ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ) - Αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε και νέες προκλήσεις

5.10.2010 - (2010/2040(INI))

Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού
Εισηγήτρια: Gesine Meissner
Εισηγητής της γνωμοδότησης (*): Antonello Antinoro, Επιτροπή Αλιείας
(*) Συνδεδεμένη Επιτροπή - Άρθρο 50 του Κανονισμού


Διαδικασία : 2010/2040(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0266/2010
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0266/2010
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ) - Αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε και νέες προκλήσεις

(2010/2040(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2008 περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον[1],

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Μια ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση" (COM(2007)0575),

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής "Έκθεση προόδου επί της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της ΕΕ" (COM(2009)0540),

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το οποίο συνοδεύει την έκθεση προόδου επί της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της ΕΕ (SEC(2009)1343),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Προς μια ενοποιημένη θαλάσσια πολιτική για καλύτερη διακυβέρνηση στη Μεσόγειο" (COM(2009)0466),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Αναπτύσσοντας τη διεθνή διάσταση της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης" (COM(2009)0536),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Προς την ενοποίηση της θαλάσσιας επιτήρησης: Ένα κοινό περιβάλλον ανταλλαγής πληροφοριών για τον θαλάσσιο τομέα της ΕΕ" (COM(2009)0538),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Εξέταση της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού συστήματος επιτήρησης των συνόρων (EUROSUR)" (COM(2008)0068),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Ευρώπη 2020 - Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη" (COM(2010)2020),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Πρόγραμμα εργασιών της Επιτροπής για το 2010 - Ώρα για δράση" (COM(2010)0135),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Λευκή βίβλος - Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης" (COM(2009)0147),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Ένας οδικός χάρτης για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό επίτευξη κοινών αρχών στην ΕΕ" (COM(2008)0791),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Κατευθυντήριες γραμμές για μια ενοποιημένη προσέγγιση της θαλάσσιας πολιτικής: Προς την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την ενοποιημένη θαλάσσια διακυβέρνηση και τη διαβούλευση των ενδιαφερόμενων φορέων" (COM(2008)0395),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας" (COM(2009)0248),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η περιοχή της Αρκτικής" (COM(2008)0763),

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Δημιουργία ευρωπαϊκής υποδομής γνώσεων για τη θάλασσα: Χάρτης πορείας για ένα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και Δεδομένων" (SEC(2009)0499),

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Υποδομή θαλάσσιων δεδομένων – Έκβαση της δημόσιας διαβούλευσης" (SEC(2010)0073),

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Ανεπίσημο έγγραφο σχετικά με τη θαλάσσια επιτήρηση" (SEC(2008)2737),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Ευρωπαϊκή στρατηγική για θαλάσσια και ναυτιλιακή έρευνα - Ένα συνεκτικό πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας προς υποστήριξη της αειφόρου χρήσης των ωκεανών και των θαλασσών" (COM(2008)0534),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Στρατηγικοί στόχοι και συστάσεις πολιτικής της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές μέχρι το 2018" (COM(2009)0008),

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 17ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ενοποίηση της θαλάσσιας επιτήρησης,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Iουνίου 2009 σχετικά με την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική,

–   έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την Προστασία της Μεσογείου έναντι των κινδύνων ρύπανσης και τα πρωτόκολλά της[2],

–   έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών της 17ης-18ης Ιουνίου 2009 με τίτλο "Δέσμη μέτρων για τη ναυτιλία και την ακτοπλοΐα",

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Ιουλίου 2007 με τίτλο "μια μελλοντική θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση: ένα ευρωπαϊκό όραμα για τους ωκεανούς και τις θάλασσες[3]",

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2008 σχετικά με την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση[4],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Αλιείας και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A6-0266/2010),

A. λαμβάνοντας υπόψη τον πολυσύνθετο χαρακτήρα των ωκεανών και των θαλασσών και το γεγονός ότι δέχονται την επίδραση πολλών δραστηριοτήτων, συμφερόντων και πολιτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπειρογνωμοσύνη όσον αφορά την ενασχόληση με τις πολλαπλές προκλήσεις των θαλάσσιων ζητημάτων όπως και η ικανότητα για αντιμετώπισή τους είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε πολυάριθμους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σε διάφορα διοικητικά επίπεδα,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ωκεανοί και οι θάλασσες του κόσμου συνδέονται και εξαρτώνται μεταξύ τους και λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτός αυτού η ολοένα και εντατικότερη χρήση των ωκεανών και θαλασσών από κλάδους όπως η ναυτιλία, η αλιεία, η ενέργεια, ο τουρισμός, η έρευνα σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή έχουν προσθέσει περαιτέρω πίεση στο θαλάσσιο περιβάλλον,

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ναυτιλία και η ναυπηγική βιομηχανία συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομική ευημερία των χωρών της ΕΕ και προσφέρουν πολύτιμη υπηρεσία στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια βιομηχανία και στους ευρωπαίους και διεθνείς καταναλωτές,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέγγιση της ΟΘΠ συνιστά σαφή απάντηση στο ερώτημα πώς μπορεί να επιτευχθεί μεγαλύτερη συνοχή ανάμεσα στις δράσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο διαφόρων πολιτικών που καλύπτουν τις θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές και στην ανάγκη για φιλοπεριβαλλοντική χρήση των πόρων αυτών των οικοσυστημάτων,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική αποτελεί τον περιβαλλοντικό πυλώνα της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής κι ότι η θεώρηση αυτή πρέπει να συνδεθεί καλύτερα με τις άλλες τομεακές πολιτικές,

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι προκειμένου να επιτύχει η ΟΘΠ θα πρέπει να βασίζεται στην αριστεία όσον αφορά τη θαλάσσια έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία και θα πρέπει να οδηγεί στην μονοαπευθυντική προσέγγιση όσον αφορά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και κατά συνέπεια στη μείωση της αλληλοεπικάλυψης των κανονιστικών εξουσιών, λαμβάνοντας, βεβαίως, υπόψη τις περιφερειακές και τοπικές ιδιαιτερότητες,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι δομές θαλάσσιας διακυβέρνησης θα πρέπει να ενισχύουν τον συντονισμένο σχεδιασμό των ανταγωνιστικών θαλάσσιων δραστηριοτήτων, τη στρατηγική διαχείριση των θαλάσσιων περιοχών, την ποιότητα των δραστηριοτήτων επιτήρησης και την επιβολή των νόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας τέτοιος σκοπός απαιτεί να προσδιοριστούν σωστά όλες αυτές οι δομές, να διασφαλιστεί ότι θα είναι ορατές, και να βελτιωθεί η μεταξύ τους συνεργασία, μέσα σε ένα διαφανές και συνεκτικό πλαίσιο,

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η πρώτη παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη κι ότι θα έπρεπε να στηρίζεται στην ΟΘΠ και στα κεκτημένα της για να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε διεθνές επίπεδο με σκοπό τη βελτίωση του σχεδιασμού των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων, την προστασία του περιβάλλοντος και την προαγωγή των βελτίστων πρακτικών στους διεθνείς οργανισμούς,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράκτιες περιφέρειες και οι εξαιρετικά απομεμακρυσμένες νήσοι της Ευρώπης, διαδραματίζουν ξεχωριστό ρόλο σε θέματα ασφαλείας και προστασίας έναντι των περιβαλλοντικών κινδύνων και των εγκληματικών ενεργειών,

Γενικά

1.  εκφράζει την ικανοποίησή του που η δέσμη μέτρων που έλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2009 σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική συνιστά έγκαιρη και ενθαρρυντική απογραφή της εφαρμογής του σχεδίου δράσης της Γαλάζιας Βίβλου, και ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι οι νέες πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί και προβλέπεται να ληφθούν έχουν πλήρη συνοχή και αποτελούν λογική συνέχεια των στόχων της Γαλάζιας Βίβλου· επιβεβαιώνει γενικά την ισχύ της ενοποιημένης προσέγγισης των θαλάσσιων υποθέσεων·

2.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η "ισχυρή θαλάσσια παράδοσή" μας είναι ένα από τα πλεονεκτήματα της Ευρώπης· ζητεί ως αποτέλεσμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω το δυναμικό των διάφορων θαλάσσιων τομέων χαράσσοντας μια φιλόδοξη στρατηγική "γαλάζιας ανάπτυξης"· θεωρεί ότι η ΟΘΠ θα πρέπει να συμβάλει στην επιδίωξη μιας ανταγωνιστικής, κοινωνικής και αειφόρου Ένωσης· στο πλαίσιο αυτό θεωρεί ότι η ανάπτυξη της ΟΘΠ πρέπει να ενσωματώνει αρμονικά τις επιδιώξεις για οικονομική ανάπτυξη, υψηλό επίπεδο απασχόλησης – ιδιαίτερα καθιστώντας τον κλάδο πιο ελκυστικό για τους νέους μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και εκκίνηση ενός προγράμματος "Θαλασσίου Erasmus" – και προστασία του περιβάλλοντος· δηλώνει επομένως ότι η ΟΘΠ πρέπει να είναι αλληλένδετη με τους στόχους και τις πρωτοβουλίες της Στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020·

