Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2018 - Στρασβούργο

23. Οι πυρκαγιές στο Μάτι (Περιφέρεια Αττικής, Ελλάδα) τον Ιούλιο του 2018 και η αντίδραση της ΕΕ (συζήτηση)

  Presidente. – L'ordine del giorno reca la discussione sulla dichiarazione della Commissione sugli incendi scoppiati nel luglio 2018 a Mati, nella regione dell'Attica (in Grecia), e la risposta dell'UE (2018/2847(RSP)).

  Corina Crețu, Member of the Commission. – Mr President, on behalf of the Commission I would like to express once more my condolences to the families and loved ones of the victims of the recent forest fires in Greece. I would like also to pay tribute to the courage and the outstanding work of the brave firefighters who fought the blaze.

Commissioner Stylianides flew to Greece in the hours following the tragedy and helped in coordinating the EU response. The Union’s Civil Protection Mechanism reacted immediately to Greece’s request for assistance. Capacities were mobilised and deployed quickly in the affected areas. The response was substantial: first, ground forest-firefighting modules and vehicles from Cyprus; second, Canadair firefighting planes from Italy and Spain and two planes from Romania were deployed; and nine Member States in total made offers.

Helping countries that face forest fires was a top priority this summer for the European Union and it remains a top priority. The Commission’s Emergency Response Coordination Centre is working 24 hours a day and is in constant contact with national authorities. We stand ready to help Greece further whenever needed.

With regard to the wildfires in Attica, as Commissioner for Regional Policy I was in direct contact with the Greek authorities from the moment we knew about the fires. I informed the Greek authorities that the Commission was ready to act swiftly to release the first payment as soon as possible. In addition, I highlighted the possibility, should the conditions for assistance from the European Union Solidarity Fund be met, for Greece to benefit from 95% EU co-financing towards reconstruction work supported by cohesion policy. Lastly, I expressed my readiness, after the request from the Greek authorities, to modify Greek cohesion policy programmes to redirect money towards the regeneration of economic activity in the affected areas.

  Presidente. – Permettetemi di dire che, dinanzi a questa immane tragedia, non posso che associarmi al cordoglio e alla solidarietà espressi dal Presidente Tajani nei confronti del popolo greco in apertura di questa seduta.

  Μαρία Σπυράκη, εξ ονόματος της ομάδας PPE. – Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, στην αρχή της σημερινής συνεδρίασης τηρήσαμε ενός λεπτού σιγή για τα θύματα στο Μάτι. Αυτό που συνέβη εκεί δεν περιγράφεται. Άνθρωποι κάηκαν ζωντανοί. Μια ολόκληρη περιοχή καταστράφηκε. Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δεν υπάρχουν πια. Τα σπίτια έγιναν στάχτη. Οι υποδομές εξαφανίστηκαν. Είναι λοιπόν απαραίτητο σήμερα να δράσουμε άμεσα και η άμεση δράση είναι η απόδειξη της αλληλεγγύης. Για το λόγο αυτό, σας καλώ να προχωρήσετε άμεσα και με ευελιξία στη διακίνηση κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης. Είναι απαραίτητο να βεβαιώσουμε σήμερα εδώ ότι όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία από τη συνοχή είναι στη διάθεση της Περιφέρειας και της Ελληνικής Κυβέρνησης ώστε να προχωρήσει πάρα πολύ γρήγορα η αντιμετώπιση των συνεπειών σε αυτή την περιοχή. Η περιοχή πρέπει να ανοικοδομηθεί και να ξανακατοικηθεί. Το Μάτι πρέπει να αναστηθεί, να ξαναζήσει με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καλούμε λοιπόν για το λόγο αυτό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιδείξει έμπρακτη αλληλεγγύη στην Ελλάδα, όπως έγινε με την Ιταλία στους πρόσφατους καταστροφικούς σεισμούς που έγιναν το 2016 και το 2017. Η Ελλάδα, όπως ξέρετε, είναι μια χώρα που έχει υποστεί, επί πολλά συναπτά έτη, πτώση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος που έφτασε συνολικά το 25%. Είναι λοιπόν απαραίτητο να έχει και σε αυτή την περίπτωση εξαιρετική μεταχείριση. Τέλος, καλούμε την Επιτροπή να επιτρέψει τον άμεσο αναπροσανατολισμό των κονδυλίων ώστε από το Ευρωπαϊκό Διαρθρωτικό Ταμείο και από το Επενδυτικό Ταμείο να αντιμετωπιστούν τα τεράστια προβλήματα, οι πληγές που άνοιξε η πυρκαγιά. Στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα έχουμε ήδη καταθέσει οι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, με πρωτοβουλία μου, σχετικό ψήφισμα.

