ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τις επιθέσεις σε νοσοκομεία και σχολεία ως παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου
25.4.2016 - (2016/2662(RSP))
που αντικαθιστά τις προτάσεις ψηφίσματος των ομάδων:
ALDE (B8-0488/2016)
PPE (B8-0489/2016)
ECR (B8-0490/2016)
Verts/ALE (B8-0491/2016)
GUE/NGL (B8-0492/2016)
S&D (B8-0493/2016)
Andrzej Grzyb, Anna Záborská, Cristian Dan Preda, Davor Ivo Stier εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Elena Valenciano, Enrique Guerrero Salom, Pier Antonio Panzeri, Norbert Neuser, Josef Weidenholzer, Doru-Claudian Frunzulică εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Mark Demesmaeker, Nirj Deva, Ελένη Θεοχάρους εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Petras Auštrevičius, Beatriz Becerra Basterrechea, Charles Goerens, Louis Michel, Marietje Schaake, Ivo Vajgl, Paavo Väyrynen, Renate Weber, Hilde Vautmans εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Στέλιος Κούλογλου, Lola Sánchez Caldentey, Kateřina Konečná, Merja Kyllönen, Xabier Benito Ziluaga, Estefanía Torres Martínez, Miguel Urbán Crespo, Tania González Peñas, Marie-Christine Vergiat, Κώστα Χρυσόγονος, Jiří Maštálka, Patrick Le Hyaric, Marisa Matias, Barbara Spinelli, Martina Anderson, Lynn Boylan, Matt Carthy, Liadh Ní Riada εξ ονόματος Ομάδας GUE/NGL
Barbara Lochbihler, Keith Taylor, Ernest Urtasun, Yannick Jadot εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Ignazio Corrao, Fabio Massimo Castaldo, Beatrix von Storch, Rolandas Paksas, Isabella Adinolfi εξ ονόματος της Ομάδας EFDD
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις επιθέσεις σε νοσοκομεία και σχολεία ως παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Γενεύης και τις άλλες νομικές πράξεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου (ΔAΔ),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και άλλες πράξεις των Ηνωμένων Εθνών που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την προπαρασκευαστική διαδικασία της Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Διάσκεψης Κορυφής,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) σχετικά με τη συνοχή των αναπτυξιακών πολιτικών,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, της 8ης Δεκεμβρίου 2009, σχετικά με την προώθηση της συμμόρφωσης προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο,
– έχοντας υπόψη τις επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την προώθηση της συμμόρφωσης προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο[1],
– έχοντας υπόψη τις Αρχές Σύμπραξης (όπως εγκρίθηκαν από το Διεθνές Ανθρωπιστικό Βήμα) της 12ης Ιουλίου 2007,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής, «Μία ανθρωπότητα, κοινή ευθύνη», της 2ας Φεβρουαρίου 2016,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα αριθ. 1998 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που εγκρίθηκε στις 12 Ιουλίου 2011 και το ψήφισμα αριθ. 2143 που εγκρίθηκε στις 7 Μαρτίου 2014, σχετικά με την προστασία των παιδιών που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ 64/290 της 9ης Ιουλίου 2010, σχετικά με το δικαίωμα στην εκπαίδευση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του και ιδίως το ψήφισμα της 25ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στην Υεμένη[2], της 4ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με τους συστηματικούς μαζικούς φόνους μελών θρησκευτικών μειονοτήτων από το ISIS/Daesh[3], της 26 Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και παρατεταμένες κρίσεις[4], της 27ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη χρήση οπλισμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών[5], και της 16ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την προετοιμασία για την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής: προκλήσεις και ευκαιρίες για την ανθρωπιστική βοήθεια[6],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του OHΕ αριθ. 1502 (2003) σχετικά με τη βία κατά των εργαζόμενων της ανθρωπιστικής βοήθειας και το ψήφισμα αριθ. 2175 (2014) σχετικά με την προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις,
