SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (przekształcenie)

29.11.2011 - (COM(2008)0229 – C6‑0184/2008 – 2008/0090(COD)) - ***I

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawca: Michael Cashman
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej (*):
Anneli Jäätteenmäki, Komisja Spraw Konstytucyjnych
(*) Procedura obejmująca zaangażowane komisje – art. 50 Regulaminu
(Przekształcenie – art. 87 Regulaminu)
PR_COD_1Recastingam


Procedura : 2008/0090(COD)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A7-0426/2011

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (przekształcenie) (COM(2008)0229) – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: przekształcenie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2008)0229),

–   uwzględniając art. 251 ust. 2 oraz art. 255 ust. 2 traktatu WE, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła pierwotny wniosek Parlamentowi (C6-0184/2008),

–   uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowany „Konsekwencje wejścia w życie traktatu lizbońskiego dla trwających międzyinstytucjonalnych procedur decyzyjnych” (COM(2009)0665),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 i art. 15 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 41 i 42,

–   uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 28 listopada 2001 r. w sprawie bardziej uporządkowanego wykorzystania techniki przekształcania aktów prawnych,

–   uwzględniając art. 87 i 55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie[1]1 Komisji Spraw Konstytucyjnych, Komisji Petycji oraz Komisji Prawnej (A7-0426/2011),

A. mając na uwadze, że zdaniem konsultacyjnej grupy roboczej złożonej z odpowiednich służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji omawiany wniosek nie zawiera żadnych istotnych poprawek poza poprawkami określonymi jako takie we wniosku, oraz że w odniesieniu do kodyfikacji niezmienionych przepisów wcześniejszych aktów oraz przedmiotowych poprawek wniosek zawiera zwykłą kodyfikację istniejących tekstów bez jakichkolwiek zmian co do ich istoty,

1.  przyjmuje swoje stanowisko w pierwszym czytaniu w wersji uwzględniającej zalecenia konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji;

2.  uznaje, że procedura 2011/0073(COD) przestała obowiązywać w wyniku włączenia treści wniosku Komisji COM(2011)0137 do procedury 2008/0090/(COD);

3.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeżeli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;

4.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji.

Poprawka       1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego ogólne zasady i ograniczenia regulujące prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów, urzędów i agencji Unii

Uzasadnienie

Tytuł musi odzwierciedlać nowy charakter tego aktu po zastosowaniu traktatu lizbońskiego jako nowych ogólnych ram demokratycznego uczestnictwa, nadzoru oraz demokratycznej przejrzystości i widoczności, odnoszących się do wszystkich podmiotów UE. Jest również zgodny z COM(2011)0137.

Poprawka       2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 1 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 z dnia 30 maja w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji ma zostać poddane wielu istotnym zmianom. Dla zachowania przejrzystości, rozporządzenie to powinno zostać przekształcone.

(1) W następstwie wejścia w życie TUE i TFUE prawo dostępu do dokumentów obejmuje wszystkie instytucje, organy, urzędy i agencje Unii, w tym Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, w związku z czym rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji1 należy poddać istotnym zmianom, uwzględniając doświadczenia z pierwotnego wdrażania tego rozporządzenia, jak i ze stosowania właściwego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

 

_________________

 

1 Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.

Uzasadnienie

Zakres postanowień traktatu został znacząco rozszerzony po wejściu w życie traktatu lizbońskiego. Obecnie obejmuje on dostęp do szeregu instytucji, organów, urzędów i agencji UE i nie jest już ograniczony do Parlamentu, Komisji i Rady. Jednocześnie ETPC włączył do swojego orzecznictwa w zakresie wolności wypowiedzi (art. 10 EKPC) prawo do informacji z zastrzeżeniem pewnych warunków.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 3 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) Otwartość pozwala obywatelom na bliższe uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji i gwarantuje, że administracja ma większą legitymację, jest bardziej skuteczna i odpowiedzialna względem obywateli w systemie demokratycznym. Otwartość przyczynia się do umacniania zasad demokracji i poszanowania praw podstawowych określonych w art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(3) Otwartość pozwala obywatelom na bliższe uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji i gwarantuje, że administracja ma większą legitymację, jest bardziej skuteczna i odpowiedzialna względem obywateli w systemie demokratycznym. Otwartość przyczynia się do umacniania zasad demokracji, jak określono w art. 9-12 TUE, jak i poszanowania praw podstawowych określonych w art. 6 TUE oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (Karcie).

Uzasadnienie

Zaktualizowano zgodnie z traktatem lizbońskim oraz nowymi gwarantowanymi prawami wynikającymi z karty praw podstawowych.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 3 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a) Przejrzystość powinna również umacniać zasady dobrej administracji w instytucjach, organach, urzędach i agencjach Unii, zgodnie z art. 41 Karty oraz z art. 298 TFUE. W związku z tym należy odpowiednio zdefiniować wewnętrzne procedury administracyjne oraz udostępnić wystarczające zasoby finansowe i ludzkie, aby zasadę otwartości można było stosować w praktyce.

Uzasadnienie

Zaktualizowano zgodnie z traktatem lizbońskim oraz nowymi gwarantowanymi prawami wynikającymi z karty praw podstawowych i wzmacniającymi obowiązek zapewnienia otwartej i efektywnej administracji europejskiej, jak określono w art. 298 TFUE.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 3 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a) Otwartość zwiększa zaufanie obywateli do instytucji unijnych, ponieważ pozwala im uzyskać wiedzę o podejmowaniu decyzji w Unii oraz przysługujących im w związku z tym prawach. Otwartość pociąga za sobą również większą przejrzystość w stosowaniu procedur administracyjnych i legislacyjnych.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 3 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3b) Poprzez podkreślenie normatywnego znaczenia zasady przejrzystości niniejsze rozporządzenie wzmacnia unijną kulturę praworządności i w związku z tym przyczynia się do zapobiegania przestępczości i zachowaniom przestępczym.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 4 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(4) Ogólne zasady i ograniczenia w zakresie powszechnego prawa dostępu do dokumentów ze względu na interes publiczny lub prywatny zostały ustanowione w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001, które zaczęło obowiązywać w dniu 3 grudnia 2001 r.

skreślony

Poprawka  8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 5 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5) Pierwsza ocena wykonania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 została sporządzona w sprawozdaniu opublikowanym w dniu 30 stycznia 2004 r. W dniu 9 listopada 2005 r. Komisja podjęła decyzję o wszczęciu procedury prowadzącej do przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. W rezolucji przyjętej w dniu 4 kwietnia 2006 r. Parlament Europejski zwrócił się do Komisji o przedłożenie wniosku zmieniającego rozporządzenie. W dniu 18 kwietnia 2007 r. Komisja opublikowała zieloną księgę w sprawie przeglądu rozporządzenia oraz rozpoczęła publiczne konsultacje.

skreślony

Poprawka  9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 6 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6) Celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie możliwie największego prawa do publicznego dostępu do dokumentów oraz ogólnych zasad i ograniczeń związanych z takim dostępem, zgodnie z art. 255 ust. 2 Traktatu WE.

(6) Celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie możliwie największego prawa do publicznego dostępu do dokumentów oraz określenie ogólnych zasad regulujących taki dostęp i wyjątków od nich z uwagi na interes publiczny lub prywatny, zgodnie z art. 15 ust. 3 TFUE oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi otwartości działania unijnych instytucji, organów, urzędów i agencji, określonymi w art. 15 ust. 1 TFUE. W związku z tym wszystkie pozostałe przepisy dotyczące dostępu do dokumentów muszą być zgodne z niniejszym rozporządzeniem, z zastrzeżeniem przepisów szczegółowych odnoszących się jedynie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego podczas wykonywania zadań nieadministracyjnych.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 10 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10) W odniesieniu do ujawniania danych osobowych, należy wyraźnie powiązać niniejsze rozporządzenie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych.

(10) Instytucje, organy, urzędy i agencje Unii powinny przetwarzać dane osobowe w zgodności z prawami podmiotów, których dane dotyczą, zgodnie z art. 16 TFUE oraz z art. 8 Karty, odnośnym prawem Unii oraz zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Uzasadnienie

Należy ustalić właściwą równowagę między dwoma podstawowymi prawami – prawem do ochrony danych osobowych i prawem dostępu do dokumentów – w oparciu o jasne ustawodawstwo i odpowiednie orzecznictwo.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 11 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11) Należy ustanowić jasne zasady dotyczące ujawniania dokumentów pochodzących z państw członkowskich oraz dokumentów osób trzecich należących do akt postępowań sądowych, jak również dokumentów uzyskanych przez instytucje na mocy szczególnych kompetencji dochodzeniowych powierzonych im w prawie WE.

(11) Należy ustanowić jasne zasady dotyczące ujawniania dokumentów pochodzących z państw członkowskich oraz dokumentów osób trzecich należących do akt postępowań sądowych, jak również dokumentów uzyskanych przez instytucje, organy, urzędy lub agencje na mocy szczególnych kompetencji dochodzeniowych powierzonych im w prawie Unii.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 12 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12) Szerszy dostęp do dokumentów powinien być udzielony w przypadkach gdy instytucje sprawują władzę prawodawczą, także na mocy delegowanych uprawnień, przy jednoczesnym zadbaniu o zachowanie przez instytucje możliwości skutecznego podejmowania decyzji. Dokumenty takie powinny być dostępne bezpośrednio w maksymalnym możliwym zakresie.

(12) Zgodnie z art. 15 ust. 3 TFUE pełny dostęp do dokumentów powinien być udzielony w przypadkach gdy na podstawie Traktatów instytucje sprawują władzę prawodawczą, przyjmując środki o zasięgu ogólnym, także na mocy delegowanych uprawnień na podstawie art. 290 TFUE oraz uprawnień wykonawczych na podstawie art. 291 TFUE. Przygotowawcze dokumenty ustawodawcze oraz wszelkie powiązane informacje na różnych etapach procedury międzyinstytucjonalnej, takie jak dokumenty grupy roboczej Rady, nazwy i stanowiska delegacji państw członkowskich występujących w charakterze członków Rady oraz dokumenty w pierwszym czytaniu z posiedzeń trójstronnych, powinny co do zasady być niezwłocznie i bezpośrednio udostępniane publicznie w internecie.

Uzasadnienie

Należy co do zasady zapewnić pełny, bezpośredni i szybki dostęp publiczny do dokumentów związanych z aktami ustawodawczymi, a także aktami delegowanymi i wykonawczymi o zasięgu ogólnym, ponieważ charakter procedury ustawodawczej musi być w możliwie największym stopniu otwarty i przejrzysty.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 12 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Teksty ustawodawcze powinny być sporządzane w sposób jasny i zrozumiały i publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Uzasadnienie

Zgodnie z zasadą możliwie największego prawa dostępu i przejrzystości procedura ustawodawcza musi być jak najbardziej otwarta i przejrzysta.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 12 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12b) Parlament Europejski, Rada i Komisja powinny ustalić, zgodnie z art. 295 TFUE i z niniejszym rozporządzeniem, lepsze praktyki stanowienia prawa, modele i techniki sporządzania dokumentów wspólne dla instytucji, organów, urzędów i agencji, a także powinny publikować je w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, aby poprawić funkcjonowanie zasady przejrzystości formułowania i jasności prawnej dokumentów UE.

Uzasadnienie

Koniecznym warunkiem wstępnym zapewnienia skutecznego publicznego dostępu jest lepsze stanowienie prawa i podejmowanie skoordynowanych działań przez różne instytucje, organy, urzędy lub agencje.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 12 c preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12c) Dokumenty dotyczące procedur nieustawodawczych, takie jak wiążące środki lub środki dotyczące struktury wewnętrznej, akty administracyjne lub budżetowe, lub dokumenty o charakterze politycznym (takie jak wnioski, zalecenia lub rezolucje) powinny być łatwo i możliwie bezpośrednio dostępne, zgodnie z zasadą dobrej administracji zawartą w art. 41 Karty.

Uzasadnienie

Uzupełnienie zgodne z zasadą możliwie największego prawa dostępu do dokumentów, jak i z Kartą.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 12 d preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12d) W odniesieniu do każdej kategorii dokumentów odpowiedzialna instytucja, organ, urząd lub agencja powinna udostępnić obywatelom informacje na temat przebiegu wewnętrznych procedur oraz na temat tego, które jednostki organizacyjne są za nie odpowiedzialne, a także wskazać zakres ich kompetencji, określone terminy realizacji i biuro, z którym można się kontaktować. Instytucje, organy, urzędy i agencje powinny należycie uwzględniać zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Powinny one ustalić, zgodnie z art. 295 TFUE, wspólne wytyczne dotyczące sposobu, w jaki każda jednostka organizacyjna powinna dokonywać rejestracji dokumentów wewnętrznych, ich klasyfikacji w przypadku możliwości spowodowania uszczerbku dla interesów Unii i archiwizacji dla potrzeb bieżących lub historycznych, zgodnie z zasadami przedstawionymi w niniejszym rozporządzeniu. Powinny one w sposób spójny i skoordynowany informować opinię publiczną o środkach przyjętych w celu wprowadzenia w życie niniejszego rozporządzenia oraz przeszkolić swoich pracowników w zakresie pomocy obywatelom w korzystaniu z praw przysługujących im na podstawie niniejszego rozporządzenia.

Uzasadnienie

Koniecznym warunkiem wstępnym zapewnienia skutecznego publicznego dostępu jest lepsze stanowienie prawa i podejmowanie skoordynowanych działań przez różne instytucje.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 13 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Przejrzystość w procesie prawodawczym jest kwestią o najwyższym znaczeniu dla obywateli. Dlatego też instytucje powinny aktywnie rozpowszechniać dokumenty stanowiące element procesu prawodawczego. Należy także zachęcać do aktywnego rozpowszechniania dokumentów w innych dziedzinach.

