Ausführliche Sitzungsberichte

Mittwoch, 29. April 2015 - Straßburg

22. Aussetzung besonderer Handelsmaßnahmen mit Bezug auf Bosnien und Herzegowina (Aussprache)

  President. – The next item is the report by Goffredo Maria Bettini, on behalf of the Committee on International Trade, on the proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council amending Council Regulation (EC) No 1215/2009 introducing exceptional trade measures for countries and territories participating in or linked to the European Union’s Stabilisation and Association process and suspending its application with regard to Bosnia and Herzegovina (COM(2014)0386 – C8—0039/2014 – 2014/0197(COD)) (A8-0060/2015).

  Goffredo Maria Bettini, relatore. – Signora Presidente, onorevoli colleghi, la proposta della Commissione che noi discutiamo è una modifica di un regolamento del 2009 che stabilisce preferenze commerciali dell'Unione europea verso i Balcani.

Questa relazione non è particolarmente rilevante da un punto di vista concreto del merito ma è politicamente molto importante. Alcune proposte contenute hanno trovato un accordo generale. Il prolungamento al 2020 delle preferenze commerciali per i paesi balcanici e l'introduzione del parametro per giudicare la possibilità o meno di ottenere queste preferenze dei diritti umani.

Più delicata è stata la discussione sulla questione della sospensione per la Bosnia di queste preferenze il 1° gennaio 2016 se non si trova un accordo tra la Bosnia e l'Unione europea in riferimento a un contenzioso. Il contenzioso è concentrato soprattutto sul fatto che la Bosnia non intende adeguarsi nell'accordo commerciale interinale alla novità dell'entrata della Croazia nell'Unione europea e quindi al fatto che l'Unione europea non ha più 27 paesi ma 28 e questo deve essere naturalmente il parametro nuovo che determina anche le misure dei rapporti commerciali.

Per quanto riguarda il meccanismo sanzionatorio – chiamiamolo così – la mia relazione lo sostiene, lo considera equo, ma nello stesso tempo la mia preoccupazione, la nostra preoccupazione è stata quella di non considerarlo un fatto punitivo ma di associarlo ad un rilancio fortissimo della prospettiva politica per la Bosnia di un'entrata nell'Unione europea perché la situazione della Bosnia, come è stato discusso anche nella precedente relazione, è una situazione davvero molto drammatica e la Bosnia non ce la fa da sola ad uscire dalla sua crisi ma ha bisogno dell'Unione europea.

Questo nostro lavoro che abbiamo fatto con i colleghi ha contributo anche a far fare dei passi in avanti nella prospettiva dell'ingresso della Bosnia in Europa, anche grazie all'iniziativa dell'Alto rappresentante Mogherini, tant'è che i leader politici della Bosnia hanno sottoscritto un documento che definisce il piano delle riforme, gli impegni per le riforme, questo documento è stato approvato solennemente nel parlamento bosniaco e il 1° giugno si concluderà l'iter dell'accordo di associazione e di stabilizzazione tra l'Unione europea e la Bosnia.

Nella nostra relazione rapporto indichiamo la strada degli atti delegati, vale a dire la strada che in qualche misura garantisce anche un maggiore controllo su queste questioni politiche delicate e una maggiore trasparenza, un maggiore controllo e un maggiore impegno da parte del Parlamento. Gli emendamenti che ci sono giunti e che sono contrari, sono quattro, noi siamo contrari a questi emendamenti perché essi mettono in discussione il meccanismo sanzionatorio, ma io sottolineo che seppure su questi emendamenti per quanto mi riguarda ho dato indicazioni di voto contrario, vengono dal gruppo dei verdi che ha fortemente contribuito alla definizione generale della nostra relazione. Per il resto c'è stato un grande consenso nella discussione in commissione INTA e mi auguro che davvero domani si possa andare ad un voto molto forte.