– έχοντας υπόψη τη διακήρυξη για τα ασφαλή σχολεία του Μαΐου 2015, η οποία παρουσιάστηκε στη διάσκεψη του Όσλο για τα ασφαλή σχολεία, που συγκλήθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών της Νορβηγίας τον Μάιο 2015, και τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία σχολείων και πανεπιστημίων από στρατιωτική χρήση κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων,
– έχοντας υπόψη το Σημείωμα Οδηγιών για τις επιθέσεις εναντίον σχολείων και νοσοκομείων, που αποβλέπει στο να βοηθηθούν όσοι εμπλέκονται στην παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την προάσπιση, το οποίο δημοσιεύθηκε στις 21 Μαΐου 2014 από τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για τα Παιδιά και τις Ένοπλες Συγκρούσεις,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα που εξέδωσε στις 10 Δεκεμβρίου 2015 η 32η Διεθνής Διάσκεψη του Διεθνούς Κινήματος του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου σχετικά με την ενίσχυση της συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) σχετικά με το έργο για την ιατροφαρμακευτικό περίθαλψη σε κίνδυνο και την έκθεσή σχετικά με τη βία εναντίον εγκαταστάσεων και προσωπικού ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα έχει παρακολουθήσει τα τελευταία χρόνια μια ανατριχιαστική τάση επιθέσεων σε νοσοκομεία και σχολεία στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων ανά τον κόσμο, όπως οι τελευταίες επιθέσεις εναντίον των κέντρων υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) στο Kunduz (Αφγανιστάν) στις 3 Οκτωβρίου 2015, στο Razah (Υεμένη) στις 10 Ιανουαρίου 2016 ή σε ορισμένες συριακές πόλεις καθόλη τη διάρκεια της συνεχιζόμενης σύρραξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σημειώνεται χωρίς προηγούμενο αύξηση της άρνησης παροχής και πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας, εκτελέσεων άμαχου και ανθρωπιστικού προσωπικού, της κράτησης σε κακές συνθήκες, της χρήσης αμάχων ως ομήρων ή του εξαναγκασμού σε δουλεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξανόμενες ανάγκες και προκλήσεις, η έλλειψη σταθερών δεσμεύσεων και το αυξανόμενο κόστος της ανθρωπιστικής βοήθειας έχουν συμβάλει στο να αγγίξει τα όριά του το σημερινό ανθρωπιστικό σύστημα, αναγκάζοντας σειρά οργανώσεων να αναστείλουν προσωρινά την επισιτιστική βοήθεια, τη στέγαση και τις άλλες ανθρωπιστικές επιχειρήσεις διάσωσης·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη στις 23-24 Μαΐου 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής με τίτλο «Μία ανθρωπότητα, κοινή ευθύνη», επισύρει την προσοχή στην «κατάφωρη και ωμή αποσάθρωση του σεβασμού για το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το ανθρωπιστικό δίκαιο» σε καταστάσεις ένοπλων συγκρούσεων, γεγονός που απειλεί να οδηγήσει σε επιστροφή σε μια εποχή πολέμου χωρίς όρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση επισημαίνει ότι σε αυτή την αποσάθρωση συμβάλλουν η μη απαίτηση και προώθηση του σεβασμού για τους εν λόγω κανόνες και η μη στήριξη των υφιστάμενων μηχανισμών επιβολής, παρακολούθησης και λογοδοσίας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο (ΔΑΔ) – γνωστό επίσης ως δίκαιο των ενόπλων συγκρούσεων – έχει στόχο να αμβλύνει τις επιπτώσεις των ένοπλων συγκρούσεων, προστατεύοντας όσους δεν παίρνουν μέρος στις συγκρούσεις και ρυθμίζοντας τα μέσα και τις μεθόδους για τη διεξαγωγή του πολέμου·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών έχει να διαδραματίσει σαφή ρόλο εξασφαλίζοντας τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου που διέπει την προστασία όλων των εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας των εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας χωρίς κατά τις ρυθμίσεις ασφαλείας να γίνονται διακρίσεις μεταξύ διεθνούς και τοπικού προσωπικού·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη παρουσία μη κρατικών παραγόντων, τρομοκρατικών ομάδων και άλλων οντοτήτων στις ένοπλες συγκρούσεις δημιουργεί προβλήματα για την εφαρμογή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα μέρη μιας σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων κρατικών και μη κρατικών ένοπλων μερών, πρέπει να εγγυώνται στους παράγοντες της ανθρωπιστικής βοήθειας την απαραίτητη πρόσβαση για παροχή βοήθειας σε ευάλωτους άμαχους πληθυσμούς που πλήττονται από τις συγκρούσεις·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανθρωπιστικές αρχές του ανθρωπισμού, της ουδετερότητας, της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας, καθώς και οι βασικοί κανόνες του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που περιλαμβάνονται στη σύμβαση της Γενεύης και τα συμπληρωματικά της πρωτόκολλα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο όλων των ανθρωπιστικών ενεργειών· ότι η προστασία των εκτοπισμένων ατόμων πρέπει να εξασφαλίζεται χωρίς όρους και ότι πρέπει να επιβάλλεται η ανεξαρτησία της βοήθειας, δηλαδή βοήθεια απαλλαγμένη από οποιεσδήποτε πολιτικές, οικονομικές και πολιτικές παραμέτρους ή παραμέτρους ασφαλείας ή οποιονδήποτε τύπο διακρίσεων·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νοσοκομεία και το ιατρικό προσωπικό προστατεύονται ειδικά βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και ότι οποιαδήποτε σκόπιμη επίθεση εναντίον πολιτικών και μη στρατιωτικής υποδομής απαγορεύεται σαφώς σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και θεωρείται σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ορίζει τις επιθέσεις εναντίον εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας ως έγκλημα πολέμου· ότι επίσης τονίζει ότι οι εσκεμμένες επιθέσεις κατά κτιρίων αφιερωμένων στη θρησκεία, την εκπαίδευση, τις τέχνες, την επιστήμη ή σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, ή κατά ιστορικών μνημείων συνιστούν έγκλημα πολέμου·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κτίρια και τα περιουσιακά στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένων σχολείων και κέντρων υγείας, είναι απαραβίαστα και προστατεύονται βάσει της Σύμβασης του 1946 περί των προνομίων και ασυλιών των Ηνωμένων Εθνών·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθήκον διερεύνησης καταγγελιών για εγκλήματα πολέμου διατυπώνεται επίσης από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού ως κανόνας του εθιμικού διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που ισχύει τόσο σε διεθνείς όσο και σε μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες ένοπλες ομάδες αντιτίθενται στην κοσμική εκπαίδευση και την εκπαίδευση των κοριτσιών ή στην αγωγή κοριτσιών από ανδρικό ιατρικό προσωπικό και, κατά συνέπεια, εμποδίζουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές· ότι το γενικό κλίμα ανασφάλειας που οφείλεται στις συγκρούσεις εμποδίζει επίσης παιδιά, εκπαιδευτικούς και ιατρικό προσωπικό να προσέρχονται στα σχολεία ή να αναζητούν ιατρική βοήθεια· ότι οι γυναίκες και τα παιδιά αντιμετωπίζουν οξυμένους κινδύνους λόγω του εκτοπισμού και της κατάρρευσης των συνήθων δομών προστασίας και στήριξης· ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαιτεί να παρέχεται κάθε απαραίτητη ιατρική βοήθεια χωρίς καμία διακρίσεις σε κορίτσια και γυναίκες που έχουν υποστεί βιασμό κατά τον πόλεμο·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, έως τις 14 Μαρτίου 2016, 52 κράτη, περιλαμβανομένων αρκετών αλλά όχι όλων των κρατών μελών της ΕΕ, είχαν υιοθετήσει τη Διακήρυξη για τα ασφαλή σχολεία σε συνέχεια της Διάσκεψης του Όσλο για τα ασφαλή