VOORZITTER: RODI ΚRATSΑ-ΤSΑNGΑRΟPOULOU
Ondervoorzitter

(De vergadering wordt om 9.00 uur geopend)

  De Voorzitter . – (EL) Aan de orde is het debat over het verslag van Glenis Willmott, namens de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken, over de communautaire strategie 2007-2012 voor gezondheid en veiligheid op het werk (2007/2146(ΙΝΙ)) (A6-0518/2007).

  Glenis Willmott , rapporteur. − (EN) Mevrouw de Voorzitter, veiligheid en gezondheid op de werkvloer omvat een hele waaier aan aspecten. Op een zeer eenvoudig niveau komt het neer op het verminderen van het aantal werkongevallen en werkgerelateerde gezondheidsproblemen. Voor het individu telt echter vooral de integriteit, de waardigheid en het welzijn van zijn of haar lichaam. Vanuit een zakelijk oogpunt is het dan weer vooral van belang om de kosten van het absenteïsme, het ziekteverzuim en het productiviteitsverlies te drukken. Voor de maatschappij als geheel bedraagt het kostenplaatje van onvoldoende veiligheid en gezondheid op het werk maar liefst 3,8 procent van het bruto nationaal product.

Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, dat hier vorige maand ter plaatse werd ondertekend, – ondanks het schandalige gedrag van bepaalde conservatieve Parlementsleden en bepaalde leden van de UK Independence Party – bepaalt in artikel 31 dat iedere werknemer recht heeft op gezonde, veilige en waardige arbeidsomstandigheden en een beperking van de maximumarbeidsduur.

Volgens het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk overlijden in de EU jaarlijks meer dan 140 000 mensen aan beroepsziekten en bijna 9000 door een werkgerelateerd ongeval. Dat betekent dat in de Europese Unie elke drie en een halve minuut iemand overlijdt ten gevolge van een arbeidsgebonden oorzaak. Met andere woorden, tijdens de korte periode dat ik aan het woord ben kan er al een persoon gestorven zijn, en tegen het einde van dit debat zouden dat waarschijnlijk al twintig personen zijn.

Hoewel sommige collega’s misschien geen voorstander zijn van het grondrecht op veiligheid en gezondheid op het werk, ben ik ervan overtuigd dat niemand bezwaar kan hebben tegen het recht op leven. Bij het ontwikkelen van een Europese strategie voor veiligheid en gezondheid op het werk moeten we vooral aandacht hebben voor de grondige naleving en uitvoering van het bestaande wettelijk kader. De huidige wetgeving is over het algemeen zeer goed, maar we moeten erop toezien dat ze ook daadwerkelijk in de hele Unie consequent wordt toegepast. Dat betekent echter niet dat de wetgeving niet mag worden verbeterd wanneer deze ergens duidelijk tekortschiet. In dat geval moeten de nodige wijzigingen aangebracht worden om een goede werking en de hoogste graad van bescherming te kunnen garanderen. Het betekent evenmin dat we – als een vampier bij de aanblik van knoflook – mogen terugdeinzen van nieuwe wetsinitiatieven, zoals sommigen hier wel eens doen.

Natuurlijk beweert niemand dat meer wetgeving altijd de beste oplossing is, maar in sommige gevallen zijn er wel bindende regels nodig om te garanderen dat men in alle lidstaten op een afdoende en consequente wijze omgaat met nieuwe of opkomende risico’s. De mededeling van de Commissie, die de doelstelling bevat om het aantal werkgerelateerde ongevallen terug te dringen, en die bijzondere aandacht heeft voor kleine en middelgrote ondernemingen, verdient onze onverdeelde steun en aanmoediging. Maar we mogen ook beroepsziekten niet uit het oog verliezen. Zij ondermijnen niet alleen de gezondheid en de productiviteit van de werknemers, maar betekenen bovendien een enorme kostenpost voor de bedrijfswereld en de maatschappij als geheel omwille van de daaraan verbonden kosten voor de sociale zekerheid en gezondheidszorg.

In het verslag, dat een weergave is van het bovenstaande, vragen we de Commissie ervoor te zorgen dat beroepsziekten, en dan vooral werkgerelateerde vormen van kanker, op een correcte manier vastgesteld en behandeld worden en dat er doelstellingen geformuleerd worden om het aantal gevallen terug te dringen. Daarnaast vragen we ook gedetailleerde actieplannen die een engagement inhouden op het vlak van tijd en financiële middelen.

Behalve het voornemen om het aantal ongevallen met 25 procent terug te dringen, lijken er mij weinig opvolgbare en meetbare doelstellingen te zijn geformuleerd. De belangrijkste actievoorstellen die geformuleerd worden in mijn verslag zijn onder andere het belonen en bestraffen van het al dan niet naleven van de huidige wetgeving. Zo zouden de lidstaten een goed beleid inzake veiligheid en gezondheid op het werk kunnen belonen door bepaalde bedrijven financieel te stimuleren met bijvoorbeeld een belastingvermindering of voorrang bij aanbestedingen. Er zou ook een bonus-malussysteem kunnen worden ingebouwd bij verzekeringen. Maar daarnaast wil ik ook strengere sancties opgelegd zien aan werkgevers van slechte wil die de gezondheid en veiligheid van hun werknemers naast zich neerleggen. Ook lidstaten die de huidige wetgeving inzake veiligheid en gezondheid aan hun laars lappen, moeten vaker geconfronteerd worden met een inbreukprocedure.

Een veiligheids- en gezondheidsstrategie moet natuurlijk in de eerste plaats aandacht hebben voor de personen die het hoogste risico lopen. Dan heb ik het onder andere over migrerende werknemers, die vaak uitgebuit worden, maar ook over jonge en oudere werknemers, die bijzondere aandacht nodig hebben, en ook over mindervalide werknemers. Het is van het grootste belang dat de kaderrichtlijn van 1989 zeer strikt wordt toegepast op deze groepen en ook op andere werknemers die vaak worden vergeten, zoals werknemers in de landbouw en de gezondheidszorg. Het is essentieel dat de lidstaten rekening houden met deze mensen bij het opstellen van hun strategie. We hebben een kaderrichtlijn nodig over spier-pees-botaandoeningen om een antwoord te kunnen bieden op problemen zoals lage rugpijn en andere aandoeningen aan de onderrug, die uiteindelijk ook een vorm zijn van RSI – overbelasting door herhaalde bewegingen.

Er zijn nog heel wat andere kwesties die ik zou willen aankaarten, maar aangezien we in tijdnood komen luister ik nu met plezier naar de meningen van andere collega’s en de Commissie.

  Stavros Dimas , lid van de Commissie. − (EL) Mevrouw de Voorzitter, geachte leden van het Europees Parlement, allereerst wil ik mevrouw Willmott danken voor het uitstekende verslag dat zij heeft opgesteld over de communautaire strategie voor gezondheid en veiligheid op het werk.

De Commissie geeft in haar beleid hoge prioriteit aan gezondheid en veiligheid op het werk en kan zich vinden in een groot aantal van de door u gedane aanbevelingen.

Ik zou dan ook willen benadrukken dat dit een communautaire strategie moet worden, en niet slechts een strategie van de Commissie. Dit is werkelijk de enige manier om deze fundamentele en ambitieuze doelstelling te verwezenlijken, namelijk een voortdurende en blijvende vermindering van beroepsongevallen en –ziekten. We zullen er daarom ook vooral op letten dat zoveel mogelijk partijen op politiek, operationeel en institutioneel niveau bij onze strategie worden betrokken.

Om het strategische doel van de Commissie te kunnen bereiken om het aantal beroepsongevallen in de Europese Unie in de periode 2007-2012 met 25 procent te verminderen, is inderdaad een actieve participatie en inzet nodig van zowel de overheidsinstanties als de sociale partners, die op de werkplek verantwoordelijk zijn voor het voorkomen van ongevallen.

Het is van groot belang om te onderstrepen dat de lidstaten met de goedkeuring van de verordening van de Raad van 25 juni 2007 de verplichting zijn aangegaan om, in samenwerking met de sociale partners, strategieën voor gezondheid en veiligheid op het werk te ontwikkelen en toe te passen die aangepast zijn aan de nationale situaties, en om daarnaast nationale, meetbare streefdoelen vast te stellen voor het terugdringen van ongevallen op het werk en het voorkomen van beroepsziekten, met name in sectoren waar de cijfers boven het gemiddelde liggen.

De Commissie is bijzonder verheugd over de reactie van het Europees Parlement op haar mededeling en over de steun die zij krijgt voor de algemene prioriteiten en actielijnen van die mededeling.

Ik heb kennis genomen van de zorgen van het Parlement wat betreft de noodzaak van een adequate planning en middelenverdeling en wat betreft de evaluatie van de vorderingen en het indienen van voortgangsverslagen met betrekking tot de doelstellingen van de strategie.

De Commissie zal op het scorebord voor de communautaire agenda nadere gegevens verstrekken en een overzicht geven over de exacte planning van de specifieke maatregelen die op communautair niveau zullen worden genomen. We zullen ons ook verzekeren van de medewerking van het Raadgevend Comité voor veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats, in het kader van een tripartiete uitwisseling van informatie over de inhoud van de nationale strategieën, de streefdoelen, de genomen maatregelen en de controle op de geboekte vooruitgang. Het Parlement zal tijdig op de hoogte worden gesteld van de resultaten van deze procedure.

Wat betreft uw verzoek om een herziening van Richtlijn 91/383/EG van de Raad zou ik de geachte leden van het Europees Parlement willen meedelen dat de diensten van de Commissie momenteel bezig zijn de situatie in verschillende lidstaten te analyseren op basis van een door een externe adviseur uitgevoerde studie. In 2008 zal een hierover een verslag worden opgesteld, en de Commissie zal in haar beslissing over verdere maatregelen op dit gebied rekening houden met de conclusies van dat verslag.

Wat betreft uw verzoek om een herziening van Richtlijn 92/85/EG van de Raad zou ik u willen meedelen dat de diensten van de Commissie, na raadpleging van de Europese sociale partners over mogelijke wijzigingen van deze richtlijn, inmiddels een effectbeoordeling uitvoeren om te bekijken welke gevolgen bepaalde wijzigingen in de richtlijn zullen hebben. Mocht de Commissie na afronding van de effectbeoordeling besluiten een herzieningsvoorstel in te dienen, zal de Commissie zo’n voorstel naar alle waarschijnlijkheid in 2008 goedkeuren.

Ik ben het met u eens dat het noodzakelijk is om in de komende periode voor een betere handhaving van de communautaire wetgeving inzake gezondheid en veiligheid op het werk te zorgen, met name in het midden- en kleinbedrijf. Hiertoe moeten we gebruik maken van een combinatie van maatregelen waarbij op evenwichtige wijze de nadruk wordt gelegd op zowel de verantwoordelijkheid van de werkgevers als de participatie van werknemers.

Wat betreft gezondheid op het werk verwacht ik dat met de nieuwe strategie een verdere stap zal worden gezet in de richting van de totstandbrenging van een gezondere werkomgeving in de hele EU, waarin aan de behoeften van een ouder wordende beroepsbevolking tegemoet wordt gekomen en kwetsbare groepen volledige bescherming genieten. De Commissie zal haar inspanningen ten behoeve van een adequate definitie van gezondheidsindices en andere statistische maatregelen versterken om ervoor te zorgen dat er een afdoende controle plaatsvindt op gezondheidsrisico’s op de werkplek.

Wij zijn ervan overtuigd dat de in de communautaire strategie 2007-2012 vastgestelde prioriteiten en de prioriteiten van het verslag waaraan u vandaag uw goedkeuring zult hechten, de weg zullen vrijmaken voor veiligere en gezondere werkplekken in de Europese Unie.

  Edit Bauer, rapporteur voor advies van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid. − (EN) Mevrouw de Voorzitter, de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid wil ten eerste benadrukken dat de belangrijkste werkgerelateerde gezondheidsproblemen bij vrouwen spier-pees-botaandoeningen en psychologische problemen zijn. Anderzijds benadrukt de commissie dat, hoewel het belangrijk is om de risico’s voor mannen en vrouwen te onderzoeken en daarvoor gepaste maatregelen te treffen, het niet de bedoeling kan zijn om terug te grijpen naar een beleid dat vrouwen uitsluit met het oog op hun bescherming. Het is evenmin de bedoeling om banen te creëren die specifiek zijn gericht op mannen of vrouwen.

Hoewel de communautaire richtlijnen voor veiligheid en gezondheid op de werkplek genderneutraal zijn, wil ik toch benadrukken dat dit geen reden mag zijn om op het vlak van preventie en onderzoek de risico’s voor de gezondheid en veiligheid van vrouwen op het werk te onderschatten en te verwaarlozen in vergelijking met de risico’s voor de gezondheid en veiligheid van mannen.

Werkende mannen en vrouwen in de Europese Unie worden blootgesteld aan uiteenlopende risico’s op het werk: chemische, fysische en biologische agentia, slechte ergonomische omstandigheden, een verscheidenheid aan mogelijke ongevallen en risico’s voor de veiligheid, in combinatie met een aantal psychosociale factoren. Mannen en vrouwen vormen dus geen homogene groep. Daarom moeten de maatregelen en strategieën om de veiligheid en gezondheid op het werk te verbeteren specifiek afgestemd zijn op de werkplek in kwestie, rekening houdend met het feit dat sommige factoren niet dezelfde invloed hebben op vrouwen als op mannen.

Ook willen we de aandacht vragen voor nieuwe risicofactoren op het werk, zoals ongewenst gedrag, geweld en pestgedrag van klanten. Dat komt vaak voor in de openbare sector, waar vooral vrouwen werken. Om af te sluiten, wil de commissie voorstellen om het concept van gevaar, risico’s en preventie op te nemen in het leerplan van scholen en het onderwijssysteem als geheel, om op een doeltreffende manier een sterke en duurzame cultuur van veiligheid en gezondheid op te bouwen.

  Thomas Ulmer, namens de PPE-DE-Fractie. – (DE) Mevrouw de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dames en heren collega’s, ik wil mevrouw Willmott mijn dank uitspreken voor de faire en goede samenwerking in de Commissie. Het verslag weerspiegelt de hoge prioriteit die in de 27 lidstaten van de Europese Unie aan het thema gezondheid en veiligheid op het werk wordt toegekend. De essentiële voorzorgsmaatregelen worden benadrukt en op hun waarde getoetst. De kosten voor de ongevallenpreventie en de veiligheid zijn hoog, maar ik wil er hier nog eens duidelijk op wijzen: gezondheid is onbetaalbaar. Het is belangrijk dat de voorschriften in alle lidstaten worden omgezet en toegepast, en dat de Europese Unie, liever dan straffen uit te delen, de lidstaten bij de omzetting van deze richtlijn helpt en hun advies aanbiedt.

Ik ben van mening dat we bijzondere aandacht aan het midden- en kleinbedrijf moeten besteden, dat op dit gebied ondersteuning nodig heeft om concurrerend te kunnen blijven. We verzoeken de Commissie in dit verband om, waar nog niet aanwezig, de passende randvoorwaarden voor het midden- en kleinbedrijf tot stand te brengen, en om deze voorwaarden daar te verbeteren waar ze al aanwezig zijn. De bescherming van de werknemers mag niet afhankelijk zijn van het land waarin ze werken of de omvang van hun bedrijf.

In de korte tijd die mij blijft wil ik slechts een paar punten opsommen die van bijzonder belang zijn, zoals de betere bescherming tegen hepatitis en AIDS en de voortzetting van de systematische verwijdering van asbest op de werkplek, hoe omslachtig en duur dit ook mag zijn. Hier moeten we vooral aandacht aan hepatitis B besteden, in het bijzonder bij personen die van beroepswege een hoger risico hebben om besmet te raken met hepatitisvirussen, dus personeel in de gezondheidszorg, in de verpleging en EHBO’ers.

In het kader van de EHBO moeten we in veel lidstaten ook rekening houden met vrijwilligers die naast hun dagelijks beroep onbezoldigd bij rampendiensten, ambulancediensten en brandweren werkzaam zijn. Ik geloof dat het zeer belangrijk was dat het verslag zich sterk op het gestelde thema heeft geconcentreerd en niet is ingegaan op allerlei voorbeelden die wellicht op veel gebieden tot een voorbarig oordeel hadden geleid.

Dank u wel voor de vruchtbare samenwerking! De PPE-DE-Fractie onderschrijft het verslag.

  Pier Antonio Panzeri, namens de PSE-Fractie. – (IT) Mevrouw de Voorzitter, dames en heren, op 6 december 2007 zijn bij een ongeval in de ThyssenKrupp-fabriek in Turijn zeven werknemers om het leven gekomen. Dit uiterst ernstige incident toont eens te meer aan dat het veiligheidsprobleem bij lange na niet is opgelost.

De tragedie van Turijn werpt nog een kwestie op die in dit Parlement aan de orde dient te worden gesteld. Men zou verwachten dat deze multinational zich behoorlijk gedraagt, maar dat blijkt niet zo te zijn. Berichten in de Italiaanse pers van gisteren maken gewag van een vertrouwelijk document dat na de tragische brand in de staalfabriek door een senior manager van ThyssenKrupp is opgesteld. In dit document, dat door de rechtbank in beslag is genomen, worden de na het ongeluk geïnterviewde overlevenden afgeschilderd als werknemers die in de media de held en de ster uithangen. Deze beschuldiging is ronduit een schande.

Het is van belang dat het Parlement, en ook de commissaris, zonder allerlei formaliteiten uiting geven aan hun verontwaardiging over ThyssenKrupp. Wat er in Turijn is gebeurd, gebeurt in zekere zin overal en getuigt, evenals het uitstekende verslag-Willmott, van de noodzaak zich in te zetten voor een daadwerkelijke vermindering van het aantal ongelukken en sterfgevallen op het werk.

  Elizabeth Lynne, namens de ALDE-Fractie. – (EN) Mevrouw de Voorzitter, het is een zeer goed verslag en ik dank de rapporteur voor de goede samenwerking.

Met tevredenheid stel ik vast dat het verslag pleit voor een betere naleving van de huidige richtlijnen en bovendien aandringt op een beter toezicht. Het heeft namelijk geen zin dat de lidstaten vol vuur spreken over een betere naleving, en dan, zoals het vaak gebeurt wanneer het gaat over veiligheid en gezondheid, aandringen op nog meer wetgeving terwijl wetenschappelijk en medisch bewijs aantoont dat er niet in die mate een risico aanwezig is.

Een kwestie waar wel wetgeving voor nodig is − die we al gevraagd hebben in 2005 − is het voorkomen van de meer dan een miljoen prikaccidenten die zich elk jaar voordoen bij gezondheidswerkers in de hele EU. Hoe verschrikkelijk moet het niet zijn om na een prikaccident te moeten wachten op uitsluitsel of je een ernstige infectie zoals HIV of hepatitis B hebt opgelopen!

De Commissie moet onze oproep beantwoorden en werk maken van een wijziging van de richtlijn biologische agentia 2000. In sommige gevallen is het uitwisselen van goede praktijken en ervaringen waarschijnlijk al voldoende. Daarom ben ik blij dat mijn amendementen over infecties in de sector van de gezondheidszorg werden aangenomen. Infecties zoals MRSA bedreigen niet alleen patiënten in ziekenhuizen, maar ook het ziekenhuispersoneel. Het aantal infecties verschilt bovendien van lidstaat tot lidstaat. In het Verenigd Koninkrijk komen bijvoorbeeld tien keer zo veel infecties voor als in Nederland. We moeten zien te achterhalen hoe dat komt, en hoe we van elkaar kunnen leren. Daarom heb ik in een van mijn aangenomen amendementen gezegd dat er in de hele Europese Unie een uitwisseling van goede werkwijzen en ervaringen op het vlak van infecties in de gezondheidszorg moet komen en dat het regelmatig onderzoeken van gezondheidswerkers aangemoedigd moet worden.

  Sepp Kusstatscher, namens de Verts/ALE-Fractie. – (DE) Mevrouw de Voorzitter, allereerst wil ik ook de rapporteur, mevrouw Willmott, voor haar uitstekende werk bedanken, maar vooral ook voor haar grote bereidheid tot compromissen. Meer dan 160 000 doden en ongeveer 300 000 arbeidsongeschikten per jaar in de EU door arbeidsongevallen en door beroepsziektes. Dat is teveel! In onze maatschappij, waar de mens vaak alleen als productiefactor wordt beschouwd, wordt de menselijke kant van dit probleem veel te weinig benadrukt. De staat – dat wil zeggen de wetgevers en regeringen – moet ervoor zorgen dat de economische actoren die zich uitsluitend door winstbejag laten leiden, ook voor de sociale kosten van deze uitbuiting opkomen. Alleen zo kan ervoor worden gezorgd dat veiligheid en gezondheid op het werk de nodige prioriteit krijgen.

In de publieke opinie wordt meer aandacht besteed aan arbeidsongevallen dan aan de grote verscheidenheid aan beroepsziektes. Hier moeten we ons meer en sterker inspannen om het evenwicht te herstellen. Verbeteringen kunnen alleen worden bereikt wanneer we beter opletten, d.w.z. door middel van inspecties en analyses, evenals door het vastleggen van exacte doelstellingen ter voorkoming van beroepsziektes, met inbegrip van nieuwe ziektes die een risico vormen voor degenen die op het gebied van de nanotechnologie werkzaam zijn.

  Derek Roland Clark, namens de IND/DEM-Fractie. – (EN) Mevrouw de Voorzitter, als we dit verslag over gezondheid en veiligheid op het werk aannemen, dan komt er nog meer bureaucratische rompslomp bij, net nu ik dacht dat de Commissie dit trachtte te verminderen!

Zieke of geblesseerde werknemers kosten bedrijven veel tijd en geld, daarom moeten die bedrijven hun prijzen opdrijven. In een Europese Unie met vrij verkeer van goederen en diensten is er meer concurrentie. Bedrijven die niet goed zorgen voor hun werknemers, zullen bijgevolg minder goede zaken doen. Aan werknemers die thuis blijven door ziekte moeten er ook sociale uitkeringen betaald worden, wat leidt tot een nog grotere prijsstijging. Een bedrijf heeft er dus alle belang bij om zijn werknemers gezond te houden.

Goede ideeën verkopen zichzelf, dus daar moeten we ons geen zorgen over maken. Dan moet er natuurlijk wel een vrije markt zijn. Maar ja, als u, zoals bepaalde leden van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken, denkt dat deze situatie zal leiden tot de wet van de jungle, dan is er nog een andere ziekte waar u rekening mee moet houden. Want blijkbaar zijn lidstaten die voorstander zijn van een vrije markt dan klaar voor de psychiatrie.

  Jean-Claude Martinez (NI) . – (FR) Mevrouw de Voorzitter, na de zelfmoord van de werknemers van Renault en Peugeot in Frankrijk en de duizenden gevallen van longkanker bij werknemers die in aanraking gekomen zijn met asbest, is het duidelijk dat er een probleem is met de gezondheid op het werk.

De Europese Commissie wil handelen en presenteert nu een mededeling met een strategie voor de gezondheid, maar als je de tekst leest, krijg je de indruk dat het gaat om een resolutie van Walt Disney, opgesteld door Sneeuwwitje en de zeven dwergen. Alles is inderdaad heel klein uitgevallen. In paragraaf 35 van de resolutie staat dat we een gezonde levensstijl op het werk moeten aanhouden; in paragraaf 29 staat dat bezoeken aan de arts vermeden moeten worden; paragraaf 54 zegt dat er brandblusapparaten aanwezig moeten zijn; in paragraaf 49 staat dat stress niet goed is voor de gezondheid en in overweging d) ontdekt men dat in de bouwsector meer dodelijke ongevallen voorkomen dan in de algemene bestuursfuncties van de Europese Unie.

Gelukkig geeft de rapporteur van de Commissie industrie, onderzoek en energie nog enkele oplossingen, in de vorm van een psycholoog en een aalmoezenier voor elke vijfhonderd werknemers.

Eigenlijk wordt er niets gezegd over de oorzaken van ziekte op het werk. Er zijn drie oorzaken. Ten eerste, de ideologie van het verminderen van de bescherming aan de grenzen, waardoor onze werknemers in oneerlijke concurrentie moeten treden met de slaven uit Azië. Om de concurrentie aan te gaan, volgt een race naar de productiviteit, ten koste van de gezondheid.

Vervolgens zorgt het dwaze beleid van de sterke euro voor een verminderde monetaire concurrentiekracht. De enige oplossing is om nog meer productiviteit na te streven, nogmaals ten koste van de gezondheid.

Tot slot is er de neurotische concurrentiefilosofie, de economische oorlog tussen Europa, Azië of Latijns-Amerika. En tijdens deze oorlog vallen er gewonden en doden, naast slachtoffers van ziekte of ongevallen op het werk. Met andere woorden, de Europese werknemer bevindt zich in een economische, wereldwijde arena zoals een opgejaagde en bloedende gevechtstier die tot het uiterste van zijn gezondheid gaat. De oplossing is dus om onze werknemers uit deze oneerlijke wereldwijde arena weg te halen, en daarvoor is een nieuwe douanetechnologie nodig met aftrekbare douanerechten.

  Romano Maria La Russa, rapporteur voor advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie. − (IT) Mevrouw de Voorzitter, dames en heren, ik zou graag een overzicht van de belangrijkste punten van deze strategie willen geven en de aanbevelingen van mijn advies willen bespreken. Het waarborgen van een gelijke mate van sociale zekerheid voor alle werknemers ongeacht de contractvorm, de bespoediging van bureaucratische procedures voor kleine en middelgrote ondernemingen en het bieden van prikkels, waaronder ook financiële prikkels, voor scholingen zijn aspecten van prioritair belang.

Het zou allesbehalve netjes zijn om het alleen over deze aspecten te hebben nu er hier terecht om uitleg en gerechtigheid wordt gevraagd naar aanleiding van verschrikkelijke tragedies zoals het ongeluk van enkele dagen geleden in Turijn waar de heer Panzeri zo-even op heeft gewezen. In de nacht van 6 op 7 december zijn zeven werknemers omgekomen tijdens een brand in de fabriek van ThyssenKrupp; de brandblussers werkten niet. Naderhand bleek dat de fabriek niet aan de veiligheidsvoorschriften voldeed! Het Europees Parlement en ik zelf kunnen er dan ook alleen maar schande van spreken.

Ik wil het gedrag van de Duitse multinational niet in algemene termen veroordelen of me zelfs ook maar voorstellen dat de fabriek, ook al is zij schuldig, de veiligheidsvoorschriften met opzet in de wind heeft geslagen om geld te sparen. Ik wil niet de ideologische argumenten onderschrijven die door sommige linkse Italiaanse vakbondsleden naar voren zijn gebracht en die, nadat zij afgelopen juni hadden gehoord dat de fabriek zou worden gesloten, zich als voorvechters van de veiligheid hebben opgeworpen en hebben verklaard dat zij verantwoordelijk waren voor en zouden toezien op de veiligheid van de fabriek. Het zou voorbarig zijn om nu al een oordeel te vellen.

Met alle respect voor de nationale bevoegdheden op dit gebied acht ik het dringend noodzakelijk dat de Europese Unie ervoor zorgt dat de wetgeving volledig worden nageleefd, in de eerste plaats door een intensivering van de werkzaamheden van het Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk, en dat de coördinatie tussen de verschillende nationale agentschappen wordt versterkt door het functioneren van het Comité van hoge functionarissen van de arbeidsinspectie te verbeteren.

  Marie Panayotopoulos-Cassiotou (PPE-DE) . – (EL) Mevrouw de Voorzitter, het lijdt geen twijfel dat gezondheid en veiligheid op het werk bijdragen tot het kwaliteitsbeheer, de economische prestatie en het concurrentievermogen en dat zij een ondersteunende rol spelen bij de ontwikkeling van de economie en bij de verwezenlijking van begrotingsdoelstellingen, ook wat betreft de begroting van de socialezekerheidsstelsels. Naast al deze technische kwesties is het ook om humanitaire redenen niet alleen noodzakelijk maar van prioritair belang om de gezondheid van werknemers te beschermen en ervoor te zorgen dat de werkomgeving veilig is.

De strategie voor de periode 2002-2006 heeft positieve resultaten opgeleverd, en de vooruitzichten voor 2007 en daarna zijn eveneens positief indien wij allen – niet alleen in de zin van Europese planning, maar ook op nationaal niveau bijdragen – tot de controle op en regeling van gezondheid en veiligheid, met name voor kwetsbare categorieën werknemers, zoals jongeren, ouderen – die wij verzoeken langer aan het arbeidsleven deel te nemen – en vrouwen, die eveneens worden opgeroepen op de arbeidsmarkt te participeren. Het arbeidsleven is heden ten dage gekenmerkt door nieuwe eisen, een breed scala aan contractvormen en toenemende zelfstandigheid, terwijl kleine en middelgrote bedrijven veelal niet de mogelijkheden van grote ondernemingen hebben om voor de nodige arbeids- en veiligheidsomstandigheden te zorgen. Daarom moeten wij allen er zorg voor dragen dat, zoals in het verslag-Willmott wordt voorgesteld, de nationale en communautaire middelen goed worden beheerd, teneinde de gewenste resultaten te kunnen bereiken.

  Maria Matsouka (PSE) . – (EL) Mevrouw de Voorzitter, allereerst zou ik collega Willmott willen feliciteren, aangezien haar verslag de ernstige lacunes in het voorstel van de Commissie grotendeels heeft opgevuld.

Waardigheid op het werk betekent gezondheid en veiligheid op het werk. Daarvoor zijn studies nodig over de preventie van beroepsrisico’s en moeten werkgevers voor preventieve medische onderzoeken zorgen. Daarvoor zijn beroepsonderwijs, opleidingen en levenslang leren nodig. Daarvoor is het nodig om gezondheid en veiligheid als centrale criteria te hanteren bij het sluiten van handelsovereenkomsten met derde landen. Maar natuurlijk is het voeren van een doorlopende sociale dialoog er een voorwaarde voor dat deze voorstellen gewicht in de schaal kunnen leggen, en we moeten vooral de fundamentele problemen aanpakken die zich op het gebied van arbeidsovereenkomsten voordoen.

Ik doel hierbij specifiek op de stijgende armoede onder werknemers, de snelle toename van inofficiële arbeidsverhoudingen en langere werktijden. Indien deze terugkeer naar “middeleeuwse” toestanden op werkgelegenheidsgebied niet met behulp van mensgerichte maatregelen kunnen worden teruggedraaid, zijn sociale conflicten onvermijdelijk.

  Adamos Adamou (GUE/NGL) . – (EL) Mevrouw de Voorzitter, de maatregelen die de Commissie voor de strategie tot het jaar 2012 heeft voorgesteld zijn over het algemeen van oppervlakkige aard en zijn er vooral op gericht geen afbreuk te doen aan het concurrentievermogen.

De doelstelling om het aantal ongelukken tegen het eind van de looptijd van de strategie met 25 procent te verminderen ziet erop het eerste gezicht indrukwekkend uit, maar is in werkelijkheid totaal ontoereikend. Het doel moet zijn om de basis te leggen voor een versterking van de interventies door overheidsinstellingen, zodat het aantal tragische ongelukken met dodelijke afloop, dat jaarlijks in de duizenden loopt, nog veel sterker wordt teruggedrongen – dit geldt ook voor het niet minder grote aantal werknemers die vanwege slechte werkomstandigheden ernstige gezondheidsproblemen oplopen. De rapporteur concentreert zich meer op gevallen van uitbuiting, waarvan bijvoorbeeld werknemers in gevaarlijke beroepstakken, vrouwen, tijdelijk personeel, immigranten en ouderen de dupe worden, en stelt strengere maatregelen tegen werkgevers voor, evenals nauwlettend toezicht.

Een van de belangrijkste bijdragen van het verslag is wellicht de bevinding dat een vast dienstverband een voorwaarde is voor de bestrijding van ongevallen op het werk en beroepsgerelateerde ziekten.

Bovendien moet, naast ongevallen, meer aandacht worden besteed aan de oorzaken achter het optreden van psychische aandoeningen, verslaving en psychologische gevaren op de werkplek.

Er is kortom vooral een veelzijdige benadering nodig waarbij rekening wordt gehouden met alle factoren die van invloed zijn op de gezondheid en de veiligheid op het werk.

  Jiří Maštálka, namens de GUE/NGL-Fractie. – (CS) Dames en heren, ik moet toegeven dat ik in vele opzichten teleurgesteld was toen ik het voorstel las voor de communautaire strategie 2007-2012 voor gezondheid en veiligheid op het werk zoals dat door de Europese Commissie in februari is ingediend. Hoewel de Commissie in deze strategie de redelijk ambitieuze doelstelling heeft geformuleerd om het aantal ongevallen op het werk met 25 procent te verminderen, omvat de strategie slechts een zeer kleine hoeveelheid concrete initiatieven en aanbevelingen om dit doel te bereiken. Bovendien is de strategie voornamelijk op ongevallen op het werk, die natuurlijk maar één aspect vormen van beroepsgerelateerde gezondheidsproblemen. Beroepsziekten worden enigszins verwaarloosd. Mijns inziens betekent dit een stap terug.

Aan de andere kant spreek ik mijn dank en felicitaties uit aan het adres van mevrouw Willmott voor haar verslag over deze strategie. Anders dan het document van de Commissie bevat dit verslag vele concrete voorstellen en aanbevelingen over de vraag hoe op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk betere resultaten kunnen worden geboekt. Ik ben verheugd dat de rapporteur tevens benadrukt dat kanker als een beroepsziekte moet worden gedefinieerd en als zodanig in de statistieken moet worden opgenomen om streefdoelen te kunnen opstellen voor het terugdringen van deze ernstige ziekte. Tot dusver wordt slechts vijf procent van de gevallen van kanker die het gevolg zijn van beroepsomstandigheden als beroepsziekten geclassificeerd.

Mijn amendement over de noodzaak van gratis toegang tot technische documenten en normen, dat ik in de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken heb ingediend, is tot mijn grote vreugde aangenomen. De toegang tot dergelijke normen en documenten is een probleem waar werknemers in vele lidstaten mee te kampen hebben en dat behoort te worden opgelost.

  Kathy Sinnott (IND/DEM) . – (EN) Mevrouw de Voorzitter, als we ongevallen op het werk willen voorkomen, dan moeten we weten hoe ze veroorzaakt worden. We kunnen uiteraard niet alle ongevallen en bijna-ongevallen analyseren, maar neem nu dit voorbeeld: een 19-jarige Ier kwam om het leven tijdens bouwwerken omdat er zware Europese schepbladen gemonteerd waren op zijn veel lichtere Japanse bulldozer. Zijn dood werd geregistreerd als een dodelijk werkongeval en de Ierse autoriteit voor veiligheid en gezondheid ging niet dieper op de zaak in. Hoe redden we de volgende persoon die rijdt met een tractor voorzien van het verkeerde materiaal als we niet van dit soort voorvallen op de hoogte zijn?

We kunnen niet alles onderzoeken, maar we kunnen wel alle ongevallen met fatale afloop of blijvend letsel onder de loep nemen en dan vooral in de meest gevaarlijke sectoren zoals de landbouw, de visserij en de bouw- en transportsector. We moeten de zaak herleiden tot de essentie zodat we praktische maatregelen kunnen treffen. Naast risicoberoepen zijn er trouwens ook extra kwetsbare groepen van werknemers, zoals ouderen, mindervaliden en mensen die de taal van hun huidige werkgever niet beheersen.

  Luca Romagnoli (NI) . – (IT) Mevrouw de Voorzitter, dames en heren, in de eerste plaats wil ik mijn medeleven betuigen met de werknemers die zijn getroffen door de tragedie in Turijn. Ik ben van mening dat het als een paal boven water staat dat er in Italië teveel doden vallen door ongevallen op het werk, omdat niet genoeg wordt ondernomen om dergelijke ongevallen te voorkomen en de geldende regels na te leven.

De ondernemingen, de vakbonden en de inspectieorganen zijn hiervoor in gelijke mate verantwoordelijk. Zo zijn er ondernemingen die illegale werknemers, met name uit landen buiten de EU, in dienst nemen, of fabrieken zoals ThyssenKrupp die gekenmerkt zijn door een arrogantie die we uit het klassieke industriële tijdperk kennen; voorts zijn er diegenen die voor de belangen van de werknemers zouden moeten opkomen, maar die dergelijke situaties vaak toelaten of door de vingers zien, in plaats van waakzaam te zijn en tekortkomingen van het veiligheidssysteem aan de bedrijfsleiding te melden; en tenslotte zijn er de arbeidsinspectie en andere organen die met controle en toezicht zijn belast en vaak weinig initiatief ontplooien.

We moeten de veiligheid op het werk in de EU bevorderen, en wat dat betreft is het verslag-Willmott veel bevredigender dan het voorstel van de Commissie. Wanneer we het over werk en de industrie hebben moeten we ons mijns inziens niet beperken tot het waarborgen van mededinging en concurrentievermogen.

  Iles Braghetto (PPE-DE) . – (IT) Mevrouw de Voorzitter, dames en heren, nog steeds vallen er doden op het werk. In een omgeving waarin de mens eigenlijk blijk zou moeten kunnen geven van zijn vermogen om de materie met kracht en creativiteit naar zijn hand te zetten, zijn kennis uit te breiden en in zijn levensonderhoud te voorzien, hebben we maar al te vaak te maken met dodelijke ongevallen en gevaren voor lijf en leden.

Daarom heerst er in de publieke opinie in Italië woede en verontwaardiging over de dood van zeven werknemers als gevolg van de brand in de fabriek van ThyssenKrupp in Turijn in december vorig jaar. En daarom moeten we ons afvragen wat er in die fabriek mis was, zodat we in de toekomst dergelijke ongelukken kunnen voorkomen. Wij zijn verantwoordelijk voor tekortkomingen op welke werkplek dan ook.

Heden ten dage bestaat er sterk ontwikkelde wetgeving om in Europa een passend preventief beleid te ondersteunen, de verplichtingen van ondernemingen te definiëren en nieuwe beroepsziekten aan te pakken. Maar het ontbreekt aan adequate controles, aan inspecties ter waarborging van de naleving van die wetgeving en aan personeel en financiële middelen. Er is nog steeds geen cultuur waarin het belang van rigoureuze preventiediensten wordt erkend, waarin preventie als continu proces in plaats van als eenmalige actie wordt gezien, waarin een doorlopende dialoog tussen de betrokkenen tot stand wordt gebracht om hoge veiligheidsnormen te ontwikkelen en waarin het optreden van nieuwe psychosociale aandoeningen kan worden vastgesteld.

Afsluitend ben ik tevens van mening dat we opnieuw moeten buigen over het thema van het groenboek over de sociale verantwoordelijkheid van bedrijven, die een logisch en innoverend onderdeel zou moeten vormen van de inspanningen ter vermindering van beroepsongevallen en beroepsziekten.

  Richard Falbr (PSE) . – (CS) Allereerst zou ik mevrouw Willmott willen danken voor haar zeer zorgvuldig opgestelde verslag. De Commissie heeft verklaard het aantal ongevallen op het werk met 25 procent te willen verlagen. Ik denk niet dat dit mogelijk zal zijn. Er zijn niet genoeg arbeidsinspecteurs, en zij beschikken niet over voldoende middelen om iets te veranderen. De invloed van de vakbonden wordt constant ingeperkt; in vele landen zijn zij niet meer bij onderzoeken naar ongevallen op het werk en de bestrijding van de gevolgen daarvan betrokken. Daarnaast is de tewerkstelling van werknemers via uitzendbureaus een ware jungle, en bovendien worden werknemers gedwongen tot een steeds grotere flexibiliteit wat betreft hun werktijden. Langere werktijden leiden tot een hoger risico op ongelukken.

  Ewa Tomaszewska (UEN) . – (PL) Mevrouw de Voorzitter, de ontwerpresolutie vestigt de nadruk op de sociale verantwoordelijkheid van ondernemingen voor de gezondheid en veiligheid op het werk en besteedt tegelijkertijd voldoende aandacht aan de kwestie van de eerlijke concurrentie. In de tekst wordt ook veel belang gehecht aan de dialoog tussen de sociale partners, in het bijzonder aan de rol van de vakbonden met het oog op het verbeteren van de veiligheid in de werkomgeving.

De ontwerpresolutie wijst tevens op de nood aan een specifieke behandeling voor kleine en middelgrote ondernemingen in de strategie ter bevordering van de gezondheid en veiligheid op het werk, evenals op de noodzaak om werknemers permanent bij te scholen. De meeste arbeidsongevallen gebeuren met beginnende werknemers zonder ervaring en met personen die na het werk te weinig tijd hebben om uit te rusten.

De tekst bevat een aantal belangrijke opmerkingen over de rehabilitatie en integratie in de werkomgeving van personen die na een ongeval terug aan het werk gaan. Hij roept daarnaast op om personen die aan kanker lijden niet te discrimineren wat betreft de toegang tot arbeidsvoorzieningen. Ik zou de rapporteur van harte willen feliciteren.

  Jacek Protasiewicz (PPE-DE) . – (PL) Mevrouw de Voorzitter, we voeren in dit Parlement al jaren een debat over de Europese strategie voor de arbeidsmarkt. Over welke richting onze werkzaamheden moeten uitgaan, lopen de meningen sterk uiteen. Sommige Parlementsleden zijn voorstander van een verregaande harmonisatie van het arbeidsrecht, terwijl anderen de stelling verdedigen dat de natuurlijke diversiteit van de Europese arbeidsmarkten van voordeel is voor de economie van de Europese Unie.

Zoals u weet, kan ik me eerder in dit tweede standpunt vinden, maar met één fundamentele uitzondering, namelijk de regelgeving inzake gezondheid en veiligheid op het werk. Naar mijn mening is een actief optreden van de communautaire instellingen op dit gebied zowel gerechtvaardigd als noodzakelijk.

Sinds de laatste uitbreidingen van de Europese Unie zijn de verschillen in arbeidsomstandigheden tussen de lidstaten nog verder toegenomen. Deze verschillen zijn zowel plaats- als omgevingsgebonden, aangezien het aantal arbeidsongevallen en werkgerelateerde ziekten in alle landen opmerkelijk hoger ligt voor bepaalde categorieën werknemers, zoals arbeidsmigranten, jonge en oudere werknemers. Ik wil hiermee niet suggereren dat deze groepen opzettelijk en bewust gediscrimineerd worden. Dit probleem is veeleer het gevolg van een gebrek aan opleiding en ervaring. Daarom is het des te belangrijker dat we net voor deze werknemers passende arbeids- en veiligheidsvoorwaarden in het leven roepen.

Ik zou tevens willen benadrukken dat we vaststellen dat het, ongeacht de lidstaat, in bepaalde sectoren als de bouw, de landbouw en het transport moeilijker is om aan de strengste veiligheidsnormen voor de werkomgeving te voldoen. Het is zo dat in deze sectoren vooral kleine en middelgrote ondernemingen actief zijn. Door hun financiële, organisatorische en wettelijke mogelijkheden is het voor deze bedrijven moeilijker om zich aan te passen aan de hoge gezondheids- en veiligheidsnormen. Het zijn net deze bedrijven die dringend nood hebben aan ondersteuning, zowel van de Europese Unie en de communautaire instellingen als van de regeringen van de lidstaten. Het gaat hierbij niet alleen om sancties en een verscherpt toezicht. Deze instrumenten, die uiteraard noodzakelijk zijn, zouden moeten worden aangevuld met investeringen in opleidingen voor zowel werknemers als werkgevers en met financiële steun voor een betere en veiligere uitrusting op de werkplek.

  Gabriela Creţu (PSE) . – (RO) Wij zijn verheugd over de goede voornemens van de Commissie, maar wij twijfelen eraan of die ook om te zetten zijn.

Er zijn nauwkeurige statistieken inzake beroepsziekten nodig om het effect van het beleid te maximaliseren en de werknemers te beschermen. De beschikbare gegevens zijn onvolledig: ofwel worden bepaalde fenomenen fout ingeschat of er wordt voorbijgegaan aan de feiten. Vooral vrouwen zijn het slachtoffer van deze tekortkomingen, voornamelijk omdat zij vaker in een informele, “grijze” economie werkzaam zijn.

In deze sector worden de effecten van de werkomstandigheden op de gezondheid helemaal niet geregistreerd. Het bestaande wetgevingskader gaat uit van een benadering die de nadruk legt op ongelukken en risico’s in de zogenaamde “zware”, door mannen gedomineerde bedrijfstakken.

Wij verzoeken de Commissie meer aandacht te besteden aan de verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke werknemers en een evaluatie uit te voeren van de beschikbaarheid van naar geslacht uitgesplitste gegevens en van gegevens betreffende de langetermijneffecten en psychologische gevolgen van werk.

Om ons verzoek te concretiseren zouden wij u willen uitnodigen om eens een textielfabriek te bezichtigen. Het gezichtsvermogen en het gehoor kunnen aanzienlijke schade oplopen, en hart- en vaatziekten komen er veelvuldig voor. De statistieken gaan voorbij aan deze situatie. Dit is de “lichte” industrie, waar de meeste werknemers vrouwen zijn en de lonen onder andere laag zijn omdat er zogenaamd geen risico’s aan zulk werk zijn verbonden. De huidige statistieken bevestigen op die manier de van oudsher bestaande verschillen tussen mannen en vrouwen, met inbegrip van de genderkloof inzake beloning.

