Przewodniczący. – Kolejnym punktem porządku obrad jest oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji oraz Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa w sprawie Ukrainy.

Pani baronessa Ashton nie mogła uczestniczyć w dzisiejszym spotkaniu. Pan komisarz Füle przedstawi kwestię w jej imieniu.

  Štefan Füle, komisarz. – Panie przewodniczący! Dziękuję za tę możliwość oraz przepraszam w imieniu Catherine Ashton, która poprosiła mnie, abym przedstawił to, co sama zamierzała państwu powiedzieć.

Cieszę się, że mam możliwość przedstawić oświadczenie na temat obecnej sytuacji na Ukrainie. Chciałbym wygłosić swoje uwagi w świetle trzech zbliżających się ważnych wydarzeń: spotkania ministrów UE-Ukraina, do którego dojdzie 26 października w Luksemburgu; wyborów samorządowych, które odbędą się 31 października oraz 14. szczytu UE-Ukraina, który odbędzie się 22 listopada w Brukseli.

Ostatnio Ukraina korzystała ze swobód politycznych na wysokim poziomie. Uznano, że kolejne wybory były przeprowadzane zgodnie z międzynarodowymi standardami. Na Ukrainie rozwinęło się dynamiczne i różnorodne społeczeństwo obywatelskie oraz środowisko mediów. Następowała ciągła poprawa we wszystkich aspektach poszanowania praw człowieka.

W efekcie takiego obrotu spraw oraz zaangażowania kolejnych rządów na drodze w kierunku bliższych związków z Unią Europejską, nastąpiło znaczące ożywienie w relacjach pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą. Odzwierciedla go najlepiej ambitny i dalekosiężny układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską a Ukrainą, który jest obecnie w fazie negocjacji i którego zadaniem jest osiągnięcie podwójnego celu: stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej z Unią Europejską.

Rząd prezydenta Janukowycza rozpoczął w ostatnich miesiącach wiele ważnych reform gospodarczych, co jest godne pochwały. Obejmują one przyjęcie ustawy o zamówieniach publicznych, która powinna odgrywać ważną rolę w walce z korupcją i zwiększaniu konkurencyjności.

Przyjęcie ustawy o reformie sektora gazowego, która toruje drogę do rychłego przystąpienia Ukrainy do Traktatu o Wspólnocie Energetycznej, jak również porozumienie, które niedawno osiągnęła ona z MFW w sprawie promesy kredytowej, także stanowią decydujące kroki w zabezpieczaniu stabilności makrofinansowej, przejrzystości i ponownego wzrostu. Te reformy idą we właściwym kierunku i muszą zostać utrzymane.

Rządowi Ukrainy udało się również osiągnąć poziom stabilności, który w ostatnich latach był nie do osiągnięcia dla ukraińskich przywódców politycznych. Jest to ważny i konieczny krok w zapewnianiu skutecznych rządów w kraju. Niemniej jednak niepokoją nas ciągłe i rozpowszechnione doniesienia o spadku poszanowania podstawowych wolności i zasad demokracji na Ukrainie. Szczególnie niepokojące są skargi w związku z wolnością mediów, wolnością zgromadzania się i stowarzyszania się.

Poszanowanie tych podstawowych wartości jest kluczowe. Są one najlepszymi gwarantami swobód jednostki. Zapewniają prawdziwą konkurencyjność idei. Stanowią podstawowy składnik prawdziwie otwartych, innowacyjnych i konkurencyjnych społeczeństw.

W dniu 1 października ukraiński Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie, w którym unieważnił zmiany konstytucyjne przeprowadzone po pomarańczowej rewolucji w 2004 roku. Decyzja ta tylko zwiększa potrzebę bardziej kompleksowych reform konstytucyjnych na Ukrainie poprzez proces szeroko zakrojonych reform konstytucyjnych oraz w dużym stopniu wiąże się z kluczową ideą zawartą w rezolucji Parlamentu Europejskiego z 25 lutego tego roku. Celem takiego procesu powinno być stworzenie skutecznego i trwałego systemu konstytucyjnego gwarantującego zachowanie równowagi politycznej, zgodnie ze standardami europejskimi.

Dla Unii Europejskiej i naszych państw członkowskich poszanowanie praw człowieka, zasad demokracji oraz rządów prawa to podstawowe zasady, które nas łączą. Są to zasady, co do których nie ma kompromisu, również w naszych relacjach z kluczowymi partnerami, takimi jak Ukraina. O tempie i intensywności naszego zbliżenia z Ukrainą zadecyduje pełne poszanowanie tych wartości.

  Michael Gahler, w imieniu grupy PPE. – (DE) Panie przewodniczący, panie i panowie! Obywatele Ukrainy raz po raz opowiadali się zdecydowanie za europejską przyszłością swojego kraju. Niepokojące doniesienia z Ukrainy wskazują jednak na rozwój wypadków, który oddala ten kraj od Europy. To dlatego odbywa się niniejsza debata przed wyborami na szczeblu lokalnym. W listopadzie będziemy mogli podyskutować o reformach gospodarczych w związku ze szczytem UE-Ukraina.

Dlatego musimy powiedzieć o zastraszaniu przez służby specjalne oraz ograniczaniu wolności prasy i możliwości nieskrępowanego udziału w wyborach. Pozytywne doniesienia na temat sfery gospodarczej nie mogą kompensować takiego rozwoju wydarzeń. „Dobrobyt gospodarczy poprzez rządy autorytarne” to podejście chińskie, ale nie europejskie. Ci, którzy dzierżą dziś władzę na Ukrainie nie mogą uważać, że uda im się umknąć tylko dlatego, iż opinia publiczna w Europie tego nie zauważy lub ponieważ poprzednie ekipy faktycznie popełniły błędy w zakresie dobrych rządów i walki z korupcją. To rzeczywiście prawda, ale nie było atmosfery śledzenia, nie dochodziło do wizyt funkcjonariuszy tajnych służb, czego doświadczył rektor Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie oraz młodzi ludzie zaangażowani w działalność organizacji pozarządowych i partii opozycyjnych. Odcinanie dostaw energii elektrycznej przedsiębiorstwom, zajmowanie komputerów, okupowanie biur partyjnych z powodu domniemanego ryzyka ataku – pełna gama déjà vu jest widoczna na Ukrainie. To zostało zaplanowane. Na czele służby bezpieczeństwa stoi Wałerij Choroszkowski, który faktycznie kieruje imperium medialnym i obecnie jest również członkiem rady powołującej sędziego najwyższej rangi w tym kraju. To również oddala Ukrainę od Europy. Niewiele zostało z równości szans w rywalizacji politycznej przed wyborami samorządowymi. Opozycja jest częściowo wykluczana z wyborów, podczas gdy spontanicznie tworzy się partie marionetkowe uprawnione do wzięcia udziału w wyborach przez uległe władze lokalne. W Kijowie dochodzi do bezceremonialnego rozwiązywania rad dzielnicowych, a więc tam nie będzie wyborów – partia rządząca wie, że w tej chwili tam nie wygra. Celem pionu władzy jest zdobycie kontroli nad regionami, które wcześniej się z nim nie zgadzały.

Proponujemy nasze europejskie doświadczenia jako alternatywę. Nasze państwa członkowskie podjęły ważne decyzje poprzez demokratyczny konsensus pomiędzy rządem a opozycją, gotową do przejęcia odpowiedzialności – za reformy europejskie, za rządy prawa, za konkurencyjną gospodarkę rynkową, za integrację europejską. Chcemy, aby Ukraina dalej podążała tą drogą wspólnie z nami.

