PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Ukrainie
25.2.2014 - (2014/2595(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Elmar Brok, Mairead McGuinness, Jacek Saryusz-Wolski, Roberta Angelilli, Sophie Auconie, Elena Băsescu, Ivo Belet, Jerzy Buzek, Arnaud Danjean, Mário David, Anne Delvaux, Mariya Gabriel, Michael Gahler, Andrzej Grzyb, Gunnar Hökmark, Tunne Kelam, Andrey Kovatchev, Jan Kozłowski, Eduard Kukan, Krzysztof Lisek, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Monica Luisa Macovei, Francisco José Millán Mon, Nadezhda Neynsky, Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė, Ria Oomen-Ruijten, Alojz Peterle, Bernd Posselt, Cristian Dan Preda, Jacek Protasiewicz, György Schöpflin, Salvador Sedó i Alabart, Davor Ivo Stier, Dubravka Šuica, Inese Vaidere, Laima Liucija Andrikienė w imieniu grupy PPE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0219/2014
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa, Partnerstwa Wschodniego i Ukrainy, w szczególności rezolucję z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie[1],
– uwzględniając konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady Spraw Zagranicznych w sprawie Ukrainy, które odbyło się w dniu 20 lutego 2014 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że od podjęcia przez rząd Ukrainy decyzji o zawieszeniu podpisania układu o stowarzyszeniu w całym kraju setki tysięcy ludzi spontanicznie wyszły na ulice w akcie poparcia dla integracji europejskiej; mając na uwadze, że w Kijowie protestujący prowadzą pokojowe demonstracje na Placu Niepodległości, domagając się zdecydowanej zmiany politycznej w celu nakłonienia rządu, by dokonał przeglądu swojej decyzji;
B. mając na uwadze, że władze pod przywództwem prezydenta Janukowycza wyraźnie przekroczyły granicę, zezwalając siłom bezpieczeństwa na użycie ostrej amunicji przeciw protestującym oraz umieszczając snajperów na dachach na Majdanie i wokół niego, gdzie od końca listopada skupiają się antyrządowe i proeuropejskie protesty; mając na uwadze, że demonstranci i przypadkowi przechodnie zostali rozstrzelani na ulicach Kijowa, co spotkało się z oburzeniem i potępieniem ze strony społeczności międzynarodowej;
C. mając na uwadze, że ministrowie spraw zagranicznych Francji, Niemiec i Polski udali się w imieniu UE do Kijowa, próbując pośredniczyć w negocjacjach nad kompromisowym rozwiązaniem między prezydentem Janukowyczem i opozycją; mając na uwadze, że zdołali oni wynegocjować porozumienie w sprawie strategii pokojowego i demokratycznego wyjścia z kryzysu, które doprowadziło do natychmiastowego położenia kresu rozlewowi krwi; mając na uwadze, że porozumienie ułatwił też rosyjski specjalny wysłannik, choć nie złożył pod nim podpisu;
D. mając na uwadze liczne doniesienia o znęcaniu się, porwaniach, torturach i innych przypadkach łamania praw człowieka, które mają miejsce od początku protestów na Euromajdanie; mając na uwadze, że osoby odpowiedzialne za te naruszenia jak na razie nie poniosły kary;
E. mając na uwadze, że w dniach 28-30 stycznia 2014 r., a następnie 22-24 lutego do Kijowa udała się delegacja ad hoc Parlamentu Europejskiego, aby ocenić sytuację na miejscu, co stanowiło przejaw szczerego zainteresowania i prawdziwego zaniepokojenia dramatyczną sytuacją w kraju;
1. wyraża uznanie dla narodu ukraińskiego z powodu szybkiej zmiany władz oraz obywatelskiego oporu w minionych kilku miesiącach oraz podkreśla, że ten protest obywatelski i społeczny służy za przykład i będzie stanowić przełom w historii Ukrainy; podkreśla, że tego demokratycznego i obywatelskiego zwycięstwa nie powinna niszczyć żadna chęć zemsty czy ukarania przeciwników ani wewnętrzne konflikty polityczne;
