SPRAWOZDANIE w sprawie inicjatywy zgłoszonej przez Republikę Austrii mającej na celu przyjęcie aktu Rady zmieniającego regulamin pracowniczy Europolu

15.9.2006 - (5428/2006 – C6‑0073/2006 – 2006/0804(CNS)) - *

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawca: Claude Moraes

Procedura : 2006/0804(CNS)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0279/2006
Teksty złożone :
A6-0279/2006
Debaty :
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie inicjatywy zgłoszonej przez Republikę Austrii mającej na celu przyjęcie aktu Rady zmieniającego regulamin pracowniczy Europolu

(5428/2006 – C6‑0073/2006 – 2006/0804(CNS))

(Procedura konsultacji)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając inicjatywę Republiki Austrii (5428/2006)[1],

–   uwzględniając art. 44 aktu Rady z dnia 3 grudnia 1998 r. ustanawiającego regulamin pracowniczy mający zastosowanie do pracowników Europolu (zwany dalej „regulaminem pracowniczym”),

–   uwzględniając art. 39 ust. 1 traktatu UE, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C6‑0073/2006),

–   uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowany „Demokratyczna kontrola nad Europolem” (COM(2002)0095),

–   uwzględniając zalecenie dla Rady z dnia 30 maja 2002 r. w sprawie przyszłego rozwoju Europolu oraz automatycznego wcielenia go do systemu instytucji Unii Europejskiej[2],

–   uwzględniając zalecenie dla Rady z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie przyszłego rozwoju Europolu[3],

–   uwzględniając stanowisko z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie inicjatywy Wielkiego Księstwa Luksemburga, mającej na celu przyjęcie decyzji Rady dostosowującej wynagrodzenia podstawowe i dodatki pracowników Europolu[4],

–   uwzględniając art. 93 oraz art. 51 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A6‑0279/2006),

A. mając na uwadze, że nie zasięgnięto opinii Parlamentu w sprawie jakichkolwiek środków operacyjnych lub organizacyjnych dotyczących Europolu, ani też obecnej działalności Europolu, bądź przyszłych programów powstałych w odpowiedzi na potrzeby UE i państw członkowskich, ani też nie poinformowano go o nich; mając na uwadze, że brak informacji na ten temat uniemożliwia Parlamentowi dokonanie oceny zasadności i adekwatności zaproponowanej decyzji, podczas gdy konieczne jest szybkie przekształcenie Europolu w agencję UE w celu zwiększenia przejrzystości i poprawy kontroli, a blokując działania w tym zakresie Rada nie wywiązuje się ze swych zadań;

1.  odrzuca inicjatywę Republiki Austrii;

2.  zwraca się do władz Republiki Austrii o wycofanie inicjatywy;

3.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządowi Republiki Austrii.

  • [1]  Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.
  • [2]  Dz.U.C 187 E z 7.8.2003, str. 144.
  • [3]  Dz.U.C 64 E z 12.3.2004, str. 588.
  • [4]  Dz.U.C 157 E z 6.7.2006, str. 450.

UZASADNIENIE

Skonsultowano się z Parlamentem Europejskim w sprawie inicjatywy wysuniętej przez Republikę Austrii, której celem jest przyjęcie aktu Rady zmieniającego regulamin Europolu.

Celem wniosku austriackiego jest modyfikacja reguł dotyczących warunków kontraktów zawieranych ze wszystkimi pracownikami. Ponadto celem wniosku, który ma zostać przyjęty przez Radę jednogłośnie, jest aktualizacja regulaminu pracowniczego, a w szczególności stosunków pracy biura kontrolera finansowego oraz sekretariatu zarządu.

Parlament Europejski jest świadom znaczenia Europolu, który stanowi istotny element architektury bezpieczeństwa UE. Poczyniono postępy w dziedzinie współpracy i wymiany informacji w zakresie analizy przestępstw oraz przestępstw zorganizowanych. Sprawozdawca jest przekonany, że aby wzmocnić współpracę w zakresie bezpieczeństwa w UE, konieczne jest stosowanie przez państwa członkowskie wspólnych norm, co można osiągnąć jedynie poprzez uczynienie Europolu pełnoprawną agencją UE. Rozwój Europolu stanowi punkt programu pracy Komisji[1], która może wysunąć wniosek przekształcenia tej międzyrządowej organizacji w organ UE w drugiej połowie 2006 r. Reorganizacja Europolu wydaje się być także jedną z najważniejszych kwestii omawianych w trakcie spotkań ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych UE. Grupa robocza Rady opracowuje aktualnie możliwe warianty reformy, które zostaną przedstawione najpóźniej na posiedzeniu ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych UE dniu 1 czerwca 2006 r.[2] Konieczne jest ponowne przeanalizowanie mandatu Europolu, aby poprawić skuteczność działania tego organu oraz usprawnić transgraniczną współpracę służb policyjnych.