(Mówca zgodził się odpowiedzieć na pytanie zadane zgodnie z regułą niebieskiej kartki na mocy art. 149 ust. 8 Regulaminu)

  Marek Henryk Migalski (ECR). – (PL) – Dziękuję za przyjęcie pytania. To zawsze jest miłe, jeśli można wywołać taką dyskusję. Pan rzeczywiście nakreślił bardzo ciemny obraz tego, co obecnie jest na Ukrainie, łącznie z tym, że nawet porównał Pan to do modelu chińskiego. Czy rzeczywiście uważa Pan, że ta sytuacja jest dzisiaj aż tak ciężka, żebyśmy stawiali tak poważne zarzuty obecnej Ukrainie? Jak w tym kontekście wygląda Rosja, w kontekście porównania między Ukrainą a Rosją, bo byłoby to chyba niesprawiedliwe dla Ukrainy?

  Michael Gahler, w imieniu grupy PPE. – (DE) Panie przewodniczący! Powiedziałem, że zamiar osiągnięcia dobrobytu gospodarczego poprzez autorytarne rządy nie jest drogą, którą my w Europie możemy wybrać. Znamy ją z Chin. Nie przeprowadzałem porównania, powiedziałem tylko, że byłby to zły kierunek, że nie byłaby to droga europejska. Obraz, który nakreśliłem jest moim zdaniem bardzo realistyczny dla tamtejszych obywateli. Jeszcze nie dowiedziono, że domniemane osiągnięcia gospodarcze, których tam dokonano, są skuteczne.

  Adrian Severin, w imieniu grupy S&D. – Panie przewodniczący! Ukraina jest dla nas bardzo ważnym krajem. Jest to kraj, przed którym stoi wiele wyzwań. Chciałbym podziękować panu komisarzowi za doskonały opis sytuacji, jak również świetne przedstawienie naszych oczekiwań.

Nowy rząd został wybrany w wolnych i uczciwych wyborach, uznanych przez nas wszystkich. Dzisiaj jest czas na to, aby pozwolić temu rządowi na wykonanie swojej pracy bez przedwczesnego oceniania jego osiągnięć lub ich braku od pierwszej minuty po objęciu mandatu. Prawdziwym problemem tej debaty jest problem, który tutaj mamy. Zbyt pośpiesznie dzielimy ten kraj na frakcję prozachodnią i prowschodnią. Ponieważ opcja prozachodnia nie jest u władzy, mamy teraz problem z uwierzeniem w zdolność opcji prowschodniej do osiągnięcia wyników i do przyczynienia się do realizacji oczekiwań Europy. To jest prawdziwy problem, przed którym stoimy w dzisiejszej debacie i powinniśmy zrozumieć, że prawdziwymi pro-Europejczykami są ci, którzy są pro-ukraińscy, ci którzy są w stanie wprowadzić rządy prawa, demokrację i modernizację europejską w swoim kraju.

Zakończyłbym po prostu zwracając się do kolegów o to, aby zdecydowali się odroczyć przyjęcie spodziewanej rezolucji, ponieważ Ukraińców czekają wybory oraz negocjacje z nami. Nie powinniśmy przyjmować rezolucji w środku procesu politycznego, zanim poznamy fakty, na podstawie których będziemy mogli wyciągać wnioski.

  Adina-Ioana Vălean, w imieniu grupy ALDE. – Panie przewodniczący! Wygląda na to, że brakuje nam wiedzy na temat tego, jak radzić sobie z naszym wschodnim sąsiadem, Ukrainą.

Jest to równie trudne dla Ukrainy, która raz traktuje Europę jako sojusznika, a innym razem jako problem. To dlatego uważam, że powinniśmy być pragmatyczni, uznać stan faktyczny na miejscu i znaleźć wspólne elementy w naszych planach, aby osiągnąć porozumienie.

Współpraca gospodarcza zawsze była jednym z najpotężniejszych mechanizmów napędowych w kierunku większej integracji i od 1956 roku Europa swój sukces zawdzięcza temu pragmatycznemu podejściu.

A więc musimy nadal skupiać się zarówno na reformach instytucjonalnych, jak i reformach gospodarczych, które mają zostać równolegle przeprowadzone na Ukrainie. Takie dwutorowe podejście jest jedynym możliwym, jeżeli chcemy stworzyć koło sukcesu, które doprowadzi do stabilnej demokracji w tym kraju oraz w sąsiedztwie wschodnim.

Priorytetem powinno być wspieranie zdrowego otoczenia biznesowego oraz osiągnięcie funkcjonującej gospodarki rynkowej na Ukrainie poprzez zachęcanie do reform prawa własności i podatku VAT oraz podejmowania wysiłków celem walki z korupcją na wysokim szczeblu, wśród innych priorytetów.

To dlatego uważam układ o stowarzyszeniu za potężny instrument reform i dlatego powinniśmy kontynuować negocjacje nad ustanowieniem szerokiej i wszechstronnej strefy wolnego handlu oraz przyjęciem Ukrainy do Traktatu o Wspólnocie Energetycznej.

W tym kontekście z zadowoleniem przyjmuję przystąpienie Ukrainy do WTO, które należy uważać za ważny krok w kierunku przyjęcia przez Ukrainę europejskich standardów gospodarczych.

Mam nadzieję, że będziemy w stanie skończyć z ciągłym odraczaniem umowy o wolnym handlu i napędzać koło sukcesu oparte na wzajemnym zaufaniu, z korzyścią dla całego regionu i Europy.

  Rebecca Harms, w imieniu grupy Verts/ALE. – (DE) Panie przewodniczący! Przede wszystkim chciałabym powiedzieć, że podzielam obawy związane z zaostrzeniem sytuacji i niedemokratycznym rozwojem wypadków na Ukrainie. Jest coraz więcej doniesień na temat ograniczania wolności wypowiedzi dziennikarzy, regularnych gróźb wobec zaangażowanych członków organizacji pozarządowych oraz osób działających na rzecz rozwoju demokracji. Rola służb specjalnych również daje prawdziwe powody do obaw. Nie wierzę jednak, że sprzeczki o wolność prasy i rozwój demokracji w ogóle zaczęły się w trakcie ostatnich wyborów. Raczej – i mówiłam o tym często na tym forum – wszyscy czołowi gracze na Ukrainie wielokrotnie nadużywali władzy do celów, wśród których było realizowanie własnych interesów. Te nadużycia rosną i ten fakt musi stanowić dla nas prawdziwy powód do obaw.

Nie przyniesie nam pożytku przyjęcie tej rezolucji bez niepokoju o pewne wydarzenia gospodarcze na Ukrainie. Obserwuję z takim samym niepokojem jak systematycznie rośnie wpływ Rosji na ukraińską gospodarkę, sektor energetyczny, ale również inne sektory. Dlatego radzę zrezygnować z jutrzejszego głosowania, a zamiast niego, po wizycie delegacji w Kijowie – delegacji, która tam jedzie na sobotę i niedzielę za dwa tygodnie – i zanim odbędzie się tutaj spotkanie na szczycie, po dokładnym przygotowaniu w zakresie wszystkich obszarów, uzgodnić jakie faktycznie jest stanowisko Parlamentu Europejskiego w odniesieniu do sytuacji na Ukrainie.

