VERSLAG over het ontwerp voor een verordening van de Raad over de migratie van het Schengeninformatiesysteem (SIS 1+) naar het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)

16.9.2008 - (11925/2/2008 – C6-0189/2008 – 2008/0078(CNS)) - *

Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken
Rapporteur: Carlos Coelho

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het ontwerp voor een verordening van de Raad over de migratie van het Schengeninformatiesysteem (SIS 1+) naar het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)

(11925/2/2008 – C6-0189/2008 – 2008/0078(CNS))

(Raadplegingsprocedure)

Het Europees Parlement,

–   gezien ontwerpverordening van de Raad (11925/2/2008),

–   gezien het voorstel van de Commissie (COM(2008)0197),

–   gelet op artikel 66 van het EG­Verdrag, op grond waarvan het Parlement door de Raad is geraadpleegd (C6‑0189/2008),

–   gelet op artikel 51 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A6‑0352/2008),

1.  hecht zijn goedkeuring aan de ontwerpverordening van de Raad, als geamendeerd door het Parlement;

2.  verzoekt de Commissie haar voorstel krachtens artikel 250, lid 2 van het EG‑Verdrag dienovereenkomstig te wijzigen;

3.  verzoekt de Raad, wanneer deze voornemens is af te wijken van de door het Parlement goedgekeurde tekst, het Parlement hiervan op de hoogte te stellen;

4.  wenst opnieuw te worden geraadpleegd ingeval de Raad voornemens is ingrijpende wijzigingen aan te brengen in de met het oog op raadpleging ingediende tekst;

5.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

Amendement  1 Voorstel voor een verordening Artikel 11A bis (nieuw)
Door de Raad voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 11A bis De Commissie dient na afloop van iedere periode van zes maanden, en voor het eerst na het eerste halfjaar van 2009, bij het Europees Parlement en de Raad een tussentijds verslag in over de ontwikkeling van SIS II en de migratie van het Schengeninformatiesysteem (SIS 1+) naar het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II).
Amendement  2 Voorstel voor een verordening Artikel 12
Door de Raad voorgestelde tekst	Amendement
Deze verordening treedt in werking op de derde dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie. De verordening vervalt op de datum die door de Raad wordt vastgesteld overeenkomstig artikel 55, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1987/2006.	Deze verordening treedt in werking op de derde dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie. De verordening vervalt op de datum die door de Raad wordt vastgesteld overeenkomstig artikel 55, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en onder geen beding later dan 30 juni 2010.

TOELICHTING

Het Schengen Informatie Systeem (SIS) is het voornaamste instrument voor de toepassing van de Schengen-beginselen en het wordt terecht beschouwd als de ruggengraat van een Europa zonder grenzen en van de Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid.

Sinds de invoering van dit systeem is de doelstelling ervan geleidelijk aan gewijzigd. Toen het SIS werd gecreëerd, was het in feite slechts bedoeld als een stelsel waarmee het openen van de grenzen moest worden gecompenseerd. Daarna, vooral omdat het SIS een nuttig en efficiënt werktuig bleek, werd besloten zijn potentieel zo veel mogelijk te benutten, voornamelijk in het kader van de politiële samenwerking.

Het Schengen Informatie Systeem is een grootschalige gegevensbank; om precies te zijn: de grootste gemeenschappelijke Europese gegevensbank met in december 2007 een totale gegevensomvang van 22 450 781, waarvan 1 142 988 gegevens verband met personen houden. Het functioneert met een gezamenlijk informatiesysteem waarmee de betrokken autoriteiten van de lidstaten kunnen samenwerken en gegevens kunnen uitwisselen – essentieel om aan de interne grenzen een ruimte zonder controles te realiseren.

Het systeem bevat informatie over individuele personen en onderwerpen waarvan de desbetreffende autoriteiten gebruik kunnen maken, vooral in het kader van de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken, maar ook voor het controleren van personen aan de externe grenzen of op het nationale grondgebied en voor de afgifte van visa en verblijfsvergunningen.

