ONTWERPRESOLUTIE over de tenuitvoerlegging van de associatieovereenkomsten / diepe en brede vrijhandelsruimten met Georgië, Moldavië en Oekraïne
15.1.2016 - (2015/3032(RSP))
ingediend overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement
Rebecca Harms, Heidi Hautala, Tamás Meszerics, Ulrike Lunacek, Peter Eriksson, Igor Šoltes namens de Verts/ALE-Fractie
Zie ook gezamenlijke ontwerpresolutie RC-B8-0068/2016
B8-0068/2016
Resolutie van het Europees Parlement over de tenuitvoerlegging van de associatieovereenkomsten / diepe en brede vrijhandelsruimten met Georgië, Moldavië en Oekraïne
Het Europees Parlement,
– gezien zijn eerdere resoluties over Georgië, Moldavië en Oekraïne,
– gezien de slotverklaring en de aanbevelingen van de tweede bijeenkomst van het Parlementair Associatiecomité EU-Oekraïne op 4 en 5 november 2015 te Kiev,
– gezien de slotverklaring en de aanbevelingen van de eerste bijeenkomst van het Parlementair Associatiecomité EU-Georgië op 3 en 4 november 2015 te Tbilisi,
– gezien de slotverklaring en de aanbevelingen van de eerste bijeenkomst van het Parlementair Associatiecomité EU-Moldavië op 21 en 22 september 2015 te Brussel,
– gezien zijn resolutie van 9 juli 2015 over de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid[1],
– gezien artikel 123, lid 2, van zijn Reglement,
A. overwegende dat de associatieovereenkomsten tussen de EU en Georgië, Moldavië en Oekraïne een keerpunt betekenen voor deze landen op weg naar Europese integratie;
B. overwegende dat diepe en brede vrijhandelsruimten (DCFTA's) een integraal onderdeel vormen van deze overeenkomsten, en gericht zijn op verdere verdieping van de economische betrekkingen met de EU en een belangrijke kans bieden voor de duurzame ontwikkeling van deze landen, mits alle clausules volledig worden doorgevoerd en de nodige steun wordt geboden;
C. overwegende dat in de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid (ENP), gepubliceerd op 18 november 2015, veiligheid en stabiliteit worden aangemerkt als de meest urgente kwesties en uitdagingen voor de komende jaren;
D. overwegende dat Georgië, Moldavië en Oekraïne te maken hebben met langdurige conflicten die zijn veroorzaakt door de Russische Federatie, gericht op het ondermijnen van de soevereiniteit en territoriale integriteit van de betreffende landen en de wil van de bevolking om hun eigen toekomst vrijelijk te bepalen;
E. overwegende dat goed bestuur, democratie, de rechtsstaat en mensenrechten de kern blijven vormen van het ENP en een fundamentele inzet vereisen, met name van de drie landen die de associatieovereenkomsten met de EU hebben ondertekend;
1. steunt het doel van de associatieovereenkomsten en de diepe en brede vrijhandelsruimten (AA/DCFTA's) om de politieke, sociale en economische betrekkingen tussen Georgië, Moldavië, Oekraïne en de EU aanzienlijk te verdiepen; verwacht dat de volledige tenuitvoerlegging van deze overeenkomsten zal zorgen voor merkbare verbeteringen van de levens van de burgers in Georgië, Moldavië en Oekraïne op terreinen als onderwijs, werkgelegenheid en justitie, en hun levensstandaard en veiligheid zal verhogen; verzoekt de lidstaten die dit nog niet hebben gedaan het proces van ratificatie van de drie associatieovereenkomsten af te ronden;
2. benadrukt in het bijzonder dat het van groot belang is alle clausules van de overeenkomst uit te voeren en alles in het werk te stellen om te waarborgen dat de gehele bevolking van de betrokken landen daarvan kan profiteren;
3. wijst op de mogelijke negatieve sociale en ecologische gevolgen van een gedeeltelijke of selectieve tenuitvoerlegging van de DCFTA's en roept in dit verband de relevante autoriteiten op de nodige maatregelen te nemen ter voorkoming van elke vorm van sociale en milieudumping; benadrukt het belang van parlementair toezicht op het proces van tenuitvoerlegging van de AA's, overeenkomstig de beste praktijken van de parlementen van de EU-lidstaten, en verwelkomt de afspraak tussen de drie betreffende parlementen om elkaar in dit verband te steunen;
