ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής, την προαγωγή των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και την ευρωπαϊκή εταιρική κοινωνική ευθύνη

20.4.2011 - (2010/2205 (INI))

Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Richard Falbr

Διαδικασία : 2010/2205(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0172/2011
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0172/2011
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής, την προώθηση των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και την ευρωπαϊκή εταιρική κοινωνική ευθύνη

(2010/2205 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3, 6 και 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–    έχοντας υπόψη τα άρθρα 7, 9, 145-161, 206-209 και 215 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–    έχοντας υπόψη τα άρθρα 5, 12, 14, 15, 16, 21, 23, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34 και 36 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–   έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948) και άλλες πράξεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στο πεδίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ειδικότερα δε το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (1966) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα (1966), τη Σύμβαση για την εξάλειψη κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων (1965), τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (1979), τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989), τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των διακινούμενων εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους (1990) και τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (2006)[1],

–   έχοντας υπόψη το πλαίσιο "Προστασία, σεβασμός και αποκατάσταση" των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα που προτάθηκε από τον ειδικό εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υπερεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις, καθηγητή John Ruggie, το οποίο υποστηρίχθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών το 2008 (ψήφισμα 8/7), τις πρόσφατα δημοσιευθείσες κατευθυντήριες αρχές για την εφαρμογή του πλαισίου[2], και τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στις 9 Δεκεμβρίου 2009 που επισημαίνουν τον σημαντικό ρόλο των επιχειρήσεων για την επίτευξη του καθολικού σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επαναλαμβάνουν την πλήρη υποστήριξη του Συμβουλίου προς το έργο του ειδικού εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών[3],

–   έχοντας υπόψη την πιο πρόσφατη έκθεση του John Ruggie, ειδικού εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υπερεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις[4],

–    έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, και ιδίως τα άρθρα 5, 6 και 19 αυτού[5],

–    έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση σχετικά με το νομικό καθεστώς των διακινούμενων εργαζόμενων[6],

–    έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, ειδικότερα τις οκτώ θεμελιώδεις συμβάσεις για την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την ουσιαστική αναγνώριση του δικαιώματος σε συλλογικές διαπραγματεύσεις (Συμβάσεις αριθ. 87 και 98), για την κατάργηση κάθε μορφής καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας (Συμβάσεις αριθ. 29 και 105), για την εξάλειψη των διακρίσεων όσον αφορά την απασχόληση και το επάγγελμα (Συμβάσεις αριθ. 100 και 111) και για την ουσιαστική κατάργηση της παιδικής εργασίας (Συμβάσεις αριθ. 138 και 182)[7],

–   έχοντας επίσης υπόψη τις συμβάσεις της ΔΟΕ για τις ρήτρες εργασίας (δημόσιες συμβάσεις) (Σύμβαση αριθ. 94) και περί συλλογικών διαπραγματεύσεων (Σύμβαση αριθ. 154)[8],

–    έχοντας υπόψη την ατζέντα για την αξιοπρεπή εργασία της ΔΟΕ και το παγκόσμιο σύμφωνο απασχόλησης της ΔΟΕ, που υιοθετήθηκαν με καθολική συναίνεση στις 19 Ιουνίου 2009 στη Διεθνή Διάσκεψη Εργασίας[9],

–   έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΔΟΕ σχετικά με την κοινωνική δικαιοσύνη για μια έντιμη παγκοσμιοποίηση που εγκρίθηκε με συναίνεση από τα 183 κράτη μέλη της ΔΟΕ στις 10 Ιουνίου 2008[10],

–    έχοντας υπόψη τη συμφωνία για την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ)[11], η οποία υπογράφηκε στο Μαρακές, καθώς και τη δήλωση που εγκρίθηκε κατά την τέταρτη υπουργική διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Ντόχα τον Νοέμβριο του 2001, και ειδικότερα την παράγραφο 31[12] της εν λόγω δήλωσης,

–    έχοντας υπόψη τη Γενική Συμφωνία για το Εμπόριο των Υπηρεσιών (GATS), ειδικότερα το άρθρο 1 παράγραφος 2, στοιχείο (δ) αυτής, τον αποκαλούμενο Τρόπο 4[13],

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Κοινωνική Διάσταση της Παγκοσμιοποίησης (ΠΕΚΔΠ), με τίτλο «A Fair Globalisation: Creating Opportunities For All’[14],

–    έχοντας υπόψη τη δήλωση των ηγετών της συνόδου κορυφής της G20 που διεξήχθη στο Πίτσμπεργκ στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2009[15],

–   έχοντας υπόψη τις τελευταίες ενημερώσεις των κατευθυντηρίων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές εταιρείες[16],

–    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση[17] καθώς και για την τροποποίηση του κανονισμού 546/2009,

–    έχοντας υπόψη την οδηγία 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών[18],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Σεπτεμβρίου 1996 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τη συμπερίληψη του σεβασμού των δημοκρατικών αρχών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις συμφωνίες μεταξύ της Κοινότητας και των τρίτων χωρών (COM(1995)0216)[19] καθώς και το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2006 σχετικά με τη ρήτρα για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τη δημοκρατία στις συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης[20],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2001 σχετικά με το άνοιγμα και τη δημοκρατία στο διεθνές εμπόριο[21], στο οποίο ζητείται ο σεβασμός των θεμελιωδών κοινωνικών προτύπων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) από τον ΠΟΕ, καθώς και η αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Ένωση των αποφάσεων της ΔΟΕ, περιλαμβανομένης της ενδεχόμενης επιβολής κυρώσεων, σε σχέση με σοβαρές παραβιάσεις των θεμελιωδών κοινωνικών προτύπων,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Μαΐου 2007 με θέμα την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους[22], με το οποίο ζητείται η συμπερίληψη κοινωνικών προτύπων, με σκοπό την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας, στις εμπορικές συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικότερα δε στις διμερείς συμφωνίες,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2005 σχετικά με την κοινωνική διάσταση της παγκοσμιοποίησης[23],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2005 σχετικά με την εκμετάλλευση των παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες, με ιδιαίτερη έμφαση στην παιδική εργασία[24],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2006 σχετικά με το δίκαιο εμπόριο και την ανάπτυξη[25],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2007 με θέμα «Η Ευρώπη στον κόσμο - εξωτερικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας»[26] το οποίο αποτελεί απάντηση στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: η συμμετοχή της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Συμβολή στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση» (COM(2006)0567),

–   έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 30ης Μαΐου 2002 σχετικά με το Πράσινο Βιβλίο της Επιτροπής για την προώθηση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για την εταιρική κοινωνική ευθύνη[27] και της 14ης Απριλίου 1999 σχετικά με τις προδιαγραφές της ΕΕ που διέπουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες[28],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2007 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη: νέα εταιρική σχέση[29],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες[30],

–    έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης με περιφέρειες και χώρες ΑΚΕ, και ιδίως εκείνα της 26ης Σεπτεμβρίου 2002[31], της 23ης Μαΐου 2007[32] και της 12ης Δεκεμβρίου 2007[33],

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2010 για την παιδική εργασία[34],

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2010 με θέμα «Ένας μεταβαλλόμενος κόσμος: μια πρόκληση για την ΕΕ»[35],

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η κοινωνική διάσταση της παγκοσμιοποίησης – Η συμβολή των πολιτικών της ΕΕ για να υπάρξουν οφέλη για όλους» (COM(2004)0383),

–   έχοντας υπόψη την ανανεωμένη ευρωπαϊκή κοινωνική ατζέντα της 2ας Ιουλίου 2008 (COM(2008) 412),

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους – Η συμβολή της Ένωσης στην εφαρμογή της ατζέντας της αξιοπρεπούς εργασίας στον κόσμο», (COM(2006)0249),

–   έχοντας υπόψη τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αποκάλυψη μη οικονομικής φύσεως πληροφοριών από εταιρείες που δρομολογήθηκε με πρωτοβουλία του Τμήματος Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης[36] της ΓΔ Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών,

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εμπόριο, ανάπτυξη και παγκόσμιες υποθέσεις: η εμπορική πολιτική ως βασική συνιστώσα της στρατηγικής “Ευρώπη 2020”» (COM(2010)0612),

–    έχοντας υπόψη το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ), που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2006, το οποίο προσφέρει πρόσβαση χωρίς δασμούς ή μείωση των δασμών σε αυξημένο αριθμό προϊόντων και περιλαμβάνει επίσης ένα νέο κίνητρο για τις ευάλωτες χώρες με συγκεκριμένες εμπορικές, οικονομικές ή αναπτυξιακές ανάγκες[37],

–    έχοντας υπόψη το σύνολο των συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών,

–    έχοντας υπόψη ειδικότερα τη συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των μελών της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), αφενός, και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφετέρου, που υπογράφηκε στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000, και τις αναθεωρήσεις της το 2005 και το 2010[38],

–    έχοντας ιδίως υπόψη την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και της Κολομβίας και του Περού σχετικά με τη σύναψη πολυμερούς εμπορικής συμφωνίας[39],

–    έχοντας υπόψη την ακρόαση με θέμα «Εφαρμογή κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων στις εμπορικές διαπραγματεύσεις» την οποία διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 14 Ιανουαρίου 2010,

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπή Ανάπτυξης και της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0172/2011),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά πρότυπα της ΕΕ σχετικά με την κοινωνική προστασία και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνιστούν καθοριστικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν διεξάγει διαπραγματεύσεις όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις με τρίτες χώρες,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων αποτελεί υποχρέωση όλων των κρατών μελών και όλων των άλλων κρατών η οποία απορρέει από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου των Ηνωμένων Εθνών και ότι η εν λόγω Διακήρυξη περιέχει το δικαίωμα κάθε ατόμου να συγκροτεί συνδικαλιστικές οργανώσεις και να είναι μέλος αυτών για την προστασία των συμφερόντων του,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ αναγνωρίζονται διεθνώς ως βάση για το δίκαιο διεθνές εμπόριο και λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυστυχώς, δεν τις τηρούν πλήρως όλα τα κράτη μέλη,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι προς το συμφέρον της Ένωσης να συνάπτει διμερείς εμπορικές συμφωνίες προς όφελος της Ένωσης και των εμπορικών εταίρων εφόσον αμφότερες οι πλευρές σέβονται τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στάση όλων των κρατών μελών πρέπει να αντικατοπτρίζει σαφώς τις αρχές του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου όταν διακυβεύονται κοινωνικά ζητήματα και η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών βάσει της ανοικτής μεθόδου συντονισμού,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία και το κράτος δικαίου χρειάζονται ισχυρές και ελεύθερες συνδικαλιστικές οργανώσεις, εργατικές ενώσεις και κοινωνικές κινήσεις, και ότι αυτές είναι δυνατό να υπάρχουν μόνο μέσα σε μια δημοκρατική κοινότητα με διάκριση των εξουσιών,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες δηλώνουν ότι δέχονται πιέσεις να απαρνηθούν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα όταν η Ένωση τους ζητεί να συμμορφωθούν με τα διεθνή πρότυπα εργασίας,

