De Voorzitter. - Aan de orde is het debat over zes ontwerpresoluties over Nicaragua⁽¹⁾.

  Marios Matsakis, auteur. − (EN) Mevrouw de Voorzitter, het lijkt erop dat in dit Zuid-Amerikaanse land de vrijheid van meningsuiting, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de bescherming van de grondbeginselen van de democratie gevaar lopen. Het is de taak en de plicht van ons, leden van het Parlement van de EU, de rechten van het Nicaraguaanse volk te verdedigen en de regering van Nicaragua duidelijk te laten weten dat we niet zullen toestaan dat die rechten geschonden worden. We zullen ervoor zorgen dat de EU en de VN alle vereiste druk zullen uitoefenen om eerbiediging van de mensenrechten van de burgers van Nicaragua te garanderen.

Ik hoop dat de boodschap die in deze ontwerpresolutie is vervat, luid en duidelijk overkomt bij de betrokkenen en dat er snel maatregelen getroffen worden die nodig zijn om de situatie te verbeteren.

  Manuel Medina Ortega, auteur. – (ES) Voor ons ligt een ontwerpresolutie over Nicaragua waarvan verschillende aspecten in overweging moeten worden genomen. In de eerste plaats is er de verklaring dat er zou zijn gefraudeerd – in op zijn minst twee gemeenten: Managua en León – en dat werpt een smet op de verkiezingsuitslag van 9 november. Aan de andere kant zien we een regering die zich ervoor inzet om een deel van de problemen op te lossen die het naleven van de mensenrechten in Latijns-Amerika in de weg staan, zoals armoede, analfabetisme, kindersterfte, de beschikbaarheid van drinkwater en het gebrek aan eigendomstitels van de gronden van de inheemse bevolking.

Als we deze kwestie aanschouwen, moeten we die twee aspecten duidelijk van elkaar onderscheiden. Enerzijds moeten we de mensenrechten stimuleren en in traditionele zin beschermen, zoals de politieke rechten, en anderzijds moeten we de regering van Nicaragua aanmoedigen dat zij haar taak voortzet om de meest behoeftige sectoren van de samenleving te ondersteunen. Het spreekt vanzelf dat we ervoor moeten zorgen dat de oppositie haar taak kan vervullen, en dat we protesteren tegen fraude en ons uitspreken vóór het werk van de ngo’s. Het uiteindelijke resultaat moet echter wel evenwichtig zijn..

De Socialistische Fractie in het Europees Parlement heeft verschillende mondelinge ontwerpamendementen ingediend in een poging de definitieve tekst een evenwichtiger karakter te verlenen ten aanzien van de beschuldigingen van schendingen van de grondrechten, van de al dan niet criminele aard van het onderzoek, en van het aantal gemeenten waarin zich inderdaad onregelmatigheden hebben voorgedaan.

Kortom, wij willen de vermoedens van inbreuk op de politieke grondrechten veroordelen, zonder zo ver te gaan dat we de regering van Nicaragua in een lastig parket brengen, zodat zij haar taak kan voortzetten om de meest behoeftige lagen van de samenleving te ondersteunen.

  Pedro Guerreiro, auteur. – (PT) Mevrouw de Voorzitter, het Europees Parlement werkt nu – net als het al eerder heeft gedaan met betrekking tot andere landen die stappen hebben ondernomen om hun nationale soevereiniteit en onafhankelijkheid veilig te stellen, alsook het recht om eigen heden en toekomst te bepalen, met een plan voor emancipatie, maatschappelijke vooruitgang en solidariteit met andere volkeren – aan een volgende onaanvaardbare en verachtelijke poging tot inmenging. Ditmaal gaat het om Nicaragua.