  Harald Ettl (PSE) . – (DE) Mevrouw de Voorzitter, een communautaire strategie voor gezondheid en veiligheid op het werk is absoluut noodzakelijk. Terwijl met betrekking tot de bescherming van werknemers op technisch gebied duidelijke successen worden geboekt, brengt de razendsnelle verandering van de arbeidswereld nieuwe risico’s met zich mee. Dat aan het werk met nieuwe chemische stoffen nieuwe problemen en gevaren van verbonden, spreekt vanzelf.

Maar vooral de stijgende prestatiedruk waardoor het werk heden ten dage steeds meer is gekenmerkt, veroorzaakt niet alleen lichamelijke maar ook psychische klachten. Onzekere betrekkingen en angst voor werkloosheid leiden tot psychosociale problemen. Daardoor ontstaat agressiepotentieel, terwijl bijkomende stressfactoren tot psychisch geweld leiden en pesterijen op het werk aan de orde van de dag zijn.

Vooral het midden- en kleinbedrijf is gevoelig voor dit soort tijdverschijnselen, wanneer er niets aan wordt gedaan in de vorm van voorlichting, toezicht en scholing. Daarom is deze resolutie van groter belang dan veelal wordt gedacht. Ik feliciteer de rapporteur met haar verslag.

  Paul Rübig (PPE-DE) . – (DE) Mevrouw de Voorzitter, aan gezondheid op het werk moet prioriteit worden gegeven. De gebouwen van het Parlement in Brussel en Straatsburg zijn werkplekken waar in dit opzicht nog veel te doen is. Als ik alleen al de omgevingstemperatuur in deze zaal neem, kunnen we al bijna praten over een gevaar voor de gezondheid. Bovendien geloof dat het zinvol is om een goed voorbeeld te geven.

Ik zat een paar maanden geleden opgesloten in een hotel in Griekenland, waar rondom het hotel een bosbrand woedde. En ik moet zeggen dat dit hotel – een klassiek voorbeeld voor het midden- en kleinbedrijf – zich op uiterst voorbeeldige wijze had voorbereid op deze situatie. Wanneer niet alle veiligheidsmaatregelen in dit hotel perfect gepland, goed geregeld en dienovereenkomstig ook goed getraind waren geweest, dan zouden waarschijnlijk veel mensen in dit hotel het niet hebben overleefd. Daarom geloof ik dat juist zulke scholingen – die collega Ettl heeft genoemd –, zulke opleidingen en voorbereidingen op noodsituaties, van zeer groot belang zijn. Hier zouden ook stimuleringssystemen op hun plaats zijn. Zo zouden bijvoorbeeld verzekeringen de premies voor bedrijven met goed opgeleide medewerkers navenant kunnen verlagen, en van de kant van de sociale verzekeringen zouden passende scholingen kunnen worden aangeboden.

  Miroslav Mikolášik (PPE-DE) . – (SK) Als lid van het Europees Parlement en als arts juich ik het plan van de Commissie toe om ongevallen op het werk in de Europese Unie met gemiddeld 25 procent te verminderen, en ik besef dat het noodzakelijk is om in alle lidstaten, die sterk van elkaar verschillen, doeltreffendere maatregelen in te voeren.

Naast sectoren als metaal, de bouw, elektro en de bosbouw zou ik ook het gevaarlijke werk van artsen en verpleegkundigen willen benadrukken, die in hun beroep zijn blootgesteld aan grote infectierisico’s met betrekking tot ziekten als AIS, tuberculose hepatitis en andere. Tevens betreur ik het dat de vermindering van het aantal ongevallen op het werk, en met name van beroepziekten, zich niet uitstrekt tot migrerende werknemers, werknemers met tijdelijke contracten, laaggeschoolden en vrouwen in bepaalde bedrijven, zoals kleine en middelgrote ondernemingen.

Ik zou de aandacht willen vestigen op succesvolle regelingen in sommige landen die in een uitvoerige revalidatie na een ongeluk voorzien, als voorwaarde om terug te kunnen keren op de arbeidsmarkt.

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE) – (RO) Als rapporteur van de Commissie industrie, onderzoek en energie voor dit document heb ik verzocht om een actieve bevordering van de participatie van de Europese vakbonden, en ik heb de Commissie opgeroepen een wetgevingskader voor te stellen dat de sociale partners aanmoedigt om grensoverschrijdende CAO-onderhandelingen te voeren.

De Europese Commissie en de lidstaten zouden middelen ter beschikking kunnen stellen voor de opleiding van vakbondsvertegenwoordigers die speciaal worden belast met de bescherming en bevordering van de rechten van werknemers op veiligheid en gezondheid op het werk.

Tevens hebben we alle lidstaten verzocht het VN-Verdrag inzake de bescherming van de rechten van alle migrerende werknemers en hun gezinsleden te ondertekenen en te ratificeren en de hun inspanningen te coördineren ter verbetering van de toegang tot opleiding, met name voor deeltijdwerknemers en tijdelijke werknemers, opdat deze in het genot kunnen komen van duurzamere arbeidsverhoudingen.

Ik ben van mening dat de lidstaten de nodige maatregelen dienen te treffen zodat moeilijk of gevaarlijk werk als zodanig wordt erkend en zijn weerslag vindt in de sociale bescherming van werknemers tijdens het arbeidsleven en na de pensionering.

  Monica Maria Iacob-Ridzi (PPE-DE) . – (RO) De Europese strategie voor gezondheid en veiligheid op het werk is een goed initiatief van de Europese Commissie. Ik ben echter van mening dat ook verdere aspecten moeten worden onderzocht. Zoals een van de vorige sprekers reeds treffend heeft opgemerkt moeten we er rekening mee houden dat er met betrekking tot immigranten sprake is van een bijzondere situatie op de arbeidsmarkt.

Uit een recente studie van de Europese Commissie blijkt dat migranten een veel hoger risico lopen wat betreft gevaren voor de gezondheid en de veiligheid op het werk. Dit ligt zowel aan de prevalentie van zwartwerk als aan andere factoren, waaronder het gebrek aan kennis inzake sociale voorzieningen en pensioenen in de lidstaten en problemen bij het grensoverschrijdend gebruik van ziektekostenverzekeringen.

Dergelijke zaken vallen onder communautaire bevoegdheid, en de Commissie dient nauwlettend toe te zien op de toepassing van de Europese wetgeving om de onzekere situatie van migranten te verbeteren.

Bovendien zouden communautaire middelen kunnen worden gebruikt voor de opleiding van meer arbeidsinspecteurs die inbreuken op de voorschriften inzake gezondheid en veiligheid op het werk opsporen.

  Stephen Hughes (PSE) . – (EN) Mevrouw de Voorzitter, ik zou het willen hebben over prikaccidenten. Ik was namelijk in 2006 verantwoordelijk voor het verslag over dit onderwerp. Wanneer er zich een risico voordoet dat vraagt om een aanpak op Europees niveau, dan vind ik dat de Commissie daar zo snel mogelijk op moet reageren.

Ik vraag me af of de commissaris het daar mee eens is. Want als hij me gelijk geeft, dan vraag ik mij af of hij kan verklaren waarom de Commissie op het vlak van prikaccidenten een volledig jaar heeft gedaan over de eerste raadplegingsronde met de sociale partners, terwijl er tijdens de raadpleging toch maar tien antwoorden zijn geformuleerd.

Ik vraag me bovendien af of hij ons kan verzekeren dat er volgend jaar sneller gewerkt zal worden aan deze kwestie. Prikaccidenten treffen een miljoen werknemers per jaar. Dat betekent dat er ongeveer anderhalf miljoen gevallen zijn bijgekomen sinds het afwerken van het verslag in het Parlement. Kan de Commissie in de toekomst misschien iets sneller werken?

  Stavros Dimas, lid van de Commissie. − (EL) Mevrouw de Voorzitter, ik dank alle sprekers voor hun positieve opmerkingen.

Inderdaad herinnert ons elk ongeluk, elke verwonding, elk sterfgeval op het werk, zoals die in december in Turijn zijn voorgevallen, aan het feit dat er meer moet worden ondernomen ter bescherming van de werkende mannen en vrouwen in Europa. Dergelijke voorvallen herinneren ons eraan dat er meer moet worden ondernomen om ons uiteindelijke doel te kunnen bereiken: om van Europa een veiligere werkomgeving te maken.

De nieuwe strategie is er helemaal op gericht het bestaande onaanvaardbaar hoge niveau van ongelukken op het werk en beroepsziekten te verminderen.

Ik zou willen benadrukken dat, gezien de beschikbare personele middelen, kan worden gezegd dat de huidige toewijzing van personeel de Commissiediensten in staat zal stellen zich op dit gebied naar behoren van hun taken te kwijten. In het kader van de algehele inzet van personeel op het gebied van werkgelegenheid en sociale zaken zal de Commissie de werklast op de verschillende gespecialiseerde gebieden aan een constante evaluatie onderwerpen en zal zij de toewijzing van personeel hierop afstemmen.

Met betrekking tot de kwestie van prikaccidenten zou ik willen zeggen dat wij thans een desbetreffend voorstel voor een wijziging van de richtlijn voorbereiden, dat wij in 2008 zullen indienen.

Ik wil dit Huis nog eens danken voor de discussie en voor de goedkeuring van het verslag van mevrouw Willmott.

Het Europees Parlement heeft opnieuw bewezen dat het het beginsel van gezondheid en veiligheid hoog in het vaandel heeft staan – ten behoeve van de economie, en tevens om te garanderen dat werknemers na het werk veilig en wel terugkeren bij hun dierbaren.

  Glenis Willmott, rapporteur. − (EN) Mevrouw de Voorzitter, ik dank mijn collega’s voor hun bijdragen en wil graag nog enkele zaken opmerken.

Ten eerste wil ik iets zeggen over kanker. De richtlijn betreffende carcinogene agentia moet opnieuw bekeken worden en in overeenstemming worden gebracht met de technische vooruitgang en huidige wetenschappelijke kennis op het vlak van werk. We moeten effectieve bindende grenswaarden bepalen voor stoffen die als kankerverwekkend, mutageen of schadelijk voor de voortplanting zijn ingedeeld. De grenswaarden moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijk bewijsmateriaal, en ik vraag dan ook met aandrang aan het Europees Wetenschappelijk Comité om kristallijn silica met prioriteit te onderzoeken. Aan mijn collega’s vraag ik om deze verwijzing te behouden en amendement 6 dus te verwerpen.

Ten tweede, bevat het verslag een oproep om nanotechnologie op te volgen en te onderzoeken of er gezondheidsrisico’s aan verbonden zijn. Ik vraag mijn collega’s om amendement 5, dat voorstelt om het bovenstaande te schrappen, niet aan te nemen. Ik erken wel degelijk de mogelijke voordelen van nanotechnologie, maar dergelijke technologieën nemen in die mate toe dat we de mogelijke werkgerelateerde gezondheidsrisico’s niet meer kunnen bevatten. Werknemers kunnen nanopartikels inademen of inslikken en de huid kan ermee in aanraking komen, en we mogen dus ons hoofd niet in het zand steken en weigeren te onderzoeken of er mogelijke risico’s aan verbonden zijn.

Ten derde, wil ik de Commissie er nogmaals aan herinneren dat er een aanpassing moet komen van de richtlijn betreffende de risico’s van blootstelling aan biologische agentia op het werk om de problematiek van prikaccidenten het hoofd te kunnen bieden. Dit moet als zeer dringend beschouwd worden.

Zoals eerder gezegd, is het recht op veiligheid en gezondheid een grondrecht dat deel uitmaakt van het Handvest. Er is behoefte aan een daadkrachtige Europese strategie die dit grondrecht kan waarborgen zodat alle werknemers in de hele Europese Unie voldoende beschermd zijn. Elk ongeval en elk geval van werkgerelateerde ziekte is een overtreding van de fundamentele rechten van de werknemer.

We weten allemaal dat er goede economische en zakelijke argumenten zijn voor veiligheid en gezondheid op het werk, maar nog doorslaggevender zijn de gevolgen voor de gezondheid en de levens die gered kunnen worden. Eén leven per drie en een halve minuut. Wie kan daar nu wat tegen inbrengen?

(Applaus)

  De Voorzitter . – (EL) Het debat is gesloten.

De stemming vindt vandaag, dinsdag 15 januari 2008, om 12.00 uur plaats.

Schriftelijke verklaringen (artikel 142)

  Jean-Pierre Audy (PPE-DE), schriftelijk. – (FR) Eerst zou ik graag de Europese Commissie feliciteren met haar communautaire strategie 2007-2012 op het vlak van gezondheid en veiligheid op het werk en met het werk dat onze parlementaire commissie heeft geleverd. Bijna 500 000 mensen per jaar sterven of worden blijvend invalide omwille van redenen die verband houden met het werk. We moeten blij zijn met de doelstelling van de Europese Commissie om de ongevallen op het werk gemiddeld met 25 procent terug te dringen in de Unie. Ik ben voorstander van betere acties van het Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk, gevestigd in Bilbao (Spanje). In dit dossier, en ruimer gezien in de Europese sociale constructie, vind ik het jammer dat noch in het verslag, noch in de mededeling van de Europese Commissie, de essentiële vereiste genoemd wordt van het steunen van de sociale partners. We moeten er op blijven wijzen dat zij, binnen het kader van de huidige verdragen, via artikel 137 en volgende van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (VEG) – en ook bevestigd in het verdrag van Lissabon dat momenteel wordt geratificeerd – juridische instrumenten in handen hebben gekregen voor het opzetten van een Europees sociaal recht.

  De Voorzitter . – (EL) Aan de orde is het door Csaba Őry namens de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken opgestelde verslag betreffende de toepassing van de socialezekerheidsregelingen op werknemers en zelfstandigen, alsmede op hun gezinsleden, die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen (COM(2007)0159 – C6-0104/2007 – 2007/0054(COD)) (A6-0515/2007).

  Stavros Dimas, lid van de Commissie. − (EL) Mevrouw de Voorzitter, geachte leden van het Europees Parlement, het document dat u vandaag is voorgelegd is de nieuwste verordening tot wijziging van Verordening 1408/71. Het gaat hierbij om de bekende verordening over de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels. Al meer dan dertig jaar lang vormt deze verordening de basis voor de coördinatie van de nationale socialezekerheidsstelsels. In de afgelopen jaren zijn inspanningen ondernomen om deze verordening en de bijbehorende uitvoeringsverordening te actualiseren en te vereenvoudigen. Het Parlement heeft de nieuwe Verordening (EG) nr. 883/2004 al goedgekeurd, terwijl reeds een start is gemaakt met het onderhandelingsproces over de overige instrumenten die voor de uitvoering nodig zijn, namelijk de uitvoeringsverordening en de tekst van de bijlagen. In afwachting van de inwerkingtreding van deze nieuwe wetgevingsinstrumenten is het noodzakelijk om de geldigheidsduur van Verordening 1408/71 te verlengen. Derhalve wordt u deze nieuwe technische actualisering voorgelegd. Deze actualisering heeft alleen betrekking op de tekst van de bijlagen bij de verordening en beoogt rekening te houden met wijzigingen in de wetgeving van de lidstaten.

Het is belangrijk dat deze tekst onverwijld wordt goedgekeurd zodat Verordening 1408/71 kan worden geactualiseerd, om zo de rechtszekerheid en de inachtneming van de rechten van de burgers te waarborgen.

Ik wil met name de rapporteur, de heer Csaba Őry, bedanken voor de samenwerking tussen onze beide instellingen. Zoals hij in zijn verslag duidelijk heeft vermeld zou het door een stemming over dit voorstel in eerste lezing mogelijk zijn het onverwijld goed te keuren. De amendementen zijn met dit oogmerk geformuleerd, evenals de technische wijzigingen door de Raad. Aan de andere kant heeft de rapporteur in deze fase afgezien van discussies die beter in verband met de behandeling van de uitvoeringsverordening kunnen worden gevoerd, waarbij mevrouw Lambert de rapporteur is, of in verband met de behandeling van de bijlagen, met name bijlage 11, waarbij mevrouw Bozkurt de rapporteur is.

Sommigen zouden graag de gelegenheid willen aangrijpen om in verband met dit verslag bredere kwesties aan de orde te stellen, bijvoorbeeld grensoverschrijdende gezondheidsdiensten. Ondanks de bezorgdheid omtrent dergelijke kwesties lijkt het mij niet raadzaam deze in het kader van de onderhavige technische actualisering te behandelen. De rechten van de burgers zijn meer gebaat bij een beperkte, pragmatische benadering met betrekking tot de technische actualisering. In dit verband wil ik met name mijn dank uitspreken aan de heer Őry.

De Commissie gaat akkoord met de amendementen 1 tot en met 6, 9 en 11, die de oorspronkelijke tekst in overeenstemming brengen met de algemene lijn van de Raad, en stemt in met de amendementen 7 en 8, waarin een regeling wordt geformuleerd voor een bijzonder probleem dat zich onlangs in een lidstaat, namelijk in Nederland, heeft voorgedaan sinds de hervorming van de ziektekostenverzekering. Aan de andere kant is de Commissie geen voorstander van amendement 10. De onnauwkeurige formulering van dit amendement laat het niet toe de specifieke situaties waar het op is gericht naar behoren te regelen. Het amendement druist in tegen de prioriteitsregels met betrekking tot gezinsbijslagen. Een dergelijk amendement zou verstrekkende wettelijke en economische gevolgen hebben die niet beperkt blijven tot de lidstaat in kwestie.

Ik dank u voor uw aandacht en ik wil de rapporteur nogmaals feliciteren met zijn bijdrage en zijn uitstekende medewerking.

  Csaba Őry, rapporteur. – (HU) mevrouw de Voorzitter, commissaris, staat u mij toe enige woorden te wijden aan de voor ons liggende wetgeving en het belang ervan, voordat ik mij tot de kleinere kwesties rond de nota’s van wijziging wend.

Zoals de commissaris al heeft gezegd, is het inderdaad waar, dat het hier om zeer oude wetgeving gaat. Zij is in 1971 tot stand gekomen en speelde sindsdien traditioneel een belangrijke rol binnen de EU als secundair regulerend instrument voor het fundamentele recht op de vrije keuze van werkgelegenheid. Het valt niet te ontkennen dat het in het Verdrag opgenomen recht op het vrije verkeer van werknemers weinig waard zou zijn, als burgers die in andere lidstaten werk zoeken, geen toegang zouden hebben tot de socialezekerheidsstelsels, of als de meeneembaarheid van hun rechten niet kan worden gegarandeerd.

Met betrekking tot beweging binnen de Unie mogen burgers die aanzienlijke risico’s nemen, geen nadeel ondervinden wat betreft hun sociale zekerheid en fundamentele sociale rechten. Alleen dan kan het vrije verkeer van werknemers een belangrijke rol spelen bij het egaliseren van de arbeidsmarkten binnen de Unie, wat voor de economie van de Unie nodig heeft.

Aan de andere kant dienen wij ook in te zien en op te merken dat Verordening nr. 1408, waarover we nu debatteren, haar functie alleen kan vervullen als zij constant met de nationale wetgeving wordt geharmoniseerd. Immers, de kwesties rondom sociaal beleid, werkgelegenheid en vrij verkeer van werknemers behoren tot en zijn van invloed op de nationale bevoegdheid van de lidstaten. Derhalve was en is het noodzakelijk de wetgeving van jaar tot jaar aan te passen en uit te breiden.

Deze wetgeving is van cruciaal belang, ook al lijkt het alsof wij slechts om bewoordingen discussiëren, in werkelijkheid heeft deze echter betrekking op mensen, op hun toekomstige leven en hun dagelijkse problemen. Wij hebben derhalve nog steeds een wetgevende taak, ook al weten we dat deze tekst maar voor een zeer korte tijd in werking zal treden, omdat, zoals de commissaris al heeft gezegd, de nieuwe verordening en richtlijn al tot stand zijn gekomen.

Zolang de nieuwe verordening nog niet is geïmplementeerd, is het omwille van de rechtszekerheid van belang voortdurend de bewoording aan te passen aan wijzigingen in de nationale wetgevingen. Een goed voorbeeld hiervan is het eerste voorgestelde amendement, waarbij de term “naast familielid” binnen de Hongaarse wetgeving werd aangepast in het Burgerlijk Wetboek, en het voor ons nu mogelijk is geworden ook de Europese bewoording hiervan aan te passen.

Dit had echter ook te maken met amendementen die op Nederland betrekking hadden, waarbij eveneens zeer duidelijk het lot van bepaalde groepen mensen werd geraakt. In dit geval blijkt het niet zeker of familieleden van soldaten die dienst doen in het buitenland, recht hebben op bepaalde sociale uitkeringen. Dit is duidelijk onacceptabel en dient aan de tekst te worden toegevoegd.

Wij hebben niettemin een oplossing voor dit probleem gevonden tijdens de werkzaamheden van de Commissie door het mondelinge voorstel van de Raad te aanvaarden en in de tekst op te nemen. Er is hier derhalve geen sprake van een probleem, aangezien ik van mening ben dat in het tiende voorgestelde amendement een geruststellende oplossing wordt aangedragen, omdat de Nederlandse regering middels een verduidelijkende circulaire de betrokken burgers op de hoogte heeft gebracht, en derhalve het niet meer nodig is voor het Parlement om dit amendement goed te keuren.

Er was niettemin de behoefte om samen te werken, en hiervoor wil ik graag alle deelnemers bedanken, zowel de parlementsleden die de amendementen hebben ingediend, als de collega’s in de Raad en de Commissie. Hartelijk dank voor de spreektijd, mijnheer de Voorzitter.

VOORZITTER: MARIO MAURO
Ondervoorzitter

  Ria Oomen-Ruijten, namens de PPE-DE-Fractie. – (NL) Voorzitter, mobiliteit op de arbeidsmarkt is van het allergrootste belang. Collega Őry heeft dat net al gezegd. De coördinatieverordening, die wij vandaag bespreken, brengt in feite elk jaar de aanpassingen van de wetgevingen van de nationale lidstaten in lijn.

De lidstaten zouden eigenlijk – want dan zouden zich veel probleem niet voordoen – iedere wetgeving of iedere wijziging van sociale of fiscale wetgeving moeten testen om na te gaan of deze ook Europa-proof is. Als het resultaat dan duidelijk zou zijn, dan zou men later niet tot aanpassingen hoeven te komen.

Voorzitter, met collega Őry heb ik een aantal amendementen ingediend, en ik vind eigenlijk dat iedere collega in zijn eigen lidstaat moet kijken, als de jaarlijkse aanpassing eraan komt, of al datgene wat men voordraagt in het administratieve overleg wel is afgestemd op de werkelijkheid van Europa.

Voorzitter, we hebben twee of drie amendementen voorgesteld. De eerste twee, 7 en 8, hebben betrekking op de ziektekostenverzekering van gezinsleden van militairen die in België of Duitsland wonen. De Nederlandse militairen vallen niet onder de zorgverzekeringswet, waardoor ook de gezinsleden zich niet konden verzekeren en zij zich dus moesten aansluiten bij een alsmaar duurder wordend fonds. De Nederlandse regering heeft een brief aan de Kamer geschreven, waarin ze het Europees Parlement vraagt de amendementen aan te nemen, omdat dat de snelste oplossing is.

Het derde amendement – amendement nr. 10 – betreft de Nederlandse wet op de kinderopvang. Een gezin dat woonde in Nederland en werkte aan de andere kant van de grens had geen recht op kinderopvangvergoeding. Dat is nu via een wetswijziging ook geregeld.

Dat betekent dus dat we voor heel veel mensen, dankzij ons volharden, een aantal dingen hebben bereikt. Ik dank ook alle collega’s die zich niet hebben laten afschrikken door alle argumenten van de tweede lezing, maar ons gevolgd hebben, waardoor we heel wat hebben kunnen bereiken.

  Joel Hasse Ferreira, namens de PSE-Fractie. – (PT) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, beste collega’s, in de eerste plaats wil ik rapporteur Csaba Őry feliciteren met zijn evenwichtige verslag. In de tweede plaats wil ik onderstrepen hoe belangrijk het is om de verschillende veiligheidssystemen die in de Europese Unie van kracht zijn te coördineren en te verbeteren, waarbij deze systemen waar nodig is, aangepast moeten worden. Het is volstrekt duidelijk dat een aantal amendementen die wij onmisbaar achten fundamentele discussie mogelijk maken en het daarom gemakkelijk is om het verslag van Csaba Őry in eerste lezing goed te keuren.

Het is duidelijk dat de kwesties met betrekking tot de sociale zekerheid in Europa veel verder gaan dan de problematiek die wij met dit rapport en de hiermee samenhangende regelgevingpraktijken beogen op te lossen. Maar het gaat er hier om dat de wijziging van de wetgeving inzake sociale zekerheid met een moderniserings- en aanpassingsdoel in staten zoals Ierland, Hongarije, Polen, Nederland en Oostenrijk in acht worden genomen.

Beste collega’s, naar wij weten zit er daarnaast schot in de discussie over de uitvoering van het nieuwe regelgevingsysteem en voornamelijk de onderhandelingen van de respectievelijke uitvoeringsverordeningen. Ook in dit geval juichen wij het standpunt van de rapporteur toe en zijn wij het met hem eens om slechts een beperkt aantal onmisbare amendementen te steunen. De amendementen gaan in de richting van het waarborgen van de nodige rechtszekerheid, opdat de nieuwe regelgeving zo doeltreffend mogelijk in werking kan treden. Ik was echter op de hoogte van de verwijdering van de aanpassing waar Csaba Őry naar heeft verwezen en van de reden die hij heeft uitgelegd.

Tot slot, mijnheer de Voorzitter, commissaris, collega’s, het allerbelangrijkste is om ook op het gebied van de sociale zekerheid bij te dragen aan de adequate toepassing van het recht op mobiliteit van werknemers binnen de Europese Unie. Dit is nog eens bevestigd op de top van Lissabon en gedurende 2006, het Europees Jaar van de mobiliteit. Zonder deze arbeidsmobiliteit en zonder een adequate coördinatie van het sociale zekerheidssysteem zijn de Europese werknemers in hun bewegingsmogelijkheden op de arbeidsmarkt beperkt.

  Ona Juknevičienė, namens de ALDE-Fractie. – (LT) De Universele Verklaring van de rechten van de mens waarborgt het recht van vrij verkeer en verblijf van de burgers. Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie waarborgt de vrijheid van beroep en het recht om te werken. In de praktijk is er echter nog vaak sprake van belemmeringen die de burgers ervan weerhouden om in de Unie ten volle gebruik te maken van deze rechten. Sinds 1971 wordt de verordening waar we het hier over hebben beschouwd als waarborg van de sociale zekerheid van burgers die van de ene naar de andere lidstaat verhuizen. Zoals gezegd is deze verordening sinds dertig jaar van kracht, en haar bepalingen worden tamelijk vaak gewijzigd met het oog op de nationale wetgeving. In deze verordening is echter het algemene beginsel verankerd dat alle nationale regeringen, socialezekerheidsinstellingen en zelfs rechtbanken aan de communautaire bepalingen moeten voldoen wanneer zij nationale wetten toepassen. Op deze manier wordt gewaarborgd dat personen die van hun recht gebruik maken om naar een ander land binnen de Unie te verhuizen, geen nadelen ondervinden wanneer een andere nationale wetgeving wordt toegepast.

Socialezekerheidsstelsel verschillen sterk van land tot land, en hoewel de verordening regelmatig wordt gewijzigd, is zij er niet op gericht de nationale stelsels te harmoniseren, maar algemene standaards in te voeren. Daarom is het verheugend dat het aldus mogelijk is om de meest kwetsbare burgers van de Unie, zoals vrouwen, gepensioneerden en gehandicapten en hun gezinsleden te beschermen. Ik ben ervan overtuigd dat dit document ertoe bij zal dragen niet alleen de EU-lidstaten, maar ook de burgers te verenigen. Derhalve wil ik u, dames en heren, dringend verzoeken voor dit document te stemmen.

  Wiesław Stefan Kuc, namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, de mogelijkheid om vrij binnen de Europese Unie te leven, te werken en te reizen is een van de voornaamste verworvenheden van onze burgers. In deze context is hun sociale verzekering een van de belangrijkste kwesties die we moeten behandelen, vooral nu onze Europese burgers zich op een in Europa nooit geziene schaal verplaatsen, een vorm van migratie die overigens door alle Europese instellingen sterk wordt aangemoedigd.

Ik begrijp dat we, rekening houdend met de tenuitvoerlegging van de gewijzigde verordening betreffende de toepassing van de socialezekerheidsregelingen (op dit moment is de verordening van 1971 nog steeds van kracht) proberen om alleen dat wat strikt noodzakelijk is te wijzigen en aan te passen aan de veranderingen die in sommige lidstaten zijn doorgevoerd.

Ik ben echter van mening dat we niet voldoende gebruik hebben gemaakt van deze gelegenheid die zich spontaan heeft voorgedaan en dat we de verordening niet overeenkomstig de in de nieuwe tekst voorgestelde richting hebben gewijzigd. Hoewel er inmiddels al vier jaar is verstreken sinds de goedkeuring van de nieuwe verordening, is het document nog steeds niet van kracht. De oude verordening bestaat al meer dan 37 jaar. Misschien doen we er beter aan om grondige verbeteringen aan te brengen in de bestaande tekst dan te wachten op de nieuwe verordening. De tijd staat niet stil en onze burgers worden stilaan ongeduldig.

  Jean Lambert, namens de Verts/ALE-Fractie. – (EN) Voorzitter, ik dank eveneens de rapporteur voor zijn inspanningen. Ik besef dat dit vaak een zeer technische opdracht lijkt, maar deze snelle jaarlijkse aanpassingen zijn belangrijk omdat ze de burgers duidelijk maken waar ze recht op hebben. Bovendien kunnen bepaalde individuele gevallen op deze manier sneller worden behandeld.

Ik herhaal nog eens wat anderen al hebben benadrukt: dit is een coördinatie, geen harmonisatie. Dat betekent dat er veel zaken zullen zijn die erg redelijk lijken en die toch niet opgenomen worden in het erg beperkte werkterrein van deze coördinatie. We moeten ook duidelijk zijn over het feit dat deze coördinatie niet als doel heeft de nationale systemen te ondermijnen en hen te onderwerpen aan de marktkrachten, − wat we steeds vaker zien, en dan momenteel vooral op het vlak van gezondheid.

Zoals anderen al hebben aangehaald wordt er gewerkt aan de regelgeving voor de uitvoering van deze aanpassingen, maar we weten nu al dat er bepaalde kwesties niet in aan bod zullen komen. Ik vind dan ook dat we een oplossing moeten vinden voor de gevallen die buiten de reikwijdte van deze coördinatie vallen en ik vraag de Commissie met aandrang om zich daarover te ontfermen. Een voorbeeld daarvan is de situatie waarbij belastinginkomsten worden gebruikt om het socialezekerheidsstelsel ter versterken. Personen die in het buitenland werken, komen dan soms tot de vaststelling dat hun belastinggeld wordt gebruikt voor een systeem waar ze zelf geen gebruik meer van kunnen maken.

Ik dring er dan ook op aan − zoals het Parlement dat een tijdje geleden ook al heeft gedaan − om de nationale praktijken af te stemmen op de geest van de reglementering zodat we niet, zoals dat momenteel in Frankrijk gebeurt, vaststellen dat bepaalde personen, omwille van veranderingen in de nationale regelgeving, geen toegang meer hebben tot systemen waar ze zelf aan meebetaald hebben.

  Zuzana Roithová (PPE-DE) . – (CS) Mijnheer de commissaris, het staat buiten kijf dat het nodig is om de voorgestelde technische wijzigingen in de bijlagen bij deze verordening goed te keuren. Daarmee brengen we de verordening op één lijn met de nieuwe terminologie die in sommige lidstaten wordt gebruikt. Ik zou er evenwel nogmaals op willen wijzen dat bepaalde Europese wetgeving reeds sinds enkele jaren in strijd is met de rechtspraak van het Europees Hof van Justitie inzake nauwkeurigere specificaties van regels met betrekking tot verzoeken van patiënten om vergoeding van de kosten voor in het buitenland genoten gezondheidszorg. De afwijkingen van de rechtspraak zijn het duidelijkst wanneer het gaat om ziekenhuiszorg en betreffen alle uitspraken van het Hof: ik zou willen benadrukken dat zij op alle uitspraken betrekking hebben, en niet slechts op de gevallen waarover de Raad reeds een consensus heeft bereikt. Weliswaar worden patiënten in het gelijk gesteld wanneer zij zich tot het Europees Hof van Justitie wenden, maar dit is een onhoudbare juridische situatie.

Ik wil u nog eens herinneren aan de gemiste kans om de vergoedingsregeling voor verzekerden via een gepaste methode te wijzigen bij de opstelling van de nieuwe, vereenvoudigde Verordening (EG) nr. 883/2004. Twee jaar later werd ook de kans gemist om de door het Europees Hof van Justitie uitgestippelde beginselen op te nemen in de dienstenrichtlijn. Nu is er weer een nieuw jaar aangebroken, waarin slechts technische, en geen conceptuele wijzigingen worden uitgevoerd. De nieuwe uitvoeringsverordening zou uitkomst kunnen bieden, maar het ziet er niet naar uit dat zij alle problemen zal oplossen, aangezien de Raad het niet over alle kwesties eens is geworden. Bovendien wordt de situatie wellicht nog ingewikkelder nu DG SANCO met een voorstel komt voor een nieuwe richtlijn over patiëntenmobiliteit. De Raad kan zich daarom alvast voorbereiden op controversiële discussies. Eén controversieel onderwerp is de discussie over subsidies. Tevens valt te verwachten dat de wettelijke verankering van het recht van de burgers op vergoeding van ziekenhuiszorg verder zal worden vertraagd. Er bestaan meningsverschillen over het niveau van dergelijke vergoedingen en over de voorwaarden voor de toestemming daarvoor door een ziektekostenverzekeraar in eigen land.

Mijns inziens is dit uit het oogpunt van de zekerheid en toegankelijkheid van het recht en de begrijpelijkheid van het recht voor de burger een zeer onwenselijke situatie. Sommige landen lossen het probleem op door de burgers niet voor te lichten over de eisen die het Hof van Justitie heeft toegewezen. Ik ben ervan overtuigd dat dit probleem zo spoedig mogelijk moet worden opgelost door een wijziging van Verordening (EG) nr. 883/2004. We kunnen er niet op vertrouwen dat de controversiële nieuwe richtlijn van DG SANCO over patiëntenmobiliteit onverwijld voor overeenstemming met de rechtspraak van het Hof zorgt.

  Emine Bozkurt (PSE) . – (NL) Voorzitter, ik dank de heer Őry voor zijn uitstekende werk. Ik wil graag in de korte tijd die ik kan spreken één ding onderstrepen. Niet alles wat schort aan de coördinatie van socialezekerheidssystemen is te wijten aan regelgeving. Veel van de problemen die zich voordoen, komen voort uit de implementatie van die regels, iets waarvoor de lidstaten zelf verantwoordelijk zijn.

Bij het werk aan het verslag-Őry zijn een aantal van deze praktische problemen boven water gekomen. Dat is precies waar het om gaat bij coördinatie; niet alleen de regelgeving moet in orde zijn, ook de praktische toepassing ervan moet hierop aansluiten. Daarom ben ik blij dat de Raadsvoorzitters van tijd tot tijd met het Parlement overleggen, onder meer over de bijlagen XI en VI bij Verordening 883, waarvoor ikzelf rapporteur ben.

Het is wel van het grootste belang dat het werk van de Raad aan deze verordening en de bijlagen binnen dit mandaat van het Parlement wordt afgerond. Ik wens de komende Raadsvoorzitters daarbij veel succes.

  Janusz Wojciechowski (UEN) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, ik zou het verslag van de heer Őry willen steunen. Het is een goede zaak dat de Europese Unie de socialezekerheidsregelingen coördineert, aangezien er in de uitgebreide Unie miljoenen mensen buiten de grenzen van hun eigen land werken. Mijn landgenoten, Polen, van wie er vandaag meer dan twee miljoen in verschillende EU-lidstaten aan het werk zijn, vormen daarbij de grootste groep.

Enerzijds zijn we uiteraard ingenomen met het feit dat werknemers zich vrij kunnen verplaatsen, maar anderzijds maken we ons zorgen over het voortdurend toenemende aantal gevallen van mishandeling van buitenlandse werknemers. In een aantal landen zijn gevallen aan het licht gekomen van de criminele behandeling van Poolse arbeiders die tot slavenarbeid gedwongen werden. Poolse arbeiders worden eveneens het slachtoffer van racistisch geïnspireerde aanvallen. Dat gebeurde in het Verenigd Koninkrijk en onlangs nog in Duitsland. In de Poolse media was te lezen hoe enkele Polen op brutale wijze werden aangevallen in de Duitse stad Löknitz in Mecklenburg.

Dit zijn ernstige voorvallen. We verwachten derhalve van alle lidstaten dat ze extra inspanningen leveren om buitenlandse werknemers tegen uitbuiting en vervolging te beschermen.

  Gyula Hegyi (PSE) . – (HU) Na het wegvallen van de Europese grenzen en veranderingen in de manier van leven zijn er een paar miljoen Europese burgers die in het ene land zijn geboren, in een of meer andere landen hebben gewerkt, en in weer een ander land met pensioen zouden willen gaan. Zij betalen hun sociale premies in een ander land, dan waar zij er later gebruik van willen maken.

Een van de voorwaarden voor gelijkwaardige concurrentie is, dat de sociale diensten worden geharmoniseerd. Het is derhalve op de langere termijn onvermijdelijk dat er een gestandaardiseerd Europees socialezekerheidsstelsel zal komen, inclusief pensioenstelsel, ziektekostenverzekering en sociale uitkeringen.

Een werkgroep van de Hongaarse Socialistische partij heeft aanbevolen, dat deze visie wordt opgenomen in het langetermijnprogramma van de Partij van Europese Sociaaldemocraten. De harmonisatie neemt natuurlijk tijd in beslag en zal de nodige debatten opleveren, maar ik ben er zeker van, dat in het Europa van de toekomst een grote rol is weggelegd voor een gestandaardiseerd socialezekerheidsstelsel.

  Petya Stavreva (PPE-DE) . – (BG) Mijnheer de Voorzitter, geachte collega’s. Voor een verenigd Europa zijn harmonisatie van de sociale wetgeving en coördinatie tussen de lidstaten inzake socialezekerheidsstelsels van doorslaggevend belang, aangezien de vrijheid van verkeer een van onze centrale waarden is.

Eenieder die in een EU-land wil werken, moet zijn rechten en plichten kennen; evenzo dienen de lidstaten de sociale rechten van hun burgers te beschermen en voor zo goed mogelijke werk- en levensomstandigheden zorgen. De sociale zekerheid van werknemers in de EU-landen is van directe invloed op de welvaart van de Gemeenschap en haar economische prestaties.

In een nieuwe lidstaat als Bulgarije is sociale zekerheid een bijzonder actueel onderwerp. Ik ben ervan overtuigd dat de harmonisatie van de socialezekerheidsstelsels op Europees niveau voor duidelijkere en eenvoudigere regels voor de burgers zal zorgen. Ik steun het verslag van de heer Őry en verzoek u dringend voor dit verslag te stemmen.

  Stavros Dimas, lid van de Commissie. − (EL) Mijnheer de Voorzitter, het is belangrijk dit document snel goed te keuren teneinde de rechtszekerheid voor de burgers te versterken.

Zoals u weet is het besluitvormingsproces over de verordeningen inzake modernisering en vereenvoudiging reeds op gang gekomen, zodat het onderhavige voorstel weinig zin heeft indien de goedkeuring wordt vertraagd.

Wat betreft de noodzaak om de recente uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen op te nemen in onze wetgeving zou ik willen zeggen dat het hier om een technische kwestie gaat waarover in het kader van de onderhandelingen over de uit te voeren verordening dient te worden gediscussieerd.

De Commissie heeft in haar voorstel inzake grensoverschrijdende gezondheidszorg reeds uitvoerig rekening gehouden met de recente rechtspraak van het Hof. Dit voorstel zal binnenkort in het college van commissarissen worden behandeld.

Indien het Europees Parlement voor dit document stemt zal de Commissie in het vervolg in staat zijn haar inspanningen te concentreren op het actualiseren en het vereenvoudigen van de teksten. We hebben nog veel werk voor de boeg voordat de nieuwe wetsvoorschriften uitgevoerd gaan worden. Door deze inspanningen zal het voor burgers die zich binnen de Europese Unie verplaatsen makkelijker worden gemaakt om hun rechten uit te oefenen, zodat dit fundamentele doel van de Europese eenwording concrete vorm zal aannemen.

Staat u mij toe nogmaals dank uit te spreken aan het adres van de rapporteur voor het uitstekende werk dat hij heeft verricht.

  Csaba Őry, rapporteur. − (HU) Hartelijk dank voor de spreektijd, mijnheer de Voorzitter. Ter afsluiting is het wellicht waardevol een kwestie samen te vatten die zich op de achtergrond van dit debat schuil houdt, en die is aangehaald door een aantal mensen, waaronder mevrouw Lambert en mevrouw Bozkurt.

Toen ik trouwens dit verslag aan het voorbereiden was, waren er nooit discussies over inhoudelijke kwesties, omdat we het hier altijd over eens waren. Waar wij wel over discussieerden was, waar de bevoegdheid van de Europese wetgevers en waar die van de nationale wetgevers lag. Ik zou u graag willen verzekeren, dat wij in dit geval een zeer gevoelig evenwicht hebben bereikt.

Wij hebben daarom met de Commissie en de Raad gesproken over alle voorgestelde amendementen. Soms kwam er uiteindelijk een debat op gang, en soms kwam dit dikwijls voor, maar we hebben de oplossing gevonden. Laat dit er dus een gelukkig of goed voorbeeld van zijn dat wij ook af en toe kunnen samenwerken, als hiervoor de noodzaak bestaat. Het is voor ons evident dat deze noodzaak bestaat, maar ik denk dat niet valt te betwijfelen dat de Europese burger dit ook nodig heeft.

Van mijn kant heb ik niet getracht in het verslag verregaande wijzigingen in de tekst voor te stellen, juist omdat we nog op de verslagen over Verordening nr. 2003 van mevrouw Bozkurt en mevrouw Lambert wachten. Ik denk daarom, dat de wetgeving vooralsnog van kracht zal blijven – wellicht hebben we haar enigszins verbeterd –, maar we zullen het debat hierover bij de implementatie van de verordening voortzetten, en dit vind ik de juiste gang van zaken.

Nogmaals dank aan de Raad, de Commissie en de leden van het Parlement voor de samenwerking.

  De Voorzitter . − Het debat is gesloten.

De stemming vindt vandaag om 11.30 uur plaats.

Schriftelijke verklaringen (artikel 142)

  Monica Maria Iacob-Ridzi (PPE-DE), schriftelijk. – (RO) De verordening die wij hier behandelen (nr. 1408/71) speelt een belangrijke rol voor de verwezenlijking van een van de vier fundamentele vrijheden van de Europese Unie, te weten de vrijheid van verkeer. Het vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie mag niet aan banden worden gelegd, noch op rechtstreekse wijze, door een beperking van de beroepsgroepen die openstaan voor onderdanen van andere lidstaten, noch indirect, door de sociale voorzieningen waarop buitenlandse werknemers aanspraak kunnen maken uit te kleden.

Om deze reden geeft de door de Commissie voorgestelde en door het Parlement aangevulde verordening duidelijk aan wanneer burgers in aanmerking komen voor de speciale voorzieningen in hun lidstaat, onder welke omstandigheden de aanspraak daarop kan worden meegenomen naar andere lidstaten en of andere sociale regelingen van toepassing zijn, om zo een eerlijke behandeling van buitenlanders te waarborgen. Wanneer we de categorieën van in Europa toepasbare arbeidsovereenkomsten willen uitbreiden, moeten we bovendien tot een gemeenschappelijke definitie van eenmanszaken en zelfstandig werk komen.

Ten slotte ben ik van mening dat dit verslag er niet in de laatste plaats toe bijdraagt de sociale rechten te garanderen van burgers die in een andere lidstaat werken. Het wegnemen van belemmeringen voor de erkenning van sociale rechten zal resulteren in een grotere mobiliteit en meer werkgelegenheid in de Unie.

  De Voorzitter . − Aan de orde is de aanbeveling voor de tweede lezing van Kurt Lechner, namens de Commissie interne markt en consumentenbescherming, betreffende het gemeenschappelijk standpunt, door de Raad vastgesteld met het oog op de aanneming van de richtlijn van het Europees Parlement en de Raad inzake kredietovereenkomsten voor consumenten en tot intrekking van Richtlijn 87/102/EEG van de Raad (09948/2/2007 – C6-0315/2007 – 2002/0222 (COD)) (A6-0504/2007).

  Kurt Lechner, rapporteur. − (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris Kuneva, dames en heren, een krediet opnemen is iets anders dan het kopen van een product. Het is juridisch gezien veel ingewikkelder en de gegroeide nationale financieringsculturen en juridische tradities spelen een veel grotere rol. Daarom is in deze context ook het vertrouwen van de burgers vaak van doorslaggevende betekenis. Gezien dit alles zijn er grenzen aan een harmonisatie van het recht op dit gebied en moet een dergelijke harmonisatie behoedzaam en stapsgewijs gebeuren.