  Cristian Dan Preda, rapporteur pour avis de la commission des affaires étrangères. – Madame la Présidente, en tant que rapporteur pour avis de la commission des affaires étrangères, je suis un peu déçu que, finalement, notre proposition concernant une formulation positive de la clause sur les droits de l'homme n'ait pas été retenue.

Je reste convaincu qu'il faut améliorer la formulation de ce type de clauses dans les textes sur les mesures commerciales autonomes et essayer d'avoir plus de cohérence entre les diverses branches de notre action externe. Une formulation positive de cette clause sur les droits de l'homme serait plus en accord, à mon avis, avec les critères de Copenhague concernant l'élargissement parce que, ne l'oublions pas, les pays des Balkans occidentaux vont nous rejoindre au sein de l'Union européenne!

En tant que rapporteur du Parlement sur la Bosnie-Herzégovine, je dois aussi dire qu'il m'a été difficile de traiter ce dossier en commission AFET en raison de la clause de suspension des préférences commerciales qui entrerait en vigueur à l'égard de ce pays si aucun accord n'était trouvé sur l'adaptation de l'accord d'association et de stabilisation suite à l'entrée de la Croatie dans l'Union. Je pense qu'il ne faut pas voir cela comme une sanction, mais comme une incitation pour les autorités du pays à trouver un accord, compte tenu aussi de la bonne tenue des relations dans le cadre de la nouvelle approche de l'Union.

PRZEWODNICTWO: RYSZARD CZARNECKI
Wiceprzewodniczący

  Neven Mimica, Member of the Commission. – Mr President, I wish to thank the rapporteur, Mr Bettini, and the Committee on International Trade (INTA) for their constructive approach to the proposal, which aims to prolong the grant of unilateral trade preferences to the Western Balkans region until 31 December 2020. These preferences are given in addition to those provided for under the Stabilisation and Association Agreement.

The Regulation, once adopted, will make the grant of trade preferences to the Western Balkans region conditional upon the respect of a human rights clause in line with EU practice in other trade policy instruments. It will also provide for a technical adjustment regarding Montenegro’s access to the additional global quota for wine imports.

The European Union is very committed to the region, and Bosnia and Herzegovina in particular, as is illustrated by the fact that the Council adopted, on 21 April, a decision concluding the Stabilisation and Association Agreement with Bosnia and Herzegovina. This Agreement will enter into force on 1 June this year.

The Commission hopes that the new authorities of Bosnia and Herzegovina will, in the light of recent political developments, be able to agree on adapting trade concessions under the Stabilisation and Association Agreement so as to take into account the preferential traditional trade between Bosnia and Herzegovina and Croatia as the EU’s newest Member State. Hence, Bosnia and Herzegovina will continue to benefit from these additional preferences.

Any potential suspension of preferences for Bosnia and Herzegovina cannot, in any event, be seen as a sanction, but as an incentive to adopt our Stabilisation and Association Agreement taking into account the new reality of EU enlargement. The Commission looks forward to the start of trilogues so that the trade preferences to the Western Balkan region can be extended before the end of this year. Thank you for your attention and for the debate which will follow.

  Davor Ivo Stier, on behalf of the PPE Group. – Mr President, I would like to thank the rapporteur, Mr Bettini, for his good work and the openness he has shown to working together with all the political groups in this legislative act.

The PPE Group will support it. We think it is important that the unilateral trade measures will be extended to all the countries in the Western Balkans, provided of course that they meet certain conditions. It is an important support for their economies, for the recovery of their economies and for overall political stability. In return we are, of course, asking for some conditions to be met. For example, it is important that human rights are respected and account is taken of the traditional trade with all the Member States, including the newest member of the European Union, Croatia. All the countries in the Western Balkans have done so. I hope – and I am confident – that Bosnia and Herzegovina will do so by the end of this year so that the unilateral trade measures can also be extended for this country.

