Ποια συμβουλή δύναται να παράσχει το Συμβούλιο στις χιλιάδες των ευρωπαίων πολιτών που πέφτουν θύματα εταιριών έκδοσης καταλόγων επιχειρήσεων οι οποίες χρησιμοποιούν παραπλανητικές πρακτικές, όπως είναι η “European City Guide” που δραστηριοποιείται με έδρα την Ισπανία και άλλες;

Μπορεί το Συμβούλιο να διαβεβαιώσει το Σώμα για τη δέσμευση της ΕΕ να δοθεί τέρμα στις πρακτικές παραπλανητικής διαφήμισης μεταξύ επιχειρήσεων;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Το Συμβούλιο διαβεβαιώνει την αξιότιμη βουλευτή ότι είναι αποφασισμένο να καταπολεμήσει τις παράνομες πρακτικές παραπλανητικής διαφήμισης, είτε αυτές αφορούν συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων είτε συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών. Είναι αποφασισμένο ακόμη περισσότερο να εμμείνει στην ολοκληρωμένη εφαρμογή και αποτελεσματική επιβολή της οδηγίας αριθ. 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (η οποία καλύπτει τις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών) και της οδηγίας αριθ. 2006/114/ΕΚ για την παραπλανητική και τη συγκριτική διαφήμιση, η οποία καλύπτει τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και ισχύει στην περίπτωση την οποία θίγει η αξιότιμη βουλευτής.

Ωστόσο, η ευθύνη της αυστηρής και αποτελεσματικής εφαρμογής των εν λόγω διατάξεων ανήκει αποκλειστικά στα εθνικά δικαστήρια και στις εθνικές αρχές.

Επομένως, το Συμβούλιο δεν δύναται να σχολιάσει καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές που αφορούν μεμονωμένες περιπτώσεις.

Τέλος, το Συμβούλιο εφιστά την προσοχή της αξιότιμης βουλευτή στο άρθρο 9 της οδηγίας 2006/114/ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη οφείλουν να ανακοινώνουν στην Επιτροπή όλα τα μέρα που λαμβάνουν για την εφαρμογή της οδηγίας. Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή δεν έχει ενημερώσει το Συμβούλιο για τυχόν προβλήματα ή δυσκολίες όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας στα κράτη μέλη, ούτε έχει υποβάλει προτάσεις για τη λήψη πρόσθετων νομικών μέτρων.

Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας, στις 17-18 Δεκεμβρίου 2009, δηλώνεται μεταξύ άλλων η ανάγκη να αναπτυχθεί νέα ψηφιακή ατζέντα για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνέχεια της στρατηγικής i2010. Το Συμβούλιο της ΕΕ έδωσε έμφαση στη σημασία της επεξεργασίας λύσεων για τον ηλεκτρονικό εντοπισμό των χρηστών ηλεκτρονικών ΜΜΕ και υπηρεσιών οι οποίες να διασφαλίζουν την προστασία τόσο των προσωπικών δεδομένων όσο και της ιδιωτικής ζωής.

Μπορεί να διευκρινίσει το Συμβούλιο ποια μέτρα προτίθεται να συμπεριλάβει στην ψηφιακή ατζέντα της ΕΕ για την περίοδο ώς το 2020 και ειδικότερα ποια μέτρα έχει κατά νου για την προστασία των υποδομών στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και την ανάπτυξη μεθόδων ηλεκτρονικού εντοπισμού, οι οποίες να διασφαλίζουν την προστασία τόσο των προσωπικών δεδομένων όσο και της ιδιωτικής ζωής;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Έχουν γίνει ήδη πολλά στον τομέα της ηλεκτρονικής ταυτότητας. Στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, έχουν ξεκινήσει διάφορα νέα έργα που αφορούν τη διαχείριση της ταυτότητας, ενώ υλοποιούνται ταυτόχρονα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της πολιτικής πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ), το οποίο υπάγεται στο πρόγραμμα πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία. Η προσφάτως εγκριθείσα αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και υπηρεσίες βελτιώνει επίσης την κατάσταση όσον αφορά τα δικαιώματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής των πολιτών.

Η αξιότιμη βουλευτής θα θυμάται ασφαλώς το έργο που έχει επιτελέσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (ENISA), ο οποίος ιδρύθηκε προκειμένου να ενισχύσει τις ικανότητες της ΕΕ, των κρατών μελών και της επιχειρηματικής κοινότητας στους τομείς της πρόληψης, της αντιμετώπισης και της επίλυσης προβλημάτων ασφαλείας δικτύων και πληροφοριών.

Στις 18 Δεκεμβρίου 2009, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη συνέχιση της «Στρατηγικής i2010 μετά το 2010 - προς μια ανοικτή, πράσινη και ανταγωνιστική κοινωνία της γνώσης», υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανάπτυξης λύσεων στον τομέα του ηλεκτρονικού εντοπισμού οι οποίες θα εγγυώνται την προστασία των δεδομένων και θα διασφαλίζουν την ιδιωτική ζωή των πολιτών και τον καλύτερο έλεγχο των ηλεκτρονικών προσωπικών τους πληροφοριών. Επιπλέον, το Συμβούλιο ενέκρινε ψήφισμα για μια ευρωπαϊκή συνεργατική προσέγγιση τονίζοντας τη σημασία της ανάπτυξης διευρυμένης και ολιστικής ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών.

Στα συμπεράσματά του και στο ψήφισμα, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις. Η νέα ψηφιακή ατζέντα, στην οποία συνέβαλαν τα συμπεράσματα του Δεκεμβρίου, αναμένεται να παρουσιαστεί την άνοιξη.

Το Συμβούλιο είναι έτοιμο να συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας των δικτύων. Η μελλοντική ανάπτυξη του Διαδικτύου καθώς και νέων, ελκυστικών υπηρεσιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτά τα θέματα. Το Συμβούλιο σκοπεύει να εξετάσει με μεγάλη προσοχή κάθε νέα πρόταση που θα υποβάλει ενδεχομένως η Επιτροπή.

Πολλοί επενδυτές από την Ιρλανδία έχουν χάσει μεγάλα ποσά από αμφιλεγόμενο επενδυτικό πρόγραμμα μιας ισπανικής εταιρείας με έδρα τη Φουενχιρόλα. Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν, είτε σε εθνικό επίπεδο είτε σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να μπορέσουν αυτοί οι επενδυτές να πάρουν τα χρήματα τους πίσω, πολλοί από τους οποίους μάλιστα έχασαν τις οικονομίες ολόκληρης ζωής;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Κατανοούμε τις ανησυχίες όλων των επενδυτών που έχασαν τις οικονομίες τους, καθώς και εκείνων που επένδυσαν μέσω της εταιρείας την οποία αναφέρει ο αξιότιμος βουλευτής.

Πλέον, όμως, εναπόκειται στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών όπου συνέβη το περιστατικό αυτό ή όπου συμβαίνουν άλλα παρόμοια περιστατικά να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για τη διαλεύκανση της υπόθεσης και τη στήριξη των ζημιωθέντων επενδυτών.

Οι ισπανικές αρχές έχουν ήδη ξεκινήσει έρευνες για τη διαλεύκανση της υπόθεσης, όμως η Προεδρία του Συμβουλίου δεν δύναται να διατυπώσει σχετικές παρατηρήσεις.

Η πρόταση για απλούστευση και βελτίωση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ (2005/0033) εξακολουθεί να εκκρεμεί στο Συμβούλιο μετά την έγκρισή της θέσης του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση το 2006. Η Ευρώπη χρειάστηκε συχνότερα κατά τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίσει δύσκολα καιρικά φαινόμενα Για παράδειγμα, οι πρόσφατες πλημμύρες στην Ιρλανδία προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές σε πολλά σπίτια, επιχειρήσεις, αγροκτήματα, δρόμους και δεξαμενές ύδατος. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να δοθεί προτεραιότητα στη μεταρρύθμιση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ.

Ποιά μέτρα σκοπεύει να λάβει η επερχόμενη προεδρία ώστε να προχωρήσει το θέμα στο Συμβούλιο;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης συστάθηκε για την αντιμετώπιση των καταστροφών που προκάλεσαν οι πρωτόγνωρες πλημμύρες οι οποίες έπληξαν την Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002. Στις 6 Απριλίου 2005, η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο πρόταση αναθεώρησης του σχετικού κανονισμού με την οποία ουσιαστικά διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του σε μη φυσικές καταστροφές, μειώνεται το όριο για τις ζημίες που προκαλούν οι καταστροφές, και προστίθεται ένα ακόμη πολιτικό κριτήριο. Στη γνωμοδότηση που εξέδωσε τον Μάιο του 2006, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση με ορισμένες τροποποιήσεις.

Ωστόσο, αφού εξέτασε την πρόταση, το Συμβούλιο κατέληξε, ύστερα από συζητήσεις, στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε επαρκής στήριξη για την αναθεώρηση του κανονισμού την οποία πρότεινε η Επιτροπή.

Έχει παρατηρήσει το Συμβούλιο τη σημαντική αλλαγή στη δημογραφική διάρθρωση των κρατών μελών της ΕΕ; Αυτή η αλλαγή είναι αποτέλεσμα τόσο της ταχείας γήρανσης στα 27 κράτη μέλη όσο και της μεγάλης αύξησης της μετανάστευσης από μη ευρωπαϊκές χώρες.

Προτίθεται το Συμβούλιο να καταρτίσει πρόγραμμα υποστήριξης μιας πολιτικής για την οικογένεια, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των γεννήσεων στην ΕΕ, με σκοπό να αναστραφεί αυτή η τάση;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Το δημογραφικό ζήτημα συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες μακροπρόθεσμες προκλήσεις της Ένωσης. Έχει πράγματι άμεση σχέση με την οικογένεια, όπως επισημαίνει ο αξιότιμος βουλευτής.

Ωστόσο, η ευθύνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή συγκεκριμένων αποφάσεων στον τομέα των οικογενειακών πολιτικών βαρύνει τα κράτη μέλη. Στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, σύμφωνα με τις συνθήκες, η Ένωση μπορεί να στηρίζει και να ενισχύει τις δραστηριότητες των κρατών μελών «μέσω πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη βελτίωση των γνώσεων, την ανάπτυξη της ανταλλαγής πληροφοριών και δοκιμασμένων πρακτικών, την προώθηση καινοτόμων λύσεων και την αξιολόγηση εμπειριών»⁽¹⁾.

Πάντως, τα δημογραφικά και κοινωνικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων που άπτονται της οικογένειας όπου απαιτείται, εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στην ατζέντα του Συμβουλίου. Στις 30 Νοεμβρίου 2009, το Συμβούλιο ενέκρινε τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας και της Επιτροπής Απασχόλησης για την ατζέντα της Ένωσης μετά το 2010, εκτιμώντας ότι η παράταση της επαγγελματικής ζωής και η βελτίωση του συνδυασμού επαγγελματικής και προσωπικής ζωής εξακολουθούν να είναι μείζονος σημασίας⁽²⁾για τη στρατηγική της Ένωσης μετά το 2010, και ότι η γήρανση και η παγκοσμιοποίηση εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στις σημαντικότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση⁽³⁾.

Επιπλέον, στα συμπεράσματά του⁽⁴⁾, το Συμβούλιο παραδέχθηκε ότι «εξαιτίας των δημογραφικών αλλαγών, το ποσοστό του ενεργού πληθυσμού ως προς το σύνολο αναμένεται να μειωθεί κατά τις προσεχείς δεκαετίες, και στην Ευρώπη σε κάθε ηλικιωμένο άτομο θα αναλογούν όχι τέσσερα, αλλά μόνο δύο άτομα σε ηλικία εργασίας, που συνεισφέρουν στη στήριξη των ηλικιωμένων. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές ενίσχυσης της ισότητας των φύλων είναι ουσιώδους σημασίας για την επίτευξη κοινών στόχων προς υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης, καθώς και για την υλοποίηση των στόχων οικονομικής μεγέθυνσης και κοινωνικής συνοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Τέλος, στο πρόγραμμά της για την απασχόληση και την κοινωνία⁽⁵⁾, η ισπανική Προεδρία αναγνωρίζει ότι η Ευρώπη έχει αρχίσει να προσεγγίζει το θέμα της γήρανσης του πληθυσμού όχι μόνο ως πρόκληση αλλά και ως ευκαιρία στο πλαίσιο των κοινωνικών πολιτικών.

Εκτιμά ότι έχει φτάσει πλέον η στιγμή να εγκρίνει η ΕΕ πρωτοβουλία για την προώθηση της ενεργητικής γήρανσης π.χ. στηρίζει το ενδεχόμενο ανακήρυξης του έτους 2012 εκ μέρους της Επιτροπής ως ευρωπαϊκού έτους ενεργητικής γήρανσης και σχέσεων μεταξύ των γενεών. Επιπλέον, σκοπεύει να οργανώσει διάσκεψη για την ενεργητική γήρανση στη La Rioja (29-30 Απριλίου 2010).

Η ισπανική Προεδρία θα προωθήσει επίσης το κοινό έργο των κρατών μελών για την καλύτερη διευθέτηση των σημαντικών κοινωνικών και δημογραφικών αλλαγών που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη, μέσω π.χ. της εντατικότερης ανταλλαγής πληροφοριών, αμοιβαίας μάθησης και βέλτιστων πρακτικών. Έμφαση θα δοθεί τόσο στην ανάληψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση του συνδυασμού της επαγγελματικής και της προσωπικής και οικογενειακής ζωής, όσο και στην ενίσχυση της απασχόλησης, ιδίως για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους.

Εκ των κυρίων προτεραιοτήτων της Ισπανικής Προεδρίας είναι οι σχέσεις ΕΕ – Λατινικής Αμερικής.

Τι επιδιώκει να επιτύχει η Ισπανική Προεδρία στον τομέα των διεθνών εμπορικών συναλλαγών με την Λατινική Αμερική;

Θα συναφθούν συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με χώρες όπως η Κολομβία και το Περού κατά τη διάρκεια της Ισπανικής Προεδρίας; Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αναμένουν ακόμα λύση;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Η ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ – Λατινικής Αμερικής συγκαταλέγεται στις σημαντικές προτεραιότητες της ισπανικής Προεδρίας.

Στο σχέδιο 18μηνου προγράμματος⁽¹⁾της ισπανικής Προεδρίας και των προσεχών Προεδριών του Βελγίου και της Ουγγαρίας, οι τρεις Προεδρίες τόνισαν ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στη σύναψη συμφωνιών σύνδεσης με την Κεντρική Αμερική, στη σύναψη της πολυμερούς εμπορικής συμφωνίας με τις χώρες των Άνδεων, καθώς και στην επανάληψη και προώθηση των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη συμφωνίας σύνδεσης με την Κοινή Αγορά του Νότου (Mercosur).

Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας σύνδεσης με την Κεντρική Αμερική, διεξάγονται συζητήσεις με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής με αντικείμενο την εκπόνηση προσωρινού χρονοδιαγράμματος για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων με σκοπό την ολοκλήρωσή τους μέχρι τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους. Ως προς αυτό, πρέπει βασικά να δούμε πώς θα εξελιχθεί τους προσεχείς μήνες η κατάσταση στην Ονδούρα μετά τα πρόσφατα γεγονότα στη χώρα.

Όσον αφορά ειδικά την πολυμερή εμπορική συμφωνία (συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών) με την Κολομβία και το Περού, οι διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει αρκετά, και η ισπανική Προεδρία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ολοκλήρωσή τους μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010. Ο επόμενος γύρος πραγματοποιείται στη Λίμα αυτήν την εβδομάδα. Εκκρεμεί ακόμη η επίλυση κάποιων ζητημάτων που αφορούν τις εμπορικές συναλλαγές (πρόσβαση στην αγορά, κανόνες προέλευσης, προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας) και η εισαγωγή των λεγόμενων «πολιτικών ρητρών» (για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα όπλα μαζικής καταστροφής). Πάντως, τόσο η Κολομβία όσο και το Περού έχουν καταδείξει τη βούλησή τους να συμβιβαστούν. Επομένως, οι πιθανότητες αίσιας έκβασης των διαπραγματεύσεων είναι μεγάλες. Σε περίπτωση που επιτευχθεί συμφωνία στο άμεσο μέλλον, θα ξεκινήσουν διαδικασίες προς υπογραφή στο περιθώριο της διάσκεψης κορυφής ΕΕ-ΛΑΚ στη Μαδρίτη στις 17 και 18 Μαΐου.

Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη διαδικασία σύναψης και έναρξης εφαρμογής των προαναφερθεισών διεθνών συμφωνιών καθορίζεται από τις νέες διατάξεις της Συνθήκης της Λισαβόνας σύμφωνα πάντοτε με τη νομική βάση της εκάστοτε συμφωνίας.

