SPRAWOZDANIE w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu

10.5.2017 - (2016/2271(INI))

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii
Sprawozdawca: Reinhard Bütikofer


Procedura : 2016/2271(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0183/2017
Teksty złożone :
A8-0183/2017
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu

(2016/2271(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 173 (tytuł XVII) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który dotyczy polityki przemysłowej UE oraz odnosi się między innymi do konkurencyjności unijnego przemysłu,

–  uwzględniając art. 9, 11 i 16 TFUE,

  uwzględniając Protokół (nr 1) do TFUE w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej,

  uwzględniając Protokół (nr 2) do TFUE w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego” (COM(2016)0180),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze – budowanie w Europie konkurencyjnej gospodarki opartej na danych i wiedzy” (COM(2016)0178),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Priorytety w normalizacji ICT na jednolitym rynku cyfrowym” (COM(2016)0176),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Technologie kwantowe” (SWD(2016)0107),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Rozwój internetu rzeczy w Europie” (SWD(2016)0110),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2014 r. zatytułowany „Ku gospodarce opartej na danych” (COM(2014)0442),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2016 r. zatytułowaną „W kierunku aktu o jednolitym rynku cyfrowym”[1],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie polityki przemysłowej w dobie globalizacji[2],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 czerwca 2010 r. w sprawie strategii UE 2020[3],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie wspólnotowej polityki w zakresie innowacji w zmieniającym się świecie[4],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 października 2010 r. zatytułowany „Zintegrowana polityka przemysłowa w erze globalizacji. Konkurencyjność i zrównoważony rozwój na pierwszym planie” (COM(2010)0614),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 października 2010 r. zatytułowany „Projekt przewodni strategii Europa 2020. Unia innowacji” (COM(2010)0546),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 4 lipca 2007 r. zatytułowany „Przegląd śródokresowy polityki przemysłowej. Wkład w strategię UE na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” (COM(2007)0374),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2015)0100), a także przedstawione w ich następstwie wnioski ustawodawcze i nieustawodawcze,

–  uwzględniając wniosek z dnia 11 września 2013 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki dotyczące europejskiego jednolitego rynku łączności elektronicznej i mające na celu zapewnienie łączności na całym kontynencie, zmieniającego dyrektywy 2002/20/WE, 2002/21/WE i 2002/22/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 1211/2009 i (UE) nr 531/2012 (COM(2013)0627),

–  uwzględniając wniosek z dnia 26 marca 2013 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów wdrażania szybkich sieci łączności elektronicznej (COM(2013)0147),

–  uwzględniając wniosek z dnia 7 lutego 2013 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zapewnienie wspólnego wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji w obrębie Unii (COM(2013)0048),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2012 r. zatytułowany „Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego” (COM(2012)0582),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 stycznia 2014 r. zatytułowany „Działania na rzecz odrodzenia przemysłu europejskiego” (COM(2014)0014),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 października 2012 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku II. Razem na rzecz nowego wzrostu gospodarczego” (COM(2012)0573),

–  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania” (COM(2011)0206),

–  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 27 października 2010 r. zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku. W stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności. 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 10 stycznia 2017 r. zatytułowany „Budowa europejskiej gospodarki opartej na danych” (COM(2017)0009),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie reindustrializacji Europy z myślą o promowaniu konkurencyjności i trwałego rozwoju[5],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej w Europie[6],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie agendy cyfrowej na rzecz wzrostu, mobilności i zatrudnienia: pora przyspieszyć[7],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 czerwca 2012 r. w sprawie ochrony krytycznej infrastruktury teleinformatycznej – „Osiągnięcia i dalsze działania na rzecz globalnego bezpieczeństwa cyberprzestrzeni”[8],

  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie spójnej polityki UE dla sektora kultury i sektora kreatywnego[9],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie nowej agendy cyfrowej dla Europy: 2015.eu[10],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie internetu przedmiotów[11],

  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 14 lipca 2016 r. zatytułowaną „Przemysł 4.0 i transformacja cyfrowa: przyszłe działania”,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Kultury i Edukacji (A8-0183/2017),

A.  mając na uwadze, że należy podejmować energiczne starania obejmujące konkretne strategie polityczne, działania i zachęty na rzecz reindustrializacji UE i jej państw członkowskich w celu połączenia konkurencyjności ze zrównoważonym rozwojem, tworzeniem wysokiej jakości miejsc pracy i włączeniem społecznym; przypominając cel UE zakładający, iż do 2020 r. wkład przemysłu w unijne PKB powinien wynieść 20 %, przy czym należy koniecznie uwzględnić przekształcenia strukturalne sektora przemysłu wynikające ze wstrząsu cyfrowego i pojawienia się nowych modeli biznesowych;

B.  mając na uwadze, że przemysł europejski stanowi podstawę gospodarki i dobrobytu w Europie, oraz że boryka się on z poważnymi wyzwaniami wynikającymi z szybszej globalizacji i tendencji innowacyjnych;

C.  mając na uwadze, że cyfryzacja produkcji przemysłowej pomaga zwiększyć odporność, efektywność energetyczną, zasobooszczędność, innowacje, zrównoważony rozwój i konkurencyjność naszych gospodarek, przekształcając w ten sposób modele biznesowe, sektor wytwórczy, produkty, procesy i tworzenie wartości oraz wywierając zasadniczy wpływ na równowagę między szansami i wyzwaniami stojącymi przed branżami przemysłu europejskiego i pracownikami;

D.  mając na uwadze, że ze względu na dziedzictwo przemysłowe, sieć sektorów przemysłu i łańcuchów wartości, zdolności innowacyjne, strategiczne inwestycje publiczne w badania i rozwój, dostępność inwestycji prywatnych, sprawną administrację, wykwalifikowaną siłę roboczą oraz integrację rozwoju przemysłu z wyzwaniami społecznymi, a także ze względu na ponad 30 inicjatyw krajowych i regionalnych na rzecz cyfryzacji przemysłu Europa ma mocne podstawy, by stać się liderem transformacji cyfrowej; mając na uwadze, że istnieje możliwość wzmocnienia przemysłu UE, jeżeli zdołamy zbudować w pełni zintegrowane łańcuchy wartości dla udoskonalonych cyfrowo produktów przemysłowych i dla pakietów łączących produkty i usługi;

E.  mając na uwadze, że technologia 5G w sposób fundamentalny zmieni nasze gospodarki, przez co cyfryzacja stanie się kluczowym elementem rozwoju przemysłu i usług społecznych;

F.  mając na uwadze, że stworzenie jednolitego rynku cyfrowego pobudzającego wzrost gospodarczy i zatrudnienie z uwzględnieniem wymiaru społecznego jest niezbędnym elementem udanej europejskiej strategii przemysłowej;

G.  mając na uwadze, że dobrze zaprojektowana, neutralna pod względem technicznym strategia cyfryzacji produkcji przemysłowej, w coraz większym stopniu łącząca ponad granicami ludzi i maszyny oraz usługi w całym globalnym łańcuchu wartości stanowi ważny etap w dążeniu do zwiększenia odporności, zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności naszej gospodarki i tworzenia nowych miejsc pracy;

H.  mając na uwadze, że cyfryzacja powinna służyć wykorzystaniu potencjału w zakresie coraz efektywniejszego użytkowania zasobów, energii i kapitału, przyczyniając się do powstania bardziej zintegrowanej gospodarki o obiegu zamkniętym, mniejszego zużycia materiałów oraz poprawy symbiozy przemysłowej;

I.  mając na uwadze, że cyfryzacja może pomóc w rozwoju przemysłu turystycznego z korzyścią dla podróżnych i ich mobilności, umożliwiając między innymi łatwy dostęp w czasie rzeczywistym do informacji i szerokiej gamy usług;

J.  mając na uwadze, że wysoko rozwinięte technologie językowe mogą pomóc pokonywać bariery językowe w przemyśle, które stanowią przeszkodę dla rozwoju rynku cyfrowego;

K.  mając na uwadze, że cyfryzacja stwarza w sektorze transportu nowe możliwości dla producentów, operatorów, inwestorów, pracowników i pasażerów, a także jest warunkiem wstępnym utrzymania zarówno konkurencyjności, jak i działalności operacyjnej branży transportu oraz wzrostu jej efektywności i zapewnienia bardziej zrównoważonego charakteru i lepszych wyników usług transportowych;

L.  mając na uwadze, że cyfryzacja może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa warunków pracy i bezpieczeństwa produktów oraz do zindywidualizowania i decentralizacji produkcji;

M.  mając na uwadze, że istnieje znaczne zróżnicowanie ze względu na płeć w zakresie zatrudnienia i szkoleń w sektorze ICT, co ma bardzo negatywny wpływ na równość na rynku pracy;

N.  mając na uwadze, że cyfryzacja oraz indywidualizacja i decentralizacja produkcji doprowadzą do zmiany warunków pracy i spowodują cały szereg skutków społecznych; mając na uwadze, że bezpieczne i godne warunki pracy oraz wysokie standardy bezpieczeństwa produktów muszą pozostać sprawą wspólnej troski;

O.  mając na uwadze, że istnieje wiele opracowań wskazujących, iż cyfryzacja produkcji przemysłowej zmieni zapotrzebowanie na rynku pracy oraz zatrudnienie w Europie; mając na uwadze, że może mieć to wpływ na istniejące przepisy regulujące prawa pracownicze i partycypację pracowników; mając na uwadze, że bez wątpienia trzeba stawić czoła tym zmianom, szkoląc pracowników w zakresie nowych umiejętności ICT oraz podnosząc poziom umiejętności cyfrowych w całym społeczeństwie;

Opracowanie zintegrowanej strategii cyfryzacji przemysłu dla UE

1.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu;

2.  jest stanowczo przekonany, że strategia cyfryzacji przemysłu odgrywa kluczową rolę w radzeniu sobie z najpilniejszymi wyzwaniami gospodarczymi i społecznymi w Europie dzięki:

a)  wzmocnieniu dynamiki gospodarczej, spójności społecznej i terytorialnej oraz odporności na przemiany i wstrząsy technologiczne w drodze modernizacji i wzajemnego łączenia branż przemysłowych i ekonomicznych łańcuchów wartości w Europie, przez zwiększenie inwestycji publicznych i prywatnych w gospodarkę realną oraz zapewnienie możliwości inwestycyjnych w kontekście zrównoważonej modernizacji;

b)   wspieraniu tworzenia miejsc pracy i możliwości repatriacji produkcji, poprawie standardów pracy oraz zwiększaniu atrakcyjności zatrudnienia w sektorze przemysłu, przyczynianiu się do zapewnienia konsumentom większych możliwości i informacji, dążeniu do transformacji uwzględniającej wymiar społeczny oraz do sprzyjającego włączeniu społecznemu rynku pracy chrakteryzującego się bardziej zróżnicowanymi modelami zatrudnienia i rozwiązaniami w zakresie czasu pracy, a także do lepszych warunków i lepszej integracji zatrudnienia i uczenia się przez całe życie;

c)  bardziej efektywnemu wykorzystywaniu zasobów i zmniejszeniu zużycia materiałów w przemyśle wytwórczym w wyniku wzmocnienia europejskiej gospodarki o obiegu zamkniętym, przypominając, że ma to zasadnicze znaczenie dla warunków materialnych europejskiego sektora zaawansowanych technologii, a także objętej cyfryzacją produkcji przemysłowej i jej produktów;

d)  wzmocnieniu spójności Europy przez rzetelną i ambitną europejską politykę inwestycyjną (ze zwróceniem szczególnej uwagi na wprowadzanie nowoczesnej infrastruktury cyfrowej), wykorzystaniu różnych europejskich instrumentów finansowania, w tym EFIS, funduszy regionalnych, programu „Horyzont 2020” i innych, oraz zapewnieniu skoordynowanej, neutralnej pod względem technologicznym europejskiej polityki przemysłowej, której podstawę stanowią uczciwa konkurencja między zróżnicowanymi podmiotami, innowacje i zrównoważona modernizacja, a także innowacje w zakresie modeli technologicznych, społecznych i biznesowych, wzmacniające jednolity rynek cyfrowy oraz integrację i modernizację całego przemysłu europejskiego;

e)  dążeniu do osiągnięcia celów Europy w zakresie polityki w dziedzinie klimatu przez zwiększenie efektywności energetycznej i zasobooszczędności produkcji przemysłowej, a także poprawę obiegu zamkniętego produkcji przemysłowej, zmniejszenie emisji oraz sprawienie, aby zrównoważony rozwój przemysłu szedł w parze z konkurencyjnością;

f)  zwiększeniu innowacyjności pod względem gospodarczym, politycznym i społecznym przez stosowanie zasad otwartości i dostępności danych i informacji publicznych i prywatnych, z zachowaniem w kontaktach między przedsiębiorcami, pracownikami i konsumentami stałej ochrony danych wrażliwych, oraz umożliwienie lepszej integracji wszystkich rodzajów sektorów gospodarki i dziedzin polityki, w tym branży sektora kreatywnego i sektora kultury;

g)  poprawie warunków życia mieszkańców obszarów miejskich i pozamiejskich oraz zwiększaniu ich wiedzy na temat możliwości, jakie daje cyfryzacja, oraz zdolności do wykorzystania tych możliwości;

h)  stymulowaniu innowacyjności pod względem technologicznym i społecznym w badaniach naukowych w UE za pomocą polityki cyfryzacji przemysłu o jasnym ukierunkowaniu i wizji;

i)  poprawie bezpieczeństwa energetycznego i zmniejszeniu zużycia energii w drodze cyfryzacji, uelastycznienia i podniesienia efektywności produkcji przemysłowej, co umożliwi lepsze zarządzanie zapotrzebowaniem na energię;

j)  tworzeniu partnerstw z innymi makroregionami świata w budowaniu innowacyjnych i uczciwych otwartych rynków cyfrowych;

k)  świadomości, że potrzebna jest sprawiedliwsza i skuteczniejsza europejska polityka podatkowa, wyjaśniająca kwestie takie jak podstawa opodatkowania w erze globalnie połączonych rynków cyfrowych i cyfrowej produkcji;

l)  przyciąganiu inwestycji oraz najlepszych badaczy i specjalistów na poziomie światowym i wnoszeniu w ten sposób wkładu we wzrost gospodarczy i europejską konkurencyjność;

m)  wspieraniu nowych modeli biznesowych i innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up, stymulowanych przez cyfryzację i rozwój technologiczny;

3.  podkreśla, jak ważną rolę odgrywa stworzenie konkurencyjnego otoczenia biznesowego, które ułatwia inwestycje prywatne, i sprzyjających ram regulacyjnych, które zapobiegają powstawaniu przeszkód biurokratycznych, rozbudowa nowoczesnej europejskiej infrastruktury cyfrowej oraz unijna struktura koordynacyjna cyfryzacji przemysłu, która ułatwia koordynację inicjatyw i platform w zakresie cyfryzacji przemysłu na szczeblu krajowym, regionalnym i ogólnounijnym; apeluje do Komisji o dopilnowanie, aby wkład przemysłu w unijne PKB osiągnął do 2020 r. poziom 20 %; podkreśla, że aby UE mogła odgrywać rolę przywódczą w dziedzinie przemysłu w skali światowej, cyfryzacja przemysłu powinna być powiązana z szerszą przemysłową strategią polityczną UE; podkreśla, jak ważny jest postęp w cyfryzacji, zwłaszcza w tych państwach członkowskich, regionach i sektorach, które pozostają w tyle, oraz wśród osób dotkniętych zjawiskiem przepaści cyfrowej; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje propozycje dotyczące okrągłego stołu wysokiego szczebla i europejskiego forum zainteresowanych stron; podkreśla znaczenie współpracy między zainteresowanymi podmiotami i oczekuje, że zaproszenie do odegrania aktywnej roli zostanie skierowane nie tylko do liderów przemysłu i partnerów społecznych, ale również do środowisk akademickich, MŚP, organizacji normalizacyjnych, decydentów, organów administracji publicznej na szczeblu krajowym i lokalnym oraz do społeczeństwa obywatelskiego;

