PROJEKT REZOLUCJI w sprawie listy pytań wstępnych przyjętej przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej
13.5.2015 - (2015/2684(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Ádám Kósa, David Casa, Marek Plura, Roberta Metsola, Barbara Matera, Rosa Estaràs Ferragut, Elisabeth Morin-Chartier, Davor Ivo Stier, Elissavet Vozemberg, József Nagy, Miroslav Mikolášik, Ivan Štefanec, Anna Záborská, Danuta Jazłowiecka, Anne Sander, Claude Rolin, Daniel Buda, Lara Comi, Michaela Šojdrová, Agnieszka Kozłowska‑Rajewicz, Jeroen Lenaers, Norbert Erdős, László Tőkés, Andor Deli, Andrea Bocskor, György Hölvényi, Ramón Luis Valcárcel Siso w imieniu grupy PPE
Birgit Sippel, Vilija Blinkevičiūtė, Soledad Cabezón Ruiz, Sylvie Guillaume, Tanja Fajon, Marlene Mizzi, Caterina Chinnici, Miriam Dalli, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Kashetu Kyenge, Soraya Post, Brando Benifei, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Hugues Bayet, Miltiadis Kyrkos, Luigi Morgano, Sergio Gutiérrez Prieto, Michela Giuffrida, Demetris Papadakis, Viorica Dăncilă, Victor Negrescu, Inés Ayala Sender, Nikos Androulakis, José Blanco López, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández w imieniu grupy S&D
Helga Stevens, Timothy Kirkhope, Angel Dzhambazki w imieniu grupy ECR
Marian Harkin, Cecilia Wikström, Dita Charanzová, Marielle de Sarnez, Filiz Hyusmenova, Pavel Telička, Martina Dlabajová, Juan Carlos Girauta Vidal w imieniu grupy ALDE
Kostadinka Kuneva, Malin Björk, Kostas Chrysogonos, Pablo Iglesias, Martina Anderson, Matt Carthy, Liadh Ní Riada, Lynn Boylan, Lola Sánchez Caldentey, Tania González Peñas, Kateřina Konečná, Paloma López Bermejo, Ángela Vallina, Marina Albiol Guzmán, Lidia Senra Rodríguez w imieniu grupy GUE/NGL
Tatjana Ždanoka, Tamás Meszerics, Karima Delli, Pascal Durand, Michael Cramer, Margrete Auken, Helga Trüpel, Claude Turmes, Bart Staes, Judith Sargentini, Ska Keller, Bronis Ropė, Monika Vana, Philippe Lamberts, Terry Reintke, Rebecca Harms, Ulrike Lunacek, Igor Šoltes, Heidi Hautala w imieniu grupy Verts/ALE
Tiziana Beghin, Laura Agea, Laura Ferrara, Ignazio Corrao, Eleonora Evi w imieniu grupy EFDD
B8‑0460/2015
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie listy pytań wstępnych przyjętej przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej
Parlament Europejski,
– uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i jej wejście w życie w UE dnia 21 stycznia 2011 r. zgodnie z decyzją Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych[1],
– uwzględniając kodeks postępowania pomiędzy Radą, państwami członkowskimi i Komisją zawierający wewnętrzne ustalenia dotyczące wdrażania przez Unię Europejską i reprezentowania Unii w odniesieniu do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych[2],
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych,
– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Sprawozdanie z wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przez Unię Europejską” (SWD(2014)0182),
– uwzględniając listę pytań wstępnych przyjętą przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej[3],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 listopada 2010 r. zatytułowany „Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier” (COM(2010)0636),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2011 r. w sprawie mobilności i integracji osób niepełnosprawnych oraz europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010–2020[4],
– uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich za 2013 r.,
– uwzględniając art. 2, 9, 10, 19 i 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 3, 15, 21, 23 i 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy[5],
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że jako pełnoprawni obywatele osoby niepełnosprawne mają równe prawa i przysługuje im niezaprzeczalne prawo do godności, równego traktowania, samodzielnego życia i pełnego uczestnictwa w życiu społecznym,
B. mając na uwadze, że szacuje się, iż 80 mln ludzi w Unii Europejskiej to osoby niepełnosprawne;