Όταν ανεστάλησαν οι διαπραγματεύσεις με τη Mercosur το 2004, είχε ήδη σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου και συνεργασίας. Η ΕΕ γενικότερα και η ισπανική Προεδρία ειδικότερα αποδίδουν μεγάλη σημασία στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να επαναληφθούν υπό τις κατάλληλες συνθήκες. Οι τελευταίες πρέπει, πάντως, να εξεταστούν προσεκτικά, προτού ληφθεί η σχετική κοινοτική απόφαση περί επανάληψης των διαπραγματεύσεων.

Στις 18/12, λίγες ώρες πριν η κυβέρνηση της Γεωργίας προβεί στην ανατίναξη αντιφασιστικού μνημείου στην πόλη Κουταΐσι, κατατέθηκε στην Γ.Σ. του ΟΗΕ ψήφισμα που καταδικάζει την επιχείρηση δικαίωσης του ναζισμού που ακολουθούν ορισμένες χώρες της Ευρώπης και κράτη μέλη της ΕΕ, όπως οι Βαλτικές χώρες κ.α., που αναγορεύουν σε ήρωες τις φασιστικές συμμορίες των «Βάφεν SS», ενώ με κυβερνητικές αποφάσεις γκρεμίζουν και αποκαθηλώνουν μνημεία της αντιφασιστικής αντίστασης και νίκης των λαών. Υπέρ του ψηφίσματος τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών μελών του ΟΗΕ (127) ενώ το καταψήφισαν μόνο οι ΗΠΑ με στήριξη των 27 κρατών μελών της ΕΕ που απείχαν.

Ερωτάται το Συμβούλιο: Η στάση αποχής της ΕΕ στο ψήφισμα αυτό συνιστά επιδοκιμασία και πράξη στήριξης της ηρωοποίησης και αποκατάστασης των φασιστικών συμμοριών και συνεργατών των ναζί εγκληματιών πολέμου σε κάποια κράτη μέλη της και άλλες χώρες της Ευρώπης; Επιδοκιμάζει η ΕΕ και το Συμβούλιο την κατεδάφιση των μνημείων της αντιφασιστικής νίκης σε κράτη μέλη της και άλλες χώρες; Η άρνηση της ΕΕ να καταδικάσει την ηρωοποίηση των φασιστών εγκληματιών κατά της ανθρωπότητας εντάσσεται στην ανιστόρητη προσπάθεια εξίσωσης του ναζισμού με τον κομμουνισμό;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει πάψει ποτέ να τονίζει την αφοσίωσή της στην καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας. Η αφοσίωση αυτή επισημάνθηκε για μια ακόμη φορά στη δήλωση που εξέδωσε η σουηδική Προεδρία, εξ ονόματος της ΕΕ, προκειμένου να εξηγήσει την απόφαση αποχής της από την ψηφοφορία της 64ης συνόδου της τρίτης επιτροπής της Γενικής Συνέλευσης, που αφορούσε το ψήφισμα με θέμα τις «Απαράδεκτες πρακτικές που ενισχύουν σύγχρονες μορφές ρατσισμού, φυλετικών διακρίσεων, ξενοφοβίας και μισαλλοδοξίας».

Όπως αναφέρεται στη συγκεκριμένη δήλωση, καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το περιεχόμενο του κειμένου, η ΕΕ δήλωνε ότι ήταν έτοιμη να αναζητήσει τρόπους, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το ψήφισμα θα αποτελούσε ουσιαστική και σοβαρή απάντηση στις σύγχρονες μορφές ρατσισμού, φυλετικών διακρίσεων, ξενοφοβίας και μισαλλοδοξίας.

Δυστυχώς, όμως, δεν ελήφθησαν υπόψη κάποιες από τις πλέον σοβαρές ανησυχίες που διατύπωσε η ΕΕ και άλλες αντιπροσωπείες. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αντί να αντιμετωπίζονται με ολοκληρωμένο τρόπο οι ανησυχίες περί προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με τον ρατσισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, μία από τις σοβαρότερες εκ των οποίων είναι η αναζωπύρωση του ρατσισμού και της ξενοφοβικής βίας, το σχέδιο κειμένου ήταν ιδιαιτέρως επιλεκτικό, αγνοώντας τις σοβαρές αυτές ανησυχίες και αποσπώντας ουσιαστικά την προσοχή από αυτές.

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικό –και λυπηρό– παράδειγμα των αδυναμιών του κειμένου είναι η χρήση ανακριβών αποσπασμάτων από την απόφαση του Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης.

Ακόμη, στο κείμενο δεν περιέχεται, δυστυχώς, αναφορά στο γεγονός ότι η καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας πρέπει να συμφωνεί με τις διατάξεις των άρθρων 4 και 5 της Διεθνούς σύμβασης για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων, και να μην υπονομεύει άλλα αναγνωρισμένα ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες.

Τέλος, το κείμενο του ψηφίσματος επιχειρούσε να υπονομεύσει την ελευθερία του ειδικού εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών να υποβάλλει εκθέσεις στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στη Γενική Συνέλευση για όλες τις πτυχές σύγχρονων μορφών ρατσισμού, φυλετικών διακρίσεων και ξενοφοβίας.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η ΕΕ αποφάσισε να απέχει από την ψηφοφορία του ψηφίσματος.

Στις 29 Δεκέμβρη έγινε επίθεση με χειροβομβίδα στο σπίτι του Ραμέζ Ζεράισι, δημάρχου της Ναζαρέτ, συνεργαζόμενου με το ΚΚ Ισραήλ στο Δημοκρατικό Μέτωπο για την Ισότητα και Ειρήνη.

Η επίθεση συμπίπτει με την επέτειο της δολοφονικής ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα με όξυνση της επιθετικότητας του ισραηλινού κράτους, ενώ πολλαπλασιάζονται τα φαινόμενα αντικομμουνιστικών και αντιδημοκρατικών επιθέσεων. Την ίδια περίοδο, απαγορεύονται δημόσιες εκδηλώσεις και διώκεται ο βουλευτής και μέλος του ΠΓ του ΚΚ Ισραήλ Μοχάμαντ Μπαρακί για την αντιπολεμική του δράση.

Καταδικάζει το Συμβούλιο τις αντικομμουνιστικές, αντιδημοκρατικές επιθέσεις του Ισραήλ;

Η απάντηση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την Προεδρία και δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο ή τα μέλη του, δεν παρουσιάστηκε προφορικά κατά την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο στο πλαίσιο της περιόδου συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο τον Ιανουάριο του 2010.

Ευχαριστώ τον αξιότιμο βουλευτή για την ερώτησή του.

Οι βίαιες επιθέσεις εις βάρος πολιτών, είτε πρόκειται για δημόσιους λειτουργούς είτε όχι, και ανεξαρτήτως των πολιτικών τους απόψεων, συνιστούν εγκληματικές πράξεις οι οποίες πρέπει να διαλευκαίνονται και να διώκονται μέσω προσηκουσών δικαστικών διαδικασιών. Επιπλέον, οι βίαιες επιθέσεις με πολιτικά κίνητρα δεν συνάδουν με τις βασικές δημοκρατικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συγκεκριμένα την ελευθερία της έκφρασης και του πολιτικού προσανατολισμού, την απαγόρευση των διακρίσεων και το κράτος δικαίου. Αυτό ισχύει και στις περιπτώσεις δίωξης πολιτών για πολιτικούς λόγους από τις κυβερνήσεις τους ή υπηρεσίες της κρατικής μηχανής.

Όσον αφορά τα περιστατικά τα οποία αναφέρει ο αξιότιμος βουλευτής, δεν αποδεικνύεται η ύπαρξη πολιτικών κινήτρων ούτε πίσω από την επίθεση με χειροβομβίδα στο σπίτι του δημάρχου της Ναζαρέτ, την οποία διερευνά επί του παρόντος η αστυνομία του Ισραήλ, ούτε πίσω από τη δίωξη του μέλους της Κνεσέτ Muhammad Barakeh, ο οποίος επέλεξε μάλιστα να μην επικαλεστεί τη βουλευτική του ασυλία. Η διαμάχη στη Γάζα στις αρχές του 2009 αποτέλεσε αντικείμενο πολυάριθμών δηλώσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Συμβουλίου, οι οποίες τόνιζαν, μεταξύ άλλων, ότι όλες οι πλευρές πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να συμμορφώνονται με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Θα ήθελα να διαβεβαιώσω τον αξιότιμο βουλευτή ότι το Συμβούλιο δίδει μεγάλη σημασία στις δημοκρατικές αξίες και αρχές και είναι έτοιμο να καταδικάσει την παραβίασή τους, όπου απαιτείται και όπου υπάρχουν βάσιμες αποδείξεις.

Ενόψει των πρόσφατων προβληματισμών όσον αφορά την ασφάλεια ορισμένων παιδικών καροτσιών και παιχνιδιών που πωλούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποια μέτρα λαμβάνει η Επιτροπή προκειμένου να διασφαλίσει την προστασία των Ευρωπαίων καταναλωτών, και ιδίως των παιδιών, και να σταματήσει την αύξηση της συχνότητας των ανακλήσεων προϊόντων;

Επιπλέον, πώς μπορεί η Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ανάκληση ανασφαλών ή ελαττωματικών προϊόντων θα γίνεται με τον πλέον αποτελεσματικό και ταχύ τρόπο, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η ελάχιστη δυνατή αναστάτωση των καταναλωτών;

Τα παιχνίδια και τα προϊόντα για παιδιά δεν είναι όπως τα υπόλοιπα καταναλωτικά προϊόντα. Η ασφάλεια των παιχνιδιών και των προϊόντων για παιδιά συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες προτεραιότητες της πολιτικής για την ασφάλεια των καταναλωτικών προϊόντων.

Η Επιτροπή εγκαινίασε πρόσφατα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων για την ενίσχυση του επιπέδου ασφαλείας των παιχνιδιών και των προϊόντων για παιδιά στην Ευρώπη: θέσπισε σχετική νομοθεσία και πρότυπα, ενίσχυσε οικονομικά διασυνοριακές δράσεις ελέγχου, συνεργάστηκε με τη βιομηχανία παιχνιδιών και ανέλαβε συναφείς δεσμεύσεις σε διεθνές επίπεδο.

Η νέα οδηγία αριθ. 2009/48/ΕΚ⁽¹⁾ για την ασφάλεια των παιχνιδιών εγκρίθηκε στις 18 Ιουνίου 2009. Χάρη στις εποικοδομητικές συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στους κόλπους της ΕΕ, η οδηγία περιέχει πλέον ενισχυμένες απαιτήσεις ασφαλείας και είναι σε θέση να προσαρμόζεται τάχιστα σε νεοεντοπισθέντες κινδύνους, ιδίως όσον αφορά τις χημικές ουσίες.

Η ασφάλεια των προϊόντων που χρησιμοποιούνται για τη γενική φροντίδα των παιδιών, όπως παιδικά καροτσάκια ή κρεβατάκια, διέπεται από την οδηγία αριθ. 2001/95/ΕΕ⁽²⁾για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων. Η οδηγία αυτή επιβάλλει σε όλους τους φορείς που συμμετέχουν στην αλυσίδα του εφοδιασμού τη γενική υποχρέωση να διαθέτουν στο εμπόριο μόνο ασφαλή προϊόντα. Η ασφάλεια των παιδιών συνιστά πρωταρχικό μέλημα στο πλαίσιο της επιβολής της εν λόγω νομοθεσίας.

Διάφορα ευρωπαϊκά πρότυπα καθορίζουν το επίπεδο ασφάλειας των παιδικών παιχνιδιών και προϊόντων. Το πρότυπο για την ασφάλεια των παιχνιδιών πρέπει να αναθεωρηθεί, ώστε να συμβαδίζει με τη νέα οδηγία για την ασφάλεια των παιχνιδιών. Πρόσφατα έγινε αξιολόγηση διαφόρων προϊόντων παιδικής φροντίδας, που χρησιμοποιούνται συνήθως για το τάισμα, τον ύπνο, το μπάνιο ή τη χαλάρωση των βρεφών και των μικρών παιδιών. Βάσει αυτής, η Επιτροπή θα ζητήσει άμεσα τη θέσπιση νέων ευρωπαϊκών προτύπων ασφαλείας για προϊόντα που χρησιμοποιούνται στο μπάνιο, όπως οι μπανιέρες για βρέφη και τα δακτυλιοειδή καθίσματα μπάνιου, και για προϊόντα που χρησιμοποιούνται στο υπνοδωμάτιο των παιδιών, στο πλαίσιο ευρύτερης δράσης στον συγκεκριμένο τομέα.

Από τα τέλη του 2008 η Επιτροπή έχει διαθέσει 0,5 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση συντονισμένης δράσης ελέγχου των παιχνιδιών για μικρά παιδιά. Οι αρχές 15 ευρωπαϊκών χωρών έχουν ήδη ελέγξει 200 δείγματα παιχνιδιών για να διαπιστώσουν πόσο επικίνδυνα είναι τα μικρά εξαρτήματα (συμπεριλαμβανομένων των μαγνητών) και τα βαρέα μέταλλα. Τα παιχνίδια που αποδεικνύονται μη συμβατά και επικίνδυνα αποσύρονται από την αγορά.

Η Επιτροπή έχει καλέσει επίσης τη βιομηχανία παιχνιδιών να μεριμνήσει, ώστε να κατασκευάζονται και να διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά μόνο ασφαλή παιχνίδια. Με την υπογραφή δύο εκούσιων συμφωνιών με την Toy Industries of Europe και εκπροσώπους λιανοπωλητών και εισαγωγέων παιχνιδιών, εξασφαλίστηκε η συμμετοχή της βιομηχανίας σε διάφορες συναφείς δραστηριότητες, όπως στην παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης ή στην εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών που θα βοηθήσουν τις εταιρείες να εφαρμόζουν κατάλληλα συστήματα ελέγχου της ασφάλειας.

Σε διεθνές επίπεδο, η συνεργασία με την Κίνα έχει ήδη αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα: στα κινεζικά σύνορα δεσμεύονται εκατοντάδες επικίνδυνα παιχνίδια και είδη παιδικής φροντίδας, ενώ οι κινεζικές αρχές ανακαλούν διαρκώς άδειες εξαγωγής. Εμπειρογνώμονες στον τομέα της ασφάλειας των παιχνιδιών από την ΕΕ, την Κίνα αλλά και τις ΗΠΑ συναντώνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να συζητήσουν για την ασφάλεια των παιχνιδιών, τις κοινές ανησυχίες τους, την ανάληψη πιθανών δράσεων και τις δυνατότητες σύγκλισης των αντίστοιχων απαιτήσεων.

Καθώς υπεύθυνες για την ασφάλεια των προϊόντων τους είναι βασικά οι ίδιες οι επιχειρήσεις, πρέπει να υιοθετούν πάντοτε προορατική προσέγγιση, ώστε να εντοπίζουν πιθανά προβλήματα στο στάδιο της παραγωγής. Όταν συμβαίνουν ατυχήματα, πρέπει να εφαρμόζονται αμέσως διαδικασίες για την ταχεία οργάνωση σωστά στοχοθετημένων ανακλήσεων. Πολλές εταιρείες αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα τις ευθύνες που τους βαρύνουν δυνάμει της νομοθεσίας για την ασφάλεια των προϊόντων και ενεργούν άμεσα. Ωστόσο, καθώς ορισμένοι παράγοντες δεν είναι σε θέση να προβαίνουν σε κατάλληλη διαχείριση του κινδύνου, πρέπει να υπάρξει μέριμνα, ώστε οι εθνικές αρχές επιβολής να διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους για την παρακολούθηση των ενεργειών των εν λόγω παραγόντων και να διατάσσουν πρόσθετα περιοριστικά μέτρα, εάν αυτά που λαμβάνονται εκουσίως κρίνονται ενδεχομένως καθυστερημένα ή ανεπαρκή για την αντιμετώπιση όλων των κινδύνων. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η Επιτροπή επικροτεί θερμά το έντονο ενδιαφέρον της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών για τη συζήτηση σχετικά με τη βελτίωση των ελέγχων της αγοράς, προκειμένου να ενισχυθεί η ασφάλεια των καταναλωτών, και τον ηγετικό ρόλο που αναλαμβάνει στο πλαίσιο αυτό.

Κατά τη διάρκεια του 2007, η Επιτροπή συνεργάστηκε με ομάδα εμπειρογνωμόνων, με εκπροσώπους τραπεζικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων και με οργανισμούς τυποποίησης προκειμένου να προσδιοριστούν τα υφιστάμενα εμπόδια στην εισαγωγή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και να καθοριστεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την εφαρμογή της.

Το 2008, η Επιτροπή συνέστησε ομάδα εργασίας και της ανέθεσε τον σχεδιασμό ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου ηλεκτρονικής τιμολόγησης μέχρι το τέλος του 2009. Δεδομένων των ωφελημάτων που μπορεί να έχει το εν λόγω ευρωπαϊκό πλαίσιο τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τις φορολογικές και δημοσιονομικές υπηρεσίες, παρακαλείται η Επιτροπή να γνωστοποιήσει τα αποτελέσματα των εργασιών της ομάδας εμπειρογνωμόνων που ανέλαβαν το 2008 να αναπτύξουν το πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, παρακαλείται η Επιτροπή να απαριθμήσει τα μέτρα που προτίθεται να λάβει προκειμένου να εκπονηθεί και να αρχίσει να ισχύει το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική τιμολόγηση, καθώς επίσης και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των εν λόγω μέτρων.