De consument als de minder sterke contractpartner moet ongetwijfeld juridisch worden beschermd, maar daarnaast moeten in dit verband de beginselen van contractvrijheid en eigen verantwoordelijkheid van de mondige burger de maatstaven zijn – en niet dirigisme en betutteling. De nationale wetgevers moeten genoeg speelruimte hebben om de bescherming van de gebruiker ter plekke op flexibele wijze te kunnen waarborgen en om snel te kunnen reageren op nieuwe problematische ontwikkelingen op het gebied van consumentenbescherming. Een reeks van wettelijke regelingen biedt nog geen garantie voor een daadwerkelijke bescherming van de consument. Een effectbeoordeling zou absoluut noodzakelijk zijn geweest, juist in het belang van de consument, omdat het hier om miljoenen mensen gaat. Wetgeving moet zich richten naar normale praktijkvoorbeelden en niet naar uitzonderingen.

In dit opzicht moet ik allereerst het gehele Europees Parlement bedanken voor het feit dat het het totaal onaanvaardbare eerste voorstel van de Commissie heeft verworpen en het daarna in eerste lezing substantieel en beslissend heeft veranderd. Ten tweede ben ik zeer verheugd over de nieuwe benadering van de Commissie, die zij in haar gewijzigde voorstel van 2005 heeft gepresenteerd. Volgens dit voorstel zouden uiteindelijk slechts enkele basiselementen worden geharmoniseerd.

Het gemeenschappelijk standpunt van de Raad moet echter worden bekritiseerd. In plaats van op zoek te gaan naar een acceptabele en uitvoerbare Europese oplossing hebben de vertegenwoordigers van de lidstaten ieder voor zich eigen speciale regelingen ingediend, verdedigd en deze vervolgens aan elkaar geplakt in de overeenkomst. Het gevolg is een hoop voorschriften die gepaard gaan met een enorme bureaucratische rompslomp. De burger heeft hier niets aan. Van een stortvloed aan informatie is hij niet gediend. Er zijn aanzienlijke kosten mee gemoeid die vooral kleine kredieten duurder maken.

Van begin af aan heb ik er daarom naar gestreefd de regeling te stroomlijnen en de nationale wetgevers meer speelruimte te geven. Vanuit dit oogpunt wil ik ook mijn dank uitspreken aan mijn geachte collega’s, omdat alle stemmingen in de Commissie interne markt en consumentenbescherming dezelfde kant zijn opgegaan en ook alle besluiten van dit Huis, zoals het er nu uitziet, in deze richting gaan.

Ik wil slechts twee centrale punten noemen, namelijk de aanmerkelijke verbeteringen en afslanking van de voorschriften inzake rekening-courantkredieten en de zich aftekenende regeling inzake artikel 16, waar het om de vergoeding voor vervroegde aflossing gaat. Ondanks deze verbeteringen is de zich aftekenende meerderheid van de leden mijns inziens niet bereid ver genoeg te gaan, waarschijnlijk met het oog op de ontbrekende toestemming door de Raad en vanwege de wens de wetgevingsprocedure af te ronden. Ik beschouw echter verdere verbeteringen als onvermijdelijk om tot een positief eindoordeel te kunnen komen.

Dan wil ik nog twee punten noemen die ik ook belangrijk vind en proberen hiervoor uw steun te winnen. Ten eerste moet het minimumbedrag waarop de richtlijn van toepassing is worden verhoogd tot vijfhonderd euro. Natuurlijk weet ik dat de relatieve waarde van dat bedrag in de landen van Europa verschilt. Maar het gaat er niet om dat de richtlijn pas geldt vanaf vijfhonderd euro, maar dat de nationale wetgever de mogelijkheid moet hebben om al vanaf de eerste euro eigen voorschriften toe te passen, en niet zoals voorgesteld pas vanaf vijfhonderd euro.

Ten tweede moet de consument de mogelijkheid hebben om af te zien van de voorgeschreven toelichtingen bij de precontractuele informatie, ook met het oog op het effect voor de interne markt. Want ik ben van mening dat het, om aan de vereisten van precontractuele voorlichting te voldoen, zou moeten volstaan de consument vooraf een exemplaar van de kredietovereenkomst te verstrekken. Overigens had de Commissie dit in haar eigen voorstel zo gepland. Hiermee zou de papierrommel worden beperkt.

Ik vrees dat de goede doelstellingen van deze richtlijn, namelijk het openen van de interne markt voor de Europese consumenten en verruiming van het productaanbod en van keuzemogelijkheden, zonder deze wijzigingen niet kunnen worden verwezenlijkt.

  Meglena Kuneva, lid van de Commissie. − (EN) Voorzitter, de stemming over de richtlijn Consumentenkrediet, die woensdag wordt gehouden in dit Parlement, zal belangrijke gevolgen hebben voor de vijfhonderd miljoen consumenten in Europa.

De richtlijn zal hun levens rechtstreeks beïnvloeden. Het gaat hier over twee essentiële kwesties. Ten eerste moeten consumenten gemakkelijker een goed geïnformeerde keuze kunnen maken wanneer ze geld willen lenen voor bijvoorbeeld een huwelijk, een wasmachine, een nieuwe auto of een van de andere dingen des levens.

Ten tweede hebben consumenten recht op een groter aanbod en een meer concurrentie op de markt. Ook voor de zakenwereld is deze stemming van belang. Ze kan er namelijk voor zorgen dat er overal uniforme, eenvoudige regels komen zodat banken en andere kredietverstrekkers gemakkelijker zaken kunnen doen over de grenzen heen.

We mogen deze kans op vooruitgang niet aan ons voorbij laten gaan. Het is duidelijk dat de huidige situatie niet werkt. De cijfers spreken voor zich. In Europa schommelt het gemiddelde rentepercentage voor consumentenkrediet tussen ongeveer zes procent in de goedkoopste lidstaat Finland en meer dan twaalf procent in Portugal. In Italië is er een rentepercentage van ongeveer 9,4 procent en in Ierland ongeveer 6,8 procent

De Europese markt voor consumentenkrediet is versnipperd, opgesplitst in 27 minimarkten. In onze Europese kredietmarkt van achthonderd miljard euro, is slechts een miniem percentage − een procent − van de consumentenkredietverlening grensoverschrijdend.

De interne markt werkt dus duidelijk niet en van concurrentie op Europees niveau kunnen we evenmin spreken. Als gevolg daarvan worden de consumenten beperkt in hun keuzevrijheid en lopen ze voordelige aanbiedingen mis. Bovendien krijgen concurrerende bedrijven de mogelijkheid niet om nieuwe markten aan te boren.

De richtlijn Consumentenkrediet is nodig om het potentieel van de interne markt vrij te maken en concurrentie en keuzevrijheid te stimuleren. De richtlijn heeft twee belangrijke doelstellingen. Ten eerste moeten consumenten standaardinformatie krijgen, zodat ze kunnen vergelijken en een goed geïnformeerde keuze kunnen maken. Ten tweede moeten alle kredietvertrekkers dezelfde uniforme regels volgen om te kunnen concurreren op de grensoverschrijdende kredietmarkt.

De richtlijn consumentenkredieten richt zich in de eerste plaats op transparantie en de rechten van de consument. Sta me toe slechts enkele van de belangrijke elementen te bespreken die door de richtlijn worden bepaald. Op het vlak van reclame voor kredietovereenkomsten met vermelding van cijfermateriaal, zal het verplicht worden om in de hele Europese Unie dezelfde standaardinformatie te verschaffen.

Het allerbelangrijkste is dat, voor de eerste keer, het jaarlijks kostenpercentage in de hele Europese Unie op dezelfde manier zal worden berekend. Dat is een belangrijke stap in de goede richting, omdat consumenten op die manier de effectieve kosten van hun lening kunnen inschatten aan de hand van dat ene cijfer.

Op het vlak van precontractuele informatie wordt er bepaald dat de consumenten bij kredietaanbiedingen in de hele Europese Unie een standaard informatieformulier moeten krijgen dat alle belangrijkste feiten en cijfers bevat zoals rentepercentages, de vermelding van kosten en eventuele verzekeringen. Als alle verschillende aanbiedingen op dezelfde, uniforme manier worden gepresenteerd, dan kunnen de consumenten ze meteen met elkaar vergelijken.

De richtlijn bepaalt ook twee fundamentele rechten van de consument. Consumenten die een lening zijn aangegaan, mogen deze kredietovereenkomst nog kosteloos herroepen zonder opgave van redenen. Dit recht, dat in bijna de helft van de lidstaten nog niet bestaat, zal gelden voor alle consumentenkredieten in de Europese Unie.

Bovendien geeft de richtlijn Consumentenkrediet de consument het recht om van kredietverstrekker te veranderen en dat is een beleidslijn die naar mijn mening niet beperkt mag blijven tot dit gebied. Het recht om te veranderen en het recht om kredieten vroegtijdig terug te betalen vormen een essentiële taak voor de Commissie. Zij moet ervoor zorgen dat de banken enerzijds een eerlijke compensatie krijgen, maar de consumenten anderzijds een volledige keuzevrijheid behouden zodat het aanbod op de markt hierdoor wordt beïnvloed. Dat is essentieel als we de concurrentiekracht willen stimuleren.

Ik ben er me ten volle van bewust dat dit een zeer gevoelige kwestie is en dat het harmoniseren van de wetgeving dus niet altijd even vlot zal verlopen. Maar uiteindelijk is de markt een product van de mensen, dat ook in functie moet staan van de mensen. Ik ben ervan overtuigd dat we in Europa de markt kunnen afstemmen op de noden van de burgers zodat zij zelf een keuze kunnen maken, de bedrijven met elkaar kunnen concurreren en de Europese markt kan functioneren in het voordeel van de consument.

Ik wil benadrukken dat we in deze moderne wereld de consumenten en de bedrijven niet tegen elkaar willen opzetten, maar een gezonde marktsituatie willen creëren waar consumenten de kans hebben om te kiezen en bedrijven de kans om te concurreren.

Naar mijn mening hebben we − met de amendementen die zijn ingediend door de PSE en de ALDE en zijn goedgekeurd door de Raad − een aanvaardbaar en redelijk compromis bereikt.

Als we de belangen van zowel de consumenten als de financiële dienstverleners willen behartigen, dan denk ik dat dit de beste keuze is. Wie stemt voor dit compromis, stemt voor meer concurrentie op de markt, meer duidelijke informatie voor de consumenten en beter geïnformeerde keuzes.

Wat de relatie tussen consumenten en financiële diensten betreft, is er nog veel werk aan de winkel maar dit is alvast een voorzichtig begin. Nu is het aan u, leden van het Parlement, om zich uit te spreken in naam van de Europese burgers. U bent het die jaren gestreden hebt voor de dingen die echt belangrijk zijn in het leven van de burgers.

Vandaag vraag ik u om uw steun uit te spreken voor een akkoord over kredietreglementeringen die een effectieve toegevoegde waarde zullen betekenen in het leven van de Europese burgers, daar waar het voor hen echt belangrijk is. Ik vraag u om hen te tonen dat Europa bereid is om zich volledig in te zetten voor iets dat echt telt voor de burgers en de kleine en grote bedrijven van vandaag.

  Malcolm Harbour, namens de PPE-DE-Fractie. – (EN) Voorzitter, eerst en vooral wil ik de rapporteur van onze fractie, de heer Lechner, feliciteren met de enorme vooruitgang die is geboekt in dit dossier en mijn waardering uiten tegenover de Commissie en de Raad voor het werk dat we samen hebben verzet. Het was een moeilijk en soms controversieel dossier dat, zoals de commissaris al zei, enkele jaren in beslag heeft genomen.

Aan de basis, en op dat vlak ben ik het volledig eens met de commissaris, ligt een voorstel dat uitermate belangrijk is voor de Europese consumenten die deelnemen aan de interne markt. Consumentenkredieten maken de markt toegankelijker voor meer consumenten. We willen een bloeiende en innovatieve markt. We willen dat bedrijven actief een waaier van producten en diensten aanbieden die perfect zijn afgestemd op de specifieke noden van de consument.

Maar we willen vooral een markt die goed gereglementeerd is, zodat consumenten er vol vertrouwen aan kunnen deelnemen omdat ze weten dat ze bij het sluiten van een overeenkomst voldoende beschermd zijn en goed geïnformeerd zijn over de voorwaarden.

Het is heel duidelijk dat een goede reglementering de markt van de financiële diensten stimuleert, en dat is uiteindelijk wat we hebben proberen te bereiken tijdens dit proces. Problematisch bij deze richtlijn is het feit dat de markt van het consumentenkrediet in de Europese Unie niet overal even ver ontwikkeld is. Veel landen, waaronder mijn thuisland, beschikken al over een zeer goede reglementering ter zake. Dus als we, zoals oorspronkelijk gepland, hadden gestreefd naar een maximale harmonisatie, dan werden de consumenten van die landen benadeeld. We hebben dus het hoofd moeten breken over een evenwichtige oplossing voor dat probleem.

Ik wil nog graag reageren op een indruk die mevrouw Kuneva, misschien onbewust, heeft nagelaten. De ingediende amendementen worden, op slechts een uitzondering na, gesteund door onze fractie. We hebben dezelfde amendementen ingediend en ik denk dat het hele Parlement het er over eens is. Er is een aspect waar we het nog niet over eens zijn, maar ook die hindernis zullen we volgens mij kunnen nemen en dan komen we tot een goed en belangrijk pakket. Het is echter wel nodig om de ontwikkeling van de markt van nabij te blijven volgen. We moeten er zeker van zijn dat deze op een verantwoorde manier evolueert. Als er problemen zouden opduiken bij de ontwikkeling en de evolutie van de markt, dan moeten we ingrijpen. Ik ben ervan overtuigd dat het Parlement zijn verantwoordelijkheid zal nemen en dat we morgen tot een goed pakket komen.

  Arlene McCarthy, namens de PSE-Fractie. – (EN) Voorzitter, de Commissie interne markt en consumentenbescherming en de Commissie juridische zaken hebben altijd erkend dat zowel consumenten als bedrijven voordeel hebben bij een interne markt en consumentenkrediet. Ik was aanwezig tijdens de drachttijd van deze wetgeving en ik hoop morgen getuige te zijn van de uiteindelijke bevalling, als het ware, van de nieuwe consumentenkrediet-baby!

Tijdens de debatten en discussies van de voorbije vijf jaar, werd het duidelijk dat de Commissie en het Parlement, en vooral de lidstaten onderling, uiteenlopende meningen hebben over de vraag hoe we deze kwestie moeten aanpakken en ik vind dat we daar belangrijke lessen uit moeten trekken. Alle voorstellen, zelfs aangepaste voorstellen van de Commissie, moeten grondig worden onderzocht en de mogelijke gevolgen ervan moeten worden geëvalueerd. Op die manier kunnen alle betrokken partijen het voorstel beoordelen en wordt er vertrouwen gegenereerd bij de consumenten en de bedrijfswereld.

Het is jammer dat noch de Commissie, noch de Raad toen bereid was om dit te doen. Maar vandaag ligt de nieuwe tekst op tafel en die is een hele verbetering in vergelijking met het eerste voorstel. Het spitst zich toe op de elementen die nodig zijn voor een open markt en de bescherming van de consument. Het bevat heel wat positieve elementen. Zo kunnen consumenten verschillende kredietaanbiedingen met elkaar vergelijken; worden kredietverleners verplicht om eerst te beoordelen of de consument wel kredietwaardig is − wat belangrijk zal blijken bij het terugdringen van de schulden in de Europese Unie; moeten kredietverstrekkers voldoende uitleg verschaffen en, als een gevolg van onze amendementen, moeten alle kredietverstrekkers nu ook begrijpbare standaardinformatie verschaffen in een vereenvoudigde vorm.

Ik ben een voorstander van de herroepingstermijn van twee weken en het recht op vervroegde afbetaling. Deze elementen kunnen de consument het vertrouwen geven om ook over de grenzen heen op zoek te gaan naar interessante leningen. We willen hiermee meer bereiken dan alleen een open markt. Het feit dat we nu vrij verkeer van goederen en diensten hebben in 27 EU-lidstaten geeft deze wet een nieuwe betekenis. Een Poolse loodgieter die in Frankrijk of Duitsland werkt en daar een lening aangaat, kan nu duidelijker de verschillende aanbiedingen vergelijken aan de hand van het JKP. Zo kan hij er zeker van zijn dat hij beschikt over de standaardinformatie die hij nodig heeft om de juiste beslissing te kunnen maken.

Om af te sluiten, wil ik zeggen dat ik zeer tevreden ben dat de Commissie heeft beslist dat deze richtlijn niet van toepassing is op kredietunies, die ten dienste staan van de gemeenschap. Op die manier heeft ze hen gered van een bureaucratische verstikkingsdood. Ook waardeer ik de huidige flexibiliteit van de lidstaten. Hierdoor hebben de consumenten in het Verenigd Koninkrijk hun hoge graad van bescherming en hun regeling van hoofdelijke aansprakelijkheid voor kredietkaarten kunnen behouden. Het voorstel is dus flexibel genoeg om de gewenste resultaten te kunnen behalen, en ik vraag u dan ook met aandrang om het te steunen.

Als voorzitter van de commissie, meen ik dat ons werk nog niet gedaan is…

(De spreker wordt door de Voorzitter onderbroken)

  Diana Wallis, namens de ALDE-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, in deze tijd van het jaar wensen we elkaar meestal een “Gelukkig Nieuwjaar”, maar in het Verenigd Koninkrijk en ook in de rest van de wereld, werd dit overschaduwd door de bezorgdheid over de economie en in het bijzonder de bezorgdheid over het consumentenkrediet. Ik heb het hier niet over de gewoonlijke dip na de feestdagen. We weten allemaal dat het probleem veel dieper ligt. Kredieten gaan in de nabije toekomst nog een zware dobber zijn voor zowel de verstrekkers als de gebruikmakers ervan.

Wij, als wetgevers, moeten reageren op deze wereldwijde situatie waarmee we geconfronteerd worden. We moeten de Europese kredietmarkt stimuleren en op hetzelfde moment zorgen dat onze consumenten verstandige en geïnformeerde keuzes maken en dat ze beschikken over alle informatie die ze nodig hebben om goed te kunnen vergelijken. Heel wat Parlementsleden en dan vooral de leden van de Commissie interne markt en consumentenbescherming, waren de voorbije jaren aanwezig bij het onderzoek naar de ter ziele gegane Britse verzekeringsmaatschappij Equitable Life. We weten dus maar al te goed wat de gevolgen voor de consumenten van financiële diensten zijn, als we de plank misslaan bij het ontwikkelen van deze grensoverschrijdende regelgeving. Er is momenteel behoefte aan een goede regelgeving en we mogen, zeker in het licht van de huidige wereldwijde situatie, hier niet falen.

Deze richtlijn kan daarbij helpen. Ze kan iets doen aan de moeilijke situatie waarin de Europese financiële markt zich momenteel bevindt. Ze kan consumenten bijstaan en hen in staat stellen om de meest interessante kredietaanbiedingen te verkrijgen. Mijn fractie heeft, samen met de PSE, een pakket ingediend waarvan we hopen dat het wordt aangenomen. Het lijkt wel alsof we, na zeven jaar onderhandelen en werken aan dit voorstel, uiteindelijk nog struikelen over een enkel woord, een enkel artikel. Het zou een spijtige zaak zijn voor dit Parlement en de Europese instellingen als we dit ene obstakel in de weg laten staan van een richtlijn die, hopelijk, de Europese markt zal voorzien van alle voordelen die we net hebben opgesomd.

  Eoin Ryan, namens de UEN-Fractie. – (EN) Ik ben het ermee eens dat de Europese wetgeving op dit vlak moet worden geactualiseerd. De laatste richtlijn ter zake dateert van 1987, en ik twijfel er niet aan dat de markt van het consumentenkrediet inmiddels drastisch is veranderd.

Deze nieuwe regelgeving zal ervoor zorgen dat de markt transparanter wordt voor zowel consumenten als bedrijven. Het belangrijkste gevolg van deze richtlijn zal zijn dat de Europese consumenten over vergelijkbare standaardinformatie zullen beschikken bij het kiezen van een lening. Bij het aanbieden van een kredietvoorstel, moet de informatie voor de consument −of het nu gaat over de rentepercentages, het aantal afbetalingen of de frequentie van de afbetalingen − altijd aangeboden worden in de vorm van het nieuwe Europese informatieformulier, dat zal gelden in de hele Europese Unie.

Dit voorstel krijgt dus mijn volledige steun. Ik denk dat het voor consumenten van essentieel belang is dat ze wettelijke zekerheden hebben op dit vlak, zodat ze vol vertrouwen kunnen handelen. Ik ben er bovendien van overtuigd dat het ook zal leiden tot toenemende concurrentie, wat − zoals al eerder is opgemerkt − meer keuze betekent voor de consument. Naar mijn mening zal deze richtlijn de consumenten dus zeker ten goede komen.

  Heide Rühle, namens de Verts/ALE-Fractie. – (DE ) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, beste collega’s, jammer genoeg moeten we morgen een richtlijn aannemen die niet voldoet aan onze eigen criteria voor betere regelgeving. Er is geen effectbeoordeling voor deze richtlijn uitgevoerd, hoewel het om een heel nieuw voorstel gaat, ondanks de uitbreiding van de EU met twaalf nieuwe lidstaten, ondanks grote verschillen op het gebied van de financiële cultuur, op het gebied van regelgeving, op het gebied van sociale tegenstellingen binnen de verschillende lidstaten.

In plaats van volledige harmonisatie zou hier dringend meer speelruimte voor de lidstaten nodig zijn geweest. De lidstaten kunnen vandaag heel anders, veel sneller op de verschillende modellen reageren die voortdurend en dagelijks op de markt verschijnen. De lidstaten zijn er ook beter op voorbereid om op de financiële crisis te reageren. Het tijdsbestek waarbinnen ze hun regelgeving kunnen bijstellen is korter dan de tijd die de Europese Unie daarvoor nodig heeft.

Daarom zou het zinvol zijn geweest, zich hier tot een minimum aan harmonisatie te beperken, in plaats van te proberen een maximum aan harmonisatie te bereiken. Op dit punt hebben we kritiek op deze consumentenrichtlijn. Bovendien bekritiseren we dat er inmiddels ten behoeve van de lidstaten tal van uitzonderingsregels in het leven zijn geroepen, alleen maar om de lidstaten aan boord te krijgen. Jammer genoeg is de tekst er hierdoor bepaald niet stringenter op geworden.

Er is echter een uitzonderingsregel waarvoor we nog zouden willen pleiten, namelijk de kwestie van kredieten voor renovaties. Met het oog op de grote uitdagingen van de klimaatverandering is het dringend noodzakelijk om hypothecair gedekte renovatiekredieten uit dit verdrag te schrappen, aangezien zij niets met consumentenkredieten van doen hebben, maar eerder als hypotheken moeten worden behandeld.

  Eva-Britt Svensson, namens de GUE/NGL-Fractie. – (SV) Mijnheer de Voorzitter, wanneer je een overeenkomst wil sluiten tussen twee partijen, moet je uiteraard nagaan of beide partijen gelijkwaardig zijn of dat er sinds het begin sprake is van dominantie van een van de partijen. Als één partij de overhand heeft, dient bij de vaststelling van de regels voor de overeenkomst gezocht te worden naar een manier om de zwakke partij sterker te maken.

Wat de kredietovereenkomsten voor consumenten betreft, is degene die een krediet aanvraagt in de zwakkere positie. Helaas houdt de rapporteur noch het compromisvoorstel van de Commissie voldoende rekening met deze verantwoordelijkheid, met de rechten en bescherming van de consumenten. Dit is bijzonder ernstig, omdat juist mensen met weinig economische middelen bij een aankoop krediet aanvragen

Ondanks het besluit om bij onze werkzaamheden in het Parlement steeds gender mainstreaming toe te passen, is bij deze richtlijn geen analyse volgens het geslacht gemaakt, hoewel wij weten dat een groot aantal vrouwen met de laagste lonen vaak in een berg van schulden terechtkomt. Ik pleit ervoor de vergoeding bij voortijdige terugbetaling van de lening te plafonneren. Drie dagen bedenktijd is ook veel te kort. Bovendien ben ik voorstander van een minimumharmonisering in plaats van een maximumharmonisering.

  Godfrey Bloom, namens de IND/DEM-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, sta me toe enkele wijze woorden met u te delen over dit onderwerp. Ik heb heel wat ervaring met zakenbanken, die uiteraard niet helemaal hetzelfde zijn als retailbanken, maar toch. Ik vind dat politici zich niet mogen mengen in de relatie tussen consumenten en kredietverstrekkers. Ondanks al mijn ervaring, zou ik er nog niet van dromen om hierover regelgeving op te stellen. En als ik dan zie hoe weinig mensen in deze commissie en het Parlement effectief ervaring hebben op dit gebied, dan lijkt het wel of de lamme de blinden wil leiden. Het feit dat deze instelling, die er de laatste elf jaar zelf niet in geslaagd is een doorlichting van de eigen boeken uit te voeren, zich wil uitspreken over deze materie vind ik nogal absurd.

Het idee om dezelfde regels te laten gelden voor consumenten in Boekarest, Londen en Parijs, is ronduit belachelijk. Misschien kan ik de Britse regering waarschuwen dat het overnemen van een bank voor een bedrag dat gelijk staat aan vijftig procent van zijn reserves een grote misstap is.

Dus, als ik een goede raad mag geven aan de consumenten: “Leen nooit en leen nooit uit” en aan de regeringen zeg ik: “Een zot en zijn geld zijn haast gescheiden!”

  Andreas Schwab (PPE-DE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, beste collega’s, allereerst wil ik mijn dank betuigen aan de rapporteur en natuurlijk ook aan de commissaris, die bij deze moeilijke materie een erg constructieve rol heeft gespeeld.

Collega Wallis heeft zojuist al ter sprake gebracht dat dit dossier al sinds meer dan zeven jaar in het Europees Parlement en binnen de Europese instituties „rondspookt”, zoals ik het graag zou willen noemen. En deze zeven jaar waren naar mijn mening geen zeven jaar van transparantie bij het wetgeven, waren geen zeven jaar van betere regelgeving, maar een wirwar, waar inmiddels nog maar weinig leden van het Parlement zicht op hebben.

Ik geloof dat we hier noch de Europese consumenten, noch de Europese burgers, die het touwtrekken achter de schermen tussen de lidstaten hebben moeten meemaken, veel plezier mee doen. Maar wanneer het uiteindelijke resultaat ertoe leidt dat de consument, die bijvoorbeeld een auto wil kopen, meer transparantie wordt geboden bij de keuze van een afbetalingskrediet of een particulier krediet, dan geloof ik dat dit nuttig is.

Er werd hier reeds gezegd dat de Europese kredietmarkt een volume van achthonderd miljoen euro omvat en dat de rentepercentages voor kredieten met zes procent variëren. Daar zit natuurlijk veel muziek in, en het valt te hopen dat de consument ook van deze marges kan profiteren. Ik twijfel er sterk aan! Als de consument een digitale camera voor 220 euro wil kopen en daarna een kredietformulier van tien bladzijden moet invullen, zal hij namelijk nauwelijks in staat zijn om de risico’s te overzien die met een krediet van 220 euro gepaard gaan.

Het zal er mijns inziens dus toe leiden dat de consument uiteindelijk niet veel opschiet met allerlei goede bedoelingen van dit wetgevingsvoorstel, maar dat het hem juist moeilijker wordt gemaakt. Uiteindelijk koopt hij liever niets op afbetalingskrediet, omdat hij bang is voor het invullen van zo’n dik pak formulieren. Ik blijf erbij en hoop dat de variatie van de kredietrente transparanter wordt voor de consument en dat hij daarmee zijn voordeel zal kunnen doen, al was de procedure mijns inziens onaanvaardbaar.

  Evelyne Gebhardt (PSE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, ik denk dat we hier tot een overeenkomst moeten komen, zodat de consumenten en de banken weten welke regels er in toekomst zullen gelden en welke niet.

Ik denk dat het compromis dat we verleden week tot stand hebben gebracht en waaraan ook de liberalen hun toestemming hebben verleend, in ieder geval een verstandig compromis is waarin we een verantwoorde en consumentvriendelijke gezamenlijke oplossing hebben gevonden. Dat is wat telt!

Mijnheer Schwab, met permissie, ten eerste: het zijn geen tien bladzijden. En ten tweede: ik vind dat het zeer goed is dat we een gemeenschappelijk formulier hebben, waarin voor de consument duidelijk en transparant moet zijn geformuleerd hoe hoog het totale kredietbedrag is, hoe lang de looptijd is, hoe het toepasselijke herroepingsrecht eruitziet en hoe hoog het jaarlijkse rentepercentage is, dat dan bijvoorbeeld in alle lidstaten op dezelfde gemeenschappelijke basis wordt berekend. Dat is transparantie, en zo’n transparantie hebben we ook nodig. Morgen wordt het desbetreffende amendement 46 in stemming gebracht. Ik hoop erg dat het ons lukt om deze transparantie er ook echt door te krijgen.

Ik denk, met permissie, dat de rapporteur weliswaar hard heeft gewerkt, maar mijn fractie accepteert niet dat wij als Parlement in een positie worden gemanoeuvreerd, waarin het er plotseling zo uitziet alsof de Raad consumentvriendelijker is dan het Europees Parlement. Voor mijn fractie is deze situatie gewoonweg onaanvaardbaar, en daarom moeten we zorgen voor een goed evenwicht tussen de belangen van banken, die natuurlijk het recht moeten hebben om zaken te doen – dat is normaal in de markteconomie –, en de bescherming van de consumenten, zodat zij de informatie krijgen die ze nodig hebben om bewust te kunnen beslissen welk krediet ze afsluiten en welk krediet niet. Hier moeten we naartoe, en hieraan moeten we morgen onze goedkeuring hechten.

  Toine Manders (ALDE) . – (NL) Voorzitter, vooraleerst wil ik mijn collega en vriend Kurt Lechner bedanken voor zijn opstelling en zijn constructieve samenwerking. Ook de commissaris en de Raad, want de trialoog was lang! Wij hebben helaas geen compromis kunnen bereiken, maar we zaten er een millimeter vandaan; ik ben dus blij dat wij nu woensdagmorgen gaan stemmen over datzelfde compromis en ik ga ervan uit dat we dat gaan halen.

Waarom? We spreken er inderdaad al zeven jaar over. Als wij als politiek naar de markt en onze burgers, naar de consumenten, maar ook naar de sector en de industrie toe, geloofwaardig willen lijken, dan is het belangrijk dat wij uiteindelijk een beslissing nemen. Een compromis is altijd geven en nemen en natuurlijk zijn er aspecten die kunnen verbeteren, maar dat geldt voor alle partijen. Een compromis is nu eenmaal water bij de wijn doen en dan heb je een resultaat en daar moet je tevreden mee zijn.

Ik denk, Voorzitter, dat het plan wat er nu ligt in het belang is van de consument, maar óók in het belang van de financiële sector. Daar moeten wij aan werken, dat is in het belang van Europa en van de interne markt.

  Małgorzata Handzlik (PPE-DE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, allereerst zou ik de rapporteur van harte willen feliciteren met dit uitstekende werk, dat allicht veel van zijn geduld heeft gevergd, maar hem ongetwijfeld ook de nodige voldoening heeft gegeven. Dit verslag mag ontegenzeggelijk als een van de meest controversiële en moeilijkste compromissen worden beschouwd. Het document heeft tot doel de verschillende voorschriften in de afzonderlijke EU-landen, die op dit moment zeer ver uit elkaar liggen, beter op elkaar af te stemmen. De wetgeving op dit gebied is echter hoofdzakelijk in handen van de lidstaten.

Harmonisatie in deze sector is eenvoudigweg onmogelijk. We kunnen alleen proberen om een gedeeltelijke convergentie van de eisen door te voeren, maar – zoals we de afgelopen maanden aan den lijve hebben ondervonden – levert dat zelfs aanzienlijke problemen op. Ik ga akkoord met de benadering van de rapporteur, die van mening is dat op een zo moeilijk domein als dit de lidstaten zoveel mogelijk vrijheid moet worden gelaten. Als we willen dat dit bijzonder moeilijke en zwaarwegende verslag door alle betrokken partijen wordt aanvaard, lijkt dit me de enige redelijke oplossing.

Ik heb de indruk dat de tekst, in zijn huidige versie, vereenvoudigd is. Wat tijdens de hele werkzaamheden aangaande dit verslag ontbrak, is een grondige effectbeoordeling, iets wat de kwaliteit van de tekst zeker ten goede gekomen was. Toch lijkt dit ontwerp me in het algemeen tevredenstellend. Deze versie is uiteraard verre van ideaal, maar is wel aangepast aan de huidige situatie in de lidstaten. Dit voorstel zal een einde maken aan de financiële en administratieve belemmeringen voor de consumenten en voert, naar mijn mening, belangrijke bepalingen in die de consument beschermen en het sluiten van kredietovereenkomsten vergemakkelijken. Een van de nuttigste voorstellen betreft de invoering van vergelijkingen.

  Mia De Vits (PSE) . – (NL) Voorzitter, collega’s, wat mij betreft kan ik het enthousiasme in verband met deze tekst niet delen. Er zijn belangrijke stappen vooruit gezet, maar deze tekst beantwoordt niet aan het doel, namelijk een geharmoniseerd kader creëren; dit geharmoniseerd kader is niet gerealiseerd op een aantal voor ons essentiële punten.

Ik verklaar mij nader. Er zijn twee punten die, voor wat onze delegatie betreft, moeilijk en zeer moeilijk blijven liggen. Het precontractueel informatiepakket wordt versterkt en geharmoniseerd. Dat is goed. Maar het wordt uitgehold door de verschillende formules die men toelaat voor het jaarlijks kostenpercentage voor de kredietopening. Men moet mij eens uitleggen hoe de consument op een objectieve wijze deze verschillende formules gaat kunnen vergelijken.

Ten tweede dreigt voor wat mijn land – België – betreft een afzwakking voor de consument in die zin dat de databank geconsulteerd moet worden, maar dat er geen sancties aan gekoppeld worden voor de banken. Dit dreigt de mensen nog meer in de schulden te brengen. Ook voor de banken zelf vind ik het een gemiste kans. Het blijft een versnipperde regelgeving.

  Wolf Klinz (ALDE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, beste collega’s, ik juich de goedbedoelde poging van de Commissie toe om ook inzake het consumentenkrediet een functionerende interne markt met sterkere consumentenrechten op poten te zetten. Maar de resultaten moeten ook waarmaken wat de consument werd beloofd: een ruimer aanbod, betere voorwaarden door meer mededinging en minder bureaucratie. Getoetst aan deze criteria is de definitieve richtlijn inzake kredietovereenkomsten voor consumenten over het algemeen niet tevredenstellend.

Ten eerste is de verplichte standaardinformatie, die ongeveer acht bladzijden beslaat, te omvangrijk. Ik betwijfel dat de klant daarvan werkelijk gebruik gaat maken om zich grondig te informeren. Feitelijk is er sprake van een voelbare toename van de bureaucratie, waarvoor de consument uiteindelijk moet opdraaien.

Ten tweede heeft men in het geval van vervroegde aflossing geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de consument een aandeel in de buitengewone opbrengsten toe te wijzen die de kredietgever ten deel vallen wanneer het rentepercentage sinds de kredietverlening in zijn voordeel is veranderd.

Ten derde betekent het gesloten compromis in de praktijk het einde van de in Duitsland gebruikelijke en door velen gebruikte rekening-courantkredieten. De burgers zullen dit zeer betreuren en eens temeer op de bureaucratische moloch Brussel schelden. Het had ook wel iets minder gekund!

  Zita Pleštinská (PPE-DE) . – (SK) Ik wil de rapporteur, de heer Kurt Lechner, bedanken voor de intensieve inspanningen die hij zich heeft getroost bij de opstelling van dit verslag. Hij is erin geslaagd het veel te ingewikkelde en bureaucratische voorstel van de Raad door nieuwe amendementen te vereenvoudigen.

Graag zou ik de aanwezigheid van commissaris Kuneva bij dit debat, dat van belang is voor de Europese consumenten, willen aangrijpen om nog eens de aandacht te vestigen op de belangrijke functie van consumentenorganisaties, die de hun toekomende rol in iedere lidstaat moeten kunnen vervullen en adequaat door de Commissie dienen te worden ondersteund. Ter verbetering van de kwaliteit van de consumentenbescherming moeten de individuele consumentenorganen over meer financiële middelen kunnen beschikken om consumenten, met name de meest kwetsbare groepen consumenten, voor te lichten en hun van onafhankelijk advies te dienen over consumentenkredieten.

Mijnheer de commissaris, hoewel u ten behoeve van de consumenten reeds bemoedigende resultaten hebt geboekt en hoewel met uw komst pas het groene licht werd gegeven voor de consumentenbescherming, zou ik u ook in 2008 om ondersteuning willen verzoeken.

  Margarita Starkevičiūtė (ALDE) . – (LT) Ik juich het voorstel voor deze richtlijn toe; zij is een stap in de goede richting. Ik zou echter uw aandacht – en met name de aandacht van de commissaris – willen vestigen op artikel 16. In mijn land krijgen consumenten geen enkele vergoeding wanneer zij een krediet voortijdig aflossen. Als dit artikel in werking treedt, betekent dit dat de consumenten daardoor meer moeten betalen. Het is nauwelijks te geloven dat dit consumentenbescherming wordt genoemd. Er wordt weliswaar beweerd dat het artikel genoeg beschermende clausules bevat die ervoor moeten zorgen dat de consument hier niet voor opdraait, maar beschermende clausules zijn misschien leuk voor een juridisch steekspel, maar halen niets uit in de economische praktijk. In de economische praktijk wordt alles aan de klant doorberekend wat er maar doorberekend kan worden. Ik zou u derhalve willen verzoeken om uw best te doen om artikel 16 beter te formuleren met het oog op het feit dat dergelijke meerkosten in vele landen tot dusver niet worden aangerekend.

  Piia-Noora Kauppi (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik denk dat we met de recente onderhandelingen een goed resultaat hebben bereikt. Wat we echter niet hebben bereikt is eenvoud. Momenteel is er gewoon te veel informatie voor de gemiddelde Europese consument. Hoe meer we, op aandringen van de lidstaten en de leden van de Raad, afwijken van de standaardinformatie, hoe ingewikkelder de hele richtlijn zal worden.

Naar mijn mening moet standaardinformatie ook echt standaard zijn. We moeten gelijke concurrentievoorwaarden hebben in de hele Europese Unie. Telkens wanneer wij in het Parlement of de lidstaten in de Raad speciale uitzonderingsregels vragen voor bepaalde lidstaten, maken we de hele kwestie meer complex.

Ik ben het volledig eens met de doelstelling van de Commissie. De onderhandelingen zullen uiteindelijk leiden tot een goed compromis, maar ik vind dat we de richtlijn toch moeten vereenvoudigen vooraleer deze bij de consumenten en in de boeken terechtkomt.

  Paul Gauzès (PPE-DE) . – (FR) Mijnheer de Voorzitter, beste collega’s, mevrouw de commissaris, ik zou graag enkele opmerkingen maken.

Ik geloof dat het een goede zaak is dat we aan de Europese consumenten tonen dat we de bescherming van hun belangen op ons nemen. Het verslag van de heer Lechner is zonder twijfel de vrucht van veel hard werk, en daar wil ik hem mee feliciteren, maar ik geloof dat we nu, in de laatste fase van het proces, een compromis moeten proberen te vinden waarmee we de consument kunnen tonen hoeveel belang wij hier als parlementsleden hechten. Het zou toch al te gek zijn dat de Raad nu opeens naar voren komt als de beste beschermheer van de consument.

We moeten een compromis bereiken over een paar woorden waar we het nog niet over eens zijn, om te vermijden dat er een bemiddelingsprocedure opgestart moet worden die, geloof ik, voor iedereen nadelig zou zijn. We moeten er ook voor zorgen dat we niet achteruit gaan, en het is een feit dat de consumenten in Frankrijk, net als in Litouwen, geen financiële vergoeding moeten betalen voor vroegtijdige terugbetaling. We mogen de consument geen voorstel doen dat een stap achteruit is ten opzichte van de nationale wetgeving.

  De Voorzitter . − Indien er geen verdere sprekers zijn zou ik de leden eraan willen herinneren dat zij gebruik kunnen maken van de “catch the eye”-procedure om nogmaals het woord te vragen als zij menen hun eerste verklaring nog niet te hebben afgerond.

  Meglena Kuneva, lid van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil eveneens de rapporteur, heer Lechner, en u, geachte Parlementsleden, van harte bedanken voor al deze belangrijke en wijze opmerkingen.

Sta me toe er even verder op in te gaan. Naar onze mening, is de drempel zeer zorgvuldig vastgelegd. Het is zeker niet onze bedoeling om kwetsbare consumenten hun bescherming te ontnemen. Daarom hebben we een drempel bepaald die zowel rekening houdt met de belangen van de nieuwe lidstaten als met de gemiddelde kredieten van de twaalf oudere Europese lidstaten.

Ik ben er ook van overtuigd dat het standaardinformatieformulier, dat velen onder u hebben aangehaald als een van de meest positieve elementen van deze richtlijn, een groot voordeel zal blijken te zijn en we zouden de consumenten benadelen als we het gewoon zouden vervangen door een kopie van de kredietovereenkomst, want consumenten kunnen kredietovereenkomsten niet gemakkelijk met elkaar vergelijken. Eurobarometer-onderzoek toont trouwens aan dat consumenten het vaak moeilijk vinden om de inhoud van overeenkomsten volledig te begrijpen.

Wat de volledige harmonisatie betreft, wil ik opmerken dat we in dit dossier eerder streven naar “gerichte” volledige harmonisatie. Dat is beter dan de minimale harmonisatie die sommigen onder u vandaag wilden overwegen, omdat we de markt toegankelijker moeten maken voor de financiële dienstverleners. Dat is net de reden waarom het voorstel voor deze richtlijn er komt. We moeten de consument meer vertrouwen geven, en gerichte volledige harmonisatie is de beste manier om dit te verwezenlijken.

De Commissie wil de heer Harbour er nadrukkelijk van verzekeren dat ze de ontwikkelingen van de markt nauwgezet zal opvolgen. Onze diensten hebben een studie gelanceerd die gegevens en indicatoren zal verzamelen van de huidige marktsituatie. Binnen enkele jaren zullen we dezelfde gegevens verzamelen aan de hand van dezelfde meetpunten en dat zal ons helpen bij het bepalen van een opvolgscenario.

Om af te ronden, kan ik alleen maar herhalen dat volgens mij een bemiddelingsprocedure geen beter compromis zal opleveren dan wat nu op tafel ligt. Daarom hoop ik ten zeerste dat het Parlement deze tekst morgen na de tweede lezing zal goedkeuren.

  Kurt Lechner, rapporteur. − (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, beste collega’s, het is in het debat duidelijk geworden dat wij allen een gemeenschappelijk doel hebben. Met name kan ik volledig beamen wat de commissaris in het begin heeft gezegd. Het blijft echter de vraag of onze gemeenschappelijke doelen ook worden bereikt met het voorstel dat nu op tafel ligt. Ik denk dat men daarover van mening kan verschillen.

Een uniform jaarlijks rentepercentage is absoluut een vooruitgang, evenals het gemeenschappelijke uniforme herroepingsrecht. Maar ik zou nog eens willen benadrukken: het nut voor de consumentenbescherming moet blijken uit het gehele plaatje – ook daarop heeft mevrouw de commissaris terecht gewezen –, en niet uit de optelling van alle verordeningen die waar dan ook in Europa van kracht zijn. Meer wetgeving betekent noch niet meer consumentenbescherming.

Wat betreft de verschillende rentepercentages in Europa wil ik erop wijzen dat ik het goed zou hebben gevonden wanneer men een onderzoek zou hebben gepresenteerd naar de vraag in hoeverre deze verschillende rentepercentages misschien een gevolg zijn van de uiteenlopende regelgevingen in de desbetreffende landen en van ingewikkelde regelingen. Bovendien is het de vraag of de rente wellicht ook lager is in landen waar de wettelijke regelingen eenvoudiger zijn . Ik weet het niet, maar een desbetreffend onderzoek zou wel gepast zijn geweest. Ook mededinging en voorlichting van de consument zijn bevorderlijk voor de consumentenbescherming, te grote ingewikkeldheid is dat niet.

Een korte opmerking over de trialoogprocedure: ik was wel van mening dat we onze meningsverschillen hier in het Parlement moeten beslechten. Als we hier niet tot een overeenstemming komen, zal dat niet aan mij liggen. We pleiten altijd voor transparantie, juist ook voor transparantie in de Raad van ministers en elders. Ik ben er dan ook niet voor dat overeenstemming wordt bereikt achter gesloten deuren in een informeel orgaan, maar dat een parlement allereerst zijn mening laat horen, dat moties worden ingediend en dat men op die basis dan tot een besluit komt.

Ik wil nog eens herhalen: de tekst is in de loop van de meer dan zes jaar durende beraadslagingen aanzienlijk verbeterd. Hierop wil ik uitdrukkelijk wijzen! En het Parlement heeft hier een beslissend steentje toe bijgedragen. Een beetje beschouw ik dat ook als een succes van mijn eigen werk. En toch is de tekst mijns inziens net niet goed genoeg. Desondanks zal hij in werking treden. Ik wil de collega’s, de Commissie en ook de Raad, die eigenlijk altijd zeer open en grondig heeft geïnformeerd, zonder meer voor hun samenwerking bedanken, die al met al zeer heuglijk en aangenaam was.

  De Voorzitter . − Het debat is gesloten.

De stemming vindt plaats op woensdag 16 januari 2008 om 12.00 uur.

