De Voorzitter . – Aan de orde is het debat over zes ontwerpresoluties over Egypte⁽¹⁾.

  Raül Romeva i Rueda, auteur. − (ES) Mevrouw de Voorzitter, ik wil om te beginnen graag zeggen dat dit Parlement een ernstige fout zou begaan als het bezwijkt voor de druk van degenen die liever zwijgen over onderwerpen die in bepaalde landen gevoelig liggen – zeker als het gaat om het veroordelen van schendingen van de mensenrechten.

Er zijn landen waarmee we geprivilegieerde betrekkingen onderhouden – zoals, bijvoorbeeld, de landen die onder het Europees nabuurschapsbeleid vallen – , en juist ten aanzien van deze landen moeten we heel duidelijk zijn. Ze moeten goed begrijpen dat zakelijke belangen nooit kunnen – of mogen – worden losgekoppeld van het respect voor de mensenrechten, bij ons of bij hen.

De toestand in Egypte stemt tot nadenken. De betrekkingen die we met dit land onderhouden, verplichten ons daartoe. Het is dus zonder meer gerechtvaardigd dat we – zoals we dat in deze ontwerpresolutie doen – kritiek uiten op het feit dat bepaalde non-gouvernementele organisaties, inzonderheid mensenrechtenorganisaties, in Egypte worden vervolgd. En zo is het ook volkomen terecht dat we onze steun uitspreken voor de verschillende maatschappelijke bewegingen die in dit land een campagne voeren voor de vrijheid van vereniging.

  Paulo Casaca, auteur. − (PT) Mevrouw de Voorzitter, ik wil ook benadrukken dat er natuurlijk geen grenzen of heilige plaatsen zijn waar mensenrechten niet van fundamenteel belang zijn. Maar we moeten ook rekening houden met het feit dat we de kans hadden om de bereidwilligheid van de minister van Buitenlandse zaken waar te nemen, die expres naar het Europees Parlement en de Commissie buitenlandse zaken kwam en bereid was om alle vragen over vermeende mensenrechtenschendingen te beantwoorden die aan hem werden voorgelegd. Ik was daarbij en ik heb hem deze vragen gesteld en enkele antwoorden van de minister gekregen.

Behalve bepaalde negatieve factoren, benadrukt deze ontwerpresolutie ook bepaalde positieve factoren die ik meen te moeten beklemtonen, zoals de belofte om de noodsituatie dit jaar, of in feite in de komende maanden, op te heffen en de samenwerking bij de strijd om een eind te maken aan de wapensmokkel in Gaza. Naar mijn mening is het fundamentele punt echter dat wij voordeel moeten halen uit de bereidwilligheid van de Egyptische autoriteiten en hen moeten aanmoedigen om bepaalde ernstige overtredingen te rectificeren. In dit verband benadruk ik de aanhoudende gevangenhouding van de voormalige kandidaat voor het presidentschap van de Republiek Egypte. Ik zou het verzoek om een einde te maken aan deze situatie willen herhalen aangezien dit zou stroken met de basisprincipes van een land dat de mensenrechten verdedigt, zoals Egypte herhaaldelijk heeft bepleit en waartoe het zich heeft verbonden.

  Erik Meijer, auteur. − Voorzitter, Egypte heeft geen democratische traditie. De jonge militairen Nasser en Najib, die meer dan een halve eeuw geleden het slecht functionerende regime van koning Faroek omverwierpen, brachten hoop op verandering en vooruitgang. Nasser gaf zijn volk trots en inspiratie voor de toekomst, die een eind zouden maken aan een achtergebleven en vernederd land. Zijn opvolger Sadat gaf hoop op duurzame vrede met buurland Israël, na een reeks verschrikkelijke oorlogen.

De huidige president Mubarak biedt geen enkele hoop. Hij is het symbool van de stilstand geworden. Zijn enige verdienste is het met harde hand organiseren van stabiliteit, waardoor hij in de buitenwereld kan worden gezien als bondgenoot tegen terrorisme en islamitisch fundamentalisme. Hij heeft echter geen vooruitgang en geen democratisering te bieden. Opposities zijn selectief toegestaan, maar ze hebben niet de normale speelruimte die in een parlementaire democratie gebruikelijk is. Daarmee kweekt hij een voedingsbodem voor interne strijd, zowel van fundamentalisten als van democraten.

