ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την αίτηση άρσης της ασυλίας του Adrian Severin

21.6.2011 - (2011/2070(IMM))

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
Εισηγητής: Francesco Enrico Speroni

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την αίτηση άρσης της ασυλίας του Adrian Severin

(2011/2070(IMM))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την αίτηση για την άρση της βουλευτικής ασυλίας του κ. Adrian Severin, που διαβιβάστηκε στις 5 Απριλίου 2011 από την Εθνική Υπηρεσία κατά της Δωροδοκίας (Εισαγγελία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρουμανίας) και ανακοινώθηκε στην ολομέλεια στις 6 Απριλίου 2011,

–   αφού άκουσε τον κ. Adrian Severin, στις 23 Μαΐου 2011, σύμφωνα με το άρθρο 7, παράγραφος 3, του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 9 του Πρωτοκόλλου της 8ης Απριλίου 1965 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το άρθρο 6, παράγραφος 2, της Πράξης της 20ής Σεπτεμβρίου 1976 περί της εκλογής των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία,

–   έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ημερομηνία 12 Μαΐου 1964, 10 Ιουλίου 1986, 15 έως 21 Οκτωβρίου 2008 και 19 Μαρτίου 2010[1],

–   έχοντας υπόψη τις διατάξεις του άρθρου 72, παράγραφος 2, του ρουμανικού συντάγματος,

–   έχοντας υπόψη τις διατάξεις του άρθρου 11 του ρουμανικού ποινικού κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες το ρουμανικό ποινικό δίκαιο εφαρμόζεται στα εγκλήματα που διαπράττονται εκτός των συνόρων της Ρουμανίας από ρουμάνο πολίτη, εάν η επίδικη πράξη συνιστά έγκλημα και κατά το ποινικό δίκαιο της χώρας στην οποία τελέστηκε η πράξη,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 6, παράγραφος 2, και το άρθρο 7 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A7-0242/2011),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εθνική Υπηρεσία κατά της Δωροδοκίας της Ρουμανίας ζήτησε την άρση της ασυλίας του κ. Adrian Severin, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με σκοπό να επιτραπεί στη ρουμανική εισαγγελία να προβεί στην έρευνα της υπόθεσης και στην άσκηση δίωξης κατά του κ. Adrian Severin, να ζητήσει τη διεξαγωγή έρευνας στην κατοικία ή στα γραφεία του ενδιαφερομένου και επίσης την πραγματοποίηση έρευνας στο υλικό πληροφορικής ή οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική έρευνα αποδειχθεί αναγκαία, να κινήσει ποινική διαδικασία κατά του ίδιου με τις κατηγορίες της παθητικής δωροδοκίας και/ή της άσκησης επιρροής ή οποιουδήποτε άλλου νομικού χαρακτηρισμού ήθελε δοθεί στο εικαζόμενο έγκλημα/εικαζόμενα εγκλήματα ενώπιον των αρμόδιων ποινικών δικαστικών οργάνων,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η άρση της ασυλίας του κ. Adrian Severin αφορά εικαζόμενα εγκλήματα δωροδοκίας προβλεπόμενα από το άρθρο 6 του ρουμανικού νόμου 78/2000, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 254 (δωροδοκία) και 257 (άσκηση επιρροής) του ποινικού κώδικα, καθώς και το άρθρο 81, στοιχείο β), του νόμου 78/2000,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αποφανθεί περί της ενοχής ή όχι του βουλευτή ούτε ως προς την ύπαρξη ή μη ύπαρξη σκοπιμότητας άσκησης ποινικής δίωξης για τις πράξεις που του αποδίδονται,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, συνεπώς, είναι σκόπιμο να συστήσει εν προκειμένω την άρση της βουλευτικής ασυλίας,

1.  αποφασίζει να άρει την ασυλία του κ. Adrian Severin, αποκλείοντας κάθε περιορισμό της προσωπικής του ελευθερίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει άμεσα την παρούσα απόφαση και την έκθεση της αρμόδιας επιτροπής του στις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας της Ρουμανίας και στον κ. Adrian Severin.