Het besluit tot instelling van een tweede generatie van het SIS was het gevolg van het inzicht dat nieuwe gegevens (met name de invoering van biometrische gegevens), nieuwe soorten waarschuwingssystemen (zoals de invoering van het Europees Arrestatiebevel) en nieuwe functies in het systeem geïntegreerd moesten worden. Dit zou moeten leiden tot meer veiligheid en een efficiënter gegevensgebruik, bij voorbeeld door het koppelen van waarschuwingssystemen. Bovendien zouden ook de autoriteiten op nationaal of EU-niveau toegang moeten krijgen tot de waarschuwingssystemen en moest een antwoord worden gevonden op de noodzaak de nieuwe lidstaten in het systeem te integreren, aangezien aan het centrale systeem (C-SIS) niet meer dan 18 landen kunnen worden aangesloten.

Op 6 december 2001 kreeg de Commissie opdracht het nieuwe systeem te ontwikkelen, dat volgens plan in maart 2007 operationeel zou moeten worden. Als gevolg van diverse vertragingen werd een nieuw tijdschema aangekondigd, dat inhield dat SIS II vóór 17 december 2008 operationeel zou worden (exact dezelfde datum als waarop het bestaande mandaat van de Commissie afloopt).

Inmiddels werd in 2006 een aangepaste versie van het SIS (SIS I+R) ontwikkeld, die in de plaats zou komen van de C-SIS-apparatuur , welke in communicatie-opzicht een actuelere technische oplossing biedt en die ook in de mogelijkheid voorziet nieuwe landen op het systeem aan te sluiten.

Aangezien er bij de nieuwe lidstaten grote teleurstelling was over de gang van zaken en omdat deze, zoals toegezegd was, nog in 2007 op het SIS aangesloten wilden worden, besloot de Portugese regering een voorstel in te dienen dat een technische overgangsoplossing zou kunnen bieden – het zogenoemde SISone4ALL.

Dit systeem is nu volledig operationeel en het heeft de mogelijkheid geschapen negen van de nieuwe lidstaten op het SIS aan te sluiten. Toch is een versterking van de beveiliging in het thans ontstane uitgebreide Schengen-gebied belangrijker en urgenter dan ooit geworden.

Dit is alleen te bereiken als de volgende generatie van het systeem, bekend als SIS II, in werking treedt.

Invoering van SIS II

Over de voorwaarden voor de invoering, werking en het gebruik van SIS II werd in 2006 tussen de Raad en het Europees Parlement overeenstemming bereikt volgens de medebeslissingsprocedure in eerste lezing – om eventuele bijkomende vertraging te voorkomen. Daarbij is overeengekomen dat deze instrumenten voor de aan SIS 1+ deelnemende lidstaten van toepassing zijn vanaf een datum die door de Raad met eenparigheid van de stemmen van de leden die de regeringen van de aan SIS 1+ deelnemende lidstaten vertegenwoordigen moet worden vastgesteld (conform artikel 55, lid 2 van Verordening 1987/2006).

Voordat dit kan gebeuren en het systeem in werking treedt moet het volledig worden getest om na te gaan of SIS II kan functioneren overeenkomstig de technische en functionele vereisten die in de rechtsinstrumenten inzake SIS II zijn opgenomen en overeenkomstig de overige vereisten op het gebied van robuustheid, reactievermogen en prestaties.

Pas na een geslaagde afronding van alle SIS II-tests kan de volgende stap worden gezet: de migratie van de gebruikers van SIS I+ naar de SIS II-omgeving, waarbij de overschakeling voor alle lidstaten op dezelfde datum in één keer moet plaatsvinden.

Huidige voorstellen: migratie

Het Europees Parlement is om advies gevraagd inzake de twee instrumenten waarmee het rechtskader voor de migratie moet worden geschapen.

