SPRAWOZDANIE w sprawie walki z bezrobociem osób młodych: możliwe rozwiązania

22.7.2013 - (2013/2045(INI))

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
Sprawozdawczyni: Joanna Katarzyna Skrzydlewska


Procedura : 2013/2045(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A7-0275/2013

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie walki z bezrobociem osób młodych: możliwe rozwiązania

(2013/2045(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 czerwca 2010 r. w sprawie wspierania dostępu młodzieży do rynków pracy, poprawy statusu osób odbywających staże i praktyki zawodowe[1],

–   uwzględniając komunikat Komisji w sprawie inicjatywy „Szanse dla młodzieży” (COM (2011)0933) i rezolucję Parlamentu z dnia 24 maja 2012 r. w sprawie inicjatywy „Szanse dla młodzieży”[2] oraz pytanie Parlamentu wymagające odpowiedzi ustnej skierowane do Komisji na temat tej inicjatywy[3],

–   uwzględniając komunikat Komisji o wdrażaniu inicjatywy „Szanse dla młodzieży” (COM(2012)0727),

–   uwzględniając komunikat Komisji pt. „Mobilna młodzież” (COM(2010)0478),       

–   uwzględniając przyjęte w Luksemburgu w dniu 17 czerwca 2011 r. konkluzje Rady dotyczące wspierania zatrudnienia młodzieży z myślą o realizacji celów strategii „Europa 2020”,

–   uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 7 lutego 2013 r. dotyczące inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych,

–   uwzględniając wniosek Komisji z dnia 5 grudnia 2012 r. pt. „W kierunku ram jakości dla staży – Drugi etap konsultacji z partnerami społecznymi na szczeblu europejskim na podstawie art. 154 TFUE” (COM(2012)0728),

–   uwzględniając wniosek Komisji w sprawie zalecenia Rady z dnia 5 grudnia 2012 r. w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży (COM(2012)0729),

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofund z dnia 13 czerwca 2012 r. zatytułowane „Gwarancje dla młodzieży: doświadczenia Finlandii i Szwecji”,

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2013 r. w sprawie gwarancji dla młodzieży[4],

–   uwzględniając porozumienie polityczne osiągnięte w Radzie w dniu 28 lutego 2013 r. dotyczące zalecenia Rady w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży,

–   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 kwietnia 2009 r. pt. „Inwestowanie w młodzież i mobilizowanie jej do działania – strategia UE na rzecz młodzieży. Odnowiona otwarta metoda koordynacji na potrzeby wyzwań i możliwości stojących przed młodzieżą” (COM(2009)0200),

–   uwzględniając wniosek dotyczący zmiany dokumentu Komisji dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 (COM(2011)0607),

–   uwzględniając oświadczenie członków Rady Europejskiej z dnia 30 stycznia 2012 r. pt. „Ku konsolidacji sprzyjającej wzrostowi i wzrostowi sprzyjającemu tworzeniu miejsc pracy”,

–   uwzględniając sprawozdanie w sprawie mobilności i integracji osób niepełnosprawnych oraz europejskiej strategii na rzecz osób niepełnosprawnych 2010–2020[5],

–   uwzględniając Europejską kartę na rzecz jakości staży i praktyk zawodowych opracowaną przez Europejskie Forum Młodzieży wspólnie z partnerami społecznymi i innymi zainteresowanymi stronami,

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofound z dnia 22 października 2012 r. pt. „NEETs – młodzież niekształcąca się, niepracująca ani nieszkoląca się: właściwości, koszty i rozwiązania polityczne w Europie”[6],

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofound z dnia 21 grudnia 2012 r. pt. „Skuteczność środków z zakresu polityki mających na celu zwiększenie zatrudnienia osób młodych”[7],

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofound z dnia 29 kwietnia 2011 r. pt. „Pomaganie młodym pracownikom w czasie kryzysu: uwagi partnerów społecznych i władz publicznych”[8],

–   uwzględniając swoje sprawozdanie w sprawie integracji migrantów, jej wpływu na rynek pracy oraz na zewnętrzny wymiar koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (2012/2131(INI)),

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofound z dnia 7 lutego 2012 r. zatytułowane „Ostatnie zmiany w zakresie polityki dotyczącej młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (młodzieży NEET)”[9],

–   uwzględniając sprawozdanie Eurofound z dnia 15 stycznia 2013 r. zatytułowane „Aktywne włączenie młodzieży z problemami zdrowotnymi lub młodzieży niepełnosprawnej”[10],

–   uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a także opinie Komisji Rozwoju Regionalnego, Komisji Kultury i Edukacji oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0275/2013),

A.  mając na uwadze, że w styczniu 2013 r. 23,5% aktywnych młodych ludzi było bezrobotnych, przy czym stopa bezrobocia waha się od 10% lub poniżej tej liczby w Austrii i Niemczech do 64,2% a w Grecji, co wskazuje na wyraźne różnice geograficzne, zarówno między państwami członkowskimi, jak i w samych państwach członkowskich; mając na uwadze, że najnowsze dane i prognozy wskazują na dalsze pogarszanie się sytuacji osób młodych w niektórych państwach członkowskich;

B.   mając na uwadze, że bezrobocie wśród kobiet poniżej 25 roku życia wciąż wzrasta – z 18,8% w 2009 r. do 22,1% w 2012 r. – i według najnowszych dostępnych danych wynosi obecnie 22,9%; mając na uwadze fakt coraz większego rozpowszechniania się takich zjawisk jak zniechęcenie, samowykluczenie i zobojętnienie związane z pracą; mając na uwadze, że młodym kobietom oferuje się nadal gorsze warunki na rynku pracy niż młodym mężczyznom, czego skutkiem jest znacząca utrata potencjału wzrostu gospodarczego Europy poprzez niedostateczne wykorzystanie umiejętności wysoko wykwalifikowanych kobiet;

C.  mając na uwadze, że w 2011 r. 7,5 mln młodych ludzi w wieku od 15 do 24 lat oraz 6,5 mln w wieku od 25 do 29 lat należało do kategorii osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (młodzież NEET), a wśród nich znaleźli się przedstawiciele słabszych grup społecznych; mając na uwadze, że może to pociągać za sobą poważne skutki osobiste i społeczne, takie jak niepewne szanse zatrudnienia w przyszłości oraz ubóstwo i wykluczenie społeczne, a nawet zaburzenia psychiczne i fizyczne; mając na uwadze, że problemy te najprawdopodobniej nasilą się w niedalekiej przyszłości, przynosząc poważne skutki finansowe dla systemów socjalnych państw członkowskich;

D.  mając na uwadze, że fakt istnienia 14 młodzieży NEET wymaga od państw członkowskich i instytucji europejskich podjęcia zdecydowanie większego wysiłku na rzecz reintegracji młodych ludzi na rynku pracy; mając na uwadze, że potrzeby młodych ludzi w Europie są bardzo zróżnicowane, w związku z czym działania podejmowane na rzecz integracji na rynku pracy muszą odpowiadać potrzebom każdej z poszczególnych grup i w miarę możliwości obejmować również strategie oceny personalnej;

E.   mając na uwadze, że w 2011 r. straty ekonomiczne z powodu wycofania młodych ludzi z rynku pracy oszacowano w państwach członkowskich na 153 mld EUR, co odpowiada 1,2% unijnego PKB[11]; mając na uwadze, że ta suma jest znacznie większa niż szacowane 10 mld EUR potrzebne na stworzenie 2 milionów nowych miejsc pracy dla młodych ludzi[12]; mając na uwadze, że stanowi to poważne długofalowe społeczne i gospodarcze obciążenie dla całej UE;

F.  mając na uwadze, że bezrobocie osób młodych stanowi czynnik, który w znacznym stopniu przyczynia się do ostrego wzrostu migracji, obserwowanego w wielu państwach członkowskich; mając na uwadze, że jedynie bardzo niewielka mniejszość osób, które decydują się na mobilność i migrację, wybiera tę opcję dobrowolnie, a nie raczej z konieczności;

G.  mając na uwadze, że w UE konieczne są poważne inwestycje mające na celu stworzenie wzrostu gospodarczego i pobudzenie popytu wewnętrznego; mając na uwadze, że dla znaczącej poprawy krótkoterminowej sytuacji gospodarczej i sytuacji na rynkach pracy państw członkowskich niezbędny jest pakiet inwestycyjny w wysokości 2% PKB UE; mając na uwadze, że środek ten byłby w pierwszej kolejności korzystny dla młodych ludzi jako grupy najbardziej dotkniętej kryzysem;

H.  mając na uwadze, że ludzie młodzi są w szczególności w niekorzystnej sytuacji w czasie kryzysu gospodarczego, bardziej niż większość grup; mając na uwadze, że dla wielu ludzi młodych obecne bezrobocie może przekształcić się w długotrwałe bezrobocie, co znacznie zwiększa ryzyko wykluczenia społecznego; mając na uwadze, że ma to niepokojące konsekwencje dla młodych osób: obniża ich poczucie własnej wartości, powoduje niespełnione ambicje, obniża ich zarobki, prowadzi do odkładania decyzji o rozpoczęciu samodzielnego dorosłego życia, włącznie z założeniem rodziny, co w konsekwencji wpływa także negatywnie na społeczną, gospodarczą i demograficzną sytuację w Europie zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej, oraz zwiększa zagrożenie ubóstwem na starość w związku z niezdolnością do opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne w latach aktywności zawodowej;

I.    mając na uwadze, że art. 13 Traktatu WE w sposób wyraźny upoważnia Wspólnotę do zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; mając na uwadze, że mimo dyrektywy 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, wchodząc na rynek pracy, młode kobiety wciąż są dyskryminowane ze względu na wiek i płeć;

J.    mając na uwadze, że mimo ogólnie wysokiego poziomu bezrobocia osób młodych, około 4 mln stanowisk w UE[13] pozostaje nieobsadzonych w wyniku niedopasowania umiejętności; mając na uwadze, że w niektórych dziedzinach, takich jak ICT i badania i rozwój, występuje utrzymujące się i coraz większe zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych pracowników, które nie jest zaspokojone;

K.  mając na uwadze, że Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) zaleca, aby budżet przeznaczony na pełne wdrożenie gwarancji dla młodzieży w UE wynosił 21 mld EUR, co odpowiada 0,5% wydatków strefy euro;

L.   mając na uwadze, że w kontekście strategii „Europa 2020” UE podjęła się podniesienia poziomu wykształcenia, ograniczenia odsetka osób przedwcześnie kończących naukę do poziomu poniżej 10% do roku 2020, podwyższenia odsetka osób w wieku 30 do 34 lat kończących studia wyższe lub ich ekwiwalent do poziomu co najmniej 40%, zaś współczynnika aktywności zawodowej osób w wieku 20 do 64 lat do 75%;

M.  mając na uwadze, że kryzys doprowadził do wzrostu liczby przede wszystkim młodych ludzi zatrudnionych na niepewnych warunkach oraz że wiele istniejących miejsc pracy w pełnym wymiarze czasu zostało zastąpionych stanowiskami pracy dla osób zatrudnianych na podstawie umów zawieranych na krótki czas, w niepełnym wymiarze czasu pracy lub bez wynagrodzenia;

N.  mając na uwadze, że młodzi ludzie coraz częściej muszą korzystać z bezpłatnych i płatnych staży, co dyskryminuje osoby w gorszej sytuacji finansowej; mając na uwadze, że konieczne jest dostrzeżenie problemu wyzysku stażystów jako taniej siły roboczej oraz opracowanie w związku z tym zestawu kryteriów jakości dla staży;

O.  mając na uwadze, że MŚP i mikroprzedsiębiorstwa, które są siłą napędową wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i realizacji celów strategii „Europa 2020”, zlikwidowały w wyniku kryzysu gospodarczego ponad 3,5 mln miejsc pracy oraz znacząco ograniczyły rekrutację, oraz że zamknięcie miejsc pracy dotknęło wszystkich pracowników, najbardziej jednak uderzając w młodych ludzi;

P.   mając na uwadze, że młodzi ludzie mają prawo do zatrudnienia wysokiej jakości zgodnego z ich umiejętnościami oraz że zatrudnienie wysokiej jakości ma fundamentalne znaczenie dla godności i samodzielności europejskiej młodzieży;

Q.  mając na uwadze, że kryzys gospodarczy, który stał się widoczny w 2008 r., negatywnie wpłynął zarówno na popyt, jak i podaż na rynku pracy, zatem zwiększył znacząco niepewność dotyczącą perspektyw zawodowych, przez co konieczne jest, aby wszyscy bezrobotni zostali lepiej poinformowani o perspektywach zatrudnienia; mając na uwadze, że edukacja, szkolenie i rozwój umiejętności są często niedostępne dla osób w najmniej korzystnej sytuacji, w tym młodych osób niepełnosprawnych;

R.   mając na uwadze, że dwutorowy system kształcenia łączący zajęcia teoretyczne ze szkoleniem zawodowym oraz studia łączące zajęcia akademickie i zawodowe, istniejące w niektórych państwach członkowskich, sprawdziły się dobie kryzysu; mając na uwadze, że Komisja wielokrotnie podkreślała, że skuteczne dwutorowe systemy edukacji mogą gwarantować stałą podaż wykwalifikowanej siły roboczej, przy jednoczesnym utrzymaniu niskiego poziomu bezrobocia osób młodych;

S.   mając na uwadze, że przejście z systemu oświaty na rynek pracy stanowi jeden z decydujących momentów w życiu młodych ludzi, który ma podstawowe znaczenie dla ich przyszłych szans zawodowych, dochodu uzyskiwanego przez całe życie, a także sytuacji społecznej w dłuższej perspektywie; mając na uwadze, że w związku z tym polityka edukacyjna stanowi element polityki rynku pracy;

T.   mając na uwadze, że kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w 2008 r., negatywnie wpłynął zarówno na popyt, jak i na podaż na rynku pracy, drastycznie zwiększając niepewność co do perspektyw zatrudnienia, w związku z czym należy zająć się kwestią inwestycji państw członkowskich w tworzenie miejsc pracy, szkolenia i kształcenie; mając na uwadze, że skutki kryzysu mogą obejmować nasilenie się konfliktów i niepokojów społecznych;

U.  mając na uwadze, że służby zatrudnienia odgrywają główną rolę na rynku pracy i że w związku z tym konieczne jest spełnienie przez nie wysokich standardów jakości, które powinny być kontrolowane przez właściwe organy; podkreśla, że wspomniane standardy jakości oraz ich odpowiednia kontrola powinny odnosić się w jednakowym stopniu do publicznych i prywatnych służb zatrudnienia;

V.  mając na uwadze, że częściowym rozwiązaniem problemu bezrobocia może być rozwój wysokiej jakości systemów kształcenia zawodowego i szkoleń, zakładający wykorzystanie wysoce wykwalifikowanych nauczycieli i szkoleniowców, innowacyjnych metod nauczania i wysokiej jakości infrastruktury i wyposażenia oraz użyteczność dla rynku pracy, umożliwiając dalsze kształcenie i szkolenie;

W. mając na uwadze, że młodzi ludzie, stanowiący 40% osób zatrudnionych na umowach czasowych, to raptem 13% ogółu zatrudnionych, oraz że jeden na pięciu młodych ludzi obawia się utraty pracy;

X. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich można dostrzec zwiększającą się rozbieżność pomiędzy umiejętnościami absolwentów a umiejętnościami wymaganymi na rynku pracy;

Y.  mając na uwadze, że uwzględnianie potrzeb rynku pracy nie powinno odbywać się kosztem uniemożliwiania dzieciom zdobywania możliwie najszerszego początkowego zasobu wiedzy, ponieważ zasób ten stanowi najlepszą gwarancję odpowiedzi na nieoczekiwane zmiany na rynku pracy oraz ogólnie trudności życiowe; mając na uwadze, że większość badań wskazuje na wagę wysokiej jakości kształcenia od pierwszych lat nauki, która pozwala zapobiegać przedwczesnemu przerywaniu nauki i sprzyja lepszemu włączaniu dzieci pochodzących z najmniej uprzywilejowanych środowisk;

Z    mając na uwadze, że otwarte zasoby edukacyjne podnoszą jakość i poprawiają dostępność kształcenia oraz równy dostęp do niego, a także umożliwiają, poprzez stosowanie ICT i nowych technologii, interaktywny, kreatywny, elastyczny i zindywidualizowany proces kształcenia; mając na uwadze, że otwarta edukacja wzmacnia trwałe szanse zatrudnienia wspierając uczenie się przez całe życie;