3.  ζητεί επομένως από την Επιτροπή να ορίσει μια συνολική, διατομεακή στρατηγική για βιώσιμη ανάπτυξη στις παράκτιες περιοχές και τους θαλάσσιους τομείς έως το 2013, με βάση την ευρεία διερεύνηση των δυνατοτήτων και των επιλογών πολιτικής και την ευρεία διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους· θεωρεί ότι ένα από τα στοιχεία αυτής της στρατηγικής θα πρέπει να είναι μια νέα, ολοκληρωμένη προσέγγιση με στόχο την ενίσχυση της ηγετικής θέσης της Ευρώπης στην ναυτική και ναυτιλιακή έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και ναυτική μηχανολογία σε τομείς όπως τα ναυπηγεία, η αειφόρος αξιοποίηση θαλασσίων πόρων, η καθαρή ναυτιλία και η ανάπτυξη πηγών ενέργειας ανοιχτής θάλασσας και οι τεχνολογίες· δηλώνει ότι πρέπει να βρεθούν λύσεις σε διεθνές επίπεδο με σκοπό την εξάλειψη των μεθόδων αθέμιτου ανταγωνισμού στη ναυπηγική βιομηχανία·

4.  ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει δράση μετά την καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού λόγω της πετρελαιοκηλίδας και να δημιουργήσει ασφάλεια δικαίου στον τομέα της υπεράκτιας εξόρυξης πετρελαίου στην Ευρώπη υποβάλλοντας συντονισμένη ευρωπαϊκή στρατηγική δράσης σε θέματα ετοιμότητας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και αντιμετώπισης των καταστροφών που προκαλούνται από τις εξέδρες εξόρυξης και από τα δεξαμενόπλοια, σε διεθνές επίπεδο ειδικά σε περιπτώσεις διασυνοριακής ρύπανσης· ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν πλήρως το ήδη υπάρχον διεθνές νομικό πλαίσιο όπως αυτό καθορίστηκε από τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), να εντοπίσουν παράλληλα όλα τα πιθανά μέτρα για την πρόληψη αυτών των καταστροφών και όλα τα πιθανά νομοθετικά κενά σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών και να προσαρμόσει αναλόγως όσο το δυνατόν ταχύτερα τις σχετικές ενέργειες και τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Κόλπου του Μεξικού και των ευρωπαϊκών παράκτιων και θαλάσσιων περιφερειών·

5.  καλεί την Επιτροπή να επεκτείνει την εντολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA) στις επιθεωρήσεις ασφαλείας των υπεράκτιων εγκαταστάσεων και στον καθαρισμό πετρελαιοκηλίδων κατά την επανεξέταση του Κανονισμού EMSA·

6. εκτιμά πως σε αυτό το πλαίσιο επείγει να αναθεωρηθεί η Οδηγία 2004/35/ΕΚ περί περιβαλλοντικής ευθύνης σε ό,τι αφορά την πρόληψη και αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημιάς καθώς δεν περιλαμβάνει την αρχή του "ο ρυπαίνων πληρώνει" στην περίπτωση της υπεράκτιας εξόρυξης πετρελαίου·

7. καλεί σε αυτό το πλαίσιο την Επιτροπή να εξετάσει εάν η εντολή του EMSA δεν θα πρέπει να διευρυνθεί και εάν οι έλεγχοι για την τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας στις υπεράκτιες εγκαταστάσεις άντλησης πετρελαίου και η εποπτεία των σχεδίων επείγουσας ανάγκης δεν θα πρέπει σε αυτό το πλαίσιο να τεθούν υπό τη δική του ευθύνη·

8.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την μελέτη της Επιτροπής με τίτλο "Βάση δεδομένων των σχεδίων της ΕΕ στις θαλάσσιες περιφέρειες"[5] και ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει στην νέα έκθεση προόδου που θα εκπονήσει σχετικά με την ΟΘΠ πλήρη και συστηματική επισκόπηση όλης της χρηματοδότησης που διατέθηκε από όλες τις γραμμές του προϋπολογισμού για δραστηριότητες που σχετίζονται με θαλάσσιους κλάδους, παράκτιες περιοχές και τις θάλασσες·

9.  ζητεί από την Επιτροπή να επιμείνει ότι θα παρασχεθεί στη νέα ΟΘΠ η απαραίτητη χρηματοδότηση στην επόμενη δημοσιονομική προοπτική και, προς το σκοπό αυτό, να μελετήσει κάθε δυνατή επιλογή, συμπεριλαμβανομένης ως ενδεχόμενης επιλογής της πρότασης της Επιτροπής των Περιφερειών για τη δημιουργία παράκτιου ταμείου και ενός αποτελεσματικού συντονισμού των διαφόρων χρηματοδοτικών μηχανισμών·

10. υποστηρίζει την πρόθεση που εξεδήλωσε η Επιτροπή να χρηματοδοτήσει, κατά τα δύο προσεχή έτη, την ΟΘΠ με 50 εκατ. ευρώ, με σκοπό την υποστήριξη προηγούμενων προγραμμάτων στον τομέα της πολιτικής, της διακυβέρνησης, της βιωσιμότητας και της επιτήρησης·

Θαλάσσια διακυβέρνηση

11. συγχαίρει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες εκείνες που έχουν ήδη θεσπίσει ολοκληρωμένες πολιτικές και δομές θαλάσσιας διακυβέρνησης· καλεί τα κράτη μέλη των οποίων οι σχετικές με την ΟΘΠ διοικητικές δομές εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά κατακερματισμένες να προχωρήσουν άμεσα στη θέσπιση ενιαίων ολοκληρωμένων δομών θαλάσσιας διακυβέρνησης·

12. συμφωνεί με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την θαλάσσια διακυβέρνηση και με την ανάλυση της προόδου που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια που αν και πολλά υποσχόμενη δεν είναι ακόμη αρκετά ικανοποιητική·

13. ζητεί από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις παράκτιες περιοχές να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους όσον αφορά τον ορισμό των ολοκληρωμένων θαλάσσιων πολιτικών και την οικοδόμηση κατάλληλων δομών θαλάσσιας διακυβέρνησης, οι οποίες να καθιστούν δυνατή τη λήψη αποφάσεων με βάση τις καλύτερες διαθέσιμες πληροφορίες, εμπλέκοντας όλους τους ενδιαφερόμενους και κατά συνέπεια επιδεικνύοντας περισσότερο σεβασμό στους διαφορετικούς στόχους της πολιτικής·

14. τονίζει την ανάγκη ενθάρρυνσης προσαρμοσμένων τοπικών στρατηγικών ανάπτυξης καθοδηγούμενων από μια διαδικασία διαβούλευσης από τη βάση προς τα πάνω, και αποθάρρυνσης των προσεγγίσεων "ενιαίου τύπου"· θεωρεί, συνεπώς, ότι είναι απαραίτητη μια ολοκληρωμένη θαλάσσια διακυβέρνηση με στόχο την αποφυγή επικαλύψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων διοίκησης και την ενίσχυση της συνεργασίας και του διαλόγου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τις παράκτιες κοινότητες, παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και άλλους ενδιαφερομένους του τομέα της θάλασσας· ευνοεί τη χάραξη και ανάπτυξη στρατηγικών για τις θαλάσσιες μακρο-περιφέρειες της ΕΕ στο πλαίσιο των στρατηγικών προσεγγίσεων για τις περιφερειακές θαλάσσιες περιοχές·

15. ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει πιο διεξοδικά, βάσει επιδόσεων, την ποιότητα των δομών θαλάσσιας διακυβέρνησης τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε περιφερειακό επίπεδο και να προωθήσει την ανταλλαγή των βέλτιστων πρακτικών, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΟΘΠ· εκτιμά ότι μια ενοποιημένη και διαφανής θαλάσσια διακυβέρνηση διασφαλίζει βέλτιστο σχεδιασμό, δημιουργεί ευρύ φάσμα συνεργειών και συμβάλλει στην ανάδυση ενός ευρωπαϊκού θαλάσσιου χώρου χωρίς φραγμούς·

16. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η συμμετοχή των εμπλεκομένων στη χάραξη της θαλάσσιας πολιτικής θα πρέπει επίσης να ενταχθεί μονιμότερα στις δομές της διακυβέρνησης· ζητεί για αυτόν τον σκοπό από όλα τα παράκτια κράτη μέλη που δεν το έχουν πράξει ακόμη να ορίσουν το ταχύτερο εθνικά σημεία επαφής για την ΟΘΠ· απαντώντας με τον τρόπο αυτό θετικά στο αίτημα της Επιτροπής· τονίζει την ανάγκη της ενεργοποίησης αυτού του λειτουργικού δικτύου το συντομότερο δυνατόν· υποστηρίζει τη δημιουργία μιας διατομεακής πλατφόρμας για τον διάλογο με τους ενδιαφερόμενους για τις θαλάσσιες υποθέσεις· ζητεί να γίνουν διευθετήσεις για μια χειροπιαστή εταιρική σχέση μεταξύ Επιτροπής και περιφερειών, επαναλαμβάνει τη στήριξή του για την Ευρωπαϊκή Ημέρα της Θάλασσας και ζητεί να αποδοθεί μεγαλύτερη σημασία στην παροχή πληροφοριών στους πολίτες της ΕΕ και στην εξασφάλιση της συμμετοχής του κοινού επί όλων των θεμάτων της ΟΘΠ·

