Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τους Στόχους για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΣAA), ιδίως τον ΣAA 7 σχετικά με την πρόσβαση στην ενέργεια και τους ΣAA 12 και 13 για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή και για την αλλαγή του κλίματος, αντίστοιχα,

–  έχοντας υπόψη την Πρωτοβουλία Βιώσιμη Ενέργεια για Όλους (SE4ALL) που ξεκίνησε από τον ΟΗΕ το 2011,

–  έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία της Επιτροπής «Ενεργοποίηση της Ανάπτυξης», που ξεκίνησε το 2012, για να παράσχει πρόσβαση σε βιώσιμη ενέργεια σε επιπλέον 500 εκατομμύρια άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες μέχρι το 2030,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο προβλέπει ότι η μείωση και, μακροπρόθεσμα, η εξάλειψη της φτώχειας αποτελεί πρωταρχικό στόχο της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 191 ΣΛΕΕ και την πολιτική της ΕΕ για το κλίμα,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 233/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση μηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας(1) (MAΣ), και ιδίως το παράρτημα Ι, που περιλαμβάνει διατάξεις για τη βιώσιμη ενέργεια σε γεωγραφικά προγράμματα, και το παράρτημα ΙΙ, που περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με τη βιώσιμη ενεργειακή συνιστώσα του θεματικού προγράμματος των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών και προκλήσεων του ΜΑΣ (GPGC),

–  έχοντας υπόψη τα σχετικά έγγραφα προγραμματισμού στο πλαίσιο του ΜΑΣ και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ), συμπεριλαμβανομένων των εθνικών ενδεικτικών προγραμμάτων (ΕΕΠ) που περιλαμβάνουν ως κομβικό τομέα αυτόν της ενέργειας, καθώς και τα ετήσια προγράμματα δράσης (ΕΠΔ) για την εφαρμογή αυτών των ΕΕΠ·

–  έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία Africa Clean Energy Corridor 2014, η οποία αποσκοπεί στην προώθηση της ταχείας ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αφρική, τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και της εξάρτησης από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα,

–  έχοντας υπόψη την εξέταση στην οποία προέβη όσον αφορά σχετικά σχέδια και έγγραφα προγραμματισμού του ΜΑΣ και του ΕΤΑ, πριν από την έγκρισή τους από τις επιτροπές του ΜΑΣ και ΕΤΑ,

–  έχοντας υπόψη την 21η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 21) της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCC) στο Παρίσι, τον Δεκέμβριο 2015, και την έγκριση της συμφωνίας του Παρισιού, που είναι η πρώτη οικουμενική, νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα,

–  έχοντας υπόψη τη 22η Διάσκεψη των Μερών (COP 22) της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCC) που διεξήχθη στο Μαρακές στις 7 έως 18 Νοεμβρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη συνάντηση υψηλού επιπέδου υπό την προεδρία των Idriss Déby, Προέδρου της Αφρικανικής Ένωσης, Alpha Condé, Προέδρου της Γουινέας, Nkosazana Dlamini-Zuma, Προέδρου της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, Akinwumi Adesina, Προέδρου της Αφρικανικής Τράπεζας Aνάπτυξης, με την παρουσία εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του κ. Stefano Manservisi, Γενικού Διευθυντή της ΓΔ Διεθνούς Συνεργασίας και Διεθνούς Aνάπτυξης και κ. Felice Zaccheo, Aναπληρωτή Επικεφαλής της Mονάδας C6, Ενέργεια και Kλιματική Aλλαγή, και Ségolène Royal, Υπουργού Oικολογίας, Bιώσιμης Aνάπτυξης και Ενέργειας, σχετικά με την πρωτοβουλία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εταιρική σχέση ΕΕ-ΑΕ, στις 21 Σεπτεμβρίου 2016, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της 16ης Νοεμβρίου 2000 της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα: «νέο πλαίσιο λήψης αποφάσεων»,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τη χρηματοδότηση της υποδομής σε φράγματα στις αναπτυσσόμενες χώρες(2), της 2ας Φεβρουαρίου 2012 σχετικά με την αναπτυξιακή συνεργασία της ΕΕ για την υποστήριξη του στόχου της καθολικής πρόσβασης στην ενέργεια έως το 2030(3), και της 12ης Ιουνίου 2012 για τη συνεργασία στην ενεργειακή πολιτική με τους εταίρους πέρα από τα σύνορά μας: μια στρατηγική προσέγγιση για έναν ασφαλή, αειφόρο και ανταγωνιστικό ενεργειακό εφοδιασμό(4),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 15/2015 της 12ης Μαρτίου 2015 του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ σχετικά με την υποστήριξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ανατολική Αφρική,