C. mając na uwadze, że dane zebrane przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej niezmiennie wykazują, że osoby niepełnosprawne spotykają się z dyskryminacją i napotykają na przeszkody jeśli chodzi o korzystanie na równi z innymi z przysługujących im praw;
D. mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne stanowią jedną z najbardziej narażonych grup w naszym społeczeństwie, a ich włączenie do rynku pracy stanowi jedno z największych wyzwań dla polityki społecznej i polityki rynku pracy;
E. mając na uwadze, że pełne włączenie i równy udział osób niepełnosprawnych można osiągnąć jedynie stosując na wszystkich szczeblach kształtowania, wdrażania i monitorowania polityki UE, w tym w obrębie instytucji, podejście do kwestii niepełnosprawności oparte na prawach człowieka; mając również na uwadze, że Komisja musi należycie uwzględnić tę kwestię w swoich przyszłych wnioskach;
F. mając na uwadze, że Komisja przygotowała w 2008 r. unijną dyrektywę o zwalczaniu dyskryminacji, jednak dyrektywa ta pozostaje zablokowana w Radzie;
G. mając na uwadze, że zasady ujęte w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych znacznie wykraczają poza dyskryminację i wskazują drogę do pełnego korzystania z praw człowieka przez wszystkie osoby niepełnosprawne w społeczeństwie integracyjnym oraz że ich celem jest również zapewnienie koniecznej ochrony i pomocy, by umożliwić rodzinom osób niepełnosprawnych udział w zapewnianiu pełnego i równego korzystania z praw przez takie osoby;
H. mając na uwadze, że UE formalnie ratyfikowała Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, którą podpisało również wszystkie 28 państw członkowskich, a ratyfikowało 25 państw członkowskich;
I. mając na uwadze, że każdego roku parlamentarna Komisja Petycji otrzymuje petycje dotyczące dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność jeśli chodzi o dostęp do zatrudnienia, działalności na własny rachunek, usług publicznych i edukacji;
J. mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne nie stanowią jednolitej grupy oraz że strategie i działania planowane na ich rzecz powinny uwzględniać tę niejednorodność, a także fakt, że niektóre grupy, na przykład kobiety, dzieci oraz osoby potrzebujące intensywniejszego wsparcia stają w obliczu dodatkowych trudności i różnorodnych form dyskryminacji;
K. mając na uwadze, że Parlament musi uwzględnić fakt, że postanowienia Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych zawierają minimalne standardy pozwalające europejskim instytucjom na dodatkowe działania w celu ochrony osób niepełnosprawnych oraz zwalczania dyskryminacji;
L. mając na uwadze, że dostęp do zatrudnienia oraz brak dyskryminacji w miejscu pracy są podstawowym czynnikiem umożliwiającym samostanowienie i samodzielne życie; mając na uwadze, że pomimo wszystkich uruchomionych na szczeblu UE programów, inicjatyw i strategii wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20–64 lata wynosi ponad 70%, natomiast wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych mniej niż 50%; mając na uwadze, że wskaźnik zatrudnienia kobiet bez niepełnosprawności wynosi 65%, w porównaniu z 44% kobiet niepełnosprawnych;
M. mając na uwadze, że płatna praca jest podstawowym warunkiem pozwalającym osobom niepełnosprawnym prowadzić samodzielne życie; mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny zatem dążyć do zapewnienia osobom niepełnosprawnym szerszego dostępu do zatrudnienia, aby mogły one wnosić wkład do społeczeństwa, w którym żyją, oraz powinny, jako warunek wstępny, zagwarantować integracyjną edukację dla wszystkich niepełnosprawnych dzieci, również tych, które mają trudności w nauce, aby pomóc im zdobyć dobre przygotowanie edukacyjne już od szkoły podstawowej, co umożliwi realizowanie programu dostosowanego do ich możliwości, dając im w ten sposób szansę zdobycia solidnej edukacji, która pomoże w rozwoju kariery lub zagwarantowaniu dobrej pracy, pozwalającej na prowadzenie w przyszłości samodzielnego życia;