AA. mając na uwadze, że zarówno nauczyciele szkolni, jak i akademiccy stoją przed bezprecedensowymi wyzwaniami związanymi z gwałtownie zmieniającym się światowym otoczeniem gospodarczym, w którym rozwój nowych umiejętności i kompetencji, podejść innowacyjnych i nowoczesnych metod nauczania stanowi kluczowy czynnik gwarantujący skuteczne kształcenie i szanse zatrudnienia ludzi młodych;

AB. mając na uwadze, że choć 60% osób kończących studia stanowią kobiety, to są one często zatrudniane na stanowiskach poniżej swoich kwalifikacji lub z zaniżonym wynagrodzeniem; mając na uwadze, że młodych kobiet dotyczy również problem nierównych warunków w kontekście bezrobocia i zatrudnienia, czego wynikiem są różnice w wynagrodzeniu (obecnie rozbieżność ta wynosi 16,2 %) oraz w rentach i emeryturach;

AC. mając na uwadze, że zjawiska elastyczności i niepewności pracy w większym stopniu dotyczą zatrudnienia kobiet niż mężczyzn; mając na uwadze, że w trzecim kwartale 2012 r. około 60% wszystkich pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy w grupie wiekowej 15–24 lata stanowiły kobiety, podczas gdy w tej samej grupie wiekowej wśród pracowników tymczasowych z wykształceniem wyższym (po studiach magisterskich i podyplomowych) kobiety stanowiły 64%;

AD. mając na uwadze, że mimo postanowień zawartych w art. 19 TFUE, dyrektywie 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. oraz dyrektywie 2006/54/WE z dnia 5 lipca 2006 r. młode kobiety wchodzące na rynek pracy są nadal dyskryminowane ze względu na wiek i płeć; mając na uwadze, że kobiety należące do słabszych grup społecznych, w tym mniejszości etnicznych, napotykają większe trudności w zakresie dostępu do oficjalnego rynku pracy;

AE. mając na uwadze, że macierzyństwo stanowi często przeszkodę utrudniającą młodym matkom dostęp do rynku pracy, a więc przyczynia się do zwiększenia różnicy pomiędzy płciami w dziedzinie zatrudnienia;

AF. mając na uwadze, że działania w zakresie zatrudnienia młodych ludzi muszą zostać zintegrowane w ramach spójnej, przyszłościowej i ukierunkowanej na inwestycje strategii makroekonomicznej, która może zapewnić warunki dla tworzenia stabilnych miejsc pracy na miarę XXI wieku, a także skutecznego przechodzenia z kształcenia do zatrudnienia;

1.   podkreśla, że krajowe i unijne środki polityczne na rzecz pobudzenia zatrudnienia osób młodych powinny być spójne i wzajemnie się umacniać, a także powinny szczególnie uwzględniać wysokiej jakości kształcenie (zawodowe), szkolenie i zapewnienie doświadczenia zawodowego, umożliwiając dzięki temu młodym ludziom stabilne zatrudnienie dobrej jakości; podkreśla, że tworzenie możliwości podjęcia uczciwie wynagradzanych staży i wolontariatu w interesie społecznym może pozwolić młodym ludziom na zaangażowanie się w cenną działalność społeczną i zdobycie doświadczenia zawodowego;

2.   ubolewa nad tym, że stosowane obecnie środki pomocy związane z kryzysem, które są ukierunkowane na obniżanie wydatków publicznych w państwach dotkniętych kryzysem, okazały się mieć bezpośredni negatywny wpływ na młodzież w związku z cięciem wydatków na edukację oraz usługi w zakresie tworzenia i wspierania miejsc pracy;

3.   podkreśla, że młodzi bezrobotni pochodzą z różnych grup i dlatego, aby zwiększyć skuteczność podjętych działań, należy sklasyfikować te osoby zgodnie z ich potrzebami i umiejętnościami; należy wskazać najważniejsze umiejętności, które umożliwią osobom młodym szybszy, bardziej stabilny i trwały dostęp do rynku pracy; szczególną uwagę należy zwrócić na osoby młode, które nie są absolwentami, nie uczą się, nie pracują ani nie są objęte szkoleniem;

4.   wzywa Komisję do opracowania, wspólnie z państwami członkowskimi, w których stopa bezrobocia osób młodych w regionach przekracza 25%, rocznego planu pomocowego ukierunkowanego na walkę z bezrobociem osób młodych poprzez utworzenie miejsc pracy dla co najmniej 10% poszkodowanej młodzieży;

5.   podkreśla potrzebę przyjęcia aktywnej, kompleksowej i integrującej polityki dotyczącej rynku pracy, służącej tworzeniu miejsc pracy, obejmującej specjalne środki na rzecz młodzieży, tak aby z jednej strony uniknąć trwonienia dostępnych zasobów, a z drugiej strony obniżyć bezrobocie osób młodych zamiast jedynie je „przetwarzać”; wzywa państwa członkowskie do rozważenia możliwości wykorzystania przykładów najlepszych praktyk z innych państw członkowskich na ich własnym rynku pracy oraz do wykorzystania potencjału tych środków, które spełniają potrzeby ich działań na rzecz zwalczania bezrobocia osób młodych; wskazuje na dobre doświadczenia krajów stosujących systemy kształcenia i szkolenia zawodowego i dwutorowej edukacji w zakresie usprawnienia przejścia ze szkoły do pracy, wypełniając tym samym lukę między umiejętnościami zawodowymi a potrzebami rynku pracy; podkreśla, że zadaniem Komisji jest czynne wsparcie takich dążeń i wzywa tę instytucję do regularnego informowania o reformach w państwach członkowskich dotyczących systemów szkolenia zawodowego; podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na słabsze grupy społeczne zagrożone wysokim ryzykiem wykluczenia społecznego, w tym młodzież NEET;

6.   wzywa Komisję do zbierania informacji o tym, jakie wykształcenie przyniosło sukces młodym ludziom oraz do opublikowania tych danych w formie poradnika dla innych państw członkowskich;

7.   wzywa Komisję do tego, aby corocznie przedkładała sprawozdanie w sprawie reformy systemów kształcenia w państwach członkowskich, co stanowić będzie strukturalny, długofalowy wkład w poprawę szans zatrudnienia młodych ludzi;

8.   wzywa Komisję do opracowania wytycznych jakościowych dla nowoczesnego dwutorowego systemu kształcenia, wraz z listą kluczowych szeroko zdefiniowanych niedydaktycznych zawodów w Europie;

9.   podkreśla znaczenie poprawy standardu jakości kształcenia na poziomie wyższym i zawodowym i dostępu do niego; podkreśla znaczenie nauki języków obcych w edukacji szkolnej, kształceniu i szkoleniu zawodowym;

10. podkreśla, że udział wszystkich właściwych zainteresowanych podmiotów na szczeblu lokalnym, regionalnym i europejskim, wraz z partnerami społecznymi, służbami na rzecz zatrudnienia, organami ds. szkolenia i kształcenia, poszczególnymi pracodawcami, organizacjami pozarządowymi, a w szczególności także z organizacjami studenckimi i młodzieżowymi, ma zasadnicze znaczenie dla zintegrowanego skutecznego opracowywania, wdrożenia i kontrolowania szeregu środków wspierających zatrudnienie osób młodych i szanse zatrudnienia; podkreśla, że środki na rzecz wspierania trwałej, wysokiej jakości pracy dla młodych ludzi muszą być elastyczne, tak aby dostosować się do stale zmieniających się potrzeb rynku pracy; dostrzega potrzebę elastycznych i jednocześnie wiarygodnych stosunków umownych, skutecznych strategii politycznych na rzecz reintegracji oraz nowoczesnych systemów zabezpieczenia społecznego; podkreśla szczególną wartość wczesnego doradztwa zawodowego dla młodych ludzi, w okresie znacznie poprzedzającym zakończenie szkoły średniej, ponieważ wymaga to od rodziców i szkół większej zdolności do pomocy i doradzania uczniom w wyborze ścieżki edukacji i późniejszej kariery zawodowej;

11. wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań nadających priorytetowe znaczenie w programach kształcenia naukom ścisłym, technologii, inżynierii i matematyce w celu dostosowania się do oczekiwanych zmian na rynku pracy;

12. zauważa kluczową rolę rokowań zbiorowych w odniesieniu do promocji i poprawy warunków pracy osób młodych;

13. uznaje, że inwestowanie w odpowiednie umiejętności stanowi istotny czynnik wspierający innowacyjność państw członkowskich oraz pomagający im odzyskać konkurencyjność;

14. wzywa państwa członkowskie do uznania bezprecedensowych wyzwań związanych z gwałtownie zmieniającym się globalnym otoczeniem gospodarczym, którym muszą sprostać zarówno nauczyciele szkolni, jak i akademiccy; zauważa, że głównym czynnikiem wspierającym dobre kształcenie młodzieży i jej szanse na zatrudnienie jest rozwój nowych umiejętności i szeregu kompetencji, innowacyjne podejścia i nowoczesne metody nauczania i uczenia się;

15. wzywa państwa członkowskie do promowania i wspierania – za pośrednictwem kształcenia, społeczeństwa obywatelskiego oraz wysokiej jakości inicjatyw na rzecz młodzieży – udziału młodych ludzi, zwłaszcza kobiet, w życiu demokratycznym, oraz do wykorzystywania zarówno istniejących, jak i nowych narzędzi, aby przyczynić się do rozwoju polityki, zapewniając tym samym lepszy rozwój, zwiększając dobrobyt i włączenie społeczne młodych ludzi;

16. wyraża głębokie zaniepokojenie dokonanymi przez państwa członkowskie cięciami budżetowymi wydatków na edukację, szkolenia zawodowe i sprawy młodzieży, co może spowodować zamknięcie przed młodymi ludźmi drzwi zarówno w sferze edukacji, jak i zatrudnienia, oraz przypomina, że środki budżetowe na kształcenie i szkolenie zawodowe są niezbędną i bezcenną inwestycją w przyszłość;

17. wzywa do udoskonalenia kształcenia oraz szkolenia zawodowego kadry nauczycielskiej, przede wszystkim w zakresie nowoczesnych metod dydaktycznych, jak również zastosowania nowych technologii; podkreśla, że uczenie się przez całe życie rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie i podkreśla konieczność wspierania zwłaszcza kompetencji językowych przez zabawę;

18. podkreśla rolę zaproponowanego unijnego instrumentu gwarancji kredytowych dla studentów pełnych studiów magisterskich w UE i krajach trzecich, aby jeszcze bardziej ułatwić mobilność młodzieży i wnieść wkład w wielowymiarowy ranking uczelni;

19. jest zdania, że należy brać pod uwagę lokalne potrzeby i specyficzne warunki terytorialne, aby w ramach zintegrowanych strategii na rzecz rozwoju terytorialnego umożliwić identyfikację miejsc pracy, zwłaszcza w sektorach innowacyjnych, takich jak przedsiębiorstwa ekologiczne i społeczne;

20. wzywa państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne do opracowywania zintegrowanych strategii na rzecz rozwoju terytorialnego, uwzględniających aspekt szkoleniowy i kwestię zatrudnienia, zaczynając od środków mających na celu zwalczanie zjawiska przedwczesnego kończenia nauki, a także budowę ścieżek zatrudnienia dla młodzieży;

21. dostrzega szczególnie trudną sytuację w niektórych regionach, gdzie stopa bezrobocia ludzi młodych przekracza 25%; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wsparcie UE na rzecz zatrudnienia młodzieży zostanie zwiększone dzięki zaproponowanej inicjatywie UE na rzecz zatrudnienia młodzieży, której budżety wynosi maksymalnie 8 mld EUR na siedmioletni okres 2014–2020; podkreśla jednocześnie, że zgodnie z danymi MOP na skuteczną realizację europejskiej gwarancji dla młodzieży w samej tylko strefie euro konieczne będzie kwota 21 mld EUR; zgadza się, że należy wysunąć specjalną pulę środków budżetowych dla tej inicjatywy na rzecz zatrudnienia młodzieży wraz z odpowiednim przydziałem środków z EFS;

22. podkreśla, jak ważne jest podjęcie natychmiastowych działań na rzecz zwalczania bezrobocia osób młodych i długotrwałego bezrobocia; ponadto podkreśla konieczność zapewnienia młodym ludziom długotrwałego i stabilnego zatrudnienia na miejscach pracy wysokiej jakości;

23. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania, że ustawodawstwo krajowe mające wpływ na młodzież, w szczególności ustawodawstwo krajowe oparte na dyrektywie w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2000/78/WΕ), nie jest wykorzystywane do dyskryminowania młodych pracowników pod względem dostępu do świadczeń socjalnych; uważa, że trzeba zrobić więcej, aby zagwarantować, że zarówno pracownicy, jak i pracodawcy są świadomi swoich praw i obowiązków wynikających z tego ustawodawstwa;

24. wzywa państwa członkowskie do zaktualizowania strategii rozwoju regionalnego, tak aby uwzględniały one środki na rzecz pobudzenia zatrudnienia, w tym zatrudnienia młodzieży;

25. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady EPSCO z dnia 28 lutego 2013 r. o przyjęciu zalecenia Rady dotyczącego wdrażania gwarancji dla młodzieży oraz zwraca się do państw członkowskich, aby podjęły działania na rzecz ambitnego wprowadzenia gwarancji dla młodzieży na szczeblu krajowym; apeluje o rozszerzenie grupy docelowej tak, aby włączyć młodych ludzi do 30. roku życia, w tym absolwentów i osoby opuszczające system szkolenia bez uzyskania dyplomu; podkreśla, że sukces tego środka będzie w dużej mierze zależeć od wielu różnych czynników i ram politycznych, takich jak odpowiednie inwestycje w kształcenie i szkolenie, infrastruktura i wydajność usług na rzecz zatrudnienia, dostępność dostępności miejsc dla studentów i absolwentów oraz wysokiej jakości praktyki i staże, a także od ogólnych strategii politycznych na rzecz tworzenia miejsc pracy; apeluje o odpowiednie działania następcze w ramach krajowych programów reform państw członkowskich i w kontekście europejskiego semestru, aby ułatwić monitorowanie, ocenę i ciągłe usprawnianie krajowych gwarancji dla młodzieży; podkreśla, że gwarancje dla młodzieży muszą zostać włączone w szersze ramy krajowej aktywnej polityki dotyczącej rynku pracy;

26. informuje państwa członkowskie, że Parlament Europejski zamierza ściśle monitorować wszystkie działania państw członkowskich, aby urzeczywistnić gwarancje dla młodzieży, i zachęca organizacje młodzieżowe do informowania Parlamentu o ich analizach dotyczących działań państw członkowskich;

27. wzywa parlamenty narodowe do tego, aby wspólnie z organizacjami młodzieżowymi, egzekwowały odpowiedzialność rządów za realizację gwarancji dla młodzieży, a także do zapewnienia podjęcia poważnych kroków w celu dopilnowania, aby każda młoda osoba (bezrobotna lub porzucająca formalne kształcenie) otrzymała – w terminie czterech miesięcy – wysokiej jakości ofertę zatrudnienia, kontynuowania nauki, praktyki lub stażu;

28. podkreśla, że wysiłki i środki na rzecz wdrożenia gwarancji dla młodzieży nie powinny zniechęcać do działań i reform strukturalnych, które są konieczne, aby przystosować systemy kształcenia i rynki pracy w niektórych państwach członkowskich do wyzwań przyszłości;

29. zwraca się do Komisji Europejskiej o włączenie do wszystkich programów środków walki z bezrobociem wśród ludzi młodych w oparciu o zintegrowane globalne podejście zgodne z inicjatywą przewodnią „Mobilna młodzież” w kontekście strategii „Europa 2020”;

30. przypomina Komisji i państwom członkowskim o ich zobowiązaniu w ramach strategii „Europa 2020” dotyczącym osiągnięcia 75% stopy zatrudnienia zarówno wśród kobiet, jaki mężczyzn, i ostrzega, że obecna stopa bezrobocia osób młodych może grozić wykluczeniem z rynku pracy całego pokolenia kobiet, co osłabi ich pozycję i sprawi, że będą jeszcze mniej zauważalne;

31. wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie do monitorowania i ujawniania wszystkich danych dotyczących polityki walki z bezrobociem wśród osób młodych (w tym wdrażania gwarancji dla młodzieży), a także sporządzania statystyk dotyczących regionów poszczególnych państw członkowskich, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii płci;

32. zachęca Komisję i państwa członkowskie do opracowania jasnych norm i wskaźników jakości odnośnie do rozwoju krajowych gwarancji dla młodzieży, a także do zwiększenia wsparcia dla wszystkich podmiotów kluczowych dla realizacji tego systemu, takich jak krajowi partnerzy społeczni, władze samorządowe i regionalne, służby zatrudnienia oraz podmioty świadczące usługi szkoleniowe i edukacyjne; apeluje o ułatwienie gwarancji dla młodzieży poprzez zachęty finansowe, w tym zachęty w zamówieniach publicznych, oraz środki finansowe na szkolenia na miejscu, które będą wspierać przedsiębiorstwa w zapewnianiu wysokiej jakości i trwałych ofert zatrudnienia, stanowiących skuteczną i ukierunkowaną inwestycję w potencjał młodzieży; podkreśla szczególną odpowiedzialność przedsiębiorstw w zakresie udostępniania takich ofert;

33. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania, wspólnie z przedstawicielami młodzieży i Parlamentem, planu działania na rzecz zatrudniania młodzieży, w którym wskazano by środki krótko-, średnio- i długoterminowe; ubolewa, że w ramach obecnej debaty działania w perspektywie długoterminowej są przedstawiane jako rozwiązania krótkoterminowe; podkreśla, że w krótkiej perspektywie należy skupić się na pilnych działaniach pomocowych związanych z kryzysem, ukierunkowanych zarówno na osoby znajdujące się na rynku pracy, jak i poza nim, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności zagwarantowania środków do życia i możliwości wejścia na rynek pracy; podkreśla, że inwestycje w kształcenie i szkolenia, tworzenie miejsc pracy, programy praktyk oraz zachęty dla przedsiębiorców stanowią głównie działania w perspektywie średnioterminowej, ale także długoterminowej, które wymagają poważnego uzgodnienia między wszystkimi podmiotami oraz utrzymania przez co najmniej pięć lat; podkreśla, że zwłaszcza tworzenie systemu dwutorowego kształcenia, praktyki, szkolenia w miejscu pracy oraz integracja młodych ludzi na rynku pracy stanowią działania w perspektywie długoterminowej, które wymagają bardziej długotrwałego zaangażowania niż dotychczasowe;

34. zaleca, aby w państwach członkowskich, w których funkcjonuje system dwutorowego kształcenia, młodzi ludzie w wieku do lat 18, którzy nie mogą uzyskać praktyki, mieli możliwość skorzystania z „zastępczej praktyki”, a tym samym z gwarancji na rzecz młodzieży, w postaci szkolenia zawodowego u co najmniej jednego pracodawcy; w państwach, w których nie funkcjonuje system dwutorowego kształcenia, należy podjąć kroki na rzecz stworzenia odpowiednio dostosowanego systemu;

35. podkreśla, że w ramach różnych grup wiekowych konieczne jest zastosowanie różnych podejść uwzględniających kwestie zatrudnienia i skupionych na wchodzeniu na rynek pracy przez członków młodszych grup wiekowych oraz poprawie bezpieczeństwa pracy i zabezpieczenia społecznego dla członków starszych grup wiekowych;

36. zachęca Komisję i państwa członkowskie do stworzenia warunków dogodnych dla zbliżenia środowisk pracy i edukacji, aby można było projektować ścieżki szkolenia takie jak dwutorowy system, które łączą zagadnienia teoretyczne z doświadczeniem praktycznym, aby zapewnić młodym ludziom zdobycie wymaganych umiejętności ogólnych i szczegółowej wiedzy specjalistycznej; zachęca ponadto Komisję i państwa członkowskie do inwestycji w kampanię społeczną dotyczącą kształcenia i szkolenia zawodowego (VET) oraz studiów technicznych i biznesowych;

37. wzywa instytucje europejskie, aby dały dobry przykład, usuwając reklamy bezpłatnych staży ze swoich stron internetowych, i wypłacały minimalne wynagrodzenie w oparciu o koszty życia w miejscu stażu;

38. wzywa państwa członkowskie do tworzenia nowej integracyjnej i ukierunkowanej polityki rynku pracy, zapewniającej młodym ludziom godną integrację i merytoryczne zatrudnienie, np. poprzez tworzenie motywujących sieci możliwości, systemów staży wraz z pomocą finansową, tak by stażysta mógł się przenieść i zamieszkać blisko miejsca odbywania stażu, międzynarodowych ośrodków ds. kariery zawodowej i ośrodków indywidualnego doradztwa dla młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem takich kwestii, jak organizacja zbiorowa i znajomość aspektów prawnych odnoszących się do stażu;

39. wzywa państwa członkowskie do opracowania, we współpracy ze wszystkimi właściwymi podmiotami i zainteresowanymi stronami, bardziej konkretnych i dalekosiężnych strategii dotyczących młodzieży NEET, łączących skuteczne formy reintegracji osób przedwcześnie opuszczających szkołę w systemie szkolnictwa lub na rynku pracy; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do przedstawienia w ramach semestru europejskiego propozycji sposobów, w jaki zamierzają osiągać postępy w zakresie lepszego włączenia młodzieży NEET za pośrednictwem gwarancji dla młodzieży i innych instrumentów; podkreśla potrzebę zwiększenia szans zatrudnienia i udziału młodzieży poprzez pobudzenie uczenia się przez całe życie i zapewnienie bardziej włączających i aktywizujących systemów zabezpieczenia społecznego; apeluje o usunięcie praktycznych i logistycznych barier napotykanych przy wchodzeniu na rynek pracy przez osoby młode o bardziej złożonych potrzebach lub z niepełnosprawnością;

40. wzywa państwa członkowskie do zwiększenia starań zmierzających do ograniczenia zjawiska przedwczesnego kończenia nauki, tak aby osiągnąć cel określony w strategii „Europa 2020”, tj. poziom osób przedwcześnie kończących naukę nieprzekraczający 10% do 2012 r.; zachęca państwa członkowskie do wykorzystania szerokiej gamy środków w celu zwalczania zjawiska przedwczesnego zakończenia nauki, np. zmniejszenie liczby uczniów w klasie, pomoc uczniom, których nie stać na ukończenie obowiązkowego cyklu nauczania, zwiększenie nacisku na aspekty praktyczne w programie nauczania, wprowadzenie mentorów we wszystkich szkołach i bezpośredniej obserwacji osób, które przedwcześnie zakończyły naukę; wskazuje na przykład Finlandii, której udało się ograniczyć liczbę osób przedwcześnie kończących naukę poprzez analizowanie z nimi możliwości wyboru nowych kierunków; zachęca Komisję do skoordynowania projektu dotyczącego najlepszych praktyk;

41. stwierdza, że już w edukacji wczesnodziecięcej możliwe jest nakierowanie dziecka poprzez zabawę na skuteczną ścieżkę edukacji i podkreśla szczególne znaczenie, jakie mają w tym kontekście podstawowe wyszkolenie i dalsze specjalistyczne szkolenia zawodowe nauczycieli;

42. wzywa państwa członkowskie, aby – uwzględniając nadzwyczajne okoliczności społeczne wynikające z kryzysu – opracowały strategię stwarzania zachęt, w tym ekonomicznych, dla uczniów ze słabszych grup społecznych, aby nie porzucały nauki przed ukończeniem szkoły średniej;

43. podkreśla znaczenie istnienia dobrej sieci państwowych domów studenckich;

44. popiera utworzenie programu „Erasmus dla wszystkich” i stworzenie osobnego działu dla młodzieży z oddzielną linią budżetową oraz zwiększenie wsparcia dla tych, którzy działają na rzecz aktywizacji młodzieży, zarówno w ramach zinstytucjonalizowanych, jak i poza nimi; uważa, że zdobywanie umiejętności o charakterze ogólnym (np. w dziedzinie ICT i języków obcych), na przykład poprzez studiowanie, pracę lub wolontariat za granicą, może wspierać udział młodzieży w życiu społecznym, a zatem i integrację europejską, i może zwiększyć szanse młodych ludzi na rynku pracy, a także w ogóle zwiększyć mobilność pracowników w całej Unii;

45. podkreśla zasadniczą rolę, jaką w walce z bezrobociem osób młodych powinien odgrywać Europejski Fundusz Społeczny, oraz wzywa państwa członkowskie i instytucje zarządzające wszystkich programów operacyjnych do dopilnowania, by uwzględniono środki zmierzające do osiągnięcia tego celu;

46. wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków przewidzianych w krajowych gwarancjach dla młodzieży, z uwzględnieniem perspektywy równości płci na wszystkich etapach przygotowywania, tworzenia programów i wdrażania tych środków; wzywa państwa członkowskie do utworzenia ośrodków pracy z odpowiednio przeszkolonym personelem, tak by mogły one prowadzić skuteczną politykę na rzecz zwiększania świadomości i zapewnić konkretne rozwiązania dla kobiet, również w celu ich ochrony przed długotrwałym bezrobociem i ryzykiem wykluczenia społecznego;

47. podkreśla, że aby gwarancja dla młodzieży była realna, konieczne jest przestrzeganie układów zbiorowych i zasady równego wynagrodzenia za taką samą pracę lub pracę o równej wartości;

48. podkreśla znaczenie nabywania przez młodzież umiejętności o charakterze ogólnym, takich jak umiejętności w dziedzinie ICT, umiejętności przywódcze, krytyczne myślenie, umiejętności językowe i przedsiębiorczość, także poprzez okresy nauki za granicą, w celu zwiększenia szans młodzieży na rynku pracy oraz poprawy jej zdolności dostosowania się do zmian na rynku pracy w przyszłości; wzywa państwa członkowskie do nadania większego znaczenia takim umiejętnościom w programach nauczania;

49. dostrzega trudności napotykane przez młodych ludzi przy zakładaniu i rozwijaniu własnej działalności; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania młodych przedsiębiorców i młodych samozatrudnionych, poprzez ułatwienie dostępu do finansowania, zmniejszenie obciążeń administracyjnych, uwzględnienie prawa upadłościowego oraz stworzenie ogólnych preferencyjnych warunków, które powinny obejmować skuteczne doradztwo i mentoring oraz stworzenie inkubatorów przedsiębiorczości;

50. wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych działań w celu zachęcania kobiet do rozpoczynania własnej działalności, promowania przedsiębiorczości i wspierania kobiet, które chcą zostać przedsiębiorcami, poprzez zapewnienie im szkoleń, doradztwa oraz ułatwionego dostępu do kredytów i mikrokredytów, przy zapewnieniu korzystnych warunków i ulg podatkowych, w szczególności dla MŚP;

51. wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia środków niezbędnych do zwalczania stereotypu, w myśl którego prowadzenie własnej działalności jest ryzykowne i jest domeną mężczyzn; podkreśla, że aby wzmocnić ogólną pozycję kobiet na rynku pracy i skuteczniej promować przedsiębiorczość, należy przyjąć środki służące wsparciu regionalnej i międzyregionalnej współpracy kobiet-przedsiębiorców, zachęcać do tworzenia sieci grupujących platformy wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk;

52. z zadowoleniem przyjmuje, w kontekście promocji samozatrudnienia wśród młodzieży, proponowaną kontynuację instrumentu mikrofinansowego Progress zawartego w Programie na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych na lata 2014–2020, w celu lepszego zaspokojenia popytu, również wśród młodych ludzi zakładających małe przedsiębiorstwa, w tym studentów uniwersytetów zakładających nowe przedsiębiorstwa; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie EBI do zwrócenia szczególnej uwagi na inwestycje, które zwiększają szanse młodych ludzi na uzyskanie dostępu do produktywnych miejsc pracy; odkreśla, że wszystkie trzy osie Programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych umożliwiają zwalczanie bezrobocia osób młodych;

53. podkreśla, że w ramach gospodarki internetowej na każde zamykane miejsce pracy poza tym sektorem tworzonych jest 2,6 miejsc pracy, dlatego też istotne jest, aby młodzi ludzie przekuli swoje umiejętności elektroniczne w zakresie programowania, projektowania lub marketingu społecznościowego w zatrudnienie, korzystając przy tym z dostępnych środków europejskich i krajowych;

54. wzywa do wprowadzenia – zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym – ambitnego kompleksowego podejścia politycznego, które uwzględniałoby edukację, szkolenia, dobrej jakości zatrudnienie, samozatrudnie oraz inicjatywy na rzecz mobilności zawodowej dla wszystkich młodych ludzi na wszystkich poszczególnych poziomach w zintegrowany sposób; zachęca państwa członkowskie do podjęcia szerokich konsultacji z uczelniami i innymi placówkami edukacyjnymi w celu jak najlepszego dostosowania ich oferty edukacyjnej i szkoleniowej do potrzeb rynku pracy; w świetle zbliżającego się okresu programowania 2014–2020 proponuje Komisji, aby przeprowadziła szczegółową analizę programów unijnych programów i źródeł finansowania dotyczących kształcenia, szkolenia i walki z bezrobociem osób młodych w okresie programowania 2007–2013, oraz aby przedstawiła Parlamentowi i Radzie wyniki tej analizy; podkreśla, że bezrobocie osób młodych jest związane z niskim wzrostem gospodarczym w większości państw członkowskich; podkreśla w związku z tym pilną potrzebę nadania priorytetowego charakteru wzrostowi sprzyjającemu tworzeniu miejsc pracy, z którego skorzystają także młodzi ludzie, oraz zajęcia się kwestią barier strukturalnych utrudniających młodym ludziom wejście na rynek pracy;

55. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego programu europejskiego korpusu młodzieży, umożliwiającego młodym ludziom z całej Europy poniżej 30. roku życia wolontariat w innym państwie członkowskim niż ich własne przez okres do trzech miesięcy; zauważa, że ideą takiego europejskiego korpusu młodzieży jest stworzenie młodym ludziom szansy wykorzystania i zwiększenia umiejętności edukacyjnych i społecznych, zwiększenia wiedzy na temat innego państwa członkowskiego, oraz promowanie przyjaźni i integracji w całej UE; podkreśla, że praca wykonywana przez członków korpusu młodzieży musi być pracą wolontariacką i świadczoną bez wynagrodzenia, i nie może zastępować miejsc pracy istniejących w odwiedzanym państwie; uważa, że taki europejski korpus młodzieży powinien zostać powołany do życia w formie partnerstwa publiczno-prywatnego, którego celem będzie utworzenie programu, w ramach którego młodzi ludzie będą mogli otrzymać indywidualne stypendium pokrywające koszty podróży i utrzymania przez okres do trzech miesięcy;

56. uważa, że instytucje oświatowe i/lub szkoleniowe powinny zapewnić swoim studentom staże stanowiące uzupełnienie programu nauczania, tak aby mogli oni zdobywać doświadczenie w wybranej przez siebie dziedzinie, ugruntować wiedzę i związać się z miejscem pracy;

57. wzywa państwa członkowskie do usprawnienia współpracy i zacieśnienia partnerstwa pomiędzy przedsiębiorstwami a sektorem edukacji na wszystkich szczeblach w celu lepszego powiązania programów nauczania z wymaganiami rynku pracy, na przykład poprzez rozszerzenie sojuszy na rzecz umiejętności sektorowych oraz sojuszy na rzecz wiedzy;

58. podkreśla znaczenie podwyższenia jakości kształcenia i szkolenia zawodowego w celu prowadzenia równowagi pomiędzy edukacją a wymogami rynku pracy; uważa, że propagowanie kształcenia i szkolenia zawodowego nie może odbywać się kosztem kształcenia na poziomie wyższym; podkreśla, że wzajemne oddziaływanie między kształceniem zawodowym a kształceniem wyższym oraz stwarzanie ścieżek od kształcenia i szkolenia do szkolnictwa wyższego wymagają usprawnienia; podkreśla również, że konieczne jest uelastycznienie programów nauczania, aby ułatwić młodym ludziom dostęp do rynku pracy oraz lepsze dostosowanie się do rozwoju sytuacji na tym rynku w przyszłości;