Przeszłam tę drogę od czasów sprzed demokracji do nowych czasów wraz z licznymi przyjaciółmi z Ukrainy. Ukraina zmierzała w bardzo dobrym kierunku. Odnieśliśmy wrażenie, że ostatnie wybory odbyły się zgodnie z demokratycznymi konwencjami. Jeżeli obecnie zamiast do poprawy dojdzie do pogorszenia sytuacji, powinniśmy i tak bardzo dokładnie zastanowić się nad tym, jak możemy interweniować, a jak interweniować nie możemy. Niezależnie od obrotu spraw sugeruję, aby nie podejmować decyzji przed naszą kolejną wizytą na Ukrainie. Nasz głos będzie donioślejszy, jeżeli wywołamy debatę nad kwestiami, o których mówiliśmy w rezolucji podjętej tutaj.

Jak mówię, jestem bardzo zaniepokojona. Dociera do mnie wiele doniesień, że wszystko zmierza w złym kierunku. Ale w naszym interesie wcale nie leży wykluczanie debaty na miejscu i podejmowanie decyzji za wcześnie i zbyt pospiesznie.

  Michał Tomasz Kamiński, w imieniu grupy ECR. – Wielu z nas tutaj obecnych brało aktywny udział w pomarańczowej rewolucji, pomagaliśmy ukraińskim demokratom w trudnych czasach. Ale zawsze podkreślaliśmy, że nasze zaangażowanie na Ukrainie nie ma na celu popierania konkretnej siły politycznej, lecz jest związane z popieraniem tego, by Ukraina była demokratycznym i stała się wolnym krajem. Musimy dzisiaj pamiętać o tym, żeby Parlament Europejski nie był elementem wewnętrznej rozgrywki na Ukrainie, lecz strażnikiem dwóch bardzo ważnych aspektów: aby był strażnikiem i pomocnikiem europejskich aspiracji ukraińskiego narodu, a z drugiej strony strażnikiem demokracji, praw człowieka oraz wszystkich tych wartości na Ukrainie, które uznajemy za europejskie. Twierdzę, że zaproponowana rezolucja jest w tonie, który nie pomoże tym, którzy uważają się z przyjaciół Ukrainy. Dzisiejsza rezolucja będzie tylko popychała Ukrainę w stronę Rosji, w stronę tych, którzy będą mówili: patrzcie, dla nas nie ma miejsca na Zachodzie. Przed nami Zachód zamyka drzwi.

Musimy być dla Ukrainy otwarci, musimy mówić, jakie są europejskie standardy, musimy naciskać, aby były one przestrzegane, a z drugiej strony zdecydowanie musimy bronić tego, aby Ukrainie nie pozwolono powrócić na Wschód. Chciałbym zapytać pana Gahlera, którego bardzo cenię za jego zaangażowanie w sprawy człowieka i jego politykę międzynarodową, dlaczego używa tak ostrych słów wobec Ukrainy. Chciałbym usłyszeć od niego jak ostrych słów na temat Rosji użyła jego partyjna koleżanka, kanclerz Merkel, podczas ostatniego spotkania z panem Putinem.

  Bastiaan Belder, w imieniu grupy EFD. – (NL) Panie przewodniczący! Na początku bieżącego tygodnia Ukraina pojawiła się w nagłówkach holenderskich gazet i – powiem to na tym forum – nie były to niestety zbyt pochlebne nagłówki. Miało to miejsce w poniedziałek. Krótko mówiąc, Ukraina jest Dzikim Zachodem Europy Wschodniej. Uważa się, że inwestorzy zagraniczni obawiają się bezprawia, które panuje w tym kraju, gdzie w zeszłym tygodniu nie mniej niż 3 tysiące budynków i przedsiębiorstw padło ofiarą wywłaszczenia za pomocą oszustw i przemocy. Takie działania podejmowane są przez kombinatorów w zmowie z politykami tego kraju w celu oszukania przedsiębiorców. Równocześnie państwa członkowskie UE są największymi bezpośrednimi inwestorami zagranicznymi na Ukrainie od 1991 roku.

Panie komisarzu, tu zwracam się do komisarza Fülego, czy zdaje pan sobie sprawę z tych największych obaw, które mają europejscy inwestorzy na Ukrainie i jakie konkretne kroki podjęła Komisja, aby chronić prawowite, legalne interesy biznesu europejskiego w gospodarce ukraińskiej? W ten sposób okazuje się zaangażowanie. Nie mamy nic przeciwko Ukrainie. Moja partia gorąco popiera ostateczne członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej, ale oczywiście musimy zachować trzeźwe spojrzenie. Jesteśmy świadkami niepokojącego obrotu wydarzeń, nie tylko w obszarze praw człowieka, ale również w obszarze gospodarki i biznesu.

  Andreas Mölzer (NI). – (DE) Panie przewodniczący! W ciągu kilku miesięcy po wyborach prezydenckich, które odbyły się w lutym tego roku, gdy Wiktor Janukowycz świętował swój powrót, jasno widać, że dochodzi do utraty demokratycznych zdobyczy pomarańczowej rewolucji. Jednakże kiedy nawet rynki finansowe oceniają nowy rząd jako bardziej stabilny i przewidywalny niż rząd, który powstał w efekcie pomarańczowej rewolucji, to jest to prawdopodobnie znak, że demokracji według zachodnich – według naszych europejskich z góry przyjętych założeń – nie można transponować w takim samym kształcie do każdego kraju, co dotyczy również tych z postkomunistycznego kręgu wpływów. Obecna decyzja podjęta przez Trybunał Konstytucyjny faktycznie wzmocniłaby pozycję prezydenta i osłabiła pozycje parlamentu, tego możemy być pewni. Ci, którzy znają region mówią, że de facto system prezydencki już działał zanim wydano pro forma orzeczenie trybunału. Rosnące ograniczenia wolności prasy i wypowiedzi poddały w wątpliwość zapewnienia Wiktora Janukowycza o utrzymywaniu demokratycznych standardów. Jeśli prezydentowi uda się zarówno wzmocnić własną bazę władzy, jak i dokonać odbudowy gospodarczej poprzez przeprowadzenie głównych reform na Ukrainie, która jest oczywiście jednym z najbiedniejszych krajów na kontynencie, zapewne utrzyma się on na stanowisku dłużej i uważam, że jest to coś, co Unia Europejska będzie musiała po prostu przyjąć do wiadomości.

  György Schöpflin (PPE). – Panie przewodniczący! Rozwój sytuacji na Ukrainie doskonale ilustruje stare powiedzenie o tym, że władza demoralizuje, a władza nieograniczona demoralizuje w nieograniczonym stopniu. Elita, która obecnie rządzi, jest u władzy od wyboru prezydenta Janukowycza i wiele z jej działań wskazuje na dążenie do koncentracji władzy.

Jest to tym bardziej uderzające, gdy przypomnimy sobie wyniki wyborów prezydenckich, które dały Janukowyczowi niewielką przewagę i pokazały, że miał silne poparcie tylko na południu i wschodzie kraju. Ale – i to jest znamienna cecha obecnej polityki na Ukrainie – stale trwa dążenie do marginalizacji innych ośrodków władzy. Media, rządy prawa, opozycja, autonomia administracji państwowej, wszystkie na tym ucierpiały. Szczególnie niepokojący jest fakt, że tajne służby zyskały uprawnienia do bardzo głębokiej ingerencji w sprawy kraju.