Ook ontstaat een toenemende intolerantie tegen religieuze minderheden, waaronder de vanouds in Egypte sterk aanwezige christelijke kopten. Op deze grondslag, waarbij problemen niet worden opgelost, maar met geweld worden toegedekt, ontstaat geen duurzame stabiliteit. Daarom is er alle reden voor deze kritische resolutie.

Tegenwerking van niet-gouvernementele organisaties, intimidatie van opposanten, discriminatie van minderheden, arrestaties en martelingen en alle andere geconstateerde tekortkomingen doen ons het ergste vrezen voor wat er na het bewind van Mubarak zal volgen. Egypte lijkt voor een groot deel weer terug in de achterlijkheid uit de tijd van koning Faroek, zestig jaar geleden. De Europese betrekkingen met Egypte behoren ertoe bij te dragen dat aan die situatie zoveel mogelijk een eind komt.

  Ewa Tomaszewska, auteur. − (PL) Mevrouw de Voorzitter, de geleidelijke verslechtering van de situatie op het gebied van de eerbiediging van de mensenrechten in Egypte baart ons steeds meer zorgen.

De doorgevoerde grondwetswijzigingen hebben de mensenrechtenschendingen vergemakkelijkt. Onder het voorwendsel dat het land tegen terroristische aanslagen moet worden beschermd en in verband met het vermeende probleem van wapensmokkel naar de Gazastrook, kreeg de geheime dienst nog meer macht toegekend. Het is voor de geheime dienst nu gemakkelijker om de verantwoordelijkheid voor het gebruik van marteling uit de weg te gaan. Ook onderdrukking op basis van religieuze overtuiging, arrestaties en langdurige aanhoudingen zonder een rechtvaardig proces worden in toenemende mate gebruikt.

Organisaties als Amnesty International, die de eerbiediging van de mensenrechten op de voet volgen, wijzen op de onverschilligheid van de internationale gemeenschap voor de situatie in Egypte. Ik roep de Europese Commissie op om na te denken over doeltreffende manieren om de Egyptische autoriteiten onder druk te zetten, zodat er een einde komt aan dit proces.

  Jana Hybášková , auteur. – (CS) Mevrouw de commissaris, dames en heren, Egypte is twijfelloos het voornaamste van de Arabische landen. Het is de bakermat van de oude beschaving en het is de belangrijkste Arabische staat. Niemand in de Europese Unie of in dit Parlement betwijfelt dat Egypte zowel een belangrijke als dynamische partner is van de Unie, willig en sterk. Daarom vinden we een dialoog met dit land zeer belangrijk en waardevol. De nieuwe besprekingen over een actieplan tussen de Europese Unie en de Arabische Republiek Egypte, beginnen volgende week. Het is goed dat ons Parlement unaniem en duidelijk zijn steun aan deze besprekingen heeft uitgedrukt en zodoende een rol speelt in de internationale politiek. Wij stellen echter duidelijk dat een land dat ernstige inmenging in de onafhankelijkheid van een oude democratische instelling, namelijk de rechtbanken, toestaat, dat foltering in gevangenissen en het doden van immigranten toelaat, dat de vrijheid van meningsuiting aan banden legt, dat toegang tot het Internet blokkeert en leden van het parlement, zoals de neef van oud-president Sadat, voor de krijgsraad brengt, geen partner kan zijn van de Europese Unie. Egypte is een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen het terrorisme en het moet een belangrijke bondgenoot blijven, met name in de strijd tegen de oorzaken van het terrorisme en de islamitische radicalisering. Juist daarom mag Egypte niet doorgaan met het verbieden van de registratie van non-gouvernementele organisaties en het aan banden leggen van de vrijheid van meningsuiting. Het land moet de gerechtigheid, die altijd al in Egypte bestond, verdedigen. Wij geloven dat Egypte hierin kan slagen en we geloven bovenal dat onze ontwerpresolutie de Europese Commissie zal helpen om een kwalitatief hoogwaardig actieplan met Egypte tot stand te brengen. Hartelijk dank voor uw ondersteuning.