59. wzywa Komisję do przedstawienia propozycji ram jakości dla staży, w oparciu o jej wcześniejszy wniosek dotyczący europejskiej karty jakości staży i praktyk[14], zawierającej definicję wysokiej jakości staży i kryteria odpowiedniego wynagrodzenia, warunków pracy oraz norm BHP; wzywa państwa członkowskie i partnerów społecznych do zapewnienia odpowiednich norm jakości staży, dopilnowując, by staże były dostosowane do potrzeb młodych ludzi w zakresie zdobycia właściwych umiejętności, wraz z obowiązkowym monitorowaniem, oraz do zagwarantowania norm jakości dla miejsc pracy, między innymi aby zapobiec wykorzystywaniu młodych ludzi jako taniej siły roboczej w zastępstwie pracowników; podkreśla, że należy czynnie wspierać oraz zwiększać znajomość takich norm;

60. wzywa państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na wysokie bezrobocie wśród młodych migrantów oraz do priorytetowego uwzględnienia kwestii integracji na rynku pracy i polityki na rzecz integracji, ponieważ praca jest kluczem do udanej integracji; podkreśla konieczność uwzględnienia trudności, z jakimi borykają się młodzi migranci, aby uzyskać poradnictwo zawodowe, oraz konieczność monitorowania i oceny integracji młodych migrantów w społeczeństwie i na rynku pracy;

61. apeluje do Komisji, państw członkowskich i europejskich partnerów społecznych o przyjęcie ambitnego podejścia do rozwoju sojuszu na rzecz przygotowania zawodowego, który zostanie uruchomiony w lipcu 2013 r., a także o wsparcie europejskich, krajowe, regionalnych i lokalnych kampanii na rzecz zmiany postrzegania kształcenia zawodowego; uważa, że sojusz na rzecz przygotowania zawodowego powinien zorganizować stałe forum dyskusyjne nad monitorowaniem europejskiej strategii na rzecz praktyk z udziałem wszystkich właściwych zainteresowanych podmiotów na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym; podkreśla, że należy zapewnić dostęp do finansowania, aby ułatwić transgraniczne działania szkoleniowe, pozwalające przedsiębiorstwom i organizacjom partnerów społecznych na udział w tworzeniu dwutorowego systemu kształcenia;

62. wzywa państwa członkowskie do ustanowienia w porozumieniu z Komisją środków i ułatwień w zakresie umów o praktyki zawodowe oraz bonusów na rozpoczęcie działalności dla firm zakładanych przez ludzi poniżej 35. roku życia;

63. podkreśla potrzebę zacieśnienia ram partnerstwa społecznego i odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw i spółek w celu lepszego wdrożenia przez nie karty na rzecz dobrej jakości staży i praktyk zawodowych oraz gwarancji dla młodzieży;

64. wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby podejmując decyzje dotyczące programów na lata 2014–2020, wprowadziły bardziej rygorystyczne i weryfikowalne kryteria dotyczące wyznaczania, oceny i monitorowania celów funduszy strukturalnych, z konkretnymi celami w zakresie walki z bezrobociem osób młodych, wymiernymi również w odniesieniu do kwestii płci (w latach 2007–2011 52% beneficjentów funduszy strukturalnych stanowiły kobiety);

65. zwraca się do Komisji o rozważenie dalszego dostosowania europejskich funduszy strukturalnych w celu zapewnienia dodatkowego wsparcia w zakresie szkoleń dla młodych kobiet, dostępu do zatrudnienia oraz opieki nad dziećmi;

66. uważa, że polityka spójności UE ukierunkowana na wspieranie i uzupełnianie działań państw członkowskich dążących do pobudzenia gospodarki i wzrostu zatrudnienia na swoim terytorium, jest jednym z podstawowych instrumentów, dzięki którym Unia może pomagać w przezwyciężeniu obecnej sytuacji przez nadzór nad wdrażaniem koniecznych reform strukturalnych, koncentrowanie inwestycji na działaniach priorytetowych w celu maksymalizacji wpływu inwestycji na sytuację społeczno-gospodarczą w danym regionie lub państwie członkowskim, stymulowanie gospodarki i pomoc w tworzeniu nowych miejsc pracy dla młodych ludzi; wzywa zatem państwa członkowskie, aby w pełni i w sposób skoordynowany wykorzystywały dostępne środki UE (z EFRR, EFS, Funduszu Spójności, EFRROW i EFMR) w celu umożliwienia młodym ludziom odgrywania aktywnej roli w gospodarce i społeczeństwie; podkreśla, że należy wziąć pod uwagę specyfikę regionalną, ponieważ może ona przesądzać o powodzeniu lub porażce inicjatyw młodych ludzi w całej UE, a w szczególności w regionach najmniej uprzywilejowanych i najbardziej oddalonych, gdzie konieczne są inwestycje dla zapewnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej;

67. zachęca państwa członkowskie do wspierania lokalnych szans zatrudnienia młodych ludzi oraz do uzupełnienia tych działań poprzez ułatwianie mobilności zainteresowanych młodych pracowników do innych państw UE i poza nią[15]; zachęca do przyjęcia środków na rzecz lepszego szkolenia i zdobywania doświadczenia, w tym do usunięcia istniejących przeszkód dla transgranicznych praktyk i staży; oczekuje dalszych postępów w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji i umiejętności oraz zacieśnionej koordynacji krajowych systemów zabezpieczenia społecznego, zwłaszcza w odniesieniu do systemów emerytalnych, jak również dalszych znacznych inwestycji w naukę języków od wczesnego dzieciństwa;

68. wzywa państwa członkowskie do kontynuowania procesu reform i rozwoju skutecznych publicznych usług pośrednictwa pracy, będących podstawowym ogniwem każdej strategii gwarancji dla młodzieży, tak aby lepiej ukierunkowały swoją działalność i podejście do młodych ludzi; podkreśla także potrzebę wprowadzenia reform w EURES w celu proaktywnego kojarzenia osób poszukujących pracy i osób chcących zmienić pracę z dostępnymi ofertami pracy, a także w celu zwiększenia wiedzy na temat EURES, w tym jego sieci doradczej, tak aby zwiększyć jego rozpoznawalność i dostępność jako systemu doradztwa zawodowego, który pomaga studentom w lepszym poznaniu istniejących możliwości zatrudnienia; podkreśla konieczność ściślejszej koordynacji pomiędzy EURES i innymi portalami oraz usługami dla obywateli i przedsiębiorstw (takimi jak np. „Twoja pierwsza praca z EURES”, punkty informacyjne „Europe Direct” czy sieć „Enterprise Europe Network” dla MŚP) w celu zwiększenia wydajności i skuteczności świadczonych usług; z zadowoleniem przyjmuje pracę szefów publicznych służb zatrudnienia i wspiera ich instytucjonalizację;

69. apeluje do państw członkowskich, aby wobec braku konkretnych danych liczbowych dotyczących migracji młodzieży stworzyły mechanizmy badania, monitorowania i oceny takiej mobilności, które mogłyby zostać przeniesione do EURES w celu lepszego uwzględnienia tego zjawiska;

70. podkreśla ponadto znaczenie większego uświadomienia młodych ludzi w kwestii korzystania z doradztwa oferowanego w ramach publicznych usług zatrudnienia, zacieśnienia partnerstwa ze szkołami i uczelniami oraz działania na rzecz lepszej integracji z siecią EURES;

71. wzywa państwa członkowskie do należytego uznawania i zatwierdzania kształcenia nieformalnego oraz pozaformalnego i zdobytych kompetencji, wraz z innym doświadczeniem zawodowym, jako sposobu uwierzytelniania umiejętności, tak aby młodzi ludzie mogli pełniej wykazywać się wykształceniem i kompetencjami w związku z wymogami pomyślnego wejścia na rynek pracy;

72. wzywa Komisję i państwa członkowskie do stosowania przejrzystości i ujednolicenia uznawania kwalifikacji na terenie Unii, w szczególności za pomocą europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym, Europassu i europejskich ram kwalifikacji, a także do pełnego wdrożenia zalecenia Rady w sprawie walidacji kształcenia pozaformalnego i nieformalnego, a przede wszystkim zapewnienia transgranicznego uznawania kształcenia pozaformalnego i nieformalnego; podkreśla znaczenie terminowego wdrożenia tych inicjatyw oraz składania sprawozdań w ich sprawie;

73. podkreśla, że należy zająć się problemem „marnotrawstwa mózgów”, gdyż wysoko wykwalifikowani i uzdolnieni młodzi ludzie zatrudnieni poniżej ich potencjalnych możliwości nie wykorzystują swych prawdziwych umiejętności ani kwalifikacji, co ma negatywne skutki nie tylko społeczne, ale również psychologiczne;

74. uznaje, że transgraniczna mobilność zawodowa może być w części skutecznym rozwiązaniem powiązania popytu na pracę z jej podażą w całej Unii; wzywa jednocześnie państwa członkowskie do podjęcia wszelkich niezbędnych działań, aby zapobiec zjawisku drenażu mózgów poprzez trwałe środki, które zapewnią szanse zatrudnienia dla wysoko wykwalifikowanych pracowników w ich państwach członkowskich lub regionach;

75. uznaje przejście ze szkoły do pracy za szczególnie ważny moment dla młodych ludzi; podkreśla znaczenie środków sprzyjających bezpiecznemu przejściu między tymi etapami; wzywa zatem państwa członkowskie do opracowania indywidualnego doradztwa zawodowego oraz do umocnienia środków dotyczących wytycznych i poradnictwa, a także skrojonych na miarę usług w zakresie pośrednictwa pracy, począwszy już od wczesnych lat szkoły średniej, w celu umożliwienia młodym ludziom dokonywania świadomych wyborów odnośnie do dalszej edukacji czy szkolenia zawodowego, wprowadzając jednocześnie mechanizmy umożliwiające monitorowanie ofert i ocenę liczby tych młodych osób, które z powodzeniem znajdą następnie pracę;

76. podkreśla konieczność wprowadzenia systemu zachęcającego wszystkie przedsiębiorstwa określonej wielkości, z wyjątkiem przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, do oferowania staży w ramach systemu dwutorowego kształcenia oraz do zatrudniania stażystów po zakończeniu staży;

77. wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania, że młodzi ludzie, którzy wyrażą taką chęć, będą mogli otrzymać skuteczną pomoc w wyborze kariery zawodowej i uzyskaniu informacji o przysługujących im prawach i minimalnym wynagrodzeniu;

78. wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by podstawowe szkolenie z zakresu poszukiwania pracy było włączone do programu kształcenia wyższego;

79. uważa, że systemy edukacyjne UE powinny promować zasadę sprawiedliwości i równości szans; apeluje, by wspierać wszystkie niezbędne umiejętności, aby ułatwić dostęp do uczenia się przez całe życie, które stanowi warunek konieczny funkcjonowania w społeczeństwie opartym na wiedzy;

80. podkreśla, że środki finansowe przeznaczone na aktywne zwalczanie bezrobocia osób młodych powinny zostać skutecznie wykorzystane; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia sytemu monitorowania i oceny wdrażanych środków w zakresie zatrudnienia, który byłby ogólnie i łatwo dostępny dla obywateli, a także systemu sprawdzania skuteczności tych środków, w celu zintensyfikowania pracy na rzecz opracowania strategii politycznych opartych na sprawdzonych informacjach, które mogą być wspólnie wykorzystywane na poziomie UE; zaznacza w tym zakresie, że wprowadzenie wspólnego systemu wskaźników wyników i oddziaływania przyczyniłoby się do ilościowej i jakościowej oceny postępów dokonanych w ramach poszczególnych programów;

81. podkreśla, że organizacje młodzieżowe powinny odgrywać uznaną rolę w monitorowaniu, a w stosownych przypadkach także we wdrażaniu, polityk i inicjatyw ukierunkowanych na kwestię walki z bezrobociem osób młodych;

82. podkreśla potrzebę inwestowania w tworzenie stabilnych zielonych miejsc pracy wysokiej jakości, co umożliwi młodym ludziom godne życie; zwraca się do ponadto Komisji i państw członkowskich o uruchomienie wszystkich dostępnych środków w celu pobudzenia inwestycji w szczególności w zielone miejsca pracy, aby przeciwdziałać niedopuszczalnie wysokiej stopie bezrobocia osób młodych;

83. uważa, że potrzebne są bardziej atrakcyjne strategie pedagogiczne, bardziej uwzględniające regionalną specyfikę, oraz stworzenie sieci platform wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk między regionami i państwami członkowskimi, z uwzględnieniem różnych sytuacji, umożliwiających większą elastyczność w zależności od potrzeb i charakterystyki każdego regionu, określających priorytetowe obszary dla rozwoju każdego regionu;

84. wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków pozwalających rozwiązać problem nierównego traktowania kobiet i mężczyzn, które uwzględniałyby słabsze grupy społeczne, w tym osoby niepełnosprawne, migrantów i samotne matki;

85. wzywa państwa członkowskie do prowadzenia polityki, która wspiera obecność i karierę zawodową kobiet w tych sektorach, w których są one niedostatecznie reprezentowane, takich jak na przykład nauka i technologia (w 2009 r. kobiety stanowiły w UE tylko 33% badaczy) czy ekonomia i finanse, ponieważ wybór takich ścieżek kariery pozwoliłby zwiększyć konkurencyjność kobiet na rynku pracy;

86. nawołuje Komisję i państwa członkowskie do zwalczania podziałów ze względu na płeć, zarówno w edukacji, jak i na rynku pracy, poprzez określenie konkretnych ścieżek kształcenia i szkolenia oraz opiekę pedagogiczną opartą na stałym monitorowaniu, zgodnie z wnioskami zawartymi w komunikacie Komisji z dnia 28 listopada 2012 r. pt. „Nowe podejście do edukacji” (COM(2012)0669), łączących politykę edukacji i szkoleń z ukierunkowanymi strategiami na rzecz zatrudnienia młodych kobiet, promocją i zachęcaniem do zatrudniania kobiet w strategicznych sektorach rozwoju;

87. wzywa państwa członkowskie do ułatwienia młodym kobietom dostępu do rynku pracy, podjęcia środków umożliwiających im zachowanie pracy, przy jednoczesnym zapewnieniu jakości zatrudnienia i rozwoju zawodowego, a także do zlikwidowania różnic w dostępie do rynku pracy, w zakresie kariery zawodowej i wynagrodzenia, które zawsze cechowały relacje między kobietami a mężczyznami w miejscu pracy;

88. uważa, że wsparcie powrotu kobiet na rynek pracy wymaga wielowymiarowych rozwiązań politycznych, łączących uczenie się przez całe życie, zwalczanie niepewnego zatrudnienia i promowanie zatrudnienia z przysługującymi prawami, zróżnicowane praktyki organizacji pracy, na wniosek kobiet, tak aby kobiety nie musiały rezygnować z kariery zawodowej lub ją przerywać;

89. wzywa państwa członkowskie do opracowania odpowiednich strategii, które są w pełni zgodne z europejskimi i krajowymi przepisami, oraz do wprowadzenia konkretnych środków, w tym szkoleń ukierunkowanych na pracę i programów zatrudnienia, w celu zapewnienia młodym mężczyznom i kobietom równych szans zdobycia rzeczywistego doświadczenia zawodowego;

90. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia polityki służącej uwzględnieniu aspektu płci i jego monitorowaniu, która umożliwiłaby bezrobotnym obywatelom dostęp do usług rekrutacyjnych i wsparcia socjalnego;

91. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

  • [1]  Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0262.
  • [2]  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0224.
  • [3]  O-000106/2012; B7-0113/2012.
  • [4]  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0007.
  • [5]  Dz.U. C 131 E z 8.5.2013, s. 9.
  • [6]  Eurofound (2012 r.), NEETs – młodzież niekształcąca się, niepracująca ani nieszkoląca się: właściwości, koszty i rozwiązania polityczne w Europie, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg
  • [7]  Eurofound (2012 r.), Skuteczność środków z zakresu polityki mających na celu zwiększenie zatrudnienia osób młodych, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.
  • [8]  Eurofound (2011 r.), Pomaganie młodym pracownikom w czasie kryzysu: uwagi partnerów społecznych i władz publicznych, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.
  • [9]  Eurofound (2012 r.), Ostatnie zmiany w zakresie polityki dotyczącej młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (młodzieży NEET), Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg (http://www.eurofound.europa.eu/docs/erm/tn1109042s/tn1109042s.pdf).
  • [10]  Eurofound (2013 r.), Aktywne włączenie młodzieży z problemami zdrowotnymi lub młodzieży niepełnosprawnej, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg (http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlfiles/ef1226.htm).
  • [11]  Eurofound (2012), NEETs – młodzież niekształcąca się, niepracująca ani nieszkoląca się: właściwości, koszty i rozwiązania polityczne w Europie. Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.
  • [12]  Austriackie Federalne Ministerstwo Pracy, Spraw Socjalnych i Ochrony Konsumentów, styczeń 2012 r.
  • [13]  http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-380_en.htm?locale=fr
  • [14]  COM(2012)0728.
  • [15]  Poprzez takie inicjatywy jak program MobiPro