  Μιλτιάδης Κύρκος, εξ ονόματος της ομάδας S&D. – Κύριε Πρόεδρε, κ. Επίτροπε, σας ευχαριστούμε για όλα και για την προηγούμενη συζήτηση. Τις συγκεκριμένες δράσεις που ζητούμε από την Επιτροπή για την πρωτοφανή τραγωδία σας περιέγραψε η κυρία Σπυράκη. Εγώ θα δω το θέμα από μία άλλη πλευρά. Ενενήντα οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τον Ιούλιο και αυτό συνέβη γιατί σαράντα δύο δημόσιες δομές είχαν καθήκον, μέσα από ένα κουβάρι μπλεγμένων αρμοδιοτήτων, να φροντίσουν να μην καούν. Και όμως, κάηκαν. Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση δεν κατασκεύασε αυτό το μοντέλο διοίκησης. Για αυτό φρόντισαν τόσες προηγούμενες. Επέλεξε με λάθος κριτήρια τους επικεφαλής. Έκανε μία σχεδόν προσβλητική προσπάθεια επικοινωνιακής διαχείρισης αλλά η ουσία είναι αλλού. Σαράντα δύο δομές, ανάκατα, προσπαθούσαν να προσφέρουν εννέα υπηρεσίες πυρόσβεσης χωρίς κανείς να είναι υπεύθυνος. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο στις πυρκαγιές αλλά και στην οικονομία που υποφέρει τα πελατειακά κυκλώματα, στην καταπολέμηση της διαφθοράς, στην ανάπτυξη. Από την ελληνική κυβέρνηση λοιπόν ζητούμε να δεσμευτεί ρητά ότι, από τις 23.143 αρμοδιότητες των ελληνικών υπηρεσιών και δομών, θα αποδώσουν το 30% μέσα σε μερικούς μήνες σε μοναδικούς υπεύθυνους. Οτιδήποτε λιγότερο δεν είναι αποδεκτό. Θα είναι ταυτόχρονα μια έμπρακτη συγγνώμη, αν και καθυστερημένη, στους συγγενείς των θυμάτων καθώς η κυβέρνηση θα αναλάβει επιτέλους την ευθύνη να μην ξανασυμβεί τέτοια καταστροφή.

