SPRAWOZDANIE w sprawie zalecenia Komisji z dnia 18 października 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online (zalecenie 2005/737/WE)

5.3.2007 - (2006/2008(INI))

Komisja Prawna
Sprawozdawczyni: Katalin Lévai

Procedura : 2006/2008(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0053/2007
Teksty złożone :
A6-0053/2007
Debaty :
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie zalecenia Komisji z dnia 18 października 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online (zalecenie 2005/737/WE)

(2006/2008(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 18 października 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online (2005/737/WE)[1] (zwane dalej „ zaleceniem”),

–   uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności art. 95 oraz 151 tegoż,

–   uwzględniając art. II-77 oraz II-82 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

–   uwzględniając art. III-181 Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy,

–   uwzględniając obowiązujące porozumienia międzynarodowe z zakresu praw autorskich należnych z tytułu usług muzycznych, tj. Konwencję Rzymską z dnia 26 października 1961 r. o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych, Konwencję berneńską o ochronie dzieł literackich i artystycznych, Traktat WIPO o prawach autorskich z dnia 20 grudnia 1996 r., Traktat WIPO o wykonaniach artystycznych i fonogramach z dnia 20 grudnia 1996 r. oraz Porozumienie ŚOH w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej (TRIPS) z dnia 15 kwietnia 1994 r.,

–   uwzględniając dorobek prawny Wspólnoty Europejskiej („acquis communautaire”) w dziedzinie praw autorskich i pokrewnych odnoszących się do usług muzycznych, tj. dyrektywę 2006/115/EWG Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej[2], dyrektywę Rady 93/83/EWG z dnia 27 września 1993 r. w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową[3], dyrektywę 2006/0116/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych[4], a także dyrektywę 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym,

–   uwzględniając Zieloną Księgę Komisji Europejskiej w sprawie praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (COM(1995)0382),

–   uwzględniając własną rezolucję z dnia 15 maja 2003 r. w sprawie ochrony wykonawców audiowizualnych[5],

–   uwzględniając własną rezolucję z dnia 15 stycznia 2004 r. w sprawie wspólnotowych ram prawnych z zakresu organizacji zarządzania zbiorowego w dziedzinie praw autorskich i pokrewnych[6],

–   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 kwietnia 2004 r. w sprawie zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w ramach rynku wewnętrznego (COM(2004)0261),

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie realizacji wspólnotowego programu lizbońskiego: badania naukowe i innowacje jako inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia: wspólna koncepcja[7],

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie wolności słowa w Internecie[8],

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A6‑0053/2007),

A. mając na uwadze, że przed przyjęciem zalecenia Komisja nie przeprowadziła szeroko zakrojonych i szczegółowych konsultacji z zainteresowanymi stronami i z Parlamentem; mając na uwadze, że konsultacje w sprawie jakichkolwiek przyszłych prac regulacyjnych w tej dziedzinie winny zostać przeprowadzone ze wszystkimi kategoriami posiadaczy praw w celu zapewnienia sprawiedliwej i wyważonej reprezentacji interesów;

B.  mając na uwadze, że pominięcie przez Komisję formalnego zaangażowania Parlamentu w sprawę jest niedopuszczalne, szczególnie z uwagi na wspomnianą powyżej rezolucję z dnia 15 stycznia 2004 r. oraz fakt, iż odnośne zalecenie jednoznacznie wybiega poza podstawową interpretację lub uzupełnienie istniejących przepisów;

C. mając na uwadze, że niedopuszczalne jest także zastosowanie tzw. „podejścia miękkiego prawa” (soft law) bez uprzednich konsultacji oraz formalnego zaangażowania w sprawę Parlamentu i Rady, świadczące o ominięciu procedur demokratycznych, szczególnie w kontekście zaistniałego już wpływu tejże inicjatywy na decyzje rynkowe, stanowiącego potencjalne zagrożenie dla reguł konkurencji i różnorodności kulturowej;

D. mając na uwadze, że celem zalecenia jest jedynie regulacja sprzedaży online nagrań muzycznych, jednak ze względu na nieprecyzyjne sformułowanie mogłoby ono znaleźć także zastosowanie w przypadku innych usług online (np. usług nadawczych), które obejmują nagrania muzyczne; mając na uwadze, że wynikająca z powyższego niejasność w odniesieniu do stosowania różnych systemów wydawania licencji prowadzi do niepewności prawnej i niesie ze sobą niekorzystne skutki szczególnie dla usług nadawczych online;

E.  mając na uwadze zagrożenie płynące z faktu, iż posiadacze praw przestrzegający rzeczonego zalecenia w zakresie interaktywnych praw online pozbawiliby lokalne podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi również innych praw (np. dotyczących nadawania), odbierając w ten sposób użytkownikom możliwość nabywania od tego samego podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi praw do użytkowania szerokiego i zróżnicowanego repertuaru;

F.  mając na uwadze, że niedopuszczalny jest również zamiar przyjęcia przez Komisję zalecenia w sprawie obecnego systemu godziwej rekompensaty za zwielokrotnianie do prywatnego użytku, określonego w art. 5 ust. 2 lit. b dyrektywy 2001/29/WE, co oznacza ponowne ominięcie demokratycznej procedury mającej na celu uregulowanie praw autorskich i praw pokrewnych;

G. mając na uwadze, że istotne jest wyeliminowanie potencjalnych zagrożeń oraz ustanowienie zdrowej równowagi pomiędzy prawami a interesami różnorakich stron;

H. mając na uwadze, że muzyka nie jest towarem, a podmioty zbiorowego zarządzania prawami są w przeważającej części organizacjami typu non-profit; mając na uwadze, że wprowadzenie systemu opartego na kontrolowanej konkurencji służy interesom wszystkich posiadaczy praw oraz propagowaniu kreatywności i różnorodności kulturowej;

I.   mając na uwadze, że krajowe podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi nadal winny odgrywać istotną rolę w zapewnianiu wsparcia na rzecz promowania nowych posiadaczy praw autorskich i posiadaczy praw mniejszościowych, różnorodności kulturowej, kreatywności i repertuaru lokalnego, co wymaga utrzymania w mocy prawa krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi do potrącania w dalszym ciągu odpisów na cele kulturowe;

J.   mając na uwadze, że istniejąca sieć krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi odgrywa istotną rolę zapewniając wsparcie finansowe służące promocji nowego i mniejszościowego repertuaru w Europie i że takiego wsparcia nie można zaprzepaścić;

K. mając na uwadze, że zwiększona, lecz kontrolowana konkurencja w dziedzinie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w sektorze muzycznym w Internecie może okazać się korzystna dla wszystkich stron oraz stanowić wsparcie różnorodności kulturowej, pod warunkiem zapewnienia sprawiedliwych zasad i przejrzystości, a także ograniczenia konkurencji jedynie do świadczenia odnośnych usług bez wywierania wpływu na wartość praw jako takich;