2. chyli czoło przed osobami, które walczyły i oddały życie w imię europejskich wartości i europejskiej flagi na Majdanie, i przekazuje najgłębsze kondolencje rodzinom ofiar; stanowczo potępia brutalne i przesadne działania sił skierowanych przeciw protestującym, które doprowadziły do dramatycznej eskalacji przemocy;
3. z zadowoleniem przyjmuje odpowiedzialną rolę, jaką w wypełnieniu próżni politycznej i instytucjonalnej odegrała Rada Najwyższa; zwraca uwagę na środki przyjęte dotychczas przez parlament związane przede wszystkim z przywróceniem konstytucji z 2004 r., decyzją o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w dniu 25 maja 2014 r., decyzją o wycofaniu policji i sił bezpieczeństwa, uwolnieniu byłej premier Julii Tymoszenko, mianowaniu urzędującego prezydenta oraz tymczasowych szefów ministerstwa spraw wewnętrznych i służb bezpieczeństwa;
4. wzywa do utworzenia niezależnej komisji do zbadania naruszeń praw człowieka, które miały miejsce od początku protestów, w ścisłej współpracy z międzynarodowym panelem doradców Rady Europy i OBWE;
5. apeluje do Komisji, aby znalazła sposoby na szybkie, pewne i bezpośrednie udzielenie pomocy medycznej i humanitarnej wszystkim ofiarom;
6. z zadowoleniem przyjmuje konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenie Rady Spraw Zagranicznych z dnia 20 lutego 2014 r., a w szczególności decyzję o wprowadzeniu ukierunkowanych sankcji, obejmujących zamrożenie aktywów i zakaz wizowy, wobec osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka, przemoc i nadużycie siły, a także zawieszenie licencji na sprzęt, który mógłby być wykorzystywany do wewnętrznych represji; apeluje do państw UE o wdrożenie własnych przepisów prawnych w dziedzinie zapobiegania praniu pieniędzy, które ograniczyłyby odpływ nielegalnych środków finansowych z Ukrainy;
7. podkreśla, jak ważne jest obecnie, aby wszystkie strony wykazały poczucie odpowiedzialności, opanowania i zaangażowania na rzecz rzeczywistego dialogu i pojednania, powstrzymując się jednocześnie od chęci odwetu; apeluje do wszystkich sił politycznych, aby w tym decydującym dla Ukrainy momencie wspólnie pracowały na rzecz pokojowych przemian politycznych, ambitnego i szeroko zakrojonego programu reform oraz rządu skupionego na standardach europejskich; apeluje też o utrzymanie jedności i integralności terytorialnej kraju oraz przyczynianie się do znajdowania kompromisowych rozwiązań dla dobra przyszłości Ukrainy;
8. odnotowuje decyzję o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w dniu 25 maja 2014 r.; podkreśla konieczność dopilnowania, aby wybory te były wolne, uczciwe i zgodne z europejskimi standardami; jest gotów udzielić swojego wsparcia, aby przebiegły one prawidłowo, i wysłać silną misję obserwacyjną;
9. z zadowoleniem przyjmuje uwolnienie byłej premier Julii Tymoszenko;
10. zwraca uwagę, że rozpowszechniona korupcja jest jednym z głównych czynników, które negatywnie wpływają na gospodarkę Ukrainy i utrudniają jej rozwój, a jednocześnie osłabiają zaufanie obywateli do własnego państwa i jego instytucji; apeluje zatem do nowego rządu, aby wśród głównych priorytetów jego programu znalazła się walka z korupcją oraz stworzenie prawdziwie niezawisłego i bezstronnego sądownictwa;
11. przypomina, że układ o stowarzyszeniu jest gotowy do podpisu przez nowy rząd z chwilą rozwiązania bieżącego kryzysu politycznego i kiedy nowy rząd będzie gotowy;
