Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2017 σχετικά με την καταπολέμηση των ανισοτήτων ως μοχλό για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης (2016/2269(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ιδίως δε το άρθρο 9,
– έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη,
– έχοντας υπόψη την τριμηνιαία επισκόπηση της Επιτροπής, του Σεπτεμβρίου του 2015, σχετικά με την εργασιακή και κοινωνική κατάσταση στην ΕΕ,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2014, με τίτλο «Απολογισμός της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2014)0130),
– έχοντας υπόψη την έκδοση της Επιτροπής, του 2012, με τίτλο «Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη το 2012»,
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για τις κοινωνικές επενδύσεις της 20ής Φεβρουαρίου 2013, συμπεριλαμβανομένης της σύστασης 2013/112/ΕΕ με τίτλο «Επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας»,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Δεκεμβρίου 2010, με τίτλο «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή» (COM(2010)0758),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020), καθώς και το ψήφισμά του της 16ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με την ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη και την πρόληψη του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Μαρτίου 2017, σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 2014-2015(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2017, σχετικά με έναν ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων(4),
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του προς το Συμβούλιο, της 7ης Ιουλίου 2016, σχετικά με την 71η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Απριλίου 2016, σχετικά με την επίτευξη του στόχου κατά της φτώχειας υπό το πρίσμα των αυξανόμενων εξόδων των νοικοκυριών(6),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων με ιδιαίτερη έμφαση στην παιδική φτώχεια(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2014, σχετικά με την ανάπτυξη στρατηγικής της ΕΕ για τους άστεγους(8),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Ιουλίου 2013, σχετικά με τον αντίκτυπο της κρίσης στην πρόσβαση των ευάλωτων ομάδων στην περίθαλψη(9),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής «Στοχεύοντας στις κοινωνικές επενδύσεις για την ανάπτυξη και τη συνοχή - συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (2014-2020)»(10),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού(11),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2011, σχετικά με το πρόσωπο της γυναικείας φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση(12),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2011, σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ(13),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τον ρόλο ενός ελάχιστου εισοδήματος για την καταπολέμηση της φτώχειας και την προώθηση ανεκτικής κοινωνίας στην Ευρώπη(14),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Οκτωβρίου 2008, σχετικά με την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής φτώχειας, στην ΕΕ(15),
– έχοντας υπόψη την ερώτηση με αίτημα προφορικής απάντησης O-000047/2016 – B8-0369/2016 με θέμα την αντιμετώπιση των ανισοτήτων προκειμένου να προωθηθεί η βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη στην ΕΕ,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 10ης Δεκεμβρίου 2013, με θέμα «Ελάχιστο ευρωπαϊκό εισόδημα και δείκτες φτώχειας»(16),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 15ης Ιουνίου 2011, με θέμα «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή»(17),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2009, με τίτλο «Εργασία και φτώχεια: προς την αναγκαία ολιστική προσέγγιση»(18),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 31ης Μαρτίου 2011, σχετικά με την ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού(19),
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, της 10ης Μαρτίου 2015, με τίτλο «Social situation in the European Union (2014)» [Κοινωνική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2014)](20),
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, της 15ης Φεβρουαρίου 2011, σχετικά με την ευρωπαϊκή πλατφόρμα κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού – εμβληματική πρωτοβουλία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»(21),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Τρίτη έρευνα για την ποιότητα ζωής στην Ευρώπη – Ποιότητα ζωής στην Ευρώπη: Οι επιπτώσεις της κρίσης»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Τρίτη έρευνα για την ποιότητα ζωής στην Ευρώπη – Ποιότητα ζωής στην Ευρώπη: Οι κοινωνικές ανισότητες»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Εισοδηματικές ανισότητες και απασχόληση – πρότυπα στην Ευρώπη πριν και μετά την παγκόσμια οικονομική ύφεση»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση επισκόπησης του Eurofound με τίτλο «Έκτη Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις Συνθήκες Εργασίας»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Κοινωνική κινητικότητα στην ΕΕ»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Νέες μορφές απασχόλησης»,
– έχοντας υπόψη τη θεματική ενημέρωση του Eurofound με τίτλο «Pay inequalities experienced by posted workers: Challenges to the “equal treatment” principle» (Οι διαφορές στις αμοιβές των αποσπασμένων εργαζόμενων: η αμφισβήτηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης) που παρέχει μια λεπτομερή επισκόπηση των θέσεων των κυβερνήσεων και των κοινωνικών εταίρων σε ολόκληρη την Ευρώπη σε σχέση με την αρχή της ίσης αμοιβής για ίδια εργασία,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Developments in working life in Europe: EurWORK annual review 2016» (Εξελίξεις στον επαγγελματικό βίο στην Ευρώπη: ετήσια επισκόπηση 2016 του EurWORK), και συγκεκριμένα το κεφάλαιο αυτής με τίτλο «Pay inequalities – Evidence, debate and policies» (Μισθολογικές ανισότητες – Αποδεικτικά στοιχεία, συζητήσεις και πολιτικές),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Αλλαγές στην απασχόληση και μισθολογικές ανισότητες: Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Απασχόλησης 2017»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound με τίτλο «Γυναίκες, άνδρες και συνθήκες εργασίας στην Ευρώπη»,
– έχοντας υπόψη την έκδοση της Επιτροπής «Ευρωπαϊκές Οικονομικές Προβλέψεις, Άνοιξη 2017»(22),
– έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 και, πιο συγκεκριμένα, τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 10 «Μειώνουμε την ανισότητα εντός και μεταξύ των χωρών»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΗΕ με τίτλο «World Social Situation 2007: The Employment Imperative» (Παγκόσμια οικονομική κατάσταση το 2007: Ανάγκη για απασχόληση),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 21ης Μαΐου 2015, με τίτλο «In it together: Why less inequality benefits all» (Όλοι μαζί: Γιατί η μείωση της ανισότητας είναι προς όφελος όλων),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 19ης Δεκεμβρίου 2011, με τίτλο «Divided We Stand: Why Inequality Keeps Rising» (Διαιρεμένοι: Γιατί συνεχίζεται η αύξηση της ανισότητας),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, του Οκτωβρίου 2008, με τίτλο «Growing Unequal? Income Distribution and Poverty in OECD countries» (Μεγαλύτερη ανισότητα; Κατανομή του εισοδήματος και φτώχεια στις χώρες του ΟΟΣΑ),
– έχοντας υπόψη το εσωτερικό έγγραφο εργασίας του ΔΝΤ, της 17ης Φεβρουαρίου 2014, με τίτλο «Redistribution, Inequality and Growth» (Αναδιανομή, ανισότητα και ανάπτυξη)(23),
– έχοντας υπόψη το εσωτερικό έγγραφο εργασίας του ΔΝΤ, της 8ης Απριλίου 2011, με τίτλο «Inequality and Unsustainable Growth: Two Sides of the Same Coin?» (Ανισότητα και μη βιώσιμη ανάπτυξη: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος;)(24),