17. εκφράζει την ικανοποίησή του όσον αφορά το ευρωπαϊκό δίκτυο ναυτιλιακών ομίλων και ζητεί από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να υποστηρίξουν αυτούς τους αναδυόμενους οργανισμούς σε όλα τα επίπεδα, υποστηρίζοντας ειδικότερα την καινοτόμο ικανότητά τους, την ενσωμάτωσή τους στις εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές και προγράμματα, ενισχύοντας τις διακρατικές συνεργασίες, προωθώντας ένα μεγαλύτερο άνοιγμα προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και καθιστώντας τες πιο ορατές·

18. ζητεί από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εντατικοποιήσουν τον διάλογό τους σε διεθνές επίπεδο όσον αφορά την ΟΘΠ και άλλα θέματα σχετικά με τη θάλασσα στα αρμόδια φόρα, συμπεριλαμβανομένης της κύρωσης και εφαρμογής της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας («UNCLOS»)· προτείνει να καθιερωθεί συνάντηση σχετικά με την ΟΘΠ των κρατών μελών της Ένωσης για τη Μεσόγειο, σε υπουργικό επίπεδο, τουλάχιστον μία φορά ετησίως·

19. καλεί την ΕΕ να ταχθεί στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο υπέρ της ενσωμάτωσης του σχεδίου για έναν κοινό κώδικα ορθών πρακτικών στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, στο πρόγραμμα του νέου αυτού διεθνούς οργανισμού·

20. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη διεθνή διάσταση της ΟΘΠ και εφιστά την προσοχή της Επιτροπής και των κρατών μελών στο γεγονός ότι οι βελτιώσεις των συνθηκών εργασίας στη θάλασσα, της ασφάλειας και των περιβαλλοντικών επιδόσεων των πλοίων πρέπει να προστεθούν στις ημερήσιες διατάξεις των διεθνών φόρουμ και να επικυρωθούν με διεθνείς συμφωνίες που θα τις υπογράψουν τα κράτη λιμένος και τα κράτη νηολογίου καθώς και τα παράκτια κράτη, εάν θέλουμε να επιτύχουμε μια βελτίωση παγκοσμίως στον τομέα της ναυτιλίας·

21. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να υποστηρίζουν την ένταξη της ΟΘΠ στα μέσα χρηματοδοτικής μόχλευσης και στους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ με την ανάπτυξη κατάλληλων πρωτοβουλιών με σκοπό την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως η μόλυνση, η παράνομη αλιεία, η πειρατεία·

Πρωτοβουλίες και στρατηγικές σχετικά με τις θαλάσσιες λεκάνες

22. χαιρετίζει τις περιφερειακές πρωτοβουλίες και στρατηγικές σχετικά με τις θαλάσσιες λεκάνες που έχει προτείνει έως σήμερα η Επιτροπή, καθώς και τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές που έχουν σχέση με τη θάλασσα· αναγνωρίζει ότι για την εφαρμογή των αρχών της ΟΘΠ απαιτείται η μετατροπή τους σε στοχοθετημένες στρατηγικές και ειδικά μέτρα, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες της κάθε θαλάσσιας λεκάνης και στην περίπτωση της Μεσογείου στις ιδιαιτερότητες της κάθε επιμέρους περιοχής της· ζητεί περαιτέρω διάλογο και συνεργασία προκειμένου να βελτιωθεί η διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου και των παράκτιων περιοχών στο πλαίσιο μιας πολυεπίπεδης προσέγγισης στις διάφορες θαλάσσιες λεκάνες, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Θάλασσας, ης Βαλτικής, του Ατλαντικού, της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου, και ζητεί από την Επιτροπή να προχωρήσει με γοργά βήματα σε συνεργασία με τα κράτη μέλη στην επεξεργασία και παρουσίαση δράσεων στις περιοχές αυτές·

23. καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις ιδιαιτερότητες των εξαιρετικά απομακρυσμένων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης των οποίων το έδαφος εξασφαλίζει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη μεγαλύτερη Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στον κόσμο· εκτιμά, κατά συνέπεια, ότι οι εν λόγω περιοχές θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη διεθνή διάσταση της ΟΘΠ και καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει μια θαλάσσια διάσταση στις διεθνείς συμφωνίες της με περιφερειακές υπο-ομάδες·

24. σημειώνει ότι ένα μεγάλο μέρος των υδάτων της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία ή τα κυριαρχικά δικαιώματα των παράκτιων κρατών, και που ως αποτέλεσμα τα κράτη αυτά δεν έχουν νομοθετική ή εκτελεστική εξουσία για ολοκληρωμένη ρύθμιση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων πέρα από αυτές τις περιοχές·

25. ζητεί κατά συνέπεια από τα ενδιαφερόμενα παράκτια κράτη να επιλύσουν ζητήματα οριοθέτησης βάσει της UNCLOS και να έρθουν σε συμφωνία όσον αφορά τις θαλάσσιες ζώνες τους·

Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός

26. αντιλαμβάνεται ότι η σταθερότητα, η προβλεψιμότητα και η διαφάνεια της διαχείρισης θαλάσσιων χώρων είναι βασική για την διασφάλιση της βέλτιστης και βιώσιμης ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων και νέας γενικότερης ανάπτυξης και απασχόλησης στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως είναι η αιολική ενέργεια και η ενέργεια από τα κύματα·

27. είναι της άποψης ότι για τη διαχείριση εντατικών και ολοένα και πιο ανταγωνιστικών μεταξύ τους χρήσεων της θάλασσας σε οικοσυστημική βάση απαιτείται συντονισμένος, εξορθολογισμένος και διασυνοριακός θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός καθώς αυτός συνιστά ένα ουδέτερο μέσο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να συνεισφέρει σημαντικά στην εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική και το οποίο θα διευκόλυνε την αρμονική συνύπαρξη διαφόρων χρήσεων της θάλασσας·

28. εκφράζει την ικανοποίησή του για τον οδικό χάρτη θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (ΘΧΣ) που βασίζεται στην οικοσυστημική προσέγγιση και την ανάπτυξη των δέκα αρχών σχεδιασμού και θεωρεί αυτό το εργαλείο διατομεακής πολιτικής αναγκαίο για την εφαρμογή της ΟΘΠ· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει το 2011 σχέδιο οδηγίας σχετικά με την ΟΘΠ ή να προτείνει το είδος κειμένου που είναι πιο κατάλληλο για τη διασφάλιση συνοχής ανάμεσα στην ΟΘΠ και τις άλλες υπάρχουσες πρωτοβουλίες (ICZM (Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Ζωνών), Natura 2000, Οδηγία-Πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική)·

29. προτείνει να αξιολογηθούν οι δυνατότητες κοινής χρήσης του θαλασσίου χώρου από διαφόρους κλάδους (π.χ. ναυτιλία, ανανεώσιμη/αιολική ενέργεια και ιχθυοκαλλιέργεια)·

30. τονίζει τη μεγάλη σημασία του σχεδιασμού του ευρωπαϊκού θαλάσσιου χώρου και των χρήσεών του για τις παράκτιες περιοχές, ιδιαίτερα για τις ΕΑΠ και υπογραμμίζει την ανάγκη προστασίας των πλέον ευαίσθητων από οικολογική άποψη βιογεωγραφικών θαλάσσιων περιοχών, εξασφαλίζοντας στον τομέα της αλιείας βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων·

Θαλάσσια επιτήρηση

31. αναμένει ότι μια καλά συντονισμένη και ολοκληρωμένη διαπυλωνική, διατομεακή και διασυνοριακή προσέγγιση της θαλάσσιας επιτήρησης θα βελτιώσει την προστασία των συμφερόντων των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και την πρόληψη της θαλάσσιας ρύπανσης και των παράνομων ενεργειών παρέχοντας στις αρχές που δραστηριοποιούνται στη θάλασσα τόσο παρακολούθηση όσο και πληροφορίες επιτήρησης όσον αφορά διάφορους σχετικούς τομείς δραστηριότητας, οδηγώντας έτσι στην αύξηση της αποτελεσματικότητας·

32. ζητεί επομένως από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους οργανισμούς της ΕΕ και ειδικότερα την EMSA, καθώς και τις αρμόδιες οργανώσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους όσον αφορά τη συνεργασία και τον συντονισμό αλλά και όσον αφορά τις απαραίτητες νομοθετικές προσαρμογές·

33. ζητεί από την Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη να εντοπίσει τυχόν εμπόδια στη νομοθεσία της ΕΕ και των κρατών μελών και στις εντολές των οργανισμών όσον αφορά την ανταλλαγή στοιχείων, να αντλήσει διδάγματα από την πείρα που αποκομίστηκε από τις τοπικές και εθνικές πρωτοβουλίες, τα ερευνητικά έργα και τα έργα δοκιμαστικής εφαρμογής, όπως και από τις σχετικές με την θαλάσσια επιτήρηση επιχειρήσεις της ΚΠΑΑ, ώστε να παρουσιάσει το 2010 οδικό χάρτη σχετικά με την ολοκληρωμένη θαλάσσια επιτήρηση και για να εξετάσει τομείς ενδεχόμενης συνεργασίας με τρίτες χώρες, της Μεσογείου ιδίως, οι οποίες έχουν κυρώσει την UNCLOS, όπως και με ενδιαφερόμενους οργανισμούς·

34. ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει τις επιπρόσθετες οικονομικές ανάγκες για τη δημιουργία ενός κοινού περιβάλλοντος ανταλλαγής πληροφοριών στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης θαλάσσιας επιτήρησης εγκαίρως και πριν από τις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές, προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών·

35. ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει νομικό πλαίσιο για την ενοποίηση της θαλάσσιας επιτήρησης με στόχο τη δημιουργία ενός κοινού περιβάλλοντος ανταλλαγής πληροφοριών·

36. επαναλαμβάνει το αίτημά του για βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στις υπηρεσίες επιτήρησης, την ακτοφυλακή και το ναυτικό σώμα των κρατών μελών και υπενθυμίζει στην Επιτροπή να πραγματοποιήσει –όπως της έχει ζητηθεί και στο παρελθόν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2005 στην οδηγία 2005/35/ΕΚ– μελέτη σκοπιμότητας σχετικά με την περαιτέρω συνεργασία ή την ενοποίηση των διάφορων υπηρεσιών ακτοφυλακής, με μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα των διαφόρων συστημάτων επιτήρησης και με προοπτική τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής· θεωρεί ότι υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για πληρέστερη συμμετοχή του EMSA στην παρακολούθηση των παρακτίων περιοχών και για περισσότερη στήριξη των κρατών μελών στις προσπάθειές τους να εντοπίζουν τη θαλάσσια ρύπανση·

Διάφορα

37. επαναλαμβάνει τη θέση και τα αιτήματα που εκφράστηκαν στο ψήφισμά του σχετικά με τους στρατηγικούς στόχους και τις συστάσεις πολιτικής της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές μέχρι το 2018·

38. ζητεί από την Επιτροπή, εν όψει της επικείμενης Λευκής Βίβλου για το Μέλλον των Μεταφορών, να συνεκτιμήσει τον κεντρικό ρόλο των θαλασσίων εμπορευματικών μεταφορών στις σημερινές εμπορικές συναλλαγές, να προαγάγει την ανάπτυξη δευτερευόντων λιμένων με μικρότερη συμφόρηση και να αντιμετωπίσει καταλλήλως το ζήτημα των μέτρων ασφαλείας στις θαλάσσιες μεταφορές στην ΕΕ και στο εξωτερικό, επενδύοντας στην ενίσχυση των πολλαπλών συστημάτων διαχείρισης κινδύνων, για τον εντοπισμό και την επιθεώρηση των επικίνδυνων φορτίων·

39. τονίζει τη σημασία ενός θαλάσσιου χώρου χωρίς φραγμούς και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη:

- να αξιολογήσουν και να διατηρήσουν τα μικρά λιμάνια,

- να διευρύνουν το δίκτυο θαλασσίων μεταφορών μικρών αποστάσεων, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι αποστάσεις της χερσαίας μεταφοράς,

- να στηρίξουν την έρευνα και την καινοτομία στους τρόπους μεταφοράς φορτίων, στους τρόπους φορτοεκφόρτωσης φορτίων και στις μεθόδους υλικοτεχνικής υποστήριξης, με σκοπό την εξεύρεση λύσεων που θα μειώνουν τους χρόνους μεταφοράς και το κόστος φορτοεκφόρτωσης,

- να στηρίξουν την ανάπτυξη λιμενικών υποδομών·

40. ζητεί από την Επιτροπή να ενοποιήσει την Ευρωπαϊκή Θαλάσσια Πολιτική και τις πολιτικές εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ώστε να αξιοποιηθούν στο μέγιστο οι δυνατότητες των πλωτών μεταφορών και να δημιουργηθούν αποτελεσματικές και διαφοροποιημένες οδοί μεταφοράς·

41. προτρέπει την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, και τη βιομηχανία να εντείνουν τις προσπάθειες στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης για τη χρήση και εφαρμογή ανανεώσιμων πηγών ενεργείας τόσο στην κίνηση των πλοίων όσο και στην ηλεκτρική τροφοδοσία τους·

42. καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας των ναυτικών με τα κατάλληλα μέσα, να ενσωματώσει στο δίκαιο της Ένωσης τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και να προτείνει ένα πρόγραμμα για την εκπαίδευση και κατάρτιση των ναυτικών και ειδικά ως προς την πρόσληψη νέων, συμπεριλαμβανομένων των προερχομένων από τρίτες χώρες·

43. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο μιας συντονισμένης πρωτοβουλίας στον τομέα της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής που θα αποσκοπεί στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, στη στήριξη της αριστείας της ευρωπαϊκής ναυπηγικής βιομηχανίας και της ασφάλειας, των περιβαλλοντικών επιδόσεων και της ανταγωνιστικότητας της ναυτιλίας στον κοινό θαλάσσιο χώρο χωρίς εμπόδια, αξιοποιώντας παράλληλα πλήρως τις ικανότητες του ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού ναυπηγικού κλάδου και χρησιμοποιώντας τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον και εναλλακτικά καύσιμα πλοίων, για την προώθηση της "πράσινης ναυτιλίας"· καλεί τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στην κύρωση της διεθνούς συνθήκης του Hong Kong για την Ασφαλή και Περιβαλλοντικά Ορθή Ανακύκλωση των Πλοίων (2009)·

44. θεωρεί ότι, στηριζόμενη στην αναφορά σχετικά με την εδαφική συνοχή όπως παρουσιάζεται στη ΣλΕΕ και με στόχο τη βελτίωση της προσβασιμότητας, είναι απαραίτητο η κινητικότητα των πολιτών και των αγαθών να συνεχίσει να αποτελεί ενιαίο μέρος της πολιτικής για την εσωτερική αγορά, μέσω της προώθησης των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και των θαλάσσιων ενδομεταφορών μεταξύ γεωγραφικών περιοχών και ταυτόχρονα να διασφαλιστούν καλύτερες συνδέσεις μεταξύ θαλάσσιων περιφερειακών περιοχών, εξόχως απόκεντρων περιοχών, νησιών, ενδοχώρας και οικονομικών κέντρων· στο ίδιο πλαίσιο, τονίζει ότι είναι ύψιστης σημασίας η ενασχόληση με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νησιωτικές περιοχές στην ΕΕ, ιδίως οι μικρές νησιωτικές κοινότητες, σε σχέση με τη μεταφορά των ατόμων και αγαθών, στηρίζοντας τις θαλάσσιες συνδέσεις που δεν εξυπηρετούνται επαρκώς από την αγορά και εξασφαλίζοντας το ίδιο κόστος ανά χιλιόμετρο για τη μεταφορά προσώπων, ανεξαρτήτως από το πού βρίσκονται· ζητεί την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους·

45. εφιστά την προσοχή στην ιδιαίτερη σημασία της θαλάσσιας οικονομίας για τα κράτη μέλη με ευρείες Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες και στην ανάγκη προώθησης της ανάπτυξης των ναυτιλιακών οικονομικών ομίλων και ενθάρρυνσης της συμβολής τους στην ανάπτυξη και την απασχόληση, δυνάμει της στρατηγικής ΕΕ 2020·

46. υπογραμμίζει ότι η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια κατέχουν περίοπτη θέση στο πλαίσιο της θαλάσσιας οικονομίας και των παράκτιων περιοχών των οποίων σκοπεύει να μεγιστοποιήσει την ανάπτυξη η ΟΘΠ·

47. επιμένει να λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της ΟΘΠ οι περιορισμοί και οι ιδιομορφίες που χαρακτηρίζουν τους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας όσον αφορά τη χρήση του θαλασσίου περιβάλλοντος, ειδικότερα ως προς την διαθεσιμότητα των χώρων για την άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών και την ανάγκη διατήρησης των θαλάσσιων οικοτόπων με την δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων και με άλλα μέσα προς τον αυτό σκοπό, αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία σε μια έρευνα καλύτερα σχεδιασμένη και που θα ενσωματώνει πλήρως τις γεωγραφικές και κλιματολογικές διαφορές του κάθε θαλάσσιου χώρου·

48. υπενθυμίζει την ιδιαίτερη ευπάθεια των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής· τονίζει ότι ο σχεδιασμός όλων των εξελίξεων κατά μήκος της εκτενούς ακτογραμμής της Κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της ενδοχώρας, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· προτείνει να συνεκτιμηθεί η ευπάθεια στην κλιματική αλλαγή κατά τη χάραξη της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η εφαρμογή της ΟΘΠ·

49. καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει με συνεκτικό τρόπο τους στόχους που αφορούν τη μείωση των εκπομπών CO2 και να εισαγάγει στον θαλάσσιο τομέα οικονομικούς μηχανισμούς θεμελιωμένους στους νόμους της αγοράς και να αναπτύξει μια στρατηγική για να μετριάσει τα ειδικά αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής στις παράκτιες και νησιωτικές περιοχές, ως επόμενο βήμα με βάση τη Λευκή Βίβλο για την κλιματική αλλαγή·

50. υπογραμμίζει εκ νέου την επείγουσα ανάγκη να μετριαστεί η πίεση που ασκείται στο θαλάσσιο περιβάλλον, η οποία είναι γήινης προέλευσης, όπως η ρύπανση από βιομηχανικές και γεωργικές εκροές και η κακή διαχείριση των παράκτιων ζωνών, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης με βάση το οικοσύστημα·