4. benadrukt de cruciale rol die de Commissie moet spelen bij het mogelijk maken van de tenuitvoerlegging van de AA/DCFTA's en het monitoren en ondersteunen van de relevante autoriteiten, zowel op technisch als op financieel gebied, zodat de merkbare positieve effecten en voordelen van deze overeenkomsten op korte termijn ten goede kunnen komen aan de burgers;
5. verwelkomt de inspanningen van Georgië, Moldavië en Oekraïne om te waarborgen dat de nationale wetgeving de EU-normen nadert, op basis van de bepalingen van de AA/DCFTA's; benadrukt dat het tempo en de richting van de hervormingen aangehouden moeten worden en moedigt de autoriteiten van de betreffende landen aan volledig gebruik te maken van de beschikbare EU-steun;
6. verwelkomt in dit verband het werk van de adviesmissie van de Europese Unie voor de hervorming van de civiele veiligheidssector in Oekraïne, alsmede de verschillende platforms opgezet door de instellingen van de EU ter ondersteuning van de hervormingen in Oekraïne, zoals de steungroep voor Oekraïne van de Commissie en de recentelijk opgerichte taskforce voor Oekraïne van het Comité van de Regio's; roept op tot het opzetten van gelijksoortige initiatieven voor Georgië en Moldavië; benadrukt dat er behoefte is aan nauwe samenwerking en een doeltreffende uitwisseling van beste administratieve praktijken;
7. benadrukt de rol die het maatschappelijk middenveld en de relevante platforms voor het maatschappelijk middenveld als voorzien in de associatieovereenkomsten bij dit proces kunnen spelen, met name bij het proces van publieke bewustmaking en het toezicht op de uitvoering van de overeenkomsten en de nodige hervormingen; dringt er bij de autoriteiten van Georgië, Moldavië en Oekraïne op aan maatschappelijke organisaties en de relevante belanghebbenden bij het proces te betrekken en roept de Commissie op hieraan bij te dragen door afdoende financiële middelen te leveren;
8. benadrukt de noodzaak van een op het publiek gerichte, omvattende informatiecampagne over de doelen en de inhoud van de associatieovereenkomsten en de rechtstreekse, concrete voordelen van de tenuitvoerlegging ervan voor de burgers; benadrukt dat hierover objectieve, onafhankelijke en onpartijdige informatie moet worden verstrekt en dat de EU over meer capaciteit moet beschikken om verkeerde informatie en propagandacampagnes om de EU en het ENP in een kwaad daglicht te stellen tegen te gaan;
9. herhaalt zijn standpunt dat de associatieovereenkomsten niet het einddoel vormen bij de betrekkingen tussen de EU en Georgië, Moldavië en Oekraïne; wijst er voorts op dat Georgië, Moldavië en Oekraïne, overeenkomstig artikel 49 VEU, een Europees perspectief hebben en het EU-lidmaatschap kunnen aanvragen, op voorwaarde dat zij de criteria van Kopenhagen en de beginselen van democratie, eerbiediging van de fundamentele vrijheden, de mensenrechten en de rechten van minderheden in acht nemen, en de rechtsstaat garanderen;
10. spreekt zijn krachtige steun uit voor de soevereiniteit en territoriale integriteit van Georgië, Moldavië en Oekraïne binnen hun internationaal erkende grenzen, en veroordeelt de expansiepolitiek van Rusland van destabilisering van zijn buurlanden, leidend tot langdurige conflicten in Abchazië, Zuid-Ossetië, Transnistrië en de Donbas, en de illegale annexatie van de Autonome Republiek de Krim; bevestigt zijn gezamenlijke vastbeslotenheid dat vreedzame herintegratie van deze gebieden moet worden verwezenlijkt binnen het kader van het internationaal recht;
11. verwelkomt de positieve aanbeveling van de Commissie van 18 december 2015 om Georgië en Oekraïne de visumvrije regeling toe te kennen; dringt er bij de Oekraïense autoriteiten op aan te waarborgen dat organen voor corruptiebestrijding vóór april 2016 volledig operationeel zijn en spreekt het vertrouwen uit dat de aanbevelingen van de Commissie gevolgd zullen worden door een spoedige bekrachtiging van de Raad, zodat de burgers van Georgië en Oekraïne vrijelijk naar de EU kunnen reizen, net de burgers van Moldavië;