σχολεία, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2015·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όταν ενέκρινε τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προώθηση της συμμόρφωσης προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, έδωσε έμφαση στη σημασία της αποτελεσματικής αντιμετώπισης σοβαρών παραβιάσεων του παρελθόντος, με υποστήριξη κατάλληλων μηχανισμών λογοδοσίας και υπογράμμισε τον κεφαλαιώδη ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) σε περιπτώσεις στις οποίες το εμπλεκόμενο κράτος ή τα εμπλεκόμενα κράτη δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να ασκήσουν τη δικαιοδοσία τους· ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ δεσμεύουν «τις αρμόδιες ομάδες εργασίας του Συμβουλίου» να παρακολουθούν καταστάσεις σε περιοχές όπου ενδέχεται να ισχύει το ΔΑΔ και, στις περιπτώσεις αυτές, να προτείνουν μέτρα για την προώθηση της συμμόρφωσης με το ΔΑΔ (παράγραφος 15α))·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ του 2012 και του 2015, η ΔΕΕΣ οργάνωσε μια εκτενή διαδικασία διαβούλευσης με αντικείμενο την ενίσχυση της νομικής προστασίας των θυμάτων ένοπλων συγκρούσεων και τους τρόπους ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των μηχανισμών συμμόρφωσης με το ΔΑΔ·
ΙΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προώθηση της συμμόρφωσης προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο εξετάζουν την ποικιλία μέσων δράσης της ΕΕ στις σχέσεις της με τρίτες χώρες σε αυτό τον τομέα, και συγκεκριμένα τον πολιτικό διάλογο, τις γενικές δημόσιες δηλώσεις, τα περιοριστικά μέτρα, τη συνεργασία με άλλους διεθνείς φορείς, τις επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων, την ατομική ευθύνη, την εκπαίδευση, καθώς και τις εξαγωγές όπλων·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμμετέχοντα κράτη στην 32η Διεθνή Διάσκεψη του Κινήματος του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, τον Δεκέμβριο του 2015, δεν κατόρθωσαν τελικά να συμφωνήσουν σε έναν νέο μηχανισμό που προτάθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και την κυβέρνηση της Ελβετίας για την ενίσχυση της συμμόρφωσης με το ΔΑΔ· ότι τα συμμετέχοντα κράτη συμφώνησαν να δρομολογήσουν μια νέα διακυβερνητική διαδικασία για να βρεθούν τρόποι ενίσχυσης της εφαρμογής του ΔΑΔ, με στόχο να παρουσιαστεί το αποτέλεσμα στην προσεχή Διεθνή Διάσκεψη του 2019·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το κεφάλαιο το αφιερωμένο στην ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ, ύψους 909 εκατομμυρίων ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1 % του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ· ότι η βελτιωμένη διασύνδεση μεταξύ έκτακτης και μακροπρόθεσμης βοήθειας αποτελεί ένα στοιχείο προκειμένου να μειωθεί η τρέχουσα αναντιστοιχία μεταξύ των τεράστιων ανθρωπιστικών αναγκών και των διαθέσιμων μέσων·
1. επιβεβαιώνει τη θεμελιώδη συνεισφορά του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας και καλεί όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να αδράξουν την ευκαιρία που προσφέρει η Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής ώστε να επαναβεβαιώσουν την καθοριστική σημασία του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και της προστασίας που προσφέρει·
2. εκφράζει τη βαθύτατη λύπη του για την έλλειψη σεβασμού προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και εκφράζει τον αποτροπιασμό του και τη βαθιά ανησυχία του για τις δολοφονικές επιθέσεις εναντίον νοσοκομείων, σχολείων και άλλων μη στρατιωτικών στόχων, οι οποίες συμβαίνουν με ολοένα και πιο ανησυχητικό ρυθμό κατά τις ένοπλες συγκρούσεις σε ολόκληρο τον κόσμο και κατά τις οποίες στόχοι και θύματα γίνονται ασθενείς, σπουδαστές, ιατρικό και διδακτικό προσωπικό, εργαζόμενοι της ανθρωπιστικής βοήθειας, παιδιά και μέλη οικογενειών τους· εκφράζει την άποψη ότι οι διεθνείς καταδίκες πρέπει να συνοδευτούν από ανεξάρτητες έρευνες και από πραγματική λογοδοσία· καλεί τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και την Αντιπρόεδρο/Ύπατη Εκπρόσωπο να αναγνωρίσουν την πραγματική έκταση αυτής της κρίσιμης κατάστασης και να χρησιμοποιήσουν όλους τους μηχανισμούς που έχουν στη διάθεσή τους για να αντιμετωπίσουν το θέμα·