Schriftelijke verklaringen (Artikel 142)

  Lasse Lehtinen (PSE), schriftelijk. – (EN) Het feit dat het Parlement gaat stemmen over dit erg belangrijke onderwerp betekent dat we weer een stap dichter zijn bij een volledige toepassing van de vier vrijheden. Deze richtlijn geeft de consument meer duidelijkheid en meer rechten bij het aangaan van een lening. Het wordt eenvoudiger dan ooit om de verschillende voorwaarden en aanbiedingen over de grenzen heen met elkaar te vergelijken en zo tot de beste keuze te komen. Na vijf jaar van voorbereidingen, zal de richtlijn van toepassing worden op alle ongedekte leningen van tweehonderd tot 75 000 euro. Ik wil er even op wijzen dat het belangrijk is om de ondergrens vast te leggen op tweehonderd euro omdat leningen, vooral in de nieuwe lidstaten, meestal de vijfhonderd euro niet overschrijden.

De consument zal vooral veel voordeel ondervinden van de contractuele informatie, de uniforme berekeningswijze van het jaarlijkse kostenpercentage, en de herroepingstermijn van veertien dagen.

Het zijn evenwichtige wetten als deze, die de burgers het nut doen inzien van de Europese Unie.

  Mairead McGuinness (PPE-DE), schriftelijk. – (EN) Er wordt nu al een hele tijd gepraat over deze Europese richtlijn Consumentenkrediet, dus het debat van vandaag is meer dan welkom. Hopelijk zorgt deze richtlijn ervoor dat de consumenten niet alleen in hun eigen land op zoek gaan naar de goedkoopste leningen, maar ook eens een kijkje gaan nemen buiten de landsgrenzen.

Als de richtlijn wordt toegepast en ook navolging krijgt bij de Europese burgers, dan kunnen de consumenten genieten van goedkopere leningen.

Daar ligt de sleutel tot het succes. Ten eerste moeten burgers beseffen dat grensoverschrijdende leningen interessanter kunnen zijn, en ten tweede moeten ze bereid zijn om dit ook in de praktijk toe te passen.

Momenteel zijn burgers duidelijk nog niet geneigd om de beschikbare leningen in hun lidstaat met elkaar te vergelijken, net zoals consumenten nog altijd niet zo graag van bank veranderen, al zou die houding in de toekomst langzamerhand kunnen veranderen.

Het slagen of falen van deze richtlijn hangt volledig af van de uitvoering ervan door de lidstaten. De toekomst zal uitwijzen of de richtlijn onze verwachtingen zal inlossen en of ze echt zal leiden tot meer keuzevrijheid voor de consument, een groter aanbod aan consumentenkredieten en vooral lagere prijzen.

  Alexander Stubb (PPE-DE), schriftelijk. – (EN) Consumentenkredieten vormen een belangrijke hoeksteen van de interne markt.

Eerst en vooral denk ik dat deze richtlijn een goed begin is. Dit is een prima voorbeeld van hoe de Europese Unie, zelfs voor een controversieel thema als dit, tot concrete resultaten kan komen.

Ten tweede vind ik dat er op langere termijn, wanneer we meer ervaring hebben met de werking van deze richtlijn, meer harmonisatie moet komen. Zo wordt het voor consumenten eenvoudiger om buiten hun landsgrenzen op zoek te gaan naar interessante aanbiedingen. Bovendien verschaffen we de bedrijven rechtszekerheid over wat hun verplichtingen zijn als ze dit soort kredieten aanbieden in de andere lidstaten.

Ten derde dank ik iedereen die betrokken was bij dit proces voor hun jarenlange doorzettingsvermogen.

(De vergadering wordt in afwachting van de stemming om 11.15 uur onderbroken en om 11.30 uur hervat)

VOORZITTER: ALEJO VIDAL-QUADRAS
Ondervoorzitter

  De Voorzitter . − We gaan nu over tot de stemming.

(Voor uitslagen en nadere bijzonderheden betreffende de stemmingen: zie notulen)

  Nigel Farage, namens de IND/DEM-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, bij motie van orde en in navolging van artikel 160 van het Reglement van het Europees Parlement heeft onze fractie een verzoek ingediend om vandaag voor elk onderwerp een hoofdelijke stemming te houden, en ik weet dat dit wat opschudding veroorzaakt heeft in de rest van het Parlement.

Sta mij toe hier enige uitleg bij te geven. Niet alleen deze fractie, maar ook heel wat Parlementsleden van de andere fracties maken zich grote zorgen over de manier waarop er hier wordt gestemd. U hebt trouwens enkele maanden geleden zelf als Voorzitter gezegd dat er hier al fouten zijn gemaakt, en dat die, voor een omvangrijke stemming als deze, statistisch gezien, normaal zijn. Wij zouden daarop willen antwoorden dat, bij het stemmen over wetgeving, we elk risico op het maken van fouten moeten uitsluiten.

Ik zou de Parlementsleden dan ook willen vragen om bij de langdradige hoofdelijke stemming te bedenken hoe belangrijk het wel is om te mogen stemmen. Die gedachte zorgt er misschien voor dat de Parlementsleden volgende maand, bij het stemmen van het Verdrag van Lissabon, het amendement goedkeuren dat tien lidstaten de mogelijkheid geeft het referendum te houden dat ze aan hun burgers hebben beloofd.

  Hannes Swoboda (PSE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik wil slechts om het volgende verzoeken: in het Reglement staat onder artikel 159: “Het Parlement stemt in de regel bij handopsteken.”. Daarom zou moeten worden nagegaan of het voorstel van de IND/DEM-Fractie, volgens welke elke stemming bij hoofdelijke oproeping moet worden uitgebracht, ook in overeenstemming is met het Reglement. Mijns inziens is dat in strijd met het Reglement. Ik verzoek u, dit voor de zitting van morgen af te handelen. Ik geloof dat we vandaag net zo stemmen, zoals het in de stemlijst is gepland, maar ik verzoek u de ontvankelijkheid voor de zitting van morgen te controleren.

  Marco Cappato (ALDE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, twee dingen: ik vind dat de televisiecamera die hier staat, moet worden verplaatst zodat de heer Donnici – en wij allemaal – het voorzitterschap en andere collega’s kunnen zien. Ik zou bij deze gelegenheid ook het besluit van het Bureau van het Europees Parlement willen toejuichen om de perszaal van het Parlement naar Anna Politkovskaya te vernoemen.

  De Voorzitter . − Het Reglement bepaalt dat de stemming bij handopsteking geschiedt, tenzij uitdrukkelijk wordt verzocht om een hoofdelijke stemming.

Bij stemming door handopsteking kan het geschieden – het gebeurt niet vaak, maar het gebeurt heel af en toe – dat de Voorzitter de uitslag van de stemming verkeerd interpreteert, hetzij omdat de afgevaardigden hun hand niet opsteken, hetzij omdat er zich iets voordoet dat verwarring wekt. In zulke gevallen is het bijna altijd zo dat een afgevaardigde om verificatie van het stemresultaat verzoekt. De Voorzitter doet dat aan de hand van een hoofdelijke stemming en dan is het probleem opgelost.

In al deze gevallen is voorzien, en onze stemmingen verlopen in 99,9 procent van de gevallen geheel en al correct.

De Voorzitter heeft echter een brief van de heer Booth ontvangen, waarin deze op het zojuist genoemde probleem wijst. Hij vraagt ons een oplossing te vinden.

Dit onderwerp zal in de Conferentie van Voorzitters worden besproken. Het zal dan worden onderzocht door de werkgroep die zich bezighoudt met de hervorming van de werkwijzen van het Parlement. Daar wordt nu aan gewerkt. U kunt er dus van op aan, mijnheer Farage, dat we aan dit onderwerp al de nodige aandacht zullen besteden. We proberen er steeds weer voor te zorgen dat alles soepeler loopt.

En nu, mijnheer Swoboda, gaan we – opnieuw in overeenstemming met het Reglement – over tot een hoofdelijke stemming, aangezien een van de fracties daarom verzocht heeft. Dat gaat vandaag gebeuren. We gaan vandaag al beslissingen nemen.

  Christopher Heaton-Harris (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, over datzelfde onderwerp heeft een groep onder leiding van de heer Corbett van de PSE-Fractie tijdens de vorige zittingsperiode enkele voorstellen ingediend. Zij stelden voor om elk verslag waarvoor er meer dan honderd amendementen worden ingediend tijdens de plenaire vergadering, terug te zenden naar de commissie. Er zijn al heel wat gelegenheden geweest waarbij dit principe niet werd toegepast. Daarom zou ik willen voorstellen dat u wanneer u de Conferentie van Voorzitters vraagt om deze kwestie te bekijken, hen eveneens vraagt om de uiterst nuttige voorstellen van de heer Corbett te willen overwegen.

  Graham Booth (IND/DEM) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, in navolging van artikel 145, zou ik graag het woord vragen voor een persoonlijk feit. Ik heb mij inderdaad, zoals u weet, schriftelijk gericht tot de Voorzitter van het Parlement om te klagen over de manier van stemmen. Ik heb hem nadien nog verscheidene malen op de hoogte gebracht, aangezien mijn aanvraag voor het veralgemeend elektronisch stemmen werd verworpen door de commissie. Hun argument was dat ik de zaak niet voldoende had opgevolgd. Ik heb hen echter verscheidene malen geschreven. Het ergste geval waarover ik heb geklaagd was een stemming waarbij een voorstel waarvan gezegd werd dat het “verworpen” was, achteraf “goedgekeurd” bleek te zijn met 567 stemmen voor, zeventien tegen en achttien onthoudingen. Daarom heb ik dit systeem in het verleden al lachwekkend genoemd. Er moet echt iets aan worden gedaan.

- Vóór de stemming:

  Bogusław Liberadzki, rapporteur. − (PL) Mijnheer de Voorzitter, we debatteren over richtlijn 95. Ik had in september van vorig jaar de eer om in het Europees Parlement verslag uit te brengen over de wijziging van dit document. De richtlijn handelt voornamelijk over controlefuncties, aangezien ze een groot aantal technische details bevat betreffende voertuigen, ladingen en wegen. In 1996 is er een nieuwe comitologieprocedure ingevoerd, namelijk de regelgevingsprocedure met toetsing.

Onze commissie zou willen voorstellen dat deze nieuwe regelgevingsprocedure met toetsing als een onderdeel van het kader van de bevoegdheden van de Europese Commissie zou worden ingevoerd, als voorwaarde voor de tenuitvoerlegging van de herziene richtlijn 95. Dit doet in geen geval afbreuk aan de waardigheid van het Europees Parlement. Bovendien vermijden we zo een te gedetailleerde invulling van onze controlefunctie. De commissie heeft dit voorstel unaniem goedgekeurd. Ik zou het Europees Parlement willen vragen om hierover ook een eensgezind standpunt in te nemen.

- Vóór de stemming:

  Marie Panayotopoulos-Cassiotou (PPE-DE) . – (EL) Mijnheer de Voorzitter, beste collega’s, zoals u weet bevatte het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie binnen het bestek van één verordening zowel het voorstel tot wijziging voor Verordening nr. 11 betreffende de opheffing van discriminaties inzake vrachtprijzen en vervoervoorwaarden als een wijziging van Verordening (EG) nr. 852/2004 inzake levensmiddelenhygiëne.

Het voorstel van de Commissie is gebaseerd op de artikelen 75, 152 en 95 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap. De medewetgevers – de Raad en het Parlement – hebben besloten het oorspronkelijke voorstel op te splitsen in twee verschillende verordeningen: ten eerste een verordening tot wijziging van Verordening nr. 11 inzake vervoer, op de grondslag van artikel 75, lid 3, dat niet voorziet in medewerking van het Europees Parlement aan de wetgevingsprocedure; over dit voorstel heeft de Commissie vervoer en toerisme advies uitgebracht. Ten tweede een verordening tot wijziging van de verordening inzake levensmiddelenhygiëne, op de grondslag van de artikelen 95 en 152, lid 4, sub b), waarover de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid binnenkort advies zal uitbrengen. Vandaag worden wij verzocht te bepalen of artikel 75, lid 3 een gepaste rechtsgrondslag vormt voor een wijziging van de vervoerverordening. De wijziging van Verordening (EG) nr. 852/2004, zoals gezegd, op een later tijdstip plaatsvinden.

De voorgestelde verordening die vandaag aan de orde is, voorziet in de schrapping van artikel 5, dat sinds 1961 achterhaald is, en in een wijziging van artikel 6, die erop is gericht vervoersondernemingen te bevrijden van achterhaalde informatieverplichtingen door de verplichting te schrappen dat zij een kopie moeten bewaren van documenten met alle prijsgegevens, aangezien de vrachtbrieven en boekhoudsystemen van de ondernemingen deze informatie reeds bevatten. Deze wijziging waarborgt dat vrachtprijzen en vervoervoorwaarden kunnen worden geverifieerd, zodat eventuele discriminatie kan worden vastgesteld. Dit amendement stemt derhalve volledig overeen met het bepaalde in artikel 75, lid 3, tweede alinea, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en aangezien de wijziging van artikel 6 noodzakelijk is om de instellingen van de Gemeenschap in staat te stellen te waken voor de naleving van het beginsel van non-discriminatie op het gebied van vervoer in de zin van artikel 75, lid 3 van het Verdrag, heeft de Commissie juridische zaken erop gewezen dat artikel 75, lid 3 de enige rechtsgrondslag is die voor de wijziging van Verordening nr. 11 kan worden gebruikt.

VOORZITTER: HANS-GERT PÖTTERING
Voorzitter

  De Voorzitter . − Beste collega’s, zeer geachte dames en heren, het is mij een bijzondere eer en vreugde om in het kader van het Europese jaar van de interculturele dialoog zijne eminentie Sjeik Ahmad Badr Al-Din Hassoun, de Grootmoefti van Syrië, hartelijk welkom te heten in het Europees Parlement.

(Applaus)

Zoals ik verleden week in Ljubljana bij de openingsceremonie van dit Europees jaar van de interculturele dialoog al heb beklemtoond is dit Europees jaar van de dialoog tussen de culturen van groot belang voor het Europees Parlement.

Ik ben er sterk van overtuigd – en velen delen deze overtuiging – dat een vreedzaam samenleven van culturen en religies zowel binnen de Europese Unie als ook met de bevolkingen in alle regio’s van de wereld, vooral aan de andere kant van de Middellandse Zee, in het Nabije Oosten, zowel mogelijk als noodzakelijk is! Het resultaat van deze dialoog zal duurzaam vorm geven aan onze gezamenlijke toekomst. We moeten gezamenlijk een spirituele en culturele brug over de Middellandse Zee bouwen die is gebaseerd op wederzijdse verrijking en gemeenschappelijke waarden.

Deze brug bouwen we met een voortdurende, eerlijke en open dialoog waarin we naar elkaar luisteren, in alle openheid van gedachten wisselen en wederzijds begrip ontwikkelen.

Tolerantie is de kern van de interculturele dialoog. Tolerantie betekent niet onverschilligheid. Tolerantie houdt in dat men eigen standpunten inneemt, naar de overtuigingen van de ander luistert en deze respecteert.

Waar het niet mogelijk is het standpunt van de ander te accepteren is het niettemin noodzakelijk zijn opvattingen te respecteren en vreedzaam van gedachten te wisselen en overal waar dat gaat gemeenschappelijk handelen mogelijk te maken, om spanningen te voorkomen.

We moeten onze overeenkomsten, ja het wezen van de universele democratische waarden benadrukken. Hiertoe horen vooral de menselijke waardigheid en de verdediging van de onvervreemdbare rechten van de mens.

Het Europees Parlement zal in de loop van 2008 en daarna meermaals de gelegenheid aangrijpen om zulke gesprekken te voeren. Het bezoek van de Grootmoefti van Syrië van vandaag biedt hiertoe de eerste gelegenheid. Ahmad Badr Al-Din Hassoun, de vroegere moefti van Aleppo, geldt als een vooraanstaand pleitbezorger van de interreligieuze dialoog in een land waar de religieuze gemeenschappen in al hun verscheidenheid tot op de dag van vandaag vreedzaam samenleven en -werken.

Dit blijkt ook duidelijk uit het feit dat de Grootmoefti tijdens zijn bezoek van vandaag door hooggeplaatste religieuze leiders wordt begeleid — dat was zijn uitdrukkelijke wens —, en hier wil ik in het bijzonder de voorzitter van de Chaldeeuwse bisschoppen, bisschop Antoine Audo, zeer hartelijk begroeten!

Eminentie, ik verheug mij er zeer over dat ik u mag uitnodigen om het woord te voeren voor het Europees Parlement!

(Applaus)

  Ahmad Badr El Din El Hassoun, Grootmoefti van Syrië. −

(De spreker sprak in het Arabisch. Wat hieronder volgt is een Nederlandse vertaling van de transcriptie van de Engelse vertolking.)

Ik groet u allen in de naam van de Schepper. Hij heeft de gehele mensheid geschapen uit dezelfde klei en hij heeft ons allen levensadem ingeblazen. We putten allemaal onze energie uit dezelfde bron, en die bron is Hij, de enige God, onze Schepper. We maken allen deel uit van zijn schepping en daarom groet ik u als broeders op deze aarde, we behoren tot dezelfde ziel, tot dezelfde mensheid.

Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, geachte Parlementsleden, ik ben afkomstig uit een land dat ik niet zelf gekozen heb. Het was de hemel die mijn woonplaats heeft bepaald. Ik ben een burger van Al-Sham, het gebied bestaande uit Libanon, Palestina, Syrië, Jordanië en Israël. We noemen het zelf “het gezegende land”. Alle geloofsculturen zijn er vertegenwoordigd. Het is de grond die de profeet Abraham heeft bewandeld. Het is de plek waar de profeet Mozes gelukkige tijden heeft gekend. Het is het land waar Jezus (moge God Hem zegenen) geboren en ten hemel gestegen is. Het is ook het land waar Mohammed, de profeet, naartoe gekomen is en ten hemel gestegen is. Ik hoop dat u de betekenis begrijpt van dit land dat een bron is van licht en van verlichting. Zonder dit land waren er geen christenen, geen volgelingen van Abraham of Mozes, en ook geen moslims. We zouden niet de verantwoordelijkheid hebben om de goddelijke boodschap te verkondigen in de rest van de wereld.

Ik dank u, de aanwezigen, van harte, en ik dank ook de Voorzitter van het Parlement. Het doet me genoegen dat ik dit culturele debat mag openen in een jaar dat in het teken staat van de dialoog tussen culturen.

Ik zeg culturen, maar eigenlijk zijn er geen verschillende culturen, er is slechts een enkele cultuur.

Culturen hebben de mensheid altijd al beïnvloed en verrijkt. Culturen zijn een creatie van de mens: wij maken cultuur. Dit Parlement is niet opgericht door een christen, een jood of een moslim, maar door de mens. Het symboliseert onze cultuur en de opbouw ervan.

We maken allemaal deel uit van dezelfde cultuur, namelijk de cultuur van de mens. Daarom geloven we, waar ik vandaan kom, niet in culturele conflicten. Er bestaat namelijk maar één cultuur in het universum, niet meerdere. Er bestaan echter wel verschillende gemeenschappen, die naast elkaar of met elkaar kunnen samenleven.

(Applaus)

Laten we eens kijken waar er in de wereld culturele conflicten kunnen ontstaan. Conflicten ontstaan daar waar er een gebrek aan ontwikkeling is, waar er onwetendheid en terrorisme bestaat. Een beschaafd iemand zal, wat zijn geloof ook moge zijn, mijn hand nemen en samen met mij bouwen aan de cultuur van de mens. Toen men voor het eerst voet zette op de maan, werkten er niet alleen Amerikanen en Russen bij de NASA en het Russische ruimteagentschap, maar ook Europeanen: Italianen, Duitsers, Fransen, Engelsen, Belgen en Arabieren. Zij hebben samen de wetenschap ontwikkeld die de mens tot in de ruimte heeft gebracht.

Dus laten we de term cultureel conflict of botsing van beschavingen nog eens nader bekijken. Dat is riskant, want beschavingen kunnen niet afzonderlijk worden opgebouwd. De piramides werden gebouwd door onze voorvaders, maar ook de tempels in Chili zijn door onze voorouders gebouwd en daarom bestaat er in feite, zoals ik al zei, maar één beschaving.

Een tweede vraag: is een beschaving gebonden aan een geloof? Of is een beschaving een vorm van menselijke cultuur, waarbij het geloof de morele waarden verschaft? Er is geen islamitische beschaving, of christelijke beschaving, of joodse beschaving. Het geloof geeft een beschaving haar morele waarden, maar de cultuur bepalen we zelf. Het geloof is van de hand van God, de cultuur van de hand van de mens. Dit hebben wij opgebouwd, maar God bepaalt ons geloof. Kijk daarom niet neer op beschaving, want het is iets dat we zelf hebben opgebouwd, in tegenstelling tot het geloof, dat het werk is van God.

Hoe ontstaat beschaving? Door de mens. Door u en door mij. En wie zijn dat, u en ik? Zijn wij verschillend? Nee. U behoort niet tot een andere soort. Dieren behoren misschien tot een andere soort, maar u bent mijn broer of mijn zus, wat uw geloof of taal ook moge zijn. Mijn moeder is uw moeder. Mijn vader is uw vader. De aarde is onze moeder en Abraham is onze vader. Laten we daarom een nieuwe generatie inluiden die onder “de anderen” alleen de dieren verstaat, een generatie die gelooft dat alle mensen, waar ze ook vandaan komen en ongeacht hun geloof, elkaars broers en zussen zijn. Een generatie die gelooft dat we allen dezelfde ziel hebben, dezelfde ideeën, dat we verlangen naar dezelfde vrijheid, zelfs als onze culturen van elkaar verschillen. Dus laten we samen bouwen aan deze beschaving. Waar ik vandaan kom, geloven we niet in een veelheid aan geloven. Er bestaat uiteindelijk maar één geloof.

Abraham, Mozes, Jezus en Mohammed verkondigden één en dezelfde godsdienst, namelijk het aanbidden van God en het respecteren van de mens. Wetten en regels kunnen verschillen van tijd tot tijd, van periode tot periode. Er kunnen meerdere wetgevingen zijn, maar er kunnen nooit meerdere godsdiensten zijn. Uw God en mijn God zijn namelijk dezelfde. We aanbidden allemaal dezelfde Schepper. En daarom bestaat er eigenlijk niet zoiets als religieuze conflicten. Er is dus ook geen heilige oorlog. Er kan nooit een heilige oorlog zijn, want oorlog kan nooit heilig zijn. Enkel vrede kan heilig zijn.

(Applaus)

Laten we onze kinderen in de scholen, kerken, moskeeën en andere religieuze instellingen leren wat er echt heilig is in de wereld, namelijk de mens. Niet de Ka’aba, of de Masjid al-Aqsa of de Drievuldigheidskathedraal, maar de mensheid. De mens is het heiligste goed in dit universum en dat is belangrijker dan welk religieus symbool ook.

(Applaus)

Waarom vertel ik u dit nu, dames en heren? Omdat de Ka’aba gebouwd is door Abraham, een mens. De muur van Mekka is gemaakt door een jood en de Drievuldigheidskathedraal door een christen. Maar wie was het, die de mens gemaakt heeft? Dat was de Schepper, en al wie die zijn schepping vernielt, verdient geen respect.

Wie een Israëlisch of een Iraaks kind doodt, zal zich moeten verantwoorden bij God, want die kinderen maken deel uit van zijn schepping hier op aarde en die schepping werd vernield. Kunnen we hen terug tot leven wekken? Als iemand de Ka’aba zou vernielen, dan zouden onze kinderen hem kunnen herstellen. Als de Masjid al-Aqsa met de grond gelijk gemaakt wordt, dan bouwen we hem opnieuw. Als de Drievuldigheidskathedraal vernietigd wordt, dan zal de volgende generatie hem heropbouwen. Maar geloof me, als er een mens gedood wordt, wie geeft hem dan zijn leven terug?

Daarom groet ik en loof ik Europa, dat me hier op deze plek heeft uitgenodigd. Ik richt me dan ook in de eerste plaats tot u wanneer ik pleit voor een open en een eindeloze dialoog tussen de verschillende beschavingen. We mogen onze staten niet oprichten op basis van etniciteit of geloof, want het geloof is een relatie tussen u en God. We moeten ons baseren op de burgers en op een vreedzame manier samenleven. Ik dring mijn geloof niet op aan u, en u dringt uw geloof niet op aan mij. Dat is iets tussen ons en de Schepper.

Dus laten we bouwen aan een nieuwe generatie die gelooft dat de beschaving van de mensheid een gezamenlijke taak is. Een generatie, die gelooft in de mens en in vrijheid − en, boven alles, in God. Als we vrede willen in de wereld, dan moeten we beginnen in het gebied van de vrede: Israël en Palestina. Zoals de paus jaren geleden zei: “Laten we bruggen van vrede bouwen, in plaats van een muur, want Palestina is het land van de vrede.” Met het geld dat er gebruikt is voor het bouwen van die muur, hadden de kinderen van zowel christenen, joden als moslims samen naar school kunnen gaan en samen als broers en zussen kunnen leven in een school van vrede.

(Applaus)

Vorig jaar hebben we in Syrië aan u allen de hand gereikt. President Bashar-al-Asad stak zijn hand uit naar de wereld en zei: “Ik wil echte vrede.” Vandaag richt ik mij tot u, niet met een wapen, waar met woorden van vrede, en ik zal altijd aan de wereld verkondigen dat er na vandaag geen oorlog meer mag zijn. De winnaar van een oorlog is uiteindelijk een verliezer. Zijn zege duurt maar kort want hij heeft mensen gedood. De echte overwinnaars zijn zij, die andere volkeren tot hun broeders maken. Gebieden zijn niet heilig. Mensen zijn heilig. En als de mensen heilig zijn, dan is de hele wereld heilig.

Daarom wil ik u vragen om niet alles te geloven wat er in de media gezegd wordt. Zij vertellen niet altijd de waarheid. Velen van u hebben mij bezocht in Syrië. Zij hebben me vergezeld naar de moskee en ik heb samen met hen de kerken bezocht. Ze zagen dat we als één groot gezin zijn en dat we niet naast elkaar leven, maar met elkaar als een gezin. Of we nu moslims, joden, of christenen zijn, we geloven in één huis, namelijk het huis van het leven.

Ik ben in Syrië tien jaar lang Parlementslid geweest, net zoals u. Van zodra ik toetrad tot het Parlement, wist ik dat ik niet echt behoorde tot mijn politieke partij of mijn fractie. Ik was onafhankelijk en vertegenwoordigde iedere persoon die me dat vroeg, en zelfs de personen die me dat niet vroegen, omdat ik vond dat ze allemaal mijn broeders en zusters waren. Ik vond dat ik iedere persoon in het land moest vertegenwoordigen. En u? Vertegenwoordigt u uw land of uw politieke partij of vertegenwoordigt u de mensheid? Ik vraag u om vertegenwoordigers te zijn van zowel mijn volk als het uwe, want de mensheid is uniek in dit heelal.

U moet ons vertegenwoordigen op het vlak van vrede, waarheid en overtuiging. Momenteel heerst er oorlog in heel wat islamitische landen. Zij hebben altijd naar vrede verlangd en moeten ook vrede krijgen. De conflicten die er zijn, werden veroorzaakt door onrecht. Het christendom wilde vrede brengen, want wat was anders de missie van profeten als Mozes, die overal vrede predikten? Niemand wil een medemens doden. Iemand die een medemens wil doden, gaat in tegen zijn eigen overtuiging en geloof. Geloof mag niet gebruikt worden als een reden om te doden, maar wel als een manier om vrede en het leven te verkondigen.

Dat is de boodschap die ik u breng van mijn land: het land dat gezegend werd door de hemel, het land waar al de profeten gewandeld en gewoond hebben.

De vrouw geniet aanzien en respect in ons land, of ze nu jood, christen of moslim is, maar ik moet daaraan toevoegen dat ze soms onrecht aangedaan wordt door de man. Vrouwen zijn vertegenwoordigd in alle lagen van onze bevolking. Onze leiders en zelfs de president, moedigen vrouwen aan om op alle vlakken deel te nemen aan het maatschappelijke leven.

Deze stad is een symbool voor de vrede. Ik aanschouwde het ontstaan ervan en ik zei: “Europa is het mirakel van de 20e eeuw.” Het is een mirakel dat, na de eerste en de tweede wereldoorlog, de Berlijnse muur zomaar neergehaald kon worden zonder één druppel bloed te vergieten. Heel Europa werd verenigd, en haar bevolking kwam samen in één Europees Parlement. Wij verlangen ook naar een parlement, een menselijk parlement, een spiritueel en misschien zelfs universeel parlement. Kunt u ons daarbij helpen? Help ons, want Syrië en de hele islamitische wereld wachten op u, of u nu christen bent of moslim.

Om af te sluiten, zou ik willen voorstellen om een culturele ontmoeting te houden in Damascus, aangezien u dit jaar hebt uitgeroepen tot het Jaar van de Interculturele Dialoog en Damascus dit jaar de culturele hoofdstad van de Arabische wereld is. Op die manier tonen we dat de wereld verenigd is en dat we de hand reiken aan Libanon, want Libanon heeft één volk en we moeten allemaal meewerken aan de opbouw van één echt Libanon, aan één echt Palestina en één Israël en één Irak, een gebied waar iedereen in vrede kan leven.

(Langdurig applaus)

  De Voorzitter . − Beste collega’s, uw applaus toont aan dat ik in uw aller naam Sjeik Ahmad Badr Al-Din Hassoun, de Grootmoefti van Syrië, hartelijk voor zijn boodschap tegen het geweld, tegen de oorlog, tegen het terrorisme mag bedanken. Hij stelt de menselijke waardigheid centraal, en dat is de grondslag voor samenwerking tussen de culturen. Het is de tolerantie die betekent: we hebben ons eigen standpunt, we moeten het standpunt van de ander niet accepteren, maar we respecteren het en leven onder erkenning van de menselijke waardigheid vreedzaam samen op deze aarde. Hartelijk dank, Ahmad Badr Al-Din Hassoun, voor uw toespraak hier voor het Europees Parlement!

(Applaus)

VOORZITTER: ALEJO VIDAL-QUADRAS
Ondervoorzitter

  De Voorzitter . − Aan de orde zijn de stemmingen.

(Voor uitslagen en nadere bijzonderheden betreffende de stemmingen: zie notulen)

  Graham Booth (IND/DEM) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik zou even kort iets willen opmerken. Volgens mij hebt u tijdens de stemming van daarnet het Reglement van het Europees Parlement niet gevolgd.

U hebt de stemming wel voor open verklaard, maar u hebt niet gevraagd “hebben alle leden hun stem uitgebracht?” voordat u zei “de stemming is gesloten” en u hebt ook de resultaten niet voorgelezen.

Naar mijn mening hebt u het Reglement overtreden.

  De Voorzitter . − Mijnheer Booth, het stemresultaat verschijnt op het scherm. U hebt gevraagd of we hoofdelijk konden stemmen en dat is wat nu gebeurt. Ik probeer er alleen maar voor te zorgen dat deze manier van stemmen zo soepel mogelijk verloopt. Ik hoop dat u daar geen bezwaar tegen hebt, mijnheer Booth.

⁂

  Christopher Beazley (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil hierop reageren in navolging van artikel 152 en 160 van het Reglement, met betrekking op de stemprocedure en de hoofdelijke stemming. Het is duidelijk dat het Reglement misbruikt is geweest en gebruikt werd voor doeleinden die mijlenver afliggen van de oorspronkelijke bedoeling van het Reglement. Mag ik, via u, aan specialisten als de heer Corbett vragen dat ze eens goed kijken naar wat er vandaag is gebeurd? Volgens mij heeft de Voorzitter de discretionaire bevoegdheid om elke aanvraag voor hoofdelijke stemming ongeldig te verklaren. Wanneer we in de toekomst zwaardere stemmingsrondes houden zou dat wel eens nodig kunnen zijn.

  Reinhard Rack (PPE-DE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, we hebben in dit Huis terecht een zeer liberaal en vooral minderheidsvriendelijk Reglement. Daarvan willen we en daarvan zullen we niet afwijken. Dit vereist echter dat de verschillende fracties op correcte en niet op oneigenlijke wijze gebruik maken van hun minderheidsrechten. Wanneer dit gebeurt — en vandaag was dit het geval —moeten we deze praktijk overdenken.

  Daniel Hannan (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik kan me niet aansluiten bij de twee standpunten die we zojuist hebben gehoord. De regels over deze kwestie zijn heel duidelijk. Elke fractie heeft het recht om een hoofdelijke stemming aan te vragen. De Voorzitter heeft op dat vlak geen enkele discretionaire bevoegdheid. We hebben ons altijd neergelegd bij het feit dat in een democratisch parlement de meerderheid uiteindelijk aan het langste eind trekt. Wat we net gehoord hebben, geeft echter blijk van een uiterst intolerante houding die geen ruimte laat voor enige oppositie of afwijkende meningen. Als mijn collega’s willen begrijpen waarom de Europese Unie bij ons zo onpopulair is, dan moeten ze maar eens kijken naar hun eigen intolerante houding tegenover elke mening die niet overeenkomt met die van hen.

(Applaus)

  De Voorzitter . − Mijnheer Hannan, voorzover mij bekend hebben we deze morgen steeds hoofdelijk gestemd. De bepalingen van het Reglement zijn dus steeds rigoureus gerespecteerd.

  Nigel Farage (IND/DEM) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik zou de heer Beazley en de heer Rack en misschien ook u, mijnheer de Voorzitter, er even op attent willen maken dat vandaag de eerste keer is sinds ik tot het Parlement ben toegetreden dat we er zeker van kunnen zijn dat de resultaten juist zijn, want meestal is de stemming een klucht! Dus kom niet klagen tegen ons, want wij zijn diegenen die hier weer wat orde willen scheppen zodat er in de toekomst meer werk wordt gedaan in de commissies en wij niet worden geconfronteerd met honderden, of soms zelf duizenden amendementen. Wat wij gedaan hebben was volledig volgens de regels, en iedereen hier − vooral zij die nog geloven in wat we hier doen − zouden daar iets van kunnen leren.

  Martin Schulz, namens de PSE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik verwijs naar artikel 171 van het Reglement en verzoek namens de sociaaldemocratische fractie om het volgende: op grond van de dringende behoefte aan overleg over het Reglement en de interpretatie daarvan vraag ik de vergadering nu te schorsen. Ik verzoek erom alle verdere debatten − ook de stemverklaringen over de stemmingen − te verdagen tot vanavond 22.00 uur.

(Applaus)

  De Voorzitter . − Veertien afgevaardigden hebben verzocht om een stemverklaring bij elk van de zeven debatten die we gisteren en vanochtend hebben gevoerd. Veertien afgevaardigden, en alle veertien hebben ze gevraagd om een stemverklaring bij elk van de zeven gevoerde debatten: tien van deze afgevaardigden behoren tot de IND/DEM-Fractie, twee tot de PPE-DE-Fractie en twee tot de niet-ingeschrevenen.

Als we nu aan deze stemverklaringen beginnen zullen we daar ongeveer twee uur mee bezig zijn.

Daarom wil ik het Parlement graag dit punt van orde voorleggen: we kunnen ofwel de eerstvolgende twee uur verdergaan met de stemverklaringen, ofwel – zoals de heer Schulz voorstelt – de zitting voortzetten en de stemverklaringen vanavond afhandelen.

(Het Parlement stemt in met dit voorstel)

Dames en heren, om 15.00 uur zal worden aangegeven wanneer de stemverklaringen zullen worden afgehandeld.

(De vergadering wordt om 12.55 uur onderbroken en om 15.00 uur hervat)

VOORZITTER: GÉRARD ONESTA
Ondervoorzitter

  De Voorzitter . – (FR) Beste collega’s, u weet dat negentien parlementsleden een aanvraag hebben ingediend voor een mondelinge stemverklaring bij de zeven verslagen waarover vanmiddag gestemd wordt. Bovendien zijn er nog tien aanvragen voor individuele stemverklaringen. In theorie zouden de stemverklaringen dan 143 minuten in beslag nemen, iets meer dan twee uur. Om deze stemverklaringen vandaag aan bod te kunnen laten komen, stel ik de volgende wijzigingen voor aan de agenda:

De verklaring van de Commissie over het afval in de regio Campania, momenteel voorzien om 21.00 uur, volgt onmiddellijk na het verslag-Angelilli over de rechten van het kind.

De stemverklaringen worden dan gehouden in de avondzitting, na de mondelinge vraag over het statuut van de Europese parlementsleden die in Polen werden verkozen.

De werkzaamheden worden dus als volgt georganiseerd:

– van 15.00 uur tot 17.30 uur: verslag-Cashman, verslag-Angelilli, daarna de verklaring van de Commissie over het afval in de regio Campania,

– vervolgens, van 17.30 uur tot 19.00 uur: vragenuur aan de Commissie,

– daarna, tijdens de avondzitting van 21 uur tot middernacht, in deze volgorde: het verslag-Pack, het verslag-Graefe zu Baringdorf, de mondelinge vragen over de verkozenen in Polen en, tot slot, de stemverklaringen in verband met de punten waarover om 12.00 uur gestemd wordt.

  Christopher Heaton-Harris (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, een motie van orde ter verduidelijking van de manier waarop het reglement eerder vandaag werd toegepast. De heer Schulz beriep zich op artikel 171 om de vergadering te schorsen op het moment dat de stemmingen waren afgerond en we op het punt stonden om aan de stemverklaringen te beginnen. Maar in artikel 171 staat helemaal niet dat het toegelaten is om die regel op dat bewuste moment toe te passen. Wanneer een zitting geschorst wordt, dan is het de gewoonte dat het Parlement, wanneer de zitting wordt heropend, overgaat tot de gewone gang van zaken. En het volgende punt op de agenda was, voor zover ik kan afleiden uit alle voorgaande gevallen en uit de acht jaar dat ik al in het Parlement zetel, de stemverklaringen. Ik ben bereid om daarvoor terug naar hier te komen op welk uur u ook voorstelt, want ik ben vastbesloten om voor een aantal verslagen stemverklaringen af te leggen.

Ik zou u willen vragen waarop u zich baseerde toen u die beslissing nam over artikel 171, want ik denk dat u de regels niet hebt gevolgd. We weten allebei dat u een loopje hebt genomen met het Reglement en dat u daarmee ingaat tegen de democratische eisen van sommige leden van dit Parlement. Een minderheid die gewoon het Reglement toepast, het zwijgen proberen op te leggen, vind ik maar een vreemde vorm van democratie.

  De Voorzitter . – Beste collega’s, ik zou u graag willen herinneren aan een paar belangrijke punten met betrekking tot onze manier van werken. De Voorzitter kan de zitting op elk moment onderbreken.

Ik moet alleen maar van mijn stoel op te staan en onze werkzaamheden worden automatisch onderbroken. Ik kan u verzekeren dat ik niet de bedoeling heb om mijn stoel te verlaten maar u moet weten dat het steeds volstaat dat de Voorzitter opstaat om de werkzaamheden te onderbreken.

Dus de zitting werd onderbroken want het is de absolute bevoegdheid van de Voorzitter van de zitting om de vergadering te onderbreken wanneer hij dat wil. Dat was mijn eerste opmerking.

Er is nog een tweede absolute regel: dit is de plenaire vergadering en de plenaire vergadering heeft als enige het volledige gezag over de agenda. Daarom stel ik voor de agenda te wijzigen zoals ik heb voorgesteld.

Als u niet kunt instemmen met het wijzigen van de agenda zoals ik net heb voorgesteld, dan en alleen dan – u hebt gelijk, mijnheer Heaton-Harris – gaan we door met de agenda die van tevoren werd opgesteld.

Daarom vraag ik u nu of alle collega’s formeel gekant zijn tegen de herziening van de agenda die ik net heb toegelicht. Het moet gaan om een formele en gemotiveerde tegenkanting, daarna zal ik luisteren naar iemand die voorstander is van de wijziging.

  Jim Allister (NI) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik twijfel er niet aan dat u de vergadering zou kunnen schorsen door gewoon uw stoel te verlaten. Maar dat is niet wat er vandaag vlak voor de lunchpauze is gebeurd. Toen werd de vergadering opgeschort op basis van het voorstel van de heer Schulz en in navolging van artikel 171.

Het Reglement zegt heel duidelijk dat, wanneer er een dergelijk voorstel wordt ingediend, een voorstander en een tegenstander van het voorstel het woord moeten krijgen. Dat was hier niet het geval. Het voorstel was dus niet volgens de regels. Het had niet gestemd mogen worden en het is dan ook niet bindend. U moet zich bijgevolg opnieuw houden aan de agenda.

  De Voorzitter . – Ik wil u er nogmaals op wijzen dat het Halfrond soeverein is. Dus is het, zoals ik dat nu doe, de bevoegdheid van de Voorzitter van de vergadering om aan de collega’s, een collega voor en een collega tegen, te vragen om hun mening te uiten. Dat is de bevoegdheid van de Voorzitter.

Natuurlijk moet het Halfrond stemmen, maar ik geloof dat vanochtend een stemming met elektronische verificatie is georganiseerd. Ik denk niet dat de uitslag van die stemming mag worden aangevochten.

  Hannes Swoboda, namens de PSE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik wil alleen constateren dat het juist is dat de Voorzitter die de vergadering vanmorgen heeft geleid inderdaad heeft vergeten te vragen wie voor, respectievelijk wie tegen het voorstel wil spreken. Maar het is ook juist dat een duidelijke meerderheid van dit Huis ervoor heeft gestemd dat we niet nu debatteren of stemverklaringen afgeven, maar vanavond om 22.00 uur. Nu is er een nieuw voorstel en ik wil het namens mijn fractie – en ik geloof ook namens andere parlementsleden – ondersteunen. Ik vind de regeling die u hebt voorgesteld redelijk, en we zullen zien waar de stemming toe leidt. En zoals u zelf hebt gezegd: het Huis is soeverein. Het Huis beslist bij meerderheid.

(Applaus)

  De Voorzitter . – Beste collega’s, ik heb iemand voor en iemand tegen beluisterd. Als u het woord vraagt, is dat over een ander thema. U mag niet nogmaals uw mening voor of tegen uiten, anders kan ik u het woord niet geven.

  Daniel Hannan (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, bij motie van orde wil ik opmerken dat, hoewel het Parlement inderdaad − zoals u zei − soeverein is, het wel nog altijd zijn eigen Reglement moet volgen.

De schorsing of sluiting van de vergadering wordt als volgt beschreven in artikel 171: “Tijdens een beraadslaging of een stemming kan de vergadering worden geschorst of gesloten.” Welnu, wat deze ochtend gebeurde, was niet tijdens een beraadslaging of een stemming, het was na de stemming.

Bovendien, heeft de Voorzitter volgens artikel 163 over “stemverklaringen” niet de bevoegdheid om de stemverklaringen te schrappen of van tijdstip te veranderen. Letterlijk staat er: “Wanneer de algemene beraadslaging is gesloten, kan ieder lid bij de eindstemming een mondelinge verklaring van ten hoogste één minuut afleggen.”

Het is een feit dat het Reglement van het Europees Parlement soms een aanzienlijke en willekeurige macht geeft aan de spreker. Maar op deze twee punten is dat niet het geval. Het is wel duidelijk dat men hier nog liever het hele Reglement op de meest flagrante wijze aan zijn laars lapt, dan een paar mensen hun lunch uit te laten stellen.

Ik moet zeggen dat het tekenend is voor de manier waarop men in de Europese Unie omgaat met het Verdrag van Lissabon − wat zeg ik − de Europese Grondwet. U overtreedt nog liever uw eigen regels wanneer ze u niet zinnen, dan een tegengestelde mening te tolereren.

  De Voorzitter . – Ik wil u het volgende voorstellen, beste collega’s. We kunnen deze namiddag duidelijk niet alle argumenten beluisteren over de interpretatie van het Reglement.

Indien u kritiek hebt, kunt u deze schriftelijk naar de Voorzitter van het Parlement sturen. Hij zal zeker de bevoegde commissie aanspreken.

Nu gaat het eenvoudigweg om de goedkeuring van de agenda. Ik heb een voorstel gedaan. Ik heb iemand beluisterd die voor is en iemand die tegen is. Ik leg het voorstel voor ter stemming.

(Het Parlement keurt het voorstel goed)

(De agenda is aldus gewijzigd)

  De Voorzitter . – De notulen van de vergadering van maandag 14 januari 2008 zijn rondgedeeld.

Zijn er opmerkingen?

  Cristiana Muscardini (UEN) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, het is erg vriendelijk van u om mij, nadat ik daar twintig minuten geleden om heb gevraagd, het woord geven, ook al zit ik hier pal tegenover het voorzitterschap. Ik wil hier het woord voeren – voor de notulen en ten behoeve van de democratie in dit Parlement.

Het voorzitterschap van het Parlement en alle fractievoorzitters moeten beseffen dat de ene fout de andere niet uitvlakt. Wat politiek gezien nuttig is, is niet per se politiek correct, en na de toespraak van de Grootmoefti moeten we op een voor allen duidelijke en niet mis te verstane wijze beslissen of we ons in dit Parlement aan de democratische bepalingen van het Reglement houden of dat we ons richten naar de individuele belangen die de leden al naargelang de omstandigheden hebben.

