massimo Paolucci, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Marcus Pretzell, Michèle Rivasi, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Renate Sommer, Dubravka Šuica, Jadwiga Wiśniewska, Damiano Zoffoli
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Paul Brannen, Nicola Caputo, Fredrick Federley, James Nicholson, Marit Paulsen, Gabriele Preuß, Keith Taylor, Tom Vandenkendelaere
Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Lucy Anderson, Malin Björk, Jiří Maštálka

23.6.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Αλιείας

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους

(2014/2214(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Norica Nicolai

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Αλιείας καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως εκτιμά ορθώς η Επιτροπή, υπάρχουν μεγάλες κοινωνικοοικονομικές διαφορές μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν σε αυτή τη στρατηγική, ιδίως μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο τις χρηματοδοτικές συνεισφορές των κρατών που δεν είναι μέλη της ΕΕ για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή και τήρηση των κανόνων και των στόχων της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής θα πρέπει να είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους αξιολόγησης για όλες τις χώρες που συμμετέχουν σε αυτή τη στρατηγική· λαμβάνοντας επιπροσθέτως υπόψη ότι ο ποσοτικός στόχος της ίσης ή χαμηλότερης απόδοσης από τη «μέγιστη βιώσιμη απόδοση» θα πρέπει να αποτελεί μέρος κάθε αξιολόγησης που αφορά το θαλάσσιο περιβάλλον και την αλιεία στην περιφέρεια·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω του ημίκλειστου χαρακτήρα της η Αδριατική Θάλασσα είναι ειδικά ευάλωτη στη ρύπανση, έχει δε ασυνήθη υδρογραφικά χαρακτηριστικά, όπως είναι το ότι το βάθος και η ακτογραμμή της ποικίλλουν κατά πολύ ανάμεσα στο βορρά και τον νότο της περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αλιευτικά αποθέματα είναι κοινά για όλα τα παράκτια κράτη, το οποίο ασκεί διαρκή πίεση στην αναζωογόνηση των αποθεμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα εντός των μελλοντικών ρυθμίσεων πλαίσιο σχετικά με τα τεχνικά μέτρα στο πλαίσιο της αναμορφωμένης Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής θα πρέπει να εκπονηθούν σε περιφερειακή βάση και να είναι εξατομικευμένα στις ιδιαιτερότητες αυτής της περιοχής και τους θαλάσσιους πόρους και αλιεύματα που έχει·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ύδατα της περιοχής απειλούνται από ποικίλες πηγές ρύπανσης, μεταξύ άλλων τα μη επεξεργασμένα λύματα και απορρίμματα, τον ευτροφισμό από εκροές της γεωργίας και των ιχθυοκαλλιεργειών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι μέρος της στρατηγικής της ΕΕ για την Περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου, είναι υψίστης σημασίας να καταστεί κατανοητό ότι οικονομική ανάπτυξη μπορεί να εννοείται μόνον στο πλαίσιο της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, τόσο στη στρατηγική όσο και στο σχέδιο δράσης, ομολογεί ότι δεν διαθέτει πλήρη αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης στην περιφέρεια και στις χώρες, λόγω έλλειψης δεδομένων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την Επιτροπή η ΕΕ θα συγχρηματοδοτήσει τα έργα από κοινού με τα κράτη μέλη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γαλάζια οικονομία αντιπροσωπεύει δυνάμει λύση για την οικονομική κρίση, διότι δίδει ώθηση στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την αύξηση της οικονομίας και την οικονομική ανάπτυξη, ιδίως στις παράκτιες και τις νησιωτικές χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η έννοια της γαλάζιας οικονομίας, διότι καλύπτει ευρύ φάσμα τομέων της οικονομίας που συνδέονται με τη θάλασσα και τους ωκεανούς, όπου συνδυάζονται παραδοσιακοί και αναδυόμενοι τομείς μεταξύ των οποίων η αλιεία, η υδατοκαλλιέργεια, οι θαλάσσιες μεταφορές και οι μεταφορές μέσω εσωτερικών πλωτών οδών, τα λιμάνια και η διοικητική υποστήριξη, ο τουρισμός·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιότητα της στρατηγικής είναι τόσο καλή όσο καλά είναι τα έργα που χρηματοδοτούνται και στηρίζονται από τα κράτη μέλη·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι χώρες επιθυμούν να επιτύχουν αύξηση της οικονομίας και ανάπτυξη·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γαλάζια αύξηση της οικονομίας, η οποία είναι μέρος αυτής της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης που τη συνοδεύει, αποτελεί πλατφόρμα για έργα βιώσιμης ανάπτυξης, ιδίως για αυτού του τύπου τις περιφέρειες·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία, μολονότι αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς αυτής της περιφέρειας, δεν καλύπτεται από συγκεκριμένο μέρος της στρατηγικής, αλλά ότι αντιθέτως διαφορετικές πτυχές της κατανέμονται σε διάφορους πυλώνες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των θαλασσίων μεταφορών και του τομέα της κρουαζιέρας εγγράφονται στη στρατηγική και το σχέδιο δράσης προς επίτευξη ανάπτυξης και αύξησης της οικονομίας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αύξηση στην κατά θάλασσα δραστηριότητα θα μπορούσε να βλάψει τα ήδη απειλούμενα αλιευτικά αποθέματα στην Αδριατική και το Ιόνιο·