L.  mając na uwadze istnienie obaw związanych z ewentualnym negatywnym wpływem niektórych postanowień zalecenia na repertuar lokalny i różnorodność kulturową, co związane jest z potencjalnym ryzykiem tworzenia zachęt do koncentracji praw w ramach większych CRM; mając na uwadze fakt, iż wpływ jakiegokolwiek rodzaju inicjatyw na wystąpienie konkurencji pomiędzy jednostkami zarządzającymi pragnącymi przyciągnąć najbardziej dochodowych posiadaczy praw musi zostać poddany analizie i dostosowany pod kątem zapobiegania negatywnym skutkom, jakie w związku z tego rodzaju podejściem mogłyby dotknąć mniej znacznych posiadaczy praw, małe i średnie CRM oraz okazać się zgubne dla różnorodności kulturowej;

M. mając na uwadze, że możliwość wyboru CRM przez posiadaczy praw i użytkowników niezależnie od państwa członkowskiego, w którym posiadają oni siedzibę lub miejsce zameldowania, winna:

-    być powiązana z właściwymi środkami mającymi na celu ochronę i propagowanie różnorodności form ekspresji kulturowej, szczególnie poprzez oferowanie użytkownikom, za pośrednictwem jednej i tej samej instytucji zbiorowego zarządzania prawami artystów, szerokiego i zróżnicowanego repertuaru obejmującego pozycje lokalne i niszowe, a w szczególności ogólnoświatowego repertuaru do wykorzystania przez nadawców;

-     gwarantować, iż wszyscy posiadacze praw otrzymają w sposób możliwie najbardziej bezpośredni i rzetelny, niezależnie od obywatelstwa lub miejsca stałego pobytu, sprawiedliwie wyliczoną część zysków z tytułu honorariów autorskich, a także pełne demokratyczne prawa uczestnictwa w kwestiach zarządzania w odnośnych CRM;

-     nie zezwalać najbardziej dochodowym posiadaczom praw na umacnianie dominującej pozycji ze szkodą dla posiadaczy mniej dochodowych lub ze szkodą dla posiadaczy praw, którzy publikują swoje utwory z darmowymi licencjami lub z licencjami typu open content;

i mając na uwadze, że pojawienie się nowych technologii wzbogaca społeczeństwo, ponieważ zapewnia nowe sposoby użytkowania i rozpowszechniania utworów muzycznych i innych treści w Internecie; mając na uwadze, że z tego względu należy doprowadzić do sytuacji, w której odzwierciedlone i uwzględnione są interesy wszystkich zainteresowanych stron, w tym użytkowników końcowych,

N.  mając na uwadze, że istniejący obecnie system porozumień wzajemnych i dwustronnego pobierania honorariów winien zostać zachowany w celu wprowadzenia konkurencji oparciu o skuteczność i jakość usług oferowanych przez podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz procentowy udział kosztów administracyjnych a użytkownicy, którzy zajmują się sprzedażą nagrań muzycznych w Internecie otrzymają licencję w oparciu o taryfy stosowane w kraju, w którym prawo autorskie zostanie wykorzystane przez indywidualnego użytkownika; mając na uwadze, że państwa członkowskie w pełnej zgodności z rozwiązaniami dotyczącymi publicznego nadawania transgranicznego, określonymi w dyrektywie kablowej i satelitarnej nr 93/83/EWG winny zapewnić bezpieczeństwo prawne dostawcom usług internetowych innych niż tylko sprzedaż utworów muzycznych oraz umożliwić tym innym użytkownikom ubieganie się o odpowiednie zezwolenia o charakterze prawnym oraz w pełni uiszczać honoraria na rzecz wszelkich kategorii posiadaczy praw, na sprawiedliwych, uzasadnionych i niedyskryminujących warunkach;

O. mając na uwadze, że należy utrzymać system umów o wzajemną reprezentację, jako że pozwala on wszystkim bez wyjątku użytkownikom komercyjnym i indywidualnym uzyskać równy dostęp do światowego repertuaru, gwarantuje on lepszą ochronę podmiotom praw autorskich, gwarantuje rzeczywistą różnorodność kulturową, a także stymuluje uczciwą konkurencję na rynku wewnętrznym;

P.  mając na uwadze, że CRM winny pozostawać nieograniczone w swobodzie udzielania podmiotom komercyjnym, niezależnie od miejsca na obszarze Unii Europejskiej, w którym posiadają one siedzibę lub miejsce zameldowania, ogólnowspólnotowych i wielorepertuarowych licencji na użytkowanie odnośnych pozycji w formie przekazu transgranicznego lub w Internecie oraz w zakresie telefonii komórkowej oraz innego rodzaju sieci cyfrowych, gdy wspomniane podmioty są w stanie administrować w sposób prawidłowy prawami podlegającymi udzielonej licencji; mając na uwadze, że tego typu licencje wieloobszarowe winny być udzielane na sprawiedliwie wynegocjowanych warunkach, z wykluczeniem dyskryminacji użytkowników, zapewniając interoperacyjność różnorakich platform technologicznych, oraz w sposób uniemożliwiający praktykom licencyjnym CRM skutkowanie zakłóceniem reguł konkurencji pomiędzy poszczególnymi użytkownikami praw i różnymi nieinteroperacyjnymi technologicznymi środkami przekazu;

Q. mając na uwadze, że istnienie punktów kompleksowej obsługi (tzw. one-stop shops), gdzie użytkownicy komercyjni mogą uzyskać licencję na odtwarzanie repertuaru światowego na interesującym ich obszarze, a także wysoki poziom ochrony podmiotów praw autorskich poprzez unikanie tzw. forum-shopping (czyli sytuacji, w której użytkownicy poszukują podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oferującego najtańsze licencje) powinny stanowić oś bliskiej współpracy pomiędzy podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi; mając na uwadze, że w celu utrzymania punktu kompleksowej obsługi (one-stop-shop) winien zostać zachowany istniejący system dwustronnego pobierania honorariów w połączeniu z wysoko wydajnym systemem ochrony posiadaczy praw, aby zapobiec kompresji dochodów przy jednoczesnym zapewnieniu eliminacji niepożądanego systemu wyłączności niesprzyjającego uczciwej konkurencji;