51. καλεί τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που έχουν βάσει της Οδηγίας-πλαίσιο "Στρατηγική για το θαλάσσιο περιβάλλον" και να κάνουν πριν από τις 15 Ιουνίου 2012 μια αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης (περιβαλλοντική κατάσταση) των θαλασσίων υδάτων τους και να θέσουν στον εαυτό τους περιβαλλοντικούς στόχους και να καταρτίσουν ένα πρόγραμμα εποπτείας· καλεί ακόμη τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή φιλόδοξα προγράμματα μέτρων που θα τους επιτρέψουν να επιτύχουν το στόχο μιας καλής οικολογικής κατάστασης των υδάτων·

52. ζητεί από τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν προς την υποχρέωση που έχουν βάσει του άρθρου 13 της Οδηγίας-πλαίσιο "Στρατηγική για το θαλάσσιο περιβάλλον" και που προβλέπει τον καθορισμό των προστατευόμενων θαλασσίων περιοχών· ζητεί ακόμη από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν με αποτελεσματικό τρόπο για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας·

53. υπενθυμίζει πως νέες οριακές τιμές ετέθησαν σε ισχύ από 1ης Ιουλίου 2010 για την περιεκτικότητα σε SO2 των καυσίμων των πλοίων που πλέουν στη Μάγχη, στη Βόρειο Θάλασσα και στη Βαλτική, τιμές που καθορίστηκαν βάσει απόφασης του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) περί οριοθέτησης των ζωνών ελέγχου των εκπομπών θείου· εκτιμά συνεπώς ότι όλες οι ευρωπαϊκές παράκτιες περιοχές πρέπει να τύχουν παρόμοιας προστασίας και ότι η εφαρμογή νέων οριακών τιμών για τα επίπεδα SO2 σε ορισμένες μόνον περιοχές θα μπορούσε να οδηγήσει σε στρέβλωση του ανταγωνισμού· θεωρεί ότι θα ήταν προτιμότερο να προταθούν ομοιόμορφοι κανόνες που θα διέπουν όλη την ΕΕ και ότι θα έπρεπε πάση θυσία να αποφευχθεί η μεταστροφή από τις θαλάσσιες μεταφορές στις οδικές μεταφορές·

54. αναγνωρίζει πως οι θάλασσες έχουν μετατραπεί σε "χωματερή" για τεράστιους και ταχύτατα αυξανόμενους όγκους αποβλήτων, πολλά εκ των οποίων προέρχονται από πλαστικό, όπως επίσης και για χαμένα κονταίηνερ θαλάσσιας μεταφοράς· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μια ευρωπαϊκή και διεθνή συζήτηση με σκοπό τη διερεύνηση τρόπων μείωσής τους·

55. ζητεί από την Επιτροπή να χαράξει στρατηγική για βιώσιμο παράκτιο, νησιωτικό και θαλάσσιο τουρισμό ώστε να βελτιωθεί η βιωσιμότητα και η ελκυστικότητα των περιοχών αυτών για τους μονίμους κατοίκους και για τους τουρίστες, τούτο δε να αποτελέσει έναν από τους στόχους της προστασίας της φύσης σε θαλάσσιες περιοχές όπως η Θάλασσα των Wadden και για το σκοπό αυτό να χρησιμοποιήσει στο έπακρο τις νέες διατάξεις της συνθήκης της Λισαβόνας σχετικά με τον τουρισμό και να προωθήσει πρωτοβουλίες όπως το δίκτυο EDEN·

56. επισημαίνει ότι, λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο αναπτυξιακό δυναμικό και τους σημαντικούς μοχλούς οικονομικής μεγέθυνσης που αντιπροσωπεύουν ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός και οι συνδεδεμένοι με αυτούς κλάδοι, οι παράλιες ζώνες αποτελούν τον κύριο τουριστικό προορισμό στην Ευρώπη και ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει τα θέματα αυτά στην στρατηγική της για έναν βιώσιμο παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό·

57. τονίζει τη σημασία της προστιθέμενης αξίας που προσφέρει η Θαλάσσια Πολιτική ως προς την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ γειτόνων και ειδικά μεταξύ κρατών μελών και υποψηφίων προς ένταξη χωρών·

58. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευρωπαϊκή στρατηγική θαλάσσιας και ναυτιλιακής έρευνας όπως και για τις κοινές εκκλήσεις μέσα στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος πλαισίου σχετικά με τους "Ωκεανούς του αύριο", καθώς συνιστούν συγκεκριμένες ενδείξεις για την ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά την εφαρμογή της ΟΘΠ· προτείνει, στο πλαίσιο του 8ου ερευνητικού προγράμματος-πλαισίου, οι επιστήμες που συνδέονται με τη θάλασσα να καταστούν θέμα προτεραιότητας καθώς και η δημιουργία Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Θαλάσσιων Ερευνών·

59. συμφωνεί ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας διακλαδικής επιστημονικής τεχνολογικής βάσης σχετικά με τις θάλασσες και τις ακτές της Ευρώπης· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη σε συνεργασία με τους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς να αξιολογήσουν τις υπάρχουσες βάσεις δεδομένων και τα προγράμματα παρατήρησης και να εντείνουν τις προσπάθειές τους, ώστε να τεθεί σε λειτουργία το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και Δεδομένων (EMODNET) το συντομότερο δυνατό·

60. προτρέπει την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν σχέδιο μελέτης και χαρτογράφησης των ναυαγίων πλοίων και των βυθισμένων αρχαιολογικών χώρων –καθώς αποτελούν τμήμα της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Κοινότητας– και συνεπώς να διευκολύνει την κατανόηση και τη μελέτη τέτοιων χώρων και να βοηθήσει στην αποτροπή των λεηλασιών τις οποίες υφίστανται, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα κατάλληλης προστασίας·

61. εκφράζει την ικανοποίησή του για τον Άτλαντα των Θαλασσών που πρόσφατα σχεδιάστηκε από την Επιτροπή, και προτρέπει τους ενδιαφερομένους να αξιοποιήσουν το Ναυτιλιακό Φόρουμ ως το νέο μηχανισμό συνεργασίας και να κινητοποιήσουν πιο αποτελεσματικά το ευρύ κοινό·

62. αναθέτει στον πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

  • [1]  EE L 164, 25.6.2008, σ. 19.
  • [2]  Κείμενα που εγκρίθηκαν P7_TA(2010)0128.
  • [3] ΕΕ C 175 Ε, 10.7.2008, σ. 531.
  • [4]  ΕΕ C 279 Ε, 19.11.2009, σ. 30.
  • [5]  Τελική έκθεση. Σύμβαση πλαίσιο FISH/2007/04, Ειδική Σύμβαση αριθ. 4. Δεκέμβριος 2009

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η ανάγκη για μια νέα συνείδηση όσον αφορά τη θάλασσα.

Η ΕΕ έχει 320.000 km ακτές και το ένα τρίτο των πολιτών της ζει κοντά σε αυτές (η τάση αυτή αυξάνεται). Οι οικονομικές δραστηριότητες του ανθρώπου στη θάλασσα και τις ακτές παράγουν του 40% του ΑΕγχΠ της ΕΕ και σύμφωνα με τις προγνώσεις υπάρχουν ακόμη μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξής τους. Το 40% του ενδοευρωπαϊκών εμπορευματικών συναλλαγών και το 95% των εξαγωγών εκτός Ευρώπης πραγματοποιούνται μέσω της πλωτής οδού. Η ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον και ασφαλών πλοίων είναι ζωτικής σημασίας και συνιστά μεγάλη ευκαιρία για τον ναυπηγικό κλάδο της ΕΕ. Οι θάλασσές μας πρέπει να συνεχίσουν να συνιστούν κινητήρα ανάπτυξης και η εντατικότερη διερεύνησή συνδέεται με πολλά οράματα και μεγάλες προσδοκίες. Ωστόσο, το οικοσύστημά τους είναι συγχρόνως εύθραυστο, όπως φαίνεται σήμερα από την περιβαλλοντική καταστροφή της πετρελαιοκηλίδας στον Κόλπο του Μεξικού. Εκτός αυτού, παρέχουν ποιότητα ζωής και βιοποικιλότητα, η οποία είναι αναγκαίο να διατηρηθεί ή και να βελτιωθεί κατά τόπους.

Οι πολιτικές της ΕΕ αναπτύσσονταν έως σήμερα ξεχωριστά στους τομείς των θαλάσσιων μεταφορών, της ναυτιλιακής οικονομίας, των νέων τεχνολογιών, των παράκτιων περιοχών, της ενέργειας ανοιχτής θάλασσας, της αλιείας, της θαλάσσιας επιτήρησης, της επιβολής του νόμου και της τάξης στη θάλασσα, του τουρισμού, της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της εξερεύνησης των θαλασσών . Αυτή η αποσπασματική θεώρηση οδηγεί συχνά στη λήψη μέτρων, αντίθετων μεταξύ τους, τα οποία με τη σειρά τους έχουν αρνητικές συνέπειες για το θαλάσσιο περιβάλλον, με αποτέλεσμα να ασκούνται δυσανάλογες πιέσεις σε ανταγωνιστικές ναυτιλιακές δραστηριότητες ή να παρατηρούνται αναποτελεσματικότητα, έλλειψη συνοχής και συγκρούσεις όσον αφορά πρακτικά ζητήματα. Σε ξεκάθαρα τομεακές διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι πιο δύσκολο να κατανοηθούν οι αλληλεπιδράσεις και να αναζητηθούν ενδεχόμενες συνεργίες ανάμεσα στους διάφορους ναυτιλιακούς τομείς που δεν έχουν ακόμη αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Ο αυξανόμενος εδαφικός ανταγωνισμός στον τομέα της θάλασσας, η σημασία των θαλασσών και του ναυτιλιακού τομέα για το μέλλον και οι σωρευμένες επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στα οικοσυστήματα των θαλασσών, καθιστούν την αποσπασματική λήψη αποφάσεων στον τομέα των ναυτιλιακών υποθέσεων ανεπαρκή.