Wszystko to źle wróży na przyszłość, zwłaszcza jeżeli Ukraińcy faktycznie dążą do przyszłości w Europie, ponieważ system budowany przez Janukowycza wskazuje kierunek przeciwny europejskiemu, a nie zgodny z nim.

Jedyne, co można powiedzieć o zmianach, to to, że przyniosły one pewien poziom stabilności w tym kraju, ale coraz częściej ta stabilność zwiastuje zastój i bezruch. Jednocześnie, co jest prawdą, Janukowycz z pewnością poprawił stosunki z Rosją, ale tym samym zgodził się na taki stopień podporządkowania Moskwie, który jest nowy. Odpowiedź na pytanie, czy ukraińskie społeczeństwo zaakceptuje tę zmianę w dłuższej perspektywie, pozostaje otwarta.

  Marek Siwiec (S&D). - Zadajmy sobie pytanie, co się zdarzyło na Ukrainie: czy miał miejsce zamach stanu, a może nastąpił przewrót wojskowy? Tylko w takich warunkach nocami pisze się projekty rezolucji, rano się je negocjuje. Negocjuje się je w taki sposób, że bezwzględna większość po prostu dominuje sformułowania i dominuje to, co ma w tych rezolucjach być pokazane. Język, którego użyto w projekcie rezolucji PPE to jest język, którym się potępia kacyków afrykańskich i południowoamerykańskie reżimy. I to jest język, który nie odpowiada sytuacji na Ukrainie. Chciałbym, żeby panowie z PPE zdecydowali się, czy Ukrainę opisujemy językiem komisarza Füle, który mówi „tak, ale” – coś jest dobrego, ale wiele rzeczy nam się nie podoba, czy będziemy używać języka negacji – nic nam się nie podoba i wszystko trzeba potępić?!

Pięć lat trwał chaos na Ukrainie. Byliśmy świadkami, pomagaliśmy demokratom, pomagaliśmy wszystkim, którzy chcieli iść do Unii Europejskiej. Mamy pół roku konsolidacji, konsolidacji, która może prowadzić do negatywnych efektów, i po to jesteśmy, aby te negatywne efekty pokazać, ale nie teraz i nie w taki sposób. Rozumiem, że w PPE jest wielki żal, że przegrała Julia Tymoszenko. Powiem Państwu tak: szkoda, może by miała szansę, ale przegrała. Skoro przegrała, to w takim razie respektujmy to, co się dzieje i patrzmy uważnie ukraińskim władzom na ręce, ale nie tak, żeby wylewać dziecko z kąpielą.

  Paweł Robert Kowal (ECR). - Dziękuję bardzo komisarzowi Füle za konstruktywną postawę. Jego postawa naprawdę wiele zmienia w relacjach Unii z Ukrainą. Dziękuję również Rebecce Harms za wyważone stanowisko i jak zwykle mądre słowa na temat Ukrainy. Wszystkie dane Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wskazują, że Ukraina jest jednym z niewielu krajów w strefie post-sowieckiej, w których odbywały się dotychczas normalne wybory. Jest to osiągnięcie Ukrainy, zarówno tej pomarańczowej jak i niebieskiej. Jest to osiągnięcie, którego nie możemy zakwestionować przed kolejnymi wyborami. Byłby to wielki polityczny błąd Unii Europejskiej i Parlamentu, gdybyśmy posłuchali dzisiaj głosu Europejskiej Partii Ludowej i zakwestionowali fakt, że w jednym z niewielu krajów na Wschodzie udaje się przeprowadzać wybory. Pomóżmy Ukrainie przeprowadzić normalne wybory. Nie wystawiajmy oceny, zanim się one odbędą.

Zwracam się do gości z Ukrainy obecnych dzisiaj na tej sali: miejsce Ukrainy jest na tej sali, tutaj i dlatego stosujemy w stosunku do niej te same kryteria, co do państw Unii Europejskiej. O to walczyliście wspólnie, niebiescy i pomarańczowi. Każdy, nawet najdrobniejszy problem związany z prawami człowieka lub prawami wolności prasy będzie tutaj komentowany. Nie dziwcie się - zwracam się do braci Ukraińców - że tak będzie, ponieważ jesteście traktowani jak kraj europejski oraz według europejskich standardów.

Ostatni mój apel dotyczy tego, żebyście wspólnie występowali wobec instytucji europejskich, wobec Parlamentu. Wierzymy, że będziecie w przyszłości razem z nami. Wiemy, że nie zdarzy się to szybko, ale chcemy Wam w tym pomóc. Zgadzam się z Rebecą Harms, że czas na rezolucje przyjdzie po wyborach. I wtedy, przed szczytem Unii Europejskiej, będziemy mogli o tym rzetelnie porozmawiać i wypracować stanowisko, pozwalające nam na przedstawienie wspólnego stanowiska Parlamentu Europejskiego.

  Inese Vaidere (PPE). – (LV) Panie i panowie! Ukraina to kraj o wielkim znaczeniu strategicznym dla Unii Europejskiej. To dlatego nie możemy być obojętni na to, co się dzieje w tym kraju. W dniu 1 października dziesiątki tysięcy Ukraińców wyszły na ulice, aby protestować przeciwko zmianom konstytucyjnym rozpoczętych przez Janukowycza i potwierdzonych przez Trybunał Konstytucyjny, którego skład został zmieniony wkrótce po wyborze prezydenta. Te reformy zostały przeprowadzone bez demokratycznej debaty i bez zgody Komisji Weneckiej. Zmiany osłabiają równowagę sił i zagrażają niezależności wymiaru sprawiedliwości na Ukrainie. Reformy gospodarcze również są zagrożone. Nasi przyjaciele z Ukrainy wyrazili obawy w związku z organizacją nadchodzących wyborów, nadreprezentacją koalicji rządzącej w Państwowej Komisji Wyborczej, restrykcjami nałożonymi na organizacje pozarządowe, oraz ingerencję państwa w działalność partii opozycyjnych. To właśnie dlatego przedmiotowa rezolucja jest dzisiaj potrzebna. Niestety koalicja rządząca odrzuciła wniosek opozycji w parlamencie ukraińskim, aby priorytetem polityki zagranicznej Ukrainy stało się członkostwo w Unii Europejskiej. Musimy jednak nadal podkreślać znaczenie współpracy z Ukrainą i monitorować wdrażanie umów, które zostały zawarte. Unia Europejska musi domagać się walki z korupcją i jednocześnie pomagać w tej walce oraz w zapewnieniu wolności prasy. Sytuacja, w której magnat medialny równocześnie stoi na czele państwowych służb bezpieczeństwa i jest członkiem Wyższej Rady Sądownictwa, która ma prawo powoływać i odwoływać sędziów, nie jest wyznacznikiem demokratycznego państwa. Podsumowując, my również musimy podjąć konkretne kroki umożliwiające nie tylko wprowadzenie bezwizowego reżimu w przyszłości, ale również współpracę gospodarczą, zwłaszcza w sferze gospodarki energetycznej, czekając równocześnie na rozwój demokracji na Ukrainie. To byłby cel następnej rezolucji, którą powinniśmy przygotować po wyborach i która powinna obejmować kwestie energetyczne, gospodarcze i inne mające znaczenie dla Ukrainy. Dziękuję.