UZASADNIENIE

Sytuacja młodych ludzi na rynku pracy jest obecnie bardzo trudna. Bezrobocie ogółu osób w wieku produkcyjnym kształtuje się na poziomie 11%, podczas gdy wśród młodych wskaźnik ten jest dwukrotnie wyższy i wynosi 23%. Dziś w całej Unii Europejskiej bezrobotnych do 25 roku życia jest ponad 5,5 mln osób. W poszczególnych państwach członkowskich występuje znaczne zróżnicowanie - podczas gdy w Niemczech i Austrii stopa bezrobocia młodzieży nie przekracza 9%, w pogrążonych w kryzysie Grecji i Hiszpanii osiągnęła już ponad 55%. Kryzys gospodarczy, jaki w mniejszym lub większym stopniu dotknął i nadal dotyka poszczególne kraje Unii, spowodował, że nie dość, że nie powstają nowe miejsca pracy, to pracodawcy w poszukiwaniu oszczędności redukują już istniejące zatrudnienie. A zwolnienia dotykają najczęściej i najliczniej zatrudnionych na umowy czasowe lub cywilno-prawne, czyli właśnie ludzi młodych wchodzących na rynek pracy lub będących na nim od niedawna. Ze statystyk obejmujących Europę wynika, że wśród tymczasowo zatrudnionych aż 40 % stanowią młodzi ludzie wobec 13% ogółu zatrudnionych. Do tego dodać należy brak doświadczenia i niedopasowanie kwalifikacyjne do potrzeb rynku pracy. To wszystko razem tworzy mało optymistyczną perspektywę przed młodym człowiekiem, który wchodzi w dorosłość. Brak pracy i widoków na rychłą zmianę niekorzystnych prognoz dla młodych odzwierciedla się w pogarszającej się sytuacji demograficznej Europy. Młodzi odkładają na bliżej nieokreśloną przyszłość decyzje o założeniu rodziny i rodzicielstwo, skoro mają przed sobą tak niepewną przyszłość zawodową.

Z tego względu działania podejmowane w celu walki z bezrobociem wśród młodych muszą być zharmonizowane z działaniami polegającymi na stymulowaniu ogólnego ożywienia gospodarczego i reformach polityki zatrudnienia. Potrzebne są inicjatywy ukierunkowane na wspieranie przedsiębiorczości, zachowanie jak największej ilości już istniejących miejsc pracy, a ponadto należy podejmować działania zachęcające przedsiębiorców do tworzenia także nowych miejsc pracy. Faktyczna poprawa sytuacji młodych zależy w dużej mierze od wsparcia ze strony państwa, wzmocnienia współpracy między służbami zatrudnienia, podmiotami świadczącymi usługi poradnictwa zawodowego, instytucjami szkoleniowymi oraz służbami wsparcia dla młodzieży, włączając również aktywny udział partnerów społecznych oraz przedstawicieli młodzieży lub organizacji młodzieżowych.

Przyjęcie przez Radę EPSCO gwarancji dla młodzieży stanowi ważny impuls polityczny. Inicjatywa ta polega na zapewnieniu zatrudnienia, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub stażu młodym ludziom w wieku do 25 roku życia. Wydaje się, że w obliczu bezspornych danych liczbowych ukazujących strukturę bezrobocia wśród młodych należy rozszerzyć krąg beneficjentów tego wsparcia na absolwentów do 30 roku życia. Pieniądze przeznaczone na ten cel z oddzielnej linii budżetowej oraz z Europejskiego Funduszu Społecznego to narzędzie realnego wsparcia państw członkowskich w trudnych czasach kryzysu. Należy zwrócić przy tej okazji szczególną uwagę na ważne elementy, które powinny zaistnieć, aby zagwarantować sukces tego przedsięwzięcia takie jak odpowiednia struktura funkcjonowania i wydajność publicznej oraz prywatnej służby zatrudnienia oraz zapewnienie wysokiej jakości szkoleń i praktyk zawodowych.

Całość tych działań musi być powiązana ze zwiększeniem wsparcia dla przedsiębiorców i organizacji trzeciego sektora, które chcą uczestniczyć w programie gwarancji dla młodzieży w ścisłej współpracy z publicznymi służbami zatrudnienia, poprzez ulgi podatkowe, subwencje dla kosztów stałych zatrudnienia oraz możliwość dostępu do środków finansowych, które będą wspierać przedsiębiorstwa zapewniające wysoką jakość szkolenia. Ważne jest, aby państwa członkowskie nie ograniczały się do rozwiązań enumeratywnie wskazanych w propozycji Komisji Europejskiej, ale stosowały również instrumenty sprawdzone pod względem efektywności w innych krajach członkowskich i pozwalające na pełniejsze dopasowanie się do specyfiki poszczególnych rynków pracy.

Mówiąc o sytuacji osób młodych nie można pominąć osób NEETs, czyli nieuczących się, niepracujących, niedoszkalających się lub przedwcześnie opuszczających edukację. Ich odsetek w Europie wzrósł w ostatnich latach i wynosi obecnie ponad 1,5%. Należy przyjrzeć się bliżej temu zjawisku, tym bardziej że ci, którzy porzucają edukację nie uzyskując nawet podstawowych kwalifikacji skazują się na wykluczenie społeczne. Państwa członkowskie powinny opracować bardziej specyficzne podejście do młodzieży NEET, łączące skuteczną interwencję polegającą na zwalczaniu przedwczesnego kończenia nauki oraz reintegrację ludzi przedwcześnie opuszczających szkoły, jak również powinny podejmować działania ułatwiające przejście ze szkoły do pracy, zwiększające szanse zatrudnienia młodych ludzi i usuwające praktyczne i logistyczne bariery napotykane przez młodzież o bardziej złożonych potrzebach.

Niewątpliwie jedną z najważniejszych przyczyn wysokiego bezrobocia wśród młodych obok braku doświadczenia zawodowego jest niedopasowanie kwalifikacyjne. Z tego względu niezbędna jest modernizacja oświaty, która będzie polegała na przekształceniu polityki edukacyjnej w podstawowy instrument inwestowania w przyszłość młodzieży i poprawy jej sytuacji na rynku pracy poprzez dostosowanie programów nauczania do obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy. W osiągnięciu tego celu pomocny będzie usprawniony system indywidualnego doradztwa zawodowego. Powinien on być dostępny już na poziomie szkoły średniej w połączeniu z systemem monitorowania przyszłych ofert pracy i w oparciu o późniejsze szanse na zatrudnienie, co sprawi, że wybory odnośnie do kierunku dalszej edukacji będą bardziej świadome i przemyślane.

Jednym z ważnych elementów polityki wdrażania młodych na rynek pracy jest promocja samozatrudnienia. Wszelkie działania skierowane na rozwijanie przedsiębiorczości, samodzielnych inicjatyw i rozwijanie indywidualnych talentów powinny być kontynuowane i wspierane. Młodzi ludzie powinni wiedzieć jak zakładać własną działalność gospodarczą, gdzie mogą zwrócić się o pomoc administracyjną, a utworzony system ułatwień i preferencyjnych warunków w postaci zwolnień lub ulg podatkowych powinien ich do tego zachęcać. Dlatego bardzo istotne jest to, że idea wspierania samozatrudnienia i ułatwień w pozyskiwaniu środków finansowych na rozpoczęcie działalności będzie kontynuowana w Programie na rzecz przemian i innowacji na lata 2014-2020.

Mobilność zawodowa stanowi również instrument walki z bezrobociem wśród młodych. Istnieje ponad milion zarejestrowanych oferty pracy w Unii. Jednakże miejsca te pozostają nieobsadzone ze względu na to, iż tam gdzie są one dostępne, brakuje zainteresowanych nimi osób. Mieszkanie poza swoim własnym krajem pochodzenia nie jest popularne. Odnotowano, że tylko 2% obywateli Unii żyje w innym kraju Unii niż kraj ich własnego pochodzenia. Ponieważ młodzi ludzie wykazują większą tendencję i zdolność do przemieszczania się w poszukiwaniu pracy, należy im to ułatwiać. Dalsze postępy na drodze do wzajemnego uznawania kwalifikacji i umiejętności oraz koordynacja krajowych systemów zabezpieczenia społecznego, zwłaszcza systemu emerytalnego i znaczące inwestowanie w naukę języków obcych to niezbędne elementy wsparcia mobilności. Wyjściem naprzeciw jest również kontynuowanie reformy sieci EURES, dzięki której młodzi ludzie mają dostęp do informacji i mogą aktywnie poszukiwać miejsc pracy. Potrzebna jest dalsza promocja tej instytucji, zwiększenie jej rozpoznawalności i dostępności, jak również usprawnienie systemu doradztwa zawodowego.

Warte podkreślenia jest także utworzenie w ramach programu „Erasmus dla wszystkich” osobnego działu dla młodzieży z oddzielną linią budżetowania oraz wspieranie grup młodych osób, które działają na rzecz aktywizacji młodzieży ale nie w zinstytucjonalizowanej formie. Zdobywanie różnorodnych umiejętności, również w sposób nieformalny będzie promować udział młodzieży w społeczeństwie i poprawi konkurencyjność młodych ludzi na rynku pracy.

Niezwykle ważne jest, aby zapewnić młodym osobom wysokiej jakości praktyki absolwenckie, przeznaczyć odpowiednie wsparcie finansowe dla podmiotów, które będą organizować te praktyki, wprowadzić obowiązkowy monitoring systemu, który zagwarantuje utrzymywanie odpowiedniego poziomu tych praktyk oraz ich efektywność. Potrzebna jest dalsza silna promocja praktyk absolwenckich wśród pracodawców, którzy powinni traktować ten system jako możliwość przygotowania osoby pod konkretne stanowisko pracy, w konsekwencji jako możliwość pozyskania i utrzymania pracownika przeszkolonego i dobrze wykwalifikowanego. Należy wspierać również dalszą ewolucję szkolnictwa zawodowego, organizować i wspierać kampanie europejskie i krajowe promujące szkolnictwo zawodowe oraz monitorować strategię europejskich praktyk zawodowych.

Bardzo ważne jest również aby państwa członkowskie uznawały i zatwierdzały wykształcenie nieformalne, czyli umiejętności zdobyte poza oficjalnym systemem edukacji. Mogą one mieć pozytywny wkład w rozwój osobisty młodej osoby, zwiększyć jej aktywność obywatelską, wzmocnić integrację społeczną oraz polepszyć sytuację na rynku pracy.

Zasygnalizować również należy problem „zaprzepaszczenia mózgów”, który polega na zmuszaniu wykwalifikowanych i kompetentnych młodych ludzi do pracy znacznie poniżej ich potencjalnych możliwości, co ma negatywne skutki nie tylko społeczne, ale również psychologiczne dla nich samych.

Podsumowując, wszelkie działania podejmowane przez państwa członkowskie powinny zostać poddane analizie pod kątem skuteczności, wprowadzone mechanizmy powinny być monitorowane w toku ewolucji, a wydane środki efektywnie rozliczane. Bardzo trudna sytuacja młodych wymaga zdecydowanej interwencji i zainwestowania odpowiednich zasobów finansowych, ale w obecnej sytuacji ekonomicznej w Europie, w dobie dominującej polityki konsolidacji finansów, środki te muszą być dobrze ukierunkowane i przynieść widoczną poprawę sytuacji.

OPINIA Komisji Rozwoju Regionalnego (21.6.2013)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie zwalczania bezrobocia osób młodych: możliwe rozwiązania
(2013/2045(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Luís Paulo Alves

WSKAZÓWKI

Komisja Rozwoju Regionalnego zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  wskazuje na niedopuszczalny poziom bezrobocia wśród młodych ludzi, a przede wszystkim na znaczne różnice między poszczególnymi regionami i państwami członkowskimi w tym zakresie, o rozpiętości od poniżej 10% do ponad 60%, a także na liczbę młodych ludzi bez wykształcenia, przeszkolenia czy pracy (14 mln młodych ludzi w wieku od 15 do 30 lat nie uczy się, nie pracuje i nie jest objętych szkoleniami), do czego należy dodać niepewność zatrudnienia licznej grupy pracujących młodych ludzi; uważa, że oba te zjawiska narażają na szwank sam projekt europejski, stwarzając zagrożenie dla rozwoju gospodarczego i stabilności Europy jednolitej pod względem jakości życia i warunków pracy, dla potencjału przyszłego wzrostu gospodarczego oraz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej regionów UE, przewidzianej w art. 174 TFUE; ponadto jest zdania, że sytuacja ta wymaga podjęcia skutecznych działań na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym dotyczących miast i obszarów wiejskich, zwłaszcza w związku z problemami i wyzwaniami, jakim UE stawia obecnie czoła oraz z faktem, że bardziej niż kiedykolwiek potrzebuje ona silnych i innowacyjnych młodych ludzi;

2.  wyraża przekonanie, że młodzi ludzie w Unii Europejskiej ze względu na swą specyfikę społeczno-ekonomiczną pod względem stosunku pracy, zwłaszcza w obliczu obecnego kryzysu gospodarczego i finansowego, z uwagi na znaczenie ich liczebności na rynku pracy i na ich ogromne problemy z zatrudnieniem, tworzą jedną z najbardziej zagrożonych grup ludności; uważa, że polityka spójności UE ukierunkowana na wspieranie i uzupełnianie działań państw członkowskich dążących do pobudzenia gospodarki i wzrostu zatrudnienia na swoim terytorium, jest jednym z podstawowych instrumentów, dzięki którym Unia może pomagać w przezwyciężeniu obecnej sytuacji przez nadzór nad wdrażaniem koniecznych reform strukturalnych, koncentrowanie inwestycji na działaniach priorytetowych w celu maksymalizacji wpływu inwestycji na sytuację społeczno-gospodarczą w danym regionie lub państwie członkowskim, stymulowanie gospodarki i pomoc w tworzeniu nowych miejsc pracy dla młodych ludzi; wzywa zatem państwa członkowskie, aby w pełni i w sposób skoordynowany wykorzystywały dostępne środki UE (EFRR, EFS, Funduszu Spójności, EFRROW i EFMR) w celu umożliwienia młodym ludziom odgrywania aktywnej roli w gospodarce i społeczeństwie z korzyścią dla nich, wspierając między innymi młodych przedsiębiorców za pośrednictwem ogólnoeuropejskiego projektu inkubatora przedsiębiorczości umożliwiającego młodym przedsiębiorcom założenie własnej firmy w środowisku chronionym; zaleca ponadto stworzenie warunków sprzyjających inwestycjom venture capital i podkreśla, że należy wziąć pod uwagę specyfikę regionalną, jako że może ona zadecydować o powodzeniu lub porażce inicjatyw młodych ludzi w całej Europie, a w szczególności w regionach najmniej uprzywilejowanych i najbardziej oddalonych, gdzie inwestycje są konieczne w celu zapewnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej;

3.  podkreśla, że przyczyn takiej sytuacji należy upatrywać nie tylko w kryzysie gospodarczym, w którym pogrążona jest Europa, lecz także m.in. w problemach strukturalnych wynikających z polityki edukacyjnej i zatrudnienia, które należy ulepszyć; uważa, że potrzebne są bardziej atrakcyjne strategie pedagogiczne o lepszej integracji regionalnej oraz stworzenie sieci platform do wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk między regionami i państwami członkowskimi, uwzględniających różnorodności sytuacji i umożliwiających większą elastyczność w ich stosowaniu zgodnie z potrzebami i charakterystyką każdego regionu, określające priorytetowe obszary dla rozwoju każdego regionu i ułatwiające wdrożenie efektywniejszych strategii na rzecz przejścia do życia zawodowego (o mocnym powiązaniu między szkołą i pracą, zwłaszcza poprzez systemy podwójnego kształcenia lub specjalistyczne staże w okresie studiów) oraz planowanie bezpieczniejszych ścieżek zawodowych; podkreśla alarmujący wpływ kryzysu gospodarczego na sytuację młodych ludzi; wzywa państwa członkowskie do unikania znaczących cięć środków w ważnych dziedzinach, takich jak edukacja, badania i innowacje, ponieważ takie cięcia w połączeniu z pozostałymi negatywnymi skutkami kryzysu gospodarczego i finansowego stanowią poważną przeszkodę w zwalczaniu bezrobocia wśród młodych ludzi i uniemożliwiają nakierowane na młodych ludzi strategie na rzecz przyszłych inwestycji;