1.  καλεί την Επιτροπή, ως ανεξάρτητος παράγοντας διευκόλυνσης αυτής της στρατηγικής, να υπογραμμίσει τη σημασία της δημιουργίας των προϋποθέσεων προς μείωση των κοινωνικοοικονομικών διαφορών μεταξύ των χωρών· επαναλαμβάνει ότι στόχος της στρατηγικής είναι να βοηθήσει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκείνης με τις τρίτες χώρες της περιοχής Ιονίου-Αδριατικής, στηρίζοντας και προάγοντας παράλληλα προσπάθειες για ευθυγράμμιση της ισχύουσας νομοθεσίας περί αλιείας προς τους στόχους που καθορίζονται στην Κοινή Αλιευτική Πολιτική καθώς και να φέρει άρρηκτη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής·

2.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει όσο καλύτερα μπορεί ότι ο τομέας της αλιείας , τα αλιευτικά αποθέματα, το θαλάσσιο περιβάλλον και όλα τα άλλα θέματα που σχετίζονται με αυτόν το τομέα αποτελούν αντικείμενο συντονισμού και διαχείρισης κατά βιώσιμο τρόπο μεταξύ όλων των πυλώνων και ότι όλες οι χώρες, περιλαμβανομένων των τρίτων χωρών της μακροπεριφέρειας που συμμετέχουν σε έργα, δρουν σύμφωνα με τις αξίες, τις αρχές και τους στόχους της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής και σέβονται τα εν λόγω στοιχεία, καλεί δε τόσο την Επιτροπή όσο και τα κράτη που εμπλέκονται στη στρατηγική να αναπτύξουν κοινά έργα που να συμμορφώνονται προς τις συγκεκριμένες αρχές·

3.  τονίζει πόσο σημαντικό είναι να στηριχθεί η υλοποίηση της νέας οδηγίας που θεσπίζει πλαίσιο για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (μέσω συντονισμένου σχεδιασμού) καθώς και η τόνωση της διαχείρισης στα πεδία της αλιείας και της ιχθυοκαλλιέργειας με σκοπό τη συμβολή σε περισσότερο βιώσιμη χρήση των υφισταμένων φυσικών πόρων και ούτως σε βιώσιμη αύξηση της οικονομίας· θεωρεί ότι η αρμόζουσα από κοινού διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου παρέχει σημαντικό πλαίσιο για βιώσιμη και διαφανή χρήση των θαλασσίων και ναυτιλιακών πόρων·

4.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει ενεργά τη θέσπιση Τοπικών Ομάδων Δράσης Αλιείας οι οποίες θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν φυσικό εργαλείο για τη διαφοροποίηση της αλιείας· τονίζει ότι η βιώσιμη και επικερδής αλιεία και ιχθυοκαλλιέργεια απαιτούν ενισχυμένη συμμετοχή από τους ενδιαφερομένους κύκλους συμφερόντων στον όλη διαχείριση καθώς και βελτιωμένες και διαφοροποιημένες δραστηριότητες αλιείας·