• [1]  Υπόθεση 101/63, Wagner/Fohrmann και Krier, Συλλογή 1964, σελ. 195· υπόθεση 149/85, Wybot/Faure κ.ά, Συλλογή 1986, σελ. 2391· υπόθεση T-345/05, Mote/Κοινοβουλίου, Συλλογή 2008, σελ. II-2849· συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-200/07 και C-201/07, Marra/De Gregorio και Clemente, Συλλογή 2008, σελ. I-7929· υπόθεση T-42/06, Gollnisch/Κοινοβουλίου.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Εισαγωγή

Κατά τη συνεδρίαση της 6ης Απριλίου 2011 ο Πρόεδρος ανακοίνωσε, σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 2, του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι έλαβε επιστολή της Εθνικής Υπηρεσίας κατά της Δωροδοκίας (Εισαγγελία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρουμανίας) με ημερομηνία 5 Απριλίου 2011 με την οποία ζητείται η άρση της βουλευτικής ασυλίας του κ. Adrian Severin.

Ο Πρόεδρος παρέπεμψε την αίτηση στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 2.

2. Τα πραγματικά περιστατικά

Στις 21 Μαρτίου 2011 η Εθνική Υπηρεσία κατά της Δωροδοκίας της Ρουμανίας κίνησε διαδικασία δίωξης κατά του κ. Adrian Severin, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, βάσει πληροφορίας ότι κατά την περίοδο μεταξύ Δεκεμβρίου 2010 και Μαρτίου 2011 ο κ. Severin, εκμεταλλευόμενος τη θέση του ως βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αποδέχθηκε την προσφορά χρηματικού ποσού 100.000 ευρώ εκ μέρους εκπροσώπων μιας αυτοαποκαλούμενης εταιρείας παροχής συμβουλών με την επωνυμία Taylor Jones Public Affairs, ως αντάλλαγμα για την υποστήριξή του, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε σχέδιο τροπολογίας στην οδηγία 94/19/ΕΚ σχετικά με τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων, που αφορούσε την προθεσμία αποζημίωσης των καταθετών σε περίπτωση τραπεζικής χρεοκοπίας.

Σύμφωνα με τις ρουμανικές αρχές, από τις προκαταρκτικές έρευνες που διεξήχθησαν (αφορούσαν ειδικότερα τη δήλωση άλλου βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το αντίγραφο του τιμολογίου και το ηχογραφημένο υλικό που προσκόμισαν τα μέσα ενημέρωσης) προκύπτει σοβαρή υποψία ότι, αφού συμφώνησε με τους εκπροσώπους της αυτοαποκαλούμενης εταιρείας παροχής συμβουλών, ο κ. Severin, ήλθε σε επαφή, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω της γραμματείας του, με τουλάχιστο έναν άλλο βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με σκοπό να ενημερωθεί αν είχε κατατεθεί, για να συζητηθεί στο πλαίσιο της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, τροπολογία σχετικά με την προθεσμία αποζημίωσης των καταθετών σε περίπτωση τραπεζικής χρεοκοπίας. Αφού διαβεβαίωσε τους "εκπροσώπους της εταιρείας παροχής συμβουλών" ότι η τροπολογία τους είχε κατατεθεί, για να συζητηθεί στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, από άλλο ρουμάνο βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον κ. Sebastian Bodu, ο κ. Severin τους υποσχέθηκε ότι θα υποστηρίξει την εν λόγω τροπολογία και ζήτησε την καταβολή μιας πρώτης δόσης 12.000 ευρώ για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες – ποσό για το οποίο εκδόθηκε τιμολόγιο.

Κατά τον κ. Severin, η Taylor Jones Public Affairs, εικονική εταιρεία που συστάθηκε από την αγγλική εφημερίδα Sunday Times, του υποσχέθηκε αμειβόμενο ρόλο ως μέλος του International Advisory Board της. Ο ρόλος αυτός, όπως περιγράφεται και στην προκαταρκτική συμφωνία, προβλεπόταν ότι δεν θα έχει ανάμειξη στη σύνταξη τροπολογιών ή στην προώθηση ή την αλλαγή της νομοθεσίας.

