Indeks 
Teksty przyjęte
Czwartek, 14 kwietnia 2016 r. - Strasburg
Niewyrażenie sprzeciwu wobec aktu delegowanego: szczegółowe zasady dotyczące niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego
 Ochrona osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych ***II
 Przetwarzanie danych osobowych do celów zapobiegania przestępstwom ***II
 Wykorzystanie danych dotyczących przelotu pasażera (UE-PNR) ***I
 Pakistan, w szczególności atak w Lahaur
 Honduras: sytuacja obrońców praw człowieka
 Nigeria
 Ochrona tajemnic handlowych przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem ***I
 Preliminarz dochodów i wydatków Parlamentu na rok budżetowy 2017
 Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Turcji
 Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Albanii
 Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Bośni i Hercegowiny
 Osiągnięcie celu przeciwdziałania ubóstwu w świetle rosnących kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe
 Sektor prywatny i rozwój

Niewyrażenie sprzeciwu wobec aktu delegowanego: szczegółowe zasady dotyczące niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego
PDF 322kWORD 70k
Decyzja Parlamentu Europejskiego o niewyrażeniu sprzeciwu wobec rozporządzenia delegowanego Komisji z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie sprostowania do rozporządzenia delegowanego (UE) 2015/2446 uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (C(2016)01934 – 2016/2639(DEA))
P8_TA(2016)0124B8-0452/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (C(2016)01934),

–  uwzględniając pismo Komisji z dnia 11 marca 2016 r., w którym Komisja zwraca się do Parlamentu o oświadczenie, że nie wyraża on sprzeciwu wobec rozporządzenia delegowanego,

–  uwzględniając pismo Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów z dnia 7 kwietnia 2016 r. skierowane do przewodniczącego Konferencji Przewodniczących Komisji,

–  uwzględniając art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny(1), w szczególności jego art. 160 i art. 284 ust. 5,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów dotyczące decyzji,

–  uwzględniając art. 105 ust. 6 Regulaminu,

–  uwzględniając fakt, iż nie wyrażono żadnego sprzeciwu w terminie określonym w art. 105 ust. 6 tiret trzecie i czwarte Regulaminu, który to termin upłynął w dniu 13 kwietnia 2016 r.,

A.  mając na uwadze, że po opublikowaniu rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446(2) wykryto dwa błędy;

B.  mając na uwadze, że pierwszy błąd dotyczy domniemania zgłoszenia celnego określonego w art. 139 rozporządzenia delegowanego (UE) 2015/2446 w odniesieniu do niektórych rodzajów towarów, o których mowa w art. 136 ust. 1 tego rozporządzenia delegowanego; mając na uwadze, że porządek towarów wymienionych w art. 136 rozporządzenia delegowanego (UE) 2015/2446 został zmieniony podczas ostatecznego przeglądu tego rozporządzenia delegowanego przed jego przyjęciem, ale omyłkowo odniesienia do tych towarów w art. 139 tego rozporządzenia delegowanego nie zostały zaktualizowane; mając na uwadze, że należy zatem poprawić te odniesienia;

C.  mając na uwadze, że drugi błąd dotyczy art. 141 ust. 1 rozporządzenia delegowanego (UE) 2015/2446; mając na uwadze, że obowiązujący obecnie art. 233 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93(3), przewidujący możliwość w kilku ograniczonych i bardzo konkretnych przypadkach uznania przekroczenia granicy za zgłoszenie w przypadku odprawy czasowej, wywozu lub powrotnego wywozu, przez pomyłkę nie został uwzględniony w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2015/2446 a także mając na uwadze, że w związku z tym nie ma możliwości zadeklarowania niektórych towarów poprzez samą czynność przekroczenia granicy terytorium celnego Unii; mając na uwadze, że art. 141 ust. 1 rozporządzenia delegowanego (UE) 2015/2446 powinien zatem zostać poprawiony;

D.  mając na uwadze, że te dwa błędy mogą wpłynąć na przepływy handlowe i mieć bardzo negatywne skutki dla organów celnych i podmiotów gospodarczych, jeśli nie zostaną poprawione przed dniem 1 maja 2016 r., kiedy to zaczną obowiązywać odpowiednie przepisy rozporządzenia (UE) nr 952/2013;

E.  mając na uwadze, że rozporządzenie delegowane może wejść w życie dopiero z chwilą upływu okresu kontroli przez Parlament i Radę, jeżeli ani Parlament, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu lub jeżeli, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament, jak i Rada poinformują Komisję o niewyrażeniu sprzeciwu; mając na uwadze, że okres kontroli został określony zgodnie z art. 284 ust. 5 rozporządzeniu (UE) nr 952/2013 na dwa miesiące od dnia powiadomienia, tj. do dnia 5 czerwca 2016 r., i może być przedłużony o dalsze dwa miesiące

F.  mając jednak na uwadze, że ze względu na pilny charakter sprawy Komisja zwróciła się w dniu 11 marca 2016 r. o wcześniejsze potwierdzenie przez Parlament Europejski rozporządzenia delegowanego przed dniem 1 maja 2016 r.;

1.  oświadcza, że nie wyraża sprzeciwu wobec rozporządzenia delegowanego;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1.
(2) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz.U. L 343 z 29.12.2015, s. 1).
(3) Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.U. L 253 z 11.10.1993, s. 1).


Ochrona osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych ***II
PDF 392kWORD 66k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (05419/1/2016 – C8-0140/2016 – 2012/0011(COD))
P8_TA(2016)0125A8-0139/2016

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu (05419/1/2016 – C8-0140/2016),

–  uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez belgijską Izbę Reprezentantów, niemiecką Radę Federalną, francuski Senat, włoską Izbę Deputowanych oraz szwedzki Parlament, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 23 maja 2012 r.(1),

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 10 października 2012 r.(2),

–  uwzględniając opinie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dnia 7 marca 2012 r.(3) i 19 listopada 2015 r.(4),

–  uwzględniając opinię Komisji (COM(2016)0214),

–  uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(5) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0011),

–  uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 76 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0139/2016),

1.  zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2.  stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.  zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1) Dz.U. C 229 z 31.7.2012, s. 90.
(2) Dz.U. C 391 z 18.12.2012, s. 127.
(3) Dz.U. C 192 z 30.6.2012, s. 7.
(4) Dz.U. C 67 z 20.2.2016, s. 13.
(5) Teksty przyjęte z dnia 12.3.2014, P8_TA(2014)0212.


Przetwarzanie danych osobowych do celów zapobiegania przestępstwom ***II
PDF 394kWORD 65k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylającej decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (05418/1/2016 – C8-0139/2016 – 2012/0010(COD))
P8_TA(2016)0126A8-0138/2016
SPROSTOWANIA

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (05418/1/2016 – C8‑0139/2016),

–  uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez niemiecki Bundesrat i parlament Szwecji, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 10 października 2012 r.(1),

–  uwzględniając opinie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dni 7 marca 2012 r.(2) i 19 listopada 2015 r.(3),

–  uwzględniając opinię Komisji (COM(2016)0213,

–  uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(4) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0010),

–  uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 76 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8–0138/2016),

1.  zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2.  stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.  zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1) Dz.U. C 391 z 18.12.2012, s. 127.
(2) Dz.U. C 192 z 30.6.2012, s. 7.
(3) Dz.U. C 67 z 20.2.2016, s. 13.
(4) Teksty przyjęte w dniu 12.3.2014, P8_TA(2014)0219.


Wykorzystanie danych dotyczących przelotu pasażera (UE-PNR) ***I
PDF 404kWORD 102k
Rezolucja
Tekst
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wykorzystania danych dotyczących przelotu pasażera w celu zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i poważnej przestępczości, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie i ich ścigania (COM(2011)0032 – C7-0039/2011 – 2011/0023(COD))
P8_TA(2016)0127A8-0248/2015

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2011)0032),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 82 ust. 1 akapit drugi lit. d) oraz art. 87 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0039/2011),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając uwagi przedstawione przez Zgromadzenie Narodowe Bułgarii, Senat Republiki Czeskiej, niemiecki Bundesrat, Senat Włoch, Pierwszą Izbę parlamentu Niderlandów, Radę Narodową Austrii, Zgromadzenie Republiki Portugalskiej i Senat Rumunii na temat projektu aktu ustawodawczego,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 5 maja 2011 r.(1),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dnia 25 marca 2011 r.(2),

–  uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 kwietnia 2014 r. w sprawach połączonych C-293/12 i C-594/12, Digital Rights Ireland i Seitlinger i in.(3),

–  uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych(4),

–  uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 7 grudnia 2015 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 59 i 188 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, jak również Komisji Transportu i Turystyki (A7-0150/2013),

–  uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 18 września 2014 r. dotyczącą spraw w toku pozostałych po siódmej kadencji parlamentarnej,

–  uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, jak również Komisji Transportu i Turystyki (A8-0248/2015),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do swojego wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 14 kwietnia 2016 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/... w sprawie wykorzystywania danych dotyczących przelotu pasażera (danych PNR) w celu zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i poważnej przestępczości, ich wykrywania, prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie i ich ścigania

P8_TC1-COD(2011)0023


(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy (UE) 2016/681.)

(1) Dz.U. C 218 z 23.7.2011, s. 107.
(2) Dz.U. C 181 z 22.6.2011, s. 24.
(3) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 kwietnia 2014 r. Digital Rights Ireland i Seitlinger i in., sprawy połączone C-293/12 i C-594/12, ECLI:EU:C:2014:238.
(4) Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.


Pakistan, w szczególności atak w Lahaur
PDF 338kWORD 89k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie Pakistanu, w szczególności ataku w Lahaur (2016/2644(RSP))
P8_TA(2016)0128RC-B8-0466/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Pakistanu,

–  uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 27 marca 2016 r. w sprawie ataku w Lahaur, w Pakistanie;

–  uwzględniając oświadczenie specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka Stavrosa Lambrinidisa z dnia 29 października 2014 r.,

–  uwzględniając oświadczenia sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-Moona z dnia 27 marca 2016 r. w sprawie ataku bombowego w Pakistanie oraz z dnia 21 stycznia 2016 r. w sprawie ataku na uniwersytet Bacza Chan,

–  uwzględniając oświadczenie Rady Bezpieczeństwa ONZ z dnia 28 marca 2016 r. w sprawie zamachów terrorystycznych w Lahaur, w Pakistanie,

–  uwzględniając sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. wolności religii lub przekonań,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnej sprawozdawczyni ONZ do spraw mniejszości Rity Izsák-Ndiaye z dnia 5 stycznia 2015 r. dotyczące mowy nienawiści i podburzania do nienawiści wobec mniejszości w mediach,

–  uwzględniając oświadczenie laureatki Pokojowej Nagrody Nobla i Nagrody im. Sacharowa Malali Yousafzai z dnia 27 marca 2016 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. niezawisłości sędziów i prawników Gabrieli Knaul z dnia 4 kwietnia 2013 r. oraz sprawozdanie grupy roboczej ONZ ds. przymusowych lub wymuszonych zaginięć z dnia 26 lutego 2013 r. dotyczące misji w Pakistanie;

–  uwzględniając art. 18 Powszechnej deklaracji praw człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych,

–  uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci, zmienione w dniu 12 kwietnia 2013 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady w sprawie Pakistanu z dnia 20 lipca 2015 r.,

–  uwzględniając przyjęty przez UE i Pakistan pięcioletni plan zaangażowania z marca 2012 r., zawierający takie priorytety jak dobre sprawowanie rządów i dialog na temat praw człowieka, a także ściśle związany z nim drugi dialog strategiczny między UE a Pakistanem z dnia 25 marca 2014 r.,

–  uwzględniając wytyczne UE dotyczące propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2014 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie(1),

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 27 marca 2016 r. w wyniku samobójczego zamachu bombowego na placu zabaw w parku Gulszan-e-Iqbal w Lahaur zginęły ponad 73 osoby, a ponad 300 odniosło obrażenia, w tym wiele kobiet i dzieci; mając na uwadze, że do przeprowadzenia zamachu przyznała się islamistyczna grupa terrorystyczna Jamaat-ul-Ahrar, twierdząc, że umyślnie obrała za cel chrześcijan; mając jednak na uwadze, że większość rannych i zabitych to muzułmanie i wszyscy z nich byli Pakistańczykami;

B.  mając na uwadze, że w momencie zamachu terrorystycznego w Islamabadzie odbywały się gwałtowne demonstracje, podczas których zwolennicy Mutmaza Qadriego, skazanego za zabójstwo gubernatora Salmana Taseera, domagali się egzekucji kobiety oskarżonej o bluźnierstwo i skazanej na śmierć Asii Bibi, której bronił gubernator Salman Taseer; mając na uwadze, że po powieszeniu Quadriego w jego pogrzebie uczestniczyły dziesiątki tysięcy osób, czcząc go jak bohatera, a w mediach społecznościowych krążyły zdjęcia; mając na uwadze, że sędzia, który w pierwszej instancji skazał Quadriego, był zmuszony uciec z kraju, gdyż grożono mu śmiercią;

C.  mając na uwadze, że niektóre ugrupowania ekstremistyczne mogą bez przeszkód rozwijać swą ideologię i prowadzić działalność, na przykład niektóre związki studenckie i forum prawników Chatm-e-Nubuwwat, które według doniesień jest siłą sprawczą wzrostu liczby postępowań pod zarzutem bluźnierstwa w sądach pakistańskich oraz występuje przeciwko jakimkolwiek próbom reformy odpowiednich przepisów przez ustawodawcę;

D.  mając na uwadze, że chrześcijanom i innym mniejszościom grożą nie tylko prześladowania ze strony ekstremistów, ale również dyskryminacja prawna, w szczególności na podstawie pakistańskich przepisów dotyczących bluźnierstwa, które są dyskryminujące i powszechnie nadużywane przez osoby kierujące się motywami osobistymi lub politycznymi; mając na uwadze, że na podstawie tych przepisów nadal przedstawia się zarzuty również muzułmanom;

E.  mając na uwadze, że od lat terroryzm i ekstremizm islamski są tragiczne w skutkach dla narodu pakistańskiego, w szczególności dla mniejszości religijnych, kobiet i dzieci; mając na uwadze, że od przyjęcia przez Parlament w dniu 15 stycznia 2015 r. ostatniej rezolucji w sprawie Pakistanu(2), w sytuacji obowiązywania dyskryminujących przepisów i niedostatecznego egzekwowania, dokonano kilkudziesięciu nowych terrorystycznych i brutalnych ataków przeciwko mniejszościom religijnym;

F.  mając na uwadze, że szereg grup terrorystycznych w Pakistanie obiera za cel takie mniejszości religijne jak: ahmadyci, chrześcijanie, szyici, hinduiści, a także sunnici o odmiennych poglądach; mając na uwadze, że w rocznym raporcie za rok 2015 pakistańska komisja ds. praw człowieka zauważyła, iż w większości przypadków sprawcy pozostają bezkarni;

G.  mając na uwadze doniesienia, że grupy ekstremistyczne nadal wykorzystują dzieci do samobójczych zamachów bombowych; mając na uwadze, że rządowi nie udało się uchwalić przepisów ustanawiających krajową komisję ds. praw dziecka, która byłaby niezależnym organem mającym chronić i egzekwować prawa dzieci;

H.  mając na uwadze, że po masakrze w szkole, jakiej dopuścili się talibscy rebelianci w grudniu 2014 r., rząd Pakistanu wprowadził ponownie po sześciomiesięcznym moratorium karę śmierci, początkowo jedynie za działalność terrorystyczną, ale później również za wszystkie przestępstwa zagrożone karą śmierci; mając na uwadze, że do końca 2015 r. w Pakistanie wykonano 326 egzekucji – najwięcej kiedykolwiek odnotowanych – co stawia Pakistan na trzecim miejscu w świecie;

I.  mając na uwadze, że skutkiem walk między pakistańskim wojskiem i pozapaństwowymi ugrupowaniami zbrojnymi jest ponad milion osób wewnętrznie przesiedlonych;

J.  mając na uwadze, że kobiety z pakistańskich mniejszości religijnych są porywane, zmuszane do małżeństwa i do przejścia na islam, a zjawisko to jest powszechnie ignorowane przez policję i władze cywilne;

K.  mając na uwadze, że Pakistan odgrywa istotną rolę we wspieraniu stabilności w Azji Południowej i dlatego powinien służyć przykładem, dbając o praworządność i chroniąc prawa człowieka;

L.  mając na uwadze, że UE jest nadal w pełni zdecydowana kontynuować dialog i współpracę z Pakistanem w ramach pięcioletniego planu zaangażowania;

1.  jest głęboko wstrząśnięty atakiem, jakiego dokonano w dniu 27 marca 2016 r. w Lahaur i zdecydowanie potępia takie bezsensowne akty przemocy wobec tak wielu niewinnych ludzi;

2.  głęboko współczuje i składa kondolencje rodzinom ofiar oraz wyraża solidarność z narodem i rządem Pakistanu;

3.  podkreśla, że absolutnie konieczne jest postawienie sprawców ataku w Lahaur przed sądem; wzywa władze Pakistanu, w szczególności władze lokalne i regionalne, by zadbały o skuteczne zbadanie i osądzenie tych aktów;

4.  wyraża głębokie zaniepokojenie systematycznym i poważnym naruszaniem wolności religii i przekonań w Pakistanie; podkreśla znaczenie, jakie ma poszanowanie praw podstawowych wszystkich mniejszości religijnych i etnicznych mieszkających w Pakistanie, tak by nadal mogły one żyć w warunkach godności, równości i bezpieczeństwa oraz z całkowitą swobodą praktykować swoją religię bez żadnego przymusu, dyskryminacji, zastraszania lub nękania, zgodnie z fundamentalnymi zasadami Pakistanu;

5.  z zadowoleniem przyjmuje reformatorskie inicjatywy rządu, np. ustawę o penalizacji małżeństw dzieci, ustawę o ochronie kobiet przed przemocą i napastowaniem, odblokowanie portalu YouTube, decyzję dotyczącą uznania świąt Holi, Diwali i Wielkanocy za dni świąteczne mniejszości religijnych, a także osobiste wysiłki premiera Nawaza Sharifa, by wziąć udział w hinduskich obchodach uroczystości religijnych; apeluje do rządu o dalsze zintensyfikowanie wysiłków na rzecz propagowania wśród obywateli postaw sprzyjających mniejszościom i odmiennym poglądom; przypomina w tym kontekście krajowy plan działania, obiecywane i pilnie potrzebne reformy madras, a zwłaszcza działania rządu służące zwalczaniu mowy nienawiści oraz dotychczas niezrealizowaną reformę policji i wymiaru sprawiedliwości; zwraca uwagę, że w przyszłości należy podejmować bardziej ambitne środki, zwłaszcza w zakresie kształcenia (usuwając z programów nauczania i podręczników treści rodzące niechęć i uprzedzenia), a także w zakresie ścigania osób podżegających do przemocy;

6.  z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie rządu pakistańskiego do zwalczania zagrożenia związanego z ekstremizmem religijnym; zachęca do nieustannego dialogu między UE i jej państwami członkowskimi a Pakistanem dotyczącego zapewniania ochrony i promowania praw człowieka, zwłaszcza w odniesieniu do ich wysiłków służących zwalczaniu terroryzmu oraz przez wdrażanie przepisów w dziedzinie bezpieczeństwa;

7.  uważa, że mimo iż operacja wojskowa zapowiedziana w regionie Pendżabu jest kluczowa w walce z terroryzmem, równie istotne znaczenie ma zwycięstwo w ideologicznej walce z ekstremizmem, które zagwarantuje, że Pakistan stanie się w przyszłości krajem tolerancyjnym i postępowym;

8.  wzywa władze Pakistanu do walki z wykluczeniem społecznym i gospodarczym, obejmującym także przeważającą większość chrześcijan oraz inne mniejszości religijne, które znajdują się w niezwykle trudnej sytuacji;

9.  wyraża zaniepokojenie, że w Pakistanie wciąż stosuje się prawo dotyczące bluźnierstwa i uważa, że powoduje ono eskalację nietolerancji religijnej; domaga się zatem, aby rząd pakistański dokonał przeglądu tego prawa oraz jego stosowania; apeluje do władz o niezwłoczne wydanie rzetelnych wyroków w sprawach dotyczących bluźnierstwa; zwraca przede wszystkim uwagę na sprawę Asii Bibi i zdecydowanie zachęca Sąd Najwyższy do wydania decyzji w tej sprawie;

10.  wzywa władze Pakistanu do zagwarantowania niezawisłości sądów, rządów prawa i uczciwego procesu w zgodzie z międzynarodowymi normami w zakresie postępowań sądowych; ponadto apeluje do władz Pakistanu o zapewnienie właściwej ochrony wszystkim osobom objętym postępowaniem w sprawach o bluźnierstwo, zwłaszcza przedstawicielom zawodu prawniczego w kraju, a także zapewnienie ochrony przed samosądem dla oskarżonych, świadków, rodzin i społeczności, w tym osób uniewinnionych, które nie mogą powrócić do swoich domów; wzywa rząd pakistański do zapewnienia ofiarom ukierunkowanej przemocy i prześladowań dostępności odpowiednich środków prawnych i innych środków odwoławczych obowiązujących na mocy międzynarodowego prawa humanitarnego;

11.  przypomina o swoim stałym sprzeciwie wobec kary śmierci niezależnie od okoliczności; z poważnym zaniepokojeniem odnotowuje dramatyczny wzrost liczby wyroków śmierci w Pakistanie, w tym – co godne pożałowania – nakładanych na dzieci, które dopuściły się czynów karalnych, i domaga się przywrócenia moratorium na wykonywanie kary śmierci z myślą o jej zniesieniu w Pakistanie;

12.  podkreśla, że w walce z terroryzmem i ekstremizmem religijnym kluczowe znaczenie ma wyeliminowanie głównych przyczyn przez przeciwdziałanie ubóstwu, zapewnienie tolerancji religijnej i wolności wyznania, a także zagwarantowanie dzieciom, zwłaszcza dziewczętom, prawa do kształcenia oraz bezpiecznego dostępu do niego;

13.  wzywa rząd Pakistanu, by wystosował otwarte zaproszenie dla specjalnych sprawozdawców ONZ, zwłaszcza specjalnego sprawozdawcy ds. promocji oraz ochrony praw człowieka i podstawowych wolności podczas zwalczania terroryzmu, specjalnego sprawozdawcy ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji oraz specjalnego sprawozdawcy ds. wolności religii lub przekonań, a także by wszelkimi sposobami wspierał prace Krajowej Komisji Praw Człowieka;

14.  wzywa rząd pakistański do podjęcia niezbędnych środków na rzecz zapewnienia odpowiedniej ochrony placówek oświatowych, ośrodków rekreacyjnych i punktów zgromadzeń mniejszości w obszarach zagrożonych i naznaczonych konfliktem, a także do zminimalizowania ryzyka ponownego wystąpienia podobnych przypadków naruszania i łamania praw człowieka;

15.  zachęca wszystkie podmioty regionalne do znacznego zwiększenia współpracy na rzecz zwalczania terroryzmu; potwierdza znaczenie bezwarunkowego międzynarodowego zaangażowania w walkę z terroryzmem, w tym zaniechania udzielania jakiegokolwiek wsparcia finansowego dla sieci terrorystycznych, a także walki z indoktrynacją ideologiczną podsycającą ekstremizm i terroryzm;

16.  z zadowoleniem przyjmuje ratyfikację przez Pakistan Konwencji o prawach dziecka i popiera działania podjęte przez pakistańskie władze na rzecz poszanowania praw dziecka; domaga się, by Pakistan ratyfikował Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne, a także ustanowił krajową komisję ds. praw dziecka;

17.  wzywa Komisję, wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Federikę Mogherini, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i Radę do pełnej współpracy z rządem Pakistanu na rzecz zwalczania zagrożeń, jakie niesie ze sobą terroryzm, oraz do dalszego wspierania rządu i narodu pakistańskiego w ich ciągłych wysiłkach na rzecz wyeliminowania tego zjawiska; domaga się, by wiceprzewodnicząca Komisji / wysoka przedstawiciel Federica Mogherini regularnie informowała Parlament o postępach w tych wzajemnych wysiłkach;

18.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu ONZ, Radzie Praw Człowieka ONZ, prezydencji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców oraz rządowi i parlamentowi Pakistanu.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0470.
(2) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0007.


Honduras: sytuacja obrońców praw człowieka
PDF 340kWORD 89k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie Hondurasu: sytuacja obrońców praw człowieka (2016/2648(RSP))
P8_TA(2016)0129RC-B8-0469/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka oraz wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Centralną, z drugiej strony(1),

–  uwzględniając sprawozdanie końcowe unijnej misji obserwacji wyborów w sprawie wyborów powszechnych, które odbyły się w Hondurasie w 2013 r. oraz misję powyborczą z 2015 r. monitorującą kwestie bezkarności,

–  uwzględniając Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji (2015–2019),

–  uwzględniając wytyczne skierowane do Hondurasu w dniu 8 maja 2015 r. w powszechnym okresowym przeglądzie Organizacji Narodów Zjednoczonych,

–  uwzględniając raport specjalnego sprawozdawcy ONZ nt. globalnych zagrożeń, na jakie narażeni są obrońcy praw człowieka oraz na temat sytuacji obrończyń praw człowieka,

–  uwzględniając oświadczenie specjalnego sprawozdawcy ONZ dotyczące sytuacji obrońców praw człowieka w Hondurasie, wydane w Genewie w dniu 18 marca 2016 r.,

–  uwzględniając art. 25 Regulaminu Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka dotyczący mechanizmu środków ostrożnościowych,

–  uwzględniając konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą ludności tubylczej i plemiennej w krajach niezależnych (konwencja MOP nr 169),

–  uwzględniając oświadczenie szefów misji UE z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie trudnej sytuacji społeczności LGBTI w Hondurasie,

–  uwzględniając oświadczenia władz UE, w tym oświadczenie delegatury UE w Hondurasie z dnia 3 marca 2016 r. oraz oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 16 marca 2016 r.,

–  uwzględniając klauzule dotyczące praw człowieka zawarte w układzie o stowarzyszeniu UE-Ameryka Centralna oraz w umowie o partnerstwie i współpracy UE-Ameryka Centralna, które obowiązują od 2013 r.,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że według licznych raportów ONZ na temat obrońców praw człowieka, działacze organizacji ekologicznych, obrońcy praw ludności tubylczej, dziennikarze, prawnicy, związkowcy, chłopi, obrońcy praw kobiet oraz osoby LGBTI nadal są w Hondurasie przedmiotem wykorzystywania, aktów przemocy, arbitralnych zatrzymań, pogróżek i zabójstw;

B.  mając na uwadze, że rząd Hondurasu zaciągnął pozytywne zobowiązania i wszczął procedury ustawodawcze mające na celu ochronę obrońców praw człowieka, dziennikarzy i prawników, takie jak otwarcie biura Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka, gotowość władz krajowych do umożliwienia międzynarodowych misji monitorujących sytuację w zakresie praw człowieka oraz przyjęcie ustawy z 2015 r. o ochronie obrońców praw człowieka;

C.  mając na uwadze, że pomimo tego wszystkiego Honduras jest obecnie jednym z najbardziej niebezpiecznych dla obrońców praw człowieka państw w regionie; mając na uwadze, że Honduras jest jednym z najbardziej niebezpiecznych państw dla działaczy organizacji ekologicznych, gdzie co najmniej 109 z nich zostało zamordowanych w latach 2010–2015;

D.  mając na uwadze, że według dostępnych informacji w dniu 3 marca 2016 r. Berta Cáceres, wybitna działaczka na rzecz ochrony środowiska i praw ludności tubylczej oraz założycielka Obywatelskiej Rady Organizacji Ludowych i Tubylczych Hondurasu (COPINH), została zamordowana w swoim domu przez niezidentyfikowanych mężczyzn; mając na uwadze, że jej śmierć wzbudziła międzynarodową falę oburzenia i publicznego zaniepokojenia sytuacją obrońców praw ludności tubylczej, obrońców środowiska i prawa do ziemi w Hondurasie;

E.  mając na uwadze, że zaledwie dwa tygodnie później, w dniu 16 marca 2016 r., został zamordowany Nelson García, który też był członkiem COPINH; mając na uwadze, że szybka interwencja władz Hondurasu doprowadziła do zatrzymania domniemanych zabójców;

F.  mając na uwadze, że obywatel Meksyku Gustavo Castro Soto, który był jedynym świadkiem naocznym zabójstwa Berty Cáceres i który sam odniósł rany postrzałowe, przez prawie miesiąc nie mógł opuścić kraju ze względu na potrzeby śledztwa; mając na uwadze, w dniu 6 kwietnia 2016 r. zezwolono mu na opuszczenie kraju;

G.  mając na uwadze, że rząd Hondurasu natychmiast potępił to okropne przestępstwo, ogłosił, że śledztwo w sprawie zabójstwa Berty Cáceres jest narodowym priorytetem i informował społeczeństwo o dokonywanych postępach; mając na uwadze, że rząd zwrócił się oficjalnie do Organizacji Państw Amerykańskich o współpracę w śledztwie dotyczącym tego zabójstwa;

H.  mając na uwadze, że Berta Cáceres, która stale otrzymywała pogróżki, korzystała ze środków ostrożnościowych przyjętych przez Międzyamerykańską Komisję Praw Człowieka (IACHR), które, według doniesień, nie były w Hondurasie skutecznie wdrażane; mając na uwadze, że Berta Cáceres jest jedną z 15 obrońców praw człowieka zamordowanych w Hondurasie między 2010 a 2016 r., pomimo że korzystali oni z tych środków ostrożnościowych;

I.  mając na uwadze, że ostatnie zabójstwa należy postrzegać w kontekście pokojowego ruchu oporu prowadzonego od dziesięciu lat przez COPINH i innych działaczy przeciwnych budowie zapory wodnej Agua Zarca na rzece Gualcarque, olbrzymiego projektu w dużym stopniu uzależnionego od europejskich inwestorów i technologii, który podobno jest budowany bez uprzednich wolnych konsultacji i kampanii informacyjnej mającej na celu uzyskanie zgody tubylczych wspólnot, których ta budowa dotyczy, zgodnie z wymogami konwencji MOP nr 169; mając na uwadze, że holenderski bank rozwoju FMO oraz Fiunnfund zawiesiły nakłady na projekt zapory wodnej Agua Zarca, któremu Berta Cáceres zagorzale się sprzeciwiała;

J.  mając na uwadze, że zabójstwo Paoli Barrazy w dniu 24 stycznia 2016 r., obrończyni praw osób LGBTI, kobiety transpłciowej i członkini stowarzyszenia Tęcza, uwidoczniło rosnące niebezpieczeństwo, na jakie narażona jest społeczność LGBTI w Hondurasie; mając na uwadze, że to zabójstwo jest ostatnim z szeregu zabójstw dokonanych w ciągu ostatnich 11 miesięcy na aktywnych członkach organizacji działających na rzecz praw osób LGBTI, w wyniku których zginęli m.in. Angy Ferreira, Violeta Rivas, Gloria Carolina Hernández Vásquez (znana również jako Génesis Hernández), Jorge Alberto Castillo, Estefanía Zúñiga, Henry Matamoros oraz Josselin Janet Aceituno Suazo; mając na uwadze, że od 1994 r. zamordowanych zostało w Hondurasie ponoć 235 osób LGBTI, a tylko 48 spraw trafiło do sądu; mając na uwadze, że krajowy komisarz ds. praw człowieka twierdzi, że 92% zabójstw nie zostało odpowiednio zbadanych i dlatego nie zostały one wyjaśnione;

K.  mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca ONZ ds. sytuacji obrońców praw człowieka Michel Forst oświadczył w dniu 18 marca 2016 r., że ten cykl przemocy zakończy się dopiero wtedy, kiedy zakończy się bezkarność, a sprawcy czynów staną przed sądem, i podkreślił, że władze Hondurasu muszą natychmiast poczynić konkretne kroki, aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim obrońcom praw człowieka tego kraju i ich rodzinom;

L.  mając na uwadze, że w Hondurasie trwa obecnie reforma kodeksu karnego, która powinna się opierać na międzynarodowych konwencjach i ma być istotnym narzędziem zabezpieczenia praw najsłabszych grup społeczeństwa;

M.  mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie popierają wzmocnienie wymiaru sprawiedliwości i praw człowieka za pomocą różnorodnych programów i projektów współpracy, w szczególności Programu Wspierania Praw Człowieka w Hondurasie (PADH) i programu Eurojusticia;

N.  mając na uwadze, że liczne państwa członkowskie nie ratyfikowały jeszcze układu o stowarzyszeniu UE-Ameryka Centralna, co oznacza, że filar „dialogu politycznego” nie wszedł jeszcze w życie; mając na uwadze, że poszanowanie dla demokracji, państwa prawa oraz praw człowieka, praw politycznych i obywatelskich ludności obu regionów są podstawowymi elementami układu o stowarzyszeniu UE-Ameryka Centralna;

1.  zdecydowanie potępia niedawne zabójstwa Berty Cáceres, Nelsona Garcíi i Paoli Barrazy oraz wszystkie wcześniejsze zabójstwa innych obrońców praw człowieka w Hondurasie; składa szczere wyrazy współczucia rodzinom i przyjaciołom wszystkich tych obrońców praw człowieka;

2.  wyraża uznanie dla Berty Cáceres, honduraskiej działaczki na rzecz środowiska i ludności tubylczej ludu Lenca oraz współzałożycielki i koordynatorki COPINH, która poświęciła swoje życie na tworzenie bardziej demokratycznego społeczeństwa w swoim kraju; podkreśla, że jej zabójstwo jest znamiennym przypadkiem w kraju, w którym popełniana jest wyjątkowo wysoka liczba zabójstw i w którym panuje powszechna bezkarność;

3.  wyraża poważne zaniepokojenie faktem, że pomimo środków ostrożności powziętych przez IACHR, władzom Hondurasu nie udało się zapewnić Bercie Cáceres odpowiedniej ochrony; wzywa rząd honduraski do zmobilizowania wszystkich dostępnych mu sposobów, aby skutecznie wdrożyć 92 środki ostrożności IACHR obecnie obowiązujące w tym kraju, a także by zapobiec popełnianiu podobnych czynów wobec innych działaczy na rzecz środowiska i ludności tubylczej znajdujących się w niebezpieczeństwie;

4.  apeluje, aby w trybie pilnym podjęte zostały natychmiastowe, niezależne, obiektywne i gruntowne dochodzenia w sprawie tych i poprzednich zabójstw w celu postawienia ich zleceniodawców i wykonawców przed sądem oraz położenia kresu bezkarności; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na prośbę rządu Hondurasu w dochodzeniu w sprawie zabójstwa Berty Cáceres biorą udział przedstawiciele Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. praw człowieka i przedstawiciele OPA; uważa, że instrumenty dostępne w ramach ONZ i IACHR, takie jak przeprowadzenie niezależnego dochodzenia międzynarodowego, zgodnie z życzeniem ofiar, mogłyby pomóc w zapewnieniu bezstronnego i sprawiedliwego dochodzenia w sprawie tych zabójstw;

5.  wyraża poważne zaniepokojenie klimatem skrajnej przemocy, zwłaszcza wobec osób LGBTI oraz tych, którzy bronią ich praw; podkreśla potrzebę przeprowadzenia natychmiastowych, gruntownych i bezstronnych dochodzeń w sprawie zabójstw aktywnych członków różnych organizacji działających na rzecz praw osób LGBTI;

6.  podkreśla potrzebę zwiększenia ochrony przed dyskryminacją i przestępstwami z nienawiści ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, a także opracowania wytycznych w zakresie dobrych praktyk w ścisłej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim; wzywa do włączenia odpowiednich nowych środków zapobiegających aktom dyskryminacji i przestępstwom z nienawiści oraz do ochrony społeczności LGBTI w ramach ewentualnego przeglądu kodeksu karnego;

7.  pomimo iż jest głęboko zaniepokojony ogólną sytuacją w dziedzinie praw człowieka w Hondurasie, z zadowoleniem przyjmuje niedawne reformy prawne i wysiłki rządu honduraskiego na rzecz złagodzenia obecnej sytuacji obrońców praw człowieka w tym kraju; wzywa władze Hondurasu do wprowadzenia w życie i pełnego opracowania istniejącej ustawy z 2015 r. o ochronie obrońców praw człowieka oraz do zapewnienia, w odpowiedniej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, aby krajowy system ochrony obrońców praw człowieka, dziennikarzy i prawników był w pełni operacyjny i odpowiednio finansowany; wzywa rząd Hondurasu do pełnego wdrożenia wytycznych otrzymanych w ramach ostatniego powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka;

8.  docenia pracę wykonaną przez szefa delegatury UE w Hondurasie Ketila Karlsena i jego zespołu na rzecz wspierania honduraskich obrońców praw człowieka; wzywa delegaturę UE oraz ambasady i konsulaty państw członkowskich w tym kraju, by aktywnie śledziły i monitorowały procesy związane z dochodzeniem w sprawie zabójstw obrońców praw człowieka oraz aby zwiększyły wysiłki na rzecz nawiązania dialogu ze znajdującymi się w niebezpieczeństwie obrońcami praw człowieka;

9.  uważa, że działalność inwestorów europejskich musi być wpisana w solidny zestaw strategii politycznych w zakresie zabezpieczeń środowiskowych i społecznych; zdecydowanie popiera wdrażanie wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, zawierających wyraźne wymogi dotyczące należytej staranności, gwarancji dotyczących zarządzania ryzykiem i zapewnienia skutecznych środków zaradczych, jeśli zaistnieje taka potrzeba; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zarówno FMO, jak i Finnfund publicznie potępiły zabójstwo Berty Cáceres i wezwały do gruntownego dochodzenia oraz fakt, że w dniu 16 marca 2016 r., w następstwie doniesień o zabójstwie Nelsona Garcíi, oba zawiesiły wszystkie swoje działania;

10.  wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do zadbania o to, że europejska pomoc promuje i autoryzuje projekty rozwojowe jedynie, jeśli został spełniony wymóg przeprowadzenia uprzedniej, dobrowolnej i świadomej konsultacji ze społecznościami tubylczymi oraz pod warunkiem, że zostanie zapewniona konstruktywna konsultacja ze wszystkimi zainteresowanymi wspólnotami i że w ramach danego projektu zagwarantowane są prawa człowieka, prawa pracownicze i ochrona środowiska;

11.  wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do ratyfikacji układu o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Centralną; apeluje do Rady o opracowanie jednolitej strategii politycznej wobec Hondurasu, zobowiązującej 28 państw członkowskich i instytucje UE do zajęcia wspólnego zdecydowanego stanowiska w sprawie roli praw człowieka w stosunkach UE z Hondurasem i w całym regionie;

12.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, parlamentom krajowym 28 państw członkowskich, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Hondurasu, sekretariatowi integracji gospodarczej Ameryki Środkowej, Parlamentowi Ameryki Centralnej, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Eurolat i Wspólnocie Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów.

(1) Dz.U. C 434 z 23.12.2015, s. 181.