Vanmorgen werd een foute beslissing genomen met betrekking tot het Reglement, en we kunnen deze fout niet rechtzetten door hier vandaag in een leeg Parlement te stemmen. We zouden daarmee een tweede fout begaan, die ten koste gaat van de democratie. Ik wil hier niet namens de UEN-Fractie zeggen of het belangrijk is om het afvalprobleem in Italië vanavond om 21.00 uur of morgen om 17.00 aan de orde te stellen, of dat het belangrijk is dat bij de stemming stemverklaringen worden afgegeven, zoals het in dit Parlement te doen gebruikelijk is als de stemmen worden afgegeven, zoals dat vanmorgen had moeten gebeuren. Ik vraag u echter – mijnheer de Voorzitter – en u kunt mij gerust proberen te onderbreken, dat interesseert me in het geheel niet – wat het Reglement hierover zegt? Hebt u enig idee? Op deze vraag wilt u, ten overstaan van deze lege zaal, antwoorden dat het Parlement dient te stemmen op basis van de verklaringen van leden die het woord hebben gekregen, en niet op basis van de verklaringen van diegenen die een onafhankelijke mening wilden uiten! Dat is krankzinnig!

  De Voorzitter . – Mevrouw de Voorzitter, ik zal u te woord staan met een kalmte die even groot is als zojuist uw irritatie. Ik heb u het woord gegeven om te weten te komen of u iets wilde melden in verband met de notulen van de vergadering van maandag 14 januari. Daarover hebt u niet het woord gevoerd. Ik ben zo beleefd geweest uw hele interventie te beluisteren en ik hoop dat de collega’s, net als ik, de toon die u aanslaat in de plenaire vergadering zullen weten te waarderen.

Ik ga er dus van uit dat er geen opmerkingen zijn, aangezien mevrouw de Voorzitter geen interventie houdt.

(De notulen van de vorige vergadering worden goedgekeurd)

  De Voorzitter . – Aan de orde is het verslag van Michael Cashman, namens de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken, over het voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de toepassing van verordening (CE) nr. 168/2007 op het vlak van de goedkeuring van een meerjarenplanning voor het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten voor de periode 2007-2012 (COM(2007)0515 – C6-0322/2007 – 2007/0189(CNS)) (A6-0514/2007).

Een punt van orde, beste collega. Kunt u me zeggen naar welk artikel uit de verordening u verwijst?

  Roger Knapman (IND/DEM) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, een motie van orde met betrekking tot artikel 171. U hebt net verklaard aan het Parlement dat er zich negentien sprekers hebben geregistreerd, maar vlak voor de lunch waren dat er volgens u maar veertien. Ik weet dat men het hier niet zo nauw neemt met statistieken, zeker niet wanneer er geen hoofdelijke stemming wordt gehouden, maar kunt u misschien toelichten waaraan dit verschil te wijten is?

  De Voorzitter . – Ik vind het moeilijk om u nu meteen een verklaring te geven, maar ik wil me er toch aan wagen, beste collega.

We krijgen – en ik ben vaak voorzitter geweest tijdens stemverklaringen – de verzoeken op dit moment. Toen collega Vidal-Quadras de aankondiging deed, stonden er veertien namen op het lijstje dat hij voor zich had liggen en in de seconden of minuten die volgden zijn zeker nog andere collega’s naar de voorzitterstafel gekomen om aan te geven dat zij ook het woord wilden voeren. Daarom is het cijfer waarschijnlijk gestegen van veertien naar negentien tussen het moment waarop Ondervoorzitter Vidal-Quadras de aankondiging deed en het moment waarop ik u de informatie daarnet gaf. Maar we zullen dit interessante punt in het reglement opzoeken.

Als u het goed vindt, gaan we nu door met het verslag-Cashman, en ik geef meteen het woord aan de Commissie.

  Franco Frattini, vicevoorzitter van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, eerst en vooral wil ik het Parlement bedanken voor de zeer constructieve samenwerking en de steun en de snelheid waarmee het meerjarenkader 2007-2012 van het Europees Bureau voor de Grondrechten werd aangenomen.

Ik wil in het bijzonder de rapporteur, de heer Cashman, bedanken voor zijn persoonlijke inzet in dit dossier. Het meerjarenkader 2007-2012 dat werd voorgesteld door de Commissie en werd besproken in de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken, zal het Bureau in staat stellen om optimaal te functioneren. Ik wil hierbij graag opmerken dat ik me volledig kan vinden in de gedachtegang achter elk van de amendementen die zijn ingediend door de rapporteur. Ik heb het genoegen u te melden dat ik akkoord kan gaan met amendement 1, amendement 2 aangaande de bescherming van etnische minderheden, en ook met amendementen 3, 4 en 5. Bij amendement 13 kan ik me gedeeltelijk aansluiten, namelijk bij de notie van meervoudige discriminatie. Ik steun ook amendement 15 aangaande de sociale uitsluiting en amendement 16. Deze amendementen krijgen mijn steun omdat ze een weergave zijn van de compromissen die er gevonden zijn als een gevolg van de gesprekken tussen het voorzitterschap, de Commissie en de rapporteur.

De andere amendementen kan ik niet goedkeuren omwille van een aantal technische en juridische redenen die ik kort even zal toelichten. Sommige amendementen, zoals de amendementen 10, 11 en 18, zijn niet in overeenstemming met de basisverordening. Andere amendementen, en dan vooral amendement 17, gaan nog een stap verder dan de basisverordening. Er zijn er ook die, naar mijn mening uiteraard, in tegenspraak zijn met de verordening, zoals amendement 10. En dan zijn er nog amendementen die niet beantwoorden aan de vereisten van betere regelgeving, zoals de amendementen 2, 7 en 13. Zo wil men “personen die tot traditionele nationale en linguïstische minderheden behoren” toevoegen, terwijl de regelgeving al op hen van toepassing is.

Er zijn ook nog amendementen die buiten de bevoegdheid van de Gemeenschap en het Bureau vallen, namelijk amendement 14 en (gedeeltelijk) amendement 15. Amendement 12 ten slotte, zou het werkterrein van het Bureau, dat wordt bepaald in artikel 2 van ons voorstel, aanzienlijk beperken.

Dan wil ik nog een opmerking maken over amendement 6. Ik heb niets tegen de inhoud van de bepaling op zich, maar algemene stellingen over de aard en definitie van de mensenrechten horen naar mijn mening gewoon niet thuis in een voorstel voor een meerjarenkader.

Ze horen thuis in de daartoe bestemde internationale verdragen en in het Handvest. Maar, indien zowel de Raad als het Parlement bereid zijn dit amendement te steunen, dan zal ik me er niet tegen verzetten.

Amendementen 7 en 9 kan ik evenmin goedkeuren. Amendement 7 stelt dat het meerjarenkader er voor moet zorgen dat er wordt toegezien op de naleving door de instellingen van de EU en alle lidstaten van alle internationale verdragen betreffende de mensenrechten waarbij de lidstaten partij zijn.

In amendement 9 is de verwijzing naar een herziening van het meerjarenkader voor het einde van de periode van vijf jaar eigenlijk overbodig, aangezien de Commissie, de Raad en het Parlement altijd een aanvraag kunnen indienen om artikel 2 van het kader uit te breiden.

De algemene doelstelling van het vijfjarenplan was ervoor te zorgen dat de efficiëntie van het Bureau niet in het gedrang zou komen, omdat er nu eenmaal tijd nodig is om het werk te plannen en uit te voeren. Als er systematische herzieningen zouden komen, dan zouden ze het werk van het Bureau kunnen ondermijnen.

Tot slot wil ik u nog zeggen dat het oprichten van het Bureau naar mijn mening op het vlak van het promoten van respect voor de grondrechten in de Europese Unie een enorme verwezenlijking is. Het is bovendien een mooi staaltje van interinstitutionele samenwerking. Nu moeten we nog de juiste voorwaarden bepalen zodat het Bureau in de komende jaren optimaal kan functioneren en zijn nut kan bewijzen.

  Michael Cashman, rapporteur. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik dank vicevoorzitter Frattini voor deze woorden.

Als het Parlement medebeslissingsrecht had in deze zaak, dan zouden we veel sterker staan. Collega’s, bij de start van dit project hebben de schaduwrapporteurs en ik ontmoetingen gehad met de NGO’s en het maatschappelijk middenveld, om te zien wat we konden doen. Het werd me meteen duidelijk dat, als het aan mij lag, we een eindeloze lijst met taken zouden opstellen. Mensenrechten zijn namelijk van het allergrootste belang, ze zijn echt cruciaal. Ze zijn de reden waarom we deze instellingen hebben opgericht, namelijk om te vermijden dat we ooit terugkeren naar de omstandigheden die geleid hebben tot de Tweede Wereldoorlog, de omstandigheden die een verschrikkelijke schaduw hebben geworpen over zoveel verschillende volkeren en minderheden.

Maar in realiteit worden we dus slechts geraadpleegd, en dat heeft me in een zeer moeilijke positie geplaatst. Als homoseksuele man moest ik me inhouden om homofobie niet specifiek te vermelden. Maar, als ik consequent het principe wil toepassen dat we alleen datgene mogen toevoegen dat nog niet behandeld is, dan moet ik eveneens mijn diepste wensen opgeven. Het is dus niet eenvoudig geweest.

Ik heb het genoegen te melden dat dit verslag is aangenomen met 48 stemmen voor, geen enkele stem tegen en acht onthoudingen. Dat betekent dat dit verslag − ondanks het feit dat ik persoonlijk niet elk amendement steun − de wensen van de commissie vertegenwoordigt. Ik wil hulde brengen aan het Portugese voorzitterschap en ook aan mijn collega, hier aanwezig, die erg nauw met mij heeft samengewerkt en die het Parlement geholpen heeft om een standpunt te bereiken waar zowel de Raad als de Commissie zich in konden vinden.

Ik ben blij dat de commissaris negen van de achttien amendementen heeft opgenoemd. Dat betekent dat ons standpunt voor vijftig procent wordt gesteund. Ik had natuurlijk het liefst honderd procent steun gekregen, maar we leven nu eenmaal in de echte, politieke wereld. Mijn grootste wens is dat het Bureau slaagt in zijn opzet. Het Bureau is gebaseerd op het Handvest van de Grondrechten en de internationale mensenrechtenconventies die de lidstaten gemeen hebben.

Maar er zijn enkele delegaties, enkele politici en enkele lidstaten die het Bureau willen zien falen. Ze willen niet dat het goed functioneert. Daarom ben ik zo specifiek geweest in het formuleren van de eisen die we stellen aan dit Bureau. Ik wil namelijk dat het een succes wordt. Ik geloof dat de amendementen die door de commissie werden aangenomen daarbij zullen helpen, zonder dat er daarbij eisen aan het Bureau worden gesteld die de personele en financiële middelen zouden overstijgen.

Sommige verdedigers van de vrouwenrechten vinden dat het voorstel niet ver genoeg gaat. We hebben het genderperspectief er nochthans in opgenomen en we hebben ook rekening gehouden met het Europees Instituut voor gendergelijkheid. Beide instellingen moeten elkaar aanvullen, maar ze mogen elkaar niet overlappen want dat zou eveneens een verspilling van middelen zijn.

Nu zou ik graag afronden en luisteren, en dat is waarschijnlijk de belangrijkste maar ook de moeilijkste taak in de politiek. Ik ga luisteren naar het debat, maar ik kan de amendementen die morgen aan de plenaire vergadering worden voorgelegd niet steunen omwille van het volgende eenvoudige principe: zoals ik al zei aan het begin, er waren een hele reeks amendementen die ik niet in het verslag heb kunnen opnemen. Als ik mijn houding daarover nu zou veranderen, dan zou ik terugkomen op de overeenkomst die ik samen de schaduwrapporteurs heb bereikt. Natuurlijk zijn minderheidstalen belangrijk, natuurlijk zijn er nog andere belangrijke thema’s, maar er is niets belangrijker dan een Bureau voor de Grondrechten dat ook effectief slaagt in de opzet die we hebben geformuleerd.

  Libor Rouček, rapporteur van de Commissie buitenlandse zaken. – (CS) Dames en heren, de oprichting van het Bureau voor de grondrechten begin vorig jaar was een zeer belangrijke en noodzakelijke stap voor de bescherming en bevordering van de fundamentele mensenrechten zowel binnen als buiten de Europese Unie. Helaas is het langetermijnkader nog steeds niet goedgekeurd en moeten nog oplossingen worden gevonden voor bepaalde personele kwesties. De Commissie buitenlandse zaken verzoekt er derhalve om deze situatie zo snel mogelijk te corrigeren. Wat betreft de werkzaamheden van het Bureau buiten de Europese Unie steunt de Commissie buitenlandse zaken de genomen maatregelen teneinde dubbel werk te voorkomen en voor de nodige coördinatie te zorgen met de activiteiten van internationale organisaties die op dit gebied actief zijn, zoals de Raad van Europa, de VN en de OESO. Wij zijn tevens van mening dat het Bureau openstaat voor samenwerking met kandidaat-lidstaten. Ten slotte gaan wij ervan uit dat, wanneer het Hervormingsverdrag in werking treedt en de functie van Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid wordt ingesteld, het Bureau de vertegenwoordiger alle ondersteuning zal verlenen bij zijn of haar activiteiten.

  Kinga Gál, namens de PPE-DE-Fractie. – (HU) Hartelijk dank voor de spreektijd, mijnheer de Voorzitter. Ik ben er verheugd over, dat wij tot goedkeuring zijn gekomen van het meerjarenkader voor het Europees Bureau voor de grondrechten, en ik wil de rapporteur bedanken voor zijn werk en zijn bereidheid tot samenwerking bij deze bijzonder lastige taak.

Het is nu voor de instellingen, de lidstaten en de EU-burgers van even groot belang dat het bureau zo snel mogelijk met zijn eigenlijke werkzaamheden kan beginnen, omdat het al op 1 maart vorig jaar in Wenen werd opgericht, maar nog steeds geen doelgerichte structuur, mandaat of bestuur heeft.

Het is derhalve zeer belangrijk dat het meerjarenkader nu wordt goedgekeurd. Wij werden hier met een zeer complex probleem geconfronteerd: terwijl we aan de ene kant talloze kwesties omtrent mensenrechten en grondrechten kunnen opsommen, moeten we aan de andere kant overwegen, hoe we aan dit bureau vandaag een doelgerichte inhoud kunnen geven.

Naar mijn idee heeft Parlementslid Cashman gepoogd om tegelijkertijd aan de twee bovenstaande criteria te voldoen: het bureau moet enerzijds op een flexibele manier de problemen rond mensenrechten kunnen aanpakken die ons allemaal op gevoelige wijze raken, en anderzijds een doelgerichte instelling blijven.

Mijns inziens staat het Parlement volledig achter deze amendementen, en ik hoop van harte – ondanks dat ik aandachtig naar de heer Frattini heb geluisterd, toen hij aangaf wat volgens hem en de Raad onacceptabel is –, dat de Raad begrip toont voor onze vele vragen, omdat deze een sleutelrol kunnen spelen bij het beantwoorden van de vraag, hoe het bureau zijn werkzaamheden zodanig kan uitvoeren dat zijn aandacht vooral uitgaat naar de werkelijke problemen.

De kwestie van de taalminderheden en nationale minderheden stond niet op de oorspronkelijke lijst, maar is wel in het voorstel opgenomen. Ik beschouw dit als een zeer belangrijk punt, omdat we deze kwesties constant terug zien komen, en de Unie zal hier zeker mee te maken krijgen, zij dient dit beslist aan te pakken. Ik hoop dan ook, dat het bureau hieraan aandacht zal kunnen besteden. We zullen niet met een “papieren tijger”, maar met een echt werkende instelling te maken krijgen. Ik dank u voor uw aandacht.

  Stavros Lambrinidis, namens de PSE-Fractie. – (EL) Mijnheer de Voorzitter, het Bureau voor de grondrechten moet eindelijk een begin kunnen maken met het vervullen van zijn belangrijke taak. Daarom moest de rapporteur, die ik zou willen feliciteren, het aantal amendementen op het voorgestelde programma beperken om een snel interinstitutioneel akkoord over deze belangrijke kwestie te kunnen bereiken. Het zou natuurlijk wenselijk zijn indien ook de sociale rechten tot de taakstelling zouden behoren en indien het vraagstuk van de mensenhandel en de bescherming van de privésfeer en de menselijke waardigheid expliciet deel zouden uitmaken van de maatregelen ter bestrijding van terrorisme. Deze mogelijkheid blijft echter bestaan.

Vandaag zal ik vooral aandacht besteden aan een belangrijk amendement dat ik met enkele collega’s heb ingediend. In dit amendement, dat is aangenomen, wordt uitdrukkelijk een doeltreffende en onafhankelijke rechtsbedeling genoemd, met inbegrip van de rechten van beschuldigden en verdachten.

Mijnheer de Voorzitter, wanneer het vertrouwen van het publiek in de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechterlijke macht wordt ondermijnd, wordt de basis van de democratische samenleving ondermijnd, en daarom behoorde deze dimensie terecht van meet af aan tot de verantwoordelijkheden van het Bureau. Maar vaak vergeten we dat elke persoon onschuldig is zolang het tegendeel niet is bewezen. Media die beschuldigden aan de schandpaal nagelen om hun kijkcijfers op te drijven, of regeringen en functionarissen die dat ter wille van politieke kortetermijnbelangen doen, maken op grove wijze inbreuk op dit beginsel. En in deze tijden waarin blijkbaar zovele fundamentele beginselen kunnen worden geschonden onder het mom van terrorismebestrijding, moet worden benadrukt, mijnheer de Voorzitter, dat verdachten niet mogen worden ontvoerd, mishandeld en beroofd van hun grondrechten zonder dat dit consequenties heeft. Als dit ergens duidelijk is geworden, dan is het wel in Guantánamo. Helaas heeft bijna niemand nota genomen van het feit dat het al weer zes jaar geleden is dat het gevangenenkamp werd opgericht.

   Sophia in ‘t Veld, namens de ALDE-Fractie. – (NL) Voorzitter, allereerst grote waardering voor rapporteur Cashman, die ik altijd als een groot bondgenoot beschouw in de strijd om de grondrechten te verdedigen. Mijn verschil met de rapporteur gaat dan ook niet over de substantie, over de inhoud, maar over de strategie. Het kan een strategie zijn om een paar prioriteiten op te geven in ruil voor steun van de Raad, maar biedt de Raad ons genoeg om onze eigen wensen los te laten? Naar mijn inzicht niet. En in dat geval geef ik er de voorkeur aan om gewoon duidelijk stelling te nemen.

De ALDE-amendementen stellen vier extra prioriteiten voor, namelijk homohaat, privacy, antiterreurbeleid en grondrechten, en de discriminatie van Roma. En laten dat nu precies de vier voornaamste terreinen zijn waar de lidstaten voortdurend de grondrechten schenden. Het Bureau voor de grondrechten had een waakhond moeten worden om de lidstaten op het rechte pad te houden. Maar dat is jammer genoeg niet gelukt. Het is sowieso al een tandenloze tijger geworden. Wat mij betreft – en zeker ook als ik geluisterd heb naar wat commissaris Frattini net heeft gezegd – moet het Europees Parlement gewoon als belangrijkste partner van het Bureau voor de grondrechten duidelijke eigen prioriteiten stellen.

Eerlijk gezegd, als wij rekenen op steun van of overeenstemming met de Raad, dan vraag ik me überhaupt af waar de Raad vandaag is. Dus, collega’s, ik vrees dat ik het op de inhoud erg eens ben met de rapporteur – ik ga overleggen in mijn fractie – maar ik kan helaas de strategie niet steunen.

  Konrad Szymański, namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten is ontstaan uit het Europees Waarnemingscentrum voor racisme en vreemdelingenhaat. Deze verandering had synoniem kunnen staan met een verbetering. Het centrum in Wenen stond bekend voor zijn onbetrouwbaarheid en voor het gemak waarmee het klachten over racisme en antisemitisme misbruikte. Dat was onder meer in 2001 en in 2005 zo in het geval van Radio Maria, de Republikeinse Liga en mijn land, Polen.

Als de nieuwe instelling de aanbevelingen van de rapporteur opvolgt, zal ze snel in haar oude fouten vervallen. Het voorstel om buiten de thematische werkterreinen in te grijpen, de flexibiliteit en het zogenaamde proactieve optreden – allemaal termen die in de toelichting van het verslag worden gebruikt – komen neer op de toestemming voor het bureau om op een ongecontroleerde manier op te treden, buiten het internationaal recht, gedicteerd door extreme ideologieën. Dit alles zou van weinig belang zijn, want dit zou lang niet het enige geval zijn waar Europese middelen worden verspild. Wanneer een systeem ter bescherming van de mensenrechten echter buiten het kader van het internationaal recht wordt geplaatst, verliest het de belangrijkste troef waarover het beschikt – geloofwaardigheid.

  Cem Özdemir, namens de Verts/ALE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, we hebben in de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken voor het verslag gestemd. We zullen het hier ook steunen, alhoewel we veel van de kritiekpunten delen die in de plenaire vergadering en zelfs door de rapporteur naar voren zijn gebracht. Eén punt werd al door de rapporteur ter sprake gebracht. Weliswaar gaat het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten zich in de toekomst met discriminatie van vrouwen bezighouden, maar de kwestie van homohaat bijvoorbeeld is jammer genoeg niet onderdeel van de taakstelling. Met het oog op de debatten die we binnen Europa voeren en ook met het oog op de stand van de discussie in Europa is het te betreuren dat we hierover niet tot een compromis met de Raad en de Commissie konden komen.

Er zijn nog andere punten. Wij hebben amendementen in de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken ingediend die jammer genoeg allemaal werden verworpen. Ik wil er slechts een paar in herinnering brengen. De discriminatie van de Roma zou bijvoorbeeld een belangrijk punt zijn geweest, maar ook het vraagstuk van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Gegevensbescherming zou een ander belangrijk punt zijn geweest. Hier hebben we in Europa een niveau bereikt dat we naar intern moeten verdedigen, wanneer we geloofwaardig willen zijn. Een belangrijke vraag is echter, ook op grond van de ervaringen in de strijd tegen het terrorisme, in hoeverre terrorismebestrijding en de grondrechten met elkaar verenigbaar zijn. Het zou de moeite waard zijn geweest om ook dit vraagstuk op te nemen in de taakstelling van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten.

Iedereen is het erover eens dat het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten zo snel mogelijk aan het werk moet gaan. Maar we konden het nog niet eens over een directeur eens worden. In dit opzicht moet worden betwijfeld of het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten werkelijk volledig zal kunnen voldoen aan zijn taakstelling. Het goede nieuws is dat er niet meer al te veel van dit soort procedures zullen zijn. Wanneer het EU-Verdrag vanaf 2009 in werking treedt, zal het Europees Parlement via andere procedures deelnemen aan het debat.

  Bairbre de Brún, namens de GUE/NGL-Fractie. – (GA) Mijnheer de Voorzitter, ik juich het verslag van de heer Cashman over het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten toe. De leden van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken hebben eersteklas werk geleverd over dit belangrijke onderwerp.

Maar ik ben met name verheugd over de verbeteringen op grond waarvan discriminatie met betrekking tot traditionele talen en minderheden onder de specifieke verantwoordelijkheden van het Bureau komt te vallen. Ik roep de leden ertoe op deze wijzigingen morgen te steunen.

De Verenigde Naties hebben het jaar 2008 uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de talen. De Europese Unie moet aan dit project deelnemen, en wij moeten ons daarbij aansluiten.

Ik persoonlijk hecht bijzonder belang aan deze kwestie. Op EU-niveau pleit ik ervoor dat de nodige middelen voor Iers als werktaal van de EU beschikbaar worden gesteld, en in mijn kiesdistrict steun ik de campagne ten behoeve van een wet inzake de Ierse taal, een wet die in Noord-Ierland dringend nodig is om de rechten van de Iers sprekende gemeenschap te beschermen.

Momenteel kunnen deze rechten niet worden uitgeoefend. De burgers kunnen echter in het genot van deze rechten komen indien zij in bindende wetgeving zijn verankerd en indien een orgaan als het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten de mogelijkheid heeft om in mijn eigen land, maar ook elders gevallen van discriminatie op grond van taal aan te pakken.

  Koenraad Dillen (NI) . – (NL) Voorzitter, ik zal met volle overtuiging tegen dit verslag stemmen, omdat ik dit bureau beschouw, collega’s, als de Europese waakhond van de politieke correctheid die Europa meer en meer in de greep houdt. Want terwijl dit bureau officieel beweert de grondrechten van de burgers te gaan beschermen, is het in werkelijkheid een bedreiging voor enkele van onze meest fundamentele rechten en vrijheden en voor het subsidiariteitsbeginsel.

De geest van de politieke correctheid die door Europa waart, zorgt er immers voor dat de vrijheid van meningsuiting totaal ondergeschikt moet zijn aan de eisen van een welbepaalde religie, meer bepaald de islam, die niet met kritiek wil worden geconfronteerd.

Zo schakelde het Europees Waarnemingscentrum tegen racisme, waarvan dit bureau dan toch de opvolger wil zijn, zeer bewust het houden van een legitiem discours tegen immigratie en tegen negatieve aspecten van de islam gelijk met racisme. Ditzelfde centrum beweerde dat islamofobie een nieuwe vorm van discriminatie is en dat er naar aanleiding van de Deense cartoonrellen wetten dienen te komen tegen godslastering. En toen een bestelde studie uitwees dat geweld tegen joden in Europa vooral uitgaat van moslimjongeren, werd deze door de directeur van dit centrum prompt naar de prullenmand verwezen.

Weinigen in dit halfrond schijnen nog te beseffen dat de vrijheid van meningsuiting de koningin onder de grondrechten is en dat de vooruitgang in de geschiedenis altijd is voortgestuwd door vooruitgang in de vrijheid van het denken. Europa, collega’s, zou nooit op een bepaald moment het centrum van de wereld zijn geweest zonder de vrijheid om ongeremd en ongezouten de waarheid te mogen zeggen, hoezeer die ook kwetst. En dit verslag en dit bureau zetten dit principe op een gevaarlijke wijze op de helling.

  Íñigo Méndez de Vigo (PPE-DE) . – (ES) Mijnheer de Voorzitter, de vaststelling van een meerjarenkader voor het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten is een uiterst belangrijk onderwerp voor al degenen die menen dat de grondrechten in het DNA van de Europeanen besloten ligt. Ik sluit me daarom aan bij al degenen – om te beginnen de rapporteur, maar ook een reeks volgende sprekers – die gezegd hebben dat we het Bureau verder op weg moeten helpen en dat we vooruit moeten met dit meerjarenkader.

Net als mevrouw Gál, die eerder namens mijn fractie het woord heeft gevoerd, geloof ook ik dat dit een evenwichtig verslag is. Men heeft geprobeerd een oprechte bijdrage te leveren zonder te veel te verlangen.

De rapporteur heeft meen ik gezegd dat het erom gaat realistisch te zijn. Aangezien dit verslag realistisch is, wil ik commissaris Frattini – mijn goede vriend Franco Frattini – vragen iets beter mee te werken. De Europese Commissie vindt maar negen van de achttien amendementen die we presenteren aanvaardbaar, en dat lijkt me wel wat weinig. Als het gaat om een dusdanig belangrijk onderwerp moeten we ons een inspanning getroosten, mijnheer de vicevoorzitter van de Commissie.

Het is mijn gegund geweest om op te treden als voorzitter van de delegatie van het Parlement bij de Conventie die het Handvest heeft opgesteld, en ditmaal heb ik de eer de contactgroep ATD Vierde Wereld voor te zitten. We zijn er met die groep in geslaagd één amendement aanvaard te krijgen. Het gaat dan om amendement 15, waarin er op aangedrongen wordt de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting in de doelstellingen van het Bureau op te nemen. Waarom? Omdat al degenen die sociaal zijn uitgesloten, al degenen die in de meest abjecte armoede leven uiteindelijk geen enkel grondrecht hebben. Wij geloven daarom dat u onze medeburgers een belangrijk politiek signaal zou geven, mijnheer de vicevoorzitter van de Commissie, als u dit amendement een wat warmer onthaal zou geven. Uiteindelijk vertegenwoordigen wij als afgevaardigden de burgers, en die vragen ons ook aandacht te besteden aan de minstbedeelden.

Ik hoop dus, mijnheer de commissaris, dat dit debat u ervan overtuigt dat de Commissie meer dan negen amendementen moet steunen en het standpunt van het Europees Parlement in dezen dient te volgen.

  Magda Kósáné Kovács (PSE) . – (HU) Hartelijk dank, mijnheer de Voorzitter. Het doet mij geen deugd te moeten melden dat negen maanden na de feestelijke overdracht van het Europees Bureau voor de grondrechten deze instelling nog steeds niet aan werken is toegekomen en er nog steeds geen bestuur is aangesteld.

Deze week zal in ieder geval het meerjarenkader door het Parlement worden goedgekeurd, en ik wil hiervoor de rapporteur, de heer Cashman, hartelijk danken. Het meerjarenkader is cruciaal voor het functioneren van het bureau, voor diens effectiviteit bij het monitoren van de grondrechten en voor het formuleren van zijn taken. Tijdens het trilaterale onderhandelingsproces dat tot het statuut heeft geleid, is er een aantal wegen opengelaten, die nog moeten worden bewandeld.

Zo liet de Commissie in een verklaring weten politieke middelen te willen gebruiken om het bureau de mogelijkheid te bieden de naleving van mensenrechten te kunnen onderzoeken op het gebied van samenwerking met de politie en de gerechtelijke macht, indien het bureau hierom vraagt. Het is voor de lidstaten en de Unie van belang dat zij zich bedienen van de tot hun beschikking staande mogelijkheden tot deze na inwerkingtreding van het Hervormingsverdrag ondubbelzinnig tot de verplichtingen van het bureau gaan behoren.

Het is evenzeer onze gezamenlijke verantwoordelijkheid dat de rechten van het individu en de gemeenschap onaangetast blijven, niet alleen door middel van het verbieden van discriminatie, maar ook door middel van het eisen van positieve handhaving van de wet. In principe is het ook niet discutabel dat sociale rechten als mensenrechten moeten worden erkend, aangezien menselijke waardigheid niet kan bestaan zonder basiszekerheid.

Het is een cliché, maar desondanks waar, dat de waarde van een besluit valt te meten aan de mate waarin het is geïmplementeerd. De woorden van de vicevoorzitter, de heer Frattini, brachten enig twijfel, maar toch hoop ik dat het bureau consequent zal zijn bij het beschermen van de mensenrechten.

  Hubert Pirker (PPE-DE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, ik wil de gelegenheid te baat nemen om twee principiële opmerkingen te maken. Ten eerste wil ik er dringend om verzoeken dat na de vaststelling van het werkprogramma ook onmiddellijk werk gemaakt wordt van de benoeming van een directeur voor het Bureau voor de rechten van de mens. Ik hoop dat dit ook zal gebeuren, want het is alleen zinvol een bureau op te zetten, wanneer het ook zo snel mogelijk in staat wordt gesteld om aan de slag te gaan.

De tweede principiële opmerking: ik wil deze discussie te baat nemen om weer eens een evaluatie van de prestaties en het nut van alle Bureaus te verlangen. Ik ben er namelijk niet van overtuigd dat alle Bureaus zo werken, zoals wij dat graag zouden willen, en dat ze tot sint-juttemis moeten bestaan, maar ik raak er integendeel van overtuigd dat er hier ten dele parallelle structuren zijn ontstaan en dat men beslist afstand zou kunnen doen van enkele bureaus zonder dat dit iemand zou opvallen en zonder dat iemand er nadeel van zou ondervinden. Ik wil u vragen, wanneer de Commissie voornemens is met een dergelijke evaluatie te beginnen.

  Genowefa Grabowska (PSE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, ik wil de rapporteur, de heer Cashman, van harte feliciteren met zijn verslag. Toch zou ik ook een opmerking willen maken. We hebben ons tijdens de bijeenkomsten van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken ernstig afgevraagd of het werk van het Europees Bureau voor de grondrechten al dan niet zou samenvallen met de werkzaamheden van de Raad van Europa. We zijn tot de conclusie gekomen dat dit niet zo is, maar ik kan me niet van de indruk ontdoen dat we de Raad van Europa benijden omdat hij een zo belangrijke rol speelt en daardoor een specifiek rechtsstelsel kan toepassen.

Ik ben de mening toegedaan dat het Bureau voor de grondrechten zich, ondanks de voorwaarden en de bevoegdheden waarover het beschikt, sterk zou moeten baseren op het Handvest van de grondrechten. Het Bureau moet zich er goed van bewust zijn dat het ook de bewaker van het Handvest van de grondrechten is voor die burgers en die lidstaten die de tekst niet volledig aanvaard hebben. Volgens mij is dit van wezenlijk belang. Ik ben eveneens van mening dat het Bureau voor de grondrechten zich met onze hulp in deze richting zou moeten ontwikkelen, met de steun van het Europees Parlement.

  Franco Frattini, vicevoorzitter van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik dank alle sprekers voor hun bijdragen en suggesties.

Ten eerste wil ik opmerken dat de Europese Unie, ook in de ogen van de burgers, niet alleen de beste verdediger moet zijn van de grondrechten, maar ook de beste promotor. En daarmee bedoel ik zowel de rechten van groepen en gemeenschappen als de rechten van individuen. Dat is zeer belangrijk.

Ik vind ook dat, in navolging van de afkondiging van het Handvest en het ondertekenen van het Verdrag van Lissabon, het Bureau op dit vlak het meest doeltreffende Europees orgaan moet zijn. Daarom zou ik willen dat het Parlement zo snel mogelijk zittingen organiseert om de kandidaten die zijn voorgedragen voor de functie van directeur te beoordelen zodat het Bureau op de meest optimale manier kan beginnen werken.

Ik ben het volledig eens met rapporteur Cashman wanneer hij zegt dat we het Bureau onmiddellijk in werking moeten laten treden. Als we teveel taken aan de lijst van bevoegdheden zouden toevoegen, dan lopen we risico een Bureau op te richten dat sterk lijkt, maar dat eigenlijk niet in staat is om voldoende snel op te treden.

Ik heb akte genomen van de bezorgdheid die velen onder u geuit hebben en ik kan u beloven dat, nog voor het einde van de periode van vijf jaar, er gebruik gemaakt zal worden van de bevoegdheid van de Commissie om het Bureau te verzoeken verder te gaan dan artikel 2, met name voor een samenwerking op het vlak van veiligheid en recht.

Ten slotte wil ik nog vermelden dat ik erg waardeer wat mijn vriend, de heer Méndez de Vigo heeft gezegd en ik zal zijn suggesties zeker ter harte nemen. Vooral wat amendement 15 en een Europese strategie tegen de armoede betreft, zal ik proberen aan zijn verwachtingen te voldoen.

Ik wil ook herhalen dat ik bereid ben amendement 6 te aanvaarden, hoewel ik er in principe niet achter sta. Ik probeer hiermee aan uw verwachtingen tegemoet te komen en ik hoop dat ik de heer Cashman daar een plezier mee doe.

  De Voorzitter . – Het Parlement waardeert dat blijkbaar, mijnheer de commissaris.

  Michael Cashman, rapporteur. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik ben de commissaris dankbaar voor de toegeving die hij heeft willen doen op het vlak van het zeer belangrijke zesde amendement, waarin staat dat alle mensen gelijk geboren worden en dat de mensenrechten derhalve ondeelbaar en onschendbaar zijn. Ik zou ook graag mijn collega’s bedanken voor hun bijdragen. Ik wil bovendien nog even opmerken dat, als een van de niet-ingeschreven Parlementsleden zegt dat hij tegen mij en tegen mijn rapport zal stemmen, als die extremisten in dit halfrond tegen mij en mijn rapport stemmen, dan loopt mijn hart over van vreugde en weet ik zeker dat we het bij het rechte eind hebben. Want extremisme en de verdediging van de mensenrechten gaan niet samen, tenzij je extreem bent in het verdedigen van de mensenrechten.

Aan mijn goede vriendin Sophia in ‘t Veld wil ik zeggen dat ze natuurlijk gelijk heeft wanneer ze het opneemt voor de Roma, de privacy en de homogemeenschap, maar ik vind dat die onderwerpen al vallen onder de bestaande tekst. De situatie van de Roma valt bijvoorbeeld onder discriminatie gebaseerd op geslacht, ras of etnische afstamming. Tegen mijn collega Lambrinidis wil ik zeggen dat het Handvest van de Grondrechten en Het Europees Verdrag voor de rechten van de mens al de ruimte geven om op te treden op het vlak van privacy, mensenhandel en sociale uitsluiting. Zoals mevrouw Gál zeer terecht opmerkte: momenteel is de goede werking van het Bureau de grootste uitdaging die we het hoofd moeten bieden.

Daarom heb ik meervoudige discriminatie toegevoegd. We moeten onthouden dat we ons niet alleen mogen beperken tot de gebieden die eronder kunnen vallen. Het zijn thematische werkterreinen die gebaseerd zijn op een objectieve grondslag, namelijk het Handvest van de Grondrechten en de internationale conventies die hetzelfde zijn in al de lidstaten.

Aan mijn goede vriend, de heer Cem Özdemir – çok teşekkür ederim! – wil ik zeggen: ja, we hebben ook aandacht besteed aan gegevensbescherming. We hebben bovendien al een toezichthouder voor gegevensbescherming en we hebben ook richtlijnen inzake gegevensbescherming en het laatste dat we willen is overlapping.

We hebben een interessant resultaat bereikt en dat moeten we vieren. Nu is het tijd voor het verslag-Angelilli. Dat is initatiefverslag, maar het kan rekenen op onze absolute belofte − geen initiatief, geen verzoek − dat de rechten van het kind worden gewaarborgd door het Bureau, de beschermer van de grondrechten. En daarom feliciteer ik het Parlement en vraag ik de leden om voor het voorstel te stemmen. Laten we geen dingen meer toevoegen, laten we het huidige voorstel niet afzwakken, laten we doelgericht zijn, laten we ons onze taak volbrengen. Mijnheer de Voorzitter, u hoeft uw hamer deze keer niet te gebruiken.

  Irena Belohorská (NI) . – (SK) Ik protesteer met klem tegen de opmerking die de heer Cashman zojuist heeft gemaakt. Ik behoor tot de niet-ingeschrevenen. In het verleden heb ik, als lid van de Raad van Europa, een verslag opgesteld over het verbod op kinderarbeid, en ik heb eveneens meegewerkt aan de totstandkoming van een ander verslag over de rechten van het kind. Om deze reden wil ik scherp protest aantekenen tegen de opmerkingen van de rapporteur, die heeft gezegd dat het hem niets kan schelen of iemand van de niet-ingeschrevenen tegen hem stemt.

  De Voorzitter . – Mijnheer Cashman, u mag persoonlijk antwoorden op woorden die als een persoonlijke aanval werden gezien.

  Michael Cashman, rapporteur. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik refereerde uiteraard niet aan het geachte Parlementslid toen ik die opmerking maakte.

Ik refereerde in het algemeen aan de niet-ingeschrevenen, en meer bepaald aan de opmerkingen van de heer Dillen, die volgens mij van extremistische aard zijn. Het was absoluut niet mijn bedoeling om het geachte Parlementslid, wiens reputatie voor zich spreekt, te beledigen.

  De Voorzitter . – Ik kan u inderdaad garanderen dat er in de Franse vertaling niet gesproken werd over niet-ingeschrevenen maar over extremisten. Dus er was een duidelijk verschil met de woorden van onze rapporteur.

Het debat is gesloten.

De stemming zal plaatsvinden op donderdag 17 januari 2008.

  De Voorzitter . – Aan de orde is het verslag van Roberta Angelilli, namens de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken – Naar een strategie voor de rechten van het kind (2007/2093(INI)) (A6-0520/2007).

  Roberta Angelilli, rapporteur. − (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, allereerst wil ik de collega’s voor hun waardevolle samenwerking danken, en met name de heer Frattini voor zijn inzet sedert het begin van zijn mandaat ter bescherming van de rechten van het kind.

Het verslag heeft duidelijk niet de pretentie uitputtend te zijn, maar ik vind dat het een goed vertrekpunt biedt. Het verslag had ten doel de basis voor een strategie ter bevordering en waarborging van de rechten van minderjarigen in het interne en externe beleid van de Europese Unie te leggen en de inspanningen van lidstaten op dat gebied te ondersteunen. Het uitgangspunt vormde voor ons het specifieke karakter van de rechten van minderjarigen, die zich sterk van de meer algemene categorie van fundamentele rechten onderscheiden, ook al maken zij daarvan deel uit.

De strategie is vooral gericht op de positieve bevestiging van de rechten van het kind, waartoe het recht op een gezinsleven en het recht op gezondheidszorg, onderwijs en maatschappelijke integratie behoort, maar ook het recht op vermaak, het recht om te spelen, sport alsmede op een schoon en beschermd milieu. In wezen heeft de strategie ten doel een samenleving tot stand te brengen die op het kind is afgestemd, waarin het kind zich veilig kan voelen en waarbij het zich betrokken voelt.

Het verslag is daarom op twee beginselen gebaseerd: 1) actieve participatie van kinderen in de besluitvorming die voor hen van belang is; 2) mainstreaming, wil zeggen de integratie en bevordering van de rechten van het kind in alle beleidsgebieden van de Europese Unie. Kortom, aan de rechten van minderjarigen moet in Europa eindelijk politieke prioriteit worden gegeven, alleen al op grond van het feit dat kinderen rond dertig procent van de Europese bevolking uitmaken en dat er nog veel voor hen moet worden gedaan, in de eerste plaats op het gebied van de bestrijding van geweld en misbruik, gezien de zorgwekkende toename van pedofiele en kinderpornonetwerken. De algemene doelstelling is om alle vormen van geweld uit te bannen, met inbegrip van zogenaamde traditionele praktijken, eerwraak en gedwongen huwelijken. Er moet niet alleen voor worden gezorgd dat geweldplegers hun verdiende straf krijgen; we moeten ook voor een preventiestrategie zorgen die speciaal gericht is op het helpen van kinderen in gevaar.

Een andere prioriteit is de bestrijding van kinderarmoede. Er moet op worden gewezen dat zelfs binnen de Europese Unie negentien procent van de kinderen onder de armoedegrens leven, en daarom moeten we hulpmaatregelen treffen die ook op de ondersteuning van de rest van het gezin zijn gericht. Met name zijn maatregelen nodig voor Romakinderen en straatkinderen, die vaak gedwongen worden te bedelen en zo gemakkelijk het slachtoffer worden van uitbuiting, mensenhandel en georganiseerde misdaad.

Een ander centraal aspect van de strategie is het garanderen van onderwijs en opleiding voor alle kinderen, met inbegrip van de armste en meest achtergestelde. Er zijn ook maatregelen nodig voor minder begaafde kinderen, om elke vorm van discriminatie te voorkomen. We bevinden ons hier in een gezelschap van deskundigen, zodat ik in dit Parlement niet alle dringende problemen hoef op te sommen die moeten worden aangepakt: van de verkoop van videospelletjes tot en met de toename van internationale ontvoeringen van minderjarigen, de bureaucratie die internationale adopties bemoeilijkt, de tragedie van kindsoldaten, kinderarbeid, het niet-registreren van pasgeborenen, het schrikbarende aantal kinderen die verdwijnen en waar nooit meer iets van wordt vernomen. Ik zou deze lijst nog wel even voort kunnen zetten.

We moeten werkelijk de geschikte instrumenten toepassen en snel informatie verstrekken om ervaringen en goede praktijken uit te kunnen wisselen, en we moeten synergieën tot stand brengen tussen de relevante wettelijke en strafrechtelijke instrumenten, teneinde de problemen concreet en ogenblikkelijk aan te kunnen pakken en die problemen waar mogelijk te voorkomen.

Tot slot zou ik willen opmerken dat wij door de goedkeuring van het Verdrag van Lissabon over een aantal nieuwe mogelijkheden beschikken. Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie maakt nu deel uit van het Verdrag, dus ook artikel 24, dat de rechten van het kind uitdrukkelijk regelt en zo een rechtsgrondslag schept voor de tenuitvoerlegging van de strategie. Wij als Parlement, maar bovenal de lidstaten, moeten er onmiddellijk werk van maken.

  Franco Frattini, vicevoorzitter van de Commissie. − (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik wil mevrouw Angelilli hartelijk danken voor dit verslag.

Sinds het begin van mijn ambtstermijn vormen de rechten van het kind een topprioriteit, een centraal punt op mijn agenda, en de samenwerking met het Parlement op dit gebied heeft inmiddels tot beleidslijnen geleid die het resultaat van dit verslag vormen – dat hopelijk door een zeer grote meerderheid zal worden goedgekeurd. De Commissie zal zich aan de richtsnoeren van dit verslag houden, aangezien het geen punten bevat die ik niet onderschrijf. In het verslag worden horizontale initiatieven uitgestippeld voor een reeks beleidsterreinen, waarbij de gemeenschappelijke noemer echter is dat minderjarigen, dat wil zeggen kinderen, het hart van de samenleving vormen, zodat het duidelijk is dat zij onze volledige aandacht verdienen.

In de komende weken zal ik samen met mijn medewerkers overwegen hoe de verschillende punten van het verslag van mevrouw Angelilli in de vorm van concrete initiatieven in de praktijk kunnen worden omgezet. Een aantal maatregelen is overigens al op stapel gezet, onder meer de presentatie van een mededeling van juli 2006 die u reeds hebt behandeld, een algemene mededeling over een EU-strategie voor de rechten van het kind, met het politieke doel om van deze rechten, zoals mevrouw Angelilli reeds heeft opgemerkt, een politieke prioriteit te maken.

