ZALECENIE w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu

3.10.2016 - (12256/2016 – C8-0401/2016 – 2016/0184(NLE)) - ***

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Sprawozdawca: Giovanni La Via

Procedura : 2016/0184(NLE)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0280/2016
Teksty złożone :
A8-0280/2016
Debaty :
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu

(12256/2016 – C8-0401/2016 – 2016/0184(NLE))

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (12256/2016),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 192 ust. 1 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0401/2016),

–  uwzględniając porozumienie paryskie przyjęte na dwudziestej pierwszej sesji konferencji stron (COP 21) Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), która miała miejsce w Paryżu (Francja) w grudniu 2015 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Po konferencji w Paryżu: ocena skutków porozumienia klimatycznego z Paryża – komunikat towarzyszący wnioskowi dotyczącemu decyzji Rady w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej porozumienia klimatycznego z Paryża przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie klimatu” (COM(2016)0110),

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 23 i 24 października 2014 r.,

–  uwzględniając przedstawione UNFCCC w dniu 6 marca 2015 r. przez Łotwę i Komisję Europejską zaplanowane, ustalone na szczeblu krajowym wkłady (INDC) UE i jej państw członkowskich,

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci, art. 99 ust. 2 i art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0280/2016),

1.  wyraża zgodę na zawarcie porozumienia paryskiego;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych.

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej porozumienia paryskiego przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu

Kontekst

Porozumienie paryskie to historycznie ważne przełomowe osiągnięcie w dziedzinie przeciwdziałania zmianie klimatu oraz w sferze multilateralizmu. Jest ono ambitnym, wyważonym, sprawiedliwym i prawnie wiążącym porozumieniem. Przyjęcie porozumienia i skumulowane zgłoszenia zaplanowanych, ustalonych na szczeblu krajowym wkładów (INDC) pod koniec COP 21 przez 187 stron stanowiły decydujący punkt zwrotny na drodze do wszechstronnego i zbiorowego działania w skali światowej, a ich realizacja ostatecznie i nieodwracalnie przyspieszy proces przechodzenia w kierunku odpornej na zmianę klimatu i neutralnej dla klimatu gospodarki światowej. Celem tego globalnego działania jest obranie kierunku, który pozwoli zapobiec niebezpiecznej dla świata zmianie klimatu. Porozumienie uznaje konieczność jak najszybszego ustabilizowania światowych emisji gazów cieplarnianych i osiągnięcia neutralności klimatycznej w drugiej połowie stulecia. Oto najważniejsze elementy porozumienia paryskiego:

– Określa długofalowy cel, aby skierować świat na właściwą drogę ku ograniczeniu globalnego ocieplenia znacznie poniżej 2°C w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej i kontynuować wysiłki zmierzające do zmniejszenia wzrostu temperatury do 1,5°C; docelowa wartość 1,5°C została uzgodniona, by zwiększyć ambicje w tym zakresie i zwrócić uwagę na obawy najbardziej narażonych krajów, które już teraz odczuwają skutki zmiany klimatu.

– Daje jasny sygnał wszystkim zainteresowanym podmiotom, inwestorom, przedsiębiorstwom, społeczeństwu obywatelskiemu i decydentom, że przejście całego świata na czystą energię jest nieuniknione i że trzeba odchodzić od zasobów takich jak paliwa kopalne; 189 krajowych planów w dziedzinie klimatu obejmujących około 98 % wszystkich emisji pokazuje, że walka ze zmianą klimatu nabrała prawdziwie ogólnoświatowego charakteru. Dzięki porozumieniu paryskiemu przechodzimy od działań podejmowanych przez nielicznych do działań podejmowanych przez wszystkich.

– Zapewnia dynamiczny mechanizm służący dokonywaniu bilansu i zwiększaniu poziomu ambicji w miarę upływu czasu. Począwszy od 2023 r., strony będą się spotykać się co pięć lat w ramach „globalnego remanentu”, aby przeanalizować postępy w redukcji emisji, w przystosowaniu się do zmiany klimatu oraz wsparcie udzielane i pozyskiwane z myślą o długoterminowych celach porozumienia.