Nigeria
PDF 258kWORD 95k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie Nigerii (2016/2649(RSP))
P8_TA(2016)0130RC-B8-0478/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Nigerii,

–  uwzględniając wystąpienie prezydenta Muhammadu Buhariego przed Parlamentem Europejskim w dniu 3 lutego 2016 r.,

–  uwzględniając wcześniejsze oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie sytuacji w Nigerii,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 9 lutego 2015 r. w sprawie sytuacji w Nigerii,

–  uwzględniając wcześniejsze oświadczenia sekretarza generalnego ONZ w sprawie sytuacji w Nigerii,

–  uwzględniając wcześniejsze oświadczenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie sytuacji w Nigerii,

–  uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ministra spraw zagranicznych Federalnej Republiki Nigerii na szóstym dialogu na szczeblu ministerialnym pomiędzy Nigerią i UE, który odbył się w Brukseli w dniu 15 marca 2016 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady o umieszczeniu Boko Haram na unijnej liście organizacji uznawanych za terrorystyczne, która weszła w życie w dniu 29 maja 2014 r.,

–  uwzględniając drugi przegląd umowy z Kotonu 2007–2013, ratyfikowany przez Nigerię w dniu 27 września 2010 r.,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW), przyjętą przez ONZ w 1979 r.,

–  uwzględniając deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania z 1981 r.,

–  uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów z 1981 r., ratyfikowaną przez Nigerię w dniu 22 czerwca 1983 r.,

–  uwzględniając Konstytucję Federalnej Republiki Nigerii, a w szczególności zapisy dotyczące ochrony wolności wyznania zawarte w rozdziale IV – Prawo do wolności myśli, sumienia i religii,

–  uwzględniając wynik nigeryjskich wyborów prezydenckich, które odbyły się w marcu 2015 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka w sprawie naruszeń i nadużyć popełnianych przez Boko Haram oraz wpływu na prawa człowieka w dotkniętych krajach z dnia 29 września 2015 r.;

–  uwzględniając cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju przyjęte we wrześniu 2015 r.,

–  uwzględniając Konwencję praw dziecka ONZ, ratyfikowaną przez Nigerię w dniu 16 kwietnia 1991 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Amnesty International pt. „Nigeria: Still waiting for justice, still waiting for change. Government must prioritise accountability in the north-east” [Nigeria: wciąż w oczekiwaniu na sprawiedliwość i zmianę. Rząd musi postawić na pierwszym miejscu odpowiedzialność za sytuację w północno-wschodniej części kraju],

–  uwzględniając raport organizacji Human Rights Watch dotyczący sytuacji w Nigerii i opublikowany w styczniu 2016 r.,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że dysponująca ogromnymi zasobami Nigeria jest największą gospodarką Afryki i jej najludniejszym i najbardziej kulturowo zróżnicowanym krajem; mając na uwadze, że odgrywa ona kluczową rolę w polityce regionalnej i polityce Afryki oraz jest siłą napędową regionalnej integracji w ramach Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS); mając na uwadze, że mimo to jest jednym z krajów, w których występują największe nierówności społeczne, o szeroko rozpowszechnionej korupcji, która w znacznym stopniu pogłębia ekonomiczne i społeczne rozwarstwienie, a jej poziomowi bezpieczeństwa zagraża brutalne ekstremistyczne ugrupowanie Boko Haram;

B.  mając na uwadze, że lata panowania wojskowych dyktatur, korupcji, braku politycznej stabilizacji i słabych rządów doprowadziły do zbyt małych inwestycji w infrastrukturę, oświatę i usługi społeczne, oraz mając na uwadze, że te braki wciąż pogarszają sytuację w zakresie przestrzegania praw gospodarczych i społecznych w Nigerii;

C.  mając na uwadze, że więcej niż sześciu na dziesięciu Nigeryjczyków utrzymuje się za mniej niż 2 USD dziennie; mając na uwadze, że skrajna nędza jest jeszcze większa w północnych prowincjach, które są najsłabiej rozwinięte; mając na uwadze, że nędza bezpośrednio przyczynia się do podziałów społecznych, wrogości wyznaniowej i regionalnych podziałów; mając na uwadze, że współczynnik Giniego dramatycznie wzrósł w Nigerii i osiągnął poziom 48,8 w 2010 r.;

D.  mając na uwadze, że organizacja Transparency International uplasowała Nigerię na 136. miejscu (na 175 krajów) w rankingu postrzegania korupcji za 2015 r.; mając na uwadze, że według niektórych szacunków rocznie na skutek kradzieży znika w Nigerii od 3 do 8 miliardów USD;

E.  mając na uwadze, że mimo pokojowego przejęcia władzy przez prezydenta Buhariego w marcu 2015 r. pokojowi i stabilizacji w Nigerii zagraża seria ataków, zabójstw i porwań dokonywanych przez brutalne ekstremistyczne ugrupowanie Boko Haram, słabnąca na skutek niskich światowych cen ropy gospodarka, słabe instytucje polityczne, nieudana walka z korupcją i nierozstrzygnięte konflikty w Delcie Nigru i w regionie Middle Belt;

F.  mając na uwadze, że Boko Haram zamordowało co najmniej 8 200 osób w 2014 i 2015 r.; mając na uwadze, że szacuje się, że ponad 2,6 miliona osób zostało przesiedlonych, a ponad 14,8 miliona ucierpiało na skutek rewolty Boko Haram;

G.  mając na uwadze, że terroryzm jest co prawda globalnym zagrożeniem, ale zdolność społeczności międzynarodowej do podjęcia współpracy z nigeryjskimi władzami w celu zwalczania Boko Haram zależy od całkowitej wiarygodności, odpowiedzialności i przejrzystości nowego rządu; mając na uwadze, że brak działań ze strony rządu mających na celu położenie kresu bezkarności za popełnione zbrodnie wojenne na najwyższym szczeblu pozostaje jednym z najważniejszych problemów tego kraju; mając na uwadze, że prezydent Buhari obiecał wszcząć dochodzenie w tej sprawie;

H.  mając na uwadze, że Boko Haram zmierza do ustanowienia w Nigerii państwa w pełni islamskiego, w tym do utworzenia w całym kraju trybunałów karnych stosujących prawo szariatu i do zakazania zachodniej edukacji; mając na uwadze, że Boko Haram porywa kobiety i dziewczęta, które wykorzystuje w samobójczych atakach; mając na uwadze, że niedawne samobójcze zamachy bombowe, w tym w dniu 16 marca, 11 lutego i 31 stycznia 2016 r. w północno-wschodniej Nigerii, spowodowały mnóstwo ofiar śmiertelnych;

I.  mając na uwadze, że przemoc seksualna i ze względu na płeć, a także przemoc wobec lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych i interseksualnych (LGBTI) wciąż szerzy się w niespokojnych regionach północno-wschodniej Nigerii, oraz mając na uwadze, że prawa podstawowe, takie jak edukacja dziewcząt i kobiet, sprawiedliwość społeczna i sprawiedliwy podział dochodów państwa między obywateli uległy dramatycznemu pogorszeniu, tak jak i walka z korupcją;

J.  mając na uwadze, że w dniach 14-15 kwietnia 2014 r. Boko Haram uprowadziło 270 uczennic ze szkoły w Chibok w północno-wschodniej Nigerii, oraz mając na uwadze, że większości z nich wciąż nie odnaleziono; mając na uwadze, że ich los pozostaje nieznany, choć istnieją obawy, że większość z nich została zmuszona do poślubienia rebeliantów lub przyłączenia się do ich szeregów, poddawana była przemocy seksualnej lub sprzedawana do niewoli, a dziewczęta innego wyznania niż islamskie zostały zmuszone do konwersji; mając na uwadze, że Boko Haram uprowadziło ponad 2 tys. kobiet i dziewcząt od 2009 r., w tym około 400 z Damasaku w prowincji Borno w dniu 24 listopada 2014 r.;

K.  mając na uwadze, że nigeryjskie wojsko ogłosiło w dniu 6 kwietnia 2016 r., że co najmniej 800 bojowników złożyło broń w trzech ubiegłych tygodniach; mając na uwadze, że od 26 lutego 2016 r. nigeryjskie oddziały uwolniły 11 595 zakładników podczas ataków na terytorium kontrolowane przez Boko Haram w górskich rejonach między Nigerią, Czadem i Kamerunem;

L.  mając na uwadze, że ciężki los porwanych uczennic uwypuklił wielką skalę problemów, a mianowicie regularne ataki na szkoły, brak nauczycieli i pilne zapotrzebowanie na międzynarodową pomoc przeznaczoną na renowację i odbudowę zniszczonych budynków; mając na uwadze, że brak szans na edukację oznacza, że niektóre dzieci od wielu lat nie uczęszczają do szkoły;

M.  mając na uwadze, że brutalny ekstremizm Boko Haram przybiera masową skalę i przysparza ogromnych cierpień osobom wszystkich wyznań i narodowości, których dotyka fala przemocy; mając na uwadze, że w ubiegłym roku pojawiły się doniesienia o rosnącej liczbie chrześcijan zabijanych w północnej Nigerii;

N.  mając na uwadze, że region Middle Belt od lat jest terenem politycznych i gospodarczych napięć między różnymi grupami etnicznymi i wyznaniowymi, a niedawne wybuchy przemocy są podsycane przez rywalizację o władzę i dostęp do gruntów między społecznością wędrowną i osiadłą;

O.  mając na uwadze, że sektory ropy i gazu pozostają głównymi źródłami dochodów Nigerii, choć podział zysków płynących z bogactwa gospodarczego kraju jest wielce nierówny; mając na uwadze, że poziom ubóstwa i bezrobocia w północnej Nigerii jest znacznie wyższy niż na bogatym w ropę południu; mając na uwadze, że według szacunków Banku Światowego od 1960 r. Nigeria utraciła około 400 mld USD przychodów z ropy w wyniku korupcji, oraz mając na uwadze, że kolejne 20 mld USD zarobionych na ropie zniknęło ze skarbca tego kraju w ciągu ostatnich dwóch lat;

P.  mając na uwadze powołanie przez kancelarię prezydenta specjalnego zespołu śledczego celem zbadania doniesień o przypadkach łamania praw człowieka przez służby bezpieczeństwa, w tym zabójstw, tortur i wymuszonych zaginięć;

Q.  mając na uwadze, że w nigeryjskim senacie złożono właśnie projekt ustawy, której celem jest karanie rozpowszechniania „obraźliwych wypowiedzi” za pośrednictwem mediów społecznościowych lub krytyki rządu i innych osób za pośrednictwem mediów drukowanych i elektronicznych;

1.  z zadowoleniem przyjmuje pokojowe przekazanie władzy w Nigerii w wyniku wyborów prezydenckich i jest zadowolony z powodu wysokich oczekiwań co do ambitnego programu reform prezydenta Buhariego i jego rządu;

2.  jest głęboko zaniepokojony stojącymi przed Nigerią ogromnymi wyzwaniami społecznymi, gospodarczymi, politycznymi i związanymi z bezpieczeństwem i ubolewa nad brakiem realnych postępów w walce z korupcją, która nęka społeczeństwo Nigerii od dziesięcioleci;

3.  uznaje, że Nigeria ma potencjał, aby stać się potęgą gospodarczą i polityczną Afryki, ale jej rozwój był dotychczas hamowany przez złe zarządzanie gospodarcze, słabe struktury demokratyczne i ogromne rozwarstwienie; wzywa ponadto Unię Europejską i jej państwa członkowskie do wywiązania się ze spoczywającego na nich zobowiązania do zapewnienia kompleksowej pomocy politycznej, rozwojowej i humanitarnej celem wsparcia programów na wszystkich szczeblach administracji rządowej, które zajmują się problemami ubóstwa, bezrobocia ludzi młodych oraz słabej pozycji kobiet;

4.  uważa, że to władze nigeryjskie muszą przewodzić walce z korupcją, i uważa, że brak działania w tym zakresie oznaczałby wydłużenie okresu biedy, nierówności, złej reputacji, ograniczonych inwestycji zewnętrznych oraz postawiłby pod znakiem zapytania szanse ludzi młodych; deklaruje ponadto wsparcie w osiągnięciu tego celu i w wysiłkach zmierzających do zerwania powiązań pomiędzy praktykami korupcyjnymi a terroryzmem;

5.  pochwala wysiłki podejmowane przez rząd prezydenta Buhariego celem wzmocnienia swojej pozycji w walce z korupcją oraz zarządzenie, aby wszystkie państwowe transakcje finansowe przechodziły przez jedno konto bankowe, co pozwoli monitorować wydatki; apeluje do UE i jej państw członkowskich, by podjęły konkretne działania na rzecz skutecznego zapobiegania nielegalnym przepływom finansowym, uchylaniu się od opodatkowania i unikaniu go, a także wzmocnienia międzynarodowej współpracy demokratycznej w sprawach podatkowych;

6.  wyraża solidarność z narodem Nigerii, który dotknęły akty terroru z rąk Boko Haram, prowadząc do śmierci tysięcy i przesiedleń ponad dwóch milionów osób; wzywa rząd Nigerii do podjęcia wszelkich koniecznych działań celem zapewnienia ochrony ludności cywilnej zgodnie z zobowiązaniami regionalnymi i międzynarodowymi kraju w zakresie praw człowieka, w tym przez wszczęcie kompleksowych, niezależnych i skutecznych dochodzeń w sprawie tego rodzaju przestępstw;

7.  zdecydowanie potępia niedawne akty przemocy i zamachy przeprowadzone przez Boko Haram i wzywa rząd federalny do ochrony ludności w kraju i zajęcie się pierwotnymi źródłami przemocy, zapewniając równe prawa wszystkim obywatelom, w tym rozwiązując kwestie nierówności, kontroli żyznych gruntów, bezrobocia i ubóstwa; nie zgadza się na agresywne działania odwetowe nigeryjskiego wojska, które stanowiłyby złamanie prawa humanitarnego; z zadowoleniem jednak przyjmuje program nigeryjskiej armii „Bezpieczny korytarz”, którego celem jest rehabilitacja bojowników Boko Haram;

8.  wyraża ubolewanie w obliczu rzezi kobiet, mężczyzn i dzieci, gwałtów i tortur oraz werbowania dzieci-żołnierzy i popiera determinację narodu Nigerii w walce z wszelkimi formami przemocy w kraju;

9.  wzywa rząd Nigerii do opracowania kompleksowej strategii, która zajmie się pierwotnymi źródłami terroryzmu, i do zbadania – zgodnie z obietnicami – dowodów na łamanie praw człowieka przez nigeryjską armię; z zadowoleniem przyjmuje szczyt w Abudży poświęcony bezpieczeństwu, który ma się odbyć w maju 2016 r., i wzywa wszystkie zainteresowane strony do określenia konkretnych, trwałych rozwiązań w walce z terroryzmem przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka i demokracji; podkreśla znaczenie współpracy regionalnej w niwelowaniu zagrożenia, jakim jest Boko Haram;

10.  apeluje o międzynarodowe śledztwo po auspicjami ONZ, aby ustalić, które kraje trzecie są odpowiedzialne za organizowanie i finansowanie ugrupowań terrorystycznych w tym regionie, takich jak Boko Haram;

11.  uważa, że druga rocznica uprowadzenia uczennic z Chibok 14 kwietnia powinna stanowić dla nigeryjskiego rządu oraz wspólnoty międzynarodowej nowy impuls do działania celem ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia, jak również uwolnienia 400 kobiet i dzieci uprowadzonych z miasta Damasak w listopadzie 2014 r. i innych uprowadzonych kobiet i dzieci;

12.  apeluje do władz o zapewnienie łatwego dostępu do pełnego zakresu usług w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego dla kobiet i dziewcząt;

13.  z niepokojem odnotowuje ataki na szkoły w północnej Nigerii, które pozbawiają dzieci możliwości nauki i mogą podsycać radykalizację wykorzystywaną przez agresywne ugrupowania ekstremistyczne takie jak Boko Haram;

14.  zauważa, że Boko Haram atakuje bez wyjątku muzułmanów, chrześcijan, wyznawców innych religii i osoby niewierzące; potępia wzrost przemocy, w tym jej ukierunkowanie na instytucje religijne i wiernych;

15.  potępia również ataki na rolników i konflikty wewnątrz grup etnicznych pomiędzy pasterzami bydła i rolnikami w regionie Middle Belt, w szczególności w prowincjach Plateau i Taraba, w których doszło do przypadków poważnego łamania praw człowieka, a od 2014 r. tysiące osób zostało zabitych;

16.  wzywa rząd Nigerii i partnerów międzynarodowych do zwiększenia inwestycji w zapobieganie wewnętrznym konfliktom między pasterzami bydła i rolnikami i rozwiązywanie ich dzięki wsparciu współpracy za pośrednictwem wspólnych inicjatyw gospodarczych i dotyczących zarządzania zasobami naturalnymi;

17.  apeluje do prezydenta Buhariego o dopilnowanie, aby jego rząd zapewnił Nigeryjczykom prawo do swobody wyznania oraz szerszych praw wszystkim obywatelom, zgodnie z obowiązującym prawem i Konstytucją Nigerii, a także wzywa nigeryjskich przywódców religijnych do pomocy w walce z ekstremizmem i radykalizacją;

18.  wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel oraz państwa członkowskie do kontynuowania działań dyplomatycznych w Nigerii w celu zapewnienia pokoju, bezpieczeństwa, dobrych rządów i przestrzegania praw człowieka; wzywa wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel oraz państwa członkowskie do kontynuowania w szczególności dialogu politycznego z Nigerią zgodnie z art. 8 zmienionej umowy z Kotonu oraz do zajęcia się w związku z tym kwestiami odnoszącymi się do uniwersalnych praw człowieka, w tym wolności myśli, sumienia, religii lub przekonań i braku dyskryminacji z jakiegokolwiek powodu, ujętymi w powszechnych, regionalnych i krajowych instrumentach praw człowieka;

19.  wzywa władze nigeryjskie do odrzucenia ustawy zakazującej nieistotnych petycji i innych zagadnień z tym związanych, którą obecnie rozpatruje nigeryjski senat, ponieważ narusza ona wolność prasy i wolność wypowiedzi w Nigerii;

20.  wzywa nigeryjski rząd i władze regionalne do zaprzestania kryminalizacji społeczności LGBTI i do zagwarantowania im prawa do wolności słowa;

21.  wzywa nigeryjski rząd do podjęcia nadzwyczajnych środków w Delcie Nigru, w tym działań mających na celu położenie kresu nielegalnej działalności związanej z ropą naftową;

22.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich, prezydentowi Federalnej Republiki Nigerii, przewodniczącemu Unii Afrykańskiej, Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu AKP-UE oraz Parlamentowi Panafrykańskiemu i przedstawicielom ECOWAS .


Ochrona tajemnic handlowych przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem ***I
PDF 401kWORD 75k
Rezolucja
Tekst
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem (COM(2013)0813 – C7-0431/2013 – 2013/0402(COD))
P8_TA(2016)0131A8-0199/2015

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0813),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0431/2013),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 marca 2014 r.(1),

–  uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady przekazane pismem z dnia 18 grudnia 2015 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jak również Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8-0199/2015),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 14 kwietnia 2016 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/... w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem

P8_TC1-COD(2013)0402


(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy (UE) 2016/943.)

(1) Dz.U. C 226 z 16.7.2014, s. 48.


Preliminarz dochodów i wydatków Parlamentu na rok budżetowy 2017
PDF 514kWORD 134k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu Europejskiego na rok budżetowy 2017 (2016/2019(BUD))
P8_TA(2016)0132A8-0131/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002(1), w szczególności jego art. 36,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014−2020(2),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1023/2013 z dnia 22 października 2013 r. zmieniające regulamin pracowniczy urzędników Unii Europejskiej i warunki zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej(4),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 października 2015 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2016(5),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie wspólnego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2016, zatwierdzonego przez komitet pojednawczy w ramach procedury budżetowej(6),

–  uwzględniając sprawozdanie sekretarza generalnego dla Prezydium dotyczące sporządzenia wstępnego projektu preliminarza budżetowego Parlamentu na rok budżetowy 2017,

–  uwzględniając wstępny projekt preliminarza budżetowego sporządzony przez Prezydium w dniu 11 kwietnia 2016 r. zgodnie z art. 25 ust. 7 oraz art. 96 ust. 1 Regulaminu Parlamentu,

–  uwzględniając projekt preliminarza budżetowego sporządzony przez Komisję Budżetową zgodnie z art. 96 ust. 2 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 96 i 97 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A8–0131/2016),

A.  mając na uwadze, że niniejsza procedura jest drugą procedurą budżetową przeprowadzoną całkowicie w nowej kadencji i dotyczy czwartego roku wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020;

B.  mając na uwadze, że budżet na rok 2017 zgodnie z propozycją zawartą w sprawozdaniu sekretarza generalnego cechowałby się kontynuowaniem i wzmocnieniem polityki Parlamentu zmierzającej do zwiększania wydajności we wszystkich dziedzinach, w których jest to możliwe, bez pogarszania warunków pracy posłów i personelu;

C.  mając na uwadze, że sekretarz generalny zaproponował cztery cele priorytetowe dla budżetu na 2017 r., a mianowicie: bezpieczeństwo i cyberbezpieczeństwo, stopniowe zniesienie odstępstwa dla języka irlandzkiego, bieżące działania na rzecz wzmocnienia pozycji posłów w ramach ich mandatu i uatrakcyjnienie Parlamentu dla społeczeństwa i odwiedzających;

D.  mając na uwadze, że w obecnym kontekście politycznym i przy obecnym stanie bezpieczeństwa w związku z atakami terrorystycznymi w Europie procedura budżetowa na 2017 r. powinna skutkować zwiększeniem bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa Parlamentu;

E.  mając na uwadze, że sekretarz generalny zaproponował we wstępnym projekcie preliminarza budżetowego dla Parlamentu na rok 2017 kwotę w wysokości 1 910 073 000 EUR, co oznacza ogólny wzrost o 3,9% w stosunku do budżetu na rok 2016, z czego 1,7% jest uznawane za wydatki zwyczajne, a także mając na uwadze, że kwota ta stanowiłaby 19,26% działu 5 wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020;

F.  mając na uwadze, że w okresie 2017–2022 odstępstwo dotyczące nietłumaczenia wszystkich dokumentów urzędowych na język irlandzki będzie stopniowo znoszone, co oznacza tłumaczenie wszystkich dokumentów urzędowych na irlandzki, w związku z czym w celu sprostania temu nowemu wymogowi językowemu proponuje się uwzględnienie dodatkowych wydatków nadzwyczajnych w wysokości 3,7 mln EUR, co odpowiada 0,2% ogólnego wzrostu wydatków;

G.  mając na uwadze, że w celu wzmocnienia bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa wymagane są dodatkowe inwestycje nadzwyczajne na kwotę 47,6 mln EUR, która stanowi 2,6% ogólnego wzrostu wydatków;

H.  mając na uwadze, że stopy inflacji stale spadają od 2011 r.; mając na uwadze, że w latach 2015 i 2016 rzeczywista stopa inflacji w miejscach pracy Parlamentu była niższa niż faktyczna stopa wzrostu jego budżetu;

I.  mając na uwadze, że prawie 60% budżetu to wydatki podlegające indeksacji, odpowiadające – w przeważającej części – wynagrodzeniom posłów i pracowników, które dostosowane są zgodnie z regulaminem pracowniczym, a także zobowiązaniom umownym odpowiadającym indeksacji sektorowej, która zazwyczaj jest wyższa niż standardowa stopa inflacji;

J.  mając na uwadze, że Parlament podkreślił w swojej rezolucji z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu Europejskiego na rok budżetowy 2016(7), że budżet na rok 2016 r. powinien być określony w oparciu o realistyczne przesłanki, zgodny z zasadą dyscypliny budżetowej oraz z zasadą należytego zarządzania finansami;

K.  mając na uwadze, że wiarygodność Parlamentu Europejskiego jako organu władzy budżetowej zależy w dużej mierze od jego zdolności do kontroli własnych wydatków;

L.  mając na uwadze, że w dniu 26 października 2015 r. Prezydium przyjęło nowe przepisy dotyczące zarządzania zwrotem kosztów pomocy parlamentarnej, zaostrzając tym samym wymogi w zakresie zwrotu kosztów poniesionych w związku z umowami o pracę z asystentami krajowymi, tj. co najmniej 25% środków na pokrycie kosztów pomocy parlamentarnej zostanie przeznaczone na wydatki związane z zatrudnieniem akredytowanych asystentów parlamentarnych;

Ramy ogólne

1.  podkreśla, że budżet przeznaczony dla Parlamentu w 2017 r. powinien pozostać na poziomie poniżej 20% działu 5; zauważa, że poziom wstępnego projektu preliminarza na 2017 r., określony w stanowisku Prezydium z dnia 9 marca 2016 r., wynosił 19,26%, co stanowi wartość niższą niż uzyskana w 2016 r. (19,39%), a także jest przedostatnim pod względem wielkości udziałem wydatków w dziale 5 w minionych ośmiu latach; ponadto zmniejsza swój udział w dziale 5 do 19,17% na 2017 r.;

2.  uważa jednak, biorąc pod uwagę spowolnienie gospodarcze w państwach członkowskich, że prognozowany poziom inflacji na 2017 r. nie powinien być traktowany jako główny wyznacznik zwiększania wydatków zwyczajnych;

3.  potwierdza, że wystąpiono o uwzględnienie wydatków nadzwyczajnych, stanowiących wzrost o 0,2% w stosunku do budżetu na rok 2016, na stopniowe zniesienie tymczasowych środków stanowiących odstępstwo dla języka irlandzkiego, ustanowionych na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 920/2005 z dnia 13 czerwca 2005 r.(8);

4.  zauważa, że wystąpiono o zwiększenie o 2,6% środków na potrzeby związane z bezpieczeństwem i cyberbezpieczeństwem, co stanowiłoby ponad dwukrotność środków przydzielonych w 2016 r.; wzywa sekretarza generalnego do przedstawienia Komisji Budżetowej w przejrzysty sposób szczegółowych informacji na temat aktualnych i planowanych środków bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa wraz z podziałem kosztów;

5.  zatwierdza poziom wydatków nadzwyczajnych na inwestycje związane z bezpieczeństwem w 2017 r. w następstwie analizy przedłożonej Prezydium w lutym 2016 r., uzupełnionej przeglądem dokonanym w następstwie wydarzeń w dniu 22 marca 2016 r. (47,6 mln EUR), oraz poziom wydatków nadzwyczajnych na stopniowe zniesienie tymczasowych środków stanowiących odstępstwo dla języka irlandzkiego (3,7 mln EUR);

6.  ogranicza wzrost swych wydatków zwyczajnych na 2017 r., pomijając dwie wspomniane pule środków nadzwyczajnych, do 1,4% w stosunku do wydatków zwyczajnych w budżecie na rok 2016 i 0,6% w stosunku do budżetu na rok 2016;

7.  ustanawia ogólny poziom swego preliminarza na 2017 r. na kwotę 1 900 873 000 EUR, co stanowi całkowity wzrost o 3,4% w stosunku do budżetu na rok 2016;

8.  podkreśla, że Parlament powinien otrzymać wystarczające zasoby na zapewnienie właściwego wykonywania swojej podstawowej funkcji jako organu prawodawczego i władzy budżetowej; podkreśla, że obecnym kontekście gospodarczym zasobami tymi należy gospodarować w sposób zdyscyplinowany, pragmatyczny i efektywny; zauważa, że chociaż wola zagwarantowania odpowiedniego poziomu finansowania Parlamentu jest odpowiednia dla funkcjonowania demokracji europejskiej, to należy silnie zachęcać do wysiłków zmierzających do poszukiwania oszczędności i dążenia do dalszego zwiększania efektywności w wykorzystywaniu pieniędzy publicznych;

9.  podkreśla, że największa część budżetu Parlamentu i jego rocznej indeksacji jest ustalana w oparciu o obowiązki statutowe lub umowne, na które Parlament nie ma wpływu w procedurze budżetowej;

Przejrzystość, dostępność i czytelność

10.  wzywa sekretarza generalnego do zaproponowania takiego sposobu zaprezentowania obywatelom budżetu na stronie internetowej Parlamentu, aby zapewnić odpowiedni poziom szczegółowości oraz aby budżet był czytelny i przyjazny użytkownikowi, dzięki czemu wszyscy obywatele będą mogli lepiej zrozumieć działania Parlamentu, jego priorytety oraz odnośną dynamikę wydatków; uważa, że pierwszym krokiem mogłoby być udostępnienie na stronie internetowej Parlamentu infografiki dostępnej obecnie tylko na stronie intranetowej;

11.  uważa, że w procedurze budżetowej wszelkie istotne informacje należy przedstawiać członkom Prezydium i Komisji Budżetowej na każdym jej etapie, terminowo, w sposób czytelny oraz z zachowaniem niezbędnego poziomu szczegółowości i w sposób odpowiednio uporządkowany, tak aby umożliwić Prezydium, Komisji Budżetowej i grupom politycznym właściwą analizę i podejmowanie decyzji na podstawie pełnego obrazu stanu budżetu i potrzeb budżetowych Parlamentu;

12.  podkreśla, że przy corocznych zmianach budżetu konieczna jest precyzja i przejrzystość; uważa, że choć określone wydatki nadzwyczajne, jak te związane z bezpieczeństwem, znajdują uzasadnienie w budżecie na 2017 r., to coraz większe coroczne wykorzystanie wydatków nadzwyczajnych stanowi problem w kontekście kontroli i stabilności budżetowej; zwraca się o sformułowanie dokładniejszej definicji wydatków nadzwyczajnych; uważa, że w celu zapewnienia rozliczalności i porównywalności danych w budżecie ogólnym należy ocenić, czy wydatki nadzwyczajne powinny być uwzględniane przy wyliczaniu procentowej różnicy między budżetami rok do roku;

13.  ponawia swój apel o średnio- i długoterminowe planowanie budżetu, w tym o precyzyjne rozróżnienie między inwestycjami a wydatkami operacyjnymi związanymi z funkcjonowaniem Parlamentu i jego prawnymi obowiązkami (w tym w odniesieniu do wynajmu i zakupów), zgodnie z rezolucją Parlamentu z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu Europejskiego na rok budżetowy 2016(9), i w tym względzie domaga się zmiany sposobu prezentacji poprzez jasne rozdzielenie wydatków inwestycyjnych i operacyjnych;

14.  wyraża uznanie dla Prezydium i Dyrekcji Generalnej ds. Innowacji i Wsparcia Technologicznego za nowy układ graficzny osobistych stron posłów na oficjalnej stronie internetowej Parlamentu, zapewniający większą przejrzystość informacji o składzie ich zespołów roboczych i kategoriach członków zespołów (nowa zakładka „Asystenci” z następującymi kategoriami: asystenci, asystenci akredytowani, asystenci akredytowani (grupa), asystenci krajowi, usługodawcy, upoważnieni płatnicy, stażyści); zwraca się do sekretarza generalnego o zapewnienie niezbędnej kontroli wdrażania nowych przepisów dotyczących zwrotu kosztów pomocy parlamentarnej przyjętych przez Prezydium w dniu 26 października 2015 r.;

15.  apeluje, aby co najmniej raz na pięć lat budżet był planowany w oparciu o rzeczywiste potrzeby w poszczególnych pozycjach, a nie na podstawie metody współczynnikowej;

Bezpieczeństwo i cyberbezpieczeństwo

16.  apeluje o średnio- i długoterminowe planowanie budżetu, w tym o precyzyjne informacje o wydatkach związanych z bezpieczeństwem i cyberbezpieczeństwem; ponadto, w świetle ostatnich wydarzeń, zwraca się do Prezydium o zaktualizowanie ogólnej koncepcji bezpieczeństwa i bezzwłoczne jej przedstawienie, najpóźniej do czerwca 2016 r.;

17.  uważa, że wszelkie środki w tej dziedzinie powinny być oparte na jasnej ocenie potrzeb Parlamentu oraz proporcjonalne do ryzyka; zwraca się do sekretarza generalnego i Prezydium o przedstawienie Komisji Budżetowej w odpowiednim terminie przed czytaniem przez Parlament budżetu na 2017 r. ogólnej koncepcji bezpieczeństwa zawierającej ogólną ocenę ryzyka, planowanych środków bezpieczeństwa i opcji alternatywnych, wraz ze szczegółową oceną ich wpływu na budżet na 2017 r. oraz budżety na kolejne lata i z wyraźnym rozróżnieniem inwestycji i stałych wydatków, a także o przedstawienie środków służących wzmocnieniu bezpieczeństwa Parlamentu wewnątrz i na zewnątrz jego budynków oraz wpływu tych środków na budżet na 2017 r.; domaga się informacji na temat skutków finansowych ustaleń dotyczących międzyinstytucjonalnej współpracy administracyjnej w dziedzinie bezpieczeństwa;

18.  zwraca się do sekretarza generalnego o ocenę, czy w świetle zagrożeń terrorystycznych istnieje potrzeba dokonania przeglądu obowiązujących polis ubezpieczeniowych (posłów i pracowników) oraz – w stosownych przypadkach – o przedstawienie propozycji uzupełnienia ewentualnych braków w tym zakresie;

19.  uważa, że system bezpieczeństwa poza budynkami Parlamentu powinien być nadal zapewniany przez władze belgijskie;

Wzmocnienie pozycji posłów w ramach ich mandatu

20.  odnotowuje bieżące działania na rzecz wzmocnienia pozycji posłów w ramach ich mandatu;

21.  z zadowoleniem przyjmuje rozbudowę portalu cyfrowego dla posłów (e-portal), zwraca się jednak do sekretarza generalnego o to, by w świetle inicjatywy eliminowania papierowej formy dokumentów dokonał dalszych zmian w obecnym systemie wysyłania posłom papierowych pasków wypłaty, z myślą o docelowym zniesieniu tego systemu do końca 2017 r.; jest zdania, że wszyscy posłowie powinni mieć automatycznie dostęp do tej usługi w formie elektronicznej na e-portalu, dzięki czemu osiągnięto by istotne oszczędności zarówno czasu, jak i pieniędzy;

22.  z zadowoleniem przyjmuje coraz wyższą jakość usług doradczych i analiz oferowanych posłom i komisjom; przypomina, że przy tworzeniu Biura Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS) w 2013 r. przewidziano śródokresową ocenę skuteczności współpracy EPRS z departamentami tematycznymi; zwraca się w związku z tym do sekretarza generalnego o przystąpienie do takiej oceny i przedstawienie Komisji Budżetowej jej wyników przed końcem 2016 r.; jest zdania, że ocena ta powinna zawierać propozycje działań umożliwiających dopilnowanie, by wsparcie świadczone przez EPRS było jak najlepiej dopasowane do postępów prac odnośnych komisji tematycznych i jednocześnie zaspokajało potrzeby poszczególnych posłów oraz aby nie pokrywało się z działaniami departamentów tematycznych i nie prowadziło do współzawodnictwa pomiędzy poszczególnymi służbami;

23.  jest zdania, że potrzeby posłów w ich okręgach wyborczych należy poddać ocenie, biorąc również pod uwagę różnice pomiędzy okręgami, tak aby zwiększyć możliwości posłów w pracy w okręgach wyborczych; uważa, że mobilna przestrzeń biurowa dla posłów do PE i wsparcie w okręgach wyborczych powinny opierać się na ocenie rzeczywistych potrzeb i wykorzystania oraz nie powinny generować żadnych istotnych ani stałych dodatkowych kosztów dla Parlamentu; nalega na to, by nie oferować żadnego sprzętu, ponieważ dieta z tytułu kosztów ogólnych jest wystarczająco wysoka, aby można było zakupić nowoczesne urządzenia; kwestionuje potrzebę rozwijania prywatnej mobilnej przestrzeni biurowej dla posłów, ponieważ koncepcja ta zdaje się różnić od koncepcji organizacji pracy posłów i ich biur;

24.  zgadza się, że narzędzia informatyczne bardzo pomagają posłom wywiązywać się z obowiązków; powtarza jednak, że konieczne jest, przy uwzględnieniu aspektu cyberbezpieczeństwa i zapewnieniu ochrony danych, umożliwienie zainstalowania otwartego oprogramowania, co umożliwiłoby znaczne oszczędności na opłatach telekomunikacyjnych i poprawiłoby organizację pracy w biurach posłów;

25.  zwraca się o upowszechnienie możliwości cyfrowego podpisywania dokumentów wewnętrznych we wszystkich organach, np. formularzy, oświadczeń pisemnych itp., przy jednoczesnym zapewnieniu wiarygodności i bezpieczeństwa; zwraca się o ocenę możliwości wprowadzenia systemu kodów autoryzacji transakcji w telefonach komórkowych posłów; uważa ponadto, że należy zniechęcać do stosowania faksów i stopniowo je wycofywać, o czym każdy poseł do PE zadecyduje indywidualnie;

26.  z zadowoleniem przyjmuje nową reformę dotyczącą dodatkowych pytań wymagających odpowiedzi na piśmie przyjętą w dniu 3 września 2015 r. przez Komisję Spraw Konstytucyjnych na wniosek Komisji Budżetowej po przyjęciu budżetu Parlamentu na rok 2016; zwraca się do sekretarza generalnego o wprowadzenie niezbędnych kontroli stosowania nowej wykładni; zwraca się do Konferencji Przewodniczących o przeprowadzenie oceny tego nowego systemu pytań wymagających odpowiedzi na piśmie pod kątem pytań dodatkowych, aby przeanalizować wygenerowane oszczędności, oraz o poinformowanie Komisji Budżetowej o wynikach tej oceny do sierpnia 2016 r., tj. zanim Parlament przystąpi do czytania budżetu jesienią 2016 r.;

27.  uznaje, że właściwe byłoby utrzymanie wydatków na pomoc parlamentarną w 2017 r. na tym samym poziomie co w 2016 r., z zastrzeżeniem prawnie wiążącej indeksacji stosowanej na podstawie regulaminu pracowniczego;

28.  uważa, że wykaz działalności parlamentarnej posłów na stronie internetowej Parlamentu nie jest obecnie dokładny oraz nie odzwierciedla rzeczywistej działalności i zaangażowania posłów; proponuje odstąpienie od korzystania ze stron rankingowych, przy jednoczesnym udoskonaleniu informacji o działalności poszczególnych posłów, które są dostępne na oficjalnej stronie internetowej Parlamentu; zwraca się o przeprowadzenie oceny tego, jak prezentowane są w szczególności objaśnienia głosowania i wystąpienia jednominutowe, w tym oceny możliwości prezentowania ich odrębnie od wystąpień na posiedzeniu plenarnym, a także apeluje o ocenę wartości dodanej objaśnień głosowania i możliwych alternatyw; oczekuje, że właściwa grupa robocza Prezydium odpowiedzialna za tę kwestię przedstawi Komisji Budżetowej swój program prac i ustalenia, jak tylko będą one dostępne;

Wydatki posłów

29.  ponawia swój apel do Prezydium o zdefiniowanie precyzyjniejszych przepisów dotyczących rozliczania wydatków, na które zezwolono w ramach pokrywania kosztów ogólnych, które to przepisy mogłyby zawierać środki sprzyjające oszczędności, np. publikowanie przez posłów ich wydatków, co już robi coraz więcej posłów, i którym mógłby towarzyszyć uproszczony system zwrotu niewykorzystanych środków; powtarza, że podjęcie takich środków nie powinno wymagać oddelegowania do tych zadań dodatkowych pracowników administracji Parlamentu;

Polityka w zakresie nieruchomości

30.  przypomina, że obecnie trwa przegląd średnioterminowej strategii w zakresie nieruchomości, która została przyjęta przez Prezydium w 2010 r.; ubolewa, że Prezydium nie zakończyło jeszcze omawiania średnioterminowej strategii Parlamentu w zakresie nieruchomości; zwraca się do sekretarza generalnego, aby jak najszybciej i najpóźniej do sierpnia 2016 r. przedstawił Komisji Budżetowej nową średnioterminową strategię w zakresie nieruchomości, zanim jesienią 2016 r. Parlament przystąpi do czytania budżetu;

31.  wzywa Prezydium do przedstawienia długoterminowej strategii dotyczącej nieruchomości Parlamentu; powtarza, że inwestycje długoterminowe, takie jak projekty Parlamentu w zakresie nieruchomości, należy realizować z zachowaniem ostrożności i przejrzystości; domaga się ścisłego zarządzania kosztami, planowania projektów i nadzoru; ponawia apel o przejrzyste podejmowanie decyzji dotyczących polityki w zakresie nieruchomości, na podstawie wcześnie podawanych informacji, z należytym uwzględnieniem art. 203 rozporządzenia finansowego; uważa, że elementem długoterminowej strategii w zakresie nieruchomości powinno być sprawozdanie wyjaśniające powody opóźnienia realizacji i wyższych kosztów Domu Historii Europejskiej;

32.  zwraca się o wierne odzwierciedlenie w budżecie sytuacji dotyczącej nieruchomości Parlamentu; w tym względzie domaga się, aby koszty związane z budynkiem KAD zostały wyraźnie ujęte w ostatecznym budżecie Parlamentu, a także aby w przyszłości inwestycje w nieruchomości były uwzględniane w budżecie w celu uniknięcia konieczności korzystania z przesunięć niewykorzystanych środków niezróżnicowanych;

33.  jest zdania, że w obecnej sytuacji gospodarczej nie należy rozpoczynać żadnych nowych projektów związanych z Parlamentarium bez wcześniejszych konsultacji z Komisją Budżetową i bez jej zgody;

34.  proponuje zatem ujęcie w budżecie, począwszy od 2018 r., konkretnej pozycji przeznaczonej na inwestycje w budowę nieruchomości – w pozycji tej w 2018 r., jako podstawa finansowania, znalazłyby się środki, które w 2017 r. zostały zaproponowane na wydatki nadzwyczajne;

35.  z uwagi na nadzwyczajne okoliczności w 2017 r., wymagające dokonania znacznych inwestycji w infrastrukturę bezpieczeństwa, proponuje spożytkowanie wszelkich środków, które nie zostaną wykorzystane do końca 2017 r., w celu pokrycia wydatków na budowę budynku KAD; dzięki temu uniknie się płacenia jak największej kwoty odsetek od kredytów bankowych, które trzeba zaciągnąć w celu sfinansowania tej budowy;

36.  wzywa do udostępnienia większej ilości informacji na temat stanu realizacji projektu remontu budynku PHS; domaga się podjęcia i przeprowadzenia przez Prezydium analizy dotyczącej remontu; oczekuje, że przy ustalaniu czasu remontu Prezydium uwzględni potrzebę zapewnienia zdrowych i bezpiecznych warunków pracy; wzywa Prezydium do przekazywania Komisji Budżetowej informacji o wszystkich etapach, gdy tylko będą one dostępne; zwraca się w związku z tym do Prezydium o stworzenie podstaw dla przekształcenia budynku PHS w budynek przykładny pod względem nowoczesnych rozwiązań i efektywności energetycznej oraz o niezwłoczne rozpoczęcie modernizacji budynku;

37.  zwraca się do właściwych wiceprzewodniczących o przedstawienie Komisji Budżetowej sprawozdania z postępów realizacji projektu budynku KAD;

38.  uważa, że reformy strukturalne i organizacyjne mające na celu zwiększenie skuteczności, zrównoważenia środowiskowego i wydajności, powinny być kontynuowane poprzez staranną analizę możliwych synergii i oszczędności; ponownie podkreśla, że można by uzyskać znaczące oszczędności, gdyby zamiast trzech miejsc pracy (Bruksela, Strasburg, Luksemburg) było tylko jedno; podkreśla, że proces ten należy przeprowadzić bez uszczerbku dla wysokiej jakości prac ustawodawczych Parlamentu, jego uprawnień budżetowych i kontrolnych lub jakości warunków pracy posłów, asystentów i pracowników instytucji;

Kwestie dotyczące personelu

39.  z zadowoleniem przyjmuje propozycję zmniejszenia planu zatrudnienia w 2017 r. o 60 stanowisk zgodnie ze swoim porozumieniem z Radą w sprawie projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2016 zatwierdzonego przez komitet pojednawczy w ramach procedury budżetowej w dniu 14 listopada 2015 r.;

40.  przypomina, że cel zakładający 5-procentową redukcję zatrudnienia nie dotyczy ogólnej liczby pracowników grup politycznych, na mocy decyzji podjętych w odniesieniu do lat budżetowych: 2014, 2015 i 2016;

41.  popiera postulat utworzenia dodatkowych stanowisk na potrzeby tłumaczenia pisemnego i ustnego na język irlandzki; zgodnie z zaleceniem Komisji postanawia, że te dodatkowe stanowiska nie są objęte celem 5-procentowej redukcji; zwraca się do sekretarza generalnego o skonsultowanie się z posłami irlandzkimi w celu uzgodnienia sposobów ewentualnej racjonalizacji korzystania z języka irlandzkiego, bez naruszania praw zagwarantowanych posłom;

42.  popiera wprowadzenie tłumaczenia na międzynarodowy język migowy wszystkich debat plenarnych, aby były one rzeczywiście dostępne dla wszystkich obywateli europejskich;

43.  z zadowoleniem przyjmuje postępy dokonane w dziedzinie wydajności tłumaczenia pisemnego i ustnego; potwierdza jakość i wartość dodaną usług świadczonych przez tłumaczy ustnych; apeluje o wczesne, trwałe porozumienie między sekretarzem generalnym a przedstawicielami tłumaczy ustnych, uwzględniające wysoką jakość warunków pracy w powiązaniu z efektywnym zarządzaniem w celu uniknięcia nierównowagi w zakresie czasu pracy i ogólnej niepewności wśród tłumaczy ustnych, przy uwzględnieniu praw socjalnych; zwraca się do sekretarza generalnego o wysunięcie dalszych propozycji racjonalizatorskich, np. dotyczących szerszego korzystania z usług tłumaczenia pisemnego i ustnego na żądanie, w szczególności w odniesieniu do działań zespołów międzypartyjnych Parlamentu Europejskiego; uważa, że funkcjonujący od października 2014 r. system profilów językowych, dotyczący poprawek na etapie rozpatrywania w komisjach, jest przykładem możliwych usprawnień i może być dalej rozwijany; wyraża przekonanie, że tłumaczenia ustne i pisemne stanowią podstawę demokracji europejskiej otwartej na wszystkich, w związku z czym wzywa do niepodejmowania żadnych reform, które zaszkodziłyby jak najszerszemu i jak najbardziej włączającemu społecznie dostępowi do działań i dokumentów Parlamentu Europejskiego;

44.  wzywa Prezydium do dokonania oceny oraz, w stosownych przypadkach, przeglądu przepisów regulujących status stażystów, z uwzględnieniem wprowadzenia minimalnego wynagrodzenia i ujednolicenia ofert cenowych usług cateringu dla wszystkich stażystów zarówno w administracji Parlamentu, jak i w biurach poselskich w celu zapewnienia równego traktowania i ochrony praw socjalnych stażystów;

45.  wzywa Prezydium do dokonania przeglądu przepisów regulujących zwrot kosztów podróży służbowej między miejscami pracy Parlamentu, ponoszonych przez akredytowanych asystentów parlamentarnych, w celu dostosowania ich do przepisów dotyczących pozostałych pracowników;

46.  wyraża przekonanie, że należy wdrożyć trzecią procedurę umożliwiającą rozwiązanie umowy między posłem a asystentem za porozumieniem stron;

Usługi kierowców i mobilność

47.  ma zastrzeżenia do propozycji, by zinternalizować usługi kierowców i zastąpić usługodawcę zewnętrznego pracownikami kontraktowymi Parlamentu, co będzie się wiązało z bezpośrednimi kosztami dodatkowymi w wysokości ok. 3,7 mln EUR; uznaje, że dobrze sformułowana umowa zewnętrzna zawarta zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami w dziedzinie zamówień publicznych, w ramach której usługodawca zewnętrzny ma wyraźny obowiązek zagwarantowania na własną odpowiedzialność kontroli bezpieczeństwa i podstawowego sprawdzenia oraz godnych warunków pracy i płacy, winna być rozważona jako alternatywna opcja; mógłby rozważyć internalizację tylko wówczas, gdyby jej koszty nie przekroczyły kosztów obecnego systemu oraz jeśli pozwoli ona zapewnić godne warunki pracy i płacy kierowców, lepszą równowagę płci i korzystanie z bardziej ekologicznych samochodów; zwraca się o przekazywanie Komisji Budżetowej szczegółowych informacji przed podjęciem każdej decyzji;

48.  zwraca się do sekretarza generalnego o przeprowadzenie konsultacji z władzami belgijskimi w celu zapewnienia łatwej dostępności i ogólnie jak najlepszego wykorzystania nowego bezpośredniego połączenia kolejowego między stacją Bruxelles-Luxembourg a lotniskiem Zaventem, w ramach którego akceptowano by identyfikatory posłów zamiast obecnych przepustek;

49.  uważa, że flota samochodowa mogłaby się składać z bardziej oszczędnych pod względem kosztów i zużycia paliwa oraz bezpieczniejszych pojazdów; podkreśla, że w pierwszej kolejności należy wykorzystywać mikrobusy i autobusy w drodze na lotnisko i z lotniska, kursujące w określonych godzinach; wzywa sekretarza generalnego do sporządzenia sprawozdania dotyczącego ewentualności całkowitego przejścia do końca dekady na pojazdy o napędzie elektrycznym;

50.  zwraca się do sekretarza generalnego o odbycie rozmów z biurem podróży Parlamentu; zachęca biuro podróży do częstszego porównywania cen; zwraca się do biura podróży, aby aktywnie szukało tańszych biletów przy dokonywaniu rezerwacji oraz aby oferowało ogólnie bardziej konkurencyjne ceny posłom i wszystkim pracownikom, przy zapewnieniu odpowiednich warunków wymiany biletów;

Komunikacja

51.  zwraca się o podanie wyników oceny ex post ogólnej strategii i metodyki kampanii informacyjno-komunikacyjnej z 2014 r. (sprawozdanie z oceny miało zostać sporządzone do końca pierwszego semestru 2015 r.);

52.  ponownie wzywa sekretarza generalnego do przedstawienia Komisji Budżetowej sprawozdania w sprawie oceny kampanii wyborczej Parlamentu z 2014 r., a także skuteczności środków komunikacji podjętych przez Parlament i skierowanych do ogółu społeczeństwa;

53.  uznaje rolę biur informacyjnych Parlamentu Europejskiego w poszerzaniu wiedzy o działalności Parlamentu i całej Unii; uważa, że należy rozważyć działania zwiększające efektywność biur informacyjnych Parlamentu Europejskiego; uważa, że biura informacyjne Parlamentu Europejskiego powinny w miarę możliwości mieścić się w tych samych budynkach co przedstawicielstwa Komisji i powinny one mieć wspólne zaplecze administracyjne; zwraca się o przeprowadzenie oceny celów, zadań i wyników biur informacyjnych Parlamentu Europejskiego, na podstawie której należy określić priorytety;

54.  zwraca się o dokonanie oceny możliwości bliższej współpracy z ARTE w Strasburgu w celu utworzenia europejskiego węzła medialnego do celów szkoleniowych dla młodych dziennikarzy;

55.  wzywa sekretarza generalnego do przedstawienia sprawozdania dotyczącego przedsiębiorstw i organizacji, które uzyskały dostęp do Parlamentu Europejskiego po to, aby mogły tam prowadzić fora powiązane z ich działalnością; wzywa sekretarza generalnego do utrzymania równowagi między różnymi sektorami i różnymi rodzajami organizacji, którym umożliwiono dostęp do Parlamentu Europejskiego;

Inne kwestie

56.  wzywa sekretarza generalnego do przedstawienia szczegółowego sprawozdania w sprawie wdrażania części administracyjnych umów o współpracy między Parlamentem Europejskim a Komitetem Regionów i Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz do opracowania na tej podstawie ewentualnych uzgodnień dotyczących dalszej współpracy administracyjnej w takich obszarach, jak logistyka, infrastruktura czy bezpieczeństwo;

57.  wzywa sekretarza generalnego do wyjaśnienia obecnego zarządzania centrum sportowym Parlamentu i obecnego sposobu korzystania z niego przez personel Parlamentu w tym kontekście; ponadto domaga się wyjaśnienia w sprawie toczącego się postępowania sądowego oraz przedstawionych opcji, tak aby zapewnić skuteczne i oszczędne zarządzanie tym obiektem w przyszłości;

58.  uważa, że można poczynić dodatkowe oszczędności w wydatkach na umeblowanie, gdyż sądzi, iż wzrost o 3 589 832 EUR w 2016 r. i podobny wzrost w 2017 r. wobec wzrostu o 2 415 168 w 2015 r. jest całkowicie nieuzasadniony;

59.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rzadziej i wydajniej korzysta się ze skrzyń transportowych; zachęca do wspólnego korzystania ze skrzyń transportowych w podróżach do Strasburga;

60.  zwraca się do sekretarza generalnego o postępowanie w pełni zgodnie z duchem i literą nowego rozporządzenia finansowego w odniesieniu do zielonych i skutecznych gospodarczo zamówień publicznych dzięki wzmocnieniu strategii zamówień Parlamentu w tym zakresie;

61.  zachęca do dalszych oszczędności energii, w szczególności związanych z systemami oświetleniowymi i grzewczymi w budynkach, ponieważ dyskusje na temat budżetu na 2016 r. pokazały, że istnieje pole do poprawy;

62.  zachęca do większego propagowania zdrowej i ekologicznej żywności; w związku z tym wzywa Prezydium do oceny możliwości zapewnienia zdrowej żywności nie tylko pod względem zróżnicowania usług, ale również i przede wszystkim pod względem zapewnienia świeżych owoców i warzyw w bardziej przystępnych cenach;

o
o   o

63.  przyjmuje preliminarz na rok budżetowy 2017;

64.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji i preliminarza budżetowego Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.
(2) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.
(3) Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.
(4) Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 15.
(5) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0376.
(6) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0407.
(7) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0172.
(8) Dz.U. L 156 z 18.6.2005, s. 3.
(9) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0172.


Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Turcji
PDF 391kWORD 166k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie sprawozdania za 2015 r. w sprawie Turcji (2015/2898(RSP))
P8_TA(2016)0133B8-0442/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji za 2015 r. w sprawie Turcji (SWD(2015)0216),

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 15 grudnia 2015 r. w sprawie rozszerzenia oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia, a także wcześniejsze konkluzje Rady i Rady Europejskiej na ten temat,

–  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Strategia rozszerzenia UE” (COM(2015)0611) z dnia 10 listopada 2015 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady 2008/157/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w partnerstwie dla członkostwa zawartym z Republiką Turcji („partnerstwo dla członkostwa”), jak również wcześniejsze decyzje Rady w sprawie partnerstwa dla członkostwa z 2001, 2003 i 2006 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie wydane po szczycie UE-Turcja w dniu 29 listopada 2015 r. oraz plan działania UE-Turcja,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 kwietnia 2015 r. w sprawie setnej rocznicy ludobójstwa Ormian(1),

–  uwzględniając międzyrządową konferencję z dnia 14 grudnia 2015 r., podczas której oficjalnie otwarto rozdział 17 (polityka gospodarcza i pieniężna),

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucję z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdania z postępów Turcji w 2009 r.(2), rezolucję z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie sprawozdania z postępów Turcji w 2010 r.(3), rezolucję z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania z postępów Turcji w 2011 r.(4), rezolucję z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie sprawozdania z postępów Turcji w 2012 r.(5), rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie sytuacji w Turcji(6), rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania z postępów Turcji w 2013 r.(7), rezolucję z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie tureckich działań powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru(8), rezolucję z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie wolności słowa w Turcji(9) oraz rezolucję z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie sprawozdania Komisji z postępów Turcji w 2014 r.(10),

–  uwzględniając apel Parlamentu do Komisji – zawarty w rezolucji PE w sprawie sprawozdania Komisji z postępów Turcji w 2014 r. – o ponowną ocenę sposobu dotychczasowego prowadzenia negocjacji oraz możliwości poprawy i pogłębienia stosunków i współpracy między UE a Turcją,

–  uwzględniając ramy negocjacyjne z dnia 3 października 2005 r. dotyczące Turcji,

–  uwzględniając deklarację Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 21 września 2005 r., która stanowi, że uznanie wszystkich państw członkowskich jest niezbędnym elementem negocjacji, oraz konieczność pełnego wdrożenia przez Turcję protokołu dodatkowego do porozumienia z Ankary poprzez usunięcie wszystkich przeszkód w swobodnym przepływie towarów bez uprzedzeń i dyskryminacji,

–  uwzględniając fakt, że zgodnie z konkluzjami z posiedzenia Rady Europejskiej w grudniu 2006 r. przystąpienie Turcji do UE zależy od spełnienia wszystkich kryteriów kopenhaskich i zdolności UE do przyjmowania nowych państw,

–  uwzględniając art. 46 europejskiej konwencji praw człowieka, który stanowi, że umawiające się strony zobowiązują się do przestrzegania ostatecznych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka we wszystkich sprawach, w których są stronami,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając kryzys w Syrii, starania na rzecz zawieszenia broni i pokojowego rozwiązania konfliktu oraz zobowiązania Turcji do poprawy stabilności i wspierania stosunków dobrosąsiedzkich poprzez intensywne wysiłki na rzecz rozwiązania nierozstrzygniętych kwestii dwustronnych, sporów i konfliktów z jej bezpośrednimi sąsiadami o granice lądowe i morskie oraz przestrzeń powietrzną, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych oraz wartościami i zasadami, na których opiera się UE,

–  uwzględniając fakt, że w procesie negocjacyjnym przywiązuje się szczególną wagę do praworządności, a zwłaszcza do rozdziału władz, demokracji, wolności słowa, praw człowieka, praw mniejszości i wolności wyznania,

–  uwzględniając przyznanie środków w wysokości 3 mld EUR na zarządzanie kryzysem uchodźczym w Turcji, z których 1 mld EUR pochodzi z budżetu UE, a pozostała część z budżetów państw członkowskich,

–  uwzględniając pracę stałej sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego ds. Turcji Kati Piri,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że negocjacje akcesyjne z Turcją rozpoczęto w dniu 3 października 2005 r., a także mając na uwadze, że rozpoczęcie tych negocjacji stanowi punkt wyjścia dla długotrwałego i otwartego procesu opartego na sprawiedliwych i rygorystycznych warunkach i na zobowiązaniu do przeprowadzenia reform;

B.  mając na uwadze, że UE powinna pozostać punktem odniesienia dla reform w Turcji z uwagi na transformacyjny potencjał negocjacji akcesyjnych i procesu rozszerzenia;

C.  mając na uwadze, że zgodnie z konkluzjami z posiedzenia Rady Europejskiej w grudniu 2006 r. konieczne jest spełnienie wszystkich kryteriów kopenhaskich i zdolność UE do przyjmowania nowych państw; mając na uwadze, że Turcja zobowiązała się do spełnienia kryteriów kopenhaskich, przeprowadzenia odpowiednich i skutecznych reform oraz stopniowego dostosowania swojego prawodawstwa do dorobku prawnego UE; mając na uwadze, że należy postrzegać te dążenia jako okazję dla Turcji, by wzmocnić swoje instytucje oraz kontynuować proces demokratyzacji i modernizacji kraju;

D.  mając na uwadze, że w procesie negocjacyjnym przywiązuje się szczególną wagę do praworządności, a zwłaszcza do rozdziału władz, wolności słowa i mediów, praw człowieka i demokracji, zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej, stosunków dobrosąsiedzkich, wolności wyznania, wolności zrzeszania się i prawa do pokojowych protestów, praw mniejszości, praw kobiet oraz zwalczania dyskryminacji grup szczególnie wrażliwych, takich jak Romowie, osoby niepełnosprawne oraz lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe i interseksualne (LGBTI);

E.  mając na uwadze, że jeśli chodzi o kryteria polityczne, tempo reform uległo spowolnieniu oraz doszło do wyraźnego regresu w obszarze wolności słowa i wolności zgromadzeń;

F.  mając na uwadze, że Turcja jest wciąż jednym z krajów o największej liczbie więzionych dziennikarzy na świecie;

G.  mając na uwadze, że według rankingu wolności prasy i mediów sporządzonego przez Freedom House Turcję wciąż zalicza się do krajów pozbawionych wolnej prasy i cieszących się jedynie częściową wolnością internetu;

H.  mając na uwadze, że sytuacja w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego w Turcji gwałtownie się pogarsza;

I.  mając na uwadze, że w Turcji doszło do serii zamachów terrorystycznych przypisywanych tak zwanemu Islamskiemu Państwu w Iraku i Lewancie (ISIL)/Daisz – w Diyarbakir, Suruç, Ankarze i Stambule – w których zginęło łącznie 150 niewinnych osób;

J.  mając na uwadze, że rosyjskie bombardowania Aleppo i innych syryjskich terytoriów doprowadziły do tego, że kolejna fala uchodźców poszukuje schronienia w Turcji;

K.  mając na uwadze, że UE i Turcja postanowiły ożywić proces negocjacyjny i intensywnie współpracować w dziedzinie migracji;

L.  mając na uwadze, że Turcja była niezwykle gościnna dla ogromnej liczby przebywających w tym kraju uchodźców; mając na uwadze, że Turcja gości największą populację uchodźców na świecie – według UNHCR około 2,7 miliona zarejestrowanych uchodźców z Syrii, Iraku i Afganistanu;

M.  mając na uwadze, że władze tureckie nie zgodziły się na ponowne otwarcie prawosławnego seminarium na wyspie Heybeliada;

I.Obecny stan stosunków między UE a Turcją

1.  jest głęboko zaniepokojony, że – w świetle regresu w dziedzinie poszanowania demokracji i praworządności w Turcji – ogólne tempo reform w Turcji uległo znacznemu spowolnieniu w ostatnich latach oraz że w niektórych kluczowych obszarach, takich jak niezawisłość sądownictwa, wolność zgromadzeń, wolność słowa oraz poszanowanie praw człowieka i praworządności, doszło do regresu, przez co kraj ten coraz bardziej oddala się od spełnienia kryteriów kopenhaskich, których powinny przestrzegać państwa ubiegające się o członkostwo;

2.  podkreśla, że Turcja jest dla UE kluczowym partnerem strategicznym i że aktywne i wiarygodne negocjacje stanowiłyby najbardziej odpowiednie ramy dla wykorzystania pełnego potencjału stosunków między UE a Turcją; odnotowuje ożywienie procesu akcesyjnego przez UE i wyraża nadzieję, że otwarcie nowych rozdziałów negocjacyjnych doprowadzi do konkretnych postępów; w związku z tym wzywa stronę turecką do konkretnych postępów i rzeczywistego zaangażowania; ponawia swój apel do Komisji o dokonanie ponownej oceny dotychczasowego sposobu prowadzenia negocjacji oraz możliwości poprawy i pogłębienia stosunków UE-Turcja i wzajemnej współpracy; zdecydowanie wspiera usystematyzowany, częstszy i otwarty dialog polityczny na wysokim szczeblu na kluczowe tematy będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, takie jak migracja, zwalczanie terroryzmu, energia, gospodarka i handel;

3.  jest zdania, że przełożenie publikacji sprawozdania Komisji z postępów w 2015 r. na okres po wyborach w Turcji w listopadzie 2015 r. było błędną decyzją, gdyż można było odnieść wrażenie, że UE jest gotowa przemilczeć kwestię łamania praw podstawowych w zamian za współpracę tureckiego rządu w zakresie uchodźców; zwraca się do Komisji, by zobowiązała się do publikacji rocznych sprawozdań z postępów w ramach konkretnego i ustalonego harmonogramu; wzywa Komisję i Radę, by nie ignorowały wewnętrznych przemian w Turcji i jasno opowiadały się za praworządnością i poszanowaniem praw człowieka w Turcji, zgodnie z kryteriami kopenhaskimi i niezależnie od innych interesów;

4.  przyjmuje do wiadomości wyniki wyborów parlamentarnych, które odbyły się dnia 1 listopada 2015 r., oraz uformowanie nowego rządu; ponawia swój apel o obniżenie 10% progu wyborczego i wzywa do przejrzystości finansowania partii politycznych i kampanii wyborczych; pochwala aktywne uczestnictwo wolontariuszy ze społeczeństwa obywatelskiego podczas wyborów oraz wysoką frekwencję wyborczą; potępia jednak zastraszanie i nękanie mediów oraz dyskryminację partii opozycyjnych pod względem relacjonowania kampanii wyborczej, atmosferę przemocy i zastraszania, mającej swój wyraz w szczególności w atakach na poszczególnych kandydatów i biura partii opozycyjnej, zwłaszcza Partii Ludowo-Demokratycznej (HDP), a także głęboką polaryzację polityczną; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w wyniku ostatnich dwóch wyborów Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji bardziej otworzyło się na grupy mniejszościowe w Turcji mimo 10% progu wyborczego;

5.  wzywa do modernizacji unii celnej i do rozszerzenia jej o nowe sektory, w tym o produkty rolne, usługi i zamówienia publiczne; odnotowuje, że negocjacje w tej sprawie mają się rozpocząć w drugiej połowie 2016 r.; przypomina, że unia celna może wykorzystać pełnię swego potencjału jedynie wtedy, gdy Turcja w pełni wdroży protokół dodatkowy w odniesieniu do wszystkich państw członkowskich; jest zdania, że należy uwzględnić interesy Turcji w przyszłych umowach o wolnym handlu podpisywanych przez UE z krajami trzecimi, w szczególności w przypadku negocjacji między UE a USA w sprawie transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji (TTIP); wzywa do poprawy swobodnego przepływu osób i do rozszerzenia wymiany międzykulturowej;

6.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2015 r. doszło do pogłębienia dialogu politycznego między UE a Turcją w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz do większego zbliżenia stanowiska Turcji do deklaracji UE i decyzji Rady; ubolewa, że Turcja nie przyłączyła się do decyzji Rady w następstwie bezprawnej aneksji Krymu przez Federację Rosyjską oraz wydarzeń we wschodniej Ukrainie, w tym w sprawie środków ograniczających;

7.  przypomina, że Turcja powinna stopniowo zbliżać swoją politykę zagraniczną do polityki zagranicznej UE zgodnie z postanowieniami ram negocjacyjnych; jest zdania, że zasadnicze znaczenie ma nasilenie wymiany informacji na temat zagadnień polityki zagranicznej oraz że należy we właściwych przypadkach zapraszać ministra spraw zagranicznych Turcji do udziału w posiedzeniach Rady do Spraw Zagranicznych; przypomina, że Turcja ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego UE jako jeden z głównych krajów tranzytu; uważa, że kluczowe znaczenie ma szybki rozwój współpracy w zakresie energii oraz rozszerzenie korytarza przesyłowego energii przez Turcję do Unii Europejskiej;

8.  ponownie podkreśla potrzebę wzmocnienia stosunków dobrosąsiedzkich, gdyż kwestia ta stanowi podstawę ram negocjacyjnych i kluczowy element procesu rozszerzenia; w związku z tym wzywa Turcję, aby dołożyła większych starań w celu rozwiązania nierozstrzygniętych kwestii dwustronnych, w tym dotyczących nieuregulowanych zobowiązań prawnych i sporów o granice lądowe i morskie oraz przestrzeń powietrzną z jej bezpośrednimi sąsiadami, zgodnie z postanowieniami karty ONZ i z prawem międzynarodowym; wzywa rząd turecki do podpisania i ratyfikacji Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS); nalega, aby rząd turecki zaprzestał regularnego naruszania greckiej przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych oraz przerwał przeloty tureckich samolotów wojskowych nad wyspami greckimi; wyraża ubolewanie, że deklaracja casus belli, wydana przez Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji wobec Grecji, nie została jeszcze wycofana; apeluje do Turcji i Armenii, aby przystąpiły do normalizacji wzajemnych stosunków poprzez bezwarunkowe nawiązanie stosunków dyplomatycznych, oraz wzywa do otwarcia granicy turecko-armeńskiej, które może się przyczynić do poprawy obustronnych stosunków, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy transgranicznej i integracji gospodarczej;

II.Poszanowanie praworządności, demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności

9.  jest zdania, że zgodnie z zobowiązaniem UE do poszanowania praworządności i podstawowych wartości, w Turcji są pilnie potrzebne reformy w dziedzinach wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych oraz sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa; nie podważając stanowiska państw członkowskich, wzywa Radę UE do zaproponowania – po spełnieniu oficjalnych kryteriów – otwarcia rozdziału 23 (wymiar sprawiedliwości i prawa podstawowe) i rozdziału 24 (sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo) oraz do dopilnowania, by proces reform w Turcji był kształtowany w oparciu o unijne wartości i normy; wzywa Turcję do pełnej współpracy z Radą Europy i Komisją Wenecką w dziedzinie reform w sądownictwie;

10.  ubolewa nad poważnym regresem w obszarze wolności słowa, wypowiedzi i opinii – zarówno w internecie, jak i poza nim – w Turcji w ciągu ostatnich dwóch lat, wskutek którego Turcja zajmuje 149. miejsce spośród 180 krajów w ostatnim światowym rankingu wolności prasy Reporterów bez Granic; przypomina, ze zgodnie z liczbami przedstawionymi przez same władze tureckie, Turcja jest krajem o najwyższej liczbie dziennikarzy przebywających w więzieniu; przypomina, że wolność opinii, wypowiedzi i słowa, w tym niezależne media, to podstawowe europejskie wartości; z zadowoleniem przyjmuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym prawa Cana Dündara i Erdema Güla zostały naruszone; przypomina, że dziennikarze ci wciąż oczekują na proces sądowy, a prokuratorzy domagają się dla nich wielokrotnych kar dożywotniego więzienia; wyraża zaniepokojenie decyzją o wyłączeniu opinii publicznej przez cały czas trwania procesu; wzywa do przeprowadzenia dogłębnego i obiektywnego dochodzenia w sprawie zarzutów dziennikarzy dotyczących transportu broni do Syrii; potępia ostatnie wypowiedzi prezydenta Turcji przeciwko Trybunałowi Konstytucyjnemu; wzywa do natychmiastowego uwolnienia wszystkich uwięzionych dziennikarzy i zachęca europejskich dyplomatów, aby nadal uważnie śledzili wszystkie sprawy karne przeciwko dziennikarzom; ubolewa z powodu osobistych ataków czołowych urzędników rządowych na dziennikarzy i przeciwników politycznych, a także z powodu nasilających się autorytarnych skłonności tureckich przywódców; wzywa Turcję do reagowania na wszelkie przejawy zastraszania dziennikarzy – w szczególności do zbadania wszystkich fizycznych ataków na dziennikarzy i gróźb kierowanych pod ich adresem oraz do aktywnego zapobiegania atakom na redakcje, ale także do rozładowania napiętej atmosfery politycznej, która prowadzi do powstawania warunków ograniczających wolność słowa w mediach i w internecie;

11.  odnotowuje ranking postrzegania korupcji w 2015 r. wydany przez Transparency International dnia 27 stycznia 2016 r., który ukazuje wzrost korupcji w Turcji w ciągu ostatniego roku i w którym Turcja zajmuje obecnie 66. miejsce; podkreśla konieczność wysłania przez rząd Turcji wyraźnych i spójnych sygnałów, że jego faktycznym zamiarem jest walka z korupcją na wszystkich szczeblach władzy;

12.  przypomina, że walka z korupcją powinna być jednym z priorytetów Turcji; w związku z tym wzywa Turcję do zaktualizowania strategii i planu działania na rzecz walki z korupcją, ustanowienia niezależnego organu antykorupcyjnego oraz wypracowania wiarygodnych wyników w zakresie dochodzeń, postępowań sądowych i wyroków skazujących, w tym również w sprawach na wysokim szczeblu;

13.  apeluje o przywrócenie niezależności holdingu medialnego Koza İpek oraz grupy medialnej Feza, a także o usunięcie z zarządów wszystkich przedstawicieli rządu, przywrócenie na stanowisko kilkudziesięciu zwolnionych pracowników, którzy wyrazili swoje niezadowolenie z przejęcia kontroli przez rząd, oraz o wycofanie zarzutów o terroryzm;

14.  potępia brutalne i nielegalne przejęcie szeregu tureckich gazet, w tym ostatnio dziennika Zaman, oraz wyraża zaniepokojenie decyzją operatora Digiturk o zaprzestaniu nadawania kanałów telewizyjnych, rzekomo opartej na motywach politycznych; wzywa turecki rząd, by przestał wywierać presję polityczną i gospodarczą na niezależne media; stanowczo potępia ataki werbalne i fizyczne, a także coraz częstsze przypadki szkalowania dziennikarzy i stosowania wobec nich przepisów ustawy antyterrorystycznej; ubolewa nad zakazem publikowania materiałów reporterskich w internecie i poza nim, a także nad praktyką blokowania stron internetowych, zwłaszcza sieci społecznościowych, co doprowadziło do autocenzury wśród dziennikarzy obawiających się, że krytyka pod adresem władz nasili represje; jest głęboko zaniepokojony blokowaniem dziesiątków tysięcy stron internetowych, przyjętymi w marcu 2015 r. poprawkami do ustawy o regulacji mediów internetowych oraz uprawnieniami Urzędu Telekomunikacyjnego (TIB) pozwalającymi na blokowanie stron internetowych w ciągu czterech godzin z szeregu niejasnych powodów; jest zaniepokojony faktem, że w piątek 26 lutego 2016 r. turecki operator satelitarny Turksat wstrzymał nadawanie kanału IMC TV na żądanie prokuratora z Ankary badającego, czy kanał ten wspiera grupę „terrorystyczną”; wyraża zaniepokojenie wyjątkowo wysokimi karami podatkowymi nałożonymi na podmioty medialne; wzywa do przeglądu ustawy w sprawie internetu z myślą o tworzeniu klimatu sprzyjającego korzystaniu z wolności słowa w internecie oraz ochronie prywatności i dóbr osobistych; potępia próby zastraszania międzynarodowych dziennikarzy, a w niektórych przypadkach nawet ich deportacji, przez tureckich urzędników rządowych; wzywa do przeprowadzenia niezależnego dochodzenia w sprawie zabójstwa na terytorium Turcji dziennikarzy Najiego Jerfa, Ibrahima Abdela Qadera i Faresa Hammadiego, prowadzących blog „Rakka jest zabijana po cichu”; ubolewa również z powodu dochodzeń, aresztowań, kar więzienia i grzywien za rzekomą obrazę głowy państwa, stosowanych na mocy art. 299 kodeksu karnego; wzywa rząd turecki, by zajął się tymi problemami w trybie pilnym i priorytetowym z myślą o zapewnieniu pluralizmu zgodnie z międzynarodowymi standardami; uważa, że otwarta debata publiczna stanowi zasadniczy element każdej zdrowej demokracji;

15.  wzywa turecki rząd do przyjęcia ustawy o należytej ochronie danych oraz do powołania niezależnego organu ochrony danych, zgodnie z europejskimi standardami, tworząc niezbędne warunki dla skutecznej i wydajnej międzynarodowej współpracy policyjnej i sądowej oraz dla wymiany informacji, a równocześnie przyczyniając się do spełnienia kryteriów liberalizacji reżimu wizowego; wzywa tureckie władze, by jasno określiły wyjątki od zakresu stosowania tej ustawy, zwłaszcza w odniesieniu do przetwarzania danych dotyczących zdrowia, oraz by wdrożyły procedurę selekcji, która zagwarantuje niezależność członków organu ochrony danych;

16.  ponownie wyraża zaniepokojenie z powodu ustawy antyterrorystycznej, a zwłaszcza zawartej w niej szerokiej i zbyt ogólnikowej definicji terroryzmu, przestępczości zorganizowanej i propagandy, co sprawia, że te rodzaje przestępstw pozostają w oczywisty sposób nieokreślone; podkreśla, że przepisy karne i antyterrorystyczne muszą być zgodne z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, które Turcja powinna w pełni szanować i wdrożyć; wzywa Turcję do stworzenia warunków politycznych i prawnych, umożliwiających wymiarowi sprawiedliwości wykonywanie jego obowiązków w sposób niezależny i bezstronny, również w praktyce, tak aby przepisy nie służyły do poskramiania krajowych przeciwników politycznych; wzywa Turcję, by wdrożyła wszystkie wyroki europejskich sądów; wyraża zaniepokojenie z powodu licznych zmian zakresu obowiązków, narzuconych przeniesień i dymisji sędziów i prokuratorów, które zagrażają niezależności, bezstronności i skuteczności wymiaru sprawiedliwości, a także poszanowaniu zasad sprawiedliwości proceduralnej i rozdziału władz; wzywa do pilnego przywrócenia rozdziału władz i znaczących kroków na rzecz zapewnienia pełnej niezawisłości sądownictwa; ubolewa z powodu wypaczeń wymiaru sprawiedliwości przynoszącym korzyści niektórym politykom, które stały się w Turcji powszechne w następstwie skandalu korupcyjnego w 2013 r.; podkreśla, że należy ograniczyć rolę i wpływy władzy wykonawczej w Naczelnej Radzie Sędziów i Prokuratorów i że potrzebne są wystarczające gwarancje zapobiegające przenoszeniu sędziów wbrew ich woli;

17.  przypomina, że niezwykły wzrost gospodarczy w Turcji w ostatnim dziesięcioleciu doprowadził do bezprecedensowego rozwoju budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury, często kosztem środowiska i ochrony przyrody; wyraża szczególne zaniepokojenie szeregiem megaprojektów w kraju i zdecydowanie wzywa rząd, by podejmował działania w oparciu o oceny oddziaływania na środowisko i oceny skutków społecznych oraz by odpowiednio włączał lokalne społeczności w opracowywanie projektów, tak aby w miarę możliwości uniknąć długoterminowych negatywnych skutków urbanizacji, zajmowania przestrzeni i degradacji środowiska;

18.  uważa, że reforma konstytucyjna powinna doprowadzić do powstania świeckiego, pluralistycznego, integracyjnego i tolerancyjnego społeczeństwa; podkreśla, że podstawę nowej konstytucji powinien stanowić szeroki konsensus między wszystkimi siłami politycznymi i w całym społeczeństwie, przy pełnym poszanowaniu praw mniejszości bez względu na pochodzenie kulturowe czy religijne, co powinno stanowić solidny fundament dla poszanowania podstawowych wolności i praworządności; wzywa Turcję do pełnego poszanowania praworządności, podstawowych praw i wolności, zwłaszcza wolności mniejszości religijnych i etnicznych; podkreśla potrzebę wprowadzenia kompleksowego prawa antydyskryminacyjnego, w tym zakazu dyskryminacji i mowy nienawiści ze względu na pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, płeć i tożsamość płciową, a także włączenia zakazu takiej dyskryminacji do nowej konstytucji; podkreśla, że nie powinno to uniemożliwiać Turcji przyznania specjalnych praw obywatelom ze względu na pochodzenie etniczne, religię lub język, aby mogli zachować swą tożsamość; w związku z tym zauważa, że należy poczynić dalsze kroki, aby rozwiązać problemy, z którymi zmagają się członkowie greckiej mniejszości, w szczególności w odniesieniu do edukacji i praw własności; wzywa tureckie władze do podjęcia środków sądowych wobec osób i organów odpowiedzialnych za popełnienie wszelkiego rodzaju przestępstw z nienawiści, w tym antysemityzmu, zgodnie z deklaracją zawartą w rządowym pakiecie na rzecz demokratyzacji z 2013 r.; potępia pasywną postawę tureckiego rządu wobec poważnych gróźb kierowanych pod adresem chrześcijan i chrześcijańskich księży w mediach społecznościowych; oczekuje, że turecki rząd będzie traktował wszystkich obywateli tureckich bez uprzedzeń co do wyznawanej przez nich religii; wzywa tureckie władze, aby – mając na uwadze fakt, że Turcja posiada największą populację mniejszości romskiej na świecie – wdrożyły konkretne i skuteczne środki w celu uzyskania przez Romów de facto równych praw w tureckim społeczeństwie oraz w celu poprawy sytuacji Romów, zwracając szczególną uwagę na sytuację dzieci romskich orz integrację kobiet romskich;

19.  wzywa Turcję do dalszej ścisłej współpracy z Komisją w sprawie przygotowywanego prawodawstwa oraz wdrażania ustanowionych już przepisów, tak aby zapewnić spójność z dorobkiem prawnym UE;

20.  podkreśla potrzebę pełnego respektowania, zgodnie z wartościami europejskimi, prawa do odmiennych sposobów życia, zarówno świeckich, jak i opartych na wierze, oraz utrzymywania rozdziału państwa od religii;

21.  podkreśla znaczenie kontynuowania procesu reform w dziedzinie wolności myśli, sumienia i wyznania poprzez umożliwienie wspólnotom wyznaniowym uzyskiwania osobowości prawnej, eliminowanie wszelkich ograniczeń w kształceniu, mianowaniu i sukcesji kleru, dostosowanie się do odnośnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i zaleceń Komisji Weneckiej oraz likwidację wszelkich form dyskryminacji lub barier na tle religijnym; wzywa Turcję do poszanowania odrębnego charakteru i wagi Patriarchatu Ekumenicznego oraz uznania jego osobowości prawnej; podkreśla potrzebę ponownego otwarcia seminarium na wyspie Halki oraz usunięcia wszelkich przeszkód w jego prawidłowym funkcjonowaniu, a także umożliwienia publicznego korzystania z eklezjastycznego tytułu patriarchy ekumenicznego;

22.  wzywa rząd turecki, by powstrzymał swe plany budowy elektrowni jądrowej w Akkuyu; zauważa, że elektrownia ma powstać w regionie, w którym mogą występować silne trzęsienia ziemi, co stwarza poważne zagrożenie nie tylko dla Turcji, ale dla całego regionu śródziemnomorskiego; w związku z tym zwraca się do rządu tureckiego, by dołączył do sygnatariuszy konwencji z Espoo, która zobowiązuje strony do wzajemnego powiadamiania i do wzajemnych konsultacji w odniesieniu do rozważanych dużych projektów, które mogą mieć znaczący negatywny transgraniczny wpływ na środowisko; zwraca się do rządu tureckiego, by włączył rządy państw sąsiadujących z Turcją, takich jak Grecja i Cypr, we wszelkie dalsze działania związane z projektem Akkuyu lub przynajmniej się z nimi konsultował;

23.  wyraża zaniepokojenie nasiloną przemocą wobec kobiet i niewdrażaniem prawa krajowego mającego na celu zapobieganie przemocy wobec kobiet i ochronę kobiet przed przemocą; ponadto nalega, aby władze skutecznie egzekwowały istniejące przepisy dotyczące przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, która jest powszechnym problemem zarówno na wsi, jak i w mieście, aby zajęły się problemem niedostatecznego zgłaszania przypadków użycia przemocy na tle płciowym, zapewniły ofiarom takiej przemocy wsparcie i schronienie, nakładały kary na sprawców oraz podniosły świadomość społeczną tego zjawiska i zwalczały przyzwolenie społeczne na przemoc na tle płciowym; zaleca rządowi propagowanie równouprawnienia płci w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej, kulturalnej, obywatelskiej i w innych dziedzinach;

24.  wzywa Turcję do poczynienia poważnych starań w celu ochrony praw społeczności LGBTI; wyraża poważne zaniepokojenie brakiem ochrony osób LGBTI przed aktami przemocy; w związku z tym wyraża rozczarowanie faktem, że w ustawie o przestępstwach z nienawiści nie uwzględniono ochrony przeciwko przestępstwom z nienawiści ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową; ubolewa, że przestępstwa z nienawiści wobec osób LGBTI często uchodzą bezkarnie lub wyroki wobec sprawców są łagodzone ze względu na rzekomą „bezzasadną prowokację” ze strony ofiar;

III.Kurdyjski proces pokojowy a sytuacja w południowo-wschodniej Turcji

25.  wyraża głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w południowo-wschodniej Turcji; przypomina o odpowiedzialności rządu tureckiego za ochronę wszystkich ludzi mieszkających na terytorium tego kraju, bez względu na to, z jakiej kultury czy religii się wywodzą; uznaje uzasadnione prawo Turcji do zwalczania terroryzmu przy poszanowaniu prawa międzynarodowego; podkreśla jednak, że środki bezpieczeństwa należy podejmować z poszanowaniem praworządności i praw człowieka; podkreśla, że wszystkie operacje sił bezpieczeństwa muszą być proporcjonalne i nie mogą przybierać formy zbiorowej kary; potępia nadużycia specjalnych służb bezpieczeństwa i wzywa do postawienia sprawców przed sądem; apeluje o przestrzeganie prawa humanitarnego, tak aby wszyscy ranni mogli otrzymać pomoc lekarską, do której mają prawo;

26.  potępia i uznaje za bezzasadny powrót do przemocy PKK, która znajduje się na unijnym wykazie organizacji terrorystycznych; podkreśla, że problemu kurdyjskiego nie da się rozwiązać przemocą i wzywa rząd turecki do podjęcia odpowiedzialności za wznowienie negocjacji w celu znalezienia kompleksowego i trwałego rozwiązania kwestii kurdyjskiej; wzywa PKK do złożenia broni, porzucenia terrorystycznych metod działania oraz do sięgnięcia po pokojowe i legalne środki w celu wyrażenia swoich oczekiwań; zdecydowanie potępia zamachy na siły bezpieczeństwa i ludność cywilną; w związku z tym wyraża poważne zaniepokojenie stawianiem barykad i kopaniem okopów przez bojowników YDG-H; podkreśla jednak, że pokojowe protesty muszą być dozwolone;

27.  wzywa tureckie władze do natychmiastowego zniesienia godziny policyjnej, którą wprowadzono z naruszeniem tureckiej konstytucji; zwraca uwagę na szczególnie alarmującą sytuację w miastach Cizre i Sur/Diyarbakır i potępia fakt, że cywile są zabijani, zostają ranni i pozostawieni bez wody, żywności i opieki medycznej; wzywa Turcję, by umożliwiła Międzynarodowemu Ruchowi Czerwonego Półksiężyca zażegnanie kryzysu humanitarnego w miastach Cizre i Diyarbakır; apeluje do rządu, by zezwolił na zabieranie rannych do szpitala, przestrzegając środków tymczasowych Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a także zapewnił bezpieczną drogę ewakuacyjną cywilom w miastach objętych godziną policyjną; jest głęboko zaniepokojony rosnącą liczbą ofiar i rannych wśród cywilów, którą należy dokładnie zbadać, a także faktem, że około 400 000 osób zostało wewnętrznie przesiedlonych; podkreśla, że należy zezwolić rodzinom na zabieranie ciał z ulicy i grzebanie zmarłych, co stanowi akt godności ludzkiej; podkreśla odpowiedzialność rządu tureckiego za zapewnienie poszanowania praw człowieka, bezpieczeństwa oraz dostępu do towarów i usług dla całej ludności cywilnej w zamieszkanych głównie przez Kurdów regionach Turcji dotkniętych walkami; zwraca się do tureckiego rządu o wdrożenie formalnego mechanizmu pozwalającego na pilne udzielanie pomocy i zadośćuczynienia dla osób, które musiały opuścić swoje domy, straciły swój dobytek i pracę; ubolewa z powodu niszczenia dziedzictwa historycznego;

28.  z zaniepokojeniem odnotowuje projekty transformacji miejskiej i relokacji w regionach dotkniętych konfliktem, które niedawno przedstawił rząd turecki, oraz ubolewa z powodu decyzji o powszechnym wywłaszczeniu w dzielnicy Sur w mieście Diyarbakir, w tym z nieruchomości komunalnych i majątków kościelnych, co stanowi naruszenie praw mniejszości religijnych; wzywa rząd turecki do poszanowania kulturowej odrębności tego regionu oraz do powstrzymania się od dalszego wzmacniania scentralizowanej struktury samorządu lokalnego w tym regionie; wzywa do rewizji decyzji o wywłaszczeniu i planów odbudowy poprzez nawiązanie dialogu i współpracy z władzami miasta i dzielnicy oraz przy poszanowaniu praw mieszkańców i właścicieli nieruchomości;

29.  jest zaniepokojony działaniami specjalnych sił operacyjnych policji, znanych jako „lwy Allaha” (organizacja Esedullah), którym przypisuje się odpowiedzialność za poważne naruszenia praw człowieka, w tym umyślne zabijanie cywilów w południowo-wschodniej Turcji; domaga się przeprowadzenia przez władze tureckie szczegółowego śledztwa w sprawie działań tych sił, pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności oraz ukarania winnych łamania praw człowieka;

30.  wzywa do natychmiastowego zawieszenia broni i wznowienia procesu pokojowego, aby w ramach negocjacji wypracować rozwiązanie kwestii kurdyjskiej; podkreśla, że priorytetem jest dokonanie postępów na drodze do demokratyzacji i pojednania; wzywa w związku z tym do powołania specjalnej komisji Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji, która rozwiąże kwestię kurdyjską, aby przyczynić się do ustanowienia długotrwałego pokoju, przywracając poczucie sprawiedliwości i lecząc traumy, które można łatwo wykorzystywać do celów politycznych; domaga się, by UE niezwłocznie i czynnie zaangażowała się w proces pokojowy; podkreśla, że należy nadać priorytet rozszerzaniu praw społecznych, kulturowych i politycznych oraz równemu traktowaniu obywateli kurdyjskiego pochodzenia; ponawia swój apel do Turcji, będącej członkiem Rady Europy, o zniesienie zastrzeżeń do Europejskiej karty samorządu lokalnego w celu zapewnienia jej pełnego wdrożenia we wszystkich jej aspektach;

31.  głęboko ubolewa z powodu zastraszania i ścigania ponad 1000 nauczycieli akademickich, którzy podpisali petycję zawierającą apel o pokój; potępia zwolnienie lub zawieszenie prawie 50 z nich, a także uwięzienie czterech innych sygnatariuszy; podkreśla, że osoby odpowiedzialne za śmierć prawnika Tahira Elçiego, który poświęcił swoje życie walce o pokój i prawa człowieka, muszą stanąć przed wymiarem sprawiedliwości; wyraża poważne zaniepokojenie z powodu postępowań sądowych, skierowanych głównie przeciw członkom HDP, a także obecnego przetrzymywania w więzieniach i odwołania członków władz lokalnych, w tym 25 burmistrzów, i gróźb kierowanych pod adresem wielu kurdyjskich polityków;

32.  stanowczo potępia zamachy terrorystyczne przypisywane ISIL/Daisz w Diyarbakir, Suruç, Ankarze i Stambule; wyraża solidarność z ofiarami i ich rodzinami oraz z obywatelami Turcji znajdującymi się na pierwszej linii walki z ekstremizmem; równie stanowczo potępia zamachy bombowe w Ankarze w dniu 17 lutego 2016 r., do których przyznała się organizacja militarna TAK (Jastrzębie Wolności Kurdystanu), a także zamach w Ankarze w dniu 13 marca 2016 r., i składa kondolencje rodzinom ofiar pogrążonym w żałobie; podkreśla, że należy przeprowadzić dogłębne dochodzenie w sprawie tych zamachów w celu postawienia sprawców przed sądem; jest zdania, że kluczem do skutecznego zwalczenia terroryzmu jest silniejsza współpraca między Europolem a tureckimi organami ścigania;

33.  z zadowoleniem przyjmuje udział Turcji w światowej koalicji przeciwko ISIL oraz otwarcie tureckich baz dla sił Stanów Zjednoczonych i koalicji; wzywa Turcję do działania przy zachowaniu koniecznej powściągliwości oraz w pełnej współpracy z jej zachodnimi sojusznikami;

34.  wzywa Turcję do dalszego zwiększenia wysiłków, tak aby zapobiec przemieszczaniu się przez jej terytorium zagranicznych bojowników do ISIL/Daisz oraz do innych ugrupowań ekstremistycznych, a także przekazywaniu tym organizacjom pieniędzy i sprzętu; obawia się, że władze tureckie mogły nie podjąć wszystkich możliwych kroków w celu powstrzymania i zapobiegania działalności ISIL/Daisz, w szczególności w zakresie zwalczania przemytu ropy przez granice Turcji; wzywa UE do zwiększenia możliwości wymiany informacji oraz do ścisłej współpracy z tureckimi władzami w tej kwestii, tak aby dalej wspierać walkę z sieciami przemytniczymi; zauważa uchybienia w aresztowaniach zagranicznych bojowników i kontroli granic z Irakiem i Syrią;

35.  z zadowoleniem przyjmuje wsparcie i udział Turcji w zawarciu porozumienia między głównymi siłami w celu zaprzestania działań wojennych w Syrii oraz udzielenia potrzebującym pomocy humanitarnej; uznaje to za ważny krok w kierunku rozwiązania kryzysu w Syrii; zwraca uwagę, że zaprzestanie działań wojennych powinno obowiązywać wszystkie strony konfliktu inne niż ugrupowania uznane przez Radę Bezpieczeństwa ONZ za organizacje terrorystyczne; wzywa wszystkie strony do szybkiego i pełnego wdrożenia tych zobowiązań; powtarza, że kryzysu w Syrii nie da się rozwiązać drogą militarną i nalega na znalezienie rozwiązania politycznego; potępia turecką interwencję wojskową przeciwko siłom kurdyjskim w północnej Syrii, która osłabia walkę z ISIL/Daisz i zagraża wysiłkom pokojowym oraz bezpieczeństwu;