  Νότης Μαριάς, εξ ονόματος της ομάδας ECR. – Κύριε Πρόεδρε, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων, στη μνήμη των οποίων τηρήσαμε πριν λίγο ενός λεπτού σιγή. Θεωρώ ότι δικαιώθηκε η επιμονή μας και η εμμονή μας, σταθερή από την προηγούμενη Τρίτη, να διεξαχθεί αυτή εδώ η συζήτηση διότι το οφείλουμε στην μνήμη των νεκρών μας. Ευχαριστώ το Σώμα που έκανε δεκτή την πρότασή μας. Οι φονικές πυρκαγιές στο Μάτι ανέδειξαν τις τεράστιες διαχρονικές ευθύνες της Ελληνικής Πολιτείας και, ταυτόχρονα, τις ανεπάρκειες και την ανικανότητα της κυβέρνησης Τσίπρα. Ανεπάρκεια και ανικανότητα που οδήγησε 98 συμπολίτες μας στον πύρινο θάνατο, πάνω από 200 τραυματίες στα νοσοκομεία και χιλιάδες σπίτια και επιχειρήσεις στην καταστροφή. Καμιά αυτοκριτική από την κυβέρνηση μέχρι στιγμής, όταν, ακόμη και χθες, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, είχε την ευκαιρία ο Πρωθυπουργός να πει «συγγνώμη». Και όμως, από τον Ιούλιο του 2017 είχαμε καλέσει την κυβέρνηση να αξιοποιήσει τον νέο κανονισμό για τις φυσικές καταστροφές που επιτρέπει την αξιοποίηση του 5% του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης για αντιπλημμυρικά έργα, για αντιπυρική προστασία, για αναδασώσεις. Κώφευσε η κυβέρνηση στις παρατηρήσεις μας αλλά και στις παρατηρήσεις της κυρίας Crețu η οποία, στις 29 Νοεμβρίου του 2017, στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, ζήτησε από την κυβέρνηση να αντικαταστήσει την στρατηγική της για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και επεσήμανε ότι υπήρχαν 1,3 δισεκατομμύρια EUR στη διάθεση της Ελλάδος για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά. Εδώ βρίσκονται οι τεράστιες πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης Τσίπρα και όμως, αντί να αποπέμψει ο Πρωθυπουργός τον αρμόδιο υπουργό που χειριζόταν το ΕΣΠΑ, τον αναβάθμισε, τον έκανε υπουργό Εσωτερικών. Πρέπει λοιπόν να δοθεί μήνυμα, πρέπει να αλλάξει πολιτική η κυβέρνηση, πρέπει να αξιοποιήσει όλες τις ευκαιρίες που υπάρχουν με τα διαρθρωτικά ταμεία, να αξιοποιήσει έναν νέο σχεδιασμό διότι, τελικά, ο Πρωθυπουργός βρήκε ξαφνικά 500 εκατομμύρια EUR και ίδρυσε μια νέα Υπηρεσία. Εδώ είναι η αποτυχία της κυβέρνησης και καλούμε την Επιτροπή να συμβάλει στην αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων και φυσικά στην αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Αλληλεγγύης.

  Δημήτριος Παπαδημούλης, εξ ονόματος της ομάδας GUE/NGL. – Κύριε Πρόεδρε, εκ μέρους ολόκληρου του ελληνικού λαού, πέρα από κόμματα και παρατάξεις, θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την αλληλεγγύη, για το ένα λεπτό σιγής, την Επιτροπή για όσα έκανε και για όσα μας είπε, και την Επίτροπο Crețu και τον Επίτροπο Στυλιανίδη και τον πρόεδρο Juncker. Ο ανθρώπινος πόνος είναι μεγάλος. Ενενήντα οκτώ νεκροί. Ό,τι και αν πούμε τώρα, ό,τι και να κάνουμε, οι νεκροί δεν γυρίζουν πίσω. Το τελευταίο όμως πράγμα που πρέπει να κάνουμε, γιατί δεν μας αξίζει, είναι, πάνω σε αυτούς τους νεκρούς, να αφήσουμε να στήνονται κυνικά παιχνίδια μικροπολιτικής αντιπαράθεσης και καπηλείας. Τι πρέπει να κάνουμε; Να ενισχύσουμε την πολιτική προστασία, και σε εθνικό επίπεδο –και πρέπει να αλλάξουν πολλά στη χώρα από την Ελλάδα– και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δημιουργώντας μια ισχυρή ομπρέλα ευρωπαϊκής πολιτικής προστασίας, γιατί η κλιματική αλλαγή απειλεί ακόμη και τη Σουηδία, γιατί πέρυσι είχαμε επίσης πολλούς νεκρούς στην Πορτογαλία. Πρέπει να επανοικοδομήσουμε το Μάτι, και γρήγορα, με ευρωπαϊκά κονδύλια αλλά χωρίς ιδιωτικές κλειστές παραλίες, χωρίς αυθαίρετη δόμηση, χωρίς τη γραφειοκρατία που περιέγραψε ο συνάδελφος Κύρκος. Αυτά πρέπει να κάνουμε μαζί και ενωμένοι.