Κατά τον ίδιο Severin, του δόθηκε η διαβεβαίωση ότι η εν λόγω σύμβαση ήταν νόμιμη και δεν δημιουργούσε καμιά σύγκρουση συμφέροντος με τα κοινοβουλευτικά του καθήκοντα. Επίσης το τιμολόγιο που του επιδείχθηκε αφορούσε υπηρεσίες παροχής συμβουλών. Ανάλογη τροπολογία με αυτήν που ζητούσε η υποτιθέμενη εταιρεία είχε υποβληθεί από τον κ. Bodu χωρίς καμιά σχέση μαζί του.

Ο κ. Severin υποστηρίζει ότι είχε σχέσεις με μια εικονική εταιρεία και ότι εξαπατήθηκε. Υποστηρίζει επίσης ότι το γεγονός αυτό δεν έχει καμιά νομική συνέπεια και ότι, εν πάση περιπτώσει, ποτέ δεν άσκησε τα κοινοβουλευτικά καθήκοντά του έναντι χρημάτων. Εν ολίγοις, η εταιρεία και η σύμβαση ήταν εικονικά. Ο κ. Severin δεν αναμείχθηκε σε καμιά δραστηριότητα ομάδας συμφερόντων, δεν υπήρξε καμιά ζημία και καμιά χρηματική συναλλαγή και δεν υπήρξε οποιαδήποτε τροποποίηση της νομοθεσίας.

Επισημαίνει ότι οι ρουμανικές αρχές στήριξαν την αίτησή τους στις δηλώσεις και το ηχογραφημένο υλικό που προσκόμισε η εταιρεία την οποία συνέστησαν οι Sunday Times. Η τεκμηρίωση αυτή είναι προϊόν χειρισμών των δημοσιογράφων της Sunday Times, που εισήλθαν στο Κοινοβούλιο με πλαστή ταυτότητα και με την πρόθεση να εξαπατήσουν.

Μολονότι η δράση αυτή μπορεί να θεωρηθεί κατακριτέα από ηθική άποψη και να προκαλεί αμηχανία όσον αφορά τις ορθές σχέσεις μεταξύ Τύπου και βουλευτών, μέχρι του σημείου να εμφανίζεται ως δράση προβοκατόρων, οι οποίοι, με τα σημερινά δεδομένα, - και αυτό είναι παράξενο-, δεν αποτέλεσαν αντικείμενο δικαστικών διαδικασιών, δεν προκύπτει καμιά ένδειξη από την οποία να μπορεί να συναχθεί η ύπαρξη, εκ μέρους των ρουμανικών δικαστικών αρχών, fumus persecutionis, η ύπαρξη δηλαδή αρκούντως σοβαρής και συγκεκριμένης υποψίας ότι η όλη υπόθεση οργανώθηκε με την πρόθεση να προκληθεί πολιτική ζημία στο βουλευτή.

3. Νομικό πλαίσιο

Ποινικό δίκαιο της Ρουμανίας:

Σύμφωνα με τη ρουμανική νομοθεσία οι ανωτέρω περιγραφόμενες πράξεις προβλέπονται από το άρθρο 6 του νόμου 78/2000 για την πρόβλεψη, διακρίβωση και τιμωρία των εγκλημάτων δωροδοκίας, σε συνδυασμό με το άρθρο 254 (δωροδοκία) και το άρθρο 257 (άσκηση επιρροής) του ποινικού κώδικα, καθώς και το άρθρο 81, στοιχείο β), του νόμου 78/2000 για την πρόβλεψη, διακρίβωση και τιμωρία των εγκλημάτων δωροδοκίας.

Οι σχετικές διατάξεις έχουν ως εξής:

Άρθρο 6 του νόμου 78/2000 για την πρόβλεψη, διακρίβωση και τιμωρία των εγκλημάτων δωροδοκίας:

"Τα εγκλήματα παθητικής δωροδοκίας (αποδοχή), του άρθρου 254 του ποινικού κώδικα, ενεργητικής δωροδοκίας (προσφορά), του άρθρου 255 του ποινικού κώδικα, της αποδοχής μη οφειλόμενων ωφελημάτων, του άρθρου 256 του ποινικού κώδικα, της άσκησης επιρροής, του άρθρου 257 του ποινικού κώδικα, τιμωρούνται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του νόμου."