IV.Współpraca UE–Turcja w sprawie kryzysu uchodźczego/migracyjnego

36.  popiera odnowione porozumienie polityczne między UE a Turcją w sprawie wyzwań geopolitycznych, a w szczególności w sprawie kryzysu uchodźczego i migracyjnego; uznaje wielki wkład humanitarny Turcji w przyjęcie największej populacji uchodźców na świecie; wzywa UE i Turcję, aby połączyły siły na rzecz poprawy i zapewnienia godnych warunków życia i podstawowego wsparcia w obozach dla uchodźców oraz ułatwiły pracę Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) w celu uniknięcia masowego napływu migrantów; wzywa UE do dalszej współpracy z tureckimi urzędnikami państwowymi w celu zapewnienia prawidłowej dokumentacji migrantów; przypomina, że Turcja jest jednym z głównych krajów tranzytu dla migrantów i uchodźców chcących dostać się do UE nie tylko z Syrii, ale również z wielu innych krajów; podkreśla znaczenie współpracy z Turcją w zakresie rozwiązania kryzysu uchodźczego oraz zapobiegania utracie życia na morzu; z zadowoleniem przyjmuje misję obserwacyjną NATO na Morzu Egejskim;

37.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w dniu 29 listopada 2015 r. rozpoczęto wdrażanie wspólnego planu działania UE–Turcja dotyczącego uchodźców i zarządzania migracją, będącego elementem kompleksowego planu współpracy opartego na podziale odpowiedzialności, wzajemnych zobowiązaniach i wynikach, i podkreśla konieczność jego natychmiastowej realizacji; podkreśla, że współpraca UE–Turcja w sprawie migracji nie powinna być powiązana z harmonogramem, treścią i warunkami procesu negocjacyjnego; jest zdania, że przeniesienie kryzysu uchodźczego do Turcji nie jest wiarygodnym i trwałym rozwiązaniem tego problemu; odwołuje się do solidarności państw członkowskich UE i wzywa do rozszerzenia listy państw, które przyjmą uchodźców w ramach przesiedlenia w duchu podziału obciążeń i odpowiedzialności;

38.  podkreśla, że kwota 3 mld EUR oraz dodatkowe środki w ramach Instrumentu Pomocy dla Uchodźców w Turcji muszą zostać właściwie wykorzystane, aby szybko przynieść bezpośrednie korzyści uchodźcom i goszczącym je społecznościom za pośrednictwem realizacji projektów mających na celu zaspokojenie doraźnych potrzeb w zakresie wyżywienia, opieki medycznej, infrastruktury sanitarnej i edukacji; wzywa do pełnego włączenia Parlamentu Europejskiego w proces podejmowania decyzji jako współprawodawcy i organu władzy budżetowej; domaga się szybszej wypłaty obiecanych środków; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by we współpracy z Turcją zadbały o wdrożenie mechanizmu weryfikującego, czy środki te są odpowiednio wykorzystywane w tym celu, o ścisły nadzór nad tym mechanizmem oraz o regularne informowanie Parlamentu Europejskiego przez Komisję o wykorzystaniu tych funduszy; podkreśla, że należy zwracać szczególną uwagę na grupy szczególnie wrażliwe, takie jak kobiety i dzieci, a zwłaszcza sieroty, oraz mniejszości religijne, takie jak chrześcijanie i jazydzi; wskazuje na pilną potrzebę zajęcia się przemocą ze względu na płeć i nadużyciami wobec kobiet i dziewcząt na szlakach migracyjnych przechodzących przez Turcję;

39.  pochwala ostatnią decyzję tureckiego rządu o otwarciu rynku pracy dla syryjskich uchodźców; zachęca do podjęcia pilniejszych działań w celu zapewnienia dostępu do edukacji wszystkim 700 000 syryjskich dzieci; wyraża uznanie dla tureckiego rządu za zapewnienie syryjskim uchodźcom bezpłatnej opieki zdrowotnej i edukacji; ubolewa nad faktem, że apel UNHCR o zwiększenie finansowania nie został wysłuchany i Światowy Program Żywnościowy musiał obniżyć rację żywnościową do 80% ze względu na redukcję funduszy; wyraża uznanie dla Turcji za to, że jednostronnie wypełniła tę lukę finansową, i wzywa państwa członkowskie oraz UE do zwiększenia finansowania dla agencji ONZ i ich partnerskich organizacji pozarządowych w Turcji;

40.  docenia, że Turcja jeszcze do niedawna prowadziła politykę otwartych granic dla syryjskich uchodźców; pochwala wprowadzenie nowych przepisów do tureckiego systemu wizowego, dzięki którym odnotowano już gwałtowny spadek liczby przypadków nielegalnego przekraczania granicy; podkreśla jednak, że w stosunku do krajów stanowiących główne źródło nielegalnej migracji należy prowadzić dużo bardziej rygorystyczną politykę wizową, zgodną z polityką wizową UE, tak aby ograniczyć napływ migrantów, którzy nie potrzebują ochrony międzynarodowej, przez Turcję do Europy; podkreśla, że Turcja potrzebuje wszelkiej pomocy przy zwiększaniu bezpieczeństwa swoich granic oraz nasilaniu walki z przemytnikami ludzi; wzywa Turcję do prowadzenia polityki zerowej tolerancji oraz do podjęcia skutecznych działań w celu powstrzymania przemytu ludzi oraz napływu uchodźców na greckie wyspy, co prowadzi do poważnych problemów humanitarnych, politycznych, społecznych i związanych z bezpieczeństwem w UE; zachęca do zacieśnienia współpracy między Turcją, Bułgarią i Grecją w dziedzinie operacji poszukiwawczo-ratunkowych na Morzu Egejskim oraz domaga się, by Frontex zaproponował tureckiej straży przybrzeżnej wsparcie i zwiększył wzajemną wymianę informacji; przyznaje, że środki na rzecz walki z przemytem mogą odnieść skutek jedynie przy jednoczesnym utworzeniu bezpiecznych i legalnych dróg dostępu do Unii Europejskiej dla uchodźców i osób ubiegających się o azyl;

41.  podkreśla, że ograniczanie migracji do UE nie powinno prowadzić do zawracania uchodźców lub ich nielegalnego przetrzymywania; wzywa Komisję, aby w odniesieniu do wspólnego planu działania UE-Turcja zbadała doniesienia Amnesty International zawarte w jej sprawozdaniu z dnia 1 kwietnia 2016 r., zgodnie z którymi Turcja przeprowadza przymusowe powroty syryjskich uchodźców; domaga się, aby wszelkie procedury przymusowego powrotu z Grecji do Turcji były w pełni zgodne z prawem międzynarodowym i unijnym związanym z dostępem do azylu i ochrony międzynarodowej oraz wdrażaniem praw podstawowych i gwarancji proceduralnych; w związku z tym wzywa Komisję, by bacznie przyglądała się, w jaki sposób tureckie władze wdrażają zawarte porozumienie i czy w przypadku osób powracających do Turcji przestrzegana jest zasada non-refoulement; ponawia swój apel do tureckiego rządu o zniesienie zastrzeżenia geograficznego do konwencji genewskiej z 1951 r.; podkreśla, że kluczowe znaczenie ma wdrożenie bezpiecznych i legalnych szlaków dla uchodźców, i wzywa państwa członkowskie, by znacznie zwiększyły swoje wysiłki w zakresie przesiedleń; jest zdania, że konieczne jest znalezienie politycznego rozwiązania kryzysu w Syrii; wzywa Turcję, by znacznie zwiększyła swoje starania na rzecz znalezienia politycznego rozwiązania, a w szczególności zniosła swoje zastrzeżenia dotyczące udziału Kurdów w rozmowach pokojowych w Genewie;

42.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że władze tureckie oraz UNHCR w Turcji ujednolicają swoje bazy danych służące rejestracji uchodźców, tworząc jeden system rejestracji; za pilną kwestię uznaje zbadanie technicznych możliwości zapewnienia interoperacyjności i kompatybilności tej bazy danych z europejską bazą danych służącą rejestracji osób ubiegających się o azyl, Eurodac; podkreśla, że ważne jest również, by uchodźcy, którzy wyjechali z Turcji do Europy, zostali wykreśleni z tureckiej bazy danych;

43.  podkreśla, że wdrożenie umowy o readmisji wobec wszystkich państw członkowskich ma kluczowe znaczenie dla UE, ponieważ stwarza szansę na prowadzenie skuteczniejszej polityki powrotowej w odniesieniu do migrantów, którzy nie potrzebują ochrony międzynarodowej; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne osiągnięte przez obie strony podczas szczytu UE–Turcja w dniu 29 listopada 2015 r., zgodnie z którym umowa o readmisji między UE a Turcją zacznie w pełni obowiązywać od czerwca 2016 r.; apeluje do wszystkich stron o pełne i skuteczne wdrożenie obowiązujących dwustronnych umów o readmisji i zapewnienie pełnego poszanowania praw podstawowych powracających migrantów;

44.  zachęca rząd, aby w pełni i w sposób niedyskryminacyjny spełnił kryteria wskazane w planie działania dotyczącym liberalizacji reżimu wizowego wobec wszystkich państw członkowskich; przypomina, że liberalizacja wizowa to proces oparty na osiągnięciach i dopiero po spełnieniu norm tureccy obywatele zostaną objęci ruchem bezwizowym; zwraca się do Komisji o zapewnienie szerszej pomocy technicznej w celu umożliwienia Turcji spełnienia warunków planu działania dotyczącego liberalizacji reżimu wizowego;

V.Postępy w rozmowach w sprawie zjednoczenia Cypru

45.  wyraża uznanie dla znacznych postępów osiągniętych w rozmowach w sprawie zjednoczenia Cypru prowadzonych pod auspicjami ONZ; z zadowoleniem przyjmuje wspólną deklarację obu przywódców z dnia 11 lutego 2014 r. stanowiącą podstawę porozumienia; popiera przekształcenie Republiki Cypryjskiej w federację złożoną z dwóch społeczności i dwóch stref, posiadającą jedną suwerenność, jedną osobowość międzynarodową i jedno obywatelstwo, charakteryzującą się równością polityczną między obiema społecznościami oraz równymi szansami dla wszystkich obywateli, nie przesądzając o ostatecznym kształcie porozumienia, zgodnie z odnośnymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ i prawem międzynarodowym; pochwala konstruktywne podejście przywódców obu społeczności na wyspie – Greków cypryjskich i Turków cypryjskich – oraz ich determinację i niestrudzone wysiłki na rzecz jak najszybszego znalezienia sprawiedliwego, kompleksowego i trwałego rozwiązania; podkreśla, jak ważne dla całego regionu oraz Europy i Unii Europejskiej jest znalezienie rozwiązania dla utrzymującego się od dziesięcioleci problemu Cypru; z zadowoleniem przyjmuje zatem możliwość przeprowadzenia nowego referendum w sprawie zjednoczenia i wzywa wszystkie strony, aby przyczyniły się do pozytywnego rezultatu;

46.  podkreśla, że brak rozwiązania kwestii Cypru wpływa na rozwój stosunków między UE a Turcją i w związku z tym wzywa wszystkie zainteresowane strony do podjęcia starań na rzecz rozwiązania tego problemu;

47.  domaga się, by Turcja wypełniła swoje zobowiązanie do pełnego i niedyskryminacyjnego wdrożenia protokołu dodatkowego do umowy o stowarzyszeniu WE–Turcja wobec wszystkich państw członkowskich, w tym Republiki Cypryjskiej, którego wypełnienie mogłoby znacznie przyspieszyć proces negocjacji;

48.  ubolewa z powodu prowadzonej przez Turcję polityki nielegalnego osadnictwa i apeluje, by Turcja powstrzymała się od dalszego osiedlania obywateli tureckich na okupowanych terytoriach Cypru, co stanowi naruszenie konwencji genewskiej i zasad prawa międzynarodowego; wzywa Turcję do zakończenia wszelkich działań zmieniających równowagę demograficzną na wyspie i stanowiących tym samym przeszkodę dla przyszłego rozwiązania;

49.  wzywa Turcję, by powstrzymała się od wszelkich działań w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru, które mogłyby prowadzić do napięć i kryzysu w tym newralgicznym regionie i mogłyby niekorzystnie wpłynąć na negocjacje w sprawie demokratycznego rozwiązania, kładąc tym samym kres obecnemu niedopuszczalnemu status quo o dychotomicznym charakterze; uznaje prawo państw członkowskich do podpisywania dwustronnych i innych umów w ramach ich suwerennych praw w celu wykorzystywania ich zasobów krajowych na terenie ich wyłącznej strefy ekonomicznej;

50.  z zadowoleniem przyjmuje porozumienie obu przywódców w sprawie szeregu środków budowy zaufania, w tym w sprawie otwarcia dwóch nowych przejść granicznych oraz połączenia międzysystemowego sieci elektroenergetycznych; zwraca jednak uwagę, że praktycznie nie osiągnięto postępów w zakresie interopearcyjności sieci telefonicznej; wzywa zatem obie strony do niezwłocznego wdrożenia wszystkich uzgodnionych środków; wzywa UE, aby w pełni wspierała to porozumienie, zarówno politycznie, jak i finansowo; wzywa Turcję do aktywnego wspierania procesu negocjacyjnego i jego pozytywnych rezultatów; apeluje do Turcji, by rozpoczęła wycofywanie swoich sił z Cypru i przekazała ONZ kontrolę nad zamkniętym dystryktem Famagusty, zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 550 (1984); docenia fakt, że Komitetowi ds. Osób Zaginionych (który zajmuje się zarówno zaginionymi Turkami cypryjskimi, jak i Grekami cypryjskimi) przyznano dostęp do wszystkich istotnych miejsc, w tym stref wojskowych; wzywa jednak Turcję do przyznania komitetowi dostępu do odnośnych archiwów, co zwiększy skuteczność jego prac;

51.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę prezydenta Republiki Cypryjskiej Nikosa Anastasiadisa, by język turecki stał się jednym z języków urzędowych UE, i wzywa strony do przyspieszenia tego procesu; odnotowuje konieczność uprzedniego, gruntownego przygotowania wdrożenia dorobku prawnego UE w przyszłym państwie związkowym Turków cypryjskich po wejściu w życie porozumienia; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie dwuspołecznościowego komitetu ad hoc ds. przygotowań związanych z przystąpieniem do UE; zachęca Parlament Europejski i Komisję do zwiększenia wysiłków na rzecz współpracy z Turkami cypryjskimi w przygotowaniach do pełnej integracji z UE; zachęca przewodniczącego Parlamentu Europejskiego do poczynienia niezbędnych kroków w przypadku osiągnięcia porozumienia;

o
o   o

52.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, sekretarzowi generalnemu Rady Europy, prezesowi Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Republiki Turcji.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0094.
(2) Dz.U. C 341E z 16.12.2010, s. 59.
(3) Dz.U. C 199E z 7.7.2012, s. 98.
(4) Dz.U. C 257E z 6.9.2013, s. 38.
(5) Dz.U. C 45 z 5.2.2016, s. 48.
(6) Dz.U. C 65 z 19.2.2016, s. 117.
(7) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0235.
(8) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0052.
(9) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0014.
(10) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0228.


Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Albanii
PDF 271kWORD 116k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie sprawozdania za 2015 r. w sprawie Albanii (2015/2896(RSP))
P8_TA(2016)0134B8-0440/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Albanii, z drugiej strony,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19–20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia krajów Bałkanów Zachodnich do UE,

–  uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 26–27 czerwca 2014 r. o przyznaniu Albanii statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE, a także konkluzje Rady z dnia 15 grudnia 2015 r.,

–  uwzględniając siódme posiedzenie Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia między Albanią a UE, które odbyło się dnia 18 maja 2015 r.,

–  uwzględniając przystąpienie Albanii do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) w dniu 1 kwietnia 2009 r.,

–  uwzględniając deklarację końcową przewodniczącego szczytu w sprawie Bałkanów Zachodnich, który odbył się dnia 27 sierpnia 2015 r. w Wiedniu, oraz zalecenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego z okazji szczytu w Wiedniu w 2015 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 listopada 2015 r. zatytułowany „Strategia rozszerzenia UE” (COM(2015)0611) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Albanii” (SWD(2015)0213),

–  uwzględniając wspólne wnioski przyjęte w Tiranie dnia 24 marca 2015 r. w ramach piątego dialogu na wysokim szczeblu dotyczącego kluczowych priorytetów,

–  uwzględniając sprawozdanie końcowe misji obserwacji wyborów z ramienia OBWE/ODIHR z dnia 8 września 2015 r. na temat wyborów samorządowych, które odbyły się dnia 21 czerwca 2015 r.,

–  uwzględniając dziewiąte posiedzenie Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania, które odbyło się w dniach 9–10 listopada 2015 r. w Brukseli,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Albanii,

–  uwzględniając pracę stałego sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych ds. Albanii Knuta Fleckensteina,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Albania czyni stałe postępy na drodze do członkostwa w UE;

B.  mając na uwadze, że (potencjalne) kraje kandydujące są oceniane na podstawie własnych osiągnięć, a harmonogram akcesji zależy od jakości niezbędnych reform;

C.  mając na uwadze, że nadal istnieją wyzwania, którym należy stawić czoło szybko i skutecznie, tak aby poczynić dalsze postępy na drodze do przystąpienia tego kraju do UE;

D.  mając na uwadze, że konsekwentne przyjęcie i pełne wdrożenie reform w pięciu kluczowych obszarach priorytetowych, a także trwałe zaangażowanie polityczne mają kluczowe znaczenie dla dalszych postępów procesu przystąpienia do UE;

E.  mając na uwadze, że ochrona wolności wyznania, dziedzictwa kulturowego i zarządzania majątkiem zgodnie z zasadami państwa prawa to podstawowe wartości Unii Europejskiej;

F.  mając na uwadze, że konstruktywny i trwały dialog polityczny sił politycznych na temat reform związanych z UE jest niezbędny dla czynienia dalszych postępów w procesie akcesyjnym; mając na uwadze, że zasady fair play, konstruktywny dialog, współpraca i gotowość do kompromisu pomiędzy rządem i opozycją mają zasadnicze znaczenie dla udanego i trwałego procesu reform;

G.  mając na uwadze, że w kwestii przystąpienia Albanii do UE panuje konsensus polityczny, a proces ten cieszy się w tym kraju dużym poparciem opinii publicznej; mając na uwadze, że sukces programu reform w znacznej mierze zależy od istnienia demokratycznego otoczenia politycznego w tym kraju;

H.  mając na uwadze, że stałe postępy, zwłaszcza w zakresie praworządności, reformy sądownictwa, zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej, reformy administracji publicznej i praw podstawowych, mają zasadnicze znaczenie dla procesu reform; mając na uwadze, że Albania powinna zintensyfikować reformy w tych obszarach oraz działania w innych dziedzinach priorytetowych, aby otworzyć negocjacje akcesyjne i utrwalić proces demokratyzacji zachodzący w kraju; mając na uwadze, że UE stawia praworządność w centrum procesu rozszerzenia, a ponadto podkreśla konieczność wzmocnienia zarządzania gospodarczego i administracji publicznej we wszystkich krajach Bałkanów Zachodnich;

1.  z zadowoleniem przyjmuje stałe postępy Albanii w zakresie reform w kluczowych obszarach priorytetowych, które są wymagane do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych; zachęca rząd, parlament i partie polityczne do utrzymania rozmachu reform oraz do przyspieszenia ich wdrażania; wzywa te podmioty do szybkiego przeprowadzenia gruntownej reformy sądownictwa; podkreśla znaczenie odpowiedniego i terminowego wdrożenia tych reform;

2.  wzywa wszystkie partie polityczne do czynienia dalszych starań w celu zaangażowania się w bardziej konstruktywny i autentyczny dialog polityczny, który umożliwi przyjęcie i wdrożenie kluczowych reform; jest głęboko przekonany, że stała współpraca między rządem a opozycją w parlamencie jest niezwykle istotna dla procesu przystąpienia Albanii do UE oraz dla spełnienia kryteriów akcesyjnych; zdecydowanie podkreśla znaczenie podtrzymywania zobowiązania do utworzenia demokratycznej kultury politycznej, obejmującej otwartość na dialog, negocjacje, kompromis oraz całkowite wykluczenie bojkotów i radykalizmu; z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie i prace Krajowej Rady do spraw Integracji Europejskiej, dzięki której proces reform związanych z UE powinien być bardziej pluralistyczny; apeluje o dalsze zwiększenie zdolności parlamentu do monitorowania wdrażania dorobku i zgodności z nim;

3.  wyraża uznanie dla rządu i partii opozycyjnych za konstruktywną współpracę i jednogłośne przyjęcie przez parlament przepisów dotyczących wykluczenia przestępców z nominacji i wyboru do pełnienia funkcji publicznych (tzw. ustawa o dekryminalizacji); z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przepisów wykonawczych w parlamencie oraz apeluje o dokładne wdrożenie ducha i litery tych przepisów; stanowczo zachęca parlament, aby dał dobry przykład, wdrażając te przepisy, tak aby zwiększyć zaufanie obywateli i kręgów biznesowych do ich politycznych przedstawicieli i do instytucji publicznych;

4.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Albanii na rzecz kompleksowej i gruntownej reformy systemu wymiaru sprawiedliwości i gorąco zachęca władze albańskie do sprawnego kontynuowania przygotowań do tej kluczowej reformy, aby zwiększyć zaufanie obywateli do systemu sądowego; wyraża uznanie dla prac zrealizowanych przez parlamentarną komisję ad hoc ds. reformy sądownictwa podczas przygotowywania tej reformy; docenia ścisłą współpracę z Komisją Wenecką; zachęca do dalszej gotowości do współpracy w celu przyjęcia tej reformy; wzywa wszystkie strony do wypracowania – przy uwzględnieniu zaleceń Komisji Weneckiej – kompromisu dotyczącego istotnych zmian w sądownictwie, które dotyczą między innymi pełnej niezależności i rozliczalności sędziów i prokuratorów i bezstronności sądów, zwłaszcza Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego i Najwyższej Rady Sprawiedliwości;

5.  podkreśla potrzebę zajęcia się obecnymi wadami w funkcjonowaniu systemu sądowego, takimi jak kwestia jego niezależności od innych gałęzi władzy, ingerencja polityczna, wybiórcza sprawiedliwość i ograniczona rozliczalność, wysoki poziom korupcji, nieskuteczne mechanizmy kontroli, niedostateczne zasoby, całkowity czas trwania postępowań sądowych oraz brak jasnych zawodowych kryteriów powoływania i awansowania sędziów; podkreśla potrzebę zwiększenia przejrzystości i wdrożenia odnośnych zaleceń Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO), zawartych w jej czwartym sprawozdaniu oceniającym w sprawie zapobiegania korupcji wśród sędziów i prokuratorów;

6.  zaleca Komisji ścisłe monitorowanie postępów reformy sądownictwa i zachęca ją, by przedstawiła Parlamentowi i Radzie sprawozdanie, gdy tylko Albania poczyni wystarczające postępy w pracach nad tą reformą, oraz by wzięła pod uwagę te wnioski oraz postępy Albanii w realizacji pięciu głównych priorytetów, gdy będzie rozważała zalecenie rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych;

7.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie strategii zreformowania administracji publicznej na okres 2015–2020 oraz jej plan działania na lata 2015–2017, jak również przyjęcie strategii reformy zarządzania finansami publicznymi na okres 2014–2020; podkreśla potrzebę dysponowania profesjonalną i przejrzystą służbą cywilną, aby służyć interesom obywateli, oferować im lepsze usługi i przygotować się do skutecznego prowadzenia przyszłych negocjacji akcesyjnych; odnotowuje wysiłki mające na celu większe zorientowanie administracji publicznej na obywatela; apeluje do rządu, aby nie ustawał w wysiłkach na rzecz zwiększenia zdolności administracyjnych, odpolitycznienia administracji publicznej, zwalczania korupcji w służbie cywilnej, a także udoskonalenia procedur rekrutacji w oparciu o zasługi i wyniki; wzywa do pełnego i skutecznego wdrożenia ustawy o służbie cywilnej i nowej ustawy o postępowaniu administracyjnym; wzywa do zwiększenia autorytetu, niezależności, skuteczności i zasobów struktur zajmujących się prawami człowieka, takich jak Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich; apeluje o przeznaczenie odpowiednich środków budżetowych dla dwóch nowych komisarzy – ds. dzieci i ds. zapobiegania torturom; z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie strategii decentralizacyjnej na okres 2015–2020 oraz ustawy o samorządzie lokalnym, która zwiększa administracyjne i finansowe możliwości jednostek samorządu lokalnego i przewiduje konsultacje pomiędzy władzami szczebla centralnego i lokalnego; zauważa potrzebę doprecyzowania funkcji i obowiązków jednostek samorządu lokalnego oraz kontynuowania ścisłego dialogu z odnośnymi zainteresowanymi stronami, w tym przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego;

8.  wciąż jest zaniepokojony rozpowszechnioną korupcją, zwłaszcza w edukacji, służbie zdrowia, sądownictwie, zamówieniach publicznych, koncesjach w zakresie partnerstw publiczno-prywatnych, budownictwie i planowaniu przestrzennym oraz w jednostkach samorządu lokalnego i w służbie publicznej; apeluje o wzmocnienie samorządu lokalnego; z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie krajowej strategii zwalczania korupcji na okres 2015–2020 i planu działania na lata 2015–2017; zwraca się do właściwych organów, by monitorowały wdrażanie planu działania i dokonały jego gruntownego przeglądu, poprawiły wyniki uzyskiwane w zakresie dochodzeń, ścigania i skazywania w sprawach korupcji na wszystkich szczeblach, by ściśle egzekwowały przepisy antykorupcyjne oraz zwiększyły niezależność instytucji antykorupcyjnych i zacieśniły współpracę między nimi; z zadowoleniem przyjmuje projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających przypadki naruszeń oraz o zwiększeniu przejrzystości i wzmocnieniu kontroli finansowania partii politycznych; podkreśla potrzebę wzmocnienia potencjału organów ścigania w zakresie prowadzenia proaktywnych i skutecznych dochodzeń; jest głęboko przekonany, że postępy w reformie sądownictwa walnie przyczynią się również do zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej;

9.  odnotowuje zaangażowanie rządu na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej, które doprowadziło do przeprowadzenia przez organy ścigania szeregu zakończonych sukcesem operacji na dużą skalę, w tym również we współpracy z władzami krajów sąsiadujących i państw członkowskich UE; jest jednak nadal zaniepokojony niewielką liczbą ostatecznych wyroków skazujących; podkreśla potrzebę dalszego rozwijania współpracy między prokuraturą a policją, a także potrzebę zapewnienia skutecznych sądowych działań następczych; wzywa do przeznaczenia odpowiednich zasobów na zwalczanie przestępczości zorganizowanej przez policję i prokuraturę; z zadowoleniem przyjmuje niedawne operacje wymierzone w handlarzy narkotyków, ale zauważa, że przemyt pozostaje poważnym problemem w Albanii; wzywa właściwe organy do nasilenia działań w celu zwalczania produkcji narkotyków i środków odurzających i handlu nimi, w tym przez zacieśnienie współpracy międzynarodowej i regionalnej; apeluje o zacieśnienie współpracy między organami ścigania w zakresie zwalczania handlu ludźmi, o lepszą ochronę ofiar i zapewnianie ofiarom zadośćuczynienia oraz o osiąganie lepszych wyników w zakresie dochodzeń, ścigania i skazywania; wzywa właściwe władze do nasilenia działań w celu zwalczania nielegalnego handlu bronią;

10.  odnotowuje ocenę i zalecenia dotyczące procesu wyborczego sformułowane przez OBWE/ODIHR w następstwie wyborów samorządowych, które odbyły się w czerwcu 2015 r. i podczas których międzynarodowi obserwatorzy odnotowali szereg nieprawidłowości; podkreśla, że wybory do parlamentu w 2017 r. będą ważnym egzaminem dla procesu przystąpienia Albanii do UE; wzywa właściwe organy do dołożenia wszelkich starań, aby przygotować wolne i uczciwe wybory; z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie w styczniu 2016 r. parlamentarnej komisji ad hoc do spraw reformy systemu wyborczego i zachęca do skutecznego wdrożenia jej zaleceń, zwłaszcza z myślą o przygotowaniu i przeprowadzeniu nadchodzących wyborów; jest zaniepokojony ogólnym upolitycznieniem procesu wyborczego i wzywa właściwe organy do zajęcia się między innymi uchybieniami proceduralnymi, w tym sporami wyborczymi, niezależnością komisji wyborczych, przejrzystością i efektywnością finansowania partii politycznych, przypadkami rzekomego kupowania głosów i zastraszania wyborców oraz niewłaściwego wykorzystywania zasobów państwowych, aby zwiększyć zaufanie społeczeństwa do procesu wyborczego; zwraca uwagę, że centralna komisja wyborcza musi jasno określić wewnętrzne obowiązki w zakresie kontrolowania finansów partii i wyjść poza czysto formalne kontrole oświadczeń partii politycznych;

11.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie uchwały parlamentarnej w sprawie roli społeczeństwa obywatelskiego w demokratycznym rozwoju kraju oraz zwraca uwagę na zacieśnienie współpracy między instytucjami państwowymi a organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, w tym na udział tych organizacji w posiedzeniach Krajowej Rady do spraw Integracji Europejskiej; wyraża uznanie z powodu przyjęcia harmonogramu działań w dziedzinie społeczeństwa obywatelskiego i zachęca do jego szybkiego wdrożenia; zaleca podjęcie kroków w celu zinstytucjonalizowania współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, aby umocnić demokrację oraz ochronę praw człowieka i wolności obywatelskich dzięki udziałowi społeczeństwa i zwiększyć przejrzystość procesu podejmowania decyzji; wzywa właściwe władze do ograniczenia przeszkód administracyjnych dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz do przeglądu przepisów podatkowych i innych odnośnych przepisów z myślą o ułatwieniu przekazywania prywatnych darowizn; wzywa właściwe władze, by zachęcały organizacje społeczeństwa obywatelskiego do aktywnego udziału w nadzorowaniu procesu wyborczego oraz do zaangażowania w terminowe udzielanie obywatelom wyczerpujących informacji o procesie przystąpienia do UE;

12.  wzywa rząd albański do zwrócenia szczególnej uwagi na poprawę perspektyw dla młodzieży oraz do inwestowania w modernizację i reformę systemu edukacji, tak aby zwiększyć możliwości zatrudnienia i poprawić perspektywy zawodowe, zwłaszcza ludzi młodych; podkreśla potrzebę przekształcenia obecnego drenażu mózgów w przepływ wykwalifikowanych pracowników, który wspiera mobilność, jednocześnie tworząc duże możliwości obiecującej kariery w Albanii; z zadowoleniem przyjmuje wsparcie z instrumentu pomocy przedakcesyjnej (IPA) przeznaczone na politykę edukacyjną, społeczną i politykę zatrudnienia;

13.  ponawia swój apel do właściwych organów o działania zmierzające do zadośćuczynienia ofiarom wydarzeń z dnia 21 stycznia 2011 r.;

14.  potępia złe traktowanie podejrzanych na posterunkach policji, przeludnienie więzień, a także niewystarczającą opiekę medyczną i złe warunki panujące w zakładach karnych;

15.  przypomina, że instytucjonalne mechanizmy ochrony praw dzieci w dalszym ciągu są słabe; wzywa władze do reformy wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich w celu dostosowania go do norm międzynarodowych; wzywa do znacznego podwyższenia środków finansowych na system ochrony dzieci, zwłaszcza na jednostki ochrony dzieci na szczeblu lokalnym i regionalnym; ubolewa, że niektóre jednostki ochrony dzieci musiały przerwać pracę ze względu na brak środków finansowych; wzywa władze, aby zapewniły dostęp do tych jednostek również dzieciom na obszarach wiejskich;

16.  wyraża uznanie dla panującej w kraju atmosfery tolerancji religijnej, dobrej współpracy między wspólnotami religijnymi i ich pozytywnych relacji z instytucjami państwowymi; zwraca się do wszystkich właściwych organów i wspólnot religijnych o współpracę na rzecz ochrony i umacniania harmonii religijnej;

17.  przypomina, że jednym z głównych priorytetów jest potrzeba wprowadzenia skutecznych środków ustawodawczych i politycznych w celu wzmocnienia ochrony praw człowieka i praw mniejszości oraz strategii antydyskryminacyjnych; zauważa, że Romowie i Egipcjanie żyją w trudnych warunkach i często są narażeni na wykluczenie społeczne i dyskryminację; pochwala przyjęcie krajowego planu działania na rzecz integracji Romów i Egipcjan na lata 2015–2020 oraz skuteczniejsze wdrażanie strategii dotyczących integracji Romów; zauważa, że wciąż obawy budzą współczynniki skolaryzacji dzieci romskich i przedwczesnego kończenia przez nie nauki oraz sytuacja romskich i egipskich dzieci ulicy, a także przypadki ich przymusowych eksmisji bez rzetelnego procesu sądowego i zapewnienia odpowiedniego mieszkania zastępczego; apeluje o poprawę ochrony praw dziecka i udoskonalenie wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich; z zadowoleniem przyjmuje uchwałę parlamentu w sprawie ochrony praw i wolności osób należących do społeczności LGBTI; zauważa, że w czerwcu 2015 r. w Tiranie odbyła się, bez większych incydentów, druga parada równości; zaleca usunięcie z obowiązującego prawa przepisów dyskryminujących osoby transpłciowe i interseksualne; zwraca się do właściwych organów o dalszą poprawę klimatu integracji i tolerancji dla wszystkich mniejszości w kraju, w tym przez zwiększanie roli Państwowego Komitetu ds. Mniejszości;

18.  zaleca zajmowanie się problemem braku równości płci, dyskryminacji ze względu na płeć i przemocy domowej za pomocą odpowiednich mechanizmów; z zadowoleniem przyjmuje zmiany w kodeksie wyborczym przyjęte w kwietniu 2015 r., które wprowadzają wymóg 50% parytetu płci na listach kandydatów do rad miejskich;

19.  zauważa, że wciąż należy zapewnić egzekwowanie praw własności; apeluje o ukończenie procesu rejestracji i zwrotu mienia oraz przyznawania odszkodowań za nie, a także o skuteczne wdrożenie strategii dotyczącej praw własności na lata 2012–2020; wskazuje, że lepsze egzekwowanie praw własności pozytywnie wpłynie na inwestycje lokalne i zagraniczne;

20.  ponownie podkreśla kluczowe znaczenie profesjonalnych, niezależnych i pluralistycznych nadawców publicznych i mediów prywatnych; z niepokojem odnotowuje powszechną autocenzurę wśród dziennikarzy, którzy czasami napotykają fizyczne przeszkody w relacjonowani niektórych wydarzeń oraz padają ofiarą napaści lub gróźb z powodu wykonywanej pracy; z niepokojem odnotowuje ponadto przypadki bezpośredniej ingerencji w niezależność redakcyjną; ubolewa w związku z tym, że regionalnej bałkańskiej sieci dziennikarstwa śledczego grożono wniesieniem pozwu o zniesławienie w związku z prowadzonym przez nią dochodzeniem w sprawie przeszłości kryminalnej jednego z kandydatów na burmistrza podczas wyborów lokalnych w 2015 r.; apeluje o podjęcie działań w celu wzmocnienia dziennikarskich standardów zawodowych i etycznych; wzywa do czynienia większych wysiłków na rzecz wdrażania ustawy o mediach audiowizualnych; podkreśla potrzebę zwiększenia przejrzystości w kwestii reklam rządowych w mediach oraz podjęcia dodatkowych starań, aby w pełni zagwarantować niezależność Rady ds. Mediów Audiowizualnych oraz nadawcy publicznego; jest zaniepokojony zmieniającymi się procedurami wyboru dyrektora generalnego albańskiego publicznego nadawcy radiowo-telewizyjnego (RTSh); wzywa zarówno rząd, jak i opozycję do zapewnienia właściwego funkcjonowania nadawcy narodowego dzięki wskazaniu kompromisowego kandydata na stanowisko dyrektora; podkreśla, że należy dokończyć opóźniony proces cyfryzacji;

21.  zauważa, Albania jest umiarkowanie przygotowana do rozwijania funkcjonującej gospodarki rynkowej; z zadowoleniem przyjmuje lepszą ściągalność podatków i rządową kampanię przeciwko szarej strefie; wyraża zaniepokojenie wysokim poziomem bezrobocia, zwłaszcza bezrobocia wśród młodzieży i bezrobocia długotrwałego, które stanowi ponad 50% łącznego bezrobocia, mimo iż odnotowano wzrost zatrudnienia; apeluje o poświęcenie większej uwagi równym szansom oraz o podjęcie dalszych działań, aby zwiększyć zatrudnienie kobiet na rynku pracy; nadal ubolewa nad utrzymującymi się i rażącymi niedociągnięciami w zakresie praworządności, otoczenia regulacyjnego, egzekwowania praw własności i zwalczania korupcji, które przeszkadzają w wysiłkach zmierzających do poprawy otoczenia biznesowego; wzywa Albanię, by dzięki wprowadzeniu skutecznych reform gospodarczych kompleksowo rozwiązała palący problem, jakim wciąż jest duża szara strefa gospodarki w tym kraju, połączona z powszechną korupcją; apeluje o podjęcie działań w celu zajęcia się nieprawidłowościami w zakresie egzekwowania umów i praworządności, o zlikwidowanie wciąż ogromnej gospodarki nieformalnej oraz o priorytetowe potraktowanie programu konsolidacji budżetowej i redukcji długu publicznego; wzywa do większego wspierania mechanizmów ochrony konsumentów;

22.  wzywa Albanię do dalszych wysiłków na rzecz dostosowania prawodawstwa do prawa środowiskowego UE oraz do wymogów rozdziału 27; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje utworzenie krajowej agencji ds. obszarów chronionych oraz agencji ds. albańskiego wybrzeża;

23.  apeluje do albańskiego rządu o sprawowanie kontroli nad budową elektrowni wodnych na obszarach wrażliwych pod względem środowiskowym, takich jak region rzeki Wjosy, i na obszarach chronionych, a także o zachowanie integralności istniejących parków narodowych; zaleca poprawę jakości ocen oddziaływania na środowisko, które umożliwiałyby uwzględnianie unijnych standardów określonych w dyrektywie ptasiej i siedliskowej oraz w ramowej dyrektywie wodnej; wzywa rząd albański do zwiększenia przejrzystości przez udział społeczeństwa oraz konsultacje społeczne w sprawie planowanych projektów;

24.  wzywa Albanię do dokonania właściwych pomiarów dotyczących ochrony środowiska i gospodarki odpadami oraz do przyjęcia dodatkowych środków wymierzonych w niewłaściwe metody unieszkodliwiania i usuwania odpadów, zwłaszcza odpadów morskich;

25.  wzywa rząd do przyjęcia i wdrożenia krajowej strategii energetycznej; jest zaniepokojony tym, że Albania nie przedstawiła Wspólnocie Energetycznej planu działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, co doprowadziło do wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia; jest ponadto zaniepokojony faktem, że Albania nie dotrzymała w ramach Wspólnoty Energetycznej terminu dostosowania swojego prawa do dyrektywy z 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych; wzywa rząd do zintensyfikowania działań w obszarze efektywności energetycznej przez przyjęcie nowej ustawy o efektywności energetycznej budynków;

26.  wyraża uznanie dla Albanii za to, że pozostaje konstruktywnym partnerem w regionie i wykazuje proaktywną postawę we współpracy regionalnej; podkreśla znaczenie zapewnienia dobrosąsiedzkich stosunków, które pozostają kwestią zasadniczą; pozytywnie odnosi się do zaangażowania Albanii na rzecz inicjatyw w dziedzinie współpracy regionalnej podjętych na szczytach w sprawie Bałkanów Zachodnich w Berlinie w 2014 r. i w Wiedniu w 2015 r.; z zadowoleniem przyjmuje konstruktywną rolę Albanii w programie dotyczącym sieci połączeń; wzywa właściwe władze, by zapewniły pełne i szybkie wdrożenie norm technicznych i miękkich środków w dziedzinie transportu, które uzgodniono na wiedeńskim szczycie w sprawie Bałkanów Zachodnich w 2015 r., przed kolejnym szczytem, który ma się odbyć w Paryżu w 2016 r.;

27.  z zadowoleniem przyjmuje niezmienną wolę polityczną do poprawy stosunków z Serbią oraz zachęca Albanię i Serbię do podjęcia dalszych działań w zakresie promowania stabilności i współpracy regionalnej oraz dobrych stosunków sąsiedzkich; w świetle tych wysiłków zachęca Albanię do dalszych prac nad utworzeniem regionalnego biura ds. współpracy na rzecz młodzieży z siedzibą w Tiranie, które ma nadrzędne znaczenie dla dalszego pojednania w regionie, zwłaszcza wśród młodzieży; zaleca władzom przyspieszenie budowy dużych projektów infrastrukturalnych, takich jak linia kolejowa i nowoczesna autostrada między Tiraną a Skopje w ramach korytarza VIII; wyraża uznanie dla Albanii za pełne dostosowanie się do wszystkich odnośnych deklaracji w dziedzinie WPZiB oraz konkluzji Rady Europejskiej, a także za jej gotowość do udziału w europejskich programach pomocy i przesiedleń kierowanych do uchodźców syryjskich; apeluje do rządu, by nie ustawał w wysiłkach na rzecz rozwiązania problemu dużej liczby wyraźnie nieuzasadnionych wniosków o azyl składanych w państwach członkowskich oraz by podjął zdecydowane działania, w ramach mechanizmu monitorowania sytuacji po liberalizacji reżimu wizowego, w celu zaangażowania się w bliższą współpracę operacyjną i wymianę informacji z państwami członkowskimi i z krajami sąsiadującymi; wzywa ponadto rząd, aby rozważył podjęcie dalszych działań mających na celu poprawę społeczno-ekonomicznych warunków życia; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie ustanowienia unijnego wykazu bezpiecznych krajów pochodzenia oraz popiera umieszczenie Albanii w tym wykazie;

28.  w kontekście procesu berlińskiego popiera utworzenie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Bałkanów Zachodnich, które daje przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego z tego regionu okazję do wymiany idei, wyrażenia niepokojów i formułowania konkretnych zaleceń dla decydentów, oraz wzywa do kontynuacji tego procesu na następnym szczycie, który ma odbyć się w 2016 r. w Paryżu, i do zorganizowania warsztatów przygotowawczych dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w regionie;

29.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie się Albanii w zwalczanie radykalizacji i terroryzmu oraz przyjęcie odnośnych strategii bezpieczeństwa i planu działania; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zaktualizowane ramy strategiczne obejmują strategię zwalczania brutalnego ekstremizmu; jest zaniepokojony tym, że w Albanii, jak również w innych krajach, odnotowuje się zjawisko powrotu zagranicznych bojowników, islamskiej radykalizacji i brutalnego ekstremizmu; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte przez rząd albański, aby zapobiec odpływowi zagranicznych bojowników do ISIS w Iraku i Syrii; uważa, że niezwykle istotna jest dalsza realizacja skutecznej polityki zapobiegania islamskiej radykalizacji, zwalczanie brutalnego ekstremizmu we współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i wspólnotami religijnymi, zapobieganie przepływowi zagranicznych bojowników terrorystycznych i utrudnianie go, zwalczanie finansowania terroryzmu, a także opracowanie na potrzeby agencji wywiadu i organów ścigania specjalnego podejścia opartego na praworządności oraz spójnej polityki sądowej w odniesieniu do przestępców; zaleca ponadto zacieśnienie skutecznej współpracy regionalnej i współpracy z właściwymi służbami państw członkowskich w tej kwestii, w tym w zakresie wymiany informacji; jest zdania, że wszystkie działania podejmowane w tym celu powinny gwarantować przestrzeganie praw człowieka i podstawowych wolności zgodnie z normami i instrumentami międzynarodowymi;

30.  ubolewa, że z powodu braku ducha współpracy i kompromisu w albańskiej delegacji nie można obecnie przeprowadzić poważnej debaty na forum Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania, a na jego dziewiątym posiedzeniu nie udało się przyjąć żadnych zaleceń; nawołuje do podjęcia działań w celu umocnienia Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania, aby mógł on wnieść pozytywny wkład w proces akcesyjny Albanii;

31.  zwraca się do Komisji, aby włączyła do swoich przyszłych sprawozdań szczegółowe informacje o pomocy IPA dla Albanii oraz o wdrażaniu środków, zwłaszcza pomocy IPA przydzielonej na realizację kluczowych priorytetów i odnośnych projektów, mając na uwadze Deklarację Komisji w sprawie strategicznego dialogu z Parlamentem Europejskim;

32.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządowi i parlamentowi Albanii.


