ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
4.2.2014 - (2014/2547(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Rebecca Harms, Mark Demesmaeker, Werner Schulz, Tarja Cronberg, Raül Romeva i Rueda, Indrek Tarand εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0138/2014
B7‑0138/2014
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την έκβαση της συνόδου κορυφής στο Βίλνιους και το μέλλον της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, ιδίως σε ό,τι αφορά την Ουκρανία[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας: προς την ενίσχυση της εταιρικής σχέσης. Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις εκθέσεις του 2012[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με την πίεση που ασκείται από τη Ρωσία στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (στο πλαίσιο της επικείμενης συνόδου κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους)[3],
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της συνόδου κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση στο Βίλνιους, της 29ης Νοεμβρίου 2013, με τίτλο «Ανατολική Εταιρική Σχέση: μελλοντική πορεία»,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Αντιπροέδρου/Ύπατης Εκπροσώπου, της 22ας Ιανουαρίου 2014, σχετικά με τη βία και τις πληροφορίες για θανάτους διαδηλωτών στο Κίεβο, και της 17ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με τις εξελίξεις στο ουκρανικό κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την Ουκρανία που εγκρίθηκαν στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 20ής Ιανουαρίου 2014,
– έχοντας υπόψη τη Διάσκεψη Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας της 28ης Ιανουαρίου 2014,
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας (ΣΕΣΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου 1998, καθώς και τη νέα Συμφωνία Σύνδεσης που μονογραφήθηκε στις 30 Μαρτίου 2012,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την απόφαση της ουκρανικής κυβέρνησης να αναστείλει την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης, εκατοντάδες χιλιάδες κατέβηκαν αυθόρμητα στους δρόμους σε όλη τη χώρα υπέρ της ευρωπαϊκής επιλογής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδηλωτές στο Κίεβο έχουν καταλάβει ειρηνικά την Πλατεία Ανεξαρτησίας, ζητώντας ισχυρή πολιτική αλλαγή, με σκοπό να αναγκάσουν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφασή της·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες εβδομάδες η κατάσταση έχει επιδεινωθεί περαιτέρω, με ανθρώπους να βγαίνουν στον δρόμο για να υπερασπιστούν τη δημοκρατία και τις πολιτικές ελευθερίες μετά τη βίαια καταστολή διαδηλωτών, ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και δημοσιογράφων από τις μονάδες αντιμετώπισης ταραχών «Berkut»·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι παρά τη διεθνή πίεση, δεν έχει σταματήσει η πολιτική εκφοβισμού, καταστολής και βίας κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα περαιτέρω συλλήψεις, πάνω από 2000 τραυματισμούς, πολλές απαγωγές και τουλάχιστον έξι θανάτους·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Ιανουαρίου 2014 ο πρωθυπουργός Mykola Azarov και η κυβέρνησή του υπέβαλαν την παραίτησή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι την ίδια μέρα η Βερχόβνα Ράντα κατάργησε τους νόμους που είχαν εγκριθεί εσπευσμένα στις 16 Ιανουαρίου και οι οποίοι προέβλεπαν την περιστολή του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και της ελευθερίας λόγου, καθώς και τον περιορισμό των δραστηριοτήτων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι την επόμενη ημέρα το ουκρανικό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο περί αμνηστίας, χωρίς να καταλήξει προηγουμένως σε συμφωνία με την αντιπολίτευση σχετικά με τους όρους του νόμου και τον τρόπο εφαρμογής του, και χωρίς να αντιμετωπίσει το ζήτημα της τρέχουσας εκτεταμένης ατιμωρησίας που απολαμβάνουν τα όργανα επιβολής του νόμου·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία βρέθηκε στο επίκεντρο της Διάσκεψης Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 28 Ιανουαρίου 2014·