4.  uważa, że – skoro na rynku pracy dochodzi do likwidacji i tworzenia miejsc pracy w różnych sektorach gospodarki i każdego roku likwidowanych i nowo tworzonych jest 15% miejsc pracy – do prawdziwie skutecznej polityki zatrudnienia niezbędne jest podejście całościowe pozwalające wyprzedzić zmiany; jest zdania, że istotne znaczenie mają strategie polityczne w zakresie kwalifikacji mogące skutecznie wspierać działania związane z uczeniem się przez całe życie poprzez ułatwianie wysokiej jakości przekwalifikowania zawodowego oraz krótko- i długoterminowe dostosowywanie kompetencji do potrzeb przedsiębiorstw i gospodarki we wszystkich regionach; podkreśla w tym kontekście, że ważne jest zlikwidowanie rozbieżności między programem szkolnictwa a wymogami rynku pracy i zwraca uwagę na problem niedostosowania umiejętności zdobytych w procesie kształcenia do obecnych stanowisk pracy oraz znaczenie wdrażania środków umożliwiających ochronę i wspieranie bezrobotnych w trakcie poszukiwania przez nich nowych możliwości; wyraża przekonanie, że środki te powinny być ściśle ze sobą powiązane, tak aby zwiększyć i wspierać produktywność, pobudzić inwestycje prywatne i państwowe w sektorach o znaczącym potencjale wzrostu i uniknąć wzrostu potrzeb związanych z siłą roboczą w zawodach deficytowych;

5.  zachęca państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne do zagwarantowania bardziej efektywnej polityki edukacyjnej i zatrudnienia, która powinna opierać się na trzech podstawowych elementach:

     –   perspektywicznym podejściu, tak aby można było lepiej przewidywać zmiany na rynku pracy i przekładać to na kształcenie i szkolenie,

     –   większym zaangażowaniu wszystkich odpowiednich podmiotów publicznych i prywatnych, w tym nauczycieli, rodziców, uczniów i studentów, przedsiębiorstw, szkół i organizacji młodzieżowych, łącznie z organizacjami pozarządowymi,

     –   regionalnym podejściu pozwalającym na lepsze zrozumienie problemów, zapewniającym efektywniejsze podejmowanie decyzji i dostarczającym jasny obraz potrzeb związanych ze szkoleniem w ścisłej współpracy z zainteresowanymi stronami,

jest zdania, że należy brać pod uwagę lokalne potrzeby i specyficzne warunki terytorialne, aby w ramach zintegrowanych strategii na rzecz rozwoju terytorialnego umożliwić identyfikację miejsc pracy, zwłaszcza w sektorach innowacyjnych, takich jak przedsiębiorstwa ekologiczne i społeczne;

6.  apeluje o łączne stosowanie funduszy europejskich, w szczególności instrumentów polityki spójności, zwłaszcza EFS i EFRR, w celu pobudzania inwestycji w rozwój i tworzenie miejsc pracy, a także jako priorytetowej reakcji na to niebezpieczne zjawisko; przypomina, że MŚP są siłą napędową Europy, kamieniem węgielnym zatrudnienia i najważniejszym elementem w kontekście wyjścia z kryzysu; dlatego uznaje za niezbędne ułatwianie im dostępu do finansowania i otoczenia biznesowego, w którym działają; zachęca Europejski Bank Inwestycyjny do inwestowania w tworzenie miejsc pracy dla młodych ludzi i stawiania przy tym na czerpanie dodatkowych korzyści, pod warunkiem że pożyczki będą przyznawane głównie przedsiębiorstwom z sektora MŚP; wnioskuje, aby zwrócić szczególną uwagę na regiony najmocniej dotknięte bezrobociem wśród młodych ludzi i podkreśla, że w ramach unijnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych można wspierać zatrudnianie młodych ludzi przez przedsiębiorstwa, zwłaszcza MŚP, i przyczynić się do obniżenia stopy bezrobocia wśród młodych ludzi, a także pomagać w stosowaniu środków koniecznych ze względu na rynek pracy, kształcenie i szkolenie w celu usprawnienia przepływu pracowników na lokalne rynki pracy poprzez nabywanie nowych umiejętności i przyuczanie do zawodów (w tym w obszarze zielonych miejsc prac, miejsc pracy wynikających z tendencji demograficznych, nowych technologii i dywersyfikacji rynku pracy na obszarach wiejskich); wzywa państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne do opracowywania zintegrowanych strategii na rzecz rozwoju terytorialnego, uwzględniających aspekt szkoleniowy i kwestię zatrudnienia, zaczynając od środków mających na celu zwalczanie zjawiska przedwczesnego kończenia nauki, a także budowę ścieżek zatrudnienia dla młodzieży;

7.  z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji na rzecz zwalczania bezrobocia młodych ludzi, które – po „inicjatywie na rzecz zatrudnienia ludzi młodych w UE”, a zwłaszcza „gwarancji dla młodzieży” i zgodnie ze e strategią „Europa 2020” – powinny obejmować rozwiązania sprzyjające tworzeniu godnego, wysokiej jakości i trwałego zatrudnienia oraz równych szans dla młodych ludzi, promować włączenie społeczne, ograniczać niepewność pracy i zmniejszać ryzyko ubóstwa, dawać młodym ludziom poczucie godności i niezależności oraz przeciwdziałać drenażowi mózgów; uważa, że takie działania powinny również wspierać i wzmacniać istniejące programy na rzecz mobilności i większego uznawania umiejętności i kwalifikacji w Europie oraz promować intensywniejszą współpracę transgraniczną i międzyregionalną, a zarazem ograniczać istniejące przeszkody administracyjne i usuwać istniejące obecnie bariery dotyczące transgranicznych praktyk i staży zawodowych, aby skuteczniej eliminować problem niedopasowania geograficznego pomiędzy dostępnymi miejscami pracy a zapotrzebowaniem na nie w ramach planu działania dotyczącego przyszłego kształtu unii gospodarczej i walutowej, która ma być bardziej spójna pod względem gospodarczym, społecznym i terytorialnym; wzywa państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne do szybkiego wdrożenia środków opracowanych w ramach programu gwarancji dla młodzieży oraz do promowania wymiany modeli skutkujących pozytywną tendencją obniżania stopy bezrobocia wśród młodych ludzi, a w szczególności wśród młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się; jednocześnie stwierdza, że przeznaczono zbyt małe środki na finansowanie walki z bezrobociem wśród młodych ludzi i podkreśla, że propozycja finansowania „inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych w UE” na poziomie 6 mld EUR na lata 2014–2020 nie daje szans na osiągnięcie znaczącej poprawy sytuacji młodych ludzi.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

20.6.2013

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

35

4

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

François Alfonsi, Luís Paulo Alves, Francesca Barracciu, Jean-Jacob Bicep, Victor Boştinaru, John Bufton, Alain Cadec, Nikos Chrysogelos, Rosa Estaràs Ferragut, Brice Hortefeux, Danuta Maria Hübner, Filiz Hakaeva Hyusmenova, Vincenzo Iovine, María Irigoyen Pérez, Seán Kelly, Mojca Kleva Kekuš, Constanze Angela Krehl, Petru Constantin Luhan, Ramona Nicole Mănescu, Vladimír Maňka, Iosif Matula, Erminia Mazzoni, Ana Miranda, Jens Nilsson, Jan Olbrycht, Wojciech Michał Olejniczak, Markus Pieper, Tomasz Piotr Poręba, Monika Smolková, Georgios Stavrakakis, Nuno Teixeira, Lambert van Nistelrooij, Kerstin Westphal, Hermann Winkler, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Giommaria Uggias

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Susy De Martini, Miroslav Ouzký, Marit Paulsen

OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (20.6.2013)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie walki z bezrobociem osób młodych: możliwe rozwiązania
(2013/2045(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Emilio Menéndez del Valle

WSKAZÓWKI

Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A. mając na uwadze, że polityka w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego odgrywa główną rolę w walce z wysokim poziomem bezrobocia wśród młodzieży; mając na uwadze, że nadążanie za szybkim rozwojem rynku pracy wymaga znaczniejszych i bardziej ukierunkowanych inwestycji w kształcenie i szkolenie zawodowe, kształcenie na poziomie wyższym oraz badania naukowe, a także elastycznych programów nauczania i wzmocnionej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a sektorem edukacji;

B.  mając na uwadze, że systemy podwójnego kształcenia są zależne od ścisłej współpracy między sektorem publicznym i prywatnym, przy wysokim zaangażowaniu partnerów społecznych; mając na uwadze, że w państwach członkowskich, w których wzajemne oddziaływanie pomiędzy systemem szkolnictwa i rynkiem pracy jest w dużym stopniu zinstytucjonalizowane, odnotowuje się uderzająco niskie bezrobocie wśród młodzieży;

C. mając na uwadze, że praktyki zawodowe są pożytecznym instrumentem wspomagania i zachęcania młodzieży do przejścia z systemu edukacji do rynku pracy; mając na uwadze, że praktyki zawodowe muszą opierać się na strategii szkoleń, to, że pracodawcy regularnie wykorzystują praktyki zawodowe jako metodę zatrudniania taniej siły roboczej, której zapewnia się ograniczoną ochronę, a także to, że coraz więcej młodych Europejczyków bywa niejednokrotnie zmuszanych do odbycia szeregu praktyk zawodowych, niepłatnych lub bardzo nisko płatnych, zanim znajdą stałe zatrudnienie;

D. mając na uwadze, że kryzys finansowy pogłębił się, a cięcia budżetowe i polityka oszczędnościowa, zwłaszcza w państwach członkowskich niestabilnych pod względem gospodarczym, pogorszyły jakość nauczania oraz wywarły bezpośredni, negatywny wpływ na perspektywy ludzi młodych pod względem uzyskania dostępu do edukacji i zatrudnienia oraz utrzymania się w nich; mając ponadto na uwadze duże obciążenie podatkowe przedsiębiorstw w wielu państwach członkowskich;

E.  mając na uwadze, że w 2011 r. 7,5 mln osób młodych w wieku od 15 do 24 lat oraz 6,5 mln osób młodych w wieku od 25 do 30 lat nie kształciło się, nie szkoliło ani nie pracowało (NEET); mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny zagwarantować ochronę socjalną i zapewnić godne warunki życia pracownikom, którzy stracili pracę, oraz młodym ludziom, którzy mają trudności ze znalezieniem pracy;

F.  mając na uwadze, że Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) mógłby zapewnić finansowanie inwestycji w krajach, w których wskaźniki bezrobocia wśród młodzieży są wyższe niż średnia europejska; mając na uwadze, że EBI mógłby uwzględnić wymiar regionalny w obszarze strategicznych inwestycji usprawniających i zwiększających szanse zatrudnienia oraz rozwijających potencjał innowacyjny;

G. mając na uwadze, że uwzględnianie potrzeb rynku pracy nie powinno odbywać się kosztem uniemożliwiania dzieciom zdobywania możliwie najszerszego początkowego zasobu wiedzy, ponieważ zasób ten stanowi najlepszą gwarancję odpowiedzi na nieoczekiwane zmiany na rynku pracy oraz ogólnie trudności życiowe; mając na uwadze, że większość badań wskazuje na znaczenie wysokiej jakości kształcenia od pierwszych lat nauki, które pozwala zapobiegać przedwczesnemu przerywaniu nauki i sprzyja pełnej integracji szkolnej dzieci pochodzących z najmniej uprzywilejowanych środowisk;

H. mając na uwadze, że otwarte zasoby edukacyjne podnoszą jakość i poprawiają dostępność kształcenia oraz równy dostęp do niego, a także umożliwiają, poprzez stosowanie ICT i nowych technologii, interaktywny, kreatywny, elastyczny i zindywidualizowany proces kształcenia; mając na uwadze, że otwarta edukacja wzmacnia trwałe szanse zatrudnienia wspierając uczenie się przez całe życie;

I.   mając na uwadze, że zjawisko przedwczesnego przerywania nauki szkolnej znacznie utrudnia rozwój gospodarczy i społeczny Unii Europejskiej oraz że konieczne są zintegrowane działania, by osiągnąć ujęty w strategii „Europa 2020”cel obniżenia liczby osób przedwcześnie przerywających naukę do poniżej 1%; mając na uwadze, że osoby przedwcześnie przerywające naukę szkolną są coraz częściej bezrobotne i narażone na marginalizację społeczną; mając na uwadze, że należałoby opracować programy powrotu do nauki, które dawałyby drugą szansę osobom, które przedwcześnie przerwały naukę, oraz zwrócić szczególną uwagę na najsłabsze grupy, mocno narażone na marginalizację społeczną, a przez to wspierać ich aktywny udział w życiu społecznym;

J.   mając na uwadze, że zarówno nauczyciele szkolni, jak i akademiccy napotykają na niemające precedensu wyzwania związane z gwałtownie zmieniającym się światowym otoczeniem gospodarczym, w którym rozwój nowych umiejętności i kompetencji, podejść innowacyjnych i nowoczesnych metod nauczania stanowi kluczowy czynnik gwarantujący skuteczne kształcenie i szanse zatrudnienia ludzi młodych;

K. mając na uwadze, że unijne programy dotyczące mobilności w dziedzinie edukacji kierowane do młodzieży oraz wczesne nauczanie języków obcych rozszerzają perspektywy zawodowe i zachęcają do mobilności na rynku pracy; mając na uwadze, że programy mobilności młodzieży na lata 2014–2020 powinny dawać realną szansę na zdobycie wiedzy oraz nowych umiejętności, a przez to przyczynić się do podwyższenia stopy zatrudnienia młodych;

L.  mając na uwadze, że w świetle wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020 konieczne jest przeprowadzenie wszechstronnej analizy środków UE zainwestowanych w kształcenie, szkolenia i zwalczanie bezrobocia wśród młodzieży w okresie programowania 2007–2013; mając na uwadze, że zintegrowane podejście oraz efekt synergii pomiędzy poszczególnymi programami oraz środkami krajowymi i unijnymi przyczynią się do skutecznego wdrożenia środków na rzecz zatrudnienia młodzieży; mając na uwadze, że konieczne jest również przyjąć unijne strategie polityczne na szczeblu lokalnym i krajowym oraz zrealizować ją w praktyce;

M. mając na uwadze, że pomimo ogólnie wysokiego poziomu bezrobocia wśród młodzieży, w niektórych sektorach gospodarki, np. w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), rozwoju i badań naukowych, czy też sektorze zdrowia, problemy związane z obsadzeniem wolnych stanowisk wykwalifikowanym personelem są coraz większe;

1.  wyraża głębokie zaniepokojenie dokonanymi przez państwa członkowskie cięciami budżetów na edukację, szkolenia zawodowe i sprawy młodzieży, co może spowodować zamknięcie przed młodymi ludźmi drzwi zarówno w sferze edukacji jak i zatrudnienia; przypomina również, że środki budżetowe na kształcenie i szkolenie zawodowe są niezbędną i bezcenną inwestycję w przyszłość; zwraca uwagę na konieczność efektywniejszego wykorzystania funduszy europejskich w celu ułatwienia tworzenia miejsc pracy dla ludzi młodych;

2.  zachęca państwa członkowskie, aby z pomocą Komisji dotarły do młodych ludzi, którzy nie kształcą się, nie pracują ani nie szkolą się, celem przedstawienia im ofert wysokiej jakości staży i szkoleń umożliwiających im zdobycie kwalifikacji i doświadczenia niezbędnych do ich integracji zawodowej, włącznie z ofertami zachęcającymi do powrotu do systemu szkolnictwa w ramach programów dostosowanych do napotykanych przez nich trudności;