(13) Przejrzystość w procesie prawodawczym jest kwestią o najwyższym znaczeniu dla obywateli. Dlatego też instytucje powinny aktywnie rozpowszechniać dokumenty stanowiące element procesu prawodawczego i usprawniać komunikację z ewentualnymi wnioskodawcami. Instytucje unijne powinny automatycznie udostępniać społeczeństwu na stronach internetowych możliwie najwięcej rodzajów dokumentów. Należy także zachęcać do aktywnego rozpowszechniania dokumentów w innych dziedzinach.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 13 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

 

(13a) W celu zwiększenia otwartości i przejrzystości procedury ustawodawczej instytucje, organy, urzędy i agencje powinny uzgodnić międzyinstytucjonalny rejestr lobbystów i innych zainteresowanych stron.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 15 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15) W związku z bardzo poufną zawartością niektóre dokumenty powinny być traktowane w sposób specjalny. Ustalenia dotyczące informowania Parlamentu Europejskiego o treści takich dokumentów powinny być dokonane w formie porozumienia międzyinstytucjonalnego.

skreślony

Poprawka  20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 16 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(16) W celu zapewnienia większej otwartości w pracach instytucji dostęp do dokumentów powinien być udzielany przez Parlament Europejski, Radę i Komisję nie tylko w przypadku dokumentów sporządzanych przez instytucje, lecz również dokumentów przez nie otrzymywanych. W tym kontekście przypomina się, że deklaracja nr 35 załączona do Aktu końcowego Traktatu z Amsterdamu stanowi, iż państwo członkowskie może zażądać, by Komisja czy Rada nie udostępniały osobom trzecim dokumentu pochodzącego z tego państwa bez jego uprzedniej zgody.

(16) W celu zapewnienia większej otwartości w pracach instytucji, organów, urzędów i agencji dostęp do dokumentów powinien być udzielany nie tylko w przypadku dokumentów przez nie sporządzanych, lecz również dokumentów przez nie otrzymywanych. Państwo członkowskie może zażądać, by instytucje, organy, urzędy lub agencje nie udostępniały osobom trzecim, poza samymi instytucjami, organami, urzędami lub agencjami, dokumentu pochodzącego z tego państwa bez jego uprzedniej zgody.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie nie powinny mieć prawa weta w odniesieniu do dokumentów pochodzących z tych państw, ponieważ ostateczną decyzję podejmują instytucje, organy, urzędy lub agencje.

Poprawka  21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 16 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(16a) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyraźnie stwierdził, że wymóg konsultacji z państwami członkowskimi w związku z wnioskami o dostęp do pochodzących z nich dokumentów nie daje im prawa weta lub prawa odwoływania się do praw lub przepisów krajowych, a także że instytucja, organ, urząd lub agencja otrzymująca taki wniosek może odmówić dostępu do dokumentów jedynie na podstawie wyjątków zawartych w niniejszym rozporządzeniu1.

 

______________

 

1 Wyrok z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie C-64/05 P, Szwecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. 2007 r., s. I-11389.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie nie powinny mieć prawa weta w odniesieniu do dokumentów pochodzących z tych państw, ponieważ ostateczną decyzję podejmują instytucje.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 17 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17) Zasadniczo wszelkie dokumenty instytucji powinny być publicznie dostępne. Jednakże w niektórych wypadkach należy chronić interes prywatny i publiczny za pomocą wyjątków. Instytucje powinny być uprawnione do ochrony swoich wewnętrznych konsultacji i rozważań tam, gdzie niezbędne jest zabezpieczenie ich zdolności do pełnienia powierzonych im zadań. Przy ustanawianiu wyjątków instytucje powinny wziąć pod uwagę zawarte w prawodawstwie wspólnotowym zasady dotyczące ochrony danych osobowych we wszelkich obszarach działalności Unii.

(17) Wszystkie dokumenty instytucji powinny być publicznie dostępne. Należy przewidzieć wyjątki od tej zasady, aby w niektórych wypadkach chronić interes prywatny i publiczny, lecz takie wyjątki powinny być regulowane za pomocą przejrzystego systemu przepisów i procedur, a ogólnym celem powinna być realizacja podstawowego przysługującego obywatelom prawa dostępu do dokumentów. Przy ustanawianiu wyjątków instytucje powinny wziąć pod uwagę zawarte w prawodawstwie wspólnotowym zasady dotyczące ochrony danych osobowych we wszelkich obszarach działalności Unii.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 18 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18) Wszelkie zasady dotyczące dostępu do dokumentów instytucji powinny być zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

(18) Z uwagi na fakt, że niniejsze rozporządzenie bezpośrednio wdraża art. 15 TFUE oraz art. 42 Karty, określone zasady i ograniczenia dostępu do dokumentów powinny mieć pierwszeństwo przed wszelkimi przepisami, środkami lub praktykami przyjętymi przez instytucję, organ, urząd lub agencję w oparciu o inną podstawę prawną i wprowadzającymi dodatkowe lub surowsze odstępstwa niż te przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Uzasadnienie

Aby nadać pełną moc art. 15 TFUE i art. 42 Karty, konieczne jest wyłączenie jakiegokolwiek „lex specialis”.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 22 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(22) Niniejsze rozporządzenie nie narusza istniejących praw dostępu do dokumentów dla państw członkowskich, organów sądowych czy organów dochodzeniowych.

skreślony

Poprawka  25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Punkt 23 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23) Zgodnie z art. 255 ust. 3 Traktatu WE, każda instytucja ustanawia szczegółowe przepisy dotyczące dostępu do swoich dokumentów w swoim regulaminie wewnętrznym,

(23) Zgodnie z art. 15 ust. 3 TFUE oraz zasadami i przepisami przedstawionymi w niniejszym rozporządzeniu każda instytucja, organ, urząd lub agencja ustanawia szczegółowe przepisy dotyczące dostępu do swoich dokumentów w swoim regulaminie wewnętrznym, jak również do dokumentów odnoszących się do jej zadań administracyjnych,

Uzasadnienie

W art. 15 ust. 3 TFUE stwierdza się, że każda instytucja, organ lub jednostka organizacyjna zapewnia przejrzystość swoich prac i opracowuje w swoim regulaminie wewnętrznym przepisy szczegółowe dotyczące dostępu do jej dokumentów.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) określenie, ze względu na interes publiczny lub prywatny, zasad, warunków i ograniczeń regulujących prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (zwanych dalej „instytucjami”) przewidzianych w art. 255 Traktatu WE w taki sposób, by przyznać społeczeństwu  możliwie najszerszy dostęp do takich  dokumentów,

a) określenie, zgodnie z art. 15 TFUE, ze względu na interes publiczny lub prywatny, zasad, warunków i ograniczeń regulujących prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów, urzędów i agencji Unii w taki sposób, by przyznać społeczeństwu możliwie najszerszy dostęp do takich dokumentów,

Uzasadnienie

Art. 15 TFUE stanowi, że zasady ogólne i ograniczenia, które z uwagi na interes publiczny lub prywatny regulują korzystanie z tego prawa dostępu do dokumentów, są określane przez PE i Radę. Obejmuje COM(2011)0137.

Poprawka  27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – litera c)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c) promowanie dobrych praktyk administracyjnych w odniesieniu do dostępu do dokumentów.

c) promowanie przejrzystych i dobrych praktyk administracyjnych w celu poprawy dostępu do dokumentów, a w szczególności ogólnych celów, jakimi są większa przejrzystość, odpowiedzialność i demokracja.

Poprawka  28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Beneficjenci i zakres stosowania

Beneficjenci

1. Każda osoba fizyczna lub prawna ma prawo dostępu do dokumentów instytucji, zgodnie z zasadami, warunkami i ograniczeniami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

Każda osoba fizyczna lub prawna lub każde stowarzyszenie osób fizycznych lub prawnych ma prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów, urzędów i agencji, zgodnie z zasadami, warunkami i ograniczeniami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do wszelkich dokumentów przechowywanych przez instytucje, mianowicie  dokumentów sporządzanych lub otrzymywanych przez nie i pozostających w ich posiadaniu dotyczących kwestii związanych z obszarami polityki, działalnością i decyzjami należącymi do ich zakresu odpowiedzialności, we wszystkich obszarach działalności Unii Europejskiej.

 

3. Bez uszczerbku dla art. 4 i 9, dokumenty zostają udostępnione publicznie po otrzymaniu pisemnego wniosku lub bezpośrednio w formie elektronicznej lub poprzez rejestr. W szczególności dokumenty sporządzone lub otrzymane w trybie procedury prawodawczej zostają bezpośrednio udostępnione zgodnie z art. 12.

 

4. Dokumenty poufne określone w art. 9 ust. 1 podlegają specjalnemu traktowaniu zgodnie z tym artykułem.

 

5. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do dokumentów przedłożonych sądom przez strony nie będące instytucjami.

 

6. Bez uszczerbku dla szczególnych praw dostępu do dokumentów przysługujących osobom zainteresowanym ustanowionych prawem WE, dokumenty należące do akt administracyjnych postępowania wyjaśniającego lub procedur dotyczących aktu o indywidualnym zakresie zastosowania nie są udostępniane publicznie do czasu zamknięcia postępowania wyjaśniającego lub ostatecznego wejścia w życie aktu. Dokumenty zawierające informacje zgromadzone lub uzyskane od osób fizycznych lub prawnych przez instytucję w ramach takich postępowań wyjaśniających nie są udostępniane publicznie.

 

7. Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw publicznego dostępu do dokumentów przechowywanych przez instytucje, które mogą wynikać z instrumentów prawa międzynarodowego czy aktów instytucji wprowadzających je w życie.

 

Poprawka  29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 2a

 

Zakres

 

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do wszelkich dokumentów przechowywanych przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii, tj. dokumentów sporządzanych lub otrzymywanych przez nie i pozostających w ich posiadaniu, we wszystkich obszarach działalności Unii. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego jedynie w trakcie wykonywania ich funkcji administracyjnych.

 

2. Dokumenty zostają udostępnione publicznie w formie elektronicznej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w oficjalnym rejestrze instytucji, organu, urzędu lub agencji, lub po otrzymaniu pisemnego wniosku. Dokumenty sporządzone lub otrzymane w toku procedury ustawodawczej zostają bezpośrednio udostępnione zgodnie z art. 12 niniejszego rozporządzenia.

 

3. Niniejsze rozporządzenie nie narusza rozszerzonych praw publicznego dostępu do dokumentów przechowywanych przez instytucje, które to prawa mogą wynikać z instrumentów prawa międzynarodowego lub aktów instytucji wprowadzających je w życie lub z prawa państw członkowskich.

Poprawka  30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do celów niniejszego rozporządzenia:

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) „dokument” oznacza wszelkie treści bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane w formie elektronicznej czy jako nagranie dźwiękowe, wizualne czy audiowizualne) sporządzone przez instytucję lub formalnie przekazane jednemu lub większej liczbie odbiorców lub w inny sposób zarejestrowane lub otrzymane przez instytucję; dane zawarte w elektronicznych systemach magazynowania, przetwarzania i pobierania danych stanowią dokumenty, jeżeli można je pobrać w formie wydruku lub kopii elektronicznej z wykorzystaniem dostępnych narzędzi eksploatacji systemu ;

a) „dokument” oznacza każdą treść danych bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane w formie elektronicznej czy jako nagranie dźwiękowe, wizualne czy audiowizualne) dotyczących kwestii leżących w zakresie odpowiedzialności instytucji, organu, urzędu lub agencji Unii. Dane zawarte w elektronicznych systemach magazynowania, przetwarzania i pobierania danych, w tym w systemach zewnętrznych wykorzystywanych w pracy instytucji, stanowią dokument, zwłaszcza jeżeli można je pobrać z wykorzystaniem dowolnych, zasadnie dostępnych narzędzi eksploatacji danego systemu; Instytucja, organ, urząd lub agencja, która zamierza stworzyć nowy elektroniczny system magazynowania lub w znacznym stopniu zmienić istniejący system, dokonuje oceny prawdopodobnych skutków dla prawa dostępu, dopilnowuje, by prawo dostępu jako jedno z praw podstawowych było zagwarantowane i postępuje tak, aby promować cel, jakim jest przejrzystość. Funkcje pobierania informacji przechowywanych w elektronicznych systemach magazynowania należy dostosować tak, aby można było pozytywnie rozpatrywać wnioski użytkowników;

 

aa) „dokumenty niejawne” oznaczają dokumenty, które zostały w całości lub w części objęte klauzulą niejawności zgodnie z art. 3a ust. 1 niniejszego rozporządzenia;

 

ab) „akt ustawodawczy” do celów niniejszego rozporządzenia obejmuje dokumenty sporządzone lub otrzymane w toku procedur ustawodawczych dotyczących przyjęcia aktów ustawodawczych, w tym środków o zasięgu ogólnym na mocy uprawnień delegowanych i wykonawczych, oraz aktów o zasięgu ogólnym, które są prawnie wiążące w państwach członkowskich lub dla państw członkowskich;

 

ac) „zadanie administracyjne” oznacza środki dotyczące spraw organizacyjnych, administracyjnych lub budżetowych danej instytucji, organu, urzędu lub agencji;

 

ad) „system archiwizowania” oznacza narzędzie lub procedurę stosowane przez instytucje, organy, urzędy lub agencje, służące do zorganizowanego zarządzania segregowaniem wszystkich ich dokumentów związanych z będącą w toku lub niedawno zakończoną procedurą;

 

ae) „archiwa historyczne” oznaczają część archiwów instytucji, organów, urzędów lub agencji wybraną, na warunkach określonych w lit. a), do zachowania na stałe.

 

Szczegółowa lista wszystkich kategorii aktów objętych definicjami w lit. a)–ac) jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i na stronach internetowych instytucji, organów, urzędów i agencji, które również uzgadniają i podają do wiadomości publicznej wspólne kryteria archiwizacji;

b) „osoba trzecia” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną lub każdy podmiot spoza odnośnych instytucji, w tym państwa członkowskie pozostałe instytucje i organy wspólnotowe i niewspólnotowe oraz kraje trzecie.

b) „osoba trzecia” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną lub każdy podmiot spoza odnośnych instytucji, organów, urzędów lub agencji, w tym państwa członkowskie, pozostałe instytucje i organy unijne i nieunijne oraz kraje trzecie.

Poprawka  31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 3a

 

Procedura nadawania klauzuli niejawności i odtajniania dokumentów

 

1. Jeżeli istnieją względy porządku publicznego objęte art. 4 ust. 1 i bez uszczerbku dla kontroli parlamentarnej na szczeblu Unii i krajowym, instytucja, organ, urząd lub agencja nadaje dokumentowi klauzulę niejawności, gdy jego ujawnienie naraziłoby na szwank ochronę podstawowych interesów Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich, zwłaszcza w sprawach bezpieczeństwa publicznego, obrony i wojskowości. Dokument może zostać objęty klauzulą niejawności częściowo lub całkowicie. Dokumentom nadawane są następujące klauzule:

 

a) „EU TOP SECRET”: ta klauzula jest stosowana jedynie do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować nadzwyczaj poważne szkody dla podstawowych interesów Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich;

 

b) „EU SECRET”: ta klauzula jest stosowana jedynie do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować poważne szkody dla podstawowych interesów Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich;

 

c) „EU CONFIDENTIAL”: ta klauzula jest stosowana do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby zaszkodzić podstawowym interesom Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich;

 

d) „EU RESTRICTED”: ta klauzula jest stosowana do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby być niekorzystne dla interesów Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich.