Doel van het voorstel voor een besluit van de Raad is de migratie te regelen van het huidige Schengen Informatie Systeem (SIS I+) naar het Schengen Informatie Systeem van de tweede generatie (SIS II). Het voorstel is noodzakelijk geworden wegens een verandering van de migratiestrategie. Oorspronkelijk was het plan 15 lidstaten (destijds het volledige aantal) te laten migreren in een acht uur durende procedure.

Inmiddels is het aantal lidstaten tot 25 gegroeid[1], waardoor de migratieprocedure veel ingewikkelder, moeilijker en tijdrovender met het oog op het laden van het netwerk werd. Het risico werd te groot : als de migratie bij één lidstaat tijdens de gemeenschappelijke overschakeling niet zou lukken, zou dit land als rechtstreekse consequentie onmiddellijk zijn grenzen moeten “herinvoeren” omdat het SIS vanaf dat moment onbereikbaar zou zijn. Om dit te vermijden was een soort back-up-oplossing noodzakelijk om zonodig weer op SIS I+ terug te kunnen schakelen.

Om aldus het risico van systeemuitval bij de migratie te voorkomen, komt er een tijdelijke technische architectuur voor de verrichtingen van SIS 1+, zodat SIS 1+ en bepaalde technische onderdelen van de architectuur van SIS II gedurende een - zeer kort te houden - overgangsperiode tegelijkertijd kunnen worden gebruikt. Bovendien komt er ook een technisch instrument (een “converter”) voor de omzetting en synchronisatie van gegevens tussen SIS I+ en SIS II die gedurende zeer korte tijd zal worden gebruikt. De converter verbindt het centrale systeem van SIS I+ met het centrale systeem van SIS II, zodat beide dezelfde informatie kunnen verwerken en ervoor gezorgd wordt dat de lidstaten die al op SIS II zijn aangesloten op hetzelfde informatieniveau blijven als de andere landen die nog met SIS I+ werken. Om te waarborgen dat deze tussentijdse technische architectuur werkt is een nieuwe, niet in het oorspronkelijke contract opgenomen functie toegevoegd - de mogelijkheid terug te schakelen.

Doel van het huidige voorstel is niet alleen het rechtskader te scheppen voor de migratie, maar ook voor de integrale test, die met name moet aantonen dat het prestatieniveau van SIS II ten minste gelijk is aan dat van SIS I+. Daarnaast beoogt het voorstel de test betreffende de uitwisseling van aanvullende informatie te regelen.

Ontwikkelings- en testfase

Er dient te worden voldaan aan de voorwaarden zoals bedoeld in artikel 55, lid 2, van Verordening nr. 1987/2006. Ook dient het Europees Parlement van alle resultaten op de hoogte te worden gebracht en pas daarna kan de migratie van de gegevens in één migratieprocedure geschieden. Het gaat om de volgende vier voorwaarden:

- aanneming van de vereiste uitvoeringsmaatregelen;

- kennisgeving van de vereiste technische en wettelijke voorbereidingen door de lidstaten;

- succesvolle voltooiing van de integrale test;

- uitvoering van de noodzakelijke technische voorbereidingen om de nationale systemen aan te sluiten op het centrale systeem.

De start van het functioneren van SIS II betekent het einde van de ontwikkelingsfase en het begin van de toepassing van de rechtsgrondslag van SIS II. Deze logica volgend moet de migratiefase worden gezien als de laatste taak in het kader van het ontwikkelingsmandaat voor SIS II.

Naar aanleiding van een verzoek om informatie van de rapporteur van het Europees Parlement verklaarde ondervoorzitter Barrot bij schrijven van 13 juni 2008 dat de testfase al is ingegaan en beschreef hij de twaalf verschillende fases die tot de op 30 september 2009 geplande start van SIS II worden doorlopen.

Mandaat

Het is noodzakelijk een ontwikkelingsmandaat voor SIS II te hebben tot de start van de operationele fase van SIS II, het moment waarop dit “live” gaat.