R.  mając na uwadze, w szczególności ze względu na możliwe nadużycia ze strony podmiotów mających monopol na rynku, konieczność wprowadzenia ulepszonych metod zarządzania niektórymi CRM, poprzez lepszą solidarność, przejrzystość, niedyskryminację, sprawiedliwe i wyważone reprezentowanie każdej kategorii posiadaczy praw oraz odpowiedzialność finansową, w połączeniu z właściwymi mechanizmami kontroli na szczeblu państw członkowskich; mając na uwadze, że CRM powinny świadczyć usługi w oparciu o trzy podstawowe zasady skuteczności, sprawiedliwości oraz przejrzystości;

S.  majac na uwadze, że ilekroć prawa autorskie są zarządzane zbiorowo, należy wprowadzić w państwach członkowskich sprawiedliwe i skuteczne mechanizmy rozstrzygania sporów gwarantujące podmiotom praw autorskich oraz użytkownikom dostęp do środków rozstrzygania sporów bez uszczerbku dla prawa każdej ze stron do kontroli sądowej; mając na uwadze konieczność wprowadzenia w państwach członkowskich sprawiedliwego, niestronniczego i wydajnego systemu mechanizmów rozstrzygania sporów opartego na przejrzystych i odpowiednich kryteriach wykorzystywanych dla dobra wszystkich zainteresowanych stron;

T.  mając na uwadze, że w oparciu o rzetelne i pełne Komisja winna dokonać szczegółowej analizy wpływu i porozumień mających na celu zwiększenie możliwych skutków i oceny ryzyka związanego z wieloobszarowym oraz wielorepertuarowym zakresem udzielanych licencji na usługi internetowe, przy jednoczesnym wzięciu pod uwagę całości wymiaru kulturowego, gospodarczego i społecznego;

U. mając na uwadze konieczność wprowadzenia wspólnych mechanizmów oraz porównywalnych parametrów, a także koordynacji zakresu działalności CRM w celu usprawnienia współpracy pomiędzy nimi i sprostania wyzwaniom związanym z rozwojem społeczeństwa informacyjnego,

V. mając na uwadze znaczenie wszelkich wysiłków podejmowanych na rzecz stymulowania konkurencji na rynku wewnętrznym oraz propagowania międzynarodowej dystrybucji europejskich utworów muzycznych, niezależnie od tego, które z CRM zarządzają odnośnymi prawami, a także w poszanowaniu zasady implikującej równe traktowanie wszystkich repertuarów niezależnie od zakresu ich rozpowszechnienia,

W. mając na uwadze, że o ile zalecenie obejmuje jedynie sprzedaż nagrań muzycznych w Internecie, jego szerokie brzmienie obejmuje również usługi internetowe (takie jak usługi nadawcze), które czasem wykorzystują muzykę z tego typu nagrań, ale które mogą cierpieć z powodu niepewności prawnej, jaką wprowadza zalecenie w zakresie systemu udzielania licencji mających zastosowanie do tych usług, mając na uwadze, że rozwiązania techniczne mające zastosowanie na rynku wewnętrznym muszą odpowiadać kryteriom otwartości i interoperacyjności zapewniającym ochronę konsumentów, jak i posiadaczy praw;

X. mając na uwadze, że większa konkurencyjność w zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w przemyśle muzycznym, o ile jest uczciwa i przejrzysta, może w odpowiednich okolicznościach zapewnić ochronę pozycji autorów w Europie (w tym autorów lokalnych i repertuaru mniejszościowego) oraz stanowić wsparcie dla różnorodności kulturowej w Europie;

Y. mając na uwadze, że Komisja powinna dokonać oceny odpowiednich inicjatyw w celu zapewnienia na stałe szerokiego dostępu publicznego do repertuaru, w tym do utworów artystów mniej znanych lub lokalnych, przy poszanowaniu Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form ekspresji kulturalnej, uwzględniając szczególny charakter epoki cyfrowej, a także biorąc pod uwagę bezpośredni i pośredni wpływ, jaki taki dostęp wywrze na ogólną pozycję autorów i różnorodność kulturową;

1.  zwraca się do Komisji o wyraźne zaznaczenie, że zalecenie z 2005 r. ma zastosowanie jedynie w odniesieniu do sprzedaży nagrań muzycznych w Internecie oraz, do bezzwłocznego przedłożenia – po przeprowadzeniu bliskich konsultacji z zainteresowanymi stronami – projektu elastycznej dyrektywy ramowej do przyjęcia przez Parlament i Radę w ramach procedury współdecydowania, mającej na celu uregulowanie kwestii zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do transgranicznych internetowych usług muzycznych przy jednoczesnym wzięciu pod uwagę specyfiki epoki cyfrowej oraz poszanowaniu europejskiej różnorodności kulturowej, mniejszych interesariuszy i repertuarów lokalnych w oparciu o zasadę równego traktowania;

2.  podkreśla, że konsultacja Komisji z zainteresowanymi stronami powinna opierać się na jak najszerszej podstawie, z uwzględnieniem w debacie wszystkie inne opcje, nie tylko te przedstawione w dokumencie roboczym Komisji zatytułowanym „Badanie inicjatywy Komisji w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi ” z dnia 7 lipca 2005 r.,

3.  rozumie i wspiera postanowienia dotyczące istniejącej możliwości wyboru przez podmioty praw autorskich podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, określenia praw online przekazywanych do zbiorowego zarządzania oraz ich zasięgu terytorialnego, a także uprawnienia do wycofania praw od podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub przeniesienia zlecenia zarządzania tymi prawami na inny podmiot oraz podkreśla znaczenie uwzględnienia efektywności współpracy pomiędzy podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi także w celu ochrony interesów mniejszych i lokalnych podmiotów praw autorskich oraz ochrony różnorodności kulturowej;

4.  jest także zdania, że wprowadzenie sprawiedliwego i przejrzystego systemu konkurencji, który nie prowadzi do zaniżania dochodów autorów odbędzie się z największą korzyścią dla interesów autorów, a w konsekwencji, także i dla różnorodności kulturalnej w Europie;

5.  wzywa państwa członkowskie i podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi do zagwarantowania sprawiedliwej reprezentacji wszystkich kategorii podmiotów praw autorskich w podmiotach zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, a co za tym idzie, ich proporcjonalnego uczestnictwa w wewnętrznym procesie decyzyjnym;

6.  podkreśla, że proponowana dyrektywa nie powinna w jakikolwiek sposób podważać konkurencyjności sektora twórczości artystycznej, wydajności usług zapewnianych przez CRM lub też konkurencyjności działań użytkowników (szczególnie mniejszych użytkowników i posiadaczy praw), lecz:

- gwarantować posiadaczom praw wysokiej jakości ochronę ich interesów i równe traktowanie;

- zapewnić, jako część europejskich ram prawnych lub acquis wspólnotowego, w odniesieniu do prawa własności intelektualnej, że te przepisy prawne mają rzeczywisty, znaczący i odpowiedni wpływ na skuteczną ochronę wszystkich kategorii posiadaczy praw, który powinien podlegać regularnej ocenie oraz, o ile zaistnieje taka potrzeba, rewizji;

