Der Präsident. − Als nächster Punkt der Tagesordnung folgt die kurze Darstellung des Berichts von Roberta Angelilli über die Prävention von altersbedingten Erkrankungen bei Frauen [2012/2129(INI)] (A7-0340/2012).

  Roberta Angelilli, relatrice. − Signor Presidente, onorevoli colleghi, signor Commissario, la relazione si inserisce nel contesto dell'Anno europeo dedicato all'invecchiamento attivo e alla solidarietà tra le generazioni. In particolare, l'invecchiamento attivo deve diventare una priorità per i 27 Stati membri. Infatti, l'evoluzione demografica pone l'Unione europea di fronte a una serie di sfide, tra cui il progressivo aumento della popolazione over 65: più di 87 milioni di persone, di cui più di 50 milioni sono donne. Il divario di genere in termini di invecchiamento è ancora più evidente per le persone over 80: 3,1% di donne rispetto all'1,6% di uomini sul totale della popolazione.

Tuttavia vale la pena precisare che, nonostante le donne vivano più a lungo degli uomini, sono spesso colpite da malattie croniche e invalidanti, e quindi sono soggette a un peggioramento della qualità della vita. Tra le malattie che colpiscono le donne anziane vi sono quelle cardiovascolari, erroneamente considerate un problema tipicamente maschile, le malattie respiratorie, il cancro, il diabete, le patologie muscolo-scheletriche, le malattie neurovegetative e la depressione.

Molte sono le difficoltà in termini di accesso ai servizi sanitari: la mancanza di orientamenti sulla prevenzione delle patologie più ricorrenti, le difficili modalità di prenotazione di visite specialistiche e analisi diagnostiche, nonché le liste di attesa spesso troppo lunghe, tutti elementi che scoraggiano soprattutto le pazienti anziane che vivono molto spesso in condizioni di solitudine. Il 75,8% delle donne over 65 vivono da sole.

Inoltre, le donne anziane sono maggiormente a rischio povertà. Secondo gli ultimi dati disponibili, precisamente il 24,5% della popolazione femminile dell'Unione a 27 è a rischio povertà. Sul rischio povertà incidono il divario retributivo – in media, come sappiamo, le donne guadagnano quasi il 17% in meno rispetto agli uomini – ma anche le scelte occupazionali che le donne sono costrette a fare per conciliare vita familiare e vita lavorativa. Tutto questo fa sì che le donne accumulino contributi pensionistici inferiori e abbiano quindi pensioni più basse e minori risorse per le terapie e le cure mediche. Obiettivo di questa relazione è incoraggiare una sinergia tra istituzioni pubbliche a livello europeo, nazionale e territoriale per favorire misure atte a consentire un invecchiamento in buona salute per tutti.

Gli obiettivi sono innanzitutto garantire l'accesso a un'assistenza sanitaria di qualità in caso di patologie ricorrenti, investire in informazione e prevenzione, per consentire alle persone anziane di rimanere quanto più a lungo possibile autonome e in buona salute, e poi effettuare screening ad hoc per determinate patologie che, se fatti nei tempi giusti, sono un potente strumento di prevenzione. La prevenzione si può fare anche seguendo buone abitudini, da un'alimentazione corretta all'importanza dell'attività fisica, alla lotta all'abuso di alcol e di fumo. Vale la pena ricordare che, secondo le stime dell'OMS, in Europa la percentuale di donne fumatrici salirà dall'attuale 12% a circa il 20% entro il 2025.

Chiudo dicendo che è necessario far sì che gli anziani possano svolgere un ruolo attivo nella società, evitando l'esclusione sociale che è causa di emarginazione e depressione.

Catch-the-eye-Verfahren

  Petru Constantin Luhan (PPE). - Dintre cei aproximativ 600 000 de europeni care suferă de scleroză multiplă, majoritatea sunt femei. Scleroza multiplă este forma cea mai răspândită de patologie neurodegenerativă şi una dintre principalele cauze ale dizabilităţii de origine netraumatică în rândul femeilor în vârstă. După cum am cerut în declaraţia scrisă iniţiată de mine anul acesta, precum şi în toate demersurile mele pe această temă, Comisia Europeană trebuie să promoveze accesul egal la tratament şi politici de angajare flexibile pentru persoanele care suferă de scleroză multiplă şi să sprijine cercetările comparative în ceea ce priveşte scleroza multiplă. Pe de altă parte, la nivelul statelor membre este nevoie de certificarea cursurilor pentru infirmierii specializaţi în scleroză multiplă şi inventarierea în fiecare ţară a bolnavilor de scleroză multiplă.