12. benadrukt dat een dergelijke ontwikkeling de onderlinge contacten tussen mensen kan stimuleren, onder meer met Georgische, Moldavische en Oekraïense burgers die momenteel in de bezette gebieden wonen, en ook zou bijdragen aan het versterken van zakelijke, sociale en culturele betrekkingen tussen de EU en Georgië en Oekraïne, en zou laten zien dat nauwere betrekkingen met de EU daadwerkelijk zorgen voor tastbare voordelen voor iedereen;
13. wijst erop dat de EU verenigd moet blijven en tegenover Rusland met één stem moet spreken, en dat Oekraïne, Georgië en Moldavië bovenaan de agenda van de EU moeten blijven staan; benadrukt dat het uiteindelijke proces van normalisatie van de betrekkingen met Rusland op geen enkele wijze ten koste mag gaan van Oekraïne, Georgië en Moldavië; benadrukt nogmaals dat de ontwikkeling van het oostelijk partnerschap niet gericht is op het verstoren van de traditionele historische en economische banden tussen de betrokken landen; vraagt de EU met klem onnodige spanningen te vermijden en overeenstemmende terreinen voor samenwerking en economische integratie met de Euraziatische Economische Unie aan te wijzen; onderstreept evenwel dat dergelijke samenwerking in overeenstemming moet zijn met de WTO-voorschriften en gebaseerd moet zijn op internationale normen en het vrije, soevereine besluit van landen om deel te nemen;
14. verwelkomt de herziening van het ENP, met prioritaire aandacht voor veiligheid en stabiliteit; benadrukt het belang van een gedifferentieerde en op maat gesneden aanpak op basis van de merites en ambities van de betrokken landen, en met name de behoefte aan nieuwe innovatieve en flexibele instrumenten om de tenuitvoerlegging van de AA/DCFTA's te ondersteunen; roept de EU op een actievere en doeltreffender rol te spelen met betrekking tot het oplossen van de conflicten waar Georgië, Moldavië en Oekraïne mee te maken hebben, en de nodige bijstand te verlenen om de herintegratie mogelijk te maken van de gebieden die onder controle staan van separatisten onder Russische leiding;
Oekraïne
15. spreekt zijn steun uit voor de inspanningen verricht door alle Oekraïense instellingen in het kader van de reeds uitgevoerde hervormingen en moedigt hen aan de hervormingen krachtiger ter hand te nemen, met intensieve ondersteuning van de EU-instellingen;
16. verwelkomt de voorlopige tenuitvoerlegging van de DCFTA met ingang van 1 januari 2016; spreekt zijn tevredenheid uit over het voorbereidende werk dat reeds is verricht; moedigt de handelsdepartementen van de EU en Oekraïne aan ervoor te zorgen dat de nieuwe mogelijkheden voor markttoegang in de praktijk voordeel bieden aan de Oekraïense economie, waarbij tevens de binnenlandse vraag wordt ondersteund en gestimuleerd; betreurt dat geen akkoord kon worden gesloten met de Russische Federatie na het mislukken van een groot aantal besprekingen om de verschillen te overbruggen, met name wat betreft Russische bedenkingen en het besluit van de Russische autoriteiten tot unilaterale opschorting van het GOS-vrijhandelsakkoord, waardoor met ingang van 1 januari 2016 invoerheffingen voor meestbegunstigde landen worden opgelegd op Oekraïense goederen; onderstreept het feit dat de andere leden van de Euraziatische Economische Unie het besluit van Rusland niet volgden en roept Moskou op zich constructief op te stellen, om een nieuwe handelsoorlog te voorkomen; dringt er bij de EU op aan Oekraïne te steunen bij huidige en toekomstige twisten met Rusland binnen de WTO, door zich als derde partij in zaken te voegen;
17. is ingenomen met de stemming in eerste lezing van de grondwetswijzigingen met betrekking tot decentralisatie; herinnert eraan dat de Commissie van Venetië een positief advies heeft gegeven over de ontwerpwijzigingen; benadrukt dat decentralisatie voor de Oekraïense regering van centraal belang is bij de hervormingen met het oog op de modernisering van het land, en tot doel heeft om de macht en de institutionele capaciteit van plaatselijke gemeenschappen te vergroten en het beheer van onder meer grond, gezondheidszorg, onderwijs en sociale bescherming sterk te verbeteren, ten behoeve van de burgers; verwacht dat de grondwetswijzigingen in Oekraïne in tweede lezing goedgekeurd zullen worden door de vereiste meerderheid in de Verkhovna Rada van Oekraïne;
