ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας υπό μορφή ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας σχετικά με τη διατήρηση των δεσμεύσεων για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών που αναφέρονται στη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας

11.9.2008 - (COM(2008)0220 – C6-0202/2008 – 2008/0087(CNS)) - *

Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Zbigniew Zaleski

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας υπό μορφή ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας σχετικά με τη διατήρηση των δεσμεύσεων για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών που αναφέρονται στη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας

(COM(2008)0220 – C6-0202/2008 – 2008/0087(CNS))

(Διαδικασία διαβούλευσης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου (COM(2008)0220),

–   έχοντας υπόψη τα άρθρα 71, παράγραφος 1, και 80, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 300, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6‑0202/2008),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 και το άρθρο 83, παράγραφος 7, του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A6‑0337/2008),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Ουκρανίας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η έκθεση υιοθετεί τη σύναψη της συμφωνίας υπό μορφήν ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας σε σχέση με τη διατήρηση των δεσμεύσεων για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών που αναφέρονται στη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, όσον αφορά την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών μέσω εσωτερικών πλωτών οδών (θάλασσα και ποταμοί).

Στο πλαίσιο αυτό, ο εισηγητής εκφράζει την άποψη ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να υπογραμμίσει τις πολλά υποσχόμενες εμπορικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας και, ειδικότερα, το δυναμικό ανάπτυξης που υφίσταται στις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών. Ως ένας σημαντικός εταίρος για την ΕΕ, η Ουκρανία ενσωματώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας το 2004 και ένα πρόγραμμα δράσης συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο του 2005.

Η σημερινή Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας

Το 1998, η ΕΕ και η Ουκρανία υπέγραψαν μία συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (ΣΕΣΣ) που περιείχε σημαντικές δεσμεύσεις. Έκτοτε, οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο μερών έχουν αυξηθεί σημαντικά και η ΕΕ κατέστη η σημαντικότερη πηγή ξένων επενδύσεων στην Ουκρανία. Ο εισηγητής εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων και τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν από την Ουκρανία και την ΕΕ προς μία πλέον συντονισμένη και αποτελεσματική εταιρική σχέση.

Η προσχώρηση της Ουκρανίας στον ΠΟΕ

Η Ουκρανία κατέστη μέλος του ΠΟΕ τον Μάιο του 2008 έχοντας την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών του κοινοβουλίου της Ουκρανίας (411 βουλευτές από τους 450). Η ΕΕ υποστήριξε συνεχώς τις προσπάθειες της Ουκρανίας να καταστεί μέλος του ΠΟΕ. Ο εισηγητής χαιρετίζει το ιστορικό αυτό επίτευγμα το οποίο επιτρέπει στην Ουκρανία να συμμετάσχει πλήρως στο παγκόσμιο πολυμερές εμπορικό σύστημα.

Για να συμπληρώσει τη διαδικασία προσχώρησής της στον ΠΟΕ, η Ουκρανία υπέγραψε παραχωρήσεις σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων αυτών στο πλαίσιο της Γενικής Συμφωνίας Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΓΣΕΥ).

Ζώνη ελευθέρων συναλλαγών ΕΕ-Ουκρανίας και υπηρεσίες

Αυτή η προσχώρηση στον ΠΟΕ θα προετοιμάσει το έδαφος για τη δημιουργία μίας εκτεταμένης ζώνης ελευθέρων συναλλαγών ΕΕ-Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω δεσμεύσεων όσον αφορά τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών.

Η Ουκρανία θα πρέπει να βελτιώσει τον τομέα των υπηρεσιών της. Ανταγωνιστικές υπηρεσίες αποτελούν ένα ουσιαστικό στοιχείο για την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα μιας καλά λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η Ουκρανία χρειάζεται να προβεί σε εγχώριες μεταρρυθμίσεις και να διεξαγάγει φιλόδοξες συνομιλίες με την ΕΕ

Ο εισηγητής υποστηρίζει την παροχή τεχνικής βοήθειας εκ μέρους της ΕΕ προς την Ουκρανία και πιστεύει ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη με την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ της Ουκρανίας και των γειτονικών της κρατών μελών της ΕΕ.

Μεταφορές και τελωνεία

Η Ουκρανία έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και καλά συνδεδεμένο δίκτυο μεταφορών για να εκμεταλλευτεί τη στρατηγική της θέση στην Ανατολική Ευρώπη, πράγμα το οποίο απαιτεί μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στις υποδομές. Ο εισηγητής χαιρετίζει τις κοινές προσπάθειες της ΕΚ και της Ουκρανίας που έχουν ως σκοπό να εμβαθύνουν τη συνεργασία στη ζώνη των μεταφορών με σκοπό να επισπεύσουν την περαιτέρω ενσωμάτωση των υποδομών μεταφορών της Ουκρανίας, ειδικότερα όσον αφορά τους λιμένες και τις πλωτές οδούς, στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών κατά μήκος των πανευρωπαϊκών αξόνων μεταφορών.

Στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας, οι διμερείς διαπραγματεύσεις θα πρέπει να αποσκοπούν στην πλήρη συμπερίληψη της Ουκρανίας στον "ενιαίο ευρωπαϊκό εναέριο χώρο", το οποίο μπορεί να συνεπάγεται κάποια απελευθέρωση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την αεροπλοΐα, συμπεριλαμβανομένων των αεροδρομίων.

Όσον αφορά τις πρακτικές στον τομέα των τελωνείων και της διοίκησης, η σχετική τους αναποτελεσματικότητα μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο εξωτερικό εμπόριο της Ουκρανίας και να έχει ως αποτέλεσμα σημαντικά οικονομικά μειονεκτήματα. Η διευκόλυνση του εμπορίου θα πρέπει ως εκ τούτου να αποτελέσει έναν πρωταρχικό στόχο για τη νέα ζώνη ελευθέρων συναλλαγών με την Ουκρανία. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να παράσχει περισσότερη τεχνική βοήθεια με σκοπό να μειώσει τα τελωνειακά εμπόδια, ταυτόχρονα δε και οι δύο εταίροι θα πρέπει να δεσμευθούν ότι θα εναρμονίσουν τις τελωνειακές πρακτικές τους και ρυθμίσεις.

Ενέργεια

Η Ουκρανία είναι μια σημαντική χώρα διαμετακόμισης για την ΕΕ όσον αφορά το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο το οποίο προέρχεται από τη Ρωσία και τη Μαύρη Θάλασσα καθώς και τις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου. Επιπλέον, η Ουκρανία έχει το δυναμικό να καταστεί ένας εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ και έχει εκφράσει την επιθυμία να ενσωματωθεί στην αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η απόφαση της ΕΚ να ενισχύσει τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας με την Ουκρανία σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσης είναι, στο πλαίσιο αυτό, ευπρόσδεκτη. Ο εισηγητής, όμως, επιμένει στο γεγονός ότι μία σωστά λειτουργούσα αγορά ενέργειας και μία αποτελεσματική πολιτική στον τομέα της διαμετακόμισης πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την πλήρη ενσωμάτωση της Ουκρανίας στον σύστημα ενέργειας της ΕΕ.

Η μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα

Η σύναψη της συμφωνίας για τη ζώνη ελευθέρων συναλλαγών καθιστά δυνατόν να αρθούν όχι μόνο οι περιορισμοί στην κίνηση των κεφαλαίων, αλλά και οι περιορισμοί στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Στην Ουκρανία, οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρίες έχουν μικρό μέγεθος: από κοινού όλες οι τράπεζες της χώρας έχουν καθαρά περιουσιακά στοιχεία που ανέρχονται σε λιγότερο από 20 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ενεργητικό μίας μικρομεσαίας τράπεζας της ΕΕ. Ένας δυναμικός χρηματοπιστωτικός τομέας έχει σημασία τόσο για τη γενική διαδικασία της οικονομικής ανάπτυξης και του ανοίγματος της αγοράς όσο και για τη μεγαλύτερη πρόσδεση της Ουκρανίας στις οικονομίες της ΕΕ. Ένα αξιόπιστο χρηματοπιστωτικό πλαίσιο είναι απαραίτητο για την Ουκρανία ώστε να καταστεί μία ισχυρή οικονομία και να μειώσει το "ξέπλυμα" του χρήματος και τη διαφθορά η οποία εμποδίζει την ανάπτυξή της.

Τηλεπικοινωνίες

Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών στην Ουκρανία διέρχεται επί του παρόντος ένα στάδιο υλοποίησης εκτεταμένων δεσμεύσεων στα πλαίσια της ΓΣΕΥ.

Ο εκσυγχρονισμός του τομέα των τηλεπικοινωνιών της Ουκρανίας θα δημιουργήσει τη βάση για μελλοντικό εμπόριο σε υπηρεσίες που αφορούν την τεχνολογία των πληροφοριών. Ως μία γειτνιάζουσα με την ΕΕ χώρα με καλά εκπαιδευμένο και κατηρτισμένο εργατικό δυναμικό, η Ουκρανία διαθέτει ένα σημαντικό δυναμικό για να επωφεληθεί από την τάση των ευρωπαϊκών εταιριών να προβαίνουν σε εξωτερική ανάθεση διεκπεραιωτικών διοικητικών εργασιών.

Διανομή

Ο τομέας της διανομής παραμένει ιδιαίτερα παραδοσιακός και κατατετμημένος στην Ουκρανία, αλλά η άφιξη ξένων ανταγωνιστών θα προσθέσει μία διαφοροποίηση των προϊόντων και των υπηρεσιών και θα συμβάλει στον εγχώριο ανταγωνισμό και στη μακροπρόθεσμη σταθερότητα των τιμών.

