Judith Sargentini, namens de Verts/ALE-Fractie. – De Groenen steunen het voorstel voor een Europees onderzoeksbevel. Het kan een alternatief vormen voor het Europees aanhoudingsbevel, als iemand eigenlijk gezocht wordt voor verhoor en niet voor veroordeling. Want bij de zoektocht naar bewijsmateriaal in een strafzaak moet de minst ingrijpende middelen gebruik worden gemaakt.

Het Europees onderzoeksbevel is niet simpelweg gebaseerd op onderling vertrouwen. De Groenen hechten aan de proportionaliteitstest die is toegevoegd en de uitzondering die kan worden gemaakt als grondrechten in het geding zijn. Want vertrouwen is goed, maar controle is beter en goed voorbeeld doet goed volgen. Die twee gronden waarop de ontvangende partij het uitvoeren van het onderzoeksbevel mag weigeren moeten wat ons betreft ook worden toegevoegd aan het Europees aanhoudingsbevel. De onmogelijkheid om het aanhoudingsbevel naast zich neer te leggen heeft de afgelopen jaren tot onnoemelijk leed geleid bij Europese burgers die op basis van slordige bewijsvoering naar een ander land werden overgebracht en daar wegkwijnden in langdurig voorarrest onder verschrikkelijke omstandigheden.

Ik heb dit keer op keer aanhangig gemaakt bij de Commissie en de Raad en kreeg als respons: dit is bijkomende schade. Bijkomende schade? Vertel je dat aan een man of een vrouw die onterecht gevangenzit en zijn baan, huis en relatie ziet verdwijnen? Dat commissaris Reding nu in haar bijdrage al zegt dat zij de veranderingen liever op de lange baan wil schuiven, laat zien dat zij de ernst van de situatie niet inziet. Het aanhoudingsbevel werkt nu tien jaar zonder proportionaliteitstoets en zonder zich rekenschap te geven van de inhumane situatie in gevangenissen in sommige landen.

Wij zouden willen dat de rechtsstaat in ieder land even goed werkt, maar dat is momenteel niet het geval en daarom is onderling vertrouwen niet de juiste basis voor justitiële samenwerking. Want zoals ik zei, vertrouwen is goed, maar controle is beter.

Ik ben daarom blij met het verslag van collega Ludford die de eis op tafel legt dat het aanhoudingsbevel moet worden aangepast. Ik verwacht dat ook. Want opgepakt en uitgezet worden voor het plukken van papavers langs de kant van de weg of het niet op tijd indienen van een video bij de videotheek - en ik verzin dit niet - kan geen reden zijn. Mevrouw Reding, ik verwacht van u dat u de wens die wij hier neerleggen binnen een jaar inwilligt.