Η συνειδητοποίηση των παραπάνω οδήγησε στην ανάπτυξη της έννοιας της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής, η οποία, αφενός, προσδιορίζει το πλαίσιο για τη λήψη αποφάσεων, το οποίο εκτείνεται σε όλα τα επίπεδα και, αφετέρου, αναμένεται να αναπτύξει διατομεακά μέσα χάραξης πολιτικής.

Με την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική αναμένεται επομένως:

- να αυξηθεί η συνάφεια ανάμεσα στους διάφορους τομείς πολιτικής,

- να αναπτυχθούν καλύτερα κανονιστικά και διατομεακά μέσα (ολοκληρωμένη επιτήρηση των θαλασσών, θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός (ΘΧΣ), ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών (ΟΔΠΖ), δημιουργία ολοκληρωμένης βάσης γνώσεων και στοιχείων σχετικά με τη θάλασσα, στρατηγικές για τις θαλάσσιες λεκάνες),

- να χρησιμοποιηθεί το δυναμικό των θαλασσών και του ναυτιλιακού τομέα με        βιώσιμο και αποτελεσματικό τρόπο από οικολογικής και οικονομικής άποψης,

- να αποτραπεί η επικάλυψη των εργασιών των διάφορων εθνικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών όσον αφορά τις ρυθμιστικές εξουσίες,

- να διευκολυνθεί ο απαραίτητος συντονισμένος σχεδιασμός των ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων στη θάλασσα όπως και η στρατηγική διαχείριση των θαλάσσιων περιοχών,

- να διασφαλιστεί η εφαρμογή της προσέγγισης του οικοσυστήματος που θεσπίζεται στην οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική,

- να συλλεχθούν αξιόπιστες πληροφορίες και συγκρίσιμες στατιστικές για τη χάραξη θαλάσσιας στρατηγικής σε όλους τους τομείς.

Η θέση της εισηγήτριας

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει γνωμοδοτήσει ήδη δύο φορές επί του θέματος της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (εκθέσεις Piecyk I και II). Η εισηγήτρια θέλει να επιβεβαιώσει την κυρίως θετική αξιολόγηση της ΟΘΠ στα τελευταία ψηφίσματα του Κοινοβουλίου, και συγχρόνως να προβεί σε εκτίμηση των μέτρων που ορίζονται στο σχέδιο δράσης της Γαλάζιας Βίβλου και να εντοπίσει τις νέες προκλήσεις.

Η εισηγήτρια εστιάζει στις διοικητικές και διακυβερνητικές δομές που είναι αναγκαίες για την ΟΘΠ και στα διατομεακά εργαλεία όπως ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, η ολοκληρωμένη θαλάσσια επιτήρηση ή η εξερεύνηση των θαλασσών. Η επιτυχής τους εφαρμογή αποτελεί προϋπόθεση για τη διασφάλιση της πιο συνεκτικής και αποτελεσματικής διατύπωσης των τομεακών πολιτικών και μέτρων της ΕΕ που αφορούν τις θάλασσες και τις ακτές, όπως είναι οι πολιτικές αλιείας, μεταφορών, η περιβαλλοντική και ενεργειακή πολιτική και οι πολιτικές που αφορούν τις επιχειρήσεις και την έρευνα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε επίσης να αξιολογήσει ή να ζητήσει περισσότερα ειδικά μέτρα. Η εισηγήτρια γνωρίζει τις προκλήσεις[1] που αφορούν την αντιμετώπιση των εκπομπών των οξειδίων του θείου και του αζώτου όπως και των σωματιδίων από αποβάλλουν τα πλοία, τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η στεριά στην μόλυνση των θαλασσών, τις προβληματικές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ναυτικών, το πρόβλημα της πειρατείας και τους αλιείς που πλήττονται από τις κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες των μέτρων για την αποκατάσταση των ιχθυαποθεμάτων ή για την προστασία των οικοσυστημάτων. Επίσης γνωρίζει και εκφράζει την ικανοποίησή της για τις προγνώσεις σχετικά με τις θαλάσσιες μεταφορές, την εξερεύνηση των θαλασσών, τη ναυτιλιακή οικονομία και τον παράκτιο τουρισμό, τη σημασία της αλιείας για τον παγκόσμιο επισιτιστικό εφοδιασμό ενόψει της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, και τις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας που συνδέονται με τους παραπάνω τομείς.

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει σύμφωνα με την άποψη της εισηγήτριας να λάβει θέση όσον αφορά τα ακόλουθα ερωτήματα:

1.        Εξακολουθεί το ΕΚ να στηρίζει την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική;

2.        Θεωρεί το ΕΚ ότι η ταχύτητα της εφαρμογής της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής είναι η κατάλληλη;

3.        Εφαρμόζουν η Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη ικανοποιητικά το σχέδιο δράσης;

4.        Τι πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά την εφαρμογή των διατομεακών εργαλείων πολιτικής (ολοκληρωμένη επιτήρηση των θαλασσών, θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός (ΘΧΣ), ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών (ΟΔΠΖ), δημιουργία μιας ολοκληρωμένης θαλάσσιας βάσης γνώσεων και στοιχείων, στρατηγικές για τις θαλάσσιες λεκάνες);

5.        Τι μέτρα είναι ακόμη αναγκαίο να ληφθούν;

  • [1]  βλέπε το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Μαΐου 2010 σχετικά με τους στρατηγικούς στόχους και τις συστάσεις πολιτικής της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές μέχρι το 2018.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Αλιείας(*) (19.7.2010)

προς την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού

σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική - Αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε και νέες προκλήσεις
(2010/2040(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Antonello Antinoro(*) Γνωμοδοτική επιτροπή-άρθρο 50 του κανονισμού

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Αλιείας καλεί την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία της ένταξης της αλιευτικής πολιτικής και της πολιτικής για την υδατοκαλλιέργεια στην ΟΘΠ, ως πλήρους πολιτικής, χωρίς υπαγωγή της σε άλλες πολιτικές, εις τρόπον ώστε να δίνει απαντήσεις με καταλληλότερο τρόπο στις περιβαλλοντικές και οικονομικές ανησυχίες, τόσο της κοινωνίας εν γένει όσο και του ίδιου του αλιευτικού τομέα·

2.  επιβεβαιώνει την ανάγκη να δημιουργηθούν διατομεακά πολιτικά όργανα τα οποία θα πλαισιώνουν, μεταξύ άλλων, τον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, ικανά να βελτιώσουν τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, να ενισχύσουν την ανάπτυξη της γνώσης στα θαλάσσια θέματα και να μεριμνήσουν για μια ολοκληρωμένη επαγρύπνηση στην θάλασσα·

3.  επιμένει ιδιαίτερα να λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (ΟΘΠ) οι περιορισμοί και οι ιδιομορφίες που χαρακτηρίζουν τους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας όσον αφορά τη χρήση του θαλασσίου περιβάλλοντος, ειδικότερα ως προς την διαθεσιμότητα των χώρων για την άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών και την ανάγκη διατήρησης των θαλάσσιων οικοτόπων με την δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων και με άλλα μέσα προς τον αυτό σκοπό, αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία σε μια έρευνα καλύτερα σχεδιασμένη και που θα ενσωματώνει πλήρως τις γεωγραφικές και κλιματολογικές διαφορές του κάθε θαλάσσιου χώρου·

4.  επιμένει ιδιαίτερα στην αδήριτη ανάγκη για την ολοκλήρωση προγραμμάτων πολυτομεακής έρευνας, ειδικώς σχεδιασμένων για την ορθή ενσωμάτωση όλων των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στο θαλάσσιο περιβάλλον, με βάση την οικοσυστημική προσέγγιση και τις νέες τεχνολογίες (περισσότερο επιλεκτικά αλιευτικά εργαλεία, περισσότερο οικολογικοί κινητήρες, ανάπτυξη ειδών εν αιχμαλωσία, κλπ.) προς άμεσο όφελος της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας·

5.  θεωρεί ότι η ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας είναι απαραίτητη για τη βιώσιμη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των θαλασσίων και παράκτιων πόρων, ιδίως όταν ο θαλάσσιος χώρος οδηγεί στην πλήρη αλληλεξάρτηση των δραστηριοτήτων όπως ιδιαίτερα συμβαίνει στην περίπτωση της Μεσογείου ή της Βαλτικής·