 

2. Klauzula niejawności nadawana jest dokumentom tylko w razie konieczności. W miarę możliwości inicjatorzy nadania klauzuli niejawności umieszczają na dokumentach, którym taką klauzulę nadano, datę lub okres, w którym lub po upływie którego ich treść może otrzymać niższy stopień tajności lub zostać odtajniona. W przeciwnym razie dokonują przeglądu dokumentów co najmniej co pięć lat, w celu upewnienia się, że pierwotna klauzula jest nadal konieczna. Klauzula jest wyraźnie i prawidłowo wskazana i utrzymywana tylko tak długo, jak długo dane informacje wymagają ochrony. Odpowiedzialność za nadanie dokumentowi klauzuli niejawności oraz późniejsze obniżenie poziomu tajności lub odtajnienie spoczywa wyłącznie na instytucji, organie, urzędzie lub agencji, które były tego inicjatorem lub które otrzymały dokument opatrzony klauzulą niejawności od strony trzeciej lub innej instytucji, organu, urzędu lub agencji.

 

3. Bez wpływu na prawo dostępu innych instytucji, organów, urzędów lub agencji Unii, dokumenty niejawne są ujawniane stronom trzecim za zgodą inicjatora opatrzenia ich taką klauzulą. Gdy więcej niż jedna instytucja, organ, urząd lub agencja uczestniczy w przetwarzaniu dokumentu niejawnego, przyznawany jest taki sam poziom niejawności, a w przypadku, gdy inaczej oceniają one wymóg potrzebnej ochrony, rozpoczyna się mediację. Dokumenty związane z procedurami ustawodawczymi nie są opatrywane klauzulą niejawności; środki wykonawcze są opatrywane klauzulą niejawności, zanim zostaną przyjęte, w takim zakresie, w jakim klauzula niejawności jest konieczna i ma na celu zapobieżenie negatywnym skutkom dla samego środka wykonawczego. Porozumienia międzynarodowe dotyczące wymiany informacji poufnych zawierane w imieniu Unii nie dają państwom trzecim lub organizacjom międzynarodowym prawa do uniemożliwienia Parlamentowi Europejskiemu dostępu do tych informacji poufnych.

 

4. Wnioski o udzielenie dostępu do dokumentów niejawnych na mocy procedur określonych w art. 7 i 8 są rozpatrywane jedynie przez osoby, które mają prawo zapoznać się z tymi dokumentami. Osoby te oceniają również, jakie odniesienia do dokumentów niejawnych mogą znaleźć się w publicznym rejestrze.

 

5. Dokumenty niejawne są rejestrowane w rejestrze instytucji, organu, urzędu lub agencji lub ujawniane za zgodą inicjatora nadania klauzuli niejawności.

 

6. Instytucja, organ, urząd lub agencja, która podejmuje decyzję o odmowie dostępu do dokumentu niejawnego, podaje powody swojej decyzji w sposób, który nie szkodzi interesom chronionym przez wyjątki określone w art. 4 ust. 1.

 

7. Bez uszczerbku dla krajowej kontroli parlamentarnej, państwa członkowskie stosują odpowiednie środki w celu zapewnienia, że podczas rozpatrywania wniosków o udostępnienie dokumentów niejawnych Unii, będą przestrzegane zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

 

8. Obowiązujące w instytucjach, organach, urzędach lub agencjach przepisy dotyczące informacji niejawnych są podawane do publicznej wiadomości.

Uzasadnienie

Niniejsze rozporządzenie powinno tworzyć ramową procedurę rejestracji, klasyfikacji, archiwizacji dokumentów niejawnych oraz dostępu do nich.

Poprawka  32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) bezpieczeństwa publicznego, w tym bezpieczeństwa osób fizycznych lub prawnych;

a) bezpieczeństwa publicznego Unii lub co najmniej jednego z państw członkowskich;

Poprawka  33

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) finansowej, walutowej czy gospodarczej polityki Wspólnoty lub państwa członkowskiego;

d) finansowej, walutowej czy gospodarczej polityki Unii lub państwa członkowskiego;

Uzasadnienie

Poprawka formalna niezbędna w związku z wejściem w życie TUE.

Poprawka  34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – wprowadzenie – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Instytucje odmawiają dostępu do dokumentu, jeśli ujawnienie go naruszyłoby ochronę:

2. Instytucje, organy, urzędy i agencje odmawiają dostępu do dokumentu, jeśli ujawnienie go naruszyłoby ochronę:

Poprawka  35

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera c)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c) porady prawnej i sądowego postępowania arbitrażowego i spornego;

c) porady prawnej dotyczącej postępowania sądowego;

Uzasadnienie

Trybunał Sprawiedliwości stwierdził w orzeczeniu dotyczącym sprawy Turco (sprawy połączone C-39/05 i C-52/05), że ujawnianie porady prawnej poza postępowaniem sądowym w inicjatywach ustawodawczych zwiększa przejrzystość i otwartość procedury ustawodawczej i wzmacnia prawa demokratyczne europejskich obywateli.

Poprawka  36

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera e)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e) obiektywnych i bezstronnych procedur wyboru.

 

e) obiektywnych i bezstronnych procedur zamówień publicznych do czasu podjęcia decyzji przez zlecającą instytucję, organ, urząd lub agencję lub postępowania komisji konkursowej prowadzącego do zatrudnienia pracowników, do czasu podjęcia decyzji przez organ powołujący.

Poprawka  37

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Dostępu do następujących dokumentów odmawia się, jeśli ujawnienie takich dokumentów poważnie naruszyłoby proces podejmowania decyzji przez instytucje:

3. Dostępu do dokumentów sporządzonych przez daną instytucję do użytku wewnętrznego lub dokumentów otrzymanych przez instytucję, dotyczących spraw, w których dana instytucja nie wydała jeszcze decyzji, odmawia się jedynie wtedy, gdy ujawnienie takich dokumentów z uwagi na ich treść i obiektywne okoliczności wyraźnie i poważnie naruszyłoby proces podejmowania decyzji.

a) dokumenty dotyczące spraw, w których nie wydano jeszcze decyzji;

 

b) dokumenty  zawierające opinie do wykorzystania wewnętrznego jako część rozważań i konsultacji wstępnych w obrębie odnośnej instytucji nawet po podjęciu decyzji.

 

Poprawka  38

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Wyjątki przewidziane w ust. 2 i 3 nie mają zastosowania, jeżeli za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny. W odniesieniu do ust. 2 lit. a), uznaje się, że za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny, jeżeli wnioskowane informacje dotyczą emisji do środowiska naturalnego.

4. Przy rozważaniu interesu publicznego leżącego w ujawnieniu na mocy ust. 1-3 uznaje się, że za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny, jeżeli żądany dokument dotyczy ochrony praw podstawowych i praworządności, należytego zarządzania funduszami publicznymi lub prawa do życia w zdrowym otoczeniu, w tym emisji do środowiska naturalnego. Instytucja, organ, urząd lub agencja przywołująca jeden z wyjątków musi dokonać obiektywnej i indywidualnej oceny oraz wykazać, że zagrożenie chronionego interesu jest przewidywalne, a nie tylko hipotetyczne, oraz musi określić, w jaki sposób dostęp do dokumentu może konkretnie i skutecznie naruszyć chroniony interes.

Poprawka  39

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 - ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a. Dokumenty, których ujawnienie stanowiłoby zagrożenie dla ochrony środowiska naturalnego, jak np. miejsc rozrodu rzadko występujących gatunków, są ujawniane tylko zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty1.

 

________________________

 

1 Dz.U. L 264 z 25.9.2006, s. 13.

Uzasadnienie

Poprawka ta wspiera uwzględnienie konwencji z Aarhus i zasad zawartych w orzeczeniu Turco (sprawy połączone C-39/05 i C-52/05).

Poprawka  40

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Nazwiska, tytuły i funkcje osób zajmujących urzędy publiczne, urzędników służby publicznej oraz reprezentantów interesów podlegają ujawnieniu, jeżeli ma to związek z ich działalnością zawodową, chyba że, ze względu na szczególne okoliczności, ujawnienie zaszkodziłoby danym osobom. Inne dane osobowe ujawniane są zgodnie z warunkami dotyczącymi zgodnego z prawem przetwarzania takich danych, ustanowionymi w przepisach WE dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.

5. Danych osobowych nie ujawnia się, jeżeli naruszyłoby to prywatność lub integralność danej osoby. Naruszenie takie nie powstaje:

 

- jeżeli dane odnoszą się wyłącznie do działalności zawodowej danej osoby, chyba że ze względu na szczególne okoliczności jest powód, by założyć, iż ujawnienie danych zaszkodziłoby danej osobie;

 

- jeżeli dane odnoszą się wyłącznie do osoby publicznej, chyba że ze względu na szczególne okoliczności jest powód, by założyć, iż ujawnienie danych zaszkodziłoby danej osobie lub innym osobom z nią związanym;

 

- jeżeli dane zostały już upublicznione za zgodą danej osoby.

 

Dane osobowe ujawnia się jednak, jeżeli wymaga tego nadrzędny interes publiczny. W takim przypadku zaangażowana instytucja, organ, urząd lub agencja precyzuje, o jaki interes publiczny chodzi. Podaje powody, dla których w danym przypadku interes publiczny przeważa nad interesami danej osoby.

 

Jeżeli instytucja, organ, urząd lub agencja odmówi dostępu do dokumentu, powołując się na niniejszy ustęp, rozważa, czy można udzielić dostępu do części tego dokumentu.

Uzasadnienie

Do prawodawcy należy ustalenie właściwej równowagi między dwoma podstawowymi prawami – prawem dostępu do dokumentów i prawem do ochrony danych. Decyzję Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-28/08 P, Komisja przeciwko Bavarian Lager oparto na obecnym tekście rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. Nowe rozporządzenie powinno zapewnić nową równowagę i uwzględniać opinię EIDO dotyczącą domniemań i aktywnego podejścia.

Poprawka  41

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7. Wyjątki ustanowione w niniejszym artykule mają zastosowanie wyłącznie przez okres, przez który ochrona ta jest uzasadniona ze względu na treść dokumentu. Wyjątki mogą być stosowane maksymalnie przez okres 30 lat. W przypadku dokumentów objętych wyjątkiem z powodów dotyczących ochrony danych osobowych  lub interesów handlowych oraz w wypadku dokumentów poufnych, wyjątki mogą, jeśli to konieczne, obowiązywać nadal po tym okresie.

7. Wyjątki ustanowione w niniejszym artykule nie mają zastosowania do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu ustawodawczego, aktu delegowanego lub wykonawczego o zasięgu ogólnym. Wyjątki nie mają również zastosowania do dokumentów przekazywanych instytucjom, organom, urzędom i agencjom przez lobbystów lub inne zainteresowane strony w celu wywierania wpływu na opracowywanie polityki. Wyjątki stosuje się jedynie tak długo, jak długo jest to uzasadnione treścią dokumentu i w każdym razie maksymalnie przez okres 30 lat.

Poprawka  42

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

7a. Instytucja, organ, urząd lub agencja może w celach badawczych udzielić uprzywilejowanego dostępu do dokumentów objętych ust. 1-3. W przypadku udzielenia uprzywilejowanego dostępu informacje są ujawniane jedynie pod warunkiem przestrzegania odpowiednich ograniczeń dotyczących ich wykorzystania.

Uzasadnienie

Chodzi głównie o to, aby udostępnić pracownikom naukowo-badawczym informacje, które inaczej byłyby niedostępne, lecz muszą oni zaakceptować odpowiednie ograniczenia odnośnie do wykorzystania tych informacji. Udzielając pracownikom naukowo-badawczym uprzywilejowanego dostępu zwiększamy możliwości kontrolowania procesu podejmowania decyzji w Europie i możliwości dyskutowania o nim, zwiększając tym samym nie tylko przejrzystość, lecz również udział społeczeństwa w życiu demokratycznym UE.

Poprawka  43

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Konsultacje

Konsultacja ze stronami trzecimi

1. W odniesieniu do dokumentów osób trzecich, instytucja konsultuje się z tą osobą trzecią w celu oceny, czy wyjątek, o którym mowa w art. 4 ma zastosowanie, chyba że jest jasne, że dokument ten zostanie ujawniony lub nie.

1. W odniesieniu do dokumentów osób trzecich instytucje, organy, urzędy i agencje konsultują się z tą osobą trzecią w celu oceny, czy wyjątek, o którym mowa w art. 4, ma zastosowanie, chyba że jest jasne, że dokument ten zostanie ujawniony lub nie.

2. Jeżeli wniosek dotyczy dokumentu pochodzącego z państwa członkowskiego, nie należącego do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu legislacyjnego lub powszechnie obowiązującego aktu nielegislacyjnego, konsultowane są organy tego państwa członkowskiego. Instytucja posiadająca dokument ujawnia go, chyba że dane państwo członkowskie uzasadni konieczność nieujawniania go, ze względu na wyjątki, o których mowa w art. 4 lub szczegółowe przepisy w swoim ustawodawstwie, zakazujące ujawnienia tego dokumentu. Instytucja ocenia słuszność uzasadnienia podanego przez państwo członkowskie, w zakresie w jakim opiera się ono na wyjątkach ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

2. Jeżeli wniosek dotyczy dokumentu pochodzącego z państwa członkowskiego, nie należącego do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu ustawodawczego, aktu delegowanego lub aktu wykonawczego o zasięgu ogólnym, przeprowadza się konsultacje z organami tego państwa członkowskiego, jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do tego, czy dokument podlega jednemu z wyjątków. Instytucja posiadająca dokument ujawnia go, chyba że dane państwo członkowskie uzasadni konieczność nieujawniania go ze względu na wyjątki, o których mowa w art. 4, lub podejmie decyzję na podstawie własnej oceny tego, czy wyjątki obejmują ten dokument.

3. Jeśli państwo członkowskie otrzyma od instytucji wniosek dotyczący dokumentu będącego w jego posiadaniu, o ile nie jest jasne, że dokument ten zostanie ujawniony lub nie, państwo członkowskie konsultuje się z odnośną instytucją w celu podjęcia decyzji, która nie zagrozi realizacji celów niniejszego rozporządzenia. Państwo członkowskie może zamiast tego przekazać wniosek do instytucji.

3. Jeśli państwo członkowskie otrzyma od instytucji, organu, urzędu lub agencji wniosek dotyczący dokumentu będącego w jego posiadaniu, o ile nie jest jasne, że dokument ten zostanie ujawniony lub nie, państwo członkowskie konsultuje się z odnośną instytucją w celu podjęcia decyzji, która nie zagrozi realizacji celów niniejszego rozporządzenia. Państwo członkowskie może zamiast tego przekazać wniosek do instytucji.