  Silvia-Adriana Ţicău (S&D). - În contextul Anului european al îmbătrânirii active şi al solidarităţii între generaţii, solicităm Comisiei şi statelor membre să încurajeze o atitudine pozitivă faţă de îmbătrânire şi să crească gradul de conştientizare al cetăţenilor Uniunii cu privire la problemele legate de îmbătrânire şi la efectele acesteia.

Din cauza calităţii vieţii, în curs de deteriorare, femeile sunt mai afectate de bolile cronice şi invalidante. 75,8% dintre femeile de peste 65 de ani trăiesc singure şi, în medie, 3 din 10 gospodării ale Uniunii Europene sunt compuse dintr-un singur membru, majoritatea femei în vârstă. În zonele rurale, accesul la îngrijiri medicale este mai dificil faţă de zonele urbane, în anumite zone neexistând personal medical specializat şi nici spitale de urgenţă. Trebuie garantat un acces echitabil pentru femei şi bărbaţi la îngrijiri medicale şi o calitate mai bună a asistenţei medicale, în special în mediul rural.

  Angelika Werthmann (ALDE). - Herr Präsident, liebe Kolleginnen und Kollegen! Europa hat angesichts der niedrigen Geburtenrate und einer höheren Lebenserwartung eine alternde Bevölkerung. Laut WHO sind die Menschen ab 65 Jahren aufwärts als alt zu bezeichnen. EU-weit zeigt sich ein deutliches Ungleichgewicht zwischen Mann und Frau in dieser Altersstufe. 50,6 Millionen von mehr als 87 Millionen sind Frauen. Frauen überholen die Männer in der Lebenserwartung, sie sind allerdings auch einem höheren Risiko von Erkrankungen ausgesetzt und wesentlich anfälliger dafür. Es ist daher logisch: Wir müssen entsprechende Informationsstrategien finden, denn die Konsequenzen eines inaktiven Alterns kosten nicht nur die einzelne Frau ein gesundes Leben, sondern sowohl die Gesellschaft, als auch die Einzelne hohe Kosten im Medizin- und Sozialbereich.

  Danuta Jazłowiecka (PPE). - Panie Przewodniczący! Niemal powszechna jest wiedza, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni. Niewiele osób jednak ma świadomość, że po przejściu na emeryturę żyją one w gorszej kondycji fizycznej i psychicznej. Zaprezentowane w sprawozdaniu dane jednoznacznie wskazują, że kobiety po 65. roku życia w dużo większym stopniu dotykają choroby typowe dla osób starszych. Świadomość tego jest szczególnie istotna w obecnej chwili, kiedy kolejne rządy decydują się na podnoszenie wieku emerytalnego, nie zapewniając odpowiedniej opieki zdrowotnej, w tym profilaktyki zdrowotnej dla osób starszych. Konieczna jest bowiem szeroko zakrojona aktywność zarówno Unii, jak i państw członkowskich, uświadamiająca konieczność przygotowywania się do starości. Profilaktyka rozumiana jako zdrowe i aktywne życie prowadzi do podniesienia kondycji fizycznej i psychicznej po wkroczeniu w okres starości. Działania te powinny być szczególnie mocno skoncentrowane na kobietach, bowiem to one są podwójnie dyskryminowane przez gospodarkę, która oferuje im mniejsze wynagrodzenie, i przez naturę, która sprawia, że są one dużo bardziej podatne na choroby typowe dla osób starszych, co wyraźnie potwierdza sprawozdanie mojej koleżanki Roberty Angelilli, której gratuluję świetnego sprawozdania.