  Κώστας Μαυρίδης, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ τον συνάδελφό μου Goffredo Bettini για την έκθεση και την εποικοδομητική του στάση. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν προσάρμοσε τις εμπορικές παραχωρήσεις που χορηγήθηκαν σύμφωνα με την ενδιάμεση συμφωνία για το εμπόριο με την Ευρωπαϊκή Ένωση ύστερα από την προσχώρηση και της Κροατίας το 2013. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σωστά προειδοποιεί με αναστολή των αυτόνομων εμπορικών μέτρων, αν η Βοσνία δεν προσαρμόσει την ενδιάμεση συμφωνία σε προτιμησιακό εμπορικό καθεστώς με την Κροατία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποδέχεται μια χώρα που αρνείται να εφαρμόσει την εμπορική συμφωνία με όλα τα κράτη μέλη της και η αναστολή των εμπορικών προτιμήσεων αποτελεί κίνητρο να επιλυθεί αυτή η διαφωνία. Θεωρούμε πολύ σημαντική την εισαγωγή της ρήτρας ανθρωπίνων δικαιωμάτων ακριβώς διότι παρέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη δυνατότητα αναστολής των εμπορικών προτιμήσεων σε περίπτωση παραβιάσεων των θεμελιωδών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η Τουρκία όμως αρνείται επί δέκα χρόνια να εφαρμόσει την τελωνειακή ένωση με όλα τα κράτη μέλη της και την Κυπριακή Δημοκρατία και συνεχίζει το εμπάργκο της. Θεωρούμε ότι πρέπει να ισχύσουν οι ίδιοι κανόνες και για την Τουρκία.

  Ангел Джамбазки, от името на групата ECR. – От името на групата на Европейските консерватори и реформисти бих искал да благодаря на докладчика за работата му и да изразя подкрепата ни за доклада.

Като докладчик в сянка на становището в Комисията по външни работи, за мен е от изключително значение въвеждането на клаузата за правата на човека в Регламента за автономните търговски мерки, тъй като предоставя на страните от Западните Балкани преференциален, неограничен и безмитен достъп на определени продукти до пазара на Европейския съюз. Новата клауза предоставя възможност за спиране на преференциите в случай на сериозно и системно нарушаване на основните принципи на правата на човека, демокрацията и правовата държава.

Надявам се, че всички тук в залата се обединяваме около тезата, че зачитането на демократичните принципи, принципите на правовата държава, правата на човека и защитата на малцинствата са абсолютно необходими, за да се постигне напредък в процеса на присъединяване и приобщаване към европейското семейство. Именно за това се радвам, че посредством тази клауза за правата на човека, Европейският парламент ще разполага с още един инструмент, с който ще може да защити ценностите на Европейския съюз и ще окаже влияние на държавите, желаещи да се присъединят към Европейския съюз и да приемат и прилагат нужните реформи.

(Ораторът приема да отговори на въпрос, зададен чрез вдигане на синя карта (член 162, параграф 8 от Правилника за дейността)).

  Doru-Claudian Frunzulică (S&D), blue-card question. – I would like to put a question to Mr Dzhambazki as shadow rapporteur. Mr Dzhambazki , you were, of course, talking about the inclusion of human rights, which is very important and by all means we have to promote our values, the values of the European Union, but do you not think that the European Union should put stronger pressure on the two entities of Bosnia and Herzegovina, on the Muslim Croat Federation and Republika Srpska, to integrate the institutions, to integrate the army of the two entities, to integrate the police, to integrate other judiciaries and so on and so forth, because this is a way in which this country might have a chance to join the European Union?

  Ангел Джамбазки (ECR), отговор на въпрос, зададен чрез вдигане на синя карта. – Напълно съм съгласен с Вашето становище. Да, напълно е необходима интеграция не само на двете, но дори на трите националности на територията на Босна и Херцеговина – на хърватите, на сърбите в Република Сръбска и на мюсюлманите, които са част от босненската федерация. Затова интеграцията е напълно необходима и това е един от големите проблеми – фактът, че имаме институции, които са с представителство на нивото дори на три държави. Но съм съгласен с Вас, необходима е тази интеграция безспорно.