4.  zwraca się do Komisji o kontynuację ważnych prac w zakresie badania tendencji w produkcji i cyfryzacji, a także tendencji w dziedzinach nietechnicznych (takich jak prawo, polityka, administracja, komunikacja itd.), analizowanie powiązanego rozwoju w innych regionach, określenie nowych kluczowych technologii oraz dążenie do utrzymania przez Unię pozycji lidera w tych dziedzinach i włączanie nowych tendencji do jej polityki i działań, przy czym należy mieć na uwadze koncepcje uwzględniania bezpieczeństwa na etapie projektowania oraz ochrony prywatności na etapie projektowania i domyślnej ochrony prywatności, a także o sprawdzenie, czy prace te można by wykonać za pośrednictwem specjalnej sieci prognoz obejmującej krajowe organizacje badawcze i technologiczne;

5.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego” (COM(2016)0180), niemniej ubolewa, że nie uwzględniono w nim w wystarczającym stopniu wszystkich istniejących wyzwań, gdyż w odniesieniu do sektora transportu komunikat skupia się wyłącznie na pojazdach połączonych z siecią i sterowanych automatycznie; przypomina, że choć pojazdy połączone z siecią i sterowane automatycznie stanowią jedną z najbardziej obiecujących rewolucji cyfrowych w sektorze, potencjał w zakresie cyfryzacji mają wszystkie rodzaje transportu, zarówno w procesach obsługi, jak i administracji, oraz w całym łańcuchu wartości, od producentów aż po pasażerów i transport towarowy, a także w zakresie koordynacji ze wszystkimi nowymi technologiami wykorzystywanymi w sektorze, takimi jak europejskie globalne systemy nawigacji satelitarnej EGNOS i Galileo, gdzie wyników można oczekiwać w niedalekiej przyszłości; zwraca się do Komisji o skupienie się na transformacji cyfrowej wszystkich rodzajów transportu, w tym usług powiązanych z transportem i turystyką;

6.  zauważa, że proces cyfryzacji nie przyniósł jednakowych korzyści w całym sektorze transportu, co doprowadziło do szkodliwego rozdrobnienia rynku wewnętrznego zarówno między różnymi rodzajami transportu, jak i w obrębie jednego rodzaju; podkreśla, że istnieją znaczne i narastające rozbieżności między państwami członkowskimi w obszarze konkurencyjności transportu i cyfryzacji, występujące także między regionami, przedsiębiorstwami i MŚP; uważa, że opracowanie skoordynowanej strategii cyfryzacji przemysłu dla UE mogłoby zaradzić temu rozdrobnieniu i rozbieżnościom i przyciągnąć inwestycje w projekty cyfrowe; podkreśla, że celem nie powinno być stworzenie kolejnego programu politycznego, lecz prawdziwej, odzwierciedlającej tendencje innowacyjne i potencjał rynku strategii, której wdrażanie podlegałoby ciągłej ocenie;

7.  jest zdania, że strategia cyfryzacji przemysłu przyczyni się do rozwiązania niektórych spośród najpilniejszych problemów w sektorze transportu i turystyki; wzywa w związku z tym Komisję do dalszego popierania cyfryzacji w celu:

a)  poprawy ogólnego bezpieczeństwa, jakości i efektywności środowiskowej sektora transportu;

b)  poprawy powszechnego dostępu do transportu, pozbawionego barier, w tym dla osób starszych i osób o ograniczonych możliwościach poruszania się lub niepełnosprawnych, oraz podnoszenia świadomości istnienia alternatywnych rozwiązań w zakresie mobilności, które oferują pasażerom większy wybór, bardziej przyjazne i spersonalizowane produkty oraz więcej informacji, w całej UE i zarówno w miastach, jak i w słabiej rozwiniętych regionach;

c)  obniżenia kosztów transportu, takich jak koszty utrzymania, a także poprawy efektywności wykorzystania istniejącej przepustowości infrastruktury transportowej (np. jazdy w kolumnie pojazdów, współpracujących inteligentnych systemów transportowych (C-ITS), europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) i usług informacji rzecznej (RIS));

d)  poprawy konkurencyjności dzięki wspieraniu tworzenia nowych podmiotów, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, tak aby podważyć dotychczasowe monopole;

e)  ułatwienia odpowiedniego i zharmonizowanego egzekwowania przepisów UE dzięki rozwojowi systemów zarządzania ruchem, inteligentnych systemów transportowych, tachografów cyfrowych, elektronicznych systemów opłat itp., oraz stworzenia ram prawnych dostosowanych do nowych realiów, jakie mogą powstać w wyniku stosowania zaawansowanych technologii;

f)  zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla małych i średnich przewoźników i przedsiębiorstw typu start-up, na przykład w sektorze transportu towarowego i logistyki, dzięki uproszczeniu procedur administracyjnych, śledzeniu ruchu i pochodzenia ładunków oraz optymalizacji rozkładów i przepływów ruchu;

g)  dalszej ochrony praw pasażerów, w tym ochrony danych, również w podróżach multimodalnych;

h)  ograniczenia problemów związanych z asymetrią informacji na rynku transportowym;

i)  zwiększenia atrakcyjności i rozwoju branży turystycznej, która pomaga wytworzyć około 10 % europejskiego PKB, oraz branż kreatywnych na obszarach miejskich, wiejskich i oddalonych, na przykład dzięki lepszej integracji usług z zakresu mobilności i turystyki, w tym w mniej znanych kierunkach;

8.  zwraca uwagę, że nieprzerwana i wysokowydajna łączność stanowi warunek wstępny szybkiej, bezpiecznej i niezawodnej łączności między wszystkimi rodzajami transportu i dalszej cyfryzacji sektora transportu; ubolewa z powodu ogromnego rozdrobnienia zasięgu cyfrowego w UE; uważa, że inwestycje w łączność szerokopasmową i sprawiedliwy przydział widma mają kluczowe znaczenie dla cyfryzacji sektora transportu; podkreśla w związku z tym, że potrzebna jest wizja wykraczająca poza poszczególne sektory, obejmująca na przykład elektronikę, telekomunikację, transport i turystykę; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wywiązania się z zobowiązania do zapewnienia tego rodzaju łączności na głównych trasach i węzłach transportowych najpóźniej do 2025 r. oraz do rozpoczęcia działań na rzecz pełnego zasięgu w całej UE;

Stworzenie warunków sprzyjających pomyślnej cyfryzacji przemysłu: infrastruktura, inwestycje, innowacyjność i umiejętności

9.  podkreśla, że strategia cyfryzacji przemysłu niesie ze sobą możliwości rozwoju innowacji, efektywności i zrównoważonych technologii poprawiających konkurencyjność i modernizujących bazę przemysłową UE oraz usuwających przeszkody dla rozwoju rynku cyfrowego; podkreśla, że zintegrowana cyfryzacja przemysłu musi przebiegać w warunkach, które wyraźnie jej sprzyjają, od przyszłościowej infrastruktury cyfrowej najwyższej klasy, badań i rozwoju oraz otoczenia przyjaznego dla inwestycji po odpowiednie, aktualne, korzystne dla innowacji ramy regulacyjne, pogłębiony jednolity rynek cyfrowy, wysoki poziom umiejętności i przedsiębiorczości oraz nasilony dialog społeczny;

10.  podkreśla potrzebę zwiększenia inwestycji publicznych i prywatnych w szybką łączność, np. z wykorzystaniem technologii 5G, sieci światłowodowych oraz infrastruktury nawigacji i łączności satelitarnej, w celu zapewnienia solidnej infrastrukturalnej podstawy cyfrowej na obszarach miejskich i przemysłowych; zwraca uwagę na znaczenie harmonizacji w obszarze przydzielania widma, mającej na celu zwiększenie zapotrzebowania na łączność i poprawę przewidywalności otoczenia inwestycyjnego sieci; zwraca uwagę na potrzebę uzyskania pozycji lidera w zakresie cyfrowych łańcuchów wartości w przemyśle i kluczowych technologii, takich jak sieci 5G, technologie kwantowe, wysokowydajne technologie obliczeniowe, sztuczna inteligencja, chmura obliczeniowa, analityka dużych zbiorów danych, internet rzeczy, robotyka, automatyzacja (w tym wysoko zautomatyzowane prowadzenie pojazdów) i technologia zdecentralizowanej księgi rachunkowej; w związku z tym popiera dokumenty robocze Komisji towarzyszące jej komunikatowi;

11.  odnotowuje, że transformacja cyfrowa w sektorach transportu i turystyki, zwłaszcza rozwój gospodarki na żądanie i gospodarki społecznościowej, w znacznym stopniu przyczynia się do zmiany zachowań pasażerów i konsumentów w kwestii mobilności i turystyki, a także stwarza potrzebę dostosowania infrastruktury; zachęca Komisję do oceny skutków cyfryzacji usług transportu, mobilności i usług turystycznych, ze szczególnym naciskiem na zachowanie i wybory użytkowników tych usług, oraz do dalszego uwalniania potencjału tej zmiany społecznej;

12.  odnotowuje, że rosnąca cyfryzacja w obszarze dystrybucji biletów podróżnych oznacza więcej informacji łatwo dostępnych dla konsumentów w internecie, lecz jednocześnie coraz trudniej jest porównywać oferty; uważa, że z tego względu należy poprawić przejrzystość i zabezpieczenia neutralności w dystrybucji, zwłaszcza jeżeli chodzi o dystrybucję internetową, tak aby konsumenci mogli dokonywać świadomych wyborów na podstawie wiarygodnych informacji obejmujących nie tylko cenę, lecz również inne parametry, w tym jakość obsługi i oferty dodatkowe; uważa, że taka przejrzystość przyczyni się zarówno do promowania konkurencji, jak i zapewni wsparcie rozwoju transportu multimodalnego;

13.  uważa, że cyfryzacja powinna zapewnić konsumentom większy wybór, łatwiejsze w obsłudze i spersonalizowane produkty oraz więcej informacji, szczególnie na temat jakości produktów lub usług;

14.  zaznacza, że wpływ barier językowych na przemysł i jego cyfryzację nie został wystarczająco uwzględniony ani oceniony w dokumentach poświęconych rynkowi cyfrowemu; pilnie wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania rozwoju technologii językowych, które wraz z cyfryzacją przemysłu zmniejszą fragmentację europejskiego rynku;

15.  podkreśla, że szczególne wsparcie „analogowej” wielojęzyczności w Europie jest korzystne zarówno dla cyfryzacji przemysłu europejskiego, jak i dla nauczania wszechstronnych umiejętności cyfrowych; z tego względu podkreśla, że należy poświęcić znacznie więcej uwagi badaniom podstawowym w dziedzinie inteligentnego tłumaczenia statystycznego wspomaganego maszynowo i uczącego się oprogramowania;

16.  podkreśla, że regiony muszą skupić się na swoich mocnych stronach w zakresie produktywności i pobudzać ich rozwój przez inteligentną specjalizację, inteligentne łańcuchy i klastry; jest przekonany, że klastry oraz synergie między MŚP, podmiotami przemysłowymi i społecznymi, sektorem rzemiosła, przedsiębiorstwami typu start-up, podmiotami akademickimi, ośrodkami badawczymi, organizacjami konsumentów, sektorem kreatywnym, instytucjami finansowymi i innymi zainteresowanymi stronami mogą stanowić udane modele sprzyjające rozwojowi produkcji cyfrowej i innowacji; sprzyja badaniom, innowacjom i spójności strukturalnej w UE; podkreśla znaczenie akceleratorów i kapitału wysokiego ryzyka dla wsparcia rozwoju przedsiębiorstw typu start-up; zwraca uwagę, jak istotne jest wykorzystanie cyfryzacji do rozwoju innowacji w dziedzinie modeli biznesowych, takich jak systemy „pay-per-output” i masowa personalizacja;

17.  uważa, że szczególną uwagę należy poświęcić specyficznym problemom, przed którymi stają MŚP w sytuacji, gdy względne korzyści wynikające z działań na rzecz cyfryzacji pod względem efektywności energetycznej i zasobooszczędności oraz wydajności produkcji, byłyby najwyższe; opowiada się za wzmocnieniem stowarzyszeń MŚP i podejmowanych przez nie działań informacyjnych za pośrednictwem programów cyfryzacji, rozwojem ośrodków nauk stosowanych ze szczególnym uwzględnieniem cyfryzacji oraz współfinansowaniem prowadzonych przez MŚP własnych działań badawczo-rozwojowych; uważa, że należy zwrócić uwagę na własność danych i dostęp do danych oraz na opracowanie europejskiego programu cyfrowego przygotowania zawodowego;

18.  z zadowoleniem przyjmuje utworzenie platformy inteligentnej specjalizacji na rzecz modernizacji przemysłu, a w szczególności wniosek Komisji zawarty w planie działania na rzecz cyfryzacji przemysłu, dotyczący utworzenia sieci centrów kompetencji i centrów innowacji cyfrowych w celu nasilenia cyfryzacji przemysłu i innowacji cyfrowych na rzecz MŚP we wszystkich regionach; zauważa, że nie należy pomijać pod tym względem sektora rzemiosła; wzywa Komisję, aby w szczególności dążyła do ustanowienia centrów innowacji cyfrowych oraz centrów kompetencji cyfrowych w regionach europejskich cechujących się niższym poziomem cyfryzacji; wzywa Komisję do zwiększenia środków finansowych przeznaczonych na centra innowacji cyfrowych w różnych instrumentach europejskich (programie „Horyzont 2020”, funduszach strukturalnych itp.), do wsparcia wysiłków i strategii państw członkowskich mających na celu rozwój krajowej sieci centrów innowacji cyfrowych oraz do zastanowienia się nad wypróbowaniem podejścia przewidującego „poletko doświadczalne”, w którym w kontrolowanym otoczeniu obowiązujące przepisy nie będą blokować międzysektorowych eksperymentów; apeluje do państw członkowskich o wzmocnienie współpracy transnarodowej między centrami innowacji cyfrowych; jest zdania, że wyznaczone centra innowacji cyfrowych powinny specjalizować się w innowacjach cyfrowych w przemyśle, pomagających w przezwyciężeniu wyzwań społecznych, przed którymi stoi Europa; uważa w związku z tym, że finansowanie z programu „Horyzont 2020” na rzecz centrów innowacji cyfrowych można by połączyć z finansowaniem z tego programu przeznaczonym na przezwyciężanie wyzwań społecznych; odnotowuje możliwość wprowadzenia voucherów innowacyjnych ICT dla MŚP w zakresie uzyskiwania porad, wymiany najlepszych praktyk oraz wiedzy specjalistycznej oferowanej przez centra innowacji cyfrowych;

