SPRAWOZDANIE w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej

21.4.2008 - 2008/2009(INI)

Komisja Transportu i Turystyki
Sprawozdawca: Willi Piecyk

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej

(2008/2009(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając komunikat Komisji pod tytułem „Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej“ (COM(2007)0575, SEC(2007)1283),

–   uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Wnioski z konsultacji w sprawie europejskiej polityki morskiej” (COM(2007)0574),

–   uwzględniając wniosek Komisji w sprawie wspólnej trójstronnej deklaracji ustanawiającej Europejski Dzień Morza,

–   uwzględniając zieloną księgę Komisji zatytułowaną "W kierunku przyszłej unijnej polityki morskiej": europejska wizja oceanów i mórz" (COM(2006)0275) oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lipca 2007 r.[1],

–   uwzględniając wnioski prezydencji ze szczytu Rady Europejskiej w dniach 8-9 marca 2007 r. w sprawie przyjęcia przez Radę Europejską dokumentu „Plan działania Rady Europejskiej na lata 2007-2009 - Europejska Polityka Energetyczna”,

–   uwzględniając komunikat Komisji „20 i 20 do 2020 r. – szansa Europy na przeciwdziałanie zmianom klimatycznym” (COM(2008)0030),

–   uwzględniając przepisy Konwencji o pracy na morzu z 2006 r. przyjętej przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP) w dniu 23 lutego 2006 r., która obejmuje i dostosowuje konwencje o pracy na morzu przyjęte przez MOP począwszy od 1919 r.,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu Parlamentu Europejskiego,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki oraz opinie Komisji Rozwoju Regionalnego, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rybołówstwa (A6-0163/2008),

A. mając na uwadze, że oceany i morza mają z ekonomicznego oraz ekologicznego punktu widzenia istotne znaczenie dla UE; mając na uwadze, że długość zamieszkiwanego przez 1/3 ludności Europy wybrzeża UE na jej obszarach nadbrzeżnych oraz w regionach najbardziej oddalonych wynosi 320 000 km,

B.  mając na uwadze, że przemysł morski oraz usługi morskie jak również obszary nadbrzeżne są źródłem 40 % PKB UE,

C. mając na uwadze, że zmiany klimatu są największym wyzwaniem dla polityki w XXI wieku, z uwagi na zagrożenie regionów nadbrzeżnych klimatycznie uwarunkowanym podnoszeniem się poziomu morza, które może przybrać ogromną skalę z poważnymi konsekwencjami dla mieszkańców,

D. mając na uwadze, że regiony morskie UE, a zwłaszcza jej regiony peryferyjne, choć odgrywają bardzo ważną rolę w związku z bezpieczeństwem i ochroną przed takimi czynami przestępczymi, jak nielegalna imigracja, terroryzm i przemyt, to jednak są narażone na szczególne klęski żywiołowe,

1.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Komisję wspomnianych komunikatów i planu działania  przedstawionego w wyżej wymienionym dokumencie roboczym służb Komisji;

2.  podtrzymuje swoją rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. oraz z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zgodziła się przynajmniej częściowo ze znaczną częścią wniosków Parlamentu;

3.  zwraca uwagę, że wyjątkowy wymiar morski, jaki przypada Unii Europejskiej za sprawą jej wybrzeży i regionów peryferyjnych, stwarza niepowtarzalne szanse w zakresie innowacji, badań, środowiska i różnorodności biologicznej, które muszą zostać uwzględnione w zintegrowanej polityce morskiej UE, oraz wskazuje, że regiony peryferyjne stanowią ponadto znakomite bazy komunikacyjne do celów transportu i bezpieczeństwa w skali UE i światowej;

4.  stanowczo popiera plany Komisji dotyczące lepszego wykorzystania potencjału żeglugi przybrzeżnej i żeglugi śródlądowej pomiędzy państwami członkowskimi EU oraz jej szybkiej integracji z rynkiem wewnętrznym i przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący przyspieszenia wniosków w sprawie wspólnego obszaru transportu morskiego oraz kompleksowej strategii transportu morskiego na lata 2008-2018;

5.  zachęca państwa członkowskie do wzmocnienia współpracy zarówno w ich gronie, jak i z krajami sąsiadującymi, w zakresie odpowiedniego wykorzystywania TEN-T i innych europejskich mechanizmów finansowania (takich jak Marco Polo) w celu ukończenia projektów autostrad morskich i sieci żeglugi bliskiego zasięgu;

6.  z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji dotyczące wzmocnienia koordynacji europejskich agencji zajmujących się nadzorem morskim, zwłaszcza w dziedzinie zapobiegania nielegalnej działalności (handel ludźmi i przemyt narkotyków, nielegalna imigracja i zagrożenia terrorystyczne), ze szczególnym naciskiem na wody międzynarodowe;

7.  przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą zapoczątkowania europejskiej sieci nadzoru morskiego i promowania ściślejszej współpracy między strażami przybrzeżnymi państw członkowskich; wzywa Komisję, aby zaprezentowała wyniki badania wykonalności w odniesieniu do europejskiej straży przybrzeżnej, które miały być opublikowane i przedstawione Parlamentowi i Radzie do końca 2006 r.;