Σε σύγκριση με τα έντυπα τιμολόγια, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια παρουσιάζουν σημαντικά οικονομικά πλεονεκτήματα για όλες τις εταιρείες ανεξαρτήτως μεγέθους. Όμως, οι περισσότερες δυνατότητες που παρέχει η ηλεκτρονική τιμολόγηση παραμένουν αναξιοποίητες, ιδίως από τις ΜΜΕ, λόγω της ύπαρξης ρυθμιστικών και τεχνικών εμποδίων που δυσχεραίνουν ακόμη την πλήρη εφαρμογή της. Στα τέλη του 2007 η Επιτροπή συνέστησε ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων με σκοπό τη διαμόρφωση ευρωπαϊκού πλαισίου ηλεκτρονικής τιμολόγησης το οποίο θα στηρίζει την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής τιμολόγησης με ανοικτό, ανταγωνιστικό και διαλειτουργικό τρόπο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η ομάδα εμπειρογνωμόνων ολοκλήρωσε τις εργασίες της και συνέταξε την τελική της έκθεση, στην οποία ενσωμάτωσε το προτεινόμενο ευρωπαϊκό πλαίσιο ηλεκτρονικής τιμολόγησης, τον Νοέμβριο του 2009. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων εντόπισε μεταξύ των βασικών εμποδίων που δυσχεραίνουν την πλήρη εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης τα ακόλουθα: ανομοιομορφία των ρυθμιστικών απαιτήσεων για τα ηλεκτρονικά τιμολόγια μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την αποδοχή ηλεκτρονικών τιμολογίων από φορολογικές αρχές για λόγους σχετικούς με τον ΦΠΑ, ανεπαρκή τεχνική διαλειτουργικότητα μεταξύ των υφιστάμενων λύσεων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, έλλειψη κοινού προτύπου όσον αφορά το περιεχόμενο των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, το προτεινόμενο ευρωπαϊκό πλαίσιο ηλεκτρονικής τιμολόγησης περιέχει κώδικα πρακτικής για τη νομική και φορολογική συμμόρφωση ο οποίος συμβαδίζει με την αναθεωρημένη οδηγία για τον ΦΠΑ που έχει προτείνει η Επιτροπή. Επιπλέον, το ευρωπαϊκό πλαίσιο ηλεκτρονικής τιμολόγησης περιέχει δέσμη συστάσεων για τη διαλειτουργικότητα και οδηγίες για τα πρότυπα που πρέπει να ακολουθούνται όσον αφορά το περιεχόμενο των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Το εν λόγω πλαίσιο στηρίζεται σε σειρά απαιτήσεων που αφορούν τις επιχειρήσεις, με ιδιαίτερη βαρύτητα στις ΜΜΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων στον δικτυακό τόπο Europa. Οι συστάσεις της εν λόγω ομάδας αποτελούν επί του παρόντος αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης, η οποία είναι ανοικτή σε όλους τους ενδιαφερόμενους μέχρι τα τέλη του Φεβρουαρίου του 2010⁽¹⁾. Τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης και οι συστάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων θα συζητηθούν επίσης στο πλαίσιο υψηλού επιπέδου διάσκεψης για την ηλεκτρονική τιμολόγηση η οποία προβλέπεται να πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2010 υπό την αιγίδα της ισπανικής Προεδρίας.

Βασιζόμενη στην έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων και στη δημόσια διαβούλευση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογήσει εάν απαιτείται η ανάληψη περαιτέρω πρωτοβουλιών, ιδίως για την εξάλειψη των εμποδίων σε κοινοτικό επίπεδο, προκειμένου να μπορέσει να καρπωθεί η ΕΕ τα οφέλη που παρουσιάζει σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας η καθιέρωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Βάσει των αποτελεσμάτων της εν λόγω αξιολόγησης, η Επιτροπή θα αποφασίσει τις επόμενες ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την προώθηση της πλήρους εφαρμογής της ηλεκτρονικής τιμολόγησης μέχρι το φθινόπωρο του 2010. Η Επιτροπή επιθυμεί να υπενθυμίσει ακόμη την πρότασή της περί αναθεώρησης της οδηγίας για τον ΦΠΑ, ιδίως όσον αφορά την αποδοχή των ηλεκτρονικών τιμολογίων, θέμα το οποίο συζητούν επί του παρόντος οι συννομοθέτες.

Σε ποιες ενέργειες προβαίνει η Επιτροπή για να βελτιώσει τη θέση της επαγγελματικής κατάρτισης έναντι της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης στην ΕΕ και ποιες είναι οι μελλοντικές προοπτικές των διασυνοριακών προγραμμάτων ανταλλαγής νέων στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης;

Η Επιτροπή προωθεί τη συμμετοχή στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, τόσο γενική όσο και επαγγελματική, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τις αυξανόμενες ανάγκες κατάρτισης της κοινωνίας μετά την κρίση αλλά και σε σχέση με τη γήρανση του πληθυσμού.

Στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας της Κοπεγχάγης, η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, εργάζεται σκληρά, προκειμένου να ενισχύσει την ποιότητα και την ελκυστικότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ).

Βασική συνιστώσα της εν λόγω διαδικασίας είναι η ανάπτυξη κοινών ευρωπαϊκών πλαισίων και εργαλείων για την ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, της διαφάνειας, της αναγνώρισης και της ποιότητας των προσόντων, και της διευκόλυνσης της κινητικότητας των εκπαιδευόμενων μεταξύ των χωρών και μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων.

Στα σημαντικότερα εργαλεία συγκαταλέγονται το http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc44_en.htm", το http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc46_en.htm" , το http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc50_en.htm"και το http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc1134_en.htm".

Το πρόγραμμα http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-programme/doc82_en.htm" (LdV), που υλοποιείται στο πλαίσιο του http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-programme/doc78_en.htm", παρέχει σημαντική οικονομική στήριξη για την εφαρμογή των πολιτικών ΕΕΚ καθώς και για τη διασυνοριακή κινητικότητα των εκπαιδευόμενων και των καθηγητών στον τομέα της ΕΕΚ. Το 2008, από την περίοδο κινητικότητας που προβλέπεται στο πλαίσιο του προγράμματος LdV ωφελήθηκαν συνολικά 67 740 άνθρωποι. Πάντως, καθώς ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει μόνο το 1% περίπου του συνολικού πληθυσμού-στόχου, απαιτείται επιπλέον σημαντική στήριξη από τους εθνικούς, περιφερειακούς ή τοπικούς παράγοντες και ενδιαφερόμενους, προκειμένου η κινητικότητα να πάψει να είναι εξαίρεση και να γίνει ο κανόνας. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ΕΕ 2020, η Επιτροπή σκέπτεται να υλοποιήσει νέα φιλόδοξη πρωτοβουλία με τίτλο «Νεολαία σε κίνηση», η οποία αναμένεται να ενισχύσει τη μαθησιακή κινητικότητα των νέων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης.

Έκθεση της «Union des Associations Européennes de Football (UEFA)» αποκαλύπτει σκάνδαλο με στημένους αγώνες ποδοσφαίρου της περσινής αγωνιστικής περιόδου. Είναι φανερό ότι τέτοια γεγονότα δίνουν αρνητικά πρότυπα στην νεολαία διαστρέφοντας το νόημα του αθλητισμού, που παραμορφώνεται μέσα από τα τεράστια ποσά που διακινούνται με τον «τζόγο» και τα στοιχήματα.

Λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 165 παρ.2 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αναφέρει ότι «η δράση της Ένωσης έχει ως στόχο: … να αναπτύσσει την ευρωπαϊκή διάσταση του αθλητισμού, προάγοντας την δικαιότητα και τον ανοιχτό χαρακτήρα των αθλητικών αναμετρήσεων και τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων για τον αθλητισμό φορέων, καθώς και προστατεύοντας τη σωματική και ηθική ακεραιότητα των αθλητών, ιδίως των νεότερων μεταξύ τους.» ερωτάται η Επιτροπή:

Έχει ερευνήσει την υπόθεση, και πώς την σχολιάζει; Ποια μέτρα αναμένει η Επιτροπή ότι θα πρέπει να λάβει η UEFA απέναντι στις ομοσπονδίες, τις ομάδες, τους παράγοντες και τους αθλητές, που ενέχονται στο σκάνδαλο; Δεδομένων των τεράστιων ποσών, που «τζογάρονται» κάθε χρόνο σε νόμιμα ή παράνομα στοιχήματα και τα οποία αποτελούν μόνιμο κίνητρο για το «στήσιμο» αθλητικών γεγονότων, τι μέτρα προτίθεται να λάβει η Επιτροπή;

Το «στήσιμο» αγώνων υπονομεύει την κοινωνική και εκπαιδευτική πτυχή του αθλητισμού. Διαστρεβλώνει το ήθος του επαγγελματικού αλλά και του ερασιτεχνικού αθλητισμού, καθώς συνιστά άμεση απειλή για την ακεραιότητα των αθλητικών διοργανώσεων. Οι «στημένοι» αγώνες συνδέονται συχνά με παράνομα στοιχήματα και το φαινόμενο της διαφθοράς, ενώ σε αυτούς εμπλέκονται συνήθως διεθνή εγκληματικά κυκλώματα.

Λόγω της παγκόσμιας δημοτικότητας του αθλητισμού και της διασυνοριακής προβολής των αθλητικών διοργανώσεων, όπως επίσης και της διασυνοριακής συμμετοχής σε στοιχήματα, η διάσταση του προβλήματος υπερβαίνει συχνά την αρμοδιότητα των εθνικών αρχών. Σύμφωνα με το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αναφέρει ότι η Ένωση με τη δράση της πρέπει να προάγει την δικαιότητα των αθλητικών αναμετρήσεων και τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων για τον αθλητισμό φορέων, και ανταποκρινόμενη σε εκκλήσεις αθλητικών φορέων, η Επιτροπή σκοπεύει να εξετάσει το ζήτημα των «στημένων» αγώνων, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να υπονομεύσει την αξία του αθλητισμού στην Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της UEFA για το πρόσφατο σκάνδαλο με τους «στημένους» αγώνες, το οποίο προσπαθούν επί του παρόντος να διαλευκάνουν οι γερμανικές αρχές. Η Επιτροπή πρόσφερε μάλιστα στην UEFA τη στήριξή της όσον αφορά την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης για τα προβλήματα που σχετίζονται με το «στήσιμο» αγώνων σε κοινοτικό επίπεδο.

Όσον αφορά τα παράνομα στοιχήματα, η Επιτροπή δεν έχει υπόψη καταγγελίες για «στημένους» αγώνες εις βάρος γνωστών ευρωπαίων πρακτόρων στοιχημάτων. Οι υπηρεσίες της παρακολουθούν, στο πλαίσιο των ελέγχων που διεξάγουν στην εσωτερική αγορά, προκειμένου να διασφαλίζουν την παροχή νόμιμων διασυνοριακών υπηρεσιών αθλητικών στοιχημάτων, τους ρυθμιστικούς φορείς αρκετών κρατών μελών οι οποίοι συνεργάζονται στενά με νόμιμους παρόχους ηλεκτρονικών υπηρεσιών αθλητικών στοιχημάτων για τον εντοπισμό παράνομων δραστηριοτήτων. Επιπλέον, οι ίδιοι οι πράκτορες στοιχημάτων, προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες, εφαρμόζουν αυτο-ρυθμιζόμενα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σε συνεργασία με τις αθλητικές ομοσπονδίες με σκοπό τον εντοπισμό αθέμιτων δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο διαφόρων αθλητικών διοργανώσεων.

Όσον αφορά το ευρύτερο πρόβλημα της διαφθοράς, η Επιτροπή διαμορφώνει επί του παρόντος μηχανισμό για την παρακολούθηση των προσπαθειών που καταβάλλουν τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση της διαφθοράς τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

Η Επιτροπή σκοπεύει να στηρίξει τις προσπάθειες των παραγόντων του αθλητισμού και άλλων συναφών ενδιαφερομένων (όπως οι εταιρείες οργάνωσης στοιχημάτων και τα ΜΜΕ) στον τομέα της καταπολέμησης των «στημένων» αγώνων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή στηρίζει συνεργασίες μέσα από τις οποίες αθλητικοί παράγοντες ενώνουν τις δυνάμεις τους με εταιρείες οργάνωσης στοιχημάτων για την ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης με σκοπό την πρόληψη της απάτης και των «στημένων» αγώνων στον αθλητισμό. Οι συνεργασίες αυτές αποτελούν υπόδειγμα χρηστής διακυβέρνησης στον τομέα των αθλητικών στοιχημάτων.

Η Επιτροπή σκοπεύει ακόμη να στηρίξει τη συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα με σκοπό την εξεύρεση των πλέον αποτελεσματικών τρόπων καταπολέμησης των «στημένων» αγώνων καθώς και άλλων μορφών διαφθοράς και οικονομικού εγκλήματος στον ευρωπαϊκό αθλητισμό.

Με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβώνας ο τομέας του αθλητισμού συνιστά πλέον αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι δράσεις για τη στήριξη, τον συντονισμό και τη συμπλήρωση των μέτρων που έχουν λάβει τα κράτη μέλη στον εν λόγω τομέα προτίθεται να αναλάβει η Επιτροπή;

Όσον αφορά την εφαρμογή των νέων διατάξεων για τον αθλητισμό, είναι καθήκον της Επιτροπής να προτείνει κατάλληλες δράσεις που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων που θέτει η Συνθήκη. Η αρχή που θα καθοδηγεί τις δράσεις της Επιτροπής στον συγκεκριμένο τομέα θα είναι η διασφάλιση της προστιθέμενης αξίας των προτεινόμενων δράσεων σε κοινοτικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, οι μεμονωμένες δράσεις θα αποφασίζονται από τη νέα Επιτροπή.

Προτού ετοιμάσει τις προτάσεις της, η Επιτροπή θα οργανώσει κατά πάσα πιθανότητα ευρεία δημόσια διαβούλευση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010, καθώς και στοχοθετημένο διάλογο με τα κράτη μέλη και τους παράγοντες του αθλητισμού. Οι μελλοντικές προτάσεις θα αντικατοπτρίζουν τα αποτελέσματα της εν λόγω διαβούλευσης και του διαλόγου και θα βασίζονται στην εμπειρία που έχει αποκομιστεί από την εφαρμογή της Λευκής Βίβλου για τον αθλητισμό του 2007⁽¹⁾σε κοινωνικά και οικονομικά θέματα καθώς και σε θέματα διακυβέρνησης. Έτσι, λοιπόν, οι προτάσεις της Επιτροπής περί ανάληψης κοινοτικής δράσης θα στοχεύουν, μεταξύ άλλων, στην προαγωγή της χρηστής διακυβέρνησης καθώς και των κοινωνικών και εκπαιδευτικών πτυχών του αθλητισμού, όπως και της πτυχής της υγείας.

Οι προπαρασκευαστικές δράσεις που εφαρμόστηκαν στον τομέα του αθλητισμού το 2009 και το 2010, σύμφωνα με την πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στηρίζουν ήδη μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού πολυπαραγοντικές δραστηριότητες σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση, οι ίσες ευκαιρίες, η καταπολέμηση του ντόπινγκ και ο εθελοντισμός και θα βοηθήσουν σίγουρα την Επιτροπή να προτείνει κατάλληλα θέματα για το συναφές με τον αθλητισμό πρόγραμμα.

Η Επιτροπή σκοπεύει να συνεργαστεί στενά με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, προκειμένου να διασφαλίσει τη συνεκτική άσκηση των νέων αυτών αρμοδιοτήτων.

Η τουρκική κυβέρνηση απειλεί να απαγορεύσει την είσοδο στη χώρα ολόκληρης της αντιπροσωπείας των ολλανδών βουλευτών που πρόκειται να επισκεφτούν την Τουρκία τον Ιανουάριο του 2010, εάν συμμετέχει σε αυτήν ο Geert Wilders του Κόμματος της Ελευθερίας.

Οι απειλές της Τουρκίας είναι, κατά την άποψή μου, εντελώς παράλογες, δεδομένου ότι η ολλανδική αντιπροσωπεία επισκέπτεται μια χώρα που έχει υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ και που οφείλει, ως εκ τούτου, να επιδεικνύει μία στοιχειώδη αντίληψη αρχών όπως η δημοκρατία και η ελευθερία της έκφρασης.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι εμπνευστής των απειλών είναι ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας και μέλος του ισλαμικής ιδεολογίας κυβερνώντος κόμματος.

