ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη

18.12.2017 - (2017/2086(INI))

Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων
Εισηγήτρια: Linnéa Engström

Διαδικασία : 2017/2086(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0403/2017
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0403/2017
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη

(2017/2086(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που ψηφίστηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1948 και τις συμβάσεις του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα προαιρετικά πρωτόκολλά τους,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, της 18ης Δεκεμβρίου 1979, για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW),

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα δράσης του Πεκίνου του 1995 που εγκρίθηκαν από την τέταρτη παγκόσμια διάσκεψη για τις γυναίκες, ιδίως το κρίσιμο σημείο προβληματισμού Κ (Γυναίκες και περιβάλλον),

  έχοντας υπόψη τη Δημογραφική Έρευνα για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (DECA), η οποία πραγματοποιήθηκε από το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον πληθυσμό (UNFPA) και η οποία συνδυάζει στοιχεία για τον πληθυσμό με τη γεωγραφία των κλιματικών κινδύνων, παρέχοντας ένα μέσο πολιτικής για τη μείωση των κινδύνων καταστροφών,

  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της απερήμωσης (UNCCD), που τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 1996, και ειδικότερα το άρθρο 5 των γενικών διατάξεών της,

–  έχοντας υπόψη τη 18η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 18) της Σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC), που πραγματοποιήθηκε στην Ντόχα του Κατάρ από τις 26 Νοεμβρίου έως τις 8 Δεκεμβρίου 2012 (απόφαση 23/CP.18),

–  έχοντας υπόψη την 20η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 20) της UNFCCC, που πραγματοποιήθηκε στη Λίμα του Περού από την 1η έως τη 12η Δεκεμβρίου 2014, και ιδίως το πρόγραμμα εργασίας της Λίμας σχετικά με την ισότητα των φύλων (απόφαση 18/CP.20),

–  έχοντας υπόψη την 21η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 21) της UNFCCC, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι της Γαλλίας από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου 2015,

  έχοντας υπόψη το άρθρο 8 της Συμφωνίας του Παρισιού,

–  έχοντας υπόψη την 22η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 22) της UNFCCC, που πραγματοποιήθηκε στο Μαρακές του Μαρόκου από τις 7 έως τις 18 Νοεμβρίου 2016, και την απόφασή της σχετικά με την ισότητα των φύλων και την κλιματική αλλαγή, με την οποία παρατείνεται το πρόγραμμα εργασίας της Λίμας, του 2014, σχετικά με την ισότητα των φύλων (απόφαση 21/CP.22),

–  έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 και βρίσκεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016, και, ιδίως, τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 1, 4, 5 και 13,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 35/20 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, της 22ας Ιουνίου 2017, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική αλλαγή,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφοι 2 και 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2012, σχετικά με την ισότητα των φύλων και το περιβάλλον: ενισχυμένη λήψη αποφάσεων, τυπικά προσόντα και ανταγωνιστικότητα στον τομέα της πολιτικής μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου 2016-2020, το οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 26 Οκτωβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με τη διάσκεψη του ΟΗΕ, του 2014, για την κλιματική αλλαγή - COP 20 στη Λίμα του Περού[1],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Οκτωβρίου 2015, με τίτλο: «Προς μια νέα διεθνή συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι»[2],

  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Απριλίου 2012, σχετικά με τις γυναίκες και την κλιματική αλλαγή (2011/2197)[3],

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο θέσης σχετικά με τη νέα συμφωνία για το κλίμα, του 2015, το οποίο δημοσιεύτηκε την 1η Ιουνίου 2015 από την οργάνωση «Women and Gender Constituency»[4],

–  έχοντας υπόψη την έκθεση που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), στις 26 Ιανουαρίου 2017, σχετικά με τη διάσταση του φύλου στα ζητήματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής[5],