19.  zwraca uwagę na istotną rolę miast i samorządów lokalnych w rozwijaniu nowych modeli biznesowych i zapewnianiu infrastruktury cyfrowej i wsparcia dla MŚP oraz innych podmiotów przemysłowych, a także na ogromne możliwości, jakie otwierają przed miastami innowacje cyfrowe w przemyśle, np. dzięki bezodpadowej produkcji lokalnej, ściślejszej integracji produkcji przemysłowej z miejscową i miejską logistyką i transportem oraz w zakresie produkcji i zużycia energii, działalności produkcyjnej i druku 3D; uważa, że miasta również powinny mieć dostęp do centrów innowacji cyfrowych; zwraca się do Komisji o zapoznanie się z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi najlepszymi praktykami oraz o pobudzanie ich wymiany; z zadowoleniem przyjmuje publikację europejskiego rankingu wsparcia przedsiębiorczości cyfrowej w miastach (European Digital City Index) oraz inicjatywy promowania interoperacyjności danych i systemów między europejskimi miastami; zauważa, że pewną rolę w tym zakresie odgrywa inicjatywa dotycząca inteligentnych miast; podkreśla pozytywne doświadczenia regionalnych forów doradczych;

20.  zwraca uwagę na rolę, jaką zamówienia publiczne i wymogi prawne dotyczące rejestracji przedsiębiorstw oraz sprawozdawczości w zakresie działalności gospodarczej lub ujawniania informacji mogą odegrać w rozwoju nowych technologii cyfrowych w przemyśle; zwraca się do Komisji o rozważenie, w jaki sposób zamówienia publiczne można wykorzystać jako mechanizm pobudzania innowacji; zwraca się do Komisji o uwzględnienie w programie sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) kontroli zgodności z gospodarką cyfrową, aby zapewnić aktualność regulacji na potrzeby realiów cyfrowych, oraz o ułatwienie wymiany najlepszych praktyk między organami publicznymi w zakresie zastosowania kryteriów innowacji w przetargach publicznych; zaleca szybsze dostosowanie otoczenia prawnego i technologicznego, np. wprowadzenie protokołu IPv6, do potrzeb cyfryzacji przemysłu i upowszechnienia internetu rzeczy;

21.  podkreśla znaczenie, jakie uruchomienie wystarczającego finansowania publicznego i prywatnego ma dla cyfryzacji przemysłu europejskiego, przy lepszym wykorzystaniu Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS); uważa, że należy je znacznie podnieść, a inwestycje publiczne w infrastrukturę cyfrową powinny ulec radykalnemu zwiększeniu; podkreśla kluczowe znaczenie finansowania za pośrednictwem platform prywatnych i platform społecznościowych; zwraca się do Komisji o ustanowienie finansowego okrągłego stołu ds. cyfryzacji przemysłu, który będzie analizował te zagadnienia i przedstawiał wnioski dotyczące innowacyjnego finansowania; ubolewa, że zasoby przeznaczone w budżecie UE na politykę cyfrową są zbyt skromne, by wywrzeć realny wpływ; dostrzega konieczność pobudzenia gospodarki europejskiej przez produktywne inwestycje; uważa, że dostępność istniejących europejskich instrumentów finansowych, takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne i „Horyzont 2020”, powinna zagwarantować osiągnięcie tego celu; jest zdania, że połączenie tych funduszy powinno odbywać się w sposób zgodny z regulacjami dotyczącymi zasobów krajowych i zasad pomocy państwa; dostrzega rolę, jaką odgrywają partnerstwa publiczno-prywatne i wspólne przedsięwzięcia;

22.  apeluje do państw członkowskich, aby w celu wsparcia skutecznej cyfryzacji przemysłu zapewniły zachęty podatkowe dla przedsiębiorstw wdrażających cyfrowe i inteligentne systemy produkcji;

Utrzymanie europejskiego przywództwa w dziedzinie technologii i bezpieczeństwo cyfryzacji przemysłu: fuzje i przejęcia, bezpieczeństwo cybernetyczne, przepływy danych, normalizacja

23.  dostrzega bezwzględną konieczność wzmocnienia badań i rozwoju; apeluje do Komisji o wsparcie zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych działań badawczo-rozwojowych oraz sprzyjanie sieciom innowacji i współpracy między przedsiębiorstwami typu start-up, podmiotami korporacyjnymi o ugruntowanej pozycji, MŚP, uniwersytetami itd. w ekosystemie cyfrowym; zwraca się do Komisji, by przeanalizowała, w jaki sposób zmaksymalizować transfer na rynek wyników badań prowadzonych w ramach programu „Horyzont 2020” i ich wykorzystanie przez europejskie firmy; zwraca się do Komisji o zwiększenie w ramach programu „Horyzont 2020” wskaźnika projektów badawczych, których efektem są patenty i prawa własności intelektualnej, oraz o złożenie sprawozdania w tej sprawie;

24.  podkreśla, że ważne jest zabezpieczenie wrażliwych europejskich technologii i wiedzy eksperckiej, stanowiących podstawę przyszłej siły przemysłowej i odporności gospodarczej; zwraca uwagę na potencjalne zagrożenia związane ze strategicznymi stymulowanymi przez państwo i politykę przemysłową bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi (BIZ), zwłaszcza przez przedsiębiorstwa państwowe w drodze fuzji i przejęć; podkreśla, że jeśli chodzi o BIZ, niektórzy inwestorzy zewnętrzni wykazują coraz większe zainteresowanie pozyskiwaniem wrażliwych europejskich technologii w drodze fuzji i przejęć; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji zakładającą analizowanie doświadczeń komitetu ds. inwestycji zagranicznych w Stanach Zjednoczonych (CFIUS); podkreśla, że równy dostęp do rynku dla inwestycji należy wprowadzać przez ustanowienie zasad globalnych;

25.  podkreśla, że rozwój sytuacji w dziedzinie automatyzacji, robotyki, zastosowania sztucznej inteligencji w produkcji, a także głęboka integracja komponentów technicznych różnego pochodzenia rodzą nowe pytania dotyczące odpowiedzialności za produkty i obiekty produkcyjne; wzywa Komisję do jak najszybszego sprecyzowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i odpowiedzialności w odniesieniu do systemów działających autonomicznie, w tym warunków testowania;

26.  dostrzega, że otwartość i łączność mogą mieć również skutki pod względem podatności na ataki cybernetyczne, sabotaż, manipulacje danymi lub szpiegostwo przemysłowe i podkreśla w związku z tym znaczenie wspólnego europejskiego podejścia do bezpieczeństwa cybernetycznego; dostrzega potrzebę podnoszenia wiedzy na temat poprawy bezpieczeństwa cybernetycznego; uznaje odporność cybernetyczną za podstawowy obowiązek liderów biznesu, a także krajowych i europejskich decydentów zajmujących się polityką przemysłową i bezpieczeństwem; uważa, że producenci są odpowiedzialni za zapewnienie standardów ochrony i bezpieczeństwa cybernetycznego jako najważniejszych parametrów projektu we wszystkich innowacjach cyfrowych, zgodnie z najnowszą dostępną technologią i zasadami bezpieczeństwa już w fazie projektowania i bezpieczeństwa zapewnianego domyślnie, lecz pod pewnymi warunkami i po spełnieniu pewnych kryteriów producentów można zwolnić z tej odpowiedzialności; zwraca uwagę, że wymagania w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego dotyczące internetu rzeczy i standardów bezpieczeństwa informatycznego, np. oparte na architekturze referencyjnej RAMI4.0 i ICS, wzmocniłyby europejską odporność cybernetyczną; uważa, że europejskie organy normalizacyjne mają szczególną rolę do odegrania w tym obszarze i że nie powinny być odsuwane na boczny tor; apeluje do Komisji o przeanalizowanie różnych modeli wspierania bezpieczeństwa cybernetycznego w internecie rzeczy; wzywa jednak instytucje publiczne, aby traktowały wymogi bezpieczeństwa cybernetycznego jako obowiązkowe w zamówieniach publicznych dotyczących sprzętu informatycznego i produktów z zakresu internetu rzeczy; uważa, że duże znaczenie mają kontrole bezpieczeństwa cybernetycznego oraz porady oferowane MŚP w związku z ich cyfrowymi produktami przemysłowymi; jest zdania, że wymiana najlepszych praktyk między państwami członkowskimi UE może ułatwić osiągnięcie europejskiej odporności cybernetycznej w tym zakresie;

27.  uważa, że powinny istnieć wspólne kryteria odnoszące się do infrastruktury krytycznej i jej bezpieczeństwa cyfrowego oraz że dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji stanowi pierwszy krok w kierunku osiągnięcia wspólnego wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w Unii; wzywa Komisję, aby nalegała na spójną i terminową transpozycję tej dyrektywy przez państwa członkowskie; podkreśla potrzebę wzmocnienia roli, jaką organy zarządzające, o których mowa w dyrektywie w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji, odgrywają w budowie zaufania do przyszłych technologii; zauważa, że mechanizmy monitorowania zagrożeń cybernetycznych i wykrywania potencjalnych zagrożeń należy uznać za istotne dla bezpieczeństwa sektorów cyfrowych UE, przy czym szczególny nacisk należy położyć na ochronę MŚP i konsumentów;

28.  podkreśla, że specjalną uwagę należy zwrócić na kwestie gromadzenia danych i informacji przemysłowych lub związanych z produkcją oraz dostępu do nich; zwraca uwagę, że w związku z tym szczególny nacisk należy położyć na zasady suwerenności danych, otwartego i znormalizowanego dostępu do danych oraz ich dostępności, na wzmocnienie innowacyjności i produktywności, nowe usługi i modele biznesowe oraz możliwość prowadzenia kontroli bezpieczeństwa, przy jednoczesnym umożliwieniu uczciwej konkurencji; podkreśla, że nowe formy regulacji dotyczących własności danych i dostępu do danych muszą być bardzo starannie przemyślane i mogą zostać wprowadzone dopiero po szerokich konsultacjach z wszystkimi zainteresowanymi stronami; jest zdania, że należy chronić i zabezpieczać innowacyjność oraz prywatność pracowników i konsumentów zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych; podkreśla ponadto, że należy propagować obowiązek ujawniania informacji oraz dostęp do informacji ze względu na interes publiczny i cele naukowe; odnotowuje w związku z tym wniosek Komisji dotyczący gospodarki opartej na danych, mający promować wspólny europejski rynek danych; jest zdania, że w trwającej debacie dotyczącej zasad postępowania z danymi konieczne jest podkreślenie dwóch zasadniczych aspektów z myślą o wspieraniu rozwoju rozwiązań technicznych na rzecz wiarygodnej identyfikacji i wymiany danych, tj. z jednej strony standardowych zapisów umownych, a z drugiej strony wprowadzenia kontroli pod kątem wykrywania nieuczciwości w stosunkach umownych B2B;

29.  podkreśla, że europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze wraz z wnioskiem ustawodawczym w sprawie swobodnego przepływu danych, mające na celu usunięcie nieuzasadnionych ograniczeń związanych z danymi dotyczącymi lokalizacji mogą przyczynić się do dalszego przyspieszenia procesu cyfryzacji przemysłu europejskiego, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, oraz zapobiec rozdrobnieniu jednolitego rynku UE; wzywa Komisję do monitorowania przyjęcia i spójnego wdrożenia europejskiej inicjatywy dotyczącej przetwarzania w chmurze, aby umożliwić uczciwy, szybki, budzący zaufanie i płynny przepływ danych i ich wykorzystywanie; przypomina Komisji o podjętym w komunikacie zobowiązaniu do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie swobodnego przepływu danych w UE w celu wyeliminowania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji w krajowych przepisach ustawowych lub wykonawczych bądź zapobiegania wprowadzeniu takich wymogów;

30.  wyraża głębokie przekonanie, że zwłaszcza w sektorze transportu otwarte dane, duże zbiory danych i analiza danych pozostają niezbędnymi elementami pozwalającymi osiągnąć najpełniejsze korzyści wynikające z jednolitego rynku cyfrowego i wspierać innowacje; ubolewa, że inicjatywy na rzecz ułatwienia przepływu danych pozostają rozproszone; podkreśla, że konieczna jest większa pewność prawa, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii własności i odpowiedzialności, przy czym za punkt wyjścia należy przyjąć poszanowanie prywatności i ochronę danych;

31.  dostrzega potencjał cyfryzacji przemysłu do celów pozyskiwania danych sektorowych, a także do celów zarządzania przez organy publiczne i publiczno-prywatne oraz uczestników rynku;

32.  podkreśla rolę, jaką odgrywa uwzględnianie zasady otwartego charakteru architektury w projektowaniu komponentów cyfrowych;

33.  zdaje sobie sprawę, jak ważna jest ochrona wiedzy fachowej, jeśli chodzi o wymianę i łączenie komponentów cyfrowych w przemyśle, a jednocześnie zachowanie i wykorzystywanie możliwości poszerzania interoperacyjności i łączności pomiędzy użytkownikami końcowymi;

34.  podkreśla, że europejskie przywództwo w cyfryzacji przemysłu wymaga solidnej strategii normalizacyjnej koordynowanej z państwami członkowskimi i Komisją i obejmującej interoperacyjność w sektorze cyfrowym; podkreśla istotną rolę i szczególny charakter europejskich organów normalizacyjnych, z ich integrującym i opartym na konsensusie podejściem, włączającym zainteresowane grupy społeczne, a w szczególności MŚP; wzywa Komisję do propagowania rozwoju standardów otwartych i z zadowoleniem przyjmuje jej zamiar zapewnienia dostępu do patentów koniecznych do spełnienia norm na sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunkach (FRAND), a także efektywnego udzielania odpowiednich licencji, oraz uznaje, że ma to zasadnicze znaczenie dla promowania innowacji oraz działalności badawczo-rozwojowej w UE; uważa, że gospodarka o obiegu zamkniętym może stanowić istotny czynnik stymulujący spójną normalizację przepływów komunikacyjnych w przemysłowych łańcuchach wartości; apeluje o przyjęcie poprzez europejskie organizacje normalizacyjne (CEN, CENELEC i ETSI) ogólnounijnego skoordynowanego stanowiska wobec forów i konsorcjów międzynarodowych; uważa, że pożądane jest dążenie do globalnych i powszechnych norm, lecz podkreśla również gotowość do opracowywania norm europejskich, w przypadku gdyby współpraca międzynarodowa na forach normalizacyjnych nie okazała się konstruktywna; uważa, że interoperacyjność jest niezbędna, w szczególności w dziedzinie internetu rzeczy, dla zagwarantowania, że rozwój nowych technologii zwiększy możliwości oferowane konsumentom, którzy nie powinni być uzależnieni od kilku konkretnych dostawców;

35.  podkreśla, że bariery handlowe w dziedzinie cyfryzacji utrudniają międzynarodową działalność europejskiego przemysłu i szkodzą europejskiej konkurencyjności; uważa, że umowy o sprawiedliwym handlu między UE a państwami trzecimi mogą wnosić istotny wkład we wspólne międzynarodowe zasady w dziedzinie ochrony danych, przepływu danych, korzystania z danych i normalizacji;