  Lambert van Nistelrooij (PPE). – Voorzitter, misschien ben ik de eerste niet-Griekse spreker. Natuurlijk vind ik het heel goed dat we gezamenlijk één minuut stilte in acht hebben genomen aan het begin van deze zitting. Wat er gebeurd is bij de mensen en meteen al daarna, zoals ook door de commissarissen aangegeven, gaat het nu om hulpverlening. De eerste, acute hulp is ook goed verleend. In tweede instantie gaat het om opbouw en daar praten we nu over:

solidariteitsfonds en andere herprioritering.

Maar daarachter liggen toch ook wel wat vragen – en die werden ook gesteld, zoals hoe we nu meer aan preventie kunnen doen. Hoe kunnen we nu bewerkstelligen dat er in dit soort situaties minder doden te betreuren zijn? Ik herinner mij het debat dat we hier voerden over de overstromingen door een grote bedding, ook in Griekenland, waarin gebouwd werd! Ja, dat kun je op een gegeven moment ook voorkomen. Je kunt veel meer voorkomen.

Goed dat we een resolutie krijgen. We zullen naar de tekst kijken. Het EVP wil dat graag doen. En ten tweede, in oktober krijgen we een wat breder debat over de juiste balans tussen preventie en curatie, tussen medeleven dat we graag betonen, maar ook het voorkomen van dit soort bijna jaarlijks terugkerende zaken.

  Σοφία Σακοράφα (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, για να μην επαναλαμβάνομαι, οι δράσεις που προτείνουμε για την τραγωδία έχουν ήδη περιγραφεί και θα περιέχονται και στο ψήφισμα που θα καταθέσουμε. Κύριοι συνάδελφοι, ο πρόεδρος Tajani, αναφερόμενος στα θύματα των πρόσφατων καταστροφών, τόλμησε, και μίλησε για αναζήτηση και καταλογισμό των ευθυνών. Θεωρώ ότι είναι ύψιστη υποχρέωσή μας να απαντήσουμε σε αυτό το επιτακτικό «γιατί», να καταβάλουμε κάθε δυνατή και θεσμική προσπάθεια για να απαντήσουμε. Πρέπει να απαιτήσουμε, έστω και μια φορά, να καταλογιστούν και να αποδοθούν ευθύνες, κύριοι συνάδελφοι, σε όσους παρέβησαν το καθήκον τους. Σε όσους αμέλησαν να κάνουν το καθήκον τους αλλά και κυρίως σε όσους, εν γνώσει τους, εφαρμόζουν πολιτικές που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και περιουσίες. Διότι οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται έχουν θύματα το κοινωνικό κράτος, την πρόνοια και την προστασία των πολιτών. Η πυρκαγιά στο Μάτι, με τον τραγικό απολογισμό της, το αποδεικνύει ατράνταχτα. Περικοπές σε προσωπικό και υποδομές πολιτικής προστασίας για τη σωτηρία της Ελλάδας και το βιώσιμο του χρέους. Η ανάγνωση της πραγματικότητας, κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι πολιτικό παιχνίδι και καπηλεία. Κύριοι συνάδελφοι, αύριο θα είναι εδώ ο Έλληνας Πρωθυπουργός να συζητήσει για το μέλλον της Ελλάδας. Παρακαλώ, ρωτήστε τον ευθέως τι έφταιξε και 98 συμπολίτες του και συμπολίτες μας δεν θα μπορέσουν ποτέ να συμμετάσχουν στο όραμα της Ευρώπης.