(Mówczyni zgodziła się odpowiedzieć na pytanie zadane zgodnie z regułą niebieskiej kartki na mocy art. 149 ust. 8 Regulaminu)

  Marek Siwiec (S&D). – Panie przewodniczący! Mam bardzo proste pytanie. Być może jest to kwestia tłumaczenia, ale powiedziała pani, że obecny rząd na Ukrainie odrzucił przyszłe członkostwo w Unii Europejskiej.

O ile wiem z deklaracji prezydenta oraz oficjalnego oświadczenia parlamentu ukraińskiego w sprawie długofalowej polityki, członkostwo w Unii Europejskiej jest jednym z ich najważniejszych priorytetów.

A więc pytanie jest następujące: czy ja źle panią zrozumiałem, czy pani źle zrozumiała prezydenta Ukrainy?

  Inese Vaidere (PPE). – (LV) Tak, chętnie wyjaśnię tę kwestię. Najwidoczniej tłumaczenie było niedokładne. Prezydent Ukrainy ogłosił gotowość do kontynuowania polityki zbliżania się do Unii Europejskiej. Niemniej jednak członkostwo w Unii Europejskiej, zgodnie z decyzją parlamentu Ukrainy, nie ma być najważniejszym priorytetem.

(Mówczyni zgodziła się odpowiedzieć na pytanie zadane zgodnie z regułą niebieskiej kartki na mocy art. 149 ust. 8 Regulaminu)

  Rebecca Harms (Verts/ALE). – (DE) Panie przewodniczący! Chciałabym zadać pytanie pani poseł Vaidere: teraz, gdy przedstawiliśmy czarno na białym wszystkie kwestie dotyczące naszej konsternacji w związku z nadużywaniem władzy i represjami na Ukrainie, jakie mogą być zastrzeżenia co do zabrania tego tekstu do Kijowa za dwa tygodnie w celu przedyskutowania go, a następnie podjęcia decyzji o tym jak postępować dalej? Chciałabym znać odpowiedź na to pytanie, bowiem na podstawie poprzednich doświadczeń naszej delegacji uważam, że to jest najlepszy i najbardziej produktywny sposób osiągnięcia postępów, zwłaszcza jeżeli chcemy wywrzeć presję w demokratyczny sposób.

  Inese Vaidere (PPE). – (LV) Tak, chętnie odpowiem. Osobiście nie wiem dlaczego, pani poseł Harms, niemniej jednak mnie samą niepokoją, nawet po naszym uczestnictwie w szczytach z Ukrainą, te sygnały, które obecnie otrzymujemy od naszych ukraińskich przyjaciół w sprawie składu Państwowej Komisji Wyborczej, wolności mediów i restrykcji wobec organizacji pozarządowych. One wszystkie istnieją i właśnie jeżeli wyrazimy swoje obawy z nimi związane, wybory samorządowe będą mogły, moim zdaniem, odbywać się w o wiele lepszej atmosferze. Nikt nas nie powstrzyma przed udaniem się na Ukrainę w przyszłym tygodniu, nawet z naszą rezolucją. Nikt nas nie powstrzymuje przed przygotowaniem kolejnej rezolucji w sprawie, jak już powiedziałam, kwestii gospodarczych. Zdecydowanie musimy to zrobić, ale co się tyczy obaw o pogarszanie się sytuacji demokratycznej, musimy niestety, to znaczy ja uważam, że my…

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Kristian Vigenin (S&D). – Panie przewodniczący! Powiedziałbym, że jakość dzisiejszej debaty dowodzi, że nie była ona przygotowana. Nie potrzebowaliśmy tej debaty i obecnie nie czas na przyjmowanie rezolucji w sprawie Ukrainy, ani dzisiaj ani jutro.

Muszę państwu przypomnieć, że sześć miesięcy temu kraj był w trakcie swobodnego spadania i na granicy chaosu. Panowała niestabilność polityczna, gospodarcza i finansowa – nawet głęboki kryzys – ale teraz mamy zupełnie inny obraz. Musimy przyznać, że w ciągu kilku miesięcy rządowi Ukrainy udało się przywrócić w kraju normalność;; stabilność polityczną, gospodarczą i finansową.

Istnieją problemy. Nie zaprzeczamy temu. Ale musimy przyznać, że nasz głos zostaje wysłuchany; przedsięwzięto pewne środki naprawcze, na przykład w kwestii prawa wyborczego oraz niektórych procedur wyborczych. W tym sensie nasz głos zostanie tam wysłuchany, jeśli tylko nie będziemy krzyczeć przy każdej okazji, lecz przyjmiemy uczciwe podejście do Ukrainy.

To dlatego uważam, że wyświadczamy niedźwiedzią przysługę naszej komisji parlamentarnej, która udaje się na Ukrainę za 10 dni; wyświadczamy niedźwiedzią przysługę sobie samym, podważając swoją rolę poprzez przyjmowanie takich rezolucji 10 dni przed wyborami. Nigdy wcześniej nie doszło do takiego posunięcia. Jest to wyraźna próba wywarcia nacisku na wynik wyborów. Nie powinniśmy pozwolić ta to, aby nasz parlament był częścią tej gry.

Dlatego proponuję, abyśmy odroczyli przyjęcie rezolucji i poprosili naszych kolegów z komisji współpracy parlamentarnej UE-Ukraina, aby skonsultowali się z kolegami w tamtym kraju, omówili te kwestie…

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Traian Ungureanu (PPE). – Panie przewodniczący! Nowe władze na Ukrainie są nowe tylko z nazwy. Regres w kierunku praktyk autorytarnych ogarnia cały kraj. Ramy prawne nadchodzących wyborów lokalnych zostały zmienione i mogą stanowić zagrożenie dla udziału partii opozycyjnych. Zmieniono konstytucję i de facto doszło do przywrócenia reżimu prezydenckiego. Media i społeczeństwo obywatelskie są pod stałą presją, a ukraińskie służby specjalne wydają się przeżywać na nowo czasy radzieckie.

Już czas, abyśmy jasno wyrazili swoje obawy poprzez rezolucję. Władze ukraińskie powinny otrzymać sygnał, że bliższych związków z UE nie można zagwarantować tylko przyjaznymi deklaracjami. Niedemokratyczny rząd Ukrainy nie może być wiarygodnym partnerem dla UE, zwłaszcza na wrażliwym strategicznie obszarze Morza Czarnego.

  Hannes Swoboda (S&D). – (DE) Panie przewodniczący! Uważam, że wszyscy musimy sprostać swoim obowiązkom. Rząd na Ukrainie musi wprowadzić rządy prawa i wolność mediów i musi to zrobić skutecznie, ale opozycja również musi pokazać, że jest odpowiedzialna i nie wolno jej rozgłaszać fałszywych informacji. Jeśli popatrzymy na to, jak wiele z zarzutów zawartych w projekcie rezolucji zostało natychmiast zdementowanych przez osoby, których one dotyczyły, widzimy jak wiele fałszywych informacji często się tutaj przekazuje. My również musimy pokazać, że jesteśmy odpowiedzialni. Nie możemy pozwolić sobie na wplątywanie się w wewnętrzne spory polityczne. Panie i panowie! Zwracam się tu zwłaszcza do członków Grupy Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańskich Demokratów) – nie ma sensu, abyśmy bronili takiego czy innego ugrupowania na Ukrainie z powodów politycznych. To nie do nas należy.