Poprawka  44

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 5a

 

Akty ustawodawcze

 

1. Zgodnie z demokratycznymi zasadami zawartymi w art. 9-12 TUE oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości instytucje, działając na podstawie swoich uprawnień ustawodawczych, w tym uprawnień delegowanych i wykonawczych, oraz państwa członkowskie działające w charakterze członków Rady zapewniają jak najszerszy dostęp do dokumentów dotyczących ich działań.

 

2. Dokumenty dotyczące programów działalności ustawodawczej, wstępnych konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim, oceny skutków oraz wszelkie inne dokumenty przygotowawcze związane z procedurą ustawodawczą, a także dokumenty dotyczące wdrażania prawa i polityki Unii związane z procedurą ustawodawczą są dostępne na przyjaznej dla użytkownika i skoordynowanej międzyinstytucjonalnej stronie internetowej i publikowane w specjalnej serii elektronicznej Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

 

3. W czasie trwania procedury ustawodawczej każda instytucja, organ, urząd lub agencja zaangażowana w podejmowanie decyzji publikuje swoje dokumenty przygotowawcze oraz wszystkie informacje z nimi związane, w tym opinie prawne, w specjalnej serii Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej oraz na wspólnej stronie internetowej, odzwierciedlając przebieg danej procedury.

 

4. Zgodnie z art. 13 akty ustawodawcze, po ich przyjęciu, są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Poprawka  45

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Wnioski o udzielenie dostępu do dokumentu składane są w dowolnej formie pisemnej, także w formie elektronicznej, w jednym z języków, o których mowa w art. 314 Traktatu WE oraz w sposób na tyle precyzyjny, by instytucja mogła zidentyfikować dokument. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do podania uzasadnienia wniosku.

1. Wnioski o udzielenie dostępu do dokumentu składane są w dowolnej formie pisemnej, także w formie elektronicznej, w jednym z języków, o których mowa w art. 55 ust. 1 TUE. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do podania uzasadnienia wniosku.

Poprawka  46

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Jeśli wniosek nie jest wystarczająco precyzyjny lub wnioskowane dokumenty nie mogą być zidentyfikowane, instytucja zwraca się do wnioskodawcy o wyjaśnienie wniosku i pomaga w tym wnioskodawcy, na przykład dostarczając informacji o korzystaniu z publicznych rejestrów dokumentów. Bieg terminów przewidzianych w art. 7 i 8 rozpoczyna się od daty, w której instytucja otrzymała wyjaśnienia, o które się zwróciła.

2. Jeśli wniosek nie jest wystarczająco precyzyjny lub dokumenty objęte wnioskiem nie mogą być zidentyfikowane, instytucja, organ, urząd lub agencja w terminie 15 dni roboczych zwraca się do wnioskodawcy o wyjaśnienie wniosku i pomaga w tym wnioskodawcy, na przykład dostarczając informacji o korzystaniu z publicznych rejestrów dokumentów. Bieg terminów przewidzianych w art. 7 i 8 rozpoczyna się od daty, w której instytucja otrzymała wyjaśnienia, o które się zwróciła.

Poprawka  47

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. W przypadkach wyjątkowych, na przykład w wypadku wniosku odnoszącego się do bardzo długiego dokumentu lub bardzo dużej liczby dokumentów, termin podany w ust. 1 może zostać przedłużony o kolejne 15 dni roboczych, pod warunkiem że wnioskodawca zostanie powiadomiony z wyprzedzeniem i z podaniem szczegółowych powodów.

2. W przypadkach wyjątkowych, na przykład w wypadku wniosku odnoszącego się do bardzo długiego dokumentu lub bardzo dużej liczby dokumentów, termin podany w ust. 1 może zostać przedłużony tylko jeden raz maksymalnie o 15 dni roboczych, pod warunkiem że wnioskodawca zostanie powiadomiony z wyprzedzeniem i z podaniem szczegółowych powodów.

Poprawka  48

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. W przypadku całkowitej lub częściowej odmowy, wnioskodawca może w ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania odpowiedzi od instytucji złożyć wniosek potwierdzający, w którym zwraca się do instytucji o ponowne rozpatrzenie jej decyzji.

3. Instytucja powiadamia wnioskodawcę, czy i ewentualnie kiedy możliwy będzie całkowity lub częściowy dostęp do dokumentu w późniejszym okresie.

 

Wnioskodawca może w ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania odpowiedzi od instytucji złożyć wniosek potwierdzający, w którym zwróci się do instytucji o ponowne rozpatrzenie jej decyzji.

Uzasadnienie

Należy informować wnioskodawców o ewentualnej przyszłej możliwości uzyskania dostępu do danego dokumentu.

Poprawka  49

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a. Każda instytucja mianuje osobę odpowiedzialną za kontrolowanie, czy wszystkie terminy określone w niniejszym artykule są należycie przestrzegane.

Uzasadnienie

Rzecznik praw obywatelskich zalecił powołanie „urzędnika ds. informacji”, który czuwałby nad przestrzeganiem wyznaczonych terminów.

Poprawka  50

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Wniosek potwierdzający jest rozpatrywany bezzwłocznie. W ciągu 30 dni roboczych od dnia rejestracji takiego wniosku instytucja udziela dostępu do żądanego dokumentu i zapewnia w tym okresie dostęp do dokumentu zgodnie z art. 10 lub, w pisemnej odpowiedzi, podaje przyczyny całkowitej lub częściowej odmowy. W przypadku całkowitej lub częściowej odmowy instytucja informuje wnioskodawcę o dostępnych dla niego środkach zaradczych.

1. Wniosek potwierdzający jest rozpatrywany bezzwłocznie. W ciągu maksymalnie 15 dni roboczych od dnia rejestracji takiego wniosku instytucja, organ, urząd lub agencja udziela dostępu do żądanego dokumentu i zapewnia w tym okresie dostęp do dokumentu zgodnie z art. 10 lub, w pisemnej odpowiedzi, podaje przyczyny całkowitej lub częściowej odmowy. W przypadku całkowitej lub częściowej odmowy instytucja, organ, urząd lub agencja informuje wnioskodawcę o dostępnych dla niego środkach zaradczych.

Uzasadnienie

Okres 30 dni jest zbyt długi i należy skrócić go do terminu określonego w obowiązującym rozporządzeniu dla instytucji i innych organów, który wynosi 15 dni.

Poprawka  51

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. W przypadkach wyjątkowych, na przykład w przypadku wniosku odnoszącego się do bardzo długiego dokumentu lub bardzo dużej liczby dokumentów, termin podany w ust. 1 może zostać przedłużony o kolejne 15 dni roboczych, pod warunkiem, że wnioskodawca zostanie powiadomiony z wyprzedzeniem i z podaniem szczegółowych powodów.

2. W przypadkach wyjątkowych, na przykład w przypadku wniosku odnoszącego się do bardzo długiego dokumentu lub bardzo dużej liczby dokumentów, termin podany w ust. 1 może zostać przedłużony tylko jeden raz maksymalnie o 15 dni roboczych, pod warunkiem że wnioskodawca zostanie powiadomiony z wyprzedzeniem i z podaniem szczegółowych powodów.

Poprawka  52

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Brak odpowiedzi ze strony instytucji w podanym terminie uznawany jest za odpowiedź odmowną i uprawnia wnioskodawcę do wszczęcia postępowania sądowego przeciwko instytucji lub złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Traktatu WE.

4. Brak odpowiedzi ze strony instytucji, organu, urzędu lub agencji w podanym terminie uznawany jest za ostateczną odpowiedź odmowną i uprawnia wnioskodawcę do wszczęcia postępowania sądowego przeciwko instytucji lub złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami traktatów.

Uzasadnienie

Należy wyjaśnić, że 15 dni to maksymalny czas, a nie zasada, ponieważ odpowiedzi należy udzielić jak najszybciej. Nieudzielenie odpowiedzi należy uznać za ostateczną i definitywną odpowiedź odmowną dającą możliwość rozpoczęcia pełnej, opartej na faktach oceny sądowej.

Poprawka  53

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 8a

 

Nowy wniosek

 

Jeżeli po otrzymaniu dokumentów wnioskodawca pragnie otrzymać nowe dokumenty od instytucji, wniosek ten jest traktowany jako nowy wniosek zgodnie z art. 7 i 8.

Poprawka  54

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 9

skreślony

Traktowanie dokumentów poufnych

 

1. Dokumenty poufne to dokumenty pochodzące z instytucji lub utworzonych przez nie agencji, z państw członkowskich, krajów trzecich lub organizacji międzynarodowych, zaklasyfikowane jako „TRES SECRET/TOP SECRET”, „SECRET” lub „CONFIDENTIEL” zgodnie z przepisami obowiązującymi w danej instytucji, które chronią podstawowe interesy Unii Europejskiej lub jednego albo większej liczby jej państw członkowskich w obszarach objętych zakresem art. 4 ust. 1 lit. a), a w szczególności w obszarze bezpieczeństwa publicznego, obrony i spraw wojskowych.

 

2. Wnioski o dostęp do dokumentów poufnych zgodnie z procedurami ustanowionymi w art. 7 i 8 rozpatrywane są wyłącznie przez osoby mające prawo do zapoznania się z tymi dokumentami. Osoby te oceniają także, bez uszczerbku dla art. 11 ust. 2, które odniesienia do dokumentów poufnych mogą być zamieszczone w rejestrze publicznym.

 

3. Dokumenty poufne są wpisywane do rejestru lub ujawniane wyłącznie za zgodą podmiotu, od którego pochodzą.

 

4. Instytucja, która zdecyduje się odmówić dostępu do dokumentu poufnego, podaje powody swojej decyzji w sposób, który nie szkodzi interesom chronionym w art. 4.

 

5. Państwa członkowskie podejmują odpowiednie kroki w celu zapewnienia, że przy rozpatrywaniu wniosków o dostęp do dokumentów poufnych przestrzegane są zasady zawarte w niniejszym artykule i w art. 4.

 

6. Przepisy instytucji dotyczące dokumentów poufnych podawane są do wiadomości publicznej.

 

7. Komisja i Rada informują Parlament Europejski o dokumentach poufnych zgodnie z zasadami ustalonymi przez instytucje.

 

Poprawka  55

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a. Treść dokumentu jest dostępna bez dyskryminacji ze względu na upośledzenie wzroku, język roboczy lub system operacyjny. Instytucje zapewniają wnioskodawcy rzeczywisty dostęp do treści dokumentów bez technicznej dyskryminacji.

Poprawka  56

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Kosztami sporządzenia i przesłania kopii można obciążyć wnioskodawcę. Opłata nie może przekraczać rzeczywistego kosztu sporządzenia i przesłania kopii. Zapoznanie się z dokumentem na miejscu, skopiowanie mniej niż 20 stron A4 i bezpośredni dostęp w formie elektronicznej lub poprzez rejestr są bezpłatne.

4. Kosztami sporządzenia i przesłania kopii można obciążyć wnioskodawcę. Opłata nie może przekraczać rzeczywistego kosztu sporządzenia i przesłania kopii. Zapoznanie się z dokumentem na miejscu, skopiowanie mniej niż 50 stron A4 i bezpośredni dostęp w formie elektronicznej lub poprzez rejestr są bezpłatne.

Poprawka  57

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Instytucje podejmą bezzwłocznie kroki zmierzające do stworzenia rejestru i uruchomienia go do dnia 3 czerwca 2002 r.

3. Instytucje podejmą bezzwłocznie kroki zmierzające do stworzenia wspólnego interfejsu dla swoich rejestrów w celu zapewnienia spójności między nimi.

Poprawka  58

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12–- ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Dokumenty sporządzone lub otrzymane w związku z procedurami dotyczącymi przyjęcia aktów legislacyjnych UE lub powszechnie obowiązujących aktów nielegislacyjnych, są udostępniane bezpośrednio, z zastrzeżeniem art. 4 i 9.

1. Instytucje, organy, urzędy i agencje zapewniają bezpośredni dostęp publiczny w formie elektronicznej lub poprzez rejestr do dokumentów, a w szczególności do dokumentów sporządzonych lub otrzymanych w związku z procedurami dotyczącymi przyjęcia aktów legislacyjnych Unii lub powszechnie obowiązujących aktów nielegislacyjnych.

Uzasadnienie

Aby zapewnić szybki i najbardziej skuteczny dostęp do dokumentów, konieczne jest udostępnianie ich w formie elektronicznej.

Poprawka  59

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Każda instytucja określa w swoim regulaminie wewnętrznym, jakie inne kategorie dokumentów są bezpośrednio dostępne publicznie.

4. Każda instytucja określa w swoim regulaminie wewnętrznym, jakie inne kategorie dokumentów są bezpośrednio aktywnie udostępniane publicznie.

Uzasadnienie

Aby zapewnić dokładny przegląd dokumentów otrzymywanych przez różne instytucje, organy, urzędy i agencje należy utworzyć wspólny rejestr.

Poprawka  60

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 1 – litera b)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) wspólne stanowiska przyjęte przez Radę zgodnie z procedurami, o których mowa w art. 251 i 252 Traktatu WE oraz przyczyny leżące u podstaw tych wspólnych stanowisk, jak również stanowiska Parlamentu Europejskiego dotyczące tych procedur;

b) stanowiska przyjęte przez Radę zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 294 TFUE, oraz przyczyny leżące u podstaw tych wspólnych stanowisk, jak również stanowiska Parlamentu Europejskiego dotyczące tych procedur;

Poprawka  61

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 1 – litera f)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f) umowy międzynarodowe zawarte przez Wspólnotę lub zgodnie z art. 24 Traktatu UE.

f) umowy międzynarodowe zawarte przez Unię Europejską zgodnie z art. 37 TUE oraz art. 207 i 218 TFUE.

Poprawka  62

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 14a

 

Urzędnik ds. informacji

 

1. Każda główna jednostka administracyjna we wszystkich instytucjach, organach, urzędach i agencjach mianuje urzędnika ds. informacji, którego obowiązkiem jest zapewnienie przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz dobrej praktyki administracyjnej w danej jednostce administracyjnej.

 

2. Urzędnik ds. informacji określa, które informacje można udostępnić publicznie, mając na względzie:

 

a) wykonanie niniejszego rozporządzenia;

 

b) dobrą praktykę;

 

oraz dba o to, by te informacje były rozpowszechniane w odpowiedni sposób i w odpowiedniej formie.

