PROJEKT REZOLUCJI w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru
5.11.2014 - (2014/2921 (RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Gabriele Zimmer, Neoklis Sylikiotis, Takis Hadjigeorgiou, Javier Couso Permuy, Sofia Sakorafa, João Ferreira, Miloslav Ransdorf, Patrick Le Hyaric, Merja Kyllönen, Inês Cristina Zuber, Miguel Viegas, Dimitrios Papadimoulis, Kostas Chrysogonos, Emmanouil Glezos, Kateřina Konečná w imieniu grupy GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0211/2014
B8‑0216/2014
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru
Parlament Europejski,
– uwzględniając międzynarodowe prawo morza, w tym Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), która stanowi część wspólnotowego dorobku prawnego,
– uwzględniając w szczególności zwyczajowe międzynarodowe prawo morza, które jest wiążące dla wszystkich członków wspólnoty międzynarodowej,
– uwzględniając ramy negocjacyjne przyjęte dla Turcji w dniu 3 października 2005 r.,
– uwzględniając deklarację Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 21 września 2005 r.,
– uwzględniając decyzję Rady 2008/157/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków ujętych w partnerstwie dla członkostwa zawartym z Republiką Turcji („partnerstwo dla członkostwa”), jak również wcześniejsze decyzje Rady z 2001, 2003 i 2006 r. w sprawie partnerstwa dla członkostwa,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 14 grudnia 2010 r., z dnia 5 grudnia 2011 r., z dnia 11 grudnia 2012 r., z dnia 17 grudnia 2013 r. i z dnia 24 października 2014 r.,
– uwzględniając poprzednie dokumenty robocze służb Komisji dotyczące postępów Turcji w negocjacjach akcesyjnych, w tym dokument Komisji zatytułowany „Sprawozdanie z postępów Turcji w 2014 r.” (SWD(2014)0307), dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Sprawozdanie z postępów Turcji w 2013 r.” (SWD(2013)0417) i dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Sprawozdanie z postępów Turcji w 2012 r.” (SWD(2012)0336),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 8 października 2014 r. zatytułowany „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2014–2015” (COM(2014)0700), komunikat Komisji z dnia 16 października 2013 r. zatytułowany „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2013–2014” (COM(2013)0700) oraz wcześniejsze komunikaty Komisji na ten temat,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje, szczególnie z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2010 r.[1], z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2011 r.[2], z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2012 r.[3], z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie sytuacji w Turcji[4] oraz z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2013 r.[5],
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w dniu 3 października 2014 r. Turcja uchwaliła dyrektywę w sprawie systemu teleksu nawigacyjnego (NAVTEX), w której bezprawnie „wyznaczyła” duży obszar w południowej części wyłącznej strefy ekonomicznej Republiki Cypryjskiej, prawie graniczący z wodami terytorialnymi Republiki Cypryjskiej, jako obszar, na którym zostaną przeprowadzone w terminie od 20 października do 30 grudnia 2014 r. badania sejsmiczne;
B. mając na uwadze, że dyrektywa NAVTEX dotyczy dużych obszarów w południowej części wyłącznej strefy ekonomicznej Republiki Cypryjskiej, wytyczonej zgodnie z odpowiednimi porozumieniami dwustronnymi z Egiptem, z którym graniczą południowe obszary morskie Cypru;
C. mając na uwadze, że „wyznaczenie” znacznego obszaru w południowej części wyłącznej strefy ekonomicznej Cypru dotyczy m.in. obszarów, na których znajdują się bloki koncesyjne przyznane zgodnie z prawem przez rząd Republiki Cypryjskiej włoskiej spółce ENI oraz spółce KOGAS do celów poszukiwania ewentualnych złóż węglowodorów na dnie morza, a zatem oznacza akt agresji;
D. mając na uwadze, że jest to kulminacja prowadzonej nieustannie przez Turcję polityki prowokacji polegającej na wszczynaniu sporów, nieuznawaniu Republiki Cypryjskiej i ingerowaniu w jej suwerenne prawa w należącej do niej wyłącznej strefie ekonomicznej;
E. mając na uwadze, że kolejny akt agresji ze strony Turcji faktycznie zaszkodził procesowi bezpośrednich negocjacji mających na celu wszechstronne pokojowe uregulowanie konfliktu na Cyprze, gdyż pogorszył atmosferę tych negocjacji;
F. mając na uwadze, że punkty zbieżne ustalone przez prezydenta Christofiasa i M. Talata wskazują, iż kwestia cypryjskich złóż węglowodorów zostałaby ostatecznie i konstruktywnie rozwiązana dzięki wszechstronnemu uregulowaniu konfliktu na Cyprze; mając na uwadze, że obejmowały one porozumienie w sprawie odpowiedzialności federalnej za wytyczenie stref morskich, rozwiązywanie sporów zgodnie z UNCLOS oraz federalną pieczę nad zasobami naturalnymi, w tym nad węglowodorami; mając na uwadze, że inny punktu zbieżny w ramach rozdziału negocjacji dotyczącego gospodarki odnosił się do dystrybucji odnośnych zysków;
