Kartika Tamara Liotard, Rapporteur. − Ik wil allereerst graag alle schaduwrapporteurs heel hartelijk bedanken voor de goede samenwerking.

Wie wil er nu niet zo lang mogelijk een gelukkig en gezond leven leiden en dat in plaats van achter de geraniums te verdwijnen? De Commissie wil twee gezonde levensjaren toevoegen voor de mensen en dat juich ik van harte toe. Mijn verslag geeft een aantal adviezen om van deze jaren gezonde, maar ook gelukkige en gewaardeerde levensjaren te maken.

Actief en gezond ouder worden betekent dat je zorg draagt voor solidariteit tussen generaties. Het betekent dat de huidige economische crisis op geen enkele wijze menselijke behoeftes en waardigheid mag aantasten. Het betekent dat wij van de Commissie nu een heldere strategie nodig hebben om sociale cohesie te verzekeren.

De algehele gezondheid kan verbeterd worden, dit door een eind te maken aan ongelijkheden in de gezondheid die te wijten zijn aan verschil in sociaal-economische posities. Het is ook van groot belang dat ouderenzorg overeind blijft in deze tijden van bezuinigingsdrift. Mensen die afhankelijk zijn van zorg, moeten daar onvoorwaardelijk op kunnen rekenen. Een 3%-eis uit Brussel mag nooit invloed hebben op de basisbehoeften en de waardigheid van mensen.

En als er tóch bezuinigd moet worden, dan heb ik daarvoor wel een paar suggesties aan de Commissie. Maak van volksgezondheid nu eens écht een prioriteit. Hoe vaak zien wij niet dat, als het er echt op aankomt de luchtkwaliteit en het milieu te verbeteren, de omstreden voedseladditieven te verbieden, duidelijk op een voedseletiket te zetten wat erin zit, er gekozen wordt voor economische kortetermijnbelangen? Zorg nu eens dat volksgezondheid écht voorop staat. Mensen blijven dan langer gezond en dat levert pas echte besparingen op. Ook meer aandacht voor preventief gezondheidsonderzoek is in dit licht van heel groot belang. Gezond ouder worden begint namelijk al bij je geboorte.

Dan een opmerking over de Europese e-health-programma's. Ik heb de indruk dat ook die vooral zijn opgezet met het doel om te bezuinigen. Computers zijn goedkoper dan menselijke verzorgers. Maar zij kunnen mensen niet vervangen. Persoonlijk contact is belangrijk voor ouderen. Eenzaamheid en sociaal isolement zijn problemen die wij niet mogen vergeten. Bij EU-projecten moet behalve voor de gezondheid daarom ook aandacht zijn voor het sociaal actief blijven van ouderen, bijvoorbeeld door lidstaten te helpen om de omgeving aan te passen aan een ouder wordende bevolking.

Ook leeftijdsdiscriminatie moet worden aangepakt. Meer dan de helft van alle 55-plussers in de EU is werkloos en dat is niet gek als je ziet dat in Nederland bijvoorbeeld maar 2% van alle openstaande vacatures naar 55-plussers gaat. Tegelijkertijd wordt het ontslagrecht versoepeld onder druk van de Europese Commissie. Als je van mensen vraagt om langer te werken en actief te blijven, dan moet je hun daar ook de kans voor geven. Gelijke toegang tot werk, onderwijs, gezondheidszorg, maar ook bijvoorbeeld tot verzekeringen, dragen bij aan een actief, gelukkig en gezonder leven op hogere leeftijd.

Als laatste punt nog iets over de pensioenen. Pensioenstelsels zijn een nationale aangelegenheid, maar onder druk van de Commissie moet er steeds meer op pensioenen bezuinigd worden. Iedereen moet op zijn oude dag fatsoenlijk kunnen leven, maar helaas heerst er nog steeds armoede onder veel ouderen, vooral onder oudere vrouwen, en dat heeft een slechte invloed op de gezondheid. Veel vrouwen werken nu eenmaal niet hun hele leven in loondienst en bouwen daardoor minder pensioen op. Mensen die werk verrichten dat niet als zodanig wordt erkend, bijvoorbeeld voor het gezin of als mantelzorger, mogen daar op oudere leeftijd niet voor gestraft worden.

Ik hoop dat de Commissie naar deze adviezen wil luisteren en dat wij een goed ouderenbeleid hebben voor de toekomst.