Θεωρεί άραγε η Επιτροπή ότι οι απειλές της τουρκικής κυβέρνησης περί απαγόρευσης εισόδου στη χώρα ενός δημοκρατικά εκλεγμένου ολλανδού πολιτικού αποτελούν έκφραση της πεφωτισμένης και δημοκρατικής νοοτροπίας που οφείλει να αποτελεί θεμέλιο για την ένταξη μιας χώρας στην ΕΕ; Εκτιμά επιπλέον η Επιτροπή ότι συνάδει κάτι τέτοιο με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης περί δημοκρατίας, κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων;

Η ερώτηση παραπέμπει στο άρθρο με θέμα την απαγόρευση εισόδου στη χώρα με την οποία απειλεί η Τουρκία τον Wilders, το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Jullands-Posten στις 26 Νοεμβρίου 2009.

Τον Δεκέμβριο του 2009, αντιπροσωπεία βουλευτών της Κάτω Βουλής του ολλανδικού κοινοβουλίου ακύρωσε προγραμματισμένη επίσκεψη στην Τουρκία.

Ως αιτία της ακύρωσης αναφέρθηκε η δήλωση τούρκου κυβερνητικού εκπροσώπου σχετικά με την προγραμματισμένη συμμετοχή του Geert Wilders, βουλευτή της Κάτω Βουλής του ολλανδικού κοινοβουλίου. Από τη συγκεκριμένη δήλωση, η αντιπροσωπεία συμπέρανε ότι δεν θα γινόταν δεκτή από την τουρκική κυβέρνηση.

Ο πρόεδρος της επιτροπής εναρμόνισης με την ΕΕ της τουρκικής Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης προέβη ακολούθως σε σχετική δήλωση εκφράζοντας τη λύπη των τούρκων βουλευτών για την ακύρωση της επίσκεψης.

Η Επιτροπή δεν έχει υπόψη ότι η Τουρκία σκόπευε να αρνηθεί την είσοδο βουλευτών του ολλανδικού κοινοβουλίου στο έδαφός της.

Επιπλέον, η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην εν λόγω ακύρωση και τα κριτήρια της Κοπεγχάγης.

Δεδομένου του τρομακτικού επιπέδου ανεργίας μεταξύ προσφάτως αποφοιτησάντων πτυχιούχων (σε ολόκληρη την Ευρώπη), έχει εξετάσει η Επιτροπή τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης και υποστήριξης για τέτοιους πτυχιούχους; Τα πλεονεκτήματα ενός τέτοιου προγράμματος είναι πολυάριθμα: θα δοθεί στους αποφοίτους η δυνατότητα να αποκτήσουν ζωτικής σημασίας εργασιακή εμπειρία προσαρμόζοντας τη γνώση τους για να ανταποκριθούν στα πρακτικά ζητήματα της επαγγελματικής ζωής, να αποφύγουν το φαινόμενο της “διαρροής εγκεφάλων” και να συνεισφέρουν στην κοινωνία αξιοποιώντας παράλληλα την εκπαίδευσή τους.

Η Επιτροπή έδινε προτεραιότητα στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας και της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση πολύ πριν την κρίση. Η Επιτροπή έχει εντοπίσει βασικές προκλήσεις σε συνεργασία με τα κράτη μέλη που επιχείρησαν να λάβουν μέτρα για την καλύτερη ενσωμάτωση των νέων στην αγορά εργασίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συμφώνου για τη νεολαία το 2005. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη βελτίωση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας π.χ. μέσω της ενίσχυσης των σχέσεων μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων και της αγοράς εργασίας, και μέσω της ανάπτυξης προγραμμάτων πρακτικής κατάρτισης στις επιχειρήσεις (πρακτική άσκηση).

Πολλοί νέοι πτυχιούχοι δυσκολεύονταν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας ακόμη και πριν την κρίση, και παρότι τα κράτη μέλη είχαν αρχίσει να υλοποιούν δράσεις στον συγκεκριμένο τομέα. Η κρίση είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί δραματικά η ανεργία των νέων και πολύ περισσότερο μάλιστα σε σύγκριση με όλες τις άλλες ηλικιακές ομάδες στην αγορά εργασίας.

Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης της βασικής πολιτικής ατζέντας της ΕΕ για το μέλλον («ΕΕ 2020»), πρέπει να δοθεί δέουσα προσοχή στη βελτίωση της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Επιπλέον, πρέπει να βελτιωθούν οι μηχανισμοί, προκειμένου να αποδώσει καρπούς η συναφής πολιτική. Στο έγγραφο διαβούλευσης για την ΕΕ 2020 που δημοσιεύθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2009, η Επιτροπή αναφέρει αρκετούς σημαντικούς τομείς δράσης, όπως την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της καινοτομίας και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Η στρατηγική ΕΕ 2020 θα βασιστεί επίσης στην κοινοτική συνεργασία στους τομείς της εκπαιδευτικής πολιτικής και της πολιτικής για τη νεολαία μέσω των προγραμμάτων εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2020» και «Νεολαία 2010-2018».

Η ΕΕ έχει αναπτύξει αρκετά εργαλεία για να βοηθήσει τους νέους που αναζητούν εργασία, ακόμη και μέσω της πρωτοβουλίας EURES: σε τμήμα της διαδικτυακής πύλης EURES δημοσιεύονται αγγελίες εργασίας για πτυχιούχους⁽¹⁾. Επιπλέον, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για να προβαίνουν σε μεταρρυθμίσεις των εθνικών τους συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Για την περίοδο 2007-2013, διατίθενται 9,4 εκατ. ευρώ για την προώθηση της ανάπτυξης συστημάτων διά βίου μάθησης, και άλλα 12,4 δισ. ευρώ για την αύξηση της συμμετοχής στη διά βίου εκπαίδευση και κατάρτιση.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας που εγκαινίασε για την ανάπτυξη και την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας (COM(2009) 158 τελικό: Μια νέα εταιρική σχέση για τον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων: το φόρουμ της ΕΕ για το διάλογο πανεπιστημίων-επιχειρήσεων), η Επιτροπή, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Νεολαίας και Αθλητισμού της Τσεχικής Δημοκρατίας και το πανεπιστήμιο Masaryk οργανώνει στις 2 και 3 Φεβρουαρίου 2010 θεματικό φόρουμ στην πόλη Brno, όπου θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν οι τωρινές αλλά και οι μελλοντικές δράσεις οι οποίες υλοποιούνται (ή θα υλοποιηθούν) με τη συνεργασία ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εταιρειών και δημόσιων αρχών στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της τρέχουσας κρίσης.

Υπό το φως της θέσης σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009 της Συνθήκης της Λισαβόνας - της πρώτης Συνθήκης που λαμβάνει υπόψη και ρυθμίζει μια κοινή ενεργειακή πολιτική και αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα αυτό - μπορεί η Επιτροπή να αναφέρει ποια είναι η στρατηγική της στον τομέα αυτό και ποιο το όραμά της ως προς τη σχετική πολιτική υπό το πρίσμα της νέας συνθήκης;

Ποια δράση προτίθεται η Επιτροπή να αναλάβει για να προστατέψει τα κράτη μέλη από μια ενδεχόμενη διακοπή του εφοδιασμού φυσικού αερίου από τρίτες χώρες; Μπορεί η Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα των επενδύσεων στις ενεργειακές υποδομές, που συνιστούν ουσιαστικό παράγοντα της στρατηγικής ασφαλείας; Έχει άραγε η Επιτροπή σχέδια για την ανάπτυξη των εν λόγω υποδομών στην κατεύθυνση Βορρά-Νότου;

Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ αναπτυσσόταν μέχρι σήμερα με γνώμονα τα πολλά και διαφορετικά άρθρα των διαφόρων συνθηκών. Η Συνθήκη της Λισαβόνας παρέχει για πρώτη φορά ολοκληρωμένη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ. Η ασφάλεια του εφοδιασμού αναφέρεται ξεκάθαρα μεταξύ των επιδιωκόμενων στόχων, ενώ η σχετική πολιτική θα αναπτυχθεί και θα εφαρμοστεί με πνεύμα αλληλεγγύης.

Η προσέγγιση που ακολουθείται όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια, η οποία διαμορφώθηκε κατά τη δεύτερη στρατηγική ενεργειακή αναθεώρηση, έχει στηριχθεί από τα κράτη μέλη. Συνεπώς, ο περιορισμός, μέσω της συνεργασίας, των προβλημάτων που προκαλούν οι διακοπές παροχής φυσικού αερίου, και η περαιτέρω ανάπτυξη των διασυνδέσεων εντός της Ευρώπης πρέπει να ισχυροποιήσουν τη στάση της ΕΕ σε θέματα ενέργειας στο πλαίσιο των εξωτερικών της σχέσεων. Κρίσιμη κρίνεται η συνεργασία εντός της Ευρώπης με τη διαμόρφωση εύρυθμα λειτουργούσας εσωτερικής ενεργειακής αγοράς με κοινά πρότυπα και κατάλληλες υποδομές, όπως αναφέρεται άλλωστε στην πρόταση κανονισμού για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Όσον αφορά την αλληλεγγύη, αυτή πρέπει να εδραιωθεί πολύ προτού εκδηλωθεί κρίση μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των πιθανώς ενδιαφερόμενων εταιρειών. Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργαστούν στενά μεταξύ τους για την εκπόνηση αξιολογήσεων κινδύνου και την ανάπτυξη προληπτικών δράσεων, ακόμη και στους τομείς των υποδομών και των σχεδίων έκτακτης ανάγκης. Η περιφερειακή συμμετοχή κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για τη διαχείριση των κρίσεων. Ο ρόλος της Επιτροπής θα συνίσταται ως επί το πλείστον στον συντονισμό και στην παροχή συνδρομής. Θα μπορεί να αξιολογεί την κατάσταση, να κηρύσσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, να κινητοποιεί τάχιστα την ειδική μονάδα παρακολούθησης, να συγκαλεί την ομάδα συντονισμού για το φυσικό αέριο, να ενεργοποιεί τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας και, κυρίως, να μεσολαβεί με τρίτες χώρες. Η Επιτροπή ελπίζει να εγκριθεί γρήγορα η πρόταση κανονισμού.

Απαιτούνται επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές, ιδίως στον τομέα της ασφάλειας του εφοδιασμού. Οι διατάξεις της τρίτης δέσμης μέτρων για την εσωτερική ενεργειακή αγορά συμβάλλουν ήδη στη βελτίωση του σχεδιασμού των υποδομών στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της διάστασης της ενεργειακής ασφάλειας. Ο προτεινόμενος κανονισμός για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο προωθεί πρότυπο για τις υποδομές, ενώ το ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόγραμμα ανάκαμψης κατευθύνει την οικονομική στήριξη σε έργα που επικεντρώνονται στην ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών. Μεταξύ άλλων, διατίθενται περίπου 1,44 δισ. ευρώ για τις διασυνδέσεις φυσικού αερίου, τους τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου, την αποθήκευση και τις αντίστροφες ροές. Το πρόγραμμα για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας θα αναθεωρηθεί κατά τη διάρκεια του 2010, ώστε να διασφαλιστεί ότι εστιάζει πράγματι στις ενεργειακές υποδομές της ΕΕ με γνώμονα την κάλυψη των αναγκών της εσωτερικής αγοράς και την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού.

Σύμφωνα με τη δεύτερη στρατηγική ενεργειακή αναθεώρηση, βασική προτεραιότητα στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας δίδεται στις διασυνδέσεις Βορρά-Νότου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Το έργο αυτό αναπτύσσεται επιπλέον στο πλαίσιο της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα. Οι διασυνδέσεις Βορρά-Νότου αποτελούν προτεραιότητα και για το σχέδιο διασύνδεσης της ενεργειακής αγοράς της Βαλτικής, στο οποίο συμφώνησαν όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη και το οποίο υλοποιείται επί του παρόντος.

Έχοντας υπόψη το εδάφιο 1 και το εδάφιο 3 στοιχείο ε), του άρθρου 87 της Συνθήκης⁽¹⁾.

Έχοντας υπόψη την παράγραφο 37 του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2005/2165 (INI)⁽²⁾. Έχοντας υπόψη την απόφαση C-88/03⁽³⁾ του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Η Επιτροπή προτίθεται να υπερβεί οριστικά την άκαμπτη θέση ότι τα περιφερειακά/τοπικά φορολογικά πλεονεκτήματα δεν συμβιβάζονται με την απαγόρευση της ΕΕ ως προς την χορήγηση κρατικών ενισχύσεων, κυρίως όσον αφορά τους τρόπους ελέγχου του κριτηρίου της εδαφικής επιλογής, επιτρέποντας την χορήγηση ενισχύσεων φορολογικής φύσεως, όταν αυτές αποσκοπούν στην προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων δραστηριοτήτων ή ορισμένων οικονομικών περιφερειών;

Η Επιτροπή πιστεύει ότι η εξέλιξη αυτή της ερμηνείας θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή εισάγοντας στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ.1083/2006⁽⁴⁾ τη δυνατότητα να θεωρούνται τα φορολογικά πλεονεκτήματα συμβατά με τους κανόνες ισορροπίας της αγοράς;

Η Επιτροπή υπενθυμίζει στην αξιότιμη βουλευτή ότι, σύμφωνα με το άρθρο 107, παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συνθήκη ΛΕΕ) –πρόκειται για το πρώην άρθρο 87 της Συνθήκης ΕΚ– η Επιτροπή μπορεί να κρίνει ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά «οι ενισχύσεις για την προώθηση της οικονομικής αναπτύξεως περιοχών, στις οποίες το βιοτικό επίπεδο είναι ασυνήθως χαμηλό ή στις οποίες επικρατεί σοβαρή υποαπασχόληση» καθώς και «οι ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον».

Συνεπώς, σύμφωνα με τις «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2007-2013», η Επιτροπή έχει ήδη εγκρίνει τον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, όπου αναφέρονται οι περιφέρειες που είναι πράγματι επιλέξιμες για τη χορήγηση ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα δυνάμει του άρθρου 107, παράγραφος 3 της Συνθήκης ΛΕΕ⁽⁵⁾.

Όσον αφορά την ερώτηση σχετικά με το εάν η Επιτροπή προτίθεται «να υπερβεί οριστικά την άκαμπτη θέση ότι τα περιφερειακά/τοπικά φορολογικά πλεονεκτήματα δεν συμβιβάζονται με την απαγόρευση της ΕΕ ως προς τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων, κυρίως όσον αφορά τους τρόπους ελέγχου του κριτηρίου της εδαφικής επιλογής», η Επιτροπή επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι, σύμφωνα με την πρόσφατη νομολογία που αφορά τις υποθέσεις των Αζορών⁽⁶⁾και της Χώρας των Βάσκων⁽⁷⁾, μια περιφέρεια θεωρείται «αυτόνομη» σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, όταν πληρούνται και τα τρία κριτήρια που αφορούν τη θεσμική, διαδικαστική, οικονομική και χρηματοπιστωτική αυτονομία. Επιπλέον, σύμφωνα με τη νομολογία, οι περιφέρειες που είναι αυτόνομες υπό την έννοια της προαναφερθείσας νομολογίας μπορούν να λαμβάνουν φορολογικά μέτρα γενικού χαρακτήρα χωρίς να παραβαίνουν με τον τρόπο αυτό τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Αυτό που μένει να διαπιστωθεί είναι εάν υπάρχουν αυτόνομες από θεσμικής, διαδικαστικής, οικονομικής και χρηματοπιστωτικής άποψης περιφέρειες, και ποιες είναι αυτές.

Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή επιθυμεί να τονίσει ότι τυχόν συγκεκριμένοι φορολογικοί κανόνες για ορισμένες περιφέρειες μόνο μπορούν να συνιστούν κρατική ενίσχυση υπό την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 1 της Συνθήκης ΛΕΕ.

Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή εκτιμά ότι το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο ε) της Συνθήκης ΛΕΕ, στο οποίο αναφέρεται η αξιότιμη βουλευτής, δεν παρέχει συγκεκριμένη νομική βάση για την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης. Η Επιτροπή είναι της γνώμης, αντιθέτως, ότι εφαρμόζονται ήδη κατάλληλα μέτρα τα οποία λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών ή μπορούν να εφαρμοστούν δυνάμει των υφιστάμενων κανονισμών σχετικά με την κατά κατηγορίες απαλλαγή για τις κρατικές ενισχύσεις ή μπορούν να γνωστοποιηθούν βάσει του άρθρου 108, παράγραφος 1 της Συνθήκης ΛΕΕ (πρώην άρθρο 88 της Συνθήκης ΕΚ) και να αξιολογηθούν δυνάμει του άρθρου 107, παράγραφος 3, στοιχείο α) ή στοιχείο γ) της Συνθήκης ΛΕΕ.