– έχοντας υπόψη την έκδοση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, της 3ης Ιουνίου 2013, με τίτλο: «World of Work Report 2013: Repairing the economic and social fabric» (Επιδιορθώνοντας τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό) και το κεφάλαιο αυτής «Snapshot of the United States» (Μια συνοπτική εικόνα των Ηνωμένων Πολιτειών),
– έχοντας υπόψη την έκθεση που δημοσίευσε το University College του Λονδίνου τον Σεπτέμβριο του 2014, στο πλαίσιο του έργου «DRIVERS For Health Equity», με τίτλο «Final Scientific Report: Social Inequalities in early childhood health and development: a European-wide systematic review» (Τελική επιστημονική έκθεση: Κοινωνικές ανισότητες στην υγεία και ανάπτυξη των νηπίων: Πανευρωπαϊκή συστηματική εξέταση),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τη θέση υπό μορφή τροπολογιών της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A8-0340/2017),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα και η δικαιοσύνη αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των ευρωπαϊκών αξιών και ακρογωνιαίο λίθο για το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι τόσο των κρατών μελών όσο και της ΕΕ περιλαμβάνουν την προώθηση της απασχόλησης για την επίτευξη ενός υψηλού και διαρκούς επιπέδου απασχόλησης και την καταπολέμηση του αποκλεισμού·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα μπορεί να υπονομεύσει την κοινωνική εμπιστοσύνη και να διαβρώσει τη στήριξη προς τους δημοκρατικούς θεσμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα για την καταπολέμηση της ανισότητας πρέπει να ενισχυθούν σε οικονομικό, κοινωνικό και περιφερειακό επίπεδο προκειμένου να προωθηθεί η αρμονική ανάπτυξη σε ολόκληρη την ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα αναφέρεται τόσο στο εισοδηματικό χάσμα μεταξύ των ατόμων όσο και στην απώλεια ευκαιριών γι’ αυτά, και εμποδίζει την ενδεχόμενη βελτίωση των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων τους, περιορίζοντας έτσι την ανάπτυξη των ατόμων και, κατά συνέπεια, την πιθανή συνεισφορά τους στην κοινωνία·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι βασική αιτία της μειωμένης ζήτησης είναι η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που πλήττει τη ζώνη του ευρώ επί 10 και πλέον έτη·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα και η ανεργία περιορίζουν την πραγματική ζήτηση, καταπιέζουν την καινοτομία και μπορεί να οδηγήσουν σε ενίσχυση της οικονομικής ευπάθειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το υψηλό και αυξανόμενο επίπεδο ανισότητας παρεμποδίζει όχι μόνο την πρόοδο όσον αφορά την εξάλειψη της φτώχειας, αλλά και τις προσπάθειες για την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και της κοινωνικής συνοχής·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση των ανισοτήτων μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός για την τόνωση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης και, ταυτόχρονα, για τη μείωση της φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 47,5 % του συνόλου των ανέργων στην ΕΕ αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας το 2015(25)·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα υπονομεύει την ανάπτυξη και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας(26), σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ(27) ή ο ΟΟΣΑ(28), που έχουν επίσης δηλώσει ότι το υψηλό και αυξανόμενο επίπεδο ανισότητας έχει άμεσο κοινωνικό κόστος, παρακωλύει την κοινωνική κινητικότητα και μπορεί επίσης να παρεμποδίσει την οικονομική ανάπτυξη, σήμερα και στο μέλλον·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους πέντε στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι η μείωση, κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια, του αριθμού των ατόμων που πλήττονται ή απειλούνται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, ώστε από 115,9 εκατομμύρια το 2008 να μειωθεί στα 95,9 εκατομμύρια μέχρι το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2015, ο αριθμός των ατόμων που αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ανερχόταν στα 117,6 εκατομμύρια και υπερέβαινε κατά 1,7 εκατομμύρια τον αντίστοιχο αριθμό για το 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2012, 32,2 εκατομμύρια άτομα με αναπηρία στην ΕΕ αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2013, αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού 26,5 εκατομμύρια παιδιά στην ΕΕ των 28· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό του πληθυσμού που αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού παραμένει στο απαράδεκτα υψηλό επίπεδο του 23,7 %, ενώ σε ορισμένα κράτη μέλη οι αντίστοιχοι αριθμοί εξακολουθούν να είναι πολύ μεγάλοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, η ενεργειακή φτώχεια εξακολουθεί να βρίσκεται σε τόσο υψηλά επίπεδα ώστε να οδηγεί σε κύκλο οικονομικής μειονεξίας το 11 % του πληθυσμού της ΕΕ που πλήττεται(29)·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση της ανισότητας που προκαλείται από την κρίση έχει επηρεάσει ιδίως τις γυναίκες, επιδεινώνοντας τη φτώχεια τους και ενισχύοντας ολοένα και περισσότερο τον αποκλεισμό τους από την αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας πρέπει να αυξηθεί με την εφαρμογή της ισχύουσας και συμπληρωματικής νομοθεσίας σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και τη βελτίωση του ισχύοντος πλαισίου πολιτικής, με στόχο την ενίσχυση της εξισορρόπησης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει θετική σχέση ανάμεσα στην ενίσχυση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και σε μια ισχυρότερη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων εργασίας και ευημερία των επιχειρήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση των ανισοτήτων στην απασχόληση δεν είναι ένα μέσο μόνο για την επίτευξη της ίσης μεταχείρισης, αλλά και για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας στην αγορά εργασίας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη την επισήμανση του ΟΟΣΑ ότι η μείωση της ανισότητας κατά μία μονάδα του συντελεστή Gini θα σήμαινε αύξηση της συνολικής ανάπτυξης κατά 0,8 % στο διάστημα των επόμενων πέντε ετών(30)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Eurofound, η άτυπη εργασία αναφέρεται σε εργασιακές σχέσεις που δεν συνάδουν με το καθιερωμένο ή τυπικό μοντέλο της πλήρους, τακτικής, αορίστου χρόνου απασχόλησης με έναν και μοναδικό εργοδότη για μεγάλο χρονικό διάστημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, οι «μη τυπικές μορφές απασχόλησης» είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για διαφορετικές ρυθμίσεις απασχόλησης που αποκλίνουν από την τυπική απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων της προσωρινής απασχόλησης, της μερικής απασχόλησης και της περιστασιακής εργασίας, της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης και άλλων πολυμερών εργασιακών σχέσεων, καθώς και της συγκεκαλυμμένης απασχόλησης και της εξαρτώμενης αυτοαπασχόλησης·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της ανισότητας συνδέεται με μείωση της κοινωνικής κινητικότητας, υποβάθμιση των ανθρώπινων ικανοτήτων, και περιορισμούς των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Eurofound του 2017 σχετικά με την κοινωνική κινητικότητα στην ΕΕ(31) παρέχει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία το κοινωνικό υπόβαθρο εξακολουθεί να καθορίζει τις ευκαιρίες ζωής σε πολλά κράτη μέλη·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγέθυνση των οικονομιών των κρατών μελών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη ανισότητα θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη μεγέθυνση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΝΤ έχει διαπιστώσει, σε παγκόσμιο επίπεδο, την ύπαρξη αντίστροφης σχέσης μεταξύ του εισοδηματικού μεριδίου που συγκεντρώνεται στο ανώτερο 20 % και