3. καταδικάζει τις επιθέσεις εναντίον νοσοκομείων και σχολείων, δεδομένου ότι απαγορεύονται βάσει του διεθνούς δικαίου, αναγνωρίζοντας ότι παρόμοιες ενέργειες ενδέχεται να συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949, καθώς και εγκλήματα πολέμου βάσει του Καταστατικού της Ρώμης του ΔΠΔ· εκφράζει την πεποίθηση ότι η διατήρηση των εγκαταστάσεων υγείας και των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων ως ουδέτερων, προστατευόμενων χώρων κατά τη διάρκεια των ενόπλων συγκρούσεων πρέπει να διασφαλιστεί με διαφανείς, ανεξάρτητες και αμερόληπτες έρευνες των ωμών επιθέσεων που έχουν διαπραχθεί, και με επίτευξη πραγματικής λογοδοσίας για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη· τονίζει ότι είναι σημαντικό να τηρείται η διάκριση μεταξύ ανθρωπιστικών και στρατιωτικών παραγόντων και ότι είναι ανάγκη να αποφεύγεται η υπαγωγή της ανθρωπιστικής δράσεις σε στρατιωτικούς ή πολιτικούς σκοπούς, η οποία υπονομεύει και θέτει σε κίνδυνο τις αυθεντικές ανθρωπιστικές επιχειρήσεις και το προσωπικό τους·
4. καταδικάζει τη χρήση νοσοκομείων και σχολείων από μέρη που εμπλέκονται σε ένοπλες συγκρούσεις, γεγονός που ουσιαστικά τα μετατρέπει σε στόχους επιθέσεων· υπενθυμίζει ότι όσοι χρησιμοποιούν προστατευόμενους ανθρώπους ή περιουσιακά στοιχεία ως ανθρώπινες ασπίδες ή μέσο παραλλαγής είναι επίσης ένοχοι παραβιάσεων του ΔΑΔ·
5. καλεί τα αντιμαχόμενα μέρη συγκρούσεων να σέβονται τις βασικές αρχές του ΔΑΔ και να αποφεύγουν την εσκεμμένη στοχοποίηση μη στρατιωτικών υποδομών· τονίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η ασφάλεια των εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας, ώστε να είναι πιο αποτελεσματική η αντίδραση στις επιθέσεις· κατά συνέπεια, ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καλέσουν τον ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εγγυηθεί την προστασία τόσο των τοπικών όσο και των διεθνών εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας·
6. αποτίει φόρο τιμής στο αξιοθαύμαστο θάρρος και την αφοσίωση του διεθνούς και του τοπικού ιατρικού προσωπικού, του διδακτικού προσωπικού και των εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε περιοχές συγκρούσεων·
7. τονίζει ότι το δικαίωμα στην υγεία είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα, και καλεί τα εμπλεκόμενα σε ένοπλες συγκρούσεις μέρη να εγγυώνται τη διαθεσιμότητα, προσπελασιμότητα, αποδοχή και ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων·
8. υπογραμμίζει ότι η αυξημένη συμπληρωματικότητα μεταξύ ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας είναι απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα αποτελεσματικότητας και τα χάσματα χρηματοδότησης του ανθρωπιστικού τομέα, και πρέπει να συμβαδίζει με την αυξημένη αναπτυξιακή βοήθεια και ανθρωπιστική χρηματοδότηση· καλεί την ΕΕ, τα κράτη μέλη της και άλλους διεθνείς δωρητές να δεσμευθούν πλήρως κατά την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής σε όλες τις προτεινόμενες βασικές δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στο Ανθρωπιστικό Θεματολόγιο, το οποίο εστιάζεται στη μείωση του αντικτύπου των εχθροπραξιών στην ανθρωπιστική δράση και να καταστήσει δυνατή την ανθρωπιστική δράση·
9. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να πιέσουν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, όπως είναι η χρήση στοχευμένων μέτρων, η συγκρότηση διερευνητικών αποστολών ή εξεταστικών επιτροπών και οι δικαστικοί μηχανισμοί όπως είναι η παραπομπή στο ΔΠΔ· ζητεί να μην χρησιμοποιείται το δικαίωμα του βέτο στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας σε ζητήματα που συνδέονται με την ανθρωπιστική δράση, να ενισχυθεί ο σεβασμός των κανόνων του ανθρωπιστικού δικαίου που προβλέπουν την προστασία των εργαζομένων της ανθρωπιστικής βοήθειας, να διερευνώνται συστηματικά οι πράξεις που θα συνιστούσαν παραβιάσεις των εν λόγω κανόνων και να προσάγονται στη δικαιοσύνη όσοι είναι ύποπτοι για τη διάπραξη παρόμοιων πράξεων·
10. εκφράζει τη λύπη του διότι ορισμένοι εταίροι της ΕΕ και των κρατών μελών της επιδίδονται σε σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου· καλεί την ΕΕ να χρησιμοποιήσει όλα τα διμερή εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για την ουσιαστική προώθηση της συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο από τους εταίρους της, μεταξύ άλλων μέσω του πολιτικού της διαλόγου και, σε περίπτωση που ο εν λόγω διάλογος αποβεί άκαρπος, να εξετάσει άλλα μέτρα σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση της συμμόρφωσης προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο·
11. καλεί την ΑΠ/ΥΕ να δρομολογήσει πρωτοβουλία που αποβλέπει στην επιβολή εμπάργκο όπλων της ΕΕ εναντίον χωρών που είναι υπεύθυνες για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ιδίως όσον αφορά την εσκεμμένη στοχοποίηση μη στρατιωτικής υποδομής· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η συνεχιζόμενη αδειοδότηση πωλήσεων όπλων σε τέτοιες χώρες αντιπροσωπεύει παραβίαση της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008[7]·
12. καλεί το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και την ΑΠ/ΥΕ να ζητήσουν από τους επικεφαλής των αποστολών της ΕΕ και τους αρμόδιους εκπρόσωπους της ΕΕ (επικεφαλής μη στρατιωτικών επιχειρήσεων της ΕΕ, διοικητές στρατιωτικών επιχειρήσεων της ΕΕ και ειδικούς εκπροσώπους της ΕΕ) να υποβάλουν έκθεση για τις περιπτώσεις σοβαρής παραβίασης του ΔΑΔ·
13. ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υποστηρίξουν πλήρως την έκκληση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ προς όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών του να αξιοποιήσουν την ευκαιρία της Διεθνούς Ανθρωπιστικής Διάσκεψης Κορυφής και να δεσμευθούν εκ νέου στην προστασία των πολιτών και να εξασφαλίσου τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων με σεβασμό, εφαρμογή και προώθηση των κανόνων που έχουν ήδη συμφωνηθεί· υπογραμμίζει τη σημασία που αποδίδεται από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στην ενίσχυση των διεθνών διερευνητικών και δικαστικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του ΔΠΔ, συμπληρωματικά προς τα εθνικά πλαίσια, προκειμένου να τεθεί τέρμα στην ατιμωρησία για παραβιάσεις του ΔΑΔ·
14. αναγνωρίζει τη σημασία και τη μοναδικότητα των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για την προώθηση της συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, δεδομένου ότι κανένα άλλο κράτος ή οργάνωση δεν έχει εκπονήσει ισοδύναμο έγγραφο· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υλοποιήσουν αποτελεσματικά τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ·
15. καλεί το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και την ΑΠ/ΥΕ να εξασφαλίσουν ότι οι πολιτικές και οι δράσεις της ΕΕ που συνδέονται με το ΔΑΔ αναπτύσσονται κατά συνεκτικό και αποτελεσματικό τρόπο και ότι η υλοποίηση των κατευθυντήριων γραμμών για το ΔΑΔ εμπίπτει κατά κύριο λόγο στην αρμοδιότητα της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου για το δημόσιο διεθνές δίκαιο, που προεδρεύεται από την Προεδρία του Συμβουλίου· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ υποχρεώνουν «τις αρμόδιες ομάδες εργασίας του Συμβουλίου» να παρακολουθούν καταστάσεις σε περιοχές όπου ενδεχομένως ισχύει το ΔΑΔ και, στις περιπτώσεις αυτές, να προτείνουν μέτρα για την προώθηση της συμμόρφωσης με το ΔΑΔ· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να υποβάλλουν λεπτομερέστερες εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών σε συγκεκριμένες καταστάσεις συγκρούσεων, ιδίως στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία·