Dit debat en deze ontwerpresolutie zijn bedoeld als schaamteloze steunverklaring voor al degenen die pogingen tot inmenging in en destabilisatie van een democratische en soevereine staat als Nicaragua toejuichen en aanmoedigen. De Europese Unie geeft een onjuiste voorstelling van de situatie en verdraait de feiten, waarbij ze probeert Nicaragua de les te lezen als het gaat om democratie. En dat terwijl het Parlement nu juist kritiek zou moeten leveren op de antidemocratische pogingen van de EU om, niettegenstaande de soevereine en democratische beslissingen van het Franse, Nederlandse en Ierse volk, een Europees ontwerp-Verdrag op te leggen dat reeds verworpen is.

In plaats van zich te bemoeien met zaken waarover alleen het Nicaraguaanse volk kan beslissen, zou het Europees Parlement de inhumane terugkeerrichtlijn, die de mensenrechten van immigranten – waarvan velen uit Latijns-Amerika – schendt, moeten verwerpen en de medewerking van de EU aan de criminele CIA-vluchten aan de kaak stellen.

Het Parlement neemt het door de VS bepleite inmengingsbeleid klakkeloos over, en dat terwijl het de chantage van de EU ten aanzien van Nicaragua zou moeten hekelen en eisen dat de EU haar verplichtingen jegens dit land nakomt.

Wat de indieners van dit initiatief werkelijk dwarszit, is dat Nicaragua er alles aan wil doen om de levensomstandigheden van de bevolking – voeding, gezondheidszorg, onderwijs – te verbeteren door de minst bedeelden de helpende hand te bieden. De door de volkeren van Latijns-Amerika betuigde oprechte solidariteit ten aanzien van Nicaragua is de meest sprekende afkeuring van deze poging tot inmenging door het Europees Parlement. Daarom zeg ik nog eens: hou er nu eens mee op de wereld de les te lezen.

  Leopold Józef Rutowicz, auteur. − (PL) Mevrouw de Voorzitter, Nicaragua is een heel klein en arm land met een zware schuldenlast en een erg laag inkomen per hoofd van de bevolking.

Dit land heeft weinig geluk gehad. Het is in de loop der tijd bestuurd door groepen met sterk uiteenlopende politieke overtuigingen, het werd bezet door het Amerikaanse leger en heen en weer geslingerd tussen Cuba, de voormalige Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. Bovendien werd het land verwoest door droogte en orkanen. Bij allicht de meest beruchte en krachtigste orkaan ooit kwamen in 1999 zesduizend burgers om. Zoals in tal van Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse landen het geval was, hebben de politieke veranderingen en de strijd om de macht de ontwikkeling van Nicaragua ondermijnd. Deze situatie heeft niet alleen tot schendingen van de mensenrechten geleid, maar ook tot de invoering van wetgeving die in strijd is met de bestaande internationale overeenkomsten.

De Europese Unie, die hulp verleent aan de Nicaraguaanse bevolking, is van mening dat het noodzakelijk is om democratische beginselen in te voeren voor het bestuur van het land en om de bestaande wetgeving in overeenstemming te brengen met internationale overeenkomsten. Indien Nicaragua een democratische regering zou hebben, zou het land lid kunnen worden van de Unie van Zuid-Amerikaanse landen, die in de toekomst mogelijk een bondgenoot van de Europese Unie kan worden voor de tenuitvoerlegging van globale beleidsstrategieën. In het kader van het democratiseringsproces is het belangrijk dat de politieke klasse in Nicaragua de maatregelen neemt die in de resolutie worden genoemd en die ik ten volle steun.

  Raül Romeva i Rueda, auteur. – (ES) Over de bescherming van de rechten van mensenrechtenactivisten mag naar mijn idee geen onenigheid bestaan op grond van politieke voorkeur of aversie. In dit Parlement hebben we maar al te vaak de gewoonte om mensen met wie we geen politieke idealen gemeen hebben, heel streng te veroordelen, terwijl we het opnemen voor degenen die we als bondgenoten beschouwen.

Ik wil er met klem op wijzen dat we deze kwestie op het punt van de mensenrechten moeten bezien vanuit universeel oogpunt.