Άρθρο 254 του ποινικού κώδικα:

"(1) Η πράξη του δημόσιου λειτουργού ο οποίος, άμεσα ή έμμεσα, ζητεί ή λαμβάνει χρήματα ή άλλα ωφελήματα τα οποία δεν του οφείλονται, ή δεν τα αρνείται, με σκοπό να εκπληρώσει, να παραλείψει να εκπληρώσει ή να καθυστερήσει την εκπλήρωση πράξης αναγόμενης στην υπηρεσία του ή πράξης αντικείμενης στα καθήκοντά του, τιμωρείται με φυλάκιση 3 έως 12 ετών και στέρηση ορισμένων δικαιωμάτων. Εάν η πράξη της παραγράφου 1 διαπράττεται από δημόσιο λειτουργό ο οποίος ασκεί καθήκοντα ελέγχου, τιμωρείται με φυλάκιση 3 έως 15 ετών και στέρηση ορισμένων δικαιωμάτων."

Άρθρο 257 του ποινικού κώδικα:

"(1) Η αποδοχή ή απαίτηση περιουσιακών αγαθών ή άλλων ωφελημάτων, ή η αποδοχή υποσχέσεων, δωρεών, άμεσα ή έμμεσα, προς ίδιον όφελος ή όφελος τρίτου, εκ μέρους ατόμου το οποίο διαθέτει ή δίδει την εντύπωση ότι διαθέτει σημαντική επιρροή σε δημόσιο λειτουργό ώστε να τον πείσει να εκτελέσει ή να παραλείψει να εκτελέσει πράξη αναγόμενη στα καθήκοντά του, τιμωρείται με φυλάκιση 2 έως 10 ετών."

Άρθρο 81, στοιχείο β), του νόμου 78/2000 για την πρόβλεψη, διακρίβωση και τιμωρία των εγκλημάτων δωροδοκίας :

"Οι διατάξεις των άρθρων 254-257 του ποινικού κώδικα και των άρθρων 61 και 82 του παρόντος νόμου εφαρμόζονται επίσης στις ακόλουθες κατηγορίες:

β) στα μέλη των κοινοβουλευτικών συνελεύσεων των διεθνών οργανισμών στους οποίους ανήκει η Ρουμανία ".

Η δικαιοδοσία της Εθνικής Υπηρεσίας κατά της Δωροδοκίας επικυρώνεται στη συγκεκριμένη περίπτωση από τις διατάξεις του άρθρου 13 της κατεπείγουσας πράξης της κυβέρνησης αριθ. 43/2002 σχετικά με την Εθνική Υπηρεσία κατά της Δωροδοκίας:

"(1) Τα εγκλήματα στα οποία αναφέρεται ο νόμος 78/2000 για την πρόβλεψη, διακρίβωση και τιμωρία των εγκλημάτων δωροδοκίας, όπως συμπληρώνεται από διαδοχικές τροποποιήσεις και προσθήκες, ανήκουν στην αρμοδιότητα της Εθνικής Υπηρεσίας κατά της Δωροδοκίας στην περίπτωση που τελούνται σε μια από τις ακόλουθες περιστάσεις:

α) εάν, ανεξάρτητα από την ιδιότητα των προσώπων που τα διαπράττουν, τα εγκλήματα αυτά προκαλούν υλικές ζημίες ύψους μεγαλύτερου του ισοδύναμου σε ρουμανικά λέι των 200.000 ευρώ, ή έχουν προξενήσει ιδιαιτέρως σοβαρή διατάραξη της δραστηριότητας δημόσιας αρχής, δημόσιου θεσμικού οργάνου ή οποιουδήποτε άλλου νομικού προσώπου, ή εάν το ποσόν ή η αξία του αγαθού που αποτελεί το αντικείμενο του εγκλήματος της δωροδοκίας είναι ανώτερο του ισοδύναμου σε ρουμανικά λέι των 10.000 ευρώ·