 

3. Urzędnik ds. informacji ocenia, czy służby w jego głównej jednostce administracyjnej stosują zasady dobrej praktyki.

 

4. Urzędnik ds. informacji może skierować osobę wnioskującą o informacje do innej głównej jednostki administracyjnej, jeżeli przedmiotowe informacje nie mieszczą się w zakresie kompetencji danej jednostki, natomiast objęte są kompetencjami innej jednostki w tej samej instytucji, organie, urzędzie lub agencji, pod warunkiem że ta inna jednostka posiada takie informacje.

Uzasadnienie

Aby zapewnić zgodność z przepisami proponowanego aktu już na wstępie w poszczególnych głównych jednostkach administracyjnych należy wyznaczyć wewnętrznego urzędnika ds. przejrzystości i dobrych praktyk administracyjnych.

Poprawka  63

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 14b

 

Zasada dobrej i otwartej administracji

 

W okresie przejściowym przed przyjęciem zasad przewidzianych w art. 298 TFUE i na podstawie wymogów określonych w art. 41 Karty instytucje, organy, urzędy i agencje w oparciu o kodeks dobrego postępowania administracyjnego przyjmują i publikują ogólne wytyczne dotyczące zakresu obowiązku zachowania poufności i tajemnicy zawodowej, określonego w art. 339 TFUE, obowiązków wynikających z dobrej i przejrzystej administracji oraz ochrony danych osobowych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001. Wytyczne te określają też sankcje mające zastosowanie w przypadku niezachowania zgodności z niniejszym rozporządzeniem, zgodnie z regulaminem pracowniczym urzędników Unii Europejskiej, warunkami zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej oraz regulaminami wewnętrznymi poszczególnych instytucji.

Uzasadnienie

Otwarta, efektywna i niezależna administracja europejska, jak określono w art. 298 TFUE, musi opierać się na wysokich standardach zachowania zawodowego, w tym ochrony danych osobowych. Należy także opracować odpowiednie sankcje w przypadku naruszeń.

Poprawka  64

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 - tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Praktyka administracyjna w instytucjach

Praktyka w zakresie przejrzystości administracyjnej w instytucjach, organach, urzędach i agencjach

Uzasadnienie

Należy jasno określić, że te przepisy opierają się na kwestiach związanych z przejrzystością.

Poprawka  65

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a. Instytucje, organy, urzędy i agencje informują obywateli we właściwy i przejrzysty sposób o swojej strukturze organizacyjnej, z podaniem kompetencji wydziałów wewnętrznych, informacji o wewnętrznym systemie organizacji pracy i orientacyjnych terminów zakończenia procedur leżących w ich kompetencjach, oraz o służbach, do których obywatele mogą się zwracać w celu uzyskania pomocy, informacji lub wniesienia odwołania administracyjnego.

Uzasadnienie

Zaktualizowano zgodnie z traktatem lizbońskim oraz nowymi gwarantowanymi prawami wynikającymi z karty praw podstawowych i wzmacniającymi obowiązek zapewnienia otwartej i efektywnej administracji europejskiej dostępnej dla obywateli, jak określono w art. 10 TUE i 298 TFUE.

Poprawka  66

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Dokumenty dotyczące budżetu Unii Europejskiej, jego wykonania oraz beneficjentów funduszy i dotacji Unii są podawane do wiadomości publicznej i dostępne dla obywateli.

 

Dokumenty takie są także dostępne na specjalnej stronie internetowej i w bazie danych oraz w bazie danych dotyczącej przejrzystości finansowej w Unii.

Uzasadnienie

Ważnym aspektem przejrzystości jest jasność procedury budżetowej oraz wykonywania budżetu UE.

Poprawka  67

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązujących przepisów dotyczących prawa autorskiego, które mogą ograniczać prawa strony trzeciej do uzyskiwania kopii dokumentów lub do  zwielakratniania lub korzystania z opublikowanych  dokumentów.

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązujących przepisów dotyczących prawa autorskiego, które mogą ograniczać prawa strony trzeciej do reprodukowania lub korzystania z opublikowanych dokumentów.

Poprawka  68

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – śródtytuł (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Tytuł V – Przepisy końcowe

Poprawka  69

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a. Najpóźniej do …* Komisja opublikuje sprawozdanie w sprawie wdrażania niniejszego rozporządzenia oraz przedstawi zalecenia, w tym, w razie potrzeby, propozycje rewizji niniejszego rozporządzenia niezbędnej ze względu na zmianę obecnej sytuacji oraz program działań, które mają podjąć instytucje, organy, urzędy i agencje.

 

_______________

 

* Dwa lata od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Uzasadnienie

Wdrażanie aktu prawnego wymaga przeprowadzenia oceny post facto oraz sporządzenia całościowego sprawozdania zawierającego ewentualne propozycje dotyczące zmian.

UZASADNIENIE

Jako sprawozdawca w sprawie wniosku dotyczącego przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 zgłosiłem zasadnicze zmiany do wniosku Komisji Europejskiej przedstawionego dnia 30 kwietnia 2008 r. Parlament Europejski poddał je pod głosowanie i przyjął w dniu 11 marca 2009 r. Po wyborach do PE w czerwcu 2009 r. zostałem ponownie powołany na sprawozdawcę w przedmiotowej sprawie. W dniu 1 grudnia w życie wszedł traktat lizboński, który w znacznym stopniu zmodyfikował ramy prawne będące podstawą przeglądu przedmiotowego rozporządzenia.

W momencie wejścia w życie obecnego rozporządzenia w 2001 r. byłem również sprawozdawcą odpowiedzialnym za przedmiotowe dossier.

Już w 2006 r. opracowałem projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego zatwierdzony zdecydowaną większością głosów przez posłów do PE, zawierający listę zaleceń dotyczących ulepszeń obowiązującego rozporządzenia.

W związku z tym, w momencie przedstawiania przez Komisję wniosku o przegląd w 2008 r., moje oczekiwania związane ze sposobem, w jaki możliwe byłoby ulepszenie standardów publicznego dostępu do dokumentów UE, były bardzo wysokie.

Pomimo wprowadzonych we wniosku pewnych pozytywnych zmian, które jasno dają się uzasadnić, takich jak powiększenie kategorii beneficjentów przedmiotowego rozporządzenia i zgodność z konwencją z Aarhus, inne według mnie stanowią jednak krok wstecz, jeżeli chodzi o przejrzystość, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę to, że nie uwzględniono większości wniosków Parlamentu Europejskiego z 2006 r.

Ponadto teraz, po wejściu w życie traktatu lizbońskiego, Komisję powinna wysłać obywatelom wyraźniejszy sygnał, że jest ona gotowa zapewnić bardziej przejrzysty sposób funkcjonowania instytucji, organów, urzędów i agencji UE.

Moim zdaniem my, ustawodawcy, także musimy wykorzystać tę możliwość i postarać się, aby przedmiotowe rozporządzenie stanowiło realne i jednolite ramy prawne dla publicznej dostępności wszystkich dokumentów, z jakimi mają do czynienia instytucje, organy, urzędy i agencje, pamiętając, że ostatecznymi użytkownikami są obywatele. Naszym zadaniem i obowiązkiem jest sprawić, aby dostęp był jak najłatwiejszy i jak najbardziej przyjazny dla użytkownika.

Ponadto powinniśmy skorzystać z okazji, by podjąć próbę uporządkowania różnych przepisów w sposób bardziej spójny i racjonalny, aby instytucje mogły w końcu współpracować w celu określenia wspólnych zasad i wytycznych dotyczących postępowania z różnego rodzaju dokumentami. Nie zaczynamy od zera, ponieważ wiele już istniejących inicjatyw, na zasadach miękkiego prawa, służy osiągnięciu tych samych celów. Stosowanie narzędzi, takich jak Dziennik Urzędowy, system Celex lub kilka porozumień międzyinstytucjonalnych dotyczących kodyfikacji i opracowywania projektów legislacyjnych, służy temu, by europejski proces podejmowania decyzji stał się bardziej zrozumiały.

Kiedy powołuję się na proces podejmowania decyzji w UE, uważam, że powinien on być rozszerzony również na akty delegowane i środki wykonawcze, ponieważ są to rzeczywiste teksty, które mają wpływ na obywateli Europy.

Moje podejście będzie bardziej ambitne niż wniosek Komisji i prawdopodobnie zgodne z dążeniami Rady. W moim sprawozdaniu chcę skorzystać z naszych wspólnych doświadczeń dzięki dzieleniu się, w miarę możliwości, w międzyinstytucjonalnej perspektywie, naszymi zadaniami i uprawnieniami wynikającymi z traktatów.

W związku z tym próbuję uzupełnić brak wspólnych zasad związanych z „informacjami niejawnymi” (tzw. dokumentami poufnymi cytowanymi w obecnie obowiązującym rozporządzeniu(WE) nr 1049/2001) poprzez przyjęcie na poziomie rozporządzenia pewnych dobrych zasad uwzględnionych w wewnętrznych przepisach Rady i Komisji dotyczących bezpieczeństwa, w takim zakresie, w jakim te zasady mogą mieć również zastosowanie do organu parlamentarnego.

Drugie wyzwanie polega na wprowadzeniu rozróżnienia między przejrzystością ustawodawczą i administracyjną dzięki skorzystaniu z okazji do wyszczególnienia pewnych zasad przejrzystej i dobrej administracji, przewidzianych w art. 41 Karty praw podstawowych UE.

Powinniśmy również upoważnić niezależne organy, takie jak Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich i Europejski Inspektor Ochrony Danych, do niesienia pomocy instytucjom w doprowadzeniu do końca reformy procedur wewnętrznych. Ponieważ instytucje mają już urzędników ds. ochrony danych, zgodnie z celem rozporządzenia należałoby mianować w każdej jednostce organizacyjnej, takiej jak dyrekcje generalne, urzędnika ds. informacji, z którym mogliby się kontaktować obywatele oraz pozostałe jednostki administracyjne mające do czynienia z dokumentami instytucji. Przejrzystość jest nie tylko atrybutem, ale i zasadą, do wdrażania której powinny dążyć wszystkie procedury instytucjonalne.

Wpływ na zadania urzędników polegające na opracowywaniu, rejestrowaniu, negocjowaniu, klasyfikowaniu i archiwizowaniu dokumentów UE powinien iść w parze z jednoczesną ochroną wydajności i przejrzystości instytucji UE.

Musimy jak najszybciej zareagować na rosnące zapotrzebowanie ze strony obywateli europejskich, ale także ze strony instytucji krajowych i władz regionalnych, przede wszystkim parlamentów krajowych.

Postanowiłem zgłosić serię następujących poprawek:

· Wyłączenie beneficjentów z zakresu przedmiotowego rozporządzenia.

· Do artykułu zawierającego definicje postanowiłem ponownie wprowadzić dawną definicję dokumentu, która istnieje w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu, ponieważ wydaje się ona bardziej wyczerpująca, a także zmieniłem, dla większej jasności, definicję bazy danych poprzez odwołanie się do informacji zawartych w tych bazach danych, które również powinny być publicznie dostępne na żądanie. Opracowywanie konkretnych narzędzi udostępniania tych informacji powinno należeć do instytucji.

· Wprowadziłem również nowe definicje dokumentów niejawnych i ustawodawczych, jak również zadań administracyjnych, systemów archiwizowania i archiwów historycznych.

· Zmieniłem artykuł dotyczący wyjątków rozróżniających ochronę interesów publicznych i prywatnych.

· Dążę również do określenia systemu korzystania z dokumentów przez osoby trzecie, co zwykle powoduje wiele problemów w praktyce instytucjonalnej.

· Zmieniłem również artykuł dotyczący dokumentów publikowanych w Dzienniku Urzędowym UE.

· Wprowadziłem poprawkę dotyczącą roli i obowiązków wspomnianego powyżej urzędnika ds. informacji poprzez uwydatnienie roli Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jako punktu odniesienia dla urzędników ds. informacji w instytucjach, z którym w przypadku wątpliwości można byłoby się konsultować.

· Wreszcie, wprowadziłem poprawkę dotyczącą sankcji nakładanych za nieprzestrzeganie zasad określonych w przedmiotowym rozporządzeniu.

Moim celem jest oczywiście zmiana przedmiotowego rozporządzenia w celu zwiększenia przejrzystości, bez nadmiernego uściślania tego instrumentu i utrudniania jego wdrażania. Dlatego opierałem się na ogólnych zasadach, których brakowało jeszcze w obecnie obowiązującym rozporządzeniu, jeśli chodzi o działalność ustawodawczą i administracyjną instytucji. Jednocześnie moim zamiarem jest, by niniejszy instrument wykorzystywano do poprawy praktyki instytucjonalnej poprzez korzystanie ze wcześniej zdobytych doświadczeń, które były moim głównym źródłem inspiracji przy opracowywaniu poprawek.

OPINIA MNIEJSZOŚCI

zgodnie z art. 52 ust. 3 Regulaminu

Roberta Angelilli, Simon Busuttil, Kinga Gál, Lívia Járóka, Véronique Mathieu, Georgios Papanikolaou, Csaba Sógor, Renate Sommer, Wim van de Camp, Axel Voss, Manfred Weber, Elena Oana Antonescu, Petru Constantin Luhan, Marian-Jean Marinescu, Bogusław Sonik, Esther Herranz García

Na mocy art. 52 ust. 3 Regulaminu grupa PPE wnosi o załączenie poniższej opinii mniejszości do uzasadnienia przyjętego projektu sprawozdania w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji

2008/0090(COD), COM(2008)0229

Jako najliczniejsza grupa polityczna w Parlamencie Europejskim PPE zawsze opowiadała się za większą przejrzystością stanowienia prawa UE oraz mechanizmów decyzyjnych UE, a tym samym za bardzo szerokim dostępem obywateli do dokumentów UE. Przedstawione sprawozdanie daleko wykracza poza ten cel i porusza aspekty, które nie mogą stanowić przedmiotu takiego rozporządzenia.

W szczególności następujące punkty sprawozdania nie pozwalają grupie PPE na wyrażenie zgody na jego przyjęcie:

· za dokument mają być uznane bez względu na nośnik wszystkie dane lub treści w jakikolwiek sposób związane z prowadzoną polityką, działaniami i decyzjami UE; obejmuje to dokumenty przygotowawcze, poufne i tajne, których ochrona, podobnie jak „przestrzeń na zastanowienie się” mają zostać zminimalizowane;

· nieograniczony dostęp do dokumentów i do przygotowawczych dokumentów ustawodawczych, a także wszystkich związanych z tym informacji na różnych etapach procedury międzyinstytucjonalnej umożliwi dostęp do procedury, jakiego nie można traktować na równi z dostępem do dokumentów, i co zdecydowanie utrudni podejmowanie decyzji.