Wymiar społeczny: umiejętności, edukacja i innowacje społeczne

36.  uważa, że konieczne jest nasilenie działań w zakresie kształcenia, opodatkowania i systemów zabezpieczenia społecznego w celu uwzględnienia skutków przekształceń w naszych europejskich modelach społecznych i gospodarczych; podkreśla, że transformacja cyfrowa przemysłu wywiera wielki wpływ na kwestie społeczne, od zatrudnienia, warunków pracy i praw pracowniczych po edukację i zdobywanie umiejętności, e-zdrowie, ochronę środowiska i zrównoważony rozwój; podkreśla, że należy dążyć do zapewnienia bezpieczeństwa w związku z tą zmianą; wzywa Komisję do przeprowadzenia odpowiedniej oceny i uwzględnienia społecznych skutków cyfryzacji przemysłu oraz, stosownie do sytuacji, do zaproponowania kolejnych środków służących eliminacji przepaści cyfrowej i promowaniu integracyjnego społeczeństwa cyfrowego, przy jednoczesnym wspieraniu konkurencyjności Europy;

37.  przypomina, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zdefiniował pojęcie „pracownika” na podstawie stosunku pracy cechującego się pewnymi kryteriami takimi jak podporządkowanie, wynagrodzenie i charakter pracy[12]; wzywa do zapewnienia pewności prawa odnośnie do tego, co stanowi istotę zatrudnienia na cyfrowym rynku pracy, tak aby zapewnić przestrzeganie prawa pracy i prawa socjalnego; stwierdza, że w oparciu o zasadę pierwszeństwa faktów wszystkich pracowników w gospodarce platformowej można podzielić na pracowników zatrudnionych i osoby samozatrudnione, i niezależnie od rodzaju umowy należy ich odpowiednio sklasyfikować;

38.  podkreśla, że kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie stanowią podstawę spójności społecznej w społeczeństwie cyfrowym; podkreśla, że w Europie może powstać przepaść cyfrowa pod tym względem; wzywa do wprowadzenia gwarancji umiejętności, po konsultacji z partnerami społecznymi i przy ich udziale, oraz wzywa państwa członkowskie, by znalazły sposoby zaspokojenia potrzeb obywateli w zakresie ustawicznego szkolenia, przekwalifikowania, podnoszenia kwalifikacji i uczenia się przez całe życie w celu zapewnienia płynnego przejścia do inteligentnej gospodarki; podkreśla znaczenie, jakie ma propagowanie i uznawanie umiejętności cyfrowych, oraz znaczenie nowej tendencji do nabywania umiejętności z różnych dziedzin; uważa, że pracodawcy powinni korzystać z Europejskiego Funduszu Społecznego do celów takich szkoleń oraz w celu promowania – we współpracy z przemysłem i partnerami społecznymi – zestawu narzędzi cyfrowych na potrzeby podnoszenia umiejętności; z zadowoleniem przyjmuje opracowanie materiałów dydaktycznych i programów nauczania dotyczących poszczególnych sektorów; zwraca się do Komisji o przeanalizowanie możliwości ustanowienia systemu certyfikacji programów kształcenia ustawicznego w dziedzinie umiejętności cyfrowych,

39.  podkreśla, że umiejętności cyfrowe muszą zostać włączone do krajowych programów nauczania; zauważa, że w dążeniu do tego celu należy nadal rozwijać przykłady inicjatyw wspieranych przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA), takie jak europejski miesiąc bezpieczeństwa cybernetycznego i europejskie wyzwanie dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego; podkreśla znaczenie specjalistycznego kształcenia nauczycieli w zakresie umiejętności cyfrowych oraz konieczność nauczania tych umiejętności wszystkich dzieci; apeluje do państw członkowskich o zapewnienie, aby wszystkie szkoły były wyposażone w sieci Wi-Fi i nowoczesny sprzęt informatyczny; zauważa, że istotną rolę odgrywa również kodowanie; apeluje o wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, aby uczyły się one na podstawie utrwalonych praktyk, np. programu Fit4Coding, inicjatyw akademii cyfrowych, programów e-uczenia się czy szkół programowania, takich jak Webforce3; apeluje do Komisji, aby promowała włączenie badania umiejętności cyfrowych do programów oceny IGCU/Pisa w celu umożliwienia konkurencji i porównań między państwami członkowskimi UE; apeluje do państw członkowskich, aby we współpracy z Komisją określiły interdyscyplinarne programy badań mające na celu integrację szeregu kompetencji, np. IT, z zarządzaniem przedsiębiorstwem lub inżynierią i nauką o danych; podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie UE powinny opracować kompleksowe krajowe strategie w zakresie umiejętności cyfrowych, ze wskazaniem celów, tak jak zachęcała je do tego Komisja; wskazuje na ważną rolę, jaką mogą odegrać partnerzy społeczni i inne zainteresowane strony w opracowaniu i wdrażaniu takich strategii; odnotowuje, że dotychczas tylko połowa państw członkowskich UE utworzyła krajowe koalicje na rzecz cyfrowych miejsc pracy; zwraca uwagę, że specjalna linia budżetowa wspierająca działalność koalicji na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia ułatwiłaby upowszechnianie informacji i inne działania;

40.  podkreśla, jak ważne jest inwestowanie w cyfryzację szkoleń zawodowych i sektora rzemiosła; zwraca uwagę, że umiejętności cyfrowe należy także łączyć z umiejętnościami technicznymi oraz promowaniem kształcenia w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM), a także promowaniem umiejętności miękkich, takich jak komunikacja, koordynacja zespołowa i myślenie międzysektorowe;

41.  domaga się uwzględniania aspektu płci we wszystkich inicjatywach cyfrowych po to, aby trwająca transformacja cyfrowa stała się również czynnikiem sprzyjającym równouprawnieniu płci; podkreśla potrzebę podjęcia odpowiednich działań w celu eliminacji poważnego zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w sektorze ICT, gdyż ma to podstawowe znaczenie dla długoterminowego wzrostu gospodarczego i dobrobytu Europy;

42.  dostrzega potencjał cyfryzacji, jeśli chodzi o dostępność usług społecznych oraz innych usług publicznych, a także włączenie osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej mobilności do rynku pracy; w związku z tym podkreśla w szczególności znaczenie telepracy;

43.  zwraca uwagę, że – jak dowodzi inicjatywa Europeana – cyfryzacja dzieł europejskich stwarza istotną szansę na poprawę ich dostępności, dystrybucji i promocji, oraz że innowacje cyfrowe mogą stać się czynnikiem, który zrewolucjonizuje sposób wystawiania i udostępniania dóbr kultury; podkreśla, że ważne jest promowanie w szczególności wykorzystania technologii 3D do gromadzenia danych i odtwarzania zniszczonych dóbr kultury i dziedzictwa kulturowego; podkreśla konieczność zapewnienia środków finansowych na cyfryzację, konserwację i udostępnianie online europejskiego dziedzictwa kulturowego;

44.  ubolewa nad faktem, że dostęp osób niepełnosprawnych do obiektów historycznych i kulturalnych jest często utrudniony, oraz zwraca uwagę na możliwości, jakie stwarza solidniejsza cyfrowa platforma kultury, jeśli chodzi o zwiększenie uczestnictwa oraz dostępności wydarzeń kulturalnych oraz obiektów i artefaktów kultury w całej Europie bez względu na lokalizację geograficzną;

45.  zachęca do badań i rozwoju technologii wspomagających, które można by wykorzystać jako nowe produkty przemysłowe służące integracji osób niepełnosprawnych;

46.  opowiada się za wprowadzeniem regularnej wymiany najlepszych praktyk, przeglądem postępów co pół roku oraz opracowaniem zaleceń w zakresie cyfryzacji przemysłu;

47.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz państwom członkowskim.

  • [1]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0009.
  • [2]  Dz.U. C 199 E, z 7.7.2012, s. 131.
  • [3]  Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 57.
  • [4]  Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 41.
  • [5]  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0032.
  • [6]  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0535.
  • [7]  Dz.U. C 93 z 9.3.2016, s. 120.
  • [8]  Dz.U. C 332 E z 15.11.2013, s. 22.
  • [9]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0486.
  • [10]  Dz.U. C 81 E z 15.3.2011, s. 45.
  • [11]  Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 24.
  • [12]  Zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-596/12, pkt 17 i wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-232/09, pkt 39.

UZASADNIENIE

Przemysł odgrywa kluczową rolę w gospodarce europejskiej. Zapewnia miejsca pracy, dynamizuje gospodarkę oraz może dostarczyć rozwiązań, które w zasadniczy sposób przyczynią się do sprostania ogromnym wyzwaniom społecznym stojącym przed Unią Europejską, obejmującym cele zrównoważonego rozwoju, zmianę klimatu, zmiany demograficzne, niepewność sytuacji społecznej i utratę różnorodności biologicznej. Jednocześnie na całym świecie trwa nowa rewolucja przemysłowa oparta na cyfryzacji i automatyzacji. W rezultacie zmieniają się modele biznesowe, łańcuchy wartości, produkcja i konsumpcja. Powstają nowe kluczowe technologie, takie jak duże zbiory danych, internet rzeczy, technologia 5G, przetwarzanie w chmurze, robotyka, sztuczna inteligencja, technologie kwantowe itp. Trwa globalny wyścig o to, kto najszerzej otworzy się na postęp i najszybciej zaadaptuje go w sposób społecznie zrównoważony.

Aby przemysł europejski mógł pozostać konkurencyjny, musi odgrywać czołową rolę w tej nowej rewolucji przemysłowej, wyróżniając się innowacyjnością i zrównoważonym rozwojem. Unia Europejska ma pod wieloma względami wyraźną przewagę w tej dziedzinie. Dysponuje know-how, zapleczem badawczo-rozwojowym, wykwalifikowanymi kadrami, dużym jednolitym rynkiem, prężną bazą przemysłową i długotrwałym doświadczeniem w integrowaniu produkcji i usług. W tym kontekście Europa potrzebuje ambitnej strategii modernizacji przemysłu poprzez cyfryzację jej bazy produkcyjnej. Komunikat Komisji Europejskiej stanowi ważny pierwszy krok we właściwym kierunku.

Taka strategia wymaga całościowego podejścia opartego na następujących filarach:

•  europejskiej koordynacji i wizji;

•  stworzeniu odpowiednich warunków ramowych (infrastruktury, inwestycji, innowacyjności);

•  położeniu nacisku na bezpieczeństwo jako jeden z wyróżników Europy w rozwoju nowych kluczowych technologii;

•  zwiększeniu odporności społecznej dzięki rozwojowi umiejętności, edukacji i innowacjom społecznym.

Unia Europejska potrzebuje wspólnego podejścia strategicznego. 28 osobnych strategii, platform i podejść krajowych nie wykorzystuje europejskiej wartości dodanej, przyczynia się do pogłębiania fragmentacji, grozi osłabieniem wspólnego rynku oraz prowadzi do nieefektywności. Zatem aby mieć pewność, że strategie krajowe są osadzone w szerszym kontekście charakteryzującym się perspektywą europejską, nieodzowne jest europejskie podejście wraz z europejską platformą koordynacyjną. Szczególnie potrzebna jest wspólna wizja europejska. Sama cyfryzacja nie może być motywem przewodnim. Cyfryzacja stanowi czynnik umożliwiający poprawę konkurencyjności, zrównoważonego rozwoju i jakości pracy. Cyfryzacja produktów i usług może w następnych pięciu latach przynieść ponad 110 mld EUR dochodu z przemysłu rocznie. Według Komisji Europejskiej w samych Niemczech cyfryzacja przyczyni się do wzrostu wydajności produkcji o 8 % w kolejnym dziesięcioleciu. Może również przynieść korzyści społeczno-gospodarcze i środowiskowe. Według British Telecom technologie ICT mogą przyczynić się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla o ponad 1,5 Gt w 2030 r. dzięki efektywności energetycznej i zasobooszczędności, a programy e-zdrowia pozwolą zaoszczędzić 14 mld EUR dzięki ergonomiczności uzyskanej przez zmniejszenie liczby osobistych konsultacji.

Niemniej dostosowanie do tych nowych trendów przemysłowych nie powiedzie się bez stworzenia w Europie odpowiednich warunków ramowych. Oznacza to zapewnienie najlepszej infrastruktury dla gospodarki europejskiej, m.in. technologii łączności 5G i światłowodowej, wspieranie innowacji oraz działalności badawczo-rozwojowej, a także pobudzanie inwestycji w nowe technologie i modernizację. Według Komisji Europejskiej w ciągu ostatnich około 15 lat „inwestycje w produkty związane z ICT w UE odpowiadały około jednej trzeciej inwestycji w USA”. Poziomy inwestycji są zbyt niskie. Dlatego należy stworzyć warunki ramowe umożliwiające przejście od polityki oszczędnościowej do inwestowania. Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) są szczególnie ważne w tym kontekście. Według badań sondażowych większość europejskich MŚP uznaje, że pozostają w tyle pod względem wdrażania technologii cyfrowych oraz są niedoinwestowane w tym zakresie. Należy temu zaradzić, występując z inicjatywą w dziedzinie cyfryzacji skrojoną na miarę potrzeb MŚP.

W nowej cyfrowej erze przemysłowej należy również przywiązywać większą wagę do rozmaitych aspektów bezpieczeństwa. Chodzi między innymi o zapewnienie, by kluczowe technologie europejskie o strategicznym znaczeniu nie były tanio sprzedawane zagranicznym konkurentom, bez jednoczesnego ograniczania wolnego rynku. Oznacza to również zapewnienie bezpieczeństwa cybernetycznego w ucyfrowionych fabrykach i internecie rzeczy, gdzie wszystkie ucyfrowione produkty i usługi mogą być obiektami ataków hakerskich. W tym celu wymagane są jednoznaczne zasady bezpieczeństwa cybernetycznego. Ramy zapewniające swobodny przepływ danych przy jednoczesnej ochronie suwerenności danych oraz wprowadzenie jednoznacznych zasad zarządzania danymi w relacjach B2B będą tak samo istotne jak normalizacja. Konkurenci Europy już prężnie realizują własne strategie normalizacyjne w celu zapewnienia przewagi własnym podmiotom przemysłowym. W związku z tym Europa musi poprzeć cyfryzację swojego przemysłu zdecydowaną inicjatywą normalizacyjną z udziałem europejskich organizacji normalizacyjnych.

Nie ulega wątpliwości, że cyfryzacji przemysłu europejskiego towarzyszy też szereg wyzwań. Mamy absurdalną sytuację, w której nowe technologie mogą – według rozmaitych badań – doprowadzić do utraty miejsc pracy i niepewności społecznej, podczas gdy w Europie brakuje wykwalifikowanych pracowników. Każdego roku w Europie brakuje około 180 000 specjalistów z dziedziny IT. W związku z tym strategia cyfryzacji przemysłu musi mieć wyraźny wymiar społeczny. Obejmuje on prawo do szkolenia i gwarancję umiejętności, promowanie uczenia się przez całe życie oraz zapewnienie nauczania w zakresie umiejętności cyfrowych od najmłodszych lat i uwzględnienie go w szkolnych programach nauczania. Ponadto rozwój umiejętności cyfrowych powinien mieć charakter międzysektorowy. Musi być możliwy nie tylko w dużych przedsiębiorstwach przemysłowych, ale również w MŚP i sektorze rzemiosła. Istotne jest przy tym łączenie umiejętności cyfrowych ze szkoleniem zawodowym.

OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (28.3.2017)

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu
(2016/2271(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Marju Lauristin

WSKAZÓWKI

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) zatrudnionych jest w Europie obecnie sześć milionów osób; mając na uwadze, że 40 % pracowników europejskich posiada niewystarczające umiejętności cyfrowe i doświadcza trudności w uczeniu się przez całe życie; mając na uwadze, że system edukacji i szkolenia powinien zostać dostosowany i wzmocniony, aby dopasować się do wymogów cyfrowego rynku pracy;

B.  mając na uwadze, że istnieje znaczne zróżnicowanie ze względu na płeć w zakresie zatrudnienia i szkoleń w sektorze ICT, co ma bardzo negatywny wpływ na równość na rynku pracy;

C.  mając na uwadze, że cyfryzacja przenika dogłębnie wszystkie obszary przemysłu, gdyż zwiększa jego konkurencyjność dzięki innowacyjnej i zrównoważonej produkcji towarów i usług, która napędza wzrost gospodarczy, tworząc miejsca pracy i dobrobyt, ale także piętrzy wyzwania, które wymagają aktywnego udziału partnerów społecznych w zapewnianiu sprawiedliwej transformacji cyfrowej;

D.  mając na uwadze, że wartość dodana i zatrudnienie w przemyśle od dziesięcioleci wykazują tendencje spadkowe w ujęciu względnym, co prowadzi do zakłóceń gospodarczych i w niektórych przypadkach wywiera negatywny wpływ na spójność społeczną i regionalną;

E.  mając na uwadze, że cyfryzacja może prowadzić do nawiązywania nowych relacji między osobami, grupami, maszynami i systemami oraz mogą powstać przez to synergie ludzkiej kreatywności i sztucznej inteligencji;

F.  mając na uwadze, że średnio 9 % miejsc pracy jest wysoce zagrożonych automatyzacją, a w przypadku 25 % miejsc połowa zadań zmieni się znacząco na skutek automatyzacji;

G.  mając na uwadze, że według Komisji popyt na pracowników o wysokich kwalifikacjach cyfrowych stale rośnie, a w przypadku braku odpowiednich działań może sięgnąć poziomu 756 tys. wakatów do 2020 r., co zaszkodzi europejskiemu wzrostowi i konkurencyjności; mając na uwadze, że obecne systemy edukacji i szkolenia powinny zostać zmienione, aby lepiej reagować na zapotrzebowanie na cyfrowym rynku pracy i zwiększać poziom zatrudnienia;

H.  mając na uwadze, że dostosowanie do rozwoju technicznego oraz wynikających z niego zmian środowiska pracy będzie stanowić zadanie nieprzerwanie i trwale towarzyszące przedsiębiorcom, związkom zawodowym i decydentom politycznym w najbliższej przyszłości; mając na uwadze, że jednym z głównych wyzwań będzie dostosowanie systemów edukacji i szkolenia do potrzeb cyfrowego rynku pracy i zapewnienie, że cyfryzacja przemysłu będzie uzupełniać pracę człowieka;

1.  podkreśla, że cyfryzacja przemysłu stanowi duże wyzwanie i szansę zarówno w kontekście tworzenia i utraty miejsc pracy, jak i organizacji pracy, podkreśla, że cyfryzacja przemysłu wymaga ukierunkowanych reakcji ze strony Komisji i państw członkowskich, w konsultacji z partnerami społecznymi, dotyczących polityki w zakresie zatrudnienia, polityki społecznej, edukacyjnej i podatkowej, rozszerzenia rokowań zbiorowych, a także stworzenia nowoczesnej infrastruktury; podkreśla, że cyfryzacja przemysłu powinna być tak ukierunkowana, by przyczyniła się do poprawy warunków pracy;

2.  podkreśla, że nowe formy pracy oparte na cyfryzacji często wiążą się oddzieleniem miejsca pracy od przedsiębiorstwa, co stanowi wyzwanie w dziedzinie mającego zastosowanie prawa pracy, ochrony socjalnej i umów zbiorowych, w tym w zakresie stosowania zasady równego traktowania w tym samym miejscu pracy; jest zaniepokojony rosnącą liczbą niepewnych form zatrudnienia w przemyśle, w tym fikcyjnego samozatrudnienia i nadużywanych umów zerogodzinowych; podkreśla, że ochrona pracowników musi zostać zapewniona jednakowo dla wszystkich na cyfrowym rynku pracy;

3.  zwraca uwagę na duże różnice regionalne w zakresie cyfryzacji przemysłu, które wpływają na zatrudnienie, wydajność i wzrost, zwłaszcza w przypadku MŚP; zwraca uwagę na to, że w zakresie cyfryzacji występują nie tylko podziały regionalne, ale i społeczne, a także między przedsiębiorstwami; wzywa zatem do podjęcia wysiłków w celu usprawnienia rozwoju infrastruktury cyfrowej sprzyjającej włączeniu, w tym w zakresie dostępu szerokopasmowego, i na rzecz wsparcia MŚP, zwłaszcza w zapóźnionych regionach; wzywa Unię do wspierania inwestycji w strukturę cyfrową i do wydajniejszego wykorzystywania europejskich funduszy w tym względzie; podkreśla konieczność promowania powszechnego dostępu do internetu, w tym dla osób i grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mieszkających na obszarach wiejskich;

4.  uważa, że publiczne innowacje cyfrowe oraz standardy otwarte są sposobem na przeciwdziałanie koncentracji wiedzy cyfrowej w kilku przedsiębiorstwach przemysłowych, a tym samym na promowanie zrównoważonego rozwoju cyfrowego w państwach członkowskich;

5.  podkreśla znaczenie, jakie ma tworzenie sieci kontaktów oraz współpraca w zakresie prowadzonych już krajowych inicjatyw na rzecz cyfryzacji, takich jak projekt Industrie 4.0, oraz wzywa do podjęcia zwiększonych wysiłków na rzecz wsparcia regionów i sektorów, które pozostały w tyle, w celu zapewnienia równych szans i promowania większej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej; podkreśla potencjał ośrodków kompetencji cyfrowych we wspieraniu cyfryzacji przemysłu, zwiększaniu konkurencyjności istniejących przedsiębiorstw i zachęcaniu do tworzenia nowych;

6.  zwraca uwagę, że transformacja cyfrowa jest złożonym zjawiskiem, którym należy zająć się również na szczeblu europejskim, aby uniknąć fragmentacji jednolitego rynku, oraz że w związku z tym pożądana jest bliska współpraca z zainteresowanymi stronami na szczeblu krajowym i regionalnym;

7.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do regularnego monitorowania i oceny – we współpracy z ich partnerami społecznymi – wpływu cyfryzacji na jakość, liczbę oraz typ stanowisk pracy, a także popytu na umiejętności i kwalifikacje, oraz do adekwatnego dostosowywania właściwych zakresów polityki, aby chronić prawa pracowników, zagwarantować uczciwą konkurencję i dopilnować, aby cyfryzacja przyczyniała się do poprawy standardów socjalnych i warunków pracy; zwraca uwagę, że z powodu cyfryzacji przemysłu dysproporcja pomiędzy tworzeniem a utratą różnych rodzajów miejsc pracy może mieć wpływ na stabilność finansową systemów zabezpieczenia społecznego, systemów emerytalnych oraz systemów ubezpieczeń od utraty pracy w państwach członkowskich; przypomina, że cyfryzacja przemysłu nie będzie miała jednakowego wpływu na wszystkie przyszłe miejsca pracy oraz że nie należy bagatelizować znaczenia ludzkiej interakcji;

8.  dostrzega wpływ, jaki nowe modele biznesowe oparte na technologiach cyfrowych wywierają na rynek pracy, a także na popyt na umiejętności cyfrowe pracowników i usługodawców; podkreśla, że cyfryzacja daje możliwość repatriacji produkcji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania strategii repatriacji, by stymulować wzrost i zatrudnienie w Unii;

9.  przypomina o związanym z cyfryzacją ryzyku zwiększenia nierównego podziału bogactwa z uwagi na pogłębiającą się przepaść cyfrową, która może podzielić społeczeństwa, państwa członkowskie i regiony na te, które są w stanie czerpać zyski ze zwiększonej wydajności cyfrowej, oraz na te, które nie są w stanie tego osiągnąć; w związku z tym wzywa Komisję oraz państwa członkowskie, by zbadały możliwe sposoby na zmniejszenie nierówności, które mogą pojawić się w wyniku automatyzacji;

10.  dostrzega możliwości i wyzwania, jakie niesie ze sobą cyfryzacja przemysłu; dostrzega pozytywne efekty cyfryzacji przemysłu wynikające ze zwiększenia elastycznych form pracy, które mogą zapewnić lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, rozszerzyć możliwości wyboru dzięki telepracy, a mieszkańcom obszarów wiejskich i oddalonych umożliwić uczestnictwo w rynku pracy pod warunkiem, że dysponują oni odpowiednią infrastrukturą, co przyczynia się do wzrostu gospodarczego; dostrzega jednocześnie, że wynikająca z cyfryzacji tendencja do zwiększonej elastyczności może zwiększyć ryzyko niestabilnego i niepewnego zatrudnienia; podkreśla, że nowe formy pracy nie mogą być wykorzystywane do obchodzenia obowiązującego prawa pracy i prawa socjalnego w odniesieniu do ochrony praw pracowniczych i praw konsumenta; podkreśla, że tradycyjny przemysł i przedsiębiorstwa bazujące na platformach internetowych muszą mieć takie same warunki działania;

11.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do gromadzenia danych w celu monitorowania i oceny wpływu cyfryzacji na formy zatrudnienia i warunki pracy oraz do podjęcia potrzebnych inicjatyw w celu wyjaśnienia sytuacji prawnej osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, w szczególności przez dokonanie rozróżnienia między osobami samozatrudniającymi się i zatrudnionymi, i dopasowanie obowiązującego ustawodawstwa w stosownych przypadkach w celu objęcia wszystkich zatrudnionych odpowiednią ochroną prawa pracy; podkreśla, że wszyscy pracownicy mają takie same prawa socjalne zapisane w traktatach i Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, które należy chronić, w tym prawo do swobodnego przepływu, do wolności zrzeszania się, do zawierania układów zbiorowych i prawo do akcji protestacyjnej; podkreśla konieczność stworzenia odpowiedniego środowiska regulacyjnego i administracyjnego platformom internetowym, które uwzględni prawa i obowiązki wszystkich zainteresowanych stron;

12.  przypomina, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej określił pojęcie „pracownika” na podstawie stosunku pracy cechującego się pewnymi kryteriami takimi jak podporządkowanie, wynagrodzenie i charakter pracy[1]; wzywa do zapewnienia pewności prawa odnośnie do tego, co stanowi istotę zatrudnienia na cyfrowym rynku pracy, tak aby zapewnić przestrzeganie prawa pracy i prawa socjalnego; stwierdza, że w oparciu o zasadę pierwszeństwa faktów wszystkich pracowników platform internetowych można podzielić na pracowników zatrudnionych i osoby samozatrudnione, i niezależnie od rodzaju umowy należy ich odpowiednio sklasyfikować;

13.  jest zaniepokojony znacznymi różnicami w poziomie wyposażenia pracowników w kompetencje cyfrowe w różnych państwach członkowskich i pomiędzy nimi; podkreśla potrzebę zasypania tych luk, które negatywnie wpływają na szanse rozwojowe i rynek pracy;

14.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, by cyfryzacja przemysłu, a w konsekwencji rozpowszechnienie się nowych form pracy nie wpłynęło negatywnie na składki na ubezpieczenia społeczne oraz by wszystkie składki były opłacane z tytułu wszystkich form zatrudnienia; zauważa, że rozwiązania cyfrowe mogą ułatwić pobór podatków oraz składek na ubezpieczenie społeczne;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do regularnego angażowania partnerów społecznych przy dostosowywaniu ram prawnych do gospodarki cyfrowej; wzywa partnerów społecznych do zawierania układów zbiorowych platformami internetowymi;

16.  wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły dostęp do szkoleń w zakresie umiejętności potrzebnych w XXI wieku, w szczególności umiejętności cyfrowych, krytycznego myślenia, rozwiązywania problemów, pracy zespołowej i korzystania z dużych zbiorów danych w celu zapewnienia równego udziału wszystkich obywateli w jednolitym rynku cyfrowym; podkreśla w tym kontekście znaczenie umiejętności przekrojowych, które umożliwiają podejmowanie świadomych decyzji i rozwijanie umiejętności wykazywania inicjatywy oraz samoświadomości; podkreśla rolę pracodawców w organizacji i finansowaniu odpowiednich szkoleń pozwalających na uzupełnianie przez pracowników kwalifikacji i kompetencji cyfrowych; zwraca szczególną uwagę na pracowników na stanowiskach, które są szczególnie narażone na likwidację w związku z postępującą cyfryzacją przemysłu;

17.  podkreśla znaczenie uczenia się przez całe życie wszystkich pracowników w epoce cyfrowej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, by pracownicy, którzy stracą pracę w krótkim czasie mieli możliwość szybkiego przekwalifikowania w zakresie umiejętności cyfrowych, jeżeli wyrażą taką wolę; apeluje o modernizację systemów opieki społecznej, tak by uwzględniały organizację pracy i modele kariery występujące w dobie cyfrowej;

18.  podkreśla znaczenie dostosowania systemów edukacji do potrzeb gospodarki cyfrowej, aby zapewnić studentom odpowiednią wiedzę i umiejętności; przypomina swój apel do Komisji i państw członkowskich o promowanie myślenia interdyscyplinarnego w szkołach w celu zaspokojenia rosnącego popytu na umiejętności cyfrowe i ich pochodne; wzywa państwa członkowskie do skoncentrowania się nie tylko na podnoszeniu kwalifikacji pracowników, ale też na promowaniu nauczania nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki oraz do wzbudzania zainteresowania nimi, jak również przedsiębiorczości oraz istotnych umiejętności miękkich, od najwcześniejszych lat; podkreśla, że należy dołożyć szczególnych starań, aby przezwyciężyć silne zróżnicowanie ze względu na płeć w sektorze ICT; wzywa państwa członkowskie do stworzenia z udziałem partnerów społecznych oraz instytucji oświatowych i szkoleniowych strategii rozwijania umiejętności i programów szkolenia zawodowego epoki cyfrowej,

19.  zauważa, że niedopasowanie umiejętności w gospodarce cyfrowej nie polega tylko na ich braku, ale wynika również z tego, że złe warunki pracy skłaniają niektórych z najlepiej wykwalifikowanych pracowników do szukania pracy gdzie indziej oraz że przez złe zarządzanie zasobami ludzkimi umiejętności i wiedza pokolenia cyfrowego nie są w pełni wykorzystywane;

20.  wyraża zadowolenie z inicjatyw podejmowanych przez Komisję w celu przezwyciężenia niedoborów pracowników o wysokich kwalifikacjach, takich jak Koalicja na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia; podkreśla, że trwałe sukcesy w tym obszarze można osiągnąć jedynie przy zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym partnerów społecznych, instytucji edukacyjnych i szkoleniowych oraz organizacji pozarządowych;

21.  podkreśla, że pracownicy nie są dodatkiem do zrobotyzowanych systemów produkcji czy platform cyfrowych, ale odgrywają ważną rolę w kształtowaniu środowiska pracy i cyfryzacji przemysłu; podkreśla w związku z tym konieczność zwiększenia ich prawa do konsultacji i udziału w sprawach przedsiębiorstwa, a także udziału partnerów społecznych na wszystkich szczeblach w celu zapewnienia sprawiedliwej transformacji cyfrowej;