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την πρόσβαση στην ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες (O-000134/2016 – B8-1809/2016),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Ανάπτυξης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη και ασφαλή ενέργεια είναι ζωτικής σημασίας για την ικανοποίηση των βασικών ανθρώπινων αναγκών και δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε καθαρό νερό, σε εγκαταστάσεις υγιεινής, σε ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον, σε υγειονομική περίθαλψη, σε θέρμανση και εκπαίδευση, είναι απαραίτητη για σχεδόν όλα τα είδη της οικονομικής δραστηριότητας και κομβικός φορέας ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν επίσης και πτυχές που αφορούν την ασφάλεια αλλά και γεωπολιτικές πτυχές όσον αφορά την πρόσβαση στην ενέργεια και ότι τα θέματα της ενέργειας μπορεί να καταστούν αιτίες συγκρούσεων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια και ότι για ακόμη περισσότερα άτομα, η πρόσβαση αυτή είναι αναξιόπιστη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ήμισυ των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα ζουν στην Αφρική· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός αυτός αυξάνεται, δεδομένου ότι σε αυτήν την ήπειρο, ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι υψηλότερος από τον ρυθμό με τον οποίο επεκτείνεται η πρόσβαση σε ενέργεια·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο της πρόσβασης στην ηλεκτρική ενέργεια στην υποσαχάρια Αφρική, αυτή είναι η χειρότερη σε όλο τον κόσμο, αλλά ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή αυτή εξελίσσεται και, μέχρι το 2040, είναι πιθανόν, η υποσαχάρια Αφρική θα καταναλώνει όση ηλεκτρική ενέργεια κατανάλωναν η Ινδία και η Λατινική Αμερική από κοινού το 2010·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το 70% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της Αφρικής προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, αλλά σχεδόν όλες αυτές προέρχονται από παραδοσιακές χρήσεις της βιομάζας· λαμβάνοντας υπόψη τις τεράστιες ευκαιρίες που εξακολουθούν να υπάρχουν για να συμπεριληφθούν και άλλες πηγές, ιδίως όσον αφορά την ηλιακή και την αιολική ενέργεια·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημογραφικές τάσεις στην Αφρική θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις απαιτήσεις της χρήσης γης για την παραγωγή συγκομιδών, καθώς και στην ανάγκη για καυσόξυλα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια αποψίλωση δασών ευθύνεται για σχεδόν το 20% του συνόλου των εκπομπών CO2· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η ισχυρή εξάρτηση από την παραδοσιακή βιομάζα και τους αναποτελεσματικούς φούρνους μαγειρέματος θέτουν σε κίνδυνο τις δασικές και θαμνώδεις εκτάσεις σε πολλές περιοχές της αφρικανικής ηπείρου·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν παραδοσιακή βιομάζα, όπως ο ξυλάνθρακας, για το μαγείρεμα και αυτό, συχνά, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες φέρουν δυσανάλογο μερίδιο του βάρους όσον αφορά τη χρήση τέτοιων υλικών, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής καυσόξυλων, η οποία μπορεί να είναι χρονοβόρα και επίσης να θέσει την ασφάλειά τους σε κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βελτιωμένες εγκαταστάσεις οικιακών συσκευών μαγειρέματος μειώνει τον χρόνο και την προσπάθεια που απαιτείται για την προετοιμασία των γευμάτων·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αφρική είναι, αφενός η ήπειρος με το μεγαλύτερο δυναμικό για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στον πλανήτη και, αφετέρου, αυτή που υστερεί περισσότερο στον τομέα της ηλεκτροδότησης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή φτώχεια είναι πιο διαδεδομένη στις αγροτικές περιοχές, αλλά τεράστια πρόκληση είναι επίσης και η παροχή πρόσβασης στην ενέργεια στις ταχέως επεκτεινόμενες αστικές περιοχές, δεδομένης της πραγματικότητας όσον αφορά τη γεωγραφία, τη συνδεσιμότητα και την έλλειψη υποδομών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φτωχότερες χώρες στην Αφρική είναι εκείνες με τους υψηλότερους λογαριασμούς ενέργειας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να συνεχιστεί η ανάπτυξη των νεαρών αγορών ηλεκτροδότησης των αγροτικών περιοχών μέχρι να γίνουν ώριμες και βιώσιμες και να προωθήσουν προγράμματα στήριξης με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές, με υψηλή ενεργειακή απόδοση, μικρής κλίμακας και αποκεντρωμένες ενεργειακές λύσεις·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή φτώχεια έχει επίσης μια διάσταση του φύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες της ενεργειακής φτώχειας επιβαρύνουν περισσότερο τις γυναίκες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη, βιώσιμη και σύγχρονη ενέργεια για όλους μέχρι το 2030 είναι ο υπ' αριθ. 7 στόχος της καθολικής αειφόρου ανάπτυξης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η τήρηση των δεσμεύσεων για δράση στον τομέα του κλίματος απαιτεί σθεναρές και συνετές προσπάθειες στον τομέα της ενέργειας και ότι, ως εκ τούτου, η Αφρική αντιμετωπίζει μια διττή πρόκληση, δεδομένου ότι οφείλει να αυξήσει δραστικά την πρόσβαση των πολιτών της σε βασικές υπηρεσίες τροφοδοσίας και, ταυτόχρονα, να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας για την αλλαγή του κλίματος·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) με τίτλο «Παγκόσμιες Τάσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Επενδύσεων 2016» δείχνει ότι οι ετήσιες παγκόσμιες επενδύσεις σε νέα ανανεώσιμη παραγωγική ικανότητα ήταν υπερδιπλάσιες από εκείνες σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και φυσικού αερίου το 2015· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2015 κυριαρχείτο από τα φωτοβολταϊκά και την αιολική· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για πρώτη φορά το 