5.  καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει το ταχύτερο δυνατό ένα πολυετές σχέδιο διαχείρισης της αλιείας για αυτές τις δύο θαλάσσιες περιοχές·

6.  ζητεί, δεδομένου ότι μια αύξηση της θαλάσσιας δραστηριότητας θα μπορούσε να επηρεάσει την υγεία των αλιευτικών αποθεμάτων στην περιοχή και ότι πολλά είδη βρίσκονται ήδη σε δυσχερή κατάσταση, να πραγματοποιείται διαρκώς και από κοινού με όλες τις χώρες διεξοδική αξιολόγηση και ανάλυση του πώς εξελίσσονται τα αποθέματα· ζητεί να εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης οποτεδήποτε κρίνεται απαραίτητο·

7.  καλεί την Επιτροπή, δεδομένου του ιδιαιτέρως ευαίσθητου θαλάσσιου οικοσυστήματος της περιοχής, για οιονδήποτε παράγοντα, όπως είναι θαλάσσιες μεταφορές ή απόβλητα, ρύπανση των υδάτων, μελλοντικές εξορύξεις ή κατασκευή νέων υποδομών στην ακτή, ο οποίος θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στην υγεία των αλιευτικών αποθεμάτων, τα οποία ήδη ευρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση, να διενεργείται αξιολόγηση με περιεκτική ανάλυση του αντικτύπου στο περιβάλλον· εμμένει στο να εφαρμόζονται η αρχή της προφύλαξης και η αρχή της βιωσιμότητας οποτεδήποτε κρίνεται απαραίτητο και καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιεί τον κατάλογο των κατά θάλασσα δραστηριοτήτων (εκμετάλλευση στον πυθμένα των θαλασσών, υπεράκτια παραγωγή ενέργειας κ.λπ.) που θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στο θαλάσσιο περιβάλλον και την κατάσταση των αλιευτικών αποθεμάτων·

8.  καλεί την Επιτροπή, δεδομένου ότι μία αύξηση της κατά θάλασσα δραστηριότητας σταδιακά περιορίζει τους ιχθυοτόπους, να διασφαλίζει ότι τα συμφέροντα των σχετικών τομέων λαμβάνονται υπόψη επί ίσοις όροις σε έκαστο στάδιο της ανάπτυξης των κατά θάλασσα δραστηριοτήτων, ήτοι όταν εκπονείται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και η ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών·

9.  ζητεί να υπάρξουν έργα που επιδιώκουν την αποτίμηση της έμμεσης αλιείας (εγκαταλελειμμένα δίχτυα, πλέγματα καλλιέργειας μυδιών) και τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα προστατευομένων ειδών να αξιολογηθούν και προωθηθούν, διότι εκτιμάται ότι μόνον στην Αδριατική άνω των 40 000 θαλασσίων χελωνών πιάνονται τυχαία· είναι της γνώμης ότι είναι επειγόντως απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες και μελέτες σχετικά με τα μέσα προς ελάφρυνση του προβλήματος (όπως είναι συσκευές που διώχνουν τις χελώνες (TED))·

10.  καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανάπτυξη βιώσιμης ερασιτεχνικής αλιείας στην περιοχή καθώς και βιώσιμου και επικερδούς τουρισμού και να προωθήσει ολοκληρωμένες πολιτικές για την αλιεία και τον τουρισμό (αλιευτικός τουρισμός, θαλασσοκαλλιέργεια κλπ.) που να συμμορφώνονται προς την αρχή της βιωσιμότητας·

11.  καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει και στηρίξει έργα που προσφέρουν πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη για τις μικρές απομονωμένες κοινότητες που ζουν σε νησιά και κερδίζουν το καθημερινό εισόδημά τους μέσω της αλιείας μικρής κλίμακας·