22.  podkreśla potrzebę zidentyfikowania i analizy zarówno pozytywnych skutków, jak i zagrożeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy wynikających z cyfryzacji przemysłu, w tym nowych zagrożeń psychologicznych i skutków interakcji między człowiekiem a maszyną, oraz podjęcia odpowiednich kroków w stosownych przypadkach; podkreśla potrzebę zaangażowania partnerów społecznych w tym kontekście; wskazuje na oddziaływanie psychologiczne i neurologiczne cyfryzacji na pracowników, ponieważ ciągła dostępność stwarza ryzyko występowania problemów ze zdrowiem psychicznym związanych z pracą, takich jak wypalenie; apeluje w związku z tym, aby pracownicy mieli prawo do „wylogowania się” po uzgodnionych godzinach pracy;

23.  wzywa Komisję i jej agencje, w szczególności Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy do zbadania wpływu cyfryzacji, robotyki i sztucznej inteligencji na obciążenie umysłowe, a w stosownych przypadkach do przedstawienia zaleceń politycznych; wskazuje na wpływ, jaki ciągły nadzór z wykorzystaniem technik cyfrowych może wywierać na środowisko pracy i w odniesieniu do stresu w pracy; podkreśla w tym kontekście, że badania jasno wskazują, iż wyższa presja i nadzór nie zwiększają wydajności, lecz powodują zagrożenie dla zdrowia, błędy i wypadki[2];

24.  wzywa państwa członkowskie do rozpoczęcia razem z partnerami społecznymi ogólnokrajowych konsultacji na temat przyszłości pracy i cyfryzacji; uważa, że Komisja powinna odgrywać kluczową rolę w upowszechnianiu i koordynowaniu takich krajowych inicjatyw;

25.  zauważa, że coraz szersze korzystanie z nowych technologii i środków łączności elektronicznej w miejscu pracy rodzi pytania dotyczące prywatności pracowników oraz nowych możliwości monitorowania i nadzoru; podkreśla w związku z tym pilną potrzebę omówienia i przygotowania lepszych ram politycznych w zakresie wykorzystywania, przetwarzania oraz przechowywania danych dotyczących pracowników, zgodnie z rozporządzeniem 2016/679, aby zapobiec naruszaniu podstawowych praw pracowniczych oraz zapewnić pracownikowi prawo dostępu do danych;

26.  dostrzega potencjał cyfryzacji, jeśli chodzi o dostępność usług społecznych oraz innych usług publicznych, a także włączenie osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej mobilności do rynku pracy; w szczególności podkreśla znaczenie telepracy w tym kontekście;

27.  zauważa wzrost liczby zatrudnionych przez platformy internetowe i spodziewa się, że ten typ zatrudnienia rozszerzy się na sektor przemysłowy, z uwagi na możliwość decentralizacji i elastyczność umożliwianą przez cyfryzację; ponownie wyraża zaniepokojenie sposobem, w jaki praca dla platform internetowych jest w niektórych przypadkach wykorzystywana do obchodzenia przepisów podatkowych i praw pracowniczych, dotyczących między innymi płacy minimalnej, obowiązków w zakresie BHP, maksymalnego czasu pracy czy prawa do zabezpieczenia społecznego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania ram, które zapewnią, że osoby pracujące dla platform internetowych będą korzystały z tych samych praw jak pracownicy w tradycyjnej gospodarce oraz że zapanuje równość szans, jeśli chodzi o płacenie podatków i składki na ubezpieczenie społeczne wpłacane przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa, z myślą o ochronie długotrwałej stabilności systemów finansów publicznych i zabezpieczenia społecznego.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

22.3.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

43

1

2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Mara Bizzotto, Enrique Calvet Chambon, David Casa, Ole Christensen, Lampros Fountoulis, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Ádám Kósa, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Patrick Le Hyaric, Jeroen Lenaers, Javi López, Thomas Mann, Dominique Martin, Anthea McIntyre, Joëlle Mélin, Emilian Pavel, João Pimenta Lopes, Georgi Pirinski, Marek Plura, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Robert Rochefort, Maria João Rodrigues, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Yana Toom, Marita Ulvskog, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Maria Arena, Georges Bach, Tania González Peñas, Krzysztof Hetman, Marju Lauristin, Alex Mayer, Joachim Schuster, Jasenko Selimovic, Csaba Sógor, Michaela Šojdrová, Neoklis Sylikiotis

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI OPINIODAWCZEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO

43

+

ALDE

ECR

ENF

GUE/NGL

PPE

 

S&D

Verts/ALE

Enrique Calvet Chambon, Robert Rochefort, Jasenko Selimovic, Yana Toom, Renate Weber

Anthea McIntyre; Jana Žitňanská

Dominique Martin, Joëlle Mélin

Tania González Peñas, Rina Ronja Kari, Patrick Le Hyaric, Neoklis Sylikiotis

Georges Bach, David Casa, Krzysztof Hetman, Ádám Kósa, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Thomas Mann, Marek Plura, Sofia Ribeiro, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Michaela Šojdrová, Csaba Sógor, Romana Tomc

Maria Arena, Ole Christensen, Jan Keller, Marju Lauristin, Javi López, Alex Mayer, Emilian Pavel, Georgi Pirinski, Maria João Rodrigues, Joachim Schuster, Jutta Steinruck, Marita Ulvskog

Jean Lambert, Terry Reintke, Tatjana Ždanoka

1

-

NI

Lampros Fountoulis

2

0

ENF

GUE/NGL

Mara Bizzotto

João Pimenta Lopes

Objaśnienie używanych znaków

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

  • [1]  Zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-596/12, pkt 17, i wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-232/09, pkt 39.
  • [2]  Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy: „Work-related stress and risk assessment. A European campaign on risk assessment” [Związany z pracą stres i ocena zagrożenia. Europejska kampania oceny zagrożeń]; pobrane 14 czerwca 2013 r. ze strony https://osha.europa.eu/en/surveys-and-statistics-osh/esener.

OPINIA Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (7.2.2017)

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu
(2016/2271(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Sergio Gaetano Cofferati

WSKAZÓWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Cyfryzacja europejskiego przemysłu” (COM(2016)0180); przypomina o celu zwiększenia wkładu przemysłu w unijne PKB do 20 % do 2020 r.; podkreśla istotną rolę, jaką w tym kontekście może odegrać cyfryzacja, oraz możliwości biznesowe, jakie może stworzyć; podkreśla pilną potrzebę opracowania ambitnej i spójnej strategii UE łączącej różne inicjatywy UE oraz koordynującej odpowiednie strategie krajowe i regionalne, a jednocześnie zapobiegającej rozdrobnieniu i maksymalnie zwiększającej możliwości konsumentów, pracowników i przedsiębiorców;

2.  podkreśla, że technologie cyfrowe dokonały przewrotu we wszystkich sektorach gospodarki i że Europa musi wykorzystać tę szansę na zwiększenie swojej konkurencyjności na szczeblu międzynarodowym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego rozwoju jednolitego rynku UE, aby wzmocnić europejski przemysł, w tym MŚP i przedsiębiorstwa typu start-up, zapewnić spójne ramy regulacyjne i usunąć nieuzasadnione przeszkody regulacyjne, ograniczyć biurokrację i unowocześnić przepisy;

3.  podkreśla zapotrzebowanie na odpowiednie inwestycje i spójne ramy regulacyjne w dziedzinie badań naukowych i innowacji, infrastruktury, cyberbezpieczeństwa, ochrony danych, e-administracji i umiejętności cyfrowych w celu zapewnienia sprawnie funkcjonującego jednolitego rynku cyfrowego; podkreśla, że w tym względzie UE pozostaje w tyle za swymi konkurentami i że na takie inwestycje potrzeba więcej środków oraz że należy w pełni wykorzystać potencjał i synergię aktualnych funduszy oraz zachęcać do inwestycji prywatnych; uważa, że w kolejnych posunięciach Komisja powinna podjąć te wyzwania w skuteczny sposób; wzywa Komisję do doprecyzowania finansowania już podjętych i przyszłych inicjatyw ułatwiających proces cyfryzacji, w szczególności w odniesieniu do roli EFIS, europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych, programu „Horyzont 2020” oraz potencjalnej synergii między nimi, jak również doprecyzowania szacunkowego wkładu z budżetów krajowych państw członkowskich; wzywa Komisję do zbadania wpływu PPP i WIT w kontekście zbliżającego się przeglądu śródokresowego programu „Horyzont 2020”;

4.  przypomina, że obecnie istnieje 30 równoległych inicjatyw krajowych i regionalnych; podkreśla znaczenie stworzenia synergii i nawiązania współpracy międzynarodowej między nimi w celu zapewnienia ich lepszego wyeksponowania, wartości dodanej i efektywnego wykorzystania zasobów; wyraża ubolewanie z powodu przepaści geograficznej w zakresie konkurencyjności i cyfryzacji przemysłu; apeluje o rozbudowę infrastruktury stałych i bezprzewodowych sieci o bardzo dużej szybkości transmisji na wszystkich obszarach geograficznych, w tym na obszarach wiejskich lub odizolowanych; wzywa Komisję do opracowania kompleksowych danych statystycznych uzupełniających istniejące dane, np. wskaźnik gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI), w celu lepszej oceny procesów cyfryzacji na różnych obszarach i w różnych sektorach;

5.  z zadowoleniem przyjmuje zamiar stworzenia przez Komisję w całej Europie centrów innowacji cyfrowych, które mają łączyć istniejące inicjatywy UE i krajowe; podkreśla, że centra te powinny oferować treningi i konsultacje oraz umożliwiać wymianę najlepszych praktyk; wzywa Komisję do dopilnowania, by współpraca i dokonywane na szczeblu europejskim inwestycje w cyfryzację przemysłu prowadziły do stopniowego zmniejszania przepaści geograficznej, lepszej koordynacji istniejących funduszów oraz do zwiększania możliwości w zakresie cyfryzacji MŚP; podkreśla w tym względzie znaczenie zapewnienia przyjaznego otoczenia cyfrowego mikroprzedsiębiorstwom oraz małym i średnim przedsiębiorstwom;

6.  zwraca uwagę na ryzyko przenoszenia zysków od podmiotów branżowych do właścicieli zamkniętych platform cyfrowych, a także ryzyko koncentracji rynku w rękach nielicznych podmiotów tworzących de facto monopole, w szczególności w przypadku platform; uznaje potrzebę podjęcia przez organy ds. konkurencji skutecznych i spójnych działań, a w razie potrzeby inicjatyw ustawodawczych, w celu zapewnienia uczciwej konkurencji między wieloma podmiotami, również w otoczeniu cyfrowym;

7.  zwraca uwagę na pilną potrzebę stworzenia skutecznego planu na rzecz normalizacji oraz zapewnienia interoperacyjności w dziedzinie cyfryzacji przemysłu, w tym internetu rzeczy i systemów autonomicznych, ponieważ obecne łańcuchy dostaw na szczeblu UE i cyfryzacja stawiają wyzwania w tym względzie, którym można sprostać tylko na szczeblu europejskim; wzywa Komisję do sprzyjania rozwojowi otwartych, interoperacyjnych i opartych na potrzebach norm we wszystkich kluczowych dziedzinach, a ponadto z zadowoleniem przyjmuje zamiar zapewnienia przez nią dostępu do patentów koniecznych do spełnienia norm na sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunkach (FRAND); przypomina Komisji o potrzebie uwzględniania wszystkich istotnych aspektów przy opracowywaniu norm oraz zapewniania odpowiedniego udziału zainteresowanych stron, w tym partnerów społecznych i nowych podmiotów, w procesach normalizacji na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym;

8.  uważa, że bezpieczeństwo danych i infrastruktury informatycznej oraz wiążące się z tym zaufanie do otoczenia cyfrowego to główne warunki uwolnienia pełnego potencjału wzrostu i innowacji przemysłu dzięki jego cyfryzacji, z korzyścią dla pracowników, konsumentów i przedsiębiorstw, w tym MŚP i przedsiębiorstw typu start-up; ponadto zachęca producentów komercyjnego oprogramowania i sprzętu do zapewnienia norm bezpieczeństwa i ochrony z wykorzystaniem najnowszych dostępnych technologii; wzywa przemysł, by oprócz zasad uwzględniania ochrony prywatności już w fazie projektowania i domyślnej ochrony prywatności w pełni wdrożył zasadę uwzględniania bezpieczeństwa już na etapie projektowania;

9.  popiera dalsze europejskie wysiłki w dziedzinie cyberbezpieczeństwa; wzywa państwa członkowskie do terminowej i spójnej transpozycji dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji oraz do ścisłego przestrzegania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, a także do podjęcia skutecznej współpracy w celu zagwarantowania obywatelom i przedsiębiorcom bezpiecznego otoczenia w UE; przypomina, że w ciągu minionego roku 80 % przedsiębiorstw europejskich przynajmniej raz odnotowało incydent cybernetyczny[1]; domaga się szeregu nowych konkretnych inicjatyw zapewniających przedsiębiorstwom, zwłaszcza MŚP, wytyczne dotyczące tego, jak skuteczniej bronić się przed atakami cybernetycznymi, a ponadto z zadowoleniem przyjmuje nowe partnerstwo publiczno-prywatne w obszarze cyberbezpieczeństwa zainicjowane niedawno przez Komisję;

10.  uważa, że cyfryzacja powinna zapewnić konsumentom większy wybór, łatwiejsze w obsłudze i spersonalizowane produkty oraz więcej informacji, szczególnie na temat jakości produktów lub usług;

11.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków zapewniających pełne poszanowanie prawa obywateli do prywatności oraz do ochrony ich danych osobowych w otoczeniu cyfrowym; podkreśla znaczenie właściwego wdrożenia ogólnego rozporządzenia o ochronie danych i zapewnienia pełnego stosowania zasady uwzględnienia ochrony prywatności już w fazie projektowania i domyślnej ochrony prywatności; odnotowuje coraz pilniejszą potrzebę rozwiania wątpliwości w kwestii dostępu do danych i własności danych oraz odpowiedzialności oraz wzywa Komisję do dalszej oceny obowiązujących ram prawnych pod tym kątem; uważa, że konsumenci powinni mieć możliwość swobodnego i pełnego korzystania z produktów i usług, które nabywają, oraz ich eksploatowania (w tym wolnego wyboru serwisanta) oraz nie powinno się ich w tym ograniczać kwestiami związanymi z danymi; wzywa Komisję, aby w ramach wdrażania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych wyjaśniła i zdefiniowała niektóre minimalne wymogi dotyczące danych gromadzonych w miejscu pracy;

12.  podkreśla, że europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze wraz z wnioskiem ustawodawczym w sprawie swobodnego przepływu danych mające na celu usunięcie nieuzasadnionych ograniczeń związanych z danymi dotyczącymi lokalizacji mogą przyczynić się do dalszego przyspieszenia procesu cyfryzacji przemysłu europejskiego, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, oraz zapobiec rozdrobnieniu jednolitego rynku UE; wzywa Komisję do monitorowania przyjęcia i spójnego wdrożenia europejskiej inicjatywy dotyczącej przetwarzania w chmurze, aby umożliwić uczciwy, szybki, budzący zaufanie i płynny przepływ i wykorzystywanie danych; przypomina Komisji o podjętym w komunikacie zobowiązaniu do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie swobodnego przepływu danych w UE w celu wyeliminowania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji w krajowych przepisach ustawowych lub wykonawczych bądź zapobiegania wprowadzeniu takich wymogów;