2015, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε επενδύσεις ήταν υψηλότερες στις αναπτυσσόμενες χώρες από ό,τι σε αναπτυγμένες χώρες·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα της 16ης Νοεμβρίου 2000 καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα μεγάλα φράγματα, ενώ δεν έχουν οδηγήσει στον προβλεπόμενο βαθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, υδροδότησης ή επίτευξης ελέγχου έναντι των ζημιών από τις πλημμύρες, είχαν ταυτόχρονα τεράστιες κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, και ότι οι προσπάθειες για τον μετριασμό των επιπτώσεων αυτών απέβησαν σε μεγάλο βαθμό άκαρπες·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος για την επίτευξη καθολικής πρόσβασης στην ενέργεια είναι συνυφασμένος με τον στόχο της κλιματικής δικαιοσύνης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική δικαιοσύνη συνδέει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανάπτυξη για να επιτευχθεί μια προσέγγιση με επίκεντρο τον άνθρωπο, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πλέον ευάλωτων ατόμων και επιμερίζει με δικαιοσύνη τα βάρη και τα οφέλη της αλλαγής του κλίματος και τις επιπτώσεις της·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασυνεπείς ροές χρηματοδότησης για το κλίμα και τη μεταφορά τεχνολογίας σε σχέση με την κλιματική αλλαγή μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την προθυμία των αφρικανών ηγετών για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την εκπλήρωση της ατζέντας της εκβιομηχάνισης της ηπείρου·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Παρισιού υπογραμμίζει την ανάγκη να προωθηθεί η καθολική πρόσβαση στη βιώσιμη ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και δη της Αφρικής μέσω της ενισχυμένης αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν άφθονα στοιχεία και επικρατεί ευρεία συναίνεση ότι, συχνά, η πιο αποτελεσματική επιλογή είναι η μικρής κλίμακας αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τοπικά δίκτυα και λύσεις εκτός δικτύου, και ότι οι λύσεις αυτές έχουν την τάση να συνεισφέρουν περισσότερο στη γενική πρόοδο της ανάπτυξης και επιτυγχάνουν τα καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την ελαχιστοποίηση ή την αποφυγή δυσμενών επιπτώσεων για το περιβάλλον·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τοπική παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές τονίζεται στον κανονισμό του ΜΑΣ και τα προγράμματα ΜΑΣ και ΕΤΑ και τα έργα στον τομέα της ενέργειας θα πρέπει να σχεδιαστούν κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τα πλεονεκτήματα της αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας έχει αυξηθεί σημαντικά και οι δαπάνες αυτές την περίοδο 2014-2020 προβλέπεται να φθάσουν τα 3,5 δισεκατομμύρια EUR λαμβάνοντας υπόψη ότι 30 ΕΕΠ, τα μισά εκ των οποίων προορίζονται για τις αφρικανικές χώρες, περιλαμβάνουν έναν ενεργειακό κομβικό τομέα·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδοτική διευκόλυνση του ενεργειακού τομέα ΑΚΕ-ΕΕ, η οποία δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2005, έχει ως στόχο την προώθηση της πρόσβασης σε σύγχρονες ενεργειακές υπηρεσίες για τους φτωχούς στις αγροτικές και περιαστικές περιοχές, με ιδιαίτερη έμφαση στην υποσαχάρια Αφρική και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχετική ειδική έκθεση αριθ. 15/2015 του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ περιελάμβανε σειρά συστάσεων προς την Επιτροπή για επιλογή των έργων με μεγαλύτερη αυστηρότητα, ενίσχυση της παρακολούθησής τους και ενίσχυση των προοπτικών βιωσιμότητάς τους·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατα ξεκίνησε η Πρωτοβουλία της ΕΕ για Χρηματοδότηση της Ηλεκτροκίνησης (ElectriFI) και, λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες ρυθμίσεις χρηματοδότησης που περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις για τον συνδυασμό επιχορηγήσεων της ΕΕ με δάνεια ή ίδια κεφάλαια από χρηματοδότες του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (μηχανισμοί συνδυασμού μέσων) για διάφορα μέρη του κόσμου, οι δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας στο πλαίσιο της εντολής εξωτερικού δανεισμού της και οι δραστηριότητες του Καταπιστευματικού Ταμείου ΕΕ- Αφρικής για τις υποδομές Ταμείο στον τομέα της ενέργειας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη συνεισφορά των ιδιωτικών επενδύσεων είναι αναγκαία για την επίτευξη του ΣAA 7· λαμβάνοντας υπόψη ότι η όποια απόφαση για την προώθηση της χρήσης των ΣΔΙΤ σε αναπτυσσόμενες χώρες μέσω συνδυαστικής χρηματοδότησης, πρέπει να βασίζεται σε διεξοδική αξιολόγηση των μηχανισμών αυτών και στα διδάγματα που αντλήθηκαν από προηγούμενες εμπειρίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε κάθε περίπτωση πρέπει, ωστόσο, να αποφευχθούν οι επιδοτήσεις ήδη εμπορικά βιώσιμων έργων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η εκπαίδευση τοπικού εξειδικευμένου και εξαιρετικά εξειδικευμένου προσωπικού, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και ότι σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης θα πρέπει να αφιερωθεί σε αυτό·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παγκόσμιες επιδοτήσεις στον τομέα των ορυκτών καυσίμων είναι της τάξης των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως, και προκαλούν αυξήσεις αντί για μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τείνουν να αξιοποιούνται περισσότερο από σχετικά πλούσια άτομα και λιγότερο από φτωχούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιδοτήσεις θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά και με αυτόν τον τρόπο, οι κυβερνήσεις μπορούν να απελευθερώσουν σημαντικά κονδύλια για πιο αποτελεσματικές κοινωνικές πολιτικές και για την επέκταση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη, βιώσιμη και σύγχρονη ενέργεια, μειώνοντας τις ανισότητες και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής·