–  έχοντας υπόψη τη Δέσμευση της Γενεύης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο πλαίσιο της δράσης για το κλίμα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ανάπτυξης (A8-0403/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή παρατηρείται σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά με μεγαλύτερη καταστροφική επίδραση στις χώρες και τις κοινότητες που ελάχιστα ευθύνονται για την υπερθέρμανση του πλανήτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες είναι μεγαλύτερες για τους πληθυσμούς που εξαρτώνται περισσότερο από τους φυσικούς πόρους για την επιβίωσή τους και/ή που έχουν μικρότερη ικανότητα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, όπως ξηρασίες, κατολισθήσεις, πλημμύρες και τυφώνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι όσοι διαθέτουν λιγότερους οικονομικούς πόρους για την προσαρμογή θα πληγούν περισσότερο από την κλιματική αλλαγή και θα υποστούν σε μεγαλύτερο βαθμό τις επιπτώσεις της·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής βιώνονται διαφορετικά από τις γυναίκες και τους άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους και βάρη για διάφορους λόγους, που κυμαίνονται από την άνιση πρόσβαση στους πόρους, την εκπαίδευση, τις ευκαιρίες απασχόλησης και τα δικαιώματα γης, έως τα κοινωνικά και πολιτιστικά πρότυπα και τις διαφορετικές τους διατομεακές εμπειρίες·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή και βιώνουν δυσανάλογα τις επιπτώσεις της λόγω των κοινωνικών τους ρόλων, π.χ. όσον αφορά την παροχή νερού, τροφής και καύσιμων υλικών στην οικογένεια και τη φροντίδα άλλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για περισσότερο από το 70 % των εργασιών που σχετίζονται με το νερό και τη διαχείρισή του σε παγκόσμιο επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, το 70 % του συνόλου των γυναικών απασχολείται στον γεωργικό τομέα, αλλά σπανίως συμμετέχει στην ανάπτυξη πολιτικών για το κλίμα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, παραμένουν αναλφάβητα 781 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω, εκ των οποίων σχεδόν τα δύο τρίτα είναι γυναίκες[6], ενώ η πρόσβαση στην ενημέρωση και την εκπαίδευση μέσω των κατάλληλων διαύλων επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αυτονομίας των γυναικών, ιδίως κατά τη διάρκεια καταστροφών·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στον γεωργικό τομέα στην Αφρική, οι γυναίκες παράγουν περισσότερο από το 90 % των βασικών τροφίμων ενώ, ταυτόχρονα, κατέχουν μόνο το 1 % περίπου της αρόσιμης γης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταστροφές έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην εκπαίδευση, την υγεία, τη διαρθρωτική φτώχεια και τις μετατοπίσεις πληθυσμών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, από τα 1,3 δισεκατομμύρια άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας σε ολόκληρο τον κόσμο, το 70 % είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι συχνότερο φαινόμενο οι φτωχοί να ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές που είναι ευάλωτες σε πλημμύρες, άνοδο της στάθμης των θαλασσών και καταιγίδες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα παιδιά έχουν 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους σε σύγκριση με τους άνδρες όταν συμβαίνουν φυσικές καταστροφές·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επιτείνουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων σε σχέση με τις διακρίσεις, τις απειλές για την υγεία, την απώλεια βιοτικών πόρων, τις εκτοπίσεις, τη μετανάστευση, τη φτώχεια, την εμπορία ανθρώπων, τη βία, τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την επισιτιστική ανασφάλεια, και την πρόσβαση σε υποδομές και βασικές υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαία μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου, και η οποία θα συνδέει την ανάλυση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με έναν κριτικό αναστοχασμό σχετικά με τα πρότυπα κατανάλωσης και τον αντίκτυπό τους στην κλιματική αλλαγή·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνιση συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και στις αγορές εργασίας επαυξάνει τις ανισότητες και συχνά εμποδίζει τις γυναίκες να συμβάλλουν αποτελεσματικά στη χάραξη, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών για το κλίμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δεν είναι μόνο θύματα, αλλά και αποτελεσματικοί παράγοντες αλλαγής για την ανάπτυξη στρατηγικών μετριασμού και προσαρμογής στο πλαίσιο των κοινοτήτων τους και σε θέσεις λήψης αποφάσεων, και πρέπει να τους δοθεί η εξουσία να αναλάβουν τον ρόλο αυτό·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλατφόρμα δράσης του Πεκίνου (BPfA), του 1995, όρισε με σαφήνεια τη σχέση μεταξύ φύλου, περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης, και επισήμανε ότι οι γυναίκες έχουν να διαδραματίσουν στρατηγικό ρόλο στην ανάπτυξη βιώσιμων και οικολογικά ορθών προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον σε όλα τα επίπεδα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 5 των γενικών διατάξεων της σύμβασης UNCCD αναγνωρίζει τον ρόλο των γυναικών στις αγροτικές κοινότητες και στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την απερήμωση και την ξηρασία, και ζητεί να εξασφαλίζεται η ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στην καταπολέμηση της απερήμωσης και των επιπτώσεων της ξηρασίας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων και της ουσιαστικής συμμετοχής των γυναικών σε κάθε διαδικασία εξαρτάται, σε τελική ανάλυση, από τη διόρθωση των διαρθρωτικών θεμελίων της ανισότητας λόγω φύλου·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Συμβαλλόμενα Μέρη στην UNFCCC αποφάσισαν στην COP 18 (απόφαση 23/CP.18) να υιοθετήσουν τον στόχο της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στους φορείς που θεσπίζονται δυνάμει της Σύμβασης και του Πρωτοκόλλου του Κιότο, προκειμένου να βελτιωθεί η συμμετοχή των γυναικών, να διασφαλιστεί μια πιο αποτελεσματική πολιτική για την κλιματική αλλαγή που θα καλύπτει ισότιμα τις ανάγκες γυναικών και ανδρών, και να παρακολουθούν την πρόοδο που σημειώνεται στην επίτευξη του στόχου της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στο πλαίσιο της προώθησης μιας κλιματικής πολιτικής που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στους φορείς λήψης αποφάσεων για την κλιματική αλλαγή σε εθνικό επίπεδο στα κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά όχι και στις αντίστοιχες Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής, όπως είναι η ΓΔ Δράσης για το Κλίμα και η ΓΔ Ενέργειας, στις οποίες το 40 % των θέσεων καταλαμβάνεται από γυναίκες·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα εργασίας της Λίμας σχετικά με την ισότητα των φύλων, που εγκρίθηκε στην COP 20 (απόφαση 18/CP.20), καλεί τα Συμβαλλόμενα Μέρη να προάγουν την ισότητα των φύλων στην εκπροσώπησή τους και να προωθούν την ευαισθητοποίηση ως προς τη διάσταση του φύλου στη διαμόρφωση και στην εφαρμογή της πολιτικής για την κλιματική αλλαγή· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Συμβαλλόμενα Μέρη ενθαρρύνονται να υποστηρίξουν την κατάρτιση και την ευαισθητοποίηση των αντιπροσώπων, είτε γυναικών είτε ανδρών, σχετικά με θέματα που αφορούν την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και την κλιματική αλλαγή·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία του Παρισιού (COP 21) ορίζει ότι τα Συμβαλλόμενα Μέρη θα πρέπει να εξετάζουν τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων, όταν αναλαμβάνουν δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο της εφαρμογής της συμφωνίας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μηχανισμοί για τη χρηματοδότηση μέτρων προσαρμογής και μετριασμού, με σκοπό την αντιμετώπιση απωλειών και ζημιών ή του εκτοπισμού λόγω της κλιματικής αλλαγής, θα καταστούν πιο αποτελεσματικοί αν ενσωματώσουν την πλήρη συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες σχεδιασμού, τη λήψη αποφάσεων και την υλοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής γυναικών που δραστηριοποιούνται σε επίπεδο βάσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιοποίηση των γνώσεων των γυναικών, μεταξύ άλλων σε επίπεδο τοπικών και αυτοχθόνων κοινοτήτων, μπορεί να οδηγήσει σε πρόοδο ως προς τη διαχείριση των καταστροφών, καθώς και να συμβάλει στην προώθηση της βιοποικιλότητας, τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων, την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας, την πρόληψη της απερήμωσης, την προστασία των δασών, τη διασφάλιση μιας ταχείας μετάβασης σε τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την υποστήριξη της δημόσιας υγείας·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Συμβαλλόμενα Μέρη της Συμφωνίας του Παρισιού έχουν αναγνωρίσει ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί κοινό μέλημα της ανθρωπότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Συμβαλλόμενα Μέρη θα πρέπει, κατά τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, να σέβονται, να προωθούν και να εξετάζουν τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στην υγεία, τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών, των τοπικών κοινοτήτων, των μεταναστών, των παιδιών, των ατόμων με αναπηρίες και των προσώπων τα οποία βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση και το δικαίωμα στην ανάπτυξη, καθώς και την ισότητα των φύλων, τη χειραφέτηση των γυναικών και την ισότητα μεταξύ των γενεών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κλιματική δικαιοσύνη διασυνδέει τα ανθρώπινα δικαιώματα με την ανάπτυξη, προστατεύοντας τα δικαιώματα των πλέον ευάλωτων ομάδων και εξασφαλίζοντας τη δίκαιη κατανομή των βαρών και των οφελών της κλιματικής αλλαγής, καθώς και των επιπτώσεών της·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΣΒΑ του ΟΗΕ αναγνωρίζουν ότι η επίτευξη της ισότητας των φύλων συνδέεται με την επίτευξη όλων των ΣΒΑ, συμπεριλαμβανομένου του στόχου 13 για την κλιματική αλλαγή, καθότι προβλέπουν ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα γενεσιουργά αίτια της ασθενέστερης κοινωνικοοικονομικής θέσης στην οποία βρίσκονται οι γυναίκες, και με τον τρόπο αυτό να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους στην κλιματική αλλαγή·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε περιφέρειες όπως η υποσαχάρια Αφρική και η Νότια Ασία, είναι πιθανό να οδηγήσουν περισσότερα από 100 εκατομμύρια άτομα σε κατάσταση ακραίας φτώχειας μέχρι το 2030, πυροδοτώντας συγκρούσεις και εκτοπισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση UNCCD εκτιμά ότι, έως το 2045, 135 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν εξαιτίας της απερήμωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης του ΟΗΕ σημειώνει στην αξιολόγηση στοιχείων του ότι ο αριθμός των ανθρώπων που εκτοπίζονται λόγω της κλιματικής αλλαγής μπορεί να κυμαίνεται από 25 εκατομμύρια έως 1 δισεκατομμύριο άτομα, με τη συχνότερα παρατιθέμενη εκτίμηση να κάνει λόγο για 200 εκατομμύρια ανθρώπους·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων, η κοινωνική δικαιοσύνη και το δικαίωμα στην ανάπτυξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την έννοια της κλιματικής δικαιοσύνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και το μεγαλύτερο μέρος των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής επιβαρύνει το σύνολο της κοινωνίας, η ομάδα που πλήττεται περισσότερο από τον εκτοπισμό λόγω της κλιματικής αλλαγής είναι κυρίως οι γυναίκες·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει το μέγεθος και τη συχνότητα των φυσικών καταστροφών, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια περιουσίας, απώλεια οικονομικών δραστηριοτήτων που αποδίδουν έσοδα, απώλεια της πρόσβασης σε ζωτικής σημασίας υπηρεσίες υγείας, και αυξημένο κίνδυνο έμφυλης βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα των γυναικών να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών συχνά παρεμποδίζεται από τις ανισότητες που επικρατούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να επιτείνει τις ανισότητες αυτές, δημιουργώντας περαιτέρω τρωτά σημεία και αυξάνοντας τις μετακινήσεις πληθυσμών·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές από αυτές τις επιπτώσεις μπορούν ακόμα να προληφθούν με την εφαρμογή μιας ταχείας, χωρίς αποκλεισμούς αναπτυξιακής ατζέντας που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου, και η οποία θα εστιάζει στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής προβλέπεται ότι θα οδηγήσουν σε μια αυξημένη μετακίνηση πληθυσμών που δεν καλύπτεται από τις παραμέτρους των υφιστάμενων διεθνών πλαισίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταπόκριση στο ζήτημα του εκτοπισμού λόγω της κλιματικής αλλαγής θα αποτελέσει ύψιστη πρόκληση που απαιτεί περίπλοκη και ολοκληρωμένη παγκόσμια στρατηγική με βάση τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση, το 2017, του εγγράφου «Key Messages on Human Rights and Climate Change» (Βασικά μηνύματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική αλλαγή), από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών ως προς την πλήρη και αποτελεσματική άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και η Συμφωνία του Παρισιού παρέχουν στους παγκόσμιους ηγέτες μια διατομεακή κανονιστική βάση για την ανάπτυξη ενός πλαισίου για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των μετακινήσεων πληθυσμών λόγω της κλιματικής αλλαγής, με βάση υφιστάμενα μέσα του ΟΗΕ·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ διαθέτει ένα σαφές νομικό πλαίσιο που την υποχρεώνει να σέβεται και να προωθεί την ισότητα των φύλων και τα ανθρώπινα δικαιώματα στις εσωτερικές και εξωτερικές της πολιτικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική της ΕΕ για το κλίμα μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προώθηση πολιτικών για το κλίμα που ενσωματώνουν τη διάσταση του φύλου‑ σε παγκόσμιο επίπεδο·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, σύμφωνα με τις εξουσίες που της παρέχονται δυνάμει των Συνθηκών, μπορεί να βελτιώσει ουσιαστικά το νομικό και πολιτικό πλαίσιο, με σκοπό τη στήριξη της κλιματικής δικαιοσύνης, και να συμμετάσχει ενεργά στην ανάπτυξη ενός διεθνούς πλαισίου που θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων που εκτοπίζονται λόγω της κλιματικής αλλαγής· σημειώνει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στο μελλοντικό παγκόσμιο σύμφωνο για ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση του 1951 για το καθεστώς των προσφύγων δεν περιλαμβάνει την κατηγορία των «κλιματικών προσφύγων»·

1.  αναγνωρίζει ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αποτελεσματική διαχείριση των κλιματικών προκλήσεων· τονίζει ότι οι γυναίκες δεν είναι μόνο θύματα, αλλά και ισχυροί φορείς αλλαγής οι οποίοι, στη βάση μιας πλήρους συμμετοχής, μπορούν να διατυπώσουν και να φέρουν σε πέρας αποτελεσματικές στρατηγικές για το κλίμα ή/και λύσεις σε σχέση με την προσαρμογή και τον μετριασμό των επιπτώσεων, και να συμβάλουν στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής, χάρη σε μια σειρά εμπειριών και πρακτικών γνώσεων που διαθέτουν σε πολλούς τομείς, από τη γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία, έως τις ενεργειακές υποδομές και τις βιώσιμες πόλεις·

2.  επισημαίνει ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στις αγροτικές περιοχές περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα ασχολιών το οποίο υπερβαίνει τη συμβατική γεωργία, τονίζει δε στο πλαίσιο αυτό ότι οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές μπορούν να είναι φορείς αλλαγής στην πορεία προς τη βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον γεωργία, και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία πράσινων θέσεων απασχόλησης·