18. verwelkomt de lopende en intensieve werkzaamheden met betrekking tot grondwetswijzigingen inzake de hervorming van het justitiële stelsel en de status van rechters, die van vitaal belang zijn voor de bestrijding van corruptie; dringt er bij de Oekraïense autoriteiten op aan de doorvoering van deze wijzigingen voort te zetten, rekening houdend met het advies van de Commissie van Venetië; roept Oekraïne op het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof te ratificeren;
19. spreekt zijn ernstige bezorgdheid uit over de ernst van de diepgewortelde corruptie in het land en herinnert eraan dat de uitroeiing van corruptie een van de eisen was van de Revolutie van de Waardigheid; verwelkomt de recent genomen stappen, met name door het Oekraïense parlement, om een passend institutioneel kader in te stellen ter bestrijding van de corruptie in het land, in aansluiting op het omvattende juridische anticorruptiepakket dat op 14 oktober 2014 is goedgekeurd, met name het nationale anticorruptiebureau, het nationaal agentschap voor de preventie van corruptie en het nationaal agentschap voor de terugvordering van opbrengsten uit corruptie; verwelkomt daarnaast de recente goedkeuring van de wet inzake overheidssteun voor politieke partijen, die op 1 juli 2016 in werking zal treden, alsmede van de wet inzake openbare aanbestedingen;
20. verwelkomt de actieve steun van de EU en de solidariteit in de energiesector, waardoor de Russische gasleveranties aan Oekraïne hervat konden worden voor de winterperiode 2015-2016; roept de lidstaten op het potentieel voor doorvoer door Oekraïne volledig te benutten en de samenwerking te versterken, teneinde de energievoorziening van zowel de EU als Oekraïne te waarborgen, en te voorkomen dat nieuwe pijpleidingen worden aangelegd via andere landen dan Oekraïne, in het bijzonder de ontwikkeling van het project "Nord Stream II" voor de levering van Russisch gas aan Europa, dat nadelig zou kunnen zijn voor de strategie van de EU voor de diversificatie van energiebronnen en voor het EU-recht; verwelkomt de wet inzake de ontwikkeling van alternatieve energie, alsmede de samenwerking met de lidstaten en andere maatregelen gericht op het waarborgen van de energiediversificatie en de energieveiligheid van Oekraïne;
21. betreurt dat ondanks de maatregelen overeengekomen op de top van Parijs door de zogeheten "Vier van Normandië" op 2 oktober 2015 en de aanvankelijke positieve stappen, de partijen niet in staat zijn gebleken het Minsk II-akkoord tegen 31 december 2015 volledig uit te voeren; spreekt zijn ernstige bezorgdheid uit over de gevechtshandelingen van lage intensiteit en de aanhoudende schendingen van de wapenstilstand, voornamelijk door de separatistische troepen, en roept alle partijen op hun toezeggingen volledig na te komen; roept Rusland op de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne, met inbegrip van de Krim, te eerbiedigen, en zonder verder uitstel de resterende bepalingen van de Minsk-akkoorden uit te voeren, in het bijzonder de terugtrekking van buitenlandse troepen en huurlingen, alsmede van zware wapens en tanks, de vrijlating van alle gijzelaars die illegaal door de separatisten worden vastgehouden, en de toegang tot de speciale waarnemingsmissie van de OVSE tot het volledige grondgebied van bepaalde regio's in de oblasten Donetsk en Loegansk en ongecontroleerde delen van het grensgebied met de Russische Federatie, teneinde de overdracht naar de Oekraïense grenswacht mogelijk te maken; verwelkomt het besluit om het aantal OVSE-waarnemers te vergroten;