Andere lopende maatregelen zijn de invoering van een standaardnummer voor telefonische hulplijnen, 116 000, dat overal in Europa hetzelfde is. Ik wil deze gelegenheid graag aangrijpen om de vele lidstaten die deze maatregel nog niet hebben omgezet, te vragen geen tijd meer te verliezen en dit nu snel te doen; u begrijpt dat dit niet aan het adres van het Parlement, maar aan de regeringen van de lidstaten is gericht. Deze maatregel werd meer dan een jaar geleden goedgekeurd, maar meer dan de helft van de lidstaten heeft nog steeds geen hulplijn die naar behoren functioneert, hoewel het hier om een besluit gaat dat mijns inziens op korte termijn had kunnen worden uitgevoerd.

In oktober jongstleden hebben we met het voorzitterschap in Lissabon besproken of het mogelijk is om gezamenlijk een Europees netwerk van systemen voor vroegtijdige waarschuwing in het geval van ontvoeringen of het verdwijnen van kinderen in te voeren. U weet dat wij hebben gekeken naar het goede voorbeeld van het Franse systeem, we hebben gekeken hoe de dingen in België functioneren en we hebben kennis genomen van het feit dat Portugal en Griekenland dergelijke systemen aan het opzetten waren of dit in de afgelopen weken al hebben gedaan; maar het is duidelijk dat kinderontvoerders lak hebben aan grenzen, zodat systemen voor vroegtijdige waarschuwing niet mogen ophouden aan de nationale grenzen.

We hebben veel werk verricht op het gebied van de internetcriminaliteit tegen kinderen. Ons werk met een deskundigengroep in november heeft belangrijke resultaten opgeleverd wat betreft de technische samenwerking die zou kunnen leiden tot een koppeling van elektronische systemen voor de voorkoming en bestrijding van online pedofilie. Dit is een van de grootste bedreigingen voor kinderen, en zoals u weet zijn wij, sinds de pedofiliebestrijding in 2007 werd opgenomen in de prioriteitenlijst van Eurojust en Europol, thans in staat vele internationale pedofiele netwerken die via het internet opereren, op te rollen.

We hebben in november vorig jaar ook – en dit is een van de punten die u had benadrukt – een verslag ingediend over de vooruitgang bij de tenuitvoerlegging van het kaderbesluit van 2004 ter bestrijding van seksuele uitbuiting van kinderen. In dit verslag heb ik, zoals u misschien nog weet, onderstreept dat al te vele lidstaten het kaderbesluit van 2004 ter bestrijding van seksuele uitbuiting van kinderen na vier jaar nog steeds niet hebben omgezet.

Met de oprichting van het Europese Forum hebben we absoluut een nuttig instrument gecreëerd. De eerste ervaringen die daarmee in Duitsland, tijdens het Duitse voorzitterschap, zijn opgedaan, hadden voornamelijk betrekking op misbruik van het Internet en gewelddadige videospelletjes. Het volgende Europese Forum voor de rechten van het kind, dat in het kader van het Sloveense voorzitterschap zal plaatsvinden, gaat over andere onderwerpen, met name ook over internationale adopties. Wij zullen de situatie bestuderen en wij zullen, zoals mevrouw Angelilli hoopte, tevens praktische mogelijkheden onderzoeken om kinderen en vertegenwoordigers van kinderen uit te nodigen tot directe deelname aan alle bijeenkomsten van het Europese Forum. U begrijpt dat het gevoelig ligt om kinderen, ook nogal kleine kinderen, uit te nodigen om aan dergelijke bijeenkomsten deel te nemen, maar dit is nu eenmaal zo besloten, zodat we ons bij dit voorstel van het Parlement aansluiten.

Wij zijn bezig met de ontwikkeling van een Europese website speciaal voor kinderen, met eenvoudige teksten en presentaties, die bijvoorbeeld uitlegt hoe kinderen zich tegen de vele gevaren in het dagelijks leven kunnen beschermen, zonder agressief te worden of met anderen in conflict te raken; de website legt uit hoe zij dergelijke gevaren als het ware uit de weg kunnen gaan. Over het Bureau voor de grondrechten hebben we nog erg weinig gesproken. Ik heb onder meer voorgesteld om aan de rechten van het kind prioriteit toe te kennen in het meerjarenprogramma van het Bureau.

We hebben nog veel werk voor de boeg. Mevrouw Angelilli zegt terecht dat we rekening moeten houden met allochtone kinderen. Dat is een aspect dat we specifiek aan de orde willen stellen in het kader van het Europese immigratiebeleid: kinderen zijn vaak slachtoffers, zij zijn vaak de meest kwetsbare groep in de algemene context van de migratiestromen. We moeten meer de nadruk leggen op de noodzaak om het Europese actieplan ter bestrijding van mensenhandel ten uitvoer te leggen en daarbij, naast vrouwen, bijzondere aandacht te besteden aan kinderen, aangezien deze zwakste groepen vaak het slachtoffer worden van internationale mensenhandel. We moeten naar mogelijkheden zoeken om praktische voorstellen en projecten in het kader van Europese programma’s te financieren.

Het nieuwe Daphne-programma en het nieuwe programma inzake grondrechten kunnen het bijvoorbeeld ook mogelijk maken om financiële steun te verlenen aan het Europees netwerk van ombudsmannen voor kinderen. Ik hecht veel waarde aan dit netwerk en natuurlijk ook aan de NGO’s die op dat gebied werkzaam zijn. Het nieuwe programma, dat bekend staat als Daphne III, heeft een nieuwe financiering gekregen en kan een zeer nuttig instrument zijn.

Ten slotte ben ik natuurlijk meer dan bereid om te blijven werken aan de ontwikkeling van deze strategie, met het doel om voor onze burgers zeer concrete resultaten te boeken op een terrein dat ons bijzonder na aan het hart ligt.

  Marie Panayotopoulos-Cassiotou, rapporteur voor advies van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid. − (EL) Mijnheer de Voorzitter, de bescherming van de rechten van het kind is altijd al een onderdeel geweest van het interne en externe beleid van de Europese Unie, maar bij ontstentenis van een rechtsgrondslag was dit tot dusver een gefragmenteerd beleid, en daarom, mijnheer de vicevoorzitter, is uw voorstel voor de ontwikkeling van een strategie ter bescherming van de rechten van het kind door het Europees Parlement en ook door de samenleving goed ontvangen. Wij hopen dat dit beleid met de inwerkingtreding van het Hervormingsverdrag, waarvan het Handvest van de grondrechten een integraal bestanddeel uitmaakt, nog zal worden versterkt, zoals reeds opgemerkt door mevrouw Angelilli, die ik met haar synthetisch vermogen en haar presentatie van het verslag wil feliciteren.

Wanneer er sprake is van een geïntegreerde en gecoördineerde benadering voor de kinderbescherming op Europees niveau – mede dankzij de talrijke interessante voorstellen van de Commissie – wordt het kind niet meer slechts als slachtoffer beschouwd, maar als subject van positieve rechten en plichten, dat dient op te groeien in een gezonde gezinsomgeving en met de zekerheid dat in zijn materiële en niet-materiële behoeften wordt voorzien.

De eerbiediging van de rechten van kinderen dient niet alleen door middel van de planning van Europese acties te worden versterkt, maar ook moeten de lidstaten hiertoe de politieke wil opbrengen en maatregelen treffen om aan de fundamentele behoeften van kinderen te voldoen en hen tegen allerlei gevaren te beschermen.

De Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid heeft in haar advies vooral aandacht besteed aan de ondersteuning van de moeder en de familie bij het nakomen van hun verplichtingen. In het advies werd aangedrongen op het verlenen van bijstand aan kwetsbare groepen, met name aan kinderen die in gevaar zijn als gevolg van misbruik of gebrek aan onderwijs, gezondheidszorg, behoorlijke voeding en aan kansen om zich te ontwikkelen en hun potentieel te benutten.

De verenigbaarheid van het werk van de ouders met het gezinsleven is een onvervreemdbaar recht van het kind, en betekent tevens een bijdrage tot het creëren van waardevol kapitaal en een investering in de samenleving van de toekomst. Zowel binnen als buiten de Europese Unie worden de positieve rechten van kinderen vaak geschonden, en er is nog steeds sprake van discriminatie op grond van geslacht. Door bepaalde genderstereotypen en denkbeelden met betrekking tot genderrollen worden sommige groepen kinderen en met name meisjes en jonge moeders gemarginaliseerd. Vrouwen moeten, vooral tijdens de zwangerschap en wanneer zij kinderen grootbrengen, worden beschermd, zodat kinderen vanaf hun geboorte in het genot kunnen komen van hun grondrechten.

  Irena Belohorská, rapporteur voor advies van de Commissie buitenlandse zaken. – (SK) Dank u wel, mijnheer de Voorzitter, ook ik wil mevrouw Angelilli danken voor haar verslag.

Ik ben verheugd over het feit dat het Sloveense voorzitterschap de kwestie van kinderen in gewapende conflicten, één van mijn eigen aandachtsgebieden, tot één van zijn prioriteiten heeft verheven. Mijn advies namens de Commissie buitenlandse zaken gaat ook in op de noodzaak om kinderen bij hun geboorte te registreren. Niet-geregistreerde kinderen zijn onzichtbaar en worden daardoor vaak het slachtoffer van seksueel misbruik of mensenhandel; zij worden samen met volwassenen gevangengehouden en worden in het leger als combattanten ingezet, omdat het niet mogelijk is om vast te stellen of zij al dan niet meerderjarig zijn. Het geboortebewijs verzekert het kind bijvoorbeeld van zijn naam en nationaliteit en van toegang tot gezondheidszorg. Ik betreur evenwel dat het verslag nu pas in januari zal worden goedgekeurd: het merendeel van de adviezen werd reeds voor de zomer in stemming gebracht en bij de commissie ingediend, zodat het verslag dus eerder had kunnen worden goedgekeurd.

Er is dringend een oplossing nodig voor het vraagstuk van de kinderrechten. Een illustratie daarvoor is het recente geval van de overbrenging van meer dan honderd kinderen uit Tsjaad naar Frankrijk. Deze actie had eigenlijk ten doel vluchtelingen in Darfur te helpen; de kinderen – wezen – zouden door pleegouders in Europa worden verzorgd. De VN hebben echter bevestigd dat de kinderen in de meeste gevallen geen wezen waren en niet uit Darfur kwamen, maar uit het buurland Tsjaad.

Het vinden van een snelle oplossing voor het dringende probleem van de kinderrechten is niet alleen een noodzaak voor de ontwikkelingslanden, maar ook voor ons.

  Glenys Kinnock, rapporteur voor advies van de Commissie ontwikkelingssamenwerking. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil al meteen zeggen dat de Commissie ontwikkelingssamenwerking ervan overtuigd is dat het zeer belangrijk is dat de Commissie de rechten van het kind opneemt in alle aspecten van het ontwikkelingsbeleid, en dit beschouwt als een manier om de Millenniumdoelstellingen te realiseren. Ik weet dat de mededeling van de Commissie voorstellen in die aard bevat.

Ik wil onderlijnen dat we op het vlak van kinderrechten een overkoepelende aanpak nodig hebben. We mogen ons niet beperken tot zeer specifieke kwesties als kinderhandel, ontvoering en kinderporno, zoals we dat tot nu toe in het debat gehoord hebben. Er mag geen misverstand over bestaan dat het hier gaat over de rechten van het kind. Een kind heeft het recht geraadpleegd te worden. Een kind heeft het recht gehoord te worden. Een kind heeft recht op het respect van volwassenen. Volwassenen moeten kinderen niet vertellen wat ze moeten doen.

Ik ben ook heel blij dat de rechten van het kind vermeld worden in het Verdrag van Lissabon. Ik ben blij, want tot nu toe hadden alleen dierenrechten dit soort rechtsgrondslag in de Europese Unie, en het was hoog tijd dat die er ook kwam voor kinderen.

Tot slot: het moet duidelijk worden voor Europa en de rest van de wereld dat wij instaan voor de bescherming van kinderlevens en kinderwelzijn, in Europa en de rest van de wereld.

  Dimitrios Papadimoulis, rapporteur voor advies van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken. − (EL) Mijnheer de Voorzitter, allereerst zou ik mevrouw Angelilli willen feliciteren met het constructieve werk dat zij heeft verricht.

De strategie voor de rechten van het kind is een positieve stap in de richting van een gecoördineerde aanpak, zowel in het intern beleid als in de externe betrekkingen.

De Commissie werkgelegenheid en sociale zaken, waarvoor ik een advies heb opgesteld dat ik hier voorstel, benadrukt de sociale aspecten van de schending van kinderrechten. Zij besteedt in de eerste plaats aandacht aan kinderarmoede, waaronder bijna één op de vijf kinderen in de Europese Unie te lijden heeft. Bovendien beklemtoont zij de problemen van kinderarbeid en sociale uitsluiting, en zij roept ertoe op in het bijzonder te letten op kwetsbare sociale groepen, zoals minderjarige immigranten, straatkinderen en kinderen met een handicap. Wij zijn bang, mijnheer de Voorzitter, dat kinderen vandaag de dag in een wereld moeten leven die slechter is dan die waarin de vorige generaties zijn opgegroeid. De Europese Unie moet daarom nu in actie komen, met duidelijke toezeggingen, doelstellingen en de nodige middelen, zowel op communautair niveau als op het niveau van de lidstaten.

  Christa Prets, rapporteur voor advies van de Commissie cultuur en onderwijs. − (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik wil allereerst de rapporteur gelukwensen met haar verslag en ook met de goede samenwerking tijdens ons overleg. Wij zijn het volledig eens over veel belangrijke aspecten van het verslag.

Ik wil echter twee punten benadrukken die ik bijzonder belangrijk vind. Ten eerste het recht op onderwijs als een eerste voorwaarde voor de maatschappelijke ontwikkeling van de kinderen. De lidstaten moeten hier een toegang zonder belemmeringen creëren voor alle kinderen en tieners, en wel onafhankelijk van hun etnische of maatschappelijke komaf, en ongeacht hun familiaire omstandigheden. Dat betekent ook dat elke vorm van uitsluiting, discriminatie en geweld tegen kinderen moet worden voorkomen. Het is van groot belang dat de start van de hulplijn zo snel mogelijk wordt gerealiseerd. Het tweede punt dat ik heel belangrijk vind is het bevorderen van talen als Europees cultuurgoed.

Daarnaast zijn er vernieuwingen die we niet over het hoofd mogen zien: de rechten van het kind houden ook in dat we hen laten deelnemen aan nieuwe ontwikkelingen op het gebied van opleiding en onderwijs, met name op het gebied van mediageletterdheid, en dit we nieuwe media met alle macht als een heel belangrijk onderwijsinstrument bevorderen.

  Kinga Gál, namens de PPE-DE-Fractie. – (HU) Hartelijk dank voor de spreektijd, mijnheer de Voorzitter. Ik denk dat er weinigen onder ons zullen zijn die niet direct of indirect betrokken zijn bij de bescherming van de rechten van kinderen.

De instellingen van de Gemeenschap hebben al vaak met verschillende onderdelen van deze kwestie te maken gehad, maar zijn met het voorbereidende comité eens dat ter aanvulling van het onderhavige een uitvoerige strategie dient te worden ontwikkeld. Er dient beslist met een aantal specifieke gebieden rekening te worden gehouden bij het uitwerken van deze visie. Zo zijn er bijvoorbeeld het verbod op iedere vorm van geweld tegen kinderen, het bestrijden van armoede en discriminatie en het recht op onderwijs.

Omdat de heer Frattini in zijn inleiding al zei, dat het bureau zich op dit gebied zeer sterk zal inzetten, wil ik hier een aanbeveling doen: waarom niet als eerste specifieke verzoek van de Commissie aan het bureau laten zijn dat de handhaving van juist dit gebied, de rechten van kinderen, wordt onderzocht?

Ik vind met name het seksueel misbruik van kinderen, kinderarbeid, en de enorme verschillen vandaag de dag in de manier waarop kinderen met vluchtelingenstatus in de afzonderlijke lidstaten worden behandeld, bijzonder zorgwekkend. Hier in onze directe omgeving zijn er ernstige problemen als straatkinderen of kinderen die worden gedwongen te gaan bedelen.

Ik ben er verder van overtuigd dat de strijd om volledige handhaving van de rechten van kinderen binnen de EU vooral inhoudt dat de rol van het gezin in dit nieuwe Europa opnieuw moet worden bezien. Naast het onderwijs dient de rol van de opvoeding meer te worden benadrukt, opdat onze kinderen professionele kennis, maar ook begeleiding krijgen in deze wereld met een groeiend aantal problemen. Wellicht dat minder kinderen geneigd zullen zijn geweld te gebruiken, lichamelijk letsel zullen opdoen, of psychologische schade zullen oplopen. Hartelijk dank.

  Inger Segelström, namens de PSE-Fractie. – (SV) Mijnheer de Voorzitter, eerst en vooral dank ik Roberta Angelilli en alle schaduwrapporteurs, maar ook alle leden die ertoe hebben bijgedragen dat het Parlement binnenkort zijn eerste resolutie over een EU-strategie voor de rechten van het kind zal kunnen goedkeuren. De belangrijkste elementen daarin zijn de participatie en inspraak van het kind. Het wordt een lastige en belangrijke klus om deze woorden in daden om te zetten. De kinderen en jongeren verwachten dit echter wel.

Met de voorstellen over geweld jegens kinderen hebben we de grootste vooruitgang geboekt. De commissie schaart zich unaniem achter mijn eis om alle vormen van geweld jegens kinderen, inclusief het lijfstraffen van kinderen thuis, in de communautaire wetgeving strafbaar te maken. Dit betekent een grote stap voorwaarts voor de kinderen. In mijn land, Zweden, zijn lijfstraffen verboden en weet elk kind dat naar de crèche gaat en elke jongere dat volwassenen geen kinderen mogen slaan. Wij maken nu ook duidelijk dat samenwerking noodzakelijk is om alle misbruiken tegenover kinderen tegen te gaan en dat daarbij de medewerking van andere partijen zoals banken, reisbureaus, kredietinstellingen en wisselkantoren nodig is om kinderpornografie, sekstoerisme en uitbuiting van kinderen een halt toe te roepen alsook om het Internet tegen pedofielen te beveiligen. Voorts moeten illegale websites van het Internet gehaald kunnen worden. De lidstaten moeten een wetgeving inzake seksverkoop hebben waarmee ze erop toezien dat kinderen niet als handelswaar gebruikt kunnen worden.

Het moeilijkste punt bleek in de commissie adoptie te zijn. Ik ben uiterst tevreden dat wij het eens geworden zijn over het standpunt dat elk kind recht heeft op een gezin, of het nu bij een familielid, in een pleeggezin of via nationale of internationale adoptie is. Het welzijn van het kind gaat voor op het welzijn van de volwassenen. Wij herinneren ons allemaal de recente gebeurtenissen in de weeshuizen in Roemenië en in Guatemala, waarbij kinderen voor adoptie ontvoerd werden. Kinderen zijn geen handelswaar.

Nu is het aan de Commissie om te luisteren naar de zinvolle voorstellen van het Parlement en concrete voorstellen te doen opdat de rechten van het kind met het nieuwe Verdrag van Lissabon als EU-doelstelling en EU-wetgeving worden erkend. Met het nieuwe Verdrag van Lissabon moet de EU ervoor zorgen dat de rechten van het kind in al haar werkzaamheden geïntegreerd worden. Dit moet uiteraard ook tot uiting komen in alle aspecten van de globalisering, in de ontwikkelingssamenwerking, op cultureel gebied en alle andere gebieden. Kinderarmoede is een belangrijk punt alsook de situatie van kinderen in oorlogen en alle gezondheidskwesties. Ik ben trots dat ik lid ben van het Parlement dat morgen hierover een besluit zal aannemen.

  Siiri Oviir, namens de ALDE-Fractie. – (ET) Mijnheer de Voorzitter, geachte commissaris, dames en heren.

Ik ben blij dat het Europees Parlement eindelijk aan dit debat over de strategie van de Europese Unie voor de rechten van het kind toekomt, aangezien een beleid ter bevordering van de rechten van het kind het fundament vormt voor de samenleving van morgen.

Het welzijn van de samenleving en van de staat is afhankelijk van de waarden en methoden die door de toekomstige ouders worden gehanteerd. Ik dank de rapporteur voor het feit dat zij zo’n uitvoerig document heeft opgesteld.

Het is goed dat de in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind en de bijbehorende protocollen verankerde beginselen als basis zijn gebruikt voor de ontwikkeling van een EU-strategie voor de rechten van het kind. Om meer effect te kunnen sorteren en in alle 27 lidstaten te kunnen worden toegepast, moet de strategie echter in specifiekere uitvoeringsmaatregelen voorzien, die met middelen van zowel de lidstaten als de Europese Unie zouden moeten worden gesteund.

Het is een uitgebreide strategie, en ik heb niet genoeg tijd om hier op alle aspecten in te gaan. Ik wil er slechts één positief initiatief uitlichten, een initiatief dat wel in alle opzichten doeltreffend is, namelijk de aanbeveling die in de EU-strategie voor de rechten van het kind wordt gedaan om een telefoonhulplijn voor kinderen op EU-niveau in te voeren. In Estland bestaat er sinds drie jaar een telefoonhulplijn voor kinderen, en ik kan bevestigen dat die goed functioneert.

Er zijn twee belangrijke doelgroepen die mijns inziens meer aandacht van onze kant nodig hebben, om ervoor te zorgen dat hun rechten worden gewaarborgd.

Kinderen met een handicap vormen de eerste van deze twee doelgroepen. Naar mijn mening dient in onze strategie voor de rechten van het kind meer aandacht aan het waarborgen van de rechten van gehandicapte kinderen te worden besteed en dienen zij, evenals andere doelgroepen, naar behoren gegarandeerde mogelijkheden en gelijke kansen te krijgen om actief te participeren in de samenleving.

De tweede doelgroep wier rechten moeten worden gegarandeerd, zijn de kinderen die niet door hun ouders worden verzorgd. Alle kinderen hebben ongetwijfeld het recht op een gezinsleven. Helaas hebben echter niet alle kinderen het geluk om in familiekring op te groeien; zij leven in kindertehuizen. We hebben in onze documentatie niet voldoende aandacht besteed aan kinderen die op de leeftijd van achttien of negentien jaar het kindertehuis verlaten: juridisch gezien zijn zij volwassenen, maar in sociale termen zijn zij dat niet. Dit is een gebied waarmee we ons sterker bezig moeten gaan houden.

  Bogusław Rogalski, namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, aangezien ik me als Parlementslid al enkele jaren inzet voor de bescherming van de rechten van het kind, ben ik bijzonder ingenomen met het verslag van mevrouw Angelilli over de creatie van een uniforme EU-strategie voor de rechten van het kind.

Schendingen van de rechten van het kind, geweld tegen kinderen, de handel in kinderen met het oog op illegale adoptie, prostitutie, illegale arbeid en bedelen op straat vormen nog steeds een enorm probleem in de Europese Unie. Elke strategie voor de rechten van het kind zou gebaseerd moeten zijn op de waarden en beginselen die zijn opgenomen in de VN-Conventie over de rechten van het kind, in het bijzonder wat betreft hun bescherming tegen elke vorm van discriminatie.

Ieder kind heeft het recht om regelmatige en rechtstreekse contacten met zijn beide ouders te onderhouden, om in de cultuur van zijn ouders opgevoed te worden en de taal van beide ouders te leren. Deze rechten worden voortdurend met de voeten getreden door het Jugendamt, het Duitse bureau voor jeugd- en jongerenzaken, in het geval van kinderen van wie een van de ouders buitenlands is. Bij echtscheidingen probeert het Jugendamt op alle mogelijke manieren om de niet-Duitse ouder uit de ouderlijke macht te ontzetten. Kinderen hebben het recht niet om de taal van hun tweede ouder te leren en tijdens de vastgelegde bezoeken is het verboden om een andere taal dan het Duits te spreken. In officiële documenten staat te lezen dat tweetaligheid nadelig is voor kinderen. Bij de Commissie verzoekschriften zijn er meer dan 250 klachten ingediend tegen het optreden van dit bureau. Ondanks het feit dat de Europese Commissie een jaar geleden tot het besluit kwam dat de maatregelen van het Duitse Jugendamt indruisen tegen artikel 12 van het Verdrag van de Europese Unie, waarin elke vorm van discriminatie wordt verboden, heeft de Duitse staat de discriminerende praktijken ten aanzien van kinderen van buitenlanders zelfs nog verscherpt. Dit is ronduit schandalig.

Ik hoop dat dit verslag, dat de stem van het Europees Parlement laat horen, mee een einde zal maken aan de discriminatie die op dit gebied bestaat.

  Hiltrud Breyer, namens de Verts/ALE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, kinderen zijn geen kleine volwassenen, zij zijn ook geen zogenaamd natuurlijk deel van het gezin of van de maatschappij, maar zij zijn in de eerste plaats personen met eigen rechten.

Alle lidstaten van de EU hebben het baanbrekende VN-Verdrag inzake de rechten van het kind ondertekend, maar we staan in Europa op veel gebieden pas aan het begin. Het is een lichtpuntje dat de Europese Commissie de rechten van het kind op de agenda zet, maar het voorstel van de Commissie bevat veel mooie woorden maar te weinig concrete maatregelen.

Ik ben verheugd over het feit dat het verslag meer invulling geeft aan de aanbeveling van de Commissie, waarvoor ik de rapporteur nogmaals mijn gelukwensen wil uitspreken. Het is te hopen dat de Commissie haar huiswerk doet en in het groenboek “Rechten van het kind 2008” concreter wordt. We hebben indicatoren en exacte tijdschema’s nodig met betrekking tot de omzetting van de rechten van het kind.

Ik wil er graag drie punten uitpikken die mij na aan het hart liggen. Ten eerste de rechten van meisjes, met name die van de meisjes met een allochtone achtergrond. De verwezenlijking van de rechten van het kind is ook altijd een kwestie van gelijkheid en gerechtigheid tussen meisjes en jongens, en dat werd ook aangetoond in dit verslag. Ik wil één punt benadrukken: ik ben blij dat de Commissie en de rapporteur ons voorstel hebben overgenomen om in de EU-lidstaten ten minste in het basisonderwijs de hoofddoek voor meisjes te verbieden, zodat de meisjes een echte keuzevrijheid hebben en het recht op kind-zijn wordt bewaard. Er is ook geen rechtvaardiging voor een schoolverbod voor meisjes met een allochtone achtergrond.

Het tweede punt dat ik van groot belang vind, is geweld tegen kinderen en de toenemende verwaarlozing. Hier is het nodig om de mediageletterdheid bij kinderen te versterken. De verspreiding van pornografisch materiaal en geweld via mobiele telefoons is schrikbarend gestegen, en dit leidt tot afstomping en een toenemende geweldsspiraal. Ik verzoek u, mijnheer Frattini, om echt zorgvuldig te onderzoeken hoe de kinderbescherming op het gebied van de media kan worden verbeterd en hoe we kinderen beter tegen geweld kunnen beschermen.

Het derde punt betreft de ecologische rechten van het kind – een onderwerp dat nog niemand heeft aangekaart. Het gaat om het recht van ieder kind om op te groeien in een intact milieu. De Commissie heeft jammer genoeg in de strategie voor de rechten van het kind niet opgenomen dat de emissiegrenzen in de toekomst op kinderen moeten worden afgestemd, en niet alleen op volwassenen. Dit geldt zowel voor geluidshinder als voor gevaarlijke stoffen. Ik verzoek u derhalve ook de ecologische rechten van het kind op te nemen in de strategie, want de kinderen zijn de burgers van morgen. We zijn er met zijn allen verantwoordelijk voor dat het Europese huis ook een huis van het kind wordt!

  Giusto Catania, namens de GUE/NGL-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik wil mevrouw Angelilli bedanken voor haar omzichtige benadering van deze belangrijke kwestie: een samenleving die kinderen een hartelijke ontvangst weet te bieden, weet al zijn burgers te verwelkomen. Evenzo geloof ik dat we hier vandaag in dit Parlement een belangrijke stap zetten, aangezien instellingen die de belangen van minderjarigen weten te behartigen zonder twijfel beter in staat zullen zijn om de belangen van alle Europese burgers te behartigen.

Dit verslag bevat vele interessante en dynamische ideeën, die de Commissie ook suggesties aan de hand doen voor de verdere stappen die wij verwachten. Een aantal punten moet worden benadrukt, met name de noodzaak om bijzondere aandacht te besteden aan minderjarigen zonder begeleiding die in administratieve detentiecentra voor migranten worden vastgehouden.

Bij inspecties in dergelijke centra heeft de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken van het Europees Parlement geconstateerd dat in vele landen, zoals Frankrijk, België en Italië, een groot aantal minderjarigen, waaronder vele kleine kinderen, zonder begeleiding worden vastgehouden onder onmenselijke en vernederende omstandigheden die voor jonge kinderen, en trouwens voor alle mannen en vrouwen, onaanvaardbaar zijn.

Wij onderstrepen de noodzaak om met dit punt rekening te houden. Wij zijn tevens van mening dat de grootst mogelijke aandacht moet worden besteed aan de voorkoming van kinderarbeid. Kinderarbeid gaat veelal gepaard met uitbuiting en armoede. Daarom moet dit Parlement een belangrijke bijdrage leveren tot de verbetering van de sociale omstandigheden in de Europese Unie.

  Kathy Sinnott, namens de IND/DEM-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik heb heel wat te vertellen over de rechten van het kind. Eerst en vooral steun ik de amendementen die gaan over het belang van het gezin tijdens de ontwikkeling van een kind. Ik zou willen benadrukken dat in de eerste plaats de ouders − en niet de overheid − voogd zijn van het kind en daarom is het belangrijk dat zij gesteund worden bij het uitvoeren van hun taken. De overheid moet de ouders bijstaan zodat zij het kind zelf kunnen beschermen en stimuleren en ze mag die taak pas van hen overnemen als de ouders niet bereid of niet meer in staat zijn om zelf voor hun kinderen te zorgen.

Wat gehandicapte kinderen betreft, ben ik vol lof over dit verslag. Het erkent dat kinderen met een handicap recht hebben op evenveel respect en een gelijke behandeling. Ik heb zelf heel wat kinderen en ouders vertegenwoordigd die moeilijkheden ondervonden om een school te vinden. Dat is te wijten aan een tragische fout in het Verdrag inzake de rechten van het Kind van de Verenigde Naties. Daarin staat namelijk dat, hoewel alle kinderen recht hebben op lager onderwijs, de speciale voorzieningen die gehandicapte kinderen nodig hebben in het onderwijs “afhankelijk zijn van de beschikbare middelen.” Het zijn die paar woorden die de kinderen in mijn land beletten de hulp te krijgen die ze nodig hebben.

Amendement 3 gaat over de kinderen in de EU die in het verleden al eens in een instelling verbleven hebben. Die belangrijke kwestie werd onder de aandacht van heel wat Parlementsleden gebracht door de BBC documentaire over verzorgingstehuizen voor gehandicapte kinderen getiteld Bulgaria’s abandoned children. Op 4 maart 2008 zullen we deze documentaire bekijken samen met de maker ervan. Ik nodig al mijn collega’s uit hier aan deel te nemen.

Onlangs werd er bij de Begrotingscommissie een amendement ingediend om minder EU-geld naar instellingen te laten gaan, en meer naar diensten die de gemeenschap en het gezin centraal stellen. Het amendement werd verworpen. We moeten coherent zijn in onze aanpak en kinderen integreren in de maatschappij in plaats van ze in instellingen te plaatsen. We moeten vanaf nu investeren in een aanpak die gebaseerd is op de gemeenschap.

Ik ben ook zeer tevreden over de standvastige houding die het Parlement aanneemt tegenover kinderhandel, vooral met amendement 1. Ik kan me niets ergers inbeelden dan een kind dat weggerukt wordt uit een gezin, of het nu is voor militaire of seksuele diensten, gedwongen arbeid of zelfs gewoon voor een koppel dat verlangt naar een kind.

En dan zijn er ook nog baby’s die voor of na de geboorte verkocht worden voor hun organen en cellen. Ik wil mijn collega’s eraan herinneren dat het voorwoord van het VN-verdrag inzake de Rechten van het Kind vermeldt dat het Verdrag van toepassing is op alle kinderen, zonder onderscheid of ze al geboren zijn of niet.

Ik stel zeer op prijs dat het verslag rekening houdt met migrantengezinnen en alleenstaande minderjarigen. In het licht van de toenemende versmelting van culturen, moeten we blijven beseffen hoe belangrijk het is om alle kinderen deel te laten uitmaken van onze steeds veranderende maatschappij. Hoewel het fantastisch is dat migratie ouders in staat stelt naar het buitenland te gaan om daar meer geld te verdienen en beter voor hun gezin te kunnen zorgen, zouden we eigenlijk moeten streven naar een rechtvaardigheid waarbij de gezinnen niet uit elkaar gedreven worden en ze samen kunnen verblijven in hun thuisland of een land van hun keuze.

Dan wil ik nu de kwestie van seksuele en reproductieve rechten aankaarten, een onderwerp dat vermeld wordt in zes artikels van dit verslag. Persoonlijk ben ik verantwoordelijk voor zes tienermeisjes en twee tienerjongens. Natuurlijk moeten zij voorlichting krijgen over de feiten van het leven, maar op hetzelfde moment moeten we hen het allerbelangrijkste feit bijbrengen, namelijk dat ze een waardevol individu in volle ontwikkeling zijn, een persoon met waardigheid en een toekomst, iemand die een unieke bijdrage kan leveren tot het gezin en de gemeenschap. Ze hebben niets aan de boodschap die ze zo vaak te horen krijgen onder het mom van seksuele en reproductieve rechten dat zij geen verantwoordelijkheid kunnen dragen en dat ze eigenlijk wandelende rampen zijn. Ze krijgen de boodschap dat ze volwassenen nodig hebben om de schade te beperken. Men zegt hen dat ze die hulp kunnen krijgen zonder hun ouders te hoeven inlichten en dat die hulp voor hen geen schadelijke gevolgen heeft. Jongeren kunnen en moeten de steun krijgen van mensen die ouder zijn, die van hen houden en die ervaring hebben met de situatie waarin ze zich bevinden.

(De spreker wordt door de Voorzitter onderbroken)

VOORZITTER: MAREK SIWIEC
Ondervoorzitter

  Luca Romagnoli (NI) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, het verslag van mijn collega is uitstekend, en ik beschouw communautaire maatregelen en een EU-strategie voor de bescherming van de rechten van het kind als prioriteiten. We moeten erkennen dat minderjarigen rechten hebben en voor beleidslijnen en maatregelen pleiten die erop zijn gericht het leven van het individu vanaf het moment van de conceptie te beschermen.

Het verslag roept ertoe op om verdere maatregelen te treffen en om – en daar kan niemand iets op tegen hebben – te bevestigen dat de rechten van kinderen een integraal deel vormen van de rechten die bindend zijn voor de Unie en de lidstaten en dat zij een specifieke rechtsgrondslag nodig hebben.

Ik zou een van de vele dringende problemen van kinderen naar voren willen halen, namelijk het schrikbarende aantal kinderen dat verdwijnt; het lot van verdwenen kinderen is vaak tragisch, als gevolg van seksuele uitbuiting en geweld in verband met kinderpornografie. Ik ben van mening dat de Unie niet kan toelaten dat ook maar een van de lidstaten pedofilie op enige wijze tolereert, en ik meen dat zij alle pedofiele uitingen dient te verbieden, en natuurlijk ook pedofiele handelingen.

  Edit Bauer (PPE-DE) . – (HU) Hartelijk dank, mijnheer de Voorzitter. In het licht van de demografische crisis wordt aan ieder kind een waarde toegekend. We kunnen niet unilateraal oproepen tot een groei van het geboortecijfer, als we nauwelijks aandacht besteden aan het veiligstellen van de voorwaarden voor de levensomstandigheden, gelijke kansen, en de geestelijke en fysieke ontwikkeling van de al geboren kinderen.

Ik vind het daarom van groot belang dat de heer Frattini binnen het beleid van de EU horizontale prioriteit heeft toegekend aan het garanderen van de rechten van kinderen. In het verslag, waarmee ik mevrouw Angelilli zou willen feliciteren, worden terecht bepaalde problemen belicht, die hoog nodig opgelost dienen te worden.

Het is schrikbarend, hoe groot het probleem rond de kinderarmoede is, immers, zoals mijn collega’s al hebben gezegd, een op de vijf kinderen leeft in armoede, en dit is natuurlijk nauw verbonden met het vroeg verlaten van de school. We kunnen onze ogen niet sluiten voor de situatie waarin duizenden straatkinderen en dakloze kinderen zich in de lidstaten van de Unie bevinden. Velen hiervan moeten gaan bedelen, stelen of illegaal werk verrichten, of worden tot prostitutie gedwongen.

Volgens een recent gepubliceerde studie van UNICEF is er geen land ter wereld, ook niet binnen de EU, dat niet betrokken is bij de handel in kinderen. We weten weinig van de kinderen, waarvan het aantal op enkele honderdtallen wordt geschat, die ieder jaar uit internaten en vluchtelingenkampen verdwijnen. Geweld tegen kinderen en de toename van de agressie tussen kinderen onderling zijn terecht reden tot zorg.

Mijnheer de Voorzitter, overeenkomstig het Lissabonverdrag worden in artikel 24 van het Handvest van de grondrechten de rechten van kinderen gegarandeerd. Het verslag – waarvan ik de goedkeuring ondersteun – is een eerste stap van de instellingen van de Unie, inclusief het Parlement, in een reeks van serieuze stappen die moeten worden genomen om consequenter aan de rechten van kinderen te voldoen en om hun situatie te verbeteren. De lidstaten zullen hierna hopelijk ook hun inspanningen opvoeren. Hartelijk dank voor uw aandacht.

  Martine Roure (PSE) . – (FR) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, ik ben blij dat de Commissie voorstelt een Europese strategie te ontwikkelen voor de rechten van het kind.

Veel Europese beleidsterreinen hebben inderdaad een invloed op kinderen en we moeten dus specifieke actie ondernemen om de rechten van kinderen en hun actieve participatie veilig te stellen.

Ik ben vooral verheugd dat het Parlement een definitie vraagt van een kind in gevaar. Dit instrument zal ons in staat stellen gespecialiseerde hulp te verlenen aan kinderen die het slachtoffer zijn van een bijzondere sociale situatie waardoor hun geestelijke en lichamelijke integriteit in gevaar komen.

Anderzijds mogen we kinderen die in armoede leven niet aan hun lot overlaten. Deze kinderen krijgen niet altijd de bescherming die ze nodig hebben omdat hun ouders daar de middelen niet voor hebben. Ze hebben speciale hulp nodig om niet gedoemd te zijn tot sociale uitsluiting, en de lidstaten hebben de verantwoordelijkheid om er voor te zorgen dat alle kinderen toegang hebben tot gezondheidszorg en onderwijs, in welke sociale of juridische situatie hun ouders zich ook bevinden, om ook in de praktijk borg te staan voor gelijke kansen voor iedereen.

Ik wil ook de nadruk leggen op de bijzondere situatie van kinderen van migranten. Administratieve opsluiting van kinderen is onaanvaardbaar. We kunnen niet begrijpen dat mensen die gevlucht zijn voor een oorlog of voor de wanhoop beschouwd worden als misdadigers, en zeker de kinderen, die allemaal bescherming en onderwijs moeten krijgen volgens de Conventie van de rechten van het kind.

  Ona Juknevičienė (ALDE) . – (LT) Wij erkennen dat de rechten van het kind tot de mensenrechten behoren, die wij krachtens internationale en Europese verdragen dienen te eerbiedigen. De rechten van het kind worden in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie erkend. Dit moet een onderdeel vormen van het Hervormingsverdrag en bindend worden voor alle lidstaten. Commissaris Frattini, in de mededeling stelt u dat de situatie in de Unie met betrekking tot de bescherming van de rechten van het kind nog steeds niet tevredenstellend is. Ik ben echter van mening dat de situatie vreselijk is. Bijna een vijfde van de kinderen leeft in armoede. In Litouwen leeft bijna de helft van alle eenoudergezinnen met afhankelijke kinderen in armoede. Bovendien beschikken we niet over statistieken over het aantal kinderen in de uitgebreide Unie die door de ouders zonder passende zorg werden achtergelaten omdat zij op zoek naar werk zijn geëmigreerd.

Met ontzetting lezen wij berichten over seksueel en psychologisch geweld jegens kinderen. Wij hebben medelijden met straatkinderen en drukken hun geld in de hand als zij bedelen. Maar nog vaker doen we niets, omdat het makkelijker is om weg te kijken en de ogen te sluiten en te zeggen dat wij er niets aan kunnen doen, dat anderen ervoor verantwoordelijk zijn. En u, commissaris Frattini, u zegt dat het de verantwoordelijkheid van de individuele lidstaten is, en u wilt zich niet met hun zaken bemoeien. Brussel bemoeit zich met een hele hoop zaken van de lidstaten: we vinden het belangrijk om de landbouw te regelen, de interne markt, de kapitaalstromen. Deze dingen achten we van vitaal belang. Ik ben echter van mening dat de mensenrechten onze grootste zorg dienen te zijn, en in de eerste plaats kinderen. Kinderen zijn onze toekomst. Ik vind dat de Europese Unie specifieke verantwoordelijkheid moet nemen voor het waarborgen van de mensenrechten en met name de rechten van het kind. Ik ga niet akkoord met een document dat alleen maar aandacht besteedt, herinnert en aanmoedigt. Ik ben van mening dat we op dit punt actief voor onze burgers moeten zorgen.

  Wojciech Roszkowski (UEN) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, ik zou mevrouw Angelilli willen feliciteren met haar uitstekende verslag over een thema dat van essentieel belang is voor de toekomst van de Europese Unie. De meeste voorstellen in het verslag verdienen zonder enige twijfel onze steun. Toch zou ik ook enkele kanttekeningen willen maken.

Mijn eerste opmerking betreft het beginsel van gelijkheid tussen meisjes en jongens, dat kan worden opgevat als de bewering dat kinderen van beide geslachten volledig identiek zijn. Elke ouder weet echter dat jongens en meisjes verschillend zijn en dat ze op een andere manier moeten worden opgevoed, om tegemoet te komen aan het beginsel van hun gelijke waardigheid. Ten tweede vormt het toenemende aantal alternatieve gezinsstructuren, waarvan sprake is in het verslag, vanuit het oogpunt van de rechten van het kind een bedreiging waartegen we krachtig moeten optreden. Hierover wordt in het verslag met geen woord gerept. Ten derde, aangezien in punt 167 wordt opgeroepen om kinderen en jongeren seksuele voorlichting te geven, zijn de punten 163 en 164 over het recht op seksuele en reproductieve gezondheid overbodig, tenzij achter deze termen het recht op abortus schuilgaat.

Dit maakt duidelijk dat de rechten van kinderen die reeds geboren zijn onlosmakelijk verbonden zijn met die van ongeboren kinderen. Elk embryo groeit onvermijdelijk uit tot een kind. Wie daaraan twijfelt, doet er goed aan zich te herinneren dat we ooit allemaal embryo’s zijn geweest.

  Pedro Guerreiro (GUE/NGL) . – (PT) Tijdens deze toespraak van één minuut wil ik benadrukken dat ik met betrekking tot kinderen de evaluatie van de gevolgen van haar strategieën voor de schending of de eerbiediging van de rechten van het kind als de belangrijkste prioriteit van de Europese Unie beschouw en vooral om het aantal kinderen dat in armoede leeft snel aanzienlijk te verminderen, waarbij alle kinderen gelijke kansen worden geboden.

In dit kader vraag ik u: “Wat zijn de gevolgen van het monetaire beleid van de Europese Unie en van haar doelstelling van prijsstabiliteit, of beter gezegd, van loonmatiging voor de schending van de rechten van het kind? Wat zijn de gevolgen van de zogeheten flexiezekerheid van de Europese Unie, de liberalisering van de arbeidsmarkt, versoepeling van de ontslagmaatregelen, de verslechtering van de kwaliteit van de werkomstandigheden, het verlengen van de arbeidstijd en het flexibeler maken van de werktijden voor de schending van de rechten van het kind? Wat zijn de gevolgen van het huidige EU-beleid ter bevordering van de liberalisering e privatisering van openbare nutsbedrijven, inclusief de gezondheidszorg en het onderwijs voor de schending van de rechten van het kind? Dit zijn enkele voorbeelden van de meest adequate, noodzakelijk en urgente mainstreaming van de Europese Unie met betrekking tot de rechten van het kind.

  Carlos Coelho (PPE-DE) . – (PT) Commissaris, dames en heren, geweld tegen iemand die zichzelf niet kan verdedigen is in het bijzonder verwerpelijk. Geweldpleging tegen kinderen is al helemaal afschuwelijk. Er moet een gemeenschappelijke wetgeving komen die alle vormen van misbruik verbied, ongeacht of deze van lichamelijke, psychologische of van seksuele aard is. Er is al verwezen naar de cijfers van UNICEF, van 2003, die uitwijzen dat er lidstaten zijn, zoals bijvoorbeeld Frankrijk, waar per week drie kinderen sterven aan de gevolgen van misbruik en verwaarlozing en andere lidstaten waar dit cijfer op twee per week ligt, zoals in Duitsland en Engeland.

Ik verwelkom de betrokkenheid van de lidstaten en de instellingen van de Europese Unie bij de tenuitvoerlegging van beleid met betrekking tot kinderen dat in de laatste jaren is toegenomen. Maar de bestaande wetgeving, beleid en structuren zijn nog altijd niet toereikend om het volledige scala van vraagstukken rondom de bescherming van kinderen die in armoede leven of het slachtoffer zijn van het verkeer, huiselijk geweld, seksueel misbruik, pornografie, kinderarbeid of het aanhoudende drama van kindsoldaten in de 21e eeuw.