  Jozo Radoš, u ime kluba ALDE. – Gospodine predsjedniče, gospodine povjereniče Mimica, kolegice i kolege najprije bih zahvalio gospodinu Bettiniju na dobroj suradnji i dobroj rezoluciji. I naravno u ime ALDE grupe pozdravljam sve tri dimenzije promjene ove Uredbe. Naime, posebne trgovinske povlastice koje nisu recipročne, dakle nisu klasična trgovinska mjera Europske unije, znak su dobre volje Europske unije i pružaju velike šanse za razvoj uglavnom slabijih gospodarstava zemalja zapadnoga Balkana, i puno znače za njihov razvoj. Druga mjera promjene ove Uredbe je vezanje trgovinskih povlastica uz poštivanje ljudskih prava i temeljnih sloboda.

To je standardna politika Europske unije i svakako smatram da je dobro što je prijedlog Komisije nadopunjen time da delegirani akti koje u takvim slučajevima radi Komisija podliježu potvrdi Europskog vijeća i Europskog parlamenta. Zato što ne postoje mehanički načini kako se provodi suspenzija trgovinskih povlastica u slučaju kršenja ljudskih prava. Žao mi je što pozitivna formulacija koju je predložio Odbor za vanjsku politiku u smislu poštivanja ljudskih prava, a ne izostanak kršenja nije našla svoje mjesto u konačnom prijedlogu dokumenta.

A pozdravljam i suspenziju povlastica za Bosnu i Hercegovinu do koje se nadam neće doći. Radi se o uobičajenim i standardnim mjerama Europske unije, radi se o mjerama koje su ostale zemlje već učinile. Ne radi se o posebnim povlasticama za Hrvatsku, radi se o povlasticama za cijelu Europsku uniju, tako od tih eventualnih povlastica koristi mogu imati sve zemlje Europske unije, pogotovo one koje tradicionalno trguju s Bosnom i Hercegovinom, a to su ponajprije Slovenija i Austrija. U svakom slučaju još jedanput izražavam nadu da do suspenzije ovih povlastica prema Bosni i Hercegovini ipak neće doći.

  Klaus Buchner, im Namen der Verts/ALE-Fraktion. – Herr Präsident! Vielen Dank dem Berichterstatter für seinen guten Bericht und vor allem auch für die Worte, die er jetzt noch gesagt hat. Ich möchte noch einmal daran erinnern: Bosniens Wirtschaft liegt am Boden. Wir haben eine sehr hohe Arbeitslosigkeit, ein Handelsdefizit, aus sozialen Gründen kommt es zu gewaltsamen Ausschreitungen. Wenn Bosnien und Herzegowina diese Änderung, die jetzt die Kommission durchdrücken will, tatsächlich akzeptiert, dann bedeutet es, dass innerhalb gewisser Quota – wie mein Vorredner schon gesagt hat – die ganze EU Zugriff auf den Markt von Bosnien und Herzegowina hat. Der Markt ist im Augenblick noch nicht reif dafür.

Wir haben von den Änderungen gesprochen, die gemacht werden müssen. Die stehen an, die brauchen eine gewisse Zeit. Im Augenblick haben wir diese Zeit noch nicht. Deswegen ist der Vorschlag, das Abkommen auszusetzen, eine Erpressung. Es ist kein Anreiz, wie hier gesagt wird. Es ist eine blanke Erpressung. Bitte berücksichtigen Sie den schwachen Stand der Wirtschaft in Bosnien und Herzegowina, und handeln Sie nach den hohen ethischen Maßstäben der EU.