12. pozytywnie ocenia fakt, że spośród trzech celów określonych przez Radę Spraw Zagranicznych w 2012 r. jeden, tj. położenie kresu wybiórczej sprawiedliwości (uwięzienie Julii Tymoszenko), został właśnie osiągnięty, podczas gdy realizacja pozostałych dwóch, tj. wymiaru sprawiedliwości i systemu wyborczego, będących głównymi postulatami ruchu protestujących, znajduje się już na zaawansowanym etapie zmian i reform, i można mieć nadzieję, że wkrótce zostanie zakończona przez nowy rząd koalicyjny i poparta przez nową większość w parlamencie;
13. wzywa ponadto Komisję do współpracy z władzami Ukrainy na rzecz znalezienia sposobów zrównoważenia skutków działań odwetowych podjętych przez Rosję w celu uniemożliwienia podpisania układu o stowarzyszeniu oraz ewentualnych nowych środków; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie przez komisarza UE do spraw gospodarczych i walutowych oraz euro O. Rehna gotowości Unii do udostępnienia znacznego i ambitnego pakietu (krótko- i długoterminowej) pomocy finansowej wraz z chwilą znalezienia politycznego rozwiązania opartego na zasadach demokratycznych, zobowiązaniu do przeprowadzenia reform i mianowaniu prawowitego rządu;
14. oczekuje od Rady i Komisji zapewnienia wspólnie z MFW, Bankiem Światowym, EBOR i EBI krótkoterminowej pomocy finansowej i instrumentu wsparcia bilansu płatniczego, a także długoterminowego pakietu wsparcia makroekonomicznego, aby pomóc Ukrainie uporać się z pogarszającą się sytuacją gospodarczą i społeczną, zapewnić wsparcie gospodarcze w celu rozpoczęcia niezbędnych i długo oczekiwanych gruntownych, kompleksowych reform ukraińskiej gospodarki oraz zorganizowania międzynarodowej konferencji darczyńców wspierających Ukrainę; ma nadzieję, że nowy rząd będzie gotów przeprowadzić niezbędne reformy, zwłaszcza gospodarcze;
15. wzywa Radę, aby upoważniła Komisję do przyspieszenia dialogu z Ukrainą w sprawie wiz; podkreśla, że szybkie zakończenie prac nad umową o liberalizacji systemu wizowego między UE i Ukrainą – na wzór umowy z Mołdawią – może stanowić najlepszą odpowiedź na oczekiwania ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego i młodych Ukraińców; w międzyczasie wzywa do natychmiastowego wprowadzenia tymczasowych, bardzo prostych i bezpłatnych procedur wizowych na szczeblu UE i państw członkowskich;
16. apeluje do Rosji o konstruktywne podejście oraz zaprzestanie działań odwetowych i niepotrzebnych nacisków mających na celu ograniczenie suwerennego prawa swojego sąsiada do swobodnego decydowania o własnej przyszłości, co stworzyłoby Ukrainie warunki umożliwiające czerpanie korzyści z dwustronnych relacji zarówno z UE, jak i Rosją; nalega, aby UE i państwa członkowskie jednomyślnie prowadziły rozmowy z Rosją, wspierając europejskie aspiracje Ukrainy i innych państw Partnerstwa Wschodniego, które w sposób swobodny decydują się na pogłębianie stosunków z UE;
17. jest zdania, że postanowienia pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu nie zagrażają interesom handlowym Federacji Rosyjskiej, a układ o stowarzyszeniu nie będzie przeszkodą dla dobrych stosunków Ukrainy z jej wschodnim sąsiadem; podkreśla, że brak stabilności we wspólnym sąsiedztwie nie jest w interesie ani UE, ani Rosji; zaznacza, że wywieranie wszelkich nacisków, w tym politycznych i gospodarczych, stanowi naruszenie aktu końcowego z Helsinek i przyjętego w 1994 r. w Budapeszcie memorandum w sprawie bezpieczeństwa Ukrainy;
18. podkreśla, że zgodnie z art. 8 i 49 Traktatu o Unii Europejskiej wszystkie państwa europejskie, w tym kraje objęte europejską polityką sąsiedztwa, mają długoterminową możliwość ubiegania się o członkostwo w Unii Europejskiej;
19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, Radzie Europy oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.
- [1] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0098.