– Strony są prawnie zobowiązane do przyjmowania krajowych środków łagodzących, aby osiągnąć cele własnych wkładów.

– Porozumienie zawiera udoskonalone ramy służące zapewnieniu przejrzystości i odpowiedzialności: wymóg przedkładania co dwa lata przez wszystkie strony wykazów emisji gazów cieplarnianych oraz informacji niezbędnych do śledzenia ich postępów, techniczny przegląd ekspercki, wspierająca, wielostronna analiza postępów stron oraz mechanizm, który ma ułatwiać wdrażanie zobowiązań i propagować ich przestrzeganie.

– Ustanawia ono ambitny pakiet solidarnościowy obejmujący stosowne postanowienia dotyczące finansowania działań podejmowanych w związku ze zmianą klimatu oraz reagowania na potrzeby związane z przystosowaniem do niej oraz stratami i szkodami związanymi z negatywnymi skutkami zmiany klimatu. Aby wspierać indywidualne i zbiorowe działania przystosowawcze, porozumienie paryskie ustanawia po raz pierwszy cel ogólnoświatowy, mając na względzie zwiększenie zdolności, odporności na zmianę klimatu i zmniejszenie wrażliwości na nią. W porozumieniu zachęca się do ściślejszej współpracy między stronami na szczeblu międzynarodowym w celu wymiany wiedzy naukowej w zakresie przystosowywania się do zmiany klimatu, jak również informacji dotyczących postępowania i strategii.

Stanowisko sprawozdawcy

Sprawozdawca z zadowoleniem przyjmuje projekt wniosku Komisji dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia porozumienia paryskiego, który jego zdaniem daje odpowiednią podstawę prawną do zawarcia porozumienia paryskiego przez UE i jej państwa członkowskie. UE i jej państwa członkowskie wyraziły zamiar wspólnego działania w ramach porozumienia paryskiego, co znajduje odzwierciedlenie w art. 4 ust. 18 tego porozumienia. Unia i jej państwa członkowskie są współodpowiedzialne za przygotowywanie, przekazywanie i utrzymywanie kolejnych zaplanowanych, ustalonych na szczeblu krajowym wkładów (INDC), jakie zamierzają osiągnąć, i za prowadzenie krajowych działań łagodzących. W pierwszej kolejności porozumienie zostało podpisane przez Komisję i Radę w imieniu Unii Europejskiej i przez wszystkie 28 państw członkowskich podczas ceremonii podpisania na wysokim szczeblu, która odbyła się w Nowym Jorku w dniu 22 kwietnia 2016 r.

Porozumienie paryskie wejdzie w życie trzydziestego dnia po złożeniu instrumentów jego ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia przez co najmniej 55 stron konwencji reprezentujących szacunkowo przynajmniej 55 % światowej emisji gazów cieplarnianych. Na dzień 29 czerwca 2016 r. porozumienie paryskie podpisało 178 państw, a 19 państw złożyło instrumenty jego ratyfikacji, co reprezentuje łącznie 0,18 % światowej emisji gazów cieplarnianych. Na arenie międzynarodowej rośnie zaangażowanie na rzecz wejścia w życie porozumienia paryskiego w 2016 r. Jednym z przykładów jest deklaracja przywódców przyjęta podczas szczytu G7 w Ise-Shimie (Japonia), który odbył się w dniach 26–27 maja 2016 r., wzywająca wszystkie strony do dążenia do wprowadzenia w życie porozumienia paryskiego w 2016 r.