Poprawa oraz aktualizacja regulaminu pracowniczego mają kolosalne znaczenie dla stabilności organizacji, jako że przyczynią się one do stworzenia lepszego środowiska pracy. Zdaniem sprawozdawcy konieczne jest jednak dokonanie oceny wniosku w szerszym kontekście niedawnych wydarzeń dotyczących Europolu. Jak wspomniano powyżej, organ ten podlega aktualnie reformie, której przeprowadzenie jest konieczne.

Parlament Europejski zwracał wielokrotnie uwagę na konieczność sprawowania demokratycznej kontroli nad Europolem, na ochronę danych, a także jego przejrzystość (dostęp do dokumentów) oraz odpowiedzialność. Jak dotychczas, Rada nie zajęła się jeszcze tymi kwestiami. Sprawozdawca opowiada się za ogólną reformą Europolu pod warunkiem, że będzie ona obejmować wyżej wymienione elementy. W chwili obecnej sporządzenie opinii na temat inicjatywy będącej przedmiotem konsultacji z Parlamentem nie wydaje się być jednak zgodne ze zgłaszanymi przez nas wnioskami.

Wzmocnienie roli Europolu jako biura współpracy policyjnej UE wymaga zapewnienia większej przejrzystości tej instytucji. Wszelkie wnioski na temat przyszłości Europolu składane w przyszłości winny dotyczyć kwestii opisanych poniżej i tylko w tych kwestiach Parlament Europejski będzie wydawał opinie. Niektóre z nich mają podstawowe znaczenie dla Parlamentu i stanowią materiał, któremu warto poświęcić chwilę uwagi:

1. Protokoły zmieniające Konwencję o Europolu:

Istotne jest podkreślenie faktu, że początkowa Konwencja o Europolu podpisana w dniu 26 lipca 1995 r. została zmieniona trzema protokołami[3], które do dnia dzisiejszego nie zostały jeszcze ratyfikowane przez wszystkie państwa członkowskie i w związku z tym nie mogły wejść w życie. Intencją tych protokołów jest wzmocnienie roli Europolu jako głównej europejskiej organizacji śledczej. Są one odpowiedzią na problemy napotykane przez państwa członkowskie w ich codziennej współpracy z Europolem oraz traktują o współpracy pomiędzy Europolem i partnerami trzecimi[4]. Zaskakujące jest w związku z tym, że państwa członkowskie, które wykazały swoją polityczną determinację dokonania zmian w trakcie negocjacji i podczas zatwierdzania protokołu przez Radę, okazują obecnie niechęć do przystąpienia do procesu wewnętrznej ratyfikacji. Ponadto, w trakcie przyjmowania traktatu konstytucyjnego UE, państwa członkowskie dały jasny sygnał do rozszerzenia w przyszłości roli Europolu, jednakże w chwili obecnej wydają się niechętne do przedsięwzięcia niezbędnych działań na rzecz wprowadzenia zmian, o których wprowadzeniu zadecydowały wcześniej. Pomimo wniosku skierowanego przez Radę Europejską do państw członkowskich w związku z ratyfikacją protokołów do końca 2004 r., nie nastąpił dotąd w tej dziedzinie żaden postęp[5].

Ratyfikację trzech protokołów uznaje się za bardzo istotny priorytet, jak zostało to podkreślone przez austriacką prezydencję w trakcie konferencji na wysokim szczeblu w sprawie przyszłości Europolu, ponieważ „bez niej dojdzie do rozłamu między wolą polityczną, a praktyczna realizacją”. Jest to prawdopodobnie odpowiedni moment, by zastąpić konwencję europejską decyzją Rady[6].