Υδατικός τομέας

Οι υπηρεσίες στον υδατικό τομέα θα πρέπει να βελτιωθούν καθώς καθίστανται απηρχαιωμένες και υπάρχουν ελλείψεις στην προσφορά ύδατος. Οικονομική ενίσχυση εκ μέρους της ΕΕ καθώς και στοχοθετημένες δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές είναι κάτι το οποίο είναι προφανώς απαραίτητο. Παρ’ όλα ταύτα, η άναρχη ιδιωτικοποίηση ή το άνοιγμα των αγορών θα πρέπει να αποφευχθεί διότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις σε λιγότερο ευνοημένα τμήματα της ουκρανικής κοινωνίας τα οποία ήδη αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την προσαρμογή τους στη μεταβαλλόμενη οικονομική και πολιτική κατάσταση.

Τουρισμός

Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικό δυναμικό όσον αφορά το διεθνή τουρισμό, κυρίως στην πρωτεύουσα Κίεβο, το Λοβ καθώς και τις περιοχές της Κριμαίας και των Καρπαθίων. Ο τουριστικός τομέας χρειάζεται πάνω απ’ όλα νέα κατασκευαστικά προγράμματα, επενδύσεις και αυστηρότερους νομοθετικούς κανόνες που θα επιτρέπουν τη δημιουργία νέων ξενοδοχειακών αλυσίδων στην Ουκρανία. Αυτό αποτελεί ένα θέμα ιδιαίτερης ανησυχίας για τον εισηγητή, εάν λάβουμε υπόψη ότι το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, το οποίο θα συνδιοργανωθεί από την Ουκρανία και την Πολωνία, θα διεξαχθεί το 2012.

Εκπαίδευση

Η Ουκρανία έχει να επιδείξει ικανοποιητικά αποτελέσματα σε δοκιμασίες εκπαιδευτικών ζητημάτων και στοιχειώδους παιδείας. Ο εισηγητής επιμένει ότι η ποιότητα της ανώτατης εκπαίδευσης θα πρέπει να διατηρηθεί και μπορεί να βελτιωθεί μέσω προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών με την ΕΕ καθώς και επενδύσεων σε τοπικές υποδομές. Επιπλέον, η συμμετοχή της Ουκρανίας στα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα θα πρέπει να ενισχυθεί, ενώ οι ουκρανοί επιστήμονες θα πρέπει να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην ΕΕ. Οι ουκρανικές αρχές πρέπει επίσης να άρουν όλα τα εμπόδια ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αναγνώριση των πανεπιστημιακών διπλωμάτων που έχουν εκδοθεί από αναγνωρισμένους ευρωπαϊκούς ακαδημαϊκούς φορείς.

Συμπεράσματα

Ο τομέας των υπηρεσιών είναι σημαντικός για τις οικονομίες της ΕΕ και της Ουκρανίας. Η Ουκρανία δεν έχει καμία επιλογή από το να μεταρρυθμίσει τον εν λόγω τομέα. Η δύσκολη βραχυπρόθεσμη μεταβατική περίοδος θα καταλήξει σε μία εκσυγχρονισμένη, πλέον διαφανή, ανοιχτή και ανταγωνιστική αγορά στον τομέα των υπηρεσιών.

Η ικανότητα της Ουκρανίας να παράσχει υπηρεσίες παγκοσμίου ποιότητας θα καθιερώσει τη διεθνή της φήμη και θα υπογραμμίσει την ικανότητα της χώρας να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να είναι έτοιμη να υποστηρίξει τις προσπάθειες της Ουκρανίας τόσο από οικονομικής όσο και από τεχνικής απόψεως, αλλά και η Ουκρανία θα πρέπει επίσης να προχωρήσει από την πλευρά της στις απαραίτητες εγχώριες μεταρρυθμίσεις καθώς και στις διαδικασίες προσεκτικού ανοίγματος των αγορών.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Συμφωνία ΕΚ/Ουκρανίας για την τήρηση των δεσμεύσεων όσον αφορά το εμπόριο υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας
Έγγραφα αναφοράς	COM(2008)0220 – C6-0202/2008 – 2008/0087(CNS)
Ημερομηνία κλήσης του ΕΚ προς γνωμοδότηση	23.5.2008
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	INTA 4.6.2008
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες)  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	AFET 4.6.2008
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει  Ημερομηνία της απόφασης	AFET 3.6.2008
Εισηγητής(ές)  Ημερομηνία ορισμού	Zbigniew Zaleski 27.5.2008
Εξέταση στην επιτροπή	23.6.2008
Ημερομηνία έγκρισης	9.9.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	25 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Carlos Carnero González, Daniel Caspary, Françoise Castex, Christofer Fjellner, Béla Glattfelder, Ignasi Guardans Cambó, Jacky Hénin, Alain Lipietz, Erika Mann, Helmuth Markov, David Martin, Vural Öger, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Corien Wortmann-Kool, Γεώργιος Παπαστάμκος, Маруся Иванова Любчева
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jean-Pierre Audy, Albert Deß, Elisa Ferreira, Vasco Graça Moura, Eugenijus Maldeikis, Rovana Plumb, Salvador Domingo Sanz Palacio, Zbigniew Zaleski
Ημερομηνία κατάθεσης	11.9.2008