Daarom feliciteer ik Franco Frattini met dit initiatief waaruit blijkt dat hij bereid is om deze kwestie hoog op de agenda van de Europese Unie te plaatsen en een algemene EU-strategie te ontwikkelen om op efficiënte wijze de rechten van het kind in het interne en externe beleid van de Europese Unie te bevorderen en te waarborgen. Het verheugt mij tevens dat de rechten van het kind in het kader van de doelstellingen van de Europese Unie in het nieuwe Verdrag van Lissabon worden opgenomen, waarmee een nieuwe juridische basis voor de eerbiediging van deze rechten is gevormd.

Er is behoefte aan de verbetering van preventie, informatiecampagnes en het versterken van sociale rechten voor steun aan slachtoffers. Het is noodzakelijk om de grensoverschrijdende operaties om kinderpornografie op internet tegen te gaan, met het oog op definitieve sluiting van deze sites en het ontmantelen van deze criminele netwerken. Internet biedt kinderen fantastische mogelijkheden om te communiceren en informatie te vergaren, maar we moeten ervoor zorgen dat ze dit op een veilige manier doen.

  Stavros Lambrinidis (PSE) . – (EL) Mijnheer de Voorzitter, onze kinderen zijn onafhankelijke persoonlijkheden, zij hebben een onvervreemdbaar recht op bescherming van hun grondrechten, dat betekent: geen vernederende behandeling of geweld, geen onmenselijke werkomstandigheden, geen uitsluiting van onderwijs, geen armoede, geen seksuele uitbuiting, geen seksueel misbruik, geen inzet van kindsoldaten. Kinderen zijn nog sterker afhankelijk van deze universele waarden dan volwassenen. Ten eerste omdat zij, per definitie, jong en kwetsbaar zijn. Ten tweede omdat ouders, leraren, priesters en alle anderen waarmee zij in contact komen, ten opzichte van hen een autoriteitspositie innemen. En ten derde omdat alles wat in de kinderjaren misgaat, uiteindelijk van beslissende invloed is op het toekomstige leven van het kind.

Dit zijn de rechten die wij vandaag dienen te bevorderen. Ik wil er twee uitlichten:

Ten eerste zijn de kinderen van migranten wellicht het meest kwetsbaar. Ten minste moeten zij die in onze samenleving worden geboren onmiddellijk de nationaliteit van ons land krijgen. Zij mogen niet vanaf de geboorte worden gestigmatiseerd, en natuurlijk moeten zij naar school gaan, ongeacht de maatschappelijke positie van hun ouders, en zij mogen niet sociaal worden uitgesloten.

Ten tweede de bescherming van kinderen in het Internet: kinderen die vaak online gaan en niets vermoedend rondsurfen en met onbekenden chatten, en kinderen die het slachtoffer kunnen worden van seksuele uitbuiting – goederen in een zeer lucratieve handel. Mijnheer de Voorzitter, het Internet is het dorpsplein van vandaag de dag, dus moeten zij erover worden voorgelicht en ervan bewust worden gemaakt dat zij ook met betrekking tot het Internet voorzichtig moeten zijn en dingen moeten leren. Europa moet een bijdrage leveren tot die voorlichting en tot het instellen van telefoonhulplijnen voor ouders en kinderen die met desbetreffende situaties worden geconfronteerd.

  Marian Harkin (ALDE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik ben het eens met zo goed als alle aanbevelingen die gemaakt worden in dit uitmuntende verslag. Ik ben het vooral eens met de stelling dat in het kader van de toekomstige EU-strategie de belangrijke rol van het gezin moet worden erkend als het belangrijkste instituut in de maatschappij voor het levensonderhoud, de bescherming en de ontwikkeling van het kind.

Ik ben ook een voorstander van het recht van ieder kind op regelmatige persoonlijke betrekkingen en rechtstreekse contacten met zijn of haar beide ouders, tenzij dit uiteraard tegen zijn of haar belangen indruist. Ik geef mijn volledige steun aan de voorstellen in dit verslag die streven naar een kindvriendelijke maatschappij waaraan kinderen actief deel kunnen nemen en waarin ze zich beschermd voelen.

In paragraaf 27 worden de Commissie en de lidstaten met aandrang verzocht maatregelen te treffen om de naleving van de rechten van mentaal gehandicapte kinderen te garanderen, met name het recht op onderwijs. In Ierland hebben ze recht op gepast basisonderwijs, afhankelijk van de beschikbare middelen. In realiteit komt het er vaak op neer dat ze geen gepast basisonderwijs krijgen.

Paragraaf 27 stelt ook dat mentaal gehandicapte kinderen toegang moeten hebben tot de rechtbanken. Onlangs was er in Ierland een geval waarbij een jong meisje met het syndroom van Down seksueel was aangerand. De rechter was van oordeel dat zij niet in staat was de waarheid te vertellen aan de jury. Hij ondervroeg haar in de rechtbank in aanwezigheid van de advocaten van de aanklager. Tijdens deze beproeving waren de beschuldigde en zijn advocaten aanwezig, maar de gezinsleden van het meisje moesten de rechtszaal verlaten. Als we onze kinderen geen toegang tot de rechtbanken kunnen garanderen, dan laten we hen schromelijk in de steek.

Tot slot wil ik nog een korte vraag stellen aan de commissaris. De recente beslissing om kinderrechten op te nemen in het Verdrag van Lissabon als een van de streefdoelen van de Europese Unie zal een nieuwe rechtsgrondslag geven aan de rechten van kinderen. Zou de commissaris − al is het maar kort − kunnen toelichten welke praktische resultaten hij hiervan verwacht? Ik stel deze vraag vooral in het licht van het naderende Ierse referendum over het Verdrag van Lissabon.

  Hanna Foltyn-Kubicka (UEN) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, ik zou de aandacht willen vestigen op het probleem dat in punt 118 van het verslag aan de orde wordt gesteld, namelijk de beperkingen voor ouders op vrij contact met hun kinderen in stukgelopen multinationale gezinnen.

In Duitsland doen er zich hiervan flagrante voorbeelden voor ten gevolge van de maatregelen die door het Jugendamt, het Duitse bureau voor jeugd- en jongerenzaken, worden genomen. Deze instantie ontneemt ouders, die geen Duitse staatsonderdanen zijn, het recht om in hun eigen taal met hun kinderen te praten. In extreme gevallen worden ze zelfs uit hun ouderlijke macht ontzet.

De voorschriften, die aan de oprichting van het Jugendamt ten grondslag liggen, dateren van 1939 – ik herhaal – van 1939, en functioneren tot op heden in nagenoeg ongewijzigde vorm binnen de geldende wetgeving. Deze instelling handelt in naam van wat het welzijn van het kind wordt genoemd. Dit concept werd echter nooit gedefinieerd en kan dus naar eigen goeddunken worden geïnterpreteerd. In juridische procedures kiest het Jugendamt steevast partij voor ouders van Duitse afkomst. Ik heb er ook bedenkingen bij dat het Jugendamt aan geen enkele vorm van externe controle onderworpen is. Daarom verzoek ik de Europese Commissie om een reguleringsvoorstel uit te werken dat ervoor zorgt dat elke vorm van discriminatie door overheidsinstanties van lidstaten, zoals op dit moment in Duitsland het geval is, in de toekomst kan worden vermeden.

  Tadeusz Zwiefka (PPE-DE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, allereerst zou ik willen stellen dat ik het volkomen eens ben met de woorden van mevrouw Foltyn-Kubicka.

De wetgevers van de Europese Unie besteden steeds meer aandacht aan het probleem van de bescherming van de rechten van het kind. Tegelijkertijd hebben steeds meer domeinen binnen de jurisdictie van de Europese Unie een rechtstreekse impact op de rechten van het kind. Daarom verwelkom ik met genoegen de mededeling van de Europese Commissie waarin zij voorstelt om een strategie voor de bescherming van de rechten van het kind te ontwikkelen. De bereidheid van de Commissie om van dit vraagstuk binnen de Europese Unie een prioriteit te maken en kinderen te erkennen als personen die volledige rechten hebben, verdient onze onvoorwaardelijke steun. De voorzichtige titel van het verslag – “naar een EU-strategie” en niet gewoonweg “een strategie” – suggereert echter dat dit proces in de vorm van publieke raadplegingen zal worden voortgezet. Op basis daarvan kunnen dan de belangrijkste prioriteiten voor het toekomstige optreden van de Unie worden geformuleerd.

De Europese Unie beschikte tot nu toe over geen enkele specifieke juridische basis ten aanzien van de rechten van het kind. Dat is des te betreurenswaardiger, aangezien het grondwettelijk verdrag, als het was goedgekeurd, in artikel I-3 een veel geschikter juridisch bestek had ingevoerd, dat rechtstreeks van toepassing was op de rechten van het kind. In het Verdrag van Lissabon is de bescherming van de rechten van het kind als een interne en externe doelstelling van de Europese Unie opgenomen. Deze rechten zijn eveneens vastgelegd in het Handvest van de grondrechten. Het is echter een schande dat de honderd miljoen kinderen, die in de Europese Unie leven, niet overal over dezelfde rechten en vrijheden beschikken.

Het spreekt voor zich dat kinderen, gezien hun kwetsbaarheid en specifieke behoeften, nood hebben aan specifieke zorg, evenals aan een passende juridische bescherming. De rechten van het kind mogen evenwel niet in strijd zijn of geïsoleerd worden van de rechten van de mens in het algemeen. Uit een analyse van EU-documenten blijkt dat er een tendens bestaat om de rechten van het kind te behandelen als een kwestie die op de één of andere manier losstaat van de mensenrechten als geheel. Dit is een gevaarlijke evolutie, die tot een gevaarlijke opdeling kan leiden.

Ik zou de rapporteur willen bedanken omdat ze er nauwlettend op toegezien heeft dat het gevoelige karakter van dit onderwerp haar evenwichtige benadering van het thema niet in het gedrag bracht. Het is een goede zaak dat het verslag zich niet alleen tot beschermende maatregelen beperkt, maar ook oog heeft voor de noodzaak van een positieve benadrukking van de rechten van het kind, waaronder het recht om een gezin te hebben, alsook het recht op onderwijs, maatschappelijke integratie, gezondheidszorg en gelijke kansen.

  Magda Kósáné Kovács (PSE) . – (HU) Dank u wel, mijnheer de Voorzitter. Een sterke samenleving en economie kan zich slechts verder ontwikkelen op basis van generaties en burgers die zowel van lichaam als van geest gezond zijn. We moeten daarom onze uiterste best doen om het lot en de rechten van toekomstige generaties veilig te stellen, wat zelfs in ons eigen belang is, omdat we vroeg of laat allemaal afhankelijk zullen zijn van de solidariteit van toekomstige generaties.

Daarom verdient mevrouw Angelilli erkenning voor haar verslag, waarin zij op een complexe manier dit thema verduidelijkt. Het recht van onze kinderen op een volledig leven bestaat uit een complex systeem van sociale vereisten en juridische zekerheden: het recht van kinderen om onder gezonde omstandigheden geboren te worden en te worden opgevoed; hun recht om te studeren en om hun dromen waar te maken.

Armoede binnen het gezin en bij kinderen vormt een fundamenteel struikelblok voor het handhaven van deze rechten, en daarom kan het niet vaak genoeg worden benadrukt, hoe belangrijk het wel niet is voor de Europese instellingen en lidstaten om een actieve rol te spelen bij de bestrijding van armoede. Hetzelfde dient te gebeuren om het plegen van misdaden tegen kinderen en uitbuiting van kinderen te voorkomen.

Eind vorig jaar trad het nieuwe Europa zonder grenzen een nieuw tijdperk binnen. Het is een grote uitdaging om bij de openstelling van het Schengengebied geen gunstige voorwaarden te scheppen voor criminelen. Daarom is het wenselijk een systeem te ontwikkelen dat gegevens over misdrijven die tegen kinderen zijn gepleegd, aan alle lidstaten beschikbaar stelt, en kinderen bescherming biedt tegen criminelen die in hun omgeving opereren.

Het uitstekende verslag van mevrouw Angelilli wordt helemaal waardevol, als het ook nog eens vergezeld zou gaan van juridische maatregelen. Ik vertrouw erop dat dit ook gebeurt. Vriendelijk dank, mijnheer de Voorzitter.

  Roberta Alma Anastase (PPE-DE) . – (RO) De rechten van het kind zijn een thema van essentieel belang, dat ons allen verenigt, ongeacht ons land van herkomst of ons politieke standpunt.

Als we het over de rechten van het kind hebben, hebben we het over onze toekomst, de toekomst van de Europese burgers en de Unie zelf. Daarom kan ik het verslag over de Europese strategie voor de rechten van het kind alleen maar toejuichen. De totstandkoming van het verslag is op zichzelf al een bevestiging van het belang van dit thema en van de in het Handvest van de grondrechten opgenomen tekst, aangezien daarbij een reeks van commissies was betrokken, die zes adviezen hebben uitgebracht.

De belangen van het kind moeten voorrang krijgen. Op grond van haar waarden en haar concept van ontwikkeling heeft de Europese Unie de morele plicht ervoor te zorgen dat de rechten van het kind zowel in het interne beleid als op internationaal niveau een prioriteit vormen.

Wat betreft de Europese Unie zou ik wil hameren op het belang van twee aspecten: ten eerste de negatieve gevolgen van migratie en de precaire situatie van kinderen die door migrerende ouders in hun herkomstland worden achtergelaten. Ik zou de rapporteur willen bedanken voor het feit dat zij mijn suggestie heeft overgenomen om de aandacht te vestigen op deze kwestie die het leven van vele Europese burgers nog steeds betreft, en ik zou de rapporteur willen verzekeren van mijn steun voor haar oproep om te waarborgen dat deze kinderen in het genot komen van de nodige zorg, sociale insluiting en grondig onderwijs.

Buiten de Europese Unie is het van cruciaal belang dat we de rechten van het kind op internationaal niveau bevorderen, met name in het kader van de betrekkingen van de Europese Unie met buurlanden en strategische partners. Van alle verschillende situaties in de wereld wil ik de aandacht vestigen op de schending van kinderrechten in crises en in conflicten, met name in de context van bevroren conflicten, waarin de rechtsstaat met voeten wordt getreden. De Europese Unie mag zulke situaties niet dulden en moet strenge maatregelen treffen om te waarborgen dat de rechten van het kind overal worden gerespecteerd.

In 2007 heeft de Europese Unie beslissende stappen in deze richting ondernomen, maar 2008 wordt een cruciaal jaar voor de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van de nieuwe strategie inzake de rechten van het kind. Derhalve verzoek ik de Commissie en de Raad passende aandacht te schenken aan de aanbevelingen van het Parlement, om ervoor te zorgen dat deze strategie een succes wordt.

  Iratxe García Pérez (PSE) . – (ES) Mijnheer de Voorzitter, dit verslag presenteert een samenhangende en geïntegreerde visie op hetgeen we vanuit de Europese Unie kunnen doen om acties ten behoeve van kinderen aan te moedigen. We moeten ons daarbij richten op degenen die ervoor moeten zorgen dat het recht van jongens en meisjes op gelijk onderwijs concrete invulling krijgt. We moeten ze helpen kinderarbeid en allerlei tegen kinderen gerichte vormen van geweld te bestrijden, en we moeten ze helpen bij de bescherming van kinderen van immigranten – jongens én meisjes.

We zijn ons ervan bewust dat de maatschappij zich ontwikkelt en dat het traditionele gezinsmodel niet langer het enige referentiepunt kan zijn. Er komen immers steeds meer alternatieve modellen bij, en we moeten ook met die modellen rekening houden, en wel vanuit de oprechte overtuiging dat kinderen moeten opgroeien in gunstige gezinsomstandigheden.

In verband met dit onderwerp wil ik graag verwijzen naar het reeds genoemde initiatief inzake internationale adopties. Er moet op dit gebied een wettelijke regeling komen die beter aansluit bij de werkelijkheid en rekening houdt met de nieuwe, nog onbekende factoren waar we nu mee te maken krijgen. Het belang van de minderjarige moet daarbij steeds voorrang krijgen. In een aantal landen, waaronder Spanje, wordt hieraan reeds gewerkt.

Voor ik afsluit wil ik graag duidelijk maken dat de Spaanse socialistische delegatie haar reserves heeft met betrekking tot punt 157, dat een verbod op de sluier op scholen inhoudt. Wij geven de voorkeur aan de dialoog en bemiddeling.

Dames en heren, we hebben het hier niet alleen over het meest kwetsbare segment van onze maatschappij – we hebben het ook over een toekomst die op solide waarden als respect, tolerantie en coëxistentie moet zijn gebaseerd.

  Mairead McGuinness (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik heb grote waardering voor dit rapport en de inspanningen die de rapporteur ervoor gedaan heeft.

Uit het debat dat ik tot nu toe heb gehoord, kan ik afleiden dat we het bijna allemaal eens zijn over de juiste aanpak inzake kinderrechten. We hebben een lange weg afgelegd sinds de tijd waarin kinderen gezien maar niet gehoord mochten worden. Vandaag de dag willen we onze kinderen niet alleen zien, we willen ze ook horen en we willen luisteren naar wat ze te zeggen hebben.

Maar toch is er nood aan wat verduidelijking − en misschien kan de commissaris die verschaffen − inzake de bevoegdheden die de EU heeft op het gebied van kinderrechten, in het licht van het Verdrag waarover zonet gesproken is en de stemming die er in Ierland gaat komen over dat Hervormingsverdrag. Zoals u weet, worden de rechten van het kind volgens de Ierse grondwet het best beschermd in de context van het gezin. We moeten de belangrijke rol erkennen die het gezin speelt in het beschermen van de rechten van het kind en we moeten maatregelen bekijken die de gezinnen kunnen versterken en steunen waar nodig.

Dan is er ook nog de kwestie van getrouwde versus niet-getrouwde gezinnen en de vraag of de kinderrechten in beide situaties gelijk zijn. Er is een toenemend aantal koppels in Ierland dat uit elkaar gegaan is of gescheiden is en er zijn ook steeds meer mensen die gaan samenwonen. Het gaat hier over een op de twaalf gezinnen, die samen verantwoordelijk zijn voor 50 000 kinderen. We moeten onderzoeken hoe de rechten van die kinderen beschermd worden onder de huidige Ierse wetgeving.

Ook het recht van kinderen op toegang tot beide ouders en de onzichtbaarheid van niet-geregistreerde kinderen onder het Ierse familierecht zijn kwesties die onze aandacht verdienen.

Nog een laatste punt: In 2006 was er algemene opschudding toen het Ierse Hooggerechtshof de wet op verkrachting van minderjarigen ongrondwettelijk verklaarde omdat er geen mogelijkheid in voorzien was voor de beschuldigde om als verdediging in te brengen dat hij zich oprecht vergist had in de leeftijd van het slachtoffer. Het ging in dat geval over een 41-jarige man en een 12-jarig meisje. Ironisch genoeg, werd de klacht tegen deze man vandaag in de districtsrechtbank van Dublin ingetrokken. Er moeten twee amendementen worden toegevoegd aan de Ierse Grondwet, één over de kwestie van het gezin en één over het voorval waarnaar ik net verwezen heb. Ik denk dat we ook moeten kijken wat de Europese Unie kan doen voor de rechten van het kind zodat we in Ierland de juiste stem kunnen uitbrengen.

  Genowefa Grabowska (PSE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, het debat van vandaag toont duidelijk aan dat het Europees Parlement een bijdrage wil leveren aan het Europees beleid inzake kinderen. Ik maak me derhalve ernstig zorgen over het standpunt van tal van lidstaten, die van mening zijn dat vrijwel alle regelgeving aangaande de rechten van het kind onder de jurisdictie van het gezinsrecht valt en dus per definitie een exclusieve nationale bevoegdheid is.

Deze strikt nationale aanpak plaatst het Parlement buiten de kern van het beslissingsproces met betrekking tot de rechten van het kind. Onze rol wordt op die manier beperkt tot die van een adviesorgaan. Dit is geen goede benadering in een Europa dat zich steeds meer tot één geheel ontwikkelt. Een voorbeeld hiervan is de verordening inzake de grensoverschrijdende inning van alimentatievorderingen, die onlangs, in december, in het kader van de raadplegingsprocedure door het Europees Parlement is goedgekeurd. Deze verordening moet ervoor zorgen dat kinderen, die door één van hun ouders zijn vergeten, niet langer honger moeten lijden of aan hun lot worden overgelaten, doordat ze de financiële middelen ontvangen die dankzij dit nieuwe en efficiëntere systeem worden geïnd. Daarom ben ik van mening dat het Europees Parlement, dat ook alle Europese kinderen vertegenwoordigt, de morele plicht heeft om actief mee te werken aan wetgeving die in hun voordeel is.

Kortom, mijnheer de commissaris, dit betekent dat het Europees Parlement sterker betrokken zou moeten worden bij de Europese regelgeving inzake kinderen.

  Edward McMillan-Scott (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil graag de rapporteur, Roberta Angelilli, en de andere rapporteurs bedanken voor hun inzet in dit belangrijke dossier en natuurlijk dank ik ook commissaris Frattini voor zijn steun aan deze mededeling en voor het werk dat de Commissie hiervoor verzet heeft.

Hoewel ik erken dat deze zaken in de eerste plaats toebehoren aan de lidstaten, ben ik ervan overtuigd dat er hier ook een taak is weggelegd voor de Europese Unie, een taak die natuurlijk verankerd is in het Handvest van de grondrechten, waarin voor de eerste keer de rechten van het kind zijn opgenomen. Als je een maatschappij wilt beoordelen, dan kijk je naar de manier waarop ze omgaat met haar onschuldigen. En wij, de Europese Unie zijn uiteindelijk ook een maatschappij.

Wat mij vooral aanbelangt in dit dossier, is de grensoverschrijdende ontvoeringen van kinderen door ouders. Ik heb veel zaken behandeld die daarmee te maken hadden. Jaarlijks worden er honderden kinderen ontvoerd van een EU-lidstaat naar een andere EU-lidstaat of van een EU-lidstaat naar een EU-buurland en zelfs nog veel verder. Ondanks internationale verdragen zoals het Verdrag van Den Haag en, intern, het Verdrag Brussel II, zijn er nog heel wat mankementen. Ik ben het internationale advocatenkantoor Freshfields zeer dankbaar omdat ze onlangs verscheidene zaken onder het Brussel II-verdrag hebben onderzocht en de vinger hebben weten te leggen op enkele problemen in onze lidstaten.

Ik ben ervan overtuigd dat het werk van het Europees Parlement en de Commissie gezien moet worden in de context van de internationale ontwikkelingen van de wetgeving. Ik vind dat het oudere VN-verdrag inzake de Rechten van het Kind, dat de belangen van het kind voorop stelt, absoluut cruciaal is. In het Handvest van de grondrechten wordt nu het concept toegevoegd dat een kind recht heeft op beide ouders. Dat concept is essentieel en wordt nu wereldwijd verspreid.

Maar er zijn twee aspecten die bepalend zijn voor de manier waarop een zaak in de rechtbank behandeld wordt. Hoewel dit punt niet expliciet in het verslag vermeld wordt, moeten we toch rekening houden met het recht van kinderen om hun wensen kenbaar te maken aan de rechtbank, tenminste als ze daarvoor volwassen genoeg zijn, zoals mijn 7-jarige cliënte Jessica onlangs deed in het Hooggerechtshof. Ten tweede moet er voor het kind, indien nodig, onafhankelijke wettelijke vertegenwoordiging voorzien worden. Dat zijn twee elementen waar we volgens mij we in de komende maanden nog aan moeten werken.

  Alessandro Battilocchio (PSE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, ik dank de rapporteur voor haar uitstekende werk. Aan het begin van de 20e eeuw hadden kinderen zo goed als geen rechten, maar aan het eind van deze eeuw is duidelijke en onmiskenbare vooruitgang geboekt, al hebben we nog een lange weg te gaan, een moeilijke weg, zoals uit vele delen van het verslag moge blijken.

In de korte tijd die mij hier ter beschikking staat en op grond van mijn eigen ervaringen met UNICEF wil ik er bij de Commissie op aandringen één aspect te benadrukken: we hebben een Europees instrument voor adopties nodig, want de 27 lidstaten hebben op dit gebied volledig inconsistente wetgevingen. Het zou zinvol zijn om een wetgevingskader goed te keuren dat ertoe bijdraagt de kwaliteit van door informatiediensten aangeboden hulp te verhogen, om de verschillende stappen ter voorbereiding van internationale adopties op een rijtje te zetten en een regeling te vinden voor de procedures voor adoptieaanvragen en ondersteunende gezinsdiensten na de adoptie. Tegenwoordig hebben we op dit gebied nog te vaak te maken met misbruik, tekortkomingen, vertragingen en problemen die de adopterende gezinnen en vooral de betrokken kinderen echt niet verdienen.

  Miroslav Mikolášik (PPE-DE) . – (SK) Alle lidstaten hebben het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind van 1989 geratificeerd. Dit verdrag bevat echter geen enkel sanctiemechanisme.

Er zijn verschillende organen die ernaar streven de rechten van het kind te bevorderen; hun activiteiten dienen beter te worden gecoördineerd en meer bekendheid te krijgen, bijvoorbeeld door de oprichting van een gezamenlijke website. Op die manier kan een onwenselijke verdubbeling van inspanningen worden voorkomen. Een andere stap zou kunnen zijn om de commissaris voor grondrechten te belasten met de bescherming van de rechten van het kind. Ik zou het toejuichen wanneer de commissaris, overeenkomstig de prioritaire actiegebieden, zou worden betrokken bij de strijd tegen kinderarmoede en alle vormen van geweld. Tegen kinderen mag nooit geweld worden gebruikt. Daarom is het in mijn opinie weliswaar van belang om de daders te bestraffen, maar nog belangrijker om dergelijke onmenselijke misdrijven te voorkomen.

Met dit doel steun ik het verzoek van de rapporteur om procedures in te stellen ter verbetering van de strafvervolging buiten het grondgebied: in de praktijk moet gewaarborgd zijn dat een persoon die in de ene lidstaat wegens geweld tegen kinderen is veroordeeld, ook in andere lidstaten als zodanig geregistreerd staat. Deze methode zou mijns inziens een belangrijke stap betekenen voor de voorkoming van verder misbruik van kinderen, zoals genitale verminking, seksueel misbruik, kinderpornografie, ontvoering en mensenhandel.

Met betrekking tot kinderpornografie ben ik sterk voorstander van het initiatief van de Europese Commissie die in overleg met bepaalde banken en creditcardmaatschappijen de mogelijkheid onderzoekt om sites die kinderpornografisch materiaal verkopen uit te sluiten van het systeem van online-betaling. Een dergelijk initiatief zou er toe kunnen bijdragen een databank van handelaren in kinderpornografisch materiaal op te stellen die ertoe dient informatie over de producenten en distributeurs uit deze weerzinwekkende handel te verstrekken aan de politie van de betreffende lidstaat, Europol en Interpol. Omdat ik besef dat we het hier met een zeer belangrijk beleidsgebied van doen hebben, ben ik ervoor om de nodige personele en financiële middelen beschikbaar te stellen voor de bescherming van de rechten van het kind. Het gaat om de toekomst van onze kinderen, dat wil zeggen om onze toekomst.

  Katerina Batzeli (PSE) . – (EL) Mijnheer de Voorzitter, ook ik wil mevrouw Angelilli feliciteren, aangezien zij inderdaad een geïntegreerd kader heeft opgesteld voor de consolidatie van het Handvest van de rechten van het kind.

Ik wil mij hier concentreren op drie punten die hier nog niet zijn genoemd.

Ten eerste moet er snel een diagnose worden gemaakt van en gereageerd worden op het probleem van geweld tegen en misbruik van kinderen, door een speciaal registratiesysteem op te richten dat op den duur kan bijdragen tot een doeltreffende preventie.

Ten tweede dient het Protocol ter voorkoming, onderdrukking en bestraffing van handel in personen door alle lidstaten te worden geratificeerd. In verband hiermee zal het onder meer noodzakelijk zijn om de afgifte te overwegen van tijdelijke of permanente verblijfsvergunningen die slachtoffers in staat stellen op hun grondgebied te verblijven.

Ten slotte een geïntegreerd beleid om het fenomeen van de jeugddelinquentie aan te pakken, door middel van preventieve maatregelen, maatregelen voor de sociale integratie van jeugdige misdadigers en maatregelen voor justitieel en extrajustitieel optreden.

Mijnheer de Voorzitter, dit is het Jaar van de interculturele dialoog, en we moeten de bruggen tussen de culturen en geloofsopvattingen in stand houden. Ik acht paragraaf 127 van dit verslag onaanvaardbaar.

VOORZITTER: MARIO MAURO
Ondervoorzitter

  Zita Gurmai (PSE) . – (HU) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, leden van het parlement, het lot van Europa wordt in hoge mate bepaald door zijn vermogen om samenlevingen te ontwikkelen die kinderen kunnen opvangen en ondersteunen. Het is voor de toekomst van de Europese Unie van cruciaal belang, dat de rechten van kinderen worden ondersteund en beschermd. Het ontwikkelen van een kindervriendelijke samenleving binnen de EU is onlosmakelijk verbonden met de verdere uitwerking en versterking van de Europese integratie.

Er is een uitvoerige EU-strategie nodig om effectieve naleving van de rechten van kinderen zowel binnen als buiten de EU te bevorderen en te garanderen. Kinderen verdienen het om speciale voorzieningen en passende juridische bescherming te krijgen. De lidstaten hebben de verantwoordelijkheid om ouders bij het opvoeden van hun kinderen op vele manieren te ondersteunen. Alleen met behulp van deze instrumenten kan een veilig en solidair Europa worden opgebouwd.

In ons beleid dient telkens aandacht te worden besteed aan de diversiteit van kinderen en hun verscheidenheid aan wensen, met speciale nadruk op armoede, sociale uitsluiting en negatieve discriminatie zowel binnen de EU als op mondiaal niveau.

Ik vind het belangrijk, dat de aanbevelingen in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind op een consistente en systematische manier in aanmerking worden genomen bij totstandkoming van bilaterale overeenkomsten tussen de EU en landen buiten de EU.

De PSE-Fractie verzoekt om een aparte stemming over amendement 127.

  Catherine Stihler (PSE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik ben zeer blij met de beslissing om de rechten van het kind te vermelden in het Verdrag van Lissabon als een van de streefdoelen van de Europese Unie, waardoor de kinderrechten een nieuwe rechtsgrondslag verwerven.

In haar verslag haalt mevrouw Angelilli heel wat belangrijke kwesties aan die te maken hebben met het welzijn en de bescherming van kinderen. Maar ik wil benadrukken hoe belangrijk het is ook te erkennen dat armoede en sociale uitsluiting van de ouders kinderen eveneens kunnen belemmeren bij het uitoefenen van hun rechten.

Ik steun de oproep in het verslag dat de Europese Unie moet samenwerken met de relevante VN-instellingen, internationale organisaties en onderzoekcentra. Zo kunnen er gemakkelijker vergelijkbare statistische gegevens over de situatie van kinderen binnen de EU verzameld worden, om een groter aantal indicatoren in verband met kinderen te ontwikkelen en toe te voegen die specifiek betrekking hebben op bijvoorbeeld kinderarmoede en hun sociale uitsluiting.

Kinderarmoede is een verwaarloosd onderwerp, terwijl een vijfde van de kinderen in de Europese Unie op de rand van de armoede leeft. Betekent dat dan niet dat twintig procent van de toekomstige volwassen Europeanen gedoemd is nooit zijn of haar ware potentieel te kunnen realiseren?

Als de politieke wil er is, laat alle lidstaten dan samenwerken om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Waarom kunnen we niet, in navolging van de EU-wijde campagne om armoede in de ontwikkelde wereld te bestrijden, een gelijkaardige campagne lanceren in de EU om kinderarmoede tot het verleden te doen behoren?

  Katrin Saks (PSE) . – (ET) Dank u, mijnheer de Voorzitter.

Gezien het feit dat eenderde van alle kinderen ter wereld niet genoeg te eten heeft en dat eenzesde van hen niet naar school gaat, maakt het misschien een rare indruk om over armoede in Europa te spreken. En toch bestaat dit probleem, en het is bijzonder zorgwekkend dat het aantal kinderen dat in armoede leeft veel groter is dan het aantal volwassenen waarvoor dit geldt. In het algemeen betekent dit niet dat kinderen honger lijden, maar dat zij niet de mogelijkheden krijgen die voor hun ontwikkeling nodig zijn.

Ik zou uw aandacht willen vestigen op het feit dat de turbulente ontwikkeling van de markteconomie in de nieuwe lidstaten tot een sterke sociale stratificatie heeft geleid, die van grote invloed is op het welzijn van kinderen. Dit effect wordt door sociale problemen versterkt. Het gaat om een tragedie die niet alleen kinderen betreft.

Zo blijft bijvoorbeeld een aanzienlijk deel van de menselijke hulpbronnen – het enige waar in mijn herkomstland Estland steeds meer gebrek aan is –onbenut, zodat het ook een probleem is voor de lidstaten en de Unie.

Ook al valt het beleid ten aanzien van kinderen voor een groot deel onder de bevoegdheid van de lidstaten, wil ik toch het belang onderstrepen van de Europese strategie en Europese indicatoren, databanken en verslagen. Ik hoop dat het effect hiervan op de lidstaten verder zal toenemen.

Als politica weet ik dat het moeilijk is de kiezers uit te leggen waarom bijvoorbeeld de buren beter voor hun kinderen zorgen.

  Bogdan Golik (PSE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, het voorgestelde initiatief met betrekking tot een strategie voor de rechten van het kind is niet alleen een signaal voor Europa, maar voor de hele wereld. Het maakt duidelijk hoe de rechten van de jongsten in de maatschappij beschermd zouden moeten worden. Ik zou mevrouw Angelilli derhalve van harte willen feliciteren met haar uitstekende verslag.

Helaas zijn gevallen van schending van de rechten van minderjarigen in bepaalde delen van Europa geen uitzondering – in Europa waar we zo trots zijn op ons hoogontwikkelde systeem ter bescherming van de rechten van de mens. Daarom moeten we ervoor zorgen dat kinderen, die op verschillende manieren vernederd worden, weten dat er iemand is aan wie ze hulp kunnen vragen en die hen die hulp zal verstrekken. Ik steun derhalve de oproep van de auteur van het verslag om efficiëntere monitoringmechanismen in het leven te roepen, alsook het plan van de Europese Commissie om een telefoonhulplijn te openen voor kinderen die hulp nodig hebben.

Een andere belangrijke kwestie betreft kinderen uit arme, immigranten- en vluchtelingengezinnen. Zij lijden onder een situatie waarvoor ze zelf niet verantwoordelijk zijn en zijn daardoor in de toekomst vaak veroordeeld tot een slechter leven dan hun leeftijdgenoten die hun vaderland niet hebben moeten ontvluchten. Om die reden verleen ik mijn steun aan het voorstel om hen niet alleen volledige rechten toe te kennen, ongeacht de wettelijke status van hun ouders, maar hen ook een gelijke toegang tot onderwijs te garanderen.

  Franco Frattini, vicevoorzitter van de Commissie. − (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik dank alle sprekers en ik ben ook blij dat zij beseffen dat de Commissie en het Parlement voor het eerst in Europa, en zelfs nog voor de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, gezamenlijk een echt horizontaal Europees beleid aan het formuleren zijn voor alle gebieden die te maken hebben met de bescherming en bevordering van de rechten van het kind. Dat is een politiek kunststukje op een terrein dat twee jaar geleden nog niet eens op de Europese agenda stond, en het is daarom ook een antwoord op diegenen hebben ingezien dat het tijd wordt om praktische maatregelen te nemen.

Ik ben zeer verheugd over de opmerkingen van de heer McMillan. Een van de belangrijkste criteria voor de evaluatie van de mate van beschaving in een land is de manier waarop het land met zijn jongste inwoners, zijn kinderen, omgaat. De lidstaten van de Europese Unie en wij allen als Europeanen streven ernaar een voortrekkersrol te vervullen in de wereld met betrekking tot de behandeling van kinderen en de mogelijkheden die hun worden geboden.

U hebt reeds een groot aantal punten aangekaart, waarvan sommige reeds voorkomen in het voorstel dat ik heb ingediend en in de uiterst nuttige aanbevelingen van mevrouw Angelilli, maar toch geloof ik dat er nog andere punten zijn waar we in de komende maanden zorgvuldiger naar moeten kijken. Laten we van 2008 een jaar van vooruitgang maken voor deze Europese strategie.

Mevrouw Gál en mevrouw Sinnot hebben de rol van het gezin aangesproken en daarbij heel duidelijk gemaakt dat veel problemen waar wij mee kampen voortvloeien uit achterhaalde en onjuiste denkbeelden over de rol van het gezin. Zoals u nog zult weten hebben we deze kwestie vorig jaar onderzocht in verband met gewelddadige videospelletjes: uit een in Europa gehouden enquête bleek dat slechts twintig procent van de geënquêteerden zich ervoor interesseerden hoe hun kinderen het Internet gebruiken en hoe zij aan videospelletjes komen en deze spelen. Dat betekent dat tachtig procent van de ondervraagde ouders niet wisten wat voor soort elektronische spelletjes hun kinderen gebruikten of welke websites zij bezochten. Dit toont aan waarom het gezin, zoals gezegd, de centrale plek is waar wij de rechten van het kind moeten propageren.

De heer Catania en anderen hebben het over de kwestie van kinderarbeid gehad. U herinnert zich vast nog wel dat ik in mijn voorstel voor een strenge bestraffing van personen die van illegaal werk door legale immigranten profiteren, met name de tewerkstelling van minderjarige migranten heb veroordeeld, die als migranten kwetsbaar zijn en uitgebuit worden omdat zij illegaal werken. Zij zijn bijzonder kwetsbaar omdat kinderen niet dienen te werken maar naar school moeten gaan. Dit voorstel, dat inmiddels op tafel ligt, wordt, als het wordt goedgekeurd, een richtlijn die de lidstaten er wettelijk toe zal verplichten regels in te voeren die we nu helaas nog niet hebben.

De kwestie van migrerende kinderen zonder begeleiding is eveneens belangrijk. We voeren overleg over mogelijkheden voor de financiering van gerichte projecten, want we hebben, naast de reeds genoemde, situaties ontdekt die echt tragisch zijn. Zo heeft de Spaanse overheid op de Canarische eilanden zeer zorgwekkende gevallen geconstateerd, die we duidelijk moeten aanpakken, namelijk gevallen waarin grote aantallen kinderen zonder begeleiding aankomen omdat hun ouders hen zomaar alleen op reis hebben gestuurd. Dat is op zichzelf schokkend genoeg. Zoals mevrouw Segelström duidelijk heeft geëist moeten we de Europese wetgeving versterken om geweld tegen kinderen te bestrijden,

Er is een ernstige kwestie die mij persoonlijk betreft. Er zijn regels die ervoor zorgen dat het ouderlijk gezag in het geval van een verbreking van de relatie of een echtscheiding aan één van beide ouders wordt toegekend. In vele lidstaten wordt de geldende regelgeving echter niet toegepast in de praktijk. Niet omdat de overheid de regels niet toepast, maar omdat ambtenaren en rechters er te weinig zicht op hebben. Er zijn gevallen waarin kinderen feitelijk door een van de ouders worden gestolen. In sommige gevallen blijkt het onmogelijk om beslissingen van de rechter te handhaven. Daarom moeten we in de context van de toekenning van het ouderlijk gezag meer nadruk leggen op deze kwestie.

Een ander gebied dat moet worden aangepakt is sekstoerisme. Hierbij moet ook aandacht worden besteed aan samenwerking tussen overheidsinstanties onderling en met particulieren, reisbureaus en ook creditcardmaatschappijen, om te helpen bij het opsporen van personen die kinderpornografisch materiaal in het Internet kopen. Pedofielen betalen natuurlijk niet contant, ze betalen met een creditcard. Wanneer deze samenwerking, waar we inmiddels mee beginnen, rond komt zullen we ook in staat zijn sekstoerisme terug te dringen en uit te bannen.

Het recht om in een niet-verontreinigde omgeving op te groeien vormt een nieuw gebied. We moeten bijzondere aandacht besteden aan de milieurechten van het kind, niet alleen omdat zij nieuw gebied vormen, maar omdat deze rechten duidelijk door ons allemaal moeten worden gewaarborgd.

Mevrouw Harkin heeft, evenals enkele anderen, naar het effect van het Verdrag van Lissabon gevraagd. Dit Verdrag introduceert geen specifieke rechtsgrondslag, maar verheft de strategie die we hier bespreken en die tot nog toe op een gemeenschappelijke politieke wil was gebaseerd, tot een Europees beleidsgebied. Dankzij het Verdrag van Lissabon kunnen we de strategie voor kinderbescherming als echt Europese strategie beschouwen, wat een enorme stap voorwaarts betekent.

Ik zou willen besluiten met te zeggen dat we de komende maanden aan dit thema moeten werken en dat duidelijk moge zijn dat Europa op die manier een investering doet in zijn toekomst. Het investeert in zijn jongeren en investeert ten behoeve van kinderen. Er is echter nog een gebied waarop kinderen actief kunnen worden betrokken bij een van de belangrijkste beleidsonderdelen van de Europese Unie: de integratie van immigrantengemeenschappen. Indien we op onze kinderen bouwen, op de kleinste schoolkinderen, en hen tot ambassadeurs van de integratie benoemen – gezien het feit dat zij er geen enkel probleem mee hebben om zij aan zij met kinderen uit verschillende culturen en met een andere achtergrond te spelen en te leren – maken we van de kinderen geen kleine volwassenen, zoals iemand heeft gezegd, maar actieve deelnemers aan het integratiebeleid. Want indien dit beleid niet wordt gegrondvest op de integratie van kinderen op school, zal het nooit een beleid worden dat daadwerkelijk bijdraagt tot de integratie van immigranten.

  Roberta Angelilli, rapporteur. − (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik zou allereerst commissaris Frattini willen bedanken voor het feit dat hij hier de sterke betrokkenheid van de Europese Commissie bij het vraagstuk van de rechten van het kind heeft bevestigd. Ik dank hem er eveneens voor dat hij de lidstaten in zijn openingstoespraak heeft opgeroepen de telefoonhulplijnen voor kinderen snel in bedrijf te nemen, want de vertragingen die hierbij optreden kunnen inderdaad niet door beugel. Ik ben ook dankbaar dat hij erop heeft gewezen dat nog niet alle lidstaten nationale garanties met betrekking tot de rechten van het kind hebben ingevoerd, iets wat wij in het verslag eveneens hebben opgemerkt en betreuren.

Ook ben ik al mijn collega’s dankbaar die een rol hebben gespeeld in de totstandkoming van dit document, evenals de sprekers, want ik geloof dat we allemaal het concept van de belangen van het kind onderschrijven. Ik doe dat natuurlijk ook, en ik deel de zorgen die hier vandaag in het Parlement zijn geuit. We moeten de lidstaten ertoe aanzetten om woorden nu snel in daden om te zetten, en het Parlement en de Europese Commissie moeten hieraan vanzelfsprekend het hunne bijdragen.

Staat u mij toe om nog kort op een aantal punten in te gaan die hier zijn genoemd. Wat het milieu betreft moet ik de heer Frattini gelijk geven dat we in het verslag wellicht verder hadden kunnen gaan, maar we hebben duidelijk gemaakt dat het recht op een schone en gezonde omgeving een van de centrale rechten moet zijn die aan minderjarigen moeten worden gegarandeerd.

Ik ben verheugd te kunnen constateren dat de kwestie van internationale adopties een van de onderwerpen zal zijn die op het volgende Europese Forum voor de rechten van het kind worden behandeld. In dit verband wil ik er ook op wijzen dat naast de gigantische en veelal uiterst bureaucratische problemen die zich bij internationale adopties voordoen, ook het tragische probleem bestaat van kinderen die de dupe worden van conflicten tussen de ouders na de verbreking van de relatie of echtscheiding. Dit is inderdaad een groot Europees probleem dat blijkbaar is toegenomen als gevolg van de opening van de grenzen.

Tot slot zou ik willen zeggen dat ik natuurlijk zeer tevreden ben met het werk dat is verricht, en hoewel het resultaat beslist niet perfect is, vormt het een uitstekend uitgangspunt, op voorwaarde, dat wil ik nog eens benadrukken, dat spoedig serieuze en verantwoordelijke maatregelen worden getroffen.

  De Voorzitter . − Het debat is gesloten.

De stemming vindt woensdag om 12.00 uur plaats.