1.  υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση στην ενέργεια επιταχύνει την ανάπτυξη· εφιστά την προσοχή στην κλίμακα και τις επιπτώσεις της ενεργειακής φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες και την ενεργό συμμετοχή της ΕΕ στις προσπάθειες για μείωση αυτής της φτώχειας· υπογραμμίζει την ανάγκη για ισχυρές και συντονισμένες προσπάθειες από τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών και άλλους ενδιαφερόμενους στις πληγείσες χώρες, καθώς και τους διεθνείς εταίρους, για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας και την επίτευξη του ΣAA 7, που απαιτεί ιδιαίτερες προσπάθειες στις απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές και, ιδίως, στις εκτός ενεργειακού δικτύου περιοχές· υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή και οι εμπορικές πολιτικές θα πρέπει να αλληλοϋποστηρίζονται για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης και της εξάλειψης της φτώχειας σύμφωνα με την Ατζέντα 2030 και με βάση τη συμφωνία του Παρισιού·

2.  τονίζει την ισχυρή σχέση μεταξύ των θεμάτων της ενέργειας και των εν δυνάμει θεμάτων ασφάλειας και θεωρεί ότι η ενεργειακή διακυβέρνηση, που είναι επίσης δύσκολο να εφαρμοστεί, έχει ουσιώδη σημασία για την οικονομική και ανθρώπινη ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες·

