AANBEVELING over het ontwerpbesluit van de Raad betreffende de sluiting, namens de Unie, van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf

15.11.2016 - (09780/2016 – C8-0388/2016 – 2016/0098(NLE)) - ***

Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken
Rapporteur: Mariya Gabriel

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het ontwerpbesluit van de Raad betreffende de sluiting, namens de Unie, van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf

(09780/2016 – C8-0388/2016 – 2016/0098(NLE))

(Goedkeuring)

Het Europees Parlement,

–  gezien het ontwerpbesluit van de Raad (09780/2016),

–  gezien de ontwerpovereenkomst tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf (09779/2016),

–  gezien het verzoek om goedkeuring dat de Raad heeft ingediend krachtens artikel 77, lid 2, onder a), en artikel 218, lid 6, tweede alinea, onder a), v), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (C8-0388/2016),

–  gezien artikel 99, lid 1, eerste en derde alinea, en lid 2, en artikel 108, lid 7, van zijn Reglement,

–  gezien de aanbeveling van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A8-0337/2016),

1.  hecht zijn goedkeuring aan de sluiting van de overeenkomst;

2.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten en de Federale Staten van Micronesië.

BEKNOPTE MOTIVERING

Achtergrond van de betrekkingen en algemene bepalingen van de overeenkomst

De betrekkingen tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië worden geregeld door de partnerschapsovereenkomst tussen de leden van de groep van landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan enerzijds en de Europese Unie en haar lidstaten anderzijds, genaamd de "Overeenkomst van Cotonou".

In het kader van de wijziging van Verordening (EG) nr. 539/2001[1] bij Verordening (EU) nr. 509/2014 van het Europees Parlement en de Raad[2] zijn de Federale Staten van Micronesië overgeheveld naar bijlage II, die de lijst bevat van derde landen wier onderdanen zijn vrijgesteld van de visumplicht bij overschrijding van de buitengrenzen van de lidstaten. De gewijzigde Verordening (EG) nr. 539/2001 is van toepassing op alle lidstaten, met uitzondering van Ierland en het Verenigd Koninkrijk.

Na goedkeuring van bedoelde verordening op 20 mei 2014 heeft de Raad op 9 oktober 2014 een besluit goedgekeurd dat de Commissie machtigt om onderhandelingen te openen over de sluiting van een bilaterale overeenkomst tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië. De onderhandelingen over de overeenkomst zijn op 17 december 2014 geopend en zijn succesvol afgerond door het paraferen ervan, middels een uitwisseling van brieven, op 16 december 2015 door de Federale Staten van Micronesië en op 13 januari 2016 door de Europese Unie. Op 24 juni 2016 nam de Raad een besluit aan over de ondertekening van de overeenkomst inzake vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf. De ondertekening van deze overeenkomst heeft op 19 september 2016 in New York plaatsgevonden. Sindsdien wordt de overeenkomst voorlopig toegepast, in afwachting van de goedkeuring van het Europees Parlement. De Raad besloot op 23 september 2016 een verzoek om goedkeuring aan het Parlement te richten.

De ondertekende overeenkomst voorziet in visumvrij reizen voor de burgers van de Europese Unie en voor de burgers van de Federale Staten van Micronesië die naar het grondgebied van de andere partij reizen voor maximaal 90 dagen binnen een tijdvak van 180 dagen. De visumvrijstelling geldt voor alle persoonscategorieën (houders van gewone paspoorten, diplomatieke paspoorten, dienstpaspoorten, officiële paspoorten en speciale paspoorten) en voor reizen voor alle doeleinden, behalve voor het verrichten van een bezoldigde bezigheid.

**

Motivering van de rapporteur

Deze overeenkomst inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf is een concreet resultaat van de verdieping van de betrekkingen tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië, die in het kader van de Overeenkomst van Cotonou van grote politieke betekenis is, en vormt een bijkomend middel om de economische en culturele betrekkingen te versterken en de politieke dialoog over diverse kwesties, inclusief de mensenrechten en fundamentele vrijheden, te intensiveren.

De rapporteur verwacht dat de overeenkomst voor visumvrijstelling een gunstig effect zal hebben doordat ondernemers vlotter zullen kunnen reizen, investeringen zullen worden vergemakkelijkt en het toerisme zal worden aangezwengeld. De economie van de Federale Staten van Micronesië berust voornamelijk op de dienstensector, die goed is voor 74 % van het bbp; de sector van het toerisme is in volle ontwikkeling. In 2000 hebben de Federale Staten van Micronesië zich aangesloten bij de Overeenkomst van Cotonou en sindsdien zijn de betrekkingen met de Europese Unie versterkt.