W przyszłym tygodniu będziemy rozmawiać z ministrem spraw zagranicznych, potem mamy wybory, następnie komisja parlamentarna UE-Ukraina udaje się na Ukrainę i jak zawsze – tu apeluję do pana posła Gahlera i jego poczucia uczciwości – mówimy, czy obrót spraw był dobry czy nie po wyborach, a nie uprzedzamy wyborów mówiąc, że sprawy nie pójdą w dobrym kierunku. To nie do nas należy, i apeluję do pańskiego poczucia uczciwości – czegoś, co ma pan w zwyczaju zawsze demonstrować – i proszę pana o to, aby pozostał pan uczciwy również w tym przypadku.

  Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE). - Ktoś, kto nie przeżył systemu socjalistycznego nie zrozumie w pełni tych narodów, które przeżyły ograniczenia wolności osobistej, ograniczenia wolności prasy i mediów i nie w pełni rozumie, jak trudną drogę zmian muszą przejść te narody. Rozumiem tych, którzy dzisiaj wyrażają swoje obawy i mówią o braku respektowania praw, a także o wielopłaszczyznowych problemach, z jakimi dzisiaj boryka się Ukraina. Ale musimy docenić też małe, ale jakże pozytywne zmiany, jak chociażby ostatnie demokratyczne wybory, których my, przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, byliśmy świadkami.

Proszę, abyśmy wczuli się w sytuację milionów obywateli Ukrainy, setek młodych Ukraińców. Oni liczą na Unię Europejską, liczą na naszą pomoc w budowie demokracji, pomoc w budowie społeczeństwa obywatelskiego. Naprawdę łatwo jest krytykować, a ja jako Polka pamiętam, że nam kiedyś ktoś pomagał.

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Kyriakos Mavronikolas (S&D). – (EL) Panie przewodniczący! Ja również chciałbym dołączyć swój głos do głosów tych, którzy twierdzili, że nie ma powodu do wydawania tak szybkiej rezolucji, zwłaszcza przed wyborami, przed wizytą oraz, co ważniejsze, przez obecnością Parlamentu Europejskiego na Ukrainie. Ten rząd został niedawno wybrany, to prawda, że jest wiele problemów, ale musimy uznać, że został wybrany demokratycznie i pozwolić mu realizować swoje cele. Rezolucja byłaby właściwa dopiero po nadchodzących wyborach na Ukrainie.

  Siiri Oviir (ALDE). – (ET) Miałam pytanie do koleżanki, pani poseł Vaidere, ale chciałabym powiedzieć, co myślę. Nie na miejscu jest fakt jest, że rezolucję w sprawie Ukrainy chcemy przyjąć teraz, a nie jutro i Ukraińcy, którzy z uznaniem patrzą na Parlament Europejski nie zrozumieliby nas. To dlatego, że treść projektu jest, po pierwsze, nie najlepsza jeśli chodzi o ton, nie jest najdokładniejsza oraz zawiera także kilka błędów rzeczowych.

Pani poseł Vaidere wspomniała o tym, że przewodniczący Komisji Weneckiej skrytykował poprawkę do konstytucji. Mam pismo sporządzone przez niego z dzisiejszą datą, w którym oświadcza, że jest zaskoczony, iż ta kwestia pojawia się w naszej rezolucji i stwierdza jasno, że nie zrobił tego ani tutaj, ani tam, ani w żadnym innym miejscu.

  Marek Henryk Migalski (ECR). - W przeciwieństwie do kolegi Vigenina uważam, że dzisiejsza debata jest świetna i przydatna. Rzadko odbywa się na tej sali tak ciekawa debata, za co chciałbym wszystkim podziękować. Również wystąpienie posłanki Łukacijewskiej pokazuje, że nawet PPE jest w tej materii podzielone, co jest dobrą informacją. Warto podziękować socjalistom, panu Swobodzie, panu Severinowi i panu Siwcowi za to, że rozumieją, że przed wyborami nie można podejmować decyzji, które są tak niekorzystne dla naszych ukraińskich przyjaciół. Rację mają również komisarz Füle i Rebecca Harms, wspominając o pewnych niepokojących faktach, które i my dostrzegamy.

  Jaromír Kohlíček (GUE/NGL). – (CS) Proszę się skoncentrować, panie i panowie, i spróbować choć raz pomyśleć. Przez tydzień nie doszło do żadnej zmiany ustaw ani składu Komisji Wyborczej. To interesujące, że kiedy tylko pewne siły polityczne uważają, że ich sojusznicy w kraju poza Unią Europejską nie wygrali, te siły za granicą natychmiast wyrażają swoje obawy co do stanu demokracji w tym kraju. Zgadzam się z tym, co powiedział pan poseł Kamiński i inni. Zdecydowanie potrzebne jest działanie ze strony Parlamentu Europejskiego, które przyczyni się do rozwoju demokracji oraz poprawy warunków wspólnego budowania relacji. Wygląda na to, że rząd ukraiński podejmując wysiłki w celu wsparcia działań stabilizacyjnych nastąpił na odcisk niektórym z tych, którzy upajają się chaosem i bezprawiem. Moi koledzy prawdopodobnie uważają ich za lepszych partnerów niż obecny rząd. Zalecam odroczenie projektu rezolucji i powrót do dyskusji na ten temat po powrocie delegacji z Kijowa.

  Jaroslav Paška (EFD). – (SK) Uważam, że Ukraina jest jednym z najbliższych potencjalnych partnerów Unii Europejskiej.

Ukraińcy są cywilizacyjnie dużo bliżej Europy niż Turcy czy Albańczycy. Ukraińcy sami wybrali zmianę w wolnych wyborach ponieważ demokratyczne siły pomarańczowej rewolucji zepchnęły państwo na skraj biedy, beznadziei i upadku. Janukowycz był długo w opozycji i jego stosunek do obecnej opozycji odzwierciedla sposób, w jaki traktowali go przywódcy pomarańczowej rewolucji. Co więcej, musimy również uznać fakt, że on prawdopodobnie pamięta wcześniejszy okres, kiedy był prześladowany przez pomarańczową ligę, a reakcją Unii Europejskiej był po prostu dobrotliwy uśmiech. Jeśli nie chcemy stracić szansy na przyszłe członkostwo Ukrainy, musimy być cierpliwi i skoncentrować się na współpracy gospodarczej; musimy stworzyć klimat wzajemnego zaufania. Musimy wyjaśnić rządowi, że opozycja ma prawowite miejsce w demokratycznym społeczeństwie oraz wyjaśnić opozycji, że dopóki nie uzyska wystarczającego poparcia społecznego, nie ma prawa ubiegać się o władzę.

  Michael Gahler (PPE). – (DE) Panie przewodniczący! Ponieważ zwrócono się do mnie osobiście, chciałbym odpowiedzieć przez minutę w ramach procedury pytań z sali. Czy mogę?