Σύμφωνα με το άρθρο 54, παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006⁽⁸⁾του Συμβουλίου, «για τις κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 της συνθήκης ΛΕΕ, οι δημόσιες ενισχύσεις που χορηγούνται δυνάμει επιχειρησιακών προγραμμάτων τηρούν τα ανώτατα όρια που ισχύουν για τις κρατικές ενισχύσεις». Συνεπώς, για κάθε φορολογικό μέτρο που μπορεί να συνιστά κρατική ενίσχυση, η διαχειριστική αρχή οφείλει να μεριμνά για τη συμβατότητά του με τους κανόνες που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις δυνάμει του άρθρου 107 της Συνθήκης ΛΕΕ. Η Επιτροπή υπενθυμίζει στην αξιότιμη βουλευτή ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1083/2006⁽⁹⁾θεσπίζει γενικές διατάξεις για τα διαρθρωτικά ταμεία και δεν καθορίζει τη συμβατότητα των συναφών με τις κρατικές ενισχύσεις μέτρων.

Ως απομακρυσμένα νησιά με πληθυσμό μόλις 22 000 κατοίκους, τα Σέτλαντ διαθέτουν ένα μόνο σημείο εισόδου και επί του παρόντος όλα τα πρόβατα και τα βοοειδή που μεταφέρονται στα νησιά εξετάζονται από κτηνίατρο, οι ταυτότητές τους καταγράφονται και πραγματοποιείται έλεγχος υγείας με αιμοληψία. Με τον τρόπο αυτό, τα Σέτλαντ είναι ήδη καλά εξοπλισμένα να ανιχνεύουν γρήγορα και αποτελεσματικά μετακινήσεις ζώων και συνεπώς η καταγραφή των μετακινήσεων μεμονωμένων προβάτων μέσω ηλεκτρονικής αναγνώρισης εντός των Σέτλαντ θα επιβάρυνε ιδιαιτέρως τους παραγωγούς και δεν θα προσέφερε πρόσθετα πλεονεκτήματα για τον έλεγχο ασθενειών εντός του Ηνωμένου Βασιλείου ή της Ευρώπης. Η μόνη συνέπεια που θα έχει η εφαρμογή της ηλεκτρονικής αναγνώρισης θα είναι ότι οι λίγοι κτηνοτρόφοι που έχουν απομείνει στα Σέτλαντ θα αναγκαστούν να θέσουν τέρμα στην επαγγελματική τους δραστηριότητα, δεδομένου ότι πολλοί από αυτούς διατηρούν τα κοπάδια τους στα πλέον απομακρυσμένα μέρη και επομένως θα επιβαρύνονταν με το υψηλότερο κόστος προσαρμογής.

Λαμβάνοντας υπόψη τις ανωτέρω διευθετήσεις περί υγείας των ζώων που καθιστούν δυνατό τον εντοπισμό της προέλευσης και τον έλεγχο των ασθενειών, καθώς και τη γεωγραφική απομόνωση των Σέτλαντ, προτίθεται η Επιτροπή να συμφωνήσει σε παρέκκλιση από τον κανονισμό σχετικά με την ηλεκτρονική αναγνώριση για τα Σέτλαντ;

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 21/2004⁽¹⁾θέσπισε την αρχή της σταδιακής ανιχνευσιμότητας όλων ανεξαιρέτως των αιγοπροβάτων. Εντούτοις, η Επιτροπή έχει ήδη εφαρμόσει διάφορα μέτρα μέσω της διαδικασίας επιτροπολογίας, προκειμένου να διευκολύνει περαιτέρω την ομαλή υλοποίηση των απαιτήσεων ηλεκτρονικής αναγνώρισης που θα ισχύει στα ζώα τα οποία θα γεννιούνται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2009.

Συγκεκριμένα, τα μέτρα που ενέκρινε η Επιτροπή τον Αύγουστο του 2009 θα μειώσουν δραστικά τις δαπάνες ιδίως για κτηνοτρόφους με μικρά κοπάδια. Πλέον είναι δυνατή η ανάγνωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των ζώων στα σημαντικά σημεία ελέγχου (π.χ. αγορά, σφαγείο ή κέντρο συγκέντρωσης) και όχι στο αγρόκτημα προέλευσης. Αυτή η πρόσφατη τροποποίηση επιδοκιμάστηκε ιδιαιτέρως από τον κτηνοτροφικό κλάδο του Ηνωμένου Βασιλείου.

Πάντως, οι ισχύοντες κανόνες δεν επιτρέπουν στην Επιτροπή να χορηγήσει παρεκκλίσεις από τις βασικές διατάξεις του κανονισμού, όπως αυτές που ζητά ο αξιότιμος βουλευτής.

Ο χρόνος προσαρμογής και εν συνεχεία ένταξης των μεταναστών σε μία κοινωνία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εκμάθηση της γλώσσας της χώρας στην οποία διαμένουν. Η γνώση της γλώσσας είναι αναγκαίο εργαλείο για την επαγγελματική και κοινωνική ένταξη των μεταναστών, συμβάλλει στη μείωση της περιθωριοποίησης και της αποξένωσης και μπορεί να αποβεί προς όφελος τόσο των μεταναστών όσο και των χωρών υποδοχής.

Διαθέτουν τα κράτη μέλη της ΕΕ επαρκή προγράμματα εκμάθησης της γλώσσας του κράτους που φιλοξενεί τους μετανάστες; Και αν ναι, ποια από αυτά χρηματοδοτούνται από την ΕΕ; Τι στοιχεία διαθέτει η Επιτροπή για την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων από την Ελλάδα;

Διαθέτει ποσοτικά στοιχεία για προγράμματα τέτοιου είδους, όπως o αριθμός των επωφελούμενων μεταναστών και η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αυτών;

Θεωρεί ότι πρέπει να ενταθούν τέτοιου είδους προσπάθειες; Kαι αν ναι, με ποιον τρόπο;

Σύμφωνα με το άρθρο 165 της Συνθήκης ΛΕΕ, τα κράτη μέλη έχουν πλήρη αρμοδιότητα για το περιεχόμενο της διδασκαλίας και την οργάνωση των εκπαιδευτικών τους συστημάτων καθώς και για την πολιτιστική και γλωσσική τους πολυμορφία. Τα εθνικά προγράμματα για τους μετανάστες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών. Συνεπώς, τα σχετικά στοιχεία πρέπει να ζητηθούν από τις αρμόδιες εθνικές αρχές⁽¹⁾.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το δίκτυο Eurydice, γλωσσική στήριξη για τα παιδιά των μεταναστών παρέχουν τα εκπαιδευτικά συστήματα όλων των κρατών μελών⁽²⁾. Επιπλέον, τα δύο τρίτα των εθνικών εκθέσεων για το έτος 2009 σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010»⁽³⁾αναφέρουν συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση των γλωσσικών δεξιοτήτων των παιδιών και των νέων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, ενώ δώδεκα εθνικές εκθέσεις κάνουν αναφορά στην πραγματοποίηση υποχρεωτικών μαθημάτων γλώσσας για ενήλικες μετανάστες.

Στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να συμβάλει στην ανάπτυξη ποιοτικής εκπαίδευσης μέσω της ενθάρρυνσης της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και, εν ανάγκη, μέσω της στήριξης και της συμπλήρωσης των δράσεών τους. Η προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας συνιστά γενικό στόχο του προγράμματος για τη διά βίου μάθηση 2007-2013 (LLP). Ωστόσο, παρότι το LLP είναι πρακτικά ανοικτό σε όλα τα άτομα και τους φορείς που συμμετέχουν στην εκπαίδευση ή την κατάρτιση, ο καθορισμός των όρων συμμετοχής στις δράσεις και στα έργα του εν λόγω προγράμματος των μεταναστών που διαμένουν στις συμμετέχουσες στο LLP χώρες εμπίπτει στην αρμοδιότητα κάθε συμμετέχουσας χώρας στο LLP. Επί του παρόντος, οι ακόλουθες προσανατολισμένες στην εκμάθηση γλωσσών δραστηριότητες μπορούν να στηριχθούν από το LLP, είτε ως μία από τις διάφορες συνιστώσες κάποιου σχεδίου είτε ως το βασικό του θέμα: συνεργασίες μεταξύ σχολείων και περιφερειών (υποπρόγραμμα Comenius) ή μεταξύ φορέων εκπαίδευσης ενηλίκων (υποπρόγραμμα Grundtvig), περίοδοι άσκησης για μελλοντικούς εκπαιδευτικούς και κατάρτιση εκπαιδευτικών εντός των εκπαιδευτικών φορέων (Comenius), γλωσσική προετοιμασία για κινητικότητα στην Ευρώπη (Erasmus και Leonardo), πρακτική άσκηση φοιτητών (Erasmus), εργαστήρια εκμάθησης γλώσσας για ενήλικες (Grundtvig), πολυμερή σχέδια, δίκτυα και διασκέψεις (Comenius, Erasmus, Leonardo, Grundtvig, Key Activity Languages).

Η Επιτροπή έχει στηρίξει και στο παρελθόν την εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής από ενήλικους μετανάστες μέσω άλλων οδών π.χ. του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ). Στην ελληνική εθνική έκθεση του 2009 για την εφαρμογή του προγράμματος «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» γίνεται αναφορά στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης σε εργαζόμενους μετανάστες», που υλοποιείται από το Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (ΙΔΕΚΕ), μέσω του οποίου διδάχθηκαν την ελληνική γλώσσα 15 873 άτομα κατά την περίοδο 2004-2008. Αντίστοιχα, η έκθεση εφαρμογής του 2009 που αφορούσε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για την ανάπτυξη και την απασχόληση κάνει αναφορά σε υπό εξέλιξη πρόγραμμα για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε πιστοποιημένα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, το οποίο απευθύνεται σε 8 400 ανέργους μετανάστες και παλιννοστούντες.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι πρέπει να εντατικοποιηθούν σε εθνικό επίπεδο οι προσπάθειες διδασκαλίας των γλωσσών των χωρών υποδοχής στους μετανάστες. Στην πρόσφατη Πράσινη Βίβλο της με θέμα «Μετανάστευση και κινητικότητα: προκλήσεις και ευκαιρίες για τα εκπαιδευτικά συστήματα της ΕΕ»⁽⁴⁾, η Επιτροπή τονίζει τη σημασία της εκμάθησης της γλώσσας για την ενσωμάτωση και την κοινωνική ένταξη. Στα συμπεράσματά του για την εκπαίδευση των παιδιών μεταναστών⁽⁵⁾, το Συμβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν κατάλληλες πολιτικές για τη διδασκαλία της γλώσσας της χώρας υποδοχής και να εξετάσουν τις δυνατότητες που υπάρχουν για τους μαθητές που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών να διατηρήσουν και να αναπτύξουν τη μητρική τους γλώσσα.

Η καταπολέμηση των διακρίσεων αποτελεί βασικό καθήκον της ΕΕ. Οι διακρίσεις εις βάρος ορισμένων ομάδων του πληθυσμού είναι δυνατό να προκαλούν μετακινήσεις προσφύγων εντός της ΕΕ. Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η πόλη της Γάνδης. Τα τελευταία 3 χρόνια η Γάνδη έχει βιώσει μια εισροή προσφύγων, κυρίως Ρόμα, που ανέρχεται σχεδόν στο 2,5% του συνολικού πληθυσμού της.

Αυτό το γεγονός θέτει προβλήματα για το κοινωνικό δίκτυο υποδοχής που μπορεί να προσφέρει η πόλη, όπως περιγράφεται στην επιστολή την οποία έχετε λάβει το Νοέμβριο (2009-2174-01).

Μπορεί η ΕΕ να χορηγήσει οικονομική βοήθεια για την υποδοχή προσφύγων που μετακινούνται από κράτος μέλος σε κράτος μέλος; Σε ποιες περαιτέρω ενέργειες θα προβεί η Επιτροπή για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση των διακρίσεων εις βάρος των Ρόμα μέσω των πολυάριθμων νομοθετικών, πολιτικών και οικονομικών μέσων που διαθέτει.

Πρώτον, η οδηγία 2000/43/ΕΚ⁽¹⁾απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής στον τομέα της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής προστασίας (συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης) και της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες. Η Επιτροπή μεριμνά για την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας στα κράτη μέλη.

Δεύτερον, η Επιτροπή προωθεί τον πολιτικό συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της κοινωνικής προστασίας και της κοινωνικής ένταξης μέσω της λεγόμενης «κοινωνικής ανοικτής μεθόδου συντονισμού». Η κοινωνική ΑΜΣ βασίζεται σε κοινούς στόχους σε κοινοτικό επίπεδο, ενώ προβλέπει διάφορους δείκτες για τη μέτρηση της προόδου. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολογούν τακτικά τη σημειωθείσα πρόοδο και υποβάλλουν κοινές εκθέσεις για την κοινωνική προστασία και την κοινωνική ένταξη. Το σχέδιο της κοινής έκθεσης του 2010 για την κοινωνική προστασία και την κοινωνική ένταξη της Επιτροπής αναμένεται να εγκριθεί σύντομα με σκοπό την υποβολή του, τον Μάρτιο του 2010, στο Συμβούλιο Υπουργών υπό την αιγίδα της ισπανικής Προεδρίας του Συμβουλίου.

Τρίτον, τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), παρέχουν οικονομική στήριξη για έργα καταπολέμησης του αποκλεισμού των Ρόμα. Κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Επιτροπή υπέβαλε, τον Ιούλιο του 2008, έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της το οποίο παρείχε επισκόπηση των κοινοτικών μέσων και πολιτικών για την ένταξη των Ρόμα⁽²⁾. Η συναφής έκθεση παρακολούθησης θα υποβληθεί πριν από τη δεύτερη διάσκεψη κορυφής για τους Ρόμα που θα πραγματοποιηθεί στην Κόρδοβα στις 8 Απριλίου 2010.

Όσον αφορά τη Φλάνδρα, η Επιτροπή τονίζει ότι τόσο το ΕΚΤ όσο και το ΕΤΠΑ μπορούν να στηρίξουν έργα για την προώθηση της ενσωμάτωσης των Ρόμα. Κατά τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού 2007-2013, η προτεραιότητα 2 του επιχειρησιακού προγράμματος του ΕΚΤ για τη Φλάνδρα εστιάζει στην προαγωγή της κοινωνικής ένταξης μειονεκτουσών ομάδων μέσω ειδικά προσαρμοσμένης σε αυτές συνδρομής. Στα μέτρα συγκαταλέγονται η προσαρμοσμένη καθοδήγηση και κατάρτιση, η αναγνώριση ικανοτήτων και δεξιοτήτων, η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας και η κατάρτιση στον χώρο εργασίας. Μέσω της προτεραιότητας 4 του προγράμματος ΕΤΠΑ στη Φλάνδρα, μπορούν να χρηματοδοτηθούν μικρής κλίμακας αστικά έργα σε επίπεδο γειτονιάς ή συνοικίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή έργων συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΚΤ ή το ΕΤΠΑ εμπίπτει, βάσει της αρχής της επικουρικότητας, στην αρμοδιότητα των κρατών μελών ή των αρμόδιων διαχειριστικών αρχών υπό τους όρους που προβλέπουν τα επιχειρησιακά προγράμματα. Η Επιτροπή καλεί, συνεπώς, τον αξιότιμο βουλευτή να επικοινωνήσει με τις αρμόδιες διαχειριστικές αρχές της Φλάνδρας για περισσότερες πληροφορίες.

Όσον αφορά τους Ρόμα που κατάγονται από χώρες εκτός ΕΕ οι οποίοι εισέρχονται στο Βέλγιο και αιτούνται άσυλο ή τους χορηγείται καθεστώς πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας, το Βέλγιο μπορεί να λάβει κοινοτική συνδρομή μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων (ΕΤΠ)⁽³⁾. Ένας από τους βασικούς στόχους του ΕΤΠ είναι η στήριξη και η ενθάρρυνση των προσπαθειών που καταβάλλουν τα κράτη μέλη «για την υποδοχή προσφύγων και εκτοπισθέντων και για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτής». Οικονομική συνδρομή μπορεί π.χ. να δοθεί σε εθνικά έργα που αποσκοπούν στην ενίσχυση των υποδομών ή των υπηρεσιών στέγασης για αιτούντες άσυλο ή δικαιούχους διεθνούς προστασίας.

Η βουλγαρική κοινωνία ανησυχεί έντονα επειδή ζητείται από τη Βουλγαρία η παραμονή κρατουμένων της αμερικανικής φυλακής του Γκουαντάναμο. Αυτό το αίτημα έχει διατυπωθεί επίσημα από τις ΗΠΑ στη βουλγαρική κυβέρνηση. Η ανησυχία οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει πληροφόρηση σχετικά με ενδεχόμενες συνεννοήσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΚ σχετικά με τα κριτήρια και τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την πραγματοποίηση αυτής της διαδικασίας.

Θεωρούμε ότι μία τέτοια απόφαση εγκυμονεί τον κίνδυνο τρομοκρατικής επιθέσεως κατά της Βουλγαρίας, όπως και καθ’ οιουδήποτε κράτους της ΕΚ, το οποίο υποδέχεται εγκλείστους από το Γκουαντάναμο.