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δήλωση της ΔΟΕ του 2008 σχετικά με την κοινωνική δικαιοσύνη για μια έντιμη παγκοσμιοποίηση, που εγκρίθηκε με συναίνεση από τα 183 μέλη της ΔΟΕ, ορίζει ότι η παραβίαση των θεμελιωδών αρχών και δικαιωμάτων στην εργασία δεν μπορεί να προβληθεί ή να χρησιμοποιηθεί άλλως ως νόμιμο συγκριτικό πλεονέκτημα και ότι τα πρότυπα εργασίας δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για λόγους εμπορικού προστατευτισμού,

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες τρίτες χώρες προσπαθούν να επιβάλουν τον Τρόπο 4[40] κατά τις διαπραγματεύσεις εμπορικών συμφωνιών με την ΕΕ,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές επιχειρήσεις αναλαμβάνουν την εταιρική κοινωνική τους ευθύνη (ΕΚΕ) και ενεργούν με σκοπό να εξασφαλίσουν στη σφαίρα επιρροής τους την τήρηση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων, π.χ. με την προσχώρηση στο παγκόσμιο συμβόλαιο (Global Compact) των Ηνωμένων Εθνών ή με τη συμμετοχή σε εθελοντικές οικονομικές πρωτοβουλίες,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές στις οποίες στηρίζεται η ΕΚΕ, οι οποίες αναγνωρίζονται πλήρως σε διεθνές επίπεδο, είτε από τον ΟΟΣΑ και τη ΔΟΕ είτε από τα Ηνωμένα Έθνη, αφορούν την υπεύθυνη συμπεριφορά που αναμένεται από τις επιχειρήσεις και προϋποθέτουν, καταρχάς, συμμόρφωση προς την ισχύουσα νομοθεσία, ιδίως στους τομείς της απασχόλησης, των εργασιακών σχέσεων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος, των συμφερόντων των καταναλωτών και της διαφάνειας έναντι των καταναλωτών και της καταπολέμησης της διαφθοράς,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση μιας σύστασης σχετικά με την ΕΚΕ και η ενθάρρυνση της τήρησής της θα πρέπει να αποτελέσει μια πραγματικότητα σε επίπεδο ΕΕ,

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκοσμιοποίηση διευκολύνει την κινητικότητα των εργαζομένων μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών,

ΙΔ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος της ΔΟΕ όσον αφορά τη θέσπιση νέων προτύπων έχει αποδυναμωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και συνήθως περιορίζεται στην έγκριση δηλώσεων που στη συνέχεια δεν τυγχάνουν σεβασμού, παρά τη συμμετοχή της ΔΟΕ στην ομάδα G20, την παγκόσμια αναγνώριση της ατζέντας για την αξιοπρεπή εργασία και την ένταξη της απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας στον αναπτυξιακό στόχο της χιλιετίας αριθ. 1,

ΙΕ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να επισημανθεί ο άνευ όρων σεβασμός του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι και των αποτελεσματικών συλλογικών διαπραγματεύσεων,

ΙΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να προωθηθεί η ατζέντα για την αξιοπρεπή εργασία,

ΙΖ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφευχθεί κάθε είδος διάκρισης στον μισθολογικό τομέα, σύμφωνα με την αρχή του δικαιώματος σε ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας, η οποία ορίζεται στο άρθρο 23 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενδιάμεση αξιολόγηση του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων της ΕΕ (ΣΓΠ)[41] δείχνει ότι το εμπορικό καθεστώς ΣΓΠ+, το οποίο απαιτεί από τις δικαιούχους χώρες να κυρώνουν και να εφαρμόζουν αποτελεσματικά συγκεκριμένες διεθνείς συμβάσεις στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των βασικών εργασιακών προτύπων, της αειφόρου ανάπτυξης και της χρηστής διακυβέρνησης, είχε σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην ισότητα των φύλων στις εν λόγω χώρες,

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να προωθηθεί η κοινωνική προστασία των εργαζομένων,

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κύρωση και η εφαρμογή των συμβάσεων της ΔΟΕ, που έχουν χαρακτηρισθεί επικαιροποιημένες από τη ΔΟΕ, πρέπει να προωθηθούν με σκοπό την επίτευξη μιας προοδευτικά αυξανόμενης κάλυψης των τεσσάρων πυλώνων της αξιοπρεπούς εργασίας, οι οποίοι είναι η απασχόληση, η κοινωνική προστασία, ο κοινωνικός διάλογος και τα δικαιώματα στην εργασία, με ειδική έμφαση στην κοινωνική διακυβέρνηση – συμβάσεις αριθ. 81 και αριθ. 129 σχετικά με την επιθεώρηση εργασίας, αριθ. 122 σχετικά με την πολιτική απασχόλησης και αριθ. 144 σχετικά με τις τριμερείς διαβουλεύσεις,

ΚΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ευρωπαϊκή κοινωνική ατζέντα της 2ας Ιουλίου 2008 (COM(2008)0412) ζητείται να καταβληθούν εκ νέου προσπάθειες από τα κράτη μέλη της ΕΕ να κυρώσουν και να θέσουν σε εφαρμογή τις συμβάσεις της ΔΟΕ όπως έχουν ταξινομηθεί από τη ΔΟΕ μέχρι σήμερα με σκοπό να δώσουν το παράδειγμα στους εταίρους στον κόσμο,

ΚΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματική εφαρμογή των διεθνών προτύπων εργασίας επηρεάζεται αρνητικά σε πολλές χώρες από τις αδύναμες διοικήσεις στον τομέα της εργασίας και από την έλλειψη ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων,

ΚΓ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι στις παγκόσμιες τάσεις της απασχόλησης της ΔΟΕ για το 2011 εκτιμάται ότι, το 2009, σε παγκόσμιο επίπεδο, ποσοστό 50,1% του συνόλου των εργαζομένων, δηλαδή 1,53 δισεκατομμύρια, απασχολούνταν σε επισφαλή εργασία[42], και λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση σταμάτησε και αντέστρεψε τη μείωση της επισφαλούς εργασίας, όπως είχε καταγραφεί αυτή πριν από το 2008,

ΚΔ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι στην παγκόσμια έκθεση της ΔΟΕ σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση για το 2010 αναφέρεται ότι ποσοστό μεγαλύτερο του 50% του συνόλου των εργαζομένων δεν διαθέτει κανενός είδους κοινωνική προστασία, και λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανανεωμένο ενδιαφέρον για την επέκταση της κάλυψης της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης,

Γενικές αρχές

1.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ αποσκοπεί να καταστεί ηγετική μορφή στον κόσμο όσον αφορά την κοινωνική πολιτική προωθώντας κοινωνικούς στόχους σε παγκόσμιο επίπεδο· επισημαίνει τον σημαντικό ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που απορρέει από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία ενισχύει σημαντικά την επιρροή του·

2.  υπενθυμίζει επίσης ότι κατά την εξέταση των κοινοτικών πολιτικών και στόχων, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η οριζόντια κοινωνική ρήτρα του άρθρου 9 της ΣΛΕΕ, για παράδειγμα όσον αφορά το άρθρο 46, το άρθρο 49 της ΣΛΕΕ ή την εμπορική πολιτική της ΕΕ, η Κοινότητα δεν μπορεί να αγνοεί τις απαιτήσεις γενικού συμφέροντος[43]·

3.  υπενθυμίζει περαιτέρω ότι το άρθρο 7 της ΣΛΕΕ ζητεί τη συνοχή των πολιτικών της ΕΕ και ότι ο νομοθέτης οφείλει να λαμβάνει υπόψη όλους τους στόχους της ΕΕ και να ενεργεί σύμφωνα με την αρχή της δοτής αρμοδιότητας, με την έννοια ότι οφείλει να επιτυγχάνει την ορθή ισορροπία μεταξύ των διαφόρων στόχων και/ή συμφερόντων κατά την έγκριση μιας νομοθετικής πράξης με συγκεκριμένη νομική βάση[44] ·

4.  προτρέπει τα κράτη μέλη να σέβονται τις βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ, ειδικότερα όσον αφορά την εξάλειψη εμποδίων στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, που δημιουργήθηκαν είτε με την ενθάρρυνση της πλασματικής αυτοαπασχόλησης είτε με τον εξαναγκασμό των ατόμων να αποποιηθούν συλλογικές συμφωνίες·

5.  καλεί τα μέρη των Συμφωνιών Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) να δεσμευτούν, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητά τους ως μελών της ΔΟΕ και τη δήλωση της ΔΟΕ για τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα στην εργασία και τη συνέχειά της, η οποία εγκρίθηκε από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη για την Εργασία κατά την 86η σύνοδό της το 1998, να σέβονται, να προωθούν και να υλοποιούν, στο πλαίσιο της νομοθεσίας και των πρακτικών τους, τις αρχές που διέπουν τα θεμελιώδη δικαιώματα, συγκεκριμένα:

     (α) την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την ουσιαστική αναγνώριση του δικαιώματος της συλλογικής διαπραγμάτευσης·

     (β) την εξάλειψη κάθε μορφής καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας·

     (γ) την ουσιαστική κατάργηση της παιδικής εργασίας· και

     (δ) την κατάργηση των διακρίσεων όσον αφορά την απασχόληση και το επάγγελμα.

