PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Białorusi
17.1.2011
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Charles Tannock, Marek Henryk Migalski, Konrad Szymański, Edvard Kožušník, Ryszard Antoni Legutko, Michał Tomasz Kamiński, Adam Bielan, Tomasz Piotr Poręba, Ryszard Czarnecki, Janusz Wojciechowski, Mirosław Piotrowski, Jacek Olgierd Kurski, Tadeusz Cymański w imieniu grupy politycznej ECR
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0044/2011
B7‑0053/2011
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji na Białorusi
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji na Białorusi,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 grudnia 2008 r. w sprawie partnerstwa wschodniego (COM(2008) 823),
– uwzględniając deklarację w sprawie partnerstwa wschodniego wydaną przez Radę Europejską na posiedzeniu w dniach 19-20 marca 2009 r. oraz wspólną deklarację ze szczytu partnerstwa wschodniego w Pradze z dnia 7 maja 2009 r.,
– uwzględniając oświadczenie w sprawie partnerstwa wschodniego wydane przez Radę Europejską na posiedzeniu w dniach 10 i 11 grudnia 2009 r.,
– uwzględniając konkluzje z posiedzenia ministrów spraw zagranicznych krajów partnerstwa wschodniego z dnia 13 grudnia 2010 r.,
– uwzględniając dotyczące Białorusi konkluzje z 2897. posiedzenia Rady ds. Stosunków Zewnętrznych w dniu 13 października 2008 r., 2974. posiedzenia Rady ds. Stosunków Zewnętrznych w dniu 17 listopada 2009 r. i 3041. posiedzenia Rady ds. Stosunków Zewnętrznych w dniu 25 października 2010 r.,
– uwzględniając dialog UE-Białoruś na temat praw człowieka,
– uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że powszechnie uznaje się, iż reżimowi Łukaszenki brak legitymacji demokratycznej, gdyż stale sprzeciwia się on wolnym i uczciwym wyborom prezydenckim i parlamentarnym, a Białoruś pozostaje ostatnią dyktaturą w Europie,
B. mając na uwadze ostatnie wybory prezydenckie na Białorusi, które odbyły się w dniu 19 grudnia 2010 r.,
C. mając na uwadze, że według różnych niezależnych sondaży, w tym wg sondażu telewizji Biełsat, Łukaszenka uzyskał od 30 do 45% głosów, a według oficjalnych wyników poparcie dla niego wyniosło 80%,
D. mając na uwadze, że zdaniem oficjalnych obserwatorów Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) procedury wyborcze nie zapewniały przejrzystości i odpowiedzialności przy liczeniu głosów, chociaż zaobserwowane pewne pozytywne zmiany w okresie kampanii wyborczej, zwłaszcza szerszy dostęp kandydatów opozycji do mediów,
E. mając na uwadze, że z wstępnych ustaleń misji obserwacyjnej OBWE wynika, iż wybory na Białorusi dalekie były od norm demokratycznych uznanych na forum międzynarodowym,
F. mając na uwadze, że działania białoruskich władz po wyborach prezydenckich zostały potępione przez państwa członkowskie UE, zwłaszcza Polskę, Niemczy i Szwecję, a także przez Wysoką Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa Catherine Ashton oraz sekretarz stanu USA Hillary Clinton – we wspólnym oświadczeniu wydanym w dniu 23 grudnia 2010 r.,
G. mając na uwadze, że policja rozpędziła pokojową demonstrację protestującą przeciwko wynikom niedawnych wyborów prezydenckich na Białorusi,
H. mając na uwadze, że Uładzimir Niaklajeu, rywal prezydenta Łukaszenki w niedawnych wyborach prezydenckich, został brutalnie pobity przez policję i zatrzymany w areszcie, gdzie jest przetrzymywany do tej pory, podobnie jak trzej inni kandydaci na prezydenta, bez dostępu do opieki medycznej,
I. mając na uwadze, że siedmiu kandydatów na prezydenta i ponad dwudziestu przywódców opozycji oskarżono o organizowanie antyrządowych demonstracji i masowe zakłócanie porządku,
J. mając na uwadze, że białoruskie władze przeszukują mieszkania przywódców opozycji i dziennikarzy, w tym członków organizacji Karta ‘97, której założyciela znaleziono martwego w dniu 3 września 2010 r.,
K. mając na uwadze, że ogólna sytuacja w zakresie obywatelskich i demokratycznych praw człowieka na Białorusi jest nadal niezadowalająca pomimo pewnych pozytywnych zmian w przeszłości, np. zwolnienia wszystkich więźniów politycznych w 2008 r.,
L. mając na uwadze, że w dniu 2 listopada 2009 r. prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka oświadczył, że „stosunki z Unią Europejską, która jest silnym i jednolitym partnerem, to jeden z podstawowych czynników gwarantujących niezależność i suwerenność Białorusi, a także jej rozwój gospodarczy, naukowy i technologiczny”,
1. potępia niedawne przypadki łamania praw człowieka w Republice Białorusi, skierowanego przeciwko przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego, niezależnym mediom i przywódcom opozycji, zwłaszcza rywalom prezydenta Łukaszenki w niedawnych wyborach prezydenckich;