De handelsbetrekkingen tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesië zijn momenteel uiterst beperkt maar kunnen worden uitgebreid. De EU onderhandelt op dit ogenblik over een algemene economische partnerschapsovereenkomst met veertien landen uit de regio van de Stille Oceaan, waaronder de Federale Staten van Micronesië. Tegen deze achtergrond wijst de rapporteur erop dat een visumliberalisering het eenvoudiger zal maken voor zakenlieden om zich te verplaatsen, investeringen zal vergemakkelijken en de economische banden tussen bedrijven zal aanhalen. De overeenkomst kan het toerisme verder aanzwengelen en de handelsbetrekkingen nieuw leven inblazen.

Op politiek vlak vormen de Federale Staten van Micronesië een democratische republiek die de in de grondwet vastgelegde mensenrechten in alle opzichten naleeft. De politieke dialoog van de Europese Unie met de Federale Staten van Micronesië richt zich vooral op de bescherming van het plaatselijke kwetsbare milieu, in het bijzonder in het kader van de klimaatverandering, en op de bescherming van de mensenrechten en gendergerelateerde onderwerpen. In deze context betekent de overeenkomst een beduidende stap voorwaarts naar een versterkte en regelmatiger politieke dialoog.

Wat mobiliteit betreft blijkt uit de beschikbare gegevens dat het vertrouwen in de aanvragers van visa groot is en dat een visum in slechts weinig gevallen wordt geweigerd. In 2014 en 2015 zijn er geen inwoners van de Federale Staten van Micronesië opgepakt wegens illegaal oponthoud in de Europese Unie en zijn er geen besluiten genomen tot weigering van toegang aan de buitengrenzen van de Europese Unie of terugzending met betrekking tot inwoners van de Federale Staten van Micronesië. Voorts heeft geen enkele inwoner van de Federale Staten van Micronesië een asielaanvraag ingediend. Het land vormt in generlei opzicht een bedreiging, noch wat betreft irreguliere migratie, noch voor de veiligheid en openbare orde.

De rapporteur benadrukt tot slot dat de visumvrijstelling een niet te verwaarlozen factor is voor de toenadering tussen de Europese volkeren en de volkeren van de Stille Oceaan. Dankzij de visumvrijstellingsovereenkomst kunnen de burgers niet alleen ten volle profiteren van het EU-ACS-Partnerschap, maar er ook aan deelnemen door voordeliger en met minder rompslomp te reizen.

De rapporteur uit haar tevredenheid over de rol van de leden van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU, die in grote mate hebben bijgedragen tot de sluiting van deze overeenkomst, welke hun deelname aan vergaderingen van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU bovendien vergemakkelijkt.

**

Uitvoering van en toezicht op de overeenkomst

Wat de toepassing en de follow-up van de overeenkomst betreft, verzoekt de rapporteur de Europese Commissie toezicht te houden op de mogelijke ontwikkelingen van de criteria die oorspronkelijk hebben geleid tot de verplaatsing van bijlage I naar bijlage II van Verordening (EU) nr. 509/2014. Deze criteria omvatten niet alleen irreguliere immigratie, openbare orde en veiligheid, maar ook de externe betrekkingen van de Unie met het betreffende derde land, met inbegrip van met name kwesties in verband met de inachtneming van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden.

Bovendien verzoekt de rapporteur de Commissie en de autoriteiten van de Federale Staten van Micronesië om toe te zien op volledige wederkerigheid van de visumvrijstelling, die voorziet in gelijke behandeling van alle burgers en met name de burgers van de Unie.

De rapporteur wijst erop dat de Europese Unie in het Gemengd comité voor het beheer van de overeenkomst (artikel 6) uitsluitend door de Europese Commissie wordt vertegenwoordigd. Als een rechtstreeks door de Europese burgers gekozen instelling die de democratie, de mensenrechten en de fundamentele beginselen van de Europese Unie verdedigt, zou het Europees Parlement bij de werkzaamheden van het gemengd comité kunnen worden betrokken. De rapporteur van het Europees Parlement spoort de Europese Commissie er nogmaals toe aan om de samenstelling van de gemengde comités voor het beheer van toekomstige overeenkomsten te herzien.

Voorts stelt de rapporteur vraagtekens bij de praktijk om de visumvrijstellingsovereenkomsten te ondertekenen en voorlopig toe te passen voordat het Europees Parlement zijn goedkeuring heeft uitgesproken. Zij merkt op dat deze praktijk de manoeuvreerruimte van het Europees Parlement kan beperken en een probleem vormt in die zin dat het Parlement niet op de hoogte wordt gehouden van de voortgang van de bilaterale onderhandelingen.

**

Specifieke bepalingen

In de preambule is rekening gehouden met de bijzondere situatie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland nemen geen deel aan de gesloten overeenkomst en zijn niet gebonden aan de bepalingen daarvan.