Sprawozdanie za 2015 r. w sprawie Bośni i Hercegowiny
PDF 381kWORD 146k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie sprawozdania na temat Bośni i Hercegowiny za 2015 r. (2015/2897(RSP))
P8_TA(2016)0135B8-0441/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony(1),

–  uwzględniając wniosek Bośni i Hercegowiny o członkostwo w Unii Europejskiej złożony dnia 15 lutego 2016 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie zawarcia Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony,

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej w sprawie Bałkanów Zachodnich przyjęte w dniach 19–20 czerwca 2003 r. i załącznik do nich zatytułowany „Agenda z Salonik dla Bałkanów Zachodnich: w kierunku integracji europejskiej”,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dni 16 marca, 12 października i 15 grudnia 2015 r. w sprawie Bośni i Hercegowiny,

–  uwzględniając pierwsze posiedzenie Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE–Bośnia i Hercegowina, które miało miejsce w Sarajewie w dniach 5–6 listopada 2015 r., oraz pierwsze posiedzenia Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia oraz Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia między Bośnią i Hercegowiną a UE, które miały miejsce, odpowiednio, w dniach 11 i 17 grudnia 2015 r.,

–  uwzględniając deklarację końcową przewodniczącego szczytu w sprawie Bałkanów Zachodnich, który odbył się dnia 27 sierpnia 2015 r. w Wiedniu, oraz zalecenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego na szczyt w Wiedniu w 2015 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 listopada 2015 r. zatytułowany „Strategia rozszerzenia UE” (COM(2015)0611) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Bosnia and Herzegovina 2015 Report” („Sprawozdanie na temat Bośni i Hercegowiny za 2015 r.”) (SWD(2015)0214),

–  uwzględniając pisemne zobowiązanie do integracji z UE przyjęte przez Prezydium Bośni i Hercegowiny w dniu 29 stycznia 2015 r. i zatwierdzone przez Zgromadzenie Parlamentarne Bośni i Hercegowiny w dniu 23 lutego 2015 r. oraz program reform dla Bośni i Hercegowiny na lata 2015–2018 przyjęty na wszystkich trzech szczeblach sprawowania rządów w lipcu 2015 r.,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie tego kraju, w tym rezolucję z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie obchodów rocznicy masakry w Srebrenicy(2) oraz z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie 20. rocznicy układu pokojowego z Dayton(3),

–  uwzględniając konferencję zatytułowaną „European future of Bosnia and Herzegovina – 20 years after Dayton-Paris Peace Agreement” („Europejska przyszłość Bośni i Hercegowiny – 20 lat po podpisaniu układu pokojowego z Dayton/Paryża”), która odbyła się w Parlamencie Europejskim w dniu 9 grudnia 2015 r.,

–  uwzględniając prace Cristiana Dan Predy, stałego sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych ds. Bośni i Hercegowiny,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że UE jest nadal zaangażowana w działania na rzecz europejskiej przyszłości Bośni i Hercegowiny, a także na rzecz jej integralności terytorialnej, suwerenności i jedności;

B.  mając na uwadze, że przystąpienie do UE to proces pluralistyczny, który wymaga konsensusu w sprawie programu reform; mając na uwadze, że najważniejszym elementem reform instytucjonalnych, gospodarczych i społecznych muszą być obywatele Bośni i Hercegowiny;

C.  mając na uwadze, że UE rozpoczęła stosowanie nowego podejścia do Bośni i Hercegowiny, aby kraj ten mógł osiągnąć postępy na drodze do integracji europejskiej oraz aby podjął stojące przed nim wyzwania społeczno-gospodarcze i związane z praworządnością, co umożliwi mu przygotowanie się do przyszłego członkostwa; mając na uwadze, że w wyniku zastosowania tego podejścia w dniu 1 czerwca 2015 r. wszedł w życie Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu;

D.  mając na uwadze, że niezbędny jest skuteczny mechanizm koordynacji działań poszczególnych szczebli sprawowania rządów w sprawach dotyczących UE, aby podnieść poziom interakcji z UE, ułatwić dostosowywanie do przepisów unijnych oraz ich wdrażanie i egzekwowanie, a także sprawić, by złożenie przez Bośnię i Hercegowinę wniosku o członkostwo w UE zakończyło się sukcesem; mając na uwadze, że dnia 26 stycznia 2016 r. Rada Ministrów Bośni i Hercegowiny przyjęła decyzję w sprawie systemu koordynacji procesu integracji europejskiej Bośni i Hercegowiny; mając na uwadze, że postępy w koordynacji w sprawach dotyczących UE przybliżą Bośnię i Hercegowinę do możliwości pełnego korzystania z funduszy UE;

E.  mając na uwadze, że 84 500 osób w tym kraju to wciąż przesiedleńcy wewnętrzni, a w krajach ościennych, w Europie i na całym świecie wciąż przebywa ogromna liczba uchodźców z Bośni i Hercegowiny;

F.  mając na uwadze, że silne poparcie polityczne ma zasadnicze znaczenie dla podniesienia skuteczności struktury instytucjonalnej tego kraju;

1.  z zadowoleniem przyjmuje pierwsze bardziej pozytywne sprawozdanie Komisji w sprawie Bośni i Hercegowiny oraz przypomina o swoim bezwarunkowym zaangażowaniu na rzecz europejskiej przyszłości Bośni i Hercegowiny; wzywa władze, by wykazały się determinacją w kontynuowaniu reform instytucjonalnych i społeczno-gospodarczych, w tym w ich rzeczywistym wdrażaniu, oraz by osiągały stałe postępy na drodze do integracji z UE; wzywa do przejrzystości w procesie planowania i wdrażania reform; z zadowoleniem przyjmuje wspólny plan działań państwa i jego części składowych na rzecz wdrożenia programu reform na lata 2015–2018 oraz wzywa do jego zharmonizowanego wdrożenia w celu wprowadzenia rzeczywistych, widocznych zmian w całym kraju oraz poprawy warunków życia wszystkich obywateli Bośni i Hercegowiny;

2.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w dniu 15 lutego 2016 r. Bośnia i Hercegowina złożyła wniosek o członkostwo w UE; wzywa Radę do jak najszybszego rozpatrzenia tego wniosku oraz do bezzwłocznego przekazania go Komisji, by można było rozpocząć przygotowywanie opinii;

3.  odnotowuje fakt, że w dniu 26 stycznia 2016 r. Rada Ministrów Bośni i Hercegowiny przyjęła decyzję o ustanowieniu mechanizmu koordynacji w sprawach UE, a w dniu 9 lutego 2016 r. – stanowisko negocjacyjne w sprawie dostosowania układu o stabilizacji i stowarzyszeniu w związku z przystąpieniem Chorwacji do UE; przypomina, że UE potrzebuje tych elementów, obok istotnych postępów we wdrażaniu programu reform, by uznać wniosek o członkostwo za wiarygodny; apeluje o bezzwłoczne ujednolicenie stanowisk części składowych państwa w sprawie przyjętego mechanizmu koordynacji i zachęca do dalszego udoskonalania go dzięki współpracy między wszystkimi zainteresowanymi stronami; wzywa do jego szybkiego wdrożenia oraz konstruktywnej współpracy w kwestiach związanych z UE; podkreśla, że mechanizm ten jest niezbędny do skutecznego podejmowania decyzji w procesie przystąpienia do UE; z zadowoleniem przyjmuje pierwsze konkretne konsultacje, które odbyły się na szczeblu parlamentarnym i mają na celu pełne wdrożenie mechanizmu koordynacji, oraz zdecydowanie zachęca do dalszej intensyfikacji takich spotkań między instytucjonalnymi zainteresowanymi stronami; ponownie apeluje o dostosowanie koncesji handlowych przyznanych na mocy układu o stabilizacji i stowarzyszeniu; uważa, że pełne wdrożenie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, w tym jego dostosowanie, stanowi ważny element zobowiązań Bośni i Hercegowiny wobec UE i jeden z warunków wstępnych zatwierdzenia kandydatury do członkostwa; zaleca również Bośni i Hercegowinie współpracę z państwami członkowskimi UE, służącą osiąganiu postępów na drodze do UE;

4.  przypomina o potrzebie kontynuowania również reform konstytucyjnych, prawnych i politycznych, które przekształcą Bośnię i Hercegowinę we w pełni skuteczne, integracyjne i funkcjonalne państwo, gwarantujące równość i reprezentację demokratyczną wszystkich składających się nań narodów i wszystkich obywateli, a także zapewniające wszystkim obywatelom na równych zasadach możliwość kandydowania, uzyskania mandatu wyborczego, a także sprawowania urzędu na wszystkich szczeblach politycznych niezależnie od pochodzenia etnicznego i wyznania, zgodnie z zasadami wyrażonymi w poprzedniej rezolucji Parlamentu, w tym z kryteriami kopenhaskimi, dorobkiem prawnym UE, zaleceniami Komisji Weneckiej, a także z europejską konwencją praw człowieka i odnośnymi decyzjami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; wzywa władze do aktywnego propagowania zasad prawowitej reprezentacji, federalizmu, decentralizacji i pomocniczości, a także wartości europejskich i znaczenia europejskiej perspektywy; zwraca się do instytucji UE o aktywne zaangażowanie w działania na rzecz znalezienia trwałego rozwiązania dla systemu konstytucyjnego Bośni i Hercegowiny;

5.  apeluje do przywódców politycznych i religijnych o powstrzymanie się od nacjonalistycznej i secesjonistycznej retoryki, która prowadzi do podziałów i polaryzuje społeczeństwo, a także o kontynuowanie dialogu politycznego i działań służących wzajemnemu poszanowaniu, konsensusowi i współpracy między prawowitymi przedstawicielami politycznymi oraz ochronie różnorodności społeczeństwa tego kraju; apeluje do wszystkich obywateli o pojednanie i współpracę, które są najważniejszymi warunkami umożliwiającymi realizację perspektywy europejskiej;

6.  podkreśla istotną rolę oddolnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego w procesie budowania pokoju i pojednania, zwłaszcza znaczenie udziału młodzieży w dialogu i wymianie międzykulturowej, a także w sferze polityki; zwraca uwagę na ważną rolę działaczy kultury, artystów, pisarzy i przedstawicieli środowisk akademickich w propagowaniu dialogu i zrozumienia między różnymi grupami społecznymi; wzywa do propagowania edukacji na rzecz demokracji, praw podstawowych i obywatelstwa w Bośni i Hercegowinie;

7.  odnotowuje fakt, że prezydent Republiki Serbskiej zapowiedział odroczenie planowanego referendum w Republice Serbskiej w sprawie państwowego szczebla sądownictwa w Bośni i Hercegowinie; ubolewa jednak, że decyzja ta nie została uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe Republiki Serbskiej; wzywa do całkowitego zarzucenia pomysłu referendum, gdyż jest ono równoznaczne z kwestionowaniem spójności, suwerenności i integralności państwa oraz stanowi zagrożenie dla dążeń do poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej wszystkich obywateli Bośni i Hercegowiny oraz do dalszych postępów w procesie integracji europejskiej; podkreśla, że niedostatkami sądownictwa w Bośni i Hercegowinie należy zająć się w ramach zorganizowanego dialogu na temat wymiaru sprawiedliwości, w duchu współpracy, a nie w formie jednostronnych inicjatyw; przypomina, że na mocy porozumienia z Dayton Republika Serbska nie ma prawa do secesji;

8.  jest głęboko zaniepokojony oświadczeniami ministra spraw wewnętrznych Republiki Serbskiej na temat przyszłego szkolenia specjalnych jednostek policji Republiki Serbskiej w Federacji Rosyjskiej, zacieśnienia współpracy, zwłaszcza w zakresie wymiany informacji, a także zamiaru zakupu rosyjskiego sprzętu wojskowego; wzywa władze Republiki Serbskiej, by nie prowadziły niezależnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, która mogłaby podważać politykę na szczeblu państwa;

9.  z zadowoleniem przyjmuje wejścia w życie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu i fakt, że pierwszym wspólnym organem utworzonym na podstawie układu był Parlamentarny Komitet Stabilizacji i Stowarzyszenia; głęboko ubolewa jednak, że nie zdołał on przyjąć swojego regulaminu z powodu prób wprowadzenia do niego zasady blokowania decyzji przez jedną z grup etnicznych; przypomina, że układ o stabilizacji i stowarzyszeniu wymaga przyjęcia regulaminu, a jego nieprzyjęcie stanowi bezpośrednie naruszenie zasad wdrażania układu; apeluje do delegacji bośniackiej o konstruktywne działania w tej dziedzinie, zmierzające do bezzwłocznego przyjęcia regulaminu Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia na jego najbliższym posiedzeniu; z zadowoleniem przyjmuje pierwsze posiedzenie Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia między Bośnią i Hercegowiną a UE, które odbyło się w dniu 11 grudnia 2015 r.;

10.  wyraża ubolewanie, że utrzymuje się powszechna korupcja, w tym na najwyższym szczeblu, a zobowiązania polityczne nie przyniosły namacalnych rezultatów; nadal jest zaniepokojony słabością ram prawnych i instytucjonalnych służących zwalczaniu korupcji, umożliwiającą bezkarny udział w praktykach korupcyjnych, oraz niewielką liczbą prawomocnych wyroków skazujących w sprawach dotyczących korupcji; apeluje o poprawę wyników, jeśli chodzi o skuteczne dochodzenia i ściganie sprawców w głośnych sprawach dotyczących korupcji – z udziałem polityków, urzędników wysokiego szczebla oraz organów regulacyjnych, a także w ramach zamówień publicznych i prywatyzacji; wyraża uznanie dla przyjęcia strategii antykorupcyjnej i planu działania na lata 2015–2019 oraz wzywa do przeznaczenia wystarczających środków budżetowych na ich wdrożenie; apeluje o znaczne zacieśnienie współpracy między organami w całym kraju; wzywa do utworzenia specjalnych struktur służących zapobieganiu korupcji i monitorowaniu jej oraz do przyjęcia dokumentów dotyczących strategii zapobiegania korupcji na wszystkich szczeblach sprawowania rządów; apeluje o pełne i bezzwłoczne wdrożenie zaleceń Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO);

11.  podkreśla, że działający i stabilny wymiar sprawiedliwości ma kapitalne znaczenie dla zapewnienia praworządności w kraju i jego dalszych postępów na drodze do UE; jest zaniepokojony zwiększonymi naciskami na sądownictwo ze strony podmiotów politycznych; stwierdza pilną potrzebę poprawy niezawisłości sądownictwa w Bośni i Hercegowinie; jest szczególnie zaniepokojony przypadkami ingerencji politycznych w postępowania sądowe, upolitycznieniem procedur mianowania na stanowiska w sądownictwie, utrzymującym się podziałem na cztery różne systemy prawne oraz brakiem skutecznego i obiektywnego systemu oceny kwalifikacji zawodowych sędziów; z zadowoleniem przyjmuje uaktualnioną strategię reform wymiaru sprawiedliwości na lata 2014–2018 i apeluje o opracowanie planu działań służących realizacji tej strategii, który skupi się przede wszystkim na dążeniach do harmonizacji w wymiarze ogólnokrajowym; uważa, że zasadnicze znaczenie ma zapewnienie bardziej profesjonalnego, niezależnego i rozliczalnego wymiaru sprawiedliwości, co obejmuje systematyczne stosowanie obiektywnych kryteriów mianowania; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ministrowie sprawiedliwości państwa i jego części składowych podpisali protokół mający na celu zreformowanie sądownictwa na szczeblu państwowym oraz Wysokiej Rady Sędziów i Prokuratorów; z zadowoleniem przyjmuje powołanie rzeczników praw obywatelskich, ale jest zaniepokojony utrzymującymi się trudnościami finansowymi i kadrowymi w biurze rzecznika praw obywatelskich; wzywa do szybkiego przyjęcia ustawy o reformie urzędu rzecznika praw obywatelskich;

12.  jest nadal zaniepokojony faktem, że dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej jest mocno ograniczony; apeluje do właściwych organów o przyjęcie ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej na szczeblu państwa, co stanowi warunek zagwarantowania równego, skutecznego i niedyskryminacyjnego dostępu do wymiaru sprawiedliwości; uważa, że wdrożenie takiej ustawy jest kluczowe dla zwiększenia wiary obywateli w praworządność;

13.  zdecydowanie potępia wciąż obowiązującą ustawę o porządku publicznym w Republice Serbskiej, która podważa podstawowe prawa demokratyczne: wolność zrzeszania się i zgromadzeń oraz wolność mediów; wzywa do pełnego wdrożenia ustawy o swobodnym dostępie do informacji, gdyż dostęp ten wciąż nie jest systematyczny, a często jest ograniczany przez odwoływanie się do prawa do prywatności oraz ochrony interesów handlowych spółek prowadzących interesy z rządem, co pozbawia obywateli skutecznych środków odwoławczych w razie odmowy udzielenia informacji; pochwala przyjęcie poprawek do kodeksu karnego Bośni i Hercegowiny, dostosowujących do norm międzynarodowych przepisy dotyczące tortur, wymuszonego zaginięcia i gwałtu; wzywa władze do uwzględnienia w kodeksie karnym przestępstw kryminalnych wyszczególnionych w protokole dodatkowym do międzynarodowej Konwencji o cyberprzestępczości;

14.  wyraża opinię, że istotne znaczenie ma zacieśnienie współpracy między parlamentami na szczeblu państwa, jego części składowych i dystryktu Brczko oraz organizowanie ich wspólnych posiedzeń; odnotowuje zobowiązania podjęte w ramach partnerstwa parlamentarnego i wzywa do pilnego wdrożenia wynikających z niego zaleceń, a także do wprowadzenia w życie uzgodnionych ram współpracy; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje podpisanie projektu mechanizmu współpracy parlamentów w Bośni i Hercegowinie w działaniach związanych z procesem integracji z UE; apeluje o poprawę ogólnej koordynacji między zgromadzeniami kantonalnymi;

15.  odnotowuje rolę wspólnej komisji parlamentarnej ds. bezpieczeństwa i obrony w zapewnianiu demokratycznej kontroli nad siłami zbrojnymi Bośni i Hercegowiny; jest zaniepokojony powszechnym nielegalnym przetrzymywaniem broni przez ludność oraz ogromnymi zapasami amunicji i broni pozostającymi pod kontrolą sił zbrojnych; pochwala postępy poczynione przez siły zbrojne w likwidowaniu najbardziej niestabilnej amunicji oraz zbudowania trwałej zdolności zarządzania pozostałymi zapasami; apeluje o przyjęcie całościowego podejścia w celu zajęcia się nierozwiązanym problemem odminowania kraju do 2019 r.; wzywa Komisję i wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel do zwiększenia pomocy na te działania;

16.  wzywa członków grupy roboczej ds. opracowania zmian w ordynacji wyborczej Bośni i Hercegowiny do zadbania o to, by zmiany te stały się podstawą prawdziwie demokratycznych wyborów będących wyrazem suwerenności; podkreśla, że warunkiem przeprowadzenia demokratycznych wyborów jest możliwość korzystania z szeregu innych praw człowieka i podstawowych wolności w sposób ciągły i bez dyskryminacji ze względu na pochodzenie etniczne, religię, płeć, poglądy polityczne lub inne, majątek, urodzenie lub inne elementy statusu społecznego, a także bez arbitralnych i nieuzasadnionych ograniczeń;

17.  wyraża opinię, że rozdrobnienie administracji publicznej, jej upolitycznienie oraz słaba koordynacja polityczna utrudniają reformy instytucjonalne i ustawodawcze oraz wpływają na świadczenie usług użyteczności publicznej na rzecz obywateli; apeluje do właściwych organów wszystkich szczebli o usprawnienie planowania polityki w wymiarze średnioterminowym oraz o opracowanie całościowych, ogólnokrajowych ram reform administracji publicznej i programu zarządzania finansami publicznymi, zgodnie z europejskimi zasadami administracji publicznej określonymi przez OECD/SIGMA dla państw ubiegających się o członkostwo w UE;

18.  uznaje rolnictwo za jeden z kluczowych sektorów gospodarki Bośni i Hercegowiny, ponieważ około 20 % społeczeństwa jest bezpośrednio lub pośrednio zależne od tego sektora; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w dziedzinie bezpieczeństwa żywności i polityki weterynaryjnej, a także decyzję Komisji o zgodzie na wywóz mleka i przetworów mlecznych z Bośni i Hercegowiny do UE; zachęca do większych wysiłków w celu dostosowania oficjalnego systemu kontroli weterynaryjnych i fitosanitarnych do norm europejskich, a także do utworzenia niezbędnych struktur instytucjonalnych umożliwiających korzystanie z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej w zakresie rozwoju obszarów wiejskich; apeluje do rządu o poparcie utworzenia ministerstwa rolnictwa na szczeblu państwowym oraz odnośnej strategii rozwoju;

19.  jest zaniepokojony, że mechanizmy współpracy między rządem a organizacjami społeczeństwa obywatelskiego są niewystarczające, co przejawia się m.in. ich ograniczona zdolnością do udziału w dialogu politycznym w sprawie programu reform; za sprawę zasadniczą uważa zwiększenie roli społeczeństwa obywatelskiego oraz włączenie obywateli w proces integracji z UE; ponawia apel o utworzenie i wdrożenie przejrzystych i pluralistycznych mechanizmów konsultacji publicznych; apeluje do właściwych organów wszystkich szczebli o poprawę stosownych ram prawnych i finansowych, przyjęcie krajowej strategii na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego i zapewnienie im przejrzystego finansowania publicznego, aby wspierać bardziej partycypacyjną i pluralistyczną demokrację w całym kraju; wzywa organizacje i działaczy społeczeństwa obywatelskiego do znacznego zwiększenia ich potencjału i rozbudowy struktur oraz do współpracy z władzami Bośni i Hercegowiny, ale także z UE i społecznością międzynarodową; apeluje do wymienionych organów o wsparcie wspomnianych organizacji i działaczy w tych staraniach;

20.  zwraca uwagę na brak koordynacji we wdrażaniu strategii zwalczania przestępczości zorganizowanej na lata 2014–2016; apeluje o przyjęcie i wdrożenie nowej strategii i planu działania w sprawie prania pieniędzy, które będą zgodne z zaleceniami Komitetu Ekspertów ds. Oceny Środków Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu; podkreśla potrzebę stosowania podejścia kierującego się dobrem ofiary oraz opracowania wielodyscyplinarnej i kompleksowej strategii zwalczania handlu narkotykami i handlu ludźmi; wzywa władze UE i Bośni i Hercegowiny do współpracy na rzecz skutecznego zwalczania handlu ludźmi i zapewnienia ochrony ofiarom; wyraża zadowolenie z przyjęcia planu działania na rzecz zwalczania handlu ludźmi w Bośni i Hercegowinie na lata 2016–2019, w którym położono nacisk na problemy związane z pracownikami migrującymi i przymusowym żebractwem dzieci, a także wzywa do jego skutecznego wdrożenia; pozostaje zaniepokojony znaczną ilością nielegalnej broni w Bośni i Hercegowinie, która z łatwością trafia do UE; apeluje do właściwych organów o zwiększenie wysiłków na rzecz ścigania pośredników handlu bronią i przemytników broni oraz zwalczania niekontrolowanego rozprzestrzeniania broni i nielegalnego handlu bronią, zwłaszcza bronią strzelecką i lekką, także poprzez ściślejszą współpracę regionalną oraz współpracę między Bośnią i Hercegowiną a UE;

21.  zachęca właściwe organy do opracowania planu działania na rzecz wdrożenia strategii zapobiegania terroryzmowi oraz zwalczania terroryzmu na lata 2015–2020; apeluje do władz o wzmocnienie działań na rzecz zapewnienia skuteczniejszej, ogólnokrajowej współpracy między policją, wywiadem i agencjami bezpieczeństwa w celu zwalczania terroryzmu i brutalnego ekstremizmu; wzywa do wzmocnienia potencjału Bośni i Hercegowiny w zakresie zwalczania terroryzmu; wzywa właściwe organy do podjęcia większych wysiłków na rzecz zwalczania finansowania terroryzmu, w tym stworzenia ram prawnych umożliwiających zamrożenie aktywów grup terrorystycznych; uważa, że konieczna jest koordynacja operacji bezpieczeństwa w Bośni i Hercegowinie, a także wymiana danych wewnątrz kraju; podkreśla, że nadrzędne znaczenie ma również ściślejsza współpraca między regionalnymi służbami bezpieczeństwa, oraz zachęca do dalszej współpracy w tym zakresie;

22.  podkreśla, że Bośnia i Hercegowina poważnie ucierpiała na skutek zjawiska zagranicznych bojowników i radykalizacji; wyraża zaniepokojenie radykalizacją wśród młodych ludzi, którzy licznie – w porównaniu z innymi państwami regionu – przyłączają się do Państwa Islamskiego; wzywa do kontynuowania i nasilenia działań mających na celu zwalczanie radykalizacji i terroryzmu; z zadowoleniem przyjmuje działania na rzecz wzmocnienia dialogu międzyreligijnego, w tym wspólne oświadczenie przywódców politycznych i religijnych potępiające terroryzm i brutalny ekstremizm; z zadowoleniem przyjmuje pierwsze wyroki w sprawach dotyczących zagranicznych bojowników w związku z przestępstwami finansowania działań terrorystycznych, publicznego zachęcania do działań terrorystycznych oraz organizowania działalności Państwa Islamskiego i przyłączania się do niego; domaga się natychmiastowego opracowania skutecznych programów deradykalizacji oraz bezzwłocznego podjęcia wysiłków na rzecz zapewnienia lepszych perspektyw ekonomicznych dla młodych ludzi w Bośni i Hercegowinie, zgodnie z pozytywnym programem na rzecz młodzieży na Bałkanach Zachodnich, zniechęcając ich w ten sposób do utożsamiania się z radykalnymi i ekstremistycznymi ideologiami; zachęca do podejmowania wysiłków na rzecz zaangażowania mediów, społeczności akademickiej i społeczeństwa obywatelskiego w szerzenie wiedzy na temat czynników ryzyka umożliwiających przeradzanie się radykalizacji w brutalny ekstremizm; zachęca do rozwijania krajowych i regionalnych sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw w oparciu o najlepsze praktyki i narzędzia dostępne dzięki unijnej sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw; zachęca do bliższej współpracy ze służbami bezpieczeństwa w UE i krajach ościennych, w tym do wymiany informacji; zachęca do realizowania operacji policyjnych w całej Bośni i Hercegowinie, prowadzących do aresztowania osób podejrzewanych o organizowanie, wspieranie i finansowanie działalności terrorystycznej;

23.  zwraca uwagę, że prawne i instytucjonalne ramy przestrzegania praw człowieka wymagają istotnych ulepszeń; apeluje o opracowanie ogólnokrajowej strategii antydyskryminacyjnej, we współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; ponownie apeluje o włączenie do prawa antydyskryminacyjnego jednoznacznej definicji tożsamości płciowej i orientacji seksualnej oraz uwzględnienie w nim wieku i niepełnosprawności jako podstaw dyskryminacji; domaga się skutecznego wdrożenia tego prawa, a także wzmocnienia roli rzecznika praw człowieka; wyraża zaniepokojenie dyskryminowaniem osób niepełnosprawnych, jeśli chodzi o zatrudnienie, edukację, dostęp do opieki zdrowotnej oraz świadczenie innych usług; wyraża zaniepokojenie przemocą powodowaną nienawiścią, nawoływaniem do nienawiści oraz doniesieniami o wzroście liczby gróźb wobec osób LGBTI; zachęca rząd do rozwiązania tego problemu między innymi przez podjęcie działań na rzecz zwiększenia wiedzy na temat praw osób LGBTI wśród pracowników wymiaru sprawiedliwości, organów ścigania oraz opinii publicznej; zauważa znaczne postępy w zakresie realizacji procesu rejestracji obywatelskiej Romów, wciąż jednak niepokoi się ograniczonymi działaniami w zakresie poprawy ich stanu zdrowia, dostępu do edukacji i perspektyw zatrudnienia; wzywa władze przede wszystkim do zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć; apeluje o wykreślenie z konstytucji Republiki Serbskiej zapisu w sprawie kary śmierci;

24.  ubolewa nad brakiem postępów w sprawach Sejdić-Finci i Zornić i przypomina, że Bośnia i Hercegowina dopuszcza się w tych sprawach naruszeń orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; ponownie podkreśla, że niewykonanie orzeczeń w tych sprawach nadal prowadzi do dyskryminacji obywateli Bośni i Hercegowiny, a tym samym może stanowić przeszkodę na drodze do przystąpienia tego kraju do UE;

25.  domaga się bardziej stanowczego i dokładnego prowadzenia dochodzeń i ścigania sprawców w sprawach o przestępstwo z nienawiści i nawoływanie do nienawiści, w tym na tle etnicznym, a także o rozpowszechnianie ideologii ekstremistycznych za pośrednictwem mediów społecznościowych; ubolewa nad tym, że Federacja pozostaje jedynym terytorium na Bałkanach Zachodnich, gdzie nakładanie kar za przestępstwa z nienawiści nie jest uregulowane w prawie karnym, i apeluje o włączenie takiego przepisu; wzywa również do włączenia przepisu dotyczącego mowy nienawiści do przepisów prawa karnego wszystkich części składowych;

26.  ponownie zaznacza, że prawo wyborcze i system wyborczy muszą zapewniać wszystkim trzem narodom składowym i wszystkim innym obywatelom możliwość wolnego i niezależnego wybierania ich własnych prawowitych przedstawicieli politycznych w instytucjach i władzach;

27.  podkreśla istotną rolę społeczeństwa obywatelskiego w ochronie i promowaniu praw mniejszości w kraju, a także wspieraniu społecznej harmonii i tolerancji oraz zapewnianiu społeczeństwu lepszego zrozumienia korzyści płynących z różnorodności; apeluje o dalsze angażowanie społeczeństwa obywatelskiego w rozwiązywanie problemów związanych z podziałem etnicznym, aby pomóc krajowi zbliżyć się do UE; wzywa także do lepszej koordynacji między właściwymi organami a organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w celu zapewnienia lepszego egzekwowania prawa dotyczącego mniejszości;

28.  wyraża zadowolenie z powodu przyjęcia strategii na lata 2015–2018 na rzecz wdrożenia Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej; domaga się pilnego przyjęcia i stosowania strategii ramowej na rzecz wdrażania konwencji stambulskiej; wyraża zaniepokojenie brakiem kompleksowych ram prawnych na szczeblu państwa dotyczących napaści na tle seksualnym, jak również odpowiedniego mechanizmu odszkodowań dla ofiar; apeluje do właściwych organów o zapewnienie odpowiedniego finansowania tzw. bezpiecznych schronisk i ulepszenia odnośnych przepisów, a także o ustanowienie zharmonizowanego systemu monitorowania i gromadzenia danych dotyczących przypadków przemocy wobec kobiet; apeluje również o podjęcie wszelkich możliwych działań na rzecz zwiększenia udziału kobiet w polityce i zatrudnieniu, poprawy ich sytuacji społecznej i ekonomicznej, zwłaszcza w odniesieniu do dostępu do prawa do urlopu macierzyńskiego i do świadczeń z tytułu macierzyństwa, a także promowania, ochrony i wzmocnienia praw kobiet; wzywa władze na wszystkich szczeblach do szerzenia wiedzy w tym zakresie przy pomocy społeczeństwa obywatelskiego, tak by kobiety wykorzystywały ochronę przewidzianą w prawie;

29.  podkreśla kluczową rolę kształcenia w tworzeniu i promowaniu tolerancyjnego i integracyjnego społeczeństwa, a także we wspieraniu współpracy i spójności w obrębie różnych kultur, wyznań i grup etnicznych; z żalem odnotowuje powolne postępy w zakresie rozwiązania problemu „dwóch szkół pod jednym dachem” i innych form segregacji i dyskryminacji w szkołach oraz ubolewa, że wciąż nie opracowano wspólnego programu nauczania; apeluje o podjęcie konkretnych działań na rzecz rozpoczęcia desegregacji systemu edukacyjnego; podkreśla potrzebę istotnych działań na rzecz poprawy skuteczności fragmentarycznego systemu edukacji, przy jednoczesnym zagwarantowaniu prawa do równych szans w kształceniu we wszystkich językach urzędowych Bośni i Hercegowiny oraz prawa każdej społeczności do nauczania w jej własnym języku; wzywa władze do zapewnienia skutecznego wdrożenia zasad edukacji integracyjnej w odniesieniu do dzieci niepełnosprawnych;

30.  z zadowoleniem przyjmuje aktywny udział Bośni i Hercegowiny w platformie Bałkanów Zachodnich na rzecz edukacji i szkolenia, jak również dalsze uczestnictwo w programie Erasmus+ i w Oknie Młodzieżowym Bałkanów Zachodnich, które mają ogromne znaczenie w zwalczaniu bardzo wysokiej stopy bezrobocia osób młodych; z zadowoleniem przyjmuje również zobowiązanie Bośni i Hercegowiny do wzięcia udziału w badaniu PISA OECD w 2018 r.; uważa to badanie za użyteczny instrument służący przedyskutowaniu jakości kształcenia i koniecznych reform; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wszystkich trzynaście ministerstw edukacji i wszystkie powiązane agencje wyraziły wolę uczestniczenia w tym wspólnym działaniu; wzywa Komisję do rozważenia sfinansowania udziału Bośni i Hercegowiny w tym badaniu z funduszy przedakcesyjnych;

31.  podkreśla, że niezależne i profesjonalne instytucje mediów to jeden z kluczowych elementów dobrze prosperującego społeczeństwa demokratycznego; jest w związku z tym zaniepokojony zaległościami w zakresie wolności wypowiedzi, przypadkami wywierania presji politycznej i zastraszania dziennikarzy, w tym poddawaniem niektórych mediów fałszywym inspekcjom finansowym i innym przez lokalne i krajowe organy polityczne, oraz ciągłej polaryzacji mediów reprezentujących poszczególne linie polityczne i etniczne; wzywa właściwe organy do przeprowadzenia gruntownego śledztwa w sprawie ataków na dziennikarzy i do utworzenia ram prawnych dla ochrony dziennikarzy; wzywa ponadto do podjęcia bezzwłocznych działań na rzecz zabezpieczenia niezależności politycznej, instytucjonalnej i finansowej Urzędu Regulacyjnego ds. Komunikacji oraz do zapewnienia przejrzystości struktury własnościowej mediów poprzez wypełnienie wszystkich luk legislacyjnych, które systematycznie uniemożliwiają pełną przejrzystość; zauważa, że wdrożenie tych środków ma kluczowe znaczenie dla wyeliminowania wszelkich niepożądanych wpływów politycznych; apeluje o podjęcie działań w celu zapewnienia pluralizmu mediów oraz nadawania programów we wszystkich językach urzędowych; domaga się także zwiększenia niezależności redakcyjnej i stabilności finansowej mediów publicznych z uwagi na znaczenie istnienia nadawcy publicznego dla jedności Bośni i Hercegowiny; wyraża zaniepokojenie w związku z tym, że nie wszczyna się postępowań w sprawie ukierunkowanych ataków elektronicznych na strony informacyjne;

32.  z zadowoleniem przyjmuje postępy w nadrabianiu zaległości w sprawach dotyczących zbrodni wojennych; odnotowuje zastrzeżenia Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Byłej Jugosławii (MTKJ) dotyczące niewystarczających działań następczych po stronie oskarżyciela publicznego w sprawie ponawianych wniosków o rozstrzygnięcie spraw dotyczących zbrodni wojennych; apeluje o dokonanie przeglądu krajowej strategii dotyczącej zbrodni wojennych, o skuteczniejsze i lepsze ściganie aktów przemocy seksualnej w czasie wojny oraz o zwiększenie ochrony ofiar; apeluje o podjęcie działań na rzecz zagwarantowania im prawa do skutecznego zadośćuczynienia;

33.  zauważa pewne działania i domaga się większych postępów w zakresie trwałego powrotu osób wewnętrznie przesiedlonych i uchodźców, w tym w zakresie zatrudnienia, edukacji, ochrony socjalnej, zwrotu mienia i opieki zdrowotnej na szczeblu lokalnym; podkreśla znaczenie zachęcania ich do trwałego powrotu do Bośni i Hercegowiny, zwłaszcza do Republiki Serbskiej; apeluje do organów władzy na wszystkich szczeblach o ochronę tych osób i przyspieszenie procesu ich powrotu dzięki wprowadzeniu i zastosowaniu wszelkich niezbędnych środków legislacyjnych i administracyjnych; wzywa do skutecznego wdrożenia zweryfikowanej strategii dotyczącej załącznika VII do porozumienia pokojowego z Dayton; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiedniego wsparcia finansowego i wsparcia w zakresie projektów, aby ułatwić ten proces; zwraca uwagę na ciągle wysoką liczbę osób zaginionych i apeluje do władz o zapewnienie intensywnej współpracy oraz o zwiększenie wysiłków na rzecz odnalezienia 7 019 osób nadal uznawanych za zaginione w wyniku wojny; podkreśla potrzebę dalszego opracowywania alternatywnych podejść do sprawiedliwości, między innymi przy wykorzystaniu strategii UNDP dotyczącej sprawiedliwości okresu przejściowego; wzywa władze w Bośni i Hercegowinie, by zainwestowały znaczne zasoby w odpowiednie programy;

34.  zauważa, że choć powojenna odbudowa w Bośni i Hercegowinie okazała się dużym sukcesem i przybliżyła kraj do UE, wciąż pozostają wyzwania w zakresie trwałości procesu pojednania; podkreśla zatem znaczenie edukacji dotyczącej pojednania i wzajemnego zrozumienia w społeczeństwie;

35.  z zadowoleniem przyjmuje wzrost zarejestrowanego zatrudnienia oraz podjęcie pierwszych kroków w kierunku wzmocnienia koordynacji polityki i poprawy klimatu biznesowego; pozostaje zaniepokojony z powodu wywierania przez państwo wpływu na gospodarkę, jakości finansów publicznych, wysokiego stopnia zależności od finansowania z międzynarodowych kredytów inwestycyjnych, niejasnego pochodzenia międzynarodowych inwestycji i trudnych warunków na ryku pracy; podkreśla potrzebę walki ze stale wysokim bezrobociem długotrwałym (27,6%), w tym bardzo wysokim poziomem bezrobocia osób młodych (62,7%) i rozbudowaną gospodarką nieformalną, a także poprawy funkcjonowania rynku pracy;

36.  wyraża zadowolenie w związku z przyjęciem nowego ustawodawstwa w zakresie prawa pracy przez obie części składowe państwa; ubolewa nad brakiem jednolitego obszaru gospodarczego, który utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej; apeluje o dalszą poprawę otoczenia biznesowego przez wzmacnianie praworządności, upraszczanie egzekwowania umów i zwalczanie korupcji; z żalem zauważa, że Bośnia i Hercegowina nie opracowała krajowej strategii na rzecz MŚP;

37.  podkreśla potrzebę zharmonizowania i zreformowania rozdrobnionych systemów zabezpieczenia społecznego w oparciu o potrzeby obywateli, aby zapewnić wszystkim równe traktowanie; zauważa, że prawa pracownicze i związkowe, w tym w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa, są wciąż ograniczone, i podkreśla znaczenie dalszego wzmacniania i ujednolicania tych przepisów w całym kraju;

38.  nalega na przyjęcie ogólnokrajowych strategii sektorowych dotyczących transportu, energii i środowiska; podkreśla, że te strategie są potrzebne między innymi do tego, by w pełni skorzystać z unijnej pomocy przedakcesyjnej;

39.  z zadowoleniem przyjmuje udział Bośni i Hercegowiny w inicjatywie sześciu państw Bałkanów Zachodnich; podkreśla znaczenie dwóch głównych projektów inwestycyjnych „Stara Gradiška” i „Svilaj”, które ułatwią handel, integrację regionalną i zrównoważony wzrost gospodarczy; wzywa władze, by zapewniły pełne i szybkie wdrożenie standardów technicznych i miękkich środków w dziedzinie transportu, które zostały uzgodnione na wiedeńskim szczycie w sprawie Bałkanów Zachodnich w 2015 r. (np. uproszczenie/dostosowanie procedur przekraczania granic, systemy informacyjne, systemy utrzymania, rozdzielenie przesyłu i dystrybucji oraz dostęp stron trzecich do sieci), przed kolejnym szczytem w Paryżu w 2016 r.;

40.  apeluje o niezwłoczną publikację wyników spisu powszechnego ludności i mieszkań, ponieważ stanowią one istotny instrument w planowaniu gospodarczym i społecznym; zauważa także, że dane pochodzące ze spisu powszechnego z 2013 r. będą konieczne do wypełnienia kwestionariusza, który Bośnia i Hercegowina otrzyma od Komisji;

41.  wzywa urzędy statystyczne Bośni i Hercegowiny do dostosowania ich statystyk do standardów Eurostatu;

42.  wyraża zaniepokojenie z powodu zaległości w zakresie społeczeństwa informacyjnego; apeluje o pilne przejście na nadawanie cyfrowe; wzywa do ustanowienia organu nadzorczego ds. akredytowania przepisów dotyczących handlu elektronicznego i podpisu elektronicznego na szczeblu państwa, ponieważ przepisy dotyczące podpisu elektronicznego nie mogą jeszcze zostać wdrożone z powodu braku tego organu; zwraca się do odnośnych władz o przyspieszenie pomyślnego wdrożenia europejskiego numeru alarmowego 112, który utworzono w 2009 r.;

43.  zwraca uwagę na ograniczone środki i działania podjęte w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, a także na pierwsze kroki w kierunku rozwinięcia sieci Natura 2000 dotyczącej ochrony przyrody; wzywa właściwe organy do ustanowienia zharmonizowanych ram prawnych dla ochrony środowiska i działań w dziedzinie klimatu oraz do umocnienia planowania strategicznego i dostosowania przepisów do dorobku prawnego w tych obszarach; wzywa właściwe organy do walki z nadmiernym zanieczyszczeniem powietrza zgodnie z unijnymi normami środowiskowymi, w tym zanieczyszczeniem spowodowanym przez rafinerię ropy naftowej w Bosanskim Brodzie; ponownie podkreśla, że Bośnia i Hercegowina powinna całkowicie wypełnić swoje zobowiązania wynikające z Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym (konwencja z Espoo z 1991 r.) oraz protokołu w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (protokół z Kijowa z 2003 r.);

44.  wzywa rząd Bośni i Hercegowiny do uregulowania i monitorowania budowy elektrowni wodnych na obszarach wrażliwych pod względem środowiskowym oraz na obszarach chronionych i potencjalnie chronionych, a także do zachowania integralności istniejących parków narodowych, takich jak Park Narodowy Sutjeska i Park Narodowy Una; zaleca poprawę jakości ocen oddziaływania na środowisko, aby uwzględnić unijne standardy określone w dyrektywie ptasiej i siedliskowej oraz w ramowej dyrektywie wodnej; zachęca rząd Bośni i Hercegowiny do zwiększenia przejrzystości przez udział społeczeństwa oraz konsultacje społeczne w sprawie planowanych projektów z lokalnymi społecznościami, specjalistami naukowymi oraz społeczeństwem obywatelskim;

45.  gratuluje Bośni i Hercegowinie objęcia przewodnictwa we Wspólnocie Energetycznej w 2016 r.; wyraża jednak zaniepokojenie z powodu nałożenia przez Wspólnotę Energetyczną sankcji na Bośnię i Hercegowinę; ponownie apeluje do Bośni i Hercegowiny o podjęcie środków na rzecz połączenia z infrastrukturą energetyczną sąsiednich krajów oraz o respektowanie wszystkich jej zobowiązań umownych wynikających z Traktatu o Wspólnocie Energetycznej;

46.  potępia przyjętą przez Republikę Serbską w lutym 2015 r. ustawę o spokoju i porządku publicznym, która uznaje za niezgodne z prawem publikacje mediów społecznościowych zakłócające porządek publiczny lub zawierające nieprzyzwoite, obraźliwe czy obelżywe treści, co toruje drogę do prawnego ograniczania wolności wypowiedzi w internecie i wolnych mediów oraz może doprowadzić do autocenzury wśród użytkowników mediów społecznościowych;

47.  wyraża uznanie dla konstruktywnej i proaktywnej roli Bośni i Hercegowiny w odniesieniu do promowania współpracy regionalnej; jest zdania, że konkretna współpraca w obszarach wzajemnego zainteresowania może przyczyniać się do stabilizacji Bałkanów Zachodnich; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie graniczne z Czarnogórą; apeluje o dalsze działania na rzecz rozwiązania zaległych dwustronnych kwestii, w tym kwestii wyznaczenia granic z Serbią i Chorwacją, oraz problemów związanych z transgranicznym zanieczyszczeniem środowiska; z zadowoleniem przyjmuje pierwszą wspólną sesję Rady Ministrów Bośni i Hercegowiny z rządem Serbii, która odbyła się dnia 4 listopada 2015 r. w Sarajewie;

48.  z zadowoleniem przyjmuje wzrost stopy przestrzegania decyzji z zakresu WPZiB z 52% do 62%; w świetle wniosku Bośni i Hercegowiny o przystąpienie do UE uważa, że konieczna jest w dużej mierze koordynacja polityki zagranicznej z unijną WPZiB;

49.  z uwagi na zbliżające się wybory lokalne wzywa władze Bośni i Hercegowiny do wdrożenia odnośnych zaleceń przedstawionych przez obserwatorów międzynarodowych i lokalnych oraz przez OBWE/ODIHR, aby zapewnić wiarygodność i uczciwość procesu wyborczego; apeluje do władz, aby w trybie pilnym uregulowały kwestię wyborów lokalnych w Mostarze;

50.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel, Radzie, Komisji, Prezydium Bośni i Hercegowiny, Radzie Ministrów Bośni i Hercegowiny, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Bośni i Hercegowiny, a także rządom i parlamentom Federacji Bośni i Hercegowiny i Republiki Serbskiej i samorządom 10 kantonów.