12.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει και προαγάγει τη συμμετοχή της αλιείας και των εργαζομένων στην αλιεία σε έργα όπως αυτά που σχετίζονται με τον πολιτιστικό τουρισμό και τον τουρισμό για την κληρονομία, περιλαμβάνοντας την αλιεία και την εκ νέου ανακάλυψη των ναυτικών δραστηριοτήτων και των παραδοσιακών ιχθυοτόπων και επαγγελμάτων·

13.  εκφράζει ανησυχία για τη ζημία που προκαλούν τα πλαστικά απορρίμματα στη θάλασσα· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει πρωτοβουλίες για περισυλλογή και ανακύκλωση αυτών των αποβλήτων· τονίζει πόσο είναι σημαντικό το να περιληφθούν οι αλιείς σε αυτή τη διεργασία·

14.  καλεί την Επιτροπή να καταγράψει τους όγκους αλιευμάτων της ερασιτεχνικής αλιείας, να ορίσει ρυθμιστικές διατάξεις για αυτή τη δραστηριότητα και να θέσει τις δραστηριότητες τόσο της ερασιτεχνικής όσο και της επαγγελματικής αλιεία υπό την προϋπόθεση των στόχων ΜΒΑ·

15.  καλεί την Επιτροπή, δεδομένης της ανάγκης για αποκατάσταση του πληθυσμού ιχθύων σε μερικές ζώνες της Αδριατικής και του Ιονίου, να εξασφαλίσει ότι οι θαλάσσιες περιοχές αναπαραγωγής για διαφορετικά είδη ιχθύων προσδιορίζονται ορθώς και προστατεύονται για να παρέχουν την απαραίτητη στήριξη για τη δημιουργία τεχνητών υφάλων και να επιταχύνει τις υφιστάμενες προσπάθειες θέσπισης ενός συνεκτικού δικτύου θαλασσίων προστατευμένων περιοχών, εξασφαλίζοντας ότι όλες οι βιολογικά σημαντικές περιοχές είναι υπό προστασία σύμφωνα με τις σχετικές διεθνείς δεσμεύσεις, όπως είναι το Στρατηγικό Σχέδιο για τη Βιολογική Ποικιλομορφία·

16.  υποστηρίζει τη δημιουργία σήμανσης ποιότητας για τα προϊόντα θαλασσινών υψηλής ποιότητας που να φέρει την ετικέτα Αδριατικής-Ιονίου για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα του τομέα και να παρέχεται στους καταναλωτές πιστοποίηση που να εγγυάται την ποιότητα των προϊόντων αλιείας και ιχθυοκαλλιέργειας·

17.  τονίζει ότι η ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας και θαλασσοκαλλιέργειας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο όχι μόνον στην ανάκτηση ποικιλομορφίας ειδών αλλά επίσης στην αύξηση της οικονομίας στην περιοχή Αδριατικής και Ιονίου·

18.  καλεί την Επιτροπή θεωρήσει πρωτίστως κατεπείγον το να επιληφθεί της έλλειψης ακριβών, περιεκτικών δεδομένων που να αφορούν τους θαλάσσιους πόρους και το επίπεδο ρύπανσης των υδάτων που προκαλείται από τα πλαστικά απόβλητα, τα ανεπεξέργαστα λύματα και τα χωροκατακτητικά είδη που περιέχονται σε απορριπτόμενα υδάτινα έρματα, έλλειψη που καθιστά τις αξιολογήσεις ασαφείς και αναξιόπιστες· καλεί την Επιτροπή, με δεδομένο ότι τα αλιευτικά δεδομένα, η αξιολόγηση των αλιευτικών αποθεμάτων και όλες οι υπόλοιπες συναφείς αναλύσεις είναι ελλιπείς, να αντιμετωπίσει αυτό το γεγονός πριν να αρχίσει τη χρηματοδότηση άλλων έργων· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη γόνιμη επιστημονική συνεργασία μεταξύ παραγόντων της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου και να εξασφαλίσει ότι οι σχετικές χώρες προβαίνουν σε αναμορφώσεις για να επιτύχουν την ικανότητα να προβαίνουν σε συλλογή δεδομένων, ανάλυση και αξιολόγηση με στόχο τον προσδιορισμό δυνατοτήτων για βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλασσίων πόρων·