Κατόπιν τούτου θα ήθελα να ερωτήσω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ποιες συγκεκριμένες δεσμεύσεις έχει αναλάβει για την υποδοχή και την παραμονή κρατουμένων από την αμερικανική φυλακή του Γκουαντάναμο σε χώρες της ΕΚ μετά το κλείσιμό της;

Δεν είναι αναγκαίο να εκδώσει η Επιτροπή ανακοίνωση σχετικά με το πώς ακριβώς και υπό ποιες προϋποθέσεις θα πραγματοποιηθεί τούτο, σε περίπτωση που έχουν αναληφθεί τέτοιες δεσμεύσεις;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής, έχει επανειλημμένως ζητήσει το κλείσιμο του κέντρου κράτησης του κόλπου του Γκουαντάναμο. Η ΕΕ έχει διαμορφώσει συγκεκριμένο πλαίσιο για τη στήριξη του κλεισίματος του Γκουαντάναμο, το οποίο αποτελείται από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου «Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις» της 4ης Ιουνίου 2009 και του συνημμένου μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών καθώς και από την κοινή δήλωση, αφενός, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της και, αφετέρου, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ) για το κλείσιμο του κέντρου κράτησης του κόλπου του Γκουαντάναμο και τη μελλοντική συνεργασία με στόχο την καταπολέμηση της τρομοκρατίας της 15ης Ιουνίου 2009.

Αμφότερες οι συμφωνίες αναφέρουν με σαφήνεια ότι η απόφαση για την υποδοχή πρώην κρατουμένων και τον καθορισμό του νομικού τους καθεστώτος εμπίπτει αποκλειστικά στην ευθύνη και στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους υποδοχής ή της συνδεδεμένης χώρας Σένγκεν. Η Επιτροπή δεν έχει αναλάβει καμία δέσμευση για την υποδοχή και την παραμονή σε χώρες της ΕΕ κρατουμένων από την αμερικανική φυλακή του Γκουαντάναμο μετά το κλείσιμό της.

Ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός επιχειρήσεων και βιομηχανικών περιοχών στην Ευρώπη που έχουν πληγεί από την κρίση είχε τη δυνατότητα να επωφεληθεί από τη στήριξη της ΕΕ για την επανεκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού. Ωστόσο, αφού επωφελήθηκαν από τις ενισχύσεις του ΕΚΤ, ορισμένες βιομηχανικές επιχειρήσεις αθέτησαν εν συνεχεία τις υποχρεώσεις που είχαν αναλάβει. Αυτό ισχύει και για το εργοστάσιο της Videocon, στο Anagni, που απασχολεί σήμερα περίπου 1.400 εργαζόμενους, οι οποίοι, αν η ινδική ιδιοκτησία δεν αναλάβει τις ευθύνες της, στις 21 Δεκεμβρίου θα υπαχθούν στο Ταμείο εγγύησης μισθών και εντός του 2010 μπορεί να απολυθούν.

Ποιες πρωτοβουλίες σκοπεύει να αναλάβει άμεσα η Επιτροπή για να αποτρέψει το κλείσιμο του εργοστασίου στο Anagni καθώς και άλλων εργοστασίων υπό μετατροπή, η οποία, αν και ανακοινώθηκε και στηρίχθηκε οικονομικά από την ΕΕ, δεν προσέφερε κανένα απτό αποτέλεσμα για την παραγωγική ανάκαμψη των βιομηχανικών αυτών περιοχών;

Η Επιτροπή γνωρίζει τον αντίκτυπο της άνευ προηγουμένου οικονομικής κρίσης που πλήττει επί του παρόντος τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, όπου εδρεύει το εργοστάσιο (στο AGNANI συγκεκριμένα).

Η Επιτροπή έχει προτείνει πλήθος μέτρων για τον περιορισμό του αντίκτυπου της κρίσης στην κοινωνία και την απασχόληση της ΕΕ. Συγκεκριμένα, μέσω του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας⁽¹⁾, η Επιτροπή έχει προτείνει, μεταξύ άλλων, την τροποποίηση των κανόνων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση⁽²⁾. Επιπλέον, η Επιτροπή έχει προτείνει την τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1083/2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής σχετικά με συγκεκριμένες διατάξεις που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση.

Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι δεν έχει την αρμοδιότητα να προλαμβάνει ή να επηρεάζει τις αποφάσεις αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων, εκτός εάν παραβιάζουν την κοινοτική νομοθεσία. Το κοινοτικό νομικό πλαίσιο διαθέτει αρκετές κοινοτικές οδηγίες οι οποίες προβλέπουν συγκεκριμένες διαδικασίες ενημέρωσης και διαβούλευσης των εκπροσώπων των εργαζομένων και ισχύουν ενδεχομένως σε περιπτώσεις κλεισίματος επιχειρήσεων, συγκεκριμένα την οδηγία αριθ. 98/59/ΕΚ⁽³⁾του Συμβουλίου, την οδηγία 2009/38/ΕΚ⁽⁴⁾και την οδηγία 2002/14/ΕΚ⁽⁵⁾.

Οι πληροφορίες που παρέχει ο αξιότιμος βουλευτής δεν επιτρέπουν στην Επιτροπή να κρίνει εάν στοιχειοθετείται ή όχι παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας στην προκειμένη περίπτωση. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι είναι ευθύνη των αρμόδιων εθνικών αρχών, ιδίως των δικαστηρίων, να διασφαλίζουν την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή των εθνικών νομοθετημάτων με τα οποία έχουν μεταφερθεί οι διατάξεις των εν λόγω οδηγιών στα εσωτερικά δίκαια, βάσει πάντοτε των ιδιαίτερων περιστάσεων κάθε υπόθεσης, και να μεριμνούν για την εκπλήρωση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων των εργοδοτών στο πλαίσιο αυτό.

Όσον αφορά τις ενισχύσεις που έχουν διατεθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, η Επιτροπή θα εξετάσει εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις, προκειμένου να παρέμβει μέσω των αρμόδιων εθνικών ή περιφερειακών αρχών για να λάβει πίσω τα διατεθέντα ποσά.

Τέλος, είναι ασαφές εάν η υπόθεση στην οποία αναφέρεται ο αξιότιμος βουλευτής συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση. Η Επιτροπή ούτε έχει λάβει αίτηση παροχής συνδρομής από το εν λόγω ταμείο για το συγκεκριμένο θέμα, ούτε είχε άτυπες συζητήσεις με τις ιταλικές αρχές σχετικά με το ενδεχόμενο υποβολής συναφούς αίτησης.

Μόνο μετά την υποβολή αίτησης μπορεί η Επιτροπή να εξετάσει την περίπτωση και να προτείνει τη χορήγηση συνδρομής, για την οποία απαιτείται επιπλέον η έγκριση της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής. Σε κάθε περίπτωση, η συνδρομή που παρέχεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση προορίζεται αυστηρά για τη στήριξη των πληγέντων εργαζομένων και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ωφελεί την επιχείρηση ή να επηρεάζει την απόφασή της σχετικά με το κλείσιμο ή όχι του εργοστασίου.

Μπορεί να αναφέρει η Επιτροπή σε ποιες ενέργειες έχει προβεί ανταποκρινόμενη στην πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση του μελισσοκομικού τομέα (P6_TA(2008)0567), που εγκρίθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2008; Μπορεί να σχολιάσει η Επιτροπή την προσφάτως δημοσιευθείσα έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων σχετικά με τη θνησιμότητα των μελισσών (3 Δεκεμβρίου 2009); Έχει η Επιτροπή οποιαδήποτε άμεσα σχέδια για να αναλάβει δράση σύμφωνα με τις συστάσεις της έκθεσης;

Η Επιτροπή γνωρίζει πολύ καλά τα προβλήματα του μελισσοκομικού κλάδου, τα οποία επισημαίνονται στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2008 [B6-0579/2008/P6_TA-PROV(2008)0567].

Η Επιτροπή έχει ήδη αναλάβει διάφορες δράσεις για τη βελτίωση της υγείας των μελισσών, συγκεκριμένα:

έχει προβεί σε αναθεώρηση του κανονισμού για τα κατάλοιπα κτηνιατρικών φαρμάκων στα τρόφιμα. Αυτό θα συμβάλει λογικά στην ενίσχυση της διαθεσιμότητας κτηνιατρικών φαρμάκων για μέλισσες,

έχει υποβάλει νέα πρόταση κανονισμού σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων, όπου, μεταξύ άλλων, έχουν ενισχυθεί ακόμη περισσότερο τα ισχύοντα κριτήρια περί ανεκτών ορίων στην έκθεση σε μέλισσες, τα οποία προβλέπει η οδηγία 91/414. Ο εν λόγω κανονισμός έχει εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο,

για τις άδειες κυκλοφορίας των εντομοκτόνων που έχουν ήδη εγκριθεί, θέσπισε ακόμη αυστηρότερα μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου, τα οποία οφείλουν να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη,

έχει στηρίξει τη διεξαγωγή διαφόρων ερευνητικών προγραμμάτων συνολικού ύψους περίπου 5 εκατ. ευρώ.

Η Επιτροπή έχει διαμορφώσει ακόμη εσωτερική πλατφόρμα συντονισμού, προκειμένου να ενθαρρύνει τις συνεργίες και τη βέλτιστη χρήση των πόρων.

Κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ) δημοσίευσε πρόσφατα μελέτη για τη θνησιμότητα των μελισσών στην ΕΕ και τις αιτίες της. Η μελέτη της ΕΑΑΤ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μείωση του πληθυσμού των μελισσών οφείλεται σε διάφορους παράγοντες όπως τα παθογόνα μικρόβια, η αλλαγή του κλίματος και η χρήση παρασιτοκτόνων και κτηνιατρικών φαρμάκων. Πάντως, ασαφής παραμένει η συνάφεια μεταξύ πολλών εμπλεκόμενων παραγόντων. Το ερευνητικό έργο BEE DOC που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2010 αναμένεται να δώσει περισσότερες πληροφορίες για το θέμα. Η έκθεση της ΕΑΑΤ επισημαίνει ακόμη ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν πολύ διαφορετικά μεταξύ τους συστήματα ελέγχου της θνησιμότητας και των ασθενειών των μελισσών, γεγονός που δεν μας επιτρέπει να κατανοήσουμε πλήρως τα προβλήματα υγείας των μελισσών.

Σχετικά με τα ανωτέρω, η Επιτροπή σκοπεύει, μέσα στους προσεχείς μήνες, να συζητήσει με τους εμπειρογνώμονες, τους ενδιαφερόμενους και τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών το ενδεχόμενο ίδρυσης κοινοτικού εργαστηρίου αναφοράς για τις μέλισσες καθώς και κοινοτικού δικτύου με σκοπό τη βελτίωση του συντονισμού του ελέγχου της υγείας των μελισσών.

Η Επιτροπή επιδιώκει τη βιώσιμη προστασία των μελισσών και των λοιπών εντόμων που μεταφέρουν γύρη μέσω της προαγωγής της συνεκτικότητας των οικοτόπων και της ενσωμάτωσης της πολιτικής της βιοποικιλότητας σε άλλους τομείς πολιτικής. Τα προγράμματα ανάπτυξης της υπαίθρου προβλέπουν διάφορα μέτρα τα οποία ωφελούν, μεταξύ άλλων, τους μελισσοκόμους, όπως συμβουλευτικές υπηρεσίες, κατάρτιση, στήριξη για τον εκσυγχρονισμό των εκμεταλλεύσεων και διάφορους τύπους αγρο-περιβαλλοντικών μέτρων ευνοϊκών για τις μέλισσες.

Όπως προαναφέρθηκε, η Επιτροπή έχει ήδη αναλάβει διάφορες δράσεις και θα συνεχίσει προς την ίδια κατεύθυνση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα υγείας των μελισσών, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα.

Θα ήταν διατεθειμένη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα συγκρότησης προγράμματος καθ’ όλη την ΕΕ για την παροχή βοήθειας σε όσους απασχολούνται στον τομέα της υγείας και υποφέρουν από εξαρτήσεις ή αγχογενείς νόσους;

Το άγχος, οι εξαρτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης οινοπνεύματος, και τα προβλήματα ψυχικής υγείας συγκαταλέγονται πλέον στα βασικότερα προβλήματα που απαντούν στους χώρους εργασίας ανά την ΕΕ. Το άγχος μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικές διαταραχές, όπως η επαγγελματική εξουθένωση και η κατάθλιψη, οι οποίες μπορούν να μειώσουν σημαντικά την ικανότητα εργασίας των ατόμων, συχνά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Το άγχος είναι το δεύτερο πιο συχνά αναφερόμενο πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην ΕΕ, μετά τους πόνους στην πλάτη.

Σε ορισμένα κράτη μέλη, οι ψυχικές διαταραχές αποτελούν πλέον τη βασική αιτία ανικανότητας προς εργασία και πρόωρης συνταξιοδότησης. Τα διαφυγόντα κέρδη λόγω της μείωσης της παραγωγικότητας εξαιτίας των ψυχικών διαταραχών είναι τεράστια. Για το 2007, εκτιμώνται σε περίπου 136 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία, το άγχος, οι εξαρτήσεις και η επαγγελματική εξουθένωση είναι διαδεδομένα και μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Μάλιστα, φαίνεται ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν προβλήματα ψυχικής υγείας σε σύγκριση με τους εργαζόμενους σε άλλους τομείς. Σε αυτό συμβάλλουν ενδεχομένως η έντονη πίεση στους χώρους εργασίας, τα χαμηλά ποσοστά ανατροφοδότησης για την απόδοση και η έλλειψη ψυχολογικής στήριξης.

Ο τομέας της υγείας απασχολεί πάρα πολλούς εργαζόμενους στην ΕΕ. Σε μια κοινωνία που γερνά, αποκτά αυξανόμενη σημασία πλέον η ύπαρξη υγιούς βιώσιμου εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας.

Συνεπώς, η Επιτροπή συμφωνεί με τη σημασία που αποδίδεται στην παροχή στήριξης στους εργαζόμενους στον χώρο της υγείας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις εξαρτήσεις, το άγχος και άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η Επιτροπή δεν έχει, εντούτοις, ούτε την αρμοδιότητα ούτε τους πόρους να συγκροτήσει πρόγραμμα παροχής βοήθειας το οποίο θα αφορά συγκεκριμένα τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας στην ΕΕ.

Η ΕΕ θα μπορούσε πάντως να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στους ακόλουθους τομείς:

- ενίσχυση της ευαισθητοποίησης όσον αφορά τη διαμόρφωση υγιών χώρων εργασίας οι οποίοι συμβάλλουν στη διαμόρφωση καλού εργασιακού κλίματος,

- ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και διάδοση πληροφοριών για προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας,

- διάδοση βέλτιστων πρακτικών και εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών εφαρμογής τους,

- ενθάρρυνση των κοινωνικών εταίρων στον τομέα της υγείας να εκπονούν την υποχρεωτική αξιολόγηση κινδύνων στον χώρο εργασίας την οποία προβλέπει η οδηγία πλαίσιο 89/391/ΕΟΚ⁽¹⁾και να εφαρμόζουν τις κοινωνικές συμφωνίες πλαίσιο που έχουν συναφθεί σε κοινοτικό επίπεδο για το εργασιακό άγχος (το 2004) και τη βία και σεξουαλική παρενόχληση (το 2007).

Ουσιαστικά, πολλές συναφείς δραστηριότητες έχουν ήδη υλοποιηθεί ή υλοποιούνται επί του παρόντος ή έχουν προγραμματιστεί. Σε αυτές προστίθενται οι προαναφερθείσες πρωτοβουλίες κοινωνικής πολιτικής καθώς και οι δραστηριότητες του Οργανισμού του Μπιλμπάο και του Ιδρύματος του Δουβλίνου.

Κατά τη διάρκεια του 2010 η Επιτροπή θα μελετήσει τα συμπεράσματα που διατυπώνονται στην έκθεση η οποία συντάχθηκε μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης με θέμα την Πράσινη Βίβλο για το ευρωπαϊκό υγειονομικό δυναμικό. Η τελευταία αναρτήθηκε στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής για τη δημόσια υγεία τον Δεκέμβριο του 2009. Η Επιτροπή θα εξετάσει τα αποτελέσματα της εν λόγω δημόσιας διαβούλευσης, προκειμένου να εντοπίσει τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει η ΕΕ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας. Στις αρχές του 2011, σκοπεύει να οργανώσει μάλιστα διάσκεψη με θέμα «Ψυχική υγεία στο εργασιακό περιβάλλον» στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συμφώνου για την ψυχική υγεία και ευεξία.

Μέσα από αυτές τις πρωτοβουλίες και τις δραστηριότητες, η ΕΕ στέλνει σημαντικά μηνύματα και παρέχει ουσιαστική στήριξη σε όλους τους σχετικούς με την εργασία φορείς, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και των οργανώσεων εκπροσώπησής τους σε επίπεδο κοινωνικών εταίρων.

