EP wil Europese defensie impuls geven door bundelen van militaire capaciteit

De EU zou doelmatiger kunnen zijn als EU-landen beter samenwerkten. Tijden veranderen door de toenemende veiligheidsproblemen rond Europa en de oproep van de VS om toezeggingen na te komen.

Publicatiedatum: 16-03-2017 Laatste update:: 16-03-2017 - 17:03

In 2016 keurde de Europese Unie alleen en samen met de NAVO een aantal initiatieven goed die de mogelijkheden voor meer samenwerking op defensiegebied openden. Volgens het Europees Parlement ontbreekt het enkel aan politieke wil voor een nauwere samenwerking op defensiegebied omdat de instrumenten en de juridische mogelijkheden al zijn vastgelegd in het Verdrag van Lissabon. “We pleiten niet voor de militarisering van de EU," liet co-rapporteur Michael Gahler (EVP, DE) weten in het plenaire debat over de huidige mogelijkheden voor het veiligheids- en defensiebeleid. Co-rapporteur Esteban González Pons (EPP, ES) wees erop dat "meer defensie-integratie ook operationele voordelen zal bieden" en "dat dit de lidstaten in staat zou stellen om projecten te lanceren die zij niet alleen kunnen doen."

Meer en doelmatiger uitgeven

Defensiebudgetten zijn sterk gedaald sinds de economische crisis en hoewel deze trend begint te keren, bevinden de overheidsfinanciën zich nog steeds in een keurslijf. Sinds 2014 verhoogden veertien EU-lidstaten de defensie-uitgaven (als percentage van het BBP) waarvan drie lidstaten (VK, FR, DE) goed waren voor 60% van al het geld dat in de EU aan defensie wordt uitgegeven.'s Werelds grootste uitgever op defensiegebied is nogal altijd de VS met meer dan het dubbele van de EU28 defensie-uitgaven.

De leden hebben de EU-lidstaten opgeroepen om 2% van het BBP aan defensie te besteden (dit wordt momenteel alleen gehaald door Griekenland, Estland en het Verenigd Koninkrijk) en tegelijkertijd de middelen te bundelen omdat de defensiemarkt zeer gefragmenteerd en dus inefficiënt is. In het verslag wijzen de leden er op dat het efficiëntieniveau van de EU gelijk is aan 10 tot 15 % van dat van de VS en stellen voor dat de Europese Commissie defensiesamenwerking zou kunnen vergemakkelijken via het Europees Defensieagentschap.

Bundel militaire middelen en plan coördinatie

Van oudsher bevoordelen Europese landen hun binnenlandse producenten en wapenleveranciers, wat verklaart waarom de defensiemarkt in Europa zo sterk is gefragmenteerd met 154 verschillende wapensystemen of 17 verschillende gevechtstanks, in vergelijking met slechts één enkel systeem in de Verenigde Staten.

Daarnaast moeten Europese landen voor een hogere prijs aankopen door gebrek aan schaalvoordeel. Volgens recente schattingen, zou de EU een besparing tot 30% kunnen krijgen als inkoop gezamenlijk wordt gedaan en dit geld kan vervolgens worden geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling, een gebied waarop de Europeanen ook zijn achtergebleven.

Veiligheid gaat over meer dan defensie-uitgaven alleen

Meer geld voor defensie betekent niet automatisch meer veiligheid. Er zijn andere aspecten, zoals ontwikkelingssamenwerking om de regio rondom Europa te stabiliseren, maatregelen ter voorkoming en aanpak van migratie of het behoud van een op regels gebaseerde internationale orde. Het Parlement benadrukte daarom het belang wat betreft de mondiale strategie van de EU.

Uitgebreide steun voor meer samenwerking

Volgens een onderzoek van vorig jaar , zou 66% Europeanen willen dat de EU meer aan defensie doet.