(1) Dz.U. L 164 z 30.6.2015, s. 2.
(2) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0276.
(3) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0471.


Osiągnięcie celu przeciwdziałania ubóstwu w świetle rosnących kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe
PDF 588kWORD 205k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie osiągnięcia celu przeciwdziałania ubóstwu w świetle rosnących kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe (2015/2223(INI))
P8_TA(2016)0136A8-0040/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 3, oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 9,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 1 i art. 34 ust. 3,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013(1),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 223/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym(2),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przepisów szczególnych dotyczących celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia Rady (WE) nr 1080/2006(4),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego objętych zakresem wspólnych ram strategicznych oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006(5),

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego(6),

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE(7), jak również swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie przeglądu planu działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii(8),

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków(9),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 października 2015 r. pt. „Program prac Komisji na 2016 r. – Czas na nieprzeciętne działania” (COM(2015)0610),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2014 r. pt. „Podsumowanie realizacji strategii «Europa 2020» na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2014)0130),

–  uwzględniając komunikat Komisji pt. „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej” (COM(2010)0758), opinie Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie tego komunikatu oraz swoją rezolucję z dnia 15 listopada 2011 r.(10) na ten temat,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. pt. „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020) oraz swoją rezolucję z dnia 16 czerwca 2010 r. w sprawie strategii UE 2020(11),

–  uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ 64/292 z dnia 28 lipca 2010 r. w sprawie prawa człowieka do wody i urządzeń sanitarnych(12),

–  uwzględniając projekt pilotażowy Komisji dotyczący opracowania wspólnej metodologii budżetów referencyjnych w Europie,

–  uwzględniając raport UNICEF Innocenti Research Centre (2012 r.) zatytułowany „Ubóstwo dzieci. Najnowsze dane dotyczące ubóstwa dzieci w krajach rozwiniętych”(13),

–  uwzględniając raport UNICEF Innocenti Research Centre (2014 r.) zatytułowany „Dzieci recesji. Wpływ kryzysu gospodarczego na warunki i jakość życia dzieci w krajach wysokorozwiniętych”(14),

–  uwzględniając dokonany przez Komisję kwartalny przegląd sytuacji społecznej i zatrudnienia w UE z września 2015 r.(15),

–  uwzględniając pakiet Komisji dotyczący inwestycji społecznych z dnia 20 lutego 2013 r.,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 15 czerwca 2011 r. w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej(16),

–  uwzględniając raport OECD pt. „In It Together: Why Less Inequality Benefits All” (Jedziemy na tym samym wózku: czemu mniejsza nierówność przynosi korzyść nam wszystkim) z dnia 21 maja 2015 r.,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 września 2013 r. pt. „W kierunku skoordynowanych działań europejskich na rzecz zapobiegania ubóstwu energetycznemu i zwalczania go”(17),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie europejskiego dochodu minimalnego i wskaźników ubóstwa(18),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym(19),

–  uwzględniając wspólną opinię Komitetu Ochrony Socjalnej (SPC) i Komitetu Zatrudnienia (EMCO) z dnia 3 października 2014 r. pt. „Śródokresowy przegląd strategii «Europa 2020»”(20),

–  uwzględniając sprawozdanie roczne Komitetu Ochrony Socjalnej z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie sytuacji społecznej w Unii Europejskiej w 2014 r.(21),

–  uwzględniając analizę pt. „The State of Lending: The Cumulative Costs of Predatory Practices”(22) z czerwca 2015 r. oraz analizę pt. „Le panier de la ménagère ... pauvre”(23) z sierpnia 2008 r.,

–  uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej z dnia 15 lutego 2011 r. pt. „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Inicjatywa przewodnia strategii »Europa 2020«”(24),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dalszych działań w następstwie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water”(25),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie inicjatywy w zakresie zielonego zatrudnienia: pełne wykorzystanie potencjału zielonej gospodarki pod względem tworzenia miejsc pracy(26),

–  uwzględniając decyzję Rady (UE) 2015/1848 z dnia 5 października 2015 r. w sprawie wytycznych dotyczących polityk zatrudnienia państw członkowskich na 2015 r.(27) oraz swoje stanowisko z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie wytycznych dotyczących polityk zatrudnienia państw członkowskich(28),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie 25. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka(29),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 czerwca 2013 r. w sprawie budownictwa socjalnego w Unii Europejskiej(30),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2012 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie dostępu do podstawowych usług bankowych(31),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie roli dochodu minimalnego w walce z ubóstwem i w promowaniu społeczeństwa integracyjnego w Europie(32),

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0040/2016),

A.  mając na uwadze, że w latach 2008–2013 liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w UE wzrosła ze 117 do 122,6 mln; mając na uwadze, że w 2013 r. 16,7 % mieszkańców UE było zagrożonych ubóstwem po uwzględnieniu transferów socjalnych, 9,6 % doświadczało głębokiej deprywacji materialnej, a 10,7 % gospodarstw domowych uznawano za gospodarstwa o bardzo małej intensywności pracy; mając na uwadze, że taki rozwój sytuacji jest sprzeczny z określonym w strategii „Europa 2020” celem strategicznym UE dotyczącym ograniczenia liczby osób ubogich i wykluczonych społecznie lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln do 2020 r.;

B.  mając na uwadze, że zgodnie z metodologią Eurostatu próg zagrożenia ubóstwem wynosi 60 % krajowej mediany ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji;

C.  mając na uwadze, że oszczędności energii i zwiększenie efektywności energetycznej, w szczególności w budynkach mieszkalnych, umożliwią wielu gospodarstwom domowym uniknięcie ubóstwa energetycznego; mając na uwadze, że w 2015 r. 10 % obywateli UE zalegało z opłatami za media (37 % w najbardziej dotkniętych państwach członkowskich); mając na uwadze, że w 2014 r. 12 % obywateli UE nie było w stanie odpowiednio ogrzewać swoich domostw (60 % w najbardziej dotkniętych państwach członkowskich); mając na uwadze, że według statystyk dochodów i warunków życia (SILC) w 2014 r. 16 % mieszkańców UE mieszkało w budynkach z przeciekającymi dachami i wilgotnymi ścianami (33 % w najbardziej dotkniętych państwach członkowskich);

D.  mając na uwadze, że liczba długotrwale bezrobotnych przekracza 12 mln, spośród których 62 % to bezrobotni od ponad dwóch lat; mając na uwadze, że długotrwale bezrobotni są bardziej zagrożeni ubóstwem i wykluczeniem społecznym;

E.  mając na uwadze znaczenie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym oraz jego dalszego istnienia w momencie, gdy kryzys socjalny zaczął dotykać coraz większej liczby Europejczyków;

F.  mając na uwadze, że art. 34 ust. 3 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi, iż w celu zwalczania wykluczenia społecznego i ubóstwa Unia uznaje prawo do pomocy społecznej i mieszkaniowej i przestrzega tego prawa, aby zapewnić godną egzystencję wszystkim osobom pozbawionym wystarczających środków;

G.  mając na uwadze, że w niektórych krajach i w niektórych okresach stosunkowo szybko wzrosły ceny podstawowych dóbr i usług, a w konsekwencji również wydatki gospodarstw domowych;

H.  mając na uwadze, że osoby „chronicznie ubogie”, które są często osobami długotrwale bezrobotnymi, lecz czasem zatrudnionymi za niskim wynagrodzeniem, oraz osobami samotnie wychowującymi dzieci i niepracującymi lub pracującymi średnio w mniejszym wymiarze godzin niż główny żywiciel rodziny, są konsekwentnie zaliczane do grup w najtrudniejszej sytuacji;

I.  mając na uwadze, że do dziś brak jest ustalonych wskaźników ubóstwa bezwzględnego;

J.  mając na uwadze, że złe lub nieodpowiednie warunki mieszkaniowe znacznie zmniejszają szanse na prowadzenie normalnego życia; mając na uwadze, że warunki mieszkaniowe (w tym odpowiednia izolacja mieszkań itd.) osób w szczególnie trudnej sytuacji uległy pogorszeniu w czasie kryzysu wskutek braku środków na finansowanie bieżącej konserwacji; mając na uwadze, że mieszkanie przez dłuższe okresy w nieodpowiednich warunkach może mieć wpływ na zdrowie fizyczne;

K.  mając na uwadze, że wzrost wydatków gospodarstw domowych związanych z kosztami mieszkaniowymi, kosztami mediów (prądu, gazu i wody), transportu, opieki medycznej i edukacji utrudnia osiągnięcie określonego w strategii „Europa 2020” celu ograniczenia ubóstwa;

L.  mając na uwadze, że w ostatnich latach ceny zakupu podstawowych i niezbędnych towarów i usług gwałtownie rosły w wielu państwach UE, co doprowadziło do wzrostu ogólnych wydatków gospodarstw domowych;

M.  mając na uwadze, że połączenie kryzysu finansowego i gospodarczego i malejących dochodów gospodarstw domowych spowodowało wzrost bezrobocia i wykluczenia społecznego w UE, zwłaszcza wśród grup w najtrudniejszej sytuacji, co zwiększyło zapotrzebowanie na świadczenia socjalne;

N.  mając na uwadze, że bezrobocie ludzi młodych, które już wcześniej było wyższe niż w innych grupach wiekowych, dramatycznie wzrosło w Unii Europejskiej od czasu kryzysu i przekroczyło 20 %, co grozi wpędzeniem tych ludzi w ubóstwo już w młodym wieku; mając na uwadze uwagi końcowe Komitetu Praw Dziecka ONZ w sprawie ostatnich sprawozdań okresowych niektórych państw europejskich na temat wzrostu poziomu ubóstwa lub poziomu zagrożenia ubóstwem u dzieci ze względu na kryzys gospodarczy; mając na uwadze, że ten wzrost negatywnie wpływa na prawa do opieki zdrowotnej, edukacji i ochrony socjalnej;

O.  mając na uwadze, że ubóstwo, którego poziom w państwach członkowskich od bardzo wielu lat jest wysoki, ma coraz większy wpływ na gospodarkę, szkodzi wzrostowi gospodarczemu, zwiększa deficyty budżetów publicznych i ogranicza konkurencyjność Europy;

P.  mając na uwadze, że brak odpowiednich warunków mieszkaniowych i odpowiedniego ogrzewania ma negatywny wpływ na zdrowie, kształcenie, włączenie społeczne i zatrudnienie, zwłaszcza w przypadku osób w najtrudniejszej sytuacji; mając na uwadze, że ludzie cierpią z powodu braku możliwości ogrzania swoich domostw zarówno w północnych, jak i południowych państwach członkowskich; mając na uwadze, że dane EU-SILC pokazują, że przeciążenie wydatkami mieszkaniowymi (w podziale według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania) jest większe w przypadku najemców mieszkań w sektorze prywatnym w niektórych państwach członkowskich, co można wytłumaczyć niską jakością mieszkań i wysokimi cenami; mając na uwadze, że wiele rodzin ma trudności z poniesieniem kosztów podstawowych usług i dóbr również z powodu wzrostu cen energii;

Q.  mając na uwadze, że ubóstwo energetyczne jest związane z ogólnym ubóstwem i wynika z szeregu czynników, do których należą kwestie dotyczące zdrowia i niepełnosprawności, brak dostępu do specjalnie dostosowanych ofert lub usług online, niskie dochody, system ogrzewania wykorzystywany w gospodarstwie domowym oraz jakość i charakterystyka energetyczna budynków mieszkalnych;

R.  mając na uwadze, że bezrobotni, rodziny niepełne, rodziny o niskich dochodach, wdowcy lub wdowy, przewlekle chorzy, osoby w starszym wieku, osoby młode, osoby niepełnosprawne i osoby z mniejszości często znajdują się w grupie osób najbardziej zagrożonych ubóstwem i szczególnie cierpią z powodu wysokich kosztów życia;

S.  mając na uwadze, że ogromne różnice między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o poziom ochrony socjalnej i wysokość dochodu minimalnego, powodują, że w niektórych państwach członkowskich świadczenia socjalne zmniejszają ryzyko ubóstwa o 60 %, a w innych zaledwie o 15 %; mając na uwadze, że w UE świadczenia socjalne zmniejszają ryzyko ubóstwa średnio o 35 %;

T.  mając na uwadze, że mający się wkrótce ukazać raport Eurofound zatytułowany „Mieszkalnictwo w Europie” będzie zawierać model szacujący, iż z powodu obecnego poziomu nieodpowiednich warunków mieszkalnych (domostw) (według danych za 2011 r.) opieka medyczna kosztuje gospodarki państw UE-28 ogółem ponad 170 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że jeżeli podjęto by wszystkie niezbędne działania naprawcze, koszty opieki medycznej zmniejszyłyby się o około 8 mld EUR w pierwszym roku, co zaowocowałoby coraz większymi korzyściami w przyszłości;

U.  mając na uwadze, że ONZ potwierdził, iż prawo człowieka do wody i infrastruktury sanitarnej oznacza prawo każdego człowieka do wody – do użytku osobistego i domowego – która charakteryzuje się dobrą jakością, jest bezpieczna i fizycznie dostępna w wystarczającej ilości po przystępnych cenach; mając na uwadze, że w innym zaleceniu ONZ stwierdzono, iż opłaty za wodę, jeżeli obowiązują, nie powinny przekraczać 3 % dochodów gospodarstwa domowego; mając na uwadze, że prywatyzacja usług wodnych ma negatywny wpływ na gospodarstwa domowe doświadczające ubóstwa lub zagrożone ubóstwem;

V.  mając na uwadze, że ubóstwo energetyczne staje się coraz poważniejszym problemem w Europie i może się zwiększać w kolejnych latach z powodu przewidywanych wzrostów cen energii, jednoczesnego zwiększania się nierówności dochodów i ogólnego poziomu ubóstwa, braku odpowiednich systemów ogrzewania oraz ogólnie niskiej jakości systemów izolacji cieplnej budynków mieszkalnych, w szczególności w krajach śródziemnomorskich;

W.  mając na uwadze, że w UE w ubóstwie żyje 12 mln więcej kobiet niż mężczyzn; mając na uwadze, że ta dysproporcja wynika między innymi ze zróżnicowania wynagrodzeń i emerytur ze względu na płeć, wysokiego odsetka kobiet wykonujących prace dorywcze, a także z faktu, że kobiety są często zmuszane do rezygnacji z działalności zarobkowej ze względu na zbyt wysoki koszt usług opieki nad dziećmi;

X.  mając na uwadze, że zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn pod względem wynagrodzenia, czasu pracy i długości życia zawodowego, którego kobiety doświadczają w czasie kariery zawodowej, bezpośrednio przekłada się na ich warunki życia po przejściu na emeryturę; mając na uwadze, że kobiety powyżej 65 roku życia są zdecydowanie bardziej zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym niż mężczyźni w tym samym wieku, gdyż średni dochód emerytalny kobiet jest obecnie niższy, a często znacznie niższy, od średniego dochodu emerytalnego mężczyzn;

Y.  mając na uwadze, że unia energetyczna powinna być skutecznym sposobem zaradzenia dotykającemu ponad 100 mln Europejczyków ubóstwu energetycznemu poprzez umocnienie pozycji najbardziej na nie narażonych konsumentów, poprawę efektywności energetycznej w przypadku osób w najtrudniejszej sytuacji i wprowadzenie środków zaradczych, które pozwoliłyby osobom potrzebującym zaopatrywać się w energię po przystępnych cenach;

Z.  mając na uwadze, że dyrektywa 2012/27/UE wzywa państwa członkowskie do stworzenia programów mających na celu uświadamianie oraz informowanie obywateli i gospodarstw domowych o efektywności energetycznej, a także doradzanie im w tej kwestii;

AA.  mając na uwadze, że uznając stan ubóstwa gospodarstwa domowego za nierozdzielny, należy podkreślić skutki energetycznego aspektu ubóstwa;

AB.  mając na uwadze, że renowacja krajowych zasobów budynków z zamiarem poprawy efektywności zużycia energii będzie miała bezpośredni wpływ na zmniejszenie kosztów energii, w szczególności dla gospodarstw domowych dysponujących mniejszymi środkami, i przyczyni się do stworzenia miejsc prac;

AC.  mając na uwadze, że 22 348 834 gospodarstw domowych (około 11 % ludności UE) wydaje ponad 40 % dochodu do dyspozycji na mieszkanie; mając na uwadze, że w ramach europejskiego semestru uznano przeciążenie wydatkami mieszkaniowymi za tendencję społeczną wartą obserwacji; mając na uwadze, że 21 942 491 gospodarstw domowych (około 10,8 % ludności UE) doświadcza trudności z utrzymaniem odpowiedniej temperatury otoczenia w pomieszczeniach mieszkalnych; mając na uwadze, że UE i państwa członkowskie powinny w trybie pilnym zidentyfikować, wdrożyć i utrzymać środki polityczne umożliwiające gospodarstwom domowym pokrywanie wydatków mieszkaniowych, w tym dodatki mieszkaniowe;

AD.  mając na uwadze, że ceny obowiązujące na rynkach energii są w Europie coraz bardziej do siebie zbliżone, podczas gdy zbliżenie siły nabywczej nie postępuje w takim samym tempie;

AE.  mając na uwadze, że dostęp do mieszkania stanowi prawo podstawowe, które można postrzegać jako niezbędny warunek wykonywania innych praw podstawowych i życia w godnych warunkach, a także posiadania do nich dostępu; mając na uwadze, że zapewnienie dostępu do pomocy na rzecz godnych i odpowiednich warunków mieszkaniowych stanowi międzynarodowe zobowiązanie państw członkowskich, które Unia musi uwzględnić, oraz że prawo do mieszkania i prawo dostępu do pomocy mieszkaniowej zostało uznane w art. 34 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w art. 30 i 31 zrewidowanej Europejskiej karty społecznej Rady Europy, w art. 25 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz jest o nim mowa w wielu konstytucjach państw członkowskich;

AF.  mając na uwadze, że koszty mieszkaniowe to największy wydatek w budżetach europejskich gospodarstw domowych; mając na uwadze, że wzrost cen związanych z mieszkaniem (gruntem, własnością, wynajmem, zużyciem energii) jest źródłem niestabilności i niepokoju oraz musi być postrzegany jako kwestia budząca poważne obawy;

AG.  mając na uwadze, że deprywacja mieszkaniowa i ubóstwo energetyczne są większe w krajach o niższym udziale lokali socjalnych (tj. w krajach Europy Wschodniej i krajach śródziemnomorskich);

AH.  mając na uwadze, że dane dotyczące procentowego udziału lokali socjalnych w ogólnej liczbie lokali mieszkalnych pokazują, że w krajach na zachodzie i północy Europy mamy do czynienia z wyższym udziałem publicznego mieszkalnictwa socjalnego w porównaniu ze średnią unijną, natomiast w krajach Europy Wschodniej i krajach śródziemnomorskich utrzymuje się minimalny poziom lokali socjalnych (około 5 %) lub sektor mieszkalnictwa socjalnego w ogóle nie istnieje;

AI.  mając na uwadze, że w badaniach Eurofound stwierdzono, iż głównym rodzajem długu wielu ludzi o niskich dochodach są zaległości w opłatach za media, czego czasem się nie dostrzega;

AJ.  mając na uwadze, że mieszkalnictwo socjalne odgrywa zasadniczą rolę w osiąganiu celu strategii „Europa 2020” dotyczącego ograniczenia ubóstwa, ponieważ przyczynia się do zapewnienia wysokich poziomów zatrudnienia, włączenia społecznego i spójności społecznej, sprzyja mobilności zawodowej i jest sprzymierzeńcem w walce z ubóstwem;

AK.  mając na uwadze, że w sprawozdaniu Eurofound zatytułowanym „Access to benefits: reducing non-take-up” („Dostęp do świadczeń: zmniejszenie liczby osób nieotrzymujących świadczeń pomimo uprawnień”) wyraźnie podkreślono problem polegający na tym, iż wiele osób uprawnionych nie otrzymuje świadczeń socjalnych i nie korzysta z systemów dochodu minimalnego; mając na uwadze, że samo stworzenie takich systemów nie wystarczy i że należy zapewnić osobom uprawnionym otrzymywanie świadczeń; mając na uwadze, że należy również wziąć pod uwagę oszczędności osiągane w dłuższej perspektywie w wyniku sprawnego, efektywnego i wydajnego kierowania świadczeń do grup docelowych;

AL.  mając na uwadze, że kryzys wpłynął na warunki dostępu gospodarstw domowych do mieszkań, jak również na inwestycje w mieszkalnictwo socjalne w Unii, oraz że miał on znaczący negatywny wpływ na wydatki publiczne przeznaczone na inwestycje w mieszkalnictwo socjalne, w związku z czym państwa członkowskie i Unia powinny podjąć pilne działania celem zagwarantowania prawa dostępu do godnych i przystępnych cenowo mieszkań;

AM.  mając na uwadze, że ubóstwo i wykluczenie społeczne są nadal kluczowymi społecznymi determinantami sytuacji zdrowotnej i warunków życia, w tym przewidywanej długości życia, zwłaszcza zważywszy na wpływ ubóstwa dzieci na ich zdrowie i dobrostan, oraz że dysproporcje pod względem zdrowia między osobami bogatymi a ubogimi utrzymują się na znacznym poziomie, jeśli wziąć pod uwagę dostęp do przystępnych cenowo usług zdrowotnych, jak również dochody i zamożność, a w niektórych dziedzinach nadal się pogłębiają;

AN.  mając na uwadze, że Komitet Ochrony Socjalnej Rady Unii Europejskiej w opinii z dnia 20 maja 2010 r. wyraził zaniepokojenie faktem, że obecny kryzys gospodarczy i finansowy może negatywnie wpłynąć na dostęp obywateli do opieki zdrowotnej oraz na środki budżetowe przeznaczane przez państwa członkowskie na służbę zdrowia;

AO.  mając na uwadze, że obecny kryzys gospodarczy i finansowy może mieć poważne skutki dla sektora opieki zdrowotnej w kilku państwach członkowskich, zarówno po stronie popytu, jak i podaży;

AP.  mając na uwadze, że ograniczenia spowodowane obecnym kryzysem gospodarczym i finansowym mogą poważnie zagrozić długoterminowej stabilności finansowej i organizacyjnej systemów opieki zdrowotnej państw członkowskich, a tym samym utrudnić równy dostęp do opieki zdrowotnej na ich terytorium;

AQ.  mając na uwadze, że łączne występowanie ubóstwa i innych przyczyn trudnej sytuacji, takich jak wiek dziecięcy lub podeszły, niepełnosprawność lub przynależność do mniejszości, powoduje dalsze zwiększenie ryzyka wystąpienia nierówności w sytuacji zdrowotnej, a także mając na uwadze, że również słabe zdrowie może prowadzić do ubóstwa lub wykluczenia społecznego;

AR.  mając na uwadze, że według ostatnich danych Eurostatu 21 % gospodarstw domowych w UE-28 nie ma dostępu do internetu, a 20 % osób w wieku 16–74 lat deklaruje, że nigdy z internetu nie korzystało; mając na uwadze, że w Holandii odsetek gospodarstw domowych posiadających łącze internetowe jest najwyższy (95 %), natomiast na ostatnim miejscu jest Bułgaria, gdzie dostęp do internetu posiada 54 % gospodarstw domowych;

AS.  mając na uwadze, że jednolity rynek cyfrowy jest jednym z 10 priorytetów nowej Komisji, a w przyszłości 90 % miejsc pracy będzie wymagało pewnych umiejętności informatycznych; mając na uwadze, że choć 59 % obywateli europejskich ma dostęp do sieci 4G, to na obszarach wiejskich ten odsetek nie przekracza 15 %;

AT.  mając na uwadze, że godziwa praca jest najlepszym sposobem na oddalenie ryzyka ubóstwa i wykluczenia społecznego, a znajomość technologii informatycznych i komunikacyjnych oraz dostęp do nich są niezaprzeczalnymi atutami w poszukiwaniu zatrudnienia;

AU.  mając na uwadze, że rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 64/292 z dnia 28 lipca 2010 r. zatytułowana „Prawo człowieka do wody i urządzeń sanitarnych” uznaje prawo do bezpiecznej i czystej wody pitnej za prawo podstawowe, niezbędne do pełnego cieszenia się życiem i korzystania ze wszystkich praw człowieka;

AV.  mając na uwadze, że wielowymiarowość aspektów ubóstwa związanych z płcią wymaga wszechstronnego podejścia do rozwiązywania problemu dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie oraz takich kwestii jak warunki mieszkaniowe, koszty energii, usługi publiczne, bezpieczeństwo zatrudnienia, niepewne zatrudnienie i polityka podatkowa;

AW.  mając na uwadze, że cele przeciwdziałania ubóstwu nie zostaną osiągnięte, jeżeli nie rozwiąże się problemu ubóstwa kobiet, gdyż równość płci oraz wzmocnienie ekonomicznej pozycji kobiet i ich emancypacja są niezbędne do osiągnięcia większej konwergencji w ograniczaniu ubóstwa;

AX.  mając na uwadze, że gromadzenie danych i kształtowanie polityki w zakresie ubóstwa, kosztów utrzymania i dochodów w oparciu o gospodarstwa domowe jako jednostki podstawowe zakłada jednorodność i równą dystrybucję zasobów między członków gospodarstwa domowego; mając na uwadze, że w praktyce gospodarstwa domowe różnią się między sobą, a dystrybucja środków może być nierówna i uwarunkowana płcią, co wymaga podejścia do kształtowania polityki opartego na indywidualnych kosztach i dochodach;

AY.  mając na uwadze, że 17 % gospodarstw domowych prowadzonych przez samotnych rodziców, w przeważającej większości przez kobiety, nie jest w stanie ogrzać swoich mieszkań, podczas gdy w ogóle populacji odsetek ten wynosi 10 %; mając na uwadze, że hurtowe ceny energii spadły, natomiast jej ceny detaliczne wzrosły, prowadząc do wzrostu kosztów; mając na uwadze, że brakuje, niestety, ogólnounijnej definicji ubóstwa energetycznego, choć zjawisko to w nieproporcjonalny sposób dotyczy kobiet;

AZ.  mając na uwadze, że stopa bezrobocia wśród młodych kobiet jest wyższa niż w innych grupach wiekowych, w związku z czym młode kobiety są zagrożone ubóstwem od wczesnych lat życia;

BA.  mając na uwadze, że o ile rosnące koszty ponoszone przez gospodarstwa domowe i przeciążenie wydatkami mieszkaniowymi to jeden z czynników bezdomności wśród kobiet, o tyle odsetek kobiet tracących lub porzucających swój dom oraz przyczyny tego zjawiska wymagają dalszych badań; mając na uwadze, że zadłużenie poszczególnych osób i gospodarstw domowych jest bezpośrednio związane z kosztami ponoszonymi przez gospodarstwa domowe i stanowi jeden z podstawowych czynników ubóstwa i wykluczenia społecznego;

Podstawowe zalecenia

Na podstawie zaleceń wyszczególnionych w niniejszej rezolucji:

1.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego zaangażowania się w walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz do przyjęcia zintegrowanej strategii na rzecz przeciwdziałania różnym przejawom ubóstwa energetycznego poprzez wszechstronne podejście ściślej wiążące politykę gospodarczą, politykę zatrudnienia, politykę edukacyjną, energetyczną i transportową z polityką społeczną w oparciu o najlepsze praktyki;

2.  wzywa państwa członkowskie do podpisania europejskiego moratorium na odcinanie ogrzewania w okresie zimowym, aby zadbać o to, by w zimie przez ustalony okres żadne gospodarstwo domowe nie mogło zostać pozbawione dopływu energii lub by tym, które są w takiej sytuacji, został przywrócony dopływ energii, z podkreśleniem, że poniesienie związanych z tym kosztów jest z zasady obowiązkiem władzy publicznej, gdyż za politykę społeczną ponoszą w pierwszym rzędzie odpowiedzialność rządy; wzywa państwa członkowskie do oszacowania środków potrzebnych do spełnienia standardów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczących odpowiedniej temperatury otoczenia w pomieszczeniach mieszkalnych;

3.  zachęca Komisję do przeprowadzenia oceny skutków systemów dochodu minimalnego w UE i do rozważenia kolejnych kroków z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej i społecznej każdego państwa członkowskiego oraz z oceną tego, czy ta polityka umożliwia gospodarstwom domowym zaspokojenie podstawowych indywidualnych potrzeb; zachęca Komisję do oszacowania na tej podstawie sposobu i środków zapewniania na szczeblu państw członkowskich odpowiedniego dochodu minimalnego , zgodnie z krajowymi praktykami i tradycjami przy jednoczesnym poszanowaniu specyfiki każdego z nich, w celu wsparcia konwergencji społecznej w całej Unii;

4.  apeluje do państw członkowskich o zadbanie o to, by władze krajowe, regionalne i lokalne w skuteczniejszy, ukierunkowany i staranniej monitorowany sposób korzystały z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFSI) w celu zaradzenia ubóstwu energetycznemu, rosnącym kosztom życia, wykluczeniu społecznemu, deprywacji mieszkaniowej i niedostatecznej jakości budynków mieszkalnych; uważa, że Komisja powinna dopuścić większą elastyczność w tym zakresie;

5.  zachęca Komisję i państwa członkowskie do zorganizowania szczytu poświęconego ograniczeniu ubóstwa, skrajnego ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz dostępowi do godziwych warunków życia;

Strategie polityczne UE na rzecz osiągnięcia celu przeciwdziałania ubóstwu

6.  ubolewa nad wzrostem liczby osób żyjących w ubóstwie i wykluczonych społecznie lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, jako że celem strategii „Europa 2020” jest ograniczenie liczby takich osób o co najmniej 20 mln; ubolewa nad tym, że wskaźnik ubóstwa wskazuje na poprawę sytuacji tylko w niektórych państwach członkowskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by odnowiły zobowiązanie do osiągniecia celu ograniczenia ubóstwa, który staje się coraz bardziej nieosiągalny;

7.  wzywa państwa członkowskie do zapewniania wszystkim bez wyjątku łatwo dostępnego i odpowiedniego wsparcia, w tym dochodu minimalnego , dopóki jest on konieczny, oraz do zapewniania różnego rodzaju rekompensat niezbędnych do zaradzenia sytuacji ubóstwa, jeżeli nie da się zmniejszyć kosztów w krótkim czasie; podkreśla, że ważne jest ustalenie kryteriów kwalifikujących do korzystania z systemu odpowiedniego dochodu minimalnego;

8.  wzywa państwa członkowskie do ponownego rozważenia i dostosowania wszelkiego rodzaju strategii politycznych, które mogą prowadzić do wzrostu ubóstwa;

9.  wzywa Komisję, by rozważyła możliwość przedłużenia terminu działania Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym poza okres programowania 2014–2020 oraz jego ściślejsze współdziałanie z innymi funduszami europejskimi, a zwłaszcza z Europejskim Funduszem Społecznym (EFS) i aktywną polityką zatrudnienia, w celu ułatwienia osobom najbardziej potrzebującym wejścia na rynek pracy, jak również by oceniła, w jakiej mierze najbardziej potrzebujące i najbardziej narażone grupy społeczne, takie jak młode kobiety, rodziny niepełne, osoby niepełnosprawne i kobiety w starszym wieku, skorzystały z programu;

10.  zwraca się do państw członkowskich o ułatwienie stowarzyszeniom działającym w obszarze przeciwdziałania ubóstwu dostępu do europejskich źródeł finansowania z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym bez dodatkowych obciążeń administracyjnych dla tych stowarzyszeń, które często nie dysponują odpowiednim personelem;

11.  zwraca się do Komisji i państw członkowskich o ustanowienie mechanizmów służących uznawaniu umiejętności zdobytych także w sposób nieformalny, a nie tylko formalny;

12.  podkreśla, że przy realizacji programów takich jak gwarancja dla młodzieży konieczny jest kompleksowy wgląd w strukturę zatrudnienia w regionach, w których mają one być wdrażane; wymaga to przedefiniowania roli urzędów pracy, czyli wspierania zarejestrowanych w nich osób, uwzględniania specyfiki każdej z nich, podniesienia kwalifikacji i zwrócenia uwagi na rozwijające się sektory poprzez bezpośredni kontakt z przedsiębiorcami w celu uzyskania od nich informacji o kompetencjach pożądanych u potencjalnych pracowników;

13.  przyjmuje z zadowoleniem wiadomość, że Komisja zamierza zaproponować utworzenie europejskiego filaru praw socjalnych; przypomina, że taki filar powinien dotrzymać zobowiązań ujętych w art. 9 TFUE;

14.  popiera Komisję w zamiarze dążenia do tego, by Unia osiągnęła „rating AAA” w obszarze polityki społecznej dzięki przedstawieniu nowych środków w celu poprawy skuteczności polityki społecznej i polityki zatrudnienia, co obejmuje m.in. jasną strategię zwalczania uwarunkowanych płcią aspektów wykluczenia społecznego;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania, przyjęcia i wdrożenia ram UE dotyczących ograniczenia ubóstwa i wykluczenia społecznego zgodnie ze strategią „Europa 2020”, obejmujących konkretne środki i działania, w tym wobec ubóstwa energetycznego;

16.  przypomina opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. „W kierunku skoordynowanych działań europejskich na rzecz zapobiegania ubóstwu energetycznemu i zwalczania go” oraz odnotowuje jego zalecenie, by „stworzyć europejskie obserwatorium ubóstwa skoncentrowane głównie na ubóstwie energetycznym, które zgromadziłoby wszystkie zainteresowane strony w celu ustalenia europejskich wskaźników ubóstwa energetycznego (w powiązaniu z Eurostatem), dokonałoby przeglądu sytuacji, określiłoby najlepsze praktyki i wydałoby zalecenia dotyczące skuteczniejszego zapobiegania temu problemowi i radzenia sobie z nim oraz dotyczące ustanowienia europejskiej solidarności w tym zakresie”; podkreśla znaczenie opracowywania wskaźników i gromadzenia danych o zużyciu energii i kosztach gospodarstw domowych w związku z ubóstwem energetycznym, aby udostępniać wiarygodne informacje oraz umożliwiać prowadzenie polityki i skuteczne monitorowanie w oparciu o dane naukowe;

17.  uważa, że ubóstwo i wykluczenie społeczne mają wymiar międzypokoleniowy, i z tego względu podkreśla konieczność ułatwiania dzieciom żyjącym w gospodarstwach domowych w sytuacji poniżej poziomu ubóstwa dostępu do edukacji oraz opowiada się za polityką mającą za cel zapobieganie przedwczesnemu kończeniu nauki;

18.  apeluje do Rady i do państw członkowskich w obliczu pogłębiającego się ubóstwa o zintensyfikowanie działań na rzecz wsparcia osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, co obejmuje również istotny aspekt płci, przykładowo w formie zalecenia Rady, z zamiarem osiągnięcia celu ograniczenia ubóstwa określonego w strategii „Europa 2020”;

19.  ponownie przypomina, jak istotne jest wzmacnianie pozycji kobiet i dziewcząt przez kształcenie, w tym kształcenie formalne i pozaformalne, a także jak ważna jest rola kształcenia w zwalczaniu stereotypów płci i przeciwdziałaniu stygmatyzacji ubóstwa oraz w zwiększaniu dochodów dzięki wkraczaniu kobiet do sektorów, w których dotychczas są one niedostatecznie reprezentowane, takich jak nauka, technika, inżynieria i przedsiębiorczość, a także wzywa Komisję do włączenia celów w dziedzinie szkolenia zawodowego kobiet do zaleceń dla poszczególnych krajów;

20.  zwraca się do każdego z państw członkowskich o przedstawienie szczegółowego przebiegu planu ograniczania ubóstwa oraz o wskazanie, w jaki sposób jego strategia będzie przeciwdziałać tym aspektom ubóstwa i wykluczenia społecznego, które są uwarunkowane płcią;

Zasoby i dochody ubogich gospodarstw domowych

21.  podkreśla, że godziwy dochód jest zasadniczym warunkiem zdolności do przeżycia życia w poczuciu godności; podkreśla, że choć zatrudnienie może być jednym z kluczowych sposobów wyjścia z ubóstwa, ważne jest istnienie dochodu minimalnego wystarczającego, by wesprzeć obywateli w zaspokajaniu podstawowych potrzeb; przypomina, że w 2013 r. 16,7 % ludności UE-28 było zagrożonych ubóstwem po uwzględnieniu transferów socjalnych, co oznacza, iż poziom ich dochodu do dyspozycji znajdował się poniżej krajowego progu zagrożenia ubóstwem oraz że poziom ubóstwa pracujących i ubóstwa bezwzględnego jest wciąż niedopuszczalnie wysoki;

22.  zachęca Komisję, aby w ramach europejskiego semestru, uwzględniając specyfikę każdego z państw członkowskich, wydała zalecenia dla państw członkowskich dotyczące proponowanych strategii politycznych i reform mających skutecznie przeciwdziałać ubóstwu i wykluczeniu społecznemu z zamiarem sprzyjania konwergencji społecznej;

23.  przypomina opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie europejskiego dochodu minimalnego i wskaźników ubóstwa; zauważa, że w opinii tej poparto ideę europejskich ram odpowiedniego dochodu minimalnego, które powinny ustanowić wspólne standardy i wskaźniki, zapewnić metodologię monitorowania ich wdrożenia i usprawnić prowadzenie dialogu między zainteresowanymi stronami, państwami członkowskimi i instytucjami UE; uważa, że takie ramy musiałyby być oparte na danych naukowych i prawach podstawowych oraz uwzględniać sytuację gospodarczą i społeczną każdego z państw członkowskich, a także być zgodne z zasadą pomocniczości;

24.  podkreśla, że systemy dochodu minimalnego powinny zapobiegać głębokiej deprywacji materialnej gospodarstw domowych i wydobywać je z tego rodzaju sytuacji, umożliwiając osiągnięcie dochodu powyżej poziomu ubóstwa; przypomina, że systemy dochodu minimalnego na szczeblu krajowym mogłyby być podstawowymi instrumentami dotrzymania zobowiązań ujętych w art. 9 TFUE dzięki zagwarantowaniu odpowiedniej ochrony socjalnej, ograniczeniu wykluczenia społecznego, udziałowi w społecznej ochronie zdrowia oraz większej równości szans; podziela opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, że systemom dochodu minimalnego powinno towarzyszyć uczenie się przez całe życie, zaangażowanie zainteresowanych stron oraz aktywna polityka rynku pracy mająca na celu wspieranie bezrobotnych w powrocie na rynek pracy i w znalezieniu godziwego zatrudnienia;

25.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do dostarczania informacji osobom zagrożonym ubóstwem i wykluczeniem społecznym, udzielania im porad i pomocy, aby mogły podejmować świadomy wybór co do ich zużycia energii, oraz do wspierania podmiotów pozarządowych i organów lokalnych udzielających ukierunkowanego doradztwa w zakresie energii i szkolących doradców w tej dziedzinie, a także do zobowiązania dostawców energii do umieszczania na rachunkach za energię zużytą przez gospodarstwa domowe informacji o działaniach pozwalających zmniejszyć zużycie i poprawić efektywność energetyczną;

26.  zachęca państwa członkowskie, a w stosownych przypadkach Komisję, aby prowadziły proaktywną politykę w zakresie odpowiedniego budownictwa mieszkaniowego w celu zapewnienia dostępu do mieszkań dobrej jakości; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia rozsądnej polityki czynszowej w razie niezbędnych pilnych środków społecznych i podkreśla, że polityce tej powinny także towarzyszyć długofalowe programy mieszkaniowe i wspólnotowe mające na celu zwiększenie liczby mieszkań dostępnych różnym grupom docelowym w niekorzystnej sytuacji społecznej; podkreśla, że w całej UE wciąż potrzebne są skuteczne działania służące uniknięciu kolejnych baniek mieszkaniowych takie jak skuteczne przepisy chroniące konsumentów na rynku nieruchomości; zachęca do prowadzenia polityki w tym zakresie mającej na celu udzielanie pomocy gospodarstwom domowym doświadczającym trudności finansowych w pozostaniu w ich głównych miejscach zamieszkania;

27.  wzywa państwa członkowskie i Komisję do zapewnienia obywatelom europejskim ich podstawowego prawa do pomocy mieszkaniowej jako niezbędnego warunku prowadzenia godnego życia; wzywa do uznania znaczenia budownictwa mieszkaniowego na wynajem w przystępnych cenach jako rozwiązania ułatwiającego dostęp do mieszkania osobom o niskich dochodach oraz apeluje do państw członkowskich o zapewnienie dostatecznej liczby mieszkań w przystępnych cenach;

28.  podkreśla, że poważnym problemem w wielu państwach członkowskich jest ubóstwo osób starszych; apeluje zatem do państw członkowskich o reformę systemów emerytalnych z zamiarem zagwarantowania odpowiedniego poziomu świadczeń emerytalnych, a także stabilności i pewności systemów emerytalnych;

29.  wzywa Komisję, by zaradziła problemowi bezdomności jako skrajnemu przejawowi ubóstwa, a w szczególności problemowi zgonów w okresie zimowym wśród bezdomnych i osób mieszkających w nieogrzewanych domostwach; wzywa państwa członkowskie do dokonania ponownej oceny ich postępów w eliminowaniu tych skrajnych przejawów ubóstwa;

30.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do pilnego zidentyfikowania, wdrożenia i utrzymania środków politycznych, w tym dodatków mieszkaniowych, które umożliwią gospodarstwom domowym pokrycie wydatków mieszkaniowych, mając na uwadze, że 22 348 834 gospodarstw domowych (około 11 % ludności UE) wydaje ponad 40 % dochodu do dyspozycji na mieszkanie, a 21 942 491 gospodarstw domowych (około 10,8 % ludności UE) doświadcza trudności z utrzymaniem odpowiedniej temperatury otoczenia w pomieszczeniach mieszkalnych;