  Γεώργιος Κύρτσος (PPE). – Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι υπάρχουν φαινόμενα, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, που επιβαρύνουν την κατάσταση για όλους και, ειδικά στην Ελλάδα, έχουμε και την αυθαίρετη δόμηση. Είναι δύο επιβαρυντικοί παράγοντες που μας εκθέτουν σε μεγαλύτερους κινδύνους. Αυτοί οι παράγοντες όμως δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σαν άλλοθι αλλά πρέπει να μας δίνουν κίνητρα για καλύτερη οργάνωση, καλύτερη αποτροπή, καλύτερο συντονισμό όταν εκδηλώνεται το πρόβλημα. Νομίζω ότι στο Μάτι φτάσαμε στους 98 νεκρούς γιατί συνδυάστηκαν, εκτός από τους παράγοντες που ανέφερα, η διοικητική αποδιοργάνωση, που είναι χαρακτηριστικό ιδιαίτερα των τελευταίων ετών, και η μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Έχουμε ένα παράδοξο: να μειώνεται το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και οι στόχοι να μην επιτυγχάνονται, να είναι τελικά οι δαπάνες ακόμη πιο κάτω και από τους μειωμένους στόχους. Τι με ενοχλεί; Προφανώς θέλουμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και προφανώς θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες. Όμως είχαμε ανάλογη πυρκαγιά στην Πορτογαλία το 2017 και τότε παραιτήθηκε, ζητώντας συγγνώμη, η υπουργός Εσωτερικών. Είχαμε δυστύχημα στη Βουλγαρία με 18 νεκρούς σε αυτοκινητιστικό και παραιτήθηκαν τρεις υπουργοί, ζητώντας συγγνώμη για την κατάσταση του οδικού δικτύου. Στην Ελλάδα έχουμε ένα πρόβλημα, μια τραγωδία, χωρίς πολιτικούς και διοικητικούς υπεύθυνους.

Procedura "catch the eye"

  Stanislav Polčák (PPE). – Pane předsedající, já bych chtěl vyjádřit solidaritu s postiženými, obětmi a pozůstalými. Zároveň mě netěší jak tato debata, která měla být debatou, řekněme, evropskou, se stala debatou poměrně národní a já bych se chtěl tedy do ní zapojit z toho pohledu evropského. Pokud se ocitnete jakožto občan v takto tíživé, svízelné situaci, co očekáváte od svého státu? Nepochybně samozřejmě pomoc a od Unie, která má deklarovat určitou jednotu, určitou pomoc a solidaritu těchto států, tak očekáváte rovněž pomoc. Já jsem přesvědčen, že ta pomoc musí dorazit samozřejmě rychle a účinně. My zde máme specifický fond, Fond solidarity, který poskytuje tuto pomoc. Tento fond byl i činností výboru REGI měněn, podmínky nastaveny v tomto volebním období tak, aby ta pomoc byla skutečně účinná. Já bych se chtěl připojit k tomu volání: „Kdo rychle dává, ten dvakrát dává“, říká jedno přísloví. Buďme skutečně účinní na té úrovni evropské, pomáhejme v prevenci, mějme dostatečnou alokaci v tomto fondu. Ale ta politizace na národní úrovni tady myslím nepatří.

