ΣΥΣΤΑΣΗ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της ενδιάμεσης Συμφωνίας Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της Γκάνας, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου

10.11.2016 - (12396/2016 – C8-0406/2016 – 2008/0137(NLE)) - ***

Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Christofer Fjellner

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της ενδιάμεσης Συμφωνίας Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της Γκάνας, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου

(12396/2016 – C8-0406/2016 – 2008/0137(NLE))

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (12396/2016),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο της ενδιάμεσης συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Γκάνας, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου (12130/2008),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 207 παράγραφος 3 και 4, το άρθρο 209, παράγραφος 2 και το άρθρο 218 παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0406/2016),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2009 για την ενδιάμεση συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Γκάνας, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου[1],

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2 και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (Α8-0328/2016),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Γκάνας.

• [1]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2009)0177.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Έχοντας υπόψη την καθυστέρηση που παρατηρείται στην υπογραφή της συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Δυτικής Αφρικής (OΕΣ), τον Αύγουστο του 2016 η Γκάνα (και ακολούθως η Ακτή Ελεφαντοστού) αποφάσισε να προχωρήσει με την επικύρωση της ενδιάμεσης συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία συνήφθη το 2007. Η συμφωνία προβλέπει ένα συμβατικό δίχτυ ασφαλείας, που διασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ έως ότου η περιφερειακή συμφωνία ολοκληρωθεί. Η ενδιάμεση συμφωνία αφορά την προσωρινή εφαρμογή και θα αντικατασταθεί από μια ολοκληρωμένη ΣΟΕΣ σε περιφερειακό επίπεδο μόλις αυτή τεθεί σε ισχύ.

Συμφωνίας εταιρικής σχέσης Γκάνας-ΕΕ

Η Γκάνα και η ΕΕ είναι εταίροι σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης και των επενδύσεων. Το 2015, το συνολικό αμφίδρομο εμπόριο μεταξύ της Γκάνας και της ΕΕ ανερχόταν σε 5,6 δις ευρώ, άνω του 20% του εξωτερικού εμπορίου της Γκάνας. Η Γκάνα είναι μεταξύ των κύριων εξαγωγέων γεωργικών προϊόντων διατροφής της Οικονομικής Κοινότητας των κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS), εξάγοντας κακάο, φρούτα, ξηρούς καρπούς και ψάρια, και εισάγοντας ρύζι, ζάχαρη και κρέας.

Μολονότι ο χρυσός, το κακάο και το αργό πετρέλαιο εξακολουθούν να κυριαρχούν στα έσοδα από εξαγωγές της Γκάνας, η ΕΕ έχει καταστεί ένας πρωταρχικός προορισμός για τις "μη παραδοσιακές" εξαγωγές της, προσδίδοντας αύξηση της διαφοροποίησης και προστιθέμενη αξία στη χώρα. Πλοία, οχήματα και διυλισμένο πετρέλαιο κυριαρχούν στις εισαγωγές της Γκάνας. Η χώρα προσπαθεί να εξασφαλίσει τη θέση της ως κόμβος διαμετακομιστικού και θαλάσσιου εμπορίου για τις μεσόγειες χώρες.

Περίπου το ένα τρίτο των εξαγωγών ξυλείας της Γκάνας προορίζεται για την ΕΕ. Η Γκάνα κατέστη η πρώτη χώρα εταίρος που ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις και επικύρωσε μια εθελοντική συμφωνία εταιρικής σχέσης (ΕΣΕΣ), προωθώντας το νόμιμο εμπόριο ξυλείας, με την ΕΕ. Στη Γκάνα πραγματοποιούνται σήμερα μεταρρυθμίσεις που πρέπει να προηγηθούν της χορήγησης αδειών στο πλαίσιο της FLEGT (δασική νομοθεσία, διακυβέρνηση και εμπόριο). Επιπλέον, η Γκάνα θα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της στην καταπολέμηση της διαφθοράς και την εξάλειψη των χειρότερων μορφών παιδικής εργασίας στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας, της αλιείας και του χρυσού.