  Tonino Picula (S&D). – Gospodine predsjedniče, zahvaljujem kolegi Bettiniju na predanom radu i dobroj suradnji. Evo nekoliko činjenica. U prošlom proračunskom razdoblju Bosna i Hercegovina je od Europske unije primila 660 milijuna eura financijske pomoći. A samo u prvih 6 mjeseci članstva Hrvatska je izgubila 220 milijuna eura zbog odbijanja Bosne i Hercegovine da prilagodi svoj SSP.

Kao bivša članica CEFTA-e Hrvatska je 2004. prilagodila svoj SSP nakon pristupanja Slovenije i Mađarske u Europsku uniju. Radi se o standardnoj praksi i prilagodbi trgovinskih sporazuma temeljenim na principu očuvanja tradicionalne trgovine. Sve ostale članice CEFTA-e već su prilagodile svoj SSP hrvatskom pristupanju Europskoj uniji.

Predložene mjere Komisije su prije svega politička poruka kako eurointegracijski put nosi određena prava, ali i obveze. Obveze koje su lideri Bosne i Hercegovine neopozivo preuzeli u veljači potpisivanjem pisane izjave u kojoj između ostalog stoji i da će citiram: "povećati efikasnost institucija kako bi mogli usvojiti acquis communautaire i druge obveze koje proizlaze iz procesa pristupanja Europskoj uniji". Evo odlične prilike da nove vlasti u Bosni i Hercegovini dokažu svoju predanost europskome putu.

Pytania z sali

  Franc Bogovič (PPE). – Gospodarsko sodelovanje držav, ki se približujejo Evropi, je nujno potrebno. Bosna je gospodarsko v zelo dramatičnem položaju. Zelo velika brezposelnost in v lanskem letu in predlanskem letu tudi velike poplave, ki so še dodatno prizadele to državo, resnično pričajo po pozitivnem, benevolentnem odnosu Evrope do tega gospodarskega sodelovanja in odpiranja teh trgov.

Prav tako je takšno vsako odpiranje trgov, sodelovanju ljudi stop je …stik z evropskim kulturnim prostorom, stik z evropskim političnim prostorom in vse zahteve, ki so ob takem sodelovanju dane državam, so tudi korak naprej k lažji reformi v državah samih.

Zato podpiram takšno resolucijo, podpiram, da tudi Evropa pomaga k perspektivi bosanskega naroda in stiku k Evropi.

  Νότης Μαριάς ( ECR). – Κύριε Πρόεδρε, θεωρώ σημαντικό το γεγονός της ενσωμάτωσης της λεγόμενης ρήτρας ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κανονισμό για τα αυτόνομα εμπορικά μέτρα διότι, εάν υπάρξει παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε χώρες των δυτικών Βαλκανίων, έχουμε τη δυνατότητα να αναστείλουμε όλες αυτές τις προτιμήσεις. Τούτο δεν αφορά μόνο τη Βοσνία, όπου σημειώνονται παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Ρομά, αλλά και των Σερβοβοσνίων που έχουν επιστρέψει, αλλά και την Αλβανία όπου παρατηρούνται τεράστιες και σημαντικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας της Βορείου Ηπείρου. Το ίδιο ισχύει και για τις μειονότητες που υπάρχουν στα Σκόπια. Επομένως, η ρήτρα αυτή είναι σημαντική.