31.  przypomina, że gospodarstwa domowe o niskich dochodach oraz gospodarstwa domowe doświadczające ubóstwa lub zagrożone ubóstwem są bardziej uzależnione od wysokiej jakości usług publicznych w przystępnej cenie; apeluje do państw członkowskich o ponoszenie niezbędnych wydatków publicznych, aby zapewnić wysokiej jakości usługi publiczne w przystępnej cenie gospodarstwom domowym o niskich dochodach;

Wydatki ubogich gospodarstw domowych

32.  przyjmuje z zadowoleniem prace Komisji nad budżetem referencyjnym, które są krokiem w dobrym kierunku, biorąc pod uwagę fakt, że potraktowanie w bardziej wyważony sposób zarówno dochodów, jak i wydatków ubogich gospodarstw domowych z zastosowaniem podejścia opartego na danych jest wciąż wyzwaniem do podjęcia; wskazuje, że budżety referencyjne odzwierciedlające wydatki gospodarstw domowych można by było wykorzystać do opracowania wsparcia i zbadania jego adekwatności; uważa taki instrument za niezwykle wartościowy dla przywrócenia spójności społecznej w UE, zmniejszenia nierówności i osiągnięcia określonego w strategii „Europa 2020” celu dotyczącego ubóstwa i wykluczenia społecznego; podkreśla, że obniżenie wydatków ubogich gospodarstw domowych pozytywnie wpłynie na odnośne gospodarstwa, a także na gospodarkę, zwłaszcza lokalną, i na spójność społeczną;

33.  przypomina, że ubogie gospodarstwa domowe wydają największą część dochodów na mieszkanie, media i żywność, w związku z czym wzywa Komisję do lepszego powiazania jej różnych strategii politycznych na rzecz zwalczania ubóstwa, do usprawnienia wymiany dobrych praktyk i do ułatwienia systematycznego dialogu z osobami dotkniętymi ubóstwem, aby zapewnić im możliwość udziału w ocenie dotyczących ich strategii politycznych;

34.  podkreśla, że dotychczas nie powstała definicja ubóstwa energetycznego na szczeblu unijnym, a zatem bardzo trudno jest właściwie ocenić zasięg, przyczyny i skutki tego aspektu ubóstwa w Unii; wzywa Komisję do opracowania wraz z zainteresowanymi stronami wspólnej definicji ubóstwa energetycznego oraz do ustalenia czynników przyczyniających się do trudnej sytuacji gospodarstw domowych;

35.  wzywa Komisję do dostarczenia w związku z tym ocen skutków i informacji o najlepszych praktykach w dziedzinie zwalczania ubóstwa energetycznego w państwach członkowskich; podkreśla, że energia musi być przystępna cenowo dla wszystkich obywateli Unii;

36.  podkreśla , że niezwykle ważne jest uniknięcie tego, by jeszcze więcej młodych ludzi popadło w ubóstwo energetyczne w przyszłości;

37.  zauważa, że wykazano, iż kształcenie ekonomiczne i finansowe w młodym wieku poprawia zdolność podejmowania decyzji ekonomicznych w późniejszym życiu, w tym również decyzji związanych z zarządzaniem kosztami i dochodami; zaleca wymianę najlepszych praktyk i propagowanie programów edukacyjnych skierowanych do kobiet i dziewcząt ze słabszych grup społecznych i ze zmarginalizowanych społeczności doświadczających ubóstwa i wykluczenia społecznego;

38.  podkreśla, że niemały odsetek osób doświadczających ubóstwa energetycznego to osoby zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym i w związku z tym nie stać ich na niezbędne początkowe inwestycje w wyposażenie zwiększające efektywność energetyczną, takie jak izolacja lub odnawialne źródła energii; wskazuje, że w ten sposób tworzy się błędne koło polegające na stałym przeznaczaniu większej niż to konieczne części dochodu gospodarstwa domowego na media, podczas gdy pozostaje nierozwiązana m.in. kwestia efektywności energetycznej lub braków energii;

39.  wzywa Komisję, Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) oraz państwa członkowskie do podjęcia badań nad bezdomnością wśród kobiet oraz jej przyczynami i czynnikami, ponieważ obecnie dostępne dane nie ukazują odpowiednio tego zjawiska; zwraca uwagę, że czynniki uwarunkowane płcią, które należy wziąć pod uwagę, obejmują zależność ekonomiczną ze względu na płeć, zamieszkiwanie w lokalach tymczasowych oraz unikanie korzystania z usług opieki społecznej;

40.  popiera inicjatywę opracowania budżetu referencyjnego stanowiącego zestaw wytycznych i apeluje do Komisji o uwzględnienie w pracach nad tym budżetem kwestii uwarunkowanych płcią, w tym nierówności między kobietami i mężczyznami w gospodarstwach domowych;

41.  uważa, że dłuższe średnie trwanie życia kobiet również musi być brane pod uwagę jako potencjalny czynnik trudnej sytuacji i wykluczenia;

Ukierunkowanie finansowania i polityki na zaradzenie ubóstwu i ubóstwu energetycznemu

42.  wzywa państwa członkowskie i UE, aby zapewniły gospodarstwom domowym o niskich dochodach nieoprocentowane lub nisko oprocentowane mikrokredyty lub pożyczki (np. za pośrednictwem EBI), aby pomóc im w początkowych inwestycjach w odnawialne źródła energii lub w efektywność energetyczną, np. izolację, energię słoneczną i urządzenia energooszczędne;

43.  nalega na państwa członkowskie, by realizowane przez nie inwestycje, zarówno w nowe lokale mieszkalne, jak i w renowację już istniejących opierały się na efektywności energetycznej;

44.  przypomina, że ukierunkowanie niektórych strategii politycznych i finansowania unijnego na zmniejszenie kosztów energii ponoszonych przez ubogie gospodarstwa domowe dzięki inwestowaniu w odnawialne źródła energii lub w efektywność energetyczną ma wielorakie pozytywne skutki: poprawa warunków życia i sytuacji zdrowotnej odnośnych osób, ograniczenie wydatków gospodarstw domowych przynoszące rodzinom ubogim ulgę finansową, większe inwestycje, więcej miejsc pracy i większy udział w osiąganiu celów strategii „Europa 2020” na szczeblu lokalnym;

45.  podkreśla ponadto, że należy monitorować wykorzystywanie funduszy oraz uprościć informacje o tych środkach i dostęp do nich;

46.  zwraca uwagę na znaczenie podjęcia walki z ubóstwem nie tylko z perspektywy społecznej czy politycznej, ale i gospodarczej ze średnioterminowymi skutkami; podkreśla, że Komisja powinna wśród swoich priorytetów uwzględnić konieczność przeciwdziałania obecnej dynamice nierówności, która w znacznym stopniu szkodzi wzrostowi i bardzo negatywnie wpływa na spójność i ubóstwo;

47.  podkreśla rolę UE i państw członkowskich w zmniejszeniu kosztów energii ponoszonych przez gospodarstwa domowe, przy czym UE powinna zagwarantować bezpieczeństwo dostaw, aby zapobiec znacznym wahaniom cen i spekulacjom na rynku energii, stworzyć lepsze połączenia międzysystemowe, doprowadzić do większej integracji rynku oraz zwiększyć inwestycje w zrównoważoną energię i w badania nad odnawialnymi źródłami energii, a państwa członkowskie powinny wzmocnić swoją politykę wspierania efektywności energetycznej gospodarstw domowych ze szczególnym uwzględnieniem niepodłączonych do sieci gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa i wykluczonych społecznie; uważa, że wśród priorytetów Unii powinna się znaleźć ochrona konsumentów;

48.  uważa za naganne finansowe spekulacje zasobami naturalnymi i źródłami energii, zwłaszcza niepodlegającymi delokalizacji, jak np. energia hydroelektryczna, i dlatego wzywa Komisję i państwa członkowskie, by podjęły konieczne kroki w celu obniżenia kosztów energii dla ubogich gospodarstw domowych, wykorzystując w tym celu na przykład wpływy uzyskiwane z odpowiednich podatków;

49.  przyjmuje z zadowoleniem fakt, że inwestycje w efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii kwalifikują się do finansowania z EFSI na lata 2014–2020 ze względu na ich znaczenie dla ograniczenia kosztów gospodarstw domowych związanych z energią; zachęca Komisję i państwa członkowskie, by wykorzystały w pełni potencjał funduszy europejskich do eliminowania ubóstwa energetycznego; podkreśla, że należy usunąć przeszkody w lepszym wykorzystywaniu funduszy, takie jak niedostępność funduszy spójności dla mniejszych organizacji czy brak informacji o wymogach dotyczących wniosków;

50.  przypomina, że ukierunkowanie finansowania na beneficjentów, którzy pracują z ubogimi gospodarstwami domowymi lub którzy wchodzą w skład takich gospodarstw, wymaga pewnych warunków wstępnych, które lepiej spełniają EFSI niż fundusze o szerszym zasięgu takie jak EFRR;

51.  wzywa państwa członkowskie i Komisję do ułatwienia korzystania z mechanizmów finansowania krzyżowego, zwłaszcza między EFS i EFRR, w przypadku projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii lub efektywności energetycznej ukierunkowanych na gospodarstwa domowe doświadczające ubóstwa energetycznego; podkreśla rozmaite korzyści z programów wielofunduszowych przy rozwiązywaniu przekrojowych problemów takich jak problemy związane z ubóstwem energetycznym;

52.  podkreśla, że warunki mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach w regionach wiejskich, zarówno jeśli chodzi o najemców, jak i właścicieli, są z reguły bardzo skromne; przypomina, że nakłada się to na tzw. pułapkę wysokich kosztów mediów, co nie zostawia miejsca na inwestycje w obniżanie kosztów energii; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby poprawiły ukierunkowanie programu LEADER oraz EFRROW na zwalczanie ubóstwa energetycznego na obszarach wiejskich przez skierowanie programów operacyjnych i finansowania na wytwarzanie zwłaszcza w lokalnych sieciach zróżnicowanej energii ze źródeł odnawialnych, co obejmuje działania w zakresie efektywności energetycznej budynków skierowane do gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego;

53.  przypomina, że najemcy mają ograniczony dostęp do finansowania efektywności energetycznej, gdyż nie są właścicielami nieruchomości; przypomina, że najemcy mogą być mniej skłonni do inwestowania, ponieważ przeprowadzają się łatwiej i częściej niż właściciele mieszkań; z zadowoleniem przyjmuje pilotażowy projekt Komisji „Ubóstwo energetyczne/paliwowe — Ocena wpływu kryzysu i przegląd istniejących i ewentualnych nowych działań w państwach członkowskich”, który ma zająć się tą kwestią; wzywa Komisję, aby w oparciu o wyniki tego projektu pilotażowego opracowała przepisy, które umożliwią finansowanie przez UE działań w zakresie efektywności energetycznej podejmowanych przez najemców;

54.  przypomina państwom członkowskim, że co najmniej 20 % łącznych zasobów EFS w każdym państwie członkowskim powinno być przeznaczane na cel „Wspieranie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją” oraz że na działania w zakresie włączenia społecznego można wykorzystywać również Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym;

55.  zwraca uwagę na natychmiastową ulgę i poprawę warunków życia najuboższych gospodarstw domowych, gdy otrzymują one tanie zasoby energii odnawialnej na małą skalę, na przykład panele słoneczne do domów, które nie są podłączone do sieci energetycznej;

Łączenie celów społecznych z polityką energetyczną

56.  przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w przepisach dotyczących europejskiej polityki energetycznej, a zwłaszcza w dyrektywie 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej i w dyrektywie 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, uznano, iż strategie na rzecz efektywności energetycznej powinny się kierować również celami społecznymi; uważa za godne ubolewania to, że odnośne przepisy dyrektywy 2012/27/UE o ukierunkowaniu finansowania na gospodarstwa domowe dotknięte ubóstwem energetycznym lub na mieszkania socjalne (art. 7 ust. 7) nie są w pełni wykorzystywane przez państwa członkowskie; wzywa Komisję, by w ramach przeglądu i oceny skutków pakietu efektywności energetycznej dokonała oceny wdrożenia i korzystania z przepisów art. 7 ust. 7 i art. 5 ust. 7; wzywa również Komisję, by rozważyła na podstawie tej oceny wzmocnienie przepisów art. 7, a zwłaszcza jego ust. 7, tak aby państwa członkowskie zostały zachęcone do uwzględniania w krajowych systemach zobowiązujących do efektywności energetycznej cele społeczne;

57.  przypomina, że władze lokalne również mają do odegrania rolę w zakresie promowania alternatywnych instrumentów finansowania, w tym modeli spółdzielczych, oraz w promowaniu umów dotyczących zakupów grupowych, aby umożliwić konsumentom połączenie ich zapotrzebowania na energię i tym samym osiągnięcie niższych cen energii; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały rolę władz lokalnych w zmniejszaniu ubóstwa energetycznego;

58.  wzywa państwa członkowskie do spełnienia standardów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczących odpowiedniej temperatury otoczenia w pomieszczeniach mieszkalnych, wspierając najsłabsze grupy społeczne, w szczególności małe dzieci, osoby starsze, przewlekle chore i niepełnosprawne, aby chronić ich zdrowie i dobrostan;

59.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia natychmiastowych działań w celu zaradzenia problemowi wyeliminowania niepewnego zatrudnienia, które uniemożliwia pracownikom otrzymywanie regularnych i stałych dochodów, a tym samym stanowi przeszkodę w tworzeniu możliwych do realizacji budżetów i w opłacaniu rachunków gospodarstw domowych;

60.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie wszystkim obywatelom dostępu do przystępnej cenowo, pewnej, zrównoważonej i nowocześnie uzyskiwanej energii zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju ONZ;

Warunki mieszkaniowe a ubóstwo

61.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o zaproponowanie radykalnych środków dotyczących mieszkalnictwa socjalnego i zwiększenie inwestycji w efektywność energetyczną w socjalnych mieszkaniach czynszowych za pośrednictwem europejskich funduszy; zaleca państwom członkowskim rozwijanie oferty dobrej jakości mieszkań socjalnych, aby zagwarantować wszystkim, a szczególnie osobom w najtrudniejszej sytuacji, możliwość mieszkania w odpowiednich warunkach; zachęca państwa członkowskie do dalszego wykorzystywania możliwości dostarczania mieszkań socjalnych dzięki alternatywnym konstrukcjom prawnym; zaleca państwom członkowskim wspieranie sojuszy konsumentów;

62.  zwraca uwagę, że aby umożliwić rodzicom powrót do pracy i zwiększenie ich dochodów, ważne jest zapewnienie dostępnej i dobrej jakości opieki nad dziećmi; podkreśla znaczenie takiej opieki szczególnie dla rodziców samotnie wychowujących dzieci oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie, by niezwłocznie wprowadziły środki służące udoskonalaniu usług w zakresie opieki nad dziećmi;

63.  zauważa, że zwiększenie efektywności energetycznej, modernizacja oraz energia ze źródeł odnawialnych mają kluczowe znaczenie dla wyeliminowania ubóstwa energetycznego; wyraża zaniepokojenie tym, że polityka modernizacji mieszkań często nie jest skierowana do osób w najtrudniejszej sytuacji; podkreśla, że polityka modernizacji mieszkań musi być przede wszystkim skierowana do ubogich i wykluczonych ekonomicznie gospodarstw domowych w trudnej sytuacji ze szczególnym uwzględnieniem osób narażonych na nierówne traktowanie ze względu na płeć oraz dyskryminację z wielu przyczyn jednocześnie;

64.  zwraca uwagę na ważną rolę przedsiębiorstw społecznych i alternatywnych modeli biznesowych, takich jak spółdzielnie i towarzystwa wzajemne, w ułatwianiu integracji społecznej i wzmacnianiu pozycji ekonomicznej kobiet, szczególnie w zmarginalizowanych społecznościach, oraz w zwiększaniu ich niezależności ekonomicznej;

65.  zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by sprzyjały zaangażowaniu zainteresowanych stron i inicjowały debaty propagujące i ułatwiające bezpośredni udział osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, w szczególności kobiet i dziewcząt, w kształtowaniu polityki włączenia społecznego na wszystkich szczeblach.

66.  wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wprowadziły w życie środki służące wyeliminowaniu skandalicznych różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w UE, które wynoszą obecnie 16 %, a w przypadku emerytur sięgają 39 %, oraz zwraca uwagę na ogromne znaczenie tych środków dla kobiet samotnie wychowujących dzieci, w przypadku których koszty gospodarstwa domowego mogą okazać się naprawdę trudne do udźwignięcia;

67.  zauważa, że samotni rodzice, z których większość to kobiety, są bardziej niż przeciętna zagrożeni ubóstwem (34 %); zauważa, że jednym z głównych czynników przyczyniających się tego podwyższonego ryzyka jest fakt, że z powodu kosztów opieki nad dzieckiem samotni rodzice są albo wykluczeni z rynku pracy, albo zatrudnieni na niepewnych warunkach na nisko płatnych stanowiskach; wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań na rzecz ustanowienia przepisów w sprawie płacy zapewniającej utrzymanie na minimalnym poziomie, gwarantującej pracownikom zaspokojenie podstawowych potrzeb;

68.  zauważa, że zróżnicowanie wynagrodzenia i emerytury ze względu na płeć należy do najważniejszych czynników ubóstwa kobiet; zauważa długoterminowy wpływ, jaki na ubóstwo kobiet wywiera wykluczenie kobiet z sektorów gospodarki tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn, takich jak technologia i nauka, z zajmowania stanowisk kierowniczych i decyzyjnych wyższego szczebla oraz nadreprezentacja kobiet w sektorach o stosunkowo niskich płacach, takich jak opieka, służba publiczna, a także na stanowiskach o niepełnym wymiarze czasu pracy, nisko płatnych i niepewnych; wyraża zaniepokojenie, że feminizacji ubóstwa w pewnej mierze sprzyjają istniejące od dawna normy nierówno traktujące obie płci, co powoduje, że sektory zdominowane przez mężczyzn, np. sektor finansowy, są traktowane priorytetowo w polityce przemysłowej i w porozumieniach dotyczących płac;

69.  apeluje do państw członkowskich i Komisji o podjęcie kwestii ubóstwa i wykluczenia społecznego kobiet poprzez inicjatywy mające zagwarantować wysokiej jakości miejsca pracy za płacę zapewniającą utrzymanie na minimalnym poziomie w sektorach zdominowanych przez kobiety; podkreśla rolę, jaką mogą odegrać związki zawodowe w reprezentowaniu i wzmacnianiu pozycji kobiet w miejscu pracy oraz w przeciwdziałaniu wykluczeniu; wzywa państwa członkowskie, by zaproponowały i przeprowadziły badania wysokości wynagrodzeń u poszczególnych pracodawców i w poszczególnych sektorach w celu zobrazowania nierówności w systemach wynagrodzeń kobiet i mężczyzn w tym samym miejscu pracy, aby w ten sposób przyspieszyć proces dążenia do zrównania wynagrodzeń;

70.  podkreśla, że przy zwalczaniu ubóstwa i wykluczenia społecznego trzeba stosować ukierunkowane strategie polityczne mające na celu zaradzenie szczególnej sytuacji, w jakiej znajdują się najsłabsze grupy społeczne i społeczności zmarginalizowane, zagrożone szczególnymi formami braku równości w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz dyskryminacją z wielu przyczyn jednocześnie; apeluje do Komisji i państw członkowskich o dalsze opracowywanie strategii politycznych mających na celu przeciwdziałanie ubóstwu i wykluczeniu społecznemu kobiet niepełnosprawnych, kobiet w podeszłym wieku, uchodźczyń i migrantek, kobiet pochodzenia romskiego, kobiet należących do mniejszości etnicznych, kobiet zamieszkujących obszary wiejskie i zdegradowane, matek samotnie wychowujących dzieci oraz studentek;

Ubóstwo a dostęp do opieki zdrowotnej

71.  przypomina, że równy dostęp do powszechnej opieki zdrowotnej wysokiej jakości jest podstawowym prawem uznanym na szczeblu międzynarodowym, a w szczególności w UE;

72.  przypomina, że dostęp do systemu opieki zdrowotnej jest w wielu przypadkach ograniczony ze względu na ograniczenia finansowe lub regionalne (np. na obszarach słabo zaludnionych), w szczególności jeżeli chodzi o standardową opiekę zdrowotną (jak usługi dentystyczne lub okulistyczne) i profilaktykę;

73.  podkreśla, że łączne występowanie ubóstwa i innych przyczyn trudnej sytuacji, takich jak wiek dziecięcy lub podeszły, niepełnosprawność lub przynależność do mniejszości, powoduje dalsze zwiększenie ryzyka wystąpienia nierówności w sytuacji zdrowotnej oraz że słabe zdrowie może prowadzić do ubóstwa;

74.  podkreśla znaczenie usług zdrowotnych i opiekuńczych w likwidowaniu braków w zakresie zdolności dzięki promowaniu integracji społecznej oraz zwalczaniu ubóstwa i wykluczenia społecznego;

75.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania w dziedzinie e-zdrowia na lata 2012–2020: innowacyjna opieka zdrowotna w XXI wieku”, który wprowadza dodatkowe inicjatywy, w szczególności mające na celu poprawę dostępu do usług zdrowotnych, ograniczenie kosztów opieki zdrowotnej i zapewnienie w większym stopniu równego traktowania obywateli europejskich;

76.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszych wysiłków na rzecz rozwiązania problemu nierówności społeczno-gospodarczych, co pozwoliłoby docelowo na zmniejszenie części nierówności związanych z opieką zdrowotną; zwraca się ponadto do Komisji i państw członkowskich, aby w oparciu o uniwersalne wartości godności ludzkiej, wolności, równości i solidarności, skoncentrowały uwagę na potrzebach grup w trudnej sytuacji takich jak osoby żyjące w ubóstwie;

77.  zwraca się do państw członkowskich o rozwiązanie problemów nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej, które wpływają na życie codzienne, np. w dziedzinie usług dentystycznych czy okulistycznych;

78.  wzywa Komisję, aby dołożyła wszelkich starań w celu zachęcenia państw członkowskich do zaoferowania pacjentom refundacji oraz podjęła wszelkie działania niezbędne dla zmniejszenia nierówności w dostępie do leków stosowanych w leczeniu chorób takich jak osteoporoza pomenopauzalna i choroba Alzheimera, które nie są objęte refundacją w niektórych państwach członkowskich, a także aby dokonała tego w trybie pilnym;

Technologie informacyjne i komunikacyjne a ubóstwo

79.  ubolewa nad faktem, że opublikowana przez Komisję strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy nie uwzględnia potrzeby zapewnienia wszystkim powszechnego, równego i nieograniczonego dostępu do nowych technologii cyfrowych, rynków cyfrowych i telekomunikacji cyfrowej, a w szczególności osobom zagrożonym ubóstwem lub wykluczeniem społecznym;

80.  zachęca państwa członkowskie i Komisję do wprowadzenia strategii mających ograniczyć przepaść cyfrową i sprzyjać równemu dostępowi do nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych, w szczególności w przypadku osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym;

Woda a ubóstwo

81.  przypomina, że Zgromadzenie Ogólne ONZ uznało prawo do czystej wody pitnej wysokiej jakości oraz do urządzeń sanitarnych za prawo człowieka; zauważa jednak, że w niektórych regionach, w szczególności na obszarach wiejskich i w regionach najbardziej oddalonych dostęp do wody pitnej nie jest gwarantowany i coraz więcej osób ma trudności z opłaceniem rachunków za wodę; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by uczyniły co w ich mocy, aby bez zwłoki zapewnić wszystkim dostęp do wody pitnej; zachęca państwa członkowskie do dbania o minimalne zaopatrzenie w wodę i do ochrony praw człowieka w odniesieniu do gospodarstw domowych w najtrudniejszej sytuacji;

82.  zachęca zatem państwa członkowskie do uczynienia co w ich mocy, by w jak najkrótszym czasie wszyscy obywatele uzyskali dostęp do wody pitnej;

o
o   o

83.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 169 z 1.7.2015, s. 1.
(2) Dz.U. L 72 z 12.3.2014, s. 1.
(3) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 470.
(4) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289.
(5) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
(6) Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 214.
(7) Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1.
(8) Dz.U. C 169 E z 15.6.2012, s. 66.
(9) Dz.U. L 153 z 18.6.2010, s. 13.
(10) Dz.U. C 153 E z 31.5.2013, s. 57.
(11) Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 57.
(12) http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/64/292&Lang=E
(13) http://www.unicef-irc.org/publications/pdf/rc10_eng.pdf
(14) http://www.unicef-irc.org/publications/pdf/rc12-eng-web.pdf
(15) http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=89&newsId=2345&furtherNews=yes.
(16) Dz.U. C 248 z 25.8.2011, s. 130.
(17) Dz.U. C 341 z 21.11.2013, s. 21.
(18) Dz.U. C 170 z 5.6.2014, s. 23.
(19) Dz.U. C 166 z 7.6.2011, s. 18.
(20) Wspólna opinia Komitetu Ochrony Socjalnej i Komitetu Zatrudnienia dla Rady, Rada UE, 13809/14 SOC 662 EMPL 120 EDUC 297 ECOFIN 876, 3 października 2014 r.
(21) http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=pl&pubId=7744&visible=0.
(22) Center for responsible lending, Durham, http://www.responsiblelending.org/state-of-lending/cumulative/ , http://www.uvcw.be/no_index/cpas/panier-etude-qualitative.pdf
(23) Ricardo Cherenti, Belgian Federation of public local social action center, http://www.uvcw.be/no_index/cpas/panier-etude-quantitative.pdf
(24) Opinia Komitetu Ochrony Socjalnej dla Rady, Rada Unii Europejskiej, 649/11, SOC 124, 15 lutego 2011 r.
(25) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0294.
(26) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0264.
(27) Dz.U. L 268 z 15.10.2015, s. 28.
(28) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0261.
(29) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0070.
(30) Dz.U. C 65 z 19.2.2016, s. 40.
(31) Dz.U. C 349 E z 29.11.2013, s. 74.
(32) Dz.U. C 70 E z 8.3.2012, s. 8.


Sektor prywatny i rozwój
PDF 401kWORD 184k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie sektora prywatnego i rozwoju (2014/2205(INI))
P8_TA(2016)0137A8-0043/2016

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Większa rola sektora prywatnego w osiąganiu trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu w krajach rozwijających się” (COM(2014)0263) oraz konkluzje Rady na ten temat z dnia 23 czerwca 2014 r. i 12 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Globalne partnerstwo na rzecz eliminacji ubóstwa i zrównoważonego rozwoju po roku 2015” (COM(2015)0044),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Godne życie dla wszystkich” (COM(2013)0092) oraz konkluzje Rady na ten temat z dnia 25 czerwca 2013 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju – Program działań na rzecz zmian” (COM(2011)0637) oraz konkluzje Rady na ten temat z dnia 14 maja 2012 r.,

–  uwzględniając plan działania na rzecz inwestycji prywatnych w celach zrównoważonego rozwoju przedstawiony w sprawozdaniu UNCTAD na temat inwestycji na świecie za 2014 r.(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie promowania rozwoju za pomocą odpowiedzialnych praktyk biznesowych, w tym w odniesieniu do roli przemysłu wydobywczego w krajach rozwijających się(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie UE i globalnych ram rozwoju po roku 2015(3),

–  – uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 maja 2015 r. w sprawie finansowania rozwoju(4), a zwłaszcza apel o dostosowanie sektora prywatnego do celów zrównoważonego rozwoju,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie roli praw własności, systemu własności oraz tworzenia dobrobytu w procesie likwidacji ubóstwa i wzmacniania zrównoważonego rozwoju w krajach rozwijających się(5),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z działalności unijnej platformy na rzecz instrumentów łączonych w ramach współpracy zewnętrznej od jej utworzenia do końca lipca 2014 r. (COM(2014)0733),

–  uwzględniając deklarację paryską w sprawie skuteczności pomocy z dnia 2 marca 2005 r. oraz program działania z Akry z dnia 4 września 2008 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 16/2014 pt. „Skuteczność łączenia dotacji z regionalnych instrumentów inwestycyjnych z pożyczkami z instytucji finansowych w celu wsparcia polityki zewnętrznej UE”,

–  uwzględniając Partnerstwo z Pusanu w sprawie skutecznej współpracy na rzecz rozwoju z dnia 1 grudnia 2011 r.(6), w szczególności ust. 32, w którym mowa o potrzebie uznania centralnej roli sektora prywatnego dla innowacyjności, tworzenia dobrobytu, dochodów i miejsc pracy, mobilizowania zasobów krajowych i dzięki temu przyczyniania się do ograniczenia ubóstwa,

–  uwzględniając wspólną deklarację w sprawie współpracy publiczno-prywatnej(7) oraz partnerstwo na rzecz dobrobytu(8), które zawarto w wyniku ustaleń części forum w Pusanie poświęconej sektorowi prywatnemu,

–  uwzględniając dokument końcowy Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju (Rio+20), która odbyła się w dniach 20-22 czerwca 2012 r., zatytułowany „Takiej przyszłości chcemy”(9),

–  uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka(10),

–  uwzględniając inicjatywę ONZ Global Compact oraz Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych: Komplementarność i odrębny wkład(11),

–  uwzględniając ramy polityki inwestycyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju przyjęte przez UNCTAD(12),

–  uwzględniając strategię rozwoju sektora prywatnego na lata 2013–2017 opracowaną przez Grupę Afrykańskiego Banku Rozwoju pt. „Wspieranie transformacji sektora prywatnego w Afryce”(13),

–  uwzględniając wydaną przez MOP trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej(14),

–  uwzględniając deklarację UNIDO z Limy: Ku zrównoważonemu rozwojowi przemysłowemu sprzyjającemu włączeniu społecznemu (ISID)(15),

–  uwzględniając program godnej pracy MOP,

–  uwzględniając art. 9 ust. 2 lit. b) Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, który wprowadza obowiązek zapewnienia, by instytucje prywatne, które oferują urządzenia i usługi ogólnie dostępne lub powszechnie zapewniane, uwzględniały wszystkie aspekty ich dostępności dla osób niepełnosprawnych(16),

–  uwzględniając strategię UE na lata 2011–2014 dotyczącą społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (COM(2011)0681),

–  uwzględniając ramy rozwoju po roku 2015, w których postrzega się sektor prywatny jako głównego partnera we wdrażaniu, a także jego rolę w przechodzeniu na gospodarkę ekologiczną,

–  uwzględniając dobrowolne wytyczne dotyczące odpowiedzialnego zarządzania dzierżawą gruntów z 2010 r.(17),

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Handlu Międzynarodowego (A8‑0043/2016),

A.  mając na uwadze, że sektor publiczny odgrywa zasadniczą rolę w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że sektor prywatny napędza dobrobyt i wzrost gospodarczy w każdej gospodarce rynkowej oraz tworzy 90% miejsc pracy i dochodu w krajach rozwijających się; mając na uwadze, że według ONZ sektor prywatny wytwarza obecnie 84% PKB w krajach rozwijających się i ma zdolność zapewnienia trwałych podstaw mobilizacji zasobów krajowych, a przez to zmniejszenia uzależnienia od pomocy, pod warunkiem że jest odpowiednio regulowany, przestrzega praw człowieka i norm ochrony środowiska i jest powiązany z konkretną i długoterminową poprawą stanu gospodarki krajowej, zrównoważonym rozwojem i zmniejszaniem nierówności,

B.  mając na uwadze, że zgodnie ze wskaźnikiem ubóstwa Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju 1,2 miliarda ludzi zarabia mniej niż 1,25 USD dziennie; mając na uwadze, że nierówności się pogłębiają i wraz z ubóstwem stanowią jedno z głównych zagrożeń dla stabilności na świecie;

C.  mając na uwadze, że istnieje wyraźny związek między rozwijaniem silnego sektora wytwórczego a ograniczaniem ubóstwa rynkowego: wzrost wartości dodanej produkcji na mieszkańca o 1% zmniejsza o prawie 2% liczbę osób ubogich(18);

D.  mając na uwadze, że konieczne są znaczne nakłady inwestycyjne, a szacowana wysokość środków potrzebnych rocznie w krajach rozwijających się wynosi o 2,4 bln USD więcej niż kwoty obecnie wydawane; mając na uwadze, że finansowanie prywatne może być uzupełnieniem finansowania publicznego, lecz nie może go zastąpić;

E.  mając na uwadze, że ONZ ogłosiła rok 2012 Międzynarodowym Rokiem Spółdzielczości, aby podkreślić rolę spółdzielni w zapewnianiu rozwoju, upodmiotowienia obywateli i ochrony godności ludzkiej oraz wspieraniu milenijnych celów rozwoju (MCR); mając na uwadze, że sektor spółdzielczy na całym świecie liczy około 800 mln członków w ponad 100 krajach i szacuje się, że zapewnia ponad 100 mln miejsc pracy na całym świecie;

F.  mając na uwadze, że mikroprzedsiębiorstwa oraz małe i średnie przedsiębiorstwa (MMŚP), będące podstawą każdej gospodarki rynkowej, zmagają się ze znacznie większymi obciążeniami regulacyjnymi w krajach rozwijających się niż w UE, a większość z nich działa w sferze gospodarki nieformalnej, przez co boryka się z brakiem stabilności i nie ma dostępu do ochrony prawnej, praw pracowniczych i do finansowania; mając na uwadze, że według raportu Banku Światowego na temat prowadzenia działalności gospodarczej w 2014 r. („Doing Business 2014”) największe obciążenia regulacyjne występują w krajach najbiedniejszych(19);

G.  mając na uwadze, że uprzemysłowienie (zwłaszcza dzięki rozwojowi lokalnych małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz małych i średnich zakładów przemysłowych) jest motorem dobrobytu i rozwoju;

H.  mając na uwadze, że w deklaracji ONZ o prawie do rozwoju z 1986 r. uznano rozwój za podstawowe prawo człowieka; mając na uwadze, że w deklaracji tej zawarto zobowiązanie do podejścia opartego na prawach człowieka i charakteryzującego się urzeczywistnianiem wszystkich praw człowieka (gospodarczych, społecznych, kulturalnych, obywatelskich i politycznych); mając również na uwadze zawarte w deklaracji zobowiązanie do zacieśniania współpracy międzynarodowej;

I.  mając na uwadze, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne mogą przyczyniać się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, o czym mowa we przygotowanym przez UNCTAD projekcie planu działania dotyczącego inwestycji w cele zrównoważonego rozwoju (plan działania na rzecz wspierania wkładu sektora prywatnego(20)), pod warunkiem że inwestycje te są należycie uregulowane i powiązane z konkretnymi usprawnieniami w gospodarce krajowej, zwłaszcza jeśli chodzi o transfer technologii i tworzenie możliwości szkolenia dla miejscowej siły roboczej, w tym kobiet i ludzi młodych;

J.  mając na uwadze, że taryfy przywozowe odgrywają kluczową rolę w zapewnianiu dochodów rządowych i umożliwianiu rozwoju rodzących się gałęzi przemysłu na wewnętrznych rynkach krajów rozwijających się; mając na uwadze, że taryfy przywozowe na przetworzone produkty rolne mogą pozwalać na tworzenie wartości dodanej i miejsc pracy w gospodarce obszarów wiejskich, a także wspierać bezpieczeństwo żywnościowe;

K.  mając na uwadze, że w krajach rozwijających się 60% miejsc pracy znajduje się w sektorze nieformalnym w mikroprzedsiębiorstwach oraz małych i średnich przedsiębiorstwach (MMŚP), oraz mając na uwadze, że 70% MMŚP nie otrzymuje finansowania od instytucji finansowych, chociaż potrzebuje go do rozwijania się i tworzenia miejsc pracy;

L.  mając na uwadze, że 51 % największych podmiotów gospodarczych na świecie to korporacje, a 500 największych korporacji wielonarodowych na świecie prowadzi prawie 70% wymiany handlowej na świecie;

M.  mając na uwadze, że średnia wartość dodana produkcji na mieszkańca w krajach uprzemysłowionych jest 10 razy wyższa niż w krajach rozwijających się i 90 razy wyższa niż w krajach najsłabiej rozwiniętych(21);

N.  mając na uwadze, że politykę podatkową państw rozwiniętych i krajów rozwijających się ograniczają w praktyce wymagania globalnych inwestorów i rynków finansowych; mając na uwadze, że według MFW kraje rozwijające się szczególnie dotyka unikanie opodatkowania przez osoby prawne, ponieważ uzyskiwanie dochodów przez te kraje zależy od podatku od osób prawnych w większym stopniu niż w krajach OECD; mając na uwadze, że praktyki ułatwiające uchylanie się od opodatkowania korporacjom ponadnarodowym i osobom prywatnym są powszechnie stosowane przez państwa członkowskie UE;

O.  mając na uwadze, że panel wysokiego szczebla doradzający sekretarzowi generalnemu ONZ Ban Ki-moonowi w sprawie Agendy rozwoju po 2015 roku stwierdził, po zasięgnięciu opinii dyrektorów generalnych 250 firm (o rocznych dochodach w wysokości 8 bln USD) z 30 krajów, że strategie korporacyjne muszą obejmować pojęcie zrównoważonego rozwoju, by przedsiębiorstwa mogły wykorzystać możliwości handlowe do wspierania zrównoważonego wzrostu; mając na uwadze, że gotowość sektora prywatnego do wnoszenia wkładu w zrównoważony rozwój często hamuje brak wyraźnych modeli nawiązywania przez przedsiębiorstwa partnerstwa z sektorem publicznym; mając na uwadze, że sektor prywatny jest potencjalnym dostawcą towarów i usług dla ubogich wspólnot i osób, gdyż może obniżyć koszty, zwiększyć wybór dostępnych towarów i usług i dostosować je konkretnych potrzeb danych społeczności i osób, a także przyczynić się do upowszechniania gwarancji i norm środowiskowych i społecznych;

P.  mając na uwadze, że wobec braku powszechnie akceptowanej definicji partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) można zdefiniować jako wielostronne ustalenia między podmiotami prywatnymi, organami publicznymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, które dążą do osiągnięcia celu publicznego przynoszącego wzajemne korzyści dzięki dzieleniu się zasobami lub wiedzą fachową;

Q.  mając na uwadze, że europejskie instytucje finansujące rozwój, czyli grupa 15 dwustronnych instytucji odgrywających ważną rolę w zapewnianiu długoterminowego finansowania sektora prywatnego w gospodarce krajów rozwijających się i przechodzących reformy, dążą do inwestowania w przedsiębiorstwa przynoszące różne efekty rozwojowe, od niezawodnych dostaw energii elektrycznej i czystej wody po zapewnianie finansowania MŚP oraz dostępu do rynków małym gospodarstwom rolnym;

R.  mając na uwadze, że PPP są od dziesięcioleci powszechną praktyką w krajach rozwiniętych, szczególnie w krajach europejskich i w Stanach Zjednoczonych, i są obecnie szeroko wykorzystywane przez większość darczyńców w krajach rozwijających, realizując w przybliżeniu 15-20% łącznych inwestycji w infrastrukturę;

S.  mając na uwadze, że 2,5 miliarda osób, w większości kobiety i ludzie młodzi z krajów rozwijających się, jest wykluczonych ze środowisk biznesowych i formalnego sektora finansowego oraz nie ma możliwości posiadania dóbr i gruntów na własność; mając na uwadze, że we wszystkich grupach dochodowych w krajach rozwijających się wciąż utrzymuje się między kobietami i mężczyznami różnica wynagrodzeń na poziomie 6-9 punktów procentowych; mając na uwadze, że dialog społeczny to ważne narzędzie wspierania równouprawnienia płci w miejscu pracy oraz zmieniania modelu niedostatecznej reprezentacji w środowiskach biznesowych w krajach rozwijających się;

T.  mając na uwadze, że odpowiednio przygotowane i skutecznie wdrożone PPP mają zdolność długoterminowego zmobilizowania funduszy prywatnych i publicznych, tworzenia innowacji w modelach technologicznych i biznesowych oraz uwzględnienia wbudowanych mechanizmów do zapewniania rozliczalności takich partnerstw z wyników działań na rzecz rozwoju;

U.  mając na uwadze, że PPP w krajach rozwijających się koncentrują się jak dotąd głównie na sektorach energii, infrastruktury i telekomunikacji, natomiast ich potencjał w takich sektorach jak rolnictwo, edukacja, technologie ekologiczne, badania i innowacje, opieka zdrowotna i prawa własności, jest w znacznym stopniu niewykorzystany;

V.  mając na uwadze, że niemal dwie trzecie pożyczek udzielonych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) państwom Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) w ostatnich 10 latach były przeznaczone na działania sektora prywatnego; mając na uwadze, że instrument inwestycyjny EBI utworzony na mocy umowy z Kotonu uznano za wyjątkowy, zdolny do ponoszenia ryzyka fundusz odnawialny przeznaczony na finansowanie inwestycji podwyższonego ryzyka stanowiących wsparcie rozwoju sektora prywatnego;

W.  mając na uwadze, że co roku do osób w wieku produkcyjnym w krajach rozwijających się dołącza 45 mln osób poszukujących pracy(22), podczas gdy 34 % przedsiębiorstw w 41 krajach przyznaje, że nie może znaleźć odpowiednich pracowników;

X.  mając na uwadze, że – w kontekście Programu działań na rzecz zmian – łączenie wsparcia uznano za ważne narzędzie przyciągania dodatkowych zasobów przez połączenie dotacji UE z pożyczkami lub kapitałem zapewnianym przez podmioty publiczne lub prywatne; mając jednak na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 16/2014 w sprawie łączenia wsparcia stwierdzono, że w niemal połowie skontrolowanych projektów brakowało wystarczającego potwierdzenia zasadności dotacji, a w wielu tych przypadkach istniały przesłanki świadczące o tym, że inwestycje doszłyby do skutku nawet bez wkładu ze strony UE;

Y.  mając na uwadze, że przemysł wytwórczy, który w 2009 r. zapewniał około 470 mln, a w 2013 r. około pół miliarda miejsc pracy na całym świecie(23), ma ogromny potencjał generowania zatrudnienia i bogactwa oraz zapewniania godnych miejsc pracy wysokiej jakości;

Z.  mając na uwadze, że światowe bogactwa są w coraz większym stopniu skupione w rękach wąskiej elity, a według szacunków do 2016 r. najbogatszy 1 % ludzkości będzie właścicielem ponad połowy światowych dóbr;

AA.  mając na uwadze, że sprawiedliwe i progresywne opodatkowanie uwzględniające kryteria dobrobytu i sprawiedliwości społecznej odgrywa kluczową rolę w zmniejszaniu nierówności, gdyż kształtuje redystrybucję bogactw od obywateli o wyższych dochodach do najbardziej potrzebujących osób w danym kraju;

Długoterminowa strategia współpracy z sektorem prywatnym

1.  przyznaje, że odpowiednio regulowane inwestycje prywatne w krajach rozwijających się mogą przyczynić się do osiągnięcia wyznaczonych przez ONZ celów zrównoważonego rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje konkluzje Rady z dnia 12 grudnia 2014 r. dotyczące wzmocnienia roli sektora prywatnego we współpracy na rzecz rozwoju i zgadza się z nimi; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą wspierania sektora prywatnego w stawaniu się – obok innych organizacji rządowych i pozarządowych działających na rzecz rozwoju oraz integracyjnych modeli biznesowych, np. spółdzielni i przedsiębiorstw społecznych – ważnym partnerem w dążeniu do zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu w ramach celów zrównoważonego rozwoju ONZ, co oznacza zobowiązanie do dobrego zarządzania, ograniczania ubóstwa i tworzenia bogactw w drodze zrównoważonych inwestycji, a także do zmniejszania nierówności, wspierania praw człowieka i norm środowiskowych oraz umacniania pozycji gospodarki lokalnej; podkreśla konieczność pełnego zrozumienia i uznania odmiennych ról podmiotów sektora prywatnego i publicznego przez wszystkie zaangażowane strony;

2.  wzywa Komisję, by dalej czynnie uczestniczyła w rozmowach dotyczących programu działań do roku 2030, a równocześnie uznała różnorodność sektora prywatnego i wyzwania, jakie trzeba podjąć, by złagodzić ubóstwo osób najbardziej zmarginalizowanych i tych, do których najtrudniej jest dotrzeć; uważa, że w każdej strategii politycznej UE mającej na celu zaangażowanie sektora prywatnego w działania na rzecz rozwoju należy sprecyzować, do której części sektora prywatnego jest ona skierowana;