Διεθνής συνεργασία - κοινωνική συμμαχία

6.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ θεωρείται, σε παγκόσμια κλίμακα, ένας μαγνήτης και ένας ελκυστικός εταίρος χάρη στον μοναδικό συνδυασμό δυναμικής οικονομίας και κοινωνικού μοντέλου·

7.  επισημαίνει ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο παρέχει ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση και στην αγορά εργασίας, καθώς και ισότιμη πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες ως βασικούς πυλώνες της οικονομικής επιτυχίας·

8.  θεωρεί ότι η μη τήρηση βασικών διεθνών κοινωνικών προτύπων αποτελεί μια μορφή κοινωνικού και περιβαλλοντικού ντάμπινγκ εις βάρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και των ευρωπαίων εργαζόμενων·

9.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με διεθνείς οργανισμούς με σκοπό τη βελτίωση της κοινωνικής διάστασης της παγκοσμιοποίησης, έχοντας ως πρότυπο το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο·

10.  τονίζει τη σημασία της συνεκτικής δράσης όσον αφορά την κοινωνική προστασία εντός και εκτός της Ένωσης·

11.  προτείνει την ανάπτυξη του διαλόγου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη τονίζοντας τη σημασία των κοινωνικών ζητημάτων και εστιάζοντας στην εφαρμογή και στην επιβολή ρεαλιστικών και βιώσιμων λύσεων· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία της ευαισθητοποίησης των κοινωνικών εταίρων ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους·

12.  θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί ο ρόλος των αρμόδιων διεθνών θεσμικών οργάνων (ιδίως της ΔΟΕ, του ΠΟΕ, του ΟΟΣΑ και των Ηνωμένων Εθνών) καθώς και η μεταξύ τους συνεργασία για την εκπόνηση, την εφαρμογή και την προώθηση βασικών διεθνών κοινωνικών προτύπων και των συναφών κυρώσεων·

13.  υποστηρίζει ότι η Ένωση πρέπει να μην συνάπτει εμπορικές συμφωνίες με χώρες που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα βασικά πρότυπα εργασίας·

14.  υποστηρίζει τη δημιουργία εργαλείων για έναν βιώσιμο διάλογο με χώρες εταίρους που θα βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και θα αποσκοπεί στη δυνατότητα ανάπτυξης των ιδίων πόρων των χωρών εταίρων, ιδίως των αναπτυσσόμενων χωρών, και προσεκτικής ανάπτυξης τομέων της οικονομίας τους·

15.  καλεί επίσης την Επιτροπή να αναπροσαρμόζει, κατά τις διαπραγματεύσεις, το επίπεδο των απαιτήσεών της ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξης κάθε χώρας εταίρου· προτείνει επομένως στην Επιτροπή να καταρτίσει κατάλογο πρόσθετων προτύπων τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται σταδιακά και με ευέλικτο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κατάσταση του ενδιαφερόμενου εταίρου·

16.  θεωρεί ότι, αφενός στην επικράτεια της χώρας εταίρου και αφετέρου στα κράτη μέλη, η εφαρμογή αυτών των βασικών προτύπων θα πρέπει να υπόκειται σε συνεχή παρακολούθηση από ανεξάρτητα όργανα και ότι η μη τήρησή τους ή η παραβίασή τους, που θα αποδεικνύονται βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, θα πρέπει να τιμωρούνται με αποτελεσματικές και διαφανείς διαδικασίες·

17.  θεωρεί ότι τα πρότυπα αυτά πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως και ότι ούτε οι ελεύθερες ζώνες ούτε οι συμφωνίες της χώρας υποδοχής μπορούν να χρησιμοποιούνται για την παρέκκλιση από τους κανόνες αυτούς·

18.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις χώρες εταίρους προκειμένου να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις λόγω φύλου και όλες οι μορφές βίας κατά των γυναικών και να καταστεί η ισότητα των φύλων πραγματικότητα εντός και εκτός της Ένωσης, σύμφωνα με τις αρχές των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας και την πλατφόρμα δράσης του Πεκίνου· καλεί εν προκειμένω την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα τα οποία θα εδραιώσουν ουσιαστικά τη νομική και κοινωνική θέση των γυναικών για την αξιοποίηση της δυνητικής συμβολής τους στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη·

19.  χαιρετίζει την προώθηση της ισότητας των φύλων στις αναπτυσσόμενες χώρες και εδαφικές περιοχές μέσω των ισχυουσών και των μελλοντικών εμπορικών συμφωνιών στο πλαίσιο του ΣΓΠ· ζητεί η κύρωση και η αποτελεσματική εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων που σχετίζονται με την ισότητα των φύλων να αποτελούν προϋποθέσεις σε όλες τις συμφωνίες εξωτερικού εμπορίου και οικονομικής εταιρικής σχέσης·

20.  καλεί περαιτέρω την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν μεταξύ τους και με τις χώρες εταίρους για την προστασία ευπαθών ομάδων και για την καταπολέμηση όχι μόνον των διακρίσεων μεταξύ φύλων αλλά και των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή θρησκευτικών πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας και γενετήσιου προσανατολισμού· εφιστά ιδίως την προσοχή σε άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις και μειονεκτήματα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι βασικές αιτίες της φτώχειας·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταστήσουν την εξάλειψη της παιδικής εργασίας και το σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών προτεραιότητα στο πλαίσιο εμπορικών συμφωνιών, διαλόγων με άλλες χώρες και της αναπτυξιακής συνεργασίας, και σημειώνει ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει να διαδραματίσει καίριο ρόλο στο σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών· είναι της άποψης ότι τα μέτρα για την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας πρέπει να περιλαμβάνουν τη δημιουργία θέσεων αξιοπρεπούς απασχόλησης για ενήλικες παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα στα παιδιά να λάβουν την κατάλληλη εκπαίδευση· ζητεί περαιτέρω τη δημιουργία μιας τηλεφωνικής γραμμής επικοινωνίας στην ΕΕ για την παιδική εργασία όπου οι πολίτες θα μπορούν να αναφέρουν όλες τις εταιρίες οι οποίες κάνουν χρήση παιδικής εργασίας σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου· θεωρεί ότι αυτή η γραμμή πρέπει να διαθέτει μικρό αλλά επαρκές δυναμικό ώστε να μπορεί να δημοσιεύει ετήσια έκθεση σχετικά με τα πορίσματά της·

22.  τονίζει ότι οι δαπάνες της Ένωσης στο πλαίσιο συμφωνιών συνεργασίας για την ανάπτυξη, συμφωνιών σύνδεσης ή σταθερότητας και εμπορικών συμφωνιών συνεπάγονται μοναδικές ευκαιρίες παροχής βοήθειας προς τις χώρες εταίρους ώστε να οικοδομήσουν βιώσιμη εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, θεσμικούς φορείς της αγοράς εργασίας και μια βάση κοινωνικής προστασίας για καλύτερη κοινωνική και οικονομική ασφάλεια και, κατά συνέπεια, μεγαλύτερη ευημερία·

23.  επιμένει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας και της εξωτερικής βοήθειας, να υποστηρίξουν την υλοποίηση προγραμμάτων αξιοπρεπούς εργασίας, που εκφράζουν τις εθνικές ανάγκες και προτεραιότητες όσον αφορά την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική, και βασίζονται σε μια τριμερή συμφωνία (εργοδοτών, εργαζομένων, κυβερνήσεων)· ζητεί ακόμα από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν καλύτερα τους κοινωνικούς στόχους και τους στόχους που αφορούν την απασχόληση στους οικονομικούς και εμπορικούς τομείς στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας και της εξωτερικής βοήθειας·

24.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις χώρες εταίρους με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των δεξιοτήτων των πολιτών, δεξιοτήτων συναφών με τις νέες θέσεις εργασίας και την απασχόληση, ως καταλύτη για τη σταθερότητα, την ευημερία, τις κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς και τη χρηστή διακυβέρνηση, ιδίως στη γειτονιά της ΕΕ·

25.  ζητεί τη δημιουργία θέσεων ακολούθων για κοινωνικά ζητήματα στη νέα Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά της στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και, ειδικότερα, να διασφαλιστεί ότι η αξιοπρεπής εργασία για όλους εφαρμόζεται ως κεντρικός στόχος πολιτικής·

26.  αναγνωρίζει ότι αν και η διεθνής τάση στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες προσανατολίζεται σταδιακά προς μια μεγαλύτερη αποδοχή των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων που συνδέονται με τις εμπορικές ατζέντες, οι ΣΕΣ εξακολουθούν γενικά να περιέχουν λίγες αναφορές σε κοινωνικά πρότυπα· εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν έχει μία ομοιογενή τακτική για την ενσωμάτωση μίας "κοινωνικής ρήτρας" σε όλες τις διμερείς εμπορικές συμφωνίες· προτρέπει την ΕΕ να ενσωματώσει μία κοινωνική ρήτρα, σύμφωνα με άλλα διεθνώς συμφωνημένα και αναγνωρισμένα πρότυπα (δηλαδή τους βασικούς κανόνες εργασίας της ΔΟΕ) σε όλες τις εξωτερικές εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνάπτονται στο πλαίσιο του ΠΟΕ·

27.  υπενθυμίζει ότι οι υφιστάμενες πρακτικές του ΠΟΕ πρέπει να είναι εξίσου επωφελείς για τις αναπτυσσόμενες χώρες και για τις ανεπτυγμένες χώρες·

28.  υπενθυμίζει ότι η πολιτική ανταγωνισμού και η κοινωνική πολιτική πρέπει να συνδυαστούν και τονίζει ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αποδυναμωθεί προς όφελος της ανταγωνιστικότητας και των υποτιθέμενων κοινωνικών πλεονεκτημάτων· επαναλαμβάνει ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα για την προστασία των εργαζομένων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

Εταιρική κοινωνική ευθύνη

29.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο όχι μόνο να καταστεί πόλος αριστείας στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αλλά και να προωθήσει την ΕΚΕ στις εξωτερικές πολιτικές που εφαρμόζει· αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών της ΕΚΕ μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών που λειτουργούν στο εξωτερικό, αλλά τονίζει ότι θα πρέπει να λάβει καλύτερα υπόψη τη σπουδαιότητα των πιστοποιήσεων και των σημάνσεων που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τις αρχές της ΕΚΕ·

30.  εκφράζει την άποψη ότι η ΕΚΕ είναι μια χρήσιμη και μη δεσμευτική μορφή ανάληψης ευθύνης από την πλευρά των πολυεθνικών εταιρειών· συνιστά περαιτέρω τη στοχοθετημένη προαγωγή της ΕΚΕ, μεταξύ άλλων μέσω του προτύπου ISO 26000, του παγκοσμίου συμβολαίου (Global Compact) των Ηνωμένων Εθνών ή των κατευθυντηρίων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, και συνδέοντας την ΕΚΕ με ευρύτερες πρωτοβουλίες που προωθούν την αξιοπρεπή εργασία σε ένα τομέα, στις κοινότητες, σε επίπεδο χώρας και σε περιφερειακό επίπεδο, όπως το πρόγραμμα της ΔΟΕ για καλύτερη εργασία και το πρόγραμμα SCORE, με τη συμμετοχή εργαζομένων, εργοδοτών, αρχών και άλλων σχετικών ενδιαφερομένων μερών·

31.  τονίζει ότι δεν πρέπει να εγκριθεί σε επίπεδο ΕΕ καμία οδηγία για τη ρύθμιση της ΕΚΕ και την επιβολή της τήρησής της·

32.  πιστεύει ότι, στη μελλοντική ανακοίνωσή της σχετικά με τη διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων των ΜΜΕ, η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα στήριξης και προώθησης των πρωτοβουλιών των ΜΜΕ στον τομέα της ΕΚΕ που θα τηρούν την αρχή της προτεραιότητας των μικρών επιχειρήσεων ("think small first") και θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους.