Πότε προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι θα εγκριθούν η τροποποίηση του κανονισμού του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ 1542/2007⁽¹⁾ σχετικά με διαδικασίες εκφόρτωσης και ζύγισης για τη ρέγγα, το σκουμπρί και το σαφρίδι, η οποία θα εντάσσει τις ζώνες VIΙI α, β, γ, δ, ε, ΙΧ και Χ στο πλαίσιο αυτού του κανονισμού και από ποια ημερομηνία θα αρχίσει η εφαρμογή του;

Εν όψει του πορίσματος του Διεθνούς Συμβουλίου για την Εξερεύνηση των Θαλασσών, το οποίο σημειώνει υπεραλίευση σκουμπριού εκ μέρους της Ισπανίας στο νότιο απόθεμα, κατά τουλάχιστον το διπλάσιο της σχετικής ποσόστωσης, ποια ελεγκτικά μέτρα και διαδικασίες διερεύνησης προτίθεται η Επιτροπή να ενεργοποιήσει, για να διασφαλίσει ότι δεν θα συνεχιστεί αυτή η πρακτική; Θα καθιερωθεί σύστημα αποκατάστασης;

Η Επιτροπή θα ασχοληθεί κατά προτεραιότητα με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1542/2007 της Επιτροπής σχετικά με διαδικασίες εκφόρτωσης και ζύγισης για τη ρέγγα, το σκουμπρί και το σαφρίδι, μόλις αναλάβει καθήκοντα το νέο Σώμα των Επιτρόπων.

Η Επιτροπή έχει επίσης την ικανοποίηση να ενημερώσει τον αξιότιμο βουλευτή ότι οι καταγγελίες περί υπεραλίευσης αποτελούν ήδη αντικείμενο επαφών υψηλού επιπέδου ανάμεσα στην Επιτροπή και την Ισπανία. Η Επιτροπή έχει εκφράσει ήδη στην Ισπανία τις σοβαρές ανησυχίες της για τις καταγγελίες περί υπεραλίευσης, καλώντας την να επιληφθεί άμεσα του θέματος.

Η Ισπανία ανταποκρίθηκε θετικά στις ανησυχίες της Επιτροπής διακόπτοντας την περυσινή αλιεία σκουμπριού στο νότιο απόθεμα στις 10 Ιουνίου 2009. Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 624/2009 της Επιτροπής της 15ης Ιουλίου 2009 περί της θέσπισης απαγόρευσης της αλιείας σκουμπριού στις ζώνες VIIIγ, IX και Χ, ύδατα ΕΚ της CECAF 34.1.1 από σκάφη που φέρουν σημαία Ισπανίας, η απαγόρευση αποτελεί πλέον τμήμα της κοινοτικής νομοθεσίας. Από τα προσωρινά στοιχεία για τις ποσότητες των αλιευμάτων που γνωστοποίησε η Ισπανία, στην Επιτροπή δεν προκύπτει η ανάγκη εφαρμογής διαδικασίας αποκατάστασης.

Η Επιτροπή διαβεβαιώνει τον αξιότιμο βουλευτή ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά το θέμα, και ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να αποφευχθεί στο μέλλον η υπεραλίευση σκουμπριού στο νότιο απόθεμα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δημοσίευσε στις 18.12.2009 την εξαμηνιαία έκθεσή της σχετικά με την χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ, όπου επισημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει κατά το 2010 να προβλέψουν τη διάθεση 187 δισ. ευρώ από τα αποθέματά τους, και αναφέρει, στο πλαίσιο αυτό, ως έναν από τους δύο κυριότερους λόγους τις απώλειες που οφείλονται στην δυσμενή οικονομική κατάσταση στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, τα σχόλια που δημοσιεύτηκαν στην Wall Street Journal όσον αφορά την έκθεση της ΕΚΤ αναφέρουν ονομαστικά την Unicredit.

Δεν είναι άραγε της άποψης η Επιτροπή ότι οι εμπορικές πρακτικές και οι λογιστικές διαδικασίες του ομίλου Unicredit εξυπηρετούν τη συγκάλυψη των πραγματικών χρηματοπιστωτικών απωλειών, γεγονός το οποίο ενδέχεται, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, να επηρεάσει αρνητικά τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην ΕΕ; Στις πρακτικές αυτές συγκαταλέγεται μεταξύ άλλων και η τεχνητή διατήρηση των αποτελεσμάτων και της ρευστότητας της Unicredit της Ουκρανίας από την τράπεζα Pekao SA, η οποία "εξαγοράζει" αρνητικά χρέη και αυξάνει συνεχώς τις χρηματοδοτήσεις, γεγονός το οποίο δημιουργεί ανησυχίες ως προς την σταθερότητα της χρηματοπιστωτικής αγοράς στην Πολωνία, δεδομένου ότι έως σήμερα η Pekao SA δεν έχει προβλέψει τα απαιτούμενα βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου αποθέματα για τις επενδύσεις της στην Ουκρανία.

Κατά πόσο συμβιβάζεται η χρηματοπιστωτική "αποστράγγιση" της θυγατρικής Pekao SA από την μητρική εταιρεία Unicredit με το δίκαιο της ΕΕ; Δεν συνιστά άραγε παραβίαση των περί ανταγωνισμού κανόνων της ΕΕ το γεγονός ότι ,στο πλαίσιο του αποκαλούμενου "σχεδίου Σοπέν"(Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία), επιβάλλονται στις θυγατρικές τράπεζες δυσμενείς συμβάσεις με την - στηριζόμενη από την Unicredit - Pirelli Real Estate SpA, σε μια κατάσταση πασιφανούς σύγκρουσης συμφερόντων για τον Πρόεδρο της Unicredit, Alessandro Profumo, ο οποίος, τη στιγμή της υπογραφής των συμβάσεων, ήταν μέλος του Συμβουλίου Διευθυντών μιας εταιρείας του ομίλου Pirelli;

Ένας από τους βασικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η διαμόρφωση κοινού νομικού πλαισίου για τον χρηματοπιστωτικό τομέα της ΕΕ με σκοπό τη βελτίωση της προληπτικής εποπτείας, της διαφάνειας και της υγιούς διακυβέρνησης των συμμετεχόντων στην αγορά. Η διαμόρφωση κοινής νομικής δομής είναι σημαντική για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τον θεμιτό ανταγωνισμό στους κόλπους του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού τομέα.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ έχει εγκρίνει διάφορες νομοθετικές πράξεις, όπως, μεταξύ άλλων, την οδηγία για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32006L0048:EN:NOT"⁽¹⁾), η οποία θεσπίζει κανόνες σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική τους εποπτεία, τον κανονισμό ΔΛΠ (κανονισμός 1606/2002/ΕΚ⁽²⁾), ο οποίος υποχρεώνει τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες να εφαρμόζουν διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (ΔΠΧΠ) για τις συγκεντρωτικές χρηματοοικονομικές εκθέσεις τους, και την οδηγία 2006/43/ΕΚ⁽³⁾, η οποία θεσπίζει τον έλεγχο των χρηματοοικονομικών εκθέσεων από εξουσιοδοτημένους εξωτερικούς ελεγκτές.

Στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Επιτροπή έχει εντείνει σημαντικά τις προσπάθειές της για να ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα μέσω, μεταξύ άλλων, της συμμετοχής της στο Φόρουμ χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και, πιο συγκεκριμένα, μέσω πολλών νέων σημαντικών προτάσεων όπως π.χ. για τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, την τιτλοποίηση, την εποπτεία διασυνοριακών τραπεζικών ομίλων και τη γενική επανεξέταση της δομής εποπτείας της ΕΕ βάσει της έκθεσης De Larosière. Πολλές από τις προτάσεις της Επιτροπής έχουν ήδη εγκριθεί με μία μόνο ανάγνωση χάρη στη στενή και εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Η Επιτροπή αναπτύσσει και άλλες πρωτοβουλίες οι οποίες θα ενισχύσουν την ικανότητα του τραπεζικού τομέα να απορροφά τις οικονομικές κρίσεις. Επί παραδείγματι, η Επιτροπή θα ξεκινήσει σύντομα διαβούλευση για τη βελτίωση της ποιότητας του κανονιστικού κεφαλαίου, τη θέσπιση νέων απαιτήσεων ρευστότητας καθώς και τη συγκέντρωση αντικυκλικών εφεδρειών για τις τράπεζες.

Αν και η Επιτροπή παρακολουθεί στενά την ορθή και έγκαιρη εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας από τα κράτη μέλη, η επιβολή της σχετικής νομοθεσίας και η εποπτεία της συμπεριφοράς μεμονωμένων πιστωτικών ιδρυμάτων στην αγορά εμπίπτουν αποκλειστικά στην ευθύνη των εθνικών αρχών.

Όσον αφορά τις πιθανές επιπτώσεις της επιχειρηματικής πρακτικής του ομίλου Unicredit στη σταθερότητα της χρηματοπιστωτικής αγοράς της Πολωνίας, η Επιτροπή, χωρίς να λαμβάνει θέση επί του θέματος, τονίζει τα εξής:

αν και η τράπεζα Pekao SA ανήκει στον όμιλο UniCredit (θυγατρική), βρίσκεται υπό την εποπτεία της πολωνικής αρχής χρηματοπιστωτικής εποπτείας (KNF). Επιπλέον, ως τράπεζα που έχει λάβει άδεια λειτουργίας από τις πολωνικές αρχές, πρέπει πάντοτε να πληροί μεμονωμένα τις ελάχιστες κοινοτικές απαιτήσεις περί φερεγγυότητας,

όσον αφορά τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα, η Πολωνία έχει συστήσει ειδική επιτροπή για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η οποία αποτελείται από τον υπουργό Οικονομικών, τον διευθυντή της εθνικής τράπεζας της Πολωνίας και τον πρόεδρο της πολωνικής αρχής χρηματοπιστωτικής εποπτείας,

ο όμιλος UniCredit βρίσκεται υπό την εποπτεία των ιταλικών αρχών (Banca d'Italia και Consob),

η UniCredit, ως ιταλική τράπεζα, οφείλει, όπως και όλες οι άλλες εισηγμένες στο χρηματιστήριο ευρωπαϊκές τράπεζες, να συντάσσει τις συγκεντρωτικές χρηματοοικονομικές εκθέσεις της σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (ΔΠΧΠ) που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση με τον κανονισμό 1606/2002/ΕΚ, τα οποία παρέχουν υψηλό επίπεδο διαφάνειας.

Σε επίπεδο εταιρικού δικαίου, επισημαίνεται ότι η κοινοτική νομοθεσία δεν απαγορεύει τις μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των θυγατρικών και των μητρικών εταιρειών, ούτε προβλέπει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τέτοιου είδους συναλλαγές. Συγκεκριμένα, το σχέδιο της λεγόμενης ένατης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο⁽⁴⁾το οποίο θα ρύθμιζε τις σχέσεις στους κόλπους διασυνοριακών επιχειρηματικών ομίλων εγκαταλείφθηκε τελικά στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης για το εταιρικό δίκαιο 2003⁽⁵⁾, καθώς δεν στηρίχθηκε από τα κράτη μέλη και τις επιχειρηματικές κοινότητες, που δεν θεώρησαν ότι υπήρχε ανάγκη διαμόρφωσης ολοκληρωμένου πλαισίου στον συγκεκριμένο τομέα. Πάντως, οι συναλλαγές μεταξύ των μητρικών εταιρειών και των θυγατρικών τους θεωρούνται ως συναλλαγές συνδεδεμένων μερών και υπόκεινται, συνεπώς, σε υποχρεώσεις γνωστοποίησης. Ως εκ τούτου, οι συναλλαγές αυτές πρέπει να γνωστοποιούνται στις οικονομικές καταστάσεις των εταιρειών, σύμφωνα με το διεθνές λογιστικό πρότυπο (ΔΛΠ) 24, σύμφωνα με το οποίο η οικονομική οντότητα γνωστοποιεί τη φύση της σχέσης, όπως επίσης πληροφορίες για τις συναλλαγές και τα ανεξόφλητα υπόλοιπα, που είναι αναγκαίες για την κατανόηση των δυνητικών επιπτώσεων της σχέσης στις οικονομικές καταστάσεις.

Εκτός από τα προαναφερθέντα καθήκοντα γνωστοποίησης, οι κανόνες της λεγόμενης δεύτερης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο⁽⁶⁾, που διέπουν τις διανομές στους μετόχους, ισχύουν για όλες τις ανώνυμες εταιρείες, είτε ανήκουν στον ίδιο όμιλο εταιρειών είτε όχι. Σύμφωνα με το άρθρο 15 της εν λόγω οδηγίας, μεταξύ άλλων, η διανομή δεν πρέπει να οδηγεί σε μείωση του καθαρού ενεργητικού της εταιρείας σε ποσό κατώτερο από εκείνο του καλυφθέντος κεφαλαίου, αυξημένου κατά τα νόμιμα αποθεματικά, προστατεύοντας έτσι τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της εταιρείας.

Όσον αφορά τον ισχυρισμό περί «χρηματοπιστωτικής αποστράγγισης» της πολωνικής θυγατρικής της από την UniCredit, δεν δημιουργήθηκε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, βάσει όσων γνωρίζει η Επιτροπή. Από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι οι διεθνείς τράπεζες μείωσαν πράγματι σε κάποιο βαθμό την έκθεσή τους στον πολωνικό τραπεζικό τομέα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2008 και στις αρχές του 2009, ύστερα όμως την αύξησαν ξανά το δεύτερο τρίμηνο του 2009. Αυτό υποδηλώνει ότι η μείωση της έκθεσης –που επηρέασε ενδεχομένως τη σχέση μεταξύ UniCredit και Pekao– ήταν μάλλον προσωρινή και συνδεόταν άμεσα με τη μείωση των πιστώσεων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις στον συγκεκριμένο τομέα.

Τέλος, όσον αφορά την ανησυχία που διατυπώνει ο αξιότιμος βουλευτής σχετικά με την πιθανότητα η συμπεριφορά της UniCredit να συνιστά παραβίαση των περί ανταγωνισμού κανόνων της ΕΕ, από τις πληροφορίες που παρέχει στην ερώτησή του προκύπτει ότι οι κανόνες περί ανταγωνισμού της ΕΕ, ιδίως οι αντιμονοπωλιακοί κανόνες, δεν είναι τα κατάλληλα μέσα για την αντιμετώπιση των θεμάτων που θίγει η ερώτηση και της τακτικής που ακολουθούν η UniCredit ή τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη της. Τα θέματα που θίγει ο αξιότιμος βουλευτής στην ερώτησή του δεν συνδέονται ούτε με αθέμιτη σύμπραξη ούτε με ενδεχόμενη συμφωνία μεταξύ εταιρειών που βλάπτει τον ανταγωνισμό ούτε, τέλος, με πιθανή κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης.

Η ολλανδική κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου 2010, πρόκειται να εγκαταστήσει στον αερολιμένα του Schiphol σαρωτές σώματος που χρησιμοποιούν την τεχνολογία χιλιοστομετρικών κυμάτων, κυρίως για τις πτήσεις προς τις ΗΠΑ. Οι σαρωτές είναι αναγκαίοι διότι μπορούν να ανιχνεύουν επικίνδυνες ουσίες και υγρά στοιχεία.

Συμφωνεί η Επιτροπή ότι η απόφαση της ολλανδικής κυβέρνησης δικαιολογείται λόγω του ότι η ασφάλεια των επιβατών επικρατεί του απόλυτου δικαιώματος σε ό,τι αφορά την προστασία του ιδιωτικού περιβάλλοντος;

Κάτω από ποιές συνθήκες είναι αποδεκτοί οι σαρωτές σώματος, κατά την άποψη της Επιτροπής; Αρκεί το γεγονός ότι οι εικόνες του σώματος που έχει σαρωθεί δεν μπορούν ούτε να αποθηκευτούν ούτε να διαβιβαστούν;

Ποιες συμπληρωματικές πρωτοβουλίες σχεδιάζει να αναλάβει βραχυπροθέσμως η Επιτροπή για να εγγυηθεί την ασφάλεια των επιβατών, ιδιαίτερα για πτήσεις προς τις ΗΠΑ; Είναι διατεθειμένη η Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική ρύθμιση σχετικά με τους σαρωτές σώματος τις προσεχείς εβδομάδες;

Δεν έχουν εγκριθεί κοινοτικοί κανόνες για τη χρήση σαρωτών σώματος όσον αφορά τον έλεγχο των επιβατών στα αεροδρόμια πριν από την επιβίβασή τους στο αεροπλάνο. Από νομικής πλευράς, τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν σαρωτές σώματος δοκιμαστικά ή στο πλαίσιο αυστηρότερων μέτρων ασφαλείας⁽¹⁾.

Η ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί μέσω πολυεπίπεδης προσέγγισης. Οι σαρωτές σώματος, λόγω της αποτελεσματικότητάς τους, μπορούν να αποτελούν μέρος αυτής της πολυεπίπεδης προσέγγισης, εφόσον πληρούν τις απαιτήσεις περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής, των δεδομένων και της υγείας. Η ασφάλεια των αερομεταφορών εντάσσεται επίσης στο πλαίσιο ευρύτερης προοπτικής, καθώς τα μέτρα ασφαλείας των αεροδρομίων δεν είναι παρά η τελευταία γραμμή άμυνας.