β) εάν, ανεξάρτητα από το ύψος των υλικών ζημιών ή τη σοβαρότητα της διατάραξης που προκλήθηκε στη λειτουργία δημόσιας αρχής, δημόσιου θεσμικού οργάνου ή οποιουδήποτε άλλου νομικού προσώπου, ή το ύψος του ποσού ή την αξία του αγαθού που αποτελεί το αντικείμενο του εγκλήματος της δωροδοκίας, τα εγκλήματα αυτά διαπράττονται [...] από τα άτομα που αναφέρονται στο άρθρο 81 του νόμου 78/2000, όπως συμπληρώθηκε από διαδοχικές τροποποιήσεις και προσθήκες [...]."

Άρθρο 11 του ποινικού κώδικα:

"Άρθρο11. Το ποινικό δίκαιο εφαρμόζεται στα εγκλήματα που διαπράττονται εκτός των συνόρων της Ρουμανίας από ρουμάνο πολίτη ή από ανιθαγενή που διαμένει στη Ρουμανία εάν η πράξη προβλέπεται ως έγκλημα και από τον ποινικό νόμο της χώρας τέλεσης."

Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Πρωτόκολλο αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσαρτάται στις συνθήκες:

"Άρθρο 9:

Κατά τη διάρκεια των συνόδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα μέλη του απολαύουν:

α) εντός της επικρατείας των κρατών τους, των ασυλιών που αναγνωρίζονται στα μέλη του Κοινοβουλίου της χώρας τους,

β) εντός της επικρατείας άλλων κρατών μελών της εξαιρέσεως από κάθε μέτρο κρατήσεως και κάθε δικαστική δίωξη.

Η ασυλία τους καλύπτει επίσης όταν μεταβαίνουν στον τόπο συνεδριάσεως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή όταν επιστρέφουν από αυτόν.

Επίκληση της ασυλίας δεν δύναται να γίνει στην περίπτωση αυτοφώρου εγκλήματος και ούτε δύναται να εμποδίσει την άσκηση του δικαιώματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να άρει την ασυλία ενός από τα μέλη του."

Διατάξεις του ρουμανικού συντάγματος σχετικά με την ασυλία των βουλευτών στο ρουμανικό κοινοβούλιο – άρθρο 72, παράγραφος 2:

"Βουλευτές και γερουσιαστές μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ποινικών δικαστικών διαδικασιών και να παραπεμφθούν σε δίκη για πράξεις οι οποίες δεν συνδέονται με πολιτικές γνώμες ή ψήφους που εκφράστηκαν κατά την άσκηση της εντολής τους, δεν μπορούν όμως να διωχθούν, κρατηθούν ή συλληφθούν χωρίς τη συναίνεση του σώματος του οποίου είναι μέλη, αφού προηγουμένως ακουστούν δεόντως. Μόνο η Εισαγγελία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου μπορεί να κινήσει τη σχετική ποινική δικαστική διαδικασία και να προβεί σε παραπομπή σε δίκη. Η αρμοδιότητα ανήκει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο."

4. Συμπέρασμα

Βάσει των προαναφερθεισών σκέψεων και σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 2, του Κανονισμού, αφού εξέτασε τα επιχειρήματα υπέρ και κατά της άρσης της βουλευτικής ασυλίας, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων συνιστά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να άρει τη βουλευτική ασυλία του κ. Adrian Severin, θεωρώντας παράλληλα ότι, έως ότου εκδοθεί τελική απόφαση, ο βουλευτής πρέπει να απαλλαγεί από κάθε μορφής κράτηση ή προφυλάκιση που παρεμποδίζει τον εν λόγω βουλευτή να ασκεί τα καθήκοντα που απορρέουν από την εντολή.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	20.6.2011
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	12 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Sebastian Valentin Bodu, Christian Engström, Marielle Gallo, Klaus-Heiner Lehne, Bernhard Rapkay, Francesco Enrico Speroni, Alexandra Thein, Diana Wallis, Cecilia Wikström, Tadeusz Zwiefka
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Eva Lichtenberger, József Szájer