19.  καλεί τα κράτη που συμμετέχουν στη στρατηγική να βελτιώσουν την ποιότητα του περιβάλλοντος μέσω έργων που αποσκοπούν στη μείωση της χημικής, φυσικής και μικροβιολογικής ρύπανσης και να αναπτύξουν από κοινού στρατηγικές για να μειωθούν τα μικροπλαστικά και άλλα απορρίμματα στα ύδατα της περιοχής, ενώ παράλληλα θα συντονίζουν τον καθαρισμό των υφισταμένων απορριμμάτων βελτιστοποιώντας τις δραστηριότητες της θαλάσσιας κυκλοφορίας με σκοπό την επίτευξη βιωσιμότητας, την προστασία της βιοποικιλότητας, την επένδυση στις θαλάσσιες περιοχές αποκατάστασης και την αντιμετώπιση του προβλήματος του ευτροφισμού από τις αγροτικές εκροές·

20.  ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάζει έκαστο έτος έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αρχίζοντας από το έτος εφαρμογής και ολοκληρώνοντας με την τελική αξιολόγηση μετά τον στόχο του 2020· η έκθεση αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε εκθέσεις και αναλύσεις που πραγματοποιούνται από τους συντονιστές, σε συνδυασμό με τις αξιολογήσεις που συλλέγει η Επιτροπή από άλλους ενδιαφερόμενους κύκλους συμφερόντων·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη που συμμετέχουν στη στρατηγική να προωθήσουν το θεμελιώδους σημασίας έργο που επιτελούν οι γυναίκες στον τομέα της αλιείας, να προωθήσουν τα επαγγελματικά προσόντα τους και την ένταξή τους στις ομάδες παράκτιας δράσης και τις οργανώσεις των παραγωγών·

22.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη που συμμετέχουν στη στρατηγική να παρέχουν κίνητρα που ελκύουν τους νέους στο πεδίο της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στην περιοχή Αδριατικής και Ιονίου και τους ενθαρρύνουν στην ανάληψη αυτών των δραστηριοτήτων·

23.  καλεί την Επιτροπή να εντατικοποιήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, όπως είναι η βιωσιμότητα των έργων που αναπτύσσουν οι ομάδες παράκτιας δράσης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	17.6.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	20 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Clara Eugenia Aguilera García, Renata Briano, Alain Cadec, Richard Corbett, Diane Dodds, Linnéa Engström, João Ferreira, Raymond Finch, Ian Hudghton, Carlos Iturgaiz, Werner Kuhn, António Marinho e Pinto, Gabriel Mato, Norica Nicolai, Ulrike Rodust, Remo Sernagiotto, Ricardo Serrão Santos, Isabelle Thomas, Peter van Dalen, Jarosław Wałęsa
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Izaskun Bilbao Barandica, José Blanco López, Marek Józef Gróbarczyk, Verónica Lope Fontagné, Francisco José Millán Mon
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Tim Aker

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	17.9.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	31 3 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pascal Arimont, José Blanco López, Franc Bogovič, Mercedes Bresso, Steeve Briois, Edward Czesak, Rosa D’Amato, Bill Etheridge, Michela Giuffrida, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Andrew Lewer, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Younous Omarjee, Mirosław Piotrowski, Stanislav Polčák, Julia Reid, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Ramón Luis Valcárcel Siso, Ángela Vallina, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Joachim Zeller, Μαρία Σπυράκη, Андрей Новаков
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	James Nicholson, Jan Olbrycht, Maurice Ponga, Hannu Takkula, Δημήτρης Παπαδάκης
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Brando Benifei, Andrejs Mamikins, Soraya Post

• [1]  ΕΕ L 347 E της 20.12.2013, σ. 320.
• [2]  ΕΕ L 347 E της 20.12.2013, σ. 259.
• [3]  ΕΕ C 349 E της 29.11.2013, σ. 1.
• [4]  ΕΕ L 197 της 21.7.2001, σ. 30.
• [5]  ΕΕ L 164 της 25.6.2008, σ. 19.
• [6]  ΕΕ L 178 της 28.6.2013, σ. 66.
• [7]  ΕΕ L 124 της 25.4.2014, σ. 1.