  Νίκος Ανδρουλάκης (S&D). – Κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους των ανθρώπων που έχασαν άδικα τη ζωή τους. Στην περιοχή Μάτι της Ανατολικής Αττικής, εκατοντάδες οικογένειες καταστράφηκαν. Τα έντονα φυσικά φαινόμενα αλλά και η μοιραία ολιγωρία κρατικών αξιωματούχων οδήγησαν σε τραγικά αποτελέσματα. Όπως το ζήτησα και με ερώτησή μου, η ευρωπαϊκή συνδρομή και βοήθεια πρέπει να είναι άμεση, και στις υποδομές για να αποφύγουμε νέες καταστροφές με τις πλημμύρες του χειμώνα αλλά και στην αποκατάσταση των ζημιών, για να μπορέσουν οι κάτοικοι της περιοχής να ξανασταθούν όρθιοι στα πόδια τους. Φίλες και φίλοι, μετά τις περσινές φονικές πυρκαγιές στην Πορτογαλία, η Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση για αναδιοργάνωση του ευρωπαϊκού μηχανισμού πολιτικής προστασίας. Εκεί προβλέπεται ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης αλλά και δημιουργία του rescEU, μιας πανευρωπαϊκής δεξαμενής εργαλείων, όπως πυροσβεστικά ελικόπτερα και αεροπλάνα, ώστε να υπάρχει άμεση παρέμβαση και όχι εθελοντική όπως είναι σήμερα. Είναι όμως λυπηρό αυτό που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες, ιδιαίτερα μετά τα τελευταία δραματικά γεγονότα, το Συμβούλιο για μια ακόμη φορά να επιλέγει τη νόθευση της πρόταση της Επιτροπής εισαγάγοντας τιμωρητικές λογικές που θα αποκλείουν, ουσιαστικά, στο μέλλον, χώρες από την χρήση του μηχανισμού που πάμε να δημιουργήσουμε σήμερα.

  Νικόλαος Χουντής (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω και εγώ τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων. Αγαπητοί συνάδελφοι, ο τραγικός απολογισμός της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, αυτό το καλοκαίρι στην Ελλάδα, δεν εξηγείται μόνο από την κλιματική αλλαγή και τις ειδικές καιρικές συνθήκες εκείνη την ώρα σε εκείνη την περιοχή. Υπάρχει ευθύνη των κρατικών αρχών στην αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πυρκαγιάς. Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες που δεν έχουν αναληφθεί. Εισαγγελικές αρχές στην Ελλάδα ερευνούν τυχόν ποινικές ευθύνες. Όμως εδώ, αγαπητοί συνάδελφοι, έχουμε και την πραγματική διάσταση των μνημονιακών πολιτικών που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα, την περικοπή δηλαδή δημοσίων δαπανών που έχουν αφήσει ακάλυπτες 4 000 θέσεις στο Πυροσβεστικό Σώμα, που έχουν στερήσει από την ελληνική δημόσια διοίκηση σημαντικές υποδομές και μέσα διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Η καταστροφή είναι πρωτοφανής σε ανθρώπινα θύματα, σε κατοικίες και σε υποδομές. Έχω ήδη καταθέσει σχετική ερώτηση προς την Επιτροπή, την οποία επαναλαμβάνω με την ευκαιρία αυτής της συζήτησης και σήμερα, προκειμένου να λάβει άμεσα μέτρα για έμπρακτη στήριξη και έκφραση αλληλεγγύης στους πληγέντες από την καταστροφή και για επίδειξη της μέγιστης δυνατής ευελιξίας - υπάρχει το προηγούμενο, αναφέρθηκε - στην ενεργοποίηση κοινοτικών πόρων για να βοηθηθούν οι πληγέντες και οι πληγείσες περιοχές.