N. mając na uwadze, że niepełnosprawność jest koncepcją ewoluującą, która wynika z interakcji pomiędzy osobami upośledzonymi i barierami wynikającymi z postaw ludzkich lub z barierami środowiskowymi, które to utrudniają pełny i efektywny udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym na równych prawach z innymi i z zachowaniem takiej samej godności;
O. mając na uwadze, że zgodnie z art. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów w procesie przygotowywania i wdrażania programów finansowanych z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, należy uwzględnić w szczególności dostępność dla osób niepełnosprawnych; mając również na uwadze, że kwestie te należy uwzględnić w przygotowaniu i wdrażaniu innych funduszy UE;
P. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich zapotrzebowanie na usługi socjalne rośnie w wyniku zmian demograficznych i społecznych, przy coraz wyższej stopie bezrobocia, ubóstwa i wykluczenia społecznego, a także niedostępności wysokiej jakości usług dla osób niepełnosprawnych, co ma negatywny wpływ na zdolność osób niepełnosprawnych do samodzielnego życia, pełnego uczestnictwa w życiu społecznym na równych warunkach z pozostałymi obywatelami;
Q. mając na uwadze, że obowiązujące przepisy unijne dotyczące praw osób niepełnosprawnych powinny być lepiej wdrażane i egzekwowane, tak aby zwiększyć dostępność dla wszystkich niepełnosprawnych w całej UE;
R. mając na uwadze, że Parlament stanowi część ram UE w zakresie promowania, ochrony i monitorowania wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (zwanych dalej „ramami UE”), zgodnie z art. 33 ust. 2 konwencji;
S. mając na uwadze, że wiele organizacji społeczeństwa obywatelskiego przedłożyło informacje do Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych w związku z listą pytań wstępnych;
T. mając na uwadze, że Komisja – jako komórka centralna zgodnie z art. 33 ust. 1 konwencji – została wyznaczona do odpowiedzi na listę pytań wstępnych przyjętą przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych;
U. mając na uwadze, że Parlament jest jedyną instytucją Unii Europejskiej wyłanianą w wyborach bezpośrednich oraz reprezentującą obywateli europejskich i w związku z tym w pełni przestrzega on zasad paryskich, zgodnie z art. 33 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
1. zapewnia Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych, że Parlament Europejski będzie odpowiadał na pytania skierowane bezpośrednio do niego, a jednocześnie wzywa Komisję do uwzględnienia opinii Parlamentu przy formułowaniu własnych odpowiedzi na pytania komitetu;
2. wyraża ubolewanie, że Komisja i Rada przyjęły kodeks postępowania bez konsultacji z Parlamentem, w związku z czym Parlament posiada ograniczone możliwości monitorowania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
3. wzywa Komisję, by przed udzieleniem odpowiedzi na listę pytań wstępnych odbyła formalne konsultacje ze wszystkimi właściwymi instytucjami i agencjami, w tym z Parlamentem, Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, Komitetem Regionów, Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich i Agencją Praw Podstawowych Unii Europejskiej;
4. domaga się zaproszenia uczestników ram UE do formalnego udziału w konstruktywnym dialogu;
5. zauważa, że brak danych zdezagregowanych i statystyk dotyczących grup o konkretnej niepełnosprawności uniemożliwia formułowanie odpowiednich strategii politycznych; wzywa zatem Komisję do gromadzenia i rozpowszechniania danych statystycznych dotyczących niepełnosprawności, segregowanych według kryterium wieku i płci, celem monitorowania sytuacji osób niepełnosprawnych w całej UE w konkretnych obszarach życia codziennego, a nie tylko na rynku pracy;
6. zauważa, że wiele organizacji społeczeństwa obywatelskiego przedłożyło informacje do Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych w odpowiedzi na listę pytań wstępnych; domaga się zatem, aby Komisja dalej rozwijała usystematyzowany dialog, prowadziła konsultacje i współpracowała z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne jako część przeglądu, w tym przy formułowaniu odpowiedzi na listę pytań wstępnych Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych i przy kształtowaniu, wdrażaniu i monitorowaniu strategii politycznych UE w tym obszarze;
7. wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do bezzwłocznego ratyfikowania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
8. wzywa Komisję do przedstawienia ambitnego wniosku dotyczącego europejskiego aktu w sprawie dostępności przy pełnym zaangażowaniu osób niepełnosprawnych na wszystkich etapach procesu ustawodawczego, a także podkreśla, jak ważne jest, aby wniosek ten obejmował pełen zakres obszarów polityki, jeżeli chodzi o dostępność towarów i usług dla wszystkich obywateli UE, sprzyjając samodzielnemu życiu i pełnej integracji osób niepełnosprawnych oraz ustanawiając stały, skuteczny i niezależny mechanizm monitorowania i egzekwowania;
9. wzywa Radę do przyspieszenia prac nad wnioskiem dotyczącym dyrektywy w sprawie dostępności stron internetowych instytucji sektora publicznego w celu określenia wspólnego stanowiska i przyspieszenia przyjęcia tego aktu prawnego, co podniesie dostępność dokumentów, materiałów wideo i stron internetowych oraz zapewni alternatywne formaty oraz środki komunikacji;
10. zaleca, aby środki UE zostały wykorzystane do promocji dostępności oraz e-dostępności dla osób niepełnosprawnych, promocji przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki zapewnianej przez społeczności lokalne, rozwoju usług socjalnych i zdrowotnych wysokiej jakości i inwestowania w budowanie potencjału organizacji reprezentujących osoby niepełnosprawne;
11. odnotowuje swoje odpowiedzi i działania związane z listą pytań wstępnych przekazanych w związku ze sprawozdaniem Unii Europejskiej będącym częścią przeglądu Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych:
a. ustanowiono międzykomisyjną roboczą grupę koordynacyjną złożoną z członków wszystkich przedmiotowo właściwych komisji, która zajęła się organizowaniem otwartych dla całego personelu i posłów do PE kampanii informacyjnych, a także dodała do programu szkoleń kurs języka migowego;
b. w rezolucji z dnia 5 lipca 2011 r.[6] oraz w oświadczeniu pisemnym nr 35/2011 podkreślono potrzebę dostępności usługi powszechnej oraz numeru alarmowego 112, co było kluczowym elementem rozwoju systemu pokładowego eCall;
c. po wyborach z 2014 r. zwiększyła się znacznie liczba niepełnosprawnych posłów do PE;
d. zobowiązuje się do aktywnej współpracy z właściwymi podmiotami celem znalezienia pragmatycznego rozwiązania kwestii przystąpienia do Traktatu z Marrakeszu;
e. podkreśla potrzebę poprawy wdrożenia przepisów UE, tak aby osoby niepełnosprawne mogły samodzielnie podróżować wszystkimi środkami transportu, w tym środkami transportu publicznego;
f. wzywa Komisję do przedstawienia oczekiwanych wyjaśnień na temat sposobu, w jaki zamierza zapewnić, że w obecnych oraz przyszłych przepisach osoby niepełnosprawne będą miały równe szanse, będą korzystały z praw podstawowych, równego dostępu do usług i rynku pracy, a także będą miały te same prawa i obowiązki w dostępie do zabezpieczenia społecznego jak obywatele państwa członkowskiego, w którym objęci są ubezpieczeniem, zgodnie z zasadą równego traktowania i braku dyskryminacji, tak aby wszystkie osoby niepełnosprawne mogły cieszyć się prawem do swobodnego przepływu osób przysługującym wszystkim obywatelom UE;
g. wzywa państwa członkowskie i Komisję do upewnienia się, że dostęp do wymiaru sprawiedliwości, jeżeli chodzi o przestrzeganie przepisów UE, jest w pełni zgodny z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych, tak aby wszyscy mogli korzystać z podstawowych praw;
12. podkreśla potrzebę zacieśnienia współpracy politycznej w obrębie ram UE, w tym zapewnienia koniecznych zasobów finansowych i ludzkich, aby możliwe było wykonanie zadań określonych w wyżej wymienionej decyzji Rady i wzywa podmioty zaangażowane w ramy UE do przeznaczenia na ten cel odpowiednich zasobów;
13. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę posłów do PE, którzy domagają się sporządzania regularnych wspólnych sprawozdań Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych i Komisji Petycji w odpowiedzi na zalecenia Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Komitetowi do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.