Schriftelijke verklaringen (artikel 142)

  Lívia Járóka (PPE-DE), schriftelijk. – (EN) Segregatie in het onderwijs is een van de schadelijkste vormen van discriminatie waaronder Romakinderen te lijden hebben. Onderwijs is niet alleen een grondrecht voor ieder mens, het is ook een cruciaal middel tot het verkrijgen van andere mensenrechten. Als Romakinderen vanaf een jonge leeftijd toegang krijgen tot onderwijs, dan heeft dat beleid een invloed op meerdere niveaus en komt dat niet alleen de kinderen zelf ten goede. Sta me toe enkele voordelen op te sommen. De sociale gelijkheid wordt gepromoot en de individuele en sociale productiviteit neemt toe. Bovendien leidt het tot het afnemen van de armoede en het verdwijnen van discriminerende houdingen en sociale uitsluiting. Hoe meer onderwijs Romakinderen genieten, hoe meer kans ze maken om productieve werknemers te worden. Dan kunnen ze geld verdienen en op die manier bijdragen tot de staat door middel van de belastingen die ze betalen op hun inkomsten en consumptie. Op die manier beïnvloeden ze de manier waarop niet-Romaburgers hen zien en hebben ze dus ook invloed op het bredere sociale vlak. Hoe productiever de Roma worden, hoe minder arm ze zijn, en zo dragen ze bij aan de maatschappij in plaats van afhankelijk te zijn van overheidssteun. En de combinatie van een verhoogde productiviteit en verminderde overheidssteun komt neer op een budgettair voordeel voor de overheid. Dus een programma dat deze ontwikkelingen zou steunen, is in het voordeel van alle Europeanen en niet alleen de Roma.

  Eija-Riitta Korhola (PPE-DE), schriftelijk. – (FI) Een van de meest fundamentele grondslagen waarop onze gemeenschappelijke Europese waarden zijn gebaseerd is onze plicht om onschuldige zielen, dat wil zeggen kinderen, te beschermen.

Het is van essentieel belang om de rechten van het kind doeltreffender dan tot dusver te beschermen, en dat geldt ook op Europees niveau. De mededeling van de Commissie over de invoering van een strategie ter bescherming van de rechten van het kind moet worden toegejuicht.

Het verslag van het Parlement over deze strategie is uitstekend. Ik wil een paar punten aanstippen die deel uitmaken van deze brede thematiek.

Ten eerste houdt de status van gezinnen rechtstreeks verband met de rechten van kinderen. Het gezin is zonder twijfel de beste omgeving voor een kind. Het gezin en de bescherming van het gezinsleven zijn rechten van het kind, en die worden verwezenlijkt wanneer het goed gaat met het gezin. De strategie moet er ook op zijn gericht het welzijn van gezinnen te bevorderen. Het contact met beide ouders dient tot elke prijs te worden gewaarborgd.

Kinderen worden al op zeer vroege leeftijd blootgesteld aan verschrikkelijke, gewelddadige en seksuele inhoud in de amusementsmedia, met rampzalige gevolgen. In het verslag wordt onder meer het goede voorstel gedaan om een uniform systeem op te zetten voor de classificering en etikettering voor de verkoop en verspreiding van audiovisuele inhouden en videospellen voor minderjarigen. Het principe dat de vervuiler betaalt dient te worden toegepast op gewelddadige vormen van commercieel amusement, omdat hierdoor enorme schade wordt aangericht.

Ten derde moeten doortastende maatregelen worden getroffen om kinderpornografie uit te bannen. De Commissie dient prioriteit te geven aan de versterking van grensoverschrijdend optreden om websites te sluiten die kinderen onderdrukken, alsmede aan de verbetering van de samenwerking tussen de overheid en de particuliere sector.

Helaas zijn kinderrechten niet gevrijwaard van de algemene trend tot relativering van de waarden waardoor de samenleving is gekenmerkt. We moeten erop hameren dat sommige dingen niet kunnen worden gerelativeerd. De rechten en de bescherming van kinderen zijn centrale onderdelen van de mensenrechten. Om deze reden moeten we de mensen eraan herinneren dat schendingen van deze rechten zwaar zullen worden bestraft.

  Katalin Lévai (PSE) , schriftelijk. – (HU) De Europese Unie heeft een speciale verantwoordelijkheid om de fundamentele mensenrechten, maar bovenal de rechten van kinderen te beschermen. Desondanks loopt negentien procent van de kinderen in de EU een risico op armoede en dit percentage is hoger dan bij de volwassen bevolking (15 procent). Over de hele wereld zijn veertig miljoen kinderen van onder de twaalf jaar het slachtoffer van een of andere vorm van geweld. Bijna zes miljoen worden gedwongen te werken, terwijl anderhalf miljoen het slachtoffer worden van mensensmokkelaars. Gelet op deze ontwikkelingen is een Europese strategie van zerotolerantie gericht op de bescherming van de rechten van kinderen van uitermate groot belang.

Ik ben van mening dat een verbeterde wetgeving, en tegelijkertijd een onderzoek naar de effecten van de nieuwe en bestaande wetgeving op minderjarigen, hierin een sleutelrol kan spelen. Ik steun echter niet het plan om een apart orgaan op te richten die de verantwoordelijkheid voor de rechten van kinderen op zich neemt. De eventuele werkzaamheden van dit orgaan kunnen ook door de coördinator van de rechten van kinderen worden uitgevoerd, die door de Commissie wordt aangesteld. Ik ben er wel voorstander van een commissaris voor mensenrechten en minderheden aan te stellen, die tevens de verantwoordelijk kan zijn voor de rechten van kinderen. Het is belangrijk te vermelden dat de meerderheid van de kinderen die in kansarme omstandigheden leven, tot de Roma behoren, of tot de in Europa levende minderheid. Het is verder aan te bevelen hervormingen door te voeren bij de Europese instellingen, waarbij de direct onder de commissaris geplaatste coördinatoren voor de rechten van kinderen als liaison zouden fungeren voor de instellingen, de NGO’s en regeringen. Gelet op het feit dat er binnen de EU al een groot aantal Europese organisaties en instellingen bestaat dat zich met de rechten van kinderen bezighoudt, dienen we de nadruk te leggen op het samenvoegen van al bestaande instellingen en het verhogen van hun effectiviteit, in plaats van het oprichten van een nieuw orgaan.

Naast de bescherming van de rechten van kinderen wordt het onderwijs tegenwoordig ook een steeds actuelere kwestie. Indien aandachtig onderwijs wordt gegeven, kunnen onwetende jonge delinquenten zich ontwikkelen tot voorbeeldige burgers die de wet respecteren.

  Joseph Muscat (PSE), schriftelijk. – (MT) In de context van dit debat over de rechten van het kind heb ik de plicht om over het geval van Shaun Attard te spreken, dat de mensen in Malta en Gozo pijn doet in het hart.

Dit kind uit Gozo werd bij zijn vader weggehaald op een manier die zeker psychische gevolgen voor de jongen heeft.

Het kan zijn dat de wet in dit geval is nageleefd en dat de Europese richtlijnen zijn gerespecteerd. Maar het is zeer de vraag of de gebeurtenissen wel in het belang van dit kind zijn.

Tot mijn spijt meen ik te moeten constateren dat de Britse autoriteiten het de vader mijns inziens niet bepaald makkelijk maken om zich in deze zaak te verweren. Zelfs de weinige contacten tussen vader en kind worden door allerlei belemmeringen verstoord.

Ik zou erom willen verzoeken dat, in overeenstemming met de geldende wetgeving, Mario Attard wordt gehoord en dat bovendien zorgvuldig wordt gekeken naar de belangen van Shaun.

  Andrzej Tomasz Zapałowski (UEN), schriftelijk. – (PL) Het huidige debat over de rechten van het kind gaat nader in op een groot aantal fundamentele kwesties in verband met de correcte ontwikkeling van onze jongeren. De toekomst van onze kinderen en de garantie dat zij zich op de juiste manier kunnen ontwikkelen bepalen in belangrijke mate hoe de toekomst van ons continent er op het vlak van de intermenselijke betrekkingen zal uitzien.

De rechten van het kind dienen gerespecteerd te worden. Dat geldt eveneens voor de rechten van ouders om hun kinderen op te voeden volgens de waarden die zij belangrijk vinden. Spreken over de rechten van het kind, zonder daarbij hun recht om in een natuurlijk gezin met een moeder en vader op te groeien in overweging te nemen, betekent een schending van hun rechten. Ook de beslissing over de adoptie van een kind, dat bij ouders van hetzelfde geslacht terechtkomt, en de daaraan gekoppelde beslissing over het toekomstige lot van het kind – waarbij in zekere zin een seksuele geaardheid wordt opgedrongen – is een schending van de grondrechten van dat kind. We kunnen deze kwestie niet doodzwijgen, alleen omdat dit in strijd is met de politieke correctheid in de Europese Unie.

  De Voorzitter . − Aan de orde is de verklaring van de Commissie over de zorgwekkende situatie inzake afval in Campania.

  Stavros Dimas, lid van de Commissie. − (EL) Mijnheer de Voorzitter, geachte leden van het Europees Parlement, volgens berichten in de media heeft zich sinds 21 december in Napels en de omringende steden een gigantische hoeveelheid afval van naar schatting meer dan 100 000 ton opgehoopt. Deze situatie, samen met de negatieve – ik zou zelfs zeggen rampzalige – gevolgen voor de bewoners en het milieu, baart grote zorgen.

De huidige crisis in Napels komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar is het resultaat van een gebrekkige handhaving van de Europese afvalwetgeving in de afgelopen veertien jaar, waarvoor Italië herhaaldelijk is veroordeeld door het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen.

Naast de rol van de georganiseerde criminaliteit, die door de pers wordt benadrukt, lijkt de huidige crisis een rechtstreeks gevolg van dadeloosheid en een gebrek aan politieke wil tot het nemen van de nodige maatregelen voor een oplossing van de chronische problemen met het afvalbeheer.

Toen de Commissie in het voorjaar van 2007 voor het eerst in kennis werd gesteld van de crisis van de afvalinzameling en -verwerking in Campania werd tegen Italië een inbreukprocedure ingeleid wegens niet-naleving van de communautaire afvalwetgeving. Sindsdien heeft de Commissie de ontwikkelingen op de voet gevolgd en heeft zij op verzoek van de Italiaanse regering ter plekke een eerste evaluatie van de situatie uitgevoerd. In de komende dagen zal een verdere ontmoeting met de bevoegde Italiaanse autoriteiten plaatsvinden. De Italiaanse autoriteiten hebben de plicht om spoedmaatregelen te treffen om het afval van straat te halen. Zoals deze crisis aantoont, volstaat het echter niet om slechts het afval weg te ruimen. De kortetermijnacties moeten vergezeld gaan van de goedkeuring en, nog belangrijker. de doeltreffende tenuitvoerlegging van strategische maatregelen. Zo dient bijvoorbeeld een adequaat netwerk van afvalverwerkingsfaciliteiten te worden opgericht dat volledig voldoet aan de wettelijke normen van de Gemeenschap. Daarnaast is een geïntegreerde langetermijnstrategie voor de afvalverwerking nodig die erop is gericht recycling te bevorderen en afval na inzameling te sorteren.

Wetsbesluit nr. 61 van mei 2007 had ten doel de afvalcrisis op te lossen, maar dit is niet gelukt. Het door minister-president Prodi op 8 januari afgekondigde noodplan is een van meer ambitie getuigende poging op dit gebied, maar het schort nog aan een tijdschema voor de maatregelen, die snel en doeltreffend moeten worden omgezet. We zullen de maatregelen die door de Italiaanse instanties in de praktijk worden genomen, op de voet blijven volgen. De Commissie zal druk blijven uitoefenen op de Italiaanse regering om een einde te maken aan de crisis en is voornemens de juridische procedure tegen Italië voort te zetten. De voortdurende schendingen van de communautaire milieuwetgeving in Campania moeten, in overeenstemming met de Gemeenschapswetgeving, eindelijk worden beëindigd.

Hoewel de situatie blijkbaar ingewikkeld is, is het voor de Italiaanse autoriteiten niet onmogelijk om aan de communautaire afvalwetgeving te voldoen. Ik ben er zeker van dat zij zich een voorbeeld kunnen nemen aan andere lidstaten, maar ook aan andere regio’s in Italië, waar men oplossingen heeft gevonden voor een gecontroleerde afvalverwerking door een combinatie van verschillende methoden voor afvalreductie, -inzameling en -verwijdering.

   Giuseppe Gargani, namens de PPE-DE-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, om te beginnen zou ik willen zeggen dat ik de verklaring van de commissaris weliswaar onderschrijf, maar dat de situatie naar mijn mening niet moeilijk is, maar dramatisch.

Ik zou me kunnen beperken tot een citaat uit The Economist van enkele dagen geleden. “Vuilnis op straat is niet alleen een risico voor de gezondheid, maar ook voor de politiek. Het herinnert de burgers aan de kwetsbaarheid van de beschaving – en kan ertoe leiden dat zij hun volksvertegenwoordigers de rug toekeren.” Dit is precies wat er gebeurt.

Er bestaat een bekende film over Napels, Le Quattro giornate di Napoli, waarin de lokale bevolking in opstand komt tegen de buitenlandse bezetter. Een krant heeft geschreven dat de vijanden die het land vandaag de dag in hun greep houden, de mensen zijn die de goede reputatie van Napels in de wereld door het slijk hebben gehaald. Een complete beschaving gaat teloor. De afvaltragedie in Napels en Campania is niet van de ene op de andere dag ontstaan, maar heeft zich sinds veertien jaar ontwikkeld. Men heeft acht miljoen euro weggegooid, en op tv-beelden konden Europa en de hele wereld zien dat de straten onbegaanbaar zijn geworden. De echte tragedie is, zoals de commissaris heeft aangegeven, op 21 december begonnen toen de vuilniswagens van de gemeente in de garage bleven omdat de stortplaatsen boordevol waren en omdat er geen vuilverbrandingsinstallaties zijn. Er dreigt gevaar voor de gezondheid en, mijnheer de commissaris, werkelijk niemand heeft het over gescheiden inzameling.

In Campania zijn er inderdaad geen vuilverbrandingsinstallaties, en de afvalverwerking is in handen van de georganiseerde misdaad, de Camorra. De regio Campania is er niet in geslaagd om een eenvoudige bestuurlijk taak als het schoonhouden van de stad onder de knie te krijgen, omdat zij dat niet wilde, omdat het regionale bestuur en zijn voorzitter slaven zijn van de georganiseerde misdaad, die het hele bedrijfsleven beheerst.

Sommige politieke fracties die deel uitmaken van de regeringscoalitie van de heer Prodi en alle oppositiepartijen hebben ertoe opgeroepen de regioraad te ontbinden en een gevolmachtigde met verregaande bevoegdheden te benoemen, als maatregel tegen de onverantwoordelijke minister van Milieuzaken, Pecoraro Scanio. De autoriteiten hebben slechts 81 procent van de tweehonderd miljoen euro besteed die in de periode 1994 tot en met 1999 in het kader van het Europese plan zijn toegewezen; er bestaat geen regionaal plan, dus moest iemand van buitenaf ingrijpen.

Ik hoop dat de Voorzitter mij toestaat nog een paar minuten verder te spreken. De huidige regeling maakt het mogelijk om contracten af te sluiten buiten de toepasselijke Europese regelgeving om, zodat een vicieuze cirkel van illegaliteit en inefficiëntie ontstaat. Het gevaar bestaat dat 330 miljoen euro uit de structuurfondsen verloren gaan. De Commissie heeft een inbreukprocedure tegen Italië ingeleid; dit was helaas onvermijdelijk, aangezien Campania op geen enkele wijze voldoet aan de voorschriften van de Europese richtlijnen, die zelfs door de regering zijn veronachtzaamd.

Wij verzoeken de Commissie om eind deze maand een inspectie uit te voeren en zich er sterk voor te maken dat het gebruik van verbrandingsinstallaties wordt doorgezet. Dit is iets wat Europa kan doen, en wij verzoeken ook het Europees Parlement een inspectie uit te voeren om een kwalitatieve sprong voorwaarts (...).

  De Voorzitter . − Voordat we het debat voortzetten moet ik u inlichten over de nieuwe procedures. Ten eerste zou ik de leden willen verzoeken zich aan de regels inzake de spreektijd te houden. Ten tweede zou ik erop willen wijzen dat leden die vinden dat zij niet hun gehele spreektijd hebben gebruikt, volgens de “catch the eye”-procedure nogmaals het woord kunnen vragen. Natuurlijk krijgen zij dan pas het woord nadat de leden die voor het eerst spreken aan het woord zijn geweest.

  Gianni Pittella, namens de PSE-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, allereerst wil ik u danken voor uw duidelijke, nauwkeurige en doeltreffende verklaring, voor de betrokkenheid die u vanavond en in de afgelopen dagen en weken aan de dag hebt gelegd, en voor uw berispingen, waar wij achter staan omdat wij beseffen dat het absoluut noodzakelijk is om de Europese wetten in acht te nemen.

Wij zijn van mening dat het Europees Parlement niet mag verworden tot een podium voor nationale polemieken, vooral niet als het om zulke gevoelige en dramatische kwesties gaat. Juist omdat deze situatie zo dramatisch is, vinden wij dat serieuze analyses nodig zijn, zowel van dit specifieke geval als van de afvalproblematiek in het algemeen, die niet alleen door Napels en Campania, maar door alle gemeenten moet worden opgelost. Deze problematiek doet twijfels rijzen ten aanzien van een ontwikkelingsmodel dat de mens en de natuur vaak opoffert aan winstbejag, een vraagstuk dat vaak vanuit een ideologisch standpunt wordt behandeld en op basis van de schijntegenstelling tussen zielloze industrialisatie en het milieudenken dat ontwikkeling in de weg staat.

We mogen niet vergeten dat Italië in 1997 tijdens de regering-Prodi en met de heer Ronchi als minister als een van de eerste lidstaten een moderne wet heeft aangenomen die in overeenstemming is met de beleidsdoelstellingen die de Europese Unie sinds jaar en dag propageert: milieuvoorlichting, gescheiden inzameling, milieubescherming, toepassing van geavanceerde recycling- en terugwinningsmethoden die veilig zijn voor de mens en het milieu. Deze wet wordt ook op voorbeeldige wijze toegepast en heeft tot economische groei en ontwikkeling geleid.

Dit was echter niet het geval in Campania. Was is er misgegaan? Het lijdt geen twijfel dat de politieke verantwoordelijkheid in gelijke mate kan worden toegekend aan de rechtse als aan de linkse partijen, vooral wat betreft het bestuur door diegenen die de touwtjes in handen hebben. Het is op het moment niet onze taak om te bepalen of die verantwoordelijkheid zich wellicht ook uitstrekt tot andere gebieden – zo ja, dan moeten daarvoor zware straffen worden opgelegd –, maar het zou niet eerlijk zijn om alleen de politici de schuld te geven.

In Campania hebben vele andere factoren een beslissende, negatieve rol gespeeld, zoals georganiseerde criminaliteit, gebrek aan burgerzin een traditioneel gebrek aan infrastructuur. De Italiaanse regering reageert op de actuele situatie, neemt belangrijke beslissingen en tracht de verantwoordelijkheid weer bij de lokale autoriteiten te leggen en aldus de afvaardiging van speciale gevolmachtigde overbodig te maken en de zelfverzorging op het gebied van afvalverwerking te waarborgen. Door deze beslissingen kunnen we meer vertrouwen hebben ten aanzien van de huidige situatie en de toekomst – ik ben zo klaar, mijnheer de Voorzitter – en ik ben er zeker van dat die beslissingen het ook mogelijk maken overtuigend te reageren op de terechte Europese zorgen. We moeten die beslissingen nu steunen; we moeten de waardigheid herstellen van een stad, een regio en een land, van Italië, dat, om het met de woorden van de heer Napolitano te zeggen, wel degelijk over positieve energie en innovatieve kracht beschikt.

  Alfonso Andria, namens de ALDE-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, we moeten de verleiding weerstaan om een politieke slag te slaan uit deze kwestie. In plaats daarvan dienen objectiviteit en intellectuele oprechtheid de boventoon te voeren, zonder de conflicten die hierbij een rol spelen te veronachtzamen. Het probleem is het volgende: de belangen van de georganiseerde misdaad en de infiltratie daarvan in de afvalsector, die tot het ontstaan hebben geleid van talloze illegale stortplaatsen overal in Campania; de systematische invoer van gevaarlijke en giftige afvalstoffen uit andere regio’s, met name uit Noord-Italië; de zwakte van de lokale autoriteiten; de culturele onderontwikkeling van de bevolking wat betreft de rol van afval als grondstof; veto’s tegen de plaatsing van afvalverwijderingsinstallaties, zelfs van de kant van de lokale katholieke kerk; politieke, maar ook wetenschappelijke verdeeldheid over onder meer verwijderingsmethoden; de keuze voor een ongeschikte technologie voor de geplande afvalverwijderingsinstallatie in het kader van een Europese aanbestedingsprocedure in Campania in 1998.

Inmiddels grijpt de staat op brede schaal in. Alle politici, hebben eindelijk begrepen dat er meer moet worden ondernomen, aangezien in de afgelopen veertien jaar geen van de politieke partijen, noch in de regering noch in de oppositie, zij het op lokaal, regionaal of nationaal niveau, in staat is gebleken tot duidelijke, vastberaden en coherente aanpak.

Derhalve hebben wij veel waardering voor het geweldige gebaar van solidariteit van de kant van verschillende Italiaanse regio’s, met inbegrip van centrumrechtse regionale regeringen, die Campania in deze zeer ernstige situatie ondersteunen en deze regio helpen haar terechte reputatie op het vlak van cultuur en landschap, productief potentieel en talenten te herstellen.

Degenen die de primaire verantwoordelijkheid dragen voor het wanbeleid doen er goed aan hun verantwoordelijkheid nu niet uit de weg te gaan of te loochenen. Nu is het moment gekomen om verantwoordelijkheid te nemen. Daarom apprecieer ik ook de benadering die commissaris Dimas in zijn verklaring heeft geschetst, een constructieve benadering waarbij Europa niet alleen sancties oplegt, zich tot sancties beperkt, maar een lidstaat ook helpt een oplossing voor een crisis te vinden.

  Cristiana Muscardini, namens de UEN-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, dames en heren, het afvalprobleem in Campania is inmiddels niet meer alleen een ramp voor de gezondheid en het milieu, maar groeit uit tot een economische en institutionele whodunit. Terwijl justitie, hopelijk, licht in de economische kant van deze zaak brengt, moet de institutionele kant nog verder opgehelderd worden.

Op 11 september 2007 heeft de Commissie op een door mij gestelde vraag weliswaar haar bezorgdheid geuit, maar ook de hoop uitgesproken dat de spoedmaatregelen van de Italiaanse regering de problemen kunnen helpen oplossen. De Commissie verklaarde eveneens dat zij een procedure overeenkomstig artikel 226 zou inleiden indien het lopende onderzoek inbreuken op de wetgeving aan het licht bracht? Op 2 januari 2008 zei een woordvoerder van de Commissie dat in juni 2007 een inbreukprocedure tegen Italië was geopend. Wat is de waarheid? Het antwoord op mijn vraag van 11 september, of de verklaring van de woordvoerder? Waarom heeft de Commissie in het antwoord op mijn vraag geen gewag gemaakt van de inbreukprocedure?

Het feit dat sommige Europese politieke fracties die met de regering Prodi sympathiseren zich hebben uitgesproken tegen een gezamenlijke resolutie over de gezondheids- en milieuramp in Campania, die een afsluiting had moeten vormen van ons debat daarover, is op zichzelf weer een andere whodunit. Als er meer toeval in het spel is dan redelijkerwijs kan worden verwacht, is het zeer waarschijnlijk dat er bepaalde belangen worden verdedigd, en wanneer politieke belangen, ook al gebeurt dat onbewust, andere belangen in de hand werken die bovendien met die van de “eco-maffia’s” overeenkomen, dan gaat het niet meer om een kwestie van links of rechts of van onvermogen. We hebben sterk de indruk dat de Europese instellingen in verband met partijbelangen met opzet om de tuin zijn geleid.

De hoge concentratie dioxine in de regio, het voortduren van de illegale situatie, het feit dat het Parlement per se iedere verantwoordelijkheid voor een gezamenlijke resolutie wil ontlopen, hebben te maken met de politieke keuzes van de Italiaanse regering, het bestuur van de regio Campania en van de gemeente Napels die, toevallig, dezelfde politieke kleur hebben.

Wij dringen erop aan om het gebruik van de tot nu toe toegewezen fondsen door OLAF te laten controleren en om te waarborgen dat de fondsen in de toekomst correct worden beheerd. We roepen de Commissie op het Parlement binnen dertig dagen uit te leggen waar de verantwoordelijkheid voor deze schandelijke en tragische noodtoestand ligt, die niet langer een regionale, maar inmiddels een nationale en Europese dimensie heeft, en wie ervoor ter verantwoording kan worden geroepen.

  Monica Frassoni, namens de Verts/ALE-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik zou commissaris Dimas van harte willen bedanken voor de stappen die hij de afgelopen weken en maanden heeft genomen, stappen die veel milieubeschermers ook bij andere gelegenheden graag zouden zien: krachtig en zichtbaar optreden waar iedereen die zich inzet voor de bescherming van het Gemeenschapsrecht blij mee moet zijn.

Naar mijn mening is dit niet altijd het geval geweest en ik zou willen wijzen op het feit dat, waar het gaat om de toepassing van de communautaire wetgeving, deze instelling de afgelopen jaren een aantal inbreukprocedures heeft ingeleid – vooral gedurende de zittingsperiode van de regering voorafgaande aan de huidige – die helaas grotendeels zijn genegeerd en met name zuiver als routinezaken zijn behandeld. In dit verband wil ik wijzen op de inbreuken betreffende illegale stortplaatsen – waarvan er meer dan 4 000 zijn – en een hele serie andere kwesties die verband houden met de definitie van afval, enzovoort.

Dit alles heeft geleid tot de situatie waarin we ons nu bevinden. Het is duidelijk dat wanneer een lidstaat en wanneer een regering die, toentertijd, een meerderheid had van ongeveer honderd, naliet om op het gebied van afvalwetgeving meer te doen dan eenvoudigweg de communautaire richtlijnen te schenden bij zijn pogingen mazen in de wet te vinden, er een veel grotere kans bestaat op slecht bestuur, wanbeheer, misdaad en het totaal niet naleven van de wetgeving.

Ik ben de Commissie dan ook dankbaar voor haar optreden en ik hoop dat zij haar monitoringactiviteiten zal voortzetten omdat ik geloof in de blijvende noodzaak daarvan; ik denk ook dat deze situatie alleen kan worden opgelost als we afstappen van crisismanagement. Ik ben ook van mening dat de vraag van belang is wie verantwoordelijk is.

Op dit punt ben ik het eens met degenen die zeggen dat de Commissie methoden moet introduceren voor het monitoren van de middelen die zijn uitgegeven en nog uitgegeven moeten worden. Ik geloof immers dat voor ons allemaal, als Europese, en niet alleen als Italiaanse burgers, de vraag hoe middelen op een vastomlijnde manier kunnen worden gebruikt, absoluut van groot belang is en ieder van ons aangaat.

Niettemin ben ik van mening dat de maatregelen van de Italiaanse regering, met name de voor de komende drie tot vier maanden aangekondigde maatregelen, steun verdienen, met dien verstande dat de spelregels duidelijk moeten zijn en ook moeten worden nageleefd. In mijn ogen zou het erg triest zijn als we in een situatie terechtkomen waarin een crisis leidt tot een crisis en niet-naleving van de regels. Het zijn immers juist dit soort inbreuken die ons op het punt hebben gebracht waar we nu staan.

  Roberto Musacchio, namens de GUE/NGL-Fractie. – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik onderschrijf de strekking van de verklaring die commissaris Dimas heeft afgelegd. Hij heeft ons allen aan onze verantwoordelijkheden herinnerd en laten zien welke kant we op moeten. Hij herinnert ons eraan dat de problemen moeten worden aangepakt door middel van de naleving van de Europese voorschriften en dat we moeten afstappen van crisisbeheersingsmaatregelen die nieuwe crises tot gevolg hebben. Dit debat is daarom zo belangrijk omdat het ons kan en moet helpen een oplossing te vinden voor de vreselijke afvalproblemen die Napels en Campania teisteren.

We hebben nu weinig aan politieke polemiek, het is veel urgenter om afval op te ruimen dat een gevaar betekent voor de bewoners. De regering neemt momenteel maatregelen om hiervoor te zorgen, maar daarna moet een doeltreffende oplossing worden gevonden, die – en dat is van essentieel belang – gebaseerd moet zijn op de Europese voorschriften. De Europese voorschriften zijn, zoals de commissaris heeft toegelicht, duidelijk; ze zijn in de loop der jaren geconsolideerd en worden bevestigd in de nieuwe kaderrichtlijn waarover we nog discussiëren. Bij het aanpakken van het afvalprobleem is er sprake van een hiërarchie: op de eerste plaats komt afvalreductie, dan gescheiden inzameling, dan hergebruik en recycling en pas op laatste plaats verwijdering, waar dit absoluut nodig is.

Italië heeft problemen om aan deze richtsnoeren te voldoen, en in Napels en Campania zijn de problemen nog groter. Maar deze problemen bestaan overal, wat uit de inbreuken blijkt: in al te vele gevallen worden speciale gevolmachtigden afgevaardigd, de regelgeving inzake afval sluit niet goed genoeg aan op die voor energie, wat tot onaanvaardbare praktijken leidt. Zo werd bijvoorbeeld energie uit afval in Italië jarenlang als hernieuwbare energie beschouwd, waarvoor op grote schaal prikkels werden gegeven – voor een bedrag van dertig miljard in tien jaar, in het kader van het zogenaamde CIP6-programma. Hierdoor is zowel het energiebeleid als het afvalbeleid ernstig verstoord en zijn er nogal paradoxale situaties ontstaan. Zo ligt in Campania zeven miljoen ton uit afvalstoffen geproduceerde brandstofbalen opgeslagen, die, ook al zou de verbrandingsinstallatie waarvoor zij zijn bestemd in bedrijf worden genomen, niet in deze installatie mogen worden verbrand.

Er zijn teveel afwijkingen van de Europese milieuwetgeving. Ik kan het niet vaak genoeg herhalen: de crisis heeft tot een nieuwe crisis geleid. We moeten de situatie onmiddellijk in lijn brengen met de voorschriften, en ik ben er diep van overtuigd dat de regering hiernaar streeft, en wel met de Europese voorschriften, van milieueffectbeoordelingen tot en met de afvalhiërarchie. Daarom mag het debat vandaag geen platform zijn voor polemiek, maar een gelegenheid voor dialoog met de commissaris om dergelijke betrekkingen tussen Europa en de lidstaten te bevorderen. Ik herhaal: op de eerste plaats moet de hiërarchie komen, zodat de gemeenschappelijk overeengekomen voorschriften zo goed mogelijke kunnen worden toegepast in de praktijk.

  Luca Romagnoli (NI) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, welk recht hebben de linkse Italiaanse partijen, daartoe opgehitst door de Europese linkse partijen, om ons te dwingen hier over de schandelijke afvalcrisis te discussiëren waar centrumlinks sinds jaren verantwoordelijk is, zonder dat we erover stemmen. Dezelfde linkse partijen teisteren ons met wereldwijde opwarming en zijn niet eens in staat voor een hoogwaardig milieu en behoorlijke levensomstandigheden te zorgen voor miljoenen inwoners in Campania. Het toppunt is dat ook nog werd beweerd dat hier nationale belangen moeten worden verdedigd! Het zijn dezelfde verdedigers van het nationaal belang die enkele jaren terug Italië, de Italiaanse regering en de ordehandhavers in diskrediet hebben gebracht met het debat en de stemming over de legendarische Lampedusa-kwestie.

Ik hoop ten minste dat dit Huis meer inzicht krijgt in een kwestie die geen puur Italiaanse is en dat het de gebeurtenissen zonder voorbehoud veroordeelt door voor het verzoek te stemmen, dat ik ook als voorzitter van de Azione della Fiamma doe, om alle mogelijke sancties toe te passen tegen de regionale en nationale regering die weliswaar de verantwoordelijkheid dragen, maar blijkbaar in het geheel niet in staat zijn om deze slepende kwestie op te lossen en niet inzien dat aftreden de enige waardige uitweg is.

  Antonio Tajani (PPE-DE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, de situatie in Napels is vooral zo ernstig omdat men tijd heeft verkwist, in plaats van te reageren op de veroordeling door het Hof van Justitie en er zodoende voor te zorgen dat het afval wordt beheerd in overeenstemming met de Europese wetgeving. Wij betreuren dit ten zeerste. Indien we willen voorkomen dat de crisis in Campania overslaat naar andere regio’s, moet actie worden ondernomen door de Europese voorschriften toe te passen, verbrandingsinstallaties te bouwen – ondanks de bijna ongelooflijke tegenstand van zogenaamde milieubeschermers als minister Pecoraro Scanio – en gescheiden inzameling te bevorderen.

Campania is echter geen afspiegeling van heel Italië. Gelukkig hebben vele regio’s, zoals Lombardije, aanzienlijke vooruitgang geboekt en doeltreffende systemen voor de inzameling en verwijdering van afvalstoffen opgezet. De situatie in andere regio’s baart evenwel zorgen. Het publiek in ongerust; dit geldt in ieder geval voor Rome en Lazio. Een paar cijfers: de hoeveelheid afval is groter dan in Campania; per dag wordt in Rome 4 500 ton vuilnis opgehaald, in vergelijking tot 1 000 in Napels. Dit komt neer op 450 kilo per hoofd van de bevolking in Campania, tegen 617 kilo in Lazio, wat ver boven het nationale gemiddelde van 539 kilo ligt. Al deze informatie maakt deel uit van een vraag die wij zojuist samen met de andere afgevaardigden uit Rome hebben ingediend.

Het regionale afvalplan is nooit van de grond gekomen, en inmiddels zijn er twee inbreukprocedures gestart. Bezorgde bewoners vertrouwen op de Europese instellingen, met name het Parlement en de Commissie. Daarom verzoeken wij u dringend, mijnheer de commissaris, om er op de bijeenkomst van 28 januari voor te zorgen dat de Commissie gegevens en informatie verzamelt over de situatie in Rome en Lazio en een inspectie aankondigt, hopelijk door commissaris Dimas, en voorstelt dat ook een delegatie van dit Parlement een inspectie uitvoert, teneinde te beoordelen of de maatregelen voor 2008 adequaat zijn. Ik besluit met te zeggen dat actie moet worden ondernomen, mijnheer de commissaris, voordat het te laat is.

  Marco Pannella (ALDE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren. Het geeft niet, mijnheer de Voorzitter, het is niet de eerste keer. Commissaris, op 28 januari bent u zoals gezegd in Rome voor besprekingen met onze regering. Het is voor Italië – en ik meen ook voor Europa – van essentieel belang dat de Commissie een zeer hard standpunt inneemt ter ondersteuning van het optreden van de Europese justitie. Ik herinner mij dat u erop hebt gewezen dat Italië recordhouder is, namelijk wat betreft het aantal arresten tegen de puinhoop van de Italiaanse justitie, die al twintig jaar niets hebben uitgehaald.

Er is echter één probleem: we hebben te maken met een stortvloed van illegaliteit, die er automatisch toe leidt dat levens worden vernietigd en nog ernstigere verwoestingen worden aangericht, niet alleen in Italië. Daarom hoop ik, mijnheer de commissaris, dat de Commissie rekening houdt met het feit dat bewezen mag worden geacht dat Italië, net als in de jaren twintig, een nieuwe, andere weg inslaat, een bedreiging wordt voor heel Europa. Dit land, dat (...)

(De spreker wordt door de Voorzitter onderbroken)

  Roberta Angelilli (UEN) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, de huidige afvalcrisis in Campania is een tragedie die er allang aan zat te komen, en de afvalbergen die nu in de straten liggen, vormen slechts het topje van een ijsberg van inefficiëntie, afval en wanbeheer.

Wij betreuren het dat deze crisis niet alleen de reputatie van de regio Campania, maar ook die van heel Italië beschadigen. Indien man en paard nu echter weer niet worden genoemd en opnieuw een oogje wordt dichtgeknepen, wordt er weer niets gedaan aan een probleem dat door zwijgen en intriges steeds erger is geworden. Maar niemand heeft iets aan polemiek die ten koste gaat van de burgers, en evenmin zijn de mooie praatjes die vanavond in dit Huis ook te horen zijn, op hun plaats.

We kunnen er niet langer verzwijgen of goedpraten dat miljoenen aan Europese, nationale en lokale middelen in rook zijn opgegaan. Ook de Rekenkamer doet dit niet. Waar moeten de burgers aankloppen voor een vergoeding van de door deze milieuramp veroorzaakte schade, voor de deuk in het imago en voor de verspilling van overheidsgelden? Welke acties is de Commissie van plan te gaan ondernemen om de Italiaanse staat er actief toe te dwingen gepaste maatregelen te treffen, gezien het feit dat de kinderen van Napels en Campania vandaag weer niet naar school zijn gegaan?

  Umberto Guidoni (GUE/NGL) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik zou de commissaris willen danken voor zijn heldere analyse. In Napels en in grote delen van Campania is de afvalsituatie verslechterd en ziet iedereen de gevolgen, maar in andere gebieden zijn er ook problemen, wat aan het grote aantal inbreukprocedures valt af te lezen dat Italië in de afgelopen jaren op milieugebied aan de broek heeft gekregen.

Een van deze procedures betreft de beruchte CIP6-regeling volgens welke uit afval opgewekte energie als hernieuwbare energie werd gedefinieerd, met het resultaat dat subsidies voor de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen wegvielen, terwijl op grote schaal subsidies werden verleend aan machtige industrielobby’s, wat in ernstige problemen bij het afvalbeheer is geresulteerd. De situatie in Campania is nog verergerd door een veertien jaar aanhoudende periode van intriges en onverantwoordelijk gedrag die haar hoogtepunt heeft bereikt met de eerste processen tegen bedrijven en vertegenwoordigers van overheidsinstanties en uiteindelijk met de wegens rampzalige milieuvervuiling ingestelde procedure tegen Impregilo voor het Europees Hof van Justitie.

De crisis kan alleen worden opgelost wanneer een nieuwe regeringsstijl zijn intrede doet in de regio: geen afwijkingen meer, maar toepassing van de Europese wetgeving. Europa heeft in de nieuwe kaderrichtlijn betreffende afvalstoffen een vastomlijnde hiërarchie vastgesteld. Verwijdering van afval is alleen in laatste instantie mogelijk, na gescheiden inzameling, recycling enzovoort.

We moeten nu echter een oplossing vinden voor de situatie in Campania, die onomkeerbaar dreigt te worden, en daarom moeten we alle beschikbare middelen mobiliseren en een beroep doen op de solidariteit van de Italiaanse regio’s en op ondersteuning door de EU, zodat in de komende drie à vier maanden spoedmaatregelen kunnen worden getroffen om de gevaren voor de inwoners weg te nemen en Napels te doen terugkeren in de schoot van Europa.

  Mario Borghezio (UEN) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, vanuit Padania bezien lijkt de situatie in Campania wel sciencefiction, dat wil zeggen vanuit een regio waar afval gescheiden wordt ingezameld en afvalbelasting wordt betaald. Het feit dat de linkse regering in ons land, die bovendien een groene minister van Milieuzaken rijk is, de voormalige hoofdcommissaris van de Napolitaanse politie heeft moeten belasten met de leiding over het afvalbeheer, lijkt op een verhaal uit een andere wereld. Wij zeggen u ronduit dat Campania niet langer deel uitmaakt van de Europese rechtsruimte, aangezien de regio wordt beheerst door een schandalig handjeklap tussen de politiek en de Camorra, dat wij al sinds tijden aan de kaak stellen.

Commissaris, geen fondsgelden meer, stopt u alle betalingen, stuurt u geen cent meer naar de Camorra, naar de criminelen! Neemt u een voorbeeld aan het hard werkende en eerlijke Noorden! Bevrijdt u de eerlijke burgers van Campania van het juk van de Camorra, die met verschillende partijen in haar greep heeft! Wij willen hier niets mee te maken hebben, wij zijn tegen deze beheersing van de politiek door de maffia. Dit land heeft een federaal bestuur nodig om deze mensen te kunnen helpen! Er moet verandering komen, er moet verandering komen in de situatie! Bevrijdt u deze eerlijke werkende mensen uit het Zuiden van het juk van de maffia! Dit is wat het eerlijke Padania te zeggen heeft!

(De spreker wordt door de Voorzitter onderbroken)

  Adriana Poli Bortone (UEN) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik ben van oordeel dat Italië er geen enkel belang in stelt om de Europese wetgeving na te leven. Dit blijkt uit het feit dat Italië, dat een groene minister van Milieuzaken heeft, als enige land is weggebleven bij de goedkeuring in de Raad van het gemeenschappelijk standpunt inzake de nieuwe kaderrichtlijn afvalstoffen.

Ik zou een vraag willen stellen, omdat naast het rampzalige gegeven dat de groene minister totaal onverantwoordelijk en onzeker in zijn optreden is, de Europese Commissie ook weinig belangstelling heeft getoond om de zaken te controleren, aangezien we van 2000 tot en met 2006 fondsgelden hebben ontvangen en de regionale operatieve programma’s in Campania klaarblijkelijk zijn uitgevoerd zonder dat het toezichtcomité zich volledig van zijn taken heeft gekweten. Anders zou het fondsen hebben geblokkeerd die geen gericht effect hebben gesorteerd in de regio? Moet ik eraan herinneren wie destijds voorzitter van de Europese Commissie was en wie nu minister-president van Italië is, met een groene minister van Milieuzaken in zijn kabinet?

  Riccardo Ventre (PPE-DE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, gefeliciteerd met deze nieuwe vorm van democratie. In de eerste plaats mijn gelukwensen aan de commissaris voor zijn heldere analyse, die hopelijk door concrete acties zal worden gevolgd, acties waarbij het Parlement – en ik doe in dezen ook een beroep op de Voorzitter van het Parlement – wordt betrokken, aangezien het afvalprobleem in Napels niet alleen te maken heeft met afvalverwijderingsactiviteiten, het milieu en wat voor zaken ook, maar mijns inziens een nationaal en Europees probleem aan het worden is.

Enkele zeer punten: de hoeveelheid afval die thans in de straten wordt opgehaald, is duidelijk kleiner dan de hoeveelheid die op straat wordt gedumpt. De maatregelen die door de regering worden getroffen zijn daarom volledig ontoereikend. De afvalberg, de totale hoeveelheid afval neemt met het uur toe, waardoor de situatie nog dramatischer wordt.

Ten tweede een politiek punt: De heer Pittella heeft gezegd dat van het Parlement geen podium mag worden gemaakt voor nationale polemieken. In het debat van vanavond is dit echter precies wat centrum-links doet. Laten we naar zijn waarschuwing luisteren.

  Pasqualina Napoletano (PSE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, ik heb het woord gevraagd omdat ik mij grote zorgen maak over de richting die in Italië, en in zekere mate ook hier, aan het debat wordt gegeven, evenals over de informatie die aan de burgers wordt verstrekt, omdat het er inmiddels op lijkt dat een magische oplossing de enige uitweg uit deze crisis kan bieden: gezag en militarisering aan de ene en verbrandingsinstallaties aan de andere kant.

Het publiek hoopt derhalve dat iemand van buitenaf zal verschijnen om het probleem op te lossen; de burgers worden niet ingelicht over het feit dat een oplossing alleen mogelijk is als de hoeveelheid afval wordt gereduceerd, afvalstoffen worden gescheiden en als zij hun gedrag wijzigen. Hiervoor zijn de lokale autoriteiten verantwoordelijk, omdat zij van mening waren dat de problemen konden worden opgelost door ze aan de firma Impregilo uit te besteden. Zij hebben de verantwoordelijkheid afgeschoven en hebben gemene zaak gemaakt met en zich onderworpen aan die macht.

  Salvatore Tatarella (UEN) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dames en heren, vuilverbrandingsinstallaties worden in Italië en in de rest van Europa toegepast. Gescheiden inzameling gebeurt in Italië en in de rest van Europa. Recycling vindt in Italië en in de rest van Europa plaats. Alleen in Napels is dit sinds minstens vijftien jaar niet het geval, en alle instanties die iets hadden moeten ondernemen, staan er bij te kijken: tot die instanties behoren ook de Europese Unie en de Commissie.

Ik ben van mening dat ook de Commissie te weinig heeft gedaan en meer moet doen, aangezien de tot dusver genomen initiatieven, inclusief de recente initiatieven van de regering, ondoeltreffend zijn en niet geschikt voor het doel. Het zal geen enkele zin hebben om de hoofdcommissaris van politie voor vier maanden naar Napels te sturen als Napels niet alle Europese wetten naleeft, en mocht de Italiaanse regering niet in staat hiervoor te zorgen, laat het dan de Commissie met alle beschikbare middelen proberen.

  Armando Veneto (PPE-DE) . – (IT) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dames en heren, ik sta op het standpunt dat het alleen zin heeft om gebeurtenissen uit het verleden op te rakelen wanneer de toekomst wordt benut om een eind te maken aan de problemen die in het verleden zijn veroorzaakt. Dit schijnt echter op het moment niet te gebeuren, aangezien het politieke debat er zoals gewoonlijk op neerkomt dat iedereen het standpunt inneemt dat hem het beste uitkomt.

Volgens mij is er maar één serieuze stap die we kunnen nemen, en dat is de commissaris vragen om erop aan te dringen dat het daadwerkelijke probleem eindelijk wordt opgelost, dat wil zeggen het probleem van gescheiden inzameling, en wel met geschikte instrumenten, met beloningen voor diegenen die voor de uitvoering zorgen en een apart plan voor de inzameling van karton en andere materialen! CONAI, het orgaan waarin producenten en gebruikers van verpakkingen zijn vertegenwoordigd en dat verantwoordelijk is voor hergebruik van materialen, met uitzondering van nat afval, haalt bijdragen op in het Zuiden en betaalt deze door aan het Noorden, dat zoals gewoonlijk profiteert van het afvloeien van financiële middelen van Zuid naar Noord.