6.  αντιλαμβάνεται ότι ο καθορισμός των συνόρων μεταξύ όμορων μεσογειακών ευρωπαϊκών χωρών και άλλων μεσογειακών χωρών, θέτει περίπλοκα και ευαίσθητα προβλήματα από πολιτική άποψη, τα οποία ενδέχεται να παρεμποδίσουν την ανάδειξη μιας πραγματικής ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής για την περιοχή ειδικών όσον αφορά την διαχείριση των αλιευτικών πόρων·

7.  καλεί για το σκοπό αυτό την ΕΕ να ταχθεί στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο υπέρ της ενσωμάτωσης του σχεδίου για έναν κοινό κώδικα ορθών πρακτικών στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, στο πρόγραμμα του νέου αυτού διεθνούς οργανισμού·

8.  απευθύνει έκκληση για την ανταλλαγή μεταξύ θεσμικών παραγόντων της ΟΘΠ και της ΚΑλΠ στο πλαίσιο της επιθυμητής κατανομής σε περιφέρειες της τελευταίας, για την ελευθέρωση του δυναμικού των συνεργειών της ΟΘΠ και της ΚΑλΠ, ιδίως στο πλαίσιο μιας προσέγγισης κατά αλιευτική αποβάθρα·

9.  ζητεί επίσης να ενισχυθούν οι μηχανισμοί συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων πολιτικών που εντάσσονται στην ΟΘΠ, και μεταξύ αυτών της ΚΑλΠ, που θα στηρίζονται ιδιαίτερα στα μικτά όργανα διαβούλευσης που έχουν δημιουργηθεί σε κάθε κράτος μέλος και που συγκεντρώνουν παράγοντες όλων των εμπλεκόμενων τομέων επιτρέποντας έτσι μια πραγματική ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των πολιτικών αυτών·

10. υπογραμμίζει ότι η βούληση να συμβάλει η ΟΘΠ στη διαφύλαξη ενός ευρωπαϊκού αλιευτικού κλάδου οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμου, σεβόμενου το περιβάλλον αλλά και που θα αποτελεί πηγή ευημερίας για τους παράγοντες αυτούς, θα συμβάλει επίσης στην επιτυχία των κοινοτικών πολιτικών απασχόλησης και οικονομικής ανάπτυξης, περιλαμβανομένης της εμπορικής πολιτικής, καθώς και στον εφοδιασμό της ΕΕ με ποιοτικά τρόφιμα, στα οποία παρατηρείται ήδη μεγάλη έλλειψη·

11. ζητεί να ενσωματωθούν στην ΟΘΠ οι αρχές της αποτελεσματικότητας και της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης των πόρων

12. υπογραμμίζει ότι η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια κατέχουν περίοπτη θέση στο πλαίσιο της θαλάσσιας οικονομίας και των παράκτιων περιοχών των οποίων σκοπεύει να μεγιστοποιήσει την ανάπτυξη η ΟΘΠ·

13. τονίζει τη μεγάλη σημασία του σχεδιασμού του ευρωπαϊκού θαλάσσιου χώρου και των χρήσεών του για τις παράκτιες περιοχές, ιδιαίτερα για τις ΕΑΠ και υπογραμμίζει την ανάγκη προστασίας των πλέον ευαίσθητων από οικολογική άποψη βιογεωγραφικών θαλάσσιων περιοχών, εξασφαλίζοντας στον τομέα της αλιείας βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων·

14. υπογραμμίζει εκ νέου την επείγουσα ανάγκη να μετριαστεί η πίεση που ασκείται στο θαλάσσιο περιβάλλον, η οποία είναι γήινης προέλευσης, όπως η ρύπανση από βιομηχανικές και γεωργικές εκροές και η κακή διαχείριση των παράκτιων ζωνών, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης με βάση το οικοσύστημα· υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη να δημιουργηθεί επειγόντως ένα δίκτυο προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών·

15. τονίζει τον σημαντικό ρόλο της στοχευμένης και ενοποιημένης θαλάσσιας έρευνας και της προώθησης της καινοτομίας που θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη ικανοποίηση των αναγκών των άμεσα ενδιαφερομένων καθώς και στη διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας· καλεί την Επιτροπή να μελετήσει το ενδεχόμενο ουσιαστικότερης στήριξης της εφαρμοσμένης έρευνας στα πλαίσια του 8ου ΠΠ μέσω παραδείγματος χάριν του οριζόντιου συντονισμού των σχετικών ερευνητικών προγραμμάτων, της επαρκέστερης χρηματοδότησης και της δημιουργίας Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Θαλάσσιων Ερευνών·

16. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεκτιμήσουν επειγόντως τους κινδύνους από την άντληση πετρελαίου από υπεράκτιες εξέδρες γεώτρησης, από τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, από αφαίρεση άμμου και χαλικιού και από άλλες εντατικές χρήσεις του εδάφους, εκτιμώντας την επισφαλέστερη θέση της αλιείας, των αλιέων και των παράκτιων κοινοτήτων·

17. παροτρύνει για μεγαλύτερη δέσμευση και συμμετοχή στον τομέα της αλιείας στο ευρωπαϊκό δίκτυο ναυτιλιακών ομίλων

18. υποστηρίζει την πρόθεση που εξεδήλωσε η Επιτροπή να χρηματοδοτήσει, κατά τα δύο προσεχή έτη, την ΟΘΠ με 50 εκατ. ευρώ, με σκοπό την υποστήριξη προηγούμενων προγραμμάτων στον τομέα της πολιτικής, της διακυβέρνησης, της βιωσιμότητας και της επιτήρησης·

19. υπογραμμίζει την ανάγκη να εκτιμήσει τις επιπλέον οικονομικές ανάγκες των παράκτιων κρατών μελών και εάν χρειαστεί να συμβάλει για την κάλυψή τους, στο πλαίσιο της θαλάσσιας επιτήρησης των ευρωπαϊκών υδάτων

20. επιμένει στο γεγονός ότι η εφαρμογή της ΟΘΠ πρέπει να διασφαλίζεται σε επίπεδο κοινοτικού προϋπολογισμού με την αναλογική συμβολή όλων των τομέων που αφορά η πολιτική αυτή, λαμβανομένων υπόψη των διαφορών που αποδίδει ο προϋπολογισμός της ΕΕ σε κάθε πολιτική·

21. ζητεί να αποδοθεί μεγαλύτερη σημασία στην παροχή πληροφοριών στους πολίτες της ΕΕ και στην εξασφάλιση της συμμετοχής του κοινού επί όλων των θεμάτων της ΟΘΠ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

14.7.2010

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

19

2

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Josefa Andrés Barea, Antonello Antinoro, Alain Cadec, João Ferreira, Carmen Fraga Estévez, Pat the Cope Gallagher, Marek Józef Gróbarczyk, Carl Haglund, Werner Kuhn, Isabella Lövin, Guido Milana, Maria do Céu Patrão Neves, Ulrike Rodust, Struan Stevenson, Catherine Trautmann, Jarosław Leszek Wałęsa, Илияна Малинова Йотова

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Izaskun Bilbao Barandica, Luis Manuel Capoulas Santos, Raül Romeva i Rueda, Ιωάννης Α. Τσουκαλάς

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Veronica Lope Fontagné

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (27.07.2010)

προς την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού

σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ) - Αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε και νέες προκλήσεις
(2010/2040(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Γεώργιος Σταυρακάκης

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  με βάση την αναφορά σχετικά με την εδαφική συνοχή όπως παρουσιάζεται στη ΣΛΕΕ και με στόχο τη βελτίωση της προσβασιμότητας, εκτιμά ότι είναι απαραίτητο η κινητικότητα των πολιτών και των αγαθών να συνεχίσει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής για την εσωτερική αγορά, μέσω της προώθησης των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και των θαλάσσιων ενδομεταφορών μεταξύ γεωγραφικών περιοχών και ταυτόχρονα να διασφαλιστούν καλύτερες συνδέσεις μεταξύ θαλάσσιων περιφερειακών περιοχών, εξόχως απόκεντρων περιοχών, νησιών, ενδοχώρας και οικονομικών κέντρων· στο ίδιο πλαίσιο, τονίζει ότι είναι ύψιστης σημασίας η ενασχόληση με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νησιωτικές περιοχές στην ΕΕ, ιδίως οι μικρές νησιωτικές κοινότητες, σε σχέση με τη μεταφορά των ατόμων και αγαθών, στηρίζοντας τις θαλάσσιες συνδέσεις που δεν εξυπηρετούνται επαρκώς από την αγορά και εξασφαλίζοντας το ίδιο κόστος ανά χιλιόμετρο για τη μεταφορά προσώπων, ανεξαρτήτως από το πού βρίσκονται· ζητεί την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους·

2.  υπενθυμίζει την ιδιαίτερη ευπάθεια των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής· τονίζει ότι ο σχεδιασμός όλων των εξελίξεων κατά μήκος της εκτενούς ακτογραμμής της Κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της ενδοχώρας, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· προτείνει να συνεκτιμηθεί η ευπάθεια στην κλιματική αλλαγή κατά τη χάραξη της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η εφαρμογή της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (ΟΘΠ)·