2. Dostęp do dokumentów Europolu

Struktura Europolu powstała we wczesnych latach 90-tych i może być uważana za najstarszy produkt powstały w wyniku współpracy UE w dziedzinie ścigania przestępstw. W ciągu ostatnich kilku lat zaczęły pojawiać się problemy związane zwłaszcza z wglądem do dokumentów Europolu, a mianowicie z zasadą dostępności. Do obecnych zadań Europolu należy wymiana informacji[7]. Jednakże niefortunne jest określenie w Konwencji o Europolu, że przekazanie danych od państwa członkowskiego do Europolu jest jedynie moralnym obowiązkiem. Skuteczniejsze byłoby wiążące prawnie określenie[8]. Wymóg ten mógłby być spełniony, jeżeli Europol stanie się agencją europejska, ponieważ w takim przypadku miałyby zastosowanie wspólne europejskie standardy.

W celu zdawania relacji z działalności Europolu, działalność ta powinna być kontrolowana przez Parlament Europejski. Parlament wielokrotnie wnosił o roczne sprawozdanie z działalności Europolu i o zobowiązanie wspólnego organu nadzorczego odpowiedzialnego za ochronę danych do sporządzania sprawozdania z ochrony danych, jednakże wnioski te do dzisiaj nie zostały uwzględnione[9]. Protokół[10] dał odpowiedź na niektóre z tych oczekiwań, jak prawo dostępu do dokumentów Europolu[11], poinformowanie Parlamentu Europejskiego zgodnie z procedurą konsultacji oraz możliwość wystąpienia prezydencji lub jej przedstawiciela oraz dyrektora Europolu przed Parlamentem Europejskim w celu przedyskutowania ogólnych kwestii związanych z Europolem[12]. Pomimo pewnych elementów przejrzystości widniejących w protokole, który jednakowoż nie został jeszcze ratyfikowany, nie budzi wątpliwości fakt, że obecny brak możliwości włączenia Parlamentu Europejskiego na równi z Radą w proces nominacji i odwoływania dyrektora Europolu jasno ukazuje niedostateczną kontrolę Parlamentu nad Europolem. Zobowiązanie Europolu do przekazywania Parlamentowi Europejskiemu ogólnego sprawozdania z działań przeprowadzonych w uprzednim roku, sprawozdania z działań planowanych na przyszłość oraz 5-letniego planu finansowego nie zostało dotąd spełnione[13].

Sytuacja ta nie jest zadowalająca. Wydaje się, że dla Europolu, jako europejskiej służby wywiadowczej[14] bezpieczeństwo powinno być priorytetem stawianym przed przejrzystością. Jednakże, zapoznawszy się z opisem zadań Europolu okazuje się, że organizacja ta dostarcza głównie informacji oraz systemu analiz, a nie posiada uprawnień wykonawczych. W tak zwanej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, taki brak równowagi pomiędzy celem bezpieczeństwa i przejrzystości nie może być dłużej tolerowany.

Wnioski

Europol może być bardzo pomocnym wsparciem dla organów ścigania państw członkowskich w zapobieganiu i zwalczaniu poważnych form zorganizowanej, międzynarodowej przestępczości. Jednakże, z uwagi na powyższe kwestie, Parlament Europejski krytycznie odnosi się do braku dostatecznej demokratycznej kontroli, przejrzystości i odpowiedzialności tej organizacji, zarówno na poziomie krajowym, jak i ogólnoeuropejskim.

Sprawozdawca zdecydowanie wzywa do reformy systemu organizacji i pracy Europolu, która wyposażyłaby Parlament Europejski w niezbędne instrumenty nadzoru działalności Europolu i, tym samym, zapewniła demokratyczną kontrolę, którą Parlament powinien sprawować.

Z tych powodów oraz zgodnie z praktyką stosowaną w Parlamencie, sprawozdawca wnosi o odrzucenie inicjatywy, w sprawie której zasięgnięto opinii Parlamentu.