  Bernd Posselt, namens de PPE-DE-Fractie. – (DE) Mevrouw de Voorzitter, ik ben een van de weinigen in deze zaal die de beroemde redevoering van president Sadat in het Europees Parlement nog hebben gehoord. Die redevoering zou als basisdocument kunnen fungeren voor het Europees Jaar van de interculturele dialoog dat zojuist is begonnen. Het is een van de indrukwekkendste redevoeringen die ooit in het Parlement zijn gehouden.

Ook president Mubarak is door de jaren heen een belangrijke en betrouwbare partner voor de Europese Unie gebleken, hoewel we natuurlijk veel fouten en tekortkomingen in Egypte hebben gezien. Daarom kan ik de toon waarop de voorzitter van het Egyptische parlement op deze ontwerpresolutie heeft gereageerd, helemaal niet begrijpen. Wij zeggen op redelijke en terughoudende wijze dat wij Egypte als een van de belangrijkste partners in het Middellandse-Zeegebied beschouwen, maar merken ten aanzien van concrete punten en aan de hand van duidelijke feiten op dat er ook het een en ander moet veranderen als Egypte zich wil ontwikkelen tot een democratie en rechtsstaat.

Dat zijn wij tegenover onze volkeren en tegenover het Egyptische volk verplicht. Ik vind eigenlijk dat het verbreken van de banden, waarmee nu wordt gedreigd, precies de verkeerde stap is. We moeten met elkaar in gesprek blijven en daarom sta ik achter deze ontwerpresolutie, die in redelijke bewoordingen is gesteld. Ik doe een beroep op Egypte om daaruit niet af te leiden dat we de dialoog willen afbreken, maar om het op te vatten als het startsein voor een intensievere dialoog die we aan de hand van deze ontwerpresolutie met Egypte willen voeren.

  Bogusław Sonik (PPE-DE). – (PL) Mevrouw de Voorzitter, in het kader van het huidige debat over Egypte zou ik twee kwesties onder de aandacht willen brengen. Ik ben ervan overtuigd dat een van beide thema’s al eerder in dit Parlement aan de orde is gesteld.

Hoewel ik van mening ben dat onze betrekkingen met Egypte in stand moeten worden gehouden en verder moeten worden ontwikkeld en dat Egypte inderdaad onze belangrijkste partner in dat deel van de wereld moet worden, zou ik er in de eerste plaats op willen wijzen dat de koptische christenen in dit land tweederangsburgers zijn. Dat geldt zowel voor aanhangers van de orthodoxe als van de katholieke ritus. Dit mogen we niet over het hoofd zien in onze contacten met Egypte. Daarenboven zouden we, zoals ik in het verleden al herhaaldelijk heb gezegd, de situatie van de religieuze minderheden in dit deel van de wereld moeten bestuderen en hierover een verslag moeten opstellen.

Ten tweede zal er in deze regio nooit sprake kunnen zijn van duurzame vrede, democratie en eerbiediging van de mensenrechten zonder een oplossing voor het conflict tussen Israël en Palestina in het Midden-Oosten. Dat conflict ligt immers aan de basis van al het geweld, terrorisme en fanatisme, dat ook Europa bedreigt.

  Marcin Libicki (UEN). – (PL) Mevrouw de Voorzitter, ik zou met een zekere voldoening willen stellen dat we, in het kader van het huidige debat over Egypte, niet over geregelde misdaden behoeven te spreken. Gewoonlijk discussiëren we tijdens de debatten over de mensenrechten op donderdagnamiddagen, waaraan ik meestal deelneem, over bijzonder ernstige en gevaarlijke situaties. Vaak gaat het om gevallen van mensenrechtenschendingen, moord en verkrachting. In vergelijking met die talrijke andere gevallen mogen we vandaag echter een zekere voldoening voelen, aangezien we in Egypte interveniëren op een moment waarop er nog geen misdaden zijn gepleegd, hoewel de fundamentele vrijheden er met de voeten worden getreden. Daarom zal deze tijdige interventie misschien doeltreffender zijn en zal ze ervoor zorgen dat ergere gevolgen kunnen worden voorkomen. We zien in dergelijke situaties immers vaak hetzelfde patroon: eerst wordt de vrijheid van de media beknot – in dit geval verwijzen we naar de arrestaties van journalisten – en wordt het recht van vereniging beperkt. Ik denk hierbij ook aan vakbonden en de vervolging van religieuze minderheden. In een volgende fase wordt er overgegaan tot misdaden. Gelukkig is dat in Egypte nog niet het geval.