- opierać się na zasadach solidarności oraz adekwatnej i wyważonej równowagi pomiędzy posiadaczami praw w ramach CRM;

- kłaść nacisk na wykorzystywanie alternatywnego systemu rozwiązywania konfliktów (ADR) celem uniknięcia przez wszystkie zainteresowane strony przedłużających się i kosztownych procedur prawnych zapewniając równe traktowanie właścicieli i użytkowników;

- zapewniać demokratyczny, przejrzysty i odpowiedzialny system zarządzania CRM, między innymi poprzez ustanowienie minimalnych standardów struktur organizacyjnych, przejrzystości, reprezentacji, przepisów dotyczących rozpowszechniania praw autorskich, odpowiedzialności finansowej i kroków zaradczych o charakterze prawnym;

- zapewnić kompleksową przejrzystość w zakresie podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, szczególnie w odniesieniu do podstaw naliczania stawek, kosztów administracyjnych i struktury oferty, a także w razie potrzeby ustalić w tym celu zasady dotyczące regulowania działalności podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz ich nadzoru;

- propagować kreatywność i różnorodność kulturową;

- zapewniać jedynie sprawiedliwą i kontrolowaną konkurencję, bez ograniczeń terytorialnych, ale obejmującą niezbędne i właściwe kryteria jakościowe odnoszące się do zbiorowego zarządzania wspomnianymi prawami oraz ochronę wartości tych praw;

- unikać kompresji poziomu wynagrodzeń z tytułu honorariów zapewniając, że użytkownicy otrzymują licencje w oparciu o taryfy stosowane w państwie, w którym będzie miało miejsce korzystanie z dzieła objętego prawami autorskimi (tzw. “kraju przeznaczenia”) oraz pomagać w osiągnięciu odpowiedniego poziomu honorariów dla posiadaczy praw;

- dbać o zachowanie kulturowej i społecznej roli CRM przy jednoczesnym zapewnieniu, iż jednostki te administrują funduszami posiadaczy praw i świadczą usługi na rzecz użytkowników i posiadaczy praw w celu zapewnienia im maksymalnej ochrony;

- w celu skuteczności promować wymianę informacji oraz nałożyć na użytkowników i komercyjnych producentów obowiązek udostępniania CRM, w oparciu o swobodny dostęp, pełnych i rzetelnych informacji koniecznych do określenia posiadaczy praw i właściwego zarządzania tymi prawami;

- zapewniać użytkownikom wysoki poziom pewności prawnej oraz poprzez licencje dostępne z każdej CRM na terenie UE i interoperacyjne platformy technologiczne utrzymywać dostępność repertuaru światowego;

- uwzględniać interesy użytkowników oraz rynku, a w szczególności gwarantować dostateczną ochronę prawną drobnych i średnich użytkowników oraz stworzenie skutecznych mechanizmów rozstrzygania sporów, które nie będą kosztowne i nie będą obciążały użytkowników nieuzasadnionymi kosztami przedstawicielstwa prawnego;

- wspierać zdolność posiadaczy praw do rozwijania nowej generacji modeli zbiorowego licencjonowania muzyki w całej UE na rzecz użytkowania repertuaru online, w większym stopniu dostosowanego do środowiska internetowego na bazie wzajemnych porozumień i wzajemnego pobierania honorariów gwarantując, że posiadacze praw nie nadużyją swojej pozycji, hamując rozwój systemu kompleksowej obsługi (ang. „one-stop-shop”);

- wyciągać korzyści z zastosowań rynkowych otwartych, interoperacyjnych środków technologicznych i platform umożliwiających ochronę posiadaczy praw, pozwalających konsumentom na normalne korzystanie z legalnie nabytych zawartości oraz rozwijających nowe modele rynkowe w społeczeństwie informacyjnym,

- zapewniać adekwatne możliwości sprostania przyszłym potrzebom wynikającym ze specyfiki internetowego rynku przekazów kanałowych bez szkodzenia uczciwej konkurencji i różnorodności kulturowej oraz wartości muzyki;

- brać pod uwagę różnorakie formy legalnych internetowych usług muzycznych oraz ustanawiać konkretne zasady sprzyjające rozwojowi tychże;

- gwarantować skuteczność i spójność systemów wydawania licencji (np. dając nadawcom możliwość nabywania praw zgodnie z ustawodawstwem dotyczącym praw autorskich obowiązującym w państwie członkowskim, z którego pochodzi dana audycja) oraz ułatwić rozszerzenie już istniejących porozumień zbiorowych, aby objąć nimi także interaktywne formy wykorzystania online istniejących treści (np. podcast);

- unikać nadmiernej centralizacji sił i repertuarów na rynku poprzez zapewnienie, że wyłączne pełnomocnictwa nie będą przyznawane pojedynczym lub nielicznym CRM przez głównych posiadaczy praw, gwarantując w ten sposób, że światowy repertuar pozostanie dostępny dla wszystkich CRM w celach udzielania licencji dla użytkowników;

- zezwolić użytkownikom na otrzymanie ogólnoeuropejskich licencji od każdej CRM obejmującej repertuar światowy;

- zachować system wzajemnego zbierania honorariów przez CRM dla ich członków;

- wprowadzić konkurencję w oparciu o skuteczność i jakość usług oferowanych przez CRM, a nie w oparciu o poziom wynagrodzenia dla posiadaczy praw;

7.  uważa ponadto, że w celu zapewnienia kompletnego i w pełni funkcjonującego systemu wzajemności przynoszącego korzyści wszystkim podmiotom praw autorskich, podstawowe znaczenie ma wprowadzenie zakazu wyłącznych uprawnień w zakresie bezpośredniego pobierania honorariów autorskich między głównymi podmiotami praw autorskich a krajowymi podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi we wszystkich państwach członkowskich, ponieważ może to doprowadzić do szybkiego wyginięcia krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz osłabienia pozycji repertuaru mniejszościowego, a także ograniczenia różnorodności kulturowej w Europie;

8.  popiera pomysł, aby podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi posiadały swobodę udzielania użytkownikom komercyjnym mającym siedzibę na terenie Unii Europejskiej paneuropejskich i odnoszących się do wielu typów repertuaru licencji na zastosowania online (łącznie z zastosowaniami w telefonii komórkowej) na sprawiedliwych i indywidualnie negocjowanych warunkach i nie dyskryminując żadnego z nich; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny wpływu wprowadzenia globalnej licencji na usługi online oraz konsekwencji jej wprowadzenia na ekonomiczną i socjalną sytuację autorów;

3.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.