3.  καλεί την Επιτροπή να θέσει σε εφαρμογή προγράμματα με τα οποία η μεταφορά σύγχρονων τεχνολογιών και τεχνογνωσίας να μπορεί να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες κοινότητες και περιοχές να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, σε συνεργασία με τις γυναίκες, που αντιπροσωπεύουν το 70 % του γεωργικού εργατικού δυναμικού στις χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από φυσικές καταστροφές·

4.  είναι πεπεισμένο ότι η ενδυνάμωση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές είναι κρίσιμης σημασίας όσον αφορά την πρόσβαση σε γη, πιστώσεις και βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των οικοσυστημάτων, των υδάτινων πόρων και της γονιμότητας του εδάφους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τις πτυχές αυτές στις πολιτικές τους για την ανάπτυξη, μεταξύ άλλων μέσω προγραμμάτων δημοσίων επενδύσεων και με την έγκριση υπεύθυνων ιδιωτικών επενδύσεων, με τη χρήση πλαισίων όπως οι κατευθυντήριες αρχές του Παγκόσμιου Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και το σχέδιο δράσης της UNCTAD για επενδύσεις στους ΣΒΑ·

5.  αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια αποτελούν τις καλύτερες πηγές γνώσης σχετικά με τις δικές τους συνθήκες ζωής και τις ανάγκες τους και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να ζητείται η γνώμη τους για όλα τα ζητήματα που τις αφορούν· αναγνωρίζει ότι, σύμφωνα με την EIGE, στατιστικά η κλιματική αλλαγή αφορά περισσότερο τις γυναίκες· αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες, ως φορείς καινοτομίας, ηγεσίας, οργάνωσης, εκπαίδευσης και φροντίδας, ανά τους αιώνες έχουν βρει σε δύσκολες καταστάσεις τρόπους να φροντίζουν τις οικογένειές τους και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, και έχουν τεράστιες δυνατότητες να αποτελέσουν φορείς καινοτομίας και για το μέλλον·

6.  καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πολιτικών της για το εμπόριο και την εξωτερική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων των δράσεών της σε σχέση με τις γυναίκες· καλεί επιπλέον την Επιτροπή να επιμένει όσον αφορά το δεσμευτικό καθεστώς των κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων στα κεφάλαια σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών τις οποίες διαπραγματεύεται, και να εφαρμόζει κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης·

7.  αναγνωρίζει ότι οι αναπτυξιακές πολιτικές στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της χειραφέτησης, πέραν της περιβαλλοντικής πολιτικής, είναι θεμελιώδους σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και, εν τέλει, για την οριστική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής· αναγνωρίζει ότι οι τρόποι με τους οποίους οι εν λόγω πολιτικές ενσωματώνονται στην αντιμετώπιση ενισχυόμενων τάσεων, όπως η αστικοποίηση, θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή·

8.  τονίζει ότι ο ΣΒΑ 13 («Ανάληψη επείγουσας δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της») προβλέπει τη συμμετοχή των γυναικών στις δράσεις για το κλίμα με έναν στόχο (13β) που ορίζει τα εξής: «Προώθηση μηχανισμών για να αυξηθεί η ικανότητα αποτελεσματικού σχεδιασμού και διαχείρισης όσον αφορά την κλιματική αλλαγή στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, μεταξύ άλλων με έμφαση στις γυναίκες, τους νέους και τις τοπικές και περιθωριοποιημένες κοινότητες»·

9.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οποιαδήποτε συμβολή των Συμβαλλομένων Μερών της UNFCCC στις εργασίες σχετικά με τα θέματα φύλου έχει εθελοντικό χαρακτήρα· παροτρύνει την Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, να επαναλάβουν τη στήριξή τους στην ανάπτυξη, έγκριση και χρηματοδότηση του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου (GAP) της UNFCCC , που θα πρέπει να συμπληρωθεί από ένα ολοκληρωμένο και πολυετές πρόγραμμα εργασίας το οποίο θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση, τομείς προτεραιότητας, χρονοδιαγράμματα, βασικούς δείκτες επιδόσεων, ορισμό των αρμόδιων φορέων, και μηχανισμούς παρακολούθησης και επανεξέτασης·

10.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν το παράδειγμα και να εγκρίνουν τους στόχους και τα χρονοδιαγράμματα για την επίτευξη του στόχου της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στις αντιπροσωπείες στην UNFCCC·

11.  υπογραμμίζει την ανάγκη να ληφθούν προσωρινά ειδικά μέτρα προκειμένου να προωθηθεί ο στόχος της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στους επίσημους και ανεπίσημους φορείς που έχουν συσταθεί δυνάμει της UNFCCC και του πρωτοκόλλου του Κιότο, και να τεθεί σε εφαρμογή μηχανισμός για την επιβολή κυρώσεων σε περιφερειακές ομάδες και περιφέρειες που δεν σέβονται την αρχή της ίσης εκπροσώπησης στους διορισμούς·

12.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ότι εφεξής οι εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (NDC) της ΕΕ θα περιλαμβάνουν τη συνεπή υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις διαστάσεις που αφορούν την ισότητα των φύλων και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

13.  καλεί τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με την απόφαση 21/CP.22 σχετικά με την ισότητα των φύλων και την κλιματική αλλαγή, που καλεί τα Συμβαλλόμενα Μέρη να ορίσουν και να υποστηρίξουν ένα εθνικό σημείο επαφής ως προς τα θέματα φύλου για τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, την εφαρμογή και την παρακολούθηση, και να παράσχουν στήριξη για τα σημεία επαφής για θέματα φύλου σε τρίτες χώρες και/ή χώρες εταίρους·

14.  αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες όχι μόνο εκτελούν το μεγαλύτερο μέρος των μη αμειβομένων οικιακών εργασιών και της παροχής φροντίδας, αλλά επίσης λαμβάνουν την πλειονότητα των καθημερινών αποφάσεων όσον αφορά την κατανάλωση αγαθών και, ως εκ τούτου, αν διαθέτουν ακριβείς πληροφορίες και επιλογές, μπορούν με τις επιλογές τους αυτές να έχουν αντίκτυπο στη βιωσιμότητα· σημειώνει ότι, για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνες, οι καταναλωτές θα μπορούσαν, επιλέγοντας τοπικά τρόφιμα, να μειώσουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου που προκαλούν έως και κατά 5 %·

15.  υπενθυμίζει το ψήφισμά του, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με τη Διάσκεψη του Durban για την κλιματική αλλαγή (COP 17)[7] και τη δέσμευση που ανέλαβε σε αυτό «να επιδιώξει την εκπροσώπηση των γυναικών σε ποσοστό 40 % τουλάχιστον, σε όλα τα σχετικά όργανα» για τη χρηματοδότηση δράσεων για το κλίμα·

16.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο των εργασιών της Ειδικής Ομάδας της Βαρσοβίας για τις εκτοπίσεις πληθυσμών, στην οποία έχει ανατεθεί η εντολή από την UNFCCC (COP 22) να εκπονήσει συστάσεις για ολοκληρωμένες προσεγγίσεις για την πρόληψη, την ελαχιστοποίηση και την αντιμετώπιση των εκτοπίσεων που συνδέονται με τις δυσμενείς συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου και θα βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, και η οποία θα αναγνωρίζει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια ανήκουν στις πλέον ευάλωτες ομάδες που εκτοπίζονται λόγω της κλιματικής αλλαγής και, κατά συνέπεια, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην εμπορία ανθρώπων και την έμφυλη βία·

17.  καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει το θέμα της κλιματικής αλλαγής σε όλα τα αναπτυξιακά προγράμματά της, σε όλα τα επίπεδα· ζητεί, επιπλέον, να ενισχυθεί η συμμετοχή των γυναικών των αγροτικών και των αυτοχθόνων κοινοτήτων στις διεργασίες λήψης αποφάσεων, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση, καθώς και την κατάρτιση πολιτικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων που αφορούν την κλιματική αλλαγή·

18.  καλεί την Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, να διασφαλίσει μια ευαίσθητη ως προς το φύλο‑ προσέγγιση στο πλαίσιο των εργασιών της στην Πλατφόρμα για τις εκτοπίσεις λόγω φυσικών καταστροφών (πρωτοβουλία Nansen) και το Πρόγραμμα Δράσης για την προστασία ατόμων που αντιμετωπίζουν διασυνοριακή εκτόπιση στο πλαίσιο φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής·

19.  καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν νέες χρηματοδοτικές λύσεις, αναθεωρημένες προς τα επάνω, και πρόσθετη χρηματοδότηση, ιδιαίτερα για δραστηριότητες προσαρμογής που θα ωφελούν απευθείας τις γυναίκες, ως πιο ευπαθείς απέναντι στην κλιματική αλλαγή·

20.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύσσουν δείκτες και να συλλέγουν δεδομένα ξεχωριστά για κάθε φύλο κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση πολιτικών, προγραμμάτων και σχεδίων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με τη χρήση μέσων όπως η ανάλυση ως προς το φύλο, οι εκτιμήσεις επιπτώσεων ως προς το φύλο, η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό, και ο Δείκτης Περιβάλλοντος και Ισότητας των Φύλων (EGI), μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης του EIGE·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν στο παγκόσμιο σύμφωνο για ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση, με σκοπό τη διασφάλιση της κλιματικής δικαιοσύνης μέσω της αναγνώρισης της κλιματικής αλλαγής ως παράγοντα μετανάστευσης, με παρατηρήσεις που βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα και μέσω της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στο σύνολο του συμφώνου, σε συμφωνία με τις ανάγκες των ανθρώπων που εκτοπίζονται λόγω της κλιματικής αλλαγής·