33.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την ενίσχυση των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις στην τρέχουσα ενημερωμένη μορφή τους, διατηρώντας και ενισχύοντας την εφαρμογή τους σε "συγκεκριμένες περιπτώσεις" και εισάγοντας βέλτιστες πρακτικές για τα "εθνικά σημεία επαφής" (ΕΣΕ), συμπεριλαμβανομένης μιας αναθεώρησης του τρόπου με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να αναλάβει με καλύτερο τρόπο τις υποχρεώσεις της όσον αφορά τα ΕΣΕ μέσω των αντιπροσωπειών της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης·

34.  επισημαίνει ότι η ΕΚΕ πρέπει να στραφεί προς νέους τομείς όπως η οργάνωση της εργασίας, οι ίσες ευκαιρίες και η κοινωνική ένταξη, τα μέτρα κατά των διακρίσεων, η ανάπτυξη της διά βίου μάθησης και κατάρτισης· τονίζει ότι η ΕΚΕ πρέπει να καλύπτει, για παράδειγμα, την ποιότητα εργασίας, την ισότητα αμοιβών και των επαγγελματικών προοπτικών και την προώθηση καινοτόμων σχεδίων, ούτως ώστε να βοηθήσει τη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία·

35.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στην ΕΕ να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, και το περιβάλλον σε όλο το φάσμα των παγκόσμιων δραστηριοτήτων τους, ιδίως εκείνων που διεξάγονται από τις θυγατρικές τους και άλλα σχετικά νομικά πρόσωπα·

36.  τονίζει ότι η τήρηση αυστηρών περιβαλλοντικών προτύπων σε τρίτες χώρες από επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να θεωρείται εξίσου σημαντική με τον σεβασμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων, εφόσον οι περιβαλλοντικές ζημίες σχεδόν πάντα θέτουν επίσης σε κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων, καταστρέφουν τις γεωργικές εκτάσεις, τις αλιευτικές ζώνες και άλλους οικονομικούς πόρους και στερούν, με τον τρόπο αυτόν, τους βασικούς πόρους διαβίωσης από πολλούς ανθρώπους·

37.  τονίζει ότι, λόγω του ειδικού βάρους τους στο διεθνές εμπόριο, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, οι θυγατρικές τους και οι υπεργολάβοι τους διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην προώθηση και στη διάδοση ανά τον κόσμο εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και επομένως η συμπεριφορά τους θα πρέπει να συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες και τα διεθνώς αναγνωριζόμενα πρότυπα· θεωρεί ότι θα ήταν σωστό και πρέπον οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που μεταφέρουν τις παραγωγικές δραστηριότητές τους σε χώρες με λιγότερο αυστηρές κοινωνικές υποχρεώσεις να θεωρούνται υπεύθυνες, και ενώπιον των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, για ενδεχόμενες ζημίες και αρνητικούς εξωγενείς παράγοντες που θίγουν τον τοπικό πληθυσμό·

38.  καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει τροπολογίες στην πρόταση κανονισμού της για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (2010/0383 (COD)), προκειμένου να επιτρέπεται στους ενάγοντες να μηνύουν θυγατρική με έδρα σε τρίτη χώρα, από κοινού με την ευρωπαϊκή μητρική εταιρεία, και μέσω της δημιουργίας πρόσθετων κανόνων δικαιοδοσίας·

39.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την ενσωμάτωση μιας διάστασης ΕΚΕ στις πολυμερείς εμπορικές πολιτικές, τόσο στα διεθνή φόρουμ που έχουν υποστηρίξει την έννοια της ΕΚΕ, ιδίως στον ΟΟΣΑ και στη ΔΟΕ, όσο και στο πλαίσιο του ΠΟΕ μετά την Ντόχα·

40.  καλεί την Επιτροπή, στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και επενδύσεων που διαπραγματεύεται με τρίτες χώρες, να εντάσσει συστηματικά ένα κεφάλαιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα περιέχει μια νομικά δεσμευτική ρήτρα ΕΚΕ·

41.  προτείνει αυτή η ρήτρα ΕΚΕ να συμπεριλαμβάνει την τήρηση των οκτώ βασικών συμβάσεων και των τεσσάρων συμβάσεων προτεραιότητας της ΔΟΕ, αλλά και κίνητρα για την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να αναλαμβάνουν δεσμεύσεις όσον αφορά την ΕΚΕ, καθώς και υποχρέωση επιμέλειας για τις επιχειρήσεις και τους ομίλους επιχειρήσεων, ήτοι υποχρέωση λήψης προληπτικών μέτρων για τον εντοπισμό και την αποτροπή κάθε παραβίασης των ανθρωπίνων ή των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, της διαφθοράς ή της φοροδιαφυγής, μεταξύ άλλων και στο εσωτερικό των θυγατρικών τους και των αλυσίδων εφοδιασμού τους, με άλλα λόγια στη σφαίρα επιρροής τους·

Δικαιώματα των εργαζομένων και εργασιακές συνθήκες

42.  καλεί όλα τα κράτη μέλη να τηρούν και να προωθούν τα βασικά πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ, να τηρούν τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί μέχρι στιγμής για κοινωνικά ζητήματα και να εφαρμόζουν στην πράξη τις αρχές τους που άπτονται των δικαιωμάτων των εργαζομένων·

43.  τονίζει ότι επανειλημμένες παραβιάσεις βασικών κανόνων εργασίας έχουν αναφερθεί σε αρκετές χώρες με καθεστώς ΣΓΠ+ χωρίς όμως αυτό να οδηγήσει σε αναστολή των προτιμήσεων· θεωρεί ότι η μη επιβολή όρων υπονομεύει τη φιλοδοξία της ΕΕ να προαγάγει την κοινωνική πολιτική και τους βασικούς κανόνες εργασίας παγκοσμίων και αντιστρατεύεται την αρχή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής·

44.  εκφράζει ικανοποίηση για το σύστημα εποπτείας της ΔΟΕ για τα διεθνή πρότυπα εργασίας, το οποίο είναι μοναδικό διεθνώς και συμβάλλει στο να διασφαλίζεται ότι τα κράτη εφαρμόζουν τις συμβάσεις που επικυρώνουν· τονίζει ότι η ΔΟΕ θα πρέπει να συνδράμει τις χώρες που ενδεχομένως έχουν πρόβλημα μέσω του κοινωνικού διαλόγου και τεχνικής βοήθειας·

45.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει στενότερη συνεργασία μεταξύ του ΠΟΕ και της ΔΟΕ, καθιστώντας δυνατή την εκ μέρους της ΔΟΕ υποβολή εκθέσεων εμπειρογνωμοσύνης στον ΠΟΕ κατά τη διάρκεια εμπορικών διαφωνιών, προκειμένου να επιτευχθεί ο εκσυγχρονισμός των προτύπων εργασίας και της αξιοπρεπούς εργασίας στις δραστηριότητες του ΠΟΕ και να αποφευχθεί τυχόν κίνδυνος για την κοινωνική ανάπτυξη·

46.  είναι της άποψης ότι οι πολιτικές της Ένωσης θα πρέπει να εστιάζουν τόσο στα άτομα όσο και στους θεσμικούς φορείς όσον αφορά την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας·

47.  εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρακτική ορισμένων τρίτων χωρών που χρησιμοποιούν τη διαδικασία του Τρόπου 4 για τις εμπορικές τους δραστηριότητες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν ως στόχο τη διάρθρωση της διεθνούς μετανάστευσης κατά τέτοιον τρόπο ώστε να αποφεύγεται η εκμετάλλευση και η διαρροή εγκεφάλων·

48.  υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες που ενισχύουν την ανάπτυξη του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των κοινωνικών εταίρων εντός των χωρών εταίρων και σε διεθνικό επίπεδο και ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τα υφιστάμενα προγράμματα, εστιάζοντας σε όσα στοχεύουν στην ενίσχυση των θεσμικών ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων για ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών·

49.  υποστηρίζει την εφαρμογή της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και του δικαιώματος της συλλογικής διαπραγμάτευσης χωρίς εξαίρεση με σκοπό την επιβολή, τη βελτίωση και την προάσπιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας·

50.  υπενθυμίζει τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ επί διαφόρων ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες συνιστούν ισχυρό πολιτικό μήνυμα ότι αποτελούν προτεραιότητες της Ένωσης· ζητεί επομένως από το Συμβούλιο να εγκρίνει παρεμφερείς κατευθυντήριες γραμμές βάσει των οκτώ βασικών συμβάσεων της ΔΟΕ, οι οποίες θα χρησιμοποιούνται ως ρεαλιστικό εργαλείο της ΕΕ που θα συμβάλει στην καλύτερη προώθηση της εξωτερικής κοινωνικής πολιτικής της Ένωσης· επαναλαμβάνει ότι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα παραμένει δεσμευτική υποχρέωση όλων των εταιρειών, σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη·

51.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μία προορατική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων των προσαρμογών και της αναδιάρθρωσης που σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση·

Παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση

52.  επικροτεί τη διοργάνωση συνεδριάσεων της Ομάδας G20 σε επίπεδο Υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων, και καλεί την Επιτροπή να συμμετάσχει ενεργά σε αυτές· εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι, εν γένει, η συνέχεια που δίδεται σε επίπεδο ΕΕ παραμένει μη ικανοποιητική·

53.  ζητεί από τη Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τις πολιτικές απασχόλησης, τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων των πτυχών της ισότητας των φύλων, σε όλες τις διαπραγματεύσεις που αφορούν δομές παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης και διαλόγους μακροοικονομικών ζητημάτων·