22. kijkt uit naar het houden van vrije en eerlijke lokale verkiezingen in bepaalde regio's van de oblasten Donetsk en Loegansk, overeenkomstig de Oekraïense wetgeving en de normen van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), met deelname van de Oekraïense politieke partijen en met waarneming door de OVSE/ODIHR, als voorzien in de Minsk-akkoorden en overeenkomstig het akkoord bereikt op de top van Parijs door de "Vier van Normandië";
23. benadrukt het feit dat het lopende conflict geleid heeft tot een schrijnende humanitaire situatie in de regio Donbas en dat Oekraïense en internationale organisaties geen toegang krijgen tot de bezette regio's van de oblasten Donetsk en Loegansk, of bij hun inspanningen om steun te verlenen voortdurend te maken hebben met belemmeringen in de vorm van door Rusland gesteunde militante groepen; roept op tot het verlenen van onmiddellijke toegang voor verleners van humanitaire hulp en andere hulpverleners; is van mening dat de wetgeving inzake humanitaire hulp verbeterd moet worden om de inspanningen om deze hulp op de plaats van bestemming te krijgen te ondersteunen; verwelkomt de oprichting van een agentschap voor het herstel van Donbas om alle humanitaire kwesties aan te pakken, en roept de Oekraïense regering op dit agentschap te voorzien van de nodige financiële en menselijke hulpbronnen; verwelkomt de humanitaire en financiële steun van de EU om Oekraïne bij het aangaan van deze uitdaging bij te staan; spreekt zijn ernstige bezorgdheid uit over de slechte humanitaire omstandigheden van de ruim 1,5 miljoen binnenlandse ontheemden, en vraagt om de veilige terugkeer naar hun plaats van herkomst; onderstreept het feit dat specifieke aandacht moet worden besteed aan het verlenen van hulp aan kinderen, die de kwetsbaarste slachtoffers van dit conflict zijn; verwelkomt de eerste ronde van de campagne van nationale omvang voor inenting tegen polio;
24. verwelkomt het besluit om de sancties van de EU tegen Rusland met zes maanden te verlengen en benadrukt dat deze maatregelen van kracht moeten blijven totdat zowel de geest als de letter van de Minsk-akkoorden daadwerkelijk en volledig ten uitvoer zijn gelegd en totdat de territoriale integriteit van Oekraïne is hersteld; herinnert eraan dat deze restrictieve maatregelen in het geval van verdere provocaties of destabilisatie van de situatie in Oekraïne nog moeten worden aangescherpt; is van mening dat een hervatting van de samenwerking tussen de EU en Rusland mogelijk is op voorwaarde dat Rusland de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne respecteert;
25. verwelkomt de publicatie van het rapport van de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid over de crash van vlucht 17 van Malaysia Airlines (MH17), waarbij 298 onschuldige burgers werden gedood; steunt de oprichting van een internationaal strafrechtelijk tribunaal, en roept de Russische Federatie op tot volledige medewerking met de internationale gemeenschap bij de uitvoering van een omvattend en onpartijdig strafrechtelijk onderzoek, om de schuldigen voor de rechter te brengen; betreurt het besluit van de Russische Federatie om de resolutie van de VN Veiligheidsraad over de oprichting van een internationaal hof voor het onderzoek naar deze misdaad te blokkeren;
26. verzoekt om de vrijlating van alle gegijzelden, overeenkomstig de akkoorden van Minsk, en van de Oekraïense burgers die illegaal worden vastgehouden in de Russische Federatie, waaronder Nadiya Savchenko, Oleg Sentsov, Oleksandr Kolchenko en anderen;
27. spreekt zijn ernstige bezorgdheid uit over de verslechtering van de mensenrechtensituatie in de geannexeerde Krim, in het bijzonder de rechten van minderheden en met name van de Krim-Tataren, maar ook de rechten van alle Oekraïense burgers;