22.  υπενθυμίζει τη βασική δέσμευση 4 από τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής, δηλαδή να εξασφαλιστεί ότι ο ανθρωπιστικός προγραμματισμός λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η δέσμευση αυτή αντικατοπτρίζεται στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος ετοιμότητας έναντι καταστροφών της ECHO (DIPECHO) και του σχεδίου δράσης για την ανθεκτικότητα σε χώρες επιρρεπείς σε κρίση (2013-2020), καθώς και του δείκτη ανθεκτικότητας·

23.  καταδικάζει απερίφραστα τη χρήση σεξουαλικής βίας κατά των εκτοπισμένων γυναικών και των μεταναστριών· εκτιμά πως θα πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και τα κορίτσια μετανάστριες που υπήρξαν θύματα βίας κατά το ταξίδι τους, και να τους παρέχεται πρόσβαση σε ψυχολογικές και ιατρικές υπηρεσίες·

24.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσανατολίσουν τα σχετικά προγράμματα στις περιοχές που πλήττονται από καταστροφές, να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την παροχή βοήθειας στις περιοχές αυτές, και να λάβουν μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές σε αυτές τις περιοχές, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των γυναικών και των παιδιών, που υποφέρουν περισσότερο από τις συνέπειες των καταστροφών·

25.  καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να ενθαρρύνουν τη χειραφέτηση των γυναικών και την ευαισθητοποίησή τους, βελτιώνοντας τις γνώσεις τους σχετικά με την προστασία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα, καθώς και διασφαλίζοντας την ενεργή συμμετοχή τους στη σχετική με καταστροφές πρόνοια, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και την πρόληψη των κινδύνων, δεδομένου ότι το στοιχείο αυτό αποτελεί σημαντικό μέρος του ρόλου τους στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε περίπτωση καταστροφών·

26.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών επί τόπου, να στηρίξουν, να ενισχύσουν και να υλοποιήσουν μηχανισμούς επιτήρησης στα κέντρα υποδοχής για εκτοπισμένους και μετανάστες τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις ελάχιστες απαραίτητες προϋποθέσεις για την αποτροπή της έμφυλης βίας, με σκοπό να σταματήσουν οι κάθε είδους παρενοχλήσεις σε βάρος γυναικών και κοριτσιών·

27.  καλεί την Επιτροπή να συνεργάζεται, στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της, με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων και των εκτοπισμένων στα κέντρα υποδοχής, ιδίως σε ό,τι αφορά τις ευάλωτες γυναίκες και κορίτσια·

28.  αναγνωρίζει τις δυνατότητες ενσωμάτωσης στόχων για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και την οικονομική χειραφέτηση των γυναικών, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν σε συναφή προγράμματα και μηχανισμούς, όπως το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τη μείωση των εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών (UN-REDD), τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να προσφέρονται στις γυναίκες ευκαιρίες έμμισθης απασχόλησης για την εκτέλεση των περιβαλλοντικών υπηρεσιών που επί του παρόντος παρέχουν σε εθελοντική βάση, όπως είναι η αναδάσωση, η δάσωση εκχερσωμένων εδαφών και η διατήρηση των φυσικών πόρων·

29.  ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, με στόχο την περαιτέρω προαγωγή της εκπροσώπησης των γυναικών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της UNFCCC, να παρέχουν χρηματοδότηση για την κατάρτιση και τη συμμετοχή των αντιπροσώπων των γυναικών· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει και να στηρίξει τη δικτύωση των γυναικείων οργανώσεων και τις δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά την ανάπτυξη και την εφαρμογή πολιτικών για την κλιματική αλλαγή· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι γυναίκες συμμετέχουν ισότιμα και επωφελούνται εξίσου από όλες τις διαβουλεύσεις, τα προγράμματα και τη χρηματοδότηση για την κλιματική αλλαγή που οργανώνονται με στήριξη της ΕΕ σε εθνικό και τοπικό επίπεδο·

30.  καλεί την Επιτροπή και τις ΓΔ που είναι αρμόδιες για την ισότητα των φύλων, την ανάπτυξη, την ενέργεια και το κλίμα αντίστοιχα, να περιλαμβάνουν την ισότητα των φύλων με διαρθρωμένο και συστηματικό τρόπο στις ενωσιακές πολιτικές για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια, και να μην εστιάζουν αποκλειστικά στην εξωτερική διάσταση· παροτρύνει, ειδικότερα, τη ΓΔ Δικαιοσύνης και Καταναλωτών και τη ΓΔ Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης (DEVCO) να ενισχύσουν την ευαισθητοποίησή τους όσον αφορά την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, καθώς και το έργο τους στον τομέα αυτό, δεδομένου ότι συνδέεται με την κλιματική δικαιοσύνη· τονίζει την ανάγκη να διαθέσει η ΓΔ Δράσης για το Κλίμα (CLIMA) πόρους για τη στελέχωση ενός σημείου επαφής για θέματα φύλου (GFP)· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν την αρχή της κλιματικής δικαιοσύνης· επιμένει ότι η μεγαλύτερη αδικία που θα προέλθει από την αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την κλιματική αλλαγή θα είναι οι αρνητικές συνέπειες για τις φτωχές χώρες και πληθυσμούς, και ιδίως για τις γυναίκες·

31.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρέχουν ενημέρωση σχετικά με τις επιπτώσεις για την ισότητα των φύλων και τα ανθρώπινα δικαιώματα και σχετικά με τις δράσεις για το κλίμα στο πλαίσιο των εκθέσεων Καθολικής Περιοδικής Εξέτασης που υποβάλλουν στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·

32.  σημειώνει ότι οι οικονομικές δεσμεύσεις της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών (GEWE) έχουν αυξηθεί, χωρίς όμως να αυξηθεί αντίστοιχα το ανθρώπινο δυναμικό που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση αυτού του αυξανόμενου όγκου εργασίας· τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να επιδείξει ισχυρή θεσμική δέσμευση ως προς τη διάσταση της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών (GEWE) σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, ιδίως στο πλαίσιο των γενικών πολιτικών που διέπουν την αναπτυξιακή συνεργασία, και συγκεκριμένα τους ΣΒΑ και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου (GAP)·

33.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η σχέση μεταξύ ισότητας των φύλων και κλιματικής αλλαγής δεν αποτελεί τομέα προτεραιότητας στο σχέδιο GAP ΙΙ της ΕΕ σχετικά με την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών· σημειώνει ότι δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς ή ενσωματωθεί στη διαδικασία υποβολής εκθέσεων αποτελεσμάτων δείκτες για το φύλο, ενώ η εσωτερική λογοδοσία και η χρηματοδότηση για την επίτευξη αποτελεσμάτων στον τομέα της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών (GEWE) εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς· σημειώνει ότι η μικρότερη πρόοδος έχει σημειωθεί σε σχέση με τον στόχο 20 του σχεδίου GAP II της ΕΕ, ο οποίος αφορά την ισότητα δικαιωμάτων όσον αφορά τη δυνατότητα των γυναικών να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε σχέση με το κλίμα και τα περιβαλλοντικά ζητήματα και να τις επηρεάζουν, και καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις προσπάθειες για την υλοποίηση του στόχου αυτού· υπενθυμίζει ότι το σχέδιο GAP ΙΙ της ΕΕ προωθεί μια ατζέντα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ με τέσσερις θεματικούς πυλώνες, συμπεριλαμβανομένου του οριζόντιου πυλώνα που αφορά τη μετατόπιση των υπηρεσιών της Επιτροπής και της θεσμικής νοοτροπίας της ΕΥΕΔ προς την κατεύθυνση της αποτελεσματικότερης υλοποίησης των δεσμεύσεων της ΕΕ, με πλήρη σεβασμό προς την αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών·

34.  αναγνωρίζει ότι οι βελτιώσεις στην τεχνική καθοδήγηση δεν θα αρκετές από μόνες τους για την επίτευξη σημαντικής αλλαγής όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της ΕΕ στον τομέα της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών (GEWE)·

35.  ζητεί να ενισχυθεί η χρήση της έννοιας της κλιματικής δικαιοσύνης σε όρους παγκόσμιων ποσοστώσεων εκπομπών CO2, των οποίων η κατανομή θα πραγματοποιείται ανά άτομο, και οι οποίες θα παρακολουθούνται βάσει σχεδίου και μηχανισμού για την αποζημίωση όσων δεν εξαντλούν την ποσόστωσή τους από όσους υπερβαίνουν τη δική τους ποσόστωση·

36.  καλεί την Επιτροπή να αναλάβει την πρωτοβουλία να συντάξει μια αναλυτική ανακοίνωση με τίτλο «Ισότητα των φύλων και κλιματική αλλαγή – ανάπτυξη της ανθεκτικότητας και προώθηση της κλιματικής δικαιοσύνης στο πλαίσιο των στρατηγικών μετριασμού και προσαρμογής», ούτως ώστε να ανταποκριθεί στην ισχυρή της θεσμική δέσμευση υπέρ της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών (GEWE) και να συμβάλει στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων αδυναμιών σε επίπεδο θεσμικού συντονισμού·