Zdaniem sprawozdawcy nie do pomyślenia jest, aby porozumienie paryskie weszło w życie bez UE jako sygnatariusza, zważywszy na jej wiodącą pozycję w przeciwdziałaniu zmianie klimatu, jej rolę w protokole z Kioto i jej nieustające wysiłki na rzecz kolejnego traktatu o wymiarze światowym. Dlatego też wzywa Radę i poszczególne państwa członkowskie do podjęcia kroków niezbędnych do zakończenia ich procesu ratyfikacji na szczeblu unijnym i krajowym nie później niż do końca 2016 r.

Unia Europejska i jej państwa członkowskie jako pierwsze spośród największych gospodarek przedstawiły w dniu 6 marca 2015 r. swój zaplanowany, ustalony na szczeblu krajowym wkład (INDC) odzwierciedlający ramy polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 ustanowione przez Radę Europejską w październiku 2014 r. UE wyznaczyła sobie ambitny cel w postaci ograniczenia unijnych emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 40 % do 2030 r. Od tego czasu UE i jej państwa członkowskie zdążyły podjąć zobowiązania na rzecz realizacji tego celu, który dotyczy działań ograniczających emisje w okresie 2020–2030. Sprawozdawca uważa w związku z tym, że unijny proces ratyfikacji należy oddzielić od obecnych i przyszłych działań ustawodawczych zmierzających do realizacji celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 40 %.

Wniosek

Sprawozdawca jest zdania, że decyzja o ratyfikacji zawarcia porozumienia paryskiego przyjętego zgodnie z UNFCCC będzie wyraźnym sygnałem i podkreśli wiodącą rolę UE i jej państw członkowskich oraz ich nieustające wysiłki na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu na szczeblu międzynarodowym. Ponadto wdrożenie porozumienia paryskiego będzie stanowić istotny wkład w światowe działania na rzecz zwalczania zmiany klimatu. Dlatego też sprawozdawca uważa formalne wejście w życie porozumienia paryskiego za jeden z głównych priorytetów Unii Europejskiej. Zwraca się zatem do Rady o podjęcie odpowiednich kroków w celu jak najszybszego określenia ostatecznego stanowiska w sprawie ratyfikacji porozumienia paryskiego, równolegle do krajowych procesów ratyfikacyjnych w państwach członkowskich, tak aby zakończyć unijny proces ratyfikacji i złożyć w ONZ instrumenty ratyfikacji do końca 2016 r.

W związku z powyższym sprawozdawca proponuje, aby komisja przedmiotowo właściwa i Parlament Europejski bez zbędnej zwłoki wyraziły zgodę na przyjęcie projektu wniosku Komisji dotyczący decyzji Rady.

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł

Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu

Odsyłacze

12256/2016 – C8-0401/2016 – COM(2016)03952016/0184(NLE)

Data skonsultowania się / zwrócenia się o wyrażenie zgody

30.9.2016

 

 

 

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

ENVI

 

 

 

 

Sprawozdawcy

       Data powołania

Giovanni La Via

15.6.2016

 

 

 

Rozpatrzenie w komisji

1.9.2016

 

 

 

Data przyjęcia

3.10.2016

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

54

3

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Margrete Auken, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Ivo Belet, Simona Bonafè, Biljana Borzan, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Miriam Dalli, Jørn Dohrmann, Stefan Eck, Eleonora Evi, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, György Hölvényi, Jean-François Jalkh, Karin Kadenbach, Giovanni La Via, Norbert Lins, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Massimo Paolucci, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Frédérique Ries, Annie Schreijer-Pierik, Estefanía Torres Martínez, Nils Torvalds, Damiano Zoffoli

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Mark Demesmaeker, Linnéa Engström, Fredrick Federley, Eleonora Forenza, Elena Gentile, Esther Herranz García, Jan Huitema, Merja Kyllönen, Joëlle Mélin, Sirpa Pietikäinen, Gabriele Preuß, Christel Schaldemose, Jasenko Selimovic, Bart Staes, Tom Vandenkendelaere

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Tiziana Beghin, José Bové, Jude Kirton-Darling, Olle Ludvigsson, Igor Šoltes

Data złożenia

3.10.2016