28. verwelkomt het feit dat de plaatselijke verkiezingen van 25 oktober 2015 volgens de internationale waarnemingsmissie over het algemeen plaatsvonden in overeenstemming met internationaal erkende normen; roept alle relevante actoren op de door de internationale waarnemingsmissie vastgestelde tekortkomingen aan te pakken; benadrukt het belang van verbetering van de kieswetgeving, van transparantie van de financiering van campagnes en van vrije en eerlijke toegang tot de media voor alle politieke krachten; benadrukt dat het bij de hervorming van de kieswetgeving van belang zal zijn rekening te houden met de rechten en belangen van nationale minderheden, zoals bepaald in de grondwet van Oekraïne;
29. spreekt zijn bezorgdheid uit over het besluit van de Oekraïense autoriteiten om de Communistische Partij van Oekraïne te verbieden en roept op tot volledige eerbiediging van de vrijheid van meningsuiting en vergadering, overeenkomstig de normen en waarden van de EU;
Georgië
30. roept op tot volledige tenuitvoerlegging van de aanbevelingen vastgelegd in het belangrijke rapport "Georgia in Transition" van speciaal adviseur van de EU Thomas Hammarberg over de grondwets- en juridische hervorming en de mensenrechten;
31. herinnert in het bijzonder aan de aandacht in het rapport voor de noodzaak tot versterking van de rechtsstaat en tot invoering van doeltreffende systemen en mechanismen van checks-and-balances, om de staat af te scheiden van het regerende politieke blok van moment, door verder te werken aan de ontwikkeling van sterke democratische instellingen en controleerbare wetshandhavingsinstanties, waaronder het Openbaar Ministerie, en verwelkomt in dit verband als eerste stap de recente wijzigingen van de wet inzake het Openbaar Ministerie, gericht op de depolitisering daarvan;
32. bevestigt opnieuw dat strafrechtelijk onderzoek en vervolgingen op bewijs gebaseerd, transparant, onpartijdig en niet politiek gemotiveerd moeten zijn, waarbij de beginselen van een goede rechtsgang en het recht op een eerlijk proces geëerbiedigd moeten worden, overeenkomstig de afspraken van de associatieovereenkomst; benadrukt dat voorarrest een uitzonderlijke maatregel is en alleen in dringende en ondubbelzinnige omstandigheden opgelegd mag worden, met strikte toepassing van de wet en met waarborging van een goede behandeling; verwelkomt de bevestiging van het grondwettelijk hof dat een dergelijke maatregel beperkt moet blijven tot negen maanden, en wijst erop dat de aanwezigheid van waardevolle politieke oppositie van cruciaal belang is voor de verwezenlijking van een evenwichtig en volwaardig politiek systeem, waar Georgië naar streeft;
33. verwelkomt de goedkeuring van de nieuwe arbeidswet en roept op tot volledige overeenstemming daarvan met de arbeidsrechten en -normen van de Internationale Arbeidsorganisatie, zoals vastgelegd in het hoofdstuk inzake handel en duurzame ontwikkeling van de DCFTA;
34. roept op tot de volledige tenuitvoerlegging van de wet inzake de transparantie met betrekking tot de eigendom van de media, om de pluriformiteit van de media te bevorderen en te garanderen, en het recht van de media om aan onafhankelijke en objectieve berichtgeving te doen verder vast te leggen; spreekt in dit verband zijn bezorgdheid uit over de strafrechtzaak tegen Rustavi2 TV en benadrukt dat de uitspraak niet mag leiden tot ondermijning van de redactionele onafhankelijkheid van het station, zoals helaas het geval was tijdens de voorgaande legislatuur;
35. verwelkomt de constructieve rol en de aanbevelingen van de OVSE/ODIHR in het Trial Monitoring Report Georgia van 9 december 2014, en benadrukt dat het van het grootste belang is om de daarin vastgestelde tekortkomingen aan te pakken om het beeld van een willekeurige rechtspraak tegen te gaan; verwelkomt in dit verband de invoering van automatische rechterlijke toetsing van voorarrest, een van de kernaanbevelingen van de OVSE/ODIHR;
36. benadrukt het feit dat vrije media, vrije meningsuiting en pluriformiteit van informatie fundamentele waarden zijn van een democratische samenleving, waar Georgië zich toe heeft verplicht in het kader van de AA/DCFTA; benadrukt dat monopolisering van de mediaruimte onvermijdelijk lijdt tot aantasting van de pluriformiteit van opinies en geen ruimte laat voor politieke concurrentie, en roept de autoriteiten op te zorgen voor een duurzaam en pluriform media- en informatielandschap;