13.  wzywa Komisję do jak najszybszego uściślenia przepisów dotyczących bezpieczeństwa i odpowiedzialności w odniesieniu do systemów działających autonomicznie (takich jak pojazdy i bezzałogowe statki powietrzne), do zapewnienia szybkiej i skutecznej rekompensaty w razie incydentów oraz do ujednolicenia warunków testowania; uważa, że interoperacyjność jest niezbędna, w szczególności w dziedzinie internetu rzeczy, dla zagwarantowania, że rozwój nowych technologii zwiększy możliwości oferowane konsumentom, którzy nie powinni być uzależnieni od kilku konkretnych dostawców; zwraca uwagę na wyzwania związane z bezpieczeństwem, ochroną i odpowiedzialnością w kontekście internetu rzeczy, aplikacji i oprogramowania niezintegrowanego; podkreśla, że w odniesieniu do internetu rzeczy producenci są kluczowymi podmiotami w procesie zaostrzania systemów odpowiedzialności, czego skutkiem będzie lepsza jakość produktów i bezpieczniejsze otoczenie pod kątem dostępu z zewnątrz oraz udokumentowana możliwość aktualizacji;

14.  zwraca uwagę na niezwykle ważne dla społeczeństwa, modeli biznesowych, organizacji pracy i popytu na pracę następstwa trwającej cyfryzacji, zwłaszcza cyfryzacji przemysłu, oferowane przez nią możliwości i stawiane przez nią wyzwania; ubolewa nad brakiem analizy skutków społecznych cyfryzacji przemysłu ze strony Komisji i wzywa Komisję do przeprowadzenia pogłębionej analizy wpływu cyfryzacji przemysłu na te aspekty oraz do przedstawienia jej Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do końca 2017 r.;

15.  uznając możliwości, jakie stwarza cyfryzacja przemysłu, podkreśla zarazem pewne wiążące się z nią wyzwania, jeśli chodzi o wymagania zawodowe, warunki pracy i prawa pracowników, szczególnie w przypadku niestandardowych stosunków pracy, oraz podkreśla konieczność zapewnienia pełnego poszanowania praw pracowniczych i odpowiedniego zabezpieczenia społecznego w cyfrowym środowisku pracy; uważa za konieczne angażowanie partnerów społecznych w określanie inicjatyw europejskich i krajowych na rzecz cyfryzacji przemysłu; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do rozwiania obaw dotyczących społecznych aspektów cyfryzacji we współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w ramach szeroko zakrojonego dialogu i okrągłych stołów wysokiego szczebla oraz forum zainteresowanych podmiotów europejskich na temat cyfryzacji;

16.  odnotowuje rolę, jaką odgrywają umiejętności cyfrowe na współczesnym rynku pracy oraz to, jak wpływają na integracyjny charakter i konkurencyjność regionów europejskich, a także ich rolę w zwalczaniu wykluczenia cyfrowego, zwłaszcza w ramach nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności; wzywa Komisję do wspierania i koordynowania wysokiej jakości kształcenia, uczenia się przez całe życie i szkolenia zawodowego, w tym w dziedzinie podstawowych i zaawansowanych kwalifikacji i umiejętności cyfrowych, takich jak przetwarzanie, kodowanie, programowanie czy kryptografia, oraz opowiada się za koniecznymi inwestycjami publicznymi i prywatnymi w tych dziedzinach;

17.  wzywa do sprzyjania większemu udziałowi regionów w celu zmniejszenia luki innowacyjnej i włączenia fachowców w rozwój regionów europejskich; podkreśla konieczność współpracy z partnerami społecznymi w celu długoterminowego przewidywania potrzeb w zakresie umiejętności cyfrowych i z zadowoleniem przyjmuje stworzenie Koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy oraz inne inicjatywy europejskie w tym obszarze; zachęca Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wzajemnego uznawania kwalifikacji cyfrowych przez ustanowienie europejskiego certyfikatu lub systemu oceny;

18.  uważa, że konieczne jest rozwijanie środowiska cyfrowego sprzyjającego współpracy, a także platform przyczyniających się do powstania przestrzeni cybernetycznej korzystnej dla rozwoju cyfryzacji przemysłu z myślą o wzroście konkurencyjności przemysłu europejskiego.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

6.2.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

30

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Dita Charanzová, Carlos Coelho, Sergio Gaetano Cofferati, Daniel Dalton, Nicola Danti, Vicky Ford, Evelyne Gebhardt, Sergio Gutiérrez Prieto, Liisa Jaakonsaari, Philippe Juvin, Antonio López-Istúriz White, Eva Maydell, Marcus Pretzell, Virginie Rozière, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Olga Sehnalová, Igor Šoltes, Richard Sulík, Marco Zullo

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Pascal Arimont, Biljana Borzan, Birgit Collin-Langen, Anna Hedh, Kaja Kallas, Roberta Metsola, Julia Reda, Adam Szejnfeld, Marc Tarabella, Ulrike Trebesius

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Andrea Bocskor

OPINIA Komisji Transportu i Turystyki (11.4.2017)

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu
(2016/2271(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Pavel Telička

WSKAZÓWKI

Komisja Transportu i Turystyki zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że cyfryzacja stwarza w sektorze transportu nowe możliwości dla producentów, operatorów, inwestorów, pracowników i pasażerów, a także jest warunkiem wstępnym utrzymania zarówno konkurencyjności, jak i działalności operacyjnej branży transportu, a także wzrostu jej konkurencyjności oraz zapewnienia bardziej zrównoważonego charakteru usług transportowych;

B.  mając na uwadze, że cyfryzacja stwarza nowe możliwości MŚP i przedsiębiorstwom typu start-up oraz sprzyja powstawaniu nowych modeli biznesowych, w tym rozwojowi gospodarki społecznościowej w sektorze transportu w takich dziedzinach, jak wspólne korzystanie z samochodu, wypożyczanie samochodów, wypożyczanie rowerów i wspólne przewożenie ładunków;

C.  mając na uwadze, że cyfryzacja już przyczyniła się do transformacji sektora transportu, umożliwiając w szczególności stopniową automatyzację rodzajów transportu i ułatwiając świadczenie usług transportowych;

D.  mając na uwadze, że cyfryzacja musi być nadal jednym z najwyższych priorytetów dla sektora transportu, aby zwiększać jego atrakcyjność i zapewnić silną pozycję gospodarczą w Europie i wobec państw trzecich;

E.  mając na uwadze, że cyfryzacja może pomóc w rozwoju przemysłu turystycznego z korzyścią dla podróżnych i ich mobilności, umożliwiając między innymi łatwy dostęp w czasie rzeczywistym do informacji i szerokiej gamy usług;

1.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji pt. „Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego” (COM(2016)0180), niemniej ubolewa, że – ponieważ w odniesieniu do sektora transportu jest on skupiony wyłącznie na pojazdach zintegrowanych z siecią i sterowanych automatycznie – nie uwzględniono w nim w wystarczającym stopniu wszystkich istniejących wyzwań; przypomina, że choć pojazdy zintegrowane z siecią i sterowane automatycznie stanowią jedną z najbardziej obiecujących rewolucji cyfrowych w sektorze, potencjał w zakresie cyfryzacji mają wszystkie rodzaje transportu, zarówno w procesach obsługi, jak i administracji, oraz w całym łańcuchu wartości, od producentów aż po pasażerów i transport towarowy, a także w zakresie koordynacji ze wszystkimi nowymi technologiami wykorzystywanymi w sektorze, takimi jak europejskie globalne systemy nawigacji satelitarnej EGNOS i GALILEO, gdzie wyników można oczekiwać w niedalekiej przyszłości; zwraca się do Komisji o skupienie się na transformacji cyfrowej wszystkich rodzajów transportu, w tym usług powiązanych z transportem i turystyką;

2.  zauważa, że proces cyfryzacji nie przyniósł jednakowych korzyści w całym sektorze transportu, co doprowadziło do szkodliwego rozdrobnienia rynku wewnętrznego zarówno między różnymi rodzajami transportu, jak i w obrębie jednego rodzaju; podkreśla, że istnieją znaczne i narastające rozbieżności między państwami członkowskimi w obszarze konkurencyjności transportu i cyfryzacji, występujące także między regionami, przedsiębiorstwami i MŚP; uważa, że opracowanie skoordynowanej strategii przemysłowej cyfryzacji dla UE mogłoby zaradzić temu rozdrobnieniu i rozbieżnościom i przyciągnąć inwestycje w projekty cyfrowe; podkreśla, że celem nie powinno być stworzenie kolejnego programu politycznego, lecz prawdziwej i odzwierciedlającej tendencje i potencjał rynku strategii, której wdrażanie podlegałoby ciągłej ocenie;

3.  jest zdania, że strategia przemysłowej cyfryzacji przyczyni się do rozwiązania niektórych spośród najpilniejszych problemów w sektorze transportu i turystyki; wzywa w związku z tym Komisję do dalszego popierania cyfryzacji w celu:

  a)  poprawy ogólnego bezpieczeństwa, jakości i efektywności środowiskowej sektora transportu;

  b)  poprawy pozbawionego barier powszechnego dostępu do transportu, w tym dla osób starszych i osób o ograniczonych możliwościach poruszania się lub niepełnosprawnych, oraz podnoszenia świadomości istnienia alternatywnych rozwiązań w zakresie mobilności, które oferują pasażerom większy wybór, bardziej przyjazne i spersonalizowane produkty oraz więcej informacji, w całej UE i zarówno w miastach, jak i w słabiej rozwiniętych regionach;

  c)  obniżenia kosztów transportu, takich jak koszty utrzymania, a także poprawy efektywności wykorzystania istniejącej przepustowości infrastruktury transportowej (np. jazdy w kolumnie pojazdów, C-ITS, ERTMS, RIS);

  d)  poprawy konkurencyjności dzięki sprzyjaniu pojawianiu się nowych podmiotów, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, tak aby podważyć dotychczasowe monopole;

  e)  ułatwienia odpowiedniego i zharmonizowanego egzekwowania przepisów UE dzięki rozwojowi systemów zarządzania ruchem, systemów inteligentnego transportu, tachografów cyfrowych, elektronicznych systemów opłat itp., oraz stworzenia ram prawnych dostosowanych do nowych realiów i sytuacji, które może stwarzać stosowanie nowych technologii;

  f)  zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla małych i średnich przewoźników i przedsiębiorstw typu start-up, na przykład w sektorze transportu towarowego i logistyki, dzięki uproszczeniu procedur administracyjnych, śledzeniu ruchu i pochodzenia ładunków oraz optymalizacji rozkładów i przepływów ruchu;

  g)  dalszej ochrony praw pasażerów, w tym ochrony danych, również w podróżach multimodalnych;

  h)  ograniczenia problemów związanych z asymetrią informacji na rynku transportowym;

  i)  zwiększenia atrakcyjności i rozwoju branży turystycznej, która pomaga wytworzyć około 10 % europejskiego PKB, oraz branż kreatywnych na obszarach miejskich, wiejskich i oddalonych, na przykład dzięki lepszej integracji usług z zakresu mobilności i turystyki, w tym w mniej znanych kierunkach;

4.  zwraca uwagę, że nieprzerwana i wysokowydajna łączność stanowi warunek wstępny szybkiej, bezpiecznej i niezawodnej łączności między wszystkimi rodzajami transportu i dalszej cyfryzacji sektora transportu; ubolewa z powodu ogromnego rozdrobnienia dostępu cyfrowego w UE; uważa, że inwestycje w łączność szerokopasmową i sprawiedliwy przydział widma mają kluczowe znaczenie dla cyfryzacji sektora transportu; podkreśla w związku z tym, że potrzebna jest wizja wykraczająca poza poszczególne sektory, obejmująca na przykład elektronikę, telekomunikację, transport i turystykę; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wywiązania się z zobowiązania do zapewnienia tego rodzaju łączności na głównych trasach i węzłach transportowych najpóźniej do 2025 r. oraz do rozpoczęcia działań na rzecz pełnego dostępu w całej UE;

5.  podkreśla potrzebę uruchomienia i przyciągnięcia inwestycji publicznych i prywatnych w celu właściwego sfinansowania przejścia na procesy cyfrowe i wspierania rozwoju związanej z nimi infrastruktury; wzywa Komisję do dopilnowania, by współpraca i dokonywane na szczeblu europejskim inwestycje w cyfryzację sektora transportu prowadziły do stopniowej konwergencji obszarów, w tym dzięki zwiększeniu możliwości MŚP w zakresie cyfryzacji przez wykorzystanie dostępnych unijnych funduszy; uważa, że można by lepiej i skuteczniej koordynować i wykorzystać istniejące fundusze unijne (w tym w ramach polityki spójności), zwłaszcza Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), który jak dotąd nie zdał egzaminu w przypadku projektów o naprawdę innowacyjnym charakterze;

6.  podkreśla, że autonomiczny transport może się szybko rozwinąć w przyszłości, dlatego wzywa Komisję do jak najpilniejszego doprecyzowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i odpowiedzialności w całkowicie autonomicznym transporcie, aby określić warunki prawne i zapewnić jego szybką i skuteczną integrację na rynku;

7.  wyraża głębokie przekonanie, że zwłaszcza w sektorze transportu otwarte dane, duże zbiory danych i analiza danych pozostają niezbędnymi elementami pozwalającymi osiągnąć najpełniejsze korzyści wynikające z jednolitego rynku cyfrowego i wspierać innowacje; ubolewa, że inicjatywy na rzecz ułatwienia przepływu danych pozostają rozproszone; zwraca uwagę, że konieczna jest większa pewność prawa, głównie w odniesieniu do kwestii własności i odpowiedzialności, przy czym za punkt wyjścia należy przyjąć poszanowanie prywatności i ochronę danych;

8.  dostrzega wkład przedsiębiorstw typu start-up i MŚP w proces cyfryzacji oraz podkreśla znaczenie udzielenia im odpowiedniego wsparcia i narzędzi, w stosownych przypadkach wsparcia finansowego, aby zagwarantować wykorzystanie ich innowacji oraz sprzyjać ich integracji na rynku; popiera na przykład pomysł, aby dalej rozwijać ośrodki innowacji cyfrowych w UE, gdzie mogłyby powstać nowe partnerstwa klastrów i ośrodków kompetencji;

9.  odnotowuje, że rosnąca cyfryzacja w obszarze dystrybucji biletów podróżnych oznacza więcej informacji łatwo dostępnych dla konsumentów w internecie, lecz jednocześnie coraz trudniej jest porównywać oferty; uważa, że z tego względu należy poprawić przejrzystość i neutralność zabezpieczeń w dystrybucji, zwłaszcza jeżeli chodzi o dystrybucję internetową, tak aby konsumenci mogli dokonywać świadomych wyborów na podstawie wiarygodnych informacji obejmujących nie tylko cenę, lecz również inne parametry, w tym jakość obsługi i oferty dodatkowe; uważa, że taka przejrzystość przyczyni się zarówno do promowania konkurencji, jak i zapewni wsparcie rozwoju transportu multimodalnego;

10.  odnotowuje, że transformacja cyfrowa w sektorach transportu i turystyki, zwłaszcza rozwój gospodarki na żądanie i gospodarki społecznościowej, w znacznym stopniu przyczynia się do zmiany zachowań pasażerów i konsumentów w kwestii mobilności i turystyki, a także stwarza potrzebę dostosowania infrastruktury; zachęca Komisję do oceny skutków cyfryzacji usług transportu, mobilności i usług turystycznych, ze szczególnym naciskiem na zachowanie i wybory użytkowników tych usług, oraz do dalszego uwalniania potencjału tej zmiany społecznej;