Grupa PPE zdecydowanie opowiada się za zachowaniem prywatności, ochroną danych i ochroną tajemnicy handlowej oraz informacji szczególnie chronionych w ramach postępowania sądowego, procedur przetargowych i akt osobowych w instytucjach UE.

Podczas negocjacji PPE zachowywała konstruktywne podejście. W interesie obywateli natychmiast opowiedziała się za szybkim wdrożeniem drugiego wniosku Komisji (COM(2011) 137) w celu uwzględnienia wymogów prawnych Trybunału Sprawiedliwości UE i Traktatu z Lizbony.

OPINIA Komisji Spraw Konstytucyjnych (30.11.2010)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (przekształcenie)
(COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD))

Sprawozdawczyni (*): Anneli Jäätteenmäki

(*) Procedura obejmująca zaangażowane komisje – art. 50 Regulaminu

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Obecne rozporządzenie 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów UE było znaczącym krokiem w kierunku większej otwartości w obrębie Unii. W ciągu ośmiu lat od wejścia w życie przyczyniło się ono do stworzenia bardziej przejrzystej kultury administracji w obrębie instytucji europejskich.

Traktat lizboński przenosi znaczenie przejrzystości na nowy poziom mocą art. 10 ust. 3 TUE, który stanowi, że: „Każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii. Decyzje są podejmowane w sposób jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela”.

Nowy traktat wyraźnie rozszerza zakres rozporządzenia. Uprzednio traktat żądał otwartości jedynie ze strony Parlamentu, Rady oraz Komisji, natomiast obecnie art. 15 TFUE stanowi, iż „każdy obywatel... ma prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów, urzędów i agencji Unii, niezależnie od ich formy”.

Parlament zwracał się wielokrotnie do Komisji, by przedłożyła nowy wniosek przekształcenia rozporządzenia 1049/2001 przy uwzględnieniu zmian podstaw prawnych wprowadzonych Traktatem z Lizbony. W grudniu ubiegłego roku Parlament przyjął rezolucję której stwierdzono, że rozporządzenie powinno zostać pilnie uaktualnione, a także wyraził ubolewanie, że Komisja nie złożyła zmienionego wniosku

Ponadto, ponieważ Komisja przedstawiła swój wniosek w 2008 r., Trybunał Sprawiedliwości podjął kilka bardzo istotnych decyzji dotyczących dostępu do dokumentów. Najważniejszą z nich jest sprawa Turco (T-84/03 Turco przeciwko Radzie), w której Trybunał zadecydował, że dostęp do opinii służb prawnych powinien być również ogólnodostępny. W podsumowaniu Trybunał oświadczył, że: „otwartość... przyczynia się do większej legitymizacji instytucji większego mandatu w oczach europejskich obywateli i zwiększa zaufanie, jakim je obdarzają”.

Jednakże Komisja odmówiła przedstawienia nowego wniosku. Jedyną zmianą wprowadzoną przez Komisję była tak naprawdę modyfikacja podstawy prawnej rozporządzenia, która została zawarta we wspólnym komunikacie w grudniu ubiegłego roku.

W tej sytuacji, komisja przedmiotowo właściwa, Komisja Wolności Obywatelskich, zadecydowała, że Parlament powinien przejąć rolę Komisji oraz wprowadzić niezbędne zmiany, które dostosowałyby rozporządzenie do traktatu lizbońskiego.

Wniosek Komisji

Jesteśmy obecnie zobowiązani do działania na podstawie wniosku Komisji z 2008 r. Niestety, wniosek ten nie podnosi znaczenia przejrzystości w Unii do poziomu, który byłby wymagany nowym traktatem. Przeciwnie, wiele poprawek proponowanych przez Komisję obniżyłoby nawet obecne standardy.

Najbardziej problematyczną poprawką jest ta, którą Komisja proponuje do artykułu 3, a która w znacznym stopniu ograniczyłaby definicję „dokumentu”. W opinii sprawozdawcy obecna definicja powinna pozostać, obejmując wszystkie odpowiednie dokumenty – nie tylko te zarejestrowane.

Inna niepokojąca według sprawozdawcy poprawka dotyczy prawa państw członkowskich do nieujawniania dokumentów na mocy art. 5. Sformułowanie zaproponowanie przez Komisję dałoby państwom członkowskim nieograniczone prawo do odwoływania się do ich własnego ustawodawstwa w celu usprawiedliwienia odmowy dostępu do dokumentu pochodzącego z państwa członkowskiego. Instytucje będą mogły jedynie rozpatrzyć podstawy oparte na rozporządzeniu, a nie na prawie krajowym. Takie prawo osłabiłoby zasadę przejrzystości i pozostawiło jej stosowanie całkowicie w gestii państw członkowskich. Wyjątki wymienione w art. 4 rozporządzenia powinny wystarczyć. Jeśli zaś nie wystarczają, należy wprowadzić zmiany do art. 4, ale nie przez przyznanie państwom członkowskim nieograniczonych praw.

Cel rozporządzenia.

Jak stanowi tytuł rozporządzenia, odnosi się ono do publicznego dostępu do dokumentów. Naszym głównym celem jest zagwarantowanie prawa obywatelom do uczestnictwa w życiu demokratycznym Unii przez zagwarantowanie najszerszego możliwego dostępu do dokumentów UE.

Zgodnie z opinią sprawozdawcy, powinno istnieć wyraźne rozróżnienie między z jednej strony „publicznym dostępem do dokumentów” oraz „informowaniem i zaangażowaniem obywateli”, a z drugiej strony prawem instytucji do dostępu do nawet poufnych dokumentów. Ostatnie można ustanowić w porozumieniu międzyinstytucjonalnym.

POPRAWKI

Komisja Spraw Konstytucyjnych zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) „dokument” oznacza wszelkie treści bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane w formie elektronicznej czy jako nagranie dźwiękowe, wizualne czy audiowizualne) sporządzone przez instytucję lub formalnie przekazane jednemu lub większej liczbie odbiorców lub w inny sposób zarejestrowane lub otrzymane przez instytucję; dane zawarte w elektronicznych systemach magazynowania, przetwarzania i pobierania danych stanowią dokumenty, jeżeli można je pobrać w formie wydruku lub kopii elektronicznej z wykorzystaniem dostępnych narzędzi eksploatacji systemu;

a) „dokument” oznacza wszelkie dane lub treści bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane w formie elektronicznej czy jako nagranie dźwiękowe, wizualne czy audiowizualne) dotyczące kwestii związanych z prowadzoną polityką, działaniami i decyzjami leżącymi w zakresie odpowiedzialności instytucji, organów, urzędów lub agencji; informacje zawarte w elektronicznych systemach magazynowania, przetwarzania i pobierania danych (w tym w systemach zewnętrznych wykorzystywanych w pracy instytucji, organów, urzędów lub agencji) stanowią dokument lub dokumenty, jeżeli można je pobrać w formie jednego lub kilku wydruków lub kopii elektronicznych z wykorzystaniem dostępnych narzędzi eksploatacji systemu.

Uzasadnienie

Proponowana przez Komisję poprawka doprowadziłaby do tego, że publiczny dostęp dotyczyłby tylko niewielkiej liczby dokumentów. W porównaniu z obecną sytuacją byłoby to jawnym obniżeniem standardów dotyczących otwartości.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera c)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c) porady prawnej i sądowego postępowania arbitrażowego i spornego;

c) porady prawnej dotyczącej postępowania sądowego;

Uzasadnienie

Trybunał Sprawiedliwości stwierdził w orzeczeniu dotyczącym sprawy Turco, że ujawnianie porady prawnej w inicjatywach legislacyjnych zwiększa przejrzystość i otwartość procesu legislacyjnego i wzmacnia prawa demokratyczne europejskich obywateli.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Dostępu do następujących dokumentów odmawia się, jeśli ujawnienie takich dokumentów poważnie naruszyłoby proces podejmowania decyzji przez instytucje:

skreślony

(a) dokumenty dotyczące spraw, w których nie wydano jeszcze decyzji;

 

(b) dokumenty zawierające opinie do wykorzystania wewnętrznego jako część rozważań i konsultacji wstępnych w obrębie odnośnej instytucji nawet po podjęciu decyzji.

 

Poprawka  4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Wyjątki przewidziane w ust. 2 i 3 nie mają zastosowania, jeżeli za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny. W odniesieniu do ust. 2 lit. a), uznaje się, że za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny jeżeli wnioskowane informacje dotyczą emisji do środowiska naturalnego.

4. Wyjątki przewidziane w ust. 2 nie mają zastosowania, jeżeli za ujawnieniem przemawia nadrzędny interes publiczny. Przy ocenie wagi interesu publicznego leżącego w ujawnieniu informacji należy szczególnie uwzględnić fakt, czy objęte wnioskiem dokumenty dotyczą ochrony praw podstawowych, środowiska lub zdrowia ludzkiego.

Uzasadnienie

Rozporządzenie 1367/2006 ustanawia nadrzędny interes publiczny w odniesieniu do udostępniania informacji dotyczących emisji do środowiska. Powinno istnieć podobne domniemanie na korzyść nadrzędnego interesu publicznego w odniesieniu do udostępniania informacji dotyczących ochrony praw podstawowych lub zagrożenia dla życia ludzkiego.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Nazwiska, tytuły i funkcje osób zajmujących urzędy publiczne, urzędników służby publicznej oraz reprezentantów interesów podlegają ujawnieniu, jeżeli ma to związek z ich działalnością zawodową, chyba że, ze względu na szczególne okoliczności, ujawnienie zaszkodziłoby danym osobom. Inne dane osobowe ujawniane są zgodnie z warunkami dotyczącymi zgodnego z prawem przetwarzania takich danych, ustanowionymi w przepisach WE dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.

5. Danych osobowych nie ujawnia się, jeżeli naruszyłoby to prywatność lub integralność danej osoby. Sytuacja taka nie zachodzi:

 

– jeżeli dane odnoszą się wyłącznie do działalności zawodowej danej osoby, chyba że ze względu na szczególne okoliczności jest powód, by założyć, iż ujawnienie danych zaszkodziłoby danej osobie;

 

– jeżeli dane odnoszą się wyłącznie do osoby publicznej, chyba że ze względu na szczególne okoliczności jest powód, by zakładać, iż ujawnienie danych zaszkodziłoby danej osobie lub innym osobom z nią związanym;

 

– dane zostały już upublicznione za zgodą danej osoby.

 

Dane osobowe ujawnia się jednak, jeżeli wymaga tego nadrzędny interes publiczny. W takich przypadkach instytucja, organ, urząd lub agencja precyzuje, o jaki interes publiczny chodzi. Podaje powody, dla których w danym przypadku interes publiczny przeważa nad interesami danej osoby.

 

Jeżeli instytucja, organ, urząd lub agencja odmówi dostępu do dokumentu, powołując się na niniejszy ustęp, rozważa ona, czy może udzielić dostępu do części tego dokumentu.

Uzasadnienie

Wniosek Komisji nie zapewnia konieczności zachowania właściwej równowagi pomiędzy zagrożonymi prawami podstawowymi.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7. Wyjątki ustanowione w niniejszym artykule mają zastosowanie wyłącznie przez okres, przez który ochrona ta jest uzasadniona ze względu na treść dokumentu. Wyjątki mogą być stosowane maksymalnie przez okres 30 lat. W przypadku dokumentów objętych wyjątkiem z powodów dotyczących ochrony danych osobowych  lub interesów handlowych oraz w wypadku dokumentów poufnych, wyjątki mogą, jeśli to konieczne, obowiązywać nadal po tym okresie.

7. Wyjątki ustanowione w niniejszym artykule nie mają zastosowania do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu legislacyjnego lub powszechnie obowiązującego aktu nielegislacyjnego. Wyjątki mają zastosowanie wyłącznie przez okres, przez który ochrona ta jest uzasadniona ze względu na treść dokumentu. Wyjątki mogą być stosowane maksymalnie przez okres 30 lat.

Uzasadnienie

Trybunał Sprawiedliwości stwierdził w orzeczeniu dotyczącym sprawy Turco, że ujawnianie porady prawnej w inicjatywach legislacyjnych zwiększa przejrzystość i otwartość procesu legislacyjnego i wzmacnia prawa demokratyczne europejskich obywateli.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a. Każda instytucja mianuje osobę odpowiedzialną za kontrolowanie, czy wszystkie terminy określone w niniejszym artykule są należycie przestrzegane.

Uzasadnienie

Rzecznik praw obywatelskich zalecił powołanie „urzędnika ds. informacji”, który czuwałby nad przestrzeganiem wyznaczonych terminów.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 8a

 

Nowy wniosek

 

Jeżeli, po otrzymaniu informacji, wnioskodawca pragnie otrzymać nowe dokumenty od instytucji, wniosek ten jest traktowany jako nowy wniosek zgodnie z art. 7 i 8.

PROCEDURA

Tytuł

Publiczny dostęp do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji

Odsyłacze

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

Data ogłoszenia na posiedzeniu

AFCO

19.10.2009

 

 

 

Sprawozdawca

Data powołania

Anneli Jäätteenmäki

22.2.2010

 

 

Rozpatrzenie w komisji

6.4.2010

4.5.2010

2.6.2010

 

Data przyjęcia

30.11.2010

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

13

10

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Andrew Henry William Brons, Andrew Duff, Ashley Fox, Matthias Groote, Roberto Gualtieri, Enrique Guerrero Salom, Zita Gurmai, Gerald Häfner, Stanimir Ilchev, Constance Le Grip, Morten Messerschmidt, Potito Salatto, Algirdas Saudargas, György Schöpflin, Indrek Tarand, Rafał Trzaskowski

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Elmar Brok, Anneli Jäätteenmäki, Alain Lamassoure, Íñigo Méndez de Vigo, Helmut Scholz

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Francesca Balzani, Maria do Céu Patrão Neves

OPINIA Komisji Petycji (3.12.2010)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji
(COM(2008)0229 – C6‑0184/2008 – 2008/0090(COD))

Sprawozdawczyni: Ágnes Hankiss

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 1 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), instytucje i organy Wspólnoty muszą podejmować decyzje w sposób możliwie najbardziej jawny i jak najbliżej obywateli. Obywatele i wyłonione w wyborach organy powinny mieć jak najszerszy dostęp do dokumentów będących w posiadaniu instytucji europejskich, co umożliwi im rzeczywiste uczestnictwo w procesie politycznym i zwracanie się do władz publicznych o wyjaśnienia.