  Miroslav Mikolášik (PPE). - Treba pridávať zdravie k veku, a nielen vek k nášmu žitiu. A to platí samozrejme aj o ženách. Ženy sa dožívajú oveľa dlhšieho veku ako muži, ale s tým je samozrejme spojená aj naša povinnosť, aby sme im zabezpečili dobré zdravie v tomto predĺženom veku. Je potrebné, aby bola nielen dobrá terapia, ale aj včasná diagnostika, a aby bola aj vďaka lepšej osvete ženami využívaná. Je známe, že v mnohých krajinách máme k dispozícii prevenciu rakoviny krčka maternice, ale nie všetky ženy sú ochotné prísť na preventívnu prehliadku. To isté platí aj o mamografických vyšetreniach. Máme prakticky všade v Európe pokrytú túto možnosť na vyšetrenie, avšak len 20 % žien v zmienenom veku túto možnosť využíva. Čo je však škoda, lebo by sme mohli predchádzať mnohým zhubným ochoreniam.

  Sari Essayah (PPE). - Arvoisa puhemies, terveenä ikääntymisen teemavuonna on todellakin tarpeellista kiinnittää huomiota naisten ikään liittyvien sairauksien ennaltaehkäisyyn.

Eliniänodotehan naisilla on pidempi, mutta monesti terveydenhoito ja erityisesti sairauksien ennaltaehkäisy on naisille hankalampaa taloudellisista syistä. Erilaiset perhe- ja hoivavapaat syövät naisten ansiotasoa ja siten myös eläkkeiden tasoa. Monissa maissa myös aiemmin kotityöstä tai maataloudessa tehdystä työstä ei ole kertynyt naisille eläketurvaa. Monesti ikääntynyt nainen on myös läheisensä omaishoitaja ja saattaa kamppailla oman jaksamisensa kanssa.

Siinä mielessä tämä mietintö nostaa todella tärkeitä asioita esille ja korostaa sitä, että meidän on erityisesti kiinnitettävä huomiota naisten ikääntymiseen ja siihen, miten heidän terveysongelmansa ja toisaalta heidän köyhyytensä liittyvät yhteen.

(Ende des „Catch-the-eye“-Verfahrens)

  Tonio Borg, Membro della Commissione. − Signor Presidente, onorevoli deputati, ringrazio la relatrice Angelilli per questa relazione esaustiva che certamente darà un contributo validissimo ai nostri sforzi per migliorare la salute dei cittadini europei e in particolare la salute delle donne. Prima di tutto devo dire che condivido molte delle preoccupazioni espresse in questa relazione, la quale sottolinea materie in cui possiamo e dobbiamo fare meglio di quanto fatto fino ad ora.

I will now switch to English. The report clearly indicates that there are diseases which affect mainly women, such as osteoporosis, diseases where prevalence is greater in women than in men, such as Alzheimer’s or depression, and diseases where the incidence in women is increasing, such as lung cancer or cardiovascular diseases. I can assure you that I am committed to doing my utmost to help address the current situation.

Gender is a factor of health inequality. This needs to be taken into account in the drafting of all our health policies. The Commission is strongly engaged in this area: for example, ageing, chronic diseases and health inequalities.

The ageing society is of universal concern but has particular relevance to the health sector. Why? Because, as everybody has said in their speeches, Europeans are living longer. However, on average, 25 % of a woman’s life is lived in bad health. If we fail to take action, women will be suffering longer and longer from chronic diseases. This is not acceptable. Doing nothing is also not an option.

Therefore we must not be lulled into thinking that chronic diseases are unavoidable consequences of the ageing process. There is much that can be done to prevent or at least mitigate the onset of chronic diseases. Of course, not all diseases can be prevented, but more often than not they can. Member States, and also the European Union, can do a great deal to create the right conditions to enable people to make healthy choices in the way they lead their lives.

The Strategy for equality between women and men 2010-2015 includes a commitment to considering gender issues in health policies. The first action is to promote gender impact assessment of policies and programmes, something which the Commission is doing. The Strategy underlines the need to promote gender mainstreaming in health policies in line with the EU Health Strategy and the Communication on health inequalities. I mention in particular in our work on HIV/AIDS, tobacco and cancer.

Let me say a brief word on the European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing. The Partnership offers and promotes a novel way of working through joint efforts and resources. We have already seen different stakeholders coming together, putting forward action plans that focus on innovative activities, on disease prevention and early diagnosis, care and cure, and active ageing and independent living.