της οικονομικής μεγέθυνσης, σύμφωνα με την οποία η αύξηση του εισοδηματικού μεριδίου του ανώτερου 20 % του πληθυσμού κατά μία εκατοστιαία μονάδα οδηγεί στην πραγματικότητα σε μικρότερη αύξηση του ΑΕγχΠ, κατά 0,08 εκατοστιαίες μονάδες, τα επόμενα πέντε έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, μια αντίστοιχη αύξηση του εισοδηματικού μεριδίου του κατώτερου 20 % συνδέεται με μεγαλύτερη αύξηση, κατά 0,38 εκατοστιαίες μονάδες·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα είναι ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που δεν περιορίζεται σε χρηματικά ζητήματα, αλλά αφορά επίσης τις διαφορές σχετικά με τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στους ανθρώπους ανάλογα, για παράδειγμα, με το φύλο, την εθνοτική καταγωγή, την αναπηρία, τις σεξουαλικές προτιμήσεις, τη γεωγραφική τοποθεσία ή την ηλικία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολλαπλές ανισότητες σχετικά με την πρόσβαση στην εργασία και εντός του χώρου εργασίας δημιουργούν κίνδυνο για την υγεία και την ευημερία του ατόμου, καθώς και για τις οικονομικές του δυνατότητες, και ενδέχεται επομένως να οδηγήσουν σε χαμηλή παραγωγικότητα·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνιση κάλυψη στον τομέα της κοινωνικής προστασίας αναλύεται στην έκθεση του Eurofound με τίτλο «Νέες μορφές απασχόλησης»(32), όπου δίδεται μεταξύ άλλων έμφαση στην πιο προβληματική, από πλευράς κοινωνικής προστασίας, εξ αυτών των μορφών, δηλαδή στην περιστασιακή εργασία, και αναφέρονται παραδείγματα νομοθεσίας που εξαιρεί συγκεκριμένα όσους εργάζονται περιστασιακά, καθώς και άλλα παραδείγματα νομοθεσίας που έχει ως στόχο να τους συμπεριλάβει, συνήθως με αντιστάθμιση βάσει εισοδηματικών ορίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εργασία βάσει επιταγής (voucher) και η στρατηγική της από κοινού χρήσης εργαζομένων αποτελούν παραδείγματα μη τυπικής εργασίας που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ανεπαρκειών της κοινωνικής προστασίας στην περιστασιακή εργασία ή στην εργασία μερικής απασχόλησης·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνίες με μεγαλύτερες εισοδηματικές ανισότητες έχουν υψηλότερα ποσοστά προβλημάτων υγείας και βίας, χαμηλότερες επιδόσεις σε μαθηματικά, γραφή και ανάγνωση, υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, καθώς και υψηλότερα ποσοστά φυλάκισης και ανθρωποκτονιών(33)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνίες με μεγαλύτερη ισότητα συνεπάγονται λιγότερες δαπάνες πρόνοιας για το κράτος·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής αντανακλώνται σε ανισότητες κατά την τρίτη ηλικία, όπως είναι το μικρότερο προσδόκιμο υγιούς ζωής, η φτώχεια στην τρίτη ηλικία και το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών που φτάνει το 40 % περίπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαϊκές στρατηγικές για την εξάλειψη της φτώχειας είναι απαραίτητες για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης για όλους·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ασφάλεια αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ολοκλήρωση του ανθρώπου·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Οκτωβρίου 2015 το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με την «Έκθεση του 2015 για την επάρκεια των συντάξεων: τρέχουσα και μελλοντική επάρκεια του εισοδήματος των ηλικιωμένων στην ΕΕ», θεωρώντας ουσιώδες ότι τα δημόσια συνταξιοδοτικά και άλλα συστήματα κοινωνικής προστασίας θα πρέπει να παρέχουν επαρκείς διασφαλίσεις για τις γυναίκες και τους άνδρες των οποίων οι δυνατότητες απασχόλησης δεν τους επιτρέπουν ή δεν τους επέτρεπαν να σωρεύσουν επαρκή συνταξιοδοτικά δικαιώματα, και δηλώνοντας επιπλέον ότι στις διασφαλίσεις αυτές περιλαμβάνονται, συγκεκριμένα, διατάξεις για ελάχιστες συντάξεις ή άλλα ελάχιστα εισοδήματα για τους ηλικιωμένους(34)·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης της δημόσιας εκπαίδευσης αποτελεί σημαντική αιτία για μελλοντικές κοινωνικές αποκλίσεις και αυξανόμενη ανισότητα·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο διάστημα μεταξύ 2005 και 2015 ο συντελεστής Gini για την ΕΕ αυξήθηκε από 30,6 σε 31 και ότι η εισοδηματική ανισότητα μεταξύ του ανώτερου και του κατώτερου 20 % του πληθυσμού αυξήθηκε από 4,7 σε 5,2· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο νομισματικής φτώχειας συνδέεται στενά με την εισοδηματική ανισότητα και ότι η νομισματική φτώχεια αυξάνεται σταθερά από το 2005· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο διάστημα μεταξύ 2008 και 2014, σημειώθηκε σε αρκετά κράτη μέλη αυξανόμενη ανισότητα από την άποψη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών(35)·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες στην οικονομική μεγέθυνση μεταξύ των κρατών μελών και στο εσωτερικό αυτών οδηγούν σε οικονομικές ανισορροπίες εντός της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι υπερβολικά άνισες οικονομικές τάσεις έχουν οδηγήσει σε ακραία ανεργία και θύλακες φτώχειας·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια εξέλιξη των ανισοτήτων συνάδει με μια σταθερή αύξηση της ανισότητας στις ανεπτυγμένες χώρες από τη δεκαετία του 1980, όπου η ανισότητα αυξήθηκε, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ(36), ανεξαρτήτως του οικονομικού κύκλου (με συγκεκριμένες εξαιρέσεις) και οδήγησε έτσι σε αύξηση του συντελεστή Gini κατά τρεις μονάδες, από 0,29 σε 0,32, στο διάστημα μεταξύ 1980 και 2013, που αντιστοιχεί σε 10 % αύξηση κατά τις τελευταίες δεκαετίες·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που το επίπεδο της ανισότητας μπορεί να καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, τα θεσμικά όργανα και οι υπεύθυνοι για τις πολιτικές παρεμβάσεις επιφορτίζονται με την αντιμετώπιση του ζητήματος, ιδίως σε διαρθρωτικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κενό επενδύσεων στην ΕΕ και ότι οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις αποτελούν βασικά στοιχεία για τη μείωση της ανισότητας μέσω της τόνωσης της απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαρθρωτικές ελλείψεις πρέπει να αντιμετωπιστούν κατάλληλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) αναμένεται να επικαιροποιηθεί για να συμβάλει στην αντιμετώπιση του κενού επενδύσεων·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τάσεις στην ανισότητα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με τις τάσεις σε απόλυτες και ακραίες μορφές φτώχειας, όπως είναι η έλλειψη στέγης·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή επαρκούς στήριξης και χρηματοδότησης για τη βιώσιμη και μόνιμη στέγαση είναι απαραίτητη για την πρόσβαση στην απασχόληση, την εκπαίδευση και την υγεία και ενισχύει την ενσωμάτωση και την αποδοχή σε τοπικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφύλαξη της βιωσιμότητας των γειτονιών και η καταπολέμηση του διαχωρισμού συμβάλλουν σημαντικά στη στήριξη της ενσωμάτωσης και τη μείωση των ανισοτήτων·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Eurostat, το ποσοστό του πληθυσμού που αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας στην ΕΕ το 2015 ήταν 24,4 %, ενώ όσον αφορά τα παιδιά ανερχόταν σε 26,9 %·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες πλήττονται δυσανάλογα από την κρίση, και ότι οι πράσινες θέσεις εργασίας έχουν αποδειχθεί πιο ανθεκτικές στις κρίσεις από άλλες·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και επισφαλών συνθηκών εργασίας·
Καθιέρωση συντονισμού των ευρωπαϊκών πολιτικών για την καταπολέμηση της ανισότητας
1. επιβεβαιώνει ότι οι ανισότητες απειλούν το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, διαβρώνουν τη νομιμοποίησή του και μπορούν να πλήξουν την εμπιστοσύνη στην ΕΕ ως κινητήρια δύναμη της κοινωνικής προόδου, μια διάσταση της Ένωσης που πρέπει να αναπτυχθεί· υπενθυμίζει ότι οι τρέχουσες ανισότητες έχουν αρνητικές επιπτώσεις που υπονομεύουν την πολιτική και κοινωνική σταθερότητα· επισημαίνει ότι η ενθάρρυνση της ανοδικής σύγκλισης και η βελτίωση της ζωής όλων των ευρωπαίων πολιτών πρέπει να εξακολουθούν να συνιστούν τον κινητήριο μοχλό για περαιτέρω ενσωμάτωση·