37.  καλεί τις κοινοβουλευτικές επιτροπές του να ενισχύσουν τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου κατά τις εργασίες τους, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, σε σχέση με τα οριζόντια ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της βιώσιμης ανάπτυξης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

38.  τονίζει την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η διάσταση του φύλου κατά τη χρηματοδότηση τόσο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όσο και για τον μετριασμό του αντικτύπου της· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά την πολιτική ισότητας των φύλων στο πεδίο των πολυμερών χρηματοδοτικών μηχανισμών· επιδοκιμάζει επίσης τις πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μέσω της καταβολής πριμ για έργα που πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας, όπως η προώθηση βιοποριστικών δραστηριοτήτων και εκπαιδευτικών ευκαιριών για τις γυναίκες· επισημαίνει, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNDP), μόνο το 0,01 % του συνόλου της χρηματοδότησης παγκοσμίως στηρίζει έργα που αφορούν ταυτόχρονα την κλιματική αλλαγή και τα δικαιώματα των γυναικών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εξασφαλίσουν ότι τα προγράμματα τους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή συμμορφώνονται με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν υπονομεύουν την ισότητα των φύλων·

39.  θεωρεί ότι οι τρεις χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θεσπίζει η Σύμβαση πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) —το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα (GCF), το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο (GEF) και το Ταμείο Προσαρμογής (AF)— θα πρέπει να αφιερώσουν επιπλέον κονδύλια για μια πολιτική επενδύσεων για το κλίμα η οποία θα λαμβάνει περισσότερο υπόψη τη διάσταση του φύλου·

40.  ζητεί από την ΕΕ ιδίως να παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνονται κριτήρια τα οποία βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να θεσπίσει νέα κριτήρια για την πολιτική που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου·

41.  ζητεί να ληφθούν μέτρα που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου και με τα οποία θα εξασφαλίζεται ότι οι γυναίκες δεν αντιμετωπίζονται μόνο ως δικαιούχοι στο πλαίσιο της δράσης για το κλίμα, αλλά και ως επιχειρηματίες στον τομέα της τεχνολογίας καθαρής ενέργειας· επικροτεί την πρόσκληση της Επιτροπής για υποβολή προτάσεων σχετικά με τις γυναίκες και τη βιώσιμη ενέργεια, με την οποία διατίθενται 20 εκατομμύρια EUR για την υλοποίηση δραστηριοτήτων που προωθούν την επιχειρηματικότητα των γυναικών στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ενθαρρύνει την Επιτροπή να αυξήσει το εν λόγω ποσό στο μέλλον·

42.  ζητεί να παρέχεται στους αξιωματούχους της ΕΕ, ιδίως σε όσους ασχολούνται με τις πολιτικές για την ανάπτυξη και το κλίμα, κατάρτιση εστιασμένη στην ισότητα των φύλων·

43.  ζητεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη ο εκτοπισμός λόγω της κλιματικής‑ αλλαγής· είναι ανοικτό σε μια συζήτηση σχετικά με την καθιέρωση διάταξης περί «κλιματικής μετανάστευσης»· ζητεί να συσταθεί ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων η οποία θα εξετάσει το ζήτημα αυτό σε διεθνές επίπεδο, και ζητεί επιτακτικά να συμπεριληφθεί το θέμα της κλιματικής μετανάστευσης στη διεθνή ατζέντα· απευθύνει έκκληση για ενισχυμένη διεθνή συνεργασία προκειμένου να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή·

44.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις εμβληματικές προγραμματικές πρωτοβουλίες του ΟΗΕ για τις γυναίκες και τα σχέδια και προγράμματα της Παγκόσμιας Συμμαχίας κατά της Κλιματικής Αλλαγής, με τα οποία δημιουργείται μια οριζόντια σύνδεση μεταξύ φύλου και κλιματικής αλλαγής·

45.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο του ειδικού εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, και του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στον τομέα αυτό, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις προσπάθειες αυτές, μεταξύ άλλων μέσω χρηματοδοτικής συνδρομής·

46.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (21.11.2017)

προς την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων

σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη
(2017/2086(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Pier Antonio Panzeri

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) και το πρόγραμμα δράσης του Πεκίνου,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τον εσωτερικό εκτοπισμό του 1998 και το διορισμό από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ του ειδικού εισηγητή για τα ανθρώπινα δικαιώματα των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων, τον Νοέμβριο του 2016,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών 35/20 της 22ας Ιουνίου 2017 σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αλλαγή του κλίματος,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, 

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Στοκχόλμης της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον του 1972 και τη Δήλωση του ΟΗΕ του Ρίο για το περιβάλλον και την ανάπτυξη του 1992· 

–  έχοντας υπόψη τη Δέσμευση της Γενεύης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο πλαίσιο της δράσης για το κλίμα,

–  έχοντας υπόψη την κοινή στρατηγική Αφρικής-ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου 2016-2020 το οποίο εγκρίθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη την αρχή της «Ευθύνης Προστασίας» (R2P) του ΟΗΕ· 

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος μπορούν να οδηγήσουν σε μεταναστευτικά κύματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των ατόμων που έχουν εκτοπισθεί στο εσωτερικό της χώρας τους για λόγους που σχετίζονται με το περιβάλλον δεν έχει λάβει τη δέουσα προσοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος της αλλαγής του κλίματος θα γίνει εντονότερα αισθητός στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, στις πλέον ευάλωτες κοινότητες και σε ευαίσθητες νησιωτικές περιοχές που, για το βιοπορισμό τους, εξαρτώνται σε μέγιστο βαθμό από φυσικούς πόρους ή που διαθέτουν ελάχιστα μέσα και ανεπαρκή εργαλεία για να προσαρμοστούν στην αλλαγή του κλίματος, παρόλο που την ιστορική ευθύνη για την κλιματική αλλαγή φέρουν οι πλουσιότερες χώρες του κόσμου ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι οι πλέον ευάλωτες στην αλλαγή του κλίματος, καθότι αντιπροσωπεύουν το 70 % των 1.2 δισεκατομμυρίων ατόμων που αμείβονται με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίματος επιτείνει τις ανισότητες μεταξύ των φύλων όσον αφορά, μεταξύ άλλων πτυχών, την εμπορία ανθρώπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιορισμένη πρόσβαση των γυναικών στα μέσα παραγωγής και ο περιορισμένος έλεγχος που ασκούν σ’ αυτά καθώς και τα περιορισμένα τους δικαιώματα τους παρέχουν λιγότερες ευκαιρίες να διαμορφώνουν αποφάσεις και να επηρεάζουν την πολιτική, γεγονός το οποίο αναγνωρίζεται επισήμως από την 13η Διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών για την αλλαγή του κλίματος (COP 13), που πραγματοποιήθηκε στο Μπαλί το 2007·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και του αντικτύπου της στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος,την επισιτιστική ασφάλεια και την εξασφάλιση των υδάτινων πόρων, την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, την ανθρώπινη υγεία και τη μετανάστευση και ότι τα φαινόμενα αυτά απειλούν άμεσα ή έμμεσα την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων σε ζωή, ύδρευση και αποχέτευση, τροφή, υγεία και στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίματος μπορεί να προκαλέσει οικονομική καταστροφή καθώς και πολιτική και κοινωνική αστάθεια, που μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για συγκρούσεις, εκτοπισμό και ρεύματα προσφύγων εξαιτίας καταστάσεων που οφείλονται στην αλλαγή του κλίματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έργα εξόρυξης σε φυσικές περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τις τοπικές κοινότητες και άλλες ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, και να επιδεινώσουν την κλιματική αλλαγή·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος υπονομεύουν τις προοπτικές ανάπτυξης μιας χώρας, και επιδεινώνουν ήδη υφιστάμενες (εξαιτίας των πολυάριθμων κοινωνικοοικονομικών, θεσμικών, πολιτιστικών και πολιτικών παραγόντων) ανισότητες μεταξύ των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίματος μπορεί να θεωρηθεί καταλύτης για περιβαλλοντικά και ανθρωπιστικά προβλήματα λόγω των αρνητικών συνεπειών της που συνδέονται άμεσα με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, η δε προώθησή της έναν από τους κύριους στόχους της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση για το κλίμα αποτελεί κύρια προτεραιότητα και δεν είναι δυνατόν οι υπεύθυνοι για τη λήψη των αποφάσεων να μην λαμβάνουν υπόψη τη διανοητική και την ενεργό συμβολή των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική για το κλίμα έχει άμεσο αντίκτυπο στην ισότητα των φύλων και ότι η χειραφέτηση των γυναικών και οι γυναίκες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις λύσεις για το μετριασμό των κλιματικών προκλήσεων και την προσαρμογή σ’ αυτές·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης του ΟΗΕ, 200 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται, έως το 2050, να εκτοπισθούν εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την αλλαγή του κλίματος (IPCC), η Αφρική και ο πληθυσμός της είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις αρνητικές επιπτώσεις της έκθεσης στην κλιματική αλλαγή·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση του 1951 για το καθεστώς των προσφύγων δεν περιλαμβάνει την κατηγορία των «κλιματικών προσφύγων»·