8.  jest zdania, że klastry morskie są szczególnie predestynowane do wkładu w realizację zintegrowanej polityki morskiej; zwraca się do Komisji o niezwłoczne zainicjowanie projektu europejskiej sieci klastrów morskich;

9.  popiera wniosek ustanowienia dorocznego Europejskiego Dnia Morza; wyraża przekonanie, że należy wykorzystać taki dzień na uwypuklenie znaczenia polityki morskiej również poza gronem ekspertów w tym zakresie, z udziałem zwykłych obywateli, szkół, uniwersytetów oraz organizacji pozarządowych; przypomina Komisji o jej propozycji nagrody, którą przyznawano by wzorowym regionom morskim jako sposób promowania najlepszych wzorców;

10. jednakże jest zdania, że plan działania zawiera za mało konkretnych środków i zachęca Komisję do większego zaangażowania w przyszłe wykorzystanie dostępnych jej na mocy traktatów instrumentów;

11. wyraża ubolewanie z powodu faktu, że plan działania nie zawiera wiążących postanowień w zakresie zmian klimatu; podtrzymuje swoje przekonanie, że zadaniem unijnej polityki morskiej winno być przygotowanie na skutki zmian klimatu i dostosowanie się do nich oraz pilne ustanowienie niezbędnych środków dostosowawczych, zwłaszcza w perspektywie topnienia lodowców powodującego podnoszenie się poziomu mórz oraz zwiększonego zagrożenia powodziami w portach i na obszarach nadbrzeżnych, oraz wzywa do większego zaangażowania w zakresie odnośnych działań politycznych, w szczególności polityki badań naukowych;

12. przypomina, że topnienie lodowców powoduje nie tylko podniesienie się poziomu mórz, lecz także wyrządza nieodwracalne szkody w życiu ludzi, zwierząt i roślin, w związku z czym przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący wystąpienia z inicjatywą w sprawie Arktyki i wzywa środowisko naukowe i decydentów do dalszego zbadania możliwości ochrony pokryw lodowych na biegunach;

13. uważa, że prawidłowe zarządzanie gospodarką morską wymaga prawidłowego zarządzania obszarami nadbrzeżnymi, a zatem projekty budowlane na wybrzeżach UE muszą w każdym wypadku uwzględniać skutki zmian klimatu i wynikające z nich podniesienie się poziomu mórz, erozję wybrzeża oraz większą częstotliwość i gwałtowność burz;

14. wspiera założenia przyjęte przez Radę Europejską w marcu 2007 r., które zakładają zmniejszenie o połowę do 2050 r. emisji gazów cieplarnianych, oraz ponownie wzywa do znaczącego zmniejszenia tych emisji w ramach polityki morskiej, między innymi poprzez włączenie transportu morskiego do systemu handlu uprawnieniami do emisji oraz wzmocnienie wysiłków w zakresie badań, zarówno nad wykorzystaniem morza jako odnawialnego źródła energii, jak i w celu rozwoju czystszych technologii napędzania statków; wyraża przekonanie, że przewodnia rola Europy w walce ze zmianami klimatu mogłaby wzmocnić i zwiększyć jej wpływ na technologie na rzecz ochrony środowiska oraz badania naukowe;

15. stanowczo wzywa Komisje do ambitniejszego podejścia w zakresie zwalczania produkowanych przez statki tlenków siarki i azotu jak również zanieczyszczeń stałych; w tym kontekście przypomina o potrzebie ściślejszej współpracy z Międzynarodową Organizacją Morską (IMO), a w szczególności powtarza swoje wezwanie do:

· ustanowienia norm w zakresie emisji tlenków azotu dla statków wpływających do portów UE,

· uznania Morza Śródziemnego, Morza Czarnego oraz północno-wschodniego Oceanu Atlantyckiego za obszary kontroli w zakresie emisji siarki (SECA) zgodnie z konwencją MARPOL,

· redukcji przez statki pasażerskie pływające na obszarach kontroli maksymalnego stężenia siarki dopuszczalnego w paliwie z 1,5 % do 0,5 %,

· wprowadzenia instrumentów podatkowych np. podatków lub opłat za produkowany przez statki dwutlenek siarki oraz tlenki azotu oraz określenia sposobów nałożenia takich środków i opłat na wszystkie statki, niezależnie od bandery, zawijające do portów we Wspólnocie lub pływające po wodach państw członkowskich UE,

· wprowadzenia zróżnicowanych opłat portowych i żeglugowych preferencyjnych dla statków z niską emisją dwutlenku siarki oraz tlenków azotu,

· stopniowego wprowadzenia wymogu korzystania z energii elektrycznej z lądu przez statki w porcie,

· projektu dyrektywy UE w sprawie jakości paliwa stosowanego przez statki;