G. mając na uwadze, że negocjacje akcesyjne Turcji zostały otwarte dnia 3 października 2005 r., oraz mając na uwadze, że niezbędnym elementem procesu akcesyjnego jest uznanie wszystkich państw członkowskich UE;
H. mając na uwadze, że UE uznaje wyłącznie Republikę Cypryjską za podmiot prawa międzynarodowego, a normalizacja stosunków Turcji z wszystkimi państwami członkowskimi UE pozostaje wstępnym warunkiem przystąpienia do niej;
I. mając na uwadze fakt, że Turcja zobowiązała się do spełnienia kryteriów kopenhaskich, przeprowadzenia odpowiednich i skutecznych reform, podtrzymywania stosunków dobrosąsiedzkich i stopniowego dostosowania się do UE;
J. mając na uwadze, że przestrzeganie w pełni prawa międzynarodowego pozostaje niezbędnym warunkiem dla wszystkich krajów kandydujących do przystąpienia do UE;
K. mając na uwadze, że Turcję wielokrotnie wzywano do powstrzymania się od wydawania oświadczeń i podejmowania działań kwestionujących prawo Republiki Cypryjskiej do eksploatacji zasobów węglowodorów w obrębie wyłącznej strefy ekonomicznej Cypru z korzyścią dla wszystkich Cypryjczyków;
L. mając na uwadze, że UE wielokrotnie podkreślała suwerenne prawa wszystkich państw członkowskich UE obejmujące zawieranie umów dwustronnych oraz poszukiwanie i eksploatację ich zasobów naturalnych zgodnie ze dorobkiem prawnym UE i z prawem międzynarodowym, w tym z UNCLOS i odnośnym międzynarodowym prawem zwyczajowym;
M. mając na uwadze, że dla dobra wszystkich zaangażowanych podmiotów oraz z myślą o zwiększeniu stabilności i przestrzeganiu zasad szeroko nagłaśnianej polityki zagranicznej polegającej na niestwarzaniu problemów Turcja musi wycofać swoje oddziały wojskowe z Cypru, położyć kres swojej bezprawnej obecności militarnej oraz rozwiązać spory dotyczące m.in. granic morskich zgodnie z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych, UNCLOS i, ogólnie, prawa międzynarodowego;
N. mając na uwadze, że Turcja może odegrać kluczową rolę w dywersyfikacji źródeł energii i szlaków przesyłowych ropy, gazu i elektryczności z krajów sąsiadujących do UE, przestrzegając jednak suwerennych praw jej sąsiadów;
O. mając na uwadze, że Turcja nie uchyliła swojej dyrektywy NAVTEX;
1. potępia wymierzone w Republikę Cypryjską nieustanne naruszanie przez Turcję prawa międzynarodowego, a w tym przypadku prawa morza, w tym zarówno UNCLOS, jak i zwyczajowego międzynarodowego prawa morza;
2. wzywa Turcję do bezzwłocznego uchylenia dyrektywy NAVTEX oraz do powstrzymania się od wszelkich działań oznaczających rażące pogwałcenie suwerennych praw Republiki Cypryjskiej, w tym wytyczania jej stref morskich, zawierania dwustronnych porozumień w sprawie jej wyłącznej strefy ekonomicznej oraz poszukiwania i eksploatacji jej zasobów naturalnych z korzyścią dla wszystkich Cypryjczyków;
3. ubolewa nad tym, że Turcja nie ustaje w prowadzeniu agresywnej polityki wobec Republiki Cypryjskiej, co zagraża stabilności w regionie; zauważa ponadto, że w związku z tym, iż strefa morska wyznaczona przez Turcję znajduje się w pobliżu wód terytorialnych Republiki Cypryjskiej, naruszenie prawa przez Turcję jest również postrzegane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa obywateli cypryjskich, a także jako czynnik zwiększający nieufność co do zastosowania się przez Turcję do przyszłego sposobu uregulowania konfliktu;
4. wzywa Turcję do przestrzegania suwerennych praw Republiki Cypryjskiej – państwa członkowskiego UE – przypominając, że obejmują one prawo do zawierania porozumień dwustronnych oraz do poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych zgodnie z postanowieniami międzynarodowego prawa morza w jego najogólniejszym ujęciu;
5. wzywa rząd Turcji do podpisania i ratyfikacji bez dalszej zwłoki UNCLOS stanowiącej część wspólnotowego dorobku prawnego;
6. wyraża głębokie zaniepokojenie i niezadowolenie wobec braku prawdziwego zaangażowania ze strony Turcji w bezpośrednie negocjacje; ubolewa nad niedawnym aktem agresji ze strony Turcji oraz wzywa Ankarę do porzucenia nieustępliwej polityki prowadzonej wobec Republiki Cypryjskiej i do powstrzymania się od wszelkich działań uniemożliwiających procesowi pokojowemu;
7. podkreśla, że takie prowokacje nie będą lekceważone, oraz przypomina Turcji, że jej przystąpienie do UE, w tym otwarcie kolejnych rozdziałów negocjacji, pozostaje uzależnione od wywiązania się przez nią ze wszystkich zobowiązań umownych wobec Unii Europejskie i wobec wszystkich jej państw członkowskich;
8. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, sekretarzowi generalnemu ONZ, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Republiki Turcji.
- [1] Dz.U. C 199E z 7.7.2012, s. 98.
- [2] Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0116.
- [3] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0184.
- [4] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0277.
- [5] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0235.