  Λάμπρος Φουντούλης (NI). – Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχάς θα ήθελα να συλλυπηθώ για ακόμη μία φορά τους συγγενείς των θυμάτων αυτής της ανείπωτης τραγωδίας και να ευχηθώ ταχεία ανάρρωση στους εγκαυματίες, ορισμένοι εκ των οποίων παραμένουν ακόμα νοσηλευόμενοι. Κανείς δεν αμφισβητεί πως εκείνη τη μαύρη ημέρα οι συνθήκες ήταν τέτοιες ώστε να ευνοήσουν την ταχύτατη εξάπλωση της πυρκαγιάς και να αφήσουν ελάχιστα περιθώρια αντίδρασης στις αρχές. Δυστυχώς όμως, οι αρχές δεν αξιοποίησαν αυτά τα περιθώρια. Αντιθέτως, επέδειξαν εγκληματική αμέλεια και ολιγωρία. Δεν ρυθμίστηκε με ασφάλεια η κυκλοφορία των αυτοκινήτων στις καιόμενες περιοχές και, αντί να εκκενώσουν την περιοχή, έστειλαν ανθρώπους από τη λεωφόρο Μαραθώνος προς το Μάτι, κάτι που οδήγησε σε τόσο υψηλό αριθμό θυμάτων. Ενώ γνώριζαν για τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατούσαν, δεν υπήρξε η παραμικρή προετοιμασία. Επιπλέον, την ημέρα της καταστροφής δεν υπήρξε ο απαραίτητος συντονισμός όλων των αρμοδίων. Αρμόδιοι δε, σε επίπεδο Περιφέρειας, είναι ο οικείος περιφερειάρχης και, σε επίπεδο Δήμου, ο κάθε δήμαρχος. Επομένως οι ευθύνες της Περιφέρειας Αττικής είναι τεράστιες, όπως και του Δήμου Μαραθώνος. Δεσμεύτηκαν πυροσβεστικές δυνάμεις στο μέτωπο της Κινέττας, προερχόμενες από την Ανατολική Αττική, με αποτέλεσμα, όταν ξέσπασε η πυρκαγιά στο Μάτι, να μην υπάρχουν επαρκείς δυνάμεις και οι πρώτοι που έσπευσαν να αντιμετωπίσουν την πυρκαγιά να είναι εθελοντές. Αυτό που ζητάμε όλοι οι Έλληνες επιτακτικά είναι να αποδοθούν οι ευθύνες που αναλογούν στους αρμόδιους και ταυτόχρονα να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην επαναληφθούν τραγωδίες σαν και αυτή στο Μάτι.

  Γεώργιος Επιτήδειος (NI). – Κύριε Πρόεδρε, εκφράζω και εγώ με την σειρά μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των αδικοχαμένων στο Μάτι Αττικής καθώς επίσης και εύχομαι ταχεία ανάρρωση σε όσους είναι ακόμη τραυματισμένοι. Η βιβλική καταστροφή, η οποία συνέβη στην περιοχή αυτή που βρίσκεται πολύ κοντά στην Αθήνα, μας έδωσε τη δυνατότητα να αναλογιστούμε ορισμένα πράγματα και, παρά το γεγονός ότι δεν μπορούμε να ασκούμε πολιτική, μικροπολιτική αν θέλετε, επάνω σε πτώματα, ο στοιχειώδης σεβασμός προς η μνήμη αυτών οι οποίοι έχουν πεθάνει μας επιβάλλει να αναλογιστούμε τις ευθύνες και να ζητήσουμε να απαλλαγεί η ελληνική κυβέρνηση από την παθογένεια που τη διακατέχει και την ανικανότητα. Διότι οι ευθύνες της είναι τεράστιες και πρέπει να αποδοθούν και σε αυτήν εν συνόλω αλλά και ατομικά σε εκείνους οι οποίοι είχαν την υποχρέωση να εκτελέσουν την αποστολή που τους ανέθεσε η κοινωνία. Από την άλλη πλευρά, είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να δείξει αλληλεγγύη, να συνδράμει οικονομικά την Ελλάδα και να προσπαθήσει να απαλύνει τον πόνο εκείνων οι οποίοι έχουν απομείνει ακόμη ζωντανοί.