54.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τη χρηστή διακυβέρνηση στον χρηματοπιστωτικό, φορολογικό και δικαστικό τομέα, καθώς αυτό συμβάλλει στην ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της παγκοσμιοποίησης·

55.  ζητεί από την Επιτροπή να εκδώσει σύσταση προς τα κράτη μέλη της ΕΕ υπέρ της εφαρμογής και της κύρωσης των συμβάσεων της ΔΟΕ που έχουν χαρακτηρισθεί επικαιροποιημένες από τη ΔΟΕ, προκειμένου να αναβαθμισθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων και οι συνθήκες εργασίας εντός της Ένωσης και στις χώρες εταίρους, με στόχο μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς παγκοσμιοποίηση που θα επιτευχθεί μέσω μεγαλύτερης συνεκτικότητας της εξωτερικής διάστασης της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής των κρατών μελών· ζητεί από την Επιτροπή κατά την ίδια έννοια να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διεξάγουν τακτικές αξιολογήσεις που θα εξετάζουν τις επιπτώσεις των οικονομικών, χρηματοπιστωτικών και εμπορικών πολιτικών·

56.  θεωρεί ότι η εξάπλωση των διεθνών ρυθμιστικών αρχών δημιουργεί ζητήματα που χρήζουν επείγουσας αντιμετώπισης, τα οποία σχετίζονται με τη συνεκτικότητα και την αποτελεσματικότητα της διεθνούς έννομης τάξης, ιδίως όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

57.  προτείνει ο επανακαθορισμός της παγκόσμιας διακυβέρνησης να προσανατολισθεί στη μεγαλύτερη ενσωμάτωση των ρυθμιστικών φορέων στην έννομη τάξη των Ηνωμένων Εθνών και στον μεγαλύτερο σεβασμό προς τις αρχές τις οποίες ασπάζονται οι εξειδικευμένες υπηρεσίες τους, ιδίως η ΔΟΕ και η ΠΟΥ·

o

o o

58.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής περιλαμβάνει δραστηριότητες και πρωτοβουλίες της ΕΕ που αποσκοπούν στην προαγωγή εργασιακών και κοινωνικών προτύπων σε τρίτες χώρες.

Μολονότι η στρατηγική της Λισαβόνας απέδιδε έμφαση, όπως και η στρατηγική «ΕΕ 2020» αποδίδει έμφαση, στην κοινωνική πολιτική σε επίπεδα μεγαλύτερα από ποτέ άλλοτε, τα ζητήματα της ανταγωνιστικότητας και οι οικονομικοί παράγοντες εξακολουθούν να έχουν προτεραιότητα σε σύγκριση με τα κοινωνικά θέματα.

Τα βασικά πρότυπα εργασίας περιέχονται στις οκτώ συμβάσεις της ΔΟΕ που εστιάζουν στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, την κατάργηση της αναγκαστικής και υποχρεωτικής εργασίας, την εξάλειψη των διακρίσεων όσον αφορά την απασχόληση και το επάγγελμα και την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Καθίσταται σαφές, όχι μόνον από τις ανωτέρω συμβάσεις, αλλά και από την έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Κοινωνική Διάσταση της Παγκοσμιοποίησης, ότι είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί η αυστηρή εστίαση στις αγορές υπέρ του ευρύτερου ενδιαφέροντος για τον άνθρωπο, δηλαδή να βρεθεί στο επίκεντρο η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και η τήρηση του εργατικού δικαίου. Προκειμένου η ΕΕ να προβαίνει σε διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες, θα πρέπει οι χώρες αυτές να τηρούν όλα τα ανωτέρω. Πρόκειται για έναν όρο του οποίου η μη εκπλήρωση καθιστά αδύνατη τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων με τρίτες χώρες. Η εμπορική πολιτική δεν μπορεί να αγνοεί περιπτώσεις μη τήρησης των δικαιωμάτων των εργαζομένων και, ως εκ τούτου, η ανάπτυξη της κοινωνίας μπορεί να συνεχιστεί μόνον εφόσον αρθούν αυτά τα μειονεκτήματα.

Θεσπίζοντας πρότυπα εργασίας, η ΕΕ υποστηρίζει τις ευκαιρίες για άνδρες και γυναίκες να εξασφαλίζουν αξιοπρεπή και παραγωγική εργασία υπό συνθήκες ελευθερίας, ισότητας, ασφάλειας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Δεδομένης της τρέχουσας παγκοσμιοποίησης, τα διεθνή εργασιακά πρότυπα είναι το θεμέλιο που διασφαλίζει ότι η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας θα ωφελήσει τους πάντες.

Τα διεθνή πρότυπα εργασίας θα πρέπει κατά πρώτον να διασφαλίζουν την εξέλιξη των ανθρώπων ως όντων. Οι άνθρωποι δεν είναι αγαθά των οποίων οι τιμές είναι διαπραγματεύσιμες. Η εργασία είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής και είναι καίριας σημασίας για την αξιοπρέπεια, την ευημερία και την εξέλιξη του ατόμου. Αυτές οι αξίες θα πρέπει να είναι οι βασικοί στόχοι της οικονομικής ανάπτυξης. Τα διεθνή πρότυπα εργασίας χρησιμοποιούνται στη συνέχεια ώστε να διασφαλιστεί ότι η οικονομική ανάπτυξη εξακολουθεί να εστιάζει ιδιαιτέρως στη βελτίωση της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας και όχι στον καθορισμό των συνθηκών εργασίας και των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Αξιολογώντας την κατάσταση χωρών με τις οποίες έχει νόημα η διεξαγωγή διαπραγματεύσεων, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την κοινωνική πολιτική της ΕΕ και τις εγγυήσεις που περιλαμβάνονται στον Κοινωνικό Χάρτη της ΕΕ.

Η κοινωνική πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών θα πρέπει να είναι συνεκτική, ρεαλιστική, ενωμένη και επαγγελματική. Η σχέση προς τη ΔΟΕ και τον ΠΟΕ διαδραματίζει καίριο ρόλο εν προκειμένω και θα πρέπει να είναι περισσότερο ισορροπημένη. Το παράδοξο είναι ότι όσο μεγαλύτερη επιρροή ασκεί η ΕΕ στις συμβάσεις της ΔΟΕ, τόσο λιγότερο κυρώνονται αυτές οι συμβάσεις. Στην περίπτωση του ΠΟΕ απαιτείται η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των εμπορικών διαπραγματεύσεων και των κοινωνικών προτύπων.

Στις αρχές του αιώνα, η ΕΕ τροποποίησε τη στρατηγική της για την εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής από σκληρή σε ήπια προσέγγιση, δηλαδή ενώ εστίαζε στη σύνδεση των κοινωνικών προτύπων με τις εμπορικές συμφωνίες, πλέον εστιάζει περισσότερο στη διεθνή συνεργασία και στον διάλογο.

Η ΕΕ χρησιμοποιεί διάφορα είδη μέσων για την εφαρμογή της κοινωνικής πολιτικής σε τρίτες χώρες. Πρόκειται για μέσα σκληρά, ήπια και οικονομικά. Η χρήση των μέσων αυτών αποδεικνύει ότι η ΕΕ αναμένει συγκεκριμένη συμπεριφορά από τις σχέσεις της με τους εμπορικούς της εταίρους. Το δύσκολο είναι βέβαια η εφαρμογή αυτών των μέσων και η επιβολή τους στις χώρες εταίρους. Ως εκ τούτου, είναι καίριας σημασίας για την ΕΕ να εστιάσει αναλυτικότερα στην εφαρμογή και την επιβολή τους, ιδιαίτερα δε των συμβάσεων της ΔΟΕ και των αρχών της ΕΚΕ. Συχνά είναι η νομική τάξη μιας συγκεκριμένης χώρας που δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο· ωστόσο, ενίοτε πρόκειται για ανίσχυρη πολιτική βούληση και οικονομικές πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας. Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η άγνοια των εργαζομένων όσον αφορά τα δικαιώματά τους.

Η επιλογή των μέσων που θα εφαρμόσει η ΕΕ για να επηρεάσει τις διάφορες χώρες επηρεάζεται από τη γεωγραφική θέση των χωρών αυτών, τη σχέση τους με την ΕΕ και, προπάντων, με το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για την πιθανή προσχώρησή τους στην ΕΕ. Ένας ακόμη παράγοντας είναι η οικονομική κατάσταση της χώρας και η θέση της στον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό. Είναι αλήθεια ότι όσο εγγύτερα στην ΕΕ βρίσκεται μια χώρα, τόσο στενότερες είναι οι οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ τους και τόσο μεγαλύτερη η επιρροή που ασκεί η ΕΕ στη χώρα αυτή.

Η ΕΕ καταφεύγει ολοένα και περισσότερο στη χρήση ήπιων μέσων. Τα μέσα αυτά εστιάζουν στον διάλογο και στη διατύπωση συστάσεων (ΕΚΕ, ατζέντα για την αξιοπρεπή εργασία), ως εκ τούτου δεν έχουν κανονιστικό χαρακτήρα. Αποσκοπούν στην αλλαγή της συμπεριφοράς μιας χώρας βάσει μιας ανάλυσης των επιλογών τους. Τα σκληρά μέσα, όπως η νομοθεσία της ΕΕ και οι κανονιστικές διατάξεις (συμβάσεις ΣΕΣ της ΔΟΕ, εμπορικές πολιτικές του ΠΟΕ), έχουν νομικές επιπτώσεις και στις χώρες είναι πιθανόν να επιβληθούν κυρώσεις για την παραβίασή τους. Αυτό σημαίνει ότι η χρήση τους ενίοτε είναι αμφισβητήσιμη. Αντιθέτως, τα οικονομικά μέσα περιλαμβάνουν επιχορηγήσεις, τεχνική βοήθεια και ταμεία όπως το GAF, τα οποία καθιστούν δυνατή την επιθυμητή συμπεριφορά. Η τεχνική βοήθεια παρέχεται, για παράδειγμα, σε χώρες που προετοιμάζονται για προσχώρηση στην ΕΕ και λαμβάνει τη μορφή βοήθειας προς αυτές ώστε να προσαρμόσουν τη νομοθεσία τους στα ευρωπαϊκά πρότυπα, για παράδειγμα μέσω διαφόρων μορφών κατάρτισης (Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης-ETF).