  • [1]  Dz.U. L 276 z 21.10.2005, str. 54.
  • [2]  Dz.U. L 376, z 27.12.2006, str. 28.
  • [3]  Dz.U. L 248, z 06.10.1993, str. 15.
  • [4]  Dz.U. L 372, z 27.12.2006, str. 12.
  • [5]  Dz.U. C 67 E, 17.3.2004, str. 293.
  • [6]  Dz.U. C 92 E, 16.4.2004, str. 425.
  • [7]  Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0301.
  • [8]  Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0324.

UZASADNIENIE

Przed nawiązaniem do sedna dyskusji sprawozdawczyni pragnie podkreślić swoje pełne poparcie dla wskazówek zawartych w opinii Komisji Kultury, a częściowo uwzględnionych przy sporządzaniu niniejszego projektu sprawozdania.

Wprowadzenie

Około 5 do 7 procent unijnego PKB pochodzi z obrotu towarami lub usługami chronionymi prawami autorskimi i pokrewnymi. Fakt ten wskazuje na ogromną wagę odpowiedniego zarządzania odnośnymi prawami oraz umacniania ich pozycji w obecnej epoce cyfrowej.

W dniu 18 października 2005 r. Komisja Europejska przyjęła w oparciu o art. 211 Traktatu WE zalecenie w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online. Komisarz McCreevy opisał je jako „instrument miękkiego prawa przygotowany w celu stworzenia rynkowi możliwości ewoluowania we właściwym kierunku”[1].

Wspomniane zalecenie charakteryzuje się dalekosiężnymi konsekwencjami dla rynku praw autorskich i pokrewnych, a główne podmioty rynkowe już obecnie działają w oparciu o jego zapisy. Bez wątpienia wybiega ono poza zwykłą interpretację lub uzupełnienie istniejących przepisów, a jego wpływ wskazuje na obecność wszystkich cech całościowej inicjatywy regulacyjnej.

Głównym celem zalecenia jest dostosowanie zbiorowego zarządzania prawami do usług muzycznych online do rozwoju nowych technologii, który doprowadził do powstania nowej generacji transgranicznych komercyjnych użytkowników praw autorskich (tj. dostawców usług muzycznych w sieci internetowej).

Pokreślić jednak należy, iż zasady stosowane w odniesieniu do zbiorowego zarządzania prawami do usług muzycznych online mogą być, i najprawdopodobniej będą, wykorzystywane także w ramach środowiska pozasieciowego, np. w odniesieniu do nadawców tradycyjnych. Przypadki precedensowe wynikające z istnienia środowiska internetowego stanowią więc swoisty kamień milowy na drodze ku przyszłemu ewoluowaniu szerszego rynku praw autorskich, co wskazuje na istotną wagę wszelkich inicjatyw podejmowanych w tej dziedzinie.

Z drugiej strony warto zauważyć, że mniejsze instytucje zbiorowego zarządzania prawami artystów (CRM) oraz posiadacze praw wyrażają zaniepokojenie w związku z wykorzystaniem zalecenia w praktyce jako jasnego sygnału skierowanego do większych wydawców umożliwiającego im wyjęcie tzw. repertuarów międzynarodowych spod kontroli sieci krajowych jednostek CRM i przekazanie ich w ręce jednej lub bardzo ograniczonej ilości dużych CRM, przy jednoczesnym zapewnieniu wyłączności na prowadzenie na terenie całej Unii Europejskiej działań reprezentacyjnych związanych z odnośnymi prawami.

Działania takie, sprzeczne z głoszonymi celami zalecenia odnoszącymi się do propagowania uczciwej konkurencji, stanowią potencjalne źródło zakłóceń konkurencyjności i prowadzić mogą de facto do zawiązania oligopolu, w ramach którego siła rynkowa skoncentrowana zostanie w rękach kilku większych posiadaczy praw i podobnie niewielkiej liczby CRM. Istnieje także poważne zagrożenie wymiaru i bogactwa różnorodności kulturowej w Europie, co związane jest z faktem, iż usunięcie repertuarów międzynarodowych spod kontroli sieci krajowych jednostek CRM spowodować może zakończenie działalności wielu z nich z oczywistą szkodą dla repertuarów lokalnych lub spoza głównego nurtu.

Przyjęcie przez Komisję omawianego zalecenia pozbawiło Parlament i państwa członkowskie możliwości włączenia się w konstruowanie procesu zmian, które w przyszłości wywrą istotne skutki z zakresu konkurencji w tej dziedzinie, a także wpłyną na pozycję różnorodności kulturowej w Europie. Kwestia ta jest zbyt ważka, aby pominięte mogło zostać formalne zaangażowanie Parlamentu Europejskiego.

Parlament Europejski nie powinien być pozbawiany możliwości odgrywania w procesie demokratycznym należnej mu roli. Komisja winna tym samym zostać wezwana do przedłożenia w najkrótszym możliwym terminie projektu właściwego instrumentu prawnie wiążącego podmioty w tej dziedzinie. Projekt ten powinien następnie zostać poddany pod rozwagę Parlamentu i Rady w ramach procedury współdecyzji.

Funkcjonowanie rynku

Instytucje zajmujące się ściąganiem należności są stowarzyszeniami autorów i innych posiadaczy praw, takich jak wydawcy, założonymi w celu zbiorowego pobierania oraz dystrybucji na rzecz tychże dochodów z tytułu honorariów. W praktyce CRM posiadają na szczeblu krajowym (naturalną) pozycję monopolisty. Posiadacze praw są reprezentowani na terenie danego państwa bezpośrednio przez krajową jednostkę CRM, a w państwach trzecich na mocy dwustronnych porozumień o współpracy zawieranych przez wybraną jednostkę CRM z innymi jednostkami CRM w Europie i na świecie.

Na przestrzeni dziesięcioleci europejski i międzynarodowy rynek muzycznych praw autorskich funkcjonował na zasadzie takiej właśnie sieci wzajemnych porozumień. System ten, zwany „systemem porozumień dwustronnych”, gwarantuje posiadaczom praw istnienie punktu kompleksowej obsługi (one-stop-shop) – w którym użytkownicy mogą otrzymać licencję na wykorzystywanie repertuaru światowego na terenie państwa, w którym posiada siedzibę dana jednostka CRM – i zapewnia właściwe monitorowanie rynku światowego pod kątem odpowiedniego wynagradzania posiadaczy praw, a także wdraża wydajne mechanizmy egzekwowania należności na rzecz zainteresowanych stron.

Istnienie wspomnianego systemu stanowi gwarancję, iż odpowiednio reprezentowani na rynku i sprawiedliwie wynagradzani z tytułu pobranych należności będą nie tylko znaczniejsi posiadacze praw, lecz również autorzy mniej znani i lokalni.