  Franz Obermayr (NI). – (DE) Panie przewodniczący! Ustanowienie Wspólnoty Energetycznej w 2006 roku dało początek zintegrowanemu europejskiemu rynkowi energii, obejmującemu gaz i elektryczność, a planowane włączenie Ukrainy ma na celu zapewnić dostawy energii dla Europy Wschodniej. To plus, bowiem zdecydowanie pojawiło się kilka poważnych problemów w ostatnich latach, a w szczególności spór o gaz pomiędzy Rosją a Ukrainą miał poważny wpływ na dostawy gazu do państw członkowskich UE. Było oczywiście jasne, że w jego następstwie Rosja zatrzymała dostawy gazu podczas dyskusji na temat ceny i mój ojczysty kraj, Austria, sam doświadczył zmniejszenia dostaw rosyjskiego gazu o 33 %, podczas gdy Francja, Węgry i Włochy również odnotowały rekordowe spadki w wysokości od 20 do 40%. To sprawia, że Komisja – jako koordynator Wspólnoty Energetycznej – powinna przywołać Ukrainę do porządku i przypomnieć jej o jej obowiązkach w zakresie dostaw energii dla Europy. Nie można pozwolić na to, aby dostawy energii dla naszych państw członkowskich stały się narzędziem w wojnie cenowej pomiędzy Rosją a Ukrainą. Dobre dyskusje są nam potrzebne, ale potem powinniśmy również zagrać twardo i zapewnić, przypominam państwu, bezpieczne dostawy energii dla naszych państw członkowskich.

  Mariya Nedelcheva (PPE). – (BG) Parlament Europejski zawsze wspierał Ukrainę na drodze do demokracji w oparciu o zasady rządów prawa i o podzielanie naszych wspólnych wartości integracji europejskiej.

Wybory działają jak barometr w każdej demokracji. Pozwalają nam na ocenę jakości procesu demokratycznego, stabilności instytucji oraz dojrzałości partii politycznych i poglądów społeczeństwa obywatelskiego. Z zadowoleniem przyjmuję decyzję władz Ukrainy o zaproszeniu obserwatorów na wybory, które odbędą się 31 października.

Jestem pewna, że ich misja przyniesie większe zaufanie do procedury wyborczej, a ich obserwacje pomogą potwierdzić przejrzystość i bezstronność działań instytucji ukraińskich. Oprócz wyborów, konstytucja, jako najwyższe prawo na Ukrainie, musi zagwarantować równowagę władz i ich wzajemną kontrolę.

Ukraina może polegać na swoim partnerze europejskim w zakresie konsekwentnego wspierania wysiłków zmierzających do przeprowadzenia reform i osiągnięcia stabilności. Opinia Unii Europejskiej i jej społeczeństwa obywatelskiego stanowi dodatkowy impuls i gwarancję ostatecznego sukcesu.

  Vilija Blinkevičiūtė (S&D). – (LT) W zeszłym tygodniu Wiktor Janukowycz, prezydent Ukrainy, złożył oficjalną wizytę w moim kraju, na Litwie, i potwierdził po raz kolejny, że celem Ukrainy jest członkostwo w Unii Europejskiej. Bez wątpienia zajmie to kilka ładnych lat i wiele jeszcze zostało do zrobienia, liczne reformy konieczne są w różnych obszarach, takich jak zapewnienie przestrzegania praw człowieka, walka z korupcją, przezwyciężenie ubóstwa i wzmocnienie demokracji. Zgadzam się jednak z moimi kolegami, którzy występowali tutaj w Parlamencie Europejskim; nie wolno nam od razu potępiać Ukrainy jako państwa i nie powinniśmy przekreślać jej szans zostania równym partnerem i dlatego powtórzę, że my w Parlamencie Europejskim naprawdę musimy współpracować jako równorzędni partnerzy i pomóc Ukrainie na drodze w kierunku Unii Europejskiej.

  Ivo Vajgl (ALDE). – (SL) Ukraina jest dużym i ważnym partnerem Unii Europejskiej oraz krajem, który niewątpliwie ma europejską przyszłość. Najgorszą przysługą jaką możemy wyświadczyć Ukrainie, krajowi o skomplikowanej strukturze wewnętrznej i trudnej historii, byłoby wypowiadanie się o niej jako o przedmiocie prowadzonego przez nas międzypartyjnego lub ideologicznego handlu wymiennego.

Z tego powodu każdy dokument, który przyjmujemy musi być dobrze przemyślany i wyważony. Wczorajsza opozycja to dzisiejszy rząd, taki scenariusz może się zdarzyć w każdym kraju, który organizuje demokratyczne wybory. Wtedy łatwo zrozumieć, że opozycja jest niezadowolona, ponieważ straciła władzę. Dostanie jednak swoją szansę we właściwym czasie, jeżeli tak zdecydują wyborcy. Uważam, że nie powinniśmy opierać się na argumentach tylko jednej strony i przede wszystkim chciałbym powiedzieć, że jestem pewien…

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Charles Tannock (ECR). – Panie przewodniczący! Ukraina jest naszym ważnym europejskim demokratycznym partnerem stowarzyszonym i ja również mam nadzieję, że pewnego dnia stanie się członkiem Unii Europejskiej. Podobnie jak wielu mówców, mam pewne wątpliwości co do stosowności rezolucji PE tuż przed wyborami samorządowymi i moja grupa, grupa ECR, przedstawiła liczne poprawki, aby rezolucja była bardziej wyważona i mniej w niej było powtórzeń.

Janukowycz został prezydentem w wyniku wygranych wyborów demokratycznych, choć niewielką większością głosów. Faktycznie, są pewne niepokojące tendencje autorytarne w Kijowie, począwszy od prób ponownego wprowadzenia cenzury w systemie „temników” ograniczającej wolność prasy, a skończywszy na wykorzystywaniu służb specjalnych SBU dowodzonych przez oligarchę do celów politycznych. Jednakże Zachód z uwagą obserwuje ten proces. Prezydent Janukowycz jest teraz pod naciskami. Dziedzictwo pomarańczowej rewolucji jest nadal mocne, a społeczeństwo obywatelskie Ukrainy, które w jej wyniku się pojawiło – bardzo aktywne.

Każdy wie, że mam bliskie relacje z czołowymi przedstawicielami opozycji, ale ja również uważam, że powinniśmy unikać nadmiernej ingerencji w wewnętrzne sprawy krajowe i polityczne Ukrainy, co może uderzyć rykoszetem w ten Parlament i powinniśmy dać…

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Lena Kolarska-Bobińska (PPE). - Dokładnie te same argumenty padały przed wyborami prezydenckimi, kiedy zastanawialiśmy się w Parlamencie Europejskim nad rezolucją i naszym stanowiskiem wobec tego, co dzieje się na Ukrainie przed wyborami prezydenckim. Decyzja zapadła, że napiszemy rezolucję po wyborach i tak się też stało. Nawoływaliśmy rząd, opozycję do przestrzegania praw człowieka, do przestrzegania wolności słowa, zrzeszeń.

Minęło kilka miesięcy od przyjęcia tej rezolucji i widzimy już, że różne postanowienia nie są dotrzymywane. Rozumiem więc obawę, że te najważniejsze dla utrzymania demokracji, wzmocnienia jej i zakorzenienia wybory samorządowe mogą przebiegać z pewnym naruszeniem praw. I dlatego też jestem jednym z autorów tej rezolucji.

(Przewodniczący wyłączył mikrofon)

  Štefan Füle, komisarz. – Panie przewodniczący! Dziękuję za umożliwienie mi wypowiedzenia się na temat tej faktycznie bardzo interesującej debaty; moja odpowiedź skoncentruje się na trzech punktach.