Poprawki wprowadzone przez Komisję do rozporządzenia rozczarowują jednak, ponieważ w wielu przypadkach wnioski Komisji są raczej krokiem wstecz, a nie śmiałym krokiem naprzód w kierunku „działań na rzecz zapewnienia większej przejrzystości”.

Przede wszystkim Komisja powinna była dokonać pełnego przeglądu swojego wcześniejszego wniosku, w związku z tym, że wejście w życie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewiduje nowe ramy prawne w oparciu o art. 15 ust. 3. Powinna była zawrzeć swój wniosek w COM(2009) 665 dotyczącym konsekwencji wejścia w życie traktatu lizbońskiego. Komisja nie wycofała formalnie tego wniosku i nigdy nie zastąpiła go nowym dokumentem, który uwzględniałby nowe ramy ustanowione traktatem lizbońskim.

Najbardziej znaczącym krokiem wstecz jest dokonana przez Komisję zmiana definicji „dokumentu” (art. 3), pojęcia leżącego u podstaw rozporządzenia. Sprawozdawca jest zdania, że zamiast zawężać definicję, co de facto proponuje Komisja, należałoby rozszerzyć pojęcie „dokumentu”, tak aby skupiało się ono na „oficjalnych informacjach”, ponieważ dostęp wnioskodawców do poszczególnych informacji umożliwiałby im wystąpienie o konkretne informacje w sposób bardziej precyzyjny, ukierunkowany i kompleksowy, unikając przy tym otrzymywania masy zbędnych danych, których dostarczenie pociągałoby za sobą prawdopodobnie dodatkowe koszty. Nowa definicja mogłaby ułatwić również częściowy dostęp do niektórych dokumentów niejawnych i umożliwiłaby wyraźne rozróżnienie informacji nieoficjalnych od oficjalnych.

Mimo że łatwiejszy dostęp publiczny do dokumentów instytucji, organów, urzędów i agencji UE pozostaje celem tego rozporządzenia, to publiczne udostępnienie dokumentów roboczych, takich jak projekty komunikatów lub notatki służbowe, mogłoby przesunąć przepływ oficjalnych informacji w stronę nieoficjalnych lub międzyrządowych kanałów, co ograniczyłoby przejrzystość i osłabiło Unię Europejską.

Należy ograniczyć koszty wyszukiwania i powielania do rozsądnych standardowych kosztów takich operacji. Komisja mogłaby przedstawić wniosek w sprawie wyżej wymienionych kwestii.

Bardzo ważne dla obywateli jest, aby, np. przy postępowaniach o naruszenie prawa, które często są wynikiem petycji od obywateli, mieli zapewniony pełny dostęp do wszystkich dokumentów zamkniętych postępowań w sprawie naruszenia. Dotyczy to również dokumentów dostarczanych przez państwa członkowskie. Sprawozdawca wskazuje, że wniosek Komisji dotyczący przyznania państwom członkowskim prawa do odmówienia dostępu do dokumentów (art.5), opierającego się na ich własnym prawodawstwie jest sprzeczny z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a zatem nie do przyjęcia. Jeśli chodzi o art. 9 („Traktowanie dokumentów poufnych”) instytucje, organy, urzędy i agencje Unii powinny ustalić wspólne zasady klasyfikacji takich dokumentów i podać te zasady do wiadomości publicznej.

Komisja Petycji jest zdania, że utrzymanie i zwiększenie zaufania obywateli do instytucji, organów, urzędów i agencji UE ma zasadnicze znaczenie. UE musi chronić dane osobowe i prywatność zgodnie z najwyższymi możliwymi normami i nie powinna tworzyć przepisów umożliwiających wprowadzanie środków trudnych do obiektywnego stosowania. Mimo że orzecznictwo UE zawiera wykładnię „nadrzędnego interesu publicznego”, Komisja powinna stworzyć dokładną i konkretną definicję tego pojęcia.

Otrzymujący informacje niejawne nie przekazuje ich osobie trzeciej bez uprzedniej zgody podmiotu, od którego pochodzą. Komisja Petycji z zadowoleniem przyjęłaby wspólne ramy i procedurę ustanawiania zasad deklasyfikacji, w tym umożliwienie instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii dokonywania przeglądu i zmian w kategorii zaklasyfikowania dokumentu na wniosek o udostępnienie go ogółowi społeczeństwa. Dokumenty wcześniej zaklasyfikowane jako niejawne mogłyby być zatem udostępnianie w bardziej elastyczny sposób.

W przypadku odrzucenia przez instytucję wniosku o udostępnienie dokumentu w oparciu o postanowienia niniejszego rozporządzenia, instytucja ta jest zobowiązana zawiadomić, czy i kiedy możliwe jest całkowite lub częściowe udostępnienie dokumentu w późniejszym okresie.

Sprawozdawca uważa, że sukces europejskiej inicjatywy na rzecz przejrzystości zależy od tego, czy wnioskodawcy będą mogli łatwo znaleźć i uzyskać potrzebne im informacje. Dlatego w kontekście niniejszego rozporządzenia instytucje powinny zapewnić dostarczanie dokumentu poprzez wspólny interfejs dla ich rejestrów dokumentów lub przez interfejs z bezpośrednimi linkami do rejestru każdej z instytucji.

Poza tym należy wystąpić do Komisji o dostarczenie sprawozdania na temat wdrażania zmienionego rozporządzenia i, w razie potrzeby, przedstawienia propozycji ulepszeń, tak jak to miało miejsce w przypadku obecnego rozporządzenia.

POPRAWKI

Komisja Petycji zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do wszelkich dokumentów przechowywanych przez instytucje, mianowicie dokumentów sporządzanych lub otrzymywanych przez nie i pozostających w ich posiadaniu dotyczących kwestii związanych z obszarami polityki, działalnością i decyzjami należącymi do ich zakresu odpowiedzialności, we wszystkich obszarach działalności Unii Europejskiej.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do wszelkich dokumentów przechowywanych przez instytucje, organy, urzędy lub agencje Unii Europejskiej dotyczących kwestii związanych z obszarami polityki, działalnością, zakończonymi postępowaniami dotyczącymi naruszenia prawa UE i decyzjami należącymi do ich zakresu odpowiedzialności, we wszystkich obszarach działalności Unii Europejskiej.

Uzasadnienie

Rozporządzenie to ma zastosowanie do wszystkich dokumentów (definiowanych w art. 3) przechowywanych przez instytucje, organy, urzędy lub agencje Unii Europejskiej. Szczególnie odnosi się to do dokumentów dotyczących dochodzeń w sprawie naruszenia prawa UE, których mogą żądać strony (np. składający petycje) w ramach wykonywania przysługującego im prawa do zadośćuczynienia lub naprawienia szkody.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) „dokument” oznacza wszelkie treści bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane w formie elektronicznej czy jako nagranie dźwiękowe, wizualne czy audiowizualne) sporządzone przez instytucję lub formalnie przekazane jednemu lub większej liczbie odbiorców lubinny sposób zarejestrowane lub otrzymane przez instytucję; dane zawarte w elektronicznych systemach magazynowania, przetwarzania i pobierania danych stanowią dokumenty, jeżeli można je pobrać w formie wydruku lub kopii elektronicznej z wykorzystaniem dostępnych narzędzi eksploatacji systemu;

a) „dokument” oznacza zapis lub zbiór zapisów służących do celów oficjalnych, bez względu na nośnik (na papierze, w formie elektronicznej czy w formie nagrania dźwiękowego, wizualnego czy audiowizualnego) dotyczących kwestii podlegających odpowiedzialności instytucji, organów, urzędów lub agencji Unii Europejskiej. Nie obejmuje to projektów, komunikatów i notatek służbowych, które nie powinny stanowić elementu dokumentacji;

Uzasadnienie

Definicja „dokumentu” w proponowanym przez Komisję brzmieniu jest zbyt wąska. Dokument byłby „dokumentem” jedynie w rozumieniu rozporządzenia, jeżeli byłby formalnie przekazany lub zarejestrowany w inny sposób. Byłby to krok wstecz pod względem przejrzystości. Publiczne udostępnianie takich dokumentów roboczych, jak projekty komunikatów lub notatki służbowe, mogłoby przesunąć przepływ oficjalnych informacji w stronę nieoficjalnych lub międzyrządowych kanałów, prowadząc do mniejszej przejrzystości i osłabienia Unii Europejskiej, co przyniosłoby efekt przeciwny do zamierzonego.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) "osoba trzecia" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną lub każdy podmiot spoza odnośnych instytucji, w tym państwa członkowskie pozostałe instytucje i organy wspólnotowe i niewspólnotowe oraz kraje trzecie.

b) „osoba trzecia” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną lub każdy podmiot spoza odnośnych instytucji, inne instytucje i organy unijne i spoza Unii oraz kraje trzecie.

Uzasadnienie

Państw członkowskich nie należy uważać za strony trzecie w kontekście relacji z instytucjami ani komunikatów w sprawach dotyczących obszaru działań Unii.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) finansowej, walutowej czy gospodarczej polityki Wspólnoty lub państwa członkowskiego;

d) finansowej, walutowej czy gospodarczej polityki Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego;

Uzasadnienie

Poprawka formalna niezbędna w związku z wejściem w życie TUE.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c) porady prawnejsądowego postępowania arbitrażowego i spornego;

c) porady prawnej, z wyjątkiem porady prawnej związanej z procedurami prowadzącymi do uchwalania aktu prawnego, i postępowania sądowego;

Uzasadnienie

Poprawka Komisji do art. 4 ust. 2 lit. c) obniżyłaby standardy w stosunku do obowiązujących przepisów. Punkt ten został zmieniony, aby zwiększyć standardy i uwzględnić orzeczenie w sprawie Turco (sprawy C-39/05 P i C-52/05 P).

Poprawka  6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) celu kontroli, dochodzenia czy audytu;

d) celu kontroli, dochodzenia, postępowania w sprawach dotyczących konkurencji czy audytu;

Uzasadnienie

Należy odmawiać ujawniania dokumentów dotyczących postępowania w sprawach z zakresu konkurencji, ponieważ może ono podważyć ochronę takiego postępowania.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Nazwiska, tytuły i funkcje osób zajmujących urzędy publiczne, urzędników służby publicznej oraz reprezentantów interesów podlegają ujawnieniu, jeżeli ma to związek z ich działalnością zawodową, chyba że, ze względu na szczególne okoliczności, ujawnienie zaszkodziłoby danym osobom. Inne dane osobowe ujawniane są zgodnie z warunkami dotyczącymi zgodnego z prawem przetwarzania takich danych, ustanowionymi w przepisach WE dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.

5. Nazwiska, tytuły i funkcje osób zajmujących urzędy publiczne, urzędników służby publicznej oraz reprezentantów interesów podlegają ujawnieniu, jeżeli ma to związek z ich działalnością zawodową

jedynie za zgodą podmiotu, od którego pochodzą, chyba że, ze względu na szczególne okoliczności, ujawnienie zaszkodziłoby prywatności i integralności danych osób. Inne dane osobowe ujawniane są zgodnie z warunkami dotyczącymi zgodnego z prawem przetwarzania takich danych, ustanowionymi w przepisach UE dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.

 

Zanim opublikuje się w danym dokumencie nazwiska, tytuły i funkcje osób zajmujących urzędy publiczne, urzędników służby publicznej oraz reprezentantów grup interesów, wymagana jest zgoda tych osób.

 

Jeżeli instytucja, organ, urząd lub agencja odmówi dostępu do dokumentu, powołując się na ust. 1, rozważa, czy może udzielić dostępu do części tego dokumentu.

Uzasadnienie

Brzmienie tego artykułu powinno być zgodne z niedawnym wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Bavarian Lager (C-28/08P). W przyszłości należy ułatwić dostęp do dokumentów, które zostały sporządzone niedawno.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Jeżeli wniosek dotyczy dokumentu pochodzącego z państwa członkowskiego, nie należącego do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu legislacyjnego lub powszechnie obowiązującego aktu nielegislacyjnego, konsultowane są organy tego państwa członkowskiego. Instytucja posiadająca dokument ujawnia go, chyba że dane państwo członkowskie uzasadni konieczność nieujawniania go, ze względu na wyjątki, o których mowa w art. 4 lub szczegółowe przepisy w swoim ustawodawstwie, zakazujące ujawnienia tego dokumentu. Instytucja ocenia słuszność uzasadnienia podanego przez państwo członkowskie, w zakresie w jakim opiera się ono na wyjątkach ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

2. Jeżeli wniosek dotyczy dokumentu pochodzącego z państwa członkowskiego, nienależącego do dokumentów przekazanych w ramach procedur prowadzących do przyjęcia aktu legislacyjnego lub powszechnie obowiązującego aktu nielegislacyjnego, lub jeśli chodzi o informacje przedłożone Komisji w sprawie wdrażania prawodawstwa Unii, do momentu rozpoczęcia wszelkich postępowań sądowych z nim związanych, konsultowane są organy tego państwa członkowskiego. Instytucja, organ, urząd lub agencja posiadająca dokument ujawnia go, chyba że dane państwo członkowskie uzasadni konieczność nieujawniania go, ze względu na wyjątki, o których mowa w art. 4. Instytucja ocenia słuszność takiego uzasadnienia podanego przez państwo członkowskie.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie mogą zwrócić się do instytucji, organów, urzędów lub agencji UE o odmowę dostępu do ich dokumentów jedynie wtedy, gdy wnioski takie oparte są na wyjątkach określonych w art. 4 (sprawa IFAW C-64/05). Państwa członkowskie nie mają prawa weta w stosunku do dokumentów z nich pochodzących, ani prawa do odwoływania się do postanowień własnego prawodawstwa w celu uzasadnienia poufności. Należy także umożliwić dostęp do przekazanych Komisji informacji pochodzących z państw członkowskich w sprawie wdrażania prawodawstwa UE do momentu rozpoczęcia postępowań przed Trybunałem (zalecenie 4 rezolucji Cashmana).

Poprawka  9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. W przypadku całkowitej lub częściowej odmowy, wnioskodawca może w ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania odpowiedzi od instytucji złożyć wniosek potwierdzający, w którym zwraca się do instytucji o ponowne rozpatrzenie jej decyzji.

3. Instytucja powiadamia wnioskodawcę, czy i ewentualnie kiedy możliwy będzie całkowity lub częściowy dostęp do dokumentu w późniejszym okresie.

 

Wnioskodawca może w ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania odpowiedzi od instytucji złożyć wniosek potwierdzający, w którym zwróci się do instytucji o ponowne rozpatrzenie jej decyzji.