Zmiany rynkowe i wprowadzenie konkurencji

Dla dalszego rozwoju europejskiego rynku muzycznego konieczne jest wprowadzenie kontrolowanej konkurencji odzwierciedlającej zmiany zachodzące w ramach wspólnego rynku, a także zmiany związane z rozwojem technologii, zaistnieniem nowego modelu działalności biznesowej oraz preferencjami i zachowaniami klientów.

Zgodnie z zamierzeniami omawiane zalecenie miało doprowadzić do zapewnienia posiadaczom praw większej swobody wyboru jednostki CRM w zależności od potrzeb. Innymi słowy, konkurencja pomiędzy jednostkami CRM winna opierać się na ich działaniach mających na celu przyciągnięcie posiadaczy praw. Na pierwszy rzut oka sytuacja jest dla posiadaczy praw korzystna.

W praktyce okazuje się jednak, że poszczególni autorzy już obecnie dysponują możliwością powierzenia swoich praw dowolnie wybranej jednostce CRM. Znane są liczne przypadki, w których cieszący się powodzeniem twórcy korzystają z tejże możliwości i optują na przykład za współpracą z jednostką CRM ulokowaną poza granicami kraju. Jest to jednak zwykle w praktyce mniej wykonalne dla mniej znacznych posiadaczy praw.

Sprawozdawczyni zauważyła ponadto, że mniejsze jednostki CRM oraz mniej znaczni posiadacze praw obawiają się, iż przedmiotowe zalecenie zinterpretowane zostało przez głównych wydawców jako okazja do wyjęcia przysługujących im praw spod kontroli krajowych jednostek CRM i przekazania ich pewnej liczbie dużych CRM. Owe duże jednostki zarządzania zbiorowego będą wtedy w stanie obejść sieć porozumień dwustronnych i udzielać licencji na cały rynek europejski, proporcjonalnie zmniejszając tym samym przychody CRM operujących na terenie kraju.

Utrata dochodów z tantiem z tytułu praw autorskich związanych z repertuarem międzynarodowym znacznie utrudniałaby właściwe funkcjonowanie krajowych CRM w związku z rozłożeniem kosztów operacji na mniejszą liczbę lokalnych posiadaczy praw. Wątpliwe jest także, by w przypadku zakończenia działalności krajowej jednostki CRM mniej znaczni posiadacze praw byli w stanie skorzystać ze wsparcia o porównywalnym poziomie ze strony jednostki CRM w innym kraju, gdzie, dla przykładu, mówi się innym językiem.

Takie podejście do kwestii zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w oczywisty sposób faworyzuje dużych i poważanych komercyjnych posiadaczy praw ze szkodą dla autorów lokalnych i/lub spoza głównego nurtu. Konkurencja tego rodzaju doprowadziłaby w praktyce do podważenia pozycji większości posiadaczy praw, co nie wydaje się być intencją Komisji.

Jednakże ze względu na fakt, iż Internet funkcjonuje ponad granicami państwowymi ,konieczne jest zapewnienie odnośnym dostawcom usług muzycznych możliwości nabycia ogólnoeuropejskich licencji obejmujących dwa lub więcej obszary na kontynencie. Dostawcy ci muszą też posiadać możliwość wyboru miejsca składania aplikacji w zależności od konkurencyjności proponowanych ofert. Scenariusz ten zakłada więc konkurowanie CRM o klientów.

Niebezpieczeństwo tego rodzaju systemu związane jest ze zobligowaniem krajowych jednostek CRM do konkurowania o dostęp do nowych użytkowników w oparciu o nacisk na wysokość tantiem wypłacanych posiadaczom praw. Możliwe i wręcz prawdopodobne jest doprowadzenie tym samym do raptownego spadku dochodów twórców. Podobnie jak poprzednio, efekt ten nie leży w interesie posiadaczy praw, a ponadto bez wątpienia wywierać mógłby niepożądany wpływ na różnorodność kulturową w Europie, co spowodowane byłoby kompresją dochodów tak znaczną, że aż uniemożliwiającą przetrwanie.

Różnorodność kulturowa a konkurencja

Nagłe i niespodziewane wprowadzenie nieograniczonej konkurencji w dziedzinie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi nie powinno mieć miejsca ze względu na ryzyko zaistnienia nieodwracalnych strat dla europejskiej różnorodności kulturowej. Konkurencja winna raczej zostać wprowadzona w sposób pozwalający na zapewnienie systemu kontroli gwarantującego, iż jednostki CRM będą dysponować możliwością konkurowania na równych warunkach.

Odpowiednim wyjściem z tej szczególnej, typowo europejskiej sytuacji może okazać się wypracowanie alternatywnego rozwiązania kompromisowego. Uczciwa i kontrolowana konkurencja winna zostać wcielona w życie w sposób umożliwiający zapobieżenie kompresji dochodów twórców przy jednoczesnym zapewnieniu użytkownikom utworów muzycznych ogólnowspólnotowej licencji odpowiadającej modelowi biznesowemu przyszłości.

W tym celu najlepszą gwarancją jest wprowadzenie systemu, w ramach którego dochody autorów określane są na podstawie taryf obowiązujących w kraju, w którym konsument dokonuje zakupu (lub ściągnięcia z sieci) danego utworu muzycznego. Zastosowanie taryfy „kraju przeznaczenia” doprowadzi do konkurencji opartej na wydajności usług oferowanych przez CRM (szczególnie poprzez redukcję kosztów administracyjnych), nie zaś na zmniejszaniu kwot wypłacanych posiadaczom praw.

Istnieją ponadto przesłanki do zapobieżenia sytuacji, w której najwięksi posiadacze praw mogliby zawierać umowy wyłączności z jedną lub niewielką liczbą jednostek CRM doprowadzając tym samym do wyeliminowania repertuaru międzynarodowego z ogólnego systemu.

W swoim sprawozdaniu z dnia 20 lipca 2006 r. Komisja Kultury i Edukacji wyraziła obawy dotyczące potencjalnego negatywnego wpływu zalecenia na różnorodność kulturową w Europie, wiążąc je z kwestią zagrożenia dla funkcjonowania systemu dwustronnego oraz wypływającą z tego koncentracją praw w ramach większych CRM. Przewidywana sytuacja doprowadziłaby do zakłóceń funkcjonowania mniejszych CRM, a co za tym idzie także do podważenia na poziomie UE pozycji twórców mniej znacznych i lokalnych. W związku z powyższym niezwykle istotne jest zachowanie systemu porozumień dwustronnych w obecnym kształcie, a tym samym uniemożliwienie wycofywania z tejże sieci poszczególnych repertuarów. Niedozwolone winno być także zawieranie umów wyłączności pomiędzy posiadaczami praw a jednostkami CRM.