16. υπενθυμίζει τη θέση που εκφράζεται στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, ότι όπου αρμόζει θα εξετάζεται η προσφυγή στις υπηρεσίες της Διεθνούς Ανθρωπιστικής Διερευνητικής Επιτροπής (IHFFC), που έχει συσταθεί δυνάμει του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου Ι των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση του σεβασμού του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου χάρη στις διερευνητικές της δυνατότητες και τις καλές υπηρεσίας που προσφέρει· εκφράζει τη λύπη του διότι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί οι υπηρεσίες της IHFFC και καλεί τα εμπλεκόμενα μέρη να εξετάσουν την ενεργοποίησή της· καλεί όλα τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την αρμοδιότητα της IHFFC·
17. ζητεί αυξημένο θεσμικό χώρο προκειμένου η διεθνής κοινότητα να αντιμετωπίζει θέματα κοινής ανησυχίας που συνδέονται με την εφαρμογή του ΔΑΔ· χαιρετίζει τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της προς τη ΔΕΕΣ να υποστηρίξουν ένθερμα τη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού μηχανισμού για την ενίσχυση της συμμόρφωσης με το ΔΑΔ, αλλά καλεί την ΑΠ/ΥΕ να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τους στόχους και τη στρατηγική της σε σχέση με την πραγμάτωση αυτής της δέσμευσης κατά την επικείμενη διακυβερνητική διαδικασία ώστε να εξευρεθούν τρόποι να ενισχυθεί η εφαρμογή του ΔΑΔ όπως συμφωνήθηκε κατά την 32η Διεθνή Διάσκεψη του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου τον Δεκέμβριο του 2015, κάτι το οποίο θα μπορούσε να ενισχύσει το σύστημα διακυβέρνησης του ΔΑΔ·
18. χαιρετίζει την πρακτική της ΕΕ και των κρατών μελών της να αναλαμβάνουν δεσμεύσεις προς τη Διάσκεψη ΔΕΕΣ· καλεί την ΑΠ/ΥΕ να υποβάλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή αυτών των δεσμεύσεων, ιδίως μέσω της συμπερίληψης μιας λεπτομερούς σχετικής ενότητας στο κεφάλαιο το αφιερωμένο στο ΔΑΔ στην ετήσια έκθεση του Συμβουλίου σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα·
19. καλεί τον ΟΗΕ και την ΕΕ να προωθήσουν εκστρατείες ώστε να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των μη κρατικών ένοπλων ομάδων, έχουν επίγνωση των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις για διευκόλυνση της ανθρωπιστικής βοήθειας και προστασία των ανθρώπων που βρίσκονται υπό την επιρροή τους·
20. καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν το παράδειγμα και να εκπληρώσουν τη δέσμευσή τους κυρώνοντας τις βασικές πράξεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και άλλες σχετικές νομικές πράξεις που έχουν αντίκτυπο στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο·
21. επαναλαμβάνει την έντονη ανησυχία του για τη χρήση οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών εκτός του διεθνούς νομικού πλαισίου και επιμένει στην έκκλησή του προς το Συμβούλιο να εγκρίνει κοινή θέση της ΕΕ σχετικά με τη χρήση οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών·
22. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ, τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, τον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, καθώς και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών του ΟΗΕ.
- [1] ΕΕ C 303 της 15.12.2009, σ. 12.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0066.
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0051.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0418.
- [5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0172.
- [6] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0459.
- [7] ΕΕ L 335 της 13.12.2008, σ. 99.