2. πιστεύει ακράδαντα ότι η μείωση των ανισοτήτων πρέπει να συγκαταλέγεται στις κύριες προτεραιότητες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όχι μόνο για την καταπολέμηση της φτώχειας ή την προώθηση της σύγκλισης, αλλά και ως προϋπόθεση για την οικονομική ανάκαμψη, τη δημιουργία θέσεων αξιοπρεπούς απασχόλησης, την κοινωνική συνοχή και την κοινή ευημερία·
3. επισημαίνει ότι η μείωση των ανισοτήτων έχει καίρια σημασία για την προώθηση δικαιότερων και σταθερότερων δημοκρατιών, τη διασφάλιση ίσης μεταχείρισης χωρίς να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά, την περιθωριοποίηση του λαϊκισμού, του εξτρεμισμού και της ξενοφοβίας, καθώς και για να διασφαλίζεται ότι όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες ασπάζονται το εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
4. υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της σύμφωνα με τις Συνθήκες όσον αφορά την προώθηση της ευημερίας των λαών της, την επίτευξη πλήρους απασχόλησης και κοινωνικής προόδου, την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία, την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, την ισότητα μεταξύ πολιτών από διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά στρώματα, την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών, την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού και την κοινωνική ένταξη όλων των ατόμων που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση ή υφίστανται περιθωριοποίηση·
5. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, να αξιολογήσουν τις επιδόσεις και τα αποτελέσματα του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία της κοινωνικής προόδου και της κοινωνικής δικαιοσύνης στην ΕΕ· παρατηρεί ότι το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο δεν έδωσε προτεραιότητα στην επίτευξη των στόχων αυτών και στη μείωση των ανισοτήτων· παροτρύνει την Επιτροπή να βελτιώσει τη διαδικασία συντονισμού των πολιτικών προκειμένου να βελτιωθεί η παρακολούθηση, η αποτροπή και η διόρθωση των αρνητικών τάσεων που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις ανισότητες και να εξασθενίσουν την κοινωνική πρόοδο ή να επηρεάσουν αρνητικά την κοινωνική δικαιοσύνη, εφαρμόζοντας προληπτικά και διορθωτικά μέτρα όπου κρίνεται απαραίτητο· πιστεύει ότι συγκεκριμένες πολιτικές που θα αποσκοπούν στην καταπολέμηση των οικονομικών ανισοτήτων πρέπει να εξεταστούν και, ενδεχομένως, να συμπεριληφθούν στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο·
6. πιστεύει ότι τα κοινωνικά μέτρα μπορεί να θεωρούνται σε ορισμένες περιπτώσεις μέτρα ελάφρυνσης και θα πρέπει να συμπληρώνονται από οικονομικές πολιτικές και κοινωνικά υπεύθυνες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να επιτευχθεί μια θετική, μακροπρόθεσμη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και να μειωθεί διαρθρωτικά η τάση προς την ανισότητα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα·
7. παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο του πεδίου εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και με την επιφύλαξη των εθνικών αρμοδιοτήτων, να αξιολογήσει καλύτερα τις ανισορροπίες σε σχέση με το εισόδημα και την κατανομή του πλούτου, και μέσω μεμονωμένων εκθέσεων εμπεριστατωμένης επισκόπησης (IDR) σε περίπτωση που εντοπιστούν οι εν λόγω ανισορροπίες, προκειμένου να συνδεθεί ο οικονομικός συντονισμός με την απασχόληση και τις κοινωνικές επιδόσεις· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια ακριβή και επικαιροποιημένη εικόνα των διαφορών στο εισόδημα και τον πλούτο, την κοινωνική συνοχή και την κοινωνική ένταξη μεταξύ των χωρών και στο εσωτερικό αυτών, και να δικαιολογεί τις προτάσεις και τις συστάσεις της για πολιτικές αποφάσεις με αξιόπιστα και αναλυτικά δεδομένα· καλεί την Επιτροπή να μελετήσει ποιοι θα πρέπει να είναι οι πιο ακριβείς δείκτες οικονομικής ανισότητας (δείκτης Gini, δείκτες Palma, δείκτης Theil, μερίδιο μισθών, λόγος κατώτατου μισθού προς το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ ή προς τον μέσο μισθό, κ.λπ.), και να παρακολουθήσει την εξέλιξη των ανισοτήτων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη συνολική ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα όλων των παραγόντων·
8. σημειώνει ότι οι περιοχές με σοβαρά ή μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, όπως οι υπερβόρειες περιοχές με την πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές που αναφέρονται στο άρθρο 174 ΣΛΕΕ, καθώς και οι απομακρυσμένες και εγκαταλειμμένες περιοχές, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες όσον αφορά την εξασφάλιση της πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση και ότι, ως αποτέλεσμα, η παροχή των εν λόγω υπηρεσιών είναι συχνά πιο δαπανηρή για τα δημόσια οικονομικά και οι πολίτες πρέπει να διανύουν μεγαλύτερη απόσταση για να τις λαμβάνουν·
9. επαναλαμβάνει την ανάγκη να κατευθυνθούν οι επενδύσεις προς τη βελτίωση της εδαφικής συνοχής, ούτως ώστε να ενισχυθεί ο βιομηχανικός ιστός των περιοχών που αντιμετωπίζουν σοβαρά ή μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, ιδίως όσον αφορά την ευρυζωνική πρόσβαση·
10. παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει φιλόδοξες επενδύσεις στην κοινωνική προστασία, τις υπηρεσίες και υποδομές από τα κράτη μέλη, μέσω μιας πιο στοχοθετημένης και στρατηγικής χρήσης των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων, προκειμένου να ανταποκριθεί στις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες των κρατών μελών και των περιφερειών·
11. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τη δημιουργία ενός αυθεντικού ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, που θα προωθεί την ανοδική σύγκλιση, λαμβάνοντας υπόψη το μερίδιο αρμοδιοτήτων που θεσπίζεται στις Συνθήκες, και για την οικοδόμηση μιας βαθύτερης και δικαιότερης κοινωνικής διάστασης της ΟΝΕ·
12. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις προσπάθειες συνεργασίας με τα κράτη μέλη για την επίτευξη όλων των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού κατά 20 εκατομμύρια άτομα, και να ευθυγραμμίσει το πεδίο εφαρμογής της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, και συνεπώς να συμπεριλάβει στους στόχους την καταπολέμηση της ανισότητας και της ακραίας φτώχειας· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να δίνει μεγάλη προσοχή στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και να λαμβάνει υπόψη -και στη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και στις συστάσεις ανά χώρα- τον πίνακα αποτελεσμάτων της Eurostat σχετικά με τους βασικούς δείκτες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
13. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, υπενθυμίζοντας ότι τα τελευταία είναι πρωτίστως υπεύθυνα για τις κοινωνικές πολιτικές τους οι οποίες πρέπει να στηρίζονται και να συμπληρώνονται από ευρωπαϊκή δράση, να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση της ανισότητας μεταξύ εισοδηματικών ομάδων και να ενθαρρύνουν τη θέσπιση κατάλληλου πλαισίου μέτρων που θα εξασφαλίζει, μεταξύ άλλων, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για όλους, δημόσια εκπαίδευση, υγεία, συντάξεις, επαρκείς δημόσιες υποδομές και κοινωνικές υπηρεσίες, και θα προωθεί την ισότητα των ευκαιριών· τονίζει ότι ένα τέτοιο πλαίσιο θα πρέπει να επιτρέπει μια εύρυθμα λειτουργούσα «κοινωνική αναρρίχηση»·
14. υπογραμμίζει ότι ο προϋπολογισμός της Ένωσης θα πρέπει να καθιερώσει την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών για τη μείωση των ανισοτήτων και την αύξηση της κοινωνικής συνοχής·