De nauwe betrokkenheid van Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein bij de uitvoering, toepassing en ontwikkeling van het Schengenacquis komt tot uiting in een aan de overeenkomst gehechte gemeenschappelijke verklaring. In deze verklaring worden de autoriteiten van deze landen ertoe aangespoord zo spoedig mogelijk bilaterale overeenkomsten met de Federale Staten van Micronesië te sluiten over de vrijstelling van visumplicht voor kort verblijf onder gelijke voorwaarden als die in deze overeenkomst.

De overeenkomst bevat bepalingen betreffende de territoriale toepassing ervan: voor Frankrijk en Nederland geldt de visumvrijstelling alleen voor verblijf op het Europese grondgebied van deze twee lidstaten.

**

Ten slotte stelt de rapporteur voor dat de leden van de parlementaire Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken hun bijval geven aan dit verslag en dat het Europees Parlement hieraan zijn goedkeuring hecht.

• [1]    Verordening (EG) nr. 539/2001 van de Raad van 15 maart 2001 tot vaststelling van de lijst van derde landen waarvan de onderdanen bij overschrijding van de buitengrenzen in het bezit moeten zijn van een visum en de lijst van derde landen waarvan de onderdanen van die plicht zijn vrijgesteld (PB L 81 van 21.3.2001, blz. 1).
• [2]    Verordening (EU) nr. 509/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 539/2001 van de Raad tot vaststelling van de lijst van derde landen waarvan de onderdanen bij overschrijding van de buitengrenzen in het bezit moeten zijn van een visum en de lijst van derde landen waarvan de onderdanen van die plicht zijn vrijgesteld (PB L 149 van 20.5.2014, blz. 67).

PROCEDURE VAN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE

Titel	Sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Federale Staten van Micronesia inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf
Document- en procedurenummers	09780/2016 – C8-0388/2016 – COM(2016)0193 – 2016/0098(NLE)
Datum raadpleging / verzoek om goedkeuring	23.9.2016
Commissie ten principale        Datum bekendmaking	LIBE 3.10.2016
Medeadviserende commissies        Datum bekendmaking	AFET 3.10.2016
Geen advies        Datum besluit	AFET 24.5.2016
Rapporteurs        Datum benoeming	Mariya Gabriel 23.5.2016
Behandeling in de commissie	26.5.2016	12.10.2016	8.11.2016
Datum goedkeuring	8.11.2016
Uitslag eindstemming	+: –: 0:	40 4 0
Bij de eindstemming aanwezige leden	Martina Anderson, Gerard Batten, Malin Björk, Michał Boni, Caterina Chinnici, Rachida Dati, Cornelia Ernst, Tanja Fajon, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Ana Gomes, Nathalie Griesbeck, Jussi Halla-aho, Sophia in ‘t Veld, Barbara Kudrycka, Juan Fernando López Aguilar, Roberta Metsola, Claude Moraes, Judith Sargentini, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Helga Stevens, Traian Ungureanu, Bodil Valero, Udo Voigt, Beatrix von Storch, Josef Weidenholzer, Cecilia Wikström, Kristina Winberg, Tomáš Zdechovský
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervangers	Vilija Blinkevičiūtė, Kostas Chrysogonos, Anna Maria Corazza Bildt, Pál Csáky, Miriam Dalli, Daniel Dalton, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Ska Keller, Miltiadis Kyrkos, Jeroen Lenaers, Ulrike Lunacek, Axel Voss
Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervangers (art. 200, lid 2)	Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Maria Noichl
Datum indiening	15.11.2016

HOOFDELIJKE EINDSTEMMING IN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE

40	+
ALDE	Nathalie Griesbeck, Cecilia Wikström, Sophia in 't Veld
ECR	Daniel Dalton, Jussi Halla-aho, Helga Stevens
GUE/NGL	Martina Anderson, Malin Björk, Kostas Chrysogonos, Cornelia Ernst
PPE	Michał Boni, Anna Maria Corazza Bildt, Pál Csáky, Rachida Dati, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Barbara Kudrycka, Jeroen Lenaers, Roberta Metsola, Csaba Sógor, Traian Ungureanu, Axel Voss, Tomáš Zdechovský
S&D	Vilija Blinkevičiūtė, Caterina Chinnici, Miriam Dalli, Tanja Fajon, Ana Gomes, Miltiadis Kyrkos, Juan Fernando López Aguilar, Claude Moraes, Maria Noichl, Birgit Sippel, Josef Weidenholzer
VERTS-ALE	Ska Keller, Ulrike Lunacek, Judith Sargentini, Bodil Valero

4	-
EFDD	Gerard Batten, Kristina Winberg, Beatrix von Storch
NI	Udo Voigt

0	0

Verklaring van de gebruikte tekens:

+  :   voor

-  :  tegen

0  :  onthouding