Hoe worden de voorzitter van de Europese Commissie en de commissarissen benoemd? 

 
 

Commissievoorzitter

Het Europees Parlement kiest de voorzitter van de Europese Commissie. De eerste mogelijkheid is de sessie van juli II (15-18 juli 2019).

Eén van de eerste taken van het nieuwe Parlement na de verkiezingen is de verkiezing van de voorzitter van de Europese Commissie, het uitvoerend orgaan van de EU.

De Lidstaten dragen een kandidaat voor, maar krachtens het Verdrag van Lissabon moet bij de keuze van de voorzitter van de Commissie rekening worden gehouden met het resultaat van de Europese verkiezingen. Bovendien moet het Parlement de nieuwe Commissievoorzitter met een absolute meerderheid goedkeuren (de helft van de EP-leden plus één). Als de kandidaat de vereiste meerderheid niet behaalt, moeten de lidstaten binnen een maand een andere kandidaat voorstellen (de Europese Raad besluit hierover met gekwalificeerde meerderheid van stemmen). Voor de verkiezingen van 2014 heeft het Parlement het systeem van “Spitzenkandidaten” ingevoerd. Iedere Europese politieke partij kiest hun Europese Top kandidaat voor de voorzitter van de Commissie. De partij die bij de verkiezingen de grootste wordt en een meerderheid in het Parlement kan mobiliseren kan hun kandidaat voor het leiderschap van de Europese Commissie.

Commissarissen van de Europese Commissie

De kandidaten voor de andere portefeuilles van de Europese Commissie moeten zich aan een streng parlementair controleproces onderwerpen.

De Raad neemt in overeenstemming met de verkozen voorzitter van de Commissie een lijst van kandidaat-commissarissen aan, één voor elke lidstaat. Iedere kandidaat wordt beoordeeld door de parlementaire commissie bevoegd voor zijn/haar portfolio (deze hoorzittingen zullen waarschijnlijk in oktober plaatsvinden, duren ieder drie uur en worden live uitgezonden). De kandidaat geeft een openingstoespraak van maximaal 15 minuten en moet daarna vragen beantwoorden. De verantwoordelijke commissie moet haar evaluatie afronden binnen 24 uur na de hoorzitting. Zij kan om extra schriftelijke informatie vragen. Een afzonderlijk evaluatieverslag voor elke kandidaat-commissaris wordt aan de Conferentie van commissievoorzitters en de Conferentie van voorzitters van het EP doorgestuurd die na een gedachtewisseling de hoorzittingen gesloten verklaren, tenzij zij besluiten om verdere informatie in te winnen. Een negatieve beoordeling kan kandidaten ertoe aanzetten zich uit het proces terug te trekken.

De voorzitter van de Commissie presenteert vervolgens zijn of haar team, met inbegrip van de voorzitter van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, en politieke prioriteiten tijdens een plenaire zitting van het Europees Parlement. Na het debat besluiten de leden, bij meerderheid van de uitgebrachte stemmen, of zij het nieuwe college van Commissarissen steunen voor een mandaat van vijf jaar.

Nadat de Voorzitter en de commissarissen door het Parlement zijn goedgekeurd, worden zij formeel benoemd door de Europese Raad, die met gekwalificeerde meerderheid van stemmen besluit. In het geval van een substantiële portefeuillewijziging tijdens de ambtstermijn van de Commissie, het invullen van een ontstane vacature of de benoeming van een nieuwe commissaris na de toetreding van een nieuwe lidstaat, wordt de betrokken commissaris ook door de bevoegde commissie gehoord.

.