15. υπογραμμίζει την υπεροχή των θεμελιωδών δικαιωμάτων· υπογραμμίζει ότι το εργατικό δίκαιο και τα υψηλά κοινωνικά πρότυπα έχουν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην εκ νέου εξισορρόπηση των οικονομιών, στην υποστήριξη των εισοδημάτων και στην προώθηση της επενδυτικής ικανότητας· υπενθυμίζει τη σημασία του σεβασμού των κοινωνικών δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και των δικαιωμάτων συλλογικής διαπραγμάτευσης, και της προάσπισης της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων·
16. επισημαίνει ότι δεν μπορεί να αγνοηθεί η μελλοντική βαρύτητα των τομεακών πολιτικών για τη μείωση των ανισοτήτων και ότι, ειδικότερα, η ανάγκη για περαιτέρω ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς και για μια επενδυτική πολιτική σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο (π.χ. σε μεγάλες υποδομές, υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση) και η διαμόρφωση ενεργειακής πολιτικής, σε όλες τις πτυχές της, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ευκαιρίες που παρέχουν οι εν λόγω πολιτικές όσον αφορά οικονομικούς, κοινωνικούς και εδαφικούς παράγοντες, προκειμένου να διασφαλίζεται η ισότητα των ευκαιριών· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να αναπτύξει ολοκληρωμένες στρατηγικές για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, με σκοπό τη στρατηγική επένδυση σε πράσινες θέσεις εργασίας στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς υγείας και περίθαλψης, καθώς και στην κοινωνική οικονομία, το δυναμικό απασχόλησης της οποίας είναι αναξιοποίητο·
Μέτρα για την τόνωση της δημιουργίας θέσεων αξιοπρεπούς και ποιοτικής απασχόλησης
17. εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με την πορεία της ανισότητας στην ΕΕ μετά την κρίση, η οποία ενισχύθηκε σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση της ανεργίας· εκτιμά ότι η ανεργία είναι πηγή ανισοτήτων και ότι οι πολιτικές για τη δημιουργία θέσεων αξιοπρεπούς και ποιοτικής απασχόλησης που στοχεύουν στους κύριους θύλακες ανεργίας θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών του κατώτατου πεμπτημορίου·
18. καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας για τη γραπτή δήλωση διατάξεις για την εξάλειψη των διακρίσεων που βασίζονται στο συμβατικό καθεστώς και για τη διασφάλιση του δικαιώματος κάθε εργαζομένου σε δίκαιους όρους και προϋποθέσεις απασχόλησης σύμφωνα με τα πρότυπα περί αξιοπρεπούς εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας·
19. τονίζει το γεγονός, επιπλέον, ότι τα υψηλά επίπεδα ανεργίας ασκούν καθοδική πίεση στους μισθούς και μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να έχουν επίσης αρνητικές συνέπειες στις εργασιακές και κοινωνικές συνθήκες· τονίζει ότι αυτή καθαυτή η καταπολέμηση της ανεργίας αποτελεί αναγκαία αλλά όχι επαρκή προϋπόθεση για τη μείωση των ανισοτήτων·
20. καλεί την Επιτροπή να προτείνει υψηλότερο επίπεδο χρηματοδότησης της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων (ΠΑΝ) για την περίοδο 2017-2020, συμπεριλαμβανομένης μιας καλύτερης προσέγγισης των νέων ηλικίας κάτω των 30 ετών· καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην καλύτερη υλοποίηση των Εγγυήσεων για τη Νεολαία, εστιάζοντας περισσότερο στους πλέον ευάλωτους νέους οι οποίοι καλούνται συχνά να καλύψουν πολύπλοκες ανάγκες, και λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πρόσφατα ευρήματα της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη χρήση της ΠΑΝ και διασφαλίζοντας ακριβή και διαφανή εφαρμογή και αξιολόγηση·
21. τονίζει την ανάγκη καλύτερης παρακολούθησης των νέων που έχουν κάνει χρήση των Εγγυήσεων για τη Νεολαία και της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων, με στόχο τη βιώσιμη και αποτελεσματική ένταξή τους στην αγορά εργασίας· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα περαιτέρω ευελιξίας της ΠΑΝ, και για χώρες με καλές επιδόσεις όσον αφορά τις πολιτικές για τους νέους, μέσω της ενσωμάτωσης καθεστώτων για την προστασία των νέων κατά τη μετάβαση από την εκπαίδευση ή την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην εργασία, προκειμένου να αντισταθμίζεται ο αποκλεισμός των νέων από ανταποδοτικά καθεστώτα κοινωνικής προστασίας που ισχύουν στην Ευρώπη·
22. τονίζει ότι προγράμματα όπως οι Εγγυήσεις για τη Νεολαία και η ΠΑΝ δεν πρέπει να αντικαταστήσουν τις προσπάθειες που οφείλουν να καταβάλλουν τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων και για την προώθηση της βιώσιμης ένταξης στην αγορά εργασίας· αναγνωρίζει ότι η ποιοτική και προσβάσιμη εκπαίδευση συνιστά αποφασιστικό παράγοντα για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων· ζητεί, ως εκ τούτου, την αύξηση των επενδύσεων στη δημόσια εκπαίδευση και στη διά βίου μάθηση·
23. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην προώθηση πράσινων θέσεων εργασίας και τόνωσης της απασχόλησης σε αγροτικές περιοχές και σε παρακμάζουσες ζώνες, ώστε να καταστούν οι περιοχές αυτές πιο ελκυστικές για τις γυναίκες·
24. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν, μέσω του ΕΚΤ και της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων τους αντίστοιχα, την πλήρη εφαρμογή των μέτρων σε εθνικό επίπεδο που προβλέπονται στη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την ένταξη των μακροχρόνια ανέργων στην αγορά εργασίας·
25. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπληρώσουν την οικονομική και νομισματική ένωση με μια πλήρως ανεπτυγμένη ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με ευρεία κάλυψη κοινωνικής προστασίας· πιστεύει ότι οι αγορές εργασίας και τα συντονισμένα και ισχυρά συστήματα πρόνοιας που λειτουργούν εύρυθμα είναι καίριας σημασίας για την επιτυχία της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης και αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας ανοδικής σύγκλισης προς την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να υποβάλει μελέτη σχετικά με το πώς μπορεί η ΕΕ να στηρίξει και να προωθήσει προγράμματα εγγυημένης δημόσιας απασχόλησης σε εθνικό επίπεδο·
26. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν καλύτερη ευθυγράμμιση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ, δημιουργώντας περισσότερες ευκαιρίες για κινητικότητα και βελτιώνοντας τις στρατηγικές πρόσληψης και κατάρτισης, ιδίως μέσω κατάρτισης κατά την εργασία και μέσω στοχοθετημένων επενδύσεων που θα ενισχύουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και θα αυξήσουν τη ζήτηση για απασχόληση· υπενθυμίζει ότι η επανεκπαίδευση αποτελεί σημαντικό στοιχείο που επιτρέπει την επανενσωμάτωση των ατόμων στην αγορά εργασίας και βοηθά στην αντιμετώπιση της μακροχρόνιας ανεργίας και στην καλύτερη αντιστοίχιση δεξιοτήτων με διαθέσιμες θέσεις εργασίας· τονίζει ότι η επικύρωση των δεξιοτήτων και η αναγνώριση της τυπικής και της άτυπης μάθησης αποτελούν σημαντικά εργαλεία ώστε είναι δυνατή η αξιολόγηση των αποκτηθέντων δεξιοτήτων στις αγορές εργασίας· επιμένει ότι οι ευκαιρίες διά βίου μάθησης θα πρέπει να προωθούνται σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της τρίτης ηλικίας, ώστε να αξιοποιείται το πλήρες δυναμικό τους για την καταπολέμηση των ανισοτήτων·
27. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση των διακρίσεων στις προσλήψεις και κατά των διαδικασιών πρόσληψης που εισάγουν διακρίσεις οι οποίες εμποδίζουν την είσοδο ατόμων στην αγορά εργασίας λόγω (μεταξύ άλλων) φύλου, ταυτότητας ή έκφρασης φύλου, γενετήσιου προσανατολισμού, χαρακτηριστικών φύλου, εθνότητας, αναπηρίας ή ηλικίας·
Βελτίωση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης
28. εκφράζει την ανησυχία του για τη συχνότητα της αδήλωτης εργασίας, τον αριθμό των άτυπων συμβάσεων εργασίας και άλλων μορφών μη τυπικής απασχόλησης, που μπορούν να οδηγήσουν σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας, χαμηλότερους μισθούς, εκμετάλλευση και χαμηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και σε αύξηση της ανισότητας σε ορισμένα κράτη μέλη· υπενθυμίζει ότι η κατάλληλη κοινωνική ασφάλιση και κοινωνική προστασία πρέπει να παρέχονται σε όλους τους εργαζόμενους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της παραοικονομίας και της αδήλωτης εργασίας·