Το δεύτερο θέμα επίσης είναι σημαντικό, διότι πρέπει να λάβει υπόψη της η Βοσνία το γεγονός ότι η Κροατία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σωστά παίρνουμε μέτρα. Πρέπει όμως παρόμοια μέτρα να λάβουμε και κατά της Τουρκίας, διότι αυτή δεν αναγνωρίζει το γεγονός ότι η Κύπρος είναι πλέον μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν επιτρέπει στα κυπριακά πλοία να προσεγγίσουν τα λιμάνια της Τουρκίας. Επιβάλλεται λοιπόν σεβασμός και από την Τουρκία στο θέμα αυτό, επιβάλλεται και η λήψη μέτρων εφόσον αυτή δεν συμμορφώνεται και δεν αναγνωρίζει ότι η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Ivan Jakovčić (ALDE). – Gospodine predsjedniče, ovdje smo da pomognemo Bosni i Hercegovini. Ovdje nismo zato da nekoga ucjenjujemo, nego smo da pomognemo Bosni i Hercegovini. I to onim raspravama koje smo vodili maloprije i ovom raspravom i naznakom da je trgovinski preferencijal nešto što će Bosna i Hercegovina svakako imati, ali je isto i činjenica da je gospodin Mimica povjerenik Europske komisije iz Hrvatske i da gospodin Radoš i ja ovdje sjedimo kao zastupnici iz Hrvatske.

Prema tome Hrvatska je članica Europske unije. I poruka u tom smislu je potpuno jasna. Mi smo tu da pomognemo Bosni i Hercegovini, pogotovo mi koji smo iz Hrvatske, koji smo susjedi Bosne i Hercegovine, ali naravno ono što je minimalno je da se poštuje pravna država, a to je vladavina prava. U ovom slučaju mislim da je naša poruka vrlo korektna i vrlo jasna.

(Koniec pytań z sali)

  Neven Mimica, Member of the Commission. – Mr President, I am pleased to note the general support this House has shown to the Commission’s proposal to extend trade preferences towards the Western Balkan region. This is important for all economic operators in the region in order to ensure the predictability of the legal framework and to foster trade flows with the European Union.

Regarding one aspect of the proposal – the possible suspension of trade preferences towards Bosnia and Herzegovina – let me reiterate that this provision should be seen as an incentive to facilitate finding a solution to the adaptation of the Stabilisation and Association Agreement. Be assured that I will pass all your comments made tonight to my colleague Cecilia Malmström, who is the Commissioner in charge of this file. The Commission looks forward to the start of informal trilogues with Parliament and the Council, and hopes for a swift conclusion of this important legislative file.

  Goffredo Maria Bettini, relatore. – Signor Presidente, ringrazio tutti i colleghi per la generosità dei loro giudizi e ringrazio, perché è un valore tutto particolare, soprattutto i colleghi croati perché la Croazia ha fatto tanti sforzi e ha pagato anche con sacrifici il suo ingresso nell'Unione europea, in questo caso è stata danneggiata, tuttavia ha voluto ribadire che questi provvedimenti non sono punitivi ma servono a spingere il processo di avanzata verso l'Unione europea da parte della Bosnia.

Vorrei in particolare ringraziare l'onorevole Stier che è stato così vicino a tutto il lavoro come relatore ombra. Per quanto riguarda la questione dei diritti umani voglio dire all'onorevole Preda che io non ero affatto su una posizione contraria, pregiudiziale rispetto alla formulazione positiva, però è stato fatto notare da più parti come essa rendeva più difficile l'applicazione del metro dei diritti umani in riferimento alla possibile sospensione delle preferenze e quindi anche il fatto di sottolineare, diciamo, "gravi e sistematiche" rende più semplice la casistica nella quale la Commissione e il Parlamento possono intervenire.

Per quanto riguarda l'intervento dell'onorevole Buchner, lo ringrazio per la sua cortesia, la sua competenza. Ho saputo, è stato dichiarato apertamente da parte dei Verdi, che non era d'accordo sul meccanismo di sospensione nei confronti della Bosnia. Voglio solo dire che i paesi europei potranno esportare in Bosnia solo nella misura delle esportazioni che prima la Croazia faceva in Bosnia, quindi è praticamente una fotografia del passato, non si aggiunge nulla rispetto al passato e ai rapporti commerciali tradizionali che c'erano tra la Bosnia e la Croazia.

  Przewodniczący. – Zamykam debatę.

Głosowanie odbędzie się w czwartek 30 kwietnia 2015 r.