Several actions have been undertaken under the Partnership to tackle the problems that particularly affect women. The Commission works on disease prevention in different areas and with a variety of approaches. For example: the Platform on nutrition, diet and physical activity; the work on harmful alcohol consumption; and activities to encourage people to stop smoking: I hope we will soon adopt the Tobacco Directive in the College.

On smoking in particular, I fully share your concern about the increasing number of women who smoke, especially young women. If disease distribution and the situation regarding specific health determinants are changing for women in the EU, we need to reflect this in our prevention efforts and adapt them accordingly.

I agree with the need to ensure a gender angle for prevention and for treatment, which is why we will soon begin work on a project aimed at tackling the different needs and attitudes between women and men in prevention, diagnosis and treatment of cardiovascular diseases.

And one last point, with your indulgence: this is why we will continue to work to improve the quality of screening for breast cancer and for cervical cancer – as well as for colorectal cancer – and work on a European accreditation scheme for breast cancer services.

PRÉSIDENCE DE MME ISABELLE DURANT
Vice-présidente

  La Présidente. - Le débat est clos.

Le vote aura lieu le 11 décembre 2012, à 12 heures.

Déclarations écrites (article 149)

  Martina Anderson (GUE/NGL), in writing. – In spite of women’s greater life expectancy it unfortunately does not follow that this means that they enjoy more years of good health. In fact, it remains that older women are actually more susceptible to certain diseases such as cancer, osteoporosis and rheumatism. The consistent gender pay gap a woman will experience over her lifetime inevitably leads to a worrying pensions pay gap – leaving many older women at risk of poverty and subsequently much more at risk of ill health. The economic crisis and the accompanying savage austerity cuts are having a serious impact on the most vulnerable sections of society, such as older women. It is vital that older women have the right to live a dignified and independent life and play their part in culture and society. Their right to good health cannot be ignored.

  Elżbieta Katarzyna Łukacijewska (PPE), na piśmie. – Koleżanki i Koledzy! W Europie prawie 24% społeczeństwa w przedziale wiekowym 50-64 lata jest zagrożone ubóstwem, nie mówiąc już o dostępie do opieki zdrowotnej, zwłaszcza kobiet mieszkających na obszarach wiejskich. Kobiety w wieku starszym częściej są narażone na wykluczenie społeczne i biedę, czego przyczyną jest zwykle niższa akumulacja świadczeń emerytalnych. Przyczyny tego są związane również z konsekwencją niższego wynagrodzenia kobiet w stosunku do mężczyzn i okresowymi redukcjami, na przykład w czasie urlopów macierzyńskich czy wychowawczych.

Gdy mowa o walce z ubóstwem i wykluczeniem społecznym kobiet i wyzwaniach demograficznych, zawsze nasuwa się jedno podstawowe pytanie, które uważam, że powinno być priorytetowe w tej debacie – co z profilaktyką, jak podkreślać i promować jej rolę? Teraz, po zakończeniu Roku Aktywności Osób Starszych, instytucje unijne powinny współpracować z partnerami krajowymi i lokalnymi, aby rozpowszechniać w społeczeństwie strategie zachowawcze, które będą promować aktywne starzenie się. Powinny powstawać nowe programy dotyczące badań przesiewowych, które będą uwzględniały dotychczasowe uwagi różnych stron i partnerów i które będą usuwać liczne bariery administracyjne. Musimy pamiętać, że wysoka jakość opieki zdrowotnej powinna być w UE priorytetem dla wszystkich państw członkowskich.