29. θεωρεί ότι θα πρέπει να βελτιωθεί η ποιότητα των θέσεων εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδίως όσον αφορά τους μισθούς διαβίωσης, την ασφάλεια της εργασίας, την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τη διά βίου μάθηση, καθώς και την υγεία και ασφάλεια στην εργασία· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την περαιτέρω έρευνα σε σχέση με την παρακολούθηση και τη βελτίωση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας και της συνολικής ανταγωνιστικότητας στην ΕΕ, βάσει της έρευνας του Eurofound·
30. θεωρεί ότι ορισμένες μορφές απασχόλησης, όπως οι συμβάσεις μηδενικών ωρών και η μη αμειβόμενη πρακτική άσκηση, δεν δίνουν τη δυνατότητα για ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης· θεωρεί ότι έχει καίρια σημασία να διασφαλίζονται κατάλληλες ευκαιρίες μάθησης και κατάρτισης και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, όπου κρίνεται σκόπιμο, για πρακτική άσκηση, μαθητεία και άσκηση, να θεσπιστούν όρια για τις μη τυπικές μορφές εργασίας και να απαγορευτούν οι συμβάσεις μηδενικών ωρών, η χρήση εργαζομένων μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης για την αντικατάσταση εργαζομένων που απεργούν και η χρήση συμβάσεων ορισμένου χρόνου για μόνιμα καθήκοντα·
31. παρατηρεί ότι η εθελούσια μερική απασχόληση μπορεί να ενθαρρύνει τη συμμετοχή στην αγορά για ορισμένες κατηγορίες ατόμων που υποεκπροσωπούνται επί του παρόντος σε αυτήν και να χρησιμεύσει για ρυθμίσεις με στόχο την καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής·
32. πιστεύει ακράδαντα ότι μία ακριβής κοινή κατάταξη της απασχόλησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορούσε να εξεταστεί ως ιδέα, προκειμένου να μειωθούν οι επισφαλείς συνθήκες εργασίας βάσει επιστημονικά αποδεδειγμένων γεγονότων και δεδομένων· είναι πεπεισμένο ότι η εφαρμογή της αρχής της ίσης αμοιβής για ίδια εργασία στον ίδιο χώρο θα μειώσει τις ανισότητες μεταξύ των εργαζομένων·
33. επισημαίνει τη σημασία της δέουσας μελέτης των διαφόρων επιδράσεων και πτυχών που έχει η αυξανόμενη αυτοματοποίηση και του αντικτύπου της καθυστέρησης στην προσαρμογή της νομοθεσίας, που θα μπορούσε να ασκήσει καθοδική πίεση στα συστήματα κοινωνικής προστασίας και στους μισθούς, πλήττοντας ιδίως τους εργαζόμενους χαμηλής και μεσαίας εξειδίκευσης· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διατήρησης της κοινωνικής προστασίας και των μισθών σε ικανοποιητικά επίπεδα·
34. θεωρεί ότι το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων πρέπει να παρέχει οικονομικά προσιτή πρόσβαση στη διά βίου μάθηση για όλους τους εργαζομένους και να διασφαλίζει την προσαρμογή στην ψηφιοποίηση και τις μόνιμες τεχνολογικές αλλαγές·
35. λαμβάνει δεόντως υπό σημείωση τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με οδηγία πλαίσιο για ένα επαρκές ελάχιστο εισόδημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα πρέπει να καθορίζει κοινούς κανόνες και δείκτες και να υποδεικνύει μεθόδους παρακολούθησης της εφαρμογής της· τονίζει ότι το εργαλείο των προϋπολογισμών αναφοράς, που καταδεικνύουν το κόστος αξιοπρεπούς διαβίωσης για διαφορετικές ρυθμίσεις στέγασης, τη σύνθεση νοικοκυριού και τις ηλικίες, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της επάρκειας των συστημάτων κατώτατου εισοδήματος που θεσπίζεται από τα κράτη μέλη·
36. εκφράζει την ανησυχία του για τα υψηλά επίπεδα μη λήψης στα συστήματα κατώτατου εισοδήματος, όπου εφαρμόζονται, γεγονός που επισημαίνει την ύπαρξη πολλών εμποδίων, συμπεριλαμβανομένων των παρεμβατικών διαδικασιών και του στιγματισμού, τα οποία συνδέονται με την υποβολή αιτήσεων για ένταξη στα εν λόγω συστήματα· πιστεύει ότι τα προγράμματα στήριξης εισοδήματος έχουν ζωτική σημασία για την αποφυγή των άνισων οικονομικών τάσεων, μέσω της στήριξης των ατόμων πριν φτάσουν στο στάδιο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·
37. τονίζει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και της συλλογικής διαπραγμάτευσης για τον καθορισμό των μισθών, και την ανάγκη να παραμείνουν αυτοί οι μηχανισμοί στα χέρια των κοινωνικών εταίρων, σύμφωνα με την αυτονομία τους που κατοχυρώνεται στις Συνθήκες· καλεί την Επιτροπή να διεξαγάγει μελέτη σχετικά με δείκτη μισθού διαβίωσης, προκειμένου να εκτιμάται το κόστος διαβίωσης και το εισόδημα που απαιτείται κατά προσέγγιση για την κάλυψη των βασικών αναγκών μιας οικογένειας σε κάθε κράτος μέλος και περιφέρεια· επισημαίνει ότι για όλα τα νοικοκυριά είναι απαραίτητο ένα επαρκές επίπεδο εισοδήματος προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα οι φτωχοί εργαζόμενοι να αποκτούν οικονομική ανεξαρτησία, διατηρώντας παράλληλα στέγη και επισιτιστική ασφάλεια·
38. τονίζει ότι σε σχέση με τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της κατασκευής νέων κατοικιών θα πρέπει να κινητοποιηθούν, πέραν των ΕΔΕΤ και του ΕΤΣΕ, άλλες μορφές ιδιωτικής και δημόσιας χρηματοδότησης ως τρόπος ενίσχυσης των δραστηριοτήτων των εθνικών δημόσιων τραπεζών ή άλλων οργανισμών στον τομέα της οικονομικά προσιτής και κοινωνικής στέγασης·
39. καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει την υγεία και ασφάλεια στην εργασία για τους εργαζομένους, μεταξύ άλλων με τη ορθή εφαρμογή της οδηγίας για τον χρόνο εργασίας·
40. υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης και δράσης αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα στην ΕΕ και ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να το σέβονται, να τηρούν τις αρχές του και να προωθούν την τήρησή του(37)· πιστεύει ότι η φθίνουσα διαπραγματευτική ισχύς των εργαζομένων και των συνδικαλιστικών οργανώσεων δεν έχει συμβάλει στους εν λόγω στόχους και θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο χαμηλής αύξησης των μισθών και εξάπλωσης του φαινομένου της επισφαλούς εργασίας·
41. σημειώνει τη σημασία της προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων και της προώθησης της διαπραγματευτικής ισχύος των υπαλλήλων μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων των αγορών εργασίας, που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, την κοινή ευημερία και την κοινωνική συνοχή· τονίζει τον ρόλο που διαδραματίζει ο διάλογος μεταξύ κοινωνικών εταίρων στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην αγορά εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΕ να διασφαλίσουν το δικαίωμα του συνδικαλισμού, όπως επίσης τη δύναμη και την αυτονομία τόσο των ενώσεων εργαζομένων όσο και των ενώσεων εργοδοτών κατά τη συμμετοχή σε διαπραγματεύσεις σε οποιοδήποτε επίπεδο·
42. επισημαίνει, επιπλέον, τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου με εκπροσώπους διαφόρων ομάδων της κοινωνίας, ιδίως εκείνων που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, κατά τη συζήτηση θεμάτων που σχετίζονται με τις ανισότητες·
43. ζητεί την εφαρμογή μιας πολιτικής κατά των διακρίσεων που θα διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διασφάλιση ίσων ευκαιριών απασχόλησης και στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης· καλεί τα κράτη μέλη να προβούν στην απεμπλοκή της οδηγίας κατά των διακρίσεων·
44. καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση ώστε να διασφαλίσουν ότι αντιμετωπίζεται στον χώρο εργασίας το ζήτημα των διακρίσεων, της παρενόχλησης και της βίας λόγω φύλου, ταυτότητας/έκφρασης φύλου, γενετήσιου προσανατολισμού και χαρακτηριστικών φύλου (μεταξύ άλλων), και ότι εφαρμόζονται σαφείς μηχανισμοί υποβολής εκθέσεων και στήριξης για τα θύματα, καθώς και διαδικασίες κατά των δραστών·
Ενίσχυση του κράτους πρόνοιας και της κοινωνικής προστασίας