1. εκφράζει τη σθεναρή υποστήριξη, συμπαράσταση και αλληλεγγύη του προς όλα τα άτομα που έχουν βγει στους δρόμους τους τελευταίους δύο μήνες στην Ουκρανία υπέρ της ευρωπαϊκής επιλογής, της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
2. καταδικάζει απερίφραστα τις βίαιες επιθέσεις των ειδικών δυνάμεων της ουκρανικής αστυνομίας κατά των διαδηλωτών, τις συνεχείς ενέργειες εκφοβισμού και παρενόχλησης από τα όργανα επιβολής του νόμου, τις απαγωγές διαδηλωτών, τις αυθαίρετες συλλήψεις και τη διευρυμένη εφαρμογή του μέτρου της προσωρινής κράτησης, καθώς και τη στρατηγική πρόκλησης, και ζητεί την προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη·
3. καλεί τον πρόεδρο Yanukovych να διατάξει τον τερματισμό αυτών των πρακτικών, και ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση και πολιτική αποκατάσταση όλων των διαδηλωτών και πολιτικών κρατουμένων που κρατούνται παράνομα, συμπεριλαμβανομένης της Yulia Tymoshenko· ζητεί τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής προκειμένου να διερευνηθούν όλες οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν πραγματοποιηθεί από την έναρξη των διαδηλώσεων·
4. χαιρετίζει την ψηφοφορία της Βερχόβνα Ράντα, της 28ης Φεβρουαρίου 2014, με την οποία ανακλήθηκαν οι αντιδημοκρατικοί νόμοι της 16ης Ιανουαρίου, έπειτα από συμφωνία μεταξύ των δυνάμεων της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης, και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν ήταν δυνατόν να επιτευχθεί παρόμοια συμφωνία σχετικά με τον νόμο περί αμνηστίας· ζητεί, εν προκειμένω, να συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ των πολιτικών ηγετών, και ελπίζει ότι αυτός θα οδηγήσει σύντομα σε ειρηνική επίλυση της κρίσης·
5. θεωρεί ότι ένα από τα σημαντικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με στόχο την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία, είναι η αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ των εξουσιών των θεσμικών οργάνων και η ενδεχόμενη επιστροφή στο σύνταγμα του 2004, το οποίο καταργήθηκε παράνομα το 2010 από το Συνταγματικό Δικαστήριο, κατά παράκαμψη του ουκρανικού κοινοβουλίου·
6. θεωρεί ότι η ενεργή παρουσία βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Κίεβο θα μπορούσε να αποτρέψει την περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης και ζητεί, εν προκειμένω, την ανάπτυξη μόνιμης κοινοβουλευτικής αποστολής στην Ουκρανία, με συμμετοχή επίσης των εθνικών κοινοβουλίων, με σκοπό την αποκλιμάκωση της έντασης και τη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των μερών·
7. επισημαίνει ότι η πρόταση για υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης εξακολουθεί να ισχύει και ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να την υπογράψει αμέσως μόλις επιλυθεί η τρέχουσα πολιτική κρίση και εφόσον πληρούνται τα κριτήρια που καθορίστηκαν από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τον Δεκέμβριο του 2012·
8. προσδοκά από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να συνεχίσουν να βοηθούν την Ουκρανία να ξεπεράσει αυτήν τη βαθιά πολιτική και οικονομική κρίση· παροτρύνει, ειδικότερα, την Επιτροπή να βρει τρόπους να παράσχει ιατρική φροντίδα και υποστήριξη για όλα τα θύματα της βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων·
9. καλεί το Συμβούλιο, στο πλαίσιο αυτό, να αναλάβει άμεση δράση, μεταξύ άλλων αυξάνοντας τη διπλωματική πίεση, θεσπίζοντας μεμονωμένα στοχευμένα μέτρα και κυρώσεις σχετικά με τα ταξίδια, και δεσμεύοντας τα περιουσιακά στοιχεία όλων των Ουκρανών αξιωματούχων και νομοθετών που είναι υπεύθυνοι για την καταστολή και τον θάνατο διαδηλωτών, καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία των επιχειρηματιών που τους χρηματοδοτούν, και να εντείνει τις προσπάθειες να τερματιστεί το ξέπλυμα χρήματος και η φοροδιαφυγή από ουκρανικές εταιρείες και Ουκρανούς επιχειρηματίες μέσω ευρωπαϊκών τραπεζών·
10. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή, ειδικότερα, να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για εξασφάλιση της συμμετοχής του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, της ΕΤΑΑ και της ΕΤΕπ, με στόχο να εγκριθεί το ταχύτερο δυνατόν δέσμη συγκεκριμένων μέτρων μακροπρόθεσμης οικονομικής στήριξης η οποία θα βοηθά την Ουκρανία να αντιμετωπίσει την επιδείνωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης και θα της παρέχει οικονομική στήριξη προκειμένου να ξεκινήσει τις απαραίτητες βαθιές και ευρείες μεταρρυθμίσεις της ουκρανικής οικονομίας·
11. εκτιμά ότι η ταχεία οριστικοποίηση μιας συμφωνίας για ταξίδια χωρίς υποχρέωση θεώρησης μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας αποτελεί την καλύτερη απάντηση στις εκκλήσεις της ουκρανικής κοινωνίας πολιτών και των Ουκρανών φοιτητών που τις τελευταίες ημέρες διαδηλώνουν στις πλατείες της χώρας υπέρ της ευρωπαϊκής επιλογής της Ουκρανίας· επισημαίνει ότι η συμφωνία αυτή θα εντείνει και θα διευκολύνει τις ανταλλαγές και τη διαπροσωπική επικοινωνία ανάμεσα στις κοινωνίες των πολιτών, βελτιώνοντας έτσι την αμοιβαία κατανόηση και προσφέροντας μια ευκαιρία στην ουκρανική κοινή γνώμη να εξοικειωθεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές σε όλα τα πεδία· ζητεί, στο μεταξύ, την άμεση θέσπιση προσωρινών, απλούστατων και μη δαπανηρών διαδικασιών θεώρησης·
12. καλεί τη Μόσχα να υιοθετήσει εποικοδομητική στάση και να σταματήσει να εφαρμόζει αντίποινα και να ασκεί αθέμιτη πίεση με σκοπό να υπονομεύσει το κυρίαρχο δικαίωμα των γειτονικών της χωρών να καθορίζουν ελεύθερα το μέλλον τους· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενώσουν τις φωνές τους απέναντι στη Ρωσία και να υποστηρίξουν τις ευρωπαϊκές προσδοκίες των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που επιλέγουν ελεύθερα να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με την ΕΕ· καλεί την ΕΕ, στο πλαίσιο αυτό, να στηρίξει την Ουκρανία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στον ΠΟΕ ή σε οποιονδήποτε άλλο διεθνή οργανισμό, σε περίπτωση διαμάχης με τη Ρωσική Ομοσπονδία·
13. ζητεί επιπλέον από την Επιτροπή να συνεργαστεί με τις ουκρανικές αρχές για να βρει τρόπους αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τα αντίποινα που εφαρμόζει η Μόσχα προκειμένου να αποτρέψει την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης·
14. καλεί την Επιτροπή να αυξήσει σημαντικά τη χρηματοδότηση για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην Ουκρανία και να αναπτύξει μια βιώσιμη, προσαρμοσμένη στις συνθήκες της χώρας και ορατή στρατηγική όσον αφορά τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών στην Ουκρανία· πιστεύει ότι θα πρέπει να παρέχονται επαρκείς ανθρώπινοι πόροι για τη διαχείριση ενός τέτοιου προγράμματος για την κοινωνία των πολιτών·
15. πιστεύει, επιπλέον, ότι θα πρέπει να δοθεί μια γνήσια ευρωπαϊκή προοπτική στην Ουκρανία, μόλις η χώρα δείξει έμπρακτα την ετοιμότητά της να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις και να υιοθετήσει και να ασπαστεί τις αξίες της ΕΕ·
16. επισημαίνει ότι η επικοινωνιακή στρατηγική της ΕΕ στις χώρες-εταίρους εξακολουθεί να στερείται αποτελεσματικότητας· παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να εντείνει τις προσπάθειες να επεξηγήσει τα προσδοκώμενα οφέλη και πλεονεκτήματα της συμφωνίας σύνδεσης στην κοινή γνώμη των αντίστοιχων χωρών·
17. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0595.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0446.
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0383.