37. herinnert aan de verklaring van de Commissie van Venetië van 22 september 2015 over de ongeoorloofde druk uitgeoefend op rechters van het grondwettelijk hof van Georgië en roept de regering van Georgië op passende stappen te nemen, waaronder maatregelen ter bescherming van leden van het hof en hun familieleden en een grondig onderzoek naar alle vormen van intimidatie, om de plegers daarvan voor de rechter te brengen;
38. herinnert bovendien aan het belang van de verkiezingswaarnemingsmissies van de OVSE/ODIHR van oktober 2012 en oktober 2013, waar het Parlement aan deelnam, en roept alle partijen op een routekaart vast te stellen voor hervorming van de kieswet, uitgaand van het principe dat de kieswet niet ingrijpend gewijzigd moet worden in een pre-verkiezingsjaar;
39. roept alle partijen op de veilige en waardige terugkeer mogelijk te maken van alle binnenlands ontheemden naar hun permanente woonplaats in de bezette gebieden van de regio Abchazië en Tsinvali/Zuid-Ossetië, en herhaalt dat gedwongen demografische veranderingen een onaanvaardbare schending van het internationale recht vormen; wijst op de noodzaak om steun te blijven geven voor het verbeteren van de situatie van binnenlands ontheemden en vluchtelingen en verwelkomt initiatieven van de EU om actief te blijven bijdragen aan het leveren van de nodige hulp;
40. roept de Russische Federatie op te voldoen aan haar verplichtingen uit hoofde van het akkoord voor een staakt-het-vuren van 12 augustus 2008 en de bijbehorende uitvoeringsmaatregelen van 8 september 2008, te weten terugtrekking van haar militaire troepen en verlening van volledige toegang tot de bezette gebieden aan de waarnemingsmissie van de Europese Unie (EUMM); roept Rusland verder op om in een geest van wederkerigheid toe te zeggen geen geweld te gebruiken tegen Georgië en de invoering van internationale veiligheidsregelingen toe te staan; roept Rusland op zijn erkenning van de afscheiding van de Georgische regio's Abchazië en Tsinvali/Zuid-Ossetië in te trekken en een einde te maken aan de bezetting van deze Georgische gebieden;
41. verwelkomt het feit dat Georgië stappen neemt voor het hanteren van een flexibele en pragmatische aanpak inzake de omgang met zijn bezette gebieden; roept de EU op eveneens te overwegen met name contact te leggen met het maatschappelijk middenveld in die gebieden; benadrukt in dit verband de meerwaarde van door de EU gefinancierde initiatieven zoals het mechanisme voor vertrouwenwekkende vroege respons (COBERM);
42. veroordeelt met kracht de recente gevallen van vandalisme en aanvallen op een groot aantal kantoren van de belangrijkste oppositiepartij; roept op tot een snel en grondig onderzoek en het voor de rechter brengen van de daders;
Moldavië
43. spreekt zijn ernstige bezorgdheid uit over de huidige politieke crisis waar het land mee te maken heeft na de val van de regering die in juli 2015 was gevormd op basis van een brede coalitie die een bevestiging vormde van de pro-Europese koers van het land;
44. is van mening dat deze diepe crisis het Europese perspectief van Moldavië schaadt, en betreurt het misbruiken van de oprechte Europese aspiraties van de Moldavische bevolking door sommige politici en politieke krachten voor het verbergen van hun eigen schimmige doelen en ondoorzichtige praktijken, gericht op het vertragen van het tempo van hervorming;
45. is bezorgd over de financiële en banksector van Moldavië, die een risico vormt voor de stabiele economische ontwikkeling van het land; herhaalt het feit dat de Moldavische overheid, ter vergroting van haar geloofwaardigheid bij het proces van hervorming, aandacht moet besteden aan de huidige situatie in de banksector, door te zorgen voor volledige openbaarheid van de onderzoeken, teruggave van alle gestolen liquide middelen en het voor de rechter brengen van alle verantwoordelijken; benadrukt dat deze maatregelen van cruciaal belang zijn voor het herstel van het vertrouwen in de Moldavische banksector;