  • [1]  Plan działania Rady i Komisji służący realizacji programu haskiego mającego na celu wzmocnienie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej, Bruksela, 10 czerwca 2005 r., 9778/2/05 REV 2 JAI 207, str. 18.
  • [2]  „Przyszłość Europolu”, dokument orientacyjny odzwierciedlający wyniki dyskusji na temat przyszłości Europolu prowadzonej w trakcie austriackiego przewodnictwa UE, maj 2006 r.
  • [3]  Zgodnie z Konwencją o Europolu (art. 43 Konwencji o Europolu) traktaty te muszą zostać ratyfikowane przez państwa członkowskie zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
  • [4]  Drugi protokół (decyzja Rady z dnia 28 listopada 2002 r.), przyznaje Europolowi prawo udziału we wspólnych grupach dochodzeniowych państw członkowskich oraz podkreśla i wzmacnia jego rolę jako głównego organu koordynacji dochodzeń prowadzonych przez państwa członkowskie. Trzeci protokół („protokół duński”, decyzja Rady z dnia 27 listopada 2003 r.) usprawnia między innymi wewnętrzne procedury, które hamowały dotychczas pracę Europolu i daje mu od tej pory możliwość sporządzania nowych baz danych w celu usprawnienia jego pracy związanej z analizą, ułatwia udział partnerów trzecich w analitycznych pracach Europolu oraz poszerza prawa Parlamentu Europejskiego.
  • [5]  Walka z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną, współpraca policyjna w Europie: rola Europolu, wystąpienie Jensa Henrika Højbjerga, zastępcy dyrektora Europolu, w czasie wspólnego posiedzenia parlamentarnego w dniu 18 października 2005 r., str. 2
  • [6]  Podsumowanie Przewodniczącego w sprawie konferencji na wysokim szczeblu na temat przyszłości Europolu (23-24 lutego 2006 r.), Europol 20 CATS 63, Bruksela, 29 marca 2006 r., 7868/06, str. 3.
  • [7]  Konwencja o Europolu, akt Rady z dnia 26 lipca 1995 r., Tytuł II.
  • [8]  Podsumowanie Przewodniczącego w sprawie konferencji na wysokim szczeblu na temat przyszłości Europolu (23-24 lutego 2006 r.), Europol 20 CATS 63, Bruksela, 29 Marca 2006 r., 7868/06, str.6-7
  • [9]  Sprawozdanie Moraesa w sprawie inicjatywy Wielkiego Księstwa Luksemburga mającej na celu przyjęcie przez Radę decyzji o dostosowaniu podstawowych pensji i dodatków dla pracowników Europolu (5429/2005-CC6-0037/2005-2005/0803 (CNS), A6‑0139/2005, str.6
  • [10]  Protokół Dziennik Urzędowy C 002, 06/01/2004 str. 0001 - 0012 zmieniający Konwencję o Utworzeniu Europejskiego Biura Policji (Konwencja o Europolu), Akt Rady z dnia 27 listopada 2003 r.
  • [11]  ibid., art. 32 (a) ust. 17, str. 7.
  • [12] ibid., art.34, ust. 18, str. 7.
  • [13]  ibid., art. 28 ust. 10 i art. 35 ust. 4.
  • [14]  Program prac 2007, Europol, Haga, 31 marca 2006 r., str. 3.

PROCEDURA

Tytuł

Inicjatywa zgłoszona przez Republikę Austrii mająca na celu przyjęcie aktu Rady zmieniającego regulamin pracowniczy Europolu

Odsyłacze

5428/2006 – C6-0073/2006 –2006/0804(CNS)

Data konsultacji z PE

28.2.2006

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

LIBE
14.3.2006

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

BUDG
14.3.2006

 

 

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

BUDG
5.7.2006

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Sprawozdawca
  Data powołania

Claude Moraes
27.4.2006

 

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

 

Rozpatrzenie w komisji

20.6.2006

13.7.2006

 

 

 

Data przyjęcia

13.9.2006

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

37

1

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Alexander Alvaro, Alfredo Antoniozzi, Mihael Brejc, Michael Cashman, Charlotte Cederschiöld, Carlos Coelho, Fausto Correia, Panayiotis Demetriou, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Kinga Gál, Patrick Gaubert, Lilli Gruber, , Timothy Kirkhope, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Wolfgang Kreissl-Dörfler, Barbara Kudrycka, Stavros Lambrinidis, Henrik Lax, Sarah Ludford, Jaime Mayor Oreja, Claude Moraes, Hubert Pirker, Lapo Pistelli, Martine Roure, Ioannis Varvitsiotis, Stefano Zappalà, Tatjana Ždanoka

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Marco Cappato, Bárbara Dührkop Dührkop, Maria da Assunção Esteves, Anne Ferreira, Roland Gewalt, Ignasi Guardans Cambó, Sophia in 't Veld, Antonio Tajani, Kyriacos Triantaphyllides

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Manolis Mavrommatis, Thomas Wise

Data złożenia

15.9.2006

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

...