Het risico dat we thans lopen, zit ook in de resolutie over Nicaragua die een aantal fracties ons heeft voorgelegd.

We moeten rekening houden met de context. De context is duidelijk die van een land dat in armoede verkeert, die voornamelijk moet worden aangepakt met drastische en structurele maatregelen, en ik constateer dat de huidige regering van Nicaragua van allerlei stappen neemt die nodig zijn om dat vraagstuk aan te pakken.

De armoedebestrijding mag echter niet samengaan met de vervolging en intimidatie van degenen die het, om welke reden dan ook, oneens zijn met de officiële lijn.

In een echte democratie is ruimte voor afwijkende standpunten en discussies en voor vrijheid van meningsuiting.

In Nicaragua hebben zich de afgelopen tijd een aantal ontwikkelingen voorgedaan waaraan we niet voorbij mogen gaan. Sommige daarvan zijn positief, zoals de intrekking van artikel 204 van het strafrecht waarin homoseksualiteit als misdrijf werd beschouwd. Als ondervoorzitter van de Intergroep voor LGBT-rechten van het Europees Parlement ben ik hiermee bijzonder ingenomen.

Er zijn echter ook negatieve en verontrustende ontwikkelingen, zoals de vele betreurenswaardige voorbeelden met betrekking tot de achteruitgang van de positie van de vrouw, vooral door de vervolging van vrouwen die strijden voor seksuele en reproductieve rechten, met als voorbeeld de steun aan een verkracht meisje om abortus te laten plegen om haar leven te redden.

Dit soort ontwikkelingen moeten we in elk geval goed in de gaten houden, en we moeten er rekening mee houden in het kader van de huidige onderhandelingen voor het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst. Ik verzoek de Commissie echter om het Parlement te raadplegen voordat zij hierover beslissingen neemt.

  Fernando Fernández Martín, auteur. – (ES) Aan de orde is vandaag de situatie die ontstaan is in Nicaragua als gevolg van de aanvallen op een aantal mensenrechtenactivisten, op een aantal fundamentele vrijheden en op de democratie.

Ik hoef u hier niet te herinneren aan Zoilamérica, noch aan Ernesto Cardenál, noch aan Mejía Godoy, noch aan Jarquín, noch aan Sergio Ramírez, noch aan de vele andere Nicaraguanen die zich nu verraden voelen in hun hoop op een beter Nicaragua.

In november 2006 richtte de heer Ortega zich tot de Nicaraguanen met het verzoek hem, wat hij noemde, een nieuwe kans te bieden, een verzoek waaraan op democratische wijze gehoor werd gegeven. Inmiddels weten we waarom hij dat wilde. Sindsdien hebben willekeur, vriendjespolitiek en corruptie de regeringsinstellingen in hun greep gekregen, wat uiteindelijk is uitgelopen op de verkiezingsfraude van de verkiezingen van 9 november jongstleden. Daarvoor waren er al bijzonder zorgwekkende beslissingen genomen, zoals de opheffing van de rechtspersoonlijkheid van een aantal oppositiepartijen, of de bedreigingen en intimidatie van leden van de samenleving, verslaggevers en de media.

President Ortega heeft de regeringen van de landen van de Europese Unie vliegen genoemd die boven de mestvaalt zwermen, en de buitenlandse hulp aan Nicaragua heeft hij omschreven als niet meer dan luttele kruimeltjes. Hij besefte echter al gauw dat de Venezolaanse olie niet toereikend was om het zonder die ontwikkelingshulp te kunnen stellen.

Wanneer we de beslissende fase van de onderhandelingen over een samenwerkingsakkoord tussen de Europese Unie en Midden-Amerika hebben bereikt, dient de Nicaraguaanse regering te beseffen dat zij in ons altijd een bondgenoot en een vriend zal vinden, maar dat de naleving van de mensenrechten, de eerbiediging van de vrijheid van meningsuiting, kortom van de democratie voor ons een voorwaarde zijn die we nooit zullen opgeven, omdat we denken dat vooral het Nicaraguaanse volk daarbij gebaat is.