  Andreas Mölzer (NI), schriftlich. – Fest steht, die Folgen des Alterns lassen sich nicht mit dem Einwerfen von ein paar Wunderpillen beheben. Denn mit dem Altern verlangsamen sich der Stoffwechsel, die Zellerneuerung, der Wassergehalt des Gewebes sinkt und die körpereigene Reparatur funktioniert nicht mehr so reibungslos wie einst. Geschlechtsspezifische Unterschiede wirken ebenso im Alterungsprozess mit. Von den Hundertjährigen sind bis zu 85 Prozent weiblich. Aber während Frauen resistenter gegenüber altersbedingten, lebensverkürzenden Krankheiten sind, nimmt ihre Morbidität zu. Im Klartext werden Frauen zwar deutlich älter als Männer, durch ihre hormonelle Konstitution und die vergleichsweise geringere Muskelmasse sind sie dafür meist bei Erreichen des fortgeschrittenen Alters gebrechlicher und hilfsbedürftiger. Ein Faktor, den wir gerade hinsichtlich des Älterwerdens von Frauen nicht vergessen sollten, ist der zunehmende Trend zu radikalen Hungerkuren, denen immer mehr Mädchen zum Opfer fallen. Diäten mit einseitiger oder mangelnder Ernährung entziehen dem Körper wichtige Nährstoffe und können im Teenageralter durchgeführt der Entwicklung schaden und später vermehrt zu altersbedingten Krankheiten führen. Diesbezügliche Kampagnen gegen den gesundheitsgefährdenden Schönheitswahn sollten verstärkt werden.

  Siiri Oviir (ALDE), kirjalikult. – Aasta 2012 oli kuulutatud Euroopa aktiivsena vananemise ja põlvkondadevahelise solidaarsuse aastaks ning antud raporti eesmärgiks seatigi üldise ülevaate andmisel Euroopas valitsevast olukorrast vananemisega seotud haiguste ennetamine naistel. Eesmärgiks oli loomulikult ka ettepanekute tegemine olukorra parandamiseks nii siseriiklikul kui ka laiemal Euroopa tasandil. On ju teada, et enam põevad eakad naised südame-veresoonkonna haigusi, hingamisteede haigusi ja vähki ning luu- ja liigesehaigete hulgas on neli korda enam naisi kui mehi. Vaatamata pikemale elueale on tervena elatud aastate arv võrreldes meestega minimaalne. Sellest tulenevalt on selge, et kliiniliste uuringute tegemisel tuleb enam arvestada soolisi iseärasusi. Taunimist väärt on ka asjaolu, et tervishoiueelarvest läheb ennetustegevusele ainult 2–3% ja seegi üldennetusele. Sooline ennetustegevuse statistika on pea olematu. Eriarstiabi kättesaadavus jätab soovida, pealegi on hiline diagnoos või kättesaamatu ja korrapäratu ravi kulukas tervishoiueelarvele, ohtlik tervisele ja elule. Aktiivsena vananemise aasta on lõppemas, see aga ei tohiks tähendada, et meie tähelepanu probleemile lõpeb samuti. ELi institutsioonid peavad ka pärast selle aasta lõppemist tegema riiklike ja kohalike partneritega koostööd, et levitada laiemale üldsusele ennetusstrateegiaid tervislike eluviiside edendamiseks.

  Joanna Katarzyna Skrzydlewska (PPE), na piśmie. – Projekt rezolucji kieruje naszą uwagę na bardzo istotne społecznie zagadnienie. Stawia przed nami problem równego traktowania starszych ludzi, a szczególnie kobiet, w dostępie do świadczeń zdrowotnych oraz stworzenia im warunków, które będą sprzyjały ich pełnej integracji i aktywnemu udziałowi w życiu społecznym. Niestety, kobiety w podeszłym wieku zbyt często narażone są na niebezpieczeństwo społecznego wykluczenia. Wynika to zarówno z ekonomicznych, jak i socjalnych uwarunkowań. Wiele starszych kobiet z naturalnych przyczyn samotnie prowadzi gospodarstwa domowe, co negatywnie wpływa na ich sytuację finansową. Trudniej jest im utrzymać dom i jednocześnie realizować swoje potrzeby w zakresie ochrony zdrowia. Dla wielu kobiet w podeszłym wieku dostęp do świadczeń medycznych ograniczony jest też ze względu na miejsce, w którym mieszkają. Dotyczy to przede wszystkim starszych kobiet z terenów wiejskich. Dlatego bardzo dobrze, że projekt rezolucji dostrzega te zagrożenia. Mając ich świadomość, nie możemy ich w żaden sposób bagatelizować.

Gorąco apeluję zatem do Komisji, by w ścisłej współpracy z rządami państw członkowskich podejmowała działania służące tworzeniu programów sprzyjających aktywnemu starzeniu się kobiet i przeciwdziałających tym samym ich społecznemu wykluczeniu ze względu na wiek i stan zdrowia.