ZALECENIE w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie ratyfikacji przez państwa członkowskie w interesie Unii Europejskiej protokołu z 2010 r. do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych, oraz przystąpienia do niego, z uwzględnieniem aspektów związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych

27.3.2017 - (14112/2015 – C8-0409/2015 – 2015/0136(NLE)) - ***

Komisja Prawna
Sprawozdawca: Pavel Svoboda

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie ratyfikacji przez państwa członkowskie w interesie Unii Europejskiej protokołu z 2010 r. do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych, oraz przystąpienia do niego, z uwzględnieniem aspektów związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych

(14112/2015 – C8-0409/2015 – 2015/0136(NLE))

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (14112/2015),

–  uwzględniając Międzynarodową konwencję o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych z 1996 r. (konwencja SNS z 1996 r.),

–  uwzględniając protokół z 2010 r. do konwencji SNS z 1996 r.,

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 81 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0409/2015),

–  uwzględniając protokół nr 22 w sprawie stanowiska Danii załączony do traktatów,

–  uwzględniając decyzję Rady 2002/971/WE z dnia 18 listopada 2002 r. upoważniającą państwa członkowskie, w interesie Wspólnoty, do ratyfikowania lub przystąpienia do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych z 1996 r. (konwencja SNS)[1],

–  uwzględniając opinię Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 października 2014 r.[2],

–  uwzględniając swoją rezolucję wstępną z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie projektu decyzji Rady[3],

–  uwzględniając działania podjęte przez Komisję w następstwie rezolucji wstępnej z dnia 4 października 2016 r.,

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 i 4, a także art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Prawnej (A8-0078/2017),

1.  wyraża zgodę na ratyfikację przez państwa członkowskie w interesie Unii Europejskiej protokołu z 2010 r. do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych, oraz na przystąpienie do niego, z uwzględnieniem aspektów związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

• [1]  Dz.U. L 337 z 13.12.2002, s. 55.
• [2]  Opinia Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 października 2014 r., 1/13, ECLI:EU:C:2014:2303.
• [3]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0260.

UZASADNIENIE

Międzynarodowa konwencja o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych z 1996 r. dotyczy odpowiedzialności i odszkodowania za szkody wynikające z przewozu substancji niebezpiecznych drogą morską, w tym skroplonego gazu ziemnego (LNG) i gazu płynnego (LPG). Protokół z 2010 r. do konwencji SNS z 1996 r. zawiera zmiany konieczne do rozwiązania problemów zidentyfikowanych w konwencji SNS z 1996 r. i ma być odczytywany, interpretowany i stosowany łącznie z postanowieniami konwencji jako jeden instrument, zwany „konwencją SNS z 2010 r.”[1]. Ani konwencja SNS z 1996 r., ani protokół z 2010 r. do konwencji SNS nie weszły w życie.

Konwencja SNS z 2010 r. ustanawia odpowiedzialność na zasadzie ryzyka właściciela statku transportującego SNS za wszelkie szkody wynikające z incydentu związanego z przewozem SNS drogą morską i na pokładzie tego statku. Przewidziano ograniczone wyjątki w kwestii odpowiedzialności na zasadzie ryzyka właściciela, powiązane ze zobowiązaniem właściciela do posiadania ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego na pokrycie kosztów wynikających z odpowiedzialności za szkody na mocy konwencji. Co ważniejsze, ustanawia się specjalny fundusz kompensacyjny, którego celem jest wypłata odszkodowania każdej osobie, która poniosła szkodę w związku z transportem SNS drogą morską, o ile taka osoba nie mogła otrzymać pełnej i odpowiedniej rekompensaty za szkodę od właściciela statku i jego ubezpieczyciela. Całkowita kwota dostępnych odszkodowań to 250 mln jednostek rozliczeniowych (około 310 mln EUR według obecnych kursów wymiany walut) gromadzona w ramach skomplikowanego systemu składek wpłacanych do funduszu SNS przez osoby otrzymujące SNS w każdym państwie będącym stroną konwencji.

W rozdziale IV konwencji SNS z 2010 r. określono zasady dotyczące właściwości sądów oraz uznawania i wykonywania wyroków, co pokrywa się z zakresem przepisów zawartych w przekształceniu rozporządzenia Bruksela I. Przy ocenie różnic między obydwoma systemami wyboru właściwości sądu staje się jasne, że konwencja SNS zawiera raczej restrykcyjny system wyboru właściwości sądu, co stoi w sprzeczności z zasadą właściwości wielu sądów wprowadzoną na mocy przekształcenia rozporządzenia Bruksela I.

Sprawozdawca rozumie, że w świetle bardzo szczególnego charakteru systemu wyboru właściwości sądu w ramach konwencji SNS – co wynika z dążenia do uniknięcia „turystyki sądowej”, dzięki zapewnieniu równego traktowania osób poszkodowanych przy jednoczesnym zagwarantowaniu prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości poprzez unikanie trudności związanych z orzekaniem w tej samej sprawie, z udziałem tych samych ekspertów, tych samych świadków i tych samych pozwanych w różnych sądach w kilku jurysdykcjach – a także z uwagi na przewidywane trudności prawne i praktyczne związane ze stosowaniem oddzielnego systemu prawnego w Unii w stosunku do systemu mającego zastosowanie do innych stron konwencji SNS, wyjątek od powszechnego stosowania przekształconego rozporządzenia Bruksela I jest uzasadniony.