46. roept in dit kader de Commissie op de lopende justitiële onderzoeken nauwlettend te volgen en de Moldavische autoriteiten te voorzien van de nodige expertise en bijstand om de onderzoeken uit te voeren en af te ronden, mocht dit nodig zijn;
47. benadrukt verder dat Moldavië met hernieuwde inzet de bestrijding van corruptie ter hand moet nemen, alsmede de justitiële hervorming en de kwestie van bestuurlijke transparantie; verzoekt de nieuwe regering daarom deze problemen met de hoogste prioriteit aan te pakken; hoopt dat de inwerkingtreding van de nieuwe wet inzake de financiering van politieke partijen hiertoe kan bijdragen;
48. vestigt de aandacht op de inspanningen en de hoeveelheid middelen die nodig zijn voor een geleidelijke afstemming van de Moldavische wetgeving op het acquis communautaire; verwelkomt derhalve de aanzienlijke verhoging van de EU-steun aan de Republiek Moldavië in de afgelopen jaren, waarbij voor de periode 2014-2017 een bedrag beschikbaar is tot 410 miljoen EUR, en bijkomende financiering mogelijk is naar gelang de voortgang geboekt op het gebied van democratie, rechtsstaat en fundamentele vrijheden; benadrukt echter dat de EU-financiering afhankelijk moet zijn van tastbare en meetbare vooruitgang op de betreffende gebieden en dat bij de tenuitvoerlegging van projecten rekening moet worden gehouden met de beginselen van transparantie, doeltreffendheid en een goed beheer; verwelkomt verder de bilaterale steun geleverd door de lidstaten en moedigt alle donoren aan de programmering van hun steunverlening te coördineren;
49. verwelkomt de succesvolle invoering van de visumvrije regeling en de voortgang die is bereikt met de samenwerking op energiegebied; benadrukt dat afhankelijkheid van Russische energie verminderd moet worden en dat de aanvoer gediversifieerd moet worden; roept het Moldavische parlement in dit verband op de wetgeving die aansluit bij het derde energiepakket zo snel mogelijk goed te keuren;
50. vraagt om een grondige hervorming van de mediasector en om volledige transparantie met betrekking tot de eigendom van de media; spreekt in dit verband zijn bezorgdheid uit over de huidige oligopolies en het gebrek aan werkelijke concurrentie, en verzoekt om de vaststelling van een strenge wet inzake belangenconflicten;
51. verwelkomt verder de deelname van Moldavië aan een toenemend aantal EU-programma's, alsmede de gewijzigde verordening betreffende autonome handelspreferenties, om Moldavië, dat getroffen wordt door invoerverboden op zijn landbouwproducten, te helpen bij het heroriënteren van zijn exportmarkten naar de EU, waarmee onmiddellijke verlichting wordt geboden op sociaal en economisch gebied en tevens het hervormingsproces wordt ondersteund;
52. roept Chisinau en Tiraspol ertoe op zich meer in te spannen om een doeltreffende oplossing te vinden voor de beslechting van het conflict over Transnistrië in het kader van de 5+2-besprekingen, en om concrete stappen te nemen om de bestaansmiddelen van de bevolking te verbeteren; moedigt de onderhandelende partijen aan een nieuwe rechtstreekse dialoog aan te gaan en in de loop van 2016 een nieuwe ronde 5+2-besprekingen te starten;
53. verwelkomt het besluit van de Coördinatiegroep democratieondersteuning en verkiezingen van het Parlement om Moldavië aan te wijzen als prioritair land voor parlementaire capaciteitsopbouw; benadrukt het feit dat het desbetreffende programma gericht moet zijn op de mogelijkheden van het Moldavische parlement om zijn rol bij de tenuitvoerlegging van de associatieovereenkomst op doeltreffende wijze te vervullen;
54. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de Europese Dienst voor extern optreden, de presidenten, regeringen en parlementen van Georgië, Moldavië en Oekraïne, de president, de regering en het parlement van de Russische Federatie en de OVSE.
- [1] Aangenomen teksten, P8_TA(2015)0272.