Προς τη σύναψη μιας περιφερειακής ΟΕΣ

Η Γκάνα επέλεξε να επαναφέρει μια παλιά σύμβαση εννέα ετών, χωρίς να περιμένει τους τελευταίους αναποφάσιστους εταίρους της ΟΕΣ Δυτικής Αφρικής να αποφασίσουν για την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας περιφερειακής ανάπτυξης, η οποία δρομολογήθηκε στις 30 Ιουνίου 2014 και επίσημα εγκρίθηκε από τους ηγέτες της Οικονομικής Κοινότητας των κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) στις 10 Ιουλίου 2014. Τόσο η Γκάνα όσο και η ΕΕ συνεχίζουν να επενδύουν χρόνο και προσπάθειές για την ολοκλήρωση μιας ολοκληρωμένης περιφερειακής ΣΟΕΣ, ενώ η ενδιάμεση ΣΟΕΣ Γκάνα-ΕΕ παραμένει μια προσωρινή, συμβατή με τον ΠΟΕ λύση, που προηγείται μιας περιεκτικής ΣΟΕΣ.

Από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η περιφερειακή ΣΟΕΣ, θα αντικαταστήσει τις δύο υπάρχουσες ενδιάμεσες ΣΟΕΣ στην περιοχή. Πρώτον, την ενδιάμεση Συμφωνία με την Ακτή του Ελεφαντοστού, η οποία υπεγράφη το 2008, εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 25 Μαρτίου 2009 και εφαρμόζεται προσωρινά από τις 3 Σεπτεμβρίου 2016. Δεύτερον, την ΕΣΟΕΣ με τη Γκάνα, η οποία υπεγράφη στις 28 Ιουλίου 2016 και τώρα τίθεται σε ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι αντίστοιχες συμφωνίες επικυρώθηκαν από το Κοινοβούλιο της Γκάνας στις 3 Αυγούστου 2016 και από την Εθνική Συνέλευση της Ακτής του Ελεφαντοστού στις 12 Αυγούστου το 2016.

Η ΕΣΟΕΣ ΕΕ-Γκάνας

Αναμφίβολα, μια συμφωνία που χρονολογείται από το 2007, δεν μπορεί να ανταποκρίνεται πλήρως στις συνθήκες του 2016. Η έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, η προσχώρηση της Κροατίας και η έναρξη εφαρμογής του Κοινού Εξωτερικού Δασμολογίου (CET) της Οικονομικής Κοινότητας των χωρών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) είναι μόνο μερικές βασικές θεσμικές αλλαγές. Είναι σαφές ότι η έλλειψη περιφερειακής διάστασης και κανόνων καταγωγής, καθώς και το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο καθιστούν την ΕΣΟΕΣ ΕΕ-Γκάνας τη δεύτερη καλύτερη λύση. Επιπλέον, οι δασμολογικές κλάσεις και τα επιμέρους προγράμματα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τα περιφερειακά προγράμματα. Παρ 'όλα αυτά, προσφέροντας μια πιο στέρεη νομική βάση από τον μονομερή «κανονισμό πρόσβασης στην αγορά» (αριθ 1528/2007), η συμφωνία αυτή αποτελεί την εύλογη «αίθουσα αναμονής» πριν από την εφαρμογή μιας, κατά περιοχή, λύσης.

Αν και ελλιπής και ξεπερασμένη, η συμφωνία θα εξυπηρετήσει το σκοπό της να αποφευχθεί η διατάραξη του εμπορίου για την Γκάνα, ενώ θα προλειάνει το έδαφος για μια μελλοντική ΣΟΕΣ. Επιπλέον, η γειτονική Ακτή του Ελεφαντοστού έχει επίσης επανενεργοποιήσει την ενδιάμεση ΣΟΕΣ της. Οι δύο χώρες επέλεξαν να μην κρατηθούν όμηροι από τους εταίρους τους της Δυτικής Αφρικής που καθυστερούν την υπογραφή της συμφωνίας του 2014.