  Josu Ortuondo Larrea (ALDE). – (ES) Op 9 november jongstleden zijn er gemeenteraadsverkiezingen gehouden in Nicaragua. Net als bij vorige gelegenheden zijn er twijfels gerezen over de democratische legitimiteit van het verkiezingsproces. Er zijn beschuldigingen van fraude geweest, en er zijn demonstraties gehouden waarbij botsingen hebben plaatsgevonden tussen de aanhangers van de verschillende politieke partijen, met als gevolg een groot aantal gewonden en een verergering van de politieke crisis waarin het land verkeert.

Twee politieke partijen hebben niet kunnen deelnemen aan de plaatselijke verkiezingen, wat onaanvaardbaar is, omdat het een beperking is van het grondrecht van alle burgers om deel te nemen aan de politiek.

Verder hebben we uit de eerste hand verklaringen gekregen van vertegenwoordigers van mensenrechtenorganisaties die ons verteld hebben dat een deel van de samenleving het rechtsstelsel in twijfel trekt, dat er administratieve repressiemechanismen bestaan waardoor 17 organisaties van sociale bewegingen voor de rechter gedaagd zijn, en dat er sprake is geweest van vervolging van onafhankelijke verslaggevers en zelfs van de afvaardiging van de Europese Commissie.

Daarom willen wij onze stem verheffen en in de eerste plaats de politieke partijen oproepen om de gewelddaden die hun aanhangers hebben gepleegd, te veroordelen, en in de tweede plaats de regering oproepen om weer ruimte te creëren voor burgerparticipatie, om demonstraties niet langer te verbieden, en om ervoor te zorgen dat alle ngo’s financiële steun krijgen in het kader van de internationale samenwerking, niet alleen de regeringsgezinde organisaties die steun ontvangen van Venezuela.

Voorts dient de strafbaarstelling van abortus op therapeutische gronden te worden opgeheven voor die gevallen waarin het leven van de moeder gevaar loopt.

Ten slotte, in het kader van de onderhandelingen over het samenwerkingsakkoord tussen Midden-Amerika en de Europese Unie, verzoeken wij de Commissie ook om Nicaragua erop te wijzen dat het de beginselen van de rechtsstaat, de democratie en de mensenrechten dient te respecteren. Dat mag Europa er echter niet van weerhouden haar hulp voort te zetten ten bate van de ontwikkeling en het welzijn van het Nicaraguaanse volk, want dat wensen wij het allerbeste toe voor de toekomst.

  Jacques Barrot, vicevoorzitter van de Commissie. – (FR) Mevrouw de Voorzitter, in de aanloop naar de lokale verkiezingen van 9 november is de politieke situatie in Nicaragua verslechterd. De vele acties en oproepen tot kalmte van de internationale gemeenschap en in het bijzonder van de missies van de EU en de Commissie zijn genegeerd.

Na de stemming hebben de omstandigheden rond het tellen van de stemmen en de bekendmaking van de resultaten een crisis met de belangrijkste oppositiepartij veroorzaakt. De constitutionele liberale partij heeft de resultaten verworpen en gesproken van massale verkiezingsfraude. Burgerbewegingen, de kerk, werkgeversorganisaties en de internationale gemeenschap hebben allemaal opgeroepen tot een hertelling van de stemmen of nieuwe verkiezingen. De politieke instellingen en met name het parlement zijn overigens geblokkeerd, doordat er geen akkoord is tussen de twee belangrijkste partijen.