Dalsze kroki

W celu zapewnienia właściwego rozwoju europejskiego rynku praw autorskich i pokrewnych istotne jest podjęcie przez właściwe władze odpowiednich dalszych kroków. W tym kontekście Komisja Europejska winna dokonać w możliwie najkrótszym terminie oceny wpływu licencji wieloobszarowych i wielorepertuarowych na muzyczne usługi online oraz efektów związanych z różnorodnością kulturową i sytuacją społeczno-gospodarczą posiadaczy praw.

Komisja winna ponadto przeprowadzić dogłębną analizę koncentracji horyzontalnej w niektórych obszarach zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi z uwzględnieniem skutków, jakie tego rodzaju koncentracja mogłaby wywołać w zakresie sytuacji użytkowników i posiadaczy praw. We właściwych przypadkach winny także zostać wprowadzone środki pozwalające na zapewnienie, że europejski rynek muzycznych usług online będzie mógł korzystać z możliwości swobodnego rozwoju nienaruszającego europejskiej różnorodności kulturowej.

Ramy prawne

Podczas prac nad niniejszym projektem sprawozdania w sprawie rezolucji Parlamentu Europejskiego wzięto pod uwagę istniejące wspólnotowe ramy prawne, powiązane z nimi inicjatywy legislacyjne, dorobek wspólnotowy (acquis communautaire) w dziedzinie praw autorskich i pokrewnych odnoszących się do usług muzycznych, a także odnośne porozumienia międzynarodowe. Kompletna lista tych uregulowań zamieszczona została w preambule rezolucji.

Uwzględniono również analizę zatytułowaną „Zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i pokrewnymi w Europie ”, przygotowaną przez Komisję Prawną i przedstawioną w dniu 11 września 2006 r.

  • [1]  SPEECH/05/588.

OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (20.7.2006)

dla Komisji Prawnej

w sprawie zalecenia Komisji z dnia 18 października 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online
(2005/737/WE)

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Manolis Mavrommatis

WSKAZÓWKI

Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Prawnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących sugestii:

1.  przyjmuje zalecenie Komisji oraz zwraca się do niej o jak najszybsze przedstawienie, po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi stronami i gruntownym badaniu rynku, właściwego wniosku prawnego w skuteczny sposób regulującego zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w przemyśle muzycznym, uwzględniając szczególny charakter epoki cyfrowej oraz konieczność osiągnięcia równowagi pomiędzy zagwarantowaniem różnorodności kulturowej w Europie, ochroną repertuarów lokalnych, promocją kreatywności oraz ochroną interesów zarówno podmiotów praw autorskich, jak i użytkowników komercyjnych;

2.  ubolewa nad faktem, że Komisja nie przeprowadziła szeroko zakrojonych i szczegółowych konsultacji z zainteresowanymi stronami oraz Parlamentem Europejskim przed przyjęciem zalecenia oraz podkreśla konieczność przeprowadzenia konsultacji z prawdziwego zdarzenia ze wszelkimi kategoriami podmiotów praw autorskich w odniesieniu do jakichkolwiek przyszłych działań związanych z regulacjami prawnymi w tym procesie w celu zagwarantowania sprawiedliwej i wyrównanej reprezentacji ich interesów;

3.  przyznaje, że większa konkurencyjność w zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w przemyśle muzycznym, o ile jest uczciwa i przejrzysta, może w odpowiednich okolicznościach zapewnić ochronę pozycji autorów w Europie (w tym autorów lokalnych i repertuaru mniejszościowego) oraz stanowić wsparcie dla różnorodności kulturowej w Europie;

4.  wzywa Komisję do oceny odpowiednich inicjatyw w celu zapewnienia na stałe szerokiego dostępu publicznego do repertuaru, w tym do utworów artystów mniej znanych lub lokalnych, przy poszanowaniu Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form ekspresji kulturalnej, uwzględniając szczególny charakter epoki cyfrowej, a także biorąc pod uwagę bezpośredni i pośredni wpływ, jaki taki dostęp wywrze na ogólną pozycję autorów i różnorodność kulturową,

5.  jest zdania, że muzyka nie jest towarem i że podmioty zbiorowego zarządzania prawami to głównie organizacje niekomercyjne, a zatem wprowadzenie systemu opartego na nieograniczonej konkurencji może nie być w interesie autorów oraz w interesie promowania różnorodności kulturalnej i kreatywności w Europie;

6.  rozumie i wspiera postanowienia dotyczące istniejącej możliwości wyboru przez podmioty praw autorskich podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, określenia praw online przekazywanych do zbiorowego zarządzania oraz ich zasięgu terytorialnego, a także uprawnienia do wycofania praw od podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub przeniesienia zlecenia zarządzania tymi prawami na inny podmiot oraz podkreśla znaczenie uwzględnienia efektywności współpracy pomiędzy podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi także w celu ochrony interesów mniejszych i lokalnych podmiotów praw autorskich oraz ochrony różnorodności kulturowej;

7.  wyraża zaniepokojenie z powodu potencjalnego zagrożenia, że niektóre z postanowień zalecenia mogą wywrzeć negatywny wpływ na repertuar lokalny i różnorodność kulturową, jako że mogą one wiązać się z ryzykiem sprzyjania koncentracji praw u większych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi; jest zdania, że konieczne jest dokonanie oceny wpływu wszelkich inicjatyw w zakresie wprowadzenia konkurencji pomiędzy podmiotami zarządzania prawami autorskimi pod względem przyciągania podmiotów praw autorskich osiągających największe zyski;

8.  jest przekonany, że należy utrzymać system umów o wzajemną reprezentację, jako że pozwala on wszystkim bez wyjątku użytkownikom komercyjnym i indywidualnym uzyskać równy dostęp do światowego repertuaru, gwarantuje on lepszą ochronę podmiotom praw autorskich, gwarantuje rzeczywistą różnorodność kulturową, a także stymuluje uczciwą konkurencję na rynku wewnętrznym;

9.  jest przekonany, że poza stymulacją konkurencji na rynku wewnętrznym, możliwość wyboru przez podmioty praw autorskich podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim ma on siedzibę, musi

- wiązać się z podjęciem właściwych środków gwarantujących i wspierających różnorodność form wyrazu kulturowego, mianowicie poprzez oferowanie użytkownikom dużych, zróżnicowanych repertuarów, a zwłaszcza repertuarów lokalnych,

- gwarantować, że wszystkie podmioty praw autorskich, niezależnie od narodowości i miejsca zamieszkania, otrzymują sprawiedliwą część honorarium autorskiego w możliwie najbardziej bezpośredni sposób,

- nie dopuścić do sytuacji, w której podmioty praw autorskich przynoszące największe zyski wzmocnią swoją dominującą pozycję na rynku ze szkodą dla podmiotów osiągających mniejsze zyski,

w związku z tym konieczna jest skrupulatna ocena konsekwencji;