3.  εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να αυξηθεί η θαλάσσια περιφερειακή συνεργασία σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο με στόχο την ενίσχυση των θαλάσσιων τομέων, να δημιουργηθούν αειφόρος οικονομική ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας στις θαλάσσιες περιοχές, να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις του νησιωτικού χαρακτήρα, να προστατευθούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ιδίως μέσω της έρευνας και της θαλάσσιας επιτήρησης, να ενθαρρυνθούν οι ανταλλαγές και οι μεταφορές βέλτιστων πρακτικών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη συμβολή της περιφερειακής πολιτικής μέσω του στόχου της εδαφικής συνεργασίας· ζητεί ένα ολοκληρωμένο και ευχερώς κατανοητό σύστημα προστασίας των παράκτιων περιοχών και των θαλασσών για την υποβοήθηση του περιφερειακού σχεδιασμού·

4.  τονίζει την ανάγκη να υπάρχει συνοχή μεταξύ θαλάσσιου και χερσαίου χωροταξικού σχεδιασμού, στο πλαίσιο της προσέγγισης με βάση το οικοσύστημα· σημειώνει ότι η εδαφική συνεργασία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την προστασία των ευαίσθητων θαλάσσιων διασυνοριακών περιοχών·

5.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι θαλάσσιες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων περιοχών, τα νησιά και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές έχουν τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα οποία απαιτούν συγκεκριμένες λύσεις, τονίζει την ανάγκη ενθάρρυνσης προσαρμοσμένων τοπικών στρατηγικών ανάπτυξης καθοδηγούμενων από μια διαδικασία διαβούλευσης από τη βάση προς τα πάνω, και αποθάρρυνσης των προσεγγίσεων "ενιαίου τύπου"· θεωρεί, συνεπώς, ότι είναι απαραίτητη μια ολοκληρωμένη θαλάσσια διακυβέρνηση με στόχο την αποφυγή επικαλύψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων διοίκησης και την ενίσχυση της συνεργασίας και του διαλόγου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τις παράκτιες κοινότητες, παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και άλλους ενδιαφερομένους του τομέα της θάλασσας· στο πλαίσιο αυτό, ευνοεί τη χάραξη και ανάπτυξη στρατηγικών για τις θαλάσσιες μακρο-περιφέρειες της ΕΕ στο πλαίσιο των στρατηγικών προσεγγίσεων για τις περιφερειακές θαλάσσιες περιοχές·

6.  συνιστά, ωστόσο, στην Επιτροπή, ως έναν τρόπο για την αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων, προτεραιοτήτων και προκλήσεων σε μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που περιλαμβάνει διάφορα κράτη μέλη, υπό το πρίσμα της στρατηγικής ΕΕ 2020, να αναλύσει την ευκαιρία προώθησης μιας "μακροπεριφερειακής" προσέγγισης, βασισμένης στο στόχο 3 του κανονισμού για τα διαρθρωτικά ταμεία, ο οποίος ορίζει ότι οιαδήποτε μακροπεριφερειακή στρατηγική πρέπει να ενσωματώνεται στην περιφερειακή πολιτική της ΕΕ, η οποία θα αποτελεί μια συντονισμένη πολιτική για ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ· επισημαίνει την ανάγκη ανάλυσης της προστιθέμενης αξίας της εν λόγω στρατηγικής για την υλοποίηση του στόχου εδαφικής συνοχής στην Ένωση· αυτό θα πρέπει να γίνει επίσης και για τη θαλάσσια πολιτική, με στόχο την ενθάρρυνση της ανάπτυξης και της καλύτερης εφαρμογής της θαλάσσιας πολιτικής της ΕΕ στις παράκτιες και στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, στο πλαίσιο μιας συνεπούς και ολοκληρωμένης στρατηγικής·

7.  εφιστά την προσοχή στην ιδιαίτερη σημασία της θαλάσσιας οικονομίας για τα κράτη μέλη με ευρείες Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες και στην ανάγκη προώθησης της ανάπτυξης των ναυτιλιακών οικονομικών ομίλων και ενθάρρυνσης της συμβολής τους στην ανάπτυξη και την απασχόληση, δυνάμει της στρατηγικής ΕΕ 2020·

8.  προτείνει να αναβαθμιστεί η συνεργασία για θέματα που άπτονται των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών και να καταβληθούν προσπάθειες για τη διαμόρφωση μιας πιθανής ολοκληρωμένης προσέγγισης στις θαλάσσιες πολιτικές και μέτρα, με στόχο την προώθηση των χαρακτηριστικών και των προτεραιοτήτων των περιοχών αυτών στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής·

9.  στηρίζει την ένταξη των απόκεντρων θαλάσσιων περιφερειών και των νησιών στις θαλάσσιες αρτηρίες, προκειμένου να τονωθεί η βιώσιμη κινητικότητα, η διατροπικότητα και η εσωτερική αγορά· στο πλαίσιο αυτό, προτείνει την ανάπτυξη περιφερειακών πρωτοβουλιών στο πλαίσιο των θαλάσσιων αρτηριών στις ευρωπαϊκές θαλάσσιες περιοχές ύψιστης σημασίας με σκοπό την ενθάρρυνση της εισαγωγής νέων διατροπικών θαλάσσιων αλυσίδων εφοδιαστικής στην Ευρώπη και την ενίσχυση της ανάπτυξης του θαλάσσιου εμπορίου· στο ίδιο πλαίσιο, καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει μελέτη επιπτώσεων όσον αφορά τις δυνατότητες και τους όρους καθιέρωσης περισσότερων θαλάσσιων αρτηριών·

10. δεδομένων των κινδύνων στους οποίους εκτίθενται κυρίως οι παράκτιες περιοχές, τονίζει τη σημασία λήψης μέτρων θαλάσσιας ασφαλείας, τα οποία απαιτούν κοινές προσπάθειες που θα συνοδεύουν τη θαλάσσια πολιτική αλλά και τη λήψη μέτρων και τη συνεργασία σε άλλους τομείς πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ·

11. καλεί την Επιτροπή να θέσει τις εξόχως απόκεντρες περιοχές στο επίκεντρο της διεθνούς διάστασης της θαλάσσιας πολιτικής ως προπύργια της Ένωσης στις αντίστοιχες θαλάσσιες ζώνες τους, όπως προβλέπεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Μαΐου 2004 σχετικά με μια ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες (COM(2004)0343) και να παρουσιάσει θαλάσσιες περιφερειακές στρατηγικές για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες· εκτιμά, κατά συνέπεια, ότι οι εν λόγω περιοχές θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη διεθνή διάσταση της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής (ΟΘΠ) και καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει μια θαλάσσια διάσταση στις διεθνείς συμφωνίες της με περιφερειακές υπο-ομάδες·

12. αναγνωρίζει ότι τυχόν ώθηση στην ανάπτυξη της θαλάσσιας παραγωγής ενέργειας θα προκαλέσει πίεση στους κλάδους της αναψυχής, του τουρισμού, της αλιείας και των εμπορευματικών μεταφορών, και ζητεί συνεργασία μεταξύ των περιοχών για την προστασία των εν λόγω συμφερόντων, με ιδιαίτερη έμφαση στην αλιεία, η οποία κατέχει ιδιαίτερη θέση στη θαλάσσια οικονομία των παράκτιων περιφερειών·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

13.7.2010

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

39

1

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

François Alfonsi, Luís Paulo Alves, Catherine Bearder, Victor Boştinaru, Zuzana Brzobohatá, John Bufton, Alain Cadec, Salvatore Caronna, Francesco De Angelis, Tamás Deutsch, Rosa Estaràs Ferragut, Danuta Maria Hübner, Seán Kelly, Petru Constantin Luhan, Riikka Manner, Iosif Matula, Erminia Mazzoni, Miroslav Mikolášik, Franz Obermayr, Jan Olbrycht, Wojciech Michał Olejniczak, Markus Pieper, Monika Smolková, Csanád Szegedi, Nuno Teixeira, Michael Theurer, Lambert van Nistelrooij, Oldřich Vlasák, Kerstin Westphal, Hermann Winkler, Joachim Zeller, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Χαράλαμπος Αγγουράκης, Γεώργιος Σταυρακάκης, Μιχάλης Τρεμόπουλος, Евгени Кирилов, Филиз Хакъева Хюсменова

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Karima Delli, Ivars Godmanis, Marie-Thérèse Sanchez-Schmid, Vilja Savisaar, Elisabeth Schroedter

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

28.9.2010

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

33

5

3

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Inés Ayala Sender, Georges Bach, Antonio Cancian, Michael Cramer, Luis de Grandes Pascual, Saïd El Khadraoui, Carlo Fidanza, Knut Fleckenstein, Jacqueline Foster, Mathieu Grosch, Juozas Imbrasas, Dieter-Lebrecht Koch, Werner Kuhn, Eva Lichtenberger, Marian-Jean Marinescu, Gesine Meissner, Hella Ranner, Vilja Savisaar-Toomast, Olga Sehnalová, Debora Serracchiani, Brian Simpson, Dirk Sterckx, Keith Taylor, Silvia-Adriana Ţicău, Thomas Ulmer, Peter van Dalen, Dominique Vlasto, Artur Zasada, Roberts Zīle, Γεώργιος Κουμουτσάκος

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Burkhard Balz, Philip Bradbourn, Zita Gurmai, Jan Mulder, Dominique Riquet, Laurence J.A.J. Stassen, Ramon Tremosa i Balcells, Corien Wortmann-Kool, Janusz Władysław Zemke, Σπύρος Δανέλλης

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Jutta Steinruck