Η Κίνα και άλλες αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας γίνονται ολοένα και σημαντικότεροι παράγοντες στον τομέα των ξένων επενδύσεων. Το φαινόμενο αυτό εντούτοις συνδέεται με τον κίνδυνο αυτές οι χώρες και οι εταιρείες τους να εξαγάγουν χαμηλότερα πρότυπα εργασίας. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε τρίτες χώρες που επιθυμούν να συνάψουν εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ να παραβλέπουν τους κανόνες που είναι δεσμευτικοί για την ΕΕ.

Η ΕΕ θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση όσον αφορά διαδικασίες τύπου Τρόπου 4. Επιτρέπουν σε διεθνείς εταιρείες να χρησιμοποιούν το δικό τους εργατικό δυναμικό σε ξένη χώρα όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία, περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα των εργαζομένων της χώρας υποδοχής. Πρόκειται ουσιαστικά για προαγωγή του κοινωνικού ντάμπινγκ, στο οποίο η ΕΕ αντιτάσσεται κατηγορηματικά. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτός ο Τρόπος 4 και παρόμοια φαινόμενα στις διαπραγματεύσεις συμβάσεων.

Η ΕΕ διαθέτει καλή φήμη όσον αφορά τον διεθνή διάλογο επί κοινωνικών ζητημάτων. Εν προκειμένω, θεωρείται ευαίσθητος και έμπιστος εταίρος. Αυτό το δεδομένο θα πρέπει να αξιοποιηθεί για την επίτευξη των πιο φιλόδοξων στόχων που έχει θέσει η ΕΕ. Μεταξύ αυτών είναι η διαμόρφωση μιας συνεκτικής, ολοκληρωμένης και επαγγελματικής προσέγγισης της ΕΕ στην εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής. Καίριο ρόλο διαδραματίζει ο συντονισμός εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη νεοϊδρυθείσα Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης.

Το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η σύναψη ενός είδους κοινωνικής συμμαχίας, εντός της οποίας και μέσω της οποίας η ΕΕ θα μπορούσε να διαδώσει υψηλά πρότυπα εργασίας. Η Κίνα αποτελεί σαφές παράδειγμα χώρας που ταχύτατα κατακτά το καθεστώς καίριου παράγοντα στην Ασία. Αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία· εντούτοις, ο τομέας των προτύπων εργασίας για τους Κινέζους προκαλεί μάλλον αρνητικούς συνειρμούς. Ωστόσο, αυτός δεν είναι λόγος για να μην αξιοποιηθούν οι κατά παράδοση καλές σχέσεις με την Κίνα και να μην συναφθεί μια κοινωνική συμμαχία με την Κίνα. Η προαναφερθείσα συνεργασία με ΜΚΟ, καθώς και με τη ΔΟΕ και τον ΠΟΕ, επίσης θα πρέπει να βελτιωθεί. Είναι απαραίτητη μια ισορροπημένη προσέγγιση, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να θεωρηθεί η ΔΟΕ απλό όργανο της ΕΕ λόγω των στενών δεσμών μεταξύ της ΔΟΕ και της ΕΕ. Παραπάνω αναφέρθηκε η στενότερη σύνδεση μεταξύ των εμπορικών διαπραγματεύσεων και των κοινωνικών προτύπων στο πλαίσιο του ΠΟΕ.

Οι διεθνείς εταιρείες είναι οι βασικοί παράγοντες στην εφαρμογή των κοινωνικών προτύπων. Ως εκ τούτου, είναι καίριας σημασίας να υπάρχει ένας σαφής ορισμός της ΕΚΕ, που θα αποτρέπει την υφιστάμενη ποικιλία ερμηνειών και να θεσπισθούν ελάχιστες απαιτήσεις για την ΕΚΕ, καθώς και ένας τρόπος για την παρακολούθηση της εκπλήρωσης αυτών.

Οι εταιρείες και οι οργανισμοί κατά κύριο λόγο ιδρύονται για την εξυπηρέτηση ενός στενού συμφέροντος, που είναι η απόκτηση κέρδους. Εμφανίζονται ολοένα και λιγότερο πρόθυμες να τηρούν την εθνική και διεθνή νομοθεσία και τις συμβατικές υποχρεώσεις. Τείνουν κατά κύριο λόγο να αξιοποιούν τους τόπους με τη χαμηλότερη φορολογία, τη φθηνότερη εργασία, τους ελαστικότερους νόμους για την προστασία του περιβάλλοντος και τους πιο ευάλωτους εργαζόμενους. Οι πολυεθνικές εταιρείες συχνά καθοδηγούν τις κυβερνήσεις που ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητές τους στην επικράτειά τους. Ο αριθμός των αποκαλούμενων επισφαλών θέσεων απασχόλησης, δηλαδή ασταθών και ακατάλληλων, αυξάνεται συνεχώς.

Η νομοθεσία δεν μπορεί να τους επιβάλει αυτόματα, και αντίθετα προς τα συμφέροντά τους, να επιμερίζονται την κοινωνική, περιφερειακή και εταιρική ευθύνη για τον αντίκτυπο των αποφάσεών τους στα ενδιαφερόμενα μέρη και ειδικότερα στις τοποθεσίες όπου δραστηριοποιούνται. Αυτό σημαίνει ριζική αλλαγή της κατάστασης σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την έναρξη της παγκοσμιοποίησης, όταν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνταν σε μια περιοχή για δεκαετίες όφειλαν να αναλάβουν την ευθύνη τους για την κατάσταση της περιοχής και την ανάπτυξή της.

Η ΕΚΕ είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1970. Ορισμένοι την ορίζουν ως εξής: «μια έννοια σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στην αλληλεπίδρασή τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους».

Οι πολυεθνικές εταιρείες ανακάλυψαν ότι εάν αναλάβουν μέρος του κόστους που εγκαταλείπει το κράτος, θα ενισχυθεί η θέση τους στην κοινωνία, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η κερδοφορία τους. Σε ορισμένες χώρες, αποκαθιστούν κοινωνικές αδικίες όπου δεν το πράττει το κράτος. Οι εταιρείες διαμόρφωσαν την πολιτική τους περί κοινωνικής ευθύνης σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης. Δεν θα αλλάξει αυτό τώρα με τη λιγότερο ευνοϊκή οικονομική συγκυρία;

Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC) και διεθνείς συνδικαλιστικές ενώσεις απορρίπτουν την ΕΚΕ εάν γίνεται χρήση ή κατάχρησή της για λόγους δημοσίων σχέσεων, διαφήμισης και προώθησης πωλήσεων. Αποδέχονται την ΕΚΕ εάν συμβάλλει στην αειφόρο ανάπτυξη, εάν δεν αποφεύγει τον διάλογο με τους εργαζόμενους και εάν δεν θεωρείται εναλλακτική επιλογή έναντι της εργατικής νομοθεσίας και των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Εάν μια εταιρεία πρόκειται να κληθεί να λογοδοτήσει δημοσίως, οφείλει πρώτα να εφαρμόσει υψηλά πρότυπα σε εσωτερικό επίπεδο, και έπειτα σε εξωτερικό επίπεδο με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Αυτό σημαίνει: τήρηση και προαγωγή αξιοπρεπών εργασιακών σχέσεων, ενθάρρυνση της συμμετοχής των εργαζόμενων μέσω διαβουλεύσεων και ενημέρωσης και μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ανάπτυξη των επαγγελματικών τους ικανοτήτων και διά βίου μάθηση, συμμόρφωση προς τα πρότυπα για την ασφάλεια στην εργασία, προαγωγή της ισότητας ανδρών και γυναικών, διαμόρφωση του κατάλληλου περιβάλλοντος ώστε οι κοινωνικοί εταίροι να προλαμβάνουν και να διαχειρίζονται τις αλλαγές στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης, βελτίωση της ποιότητας της εργασίας, ενσωμάτωση και προστασία των ευπαθών ομάδων εργαζομένων, όπως είναι οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και οι μετανάστες.

Οι παγίδες στην ΕΚΕ μπορεί να οφείλονται στο γεγονός ότι εξακολουθεί να αποτελεί εθελοντική πρωτοβουλία, με αποτέλεσμα να εκφράζεται ο φόβος ότι ενδέχεται να μην διαθέτει αντικειμενικά, συνεκτικά και διαφανή κριτήρια για τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, βάσει των οποίων θα μπορούσε να μετρηθεί η επίδοση της εκάστοτε εταιρείας στον τομέα της ΕΚΕ.

Ένα άλλο αμφισβητήσιμο σημείο της ΕΚΕ σχετίζεται με τον φόβο να καταστεί αυτή η έννοια ένα είδος ενδοτικού δικαίου. Εάν οι κυβερνήσεις απαρνηθούν την ευθύνη τους να διατηρήσουν το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, τότε υπάρχει ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του εργατικού δικαίου και των συστημάτων και υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης. Η προστασία τους δεν φαίνεται να καλύπτεται από μια εθελοντική και νομικά μη επιβεβλημένη πρωτοβουλία όπως η ΕΚΕ.

Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος παρερμηνείας και αντικατάστασης μιας κοινωνικής εταιρικής σχέσης, ενός κοινωνικού διαλόγου, της συμμετοχής των εργαζομένων και των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων που έχουν κατοχυρωθεί θεσμικά από κάτι εθελοντικό και μη δεσμευτικό.

Ο παγκόσμιος ανταγωνισμός ωθεί τις εταιρείες να επεκτείνονται σε νέες αγορές, γεγονός που προϋποθέτει σημαντικές επενδύσεις. Αυτό κάνει τον χρηματοπιστωτικό κόσμο να εισέρχεται στον επιχειρηματικό κόσμο και να επηρεάζει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των επιχειρήσεων, ούτως ώστε να έχουν πρόσβαση σε γρήγορο κέρδος, κατά προτίμηση με στιγμιαίο και κερδοσκοπικό τρόπο, μέσω χρηματιστηριακών συναλλαγών.

Με αυτόν τον τρόπο, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί φορείς/ θεσμοί / επενδυτές καθίστανται κατά μία έννοια ελεγκτές των οικονομικών δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων. Η χρηματοπιστωτική αγορά μετατρέπεται σε αγορά ελέγχου των επιχειρήσεων.