3.  wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszelkich działań niezbędnych, by zapobiegać zjawisku przedwczesnego kończenia nauki i ograniczać jego skalę oraz by zagwarantować edukację drugiej szansy o możliwie jak najwyższym standardzie, co doprowadzi do zmniejszenia liczby młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się, która jest najbardziej narażona na długotrwałe bezrobocie;

4.  podkreśla konieczność zagwarantowania wszystkim możliwości kształcenia i szkolenia; przypomina o ważnej roli, jaką odgrywają regiony w polityce szkolenia, zatrudnienia i mobilności oraz wzywa regiony do korzystania ze wszystkich środków, jakimi dysponują, aby ułatwić osobom młodym dostęp do rynku pracy i wesprzeć ich w poszerzaniu swoich umiejętności;

5.  wzywa do udoskonalenia kształcenia oraz szkolenia zawodowego kadry nauczycielskiej, przede wszystkim w zakresie nowoczesnych metod dydaktycznych, jak również zastosowania nowych technologii; podkreśla, że nauka trwająca całe życie rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie; podkreśla zwłaszcza konieczność propagowania doskonalenia kompetencji językowych przez zabawę;

6.  wzywa państwa członkowskie oraz właściwe instytucje do wspierania w ramach programów kształcenia nauki, techniki, inżynierii i matematyki w celu spełnienia obecnych wymogów rynku pracy;

7.  wzywa do stworzenia wspólnego systemu wskaźników wyników i wpływu służących ocenie postępów dokonanych w ramach poszczególnych programów, który uwzględniałby działania w dziedzinie zatrudnienia w kontekście ich efektywności i skuteczności, a nie tylko w odniesieniu do ich wdrożenia w wymiarze finansowym;

8.  wzywa państwa członkowskie do wspierania uczestnictwa ludzi młodych w kształtowaniu sektorowych strategii politycznych mających wpływ na ich rozwój; uważa, że umożliwianie ludziom młodym rzeczywistego uczestnictwa w realizowanych procesach, a nie tylko ich obserwacji lub czerpania z nich korzyści, wzmocni legitymację oraz wartość dodaną kształtowania polityki przez młodzież;

9.  wzywa do szerszego stosowania systemów podwójnego kształcenia łączących nauczanie teoretyczne z praktyką; podkreśla znaczenie zaangażowania partnerów społecznych w rozbudowę tych systemów; wzywa Komisję Europejską do opracowania wytycznych jakościowych, dotyczących nowoczesnego systemu podwójnego kształcenia, wraz z listą szeroko zdefiniowanych i nieakademickich europejskich zawodów kluczowych;

10. wzywa Komisję do aktywnego zwracania się do podmiotów sektora prywatnego o udzielenie wsparcia, inicjatywy i zaangażowanie się w inne formy współpracy w celu walki z bezrobociem wśród młodzieży, zachęca także do tworzenia partnerstw z przedsiębiorstwami oraz partnerstw publiczno-prywatnych; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie utworzenia europejskiego sojuszu na rzecz przygotowania zawodowego i oczekuje, że Komisja, po skonsultowaniu się z zainteresowanymi stronami, przygotuje przejrzyste europejskie ramy jakościowe dotyczące praktyk zawodowych;

11. zachęca państwa członkowskie do przyjęcia wiążących prawnie ram jakościowych dla praktyk zawodowych i staży, w tym godziwego wynagrodzenia i uznawania zdobytego doświadczenia za doświadczenie zawodowe, a także do intensywniejszego świadczenia usług doradztwa i orientacji zawodowej na rzecz ludzi młodych na wczesnym etapie, aby poprawić ich zdolności podejmowania decyzji o przyszłym życiu zawodowym oraz ułatwić im dostęp do rynku pracy;

12. wzywa państwa członkowskie do usprawnienia współpracy i zacieśnienia partnerstwa pomiędzy przedsiębiorstwami a sektorem edukacji na wszystkich szczeblach w celu lepszego powiązania programów nauczania z wymaganiami rynku pracy, na przykład poprzez rozszerzenie sojuszy na rzecz umiejętności sektorowych oraz sojuszy na rzecz wiedzy;

13. apeluje do państw członkowskich by usunęły istniejących obecnie bariery jeżeli chodzi o transgraniczne praktyki i staże zawodowe w celu lepszego powiązania popytu na przeznaczone dla młodych ludzi szkolenia w miejscu pracy z ich podażą, co doprowadzi do poprawy mobilności i szans zatrudnienia, zwłaszcza w regionach granicznych;

14. podkreśla znaczenie podwyższenia jakości kształcenia i szkolenia zawodowego w celu prowadzenia równowagi pomiędzy edukacją a wymogami rynku pracy; uważa, że propagowanie kształcenia i szkolenia zawodowego nie może odbywać się kosztem kształcenia na poziomie wyższym; podkreśla, że należy poprawić wzajemne oddziaływanie i możliwości przepływu między kształceniem i szkoleniem zawodowym a kształceniem wyższym; podkreśla również, że konieczne są elastyczniejsze programy nauczania, aby ułatwić młodym ludziom dostęp do rynku pracy oraz lepsze dostosowanie się do rozwoju tego rynku w przyszłości;

15. podkreśla znaczenie poprawy standardu jakości kształcenia na poziomie wyższym i zawodowym i dostępu do niego; podkreśla również znaczenie nauki języków obcych w szkołach oraz w kształceniu i szkoleniu zawodowym jako warunku dalszego rozwoju zdolności, mobilności i lepszej samorealizację młodych ludzi na rynku pracy; zwraca się do państw członkowskich o pełniejsze włączenie nauki języków obcych w systemy edukacyjne,

16. wzywa państwa członkowskie do wspierania uznawania kształcenia pozaformalnego, z uwagi na fakt, że odgrywa ono istotną rolę w przygotowaniu ludzi młodych do wejścia na rynek pracy poprzez rozwój istotnych umiejętności interpersonalnych wymaganych przez pracodawców; podkreśla znaczenie sprawnego upowszechniania dobrych praktyk w zakresie dostępu dziewcząt i kobiet do szkoleń tradycyjnie uznawanych za „męskie”, szczególnie w sektorze nowym sektorze ICT;

17. podkreśla znaczenie nabywania przez ludzi młodych umiejętności o charakterze ogólnym, takich jak umiejętności w dziedzinie ICT, umiejętności przywódcze, krytyczne myślenie, umiejętności językowe, a także umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, także poprzez naukę za granicą, w celu rozszerzenia możliwości młodzieży na rynku pracy oraz poprawy ich zdolności adaptacji do zmian na rynku pracy w przyszłości; wzywa państwa członkowskie do nadania większego znaczenia takim umiejętnościom w programach nauczania;

18. wzywa państwa członkowskie do wspierania samozatrudnienia wśród ludzi młodych poprzez poprawę kształcenia w zakresie przedsiębiorczości; podkreśla, że szczególną uwagę należy poświęcić ograniczaniu wśród młodych awersji do ryzyka, co stanowi warunek odnoszenia sukcesów jako przedsiębiorca; wzywa do wprowadzenia ulg podatkowych dla firm zakładanych i prowadzonych przez ludzi młodych w celu rozwijania kultury przedsiębiorczości oraz możliwości tworzenia nowych miejsc pracy;

19. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachowania przejrzystości i ujednolicenia uznawania kwalifikacji na terenie Unii Europejskiej, szczególnie za pomocą europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym, Europassu oraz europejskich ram kwalifikacji, a także do pełnego wdrożenia zalecenia Rady w sprawie walidacji kształcenia pozaformalnego i nieformalnego, a przede wszystkim zapewnienia transgranicznego uznawania kształcenia pozaformalnego i nieformalnego; podkreśla znaczenie terminowego wdrażania tych inicjatyw oraz składania sprawozdań z ich wdrażania;

20. z zadowoleniem odnosi się do systemu gwarancji dla młodzieży i wzywa państwa członkowskie, by zobowiązały się do skutecznego i terminowego wdrożenia go, w tym poprzez tworzenie partnerstw pomiędzy publicznymi służbami zatrudnienia a placówkami oświatowymi w celu wsparcia ludzi młodych bezpośrednio po zakończeniu przez nich nauki; podkreśla potrzebę rozszerzenia gwarancji na wszystkich młodych ludzi do 30 roku życia;

21. podkreśla potrzebę odpowiedniego poziomu finansowania tej inicjatywy z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz unijnych funduszy strukturalnych i przypomina, że tworzenie miejsc pracy przeznaczonych dla ludzi młodych stanowi jeden z podstawowych celów polityki spójności wspieranej przez EFRR i EFS; podkreśla jednak, że wysiłki te nie mogą zniechęcać do działań i reform strukturalnych, które są konieczne, aby przystosować systemy kształcenia i rynki pracy w niektórych państwach członkowskich do wyzwań przyszłości;

22. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania jasnych celów i wskaźników w odniesieniu do programu gwarancji dla młodzieży, aby móc skutecznie zmierzyć i ocenić wpływ tej inicjatywy;

23. podkreśla znaczenie programów mobilności dla studentów i wzywa państwa członkowskie, by wspierały planowane podwyżki środków na finansowanie tych programów w nowych wieloletnich ramach finansowych na lata 2014–2020; wskazuje na zaproponowany unijny instrument gwarancji kredytowych dla studentów pełnych studiów magisterskich w UE i krajach trzecich, aby jeszcze bardziej ułatwić mobilność młodzieży i wielowymiarowy ranking uczelni;

24. zwraca się do Komisji Europejskiej o włączenie do wszystkich programów środków walki z bezrobociem wśród ludzi młodych w oparciu o zintegrowane globalne podejście zgodne z inicjatywą przewodnią „Mobilna młodzież” w kontekście strategii „Europa 2020”;

25. wzywa państwa członkowskie, by zapewniły szerszy dostęp ludzi młodych do ofert pracy i praktyk zawodowych oraz by kursy uniwersyteckie obejmowały podstawowe szkolenie w zakresie umiejętności poszukiwania pracy;

26. zwraca uwagę, że systemy edukacyjne Unii Europejskiej powinny promować zasadę sprawiedliwości i równości szans; apeluje ponadto o promocję wszelkich umiejętności niezbędnych, aby ułatwić dostęp do ustawicznego kształcenia zawodowego, co jest rzeczą podstawową w społeczeństwie opartym na wiedzy.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

18.6.2013

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

25

2

2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Zoltán Bagó, Lothar Bisky, Piotr Borys, Jean-Marie Cavada, Silvia Costa, Santiago Fisas Ayxela, Mary Honeyball, Petra Kammerevert, Emma McClarkin, Emilio Menéndez del Valle, Marek Henryk Migalski, Katarína Neveďalová, Doris Pack, Chrysoula Paliadeli, Monika Panayotova, Marie-Thérèse Sanchez-Schmid, Marietje Schaake, Marco Scurria, Hannu Takkula, László Tőkés, Helga Trüpel, Sabine Verheyen, Milan Zver

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

François Alfonsi, Liam Aylward, Ivo Belet, Nadja Hirsch, Iosif Matula, Georgios Papanikolaou, Kay Swinburne, Inês Cristina Zuber

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Vasilica Viorica Dăncilă

OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (30.5.2013)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie zwalczania bezrobocia osób młodych: możliwe rozwiązania
(2013/2045(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Roberta Angelilli

WSKAZÓWKI

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A. mając na uwadze ciągły wzrost bezrobocia wśród młodych kobiet poniżej 25 roku życia (z 18,8% w 2009 r. do 22,1% w 2012 r.), które według najnowszych dostępnych danych kształtuje się na poziomie 22,9%; mając na uwadze fakt coraz większego rozpowszechniania się takich zjawisk jak zniechęcenie, samowykluczenie i zobojętnienie związane z pracą; mając na uwadze, że młodym kobietom oferuje się nadal gorsze warunki na rynku pracy niż mężczyznom, czego skutkiem jest znacząca utrata potencjału wzrostu gospodarczego Europy poprzez niedostateczne wykorzystanie umiejętności wysoko wykwalifikowanych kobiet;

B.  mając na uwadze, że w UE ponad 2 miliony miejsc pracy pozostają nieobsadzone; mając na uwadze, że kryzys spowodował również wycofanie wielu kobiet z rynku pracy, co stanowi marnotrawstwo kapitału ludzkiego i umiejętności; mając na uwadze, że wzrost udziału kobiet w tym rynku jest pilnym celem politycznym;

C. mając na uwadze, że często wysokie koszty opieki nad dziećmi oraz niewystarczająca dostępność tych usług mają negatywny wpływ na zatrudnienie młodych matek;

D. mając na uwadze, że młodzież stanowi jedną z grup społecznych najbardziej dotkniętych obecną sytuacją degradacji rynku pracy, jako że jest bardziej narażona na bezrobocie, brak stabilizacji zawodowej oraz niskie zarobki, pomimo że młodzi ludzie posiadają wyższy poziom wykształcenia niż poprzednie pokolenia;

E.  mając na uwadze, że wzrasta liczba absolwentów szkół wyższych, którzy posiadają zbyt wysokie kwalifikacje do oferowanych miejsc pracy lub nie posiadają dostatecznego doświadczenia zawodowego;

F.  mając na uwadze, że 60% osób kończących studia stanowią kobiety, a jednak często są one zatrudniane na stanowiskach poniżej swoich kwalifikacji lub z zaniżonym wynagrodzeniem; mając na uwadze, że młodych kobiet dotyczy również problem nierównych warunków w kontekście bezrobocia i zatrudnienia, czego wynikiem są różnice w wynagrodzeniu (obecnie rozbieżność ta wynosi 16,2 %) oraz w rentach i emeryturach;

G. mając na uwadze, że zjawiska elastyczności i niepewności pracy w większym stopniu dotyczą zatrudnienia kobiet niż mężczyzn; w trzecim kwartale 2012 r. około 60% pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy w grupie osób w wieku 15–24 lat stanowiły kobiety; mając na uwadze, że w tej samej grupie wiekowej wśród pracowników tymczasowych z wykształceniem wyższym (po studiach magisterskich i podyplomowych) kobiety stanowiły 64%;

H. mając na uwadze, że według badania Eurobarometru dotyczącego kobiet i nierówności w traktowaniu płci w kontekście kryzysu, opublikowanego dnia 26 lutego 2013 r., pracodawcy stosują kryterium płci przy wyborze pracowników, ze szkodą dla profesjonalizmu i kompetencji kobiet; podczas rozmowy kwalifikacyjnej z kobietą pracodawca jest zainteresowany przede wszystkim takimi kwestiami jak macierzyństwo (49%), elastyczne podejście do pracy (35%) i wygląd zewnętrzny (33%), natomiast w przypadku mężczyzn najważniejszymi wymaganiami są doświadczenie (40%) i kwalifikacje zawodowe (38%);

I.   mając na uwadze, że liczba osób należących do tzw. młodzieży NEET (która nie jest zatrudniona, nie uczy się ani nie jest objęta szkoleniem) wynosi 7,5 miliona, co stanowi 12,9% młodych Europejczyków w wieku od 15 do 24 lat, że koszty związane z tą sytuacją stanowią 1,2% unijnego PKB oraz że ponad 30% bezrobotnych poniżej 25 roku życia pozostaje bez pracy od ponad 12 miesięcy; mając na uwadze, że odsetek kobiet w wieku 15–24 lat należących do grupy NEET wzrósł z 12,9% w 2009 r. do 13,4% w 2011 r. (wśród mężczyzn w wieku 15–24 odsetek ten wzrósł z 12,4 do12,9%);

J.   mając na uwadze coraz większe ryzyko, że w przyszłości będziemy mieli do czynienia za straconym pokoleniem ludzi młodych, przy czym kobiety stanowią jedną z grup ryzyka, która boryka się z problemem bezrobocia;

K. mając na uwadze, że kobiety w większym stopniu polegają na świadczeniach socjalnych, które są ograniczane w związku z kryzysem gospodarczym, powodując tak zwaną „nową dyskryminację”; mając na uwadze, że 31,4% kobiet wieku 18–24 lat jest zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym (dla mężczyzn w tej samej grupie wiekowej odsetek ten wynosi 28,3%);

L.  mając na uwadze, że skutkiem kryzysu jest również późniejsze wchodzenie ludzi młodych na rynek pracy; mając na uwadze, że mimo postanowień zawartych w art. 19 TFUE, dyrektywie 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. oraz dyrektywie 2006/54/WE z dnia 5 lipca 2006 r. młode kobiety wchodzące na rynek pracy są nadal dyskryminowane ze względu na wiek i płeć; mając na uwadze, że kobiety należące do słabszych grup społecznych, w tym mniejszości etnicznych, napotykają większe trudności w zakresie dostępu do oficjalnego rynku pracy;