W dniu 17 grudnia 2015 r. Parlament otrzymał pismo z wnioskiem o udzielenie zgody na przyjęcie projektu decyzji Rady w sprawie ratyfikacji protokołu z 2010 r. do konwencji SNS. W związku ze znacznymi różnicami między projektem decyzji Rady a pierwotnym wnioskiem Komisji, po wysłuchaniu Komisji i Rady (w dniu 28 stycznia 2016 r.) oraz po zasięgnięciu opinii Wydziału Prawnego Parlamentu (w dniu 15 marca 2016 r.) Komisja Prawna postanowiła zastosować się do art. 99 Regulaminu i sporządzić wstępne sprawozdanie z zaleceniami zmian we wspomnianym projekcie decyzji Rady.

Główne różnice między projektem decyzji Rady a wnioskiem Komisji w aspektach związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych dotyczyły zakresu wyłącznych kompetencji Unii na mocy art. 3 ust. 2 TFUE, zakresu pokrywania się postanowień rozdziału IV konwencji SNS z 2010 r. z rozporządzeniem Bruksela I w wersji przekształconej oraz konieczności zobowiązania państw członkowskich do ratyfikowania konwencji w ustalonych ramach czasowych.

W związku z powyższym sprawozdawca zaproponował wstępne sprawozdanie w celu wypracowania z Radą i Komisją pozytywnego wyniku, który zapewniłby jednolitość, integralność i skuteczność prawa Unii, a także zagwarantował przestrzeganie podstawowej zasady przyznania uprawnień UE. Komisja wyraziła zadowolenie z przyjęcia przez Parlament wspomnianej rezolucji i potwierdziła, że jest gotowa do przyjęcia rozwiązania kompromisowego w sprawie obszernych przemyślanych ram czasowych ratyfikacji konwencji SNS z 2010 r.

Rada zapoznała się z rezolucją Parlamentu na posiedzeniu Grupy Roboczej ds. Żeglugi w dniu 15 lipca i stwierdziła, że nie ma podstawy do ponownego podjęcia dyskusji nad tekstem projektu decyzji Rady, ponieważ jest ona przyjmowana w procedurze zgody, nie zaś w procedurze współdecyzji.

W związku z tym, że Rada kategorycznie odmawia podjęcia dialogu z Parlamentem i Komisją, oraz ze względu na znaczny udział, jaki ma ładunek SNS w sektorze morskiego transportu towarowego, ogólnoświatowy charakter działalności żeglugowej, a także ponadgraniczne skutki, jakie mogą mieć wypadki z udziałem ładunków SNS, sprawozdawca uważa, że w interesie Unii jako całości jest posiadanie jednolitego systemu dotyczącego odpowiedzialności w dziedzinie szkód dla środowiska wynikających z przewozu SNS drogą morską.

Sprawozdawca zaleca zatem, by Parlament udzielił zgody na ratyfikację przez państwa członkowskie, w interesie Unii Europejskiej, protokołu z 2010 r. do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych, oraz na przystąpienie do niego, w odniesieniu do aspektów związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych.

• [1] 

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł	Ratyfikacja przez państwa członkowskie w imieniu Unii Europejskiej protokołu z 2010 r. do Międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę związaną z przewozem morskim substancji niebezpiecznych i szkodliwych, oraz przystąpienie do niego, w odniesieniu do aspektów związanych ze współpracą sądową w sprawach cywilnych
Odsyłacze	14112/2015 – C8-0409/2015 – COM(2015)0305 – 2015/0136(NLE)
Data skonsultowania się / zwrócenia się o wyrażenie zgody	18.1.2016
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	JURI 18.1.2016
Komisje wyznaczone do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	ENVI 18.1.2016	TRAN 18.1.2016	PECH 18.1.2016
Opinia niewydana        Data decyzji	ENVI 16.7.2015	TRAN 15.9.2015	PECH 15.7.2015
Sprawozdawcy        Data powołania	Pavel Svoboda 13.7.2015
Rozpatrzenie w komisji	28.1.2016	15.3.2016	21.4.2016	28.2.2017
Data przyjęcia	23.3.2017
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	21 0 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Max Andersson, Joëlle Bergeron, Marie-Christine Boutonnet, Jean-Marie Cavada, Kostas Chrysogonos, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Mary Honeyball, Sajjad Karim, Sylvia-Yvonne Kaufmann, António Marinho e Pinto, Jiří Maštálka, Emil Radev, Julia Reda, Pavel Svoboda, Tadeusz Zwiefka
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Isabella Adinolfi, Daniel Buda, Angelika Niebler, Virginie Rozière, Rainer Wieland
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Eugen Freund, Maria Noichl
Data złożenia	27.3.2017

GŁOSOWANIE KOŃCOWE IMIENNEW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

21	+
PPE S&D ALDE GUE/NGL Verts/ALE EFDD ENF	Daniel Buda, Angelika Niebler, Emil Radev, Pavel Svoboda, Rainer Wieland, Tadeusz Zwiefka Eugen Freund, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Mary Honeyball, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Maria Noichl, Virginie Rozière Jean-Marie Cavada, António Marinho e Pinto Kostas Chrysogonos, Jiří Maštálka Max Andersson, Julia Reda Isabella Adinolfi, Joëlle Bergeron Marie-Christine Boutonnet

0	-

1	0
ECR	Sajjad Karim

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się