3.  επισημαίνει ότι η ηλεκτροδότηση επιτυγχάνεται χάρη στην υποστήριξη των δημόσιων αρχών, η οποία με τη σειρά της, εξαρτάται από την υγιή διαχείριση των υπηρεσιών διανομής ενέργειας και τη δυνατότητα των κρατών να επιτελούν τις κυρίαρχες λειτουργίες τους·

4.  καλεί την ΕΕ να ενσωματώσει τη διάσταση του φύλου σε όλες τις ενεργειακές πολιτικές της εστιάζοντας στις γυναίκες με ειδικές ανάγκες·

5.  υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής «Ενεργοποίηση της Ανάπτυξης» για την παροχή πρόσβασης στη βιώσιμη ενέργεια για επιπλέον 500 εκατομμύρια άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες μέχρι το 2030, μέσω στοιχείων του προγράμματος, όπως η δημιουργία της διευκόλυνσης τεχνικής βοήθειας, με βάση εμπειρογνώμονες της ΕΕ για να αναπτυχθεί τεχνογνωσία στις αναπτυσσόμενες χώρες, να προωθήσει την ανάπτυξη των ικανοτήτων και τη μεταφορά τεχνολογίας· υπογραμμίζει τον ρόλο της ενέργειας ως καταλύτη για πολλούς άλλους τομείς, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, το καθαρό νερό, η γεωργία, καθώς και η συνδεσιμότητα των τηλεπικοινωνιών και του Διαδικτύου· τονίζει ότι η πρωτοβουλία «Ενεργοποίηση της Ανάπτυξης» πρέπει να ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ που περιέχονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας·

6.  θεωρεί ότι, αν και συνοπτικές, οι σχετικές διατάξεις του κανονισμού ΜΑΣ, που προήλθαν από συναπόφαση του Κοινοβουλίου με το Συμβούλιο, αποτελούν καλή βάση για την αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας· υπενθυμίζει ότι οι διατάξεις αυτές επικεντρώνονται στην πρόσβαση στην ενέργεια και τονίζουν τις τοπικές και περιφερειακές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εξασφάλιση της πρόσβασης για τους φτωχούς ανθρώπους σε απομακρυσμένες περιοχές·

7.  χαιρετίζει την Πρωτοβουλία Χρηματοδότησης της Ηλεκτροδότησης (ElectriFI), η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή των διαφόρων εταίρων, όπως ο ιδιωτικός τομέας, δημόσιοι φορείς και τοπικές αρχές, που μπορούν να επωφελούνται εξίσου με τους ίδιους όρους που βασίζονται στην αγορά, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ανάγκες και τις ευκαιρίες σε κάθε στοχευμένη χώρα/περιοχή· υπενθυμίζει ότι η συμμετοχή των εταίρων από τοπικό ιδιωτικό τομέα και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών θα συμβάλει στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ιδιοκτησίας των προωθούμενων δράσεων·