In de verslagen van onze missiehoofden in Nicaragua en in het verslag van de door de Commissie gedetacheerde verkiezingsexperts wordt gesproken over schendingen van de kieswet en internationale conventies. De Commissie heeft op 10 december, in samenspraak met de lidstaten en na andere partners te hebben geraadpleegd, een brief gestuurd aan de Nicaraguaanse autoriteiten, waarin zij haar steun toezegt aan iedere voor de politieke machten in het land aanvaardbare oplossing, om zo een einde te maken aan de crisis en het vertrouwen van de burgers in de democratische instellingen te herstellen. In deze brief werd ook aangekondigd dat de betalingen uit hoofde van de begrotingssteunprogramma's met ingang van 1 januari 2009 zouden worden opgeschort en dat er een periode zou volgen van overleg met de Nicaraguaanse autoriteiten over de huidige situatie en de methoden van heroriëntering van de Europese samenwerking met het land.

Ik wijs er overigens op dat de Commissie haar steun voor 2008 aan Nicaragua niet heeft ingetrokken – er is twintig miljoen euro uitbetaald, inclusief de humanitaire noodhulp – en dat alle voor dit jaar voorziene bedragen zullen worden betaald, voor zover de aan ieder project verbonden voorwaarden zijn vervuld.

Wat 2009 betreft, is de 57 miljoen euro aan begrotingssteun niet ingetrokken, maar opgeschort. De samenwerking zal zich richten op programma's en activiteiten die garanderen dat de steun direct, zonder tussenkomst van de regering, ten goede komt aan de begunstigden, dat wil zeggen de Nicaraguaanse bevolking.

Ik voeg hieraan toe dat de minister van Buitenlandse Zaken, de heer Samuel Santos, in een brief van 12 december aan commissaris Ferrero-Waldner heeft laten weten het niet met deze maatregel eens te zijn. Hij heeft opnieuw de geldigheid van de resultaten onderstreept en aangegeven bereid te zijn om een dialoog aan te gaan over de samenwerkingsinspanningen die de Commissie zo snel mogelijk wil leveren.

In reactie op een van de toespraken wil ik, tot slot, zeggen dat de Commissie natuurlijk hoopt dat er zo snel mogelijk een einde komt aan de huidige crisis en dat het belang dat de partijen hechten aan respect voor de democratische beginselen en waarden en voor goed bestuur in ieder geval op verschillende plaatsen verankerd is in de associatieovereenkomst tussen de EU en Midden-Amerika. De onderhandelingen over deze overeenkomst zullen een gelegenheid bieden om het debat over deze beginselen – en over hun uitvoering in de praktijk – te verdiepen.

Dit is alle informatie die ik u kan verstrekken; ik weet dat mevrouw Ferrero-Waldner deze situatie samen met de diensten van de Commissie op de voet volgt.

Ik bedank u en alle sprekers voor het aankaarten van de situatie in Nicaragua.

  De Voorzitter. - Het debat is gesloten

De stemming vindt na afloop van de debatten plaats.

Schriftelijke verklaringen (artikel 142)

  Kathy Sinnott (IND/DEM), schriftelijk. – (EN) Nicaragua heeft veel grote problemen: corruptie in de politiek en bij de politie, geen onafhankelijke rechtspraak, mogelijk frauduleuze verkiezingen, toenemende armoede, analfabetisme en een slechte gezondheidszorg. Nicaragua begaat echter geen misdaad door ongeboren baby’s te beschermen.

Wij zijn in Europa welvarend genoeg om goed voor onze moeders en baby’s te zorgen, maar staan toe dat er meer dan een miljoen baby’s voor hun geboorte vernietigd worden. Nicaragua is arm, maar verwelkomt desondanks zijn kinderen. Ondanks al zijn problemen heeft Nicaragua een demografische toekomst, terwijl wij in Europa, wij die kritiek hebben op Nicaragua, een harde demografische winter tegemoet zien.

We moeten Nicaragua helpen een krachtige democratie, een sterke, eerlijke economie en een doeltreffend onderwijs- en zorgstelsel op poten te zetten en we moeten de bewoners helpen goed voor hun gezinnen, vrouwen en kinderen te zorgen en ze niet kapotmaken door abortus legaal te maken.