M. mając na uwadze, że cele strategii „Europa 2020” przewidują zatrudnienie 75% osób w wieku od 20 do 64 lat, ograniczenie odsetka osób przedwcześnie kończących naukę do poziomu poniżej 10% oraz uwolnienie od zagrożenia ubóstwem co najmniej 20 milionów osób;

N. mając na uwadze, że macierzyństwo stanowi często przeszkodę utrudniającą młodym matkom dostęp do rynku pracy, a więc przyczynia się do zwiększenia różnicy pomiędzy płciami w dziedzinie zatrudnienia;

1.  z zadowoleniem przyjmuje wydanie przez Radę zalecenia w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży;

2.  wzywa państwa członkowskie, w szczególności te o najwyższym wskaźniku bezrobocia wśród osób młodych, do pilnego wdrożenia środków przewidzianych przez gwarancję dla młodzieży w stosunku do wszystkich młodych ludzi do 30 roku życia o różnym wykształceniu i pochodzeniu społecznym, z uwzględnieniem aspektu płci na wszystkich etapach jej przygotowywania, tworzenia programów i wdrażania; wzywa państwa członkowskie do zorganizowania urzędów pracy z odpowiednio przeszkolonym personelem, tak by były one w stanie prowadzić skuteczną politykę na rzecz podnoszenia świadomości oraz przewidzieć konkretne rozwiązania dla kobiet, również w celu ich ochrony przed długotrwałym bezrobociem i przed ryzykiem wykluczenia społecznego;

3.  podkreśla, że aby gwarancja dla młodzieży była realna, potrzebne są inwestycje publiczne promujące tworzenie miejsc pracy w ujęciu netto, tworząc stałe miejsca pracy oferujące stabilne umowy o pracę, szanujące układy zbiorowe w odniesieniu do płac, jak również zasadę jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości;

4.  wzywa państwa członkowskie do wdrażania środków pozwalających rozwiązać problem nierównego traktowania płci, które uwzględniałyby problemy napotykane przez słabsze grupy społeczne, w tym osoby niepełnosprawne, migrantów i samotne matki;

5.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych działań w celu zachęcania kobiet do rozpoczynania własnej działalności, promowania przedsiębiorczości i wspierania kobiet, które chcą zostać przedsiębiorcami, poprzez zapewnienie im szkoleń, doradztwa oraz ułatwionego dostępu do kredytów i mikrokredytów, przy zapewnieniu korzystnych warunków i ulg podatkowych, w szczególności dla MŚP;

6.  wzywa państwa członkowskie do prowadzenia polityki, która wspiera obecność kobiet i ich kariery w tych sektorach, w których są one niedostatecznie reprezentowane, jak np. w dziedzinie nauki i technologii (w 2009 r. w UE kobiety stanowiły tylko 33% badaczy), w dziedzinie ekonomii i finansów, gdyż wybór takich ścieżek kariery pozwoli im stać się bardziej konkurencyjnymi na rynku pracy;

7.  wzywa państwa członkowskie, aby wspierały programy kształcenia przez całe życie i możliwości przekwalifikowania w ramach zatrudnienia, które ułatwiłyby zmianę zatrudnienia studentkom i kobietom już znajdującym się na rynku pracy;

8.  przypomina Komisji i państwom członkowskim o ich zobowiązaniu w ramach strategii „Europa 2020” dotyczącym osiągnięcia 75% stopy zatrudnienia zarówno w przypadku kobiet, jaki mężczyzn, i ostrzega, że bieżąca stopa bezrobocia wśród ludzi młodych może spowodować, że całe pokolenie kobiet pozostanie poza rynkiem pracy, co utrudni ich sytuację i sprawi, że będą jeszcze mniej zauważane;

9.  nawołuje Komisję i państwa członkowskie do zwalczania podziałów ze względu na płeć, zarówno w edukacji, jak i na rynku pracy, poprzez określenie konkretnych ścieżek kształcenia i szkolenia oraz opieki pedagogicznej opartej na stałym monitorowaniu, zgodnie z wnioskami zawartymi w komunikacie Komisji z dnia 28 listopada 2012 r. zatytułowanym „Nowe podejście do edukacji” (COM(2012)0669), w myśl których politykę edukacji i szkoleń należy łączyć z ukierunkowanymi strategiami zatrudnienia młodych kobiet, promocją i dostarczaniem zachęt do zatrudniania kobiet w strategicznych sektorach rozwoju; podkreśla, że celem takich działań jest zapobieganie przedwczesnemu porzucaniu nauki oraz zadbanie o to, by zdobyte umiejętności odpowiadały obecnym i przyszłym wymaganiom rynku pracy;

10. wzywa Komisję i państwa członkowskie do oceny przyczyn nieskuteczności krajowych narzędzi walki z bezrobociem wśród ludzi młodych, w szczególności młodych kobiet, i podzielenia się przykładami dobrych praktyk i wzorcami przynoszącymi pozytywne skutki na szczeblu europejskim, takimi jak zmniejszenie odsetka osób porzucających przedwcześnie naukę, powrót do systemu edukacji, skuteczne przejście z nauki do pracy, zmniejszenie stopy bezrobocia ludzi młodych oraz dostęp grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji do zatrudnienia;

11. podkreśla, że tworzeniu nowych możliwości zatrudnienia muszą towarzyszyć środki praktyczne pozwalające pogodzić pracę z życiem rodzinnym, zachęcające mężczyzn i kobiety do dzielenia się obowiązkami domowymi oraz wspierające młode matki w powrocie na rynek pracy, poprzez zapewnienie wystarczających, dostępnych, w tym dostępnych cenowo, dobrej jakości usług w zakresie opieki nad dziećmi (takich jak żłobki, przedszkola i placówki publiczne organizujące dzieciom zajęcia pozaszkolne), a także usług w zakresie opieki nad osobami niesamodzielnymi świadczonych w sektorze publicznym i prywatnym; podkreśla, że takie środki zapobiegają wystąpieniu sytuacji, w których matki muszą zrezygnować z pracy zawodowej lub przerwać ją, a kobiety ogólnie powstrzymać się od zakładania rodziny lub odłożyć to na później, a w konsekwencji powalają uniknąć zawodowego i społecznego wykluczenia kobiet oraz ograniczają zagrożenie, że ich dzieci znajdą się w sytuacji ubóstwa lub wykluczenia społecznego; wzywa w tym kontekście Radę do uzgodnienia z Parlamentem wspólnego stanowiska dotyczącego dyrektywy w sprawie urlopu macierzyńskiego;

12. wzywa państwa członkowskie do ułatwienia młodym kobietom dostępu do rynku pracy i podjęcia środków umożliwiających im utrzymanie się na tym runku, przy czym należy skupić się na zapewnieniu stałej jakości zatrudnienia oraz na rozwoju zawodowym, a także do zlikwidowania różnic w dostępie do rynku pracy, w karierze, w wynagrodzeniu, które od zawsze cechowały relacje między kobietami a mężczyznami w dziedzinie pracy;

13. zwraca się o przyjęcie środków skierowanych głównie do grup młodych kobiet o szczególnych potrzebach, takich jak kobiety niepełnosprawne, imigrantki, kobiety należące do mniejszości, kobiety o niskim poziomie wykształcenia, ofiary przemocy wobec kobiet, kobiety, które wyszły z prostytucji bądź opuściły więzienie, którym jeszcze trudniej jest znaleźć godne zatrudnienie;

14. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zorganizowania kampanii i zapewniania wystarczających informacji na temat programów dotyczących rekrutacji i dostępu do placówek socjalnych i opieki nad dziećmi;

15. wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania telepracy w przedsiębiorstwach oraz w administracji publicznej w celu stworzenia ludziom młodym możliwości rozpoczęcia mobilnej i dynamicznej kariery zawodowej;

16. uważa, że aby wspierać powrót kobiet na rynek pracy konieczne są wielowymiarowe rozwiązania polityczne, łączące uczenie się przez całe życie, zwalczanie niepewnego zatrudnienia oraz promowanie zatrudnienia z przysługującymi prawami, zróżnicowane praktyki w zakresie organizacji pracy, które to rozwiązania są stosowane na wniosek kobiety w celu zapobieżenia sytuacji, w której musiałyby one zrezygnować z kariery zawodowej lub jej przerywaniu;

17. wzywa państwa członkowskie do opracowania odpowiednich strategii, które są w pełni zgodne z europejskimi i krajowymi przepisami, oraz do przedsięwzięcia określonych środków, w tym wprowadzenia szkoleń ukierunkowanych na pracę i programów zatrudnienia w celu zapewnienia młodym mężczyznom i kobietom równych szans w zdobywaniu rzeczywistego doświadczenia zawodowego;

18. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia strategii służących uwzględnianiu aspektu płci i jego monitorowaniu, które umożliwiłyby ułatwienie bezrobotnym obywatelom dostępu do usług rekrutacyjnych i wsparcia socjalnego;

19. wzywa państwa członkowskie, aby wspierały oraz uznawały nieformalne i pozaformalne sposoby kształcenia, a także pracę w ramach organizacji młodzieżowych jako narzędzia nawiązywania pierwszych relacji między studentami i rynkiem pracy;

20. wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie do monitorowania i ujawniania wszystkich danych dotyczących polityki walki z bezrobociem wśród osób młodych (w tym wdrażania gwarancji dla młodzieży), a także sporządzania statystyk dotyczących regionów poszczególnych państw członkowskich, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii płci; wzywa ponadto, aby polityka ta była monitorowana i wdrażana w ramach semestru europejskiego oraz aby jej monitorowanie i wdrażanie zostało zawarte w zaleceniach dla poszczególnych państw;

21. wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w decyzjach dotyczących programów na lata 2014–2020 zostały zawarte bardziej rygorystyczne i weryfikowalne kryteria dotyczące wyznaczania, oceny i monitorowania celów funduszy strukturalnych, z konkretnymi założeniami związanymi z walką z bezrobociem wśród osób młodych, wymiernymi również w odniesieniu do kwestii płci (w latach 2007–2011 52% beneficjentów europejskich funduszy strukturalnych stanowiły kobiety);

22. wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia środków niezbędnych do zwalczania stereotypu, w myśl którego prowadzenie własnej działalności jest ryzykowne i jest domeną mężczyzn; podkreśla, że aby wzmocnić ogólną pozycję kobiet na rynku pracy i skuteczniej promować przedsiębiorczość, należy przyjąć środki służące wsparciu regionalnej i międzyregionalnej współpracy kobiet-przedsiębiorców, zachęcać do tworzenia sieci grupujących platformy wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk;

23. zwraca się do Komisji o rozważenie dalszego dostosowania europejskich funduszy strukturalnych w celu zapewnienia dodatkowego wsparcia w zakresie szkoleń skierowanych do młodych kobiet, dostępu do zatrudnienia oraz opieki nad dziećmi;

24. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji dotyczącą przeznaczenia w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014–2020 6 miliardów EUR na inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych; przypomina jednak, że z 82 miliardów EUR nieprzyznanych funduszy unijnych do przeprogramowania na inicjatywy na rzecz walki z bezrobociem wśród ludzi młodych, o którym powiadomiono w styczniu 2013 r., zostało wykorzystanych tylko 16 miliardów (marzec 2013 r.);; domaga się, aby wszystkie środki zostały objęte lepszym i szybszym programowaniem i wzywa Komisję Europejską do wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w tym zakresie; wzywa państwa członkowskie do możliwie największego zaangażowania finansowego, w tym w oparciu o środki pochodzące z budżetów narodowych, w walkę z bezrobociem wśród młodych, przy uwzględnieniu aspektu płci;

25. w porozumieniu z Komisją Europejską wzywa państwa członkowskie do ustanowienia planu zachęt podatkowych, mających na celu promocję zatrudnienia młodych ludzi oraz wsparcie przedsiębiorstw zatrudniających pracowników poniżej 35 roku życia, poprzez tworzenie zachęt dla przedsiębiorstw, w szczególności MŚP, do zatrudniania młodych ludzi na czas nieokreślony; proponuje, by w tym celu państwa członkowskie, zgodnie z propozycją Komisji zawartą w pakiecie na rzecz zatrudnienia, wykorzystały takie narzędzia, jak stosowanie subsydiów płacowych i zmniejszenie klina podatkowego, głównie po to, by zmniejszyć koszty wynikające ze składek odprowadzanych przez pracodawców na ubezpieczenie społeczne;

26. w porozumieniu z Komisją wzywa państwa członkowskie do ustanowienia środków i ułatwień w zakresie umów o odbycie praktyki zawodowej oraz bonusów na rozpoczęcie działalności dla firm zakładanych przez młodych ludzi poniżej 35 roku życia; uważa w szczególności, że państwa członkowskie powinny zapewnić szersze i lepsze usługi wsparcia nowopowstałych przedsiębiorstw, organizować kampanie informujące o możliwościach i perspektywach związanych z samozatrudnieniem, promować ściślejszą współpracę między służbami zatrudnienia, a także zapewnić wsparcie dla firm, również poprzez (mikro)finansowanie;

27. wzywa Komisję i państwa członkowskie do obowiązkowego zaangażowania organizacji młodzieżowych i partnerów społecznych w decyzje, w politykę i w programy dotyczące walki z bezrobociem wśród ludzi młodych, a także we wdrażanie, w monitorowanie i w dalsze rozwijanie gwarancji dla ludzi młodych, inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych i europejskiego sojuszu na rzecz przygotowania zawodowego oraz do obowiązkowego konsultowania się z organizacjami młodzieżowymi i partnerami społecznymi w wymienionych kwestiach; wzywa do większego zaangażowania młodych dziewcząt w działalność organizacji młodzieżowych i studenckich, a następnie w działalność organizacji pozarządowych, aby poprzez taką aktywność wzmacniać ich pozycję i zwiększać ich wpływ;

28. wzywa państwa członkowskie do propagowania różnorodności płciowej w zespołach pracowniczych i w miejscach pracy, aby osiągnąć lepsze wyniki w pracy;

29. wzywa państwa członkowskie do wdrażania strategii zachęcających do utrzymywania aktywności zawodowej, skierowanych w szczególności do młodych kobiet.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

29.5.2013

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

28

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Regina Bastos, Edit Bauer, Marije Cornelissen, Edite Estrela, Iratxe García Pérez, Mikael Gustafsson, Mary Honeyball, Lívia Járóka, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Constance Le Grip, Astrid Lulling, Barbara Matera, Elisabeth Morin-Chartier, Krisztina Morvai, Norica Nicolai, Siiri Oviir, Antonyia Parvanova, Joanna Senyszyn, Joanna Katarzyna Skrzydlewska, Marc Tarabella, Marina Yannakoudakis, Anna Záborská

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Roberta Angelilli, Rosa Estaràs Ferragut, Mariya Gabriel, Nicole Kiil-Nielsen, Katarína Neveďalová, Chrysoula Paliadeli, Antigoni Papadopoulou, Angelika Werthmann

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Martina Anderson

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

9.7.2013

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

37

1

7

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Regina Bastos, Edit Bauer, Heinz K. Becker, Jean-Luc Bennahmias, Phil Bennion, Pervenche Berès, Vilija Blinkevičiūtė, Milan Cabrnoch, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Minodora Cliveti, Marije Cornelissen, Emer Costello, Andrea Cozzolino, Frédéric Daerden, Karima Delli, Sari Essayah, Richard Falbr, Marian Harkin, Nadja Hirsch, Stephen Hughes, Danuta Jazłowiecka, Ádám Kósa, Jean Lambert, Patrick Le Hyaric, Olle Ludvigsson, Thomas Mann, Elisabeth Morin-Chartier, Csaba Őry, Siiri Oviir, Konstantinos Poupakis, Sylvana Rapti, Licia Ronzulli, Elisabeth Schroedter, Joanna Katarzyna Skrzydlewska, Jutta Steinruck, Ruža Tomašić, Traian Ungureanu, Inês Cristina Zuber

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Roberta Angelilli, Jan Kozłowski, Ria Oomen-Ruijten, Gabriele Zimmer

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Anneli Jäätteenmäki, Jacek Włosowicz