Το ζήτημα εξετάστηκε και από τον Διεθνή Οργανισμό Πιστοποίησης ISO, ο οποίος κατήρτισε το τελικό σχέδιο του αποκαλούμενου προτύπου ISO 26 000, που πρέπει να έχει κυρωθεί από τα κράτη μέλη έως τα τέλη του 2010. Το κείμενο είναι προϊόν επεξεργασίας από κυβερνήσεις, εκπροσώπους εργαζομένων (συνδικάτα), επιχειρήσεις, εκπροσώπους καταναλωτών και πελατών, ΜΚΟ, οργανισμούς υπηρεσιών και έρευνας, πανεπιστήμια και πολλούς άλλους φορείς. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί προέρχονται από περισσότερες από 90 χώρες και 40 διεθνείς ή περιφερειακές οργανώσεις. Ορισμένοι από αυτούς τους φορείς προσπάθησαν να μην είναι μόνον απολύτως τεχνικό το αποτέλεσμα του ISO ως συνήθως.

Αυτό το πρότυπο «παρέχει καθοδήγηση στους χρήστες και δεν επιδιώκει ούτε ενδείκνυται για σκοπούς πιστοποίησης. Κάθε προσφορά πιστοποίησης ή αξίωση πιστοποίησης κατά ISO 26 000 συνιστά παρερμηνεία του στόχου και του σκοπού αυτού του διεθνούς προτύπου».

Για το μέλλον είναι απαραίτητο να ενώσουν τις δυνάμεις τους το ΕΚ και οι διεθνείς και ευρωπαϊκές συνδικαλιστικές ενώσεις και να συνεισφέρουν με τις δικές τους θετικές και επείγουσας φύσεως συστάσεις στην εν λόγω πρωτοβουλία.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (23.3.2011)

προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων

σχετικά με την εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής, την προαγωγή των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και την ευρωπαϊκή εταιρική κοινωνική ευθύνη
(2010/2205 (INI))

Εισηγήτρια: Catherine Grèze

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  τονίζει ότι η τήρηση των βασικών κανόνων εργασίας (ΒΚΕ) και της ατζέντας αξιοπρεπούς εργασίας της ΔΟΕ, καθώς και των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και του Παγκόσμιου Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών μπορεί να έχει θετικές συνέπειες για την οικονομία μίας χώρας καθώς εγγυάται την κοινωνικοπολιτική σταθερότητα και αναβαθμίζει το επίπεδο δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού μίας χώρας· πιστεύει στο πλαίσιο αυτό ότι το να περιληφθεί κοινωνική ρήτρα στις συμφωνίες του ΠΟΕ είναι υψίστης σημασίας καθώς τα εργασιακά πρότυπα είναι αναγκαία για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας και την ενίσχυση της ενδογενούς ανάπτυξης σε φτωχές χώρες· επισημαίνει το γεγονός ότι οι κοινωνικές διατάξεις των προτιμησιακών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ παρουσιάζονται ως στόχοι προς επίτευξη και όχι ως νομικές δεσμεύσεις προς εφαρμογή, καθώς δεν υπάρχει διάταξη για πραγματικούς μηχανισμούς εφαρμογής· υπογραμμίζει συνεπώς τη σημασία της λήψης συγκεκριμένων μέτρων για να διασφαλίζεται ότι οι κοινωνικές διατάξεις των προτιμησιακών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ επιτυγχάνονται, υφίστανται επαρκή έλεγχο, επανεξετάζονται και αξιολογούνται·

2.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να ασκήσουν πίεση στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να λειτουργήσουν ως πρότυπο σε θέματα κοινωνικής ευθύνης και προαγωγής αποδκεκτών προτύπων εργασίας·

3.  τονίζει ότι επανειλημμένες παραβάσεις των βασικών κανόνων εργασίας έχουν αναφερθεί σε αρκετές χώρες με καθεστώς ΣΓΠ+ χωρίς όμως αυτό να οδηγήσει σς αναστολή των προτιμήσεων· θεωρεί ότι η μη επιβολή όρων υπονομεύει τις φιλοδοξίες της ΕΕ να προάγει την κοινωνική πολιτική και τους βασικούς κανόνες εργασίας παγκοσμίως και αντιστρατεύεται την αρχή της συνοχής των αναπτυξιακών πολιτικών·

4.  αναγνωρίζει ότι αν και η διεθνής τάση στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες προσανατολίζεται σταδιακά προς μια μεγαλύτερη αποδοχή των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων που συνδέονται με τις εμπορικές ατζέντες, οι ΣΕΣ εξακολουθούν γενικά να περιέχουν λίγες αναφορές σε κοινωνικά πρότυπα· εκφράζει δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν έχει μία ομοιογενή τακτική για την ενσωμάτωση μίας "κοινωνικής ρήτρας" σε όλες τις διμερείς εμπορικές συμφωνίες· καλεί την ΕΕ να ενσωματώσει μία κοινωνική ρήτρα, σύμφωνα με άλλα διεθνώς συμφωνημένα και αναγνωρισμένα πρότυπα (δηλαδή τους βασικούς κανόνες εργασίας της ΔΟΕ) σε όλες τις εξωτερικές εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνάπτονται στο πλαίσιο του ΠΟΕ·

5.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν πρωτοβουλίες οι οποίες στοχεύουν στην προώθηση της παραγωγικής απασχόλησης, των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό, των αναδιανεμητικών μηχανισμών, της κοινωνικής προστασίας, της ισότητας των φύλων, του κοινωνικού διαλόγου και της αποτελεσματικής εφαρμογής των δικαιωμάτων στην εργασία·

6.  καλεί τα μέρη των ΣΕΣ να συνεχίσουν να αναγνωρίζουν την πλήρη και παραγωγική απασχόληση και αξιοπρεπή εργασία για όλους ως βασικό στοιχείο της βιώσιμης ανάπτυξης για όλες τις χώρες και ως πρωταρχικό στόχο της διεθνούς συνεργασίας, καθώς και να προωθούν την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ευνοείται η πλήρης και παραγωγική απασχόληση και η αξιοπρεπής εργασία για όλους σύμφωνα με την υπουργική διακήρυξη του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ του 2006 για την πλήρη απασχόληση και την αξιοπρεπή εργασία·

7.  καλεί τα μέρη των ΣΕΣ να δεσμευτούν, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητά τους ως μελών της ΔΟΕ και τη δήλωση της ΔΟΕ για τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα κατά την εργασία και τη συνέχειά της, η οποία εγκρίθηκε από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη για την Εργασία κατά την 86η σύνοδό της το 1998, να σέβονται, να προωθούν και να υλοποιούν, στο πλαίσιο της νομοθεσίας και της πρακτικής τους, τις αρχές που διέπουν τα θεμελιώδη δικαιώματα, δηλαδή:

     (α) την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την ουσιαστική αναγνώριση του δικαιώματος της συλλογικής διαπραγμάτευσης·

     (β) την εξάλειψη κάθε μορφής καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας·

     (γ) την ουσιαστική κατάργηση της παιδικής εργασίας·και

     (δ) την κατάργηση των διακρίσεων από πλευράς εργασίας και απασχόλησης·

8.  τονίζει ότι εναπόκειται στις επιμέρους χώρες και στα κράτη μέλη να αποφασίσουν αν θα προσυπογράψουν τις συμβάσεις της ΔΟΕ, εκφράζει όμως λύπη για την πλημμελή εφαρμογή και επιβολή των κοινωνικών προτύπων, ιδιαίτερα των συμβάσεων της ΔΟΕ και των αρχών της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε ορισμένες χώρες εταίρους της ΕΕ· καλεί συνεπώς την ΕΕ να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των κοινωνικών προτύπων· τονίζει με έμφαση το γεγονός ότι η ΔΟΕ επιτρέπει την επιβολή εμπορικών κυρώσεων σε χώρες οι οποίες δεν συμμορφώνονται με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους· καλεί την ΕΕ να ακολουθήσει μία προσέγγιση που να βασίζεται σε κίνητρα και κυρώσεις στο πλαίσιο των διμερών και περιφερειακών συμφωνιών, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι οι κοινωνικές διατάξεις των προτιμησιακών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ εφαρμόζονται αποτελεσματικά· τονίζει ότι το ΣΓΠ και το ΣΓΠ+ πρέπει να παρακολουθούνται με συνεκτικό τρόπο και η διαδικασία παρακολούθησης να γίνει περισσότερο διαφανής·

9.  χαιρετίζει το σύστημα εποπτείας της ΔΟΕ για τα διεθνή πρότυπα εργασίας, το οποίο είναι μοναδικό διεθνώς και συμβάλλει στο να διασφαλίζεται ότι τα κράτη εφαρμόζουν τις συνθήκες που επικυρώνουν· τονίζει ότι η ΔΟΕ θα πρέπει να συνδράμει τις χώρες που ενδεχομένως έχουν πρόβλημα μέσω του κοινωνικού διαλόγου και τεχνικής βοήθειας·

10.  επισημαίνει ότι η ΕΕ έχει ήδη δεσμευτεί για την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας και την καταπολέμηση της εκμετάλλευσης ιδιαίτερα στις εμπορικές συμφωνίες της· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η ΕΕ δεν εφαρμόζει τους δυνητικούς όρους που έχουν ενσωματωθεί στις διμερείς και περιφερειακές ΣΕΣ· καλεί μετ’ επιτάσεως την ΕΕ να περιλάβει την κοινωνική πολιτική στο πλαίσιο της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και να διασφαλίσει την κύρωση και εφαρμογή των ΒΚΕ αποφεύγοντας ταυτόχρονα παρεκκλίσεις από τους γενικούς κανονισμούς, πχ στις ζώνες μεταποίησης προς εξαγωγή, καθώς σε τέτοιου είδους εξαιρέσεις eλλοχεύει ο κίνδυνος ενός "καθοδικού αγώνα δρόμου", που έχει ως αποτέλεσμα την υπονόμευση ορισμένων κοινωνικών προτύπων·

11.  επιμένει ότι οι εμπορικές διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ΠΟΕ δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική ανάπτυξη· επαναλαμβάνει ότι πρέπει να επιτρέπεται στη ΔΟΕ να υποβάλλει εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης στον ΠΟΕ σε περιπτώσεις εμπορικών διαφωνιών·

12.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την καλή διακυβέρνηση στον οικονομικό, φορολογικό και δικαστικό τομέα, καθώς αυτό συμβάλλει στην ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της παγκοσμιοποίησης·