2. wzywa rząd Białorusi do natychmiastowego zwolnienia wszystkich więźniów politycznych uwięzionych w związku z niedawnymi wyborami prezydenckimi, w tym czterech kandydatów na prezydenta: Andreja Sannikaua, Alaksieja Michalewicza, Mikałaja Statkiewicza i Uładzimira Niaklajeua, a także wielu innych osób aresztowanych za korzystanie z przysługującego im prawa do wyrażania opinii politycznych;
3. wzywa rząd Białorusi do zniesienia aresztu domowego nałożonego de facto na wielu innych więźniów politycznych, w tym na kandydata na prezydenta z ramienia Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji Witala Rymaszeuskiego;
4. wzywa białoruskie władze, by odstąpiły od wszelkich zarzutów postawionych kandydatom na prezydenta i przywódcom opozycji w związku z niedawnymi wyborami prezydenckimi;
5. wzywa do utworzenia i wysłania na Białoruś misji obserwacyjnej UE w celu zbadania obecnej sytuacji politycznej i złożenia sprawozdania Parlamentowi Europejskiemu;
6. wzywa rząd Białorusi do potwierdzenia woli stworzenia warunków sprzyjających bardziej owocnej współpracy między UE a Białorusią;
7. wzywa rząd Białorusi do niezwłocznego zaprzestania nalotów i przesłuchań rzeczywistych oponentów politycznych i osób postrzeganych jako takie oraz do radykalnej poprawy warunków działania społeczeństwa obywatelskiego, niezależnych mediów i opozycji politycznej na Białorusi;
8. wyraża nadzieję, że białoruski trybunał konstytucyjny anuluje wyniki wyborów ze względu na nieprawidłowości i że rząd Białorusi zezwoli w związku z tym na ponowne przeprowadzenie wyborów prezydenckich, które odbyły się w 2010 r., zgodnie z normami zatwierdzonymi przez Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE, przy czym na terytorium kraju będzie obecna liczna i długoterminowa misja obserwacji wyborów ze strony UE, w związku z czym wyniki wyborów zyskają międzynarodowe uznanie, co przywróci legitymację demokratyczną urzędowi prezydenta Białorusi, czego zażądało również siedem partii opozycyjnych w dniu 10 stycznia 2011 r.;
9. wzywa do ponownego zastosowania i rozszerzenia zawieszonych w 2008 r. sankcji UE wobec przedstawicieli białoruskich władz;
10. uważa, że w oparciu o ściśle przestrzeganą zasadę warunkowości UE powinna ustanowić plan stopniowego wprowadzania sankcji, począwszy od przywrócenia zakazu wydawania wiz, dopóki wszyscy zatrzymani i aresztowani nie zostaną zwolnieni i oczyszczeni z zarzutów; wskazuje, że brak szybkich działań w tym zakresie ze strony władz białoruskich powinien spowodować wprowadzenie nowych, bardziej rygorystycznych środków, np. sankcji dyplomatycznych i ekonomicznych;
11. wzywa Radę, Komisję i międzynarodową społeczność demokratyczną jako całość do rozszerzenia wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego i opozycji politycznej na Białorusi, zwłaszcza w postaci ułatwień wizowych dla osób, które działając w charakterze przywódców opozycji, utraciły pracę i możliwości edukacji;
12. apeluje o uproszczenie i zwiększenie dostępności funduszy UE dla organizacji białoruskich, zarówno zarejestrowanych, jak i zakazanych przez białoruskie władze;
13. wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie, by wspierały finansowo niezależne media, np. telewizję Biełsat, Radio Racja czy też Europejskie Radio dla Białorusi; potępia zarazem finansowanie z zasobów Komisji Europejskiej programów nadawanych przez białoruską telewizję państwową;
14. zaleca państwom członkowskim Unii Europejskiej i innym podobnie nastawionym krajom dokonanie przeglądu ich stosunków gospodarczych i gospodarczych z Białorusią; zaleca w związku z tym społeczności przedsiębiorców z UE ponowne przeanalizowanie warunków, na jakich opiera się ich współpraca z przedsiębiorstwami i spółkami białoruskimi;
15. przywiązuje dużą wagę do liberalizacji praw politycznych i obywatelskich oraz praw człowieka, a także do poprawy praworządności na Białorusi; podkreśla ponadto, że dalsze naruszanie wspomnianych praw na Białorusi doprowadzi do pogorszenia stosunków tego kraju z UE, w tym również do ponownego nałożenia ukierunkowanych sankcji politycznych i gospodarczych;
16. wzywa rząd Białorusi, by zezwolił przywódcom opozycji na udział w pracach Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest;
17. wzywa władze białoruskie i organy międzynarodowe do przeprowadzenia prawidłowego dochodzenia w sprawie śmierci Olega Biebienina (założyciela organizacji Karta ‘97 i doradcy kandydata na prezydenta Andreja Sannikaua), którego ciało znaleziono w dniu 3 września 2010 r.;
18. ponownie stwierdza, że Unia Europejska jest gotowa do ponownego ożywienia stosunków z Białorusią w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa pod warunkiem, że rząd tego kraju będzie bezwarunkowo wspierał wartości demokratyczne i podstawowe prawa człowieka, co musi wykazać, osiągając konkretne wskaźniki;
19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu ONZ, Zgromadzeniom Parlamentarnym OBWE i Rady Europy, sekretariatowi Wspólnoty Niepodległych Państw oraz parlamentowi i rządowi Białorusi.