Met dit mandaat moet het mogelijk zijn alle taken uit te voeren die in de rechtsinstrumenten van SIS II als voorwaarden vooraf zijn omschreven, waaronder de voorbereiding van de start van de operationele fase. Dit houdt in dat eventuele storingen die in de testfase worden ontdekt, worden opgeheven en dat alle noodzakelijke elementen zoals testplatforms en andere middelen ter beschikking worden gesteld. Alle tests mogen alleen als geslaagd worden beschouwd wanneer de systemen niet meer blokkeren of als er geen grote storingen meer ontdekt worden.

Tot nu toe berustte het projectbeheer, evenals het onderhouden van de contacten met de contractant, bij de Commissie. Als er een einde komt aan het mandaat van de Commissie vóór de "live"-fase, dan komt er ook een einde aan de betrekkingen met de contractant. Niettemin is deze betaald om een perfect functionerend systeem af te leveren. Hoe kan men dan ook aanvaarden dat dit contract afloopt voordat bekend is of het systeem volledig operationeel inzetbaar is en alle eventuele problemen en storingen, die stellig zullen optreden, nog steeds in het kader van dat contract worden opgelost? Hoe kan dit contract in december 2008 aflopen als slechts 15 en niet alle lidstaten getest worden? Kan worden gegarandeerd dat de prestaties van het systeem gelijk blijven als er nog tien lidstaten op aangesloten worden?

Naar verwachting zal voor deze nieuwe fase met een nieuwe ondernemer een overeenkomst moeten worden gesloten en er zal een nieuwe werkomgeving binnen de structuren van de Raad moeten komen ten behoeve van de werkzaamheden en het uitvoeren van de tests totdat het systeem operationeel is (hierbij is de vraag wat er inmiddels al besteld is en wat er aan de vorige contractant is betaald). Een andere vraag is of er bij dit scenario een nieuw tijdschema moet worden vastgesteld om rekening te houden met al deze nieuwe aspecten die oorspronkelijk niet waren voorzien.

• [1]  Van SIS II maken de volgende lidstaten deel uit: de 15 oude EU-lidstaten – met uitzondering van het VK en Ierland – plus 9 nieuwe lidstaten (de 10 nieuwe van de uitbreiding van 2004 minus Cyprus), plus Noorwegen, IJsland en Zwitserland.

PROCEDURE

Titel	Migratie van het Schengeninformatiesysteem (SIS 1+) naar het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II) (verordening)
Document- en procedurenummers	COM(2008)0197 – C6-0189/2008 – 2008/0078(CNS)
Datum raadpleging EP	14.5.2008
Commissie ten principale        Datum bekendmaking	LIBE 20.5.2008
Medeadviserende commissie(s)        Datum bekendmaking	BUDG 20.5.2008
Geen advies        Datum besluit	BUDG 11.9.2008
Rapporteur(s)        Datum benoeming	Carlos Coelho 28.5.2008
Behandeling in de commissie	28.5.2008		8.9.2008		15.9.2008
Datum goedkeuring	15.9.2008
Uitslag eindstemming	+: –: 0:	35 0 2
Bij de eindstemming aanwezige leden	Alexander Alvaro, Emine Bozkurt, Mihael Brejc, Kathalijne Maria Buitenweg, Giusto Catania, Jean-Marie Cavada, Carlos Coelho, Panayiotis Demetriou, Gérard Deprez, Bárbara Dührkop Dührkop, Urszula Gacek, Kinga Gál, Jeanine Hennis-Plasschaert, Lívia Járóka, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Stavros Lambrinidis, Kartika Tamara Liotard, Viktória Mohácsi, Javier Moreno Sánchez, Rareş-Lucian Niculescu, Inger Segelström, Csaba Sógor, Vladimir Urutchev, Tatjana Ždanoka
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervanger(s)	Edit Bauer, Frieda Brepoels, Simon Busuttil, Sophia in ‘t Veld, Iliana Malinova Iotova, Ona Juknevičienė, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Antonio Masip Hidalgo, Bill Newton Dunn, Luca Romagnoli, Eva-Britt Svensson
Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervanger(s) (art. 178, lid 2)	Andres Tarand