  Κωνσταντίνος Παπαδάκης (NI). – Κύριε Πρόεδρε, η τραγωδία στο Μάτι, των 98 νεκρών και των εκατοντάδων τραυματιών, ήταν ένα προαναγγελθέν έγκλημα της διαχρονικής πολιτικής των κυβερνήσεων -και της σημερινής- που υποβαθμίζουν τη δασοπροστασία και την πυρόσβεση, που εμπορευματοποιούν τη γη χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό πολιτικής προστασίας. Η Επίτροπος Crețu, στην απάντησή της στους ευρωβουλευτές του ΚΚΕ, κυνικά απέκλεισε το ενδεχόμενο αποζημίωσης των πληγέντων αναφέροντας ότι η αποζημίωση για ζημιές σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες δεν είναι επιλέξιμη ούτε στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ, ούτε από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν είναι επιλέξιμη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση την πολιτική κόστους-οφέλους προφανώς, η αποζημίωση των πυροπαθών, αλλά μόνο η αναζωογόνηση των τοπικών οικονομιών, όπως σημειώνει στην απάντησή της. Φανερώνεται δηλαδή ότι το κριτήριο είναι πάντα το κέρδος και για αυτό δεν επιλέγονται και τα αντιπλημμυρικά έργα, γιατί, μετά την ολοκλήρωσή τους, δεν αποφέρουν προστιθέμενη αξία, όπως λέτε εσείς, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Απέναντι λοιπόν σε αυτά τα ανεπαρκέστατα μέτρα της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά τη φονική πυρκαγιά, οι εργαζόμενοι εντείνουν και δυναμώνουν οργανωμένα την πάλη τους για να διεκδικήσουν άμεση αποζημίωση κατοίκων και επαγγελματιών της περιοχής στο εκατό τοις εκατό της συνολικής ζημιάς και ικανοποίηση όλων των άμεσων και πιεστικών αναγκών τους.

(Fine della procedura "catch the eye")

  Corina Crețu, Member of the Commission. – Mr President, it is, of course, very sad to have to discuss this tragedy, but at the same time it is our duty to stand ready with the Member States and help them in these sad moments, and that is what we are doing.

Last year’s experience with simultaneous forest fires showed that the current EU Civil Protection Mechanism, based on voluntary offers, has reached its limit. Last year the problems were primarily in Portugal, but also at the same time in France and in other countries, and we have seen a repeat this year with simultaneous fires in Greece, Sweden and Latvia. We have been facing multiple crises in numerous countries at the same time and, as a result, our Member States cannot always provide assistance to other Member States at the crucial moment.

That is precisely why the Commission proposes to strengthen its civil protection system and create the mechanism that we call RescEU. RescEU establishes at European Union level a limited number of well—defined, own-operation capacities as a safety net to be deployed in response to a request by a Member State when existing capacities are overwhelmed. What used to be considered a type of natural disaster affecting only the south of Europe is now present, as you know, in the north too, in Sweden and in Latvia. We have also had wildfires in Greenland, and this means that what has been sensed here is true: climate change is real, it is happening, it is creating new realities on the ground, and we must adapt to them. That is why, as I said, the Commission proposed a new initiative last November to strengthen our collective capabilities to respond to natural disasters, with prevention and preparation as the fundamental pillar.

Through RescEU we want to help Member States to do more on prevention and to foster a culture of prevention. We also want to help Member States, through European funds, to boost their own national capacities in respect of the various risks they face. Trilogues on these proposals started last week, and we need to conclude these discussions by November this year in order to have RescEU up and running by the summer season, which I think is essential.

On what my portfolio covers, as I said at the beginning of the last debate, I was in constant contact with all the authorities – local and regional – and with Members of the European Parliament. We hoped for an assessment of the damage to indicate where we can help, but we are still waiting and it seems that this event is not eligible, according to the legislation agreed and voted by the co—legislators – by the European Parliament and the Council. However, as I said, I am ready to discuss with the Greek authorities the possibility of advance payment and also of changing some operational programmes. We have the envelope for Attica and we can change operational programmes at the request of the Member States if they want to transfer some of the money for reconstruction. We are ready to do whatever is possible to help, according to the legislation we have in place.

  Presidente. – Le proposte di risoluzione, che dovranno essere presentate conformemente all'articolo 123, paragrafo 2, del regolamento saranno annunciate successivamente.

La discussione è chiusa.

La votazione si svolgerà giovedì 13 settembre 2018.