Uzasadnienie

Należy informować wnioskodawców o ewentualnej przyszłej możliwości uzyskania dostępu do danego dokumentu.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Dokumenty poufne to dokumenty pochodzące z instytucji lub utworzonych przez nie agencji, z państw członkowskich, krajów trzecich lub organizacji międzynarodowych, zaklasyfikowane jako „TRES SECRET/TOP SECRET”, „SECRET” lub „CONFIDENTIEL” zgodnieprzepisami obowiązującymi w danej instytucji, które chronią podstawowe interesy Unii Europejskiej lub jednego albo większej liczby jej państw członkowskich w obszarach objętych zakresem art. 4 ust. 1 lit. a), a w szczególności w obszarze bezpieczeństwa publicznego, obrony i spraw wojskowych.

1. Dokumenty poufne to dokumenty pochodzące z instytucji lub utworzonych przez nie organów, urzędów lub agencji, z państw członkowskich, krajów trzecich lub organizacji międzynarodowych, zaklasyfikowane jako „TRES SECRET/TOP SECRET”, „SECRET” lub „CONFIDENTIEL” zgodnie ze wspólnymi przepisami przyjętymi przez instytucje, organy, urzędy i agencje, które chronią podstawowe interesy Unii Europejskiej lub jednego albo większej liczby jej państw członkowskich w obszarach objętych zakresem art. 4 ust. 1 lit. a) i b) w zakresie bezpieczeństwa publicznego, obrony i spraw wojskowych.

Uzasadnienie

Wniosek Komisji o niewprowadzanie zmian do art. 9 jest niespójny ze zmianami proponowanymi do art. 4, co powoduje, że obecnie odniesienie w ustępie 1 tego artykułu staje się niespójne i nieprawidłowe. Zgodnie z art. 15 TFUE także warunki i ograniczenia dostępu do dokumentów ustala się w ramach procedury współdecyzji. Jest zatem konieczne i zgodne z podstawą prawną, by instytucje, organy, urzędy i agencje przyjęły wspólne przepisy dotyczące klasyfikacji.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6. Przepisy instytucji dotyczące dokumentów poufnych podawane są do wiadomości publicznej.

6. Wspólne przepisy obowiązujące w instytucjach, organach, urzędach i agencjach dotyczące dokumentów poufnych podawane są do wiadomości publicznej.

Uzasadnienie

Wniosek Komisji o niewprowadzanie zmian do art. 9 jest niespójny ze zmianami proponowanymi do art. 4, co powoduje, że obecnie odniesienie w ustępie 1 tego artykułu staje się niespójne i nieprawidłowe. Zgodnie z art. 15 TFUE także warunki i ograniczenia dostępu do dokumentów ustala się w ramach procedury współdecyzji. Jest zatem konieczne i zgodne z podstawą prawną, by instytucje, organy, urzędy i agencje przyjęły wspólne przepisy dotyczące klasyfikacji i podały je do publicznej wiadomości.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Instytucje podejmą bezzwłocznie kroki zmierzające do stworzenia rejestru i uruchomienia go do dnia 3 czerwca 2002 r.

3. Instytucje podejmą bezzwłocznie kroki zmierzające do stworzenia wspólnego interfejsu dla swoich rejestrów w celu zapewnienia spójności między nimi.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Dokumenty sporządzone lub otrzymanezwiązku z procedurami dotyczącymi przyjęcia aktów legislacyjnych UE, lub powszechnie obowiązujących aktów nielegislacyjnych, są udostępniane bezpośrednio, z zastrzeżeniem  art. 4 i 9.

1. W miarę możliwości instytucje, organy, urzędy lub agencje udostępniają dokumenty bezpośrednio w formie elektronicznej lub poprzez rejestr, zgodnie z regulaminem danej instytucji, organu, urzędu lub agencji.

Uzasadnienie

W celu utrzymania aktualnych standardów przywraca się tekst obecnego art. 12 ust. 1.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Najpóźniej do .. .. ..., Komisja opublikuje sprawozdanie dotyczące wdrożenia zasad stanowiących podstawę niniejszego rozporządzenia oraz poda zalecenia, w tym definicję pojęcia „nadrzędnego interesu publicznego” oraz w stosownym przypadku propozycje zmian niniejszego rozporządzenia oraz program działań zaradczych, jakie maja zostać podjęte przez instytucje, organy, urzędy i agencje.

Uzasadnienie

Tak jak to miało miejsce w przypadku obecnego rozporządzenia, należy przedstawić sprawozdanie na temat wdrażania rozporządzenia i, w razie potrzeby, propozycje ulepszeń.

PROCEDURA

Tytuł

Publiczny dostęp do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji

Odsyłacze

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

Data ogłoszenia na posiedzeniu

PETI

19.10.2009

 

 

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

Data powołania

Ágnes Hankiss

4.5.2010

 

 

Data przyjęcia

1.12.2010

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

17

1

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Victor Boştinaru, Michael Cashman, Pascale Gruny, Ágnes Hankiss, Roger Helmer, Carlos José Iturgaiz Angulo, Erminia Mazzoni, Judith A. Merkies, Willy Meyer, Chrysoula Paliadeli, Ernst Strasser, Diana Wallis, Angelika Werthmann, Tatjana Ždanoka

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Zoltán Bagó, Tamás Deutsch

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Inés Ayala Sender, Petru Constantin Luhan, Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz

OPINIA Komisji Prawnej

ref. D(2011)51887

Juan Fernando López Aguilar

Przewodniczący, Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

ASP 11G306

Bruksela

Przedmiot:     Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (COM (2011) 137 wersja ostateczna)

Szanowny Panie!

Komisja Prawna została poproszona o przedstawienie opinii w sprawie powyższego wniosku. Aby umożliwić dotrzymanie terminów obowiązujących główną komisję, komisja przedstawia przedmiotową opinię w formie niniejszego pisma.

1. Przede wszystkim należy przypomnieć, że wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (COM(2008)0229) (zwany dalej „pierwotnym wnioskiem”) oczekuje na rozpatrzenie od kilku lat. W roku 2009 podczas posiedzenia plenarnego Parlament Europejski przyjął poprawki, lecz głosowanie nad rezolucją ustawodawczą odroczono, ponieważ sprawa została odesłana do komisji przedmiotowo właściwej[1]. Po wejściu w życie Traktatu z Lizbony powstała nowa podstawa prawna w odniesieniu do dostępu do dokumentów. Niemniej jednak Komisja postanowiła nie wycofywać wniosku[2] („pierwotnego wniosku”) i nie przedstawiać zmienionego wniosku, który w pełni uwzględniałby wymogi większej przejrzystości zapisane w Traktacie z Lizbony i określone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości.

2. W międzyczasie rezolucja Hautali-Sargentini dotycząca wdrożenia rozporządzenia 1049/01 została przyjęta przytłaczającą większością głosów podczas posiedzenia plenarnego we wrześniu 2011 r. W rezolucji Hautali-Sargentini ponownie stwierdzono, że wraz z wejściem w życie Traktatu z Lizbony przejrzystość stała się prawnie wiążącym podstawowym prawem obywateli, a w świetle dziesięciu lat doświadczeń w stosowaniu rozporządzenia i przy uwzględnieniu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości[3] konieczne jest dokonanie przeglądu tego rozporządzenia w celu objaśnienia niektórych z jego postanowień, zawężenia zakresu wyjątków oraz dopilnowania, by przejrzystość przyobiecana w Traktatach stała się rzeczywistością. W związku z tym ponownie zwrócono się do Komisji o przedstawienie zmienionego wniosku w sprawie przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.

3. Mimo takich ważnych kroków podjętych w kierunku większej przejrzystości i mimo szeregu posiedzeń i dyskusji z Radą i Komisją jedyną odpowiedzią ze strony Komisji było wprowadzenie w marcu 2011 r. nowego wniosku ustawodawczego dotyczącego rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie 1049/2001[4] (zwanego dalej „drugim wnioskiem”, będącym przedmiotem niniejszego pisma) i stanowiącego niewielką aktualizację obowiązującego rozporządzenia, która rozszerza prawo publicznego dostępu do dokumentów wszystkich instytucji, organów, urzędów i agencji Unii zgodnie z art. 15 TFUE.

4. Ponieważ istnienie dwóch wniosków Komisji („pierwotnego wniosku” i „drugiego wniosku”) w sprawie zmiany tego samego aktu ustawodawczego stworzyło niejasną sytuację prawną, zwrócono się do Wydziału Prawnego Parlamentu Europejskiego o wyjaśnienie „bezpośredniego działania” art. 15 TFUE oraz możliwości rozpatrzenia wniosku Komisji („drugiego wniosku”) jako wystarczającej zmiany rozporządzenia 1049/2001 w odniesieniu do zobowiązań zawartych w Traktacie z Lizbony. Wydział Prawny udzielił jasnej odpowiedzi (załączona opinia), potwierdzając, że art. 15 ust. 3 akapity trzeci i czwarty „bezpośrednio” stanowią, iż instytucje, organy, urzędy i agencje Unii muszą przestrzegać prawa ustanowionego w rozporządzeniach dotyczących dostępu do dokumentów. Ponadto uwzględniwszy jej treść, proponowanej zmiany rozporządzenia 1049/2001 („drugiego wniosku”) nie można uznać za wystarczającą zmianę rozporządzenia 1049/2001 zgodną z nowym kontekstem prawnym Unii po wejściu w życie Traktatu z Lizbony.

5. Wydział Prawny powołał się również na art. 44 ust.4 Regulaminu Parlamentu, który stanowi, że „jeżeli jednocześnie lub w krótkim odstępie czasu przedstawiono Parlamentowi co najmniej dwa wnioski przygotowane przez Komisję Europejską lub jedno z państw członkowskich mające ten sam cel ustawodawczy, to są one przedmiotem jednego sprawozdania. Właściwa komisja wskazuje w nim, do którego tekstu odnoszą się proponowane zmiany, oraz wymienia w rezolucji ustawodawczej wszystkie inne teksty”. Wydział stwierdził też, że pod względem prawnym właściwe byłoby rozpatrzenie tego wniosku jako modyfikacji pierwotnego wniosku Komisji.

Podsumowując, po zbadaniu tej kwestii na posiedzeniu w dniach 10-11 października 2011 r. oraz zgodnie z opinią Wydziału Prawnego, Komisja Prawna 10 głosami za, 5 przeciw i bez głosów wstrzymujących się[5] zaleca komisji LIBE, jako komisji przedmiotowo właściwej, włączenie rozpatrywanego wniosku do pierwotnego wniosku Komisji.

Z poważaniem,

Klaus-Heiner Lehne

Załącznik: Opinia Wydziału Prawnego

  • [1]  Teksty przyjęte, P6_TA (2009)0114.
  • [2]  Komunikat Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady pt. „Konsekwencje wejścia w życie traktatu lizbońskiego dla trwających międzyinstytucjonalnych procedur decyzyjnych” (COM(2009)0665).
  • [3]  Jeśli chodzi o orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądu w sprawie dostępu do dokumentów, sprawozdanie odwołuje się do orzeczeń Sądu w sprawach Turco (sprawy połączone C-39/05 P i C-52/05 P), Bavarian Lager (sprawa C-28/08), Volker i Marcus Schecke (sprawy połączone C-92/09 i C-93/09), Technische Glaswerke Ilmenau - TGI (C-139/07 P) i API (sprawy połączone C-514/07 P, C-528/07 P i C-532/07 P), oraz do orzeczeń Sądu w sprawach Access Info Europe (T-233/09), MyTravel (sprawa T-403/05), Borax (sprawy T-121/05 i T-166/05), Joséphidès (sprawa T-439/08), Co-Frutta (sprawy połączone T-355/04 i T-446/04), Terezakis (sprawa T-380/04), Agrofert Holdings (sprawa T-111/07) i Editions Jacob (sprawa T-237/05).
  • [4]  Ostatnie spotkanie zorganizowane przez komisję LIBE między sprawozdawcą, kontrsprawozdawcami i sprawozdawcami komisji opiniodawczych a wiceprzewodniczącym Komisji M. Šefčovičem odbyło się w dniu 28 czerwca 2011 r.
  • [5]  Obecni byli następujący posłowie: Raffaele Baldassarre, Luigi Berlinguer, Sebastian Valentin Bodu, Françoise Castex, Christian Engström, Marielle Gallo, Sajjad Karim, Kurt Lechner, Eva Lichtenberger, Toine Manders, Antonio Masip Hidalgo, Jiří Maštálka, Bernhard Rapkay, Evelyn Regner, Francesco Enrico Speroni, Dimitar Stoyanov, Diana Wallis, Pablo Zalba Bidegain.

PROCEDURA

Tytuł

Publiczny dostęp do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji

Odsyłacze

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Data przedstawienia w PE

30.4.2008

 

 

 

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

LIBE

19.10.2009

 

 

 

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

INTA

19.10.2009

JURI

19.10.2009

AFCO

19.10.2009

PETI

19.10.2009

Opinia niewydana

       Data decyzji

INTA

17.3.2010

 

 

 

Sprawozdawca(y)

       Data powołania

Michael Cashman

22.7.2009

 

 

 

Zastrzeżenia do podstawy prawnej

       Data wydania opinii JURI

JURI

5.7.2010

 

 

 

Rozpatrzenie w komisji

6.10.2009

4.11.2009

4.2.2010

31.5.2010

 

1.2.2011

19.9.2011

3.10.2011

7.11.2011

 

23.11.2011

 

 

 

Data przyjęcia

23.11.2011

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

33

17

2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Jan Philipp Albrecht, Alexander Alvaro, Roberta Angelilli, Vilija Blinkevičiūtė, Mario Borghezio, Emine Bozkurt, Simon Busuttil, Carlos Coelho, Tanja Fajon, Kinga Gál, Nathalie Griesbeck, Sylvie Guillaume, Anna Hedh, Salvatore Iacolino, Sophia in ‘t Veld, Lívia Járóka, Timothy Kirkhope, Monica Luisa Macovei, Véronique Mathieu, Georgios Papanikolaou, Carmen Romero López, Judith Sargentini, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Renate Sommer, Rui Tavares, Valdemar Tomaševski, Kyriacos Triantaphyllides, Wim van de Camp, Axel Voss, Tatjana Ždanoka

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Elena Oana Antonescu, Michael Cashman, Anna Maria Corazza Bildt, Cornelis de Jong, Leonidas Donskis, Franziska Keller, Petru Constantin Luhan, Marian-Jean Marinescu, Joanna Senyszyn, Bogusław Sonik, Manfred Weber, Cecilia Wikström, Glenis Willmott

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Nessa Childers, Sergio Gaetano Cofferati, Ismail Ertug, Esther Herranz García, Stephen Hughes, Kent Johansson, Marit Paulsen, Ivo Vajgl

Data złożenia

30.11.2011