16. mając na względzie zanieczyszczenie powietrza dotykające liczne miasta i regiony portowe, ponownie wzywa państwa członkowskie i Komisję do znaczącej poprawy zachęt do dostarczania statkom w portach energii elektrycznej z lądu; zwraca się zatem o wniosek dotyczący zmiany dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej[2], i nakładający na państwa członkowskie, które korzystają ze zwolnienia podatkowego na olej bunkrowy zgodnie z art. 14 tej dyrektywy, wymóg objęcia energii elektrycznej z lądu zwolnieniem podatkowym w tym samym zakresie; równe traktowanie energii elektrycznej i oleju bunkrowego w celach podatkowych stanowiłoby istotną zachętę dla portów i armatorów do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza w miastach portowych poprzez inwestowanie w dostawę energii elektrycznej dla statków w portach;

17. ponownie wskazuje na fakt, że zanieczyszczenia trafiające do morza z lądu stanową znaczącą część całkowitego zanieczyszczenia morza oraz że Komisja do tej pory nie zajęła się tą kwestią; z tego względu ponawia swoje skierowane do Komisji wezwanie o przedłożenie planu działania w sprawie zmniejszenia tego rodzaju zanieczyszczenia oraz podkreśla swoje żądanie skierowane do państw członkowskich dotyczące bezzwłocznego stosowania aktów prawnych w tym zakresie, np. ramowej dyrektywy wodnej; podkreśla, iż w ramach realizacji postanowień ramowej dyrektywy wodnej należy uwzględnić plan działania w zakresie identyfikacji oraz usuwania amunicji i pozostałości uzbrojenia z działań wojennych, które toczyły się na Morzu Północnym i Bałtyckim;

18. wzywa Komisję, aby pomogła państwom członkowskim zainicjować plan inwentaryzacji i sporządzić kartografii wraków statków oraz podwodnych stanowisk archeologicznych – jako że stanowią one część dziedzictwa historycznego i kulturowego Wspólnoty – a tym samym ułatwiła poznanie i zbadanie tych miejsc oraz przyczyniła się do zapobiegania rabunkom, na które są one narażone, umożliwiając w ten sposób ich odpowiednią ochronę;

19. wzywa zainteresowane instytucje do możliwie jak najszybszego przyjęcia pakietu morskiego Erika III i zwraca się do państw członkowskich o bezzwłoczne rozpoczęcie jego wdrażania, tak aby utworzyć mechanizmy prawne konieczne do zapobiegania lub zaradzania wypadkom lub incydentom o katastrofalnych skutkach dla rozwoju regionów morskich, takich jak np. wypadki jednostek Erika i Prestige;

20. uważa, że ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej powinna stanowić środowiskowy fundament zintegrowanej polityki morskiej UE; zauważa, że w dyrektywie tej stwierdza się, że regiony, w których stan morza jest krytyczny, powinny opracować i wdrożyć szybsze środki dla osiągnięcia dobrego stanu środowiska; podkreśla, że w takich regionach szczególnie ważne jest, aby Komisja koordynowała poszczególne sektory, programy i strategie oraz zapewniała wystarczające wsparcie finansowe; zaznacza, że w celu realizacji zintegrowanej polityki morskiej konieczne jest uwzględnienie takiej działalności na lądzie, jak rolnictwo, gospodarka ściekami, transport i wytwarzanie energii; jest zdania, że takie regiony mogą stanowić obszary pilotażowe dla faktycznej i w pełni zintegrowanej polityki morskiej;

21. z zadowoleniem przyjmuje sporządzony przez Komisję rejestr dotyczący wyłączenia marynarzy z szeregu różnorodnych europejskich regulacji prawnych z zakresu ochrony socjalnej i ochrony zatrudnienia (np. dyrektywy nr 1998/59/WE[3] w sprawie zwolnień grupowych, dyrektywy 2001/23/WE[4] w sprawie ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów, dyrektywy 2002/14/WE[5] w sprawie informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami oraz dyrektywy 1996/71/WE [6] w sprawie delegowania pracowników w ramach świadczenia usług); proponuje zmianę tych dyrektyw w ścisłej współpracy z partnerami społecznymi;

22. wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do jak najszybszej ratyfikacji Konwencji o pracy na morzu z 2006 r. przyjętej w celu poprawy warunków życia i pracy marynarzy oraz zapobieżenia nieuczciwej konkurencji w branży transportu morskiego poprzez aktualizację i kodyfikację ogółu obowiązujących międzynarodowych norm pracy;

23. wzywa Komisję do aktualizacji dyrektywy 1999/95/WE dotyczącej godzin pracy marynarzy[7], a także przepisów w kwestiach należących do uprawnień Komisji, a które nie są lub są jedynie częściowo objęte przepisami na szczeblu wspólnotowym, np. przepisów dotyczących agencji pracy tymczasowej lub prawa pracowników do posiadania podpisanej umowy o pracę;

24. Uważa, że zaangażowanie partnerów regionalnych i lokalnych jest kluczowe dla powodzenia polityki morskiej; podkreśla zatem, że konieczność bliższej współpracy i wzajemnego powiązania między europejskimi regionami przybrzeżnymi poprzez promowanie skoordynowanych strategii na rzecz rozwoju i konkurencyjności oraz skuteczniej łącząc różne szczeble zarządzania;

25. ponawia żądanie kontynuacji podejścia do zintegrowanej polityki morskiej UE w przyszłości oraz wzywa Komisję do wzmocnienia ram tej polityki oraz spójności terytorialnej, społecznej i gospodarczej z Europą kontynentalną i jej polityką; zachęca do publikowania co dwa lata sprawozdania w zakresie unijnej polityki morskiej oraz regularnej publicznej wymiany poglądów ze wszystkimi zaangażowanymi stronami; zwraca się do przyszłych prezydencji Rady, aby włączyły politykę morską do swoich programów prac; ponadto wzywa Komisję do jasnego przedstawiania rocznego wykazu wszystkich wspieranych ze środków unijnych projektów dotyczących polityki morskiej;

26. przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą promowania negocjacji w celu lepszego współużytkowania zasobów morskich z państwami trzecimi i zdecydowanie popiera wzmożoną współpracę z krajami sąsiadującymi w zakresie ochrony mórz niepodlegających krajowym jurysdykcjom;

27. uważa, że kompleksowa europejska strategia na rzecz badań morskich ma istotne znaczenie i musi być odpowiednio finansowana – zarówno w ramach siódmego ramowego programu badań, jak i w przyszłych programach;

28. opowiada się za odpowiednim uwzględnieniem polityki morskiej w budżecie i instrumentach Unii Europejskiej po 2013 r. oraz wzywa, by było to odzwierciedlone w zestawieniach regularnych sprawozdań na temat europejskiej polityki morskiej;

29. przyjmuje z zadowoleniem również zalecenie wydane przez Radę Europejską w dniu 14 grudnia 2007 r. mające na celu dostosowanie polityki morskiej do szczególnych cech państw członkowskich i regionów morskich, łącznie z regionami przybrzeżnymi, wyspami i regionami peryferyjnymi;

30.     uznaje kompetencje państw członkowskich w tej dziedzinie, jednak oczekuje z zainteresowaniem publikacji mapy drogowej Komisji mającej na celu ułatwienie opracowywania przez państwa członkowskie morskiego planowania przestrzennego; wskazuje na potrzebę zachowania odpowiedniej równowagi między wizją gospodarczą, społeczną, terytorialną i w zakresie środowiska naturalnego;

31. zwraca uwagę, że wyjątkowy wymiar morski, jaki regiony przybrzeżne, wyspy i regiony peryferyjne wnoszą do UE, stwarza niepowtarzalne szanse w zakresie innowacji, badań, środowiska, różnorodności biologicznej, rozwoju innowacyjnych technologii opartych na znajomości morza oraz w innych obszarach, a także, że przyszła zintegrowana europejska polityka morska musi wykorzystywać te szanse; uznaje konieczność utworzenia centrów doskonałości, zalecając zachęcanie i wspieranie uniwersyteckich centrów badawczych już istniejących na obszarach przybrzeżnych;

32. podkreśla znaczenie energii fal jako alternatywnego, czystego źródła energii i wzywa Komisję do uwzględnienia tej formy energii w przyszłych planach działania;

33. uważa, że głównym celem zintegrowanej polityki morskiej Unii w zakresie rybołówstwa musi być zachęcanie do modernizacji i trwałego, zrównoważonego i sprawiedliwego rozwoju tego sektora w całej Unii Europejskiej, zapewniając jego ciągłość społeczno-gospodarczą i trwałość zasobów oraz gwarantując samodzielność i bezpieczeństwo żywności, zaopatrzenie ludności w ryby, utrzymanie miejsc pracy i poprawę warunków życia rybaków;

34. uważa, że jak dotychczas wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) nie wypełniła dobrze swojej roli w odniesieniu do trwałości zasobów morskich, czy też ekonomicznej rentowności europejskich flot rybackich i społeczności żyjących na wybrzeżu, oraz że w związku z tym zintegrowana polityka morska Unii powinna zostać opracowana w taki sposób, aby uniknąć błędów WPRyb, takich jak nadmierna centralizacja i nieumiejętność uwzględnienia regionalnej różnorodności wód Unii;

35. jest zdania, że wzrost liczby i poprawa jakości miejsc pracy związanych z morzem, szczególnie w sektorze rybołówstwa, zależy również od gwarancji sprawiedliwego i odpowiedniego dochodu, godziwych warunków pracy (przede wszystkim w odniesieniu do zdrowia i bezpieczeństwa) oraz od możliwości kształcenia dla osób pracujących zawodowo w omawianym sektorze;

36. wzywa państwa członkowskie do wzajemnego uznawania dyplomów uzyskanych w placówkach średniego szkolnictwa zawodowego przez kapitanów i mechaników statków rybackich;

37. przypomina o konieczności istnienia mechanizmów przyznawania dotacji lub rekompensat rybakom dotkniętym społeczno-gospodarczymi skutkami kroków podejmowanych na rzecz odnowienia zasobów rybnych lub ochrony ekosystemów, w szczególności w regionach i wspólnotach najuboższych oraz w regionach najbardziej oddalonych;

38. potwierdza konieczność wzmocnienia pomocy na rzecz badań naukowych w sektorze rybołówstwa w poszczególnych państwach członkowskich, w szczególności w ramach 7. programu ramowego na rzecz badań, rozwoju technologicznego i demonstracji;

39. domaga się przeznaczenia środków pomocy wspólnotowej na przyjęcie skutecznych instrumentów koniecznych do zapewnienia odpowiednich środków na rzecz środków ewakuacji, wsparcia i ratowania załóg;

40. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, jak również Komitetowi Regionów.

• [1]  Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0343.
• [2]               Dz.U. L 283 z 31.10.2003, str. 51.
• [3]  Dz.U. L 225 z 12.8.1998, str. 16.
• [4]  Dz.U. L 82 z 22.3.2001, str. 16.
• [5]  Dz.U. L 80 z 23.3.2002, str. 29.
• [6]  Dz.U. L 18 z 21.1.1997, str. 1.
• [7]  Dz.U. L 14 z 20.1.2000, str. 29.

UZASADNIENIE

Po przedłożeniu w czerwcu 2006 r. zielonej księgi w sprawie polityki morskiej oraz rocznej fazie konsultacyjnej Komisja Europejska, przedkładając komunikat oraz plan działania „Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej" w październiku 2007 r., poczyniła kolejny krok podejmując próbę określenia konkretnych działań politycznych oraz instrumentów przyszłej unijnej polityki morskiej. Sprawozdawca z zadowoleniem przyjmuje, że przyjęto znaczną część żądań ujętych w rezolucji Parlamentu Europejskiego z lipca 2007 r. Niniejsze sprawozdanie jest kolejnym działaniem podejmowanym w ramach tego procesu.

Sprawozdawca stwierdza jednakże, że nowa przedłożona dokumentacja potwierdza, co już w przeszłości podejrzewano:

ogólnie wydaje się, że państwa członkowskie, regiony oraz zaangażowane sektory wyrażają zgodę na zintegrowane podejście do polityki morskiej prezentowane przez Komisję Europejską, jednak podczas formułowania konkretnych założeń tej polityki można było zaobserwować, jak poważne jest zaangażowanie stron, skoro zabrakło konkretnych propozycji, działań oraz strategii politycznych.

Z uwagi na powyższe sprawozdawca proponuje skoncentrowanie się na najważniejszych żądaniach postawionych w rezolucji Parlamentu z lipca 2007 r. i określenie konkretnych działań politycznych. Należy szczególnie uwypuklić, iż niniejsze sprawozdanie nie zawiera żadnych nowych propozycji, a wyłącznie wybrane żądania stanowiące część rezolucji Parlamentu Europejskiego z lipca 2007 r.

Sprawozdawca wyraża przekonanie, że cel podejmowanych wysiłków powinien zawierać się w następującym sformułowaniu: Europejskie oceany i morza winny być najczystsze na świecie, stabilne w zakresie różnorodności biologicznej, rentowne gospodarczo, zbadane naukowo i przy zastosowaniu najlepszych technologii, pełne nowoczesnych, niezanieczyszczających środowiska statków z najlepiej wyszkolonymi i nadal kształconymi załogami oraz objęte innowacyjnością.

Od przedłożenia przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatycznych (IPCC) w 2007 r. jego czwartego sprawozdania na całym świecie istnieje konsensus naukowy w zakresie wyzwań związanych ze zmianami klimatu. Nie można zaprzeczyć, że przyszła europejska polityka morska będzie zmuszona zmierzyć się z większością tych wyzwań. Ocieplenie oceanów prowadzi do podnoszenia się poziomu mórz. Sprawozdawca wyraża przekonanie, iż winno to znaleźć odzwierciedlenie w polityce w zakresie ochrony nabrzeża, planowania przestrzeni morskiej oraz portów i turystyki.

Założenia przyjęte przez Radę Europejską w marcu 2007 r. dotyczące obniżenia o połowę do roku 2050 emisji gazów cieplarnianych, winny również ożywić politykę morską, w szczególności w zakresie włączenia przewozów morskich w handel uprawnieniami do emisji.

Co więcej naukowcy już od dawna wzywają do wzmożenia wysiłków w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w szczególności energii wiatrowej oraz słonecznej. Stanowi to nie tylko istotny przyczynek w walce ze zmianami klimatu, lecz może równocześnie wzmocnić i rozszerzyć wiodącą rolę Unii Europejskiej w zakresie technologii na rzecz ochrony środowiska oraz badań naukowych.

Sprawozdawca chciałby zaznaczyć, iż zintegrowane podejście do polityki morskiej winno obowiązywać także w przyszłości. Właśnie w przypadku polityki morskiej można wyraźnie zaobserwować, jak głęboko sprzężone są ze sobą poszczególne instrumenty polityczne oraz jak ważne jest postrzeganie każdego obszaru tej polityki jako części składowej całego układu. Oznacza to, że na czyste środowisko morskie mają wpływ w równym stopniu gospodarka morska, turystyka, różnorodność biologiczna, sytuacja związana z zatrudnieniem oraz porty. Państwa członkowskie winny być gotowe wspierać tę całość w poczuciu europejskiej solidarności w zakresie polityki morskiej.

OPINIA Komisji Rozwoju Regionalnego (02.4.2008)

dla Komisji Transportu i Turystyki

w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej
(2008/2009(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Sérgio Marques

WSKAZÓWKI

Komisja Rozwoju Regionalnego zwraca się do Komisji Transportu i Turystyki, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.   popiera decyzję Komisji o opracowaniu zintegrowanej polityki morskiej w celu sprostania wyzwaniom związanym ze zmianami klimatycznymi (m. in. poprzez rozwijanie morskiego potencjału energetycznego), z globalizacją, rozwojem regionalnym, konkurencyjnością, ochroną środowiska morskiego, bezpieczeństwem i ochroną, która to polityka obejmuje wiele poglądów przedstawionych przez Parlament;

2.   przyjmuje z zadowoleniem również zalecenie wydane przez Radę Europejską w dniu 14 grudnia 2007 r. mające na celu dostosowanie polityki morskiej do szczególnych cech państw członkowskich i regionów morskich, łącznie z regionami przybrzeżnymi, wyspami i regionami peryferyjnymi;

3.   Uważa, że zaangażowanie partnerów regionalnych i lokalnych jest kluczowe dla powodzenia polityki morskiej; podkreśla zatem, że konieczność bliższej współpracy i wzajemnego powiązania między europejskimi regionami przybrzeżnymi poprzez promowanie skoordynowanych strategii na rzecz rozwoju i konkurencyjności oraz skuteczniej łącząc różne szczeble zarządzania;

4.   z zadowoleniem przyjmuje plan działania Komisji przedstawiony w komunikacie dotyczącym zintegrowanej polityki morskiej (COM(2007)0575) oraz dokumentach towarzyszących (SEC(2007)1278), (SEC(2007)1279) i (SEC(2007)1280), a w szczególności strategii Komisji na rzecz łagodzenia wpływu zmian klimatycznych na regiony morskie i równoczesnego wpływu na turystykę; zwraca uwagę na potrzebę dalszych dostosowań tej strategii do specyfiki regionów morskich;

5.   zauważa, że przyszła polityka morska posiada kluczowe znaczenie dla pozytywnego rozwoju regionów przybrzeżnych, wysp i regionów peryferyjnych UE w przyszłości; wskazuje, że włączenie do zakresu polityki morskiej turystyki w obszarach przybrzeżnych stanowiłoby kluczową innowację dla rozwoju i spójności tych regionów;

6.   podkreśla kluczową rolę, jaką władze lokalne i społeczności żyjące na wybrzeżu będą odgrywać we wdrażaniu nowej zintegrowanej polityki morskiej i w opracowanym przez Komisję, nadchodzącym europejskim planie działań dotyczącym działalności gospodarczej opartej na morzu; zwraca uwagę na znaczenie dobrej jakości infrastruktury transportowej i podkreśla pozytywne skutki dla jakości życia i przemysłu turystycznego; w związku z tym wzywa wszystkie zainteresowane strony do skutecznej pracy na rzecz zapewnienia optymalnego wykorzystania funduszy na rozwój;

7.   podkreśla skutek wzmożenia działalności gospodarczej i turystyki w regionach przybrzeżnych dla lokalnych ekosystemów, któremu towarzyszy nasilenie się wszelkich form transportu; z zadowoleniem przyjmuje zatem rozwój zintegrowanej polityki morskiej, która zajmie się tymi problemami; ponadto wzywa do skuteczniejszego gromadzenia danych dotyczących sektora morskiego i regionów przybrzeżnych;

8.   z niecierpliwością oczekuje publikacji pakietu wytycznych dla państw członkowskich w zakresie opracowywania krajowych zintegrowanych strategii morskich i rocznych sprawozdań dotyczących działań UE i państw członkowskich w tym względzie; zaleca, aby EU, państwa członkowskie i regiony przybrzeżne, które posiadają w tej dziedzinie kluczową wiedzę i rolę do odegrania, skutecznie koordynowały swoją działalność z korzyścią dla wszystkich;

9.   uznaje kompetencje państw członkowskich w tej dziedzinie, jednak oczekuje z zainteresowaniem publikacji mapy drogowej Komisji mającej na celu ułatwienie opracowywania przez państwa członkowskie morskiego planowania przestrzennego; wskazuje na potrzebę zachowania odpowiedniej równowagi między wizją gospodarczą, społeczną, terytorialną i w zakresie środowiska naturalnego;

10. popiera starania Komisji na rzecz stworzenia europejskiej przestrzeni transportu morskiego pozbawionej barier oraz kompleksowej strategii transportu morskiego na lata 2008 - 2018;

11. utrzymuje, że prawdziwy obszar europejskiego transportu morskiego bez barier wymaga większego bezpieczeństwa w regionach przybrzeżnych, na wyspach i w regionach najbardziej oddalonych UE z punktu widzenia rozwoju i trwałości środowiska naturalnego;

12. zwraca uwagę, że wyjątkowy wymiar morski, jaki regiony przybrzeżne, wyspy i regiony peryferyjne wnoszą do UE, stwarza niepowtarzalne szanse w zakresie innowacji, badań, środowiska, różnorodności biologicznej, rozwoju innowacyjnych technologii opartych na znajomości morza oraz w innych obszarach, a także, że przyszła zintegrowana europejska polityka morska musi wykorzystywać te szanse; uznaje konieczność utworzenia centrów doskonałości, zalecając zachęcanie i wspieranie uniwersyteckich centrów badawczych już istniejących na obszarach przybrzeżnych;

13. W świetle niedawnych wypadków tankowców i wiążących się z nimi szkodami dla środowiska naturalnego podkreśla potrzebę jasnych wytycznych dotyczących morza i współpracy międzynarodowej zorientowanej na zachęcanie krajów trzecich do stosowania tych samych lub podobnych zasad;

14. utrzymuje, że zintegrowana polityka morska dla Unii Europejskiej musi dysponować własnymi funduszami i uwzględniać rzeczywiste szczególne właściwości różnych regionów, których dotyczy;

15. wspiera zamiar Komisji związany ze skonsolidowaniem „morskiej Europy” tworząc obraz dynamicznej i odpowiedzialnej Europy, zaangażowanej w ochronę i promowanie mórz nie tylko na zewnątrz, lecz także wewnątrz samej UE;

16. podkreśla znaczenie energii fal jako alternatywnego, czystego źródła energii i wzywa Komisję do uwzględnienia tej formy energii w przyszłych planach działania;

17. wyraża ubolewanie i zaskoczenie, że Komisja w komunikacie dotyczącym jej programu legislacyjnego i programu prac na rok 2008 (COM (2007)0640) nie dopilnowała uwzględnienia środków z zakresu polityki morskiej, które maja być podjęte w 2008 r. Pominięcie to jest niezgodne z istnieniem planu działania Komisji w zakresie polityki morskiej.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	27.3.2008
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	45 0 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Alfonso Andria, Emmanouil Angelakas, Stavros Arnaoutakis, Jean Marie Beaupuy, Rolf Berend, Victor Boştinaru, Wolfgang Bulfon, Antonio De Blasio, Bairbre de Brún, Petru Filip, Gerardo Galeote, Iratxe García Pérez, Eugenijus Gentvilas, Ambroise Guellec, Pedro Guerreiro, Jim Higgins, Filiz Hakaeva Hyusmenova, Mieczysław Edmund Janowski, Rumiana Jeleva, Gisela Kallenbach, Tunne Kelam, Evgeni Kirilov, Constanze Angela Krehl, Sérgio Marques, Miguel Angel Martínez Martínez, James Nicholson, Markus Pieper, Pierre Pribetich, Wojciech Roszkowski, Elisabeth Schroedter, Grażyna Staniszewska, Dimitar Stoyanov, Margie Sudre, Andrzej Jan Szejna, Kyriacos Triantaphyllides, Lambert van Nistelrooij, Oldřich Vlasák, Vladimír Železný
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Bernadette Bourzai, Jan Březina, Emanuel Jardim Fernandes, Francesco Ferrari, Francisca Pleguezuelos Aguilar, Zita Pleštinská, Samuli Pohjamo, Christa Prets, Richard Seeber

OPINIA Komisji Rybołówstwa (3.4.2008)

dla Komisji Transportu i Turystyki

w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej
(2008/2009(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Pedro Guerreiro

WSKAZÓWKI

Komisja Rybołówstwa zwraca się do Komisji Transportu i Turystyki, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.   podkreśla, że aby „w większym stopniu uwzględniać dobrobyt społeczności żyjących na wybrzeżu” oraz poprawić „dobrobyt pracowników” sektora rybołówstwa, nie można pomijać poważnej sytuacji społeczno-gospodarczej tego sektora, spowodowanej przede wszystkim nieprzyjęciem odpowiednich środków na rzecz promowania urentownienia działalności i co za tym idzie zapewnienia godnego poziomu życia pracownikom omawianego sektora;

2.   uważa, że w ramach zintegrowanej polityki morskiej Unii nie należy zapominać o potrzebach i celach strategicznych, jakimi są zapewnienie energii i żywności, które muszą zostać zrealizowane nie naruszając granic bezpieczeństwa w odniesieniu do uzależnienia od dostaw z zewnątrz, a także o tym, że zrównoważone rybołówstwo i rolnictwo, jako podstawowe źródła żywności, muszą być chronione w interesie ogólnym Unii;

3.   uważa, że głównym celem zintegrowanej polityki morskiej Unii w zakresie rybołówstwa musi być zachęcanie do modernizacji i trwałego, zrównoważonego i sprawiedliwego rozwoju tego sektora w całej Unii Europejskiej, zapewniając jego ciągłość społeczno-gospodarczą i trwałość zasobów oraz gwarantując samodzielność i bezpieczeństwo żywności, zaopatrzenie ludności w ryby, utrzymanie miejsc pracy i poprawę warunków życia rybaków;

4.   uważa, że jak dotychczas wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) nie wypełniła dobrze swojej roli w odniesieniu do trwałości zasobów morskich, czy też ekonomicznej rentowności europejskich flot rybackich i społeczności żyjących na wybrzeżu, oraz że w związku z tym zintegrowana polityka morska Unii powinna zostać opracowana w taki sposób, aby uniknąć błędów WPRyb, takich jak nadmierna centralizacja i nieumiejętność uwzględnienia regionalnej różnorodności wód Unii;

5.   wzywa do przyjęcia wspólnego dla wszystkich państw członkowskich podejścia w celu usunięcia niewypałów, które są wyławiane przez statki rybackie i wyrzucane do morza po ich oznaczeniu;

6.   jest zdania, że wzrost liczby i poprawa jakości miejsc pracy związanych z morzem, szczególnie w sektorze rybołówstwa, zależy również od gwarancji sprawiedliwego i odpowiedniego dochodu, godziwych warunków pracy (przede wszystkim w odniesieniu do zdrowia i bezpieczeństwa) oraz od możliwości kształcenia dla osób pracujących zawodowo w omawianym sektorze;

7.   domaga się przeprowadzenia badania na temat obecnych mechanizmów ustalania cen sprzedaży pierwotnej i sposobów, w jaki mechanizmy te mogą przyczynić się do zapewnienia zrównoważonego wynagrodzenia osobom pracującym w tym sektorze, nie podnosząc jednocześnie ceny konsumenckiej;

8.   wzywa państwa członkowskie do wzajemnego uznawania dyplomów uzyskanych w placówkach średniego szkolnictwa zawodowego przez kapitanów i mechaników statków rybackich;

9.  przypomina o konieczności istnienia mechanizmów przyznawania dotacji lub rekompensat rybakom dotkniętym społeczno-gospodarczymi skutkami kroków podejmowanych na rzecz odnowienia zasobów rybnych lub ochrony ekosystemów, w szczególności w regionach i wspólnotach najuboższych oraz w regionach najbardziej oddalonych;

10. zwraca się do Komisji – w perspektywie konieczności oszacowania odpowiednich środków finansowych na rzecz zintegrowanej polityki morskiej Unii – o określenie co rozumie ona przez „solidną podstawę finansową” oraz, opierając się na zasadzie, zgodnie z którą nowe priorytety wymagają przyznania nowych środków finansowych, sprzeciwia się finansowaniu tej polityki z WPRyb;

11. potwierdza konieczność wzmocnienia pomocy na rzecz badań naukowych w sektorze rybołówstwa w poszczególnych państwach członkowskich, w szczególności w ramach siódmego programu ramowego na rzecz badań, rozwoju technologicznego i demonstracji;

12. domaga się przeznaczenia środków pomocy wspólnotowej na przyjęcie skutecznych instrumentów koniecznych do zapewnienia odpowiednich środków na rzecz środków ewakuacji, wsparcia i ratowania załóg;

13. domaga się przeznaczenia środków pomocy na instalację i modernizację przez państwa członkowskie instrumentów nadzoru, weryfikacji i kontroli wyłącznych stref ekonomicznych;

14. podkreśla, że zintegrowana polityka morska Unii prowadzona jest w oparciu o ramy współpracy między państwami członkowskimi oraz że sporządzenie i przyjęcie krajowej polityki morskiej o różnych założeniach należy do kompetencji państw członkowskich, co zresztą zaznaczyła sama Komisja.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	3.4.2008
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	25 1 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Elspeth Attwooll, Marie-Hélène Aubert, Luis Manuel Capoulas Santos, Paulo Casaca, Zdzisław Kazimierz Chmielewski, Emanuel Jardim Fernandes, Carmen Fraga Estévez, Duarte Freitas, Ioannis Gklavakis, Alfred Gomolka, Pedro Guerreiro, Heinz Kindermann, Rosa Miguélez Ramos, Philippe Morillon, Seán Ó Neachtain, Willi Piecyk, Catherine Stihler, Margie Sudre, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Cornelis Visser
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Ole Christensen, Josu Ortuondo Larrea, Raül Romeva i Rueda, Thomas Wise
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Ilda Figueiredo, Willem Schuth

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	8.4.2008
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	42 0 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Inés Ayala Sender, Paolo Costa, Michael Cramer, Luis de Grandes Pascual, Petr Duchoň, Saïd El Khadraoui, Emanuel Jardim Fernandes, Francesco Ferrari, Brigitte Fouré, Mathieu Grosch, Georg Jarzembowski, Stanisław Jałowiecki, Timothy Kirkhope, Dieter-Lebrecht Koch, Jaromír Kohlíček, Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Sepp Kusstatscher, Bogusław Liberadzki, Eva Lichtenberger, Marian-Jean Marinescu, Erik Meijer, Robert Navarro, Seán Ó Neachtain, Josu Ortuondo Larrea, Willi Piecyk, Luís Queiró, Reinhard Rack, Gilles Savary, Brian Simpson, Ulrich Stockmann, Silvia-Adriana Ţicău, Yannick Vaugrenard, Lars Wohlin, Roberts Zīle
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Philip Bradbourn, Pedro Guerreiro, Zita Gurmai, Lily Jacobs, Elisabeth Jeggle, Anne E. Jensen, Jelko Kacin, Corien Wortmann-Kool
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Samuli Pohjamo