11.  przypomina, że cyfryzacja to nie tylko kwestia technologii, ale że ma też szerszy wymiar społeczny i pociąga za sobą skutki gospodarcze oraz wpływa na pracę, dlatego wzywa Komisję do jak najpilniejszego przeprowadzenia pogłębionej analizy tychże skutków; stwierdza, że poprawa umiejętności pracowników na masową skalę oraz inwestycje w szkolenia zawodowe na wszystkich szczeblach są konieczne, aby przygotować ich na pojawienie się technologii cyfrowych i w pełni wykorzystać potencjał cyfryzacji, w tym pod względem tworzenia miejsc pracy i przekwalifikowania zatrudnionych, a także aby zapobiec poważnym niedoborom wykwalifikowanych pracowników w sektorze ICT w nadchodzących latach; zachęca państwa członkowskie do priorytetowego potraktowania strategii politycznych idących w tym kierunku i do włączenia cyfryzacji do krajowych strategii w sektorze transportu.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

11.4.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

43

2

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Daniela Aiuto, Lucy Anderson, Inés Ayala Sender, Georges Bach, Izaskun Bilbao Barandica, Deirdre Clune, Michael Cramer, Luis de Grandes Pascual, Andor Deli, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Jacqueline Foster, Dieter-Lebrecht Koch, Merja Kyllönen, Miltiadis Kyrkos, Bogusław Liberadzki, Peter Lundgren, Marian-Jean Marinescu, Cláudia Monteiro de Aguiar, Jens Nilsson, Salvatore Domenico Pogliese, Tomasz Piotr Poręba, Gabriele Preuß, Dominique Riquet, Massimiliano Salini, David-Maria Sassoli, Claudia Schmidt, Claudia Țapardel, Keith Taylor, Pavel Telička, István Ujhelyi, Peter van Dalen, Wim van de Camp, Elissavet Vozemberg-Vrionidi, Janusz Zemke, Roberts Zīle, Kosma Złotowski, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Jakop Dalunde, Maria Grapini, Franck Proust, Matthijs van Miltenburg, Henna Virkkunen

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

John Stuart Agnew, Jiří Maštálka

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI OPINIODAWCZEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO

43

+

ALDE

Izaskun Bilbao Barandica, Dominique Riquet, Pavel Telička, Matthijs van Miltenburg

ECR

Jacqueline Foster, Tomasz Piotr Poręba, Roberts Zīle,, Kosma Złotowski, Peter van Dalen

EFDD

Daniela Aiuto

GUE/NGL

Merja Kyllönen, Jiří Maštálka

PPE

Georges Bach, Deirdre Clune, Andor Deli, Dieter-Lebrecht Koch, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Marian-Jean Marinescu, Cláudia Monteiro de Aguiar, Salvatore Domenico Pogliese, Franck Proust, Massimiliano Salini, Claudia Schmidt, Henna Virkkunen, Elissavet Vozemberg-Vrionidi, Luis de Grandes Pascual, Wim van de Camp

S&D

Lucy Anderson, Inés Ayala Sender, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Maria Grapini, Miltiadis Kyrkos, Bogusław Liberadzki, Jens Nilsson, Gabriele Preuß, David-Maria Sassoli, Claudia Țapardel, István Ujhelyi, Janusz Zemke

Verts/ALE

Michael Cramer, Jakop Dalunde, Keith Taylor

2

-

EFDD

Peter Lundgren, John Stuart Agnew

0

0

 

 

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (30.1.2017)

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu
(2016/2271(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Angel Dzhambazki

WSKAZÓWKI

Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  przypomina, że w związku z faktem, że około 40% pracowników w UE nie posiada odpowiednich umiejętności cyfrowych, co negatywnie wpływa na ich udział w życiu społecznym oraz możliwości zatrudnienia, a sześć z dziesięciu najważniejszych wymaganych umiejętności to właśnie umiejętności techniczne lub cyfrowe, Unia stoi w obliczu niedoboru umiejętności cyfrowych; zwraca uwagę na niedawno wydane komunikaty Komisji Europejskiej w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu oraz w sprawie nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności, które stanowią pierwszy krok we właściwym kierunku, jeżeli chodzi o poprawę znajomości technologii cyfrowych wśród obywateli europejskich oraz ich umiejętności w tym zakresie; podkreśla zarazem potrzebę podjęcia dodatkowych inicjatyw systemowych, które powinny zapewnić kompleksowe ramy, pozwalające europejskim obywatelom zrozumieć znaczenie tych umiejętności i wykorzystać je w życiu codziennym;

2.  wzywa Komisję Europejską, aby umieściła umiejętności cyfrowe w centrum prac w ramach nadchodzącego przeglądu ram kluczowych kompetencji; zachęca państwa członkowskie do dalszego rozwijania programów nauczania na poziomie podstawowym, średnim i wyższym, a także programów kształcenia zawodowego, aby sprostać potrzebom coraz bardziej cyfrowego rynku pracy oraz demokracji korzystającej ze środków cyfrowych, zapewniając obywatelom umiejętności umożliwiające aktywność obywatelską oraz interakcję z administracją rządową; podkreśla konieczność odpowiedniego kształcenia nauczycieli, które ułatwia aktualizowanie metod nauczania i zwiększa innowacyjne możliwości cyfrowego uczenia się i uczenia się na odległość, co przekłada się na zwiększenie szans na to, że uczniowie i studenci spełnią nowe wymagania dotyczące umiejętności cyfrowych na rynku pracy;

3.  zwraca uwagę na możliwości, jakie stwarza kształcenie z wykorzystaniem cyfryzacji dla młodych Europejczyków niekształcących się ani niepracujących, oraz wzywa do podjęcia środków, które z kolei zwiększą zarówno integrację społeczną, jak i integrację na rynku pracy;

4.  podkreśla potrzebę zajęcia się problemem stale powiększającej się przepaści pod względem dostępu do internetu i umiejętności cyfrowych poprzez zapewnienie ukierunkowanego wsparcia dla osób bezrobotnych, osób dorosłych, które w niewielkim stopniu posiadły umiejętności czytania i pisania, oraz grup – takich jak Trawelerzy – które zazwyczaj doświadczają trudności w kształceniu w postaci uczenia się na odległość i braku ciągłości kształcenia;

5.  uważa, że nauczanie podstawowych umiejętności cyfrowych w ramach programów nauczania na poziomie podstawowym i średnim powinno obejmować przekazywanie wiedzy na temat możliwości wykorzystania umiejętności cyfrowych, używania podstawowych narzędzi cyfrowych na poziomie zaawansowanym, bezpiecznego korzystania z internetu oraz metod wyszukiwania pozwalających określić wiarygodne źródła, a także propagowanie praw osób korzystających z internetu; podkreśla ponadto konieczność włączenia umiejętności korzystania z mediów do szkolnych programów nauczania i programów instytucji edukacji kulturalnej, co umożliwi obywatelom rozumienie i krytyczną ocenę różnych form przekazu medialnego, a tym samym zwiększy ilość i poprawi jakość zasobów i możliwości dostępnych dzięki umiejętnościom cyfrowym; podkreśla, że należy położyć nacisk na uczenie się przez działanie;

6.  podkreśla znaczenie włączenia umiejętności cyfrowych do programów uczenia się przez całe życie dla osób w wieku produkcyjnym, a zwłaszcza dla osób w podeszłym wieku, które stanowią coraz większą część ogółu ludności Unii Europejskiej (obecnie 18,9%) i które zyskają w ten sposób dodatkowy atut – obok długiego doświadczenia zawodowego – pozwalający im znaleźć zatrudnienie;

7.  podkreśla ogromne różnice między państwami członkowskimi pod względem cyfryzacji, znajomości technologii cyfrowych i umiejętności w tym zakresie, a także bezwzględną konieczność wspierania większej konwergencji w tej dziedzinie; podkreśla, że propagowanie wymiany najlepszych praktyk oraz dialog mogą wypełnić tę lukę; podkreśla w tym kontekście potencjał wielkiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy; ponownie zaznacza, że takie konkretne inicjatywy należy włączyć w szersze, ambitniejsze ramy działań cyfrowych;

8.  podkreśla, że szczególne wsparcie na rzecz „analogowej” wielojęzyczności w Europie jest korzystne zarówno dla cyfryzacji przemysłu europejskiego, jak i dla nauczania wszechstronnych umiejętności cyfrowych; z tego względu podkreśla, że należy poświęcić znacznie więcej uwagi badaniom podstawowym w dziedzinie inteligentnego tłumaczenia statystycznego wspomaganego maszynowo i uczącego się oprogramowania;

9.  z zadowoleniem przyjmuje podejście uwzględniające udział wielu zainteresowanych stron, które stanowi integralną część opracowanego przez Komisję modelu centrum innowacji cyfrowych; zauważa, że bliska współpraca między szkołami wyższymi a przedsiębiorstwami może pomóc ukształtować bardziej zróżnicowany program oraz zapewnić możliwości kształcenia i szkolenia w miejscu pracy;

10.  podkreśla, że branże sektora kultury i sektora kreatywnego są zarówno czynnikami napędzającymi innowacje cyfrowe, jak i beneficjentami tych innowacji; zwraca uwagę, że w sektorach tych działają często małe przedsiębiorstwa i mikroprzedsiębiorstwa, które potrzebują ukierunkowanego wsparcia, aby mogły bezpiecznie, skutecznie i w sposób trwały wejść w świat technologii cyfrowych i rozwijać swoją działalność;

11.  zwraca uwagę, że – jak dowodzi inicjatywa Europeana – cyfryzacja dzieł europejskich stwarza istotną szansę na poprawę ich dostępności, dystrybucji i promocji, oraz że innowacje cyfrowe mogą stać się czynnikiem, który zrewolucjonizuje sposób wystawiania i udostępniania dóbr kultury; podkreśla znaczenie promowania w szczególności wykorzystania technologii 3D z myślą o gromadzeniu danych i odtwarzaniu zniszczonych dóbr kultury i dziedzictwa kulturowego; podkreśla konieczność zapewnienia środków finansowych na cyfryzację, konserwację i udostępnianie online europejskiego dziedzictwa kulturowego;

12.  ubolewa nad faktem, że dostęp do obiektów historycznych i kulturalnych jest często utrudniony dla osób niepełnosprawnych, oraz zwraca uwagę na możliwości, jakie stwarza solidniejsza cyfrowa platforma kultury pod względem zwiększenia uczestnictwa oraz dostępności wydarzeń kulturalnych oraz obiektów i artefaktów kultury w całej Europie bez względu na lokalizację geograficzną;

13.  podkreśla, że cyfryzacja powinna uzupełniać fizyczną interakcję z oryginalnymi dobrami kultury, takimi jak eksponaty muzealne czy książki, nie powinna jej jednak zastępować; podkreśla, że każda umowa handlowa dotycząca digitalizacji dóbr kultury powinna być sformułowana w sposób nieograniczający możliwie jak najszerszego publicznego dostępu do tych dóbr;

14.  zaleca, aby wszystkie nowe utwory audiowizualne były systematycznie rejestrowane za pomocą międzynarodowego standardowego identyfikatora, np. w systemie International Standard Audiovisual Number (ISAN) lub Entertainment Identifier Registry (EIDR), w celu ulepszenia identyfikacji i wyszukiwalności treści audiowizualnych online, a także w celu zapewnienia interoperacyjności baz danych o filmach i katalogów filmów w Europie;

15.  podkreśla znaczenie promowania i wspierania cyfrowej produkcji wysokiej jakości treści kulturalnych, kreatywnych i edukacyjnych, które pomagają zwiększyć wiedzę fachową i konkurencyjności europejskiego przemysłu w tych dziedzinach;

16.  zachęca do badań i rozwoju technologii wspomagających, które można by wykorzystać jako nowe produkty przemysłowe służące integracji osób niepełnosprawnych.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

24.1.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

26

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Dominique Bilde, Andrea Bocskor, Silvia Costa, Mircea Diaconu, Angel Dzhambazki, Jill Evans, María Teresa Giménez Barbat, Giorgos Grammatikakis, Petra Kammerevert, Andrew Lewer, Svetoslav Hristov Malinov, Curzio Maltese, Luigi Morgano, Momchil Nekov, John Procter, Michaela Šojdrová, Yana Toom, Helga Trüpel, Sabine Verheyen, Julie Ward, Bogdan Brunon Wenta, Theodoros Zagorakis, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Milan Zver, Krystyna Łybacka

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Therese Comodini Cachia

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIAW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia

25.4.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

59

1

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Bendt Bendtsen, Xabier Benito Ziluaga, José Blanco López, David Borrelli, Cristian-Silviu Buşoi, Reinhard Bütikofer, Jerzy Buzek, Edward Czesak, Jakop Dalunde, Pilar del Castillo Vera, Christian Ehler, Ashley Fox, Adam Gierek, Rebecca Harms, Roger Helmer, Hans-Olaf Henkel, Eva Kaili, Krišjānis Kariņš, Seán Kelly, Jeppe Kofod, Jaromír Kohlíček, Miapetra Kumpula-Natri, Janusz Lewandowski, Paloma López Bermejo, Edouard Martin, Angelika Mlinar, Dan Nica, Angelika Niebler, Morten Helveg Petersen, Miroslav Poche, Carolina Punset, Michel Reimon, Herbert Reul, Paul Rübig, Massimiliano Salini, Algirdas Saudargas, Jean-Luc Schaffhauser, Neoklis Sylikiotis, Dario Tamburrano, Patrizia Toia, Evžen Tošenovský, Claude Turmes, Vladimir Urutchev, Kathleen Van Brempt, Martina Werner, Lieve Wierinck, Hermann Winkler, Anna Záborská, Carlos Zorrinho

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Pilar Ayuso, Amjad Bashir, Soledad Cabezón Ruiz, Isabella De Monte, Francesc Gambús, Constanze Krehl, Werner Langen, Olle Ludvigsson, Gesine Meissner, Clare Moody, Michèle Rivasi, Anne Sander, Theodor Dumitru Stolojan, Pavel Telička

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Georgi Pirinski

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO

59

+

ALDE

Gesine Meissner, Angelika Mlinar, Morten Helveg Petersen, Carolina Punset, Pavel Telička, Lieve Wierinck

ECR

Amjad Bashir, Edward Czesak, Ashley Fox, Hans-Olaf Henkel, Evžen Tošenovský

EFDD

David Borrelli, Dario Tamburrano

GUE/NGL

Xabier Benito Ziluaga, Jaromír Kohlíček, Paloma López Bermejo, Neoklis Sylikiotis

PPE

Bendt Bendtsen, Jerzy Buzek, Cristian-Silviu Buşoi, Christian Ehler, Francesc Gambús, Krišjānis Kariņš, Seán Kelly, Werner Langen, Janusz Lewandowski, Angelika Niebler, Herbert Reul, Paul Rübig, Massimiliano Salini, Anne Sander, Algirdas Saudargas, Theodor Dumitru Stolojan, Vladimir Urutchev, Hermann Winkler, Anna Záborská, Pilar del Castillo Vera

S&D

José Blanco López, Isabella De Monte, Adam Gierek, Eva Kaili, Jeppe Kofod, Constanze Krehl, Miapetra Kumpula-Natri, Olle Ludvigsson, Edouard Martin, Clare Moody, Dan Nica, Georgi Pirinski, Miroslav Poche, Patrizia Toia, Kathleen Van Brempt, Martina Werner, Carlos Zorrinho

Verts/ALE

Reinhard Bütikofer, Jakop Dalunde, Rebecca Harms, Michel Reimon, Claude Turmes

1

-

EFDD

Roger Helmer

1

0

ENF

Jean-Luc Schaffhauser

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się