3.  podkreśla, że przyszłe partnerstwa w ramach programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 muszą w większym stopniu koncentrować się na ograniczaniu ubóstwa i nierówności; przypomina, że oficjalna pomoc rozwojowa (ODA) musi być nadal kluczowym narzędziem walki z wszelkimi formami ubóstwa i służyć zaspokajaniu podstawowych potrzeb społecznych w krajach rozwijających się, i nie może jej zastąpić finansowanie ze źródeł prywatnych; uznaje możliwości przyciągania prywatnych środków finansowych pod warunkiem zachowania przejrzystości, rozliczalności, odpowiedzialności za własny rozwój oraz dostosowania do priorytetów danego kraju i zagrożeń dla zdolności obsługi zadłużenia;

4.  apeluje o większe inwestycje publiczne w usługi publiczne dostępne dla wszystkich, zwłaszcza w sektorze transportu, dostępu do wody pitnej, zdrowia i edukacji;

5.  uważa, że sektor prywatny i sektor publiczny są najskuteczniejsze, gdy działają wspólnie w celu stworzenia zdrowego środowiska dla inwestycji i działalności przedsiębiorstw oraz zapewnienia podstaw wzrostu gospodarczego; podkreśla, że wszelkie partnerstwa i sojusze z sektorem prywatnym muszą koncentrować się na priorytetowych wspólnych wartościach, które dają zgodność celów biznesowych z celami UE w dziedzinie rozwoju i spełniają międzynarodowe normy skuteczności rozwoju; uważa, że muszą one być współtworzone i współzarządzane z danymi krajami partnerskimi, by zapewnić podział ryzyka, odpowiedzialności i korzyści, muszą być racjonalne kosztowo, obejmować precyzyjne cele rozwojowe i regularne etapy pozwalające na ocenę, a także cechować się wyraźną rozliczalnością i przejrzystością;

6.  z zadowoleniem przyjmuje rolę odgrywaną przez inwestycje zagranicznego sektora prywatnego w krajach rozwijających się w stymulowaniu ich rozwoju; ponadto podkreśla znaczenie zachęcania do odpowiedzialnych inwestycji, które wspierają rynki lokalne i przyczyniają się do ograniczania ubóstwa;

7.  popiera prace Stowarzyszenia Europejskich Instytucji Finansowania Rozwoju, gdyż jego członkowie zapewniają wsparcie kapitałowe przedsiębiorstwom w krajach rozwijających się w formie bezpośrednich inwestycji w przedsiębiorstwa, a także pośrednio przez powierzanie kapitału lokalnym bankom komercyjnym i funduszom private equity rynków wschodzących oraz koncentrują się na mikroprzedsiębiorstwach oraz małych i średnich przedsiębiorstwach; wzywa Komisję, by przez finansowanie i współpracę wspierała tego typu programy ze względu na szczególne znaczenie sektora prywatnego w krajach rozwijających się;

8.  wzywa do opracowania skuteczniejszych standardów przejrzystości i rozliczalności przedsiębiorstw technologicznych UE w związku z eksportem technologii, które mogą być wykorzystywane do łamania praw człowieka, ułatwiania korupcji lub prowadzenia działań sprzecznych z interesami UE w dziedzinie bezpieczeństwa;

9.  podkreśla, że strategie polityczne UE dotyczące handlu, inwestycji i rozwoju są ze sobą powiązane i wywierają bezpośredni wpływ w krajach rozwijających się; przypomina, że art. 208 traktatu lizbońskiego ustanawia zasadę spójności polityki na rzecz rozwoju, która wymaga uwzględniania celów współpracy na rzecz rozwoju przy realizowaniu polityki mogącej wywierać wpływ na kraje rozwijające się; apeluje o ocenę wpływu wywieranego na rozwój przez wszystkie strategie polityczne dotyczące handlu i inwestycji, zwłaszcza w odniesieniu do powszechnego dostępu do towarów i usług świadczonych w interesie ogólnym; podkreśla znaczenie przeprowadzenia przeglądu rozdziałów dotyczących zrównoważonego rozwoju we wszystkich przyszłych dwustronnych umowach handlowych w celu włączenia do nich skutecznych systemów sprawozdawczości dla sektora prywatnego;

10.  podkreśla potrzebę zbadania możliwości szerszego zaangażowania sektora prywatnego w europejską politykę sąsiedztwa, aby przyczyniał się on do tworzenia wzrostu gospodarczego i miejsc pracy w krajach sąsiadujących z UE, np. przez udostępnianie wiedzy o zapewnianiu dostępu do kapitału;

11.  wzywa Komisję, by w pierwszej kolejności propagowała, wspierała i finansowała partnerstwa publiczno-prywatne oraz by przy wdrażaniu wraz z sektorem prywatnym programów rozwojowych uwzględniała obowiązkowe i publicznie dostępne oceny ex ante skutków społecznych i skutków dotyczących ubóstwa;

12.  zwraca się do UE, by włączała do tych działań formalne konsultacje z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i społecznościami, których bezpośrednio i pośrednio dotyczą projekty rozwojowe;

13.  podkreśla ogromny potencjał wartości dodanej UE w partnerstwie z sektorem prywatnym, przy ścisłej koordynacji z państwami członkowskimi i odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi, z których wiele ma udokumentowane osiągnięcia we współpracy z sektorem prywatnym; podkreśla, że w pełni funkcjonująca gospodarka rynkowa opierająca się na praworządności wciąż jest ważnym motorem rozwoju gospodarczego i społecznego oraz że prowadzona przez UE polityka rozwoju powinna odzwierciedlać ten fakt;

14.  z zadowoleniem przyjmuje „Ramy zaangażowania przedsiębiorstw w działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych”, w których podkreślono, że silny sektor prywatny tworzący wzrost gospodarczy ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju oraz że sektor prywatny „wnosi istotny wkład we wspólny postęp gospodarczy, społeczny i środowiskowy”;

15.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie sektora prywatnego w prace forum wysokiego szczebla OECD ds. skuteczności pomocy; w związku z tym ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje inicjatywy dotyczące innowacyjnych metod przyciągania prywatnych środków finansowych przeznaczonych na rozwój oraz wspólną deklarację z Pusanu z 2011 r. zatytułowaną „Rozszerzenie i zacieśnienie współpracy sektora publicznego i prywatnego na rzecz szerszego, sprzyjającego włączeniu społecznemu i zrównoważonego wzrostu”;

16.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wciąż rośnie udział niewiązanej pomocy dwustronnej, ale jednocześnie wyraża zaniepokojenie z powodu utrzymywania się formalnych i nieformalnych form pomocy wiązanej(24); wzywa UE i jej państwa członkowskie, by wywiązały się z powziętego w konsensusie europejskim w sprawie rozwoju zobowiązania do „propagowania dalszego niewiązania pomocy wykraczającego poza istniejące zalecenia OECD”; podkreśla potencjał tworzenia wzrostu leżących w dalszej pomocy niewiązanej, która byłaby korzystna dla lokalnych sektorów przemysłu w krajach rozwijających się; apeluje o podniesienie wysokości realnej pomocy oraz o tworzenie trwałych łańcuchów wartości dodanej na szczeblu regionalnym i lokalnym; wzywa do dalszego wzmacniania pozycji podmiotów lokalnych oraz do położenia nacisku na tworzenie trwałych łańcuchów wartości dodanej na szczeblu regionalnym i lokalnym; podkreśla znaczenie poczucia odpowiedzialności za własny rozwój na szczeblu lokalnym i regionalnym, własnych strategii krajowych państw partnerskich oraz programów reform, a także wkładu projektów na rzecz rozwoju i wartości dodanej tworzonej przez zapewnienie lokalnych łańcuchów dostaw; uważa, że polityka rozwoju ma do odegrania ważną rolę w eliminowaniu podstawowych przyczyn bieżących przepływów migracyjnych w kierunku UE;

17.  uznaje również prawo wszystkich krajów, zwłaszcza krajów rozwijających się, do nakładania tymczasowych ograniczeń kapitałowych w celu zapobiegania kryzysom finansowym wynikającym z krótkoterminowych i niestabilnych przepływów prywatnych środków finansowych; apeluje o usunięcie ze wszystkich umów handlowych i inwestycyjnych, w tym na szczeblu WTO, ograniczeń uniemożliwiających korzystanie z tego prawa;

18.  zauważa, że wspierając sektor prywatny, UE musi uwzględniać dostępność, ponieważ wykluczenie znacznej części społeczeństwa, np. osób niepełnosprawnych, pozbawia przedsiębiorstwa prywatne rynku o niebagatelnych rozmiarach;

Wsparcie dla lokalnego sektora prywatnego w krajach rozwijających się

19.  zwraca uwagę, że na MMŚP w krajach rozwijających się mogą być nakładane znacznie większe obciążenia regulacyjne niż w UE oraz że przedsiębiorstwa te nie mogą skorzystać z ochrony prawnej i wykonywać praw własności, a ponadto prowadzą działalność w zmiennych warunkach gospodarki nieformalnej; podkreśla w tym względzie znaczenie systemów rejestracji gruntów; podkreśla konieczność wspierania lokalnego sektora prywatnego w krajach rozwijających się, np. przez dostęp do finansowania i propagowanie przedsiębiorczości; wzywa Komisję, innych darczyńców i agencje ds. rozwoju, by w większym stopniu wspierali tworzenie potencjału krajowych MŚP;

20.  wzywa UE do wspierania opracowanych w danym kraju strategii rozwoju kształtujących wkład sektora prywatnego w rozwój przez włączanie sektora prywatnego w ramy rozwoju skupiające się na krajowych spółdzielniach, MŚP i mikroprzedsiębiorstwach, zwłaszcza na małych gospodarstwach rolnych, gdyż oferują one największy potencjał równomiernego rozwoju w kraju;

21.  podkreśla potrzebę większego wspierania partnerstwa z krajami rozwijającymi się służącego poprawie ich ram regulacyjnych przez tworzenie środowiska sprzyjającego inicjatywom prywatnym, zapewnianie mechanizmów wspierania przedsiębiorstw, a zarazem dążenie do właściwej równowagi między tworzeniem klimatu sprzyjającego inwestycjom a ochroną interesów publicznych i środowiska dzięki regulacjom; zauważa, że należy ułatwiać tworzenie w krajach rozwijających się wiarygodnych systemów bankowych i administracji podatkowej, mogących zapewnić wydajne zarządzanie finansowe i gospodarowanie funduszami publicznymi i prywatnymi; wzywa rządy partnerskie do wprowadzenia klauzuli wygaśnięcia umożliwiającej unieważnienie zbędnych środków; zauważa, że prawodawstwo należy poddawać ocenie skutków, aby oszacować ujemny przyrost miejsc pracy i zagrożenia dla norm środowiskowych;

22.  apeluje do UE, aby zwiększała zdolność krajów rozwijających się do mobilizacji dochodów krajowych w walce z uchylaniem się od opodatkowania, korupcją i nielegalnymi przepływami finansowymi, a szczególnie aby pomagała krajom najsłabiej rozwiniętym i państwom niestabilnym w budowaniu skuteczniejszych i bardziej stabilnych instytucji zarządzających, w tym przez tworzenie sprawiedliwych i skutecznych systemów podatkowych; apeluje do UE, by w tym celu udoskonaliła pomoc finansową i techniczną dla krajów rozwijających się, by zapewnić wyższy poziom przejrzystości i rozliczalności; wzywa UE, jej państwa członkowskie i wszystkie odpowiednie organizacje oraz kraje rozwinięte i rozwijające się, które w 2011 r. podpisały partnerstwo z Pusanu w sprawie skutecznej współpracy na rzecz rozwoju, aby wywiązały się z zobowiązania do wzmożenia wysiłków mających na celu walkę z korupcją i nielegalnymi przepływami finansowymi;

23.  wzywa DG Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju do współpracy z DG ds. Wzrostu przy powielaniu regionalnych struktur wspierania MMŚP w krajach rozwijających się na wzór Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości, mających pomagać im w legalnym prowadzeniu działalności, zdobywaniu dostępu do finansowania i kapitału, wchodzeniu na rynek i pokonywaniu barier prawnych, a w szczególności wspierać umacnianie organizacji pośredniczących, które je reprezentują; podkreśla, że takie struktury mogą z biegiem czasu utorować drogę dla lokalnych i regionalnych partnerstw publiczno-prywatnych w dziedzinach od agrobiznesu po szkolenia zawodowe i programy opieki zdrowotnej, ułatwiając budowanie potencjału, przekazywanie wiedzy i doświadczenia oraz wspólne korzystanie z zasobów lokalnych i międzynarodowych;

24.  przypomina, że UE jest odpowiedzialna za wspieranie sprawiedliwego globalnego systemu podatkowego, co wymaga wprowadzenia faktycznie obowiązkowych wymogów dotyczących sprawozdawczości korporacji transnarodowych w rozbiciu na poszczególne kraje, stworzenia publicznych rejestrów rzeczywistych właścicieli spółek, funduszy powierniczych i podobnych podmiotów prawnych, zapewnienia automatycznej wymiany informacji podatkowych oraz sprawiedliwego podziału prawa do nakładania podatków przy negocjowaniu konwencji podatkowych i umów inwestycyjnych z krajami rozwijającymi się; uważa również, że instytucje finansowania rozwoju powinny inwestować wyłącznie w te przedsiębiorstwa i fundusze, które wykazują chęć publicznego ujawnienia rzeczywistych właścicieli oraz prowadzenia sprawozdawczości finansowej w rozbiciu na poszczególne kraje;

25.  przypomina, że systemy taryfowe są zasadniczym elementem otoczenia regulacyjnego dostosowanego do rozwoju sektora prywatnego sprzyjającego ubogim i do tworzenia miejsc pracy; z zaniepokojeniem odnotowuje jednak, że umowy o partnerstwie gospodarczym wprowadzają ograniczenie taryf przywozowych w wielu sektorach gospodarki AKP, podczas gdy zniesienie wszystkich taryf na przywóz z UE znacznie obniżyłoby dochody taryfowe, a w niektórych przypadkach zmniejszyłoby aż o 15-20 % dochody rządowe; apeluje do UE o dostosowanie jej polityki handlowej do zasady spójności polityki na rzecz rozwoju;

26.  z zadowoleniem przyjmuje pulę środków EBI na finansowanie skutków w kwocie 500 mln EUR w ramach instrumentu inwestycyjnego umowy z Kotonu, która umożliwia EBI zwiększenie współpracy z sektorem prywatnym w bardziej ryzykownych obszarach i trudniejszych środowiskach; ubolewa z powodu ograniczenia środków EBI przeznaczonych na pożyczki dla Azji; podkreśla, że wszystkie inwestycje EBI w ramach instrumentu inwestycyjnego umowy z Kotonu powinny być spójne z opracowanymi w danym kraju strategiami rozwoju, zgodnie z zasadą demokratycznej odpowiedzialności za własny rozwój;

27.  podkreśla, że w państwach niestabilnych i krajach, w których zakończył się konflikt, przeszkody dla sektora prywatnego są większe niż gdzie indziej i wymagają bardziej ukierunkowanego podejścia w celu poprawy klimatu inwestycyjnego oraz zniesienia ograniczających, przestarzałych uregulowań dotyczących biznesu, a także wyeliminowania rabunkowych zachowań i wysokiego poziomu korupcji; w związku z tym zaleca, by Komisja zainicjowała dialog na temat reformy polityki z krajami partnerskimi i sektorem prywatnym w celu przezwyciężenia głębokiej nieufności między rządami a sektorem prywatnym, powstającej tradycyjnie w wyniku pogoni za zyskiem, kumoterstwa i braku legitymacji;

28.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i kraje rozwijające się do zwiększenia wysiłków na rzecz wzmacniania pozycji gospodarczej kobiet oraz wprowadzenia mechanizmów wsparcia dla przedsiębiorczyń; odnotowuje udowodnioną skuteczność ukierunkowanego na oszczędności podejścia do włączania kobiet w działalność finansową; zaleca uwzględnianie problematyki płci we wszystkich programach partnerstwa, w połączeniu ze szkoleniami z zakresu przedsiębiorczości dla kobiet, ludzi młodych, osób niepełnosprawnych oraz ukierunkowanych kobiecych sieci aniołów biznesu; apeluje o większe wsparcie dla miejscowych przedsiębiorczyń, aby umożliwić im czerpanie korzyści ze wzrostu gospodarczego, którego motorem jest sektor prywatny; zaleca przyjęcie środków na rzecz monitorowania procesu wzmacniania pozycji kobiet i zauważa, że według MFW dochód na mieszkańca wzrósłby znacznie, gdyby kobiety na równi z mężczyznami uczestniczyły w rynku pracy;

Zaangażowanie europejskiego i międzynarodowego sektora przedsiębiorstw w osiąganie zrównoważonego rozwoju

29.  podkreśla, że potencjał wkładu sektora prywatnego w długoterminowy zrównoważony rozwój wykracza poza zasoby finansowe, doświadczenie i wiedzę fachową tego sektora, i obejmuje również tworzenie lokalnych łańcuchów wartości i kanałów dystrybucji, które przynoszą miejsca pracy, zmniejszanie ubóstwa i nierówności, wspieranie praw i szans kobiet, a także zrównoważenie środowiskowe, większy zasięg oddziaływania i lepszą skuteczność oraz lepszą dostępność rynkową i cenową produktów, usług i technologii; wzywa, by europejskie starania na rzecz rozwoju odgrywały istotną rolę we wdrażaniu uzgodnionych norm międzynarodowych, np. wytycznych ONZ dotyczących działalności gospodarczej i praw człowieka oraz norm Międzynarodowej Organizacji Pracy, w tym we współpracy z przedsiębiorstwami i inwestorami w celu zapewnienia pełnej zgodności ze wspomnianymi wytycznymi oraz z wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych w ich działalności biznesowej i w łańcuchach dostaw w krajach rozwijających się;

30.  podkreśla, że dialog społeczny ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia rzeczywistego zaangażowania sektora prywatnego w rozwój; podkreśla odpowiedzialność krajów rozwijających się za wspieranie dialogu społecznego między pracodawcami z sektora prywatnego, pracownikami i rządami krajowymi jako sposobu na poprawę dobrego zarządzania i stabilności państwa; w szczególności wzywa kraje rozwijające się do zagwarantowania, że tym dialogiem społecznym objęte zostaną również strefy przetwórstwa wywozowego (EPZ) i klastry przemysłowe;

31.  podkreśla, że sektor prywatny, a zwłaszcza lokalne MŚP, muszą uczestniczyć w dialogu politycznym wraz z innymi parterami w dziedzinie rozwoju, by ułatwić wzajemne zrozumienie i sprostać oczekiwaniom, zapewniając jednocześnie wydajność i przejrzystość; w związku z tym podkreśla ważną rolę delegatur UE w krajach rozwijających się jako platformy takiego dialogu; podkreśla pozytywną rolę spółdzielni jako katalizatorów rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu i ich zdolność do wzmacniania pozycji wspólnot przez tworzenie miejsc pracy i dochodów; w szczególności zaznacza, że pracownicy utworzyli spółdzielnie i stowarzyszenia świadczące wspólne usługi, aby przyczynić się do samozatrudnienia w gospodarce nieformalnej, natomiast na obszarach wiejskich spółdzielcze kasy oszczędnościowe i spółdzielnie kredytowe zapewniają dostęp do usług bankowych, które są niedostępne w wielu społecznościach, a także finansują tworzenie małych przedsiębiorstw i mikroprzedsiębiorstw; przyznaje, że sektor prywatny obejmuje takie podmioty jak przedsiębiorstwa społeczne i organizacje sprawiedliwego handlu, których działania są nieodłączne od zasad społecznych i środowiskowych; wzywa Komisję, by w działaniach dotyczących roli sektora prywatnego w rozwoju uznała wysiłki tych podmiotów;

32.  wzywa Komisję, by opowiedziała się za propozycją inwestorów i innych zainteresowanych podmiotów dotyczącą wsparcia wiążących zasad sprawozdawczości przedsiębiorstw w sprawach społecznych, środowiskowych oraz dotyczących praw człowieka, spójnych z dyrektywą UE w sprawie sprawozdawczości niefinansowej i ujętych łącznie w nowo zaproponowanych celach zrównoważonego rozwoju ONZ;

33.  zwraca się do UE, by przyczyniła się do umacniania i tworzenia struktur, sieci i instytucji krajowych podmiotów sektora prywatnego, szczególnie MMŚP, z uwagi na ich rolę w kształtowaniu polityki krajowej i regionalnej;

34.  podkreśla, że jedno z najważniejszych ograniczeń w zwiększaniu udziału podmiotów prywatnych w działaniach prowadzonych w krajach rozwijających się wynika z braku projektów mogących uzyskać finansowanie od banków ze względu na słabe ramy prawne, instytucjonalne i fiskalne oraz zdolności egzekwowania prawa, jak również z braku zasobów na planowanie inwestycji i przygotowanie projektów; apeluje o zwiększenie pomocy technicznej dla sektora przedsiębiorstw publicznych krajów partnerskich w celu zwiększenia ich zdolności do przyjęcia na siebie odpowiedzialności za zarządzanie partnerstwami publiczno-prywatnymi oraz odpowiedzialności za przedsięwzięcie na zakończenie procesu; podkreśla, że sektor prywatny musi planować długoterminowe inwestycje z myślą o zyskach, gdyż jest on zależny od udziałowców i w przeciwnym razie nie miałby długofalowej wizji niezbędnej do osiągnięcia zysków w sektorach społecznych, które mają kluczowe znaczenie dla rozwoju społecznego;

35.  zauważa, że udział inwestorów prywatnych w infrastrukturze w krajach rozwijających się znacznie wzrósł – z 18 mld USD w 1990 r. do 150 mld USD w 2013 r.; wzywa do dalszego zaangażowania w tym zakresie i zauważa, że brak dostępu do infrastruktury jest główną przeszkodą w rozwoju sektora prywatnego, szkodzącą wynikom i tworzeniu miejsc pracy;

36.  podkreśla znaczny potencjał PPP w rolnictwie, wymagający jednak jasno zdefiniowanych i solidnych ramach prawnych w dziedzinie praw własności i bezpiecznej dzierżawy ziemi, aby zapobiec grabieży ziemi oraz zapewnić większą i rzeczywistą produkcję rolną; z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie w 2014 r. programu UE na rzecz lepszego zarządzania gruntami w krajach afrykańskich; zaleca UE i jej delegaturom, by we współpracy z rządami partnerskimi, a także z EBI, Międzynarodowym Funduszem Rozwoju Rolnictwa (IFAD) oraz innymi podobnymi organami odgrywały większą rolę we włączaniu sektora prywatnego w opracowywanie rozwiązań rynkowych dla wyzwań w sektorze rolnictwa; podkreśla potrzebę wprowadzenia zachęt finansowych w celu uniknięcia wykluczenia ubogiej ludności zamieszkującej odległe rejony i rolników uprawiających rośliny niebędące przedmiotem większego zainteresowania na rynku lub raczej nieatrakcyjne dla partnerów z sektora agrobiznesu; podkreśla, że gwarancje powinny obejmować społeczną i środowiskową ocenę ryzyka, konsultacje z prawowitymi przedstawicielami odnośnych społeczności i ich dobrowolną, uprzednią i świadomą zgodę na realizację danego projektu, a także wsparcie prawne dla tych społeczności, jeśli wystąpi taka potrzeba; zwraca się do Komisji o włączenie do projektów procedur monitorowania i o negocjowanie przeglądu umów, które okazały się szkodliwe dla miejscowej ludności;

37.  podkreśla zagrożenia związane z partnerstwami publiczno-prywatnymi w rolnictwie, w tym ryzyko grabieży ziemi, i zaznacza, że zagrożeniom tym należy zapobiegać; podkreśla znaczenie ukierunkowania pomocy na drobnych rolników, a zwłaszcza kobiety; wzywa Komisję do powiązania wszelkich partnerstw publiczno-prywatnych w sektorze rolnictwa obejmujących udział środków UE z całościowymi środkami ochrony drobnych rolników, pasterzy i innych szczególnie narażonych użytkowników gruntów przed potencjalną utratą dostępu do ziemi lub wody; podkreśla, że gwarancje powinny obejmować społeczną i środowiskową ocenę ryzyka, jako warunek rozpoczęcia danego projektu, a także wsparcie prawne dla tych społeczności, jeśli wystąpi taka potrzeba; zaleca zastąpienie projektów nowego sojuszu grupy G8 inicjatywami kompleksowego programu rozwoju rolnictwa w Afryce (CAADP); podkreśla, że rekompensaty finansowe i społeczne muszą przybrać postać wiążących zobowiązań i że zawsze należy brać pod uwagę alternatywne plany rozwoju;

38.  zaleca, by UE dalej wspierała projekty w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych i ekologicznych w krajach rozwijających się, zwłaszcza na oddalonych obszarach wiejskich, z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że jednym z priorytetów puli środków EBI na finansowanie skutków są inwestycje w energię, powszechnie uznawane za kluczowy element uwolnienia wzrostu gospodarczego w Afryce; oczekuje, że innowacyjne instrumenty finansowania będą katalizatorami inwestycji sektora prywatnego w energię ze źródeł odnawialnych, efektywność energetyczną oraz dostęp do energii; zachęca również EBI i europejskie instytucje finansujące rozwój do dalszego finansowania projektów inwestycyjnych służących łagodzeniu zmiany klimatu i przystosowania się do niej w Afryce, zgodnie z zaangażowaniem i zobowiązaniami UE wynikającymi z ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC); przypomina, że priorytetowo należy traktować projekty rozproszonej produkcji energii na małą skalę, ze źródeł odnawialnych niepołączonych z główną siecią energetyczną, aby zagwarantować dostęp do energii na obszarach wiejskich, unikając jednocześnie potencjalnego negatywnego wpływu dużej infrastruktury energetycznej na społeczeństwo i środowisko;

39.  wzywa UE, by w oparciu o kryteria skuteczności rozwoju opracowała solidne ramy regulacyjne, w których musi funkcjonować sektor prywatny, w tym w celu wspierania długoterminowych partnerstw publiczno-prywatnych zawartych w drodze umowy; wzywa UE do wspierania partnerstw publiczno-prywatnych tylko wtedy, kiedy nie są dostępne inne, tańsze i mniej ryzykowne warianty finansowania, co należy ocenić na podstawie analizy opłacalności; wzywa UE do wdrożenia skutecznej polityki gwarancji dotyczących projektów partnerstw publiczno-prywatnych w celu zagwarantowania praw człowieka, w tym praw kobiet;

40.  z zadowoleniem przyjmuje osiągnięcia w zakresie łączenia środków publiczno-prywatnych w opiece zdrowotnej i w zapewnianiu lepszego dostępu do leków, a także większego wykorzystywania potencjału transferu technologii w krajach rozwijających się; zaleca, by UE ułatwiała tworzenie nowych możliwości współpracy, wykraczających poza dostęp do leków, by dążyć do zreformowania źle funkcjonujących systemów opieki zdrowotnej w krajach rozwijających się; podkreśla, że wsparcie dla lokalnych MŚP oraz małych i średnich zakładów przemysłowych można zwiększyć nie tylko za pomocą instrumentów finansowych, lecz również przez transfer technologii, tworzenie potencjału, zrównoważony rozwój dostawców oraz powiązania biznesowe;

41.  zwraca uwagę na znaczenie zlikwidowania luki między systemem edukacji a rynkiem pracy w krajach rozwijających się; wzywa Komisję do ułatwiania programów i wspierania partnerstw publiczno-prywatnych obejmujących wszystkie zainteresowane strony, od szkół, uniwersytetów i ośrodków szkoleniowych po podmioty sektora prywatnego, aby zaoferować możliwości szkolenia i edukacji dostosowane do rynku; zachęca do tworzenia instytucji dualnego systemu kształcenia zawodowego, w których ludzie młodzi, realizując program praktyk zawodowych skupiający się na praktycznych aspektach danego zawodu, mogą również uczęszczać na wykłady teoretyczne w wyspecjalizowanych szkołach zawodowych;

42.  podkreśla, że należy zwiększyć potencjał rządów krajów rozwijających się jako organów regulacyjnych, by pomyślnie osiągnąć zrównoważony rozwój;

Zasady współpracy z sektorem prywatnym

43.  podkreśla, że współpraca z sektorem przedsiębiorstw wymaga elastycznego podejścia, dostosowanego nie tylko do oczekiwanych wyników, lecz również do stopnia, w jakim warunki lokalne sprzyjają prywatnym przedsiębiorstwom i inwestycjom; zaleca przyjęcie odmiennego podejścia do krajów najsłabiej rozwiniętych i państw niestabilnych; zauważa, że inwestycje i udział sektora prywatnego w osiąganiu wszystkich celów zrównoważonego rozwoju są bardzo zróżnicowane w poszczególnych krajach rozwijających się; wzywa darczyńców, aby większość pomocy przekazywanej krajom najsłabiej rozwiniętym miała formę dotacji;

44.  z zadowoleniem przyjmuje kryteria zawarte w komunikacie Komisji w sprawie sektora prywatnego i rozwoju dotyczące udzielania bezpośredniego wsparcia sektorowi prywatnemu; wzywa do opracowania jasno określonych ram regulujących wszystkie partnerstwa z sektorem prywatnym przez ustalenie punktów odniesienia, np. działań ukierunkowanych na mikroprzedsiębiorstwa, strategii dostępu do kredytów oraz integracji zawodowej grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, kobiet i ludzi młodych, przy czym działania te muszą zapewniać zgodność z zasadą spójności polityki rozwoju, zasadami skuteczności rozwoju oraz celami polityki rozwoju, zwłaszcza w odniesieniu do zmniejszenia ubóstwa i nierówności; jest zdania, że każda decyzja dotycząca propagowania w krajach rozwijających się partnerstw publiczno-prywatnych wykorzystujących łączenie źródeł finansowania powinna bazować na dogłębnej ocenie tych mechanizmów pod kątem wpływu na rozwój, rozliczalności i przejrzystości, a także na wnioskach z wcześniejszych doświadczeń;

45.  wyraża zaniepokojenie, że nie zawsze stosowane są gwarancje wykorzystania finansów publicznych do przewidzianych celów; podkreśla konieczność uzgodnienia wymiernych wskaźników wyników oraz mechanizmów monitorowania i oceny w fazie przygotowania projektów, a jednocześnie zagwarantowania zgodności inwestycji z uznanymi na arenie międzynarodowej prawami człowieka, normami społecznymi i środowiskowymi oraz zasadami przejrzystości, a także zapewnienia uczciwego płacenia przez sektor prywatny należnej części podatków; podkreśla znaczenie oceny ryzyka, zdolności obsługi zadłużenia, przejrzystości i ochrony inwestycji; podkreśla znaczenie formalnej konsultacyjnej i kontrolnej roli parlamentów i społeczeństwa obywatelskiego w zapewnianiu pełnej przejrzystości i rozliczalności; zaleca zapewnienie rzeczywistego dostępu do wymiaru sprawiedliwości i odszkodowań dla ofiar nadużyć korporacyjnych w krajach rozwijających się, w których realizowane są projekty rozwojowe;

46.  wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły zgodność działań przedsiębiorstw zaangażowanych w partnerstwa na rzecz rozwoju z celami zrównoważonego rozwoju oraz przestrzeganie przez nie zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; zdecydowanie popiera skuteczne i szeroko zakrojone rozpowszechnianie i wdrażanie w UE i poza nią wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka oraz podkreśla, że należy podejmować wszelkie niezbędne działania polityczne i legislacyjne, aby uzupełnić luki w skutecznym wdrażaniu wytycznych ONZ, w tym w odniesieniu do dostępu do wymiaru sprawiedliwości; zaleca, by wszystkie przedsiębiorstwa działające w krajach rozwijających się zapewniły poziom przejrzystości zgodny z wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, jeśli chodzi o poszanowanie praw człowieka, pozytywnie przyczyniały się do społecznego i środowiskowego dobrobytu krajów rozwijających się i współpracowały z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; podkreśla, że państwa członkowskie powinny opracować krajowe plany wdrażania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, a w szczególności wytycznych OECD dotyczących zachowania należytej staranności na rzecz odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów objętych konfliktem lub wysoce zagrożonych;

47.  podkreśla, że w polityce handlowej i rozwojowej UE należy szanować polityczne i gospodarcze pole manewru krajów rozwijających się, w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych, by umożliwić w razie potrzeby utrzymanie kluczowych taryf przywozowych oraz wspieranie tworzenia w lokalnym przemyśle wytwórczym i rolno-przetwórczym miejsc pracy wymagających kwalifikacji i zapewniających godziwe warunki, gdyż branże te mogą być źródłem wyższej krajowej wartości dodanej, rozwoju przemysłu i eksportu oraz dywersyfikacji, a czynniki te mają kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarczego i społecznego sprzyjającego włączeniu; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wspierania konkretnych środków zapewniających płacenie podatków przez wielonarodowe korporacje w krajach, w których uzyskują one zyski, a także do propagowania rzeczywistej sprawozdawczości w sektorze prywatnym w rozbiciu na poszczególne kraje, co poprawi krajową zdolność mobilizacji zasobów i przyczyni się do uczciwej konkurencji;

48.  zachęca UE do wspierania bieżącego procesu opracowywania międzynarodowego prawnie wiążącego instrumentu ONZ dotyczącego przestrzegania praw człowieka przez korporacje wielonarodowe i inne przedsiębiorstwa, ponieważ instrument taki wyjaśni obowiązki korporacji wielonarodowych w dziedzinie praw człowieka oraz ich obowiązki wobec państw, a także przyczyni się do wprowadzenia skutecznych środków zaradczych na rzecz ofiar tam, gdzie miejscowe sądownictwo jest wyraźnie niezdolne do skutecznego ścigania tych spółek;

49.  z zadowoleniem przyjmuje pogląd Komisji, że należy wspierać strategiczne filary programu godnej pracy MOP, gdyż jest to metoda zwalczania nierówności i wykluczenia społecznego, szczególnie wśród osób najbardziej zmarginalizowanych, w tym kobiet, dzieci, osób starszych i osób niepełnosprawnych; podkreśla, że przedsiębiorstwa powinny wpierać sprawiedliwe traktowanie pracowników, gwarantować bezpieczne i zdrowe warunki pracy, ochronę socjalną i dialog społeczny, a także umożliwiać konstruktywne relacje między pracownikami, kadrą kierowniczą i kontrahentami;

Dalsze perspektywy: działania, jakie należy podjąć, by sektor prywatny został w polityce rozwoju partnerem zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju

50.  wzywa instytucje i organy europejskie do utworzenia jasnych, ustrukturyzowanych, przejrzystych i rozliczalnych ram regulujących partnerstwa i sojusze z sektorem prywatnym w krajach rozwijających się, a także podkreśla, że zwiększając rolę sektora prywatnego, należy równocześnie tworzyć odpowiednie gwarancje i budować potencjał instytucjonalny;

51.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do opracowania jasnej i konkretnej strategii zapewniającej dostosowanie sektora prywatnego do priorytetów rozwojowych rządów krajowych i społeczeństwa obywatelskiego w krajach rozwijających się;

52.  wzywa do utworzenia na szczeblu UE sektorowych platform wielostronnych z udziałem sektora prywatnego, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych, ośrodków analitycznych, rządów partnerskich, darczyńców, organizacji spółdzielczych, przedsiębiorstw społecznych i innych zainteresowanych stron, aby przezwyciężyć zastrzeżenia i brak zaufania wśród partnerów oraz rozwiązywać problemy, które nieprzewidzianie pojawiają się we wspólnych działaniach rozwojowych; w związku z tym podkreśla ważną rolę delegatur UE w poszczególnych krajach jako pośredników w takim dialogu; zauważa, że proponowane przez Komisję udoskonalenie istniejących mechanizmów, np. forum polityki rozwoju, to krok we właściwym kierunku;

53.  uznaje zalecenie Trybunału Obrachunkowego, by Komisja jasno wykazała finansową i rozwojową dodatkowość dotacji UE w projektach obejmujących łączenie instrumentów finansowania; popiera planowane przez Komisję rozszerzenie zakresu łączenia instrumentów finansowania, aby objąć nim obszary wykraczające poza infrastrukturę, np. zrównoważone rolnictwo, sektory społeczne i rozwój lokalnego sektora prywatnego, jeżeli Komisja przedstawi przekonujące argumenty; podkreśla jednak, że wszelkie operacje łączenia źródeł finansowania muszą być w pełni zgodne z zasadami skuteczności rozwoju, np. z zasadą odpowiedzialności za własny rozwój, rozliczalności i przejrzystości, by zapewnić, że operacje te służą osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny mechanizmu łączenia pożyczek z dotacjami oraz do zwiększenia jej zdolności zarządzania projektami obejmującymi łączenie instrumentów finansowania, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego; apeluje do Komisji o zdemokratyzowanie struktury zarządzania unijnej platformy na rzecz instrumentów łączonych, a także regionalnych instrumentów łączonych, przez odpowiednią współpracę z wszystkimi właściwymi zainteresowanymi stronami na szczeblu lokalnym, w tym rządami partnerskimi, parlamentami krajowymi, podmiotami sektora prywatnego, związkami zawodowymi i lokalnymi społecznościami; wzywa Komisję do zaostrzenia kryteriów przyznawania pomocy w formie dotacji i ustalania ich kwot, a także do szczegółowego określenia wartości dodanej łączenia instrumentów finansowania w poszczególnych projektach;

54.  wzywa do rozszerzenia obecnego mandatu EBI dotyczącego udzielania pożyczek państwom trzecim, by zwiększyć jego rolę w osiąganiu zrównoważonego rozwoju, a w szczególności by bardziej aktywnie uczestniczyć w nowej strategii sektora prywatnego przez łączenie instrumentów finansowania, współfinansowanie projektów i rozwój lokalnego sektora prywatnego; wzywa ponadto do większej przejrzystości i rozliczalności partnerstw i projektów z udziałem EBI; przypomina, że zasadniczym celem działań EBI z zakresu finansowania realizowanych w krajach rozwijających się z wykorzystaniem gwarancji udzielonej EBI przez Unię powinno być zmniejszanie i, w dłuższej perspektywie, eliminacja ubóstwa; zwraca się do EBI i instytucji państw członkowskich finansujących rozwój o zapewnienie, że przedsiębiorstwa otrzymujące ich wsparcie nie unikają opodatkowania;

55.  wzywa Komisję, by zagwarantowała powiązanie partnerstw i pożyczek dla sektora prywatnego w krajach o niskich dochodach oraz państwach niestabilnych z bezpośrednimi dotacjami dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, a także dostosowanie ich do priorytetów rozwojowych danych krajów, aby zapewnić udział obywateli i zainicjować procesy z udziałem wielu zainteresowanych stron − organizacji społeczeństwa obywatelskiego, władz lokalnych i związków zawodowych;

56.  wzywa Komisję do zapewnienia we wszystkich delegaturach Unii przeszkolony i wykwalifikowany personel aktywnie przygotowany do umożliwiania i wdrażania partnerstw z podmiotami sektora prywatnego; zauważa, że zobowiązanie do przyspieszenia powstawania biur EBI przy delegaturach Unii to krok we właściwym kierunku; wzywa Komisję, by stosowała w terenie najlepsze praktyki państw członkowskich, których ambasady są zazwyczaj pierwszym punktem kontaktu dla podmiotów sektora prywatnego;

57.  wzywa Komisję do większego zaangażowania, jeśli chodzi o wykorzystywanie jej znaczenia politycznego i możliwości dialogu z rządami partnerskimi i lokalnymi organami władzy, by ułatwić pełniejsze i bardziej pozytywne interakcje z sektorem prywatnym; podkreśla, że krajowe dokumenty strategiczne, krajowe programy orientacyjne i wsparcie budżetowe mogą być najcenniejszymi instrumentami inicjowania reform dotyczących otoczenia biznesowego w krajach partnerskich i wspierania uprzemysłowienia tych krajów; zaleca, by UE poparła plan działań UNCTAD na rzecz inwestycji w cele zrównoważonego rozwoju; zwraca uwagę na fakt, że opracowywanie, tworzenie struktur i wdrażanie partnerstw publiczno-prywatnych jest nadal trudnym i złożonym przedsięwzięciem, a ich powodzenie zależy również od sprzyjającego otoczenia, w którym działają;

58.  podkreśla, że odpowiedzialność za skuteczne wspólne działania spoczywa nie tylko na darczyńcach i zaangażowanych przedsiębiorstwach, ale również na rządach partnerskich; wzywa UE do prac nad zintensyfikowaniem tworzenia potencjału krajów partnerskich, by móc ocenić, kiedy należy włączać się w projekty PPP; podkreśla, że dobre zarządzanie, praworządność, ramy potrzebne do zreformowania działalności gospodarczej, środki przeciwdziałania korupcji, zarządzanie finansami publicznymi oraz skuteczne instytucje publiczne mają kluczowe znaczenie dla inwestycji, innowacyjności i rozwoju sektora prywatnego;

59.  wzywa do większego skoncentrowania się na lepszej koordynacji działań darczyńców i wspólnym programowaniu, a także do położenia nacisku głównie na osiąganie wymiernych wyników i rezultatów rozwoju, aby zmaksymalizować skutki polityki UE w dziedzinie rozwoju i zapewnić pełną rozliczalność wydatków na rozwój;

o
o   o

60.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, UNCTAD, UNIDO oraz panelowi wysokiego szczebla ds. programu działań na okres po roku 2015.

(1) http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/wir2014_en.pdf
(2) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0163.
(3) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0059.
(4) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0196.
(5) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0250.
(6) http://www.oecd.org/development/effectiveness/49650173.pdf
(7) http://www.mofa.go.jp/mofaj/annai/honsho/seimu/nakano/pdfs/hlf4_5.pdf.
(8) http://www.ifc.org/wps/wcm/connect/topics_ext_content/ifc_external_corporate_site/idg_home/p4p_home
(9) http://www.uncsd2012.org/content/documents/727The%20Future%20We%20Want%2019%20June%201230pm.pdf
(10) http://www.ohchr.org/Documents/Publications/GuidingPrinciplesBusinessHR_EN.pdf
(11) http://www.oecd.org/corporate/mne/34873731.pdf
(12) http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/diaepcb2012d5_en.pdf
(13) http://www.afdb.org/fileadmin/uploads/afdb/Documents/Policy-Documents/2013-2017_-_Private_Sector_Development_Strategy.pdf
(14) http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---emp_ent/---multi/documents/publication/wcms_094386.pdf
(15) http://www.unido.org/fileadmin/Lima_Declaration.pdf
(16) http://www.un.org/disabilities/documents/convention/convention_accessible_pdf.pdf
(17) http://www.fao.org/nr/tenure/voluntary-guidelines/en/
(18) http://www.unido.org/fileadmin/user_media/Services/PSD/WP4_2014_Industrialisation_and_social_well-being.pdf
(19) Grupa Banku Światowego, Doing Business 2014: Understanding Regulations for Small and Medium-Size Enterprises [„Prowadzenie działalności gospodarczej w 2014 r.: regulacje dla małych i średnich przedsiębiorstw”], 29 października 2013 r.
(20) http://unctad.org/en/PublicationChapters/wir2014ch4_en.pdf
(21) http://www.unido.org/fileadmin/user_media/Services/PSD/WP4_2014_Industrialisation_and_social_well-being.pdf
(22) Building an employment-Oriented Framework for Strong, Sustainable and Balanced Growth (Budowanie ukierunkowanych na zatrudnienie ram silnego, trwałego i zrównoważonego wzrostu) – w „Challenges of Growth, Employment and Social Cohesion” (Wyzwania związane z wzrostem, zatrudnieniem i spójnością społeczną), dokument informacyjny przygotowany na konferencję na wysokim szczeblu MOP-MFW, MOP, 2010.
(23) https://www.unido.org/fileadmin/user_media/Research_and_Statistics/UNIDO_IDR_2013_main_report.pdf
(24) ActionAid (2005): Real Aid An Agenda for Making Aid Work (Realna pomoc. Program skuteczności pomocy), s. 4.

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności