SPRAWOZDANIE w sprawie białej księgi na temat zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością

18.6.2008 - (2007/2285(INI))

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Sprawozdawca: Alessandro Foglietta

Procedura : 2007/2285(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0256/2008

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie białej księgi na temat zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością

(2007/2285(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając białą księgę Komisji – strategia dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością (COM(2007)0279),

–   uwzględniając rezolucję z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie promowania zdrowego żywienia i aktywności fizycznej[1],

–   uwzględniając drugi europejski plan działania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczący polityki w zakresie żywności i odżywiania na lata 2007-2012, przyjęty przez ośrodek regionalny WHO w Belgradzie w dniach 17-20 września 2007 r., a także Europejską Kartę Przeciwdziałania Otyłości przyjętą przez biuro regionalne WHO w 2006 r.,

–   uwzględniając cele ustanowione podczas zorganizowanej przez WHO europejskiej konferencji ministerialnej, która odbyła się w Stambule w dniach 15–17 listopada 2006 r., razem z Europejską Kartą Przeciwdziałania Otyłości,

–   uwzględniając globalną strategię w sprawie żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia przyjętą w dniu 22 maja 2004 r. na 57. światowym zgromadzeniu na rzecz zdrowia,

–   uwzględniając konkluzje Rady ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i konsumentów z dnia 2 i 3 czerwca 2005 r. w sprawie otyłości, odżywiania się i aktywności fizycznej,

–   uwzględniając konkluzje Rady ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i konsumentów z dnia 5 i 6 grudnia 2007 r. dotyczące wprowadzenia w życie strategii UE w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością,

–   uwzględniając konkluzje wynikające ze spotkania biura regionalnego WHO, które odbyło się w Kopenhadze w 2006 r. na temat: „Aktywność fizyczna i zdrowie w Europie: dowody działania”,

–   uwzględniając białą księgę Komisji na temat sportu (COM(2007)0391),

–   uwzględniając zieloną księgę Komisji „W kierunku nowej kultury mobilności w mieście” (COM(2007)0551),

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0000/2008),

A. mając na uwadze, że nadwaga, otyłość i choroba związana z odżywianiem stają się coraz większą epidemią i stanowią jedną z głównych przyczyn umieralności i chorób w Europie,

B.  mając na uwadze, że naukowo udowodniono, że częstotliwość występowania i stopień nasilenia chorób związanych z odżywianiem, w różnym stopniu odnoszą się do mężczyzn i kobiet,

C. mając na uwadze, że zgodnie z danymi WHO ponad 50% dorosłej populacji Europejczyków to osoby z nadwagą lub otyłe,

D. mając na uwadze, że otyłość dotyka ponad 5 milionów dzieci, a nadwaga prawie 22 miliony, a liczby te szybko rosną, w związku z czym w 2010 r. przewiduje się nadwagę lub otyłość u kolejnych 1,3 miliona dzieci rocznie,

E.  mając na uwadze, że wydatki na leczenie chorób, które można przypisać otyłości, stanowią co roku do 7% krajowych budżetów na ochronę zdrowia w UE,

F.  mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami choroby związane z otyłością i nadwagą pochłaniają w Europie do 6% rządowych wydatków na opiekę zdrowotną; mając na uwadze, że pośrednie koszty tych chorób, generowane przykładowo przez zmniejszoną wydajność i urlopy chorobowe, są znacznie wyższe,

G. mając na uwadze, że otyłość brzuszna jest naukowo uznana za jedną z głównych zapowiedzi szeregu chorób związanych z wagą, takich jak choroba krążenia i cukrzyca typu 2,

H. mając na uwadze, że nawyki żywieniowe nabyte w dzieciństwie często pozostają w dorosłym życiu, a badania wykazały, że w przypadku otyłych dzieci prawdopodobieństwo stania się otyłymi dorosłymi jest większe,

I.   mając na uwadze, że obywatele Europy żyją w środowisku sprzyjającym otyłości, gdzie siedzący tryb życia zwiększa ryzyko otyłości,

J.   mając na uwadze, że złe odżywianie się stanowi główny czynnik ryzyka dla innych chorób związanych z odżywianiem, które są głównymi przyczynami śmiertelności w UE, takimi jak zawał, nowotwory, cukrzyca i udar,

K. mając na uwadze, że raport Światowej Organizacji Zdrowia o stanie zdrowia na świecie w 2005 r. wykazuje w sposób analityczny, że duża ilość zgonów i chorób jest powodowana przez siedem głównych czynników ryzyka, z których sześć (nadciśnienie, cholesterol, indeks masy ciała, spożywanie niewystarczającej ilości owoców i warzyw, brak aktywności fizycznej i nadmierne spożywanie alkoholu) jest związanych z dietą i ćwiczeniami fizycznymi oraz mając na uwadze, że istotne jest zatem, by oddziaływać równocześnie na te czynniki warunkujące stan zdrowia w celu zapobiegania znaczącej liczbie zgonów i chorób,

L.  mając na uwadze, że Parlament uznaje aktywność fizyczną oraz odżywianie się w sposób zdrowy i zrównoważony za najważniejsze środki zapobiegające powstawaniu nadwagi i odnotowuje z zaniepokojeniem, że jeden na trzech Europejczyków nie wykonuje w czasie wolnym jakichkolwiek ćwiczeń fizycznych, a tymczasem przeciętny Europejczyk spędza ponad pięć godzin dziennie w pozycji siedzącej,

M. mając na uwadze, że otyłość brzuszna jest obecnie powszechnie uznana przez ekspertów za główną przyczynę zaburzeń kardiometabolicznych, które zwiększają ryzyko zapadnięcia na chorobę układu krążenia i cukrzycę typu 2,

N. mając na uwadze, że liczba godzin wychowania fizycznego zmniejszyła się w ostatnich dziesięciu latach zarówno w szkołach podstawowych, jak i w średnich oraz że istnieją duże różnice między państwami członkowskimi w zakresie infrastruktury i wyposażenia,

O. mając na uwadze, że wraz z Europejską Kartą Przeciwdziałania Otyłości, WHO ustanowiła cel osiągnięcia widocznych postępów w zwalczaniu otyłości u dzieci w ciągu kolejnych 4-5 lat, zmierzając do odwrócenia obecnej tendencji najpóźniej do 2015 r.,

P.  mając na uwadze, że odżywianie musi charakteryzować się ono pewnymi ilościowymi i jakościowymi właściwościami, które są nastawione na zaspokojenie indywidualnych potrzeb i ściśle przestrzegać zaleceń żywieniowych;

Q. mając na uwadze, że dieta musi zawierać następujące kategorie kryteriów, aby uznać ją za posiadającą „wartości zdrowotne”: 1) zawartość energii i składników odżywczych (wartość odżywcza), 2) kryteria zdrowotne i toksykologiczne (bezpieczeństwo żywności), 3) naturalne właściwości żywności (jej „estetyczne/smakowe” oraz „trawienne” walory), 4) ekologiczny charakter produkcji żywności (rolnictwo zrównoważone),

R.  mając na uwadze, że do problemu nadwagi i otyłości winno się podejść w sposób całościowy, działając poprzez obszary polityki rządowej oraz na różnych poziomach rządowych, w szczególności na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, ze szczególnym uwzględnieniem pomocniczości,

S.  mając na uwadze, że nie należy przymykać oczu na znaczenie, jakie alkohol (z jego wysokim zapotrzebowaniem kalorycznym) oraz palenie odgrywają w zaburzeniach łaknienia i picia, ani na udowodnione zagrożenia, jakie niosą one dla zdrowia,

T.  mając na uwadze społeczny wymiar problemu, a w szczególności fakt, że najwyższe wskaźniki nadwagi i otyłości odnotowywane są w grupach o gorszej sytuacji społeczno-ekonomicznej; zauważając z zaniepokojeniem, że może to przyczyniać się do pogłębiania nierówności w zakresie zdrowia oraz nierówności społeczno-ekonomicznych, przede wszystkim w przypadku najbardziej wrażliwych grup społecznych, takich jak osoby niepełnosprawne,

U. mając na uwadze, że nierówności społeczno-ekonomiczne nabierają nowego znaczenia w sytuacji wzrostu cen nieprzetworzonych surowców (takich jak zboże, masło, mleko itd.), który nie ma sobie równych zarówno pod względem liczby produktów objętych podwyżkami, jak i pod względem ich skali,

V. mając na uwadze wyższe ceny nieprzetworzonych surowców oraz zagmatwane zasady dystrybucji na dużą skalę w niektórych państwach członkowskich doprowadziły w niektórych państwach członkowskich do wzrostu cen podstawowych produktów spożywczych, takich jak warzywa i owoce oraz produkty mleczne bez cukru, co ma szkodliwy wpływ na budżet większości gospodarstw domowych w UE oraz mając na uwadze, że UE musi stawić czoła temu wyzwaniu;

W. mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne stanowią 15% czynnego społeczeństwa UE; mając ponadto na uwadze, że badania pokazują, że osoby niepełnosprawne są w większym stopniu narażone na otyłość, m. in. z powodu zmian patofizjologicznych w metabolizmie energii i strukturze ciała oraz ze względu na zanik mięśni i bezwład fizyczny,

X. mając na uwadze, że należy sprzyjać wszystkim inicjatywom podejmowanym przez wiele zaangażowanych stron w celu wzmocnienia dialogu, wymiany najlepszych praktyk oraz samoregulacji, takim jak platforma UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia, a także grupa robocza ds. sportu i sieć UE na rzecz poprawiania zdrowia poprzez aktywność fizyczną (Health Enhancing Physical Activity, HEPA),

Y. uznając, że różne kuchnie tradycyjne powinny być propagowane jako część naszego dziedzictwa kulturowego, lecz jednocześnie, że należy dopilnować, by konsumenci byli świadomi ich faktycznego wpływu na zdrowie i mogli w ten sposób podejmować świadome decyzje,

Z.  mając na uwadze, że konsumenci w Europie powinni mieć dostep do informacji niezbędnych do wybrania najlepszego źródła pożywienia do optymalnej diety w świetle ich indywidualnego stylu życia i stanu zdrowia;

AA.     mając na uwadze fakt, że niedawne inicjatywy branżowe dotyczące samoregulacji sektora reklamowego odbiją się na równowadze i sposobach reklamowania żywności i napojów; mając na uwadze konieczność objęcia samoregulacyjnymi środkami wszystkich form marketingu, a w szczególności marketingu w Internecie oraz poprzez inne nowe środki przekazu, mając na uwadze, że reklamy w dziedzinie produktów spożywczych stanowią około połowy wszystkich reklam pojawiających się podczas emisji w telewizji programów dla dzieci oraz że istnieją niezbite dowody na to, że reklama telewizyjna wpływa na krótkoterminowe nawyki konsumpcyjne dzieci pomiędzy 2 a 11 rokiem życia; zauważając z niepokojem stosowanie nowych form marketingu wykorzystujących wszelkie środki technologiczne, a w szczególności tak zwane advergames (gry reklamujące konkretny produkt lub markę), w tym wykorzystujące telefony komórkowe, komunikatory służące natychmiastowej komunikacji, gry video, a także interaktywne gry internetowe; mając na uwadze, że liczni producenci żywności, firmy reklamowe i marketingowe, jak również stowarzyszenia ochrony zdrowia i konsumenta już teraz okazują znaczne zaangażowanie na rzecz platformy UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia oraz mogą już wskazać przeprowadzone z powodzeniem ekspertyzy i projekty;

AB.     mając na uwadze, że złe odżywianie się, które dotyczy zwłaszcza u osób starszych, kosztuje europejskie systemy opieki zdrowotnej prawie tyle samo, co otyłość i nadwaga,

1.  z zadowoleniem przyjmuje białą księgę na temat żywienia jako ważny krok w ramach ogólnej strategii zahamowania pogłębiania się problemu otyłości i nadwagi oraz dla zajęcia się takimi przewlekłymi chorobami związanymi z odżywianiem się, jak choroba układu krążenia obejmująca zawał i udar, czy też nowotwory i cukrzyca w Europie;

2.  ponownie wzywa państwa członkowskie do uznania otyłości za chorobę przewlekłą; uważa, że należy podjąć starania przeciwdziałające piętnowaniu poszczególnych osób lub grup osób, które są najbardziej narażone na problemy zdrowotne związane z odżywianiem, nadwagą i otyłością ze względu na uwarunkowania kulturowe, na choroby takie jak cukrzyca, lub na zaburzenia łaknienia takie jak anoreksja lub bulimia i nalega, by państwa członkowskie w ramach swoich systemów opieki zdrowotnej zagwarantowały osobom otyłym dostęp do właściwego leczenia;

3.  uznaje wielopoziomowe oraz całościowe podejście za najlepszy sposób na zwalczanie otyłości, która dotyka populację UE i wskazuje, że istnieje wiele programów europejskich (w dziedzinie badań, zdrowia, edukacji, kształcenia ustawicznego), które mogą pomóc nam zwalczyć tę prawdziwą plagę;

4. uważa, że polityka zorientowana na jakość żywności może znacznie przyczynić się do promowania zdrowia i ograniczać otyłość oraz że zrozumiałe informacje na etykietach są kluczowe dla umożliwienia konsumentom dokonania wyboru między dobrym, lepszym i gorszym sposobem odżywiania;

5.  zatwierdza ustanowienie grupy wysokiego szczebla ds. żywienia oraz aktywności fizycznej oraz europejskie systemy badań ankietowych dotyczących stanu zdrowia jak badanie ankietowe dotyczące stanu zdrowia (HES) oraz systemu monitorujący badanie ankietowe dotyczące zdrowia (EHIS), jako skuteczne narzędzia w rękach decydentów politycznych oraz wszelkich innych podmiotów zaangażowanych w poprawianie stanu wiedzy oraz wymianę najlepszych praktyk w celu zwalczania otyłości;

6.  wzywa Komisję do zapewnienia zrównoważonej reprezentacji kobiet i mężczyzn w przyszłej grupie wysokiego szczebla na temat żywienia i aktywności fizycznej, tak aby można było lepiej zidentyfikować problemy i zaproponować najlepsze rozwiązania zależnie od płci, tj. odrębne dla mężczyzn i kobiet;

7.  uznaje znaczenie roli samoregulacji w zwalczaniu otyłości, podkreśla potrzebę jasnych i konkretnych celów dla wszystkich stron oraz niezależnego monitorowania tych celów; zauważa, że uregulowanie prawne bywa czasem konieczne do wprowadzenia konkretnej i istotnej zmiany we wszystkich sektorach przemysłu, zwłaszcza gdy dotyczy ona dzieci, celem zapewnienia ochrony konsumentów i wysokich norm zdrowia publicznego; z zainteresowaniem odnotwuje 203 zobowiązania przyjęte w kontekście platformy UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia, mające na celu przeformułowanie i ograniczenia reklam przeznaczonych dla dzieci, jak i promowania zrównoważonej diety poprzez stosowanie etykietowania; uważa, że możliwością nabycia członkostwa w platformie powinno się objąć też wytwórców gier komputerowych i konsoli oraz dostawców Internetu;

8.  wzywa jednak do podjęcia konkretniejszych środków ukierunkowanych w szczególności na dzieci oraz grupy szczególnego ryzyka;

9.  zachęca Komisję do przyjęcia bardziej holistycznego podejścia do żywienia oraz do uczynienia ze złego odżywiania się – równolegle do kwestii otyłości – kluczowego priorytetu w dziedzinie żywienia i zdrowia, tam gdzie to tylko możliwe włączając je do finansowanych przez UE inicjatyw badawczych i partnerstw na szczeblu UE;

10. uważa, że europejscy konsumenci powinni mieć dostęp do informacji niezbędnych im do wybrania najlepszych źródeł składników odżywczych gwarantujących osiągnięcie i utrzymanie optymalnego poziomu żywieniowego, najlepiej dopasowanego do ich poszczególnych stylów życia oraz zdrowia; uważa, że należy przyłożyć większą wagę do lepszej znajomości zagadnień zdrowotnych przez obywateli, aby umożliwić im podejmowanie skutecznych decyzji dotyczących sposobu żywienia własnych dzieci oraz ich samych; uznaje, że odpowiedni pracownicy (nauczyciele, organizatorzy wydarzeń kulturalnych oraz pracownicy służby zdrowia) powinni informować i kształcić rodziców w kwestiach żywieniowych w odpowiednich miejscach; jest przekonany, że informacje przeznaczone dla konsumentów, edukacja w dziedzinie odżywiania oraz etykietowanie żywności powinny odzwierciedlać oczekiwania samych konsumentów;

11. podkreśla w tym kontekście konieczność włączenia do szeroko pojętej koncepcji pedagogicznej przyszłego szkolnego programu propagującego spożycie owoców, na przykład poprzez prowadzone w szkołach podstawowych zajęcia na temat żywienia i zdrowia;

12. podkreśla podstawowe znaczenie kobiety w edukacji żywnościowej rodziny i jej zasadniczy wpływ na walkę z otyłością, ponieważ w większości rodzin to kobiety bezpośrednio decydują o wyborze produktów żywnościowych;

13. wzywa państwa członkowskie, podmioty regionalne oraz lokalne do większej proaktywności w tworzeniu „środowisk sprzyjających aktywności”, zwłaszcza w kontekście rozwoju obszarów miejskich, aby sprzyjały one ćwiczeniom fizycznym stanowiącym codzienne, rutynowe działanie oraz poprzez stworzenie możliwości w lokalnym środowisku, które będą motywować mieszkańców do aktywności fizycznej w czasie wolnym; można to osiągnąć poprzez wprowadzanie w życie lokalnych środków zmniejszających uzależnienie od samochodów i promowanie pieszego poruszania się oraz łączenie w rozsądny sposób rozwoju w zakresie handlu oraz mieszkań poprzez promowanie publicznych środków transportu, parków oraz łatwo dostępnych obiektów sportowych, ścieżek rowerowych, przejść dla pieszych; zachęca władze miast do promowania sieci „Miasta dla zdrowego stylu życia” organizującej wspólne działania na rzecz zwalczania otyłości;

14. zachęca państwa członkowskie do przyjęcia pojęcia „aktywnej drogi do szkoły i pracy” zarówno wśród dzieci w wieku szkolnym, jak i pracowników; zachęca lokalne władze do priorytetowego traktowania tej kwestii przy dokonywaniu oceny transportu miejskiego i zagospodarowania miejskiej przestrzeni.

15. zwraca uwagę, że poprzez udostępnienie obszarów, na których dzieci i młodzież mogą doświadczać przyrody, oferuje się im alternatywę wobec tradycyjnych form spędzania czasu wolnego, która jednocześnie wzmacnia wyobraźnię, kreatywność i chęć poznawczą;

16. zwraca się do stowarzyszeń sportowych o zwrócenie szczególnej uwagi na fakt, że wychodząc z okresu nastoletniego, dziewczęta często porzucają uprawianie sportu; zauważa, że stowarzyszenia te odgrywają zasadniczą rolę w utrzymaniu zainteresowania dziewcząt i kobiet różnego rodzaju aktywnością sportową;

17. podkreśla, że Unia Europejska powinna odgrywać wiodącą rolę w formułowaniu wspólnego podejścia oraz propagowaniu koordynacji i najlepszych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi; wyraża przekonanie, że istotną europejską wartość dodaną można uzyskać w takich zakresach, jak informacje przeznaczone dla konsumentów, edukacja w dziedzinie odżywiania, reklama w mediach, produkcja rolna oraz etykietowanie produktów żywnościowych szczególnie z określeniem zawartości tłuszczów trans; wzywa do opracowania europejskich wskaźników, takich jak obwód w pasie oraz wszelkich innych czynników ryzyka w odniesieniu do otyłości (w szczególności otyłości brzusznej);

18. podkreśla rolę sektora prywatnego w zmniejszaniu otyłości poprzez wytwarzanie nowych, zdrowszych produktów; wyraża jednak przekonanie, że istnieje potrzeba przyspieszenia zachęcania sektora prywatnego do opracowania jasnych systemów informacyjnych oraz lepszego etykietowania umożliwiającego konsumentowi dokonywanie świadomego wyboru;

Nasz priorytet: dzieci

19. wzywa Komisję oraz wszystkie odpowiednie podmioty do postawienia sobie za nadrzędny cel przeciwdziałania otyłości od wczesnych lat życia, pamiętając, że nawyki żywieniowe nabyte w dzieciństwie często utrzymują się w kolejnych latach;

20. wzywa do organizowania kampanii informacyjnych w celu podnoszenia świadomości kobiet w ciąży odnośnie do znaczenia zrównoważonej i zdrowej diety stanowiącej optymalne źródło niektórych składników odżywczych w ciąży oraz uświadamianie kobietom i ich partnerom znaczenia karmienia piersią; przypomina, że karmienie piersią, odstawienie od piersi dopiero po osiągnięciu przez dziecko wieku sześciu miesięcy, karmienie zdrową żywnością oraz kontrolowanie wielkości porcji może tylko pomóc uniknąć nadwagi lub otyłości u dzieci; podkreśla jednak, że karmienie piersią nie jest jedynym sposobem zwalczania otyłości oraz że zrównoważone nawyki żywieniowe nabywane są w długim okresie; podkreśla, że podczas kampanii uświadamiających należy przypominać, że karmienie piersią jest sprawa osobistą i powinno się odbywać z poszanowaniem wolnej woli i wyboru kobiety;

21. zwraca uwagę państw członkowskich na konieczność promowania przez krajową służbę zdrowia usług w zakresie poradnictwa żywieniowego, skierowanych w szczególności do kobiet w ciąży i w okresie menopauzy, jako że ciąża i menopauza stanowią dwa najważniejsze etapy w życiu kobiety, którym towarzyszy zwiększone ryzyko nadwagi;

22. wzywa państwa członkowskie do zaproponowania sporządzonych przez ekspertów wytycznych dotyczących sposobu, w jaki można zwiększyć aktywność fizyczną już w okresie przedszkolnym i propagować edukację w dziedzinie żywienia już na tym wczesnym etapie;

23. uznaje, że to przede wszystkim na poziomie szkolnym konieczne jest podjęcie kroków zmierzających do zagwarantowania, że aktywność fizyczna oraz zrównoważone odżywianie staną się częścią zachowań dziecka; wzywa grupę wysokiego szczebla ds. żywienia oraz aktywności fizycznej do opracowania wytycznych dotyczących polityki żywienia w szkołach i na rzecz promowania edukacji w dziedzinie żywienia i kontynuowania jej w okresie po ukończeniu nauki szkolnej; wzywa państwa członkowskie do włączenia w program zajęć szkolnych kwestii korzyści płynących ze zrównoważonej diety i aktywności fizycznej;

24. ponadto zwraca się do państw członkowskich, podmiotów lokalnych oraz władz szkolnych o monitorowanie oraz poprawianie jakości standardów odżywczych posiłków w szkołach i przedszkolach między innymi poprzez organizację konkretnych szkoleń i udzielanie wytycznych pracownikom gastronomii, kontrolę jakości firm cateringowych oraz wytyczne z zakresu zdrowej żywności w stołówkach; podkreśla znaczenie dostosowania wielkości porcji do potrzeb oraz włączenie do posiłków warzyw i owoców;   zwraca się o zapewnienie szerszej edukacji w dziedzinie zrównoważonej diety oraz zachęca do ograniczenia sprzedaży w szkołach żywności i napojów zawierających dużo tłuszczu, soli i cukru oraz o niskiej wartości odżywczej; opowiada się w zamian za to za udostępnianiem w punktach sprzedaży większej ilości świeżych owoców i warzyw; wzywa właściwe władze do zapewnienia co najmniej trzech godzin tygodniowo poświęconych na ćwiczenia fizyczne w szkolnych planach lekcji, zgodnie z celami Białej księgi na temat sportu oraz wzywa te władze do opracowania projektów budowy nowych publicznych obiektów sportowych dostępnych dla osób niepełnosprawnych oraz utrzymania istniejących już w szkołach obiektów sportowych; odnosi się pozytywnie do udzielenia unijnego wsparcia dla ewentualnego projektu „owoce w szkole”, zbliżonego do prowadzonego obecnie programu dystrybucji mleka w szkole; w odpowiedzi na apele niektórych państw członkowskich wzywa do wypracowania rozwiązań umożliwiających w 2008 roku dalszą darmową dystrybucję owoców i warzyw w szkołach i instytucjach charytatywnych, w oczekiwaniu na wejście w życie programu „owoce w szkole”, co ma nastąpić dnia 1 stycznia 2009 r.;

25. wzywa władze lokalne państw członkowskich do propagowania dostępności i osiągalności obiektów wypoczynkowych oraz do promowania tworzenia takich możliwości w lokalnym środowisku, które będą motywować mieszkańców do aktywności fizycznej w czasie wolnym;

26. wzywa państwa członkowskie, samorządy lokalne i władze szkolne do zagwarantowania wyboru zdrowych produktów w szkolnych automatach; uważa, że sponsorowanie oraz reklamowanie produktów o wysokiej zawartości cukru, soli i tłuszczu oraz o niskiej wartości odżywczej w budynkach szkolnych powinno odbywać się na wniosek lub za wyraźnym zezwoleniem władz szkolnych i powinno być monitorowane przez stowarzyszenia zrzeszające rodziców uczniów; uważa, że organizacje i zespoły sportowe powinny dawać przykład pod względem aktywności sportowej i zdrowej diety; zwraca się o dobrowolne zaangażowanie wszystkich organizacji sportowych oraz drużyn w działania mające na celu propagowanie zrównoważonego odżywiania i aktywności fizycznej, szczególnie wśród dzieci; zakłada, że wszystkie organizacje sportowe i drużyny sprzyjają zrównoważonemu odżywianiu i aktywności fizycznej; podkreśla ponadto, że europejski ruch sportowy nie powinien być obwiniany za nadwagę i otyłość w Europie;

27. z zadowoleniem przyjmuje reformę organizacji wspólnego rynku wspólnej polityki rolnej (WPR) pozwalającą na podawanie większej ilości owoców i warzyw w szkołach, pod warunkiem, że kontrolowana będzie jakość oraz bezpieczeństwo chemiczne tych produktów;

28. nalega, aby Unia Europejska, a w szczególności jej rada ECOFIN, wykazała się większą elastycznością w wykorzystywaniu przez państwa członkowskie obniżonych stawek podatku VAT na towary pierwszej potrzeby o przeznaczeniu społecznym, gospodarczym, ekologicznym czy zdrowotnym; zachęca w związku z tym państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do obniżenia podatku VAT od owoców i warzyw, jak zezwalają im na to przepisy wspólnotowe; zwraca się ponadto o wprowadzenie zmian do obowiązujących tekstów wspólnotowych, tak aby sektor owoców i warzyw mógł korzystać z obniżonej poniżej 5% stawki podatku VAT;

29. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy UE takie, jak założenie strony internetowej „EU mini chefs” oraz ustanowienie dnia 8 listopada 2007 r. „Europejskim Dniem Zdrowego Jedzenia i Gotowania”; zaleca zorganizowanie kampanii informacyjnych nakierowanych na zwiększenie świadomości w zakresie relacji zachodzących pomiędzy produktami wysokoenergetycznymi a odpowiadającym mu czasem aktywności fizycznej potrzebnym do spalenia kalorii;

Świadomy wybór a dostępność zdrowych produktów

30. wierzy, że zmiana składu produktu jest skutecznym narzędziem zmniejszenia zawartości tłuszczu, cukru i soli w naszych sposobach odżywiania się i zachęca producentów owoców do dalszego angażowania się w przetwarzanie wysokoenergetycznych i ubogich w wartości odżywcze produktów spożywczych w celu zredukowania w nich zawartości tłuszczu, cukru i soli oraz wzbogacenia ich w błonnik, owoce i warzywa z zadowoleniem przyjmuje dobrowolnie podjęte przez producentów zobowiązania dotyczące wprowadzenia kryteriów żywieniowych stosowanych przy opracowywaniu produktów spożywczych;

31. podkreśla, że etykietowanie żywności musi być obowiązkowe i przejrzyste, aby pomóc konsumentom w dokonaniu wyboru zdrowych produktów spożywczych; w związku z tym zaleca – w celu umożliwienia konsumentom dokonania porównania zawartości odżywczej różnych produktów spożywczych – przedstawianie opisu żywności w formie 100g/100ml;

32. wzywa do ustanowienia unijnego zakazu stosowania sztucznych kwasów tłuszczowych z izomerami trans i zachęca państwa członkowskie UE do stosowania dobrych praktyk w zakresie kontrolowania zawartości substancji (np. soli), wzywa też Komisję do opracowania programu wymiany najlepszych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi; zauważa, że dla chronionej nazwy pochodzenia (PDO) i chronionego oznaczenia geograficznego (PGI) oraz dla gwarantowanej tradycyjnej specjalności (TSG) jak i innych rodzajów produktów tradycyjnych − w celu zachowania oryginalnych receptur − powinny zostać ustanowione wyjątki; w związku z tym oczekuje wiele po przygotowywanej zielonej księdze w sprawie polityki jakości w rolnictwie, zwłaszcza w zakresie lepszej jakości i ochrony systemów geograficznego pochodzenia produktów;

33. zachęca do przeanalizowania roli, jaką odgrywają substancje wzmacniające smak, takie jak glutaminiany, guanylany lub inozyniany, obecne w dużych ilościach w znaczącej liczbie produktów żywnościowych, a w szczególności w daniach gotowych i żywności produkowanej przemysłowo, w celu określenia ich wpływu na nawyki konsumentów;

34. podkreśla, że obecny stan wiedzy naukowej wykazuje, że zbyt duże spożywanie kwasów tłuszczowych trans (powyżej 2% całkowitej energii zawartej w pokarmach) wiąże się ze znaczącym zwiększeniem ryzyka zapadnięcia na choroby układu krążenia; stanowczo wyraża ubolewanie, że do dnia dzisiejszego żaden z europejskich rządów nie podjął żadnego działania na rzecz ograniczenia skumulowanego narażenia konsumentów europejskich na sztuczne kwasy tłuszczowe trans oraz na tłuszcze nasycone wchodzące w skład wielu produktów przetworzonych o niskiej wartości odżywczej;

35. podkreśla, że przetworzone przemysłowo kwasy tłuszczowe z izomerami trans stanowią poważne, dobrze udokumentowane i niepotrzebne zagrożenie dla zdrowia Europejczyków, czym powinna się zająć odpowiednia inicjatywa prawna zmierzająca do skutecznego wyeliminowania z produktów spożywczych przetworzonych przemysłowo kwasów tłuszczowych z izomerami trans;

36. wzywa przedstawicieli przemysłu do zweryfikowania rozmiarów indywidualnych porcji i zapewnienia większego wyboru mniejszych porcji;

37. z zadowoleniem przyjmuje nowy wniosek Komisji dotyczący rewizji dyrektywy Rady 90/496/ EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych; wzywa do zapewnienia stosowania widocznych, jasnych oraz łatwych do zrozumienia dla konsumentów oznaczeń, przez co rozumieć należy również obowiązkowe oznaczenie na przedniej części opakowania wartości odżywczych, z wykorzystaniem kolorowych kodów;

38. wzywa też Komisję do zapoczątkowania wszechstronnego przeglądu oddziaływania WPR na zdrowie, aby móc ocenić, czy możliwe jest dokonanie takich zmian polityki, dzięki którym łatwiej będzie ulepszyć metody odżywiania w całej Europie;

Media i reklama

39. wzywa wszystkie podmioty działające w sektorze medialnym, aby we współpracy z państwami członkowskimi i organizacjami sportowymi tworzyły we wszystkich mediach dodatkowe zachęty do większej aktywności fizycznej i uprawiania sportu;

40. jest świadomy ważnej roli, jaką media odgrywają w informowaniu, edukowaniu oraz przekonywaniu do danego wyboru w odniesieniu do zdrowej i zrównoważonej diety, jak i ich rolę w tworzeniu stereotypów postrzegania ciała; uważa, że podejście zakładające dobrowolność, przyjęte w dyrektywie w sprawie „Medialnych usług audiowizualnych bez granic” dotyczące skierowanych do dzieci reklam żywności o niskiej wartości odżywczej jest krokiem w dobrym kierunku i należy je odpowiednio monitorować i wzywa Komisję do przedstawienia bardziej rygorystycznych propozycji, jeżeli przegląd dyrektywy w 2010 r. pokaże, że podejście zakładające dobrowolność nie jest skuteczne w tej dziedzinie; wzywa państwa członkowskie oraz Komisję do zachęcania dostawców usług medialnych do tworzenia kodeksów postępowania dotyczących nieodpowiednich audiowizualnych informacji handlowych na temat żywności i napojów oraz ponagla podmioty do podjęcia konkretnych działań na szczeblu krajowym w celu wprowadzenia w życie lub wzmocnienia tej dyrektywy;

41. wzywa sektor do przykładania szczególnej uwagi do reklam produktów spożywczych kierowanych do dzieci; zwraca się o ustanowienie czasu chronionego oraz ograniczeń dla reklam niezdrowej żywności kierowanych specjalnie do dzieci; wszystkie takie ograniczenia dotyczyły również nowych form mediów, takich jak gry on-line, wyskakujących okien (pop-ups) oraz wiadomości tekstowych;

Opieka zdrowotna i badania naukowe

42. uznaje, że pracownicy służby zdrowia, w szczególności pediatrzy i farmaceuci, powinni zostać uświadomieni co do kluczowej roli, jaką odgrywają we wczesnym identyfikowaniu osób narażonych na nadwagę i uważa, że powinni oni być najważniejszymi uczestnikami walki z epidemią otyłości i chorobami niezakaźnymi; w związku z tym wzywa Komisję do wypracowania europejskich wskaźników antropometrycznych oraz wytycznych dotyczących kardiometabolicznych czynników ryzyka związanych z otyłością; podkreśla w związku z tym znaczenie przeprowadzania rutynowych pomiarów wraz z badaniem kontrolnym w zakresie innych czynników ryzyka kardiometabolicznego, w celu ocenienia stanu chorobowego nadwagi/otyłości już na najniższym szczeblu opieki medycznej;

43. zwraca uwagę na problem związany ze złym odżywianiem się, będącym stanem, w którym niedostatek, nadmiar lub niewłaściwa równowaga dobranych posiłków ma wymiernie niekorzystny wpływ na tkanki, kształt i funkcje ciała; zauważa, że złe odżywianie się jest wielkim ciężarem zarówno dla dobra indywidualnego, jak i społecznego, a szczególnie dla systemu ochrony zdrowia, oraz że pociąga za sobą zwiększony odsetek zgonów, dłuższą hospitalizację, poważniejsze komplikacje oraz obniżoną jakość życia pacjentów; ponownie przypomina, że dodatkowe dni pobytu w szpitalu i leczenie komplikacji spowodowanych złym odżywianiem każdego roku kosztują biliony euro pochodzące ze środków publicznych;

44. podkreśla znaczenie badań, które wykazały, że 40% pacjentów szpitali i pomiędzy 40 a 80% pensjonariuszy w domach opieki dla starszych jest niedożywionych; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia ilości i poprawy jakości posiłków w szpitalach oraz domach opieki dla osób starszych, co przełoży się na skrócenie czasu spędzanego w szpitalu;

45. wyraża przekonanie co do potrzeby pełnego uznania kompetencji pracowników służby zdrowia jako „dietetyków klinicznych”, a także „specjalistów od żywienia”;

46. wzywa Komisję do promowania najlepszych praktyk medycznych, na przykład poprzez forum zdrowotne UE, a także kampanii reklamowych na temat zagrożeń związanych z otyłością i otyłością brzuszną, a w szczególności zwrócenia uwagi na ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia; zachęca Komisje do dostarczania informacji na temat zagrożeń związanych z dietami domowymi, zwłaszcza jeśli obejmują one stosowanie leków pomagających tracić na wadze a wydawanych bez recepty; wzywa Komisję do poświęcenia większej uwagi problemowi złego odżywiania się, nieodpowiedniego odżywiania oraz odwodnienia;

47. wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych[2];

48. wzywa Komisję i państwa członkowskie do finansowania badań nad związkami pomiędzy otyłością a chorobami przewlekłymi takimi jak nowotwory i cukrzyca, ponieważ badania epidemiologiczne muszą zidentyfikować czynniki odpowiadające w największym stopniu za wzrost powszechności występowania otyłości, takich jak identyfikowanie i ocena wielorakich biomarkerów w podgrupach badanych, aby wyjaśnić biologiczne mechanizmy prowadzące do otyłości; wzywa też do prowadzenia badań porównawczych i oceniających skuteczność różnych metod działania, w tym badań psychologicznych; wzywa państwa członkowskie do opracowania systemu gwarantującego dostęp do wysokiej jakości usług zapobiegania, badania i przeciwdziałania nadwadze, otyłości oraz związanym z nimi chorobami przewlekłymi;

49. z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie „cukrzycy oraz otyłości” jako zagadnienia priorytetowego w kontekście tematu w ramach 7. programu ramowego poświęconego zdrowiu;

50. zachęca do dalszych badań naukowych i do monitorowania otyłości brzusznej w kontekście 7. programu ramowego;

51. wzywa Komisję do promowania europejskich kampanii informacyjnych uświadamiających szerokiemu odbiorcy, a w szczególności społeczności lekarskiej, zagrożenia związane z otyłością brzuszną;

52. wzywa do nadania większego znaczenia kwestii odżywiania we wszystkich europejskich strategiach politycznych i działaniach.

0

0 0

53. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji jak również rządom i parlamentom państw członkowskich i krajów kandydujących oraz Światowej Organizacji Zdrowia.

  • [1]  Dz.U. C 250 E z 25.10.2007, s. 93.
  • [2]  Dz.U. L 183 z 12.7.2002, s. 51.

UZASADNIENIE

Problem nadwagi i otyłości na skalę światową przyjął formę prawdziwej epidemii o groźnych skutkach dla zdrowia człowieka.

Z tego powodu musimy podjąć na wszystkich szczeblach wyraźne inicjatywy służące przeciwstawianiu się temu zjawisku. Walka z nadwagą, zwłaszcza u dzieci, musi stanowić priorytet na szczeblu międzynarodowym, europejskim, krajowym oraz lokalnym i odbywać się za pomocą uzgodnionych działań w gminach, szkołach, rodzinach, a także przy zaangażowaniu podmiotów z sektora produkcyjnego, zdrowotnego i socjalnego.

Otyłość jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności, i z otyłością związane są liczne choroby chroniczne, takie jak cukrzyca typu 2, zaburzenia układu krążenia, nadciśnienie, zawał i niektóre rodzaje nowotworów.

Według danych WHO ponad miliard osób cierpi na nadwagę, a ponad 300 mln osób jest otyłych. W Europie rozmiary tego zjawiska są jeszcze bardziej niepokojące: ponad połowa ludności cierpi na nadwagę, a ok. 6% wydatków na zdrowie jest bezpośrednio związanych z otyłością.

Otyłość wśród dzieci rośnie bardzo szybko (22 mln dzieci w Europie mają nadwagę) i należałoby rozważyć z właściwą uwagą ustalony przez WHO cel zatrzymania wzrostu odsetka otyłych w ciągu najbliższych 4-5 lat i w ten sposób odwrócenia tendencji w roku 2015.

Mam przekonanie co do wartości dodanej, jaką może wnieść Europa w koordynację obszarów polityki europejskiej w dziedzinie walki z nadwagą i utrzymuję, że można dokonać znaczących postępów poprzez badania i wymianę dobrych praktyk na szczeblu europejskim.

Z tego też powodu z zadowoleniem przyjmuję inicjatywę Komisji dotyczącą wstąpienia na drogę walki z nadwagą poprzez wszystkie obszary polityki oraz uwzględniającą różne szczeble zarządzania. Zaangażowanie sektora prywatnego w walkę z nadwagą także ma znaczenie zasadnicze dla skutecznego stawienia czoła temu problemowi.

Uwzględniając również opinię wyrażoną przez Parlament w rezolucji w sprawie zielonej księgi (P6_TA (2007)19) uważam jednakże, że tekst białej księgi powinien być bardziej konkretny, zwłaszcza w zakresie przygotowania środków legislacyjnych na szczeblu europejskim, które z większą wyrazistością powinny przyczyniać się do walki z nadwagą.

Zgadzam się z faktem, że doświadczenia ze współpracy międzysektorowej z sektorami produkcyjnymi mogą przynieść znaczące wyniki. Inicjatywa Komisji wyrażona zorganizowaniem europejskiej platformy działania na rzecz właściwego sposobu żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia jest niewątpliwie ważnym krokiem na drodze zaangażowania podmiotów sektora żywnościowego w dzieło ustanawiania praktyk mogących sprzyjać zwracaniu większej uwagi na ocenę wartości energetycznej produktów. Jestem jednakże zdania, że propozycja nie jest wystarczająca i uważam wyczekującą postawę zakładającą ponowne rozpatrzenie skuteczności początkowej propozycji w roku 2010 za niezgodną z celem zmniejszenia wskaźnika otyłości wśród dzieci w ciągu najbliższych 5 lat, zaproponowanych przez WHO w drugim europejskim planie działania na rzecz walki z otyłością 2007-2012.

Według rocznego sprawozdania europejskiej platformy działania za rok 2007, 31 członków platformy zaangażowało się w 203 zobowiązania programowe. Jeśli chodzi o podjęte zobowiązania (34% przez producentów, 24% przez organizacje pozarządowe i 14% przez sektor dystrybucji), większość dotyczy „promowania zdrowego tryby życia”, „edukacji i żywienia” oraz „aktywności fizycznej”.

Zobowiązania w zakresie etykietowania żywności (17%) oraz reklamy i marketingu (11%) są ważne i moim zdaniem mogą stanowić interesujące wskazówki służące za podstawę ostatecznych wiążących przepisów na szczeblu europejskim, dotyczących postanowień w dziedzinie etykietowania żywności oraz reklamy.

Jak wskazują również przedstawiciele Komisji, istotny byłby udział w europejskiej platformie działania także organizacji sportowych. Być może poprzez zobowiązanie się do odmowy sponsorowania wysokokalorycznych produktów.

Idąc w ślad za tym woluntarystycznym podejściem, wasza sprawozdawczyni przychylnie przyjmuje ustanowienie „High Level Group on Nutrition and Physical activity”, która umożliwi również państwom członkowskim dokonywanie wymiany doświadczeń i promowanie dobrych praktyk. Polityka zmniejszania zawartości substancji spożywczych, których nieumiarkowane dostarczanie może być szkodliwe dla zdrowia, musi być promowana jak najszybciej: mam na myśli przykład duńskiej ustawy z roku 2003 ograniczającej zawartość tłuszczów trans do 2%; jest ona wielokrotnie wskazywana przez licznych deputowanych europejskich jako cel do osiągnięcia przez wszystkie kraje Unii. Można też podać przykład popieranej w Irlandii przez Urząd Bezpieczeństwa Żywnościowego (FSAI) polityki zmniejszania zawartości soli aż do osiągnięcia w roku 2010 dziennej dawki 6 gramów. W ramach grupy wysokiego szczebla tego rodzaju doświadczenia będą mogły być podzielane i rozpowszechniane wśród wszystkich państw członkowskich.

Aspekt społeczny

Ubogość wyżywienia, złe odżywianie się i otyłość posiadają wielorakie aspekty, wśród których niewątpliwie należy rozpatrzyć koszt, dostępność i wiedzę. Należy stwierdzić, że często cena niektórych artykułów spożywczych jest odwrotnie proporcjonalna do ich jakości.

Nieprzypadkowo też otyłość, zwłaszcza wśród kobiet pochodzących z warstw ubogich, jest około sześć razy większa w porównaniu z kobietami w tym samym wieku, pochodzącymi z warstw zamożniejszych.

Nie da się zaprzeczyć, że często skłonność do dań wysokokalorycznych, lecz ubogich w składniki odżywcze wynika z pobudek natury ekonomicznej.

Z tego też powodu sądzę, że istnieje potrzeba przewidzenia pomocy w postaci bonów zakupowych, przeznaczonych dla osób w niekorzystnej sytuacji. Należy poza tym przewidzieć, szczególnie w najuboższych dzielnicach miast, budowę centrów handlowych sprzedających produkty naturalne i zdrowe (przede wszystkim owoce i warzywa) po cenach „społecznych” i oferujące wszelkie gwarancje jakości i bezpieczeństwa żywnościowego.

Dzieci

Jednym z priorytetów białej księgi powinno być zmniejszenie otyłości u dzieci. Ważne jest zapewnienie zdrowej przyszłości naszym pokoleniom.

Znaczenie karmienia piersią, kształtowanie wyborów żywieniowych i przede wszystkim uprawianie już od okresu przedszkolnego ruchu, stanowią czynniki determinujące zdrowy rozwój.

Główny ciężar edukacji, także w zakresie odżywiania się, spoczywa na rodzicach i rodzinie, i dlatego krajowe władze zdrowotne, władze lokalne, ale także sektory produkcyjne muszą prowadzić specjalne kampanie informacyjne.

Biorąc jednakże pod uwagę coraz dłuższy czas, jaki dzieci w okresie wzrostu spędzają w szkole, powinna ona stać się centralnym punktem zintegrowanej walki z otyłością.

Należałoby przede wszystkim uczynić obowiązkowym w państwach członkowskich zalecenie WHO dotyczące uprawiania ruchu przez 30 minut dziennie przez wszystkie dzieci. A to poprzez zaplanowanie wystarczającej liczby godzin wychowania fizycznego dziennie.

Poza tym należy zadziałać poprzez: zmianę wielkości porcji i kontrolę jakości i wartości odżywczych posiłków szkolnych; wykorzystanie stołówki jako miejsca szerzenia wiedzy na temat właściwej edukacji żywieniowej; udostępnienie dużych struktur umożliwiających uprawianie ruchu również w godzinach rekreacji (dziedzińce, hale sportowe dostępne poza godzinami); zaplanowanie w ramach godzin przeznaczonych na nauki przyrodnicze poznawania i rozumienia żywienia i jego procesów; zakaz sprzedaży artykułów ze zbyt dużą zawartością tłuszczu, soli czy cukru w barach szkolnych, a przede wszystkim w automatach; zaplanowanie przez szkoły przyprowadzania i odprowadzania uczniów.

Równie ważne byłoby zapewnienie w szkołach i miejscach pracy obecności lekarza-dietetyka.

Sądzę także, że ważne byłoby unikanie wszelkich form reklamowania niezdrowych artykułów spożywczych, np. w formie sponsorowania wydarzeń lub promocji za pośrednictwem oferowania tego typu produktów przed szkołami.

Z drugiej strony wasza sprawozdawczyni z niepokojem obserwuje przykłady szkół, zwłaszcza w krajach pozaeuropejskich, w których w niektórych szkołach współczynnik masy ciała (BMI) wszedł wręcz jako część końcowej oceny szkolnej dziecka. Ten pomysł moim zdaniem stanowi zbytnie piętnowanie zjawiska otyłości i prowadzi do przesadnej dyskryminacji dzieci, które już i tak mogą mieć problemy z socjalizacją, spowodowane swoją nadwagą.

Dużo bardziej użyteczne jest natomiast angażowanie dzieci w stawanie się aktywnymi uczestnikami procesu doskonalenia, prowadzącego je do właściwego odżywiania.

Jestem także zdania, że przemysł powinien dobrowolnie zobowiązać się do zmniejszenia kaloryczności lub wielkości porcji artykułów przeznaczonych głównie dla dzieci.

Na zakończenie, odwołując się do zmiany rozporządzenia w sprawie wymogów zdrowotnych potwierdzam raz jeszcze, że za mający podstawowe znaczenie uważam fakt dokonania w sposób priorytetowy przez EFSA i Komisję naukowej oceny etykietowania zdrowotnego artykułów spożywczych przeznaczonych dla dzieci, tak aby uniknąć sytuacji, w której produkty posiadające niewiarygodne etykiety naklejone na artykułach niezrównoważonych z punktu widzenia żywieniowego były promowane za pośrednictwem niewiarygodnego etykietowania zdrowotnego.

Osoby starsze i niepełnosprawne

Wasza sprawozdawczyni jest przekonana, że należy podjąć specjalne działania z myślą o warstwach wrażliwych. Osoby starsze, zwłaszcza samotne, cierpią z powodu problemów związanych ze złym odżywianiem się, odwodnieniem, itp. Specjalne kampanie powinny być poza tym kierowane do kobiet w okresie przekwitania, zmuszonych do kontrolowania swojej wagi w celu uniknięcia gromadzenia tkanki tłuszczowej, która z powodów hormonalnych znajduje się w większości w okolicy brzusznej i stanowi poważne ryzyko dla zdrowia.

Dla osób o różnym stopniu mobilności należałoby znaleźć usługi, struktury i programy, które między innymi umożliwiają uprawianie sportu i ruchu.

Władze lokalne

Zapobieganie otyłości przez całe życie nie jest problemem jedynie zdrowotnym, ma bowiem znaczne implikacje kulturowe i społeczne, o których nie można zapominać.

Z tego też powodu konieczne jest zastosowanie podejścia globalnego i wielopoziomowego, angażującego zwłaszcza jednostki lokalne i desydentów politycznych.

Należy rozważyć kwestię zmiany planowania urbanistycznego naszych miast, dając pierwszeństwo zakładaniu parków, budowie hal sportowych, ścieżek rowerowych lub aktywnych środków przemieszczania się, czyniąc w ten sposób możliwym codzienne i stałe uprawianie ruchu.

Można by także spróbować kontrolować skupiska fast-foodów na danym obszarze, przyznając równocześnie właściwą przestrzeń drobnym sprzedawcom artykułów ekologicznych czy tradycyjnych.

Władze lokalne muszą więc stać się czynnymi promotorami zdrowego i ukierunkowanego na świadomą konsumpcję stylu życia. Unia Europejska powinna poza tym popierać ustanowienie sieci miast zaangażowanych w promowanie wśród swoich mieszkańców zdrowego odżywiania się i uprawiania ruchu.

Pomoc dla MiŚP

Sądzę, ze właściwe jest także rozpatrzenie wymogów MiŚP oraz podmiotów działających w sektorze rolno-spożywczym.

Nie można bowiem spodziewać się prawdziwego rozwoju, szczególnie w dziedzinie badań i opracowywania nowych zdrowych produktów o wysokiej wartości odżywczej, nie zapewniając odpowiednich instrumentów, również finansowych, podmiotom działającym na rzecz takich przemian.

Z tego powodu proponuję ustanowienie środków pomocy ad hoc, zachęcających i wspomagających te MiŚP, które mają zamiar ulepszać swoje wyroby lub poprawiać stan świadomości swoich klientów w zakresie wartości odżywczej swoich produktów.

Sport

Zgodnie z zaleceniami WHO należałoby umożliwić wszystkim obywatelom europejskim uprawianie ruchu przynajmniej przez 30 min. dziennie. Zawarte w białej księdze inicjatywy dotyczące uprawiania sportu oraz współpraca na tym polu ze stowarzyszeniami powinny umożliwić Unii Europejskiej opracowanie skutecznych wytycznych w sprawie uprawiania ruchu i sprzyjać ich rozpowszechnianiu za pośrednictwem wszystkich europejskich programów finansowania: 7. programu ramowego badań; programu na rzecz zdrowia 2008-2013; programu „Młodzież w działaniu”; programu „Aktywne obywatelstwo” czy wreszcie sprzyjać uprawianiu ruchu na świeżym powietrzu za pośrednictwem programu „Life+”.

Jak już podkreślano wielokrotnie, istotny byłby udział dużej liczby przedstawicieli organizacji sportowych w europejskiej platformie na rzecz właściwego sposobu żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia.

Badania

Wasza sprawozdawczyni wyraża zadowolenie z powodu umieszczenia „cukrzycy i otyłości” wśród priorytetów badawczych 7. programu ramowego. Wiele jeszcze można zrobić na polu badań. Ważna jest analiza przyczyn otyłości: domniemanych dodatkowych przyczyn natury wirusowej czy genetycznej, roli niektórych substancji (np. glutaminianu sodu),

ale także terapii lekowych, klinicznego leczenia zapobiegawczego i leczącego otyłość, które zawsze powinny być przeprowadzane przy zachowaniu maksymalnego stopnia ochrony zdrowia pacjenta.

Reklama

Liczne badania dowodzą, że jedną z dodatkowych przyczyn otyłości, zwłaszcza wśród dzieci, jest reklama artykułów spożywczych o wysokiej zawartości tłuszczu, cukru czy soli. Reklama skierowana bezpośrednio do dzieci rozprzestrzenia się w telewizji, ale także w telefonach komórkowych, w Internecie, w formie sponsorowania wydarzeń sportowych i kulturalnych. Często wykorzystuje postaci z filmów rysunkowych czy cieszące się popularnością. Doceniając wysiłki w dziedzinie samoregulacji, podejmowane przez sektor produkcyjny i media, sądzę jednak, że tekst kompromisowy dyrektywy „Telewizja bez granic” nie jest zadowalający. Opowiadałabym się raczej za ograniczeniami dotyczącymi przedziałów czasowych i ilości reklam dla dzieci.

Mam nadzieję, że Komisja zechce przemyśleć strategię walki z otyłością, uwzględniając w szczególności kwestie reklamy i marketingu.

Ochrona produktów tradycyjnych

W ogólnych ramach ochrony produktów tradycyjnych uważam za obowiązkowe objęcie ochroną produktów tradycyjnych stanowiących część tradycyjnego dziedzictwa kulturowego narodów europejskich. Z tego powodu sądzę, że tradycyjne przepisy powinny zostać zachowane także w kontekście kampanii ponownego opracowywania produktów do walki z otyłością.

OPINIA Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (9.4.2008)

dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

w sprawie białej księgi na temat zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością
(2007/2285(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Małgorzata Handzlik

WSKAZÓWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że nadwaga i otyłość powodują wiele chorób chronicznych, w tym choroby układu krążenia, nadciśnienie, cukrzycę typu 2, udary, niektóre nowotwory itd.; mając na uwadze, że przewiduje się, że w roku 2020 choroby chroniczne będą przyczyną niemal trzech czwartych wszystkich zgonów na świecie,

B.   mając na uwadze, że należy przyłożyć szczególną wagę do zjawiska otyłości wśród dzieci i młodzieży w celu jak najwcześniejszego rozpoczęcia leczenia, a także wśród osób należących do najmniej uprzywilejowanych grup społeczno-gospodarczych, narażonych ze względu na nierówną sytuację sanitarną i społeczną, która często przyczynia się do obniżenia jakości żywienia i równowagi żywieniowej,

C.  mając na uwadze, że wydatki na leczenie chorób, które można przypisać otyłości, stanowią co roku do 7% krajowych budżetów na ochronę zdrowia w UE,

1.   przychylnie odnosi się do podejścia Komisji przyjętego w białej księdze na temat strategii dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością (COM(2007)0279), dającego branży możliwość przyczynienia się – dzięki inicjatywom samoregulacyjnym – do zmniejszenia występowania chorób wynikających z nadwagi i otyłości; wzywa jednak Komisję do ścisłego monitorowania inicjatyw branży mających na celu odpowiedzialną reklamę oraz zmniejszenie zawartości soli, tłuszczu i cukru w artykułach spożywczych, i do zachęcania jej do podejmowania takich inicjatyw w celu dokonania przeglądu obecnej sytuacji do roku 2010;

2.   przychylnie odnosi się do projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady przedłożonego przez Komisję w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (COM(2008)0040), gdyż proste, zrozumiałe i czytelne etykietowanie opakowań umożliwia konsumentom dokonywanie dobrych dla zdrowia i świadomych wyborów żywieniowych;

3.   uznaje, że konsumenci – zwłaszcza najbardziej narażone grupy – mogą nie wiedzieć, czym jest zdrowe odżywianie; apeluje zatem do państw członkowskich – w porozumieniu z przemysłem i stowarzyszeniami konsumentów – o prowadzenie innowacyjnych kampanii informacyjnych i marketingowych pod przewodnictwem rządu w celu zwiększenia motywacji konsumentów do dokonywania dobrych dla zdrowia wyborów żywieniowych; zachęca zwłaszcza państwa członkowskie do opracowania programów edukacyjnych w zakresie żywienia dla przedszkoli i szkół podstawowych, z uwzględnieniem najlepszych wzorców wypracowanych w ramach programu ENHPS (Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie);

4.   z niepokojem zauważa, że otyłość jest zjawiskiem ponadgranicznym, które występuje we wszystkich państwach członkowskich, przy czym szybki wzrost odsetka osób otyłych odnotowuje się w nowych państwach członkowskich; wzywa zatem Komisję do traktowania – w ramach swoich strategii politycznych, zwłaszcza tych dotyczących edukacji, młodzieży, kultury, sportu i rolnictwa – celu zdrowia publicznego jako sprawy o priorytetowym znaczeniu, przykładając niezmiennie wagę do jego społecznego wymiaru; wzywa też Komisję do określenia wspólnych projektów zmierzających do propagowania lepszego odżywiania się i zdrowego trybu życia oraz do ustanowienia systemu monitorowania zdrowia w UE; wzywa państwa członkowskie – w porozumieniu z Komisją – do sprzyjania wymianie najlepszych wzorców i doświadczeń, w szczególności dzięki rozwijaniu sieci ośrodków referencyjnych, a także poprzez współpracę szeregu zaangażowanych podmiotów na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym, aby ułatwić realizację dążeń do aktywnego życia społecznego oraz uprawnianie sportów;

5.   wzywa państwa członkowskie do opracowania systemu kształcenia formalnego lub kwalifikacji zawodowych w dziedzinie opieki diabetologicznej i leczenia cukrzycy, z uwzględnieniem dalszego kształcenia diabetologicznego pracowników służby zdrowia o specjalizacji innej niż diabetologia;

6.   wzywa państwa członkowskie do właściwego wdrożenia dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych[1];

7.   podkreśla wagę problemu otyłości wśród dzieci i wzywa Komisję do podjęcia wszelkich środków niezbędnych do uniknięcia jej, a zwłaszcza do prowadzenia szczegółowej kontroli reklam żywności zawierającej dużo tłuszczów, soli i cukru, skierowanych do dzieci i młodzieży.

8.   wzywa do nadania większego znaczenia kwestii odżywiania we wszystkich europejskich strategiach politycznych i działaniach.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

8.4.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

20

13

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Cristian Silviu Buşoi, Charlotte Cederschiöld, Gabriela Creţu, Mia De Vits, Janelly Fourtou, Vicente Miguel Garcés Ramón, Evelyne Gebhardt, Małgorzata Handzlik, Malcolm Harbour, Anna Hedh, Iliana Malinova Iotova, Pierre Jonckheer, Alexander Lambsdorff, Kurt Lechner, Lasse Lehtinen, Toine Manders, Arlene McCarthy, Nickolay Mladenov, Catherine Neris, Bill Newton Dunn, Zita Pleštinská, Zuzana Roithová, Heide Rühle, Leopold Józef Rutowicz, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Marianne Thyssen, Jacques Toubon, Bernadette Vergnaud, Barbara Weiler, Marian Zlotea

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Emmanouil Angelakas, Colm Burke, Giovanna Corda, Bert Doorn, Brigitte Fouré, Olle Schmidt, Gary Titley, Janusz Wojciechowski

  • [1]  Dz.U. 183 z 12.7.2002, s. 51.

OPINIA Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (1.4.2008)

dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

Biała księga w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością
(2007/2285(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Czesław Adam Siekierski

WSKAZÓWKI

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwraca się do Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.   wskazuje na doniosłą rolę WPR w produkcji zdrowego żywienia poprzez holistyczne podejście do przeciwdziałania zjawisku nadwagi i otyłości; podkreśla rolę producentów rolnych i przetwórców, którzy zapewniając zdrową żywność o odpowiedniej jakości oraz stosując przyjazne dla środowiska i sprzyjające zachowaniu różnorodności biologicznej metody produkcji, przyczyniają się do rozwiązania tego problemu;

2.   jest zdania, że podczas określania WPR, zwłaszcza w przypadku wspólnych organizacji rynkowych, należy w większym stopniu uwzględniać wpływ wytwarzanych produktów na zdrowie; podkreśla, że skoro w ramach WPR popiera się dostarczanie mleka, owoców i warzyw do szkół, produkty te powinny być w miarę możliwości jak najbardziej świeże, naturalne, niskotłuszczowe i o niskiej zawartości cukru;

3.   wzywa Komisję Europejską do przedstawienia w najbliższym czasie projektu legislacyjnego w sprawie wprowadzenia rozporządzenia dotyczącego owoców w szkole, zgodnie z życzeniem wyrażonym dnia 20 czerwca 2007 r. przez Radę i dnia 13 grudnia 2007 r. przez Parlament Europejski;

4.  wzywa do ograniczenia zawartości tłuszczów nasyconych i trans oraz soli i cukru w produktach żywnościowych, których nadmiar przyczynia się do powstawania chorób układu krążenia, nowotworów, cukrzycy oraz problemu otyłości; wskazuje równocześnie, że tempo i zakres zmian składu produktów powinien uwzględniać ich jakość oraz możliwości technologiczne i ekonomiczne producentów rolnych i przemysłu żywnościowego;

5.   zachęca do przeanalizowania roli, jaką odgrywają substancje wzmacniające smak, takie jak glutaminiany, guanylany lub inozyniany, obecne w dużych ilościach w znaczącej liczbie produktów żywnościowych, a w szczególności w daniach gotowych i żywności produkowanej przemysłowo, w celu określenia ich wpływu na nawyki konsumentów;

6.   wzywa przemysł żywnościowy do natychmiastowego pogłębienia badań dotyczących produktów, do których można dodawać zdrowe składniki, takie jak witamina A i D, aby zwiększyć wolność wyboru konsumentów oraz aby mimowolnie nie propagować spożycia określonych produktów żywnościowych o podwyższonej zawartości tłuszczów, takich jak masło;

7.  podkreśla rolę partnerstwa publiczno–prywatnego i współpracy podmiotów na wszystkich szczeblach w realizacji celów zawartych w białej księdze, począwszy od poziomu wspólnotowego, po lokalny;

8.   wspiera szeroko zakrojone kampanie informacyjne skierowane do rodziców w celu uświadomienia im spoczywającej na nich odpowiedzialności za zapewnienie dzieciom zbilansowanej diety oraz szeroką edukację skierowaną do dzieci i młodzieży, prowadzoną w ramach programów promujących zasady zdrowej diety i aktywności fizycznej;

9.   zwraca się o ustanowienie i promowanie kampanii informacyjnych adresowanych do szkolnego personelu medycznego, jak również osób bezpośrednio odpowiedzialnych za żywienie dzieci i młodzieży w szkołach;

10. wzywa państwa członkowskie, władze lokalne i władze szkolne do dostosowania jakości i poziomu odżywczego szkolnych posiłków do obecnego stanu wiedzy w dziedzinie żywienia; żąda doboru posiłków, który uwzględniałby tę wiedzę oraz był zbilansowany i dostosowany do potrzeb; nalega, by świeże owoce i warzywa były dostępne w automatach, tak samo jak szeroka gama produktów mlecznych; wzywa państwa członkowskie do powzięcia odpowiednich środków, w wyniku których na wychowanie fizyczne w szkołach poświęci się większą liczbę godzin;

11. podkreśla w tym kontekście konieczność włączenia do szeroko pojętej koncepcji pedagogicznej przyszłego szkolnego programu propagującego spożycie owoców, na przykład poprzez prowadzone w szkołach podstawowych zajęcia na temat żywienia i zdrowia;

12. uważa za konieczne zakazanie w placówkach szkolnych wszelkiego typu komercyjnego sponsoringu i reklam produktów o zbyt dużej zawartości cukru, soli i tłuszczów;

13. podkreśla, że szkoły, władze, szpitale, kluby sportowe i ośrodki młodzieżowe ponoszą odpowiedzialność za odwodzenie od konsumpcji niezdrowych przekąsek, za oferowanie zdrowej żywności i propagowanie zdrowych nawyków żywnościowych;

14. uznaje za ważne propagowanie wiedzy o zrównoważonym żywieniu, bez zbędnej zawartości soli, cukru i tłuszczów, oraz wspieranie inicjatyw mających na celu zwiększenie konsumpcji owoców i warzyw, jak również oliwy z oliwek oraz produktów mlecznych wśród młodzieży oraz grup społecznych o niskim statusie finansowym a także ludzi starszych i kobiet z dziećmi; w związku z tym usilnie zwraca się do Komisji o przyspieszenie realizacji ogólnoeuropejskiego programu „owoce dla uczniów”;

15. uważa za konieczne wspieranie i promowanie kampanii informacyjnych i prewencyjnych dotyczących wysoce ryzykownych zaburzeń żywienia, takich jak anoreksja i bulimia;

16. jest zdania, że Wspólnota musi powziąć środki, także na poziomie wspólnotowym, służące promowaniu zdrowej żywności, takiej jak warzywa, owoce i produkty mleczne, w szczególności zapewniając dostępność cenową tych produktów, zwiększając występowanie zdrowej żywności w stołówkach szkolnych i pracowniczych, a także finansując projekty służące szerzeniu zdrowego odżywiania;

17. popiera postulat zrozumiałości dla przeciętnego konsumenta informacji o nabywanych produktach, w szczególności poprzez jasne określenie podstawowego składu produktu oraz jednolite i łatwo rozpoznawalne logo wskazujące w jakim stopniu dany produkt spełnia wymogi charakteryzujące zdrową żywność;

18. uważa, że żywność importowana z krajów trzecich powinna spełniać takie same wysokie wymogi i kryteria dotyczące jakości, ustalenia pochodzenia produktu, zdrowia zwierząt, dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska oraz zachowania różnorodności biologicznej, jak żywność produkowana w państwach członkowskich.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

1.4.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

38

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Peter Baco, Bernadette Bourzai, Niels Busk, Luis Manuel Capoulas Santos, Giuseppe Castiglione, Joseph Daul, Albert Deß, Michl Ebner, Carmen Fraga Estévez, Ioannis Gklavakis, Lutz Goepel, Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, Esther Herranz García, Lily Jacobs, Elisabeth Jeggle, Heinz Kindermann, Mairead McGuinness, Véronique Mathieu, Rosa Miguélez Ramos, James Nicholson, Neil Parish, María Isabel Salinas García, Agnes Schierhuber, Willem Schuth, Czesław Adam Siekierski, Alyn Smith, Petya Stavreva, Dimitar Stoyanov, Csaba Sándor Tabajdi, Jeffrey Titford, Donato Tommaso Veraldi, Janusz Wojciechowski

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Alessandro Battilocchio, Katerina Batzeli, Ilda Figueiredo, Gábor Harangozó, Wiesław Stefan Kuc, Esther De Lange, Brian Simpson, Struan Stevenson

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

 

OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (4.3.2008)

dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

w sprawie białej księgi – strategia dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością
(2007/2285(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Anna Záborská

WSKAZÓWKI

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że naukowo udowodniono, iż częstotliwość występowania i stopień nasilenia chorób związanych ze złym odżywianiem odnosi się w różnym stopniu do mężczyzn i kobiet;

1.   wyraża ubolewanie, że w swojej białej księdze Komisja przyjęła podejście neutralne pod względem problematyki płci, i zwraca się do Komisji i do platformy działań na rzecz właściwego sposobu żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia o uwzględnienie różnicy pomiędzy mężczyznami i kobietami, zwłaszcza w odniesieniu do:

- zbierania danych i wyników inicjatyw na wszystkich szczeblach w celu porównania ich na szczeblu europejskim;

- rozpowszechniania najlepszych wzorców, tak aby w większym stopniu uwzględnić indywidualne cechy ludzi i sprawić, że kampanie informacyjne i edukacyjne będą skuteczniejsze i lepiej ukierunkowane;

- opracowywania strategii informacyjnych, zwłaszcza skierowanych do grup wykazujących tendencję do szybkiego przybierania na wadze (byli palacze, kobiety w ciąży lub karmiące);

- dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami (producentami żywności, sieciami fast-food, władzami szkolnymi, przedstawicielami rodziców lub dzieci itp.);

2.   podkreśla, że w celu zmniejszenia nierówności między płciami w zakresie leczenia problemów związanych ze złym odżywianiem, nadwagą i otyłością niezbędne są usługi uwzględniające problematykę płci; uważa w związku z tym, że aby umożliwić kobietom dostęp do leczenia na wszystkich szczeblach, począwszy od podstawowego aż po specjalistyczne, usługi te powinny być dostosowane do ich potrzeb; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia obywatelom nieobjętym krajowym ubezpieczeniem zdrowotnym – zwłaszcza kobietom i dziewczętom – zabezpieczeń w zakresie dostępu do leczenia;

3.   zwraca uwagę państw członkowskich na konieczność promowania przez krajową służbę zdrowia usług w zakresie poradnictwa żywieniowego, skierowanych w szczególności do kobiet w ciąży i w okresie menopauzy, jako że ciąża i menopauza stanowią dwa najważniejsze etapy w życiu kobiety, którym towarzyszy zwiększone ryzyko nadwagi;

4.   wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania karmienia piersią poprzez ośrodki podstawowej opieki medycznej;

5.   zauważa, że zjawisko otyłości wśród dzieci w szybkim tempie rozprzestrzenia się w niemal wszystkich państwach członkowskich Unii; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby w ścisłej współpracy z władzami lokalnymi i szkołami, sektorem prywatnym oraz sektorem reklamy zbadały różne możliwości w celu:

- zaproponowania w stołówkach szkolnych i społeczności lokalnych zbilansowanych posiłków dostosowanych do wieku;

- zaproponowania rodzicom i dzieciom edukacji i informacji na temat zdrowego stylu życia, korzyści z uprawiania sportu i odpowiedzialnych postaw rodzinnych – w szczególności z myślą o dziewczętach, które należy przygotować do przyszłego macierzyństwa;

- ułatwienia dostępu do zdrowej żywności grupom nieuprzywilejowanym;

6.   zwraca się do Komisji i do państw członkowskich o promowanie specjalnych programów nauczania, kampanii informacyjnych i środków zapobiegawczych w zakresie zagrożeń dla dzieci, z jakimi wiąże się nadmierne korzystanie z nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, a szczególnie gier wideo, które mogą prowadzić do ograniczenia aktywności fizycznej i sportowej, a tym samym przyczyniać się do nadwagi;

7.   zachęca państwa członkowskie do ujednolicenia rozmiarów odzieży w porozumieniu z firmami i kreatorami mody, zachęcania organizatorów pokazów mody do zatrudniania modeli, których wskaźnik masy ciała przekracza 18, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, aby uniknąć propagowania kryteriów piękna, które wraz ze skrajną szczupłością mogą powodować problemy zdrowotne, takie jak anoreksja lub bulimia;

8.   wzywa Komisję do zapewnienia zrównoważonej reprezentacji kobiet i mężczyzn w przyszłej grupie wysokiego szczebla na temat żywienia i aktywności fizycznej, tak aby można było lepiej zidentyfikować problemy i zaproponować najlepsze rozwiązania zależnie od płci, tj. odrębne dla mężczyzn i kobiet;

9.   przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący dokonania w 2010 r. oceny dobrowolnych wysiłków sektora w związku z kodeksem postępowania w zakresie kierowanych do dzieci przekazów reklamowych na temat żywności i napojów; wzywa, aby to samo uczynić w związku z przekazami kierowanymi do kobiet w ciąży lub karmiących;

10. wzywa państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne, jak również stowarzyszenia sportowe, do podjęcia inicjatyw zmierzających do tworzenia terenów zabaw dla dzieci na świeżym powietrzu, do umożliwienia wszystkim dostępu do zajęć ruchowych i sportowych oraz do zachęcania do ich uprawiania od najmłodszego wieku – zwłaszcza w szkole – przy uwzględnieniu ewentualnych różnych preferencji kobiet i mężczyzn; podkreśla, że zobowiązania zawodowe kobiet i ich obowiązki domowe mogą utrudniać regularną aktywność;

11. zwraca się do stowarzyszeń sportowych o zwrócenie szczególnej uwagi na fakt, że wychodząc z okresu nastoletniego, dziewczęta często porzucają uprawianie sportu; zauważa, że stowarzyszenia te odgrywają zasadniczą rolę w utrzymaniu zainteresowania dziewcząt i kobiet różnego rodzaju aktywnością sportową;

12. wzywa towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i ubezpieczycieli do opracowania polityki cenowej, która będzie uwzględniać różnice między kobietami i mężczyznami w obliczu problemów zdrowotnych związanych z żywieniem, nadwagą i otyłością;

13. podkreśla podstawowe znaczenie kobiety w edukacji żywnościowej rodziny i jej zasadniczy wpływ na walkę z otyłością, ponieważ w większości rodzin to kobiety bezpośrednio decydują o wyborze produktów żywnościowych;

14. wzywa do przeprowadzenia szeroko zakrojonej kampanii, w ramach której Unia Europejska zwiększy świadomość zagrożeń związanych z otyłością i utworzy centralny punkt informacyjny, do którego będą mogli zgłaszać się obywatele – zwłaszcza kobiety – lub w którym będzie można uzyskać porady.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

27.2.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

31

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Edit Bauer, Emine Bozkurt, Hiltrud Breyer, Edite Estrela, Ilda Figueiredo, Věra Flasarová, Lívia Járóka, Piia-Noora Kauppi, Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Urszula Krupa, Roselyne Lefrançois, Astrid Lulling, Siiri Oviir, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Zita Pleštinská, Anni Podimata, Teresa Riera Madurell, Eva-Britt Svensson, Anne Van Lancker, Anna Záborská

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Ana Maria Gomes, Donata Gottardi, Anna Hedh, Elisabeth Jeggle, Marusya Ivanova Lyubcheva, Maria Petre

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Kinga Gál, Małgorzata Handzlik, Tunne Kelam, Manolis Mavrommatis

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

27.5.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

54

0

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Adamos Adamou, Georgs Andrejevs, Pilar Ayuso, Irena Belohorská, Johannes Blokland, John Bowis, Hiltrud Breyer, Martin Callanan, Chris Davies, Avril Doyle, Mojca Drčar Murko, Edite Estrela, Jill Evans, Anne Ferreira, Alessandro Foglietta, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Cristina Gutiérrez-Cortines, Satu Hassi, Gyula Hegyi, Marie Anne Isler Béguin, Caroline Jackson, Dan Jørgensen, Eija-Riitta Korhola, Holger Krahmer, Urszula Krupa, Jules Maaten, Linda McAvan, Roberto Musacchio, Riitta Myller, Vittorio Prodi, Frédérique Ries, Dagmar Roth-Behrendt, Guido Sacconi, Horst Schnellhardt, Richard Seeber, Kathy Sinnott, Bogusław Sonik, María Sornosa Martínez, Antonios Trakatellis, Evangelia Tzampazi, Thomas Ulmer, Marcello Vernola, Åsa Westlund, Anders Wijkman, Glenis Willmott

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Kathalijne Maria Buitenweg, Philip Bushill-Matthews, Bairbre de Brún, Umberto Guidoni, Johannes Lebech, Alojz Peterle, Bart Staes, Lambert van Nistelrooij

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Salvatore Tatarella