Po pierwsze, proszę mi pozwolić odpowiedzieć na konkretne pytanie zadane przez pana posła Beldera dotyczące inwestycji i otoczenia biznesowego. W tym obszarze na Ukrainie należy zrobić więcej. Jest to oczywiste i poruszyłem tę kwestię wiele razy, zarówno w ramach Rady Stowarzyszenia, jak i w ramach różnych spotkań. Ostatnim razem miałem okazję podnieść tę kwestię z premierem Azarowem, dokładnie w zeszłym tygodniu. Jest wiele spraw, takich jak prawo zamówień publicznych oraz możliwość rewizji tego prawa poprzez różne poprawki, o których się obecnie dyskutuje w ukraińskim parlamencie.

W zakresie rządów prawa należy zrobić więcej i oczywiście z wielkim zainteresowaniem obserwowaliśmy w ostatnich dniach sprawę Mittala. Więcej należy zrobić w sprawie dotrzymywania zobowiązań i obietnic złożonych w kwestii podatku VAT, który również przeszkadza naszym przedsiębiorstwom. Poprzez kontakty z władzami Ukrainy oraz regularne kontakty z biznesmenami jesteśmy gotowi do ochrony interesów inwestorów europejskich oraz europejskich biznesmenów.

Druga sprawa, którą pragnę poruszyć dotyczy tego, że proces, w który jesteśmy zaangażowani na Ukrainie nie jest łatwy. Jest to proces, w którym deklaracje na temat europejskiej przyszłości mogą czasami być pomocne, ale nie przyniosą konkretnych wyników. Konkretne wyniki przyniesie budowanie w coraz większym stopniu Unii Europejskiej na Ukrainie.

Oni potrzebują naszej pomocy. Potrzebują nas po to, abyśmy od czasu do czasu sprowadzili ich na ziemię. Tego od nas oczekują.

Wcale nie potrzebujemy pogrążania się w fałszywej debacie na temat tego, co jest ważniejsze: stabilność czy poszanowanie i przywiązanie do wartości, co prowadzi mnie do trzeciej kwestii.

Moje kompetencje do wypowiadania się na temat projektu rezolucji w tej Izbie są ograniczone, ale uważam, że sam fakt, iż taka debata się odbyła już stanowi cenny znak. Uważam, że fakt, iż przedstawiciele tej Izby wkrótce udadzą się na Ukrainę i przekażą większość tych sygnałów, jest sam w sobie bardzo ważnym przesłaniem. Myślę, że kolejny bardzo ważny sygnał dotyczący tego, czego powinniśmy oczekiwać od Ukraińców, jest taki, że wybory samorządowe 31 października potwierdzą demokratyczną postawę ich kraju.

I na tym chciałbym zakończyć, jeśli mogę.

  Przewodniczący. – Pan poseł Gahler ma prawo głosu na mocy art. 151 ust. 1 Regulaminu z powodu uwag osobistych.

Proszę mówić bardzo krótko i odpowiedzieć na uwagi osobiste.

  Michael Gahler (PPE). – (DE) Panie przewodniczący! Chciałem odpowiedzieć w szczegółach na to, co miał do powiedzenia pan poseł Swoboda. Sformułował on tezę, która nie jest całkowicie poprawna. To prawda, że w naszej rezolucji, my w Grupie Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańskich Demokratów) błędnie zacytowaliśmy Komisję Wenecką. Rozmawiałem z panem Markertem, od którego usłyszałem, co faktycznie wtedy powiedział. To dlatego wspólna rezolucja nie zawiera już tego cytatu. Zatem rozumieją państwo, że nie jest to już temat debaty.

Wspomniał pan ogólnie o rządach prawa. Ja jednak chciałbym usłyszeć od państwa, jako Grupy Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim, coś jasnego i konkretnego na temat działań tajnych służb w tym kraju. Kiedy partiom nie pozwala się brać udziału w wyborach jest to coś, co można krytykować nawet przed wyborami, ponieważ w takich okolicznościach wyniki wyborów oczywiście nie spełniają demokratycznych ani europejskich standardów.

  Hannes Swoboda (S&D). – (DE) Panie przewodniczący! To nie ma być dialog. Jednakże, i tu zwracam się do pana posła Gahlera, powinien pan przynajmniej wiedzieć, że bardzo jasno stwierdziłem, i to w oświadczeniu dla prasy, które zostało również wydane w imieniu mojej grupy, że należy monitorować służby specjalne. Również poruszyłem ten temat w moich rozmowach z premierem Azarowem. Nasze stanowisko w tej sprawie jest jasne.

Proszę pana po raz kolejny, aby zastanowił się pan do jutra, czy nie byłoby rozsądniej dla nas przyjąć rezolucję razem, jako szeroka wspólnota, a nie przyjmować ją niewielką większością głosów, do czego dojdzie obecnie.

Proszę się nad tym jeszcze raz zastanowić. To byłoby rozsądne.

  Przewodniczący. – Podsumowując debatę, otrzymałem sześć projektów rezolucji⁽¹⁾ złożonych zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu.

Zamykam debatę.

Głosowanie odbędzie się jutro, w czwartek, 21 października 2010 r., o godz. 12.00.

Oświadczenia pisemne (art. 149 Regulaminu)

  Justas Vincas Paleckis (S&D), na piśmie. – (LT) Ukraina zawsze odgrywała wyjątkową rolę w Partnerstwie Wschodnim UE. Jej rozmiary, lokalizacja oraz zmienne koleje historii czynią z niej ważny pomost pomiędzy Wschodem a Zachodem. Wcale nie dziwi fakt, że obecnie, tak jak kiedyś, Europa z uwagą śledzi wydarzenia polityczne na Ukrainie. Jednakże obecny obraz nie jest jednoznaczny. Musimy uznać, że nowy rząd został wybrany w wolnych i demokratycznych wyborach oraz pomógł Ukrainie wydobyć się z chaosu politycznego i gospodarczego dominującego tam pół roku temu. Z drugiej strony nie możemy nie zauważać tendencji w obszarze wolności mediów, które stanowią powód do obaw. Zgadzam się jednak z kolegami, którzy stwierdzili, że dzisiejsza rezolucja pojawia się nie w porę. Uważam, że musimy ją odroczyć i po wizycie delegacji Parlamentu Europejskiego zaplanowanej na przyszły tydzień, po nadchodzących wyborach do rad lokalnych oraz spotkaniu na szczycie UE-Ukraina, będziemy mogli przedstawić bardziej wyważone i obiektywne stanowisko Parlamentu. Mimo wszystko Ukraina może stanowić dobry przykład dla innych krajów we Wspólnocie Niepodległych Państw, w jaki sposób podążać drogą zbliżenia z UE jednocześnie zachowując dobre relacje z Rosją.

  Indrek Tarand (Verts/ALE), na piśmie. – Doceniam debatę na temat Ukrainy, w której jasno wyraża się stanowiska. Mój wniosek jest taki, że demokracja ukraińska potrzebuje pomocy, ale nie w postaci przedmiotowego dokumentu. Ważniejsze byłoby stworzenie warunków do rozwoju. Jednym z nich jest złagodzenie napięć w regionie. I dlatego, ceterum censeo, trzeba powstrzymać Francuzów przed sprzedażą okrętów wojennych Mistral do Rosji!

(Posiedzenie zostało zawieszone o godz. 17.55 i wznowione o godz. 18.00)

PRZEWODNICZY: DIANA WALLIS
Wiceprzewodnicząca