1.  τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος επιδεινώνει τις υφιστάμενες ανισότητες και ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή· υπογραμμίζει ότι οι κάτοικοι σε αγροτικές περιοχές αναπτυσσόμενων χωρών είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι επειδή συχνά εξαρτώνται από τους φυσικούς πόρους, και ότι αυτό ισχύει ιδίως για τις γυναίκες που αναλαμβάνουν μεγάλο μέρος των αγροτικών εργασιών, ειδικότερα όσον αφορά την παραγωγή τροφίμων και την εξασφάλιση νερού και καυσίμων για την οικογένεια, και είναι πολύ συχνά υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μέρος της μη αμειβόμενης εργασίας στο σπίτι και στις κοινότητες · υπογραμμίζει ότι η γεωργία συνδέεται άμεσα με περιβαλλοντικές συνθήκες· τονίζει ότι οι γυναίκες, που είναι στην πρώτη γραμμή, είναι οι πρώτες που αντιμετωπίζουν αδικίες και φτώχεια·

2.  πιστεύει ότι η καινοτομία στη γεωργία μπορεί να συμβάλει στην καλλιέργεια γεωργικών ειδών που είναι πιο ανθεκτικά στην αλλαγή του κλίματος, με αποτέλεσμα καλύτερες και περισσότερο προβλέψιμες αποδόσεις και αύξηση των εισοδημάτων των γεωργών, των νοικοκυριών και των τοπικών κοινοτήτων·

3.  τονίζει ότι η κλιματική αλλαγή χρήζει μιας αντιμετώπισης με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων· ζητεί την ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένων και των διεθνών διαπραγματεύσεων για το κλίμα, ούτως ώστε να αναπτυχθούν απαντήσεις που να λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, με στόχο να αντιμετωπιστούν υποκείμενες ανισότητες· υπογραμμίζει την ύψιστη σημασία που έχει η εκπαίδευση των κοριτσιών και γυναικών σε διάφορους κλάδους ούτως ώστε να δημιουργηθούν οικονομικές ευκαιρίες, και την ανάγκη να προβλεφθεί χρηματοδότηση για τη συμμετοχή των γυναικών στις διεθνείς διαδικασίες λήψης αποφάσεων·

4.  επισημαίνει ότι η χειραφέτηση όλων των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί ρητό στόχο που πρέπει να επιτευχθεί μέσω όλων των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης· εμμένει, στο πλαίσιο αυτό, στην άποψη ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να υποστηρίξουν ενεργά την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στις εν λόγω διαπραγματεύσεις· καλεί τη διεθνή κοινότητα να λάβει υπόψη τη διάσταση του φύλου και τις ειδικές προτεραιότητες των γυναικών κατά τη χρηματοδότηση των πρωτοβουλιών και την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών προς αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. υποστηρίζει πλήρως, στο πλαίσιο αυτό, τα προγράμματα επιχειρηματικότητας που έχουν ξεκινήσει και αποσκοπούν στην πλήρη συμμετοχή των γυναικών·

5.  τονίζει την ανάγκη για τις γυναίκες να συμμετέχουν στην εφαρμογή και εκτέλεση της περιβαλλοντικής πολιτικής σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γνώσεις και οι εμπειρίες των γυναικών σε τοπικό επίπεδο μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της πολιτικής·

6.  σημειώνει με ανησυχία τον οφειλόμενο στο κλίμα εκτοπισμό πληθυσμών, όπου οι γυναίκες με παιδιά και τα νεαρά κορίτσια αποτελούν τις πλέον ευάλωτες ομάδες καθότι είναι εκτεθειμένες σε παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους· ζητεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη ο εκτοπισμός που οφείλεται στο κλίμα‑· είναι ανοικτό σε μια συζήτηση σχετικά με την καθιέρωση διάταξης περί «κλιματικής μετανάστευσης»· ζητεί τη σύσταση ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για να εξετάσει αυτό το ζήτημα σε διεθνές επίπεδο και ζητεί επιτακτικά να συμπεριληφθεί το θέμα της κλιματικής μετανάστευσης στη διεθνή ατζέντα· απευθύνει έκκληση για ενισχυμένη διεθνή συνεργασία προκειμένου να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή·

7.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει μια αντιμετώπιση που να λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου και να εγγυάται ότι τα δικαιώματα των γυναικών, η προώθηση της ισότητας των φύλων και η κλιματική δικαιοσύνη κατοχυρώνονται μέσω των προγραμμάτων κρατικής και περιφερειακής στρατηγικής, του σχεδίου δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, και των διαλόγων της με τρίτες χώρες σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ζητεί να αποτελέσει το φύλο έναν γενικό και οριζόντιο στόχο σε όλες τις πολιτικές που σχετίζονται με την αλλαγή του κλίματος·

8.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις εμβληματικές προγραμματικές πρωτοβουλίες του ΟΗΕ για τις γυναίκες και τα σχέδια και προγράμματα της Παγκόσμιας Συμμαχίας κατά της Κλιματικής Αλλαγής που δημιουργούν έναν εγκάρσιο σύνδεσμο μεταξύ του φύλου και της αλλαγής του κλίματος·

9.  χαιρετίζει το έργο του ειδικού εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, και του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στον τομέα αυτό, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις προσπάθειες αυτές, μεταξύ άλλων μέσω χρηματοδοτικής συνδρομής·

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

21.11.2017

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

44

5

5

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Michèle Alliot-Marie, Francisco Assis, Petras Auštrevičius, Bas Belder, Mario Borghezio, Victor Boştinaru, Elmar Brok, Klaus Buchner, James Carver, Lorenzo Cesa, Javier Couso Permuy, Γεώργιος Επιτήδειος, Anna Elżbieta Fotyga, Eugen Freund, Michael Gahler, Sandra Kalniete, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Tunne Kelam, Janusz Korwin-Mikke, Eduard Kukan, Ryszard Antoni Legutko, Barbara Lochbihler, Andrejs Mamikins, Ramona Nicole Mănescu, Alex Mayer, David McAllister, Tamás Meszerics, Francisco José Millán Mon, Pier Antonio Panzeri, Δημήτρης Παπαδάκης, Ioan Mircea Paşcu, Tonino Picula, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, Michel Reimon, Jean-Luc Schaffhauser, Alyn Smith, Jordi Solé, Jaromír Štětina, Dubravka Šuica, Charles Tannock, László Tőkés, Ivo Vajgl, Geoffrey Van Orden, Hilde Vautmans

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Asim Ademov, Laima Liucija Andrikienė, Jo Leinen, Urmas Paet, Miroslav Poche, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Marietje Schaake, Janusz Zemke

Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Ivica Tolić

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

44

+

ALDE

Hilde Vautmans, Ivo Vajgl, Marietje Schaake, Petras Auštrevičius, Urmas Paet

GUE/NGL

Javier Couso Permuy

PPE

Asim Ahmedov Ademov, Cristian Dan Preda, Dubravka Šuica, David McAllister, Eduard Kukan, Elmar Brok, Francisco José Millán Mon, Ivica Tolić, Jaromír Štětina, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Julia Pitera, Laima Liucija Andrikienė, Lorenzo Cesa, László Tőkés, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Michael Gahler, Michèle Alliot-Marie, Ramona Nicole Mănescu, Sandra Kalniete, Tunne Kelam

S&D

Alex Mayer, Andrejs Mamikins, Demetris Papadakis, Eugen Freund, Francisco Assis, Ioan Mircea Paşcu, Janusz Zemke, Jo Leinen, Miroslav Poche, Pier Antonio Panzeri, Tonino Picula, Victor Boştinaru

VERTS/ALE

Alyn Smith, Barbara Lochbihler, Jordi Solé, Klaus Buchner, Michel Reimon, Tamás Meszerics

5

-

EFDD

James Carver

ENF

Jean-Luc Schaffhauser, Mario Borghezio

NI

Γεώργιος Επιτήδειος, Janusz Korwin-Mikke

5

0

ECR

Anna Elżbieta Fotyga, Bas Belder, Charles Tannock, Geoffrey Van Orden, Ryszard Antoni Legutko

Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης (21.11.2017)

προς την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων

σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη
(2017/2086(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Florent Marcellesi

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμβαλλόμενα μέρη στη Συμφωνία του Παρισιού (που συνήφθη κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης του ΟΗΕ του 2015 για την Κλιματική Αλλαγή (COP 21)) έχουν δεσμευτεί για τον σεβασμό και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ήτοι την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, κατά την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής·

1.  υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες είναι περισσότερο ευάλωτες στις αρνητικές επιπτώσεις των κλιματικών κινδύνων λόγω κοινωνικοπολιτισμικών και οικονομικών εμποδίων (όπως η πρόσβαση στη γη, τις πιστώσεις, τις δημόσιες υπηρεσίες και την τεχνολογία), της φτώχειας και της εξάρτησης από φυσικούς πόρους για την επιβίωσή τους· σημειώνει με ανησυχία, για παράδειγμα, ότι η κλιματική πίεση που δέχονται οι υδάτινοι και δασικοί πόροι συχνά επηρεάζει δυσανάλογα τις καθημερινές δραστηριότητες των γυναικών, περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις οικονομικές τους προοπτικές· επαναλαμβάνει ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η αυτονομία των γυναικών και να μειωθούν οι πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και να αναπτυχθεί αποτελεσματική ανθεκτικότητα· τονίζει ότι, για τον λόγο αυτό, οι παράμετροι που σχετίζονται με το φύλο, όπως και τα προγράμματα για την κλιματική αλλαγή, θα πρέπει να κατέχουν κεντρική θέση στις πολιτικές και τα προγράμματα των αναπτυσσόμενων χωρών·