Η εν λόγω ΣΟΕΣ εξασφαλίζει στην Γκάνα, μια χώρα χαμηλότερου μέσου εισοδήματος, μια 100% πρόσβαση στην αγορά, στη βάση μιας μακροπρόθεσμης συμβατικής σχέσης, η οποία θα διασφαλίσει τη σταθερότητα που απαιτείται για νέες επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Με το 35% των ευρωπαϊκών εξαγωγών στην Γκάνα να έχουν ήδη πλήρως ή σχεδόν πλήρως ελευθερωθεί, οι περαιτέρω μειώσεις δασμών θα άρουν σταδιακά το όριο στο 80%. Ενώ η Γκάνα εξαιρεί από την ελευθέρωση ορισμένα ευαίσθητα γεωργικά και μεταποιημένα προϊόντα, η ΕΣΟΕΣ εισάγει επίσης διασφαλίσεις που επιτρέπουν την επαναφορά των δασμών στις περιπτώσεις όπου μια απότομη αύξηση των εισαγωγών απειλεί να διαταράξει την οικονομία, να βλάψει την ασφάλεια των τροφίμων ή να υπονομεύσει μια «νηπιακή βιομηχανία».

Yπογραμμίζεται ότι η ΕΣΟΕΣ συνδυάζει τις δυνατότητες πρόσβασης στην αγορά με διατάξεις που αφορούν τα τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο και βοηθούν τους εξαγωγείς της Γκάνας να ανταποκριθούν στις υγειονομικές και φυτοϋγειονομικές (SPS) απαιτήσεις. Εξ ίσου σημαντική είναι η συνεργασία με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας για δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, την ανταγωνιστικότητα, τη διευκόλυνση του εμπορίου και την τελωνειακή συνεργασία.

Συμπεράσματα

Ο εισηγητής σας συνιστά να δοθεί η έγκριση για την ενδιάμεση αυτή συμφωνία, η οποία θα ανοίξει τις πόρτες για την προσωρινή εφαρμογή της. Παρά το γεγονός ότι ούτε η Γκάνα, ούτε η ΕΕ ανέμεναν ότι η ΕΣΟΕΣ θα αναβιώσει, ο αργός ρυθμός ολοκλήρωσης μιας περιφερειακής ΣΟΕΣ τις εξανάγκασε να το πράξουν. Η ΕΣΟΕΣ θα επιτρέψει στους εξαγωγείς της Γκάνας να διατηρήσουν τις προτιμήσεις στα αφορολόγητα προϊόντα στην ευρωπαϊκή αγορά, καθώς η Γκάνα προχωρεί και εδραιώνει τη θέση της ως μια χώρα μεσαίου εισοδήματος. Επιπλέον, εάν η περιφερειακή ΣΟΕΣ εφαρμοστεί χωρίς υπερβολική καθυστέρηση, ενδεχόμενες αποκλίσεις στα χρονοδιαγράμματα για δασμολογικές ελευθερώσεις και δασμολογικές κλάσεις θα επιλυθούν χωρίς την ανάγκη πρόσθετης προσαρμογής στις περιφερειακές διεργασίες.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Τίτλος	Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης ΕΚ/Γκάνας
Έγγραφα αναφοράς	12396/2016 – C8-0406/2016 – COM(2008)0441 – 2008/0137(NLE)
Ημερομηνία διαβούλευσης / αίτησης έγκρισης	10.10.2016
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	INTA 24.10.2016
Γνωμοδοτικές επιτροπές        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	DEVE 24.10.2016
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει        Ημερομηνία της απόφασης	DEVE 4.11.2016
Εισηγητές        Ημερομηνία ορισμού	Christofer Fjellner 22.7.2014
Εξέταση στην επιτροπή	31.8.2016	13.10.2016
Ημερομηνία έγκρισης	10.11.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	27 9 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Laima Liucija Andrikienė, Maria Arena, Tiziana Beghin, David Borrelli, David Campbell Bannerman, Daniel Caspary, Salvatore Cicu, Santiago Fisas Ayxelà, Christofer Fjellner, Karoline Graswander-Hainz, Ska Keller, Jude Kirton-Darling, Bernd Lange, David Martin, Anne-Marie Mineur, Sorin Moisă, Alessia Maria Mosca, Franz Obermayr, Artis Pabriks, Franck Proust, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Joachim Schuster, Joachim Starbatty, Adam Szejnfeld, Hannu Takkula, Iuliu Winkler, Jan Zahradil
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Klaus Buchner, Nicola Danti, Syed Kamall, Frédérique Ries, Fernando Ruas, Jarosław Wałęsa
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Philippe Loiseau
Ημερομηνία κατάθεσης	14.11.2016