  Meglena Kuneva, lid van de Commissie. − (EN) Mevrouw de Voorzitter, de Commissie houdt de situatie op het stuk van democratie en mensenrechten in Egypte, dat een van onze partners in het Europees nabuurschapsbeleid is, nauwgezet in de gaten. Zij volgt de ontwikkelingen op de voet via onze delegatie in Kaïro en in samenwerking met de lidstaten. Er is ook regelmatig contact met lokale en internationale ngo’s op het gebied van mensenrechten en democratie.

De Commissie deelt uw bezorgdheid over de kennelijke verslechtering van de mensenrechtensituatie in Egypte en over het aantal gemelde gevallen van schendingen van de mensenrechten vooral op het gebied van vrijheid van meningsuiting, foltering en mishandeling en respect voor religieuze minderheden.

Zij heeft opgeroepen tot grotere politieke hervorming, en respect voor de mensenrechten is een intrinsiek onderdeel van het partnerschap van de EU met Egypte. De Commissie gebruikt daarom alle mogelijkheden die ze heeft om de Egyptische overheid aan te moedigen om vooruitgang op dit gebied te boeken.

Als lid van de Mensenrechtenraad van de VN heeft Egypte zichzelf verplicht om de “hoogste normen bij het bevorderen en beschermen van de mensenrechten” aan te houden. De EU benadrukt voortdurend het belang van het respecteren van mensenrechten, vooral op basis van artikel 2 van de Associatieovereenkomst, in haar bilaterale contacten met Egypte, waaronder die op het hoogste niveau.

Met het aannemen van het gezamenlijke actieplan EU-Egypte onder het Europees nabuurschapsbeleid in maart 2007 hebben we nu nog een politiek middel om respect voor mensenrechten en fundamentele vrijheden in Egypte te kweken, op basis van wat wij als gedeelde waarden zien. Het actieplan voorziet in het vestigen van een formele en regelmatige dialoog over mensenrechten en democratie in de context van de Subcommissie politieke zaken: mensenrechten en democratie, internationale en regionale kwesties. Deze Subcommissie heeft tot doel om de dialoog te faciliteren binnen een kader van wederzijds begrip en respect voor de standpunten van beide partijen over alle aspecten van mensenrechten en democratie, internationale en regionale kwesties op een uitvoerige en niet-exclusieve manier. Zij komt volgende week - 23 en 24 januari - voor het eerst bijeen in Kaïro en dit zal een constructieve manier zijn voor Egypte om zijn betrokkenheid bij onze gedeelde waarden te tonen.

De Commissie gelooft sterk dat de dialoog met Egypte binnen het kader van de politieke akkoorden zoals die staan in de Associatieovereenkomst en in het ENB-actieplan de meest effectieve manier is om de Egyptische overheid te doordringen van de bezorgdheid van de EU betreffende respect voor de mensenrechten en de internationale wetgeving.

De Commissie blijft gecommitteerd aan het bijdragen aan het vernieuwingsproces van Egypte door financiële en technische hulp, en steun voor politieke vernieuwing, mensenrechten en democratie blijft een prioriteit in het nationaal indicatief programma 2007-2010 en onder het Europees Instrument voor democratie en mensenrechten.

Ik ben ervan overtuigd dat het Europees Parlement een sterke partner zal zijn in de ondersteuning van dit streven.

  De Voorzitter. – Het debat is gesloten.

We gaan nu over tot de stemming.