13.  υπενθυμίζει ότι η ΕΚΕ αποτελεί μια αρχή σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν οικειοθελώς κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους στην επιχειρηματική στρατηγική τους· επισημαίνει ότι η εφαρμογή των πρακτικών της ΕΚΕ μπορεί να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις επιχειρήσεις, πράγμα ζωτικής σημασίας για την κοινωνική οικονομία της αγοράς στην Ευρώπη· επισημαίνει ωστόσο ότι η ανομοιογένεια της έννοιας της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, καθώς οι επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει διαφορετικά πρότυπα για την κοινωνική λογοδοσία, την υποβολή εκθέσεων και τους ελέγχους, θέτει ζήτημα συγκρισιμότητας· αναγνωρίζει τις προσπάθειες της ΕΕ για την εφαρμογή πιο γενικευμένων κατευθύνσεων για τον ορισμό και το χειρισμό της ΕΚΕ· τονίζει, ωστόσο, ότι η διαφοροποίηση και η ανομοιογένεια της έννοιας εξακολουθούν να υφίστανται· καλεί την ΕΕ να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες στα διεθνή φόρα προκειμένου να απαλλάξει την εταιρική κοινωνική ευθύνη από μία εντελώς εθελοντική προσέγγιση και να καθορίσει σαφείς νομικές υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εταιρική κοινωνική ευθύνη καθώς και αποτελεσματικούς τρόπους για να καθίστανται υπόλογες σε περιπτώσεις παραβιάσεων· θεωρεί, για παράδειγμα, ότι όταν οι πολυεθνικές εταιρείες ζητούν επενδυτικές εγγυήσεις από τα κράτη μέλη, οι εγγυήσεις αυτές πρέπει να συνδέονται με την εφαρμογή των επίσημων κατευθυντήριων γραμμών της ΕΚΕ·

14.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μία προορατική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων των προσαρμογών και της αναδιάρθρωσης που σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση·

15.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τις βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ με πιο προορατικό τρόπο και να δημιουργήσει μία ευρωπαϊκή τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας για την παιδική εργασία, όπου οι πολίτες θα μπορούν να αναφέρουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες που κάνουν χρήση παιδικής εργασίας σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου· φρονεί ότι η γραμμή αυτή πρέπει να διαθέτει μικρό αλλά επαρκές ερευνητικό δυναμικό ώστε να μπορεί α) να δημοσιεύει ετήσια έκθεση με τα πορίσματά της και β) να στηρίζει τις ευρωπαϊκές εταιρείες στην προσπάθεια να εξαλείψουν την παιδική εργασία από την αλυσίδα εφοδιασμού τους·

16.  καλεί την ΕΕ να λάβει επειγόντως τα κατάλληλα μέτρα σε διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση του κοινωνικού ντάμπινγκ, το οποίο παρατηρείται στις επιχειρηματικές πρακτικές ορισμένων χωρών, τόσο εντός της ΕΕ όσο και τρίτων χωρών στις οποίες η ΕΕ παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια·

17.  επισημαίνει την ανάγκη επίτευξης μιας κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της αντιμετώπισης των επιπτώσεων στο περιβάλλον και την κοινωνία· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την ενσωμάτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στη στρατηγική Ευρώπη 2020 για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

22.3.2011

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

16

12

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Thijs Berman, Michael Cashman, Corina Creţu, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Catherine Grèze, András Gyürk, Eva Joly, Filip Kaczmarek, Franziska Keller, Miguel Angel Martínez Martínez, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Bill Newton Dunn, Maurice Ponga, Birgit Schnieber-Jastram, Alf Svensson, Ελένη Θεοχάρους, Patrice Tirolien, Ivo Vajgl, Anna Záborská, Iva Zanicchi, Gabriele Zimmer

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Proinsias De Rossa, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Santiago Fisas Ayxela, Isabella Lövin, Judith Sargentini, Jan Zahradil

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Josefa Andrés Barea

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (17.3.2011)

προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων

σχετικά με την εξωτερική διάσταση της κοινωνικής πολιτικής, την προώθηση των εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και την ευρωπαϊκή εταιρική κοινωνική ευθύνη
(2010/2205 (INI))

Εισηγήτρια: Tokia Saïfi

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο όχι μόνο να καταστεί πόλος αριστείας στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αλλά και να προωθήσει την ΕΚΕ στις εξωτερικές πολιτικές που εφαρμόζει· αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών της ΕΚΕ μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών που λειτουργούν στο εξωτερικό, αλλά υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να λάβει καλύτερα υπόψη τη σπουδαιότητα των πιστοποιήσεων και των σημάνσεων που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τις αρχές της ΕΚΕ·

2.  θεωρεί ότι η μη τήρηση βασικών διεθνών κοινωνικών προτύπων αποτελεί μια μορφή κοινωνικού και περιβαλλοντικού ντάμπινγκ εις βάρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και των ευρωπαίων εργαζόμενων·

3.  θεωρεί ότι είναι ανάγκη να ενισχυθεί ο ρόλος των αρμόδιων διεθνών θεσμικών οργάνων (ιδίως της ΔΟΕ, του ΠΟΕ, του ΟΟΣΑ και των Ηνωμένων Εθνών) καθώς και η μεταξύ τους συνεργασία για την εκπόνηση, την εφαρμογή και την προώθηση βασικών διεθνών κοινωνικών προτύπων και των συναφών κυρώσεων·

4.  καλεί την Επιτροπή, στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και επενδύσεων που διαπραγματεύεται με τρίτες χώρες, να εντάσσει συστηματικά ένα κεφάλαιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα περιέχει μια νομικά δεσμευτική ρήτρα ΕΚΕ·

5.  προτείνει αυτή η ρήτρα ΕΚΕ να συμπεριλαμβάνει το σεβασμό των οκτώ θεμελιωδών συμβάσεων και των τεσσάρων συμβάσεων προτεραιότητας της ΔΟΕ, αλλά και κίνητρα για την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να αναλαμβάνουν δεσμεύσεις όσον αφορά την ΕΚΕ, καθώς και υποχρέωση επιμέλειας για τις επιχειρήσεις και τους ομίλους επιχειρήσεων, ήτοι υποχρέωση λήψης προληπτικών μέτρων για τον εντοπισμό και την αποτροπή κάθε παραβίασης των ανθρωπίνων και των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, της διαφθοράς ή της φοροδιαφυγής, μεταξύ άλλων και στο εσωτερικό των θυγατρικών τους και των αλυσίδων εφοδιασμού τους, με άλλα λόγια στη σφαίρα επιρροής τους·

6.  καλεί επίσης την Επιτροπή να αναπροσαρμόζει, κατά τις διαπραγματεύσεις, το επίπεδο των απαιτήσεών της ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξης κάθε χώρας εταίρου· προτείνει επομένως στην Επιτροπή να καταρτίσει κατάλογο πρόσθετων προτύπων τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται σταδιακά και με ευέλικτο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κατάσταση του ενδιαφερόμενου εταίρου·

7.   θεωρεί ότι, αφενός στην επικράτεια της χώρας εταίρου και αφετέρου στα κράτη μέλη, η εφαρμογή αυτών των βασικών προτύπων θα πρέπει να υπόκειται σε συνεχή παρακολούθηση από ανεξάρτητα όργανα και ότι η μη τήρησή τους ή η παραβίασή τους, που θα αποδεικνύονται βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, θα πρέπει να τιμωρούνται με αποτελεσματικές και διαφανείς διαδικασίες·

8.  θεωρεί ότι τα πρότυπα αυτά πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως και ότι ούτε οι ελεύθερες ζώνες ούτε οι συμφωνίες της χώρας υποδοχής μπορούν να χρησιμοποιούνται για την παρέκκλιση από τους κανόνες αυτούς·

9.  τονίζει ότι, λόγω του ειδικού βάρους τους στο διεθνές εμπόριο, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, οι θυγατρικές τους και οι υπεργολάβοι τους διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην προώθηση και τη διάδοση ανά τον κόσμο εργασιακών και κοινωνικών προτύπων και επομένως η συμπεριφορά τους θα πρέπει να συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες και τα διεθνώς αναγνωριζόμενα πρότυπα· θεωρεί ότι θα ήταν σωστό και πρέπον οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που μεταφέρουν τις παραγωγικές δραστηριότητές τους σε χώρες με λιγότερο αυστηρές κοινωνικές υποχρεώσεις να είναι δυνατό να θεωρούνται υπεύθυνες, και ενώπιον των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, για ενδεχόμενες ζημίες και αρνητικούς εξωγενείς παράγοντες που θίγουν τον τοπικό πληθυσμό·

10.  πιστεύει ότι, στη μελλοντική ανακοίνωσή της σχετικά με τη διεθνοποίηση της δραστηριότητας των ΜΜΕ, η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα στήριξης και προώθησης των πρωτοβουλιών των ΜΜΕ στον τομέα της ΕΚΕ που θα τηρούν την αρχή της προτεραιότητας των μικρών επιχειρήσεων ("think small first") και θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

16.3.2011

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

23

4

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

William (The Earl of) Dartmouth, Laima Liucija Andrikienė, Kader Arif, David Campbell Bannerman, Daniel Caspary, Christofer Fjellner, Metin Kazak, Bernd Lange, David Martin, Emilio Menéndez del Valle, Vital Moreira, Cristiana Muscardini, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Niccolò Rinaldi, Tokia Saïfi, Helmut Scholz, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Keith Taylor, Iuliu Winkler, Pablo Zalba Bidegain, Paweł Zalewski

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Catherine Bearder, George Sabin Cutaş, Syed Kamall, Elisabeth Köstinger, Miloslav Ransdorf, Michael Theurer

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

14.4.2011

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

36

11

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Regina Bastos, Edit Bauer, Heinz K. Becker, Mara Bizzotto, Philippe Boulland, Milan Cabrnoch, David Casa, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Sergio Gaetano Cofferati, Marije Cornelissen, Tadeusz Cymański, Frédéric Daerden, Karima Delli, Proinsias De Rossa, Frank Engel, Sari Essayah, Richard Falbr, Ilda Figueiredo, Thomas Händel, Marian Harkin, Roger Helmer, Nadja Hirsch, Liisa Jaakonsaari, Ádám Kósa, Patrick Le Hyaric, Veronica Lope Fontagné, Olle Ludvigsson, Thomas Mann, Elisabeth Morin-Chartier, Csaba Őry, Siiri Oviir, Rovana Plumb, Κωνσταντίνος Πουπάκης, Συλβάνα Ράπτη, Licia Ronzulli, Elisabeth Schroedter, Jutta Steinruck, Traian Ungureanu

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Tunne Kelam, Gesine Meissner, Ria Oomen-Ruijten, Csaba Sógor, Dirk Sterckx, Emilie Turunen, Cecilia Wikström