10. jest także zdania, że wprowadzenie sprawiedliwego i przejrzystego systemu konkurencji, który nie prowadzi do zaniżania dochodów autorów odbędzie się z największą korzyścią dla interesów autorów, a w konsekwencji, także i dla różnorodności kulturalnej w Europie;

11. z zadowoleniem przyjmuje wszelkie wysiłki zmierzające do ożywienia rynku wewnętrznego oraz wyznaczenie celu polegającym na promowaniu międzynarodowego rozpowszechniania europejskich utworów muzycznych bez względu na podmiot zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, mając na uwadze, że każdy, mniej lub bardziej znany repertuar, powinien być traktowany w taki sam sposób,

12. jest przekonany, że istniejący system krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi powinien w dalszym ciągu odgrywać istotną rolę zapewniając wsparcie społeczne dla autorów „mniejszościowych” oraz promując różnorodność kulturową, aczkolwiek w warunkach bardziej intensywnej konkurencji,

13. zwraca uwagę, że istniejąca sieć krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi odgrywa istotną rolę zapewniając wsparcie finansowe służące promocji nowego i mniejszościowego repertuaru w Europie i że takiego wsparcia nie można zaprzepaścić;

14. uważa ponadto, że w celu zapewnienia kompletnego i w pełni funkcjonującego systemu wzajemności przynoszącego korzyści wszystkim podmiotom praw autorskich, podstawowe znaczenie ma wprowadzenie zakazu wyłącznych uprawnień w zakresie bezpośredniego pobierania honorariów autorskich między głównymi podmiotami praw autorskich a krajowymi podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi we wszystkich państwach członkowskich, ponieważ może to doprowadzić do szybkiego wyginięcia krajowych podmiotów zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz osłabienia pozycji repertuaru mniejszościowego, a także ograniczenia różnorodności kulturowej w Europie;

15. z radością przyjmuje wezwanie do lepszego kierowania podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi poprzez lepszą przejrzystość, brak dyskryminacji oraz reguły odpowiedzialności;

16. wzywa państwa członkowskie i podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi do zagwarantowania sprawiedliwej reprezentacji wszystkich kategorii podmiotów praw autorskich w podmiotach zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, a co za tym idzie, ich proporcjonalnego uczestnictwa w wewnętrznym procesie decyzyjnym;

17. jest zdania, że należy zachować funkcjonujący obecnie system wzajemnego pobierania honorariów autorskich po to, aby wprowadzić konkurencję w oparciu o usługi, jakie mogą zaoferować podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pobierane przez nie prowizje, natomiast opłaty od użytkowników pobierane są w oparciu o taryfy stosowane przez podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w kraju, w którym wykorzystywane będą utwory muzyczne; ponadto wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania, że użytkownicy komercyjni będą ubiegali się do niezbędne zezwolenia prawne oraz wypłacali godziwe tantiemy wszystkim kategoriom podmiotów praw autorskich;

18. jest zdania, że ilekroć prawa autorskie są zarządzane zbiorowo, należy wprowadzić w państwach członkowskich sprawiedliwe i skuteczne mechanizmy rozstrzygania sporów gwarantujące podmiotom praw autorskich oraz użytkownikom dostęp do środków rozstrzygania sporów bez uszczerbku dla prawa każdej ze stron do kontroli sądowej;

19. popiera pomysł, aby podmioty zbiorowego zarządzania prawami autorskimi posiadały swobodę udzielania użytkownikom komercyjnym mającym siedzibę na terenie Unii Europejskiej paneuropejskich i odnoszących się do wielu typów repertuaru licencji na zastosowania online (łącznie z zastosowaniami w telefonii komórkowej) na sprawiedliwych i indywidualnie negocjowanych warunkach i nie dyskryminując żadnego z nich; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny wpływu wprowadzenia globalnej licencji na usługi online oraz konsekwencji jej wprowadzenia na ekonomiczną i socjalną sytuację autorów;

20. jest przekonany, że istnienie punktów kompleksowej obsługi (tzw. one-stop shops), gdzie użytkownicy komercyjni mogą uzyskać licencję na odtwarzanie repertuaru światowy na interesującym ich obszarze, a także wysoki poziom ochrony podmiotów praw autorskich poprzez unikanie tzw. forum-shopping (czyli sytuacji, w której użytkownicy poszukują podmiotu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oferującego najtańsze licencje) powinny stanowić oś bliskiej współpracy pomiędzy podmiotami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

PROCEDURA

Tytuł

Zalecenie Komisji z dnia 18 maja 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online

Numer procedury

2006/2008(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa

JURI

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

CULT
19.1.2006

Ściślejsza współpraca - data ogłoszenia na posiedzeniu

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej
  Data powołania

Manolis Mavrommatis
13.2.2006

Rozpatrzenie w komisji

27.4.200

29.05.2006

21.6.2006

 

 

Data zatwierdzenia wskazówek

13.7.2006

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

26

0

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Maria Badia I Cutchet, Ivo Belet, Guy Bono, Marie-Hélène Descamps, Jolanta Dičkutė, Věra Flasarová, Hanna Foltyn-Kubicka, Milan Gaľa, Vasco Graça Moura, Lissy Gröner, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Manolis Mavrommatis, Marianne Mikko, Ljudmila Novak, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Christa Prets, Karin Resetarits, Pál Schmitt, Nikolaos Sifunakis, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Henri Weber, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Erna Hennicot-Schoepges, Nina Škottová

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

 

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

W trakcie głosowania końcowego obecni byli dwaj zastępcy z ramienia PPE-DE, jednak uwzględniono głos tylko jednego z nich.

PROCEDURA

Tytuł

Zalecenie Komisji z dnia 18 października 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online (zalecenie 2005/737/WE)

Numer procedury

2006/2008(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

JURI
19.1.2006

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

CONT
19.1.2006

 

 

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

 

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Sprawozdawca(y)
  Data powołania

Katalin Lévai
12.12.2005

 

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

 

Rozpatrzenie w komisji

21.3.2006

19.4.2006

11.9.2006

20.11.2006

27.2.2007

Data przyjęcia

27.2.2007

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

21

0

2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Wolfgang Bulfon, Bert Doorn, Giuseppe Gargani, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Hans-Peter Mayer, Manuel Medina Ortega, Hartmut Nassauer, Aloyzas Sakalas, Diana Wallis, Rainer Wieland, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Mladen Petrov Chervenyakov, Adeline Hazan, Barbara Kudrycka, Eva Lichtenberger, Dagmar Roth-Behrendt, József Szájer, Jacques Toubon

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Toine Manders

Data złożenia

5.3.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)