ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ομοφοβία στην Ευρώπη
21.5.2012 - (2012/2657(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού
Michael Cashman, Claude Moraes, Sylvie Guillaume, Knut Fleckenstein, Ana Gomes, Richard Howitt, Liisa Jaakonsaari εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0234/2012
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και τη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3 παράγραφος 5, 6, 7, 21 και 27 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα άρθρα 10 και 19 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την Εργαλειοθήκη για την Προαγωγή και Προστασία της Απόλαυσης όλων των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τις Λεσβίες, τους Ομοφυλόφιλους, τους Αμφιφυλόφιλους και τους Διεμφυλικούς (LGBT) που ενέκρινε η Ομάδα Εργασίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη το από 29 Απριλίου 2010 ψήφισμα 1728 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τις διακρίσεις λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, και την από 31 Μαρτίου 2010 Σύσταση CM/Rec(2010)5 της Επιτροπής των Υπουργών σχετικά με τα μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, του Νοεμβρίου 2010, με τίτλο «ομοφοβία, τρανσφοβία και διακρίσεις λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου»,
– έχοντας υπόψη το από 18ης Απριλίου 2012 ψήφισμά του σχετικά με την Ετήσια Έκθεση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στον Κόσμο και την πολιτική της ΕΕ στον τομέα αυτό, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων για τη στρατηγική πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το προηγούμενο ψήφισμά του, της 14ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με την επικείμενη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ρωσίας,,
– έχοντας υπόψη το προηγούμενο ψήφισμά του, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου στα Ηνωμένα Έθνη,
– έχοντας υπόψη το προηγούμενο ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2011, σχετικά με την παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης και τις διακρίσεις για λόγους γενετήσιου προσανατολισμού στη Λιθουανία,
– έχοντας υπόψη το προηγούμενο ψήφισμά του, της 17ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με τον λιθουανικό νόμο για την προστασία των ανηλίκων από τις επιζήμιες συνέπειες της δημόσιας ενημέρωσης,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την ομοφοβία, και συγκεκριμένα της 26ης Απριλίου 2007 σχετικά με την ομοφοβία στην Ευρώπη, της 15ης Ιουνίου 2006 σχετικά με την αύξηση της ρατσιστικής και ομοφοβικής βίας στην Ευρώπη, της 18ης Ιανουαρίου 2006 για την ομοφοβία στην Ευρώπη,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θεμελιωμένη σε αξίες όπως ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων όσων ανήκουν σε μειονότητες, και υποστηρίζει και προωθεί αυτές τις αξίες στις σχέσεις της με τον ευρύτερο κόσμο·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομοφοβία είναι ο παράλογος φόβος και η αποστροφή για την ομοφυλοφιλία και για τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους, τους αμφιφυλόφιλους και τους διεμφυλικούς (LGBT) που βασίζεται σε προκαταλήψεις και ομοιάζει με τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό και τον σεξισμό· η ομοφοβία εκδηλώνεται στον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο με διάφορες μορφές όπως τα λόγια μίσους και η παρότρυνση στη διάκριση, η γελοιοποίηση, η λεκτική, ψυχολογική και σωματική βία καθώς και η καταδίωξη και ο φόνος, οι διακρίσεις κατά παράβαση της αρχής της ισότητας, οι αδικαιολόγητοι και παράλογοι περιορισμοί των δικαιωμάτων, οι οποίοι συχνά προβάλλονται ότι γίνονται για λόγους δημόσιας τάξης, θρησκευτικής ελευθερίας και του δικαιώματος στην ελευθερία συνείδησης·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Ρωσία, έχουν τεθεί σε ισχύ ποινικές και διοικητικές κυρώσεις κατά της «προπαγάνδας υπέρ της ομοφυλοφιλίας» στις