45. επισημαίνει ότι σε πολλές χώρες τα συστήματα πρόνοιας και κοινωνικής προστασίας έχουν υπονομευθεί σοβαρά από τη δημοσιονομική εξυγίανση, και υπάρχουν επιπτώσεις όσον αφορά τις εισοδηματικές ανισότητες· πιστεύει ότι τα συστήματα πρόνοιας θα πρέπει να λειτουργούν ως δίχτυ ασφαλείας, αλλά και να διευκολύνουν την ένταξη στην αγορά εργασίας· επισημαίνει την ανάγκη για μια πολυδιάστατη προσέγγιση στην επίτευξη μεγαλύτερης ισότητας και κοινωνικής συνοχής όπως αντικατοπτρίζεται στην οριζόντια κοινωνική ρήτρα (άρθρο 9 ΣΛΕΕ), που εστιάζει στην κοινωνική διάσταση των ενωσιακών πολιτικών και στη δέσμευση για εφαρμογή της αρχής της συνεκτίμησης της κοινωνικής διάστασης σε όλες τις πολιτικές της Ένωσης·
46. δηλώνει ότι η κοινωνική πρόοδος, όπως ορίζεται στον ευρωπαϊκό δείκτη για την κοινωνική πρόοδο, είναι η ικανότητα μιας κοινωνίας να εκπληρώνει τις βασικές ανθρώπινες ανάγκες των πολιτών της, να δημιουργεί τις δομικές μονάδες που επιτρέπουν στους πολίτες και στις κοινότητες να ενισχύουν και να διατηρούν την ποιότητα ζωής τους, και να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες ώστε όλα τα άτομα να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους·
47. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τα συστήματα προνοίας τους (εκπαίδευση, υγεία, στέγαση, συντάξεις και μεταφορές) βάσει υψηλού επιπέδου κοινωνικών διασφαλίσεων, προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματικότερη συνολική προστασία των ατόμων, λαμβανομένων υπόψη των νέων κοινωνικών κινδύνων και των ευάλωτων ομάδων που έχουν προκύψει ως αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής, οικονομικής και, εν τέλει, κοινωνικής κρίσης που βιώνουν τα κράτη μέλη·
48. καλεί τα κράτη μέλη να τονώσουν τις επενδύσεις στις ποιοτικές και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες εκπαίδευσης και φροντίδας παιδιών προσχολικής ηλικίας, τονίζοντας ότι τέτοιες επενδύσεις φαίνεται να αποδίδουν, ιδίως για παιδιά από μειονεκτούσες οικογένειες· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν, με την υποστήριξη της Επιτροπής και σύμφωνα με τους στόχους της Βαρκελώνης, τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί καθολική και οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε ποιοτική δημόσια εκπαίδευση από μικρή ηλικία (0-3 ετών), καθώς αυτό έχει καίρια σημασία για την καταπολέμηση των ανισοτήτων μακροπρόθεσμα·
49. ζητεί καθολική πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση, με προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών από την έξωση και την υπερχρέωση και προώθηση ενός αποτελεσματικού πλαισίου παροχής δεύτερης ευκαιρίας για άτομα και οικογένειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο·
50. παροτρύνει τα κράτη μέλη να ενεργήσουν ταχέως όσον αφορά την τρέχουσα μεταναστευτική και προσφυγική κρίση και αφενός να εγγυηθούν ότι οι πρόσφυγες έχουν πρόσβαση σε ταχείες διαδικασίες εκμάθησης γλώσσας και πολιτισμού, σε κατάρτιση, σε ποιοτική στέγαση, υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση, στην αγορά εργασίας και την κοινωνική προστασία, στην αναγνώριση τυπικών και άτυπων δεξιοτήτων και ικανοτήτων, και αφετέρου να εξασφαλίσουν την ένταξή τους στην κοινωνία·
51. επιβεβαιώνει ότι πρέπει να διασφαλίζεται για όλους καθολική πρόσβαση σε δημόσιες, επαρκείς και βασιζόμενες στην αλληλεγγύη συντάξεις και συντάξεις γήρατος· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στην ενίσχυση των δημόσιων και επαγγελματικών συνταξιοδοτικών συστημάτων προκειμένου να παρέχεται ένα επαρκές συνταξιοδοτικό εισόδημα, ανώτερο του ορίου της φτώχειας, και να επιτρέπεται στους συνταξιούχους να διατηρούν το βιοτικό τους επίπεδο και να ζουν με αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για «μόρια συμψηφισμού περιόδων φροντίδας» στα συνταξιοδοτικά συστήματα, ώστε να αντισταθμίζονται οι χαμένες εισφορές γυναικών και ανδρών λόγω φροντίδας παιδιών και ευθυνών μακροχρόνιας φροντίδας, ως εργαλείο για τη μείωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών· επισημαίνει ότι, ενώ τα ατομικά συνταξιοδοτικά συστήματα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για τη βελτίωση της επάρκειας των συντάξεων, τα εκ του νόμου προβλεπόμενα συνταξιοδοτικά συστήματα που βασίζονται στην αλληλεγγύη εξακολουθούν τα αποτελούν το πλέον αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση της φτώχειας στην τρίτη ηλικία και του κοινωνικού αποκλεισμού·
52. επισημαίνει ότι τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες θα πρέπει να διασφαλίζονται, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε αξιοπρεπή και χωρίς εμπόδια εργασία, υπηρεσίες και βασική εισοδηματική ασφάλεια προσαρμοσμένη στις ειδικές ατομικές ανάγκες, αξιοπρεπή πρότυπα διαβίωσης και κοινωνικής ένταξης και ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία από την εκμετάλλευση και την καταναγκαστική εργασία·
53. εκτιμά ότι το διεθνές εμπόριο έχει αποτελέσει κινητήρια δύναμη ανάπτυξης αλλά ότι τα οφέλη δεν κατανέμονται πάντα ορθά και αυτό μπορεί να εκληφθεί ως πηγή ανισοτήτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν δικαιότερες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες που σέβονται τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις της αγοράς εργασίας και τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και ταυτόχρονα προστατεύουν την ποιοτική απασχόληση και τα δικαιώματα των εργαζομένων και διασφαλίζουν την ύπαρξη ευρωπαϊκών και εθνικών μηχανισμών για την αποζημίωση των εργαζομένων και των τομέων που έχουν επηρεαστεί αρνητικά από μείζονες αλλαγές στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση·
54. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές ανταγωνισμού της ΕΕ καθιστούν δυνατό τον θεμιτό ανταγωνισμό και συμβάλλουν στην καταπολέμηση των καρτέλ ή των ασύμβατων κρατικών ενισχύσεων, που στρεβλώνουν τις τιμές και διαταράσσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, με σκοπό να εξασφαλιστεί η προστασία των καταναλωτών·
Καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού
55. θεωρεί ότι το δικαίωμα σε ίσες ευκαιρίες θα πρέπει να διασφαλίζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση· ανησυχεί διότι η υπάρχουσα ανισότητα που προκύπτει για όσους ζουν στην ΕΕ, αλλά ιδίως για τα παιδιά και τους νέους, επιδεινώνεται συχνά από τον μη βασιζόμενο στην ισότητα σχεδιασμό των εκπαιδευτικών συστημάτων και έχει επιζήμιες συνέπειες για την ευημερία και την ανάπτυξη των νέων, γεγονός το οποίο συμβάλλει στη χαμηλή αυτοεκτίμηση ή ενσωμάτωση των ευρωπαίων νέων στην κοινωνία, ιδίως εκείνων που δεν διαθέτουν πόρους και ευκαιρίες·
56. τονίζει ότι η εκπαίδευση διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στη μείωση των ανισοτήτων και καλεί εν προκειμένω τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να επενδύσουν δεόντως για να διασφαλίσουν την ισότητα των ευκαιριών· επιβεβαιώνει τη σημασία που έχουν, για τους νέους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η καθολική πρόσβαση στην εκπαίδευση και η πρόσβαση στην υποστήριξη των σπουδαστών· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τα κράτη μέλη για τη δημιουργία επαρκούς, αξιοπρεπούς και προσβάσιμης στέγασης των νέων ώστε να τους στηρίξουν κατά τις περιόδους μετάβασης·
57. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της φτώχειας, ιδίως μεταξύ των παιδιών, ορίζοντας στόχους για τη μείωση της παιδικής φτώχειας, επιδιώκοντας τη συντονισμένη υλοποίηση της σύστασης «Επένδυση στα Παιδιά», και μέσω της δημιουργίας ενός συστήματος Εγγυήσεων για τα Παιδιά·
58. τονίζει, επιπλέον, ότι πολλές πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες αποτελούν ισχυρά εργαλεία συνοχής και κοινωνικής ένταξης, και επισημαίνει ότι οι εν λόγω δραστηριότητες μπορούν να βελτιώσουν τις προοπτικές σε επίπεδο απασχόλησης για τα μειονεκτούντα μέλη της κοινωνίας χάρη στην εκμάθηση προσωπικών δεξιοτήτων·
59. καλεί τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» σχετικά με τη μείωση της φτώχειας και τον κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού·