Η Επιτροπή εξετάζει, σε στενή συνεργασία με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το ενδεχόμενο διαμόρφωσης ευρωπαϊκού πλαισίου, ώστε η χρήση σαρωτών σώματος να διασφαλίζει την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των δεδομένων και της υγείας.

Πρέπει να διαμορφωθούν επιχειρησιακά πρότυπα για σαρωτές σώματος τα οποία θα σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα όπως αυτά προβλέπονται στην κοινοτική νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων. Ενδεχόμενη παραβίαση της ιδιωτικής ζωής των επιβατών πρέπει να είναι ανάλογη και ορθώς αιτιολογημένη, γεγονός που προϋποθέτει προσεκτική αξιολόγηση. Επιβάλλεται αυστηρά η λήψη των ελάχιστων δυνατών μέτρων για την αντιμετώπιση των εντοπισθεισών απειλών. Στις προϋποθέσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται οι εξής: περιορισμένες εγκαταστάσεις αποθήκευσης όπου θα απαγορεύεται ρητώς η χρήση ή η ανάκτηση της εικόνας μετά τον έλεγχο του επιβάτη, χαμηλή ανάλυση των τμημάτων του σώματος στα οποία δεν εντοπίζονται ενδεχόμενα ύποπτα αντικείμενα, ή 100% επανέλεγχος εξ αποστάσεως αποκλειστικά και μόνο με προκαθορισμένη αυτοματοποιημένη επαφή με τον ελεγκτή ασφαλείας. Η χρήση σαρωτών σώματος στα αεροδρόμια πρέπει να συνοδεύεται ενδεχομένως από την υποχρέωση χρησιμοποίησης της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας σε επίπεδο προστασίας της ιδιωτικής ζωής, προκειμένου να ελαχιστοποιούνται έτσι οι παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής. Επιπλέον, η ενδεχόμενη χρήση σαρωτών σώματος πρέπει να συνοδεύεται από αναλυτική ενημέρωση των επιβατών. Και, τέλος, οι χρησιμοποιούμενες τεχνολογίες δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των επιβατών. Ως προς αυτό, αξίζει να επισημανθεί ότι υπάρχουν σήμερα διαθέσιμες τέτοιες τεχνολογίες.

Στο προσεχές διάστημα, η Επιτροπή θα συνεχίσει να εξετάζει και να αξιολογεί το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων ασφαλείας καθώς και τη συμβατότητά τους με τα θεμελιώδη δικαιώματα, ενώ θα αξιολογήσει επιπλέον την αποτελεσματικότητα των ήδη ισχυόντων μέτρων και μέσων. Μόνο αφού ολοκληρώσει την αξιολόγησή της, θα προτείνει ενδεχομένως κοινοτικά μέτρα για τη χρήση σαρωτών σώματος.

Συνεπώς, δεν προβλέπεται να υποβάλει η Επιτροπή νομοθετική ρύθμιση για τους σαρωτές σώματος μέσα στις προσεχείς εβδομάδες.

Η Στρατηγική της Βαλτικής ήταν μία από τις βασικές προτεραιότητες της σουηδικής Προεδρίας της ΕΕ.

Πώς προτίθεται η Επιτροπή να συνεχίσει την εφαρμογή της Στρατηγικής στο πλαίσιο της νέας τριάδας Προεδριών (Ισπανίας, Βέλγιο, Ουγγαρία) κατά τους προσεχείς 18 μήνες;

Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η Επιτροπή στο εγγύς μέλλον και πιο μακροπρόθεσμα για να εγκαθιδρύσει ισχυρότερη βάση με σκοπό την εφαρμογή της Στρατηγικής της Βαλτικής;

Η Επιτροπή σκοπεύει να συνεχίσει να εφαρμόζει με επιτυχία την κοινοτική στρατηγική για τη Βαλτική, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη.

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης –Συμβούλιο «Γενικές Υποθέσεις»– εξακολουθεί να έχει την ευθύνη για τον γενικό πολιτικό προσανατολισμό της στρατηγικής. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί να διατυπώνει συστάσεις βασιζόμενο στις εκθέσεις της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη και τους λοιπούς ενδιαφερόμενους. Άλλα όργανα του Συμβουλίου μπορούν ενδεχομένως να εξετάζουν ειδικότερα ζητήματα στο πλαίσιο της στρατηγικής, ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ενημερώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την πραγματοποιούμενη πρόοδο.

Υπεύθυνη για την προετοιμασία και την εξυπηρέτηση των συζητήσεων στους κόλπους του Συμβουλίου «Γενικές Υποθέσεις» θα είναι η Επιτροπή στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων παρακολούθησης, συντονισμού και υποβολής εκθέσεων που έχει όσον αφορά τη στρατηγική. Για να λαμβάνει η Επιτροπή όλες ανεξαιρέτως τις πληροφορίες για την πρόοδο και την εξέλιξη της στρατηγικής, πρέπει να εφαρμοστούν συγκεκριμένες δομές και διαδικασίες με τη συμμετοχή των κρατών μελών και άλλων ενδιαφερομένων.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή θα συγκαλέσει υψηλού επιπέδου ομάδα εργασίας στην οποία θα συμμετέχουν ανώτεροι υπάλληλοι από όλα τα κράτη μέλη με αντικείμενο τη διαβούλευση για την πρόοδο της στρατηγικής. Η εν λόγω ομάδα θα μπορεί, αναλόγως των αναγκών της, να καλεί εμπειρογνώμονες προερχόμενους είτε από σημαντικούς ενδιαφερόμενους φορείς, όπως μη κυβερνητικές οργανώσεις, είτε από υπουργεία. Η ομάδα θα παρέχει καθοδήγηση στην Επιτροπή όσον αφορά το περιεχόμενο της τακτικής έκθεσης που θα συντάσσεται για τη στρατηγική και όσον αφορά τις συστάσεις για πιθανές αναγκαίες τροποποιήσεις της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης της.

Αρμόδιοι για την υλοποίηση της στρατηγικής στο πεδίο θα είναι 15 συντονιστές τομέων προτεραιότητας και 80 επιφανείς υπεύθυνοι του σχεδίου. Οι συντονιστές τομέων προτεραιότητας θα προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα υπουργεία των κρατών μελών, ενώ οι επιφανείς υπεύθυνοι του έργου μπορεί να προέρχονται από περιφέρειες, πανεπιστήμια, διεθνείς φορείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ). Καθήκον τους θα είναι η πρακτική υλοποίηση της στρατηγικής. Η Επιτροπή σκοπεύει να συνδράμει τους εν λόγω παράγοντες στην άσκηση των καθηκόντων τους.

Μέσα στο 2010, η Επιτροπή θα οργανώσει ετήσιο φόρουμ, προκειμένου να διατηρήσει την υψηλή προβολή της στρατηγικής και να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην υλοποίησή της. Στο φόρουμ θα συμμετέχουν η Επιτροπή και άλλα κοινοτικά θεσμικά όργανα, τα κράτη μέλη, περιφερειακές και τοπικές αρχές, καθώς και διακυβερνητικοί και μη κυβερνητικοί φορείς, ενώ θα είναι ανοικτό και στο ευρύ κοινό. Το πρώτο αυτό φόρουμ θα δώσει την ευκαιρία στην Επιτροπή να ελέγξει εάν οι δομές που έχουν διαμορφωθεί λειτουργούν αποτελεσματικά, ή εάν απαιτούνται αλλαγές.

Τραγικό θάνατο βρήκαν εννέα ναυτεργάτες, ανήμερα των Χριστουγέννων, από πυρκαγιά που ξέσπασε στο 26 χρονο υπό ελληνική σημαία πλοίο Aegean Wind. Το νέο αυτό ναυτικό «ατύχημα» προστίθεται στα άλλα πολύνεκρα όπως του «Ε/Γ-Ο/Γ Express Samina», τα «Φ/Γ Δύστος» του «Φ/Γ Iron Antonis» του “Errica”, του “Prestige” κ.α.. Τα κράτη μέλη και η ΕΕ προσαρμόζουν την ναυτιλιακή τους πολιτική στις απαιτήσεις της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των εφοπλιστών, και αγνοώντας τα δίκαια αιτήματα των ναυτεργατών επιτρέπουν να ταξιδεύουν υπερήλικα – υποσυντήρητα πλοία, εντατικοποιούν την εργασία των ναυτεργατών, μειώνουν τις οργανικές συνθέσεις και επιβάλλουν εξοντωτικά ωράρια 16-18 ωρών την ημέρα με ολέθριες συνέπειες για την ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα.

Γνωρίζει η Επιτροπή αν το Aegean Wind πληρούσε τους στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας που θα απέτρεπαν την απώλεια ζωής των ναυτεργατών; αν το πλοίο ήταν εξοπλισμένο με τα απαραίτητα συστήματα πυροπροστασίας, πυρασφάλειας και κατάσβεσης και αν αυτά λειτουργούσαν κανονικά; Υπάρχει ενημέρωση και εκτίμηση για τα αίτια του θανάτου των ναυτεργατών από την ΕMSΑ;

Στις 25 Δεκεμβρίου 2009, εκδηλώθηκε φωτιά στο πλοίο γενικού φορτίου Aegean Wind, ενώ έπλεε στην Καραϊβική Θάλασσα στα ανοικτά των ακτών της Βενεζουέλας, με αποτέλεσμα τον θάνατο εννέα μελών του 24μελούς πληρώματος και τον τραυματισμό άλλων πέντε. Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για τις ζωές που χάθηκαν και τους τραυματισμένους ναυτικούς, ενώ συγχαίρει τις αρχές της Βενεζουέλας για τη βοήθεια που παρείχαν στους τελευταίους.

Δεδομένου ότι το ατύχημα διερευνάται επί του παρόντος από τις ελληνικές αρχές, η Επιτροπή δεν δύναται να κάνει δηλώσεις για τα αίτια του ατυχήματος. Πάντως, όλα τα πιστοποιητικά κλάσης είχαν εκδοθεί στον τελευταίο ειδικό έλεγχο το 2007 και ισχύουν μέχρι το 2012, μετά την πρόσφατη ανανέωσή τους τον Ιούνιο του 2009. Ομοίως, οι τελευταίοι έλεγχοι στο πλοίο για τα υποχρεωτικά πιστοποιητικά πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 2009, επιβεβαιώνοντας την εγκυρότητα όλων των υποχρεωτικών πιστοποιητικών που απαιτούνται δυνάμει των συμβάσεων SOLAS (Σύμβαση για την ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα) και MARPOL (Σύμβαση για τη ρύπανση της θάλασσας). Τέλος, για το πλοίο είχε εκδοθεί νέο πιστοποιητικό ασφαλούς διαχείρισης τον Μάρτιο του 2008 με πενταετή ισχύ. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι τα κράτη λιμένα εκπονούσαν τακτικά επιθεωρήσεις στο πλοίο, και ότι δεν είχε ποτέ απαγορευθεί ο απόπλους του τα τελευταία 10 χρόνια. Μάλιστα, κατά την τελευταία επιθεώρηση του πλοίου στις 14 Οκτωβρίου 2009 στο Τέξας από την ακτοφυλακή των ΗΠΑ δεν ανέκυψε κάποιο πρόβλημα.

Επί του παρόντος, τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα, δυνάμει της διεθνούς νομοθεσίας, να πραγματοποιούν έρευνες για τα ατυχήματα, προκειμένου να εντοπίζονται οι αιτίες και να συγκεντρώνονται τα πιθανά διδάγματα. Το ατύχημα στο οποίο αναφέρεται ο αξιότιμος βουλευτής πρέπει να θεωρηθεί ως πολύ σοβαρό υπό την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας 2009/18/ΕΚ⁽¹⁾για τον καθορισμό των θεμελιωδών αρχών που διέπουν τη διερεύνηση των ατυχημάτων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, η οποία αποτελεί μέρος της τρίτης δέσμης μέτρων για την ασφάλεια στη θάλασσα. Για τα ατυχήματα αυτά, η οδηγία υποχρεώνει τα κράτη μέλη να μεριμνούν για τη διερεύνηση των θεμάτων ασφαλείας από ανεξάρτητο φορέα, ώστε να προσδιορίζονται οι αιτίες τους και να λαμβάνονται μέτρα για την πρόληψη παρόμοιων ατυχημάτων στο μέλλον. Το κράτος μέλος οφείλει να δημοσιεύσει τη σχετική έκθεση εντός ενός έτους. Η προθεσμία μεταφοράς της οδηγίας στα εθνικά δίκαια λήγει στις 17 Ιουνίου 2011. Παρότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας (EMSA) δεν εμπλέκεται στη διερεύνηση των ναυτικών ατυχημάτων, συλλέγει πληροφορίες για τα ατυχήματα αυτά από τα κράτη μέλη και πηγές της αγοράς. Μετά τη μεταφορά της οδηγίας 2009/18/ΕΚ στα εθνικά δίκαια, τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να γνωστοποιούν όλα τα ναυτικά ατυχήματα και συμβάντα μέσω της ευρωπαϊκής πλατφόρμας πληροφοριών ναυτικών ατυχημάτων (EMCIP), την οποία διαχειρίζεται ο EMSA.

Όσον αφορά το ωράριο εργασίας στα πλοία, η Επιτροπή επιθυμεί να επισημάνει ότι η οδηγία 1999/63/ΕΚ⁽²⁾σχετικά με τη συμφωνία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας των ναυτικών θεσπίζει ανώτατο ωράριο εργασίας (14 ώρες μέσα σε περίοδο 24 ωρών και 72 ώρες μέσα σε περίοδο επτά ημερών) και ελάχιστο σύνολο ωρών ανάπαυσης (δέκα ώρες μέσα σε περίοδο 24 ωρών και 77 ώρες μέσα σε περίοδο επτά ημερών).

Δυο μέρες μετά τα συγχαρητήρια της ΕΕ στην Κυβέρνηση της Τουρκίας για την πορεία «εκδημοκρατισμού» της χώρας και την πρόοδο στην επίλυση των προβλημάτων με την κουρδική κοινότητα, το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε να θέσει εκτός νόμου το Κόμμα Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTP). Επιπλέον, το δικαστήριο επέβαλε πενταετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε 37 στελέχη του κόμματος και αφαίρεσε τη βουλευτική ιδιότητα του Προέδρου του Κόμματος Αχμέτ Τουρκ και της Αϊσέλ Τουγλούκ. Μάλιστα, σύμφωνα με καταγγελία του δημάρχου του Diyarbakir, μετά από συντονισμένη επιχείρηση των τουρκικών αρχών, 81 μέλη του κόμματος συνελήφθησαν και κρατούνται, ανάμεσα στα οποία 9 δημοκρατικά εκλεγμένοι δήμαρχοι.

Καταδικάζει η Επιτροπή τέτοιου είδους ενέργειες που στοχεύουν να τρομοκρατήσουν και να εμποδίσουν την πολιτική δράση καταπατώντας βάναυσα τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα των Τούρκων πολιτών;

Η Επιτροπή έχει εκφράσει σοβαρές ανησυχίες μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, συγκεκριμένα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη νοτιοανατολική Τουρκία, τη θέση εκτός νόμου του Κόμματος Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTP) και τη σύλληψη μελών του εν λόγω κόμματος, αλλά και κάποιων δημάρχων. Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι εξελίξεις αυτές δεν συμβάλλουν στη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών για την αποτελεσματική υλοποίηση του εκδημοκρατισμού, τον οποίο εξήγγειλε η τουρκική κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2009.

Η νοτιοανατολική Τουρκία έχει ανάγκη από ειρήνη, δημοκρατία και σταθερότητα, ώστε να καταστεί δυνατή η οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής. Ο εκδημοκρατισμός αποσκοπεί στην ενίσχυση των δημοκρατικών προτύπων και των προτύπων διαβίωσης για όλους τους τούρκους πολίτες. Η εξαγγελία του δημιούργησε ελπίδες ότι, μετά από δεκαετίες βίας, το κουρδικό ζήτημα θα μπορέσει να επιλυθεί μέσω του διαλόγου και στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών της Τουρκίας. Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας απαιτεί τη συμμετοχή και τη στήριξη όλων των πολιτικών κομμάτων και όλων των τμημάτων της κοινωνίας.

Ταυτόχρονα, η Επιτροπή καταδικάζει απερίφραστα την τρομοκρατία και καλεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να πράξουν το ίδιο και, επιπλέον, να συνεργαστούν στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών της Τουρκίας για την ενίσχυση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών όλων των τούρκων πολιτών ανεξαρτήτως της εθνοτικής, γλωσσικής, θρησκευτικής ή πολιτιστικής καταγωγής τους.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση, βασιζόμενη στις συναφείς διατάξεις της Ευρωπαϊκής σύμβασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στις συστάσεις της επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο και την πρακτική της Τουρκίας όσον αφορά τη διάλυση πολιτικών κομμάτων. Ως προς το τελευταίο, η Επιτροπή επαναλαμβάνει ότι η νομοθεσία της Τουρκίας για τα πολιτικά κόμματα πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.