ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα
11.3.2019 - (2019/2615(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Fabio Massimo Castaldo, Ignazio Corrao, Rolandas Paksasεξ ονόματος της Ομάδας EFDD
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0165/2019
B8‑0168/2019
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Νικαράγουα, ιδίως εκείνα της 16ης Φεβρουαρίου 2017[1] και της 31ης Μαΐου 2018[2],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 2ας Οκτωβρίου 2018, της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) για λογαριασμό της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με τη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη την από 1ης Μαρτίου 2019 δήλωση της εκπροσώπου της ΑΠ/ΥΕ σχετικά με την επανέναρξη του εθνικού διαλόγου στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη την έκκληση της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR), της 28ης Φεβρουαρίου 2019, για συνθήκες που επιτρέπουν την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια του διαλόγου στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη την αποστολή της ειδικής (ad hoc) αντιπροσωπείας του στη Νικαράγουα, από τις 23 έως τις 26 Ιανουαρίου 2019,
– έχοντας υπόψη την επιστολή του Προέδρου του προς τον Πρόεδρο της Νικαράγουας, Daniel Ortega,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης του 2012 μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Αμερικής,
– έχοντας υπόψη τις κατευθύνσεις της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του Ιουνίου του 2004, όπως επικαιροποιήθηκαν το 2008,
– έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Νικαράγουας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι από το ξέσπασμα των κοινωνικών διαδηλώσεων, στις 18 Απριλίου 2018, κατά των σχεδιαζόμενων μεταρρυθμίσεων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στη Νικαράγουα και την επίδειξη ολοένα αυταρχικότερων τάσεων από το προεδρικό ζεύγος, Daniel Ortega και Rosario Murillo, η κατάσταση στη Νικαράγουα έχει επιδεινωθεί και έχει εξελιχθεί σε σοβαρή και εκτεταμένη κρίση, καθώς το καθεστώς Ortega αντέδρασε στις διαδηλώσεις με πρωτοφανή βία και καταστολή, χρησιμοποιώντας παραστρατιωτικές δυνάμεις, δυνάμεις καταστολής ταραχών, καθώς και τακτικά σώματα ασφαλείας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα της εν λόγω καταστολής, κατά το τελευταίο έτος έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότερα από 300 άτομα, έχουν τραυματιστεί περισσότερα από 3 000, ενώ περισσότερα από 700 είναι φυλακισμένα και δεκάδες χιλιάδες είναι εξόριστα ή διαφεύγουν προς γειτονικές χώρες·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR) και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επισήμαναν σειρά παραβιάσεων στον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε η κυβέρνηση στις διαδηλώσεις, περιλαμβανομένης της δυσανάλογης και αυθαίρετης χρήσης βίας από την αστυνομία (όπως της χρήσης πυροβόλων όπλων και εξωδικαστικών εκτελέσεων), αυθαίρετων και παράνομων κρατήσεων και βίαιων εξαφανίσεων, κακοποιήσεων και βασανιστηρίων (μεταξύ άλλων και σεξουαλικής βίας) κατά των κρατούμενων διαδηλωτών, της χρήσης ελεύθερων σκοπευτών, των ενεργειών ομάδων ένοπλων πολιτών που συμμετείχαν στη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων σε συνεργασία με τις αρχές, ή υπό την ανοχή αυτών, και της παρεμπόδισης της πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη για όσους τραυματίστηκαν κατά τις συγκρούσεις·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η στρατηγική καταστολής συνεπάγεται επίσης σοβαρές επιθέσεις στον Τύπο και στα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, περιλαμβανομένης της λογοκρισίας και του κλεισίματος ειδησεογραφικών οργανισμών, καθώς και της αυθαίρετης σύλληψης και κράτησης δημοσιογράφων·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Δεκέμβριο του 2018 η κυβέρνηση της Νικαράγουας ανέστειλε την αποστολή της Διεπιστημονικής Ομάδας Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων (GIEI) και του Ειδικού Μηχανισμού Παρακολούθησης για τη Νικαράγουα (MESENI) της IACHR·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική κρίση είχε ως αποτέλεσμα να βυθιστεί η ήδη προβληματική οικονομία της Νικαράγουας σε περαιτέρω ύφεση, με αυξανόμενη ανεργία και άλλες σοβαρές συνέπειες για τον πληθυσμό, σε μια χώρα που ήταν ήδη μεταξύ των φτωχότερων στην περιοχή·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ειδική (ad hoc) αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισκέφθηκε τη Νικαράγουα από τις 23 έως τις 26 Ιανουαρίου 2019, για να αξιολογήσει την κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιπροσωπεία αυτή προέβαλε τρία σαφή αιτήματα προς τις αρχές, και συγκεκριμένα να απελευθερώσουν όλους τους πολιτικούς κρατουμένους, να θέσουν τέρμα στην καταστολή και να επιτρέψουν την επιστροφή των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Νικαράγουα παρατηρείται υποχώρηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου κατά την τελευταία δεκαετία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη και η εδραίωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας σύνδεσης του 2012 μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Κεντρικής Αμερικής·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2007, ο κ. Ortega έχει εκλεγεί στο αξίωμα του Προέδρου τρεις συνεχόμενες φορές, παρά το γεγονός ότι το Σύνταγμα της Νικαράγουας απαγόρευε τη διαδοχική επανεκλογή, γεγονός που καταδεικνύει τη διαφθορά και τον αυταρχισμό στα οποία έχει περιπέσει το κράτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές του 2011 και του 2016 είχαν επικριθεί έντονα για παρατυπίες, τόσο από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ όσο και από τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), δεδομένου ότι διεξήχθησαν χωρίς την παρουσία παρατηρητών από την ΕΕ και τον ΟΑΚ ή άλλων αξιόπιστων διεθνών παρατηρητών·