8.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στην ιστοσελίδα της σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί προς την κατεύθυνση του στόχου της πρωτοβουλίας «Ενεργοποίηση της Ανάπτυξη», για να καθοριστεί το ποσοστό της συνολικής χρηματοδότησης για την ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες που διοχετεύεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε απομακρυσμένες περιοχές, στην εκπαίδευση του προσωπικού, στη δημιουργία τοπικής τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων και σε τοπικές και σε εκτός δικτύου λύσεις και να περιγραφεί συνοπτικά, αλλά όσο το δυνατόν ακριβέστερα, η συμμετοχή των διαφόρων ενδιαφερομένων μερών στις ολοκληρωμένες και εν εξελίξει δράσεις·

9.  τονίζει το υψηλό δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αφρική από την άποψη της ηλιακής και της αιολικής παραγωγής για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην ενέργεια για όλους, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές· επισημαίνει ότι η τιμή του φωτοβολταϊκού εξοπλισμού έχει θεμελιώδη επίδραση στην πραγματική αξιοποίηση του ηλιακού δυναμικού στην Αφρική· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη μεταφορά τεχνολογίας για την ανάπτυξή της στις αναπτυσσόμενες χώρες·

10.  επισημαίνει ότι η Αφρική έχει περίπου το 10% του θεωρητικού δυναμικού υδροηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο· υπενθυμίζει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα επηρεάσει τα πρότυπα των βροχοπτώσεων, και αντιπροσωπεύει, ως εκ τούτου, μια ολοένα και μεγαλύτερη πρόκληση από την άποψη της πρόσβασης στο νερό και την επισιτιστική ασφάλεια· υπενθυμίζει επίσης ότι η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Φράγματα αναφέρει ότι οι φτωχοί, άλλες ευάλωτες ομάδες και οι μελλοντικές γενιές είναι πιθανό να αναλάβουν δυσανάλογο μερίδιο του κοινωνικού και περιβαλλοντικού κόστους των μεγάλων έργων φραγμάτων χωρίς να αποκομίζουν ανάλογο μερίδιο από τα οικονομικά οφέλη· επαναλαμβάνει ότι τα μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα είναι πιο αειφόρα και οικονομικά βιώσιμα σε σύγκριση με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα·

11.  συνιστά οι φορείς χρηματοδότησης (οργανισμοί διμερούς βοήθειας, πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες, οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων, και η ΕΤΕπ), να διασφαλίζουν ότι κάθε επιλογή φράγματος του οποίου η χρηματοδότηση έχει εγκριθεί, θα τηρεί τις κατευθυντήριες γραμμές της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα· ειδικότερα, τονίζει ότι κάθε σχεδιασμός των φραγμάτων πρέπει να αξιολογείται σύμφωνα με πέντε αξίες: αμεροληψία, αποτελεσματικότητα, συμμετοχική διαδικασία λήψης αποφάσεων, βιωσιμότητα και υποχρέωση λογοδοσίας· συγκεκριμένα, υπενθυμίζει ότι, όπου τα έργα επηρεάζουν αυτόχθονες πληθυσμούς και φυλές, αυτές οι διαδικασίες πρέπει να καθοδηγούνται από την ελεύθερη και εκ των προτέρων συναίνεση των εν λόγω πληθυσμών κατόπιν ενημέρωσής τους·