60. θεωρεί ότι η ραγδαία αύξηση της έλλειψης στέγης στα περισσότερα κράτη μέλη συνιστά επείγον ζήτημα· πιστεύει ότι, σύμφωνα με τις αρχές που περιγράφονται στον πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους να περιορίσουν την ανοδική τάση της έλλειψης στέγης με σκοπό τη σταδιακή κατάργησή της·
Επίτευξη πραγματικής ισορροπίας μεταξύ των φύλων
61. σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει ανταποκριθεί στην έκκλησή του για καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής για τις γυναίκες και τους άνδρες που ζουν και εργάζονται στην ΕΕ, μέσω της πρότασης οδηγίας σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές ώστε να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών· υπενθυμίζει την έκκλησή του για επαρκή αμοιβή και κοινωνική προστασία, και τονίζει ότι οι προτάσεις που υποβλήθηκαν από την Επιτροπή είναι μια καλή βάση για την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας και την προώθηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και για ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, ως μέσο μείωσης των ανισοτήτων στην αμειβόμενη και μη αμειβόμενη εργασία·
62. τονίζει ότι η περαιτέρω ενσωμάτωση των γυναικών στην αγορά εργασίας, μέσω της βελτίωσης της στήριξης για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, καθώς και μέσω της γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ του μορφωτικού επιπέδου των γυναικών και της θέσης τους στην αγορά εργασίας, και η διασφάλιση ίσων ευκαιριών για άνδρες και γυναίκες όσον αφορά τους μισθούς, την εξέλιξη της σταδιοδρομίας και τις ευκαιρίες για εργασία πλήρους απασχόλησης αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για την επίτευξη μακροπρόθεσμης οικονομικής μεγέθυνσης χωρίς αποκλεισμούς, τη γεφύρωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών, την καταπολέμηση των ανισοτήτων και την προώθηση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών·
63. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρωτοβουλίες, αν κρίνεται απαραίτητο, για την κατάργηση οποιουδήποτε είδους μισθολογικού χάσματος, ορίζοντας ποινές για τα κέντρα εργασίας που παραβιάζουν το δικαίωμα στην ισότητα καθώς ορίζουν διαφορετικούς μισθούς για τις ίδιες κατηγορίες θέσεων εργασίας, ανάλογα με το κατά πόσον καταλαμβάνονται κυρίως από άνδρες ή γυναίκες·
64. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά την υφιστάμενη νομοθεσία που κατοχυρώνει την αρχή της ίσης αμοιβής ανδρών και γυναικών για εργασία ίσης αξίας, εξακολουθεί να υπάρχει μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων και ακόμα μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό χάσμα· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων·
65. εκφράζει ανησυχία για την αύξηση του ποσοστού φτώχειας, ιδίως μεταξύ των γυναικών, και για το γεγονός ότι οι μόνες μητέρες και οι νέες και ηλικιωμένες γυναίκες, πλήττονται περισσότερο από τη φτώχεια· επισημαίνει ότι η μείωση των επιπέδων φτώχειας κατά 20 εκατομμύρια άτομα έως το 2020 μπορεί να επιτευχθεί με πολιτικές καταπολέμησης της φτώχειας και ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας οι οποίες βασίζονται στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και εστιάζουν κυρίως στην αύξηση και στήριξη της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας· επισημαίνει ότι η φτώχεια συνεχίζει να υπολογίζεται με βάση το συσσωρευμένο εισόδημα ενός νοικοκυριού, δηλαδή με βάση την υπόθεση ότι όλα τα μέλη του νοικοκυριού λαμβάνουν τις ίδιες αποδοχές και κατανέμουν ισομερώς τους αντίστοιχους πόρους· ζητεί την εξατομίκευση των δικαιωμάτων και των υπολογισμών με βάση το ατομικό εισόδημα για να αποκαλυφθούν οι πραγματικές διαστάσεις της φτώχειας των γυναικών·
66. υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο των ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών στην επίτευξη της ισότητας των φύλων, καθώς και συστημάτων φορολογίας και επιδομάτων που είναι απαλλαγμένα από αντικίνητρα για το δεύτερο εργαζόμενο μέλος της οικογένειας όσον αφορά την πρόθεσή του να εργαστεί ή να εργαστεί περισσότερο, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να βελτιώσει τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας·
67. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο για ταχεία έκδοση της οδηγίας για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, ως σημαντικό πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της ίσης εκπροσώπησης τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα·
Εκσυγχρονισμός των φορολογικών συστημάτων
68. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διορθώσουν τις υπερβολικές διαπροσωπικές ανισότητες υποστηρίζοντας και ενθαρρύνοντας τις πιο παραγωγικές μορφές επενδύσεων· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι αντικειμενικές φορολογικές πολιτικές έχουν καίρια σημασία και ότι πολλά κράτη μέλη χρειάζονται ριζική φορολογική μεταρρύθμιση· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει, να παράσχει συμβουλές, να προωθήσει και να προετοιμάσει σημεία αναφοράς εν όψει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου·
69. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν πραγματικά μέτρα κατά της φοροαποφυγής και της φορολογικής απάτης, τα οποία θα αποτελέσουν σημαντικό μέσο μείωσης των οικονομικών ανισοτήτων και βελτίωσης της συλλογής φορολογικών εσόδων στα κράτη μέλη·
70. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις των φορολογικών πολιτικών των κρατών μελών ώστε να εξασφαλιστούν επαρκείς δημόσιοι προϋπολογισμοί για τις υπηρεσίες υγείας, στέγασης, τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες απασχόλησης και εκπαίδευσης· πιστεύει ότι στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνεται η πάταξη της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση και η αντιμετώπιση της ανισότητας πλούτου, μεταξύ άλλων μέσω της ανακατανομής της υπερβολικής συγκέντρωσης πλούτου, καθώς αυτό έχει ζωτική σημασία για τη μη επιδείνωση της ανισότητας σε πολλά κράτη μέλη· επισημαίνει, επιπλέον, ότι απαιτούνται μέτρα, σε τομείς όπως η χρηματιστικοποίηση της οικονομίας, ο περαιτέρω συντονισμός, η προσέγγιση και η εναρμόνιση, κατά περίπτωση, της φορολογικής πολιτικής, καθώς και μέτρα κατά των φορολογικών παραδείσων, της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, μέτρα για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας και μέτρα για τη βελτιστοποίηση του μείγματος φόρων και της αντίστοιχης βαρύτητάς τους ως μεριδίου του φορολογικού εισοδήματος του κράτους μέλους από τα φορολογικά έσοδα που βασίζονται στην εργασία και τα φορολογικά έσοδα που βασίζονται στον πλούτο·
o o o
71. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
ΔΝΤ (2017), «IMF Working Paper WP 17/76: Inequality Overhang» (Έγγραφο εργασίας του ΔΝΤ, WP17/76: Υπερβολική Ανισότητα). Συντάκτες: Francesco Grigoli και Adrian Robles, Ουάσινγκτον: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
ΔΝΤ (2015), Causes and Consequences of Income Inequality: A Global Perspective (Αιτίες και επιπτώσεις της εισοδηματικής ανισότητας: Μια παγκόσμια προοπτική). Εσωτερικό έγγραφο εργασίας SDN/15/13 Ουάσινγκτον: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. http://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2015/sdn1513.pdf
«Inequality and mental illness» (Ανισότητα και ψυχική ασθένεια), R. Wilkinson και K. Pickett, Department of Health Sciences, University of York, ΗΒ· δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο στις 25 Μαΐου 2017· S2215-0366(17)30206-7
Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (1ο Τμήμα), «Επαρκή εισοδήματα συνταξιοδότησης στις γηράσκουσες κοινωνίες - Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου = Έγκριση», 12352/15,http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-12352-2015-INIT/el/pdf
ΟΟΣΑ (2015), «In it Together: Why Less Inequality Benefits All» (Όλοι μαζί: Γιατί η μείωση της ανισότητας είναι προς όφελος όλων), Παρίσι: Έκδοση ΟΟΣΑ.