1. καταδικάζει τη συνεχιζόμενη καταστολή και τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νικαράγουα, τη δίωξη μελών της κοινωνίας των πολιτών και την ποινικοποίηση του Τύπου, τη δυσανάλογη χρήση βίας από την αστυνομία και τις ένοπλες παραστρατιωτικές ομάδες για την καταστολή των κοινωνικών διαδηλώσεων, και τα συνεχιζόμενα περιστατικά παρενόχλησης, παράνομων συλλήψεων και αυθαίρετης κράτησης ατόμων που συμμετέχουν σε αντιπολιτευτικές διαδηλώσεις·
2. εκφράζει την ανησυχία του για τους αυξανόμενους περιορισμούς του κοινωνικοπολιτικού χώρου και της έκφρασης διαφορετικής γνώμης στη Νικαράγουα, όπως μεταξύ άλλων για το κλείσιμο ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και την ακύρωση των νόμιμων εγγραφών στα μητρώα σειράς οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και την κατάσχεση των αγαθών και των περιουσιακών τους στοιχείων·
3. καταδικάζει την απόφαση της κυβέρνησης της Νικαράγουας να απελάσει από τη χώρα τη Διεπιστημονική Ομάδα Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων (GIEI) και να απομακρύνει τον Ειδικό Μηχανισμό Παρακολούθησης για τη Νικαράγουα (MESENI) της IACHR, καθώς και να αποσύρει την πρόσκληση επίσκεψης της χώρας την οποία απεύθυνε στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα· παροτρύνει τις αρχές να επιτρέψουν την επιστροφή τους στη χώρα και να ξεκινήσουν εκ νέου τη συνεργασία μαζί τους·
4. επικροτεί τη χαλάρωση της ποινής 100 κρατουμένων που συνελήφθησαν μετά το ξέσπασμα των κοινωνικών διαδηλώσεων στη χώρα, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εκατοντάδες άτομα εξακολουθούν να κρατούνται αδίκως· ζητεί την άμεση απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων και επαναλαμβάνει ότι πρέπει να τηρείται η νομιμότητα, καθώς και όλες οι λοιπές νομικές εγγυήσεις που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα της Νικαράγουας, για όλους τους κρατουμένους και ανά πάσα στιγμή·
5. τονίζει τη σημασία του πολιτικού διαλόγου μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στη χώρα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την επανέναρξη του εθνικού διαλόγου μεταξύ της κυβέρνησης της Νικαράγουας και της Συμμαχίας Πολιτών ως θετικού πρώτου βήματος για την αντιμετώπιση της τρέχουσας πολιτικής κρίσης μέσω διαπραγματεύσεων, οι οποίες αποτελούν τη μόνη δυνατή διέξοδο από την τρέχουσα κρίση·
6. καλεί όλες τις πλευρές να διαπραγματευτούν καλή τη πίστει και κατά τρόπο διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς, επίσης με τη συμμετοχή φορέων της κοινωνίας των πολιτών· θεωρεί ότι η κατάσταση των κρατουμένων θα πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή του διαπραγματευτικού προγράμματος, καθώς εκατοντάδες αθώοι άνθρωποι εξακολουθούν να βρίσκονται στη φυλακή·
7. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι αρχές της Νικαράγουας δεν τήρησαν τις εγγυήσεις που έδωσαν κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ιδίως δε παρενοχλώντας τους πολιτικούς κρατούμενους οι οποίοι συναντήθηκαν με την αντιπροσωπεία·
8. εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τον νέο νόμο κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής που εγκρίθηκε στις 16 Ιουλίου 2018, ο οποίος, στα άρθρα 394 και 395, περιέχει ασαφή ορισμό της τρομοκρατίας που φαίνεται να έχει διατυπωθεί με τρόπο ώστε να θέτει στο στόχαστρο τους ειρηνικούς διαδηλωτές· καταγγέλλει το γεγονός ότι ο νόμος αυτός έχει επανειλημμένα χρησιμοποιηθεί για την κράτηση διαδηλωτών, δημοσιογράφων και ακτιβιστών·
9. καλεί την ΕΕ να συνεχίσει να παρακολουθεί την κατάσταση στη Νικαράγουα και ζητεί από το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να αξιολογήσουν τη δυνατότητα ενεργοποίησης στοχευμένων ατομικών κυρώσεων κατά των υπευθύνων για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νικαράγουα, εάν δεν σημειωθεί πρόοδος στις διαπραγματεύσεις και στην εκπλήρωση των προϋποθέσεων που όρισε η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δηλαδή να απελευθερωθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι, να τεθεί τέρμα στην καταστολή και να επιτραπεί η επιστροφή των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ευρώπης-Λατινικής Αμερικής, στο Κεντροαμερικανικό Κοινοβούλιο, στην Ομάδα της Λίμα, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Νικαράγουας.
- [1] ΕΕ C 252 της 18.7.2018, σ. 189.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0238.