περιφέρειες του Ριαζάν το 2006, του Αρχαγκέλσκ το 2011, της Κοστρόμα και της Αγίας Πετρούπολης το 2012, και ότι παρόμοια νομοσχέδια βρίσκονται σήμερα υπό εξέταση στις περιφέρειες του Νοβοσιμπίρσκ, της Σαμάρα, του Κίροφ, της Κρασνογιάρσκ και του Καλίνινγκραντ, καθώς και ότι οι νόμοι αυτοί προβλέπουν πρόστιμα ύψους μέχρι 1.270 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και μέχρι 12.700 για ενώσεις και εταιρείες, ενώ και η Ομοσπονδιακή Δούμα εξετάζει ένα παρόμοιο νομοσχέδιο·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην Ουκρανία, το Κοινοβούλιο εξετάζει δύο νομοσχέδια που κατατέθηκαν το 2011 και το 2012 και τα οποία μετατρέπουν σε αδίκημα τη «διάδοση της ομοφυλοφιλίας», μεταξύ άλλων με την «πραγματοποίηση συναντήσεων, παρελάσεων, δραστηριοτήτων, διαδηλώσεων και μαζικών εκδηλώσεων με στόχο την εκούσια διάδοση θετικών πληροφοριών για την ομοφυλοφιλία» και επιβάλλουν πρόστιμα και ποινές φυλάκισης μέχρι πέντε ετών, και επισημαίνοντας ότι η Επιτροπή Ελευθερίας του Λόγου και Ενημέρωσης υποστηρίζει τα νομοσχέδια αυτά·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία οι πόλεις Bălți, Sorochi, Drochia, Cahul, Ceadîr Lunga και Hiliuţi καθώς και οι διοικητικές περιφέρειες Anenei Noi και Basarabeasca θέσπισαν πρόσφατα νόμους για να απαγορεύσουν την ‘επιθετική προπαγάνδα υπέρ των μη παραδοσιακών γενετήσιων προσανατολισμών’ και σε μια περίπτωση την ‘ισλαμική δραστηριότητα’, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα αυτά κηρύχθηκαν ήδη αντισυνταγματικά από την κρατική διοίκηση στο Chetriş·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Λιθουανία, παραμένει νομικά ασαφές το κατά πόσον η ενημέρωση του κοινού μπορεί ή δεν μπορεί να προωθήσει την αποδοχή της ομοφυλοφιλίας, σε συνέχεια του νόμου για την προστασία των ανηλίκων από τις επιζήμιες συνέπειες της δημόσιας ενημέρωσης, που τροποποιήθηκε το 2010·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Λετονία, μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Ρίγα κατέθεσε πρόσφατα νομοσχέδιο για την απαγόρευση της ‘προπαγάνδας της ομοφυλοφιλίας’, με σκοπό να παρεμποδίσει την πραγματοποίηση της πορείας υπερηφάνειας των ομοφυλόφιλων στις χώρες της Βαλτικής το 2012· λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι η πρόταση αυτή δεν έχει ακόμη εξετασθεί·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην Ουγγαρία, το ακροδεξιό κόμμα Jobbik κατέθεσε πρόσφατα μια σειρά προτάσεων νόμου για τον ορισμό ενός νέου εγκλήματος, αυτού της «διάδοσης διαταραχών της σεξουαλικής συμπεριφοράς», ενώ στο δημοτικό συμβούλιο της Βουδαπέστης το κόμμα Fidesz κατέθεσε πρόταση για τον «περιορισμό άσεμνων πορειών», πριν από την πορεία υπερηφάνειας των ομοφυλοφίλων στη Βουδαπέστη· λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι οι προτάσεις αυτές απορρίφθηκαν, αν και ενδέχεται να υποβληθούν εκ νέου στο εθνικό και τα τοπικά κοινοβούλια·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Μολδαβία εξέφρασε «βαθιά λύπη και ανησυχία» για «αυτές τις εκδηλώσεις έλλειψης ανοχής και εφαρμογής διακρίσεων»·
Ι. έχοντας υπόψη το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει διακηρύξει την προσήλωσή της στην εξασφάλιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στην ΕΕ και έχει δηλώσει ότι η ομοφοβία δεν έχει θέση στην Ευρώπη·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομοφοβία συνεχίζει να εκδηλώνεται, τόσο στα κράτη μέλη όσο και σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων με δολοφονίες, απαγορεύσεις διαδηλώσεων υπερηφάνειας και πορειών για την ισότητα των ομοφυλοφίλων, δημόσια χρήση απειλητικής γλώσσας που εξάπτει το θυμό και το μίσος, απροθυμία της αστυνομίας να παράσχει κατάλληλη προστασία, βίαιες διαδηλώσεις ομοφοβικών ομάδων με την άδεια των αρχών και ρητή απαγόρευση της αναγνώρισης υφισταμένων ενώσεων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραμένει προσηλωμένο στην ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου στην ΕΕ, και ιδιαίτερα στην έγκριση της οδηγίας του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής ίσης μεταχείρισης μεταξύ ατόμων, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πίστης, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, η οποία έχει ανασταλεί λόγω των αντιρρήσεων μερικών κρατών μελών, στις επικείμενες προτάσεις για την αμοιβαία αναγνώριση των επιπτώσεων των ληξιαρχικών πράξεων, στην επικείμενη ανασκόπηση της απόφασης πλαισίου για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία με σκοπό να περιλάβει το έγκλημα εις βάρος ομοφυλοφίλων και ατόμων που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση αλλαγής φύλου και στον ολοκληρωμένο χάρτη πορείας για την ισότητα ανεξάρτητα από το γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου·
Ομοφοβικοί νόμοι και ελευθερία έκφρασης στην Ευρώπη
1. ανησυχεί σοβαρά για τις εξελίξεις αυτές, που οδηγούν στον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης και του συνέρχεσθαι με βάση λανθασμένες αντιλήψεις για τους ομοφυλόφιλους και τους διεμφυλικούς·
2. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτοί οι νόμοι χρησιμοποιούνται ήδη για τη σύλληψη πολιτών και την επιβολή προστίμων, συμπεριλαμβανομένων των ετεροφυλόφιλων πολιτών, οι οποίοι εκφράζουν υποστήριξη, ανοχή ή αποδοχή προς τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους, τους αμφιφυλόφιλους και τους διεμφυλικούς· εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι οι νόμοι αυτοί νομιμοποιούν την ομοφοβία και ενίοτε τη βία, όπως συνέβη στην περίπτωση της βίαιης επίθεσης σε λεωφορείο που μετέφερε ακτιβιστές LGBT στις 17 Μαΐου 2012 στην Αγία Πετρούπολη, ή στην περίπτωση δύο ηγετών πορεία υπερηφάνειας των ομοφυλοφίλων που ξυλοκοπήθηκαν στις 20 Μαΐου 2012 στο Κίεβο με αποτέλεσμα να ακυρωθεί η πορεία·
3. υπογραμμίζει ότι ο όρος ‘προπαγάνδα’ σπάνια ορίζεται· θλίβεται από το γεγονός ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν αποδεδειγμένα αυτολογοκριθεί, οι πολίτες τρομοκρατούνται και φοβούνται να εκφράσουν τις απόψεις τους, και τα σωματεία και οι εταιρείες που χρησιμοποιούν σήματα φιλικά για τους ομοφυλόφιλους, όπως ουράνια τόξα, κινδυνεύουν με δίωξη·
4. τονίζει ότι οι νόμοι αυτοί είναι αντίθετοι προς το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο προστατεύει τον γενετήσιο προσανατολισμό από νόμους και πρακτικές που ευνοούν τις διακρίσεις[1] και έχει προσυπογραφεί από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Ουγγαρία·
5. πέραν αυτών, τονίζει ότι αυτοί οι νόμοι αντιβαίνουν στο βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, του οποίου το δικαίωμα να αναζητεί και να λαμβάνει πληροφορίες και ιδέες όλων των ειδών προστατεύεται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού· εμμένει στην άποψη ότι τα παιδιά με λεσβιακό, ομοφυλοφιλικό, αμφιφυλοφιλικό και διεμφυλικό προσανατολισμό πρέπει να έχουν πρόσβαση σε θετική και καθησυχαστική ενημέρωση για τη σεξουαλικότητά τους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτοί οι νόμοι καθιστούν την αξιολόγηση αυτής της ενημέρωσης δύσκολη και παράνομη·
6. τέλος, τονίζει ότι τα εθνικά και διεθνή δικαστήρια έχουν κατ 'επανάληψη δηλώσει ότι η διαφύλαξη των χρηστών ηθών δεν δικαιολογεί διαφορετική μεταχείριση, μεταξύ άλλων και σε σχέση με την ελευθερία της έκφρασης· εξαίρει τη μεγάλη πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης που δεν έχουν τέτοιους νόμους, και οι κοινωνίες τους ευδοκιμούν, έχουν ποικιλομορφία και αλληλοσεβασμό·
7. καλεί τις αρμόδιες αρχές στη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Ουγγαρία να καταδείξουν και να διασφαλίσουν το σεβασμό της αρχής της μη εισαγωγής διακρίσεων, και να επανεξετάσουν αυτούς τους νόμους με γνώμονα το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το δίκαιο αυτό·
8. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να λάβουν γνώση αυτών των απαγορεύσεων και να τις καταδικάσουν, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των εσωτερικών υποθέσεων, του διμερούς διαλόγου και της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτνίασης· καλεί πέραν αυτών το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να θίξουν το θέμα αυτό σε σημαντικά διεθνή φόρα, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, και τα Ηνωμένα Έθνη·
Η κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση
9. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ακόμη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα θεμελιώδη δικαιώματα των LGBT δεν γίνονται πάντοτε πλήρως σεβαστά· καταδικάζει απερίφραστα κάθε διάκριση με βάση τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου·
10. καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει την απόφαση πλαίσιο για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία με σκοπό να ενισχύσει και να διευρύνει το πεδίο της ώστε να περιληφθούν τα εγκλήματα μίσους λόγω γενετήσιου προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου και έκφρασης·
11. καλεί το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη να προβούν στην πρώτη ανάγνωση της πρότασης οδηγίας του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής ίσης μεταχείρισης μεταξύ ατόμων, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πίστης, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού·
12. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η οδηγία 2004/38/ΕΚ για την ελεύθερη κυκλοφορία εφαρμόζεται χωρίς διακρίσεις λόγω γενετήσιου προσανατολισμού· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα για να αναγνωρίζονται αμοιβαίως οι επιπτώσεις των ληξιαρχικών πράξεων βάσει της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης·
13. εφιστά την προσοχή στα πορίσματα του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, στην έκθεσή του με τίτλο «ομοφοβία, τρανσφοβία και διακρίσεις λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου»· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις απόψεις που περιέχονται στην έκθεση αυτή στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό·
14. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά τα μελλοντικά αποτελέσματα της κοινωνικής έρευνας για τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους, τους αμφιφυλόφιλους και τους διεμφυλικούς που διεξάγει ο Οργανισμός για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα·
15. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ετήσια έκθεση για την εφαρμογή του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων θα περιλαμβάνει στρατηγική για την ενίσχυση της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ, με πλήρεις και εκτενείς πληροφορίες σχετικά με τη συχνότητα της ομοφοβίας στα κράτη μέλη και με τις προτεινόμενες λύσεις και ενέργειες για την αντιμετώπισή της·
16. ζητεί και πάλι από την Επιτροπή να καταρτίσει ολοκληρωμένο χάρτη πορείας για την ισότητα ανεξάρτητα από τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου·
17. πιστεύει ότι είναι πιθανότερο να διασφαλισθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των LGBT αν τα πρόσωπα αυτά έχουν πρόσβαση σε νομικούς θεσμούς όπως η συγκατοίκηση, η καταγεγραμμένη συμβίωση ή ο γάμος· χαιρετίζει το γεγονός ότι 16 κράτη μέλη προσφέρουν σήμερα αυτές τις δυνατότητες και καλεί τα άλλα κράτη μέλη να σκεφθούν να πράξουν το ίδιο·
18. καλεί τα κράτη μέλη να χορηγούν άσυλο σε ανθρώπους που διώκονται για λόγους γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τις εθνικές κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της Ρωσίας και της Ουκρανίας, τα κοινοβούλια των περιφερειών της Ρωσίας που αναφέρονται στο ψήφισμα και στα τοπικά συμβούλια της Μολδαβίας που αναφέρονται επίσης στο ψήφισμα.
- [1] Toonen v. Australia, Ανακοίνωση αριθ. 488/§992, Έγγρ. ΟΗΕ CCPR/C/50/D/488/1992 (1994)· Young v. Australia, Ανακοίνωση αριθ. 941/2000, Έγγρ. ΟΗΕ CCPR/C/78/D/941/2000 (2003)· X v. Columbia, Ανακοίνωση αριθ. 1361/2005, Έγγρ. ΟΗΕ CCPR/C/89/D/1361/2005 (2007).