12.  υπενθυμίζει ότι η βιοενέργεια είναι μια σύνθετη πηγή ενέργειας που διασυνδέεται με τη γεωργία, τη δασοκομία, τη βιομηχανία και έχει επίδραση στα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα· ειδικότερα, σημειώνει ότι η ανάπτυξη της βιομάζας για ενέργεια δημιουργεί νέες απειλές, δηλαδή, από την άποψη της ασφάλειας των τροφίμων, της ασφάλειας της γαιοκτησίας, της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των εδαφών· υπενθυμίζει ότι θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη το αποτύπωμα νερού της βιοενέργειας, δεδομένου ότι πολλά μέρη της Αφρικής αντιμετωπίζουν ήδη έλλειψη νερού με περίπου το ένα τρίτο των παραγωγικών περιοχών της Αφρικής να ταξινομούνται ήδη ως ξηρή γη· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη να θεσπιστούν, τόσο στην ΕΕ όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες, αυστηρά και δεσμευτικά κριτήρια περιβαλλοντικής και κοινωνικής αειφορίας για την παραγωγή βιομάζας για ενέργεια για να εκπληρώνεται ο ΣAA 7·

13.  τονίζει την ανάγκη υποστήριξης των υψηλής απόδοσης φούρνων μαγειρέματος και της μετάβασης στα σύγχρονα μαγειρικά καύσιμα για να εξουδετερωθεί η ταχεία εξάντληση των πόρων του ξύλου·

14.  ενθαρρύνεται από την ύπαρξη διαφόρων πρωτοβουλιών σε διεθνές επίπεδο για την προώθηση της πρόσβασης στην αειφόρο ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως στην Αφρική· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παράσχουν υποστήριξη και τεχνική βοήθεια για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της πρωτοβουλίας Africa Clean Energy Corridor, που έχει ως στόχο να καλύψει το ήμισυ της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από καθαρές, αυτόχθονες, οικονομικά αποδοτικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2030, μειώνοντας έτσι τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα· ζητεί στενότερη συνεργασία μεταξύ των φορέων χρηματοδότησης, του ιδιωτικού τομέα και των κυβερνήσεων των αναπτυσσόμενων χωρών, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η υλοποίηση των στόχων· τονίζει την ανάγκη υποστήριξης της συντήρησης με επαρκή πρόσβαση σε προμήθεια ανταλλακτικών και τοπικά εκπαιδευμένων τεχνικών εμπειρογνωμόνων·

15.  υποστηρίζει τη χρήση της ανάμειξης, όπου αυτή αποτελεί την πλέον αποτελεσματική αξιοποίηση των κονδυλίων αναπτυξιακής βοήθειας στην επιδίωξη του ΣBA 7, όπου η εστίαση είναι σε έργα μικρής κλίμακας και όπου οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις υποχρεούνται να ασκούν εταιρική κοινωνική ευθύνη· καλεί την Επιτροπή να αποφύγει προσεκτικά τη χορήγηση κονδυλίων σε κάθε έργο που θα είναι βιώσιμο χωρίς τα κεφάλαια αυτά, ακόμη και αν αυτό ζητείται από ιδιώτη επενδυτή· θεωρεί ότι οι αρχές για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης θα πρέπει επίσης να ακολουθούνται και στους μηχανισμούς συνδυασμού μέσων και σημειώνει ότι σημαντικές παράμετροι είναι η ευθυγράμμιση με τα αναπτυξιακά σχέδια των δικαιούχων χωρών, η ευρεία συμμετοχή των εμπλεκομένων φορέων, η διαφάνεια και η λογοδοσία, ο συντονισμός και η αποτελεσματικότητα καθώς και μετρήσιμα και απτά αποτελέσματα·

16.  ζητεί τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα και ενθαρρύνει την κατανομή των ούτως απελευθερούμενων κονδυλίων σε αποτελεσματικές κοινωνικές πολιτικές και δράσεις για την εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες·

17.  υπογραμμίζει ότι το μόνο απόλυτο μέτρο της επιτυχίας των δράσεων της ΕΕ είναι το μέγεθος της συμβολής τους στην επίτευξη της καθολικής πρόσβασης στην ενέργεια, με ελάχιστες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της κοινής αλλά διαφοροποιημένης ευθύνης·

18.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, και τον Γενικό Γραμματέα των μελών της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού.

(1) ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 44. (2) ΕΕ C 56 E της 26.2.2013, σ. 67. (3) ΕΕ C 239 E της 20.8.2013, σ. 83. (4) ΕΕ C 332 E της 15.11.2013, σ. 28.