2.  σημειώνει με ανησυχία ότι, σύμφωνα με μελέτη του ΟΗΕ, ο ρόλος των γυναικών ως φορέων αλλαγής που κινητοποιούν τη λήψη αποφάσεων και την πραγματοποίηση επενδύσεων σχετικά με το κλίμα, και που αντιστοίχως επωφελούνται από αυτές τις αποφάσεις και επενδύσεις, παραμένει μέχρι στιγμής μικρός[1]· αποδοκιμάζει ιδίως την υποεκπροσώπηση των γυναικών στους βασικούς επιστημονικούς κλάδους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή – όπως η ενέργεια, η μηχανική, οι μεταφορές, η τεχνολογία πληροφοριών (ΤΠ) και η πληροφορική – ως ειδικευμένων εργαζομένων, επαγγελματιών και υπευθύνων λήψης αποφάσεων· θεωρεί ότι χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας ούτως ώστε να τεθούν τα θέματα φύλου στο επίκεντρο των προσπαθειών διαχείρισης του κλίματος και των σχετικών επενδύσεων· πιστεύει ότι οι αποφάσεις και οι επενδύσεις που σχετίζονται με το κλίμα θα πρέπει επομένως να πραγματοποιούνται με τη συμμετοχή όλων των τμημάτων της κοινωνίας, και ιδίως των γυναικών και άλλων ευάλωτων ομάδων·

3.  τονίζει την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η διάσταση του φύλου κατά τη χρηματοδότηση τόσο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όσο και για τον μετριασμό του αντικτύπου της· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά την πολιτική ισότητας των δύο φύλων στο πεδίο των πολυμερών χρηματοδοτικών μηχανισμών· επιδοκιμάζει επίσης τις πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μέσω της καταβολής πριμ για έργα που πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας, όπως η προώθηση βιοποριστικών δραστηριοτήτων και εκπαιδευτικών ευκαιριών για τις γυναίκες· επισημαίνει, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNDP), μόνο το 0,01 % του συνόλου της χρηματοδότησης παγκοσμίως στηρίζει έργα που αφορούν ταυτόχρονα την κλιματική αλλαγή και τα δικαιώματα των γυναικών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εξασφαλίσουν ότι τα προγράμματα τους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή συμμορφώνονται με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν υπονομεύουν την ισότητα των φύλων·

4.  καλεί τα κράτη να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στην ανάπτυξη, στην υλοποίηση, στην παρακολούθηση και στην αξιολόγηση των εθνικών περιβαλλοντικών πολιτικών και στις συναφείς εκθέσεις, καθώς και να διασφαλίσουν την πλήρη και ίση συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα, ιδίως όσον αφορά τις στρατηγικές που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή· ζητεί, επιπλέον, τη συμμετοχή των γυναικών στη διαχείριση και στη λήψη αποφάσεων όσον αφορά τη διάθεση κονδυλίων για την πρόληψη φυσικών καταστροφών·

5.  θεωρεί ότι οι τρεις χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θεσπίζει η Σύμβαση-πλαίσιο του ΟΗΕ για τις κλιματικές μεταβολές (UNFCCC) – το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα (GCF), το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο (GEF) και το Ταμείο Προσαρμογής (AF) – θα πρέπει να αφιερώσουν επιπλέον κονδύλια για μια πολιτική επενδύσεων για το κλίμα η οποία θα λαμβάνει περισσότερο υπόψη τη διάσταση του φύλου·

6.  τονίζει την ανάγκη προσδιορισμού και προώθησης προγραμματικών προσεγγίσεων οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, όπως τα προγράμματα σχετικά με τον πληθυσμό, την υγεία και το περιβάλλον (PHE), μεταξύ άλλων, τα οποία παρέχουν μια ολοκληρωμένη λύση σε προκλήσεις όσον αφορά την υγεία, το φύλο και το περιβάλλον, περιλαμβανομένης της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, και συμβάλλουν στην επίτευξη των αντίστοιχων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ)·

7.  υπενθυμίζει ότι η χειραφέτηση των γυναικών διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην επίτευξη των ΣΒΑ· επισημαίνει με ανησυχία ότι υφίστανται φραγμοί λόγω φύλου στο πλαίσιο διεθνών και εθνικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων στον τομέα της κλιματικής αλλαγής· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, σχεδιασμού και εφαρμογής· προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειες ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις πολιτικές τους για το κλίμα και στην αναπτυξιακή συνεργασία τους, μεταξύ άλλων και σε όλα τα πλαίσια που σχετίζονται με το εμπόριο και τις επενδύσεις· ζητεί από την ΕΕ ιδίως να παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνονται κριτήρια για την κλιματική αλλαγή τα οποία βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να θεσπίσει νέα κριτήρια για την πολιτική που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου·

8.  υπενθυμίζει ότι η συλλογή ξεχωριστών για κάθε φύλο δεδομένων, καθώς και στατιστικών ανά φύλο, αποτελεί προκαταρκτικό βήμα για την εκπόνηση κατάλληλης ανάλυσης ως προς το φύλο σχετικά με την κλιματική αλλαγή· σημειώνει, ωστόσο, την έλλειψη σε πολλές χώρες στατιστικών ανά φύλλο σχετικά με το περιβάλλον· καλεί την ΕΕ να αναβαθμίσει τη δημιουργία υποδομών όσον αφορά τα εθνικά στατιστικά συστήματα των αναπτυσσόμενων χωρών με στόχο τη συλλογή στατιστικών ανά φύλο σχετικά με το περιβάλλον, με σκοπό την καλύτερη αξιολόγηση και εύρεση λύσεων όσον αφορά τις διάφορες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· καλεί, ειδικότερα, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) να βελτιώσει τη συλλογή δεδομένων (για την ανθεκτικότητα και την ευπάθεια μετά από καταστροφές, για παράδειγμα) και να διεξαγάγει περαιτέρω αναλύσεις ως προς το φύλο των μηχανισμών του πρωτοκόλλου του Κιότο και του αντίκτυπου του πρωτοκόλλου·

9.  ζητεί τη δημιουργία ενός περιβαλλοντικού δείκτη που θα καθιστά δυνατή την ανάλυση αναπτυξιακών μοντέλων, καταναλωτικών προτύπων και τρόπων ζωής, καθώς και της επίδρασής τους στην κλιματική αλλαγή·

10.  σημειώνει ότι η οικονομική αυτονομία των γυναικών προϋποθέτει την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση, στη γη, στις βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και στις δημόσιες υπηρεσίες· σημειώνει, ωστόσο, με ανησυχία ότι, παρόλο που κυριαρχούν στην παγκόσμια παραγωγή τροφίμων (50 έως 80 %), οι γυναίκες κατέχουν λιγότερο από το 20 % της γης, σύμφωνα με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP)· σημειώνει ότι η αυξανόμενη εμπορική ζήτηση για γη καθιστά επίσης δύσκολη για τις φτωχές γυναίκες την απόκτηση ή διατήρηση ασφαλούς και ισότιμης πρόσβασης σε γη·

11.  υπογραμμίζει την ευπάθεια των γυναικών στον αγροτικό τομέα, ο οποίος πλήττεται ιδιαίτερα από την κλιματική αλλαγή· τονίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των διαφοροποιημένων ανά φύλο επενδυτικών κινδύνων έναντι της βιώσιμης γεωργίας· καλεί την ΕΕ να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες να μεταρρυθμίσουν τις νομοθεσίες και να εξαλείψουν τις πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις και περιορίζουν τις γυναίκες όσον αφορά την ιδιοκτησία παραγωγικών πόρων και μέσων παραγωγής και την πρόσβαση σε αυτά, συμπεριλαμβανομένων των συμβουλευτικών και χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών·

12.  υπενθυμίζει ότι η έγκριση των ΣΒΑ θέτει τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής στον πυρήνα της Ατζέντας του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη· προτρέπει την ΕΕ να πλαισιώσει την ενεργειακή πολιτική της με βάση τις αρχές αυτές· επισημαίνει με ανησυχία ότι τα ενωσιακά μέτρα για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και των εκπομπών από τις μεταφορές στην ΕΕ έχουν οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση για βιοκαύσιμα, η οποία μπορεί να καλυφθεί μόνο με εισαγωγές βιοκαυσίμων από αναπτυσσόμενες χώρες· υπογραμμίζει ότι τούτο έχει οδηγήσει σε αλλαγές ως προς τη χρήση της γης, οι οποίες επηρεάζουν ευάλωτους πληθυσμούς, και ιδίως τις γυναίκες· καλεί την ΕΕ να αντιμετωπίσει τα ζητήματα αυτά κατά την τρέχουσα μεταρρύθμιση της οδηγίας για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (οδηγία 2009/28/EΚ)·

13.  επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Συμφωνία του Παρισιού περιλαμβάνει αναφορές στην ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και επιμένει στην άποψη ότι, η παροχή στήριξης στις χώρες για την εφαρμογή των στόχων τους όσον αφορά το κλίμα ή για την επίτευξη των καθορισμένων εθνικών συνεισφορών τους στο πλαίσιο της COP 21, θα είναι δυνατή μόνο αν εκμεταλλευτούμε τη γνώση, την προνοητικότητα, τη συμμετοχή και τη δράση όλων των τμημάτων των κοινωνιών μας, και ιδίως των γυναικών·

14.  υπενθυμίζει ότι τα δάση στηρίζουν τις βιοποριστικές δραστηριότητες 1,6 δισεκατομμυρίων ανθρώπων και το 80 % του συνόλου της χερσαίας βιοποικιλότητας, και συμβάλλουν στην απορρόφηση του 30 % των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·

15.  υπενθυμίζει τον ζωτικό ρόλο που παίζουν τα δάση στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, στην παροχή υπηρεσιών οικοσυστήματος και στην εξασφάλιση των προς το ζην· επισημαίνει, ωστόσο, ότι ενώ οι γυναίκες σε κοινότητες που εξαρτώνται από τα δάση συνεισφέρουν σημαντικά στη βιώσιμη διαχείριση των δασών, δεν επωφελούνται συχνά από επενδύσεις που συνδέονται με τα δάση και εξαιρούνται από τις συναφείς διαδικασίες λήψης αποφάσεων· ζητεί την ενίσχυση των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών, και ιδίως των γυναικών· τονίζει τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν η ισότητα των φύλων και η χειραφέτηση των γυναικών στη μακροπρόθεσμη επιτυχία του Προγράμματος για τη μείωση των εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών στις αναπτυσσόμενες χώρες (REDD+)· θεωρεί ότι το REDD+ θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις διαρθρωτικές ανισότητες όσον αφορά την κατοχή γης και δασικών εκτάσεων· τονίζει, ειδικότερα, την ανάγκη να αντιμετωπιστούν η έλλειψη σαφήνειας και ασφάλειας των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως όσον αφορά τις γυναίκες, που συχνά είναι απλώς κάτοχοι δικαιωμάτων επικαρπίας στη γη, κάτι που επηρεάζει τη δυνατότητά τους να λαμβάνουν αποφάσεις όσον αφορά τη διαχείριση ή την αποκόμιση οφελών από τη διαδικασία REDD +·

16.  υπενθυμίζει ότι η ερημοποίηση και η απώλεια υδάτινων πόρων έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των γυναικών, και ιδίως των αγροτισσών· απαιτεί τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών όσον αφορά την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση γης, ιδίως μέσω προγραμμάτων αγροτικής μεταρρύθμισης·

17.  υπενθυμίζει ότι οι αποκεντρωμένες τεχνολογίες βιώσιμης παραγωγής ενέργειας συνιστούν όλο και συχνότερα τις πιο αποδοτικές από πλευράς κόστους ενεργειακές επιλογές για τους φτωχούς· ζητεί τη στήριξη της επιχειρηματικότητας των γυναικών στον τομέα της ενέργειας, ούτως ώστε να μειωθεί ο χρόνος που αφιερώνουν σε απλήρωτη οικιακή εργασία και παροχή φροντίδας·

18.  τονίζει την ανάγκη προστασίας και αναγνώρισης των μικροκαλλιεργητών, και ιδίως των γυναικών, ως βασικών οικονομικών φορέων των οποίων τα δικαιώματα εκμετάλλευσης και ιδιοκτησίας γης πρέπει να προστατεύονται με δεσμευτικούς νομικούς μηχανισμούς για την προστασία από την αρπαγή γαιών·

19.  υπενθυμίζει ότι, παρόλο που οι γυναίκες είναι οι κύριοι διαχειριστές ενέργειας των νοικοκυριών στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, συχνά έρχονται αντιμέτωπες με ενεργειακή φτώχεια, για παράδειγμα, με την καθημερινή χρήση υλικών χαμηλής καυστικής αξίας τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους, γεγονός το οποίο επηρεάζει αρνητικά τις προοπτικές τους όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη, την πρόσβαση σε πόσιμο νερό, τη γεωργία, τις ευκαιρίες απασχόλησης και ούτω καθεξής· τονίζει την ανάγκη, εν προκειμένω, να αντιμετωπιστούν οι διαφοροποιημένοι ανά φύλο επενδυτικοί κίνδυνοι στον τομέα της ενέργειας, ούτως ώστε να επιταχυνθεί η καθολική πρόσβαση στην ενέργεια· υπενθυμίζει ότι, με την παροχή κινήτρων για την ηλεκτροδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών που βασίζεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι συμφωνίες για το κλίμα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της φτώχειας· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι γυναίκες μπορούν να αποτελέσουν ισχυρούς φορείς αλλαγής για τη μετάβαση στη βιώσιμη ενέργεια· ζητεί, γενικότερα, από τις αναπτυσσόμενες χώρες να εγκρίνουν πολιτικές που θα καθιστούν δυνατή την πρόσβαση σε οικονομικώς προσιτές, αξιόπιστες και σύγχρονες ενεργειακές πηγές, σύμφωνα με τον ΣΒΑ 7, και τονίζει την ανάγκη για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις ενεργειακές πολιτικές και προγράμματα με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς τους·

20.  ζητεί μέτρα που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες δεν θεωρούνται μόνο δικαιούχοι της δράσης για το κλίμα, αλλά και επιχειρηματίες στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας· επικροτεί την πρόσκληση της Επιτροπής για υποβολή προτάσεων σχετικά με τις γυναίκες και τη βιώσιμη ενέργεια, καθώς και τη διάθεση 20 εκατομμυρίων EUR για την υλοποίηση δραστηριοτήτων που προωθούν την επιχειρηματικότητα των γυναικών στον τομέα της βιώσιμης παραγωγής ενέργειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ενθαρρύνει την Επιτροπή να αυξήσει το εν λόγω ποσό στις επόμενες επαναλήψεις·

21.  υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες επηρεάζονται εν γένει περισσότερο από ό,τι οι άντρες από καταστροφές που συνδέονται με το κλίμα, και ότι οι καταστροφές αυτές επιδεινώνουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων, μεταξύ άλλων και στη διάθεση καταλυμάτων· τονίζει την ανάγκη κατάλληλης αντιμετώπισης των οικονομικών, ιατρικών και ψυχολογικών αναγκών των γυναικών σε καταστάσεις κρίσης και καταστάσεις μετά από καταστροφές· επαναλαμβάνει, γενικότερα, ότι τα κράτη μέλη έχουν αναλάβει την υποχρέωση, στο πλαίσιο της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των έμφυλων διαστάσεων των καταστροφών σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, συγκεκριμένα μέσω της έγκρισης στοχευμένων, ειδικών ανά χώρα πολιτικών, στρατηγικών, νομοθετικών πράξεων και γραμμών προϋπολογισμού·

22.  τονίζει την ανάγκη ενασχόλησης με τα υφιστάμενα πλαίσια κλιματικής χρηματοδότησης σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις προσπάθειες μείωσης του κινδύνου καταστροφών και προσαρμογής σε αυτόν·

23.  ζητεί τον προσδιορισμό και την ενίσχυση συγκεκριμένων στρατηγικών που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, για τη στήριξη της έμφυλης και της κοινωνικής διάστασης που όρισε η παγκόσμια αρχή για το κλίμα, η Διακυβερνητική Ομάδα για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC), συμπεριλαμβανομένου του εθελούσιου οικογενειακού προγραμματισμού με βάση τα δικαιώματα ως πιθανής στρατηγικής προσαρμογής·

24.  τονίζει τη σημασία της μεταφοράς φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών και την ανάγκη τήρησης των οικονομικών δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν ιδίως κατά την COP 21 και στο πλαίσιο του Πράσινου Ταμείου για το Κλίμα, ούτως ώστε να μπορέσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες να μεταβούν σε μια πολιτική για ανάπτυξη απαλλαγμένη από εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα·

25.  ζητεί την παροχή εστιασμένης στην ισότητα των φύλων κατάρτισης για τους αξιωματούχους της ΕΕ, και ιδίως εκείνους που ασχολούνται με τις πολιτικές για την ανάπτυξη και το κλίμα·

26.  ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει την ισότητα των φύλων στο πλαίσιο της κλιματικής δικαιοσύνης στα περιφερειακά προγράμματα παροχής βοήθειας, στο σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και στον διάλογο με τρίτες χώρες.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

21.11.2017

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

18

1

3

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Ignazio Corrao, Mireille D’Ornano, Enrique Guerrero Salom, Maria Heubuch, Arne Lietz, Linda McAvan, Norbert Neuser, Vincent Peillon, Maurice Ponga, Lola Sánchez Caldentey, Elly Schlein, Ελευθέριος Συναδινός, Ελένη Θεοχάρους, Paavo Väyrynen, Bogdan Brunon Wenta, Anna Záborská

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Thierry Cornillet, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Brian Hayes, Florent Marcellesi, Paul Rübig

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

18

+

ALDE

Paavo Väyrynen, Thierry Cornillet

EFDD

Ignazio Corrao

GUE/NGL

Lola Sánchez Caldentey

PPE

Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Anna Záborská, Bogdan Brunon Wenta, Brian Hayes, Frank Engel, Maurice Ponga

S&D

Arne Lietz, Elly Schlein, Enrique Guerrero Salom, Linda McAvan, Norbert Neuser, Vincent Peillon

VERTS/ALE

Florent Marcellesi, Maria Heubuch

1

-

EFDD

Mireille D’Ornano

3

0

ECR

Ελένη Θεοχάρους

NI

Ελευθέριος Συναδινός

PPE

Paul Rübig

Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή

  • [1]  Οδηγός του ΟΗΕ για τις γυναίκες με τίτλο «Leveraging co-benefits between gender equality and climate action for sustainable development. Mainstreaming Gender Considerations in Climate Change Projects.» (Μόχλευση των παράλληλων οφελών μεταξύ ισότητας των φύλων και της δράσης για το κλίμα για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις δράσεις για την κλιματική αλλαγή).

ΠΛHΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

4.12.2017

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

21

1

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Daniela Aiuto, Maria Arena, Vilija Blinkevičiūtė, Anna Hedh, Mary Honeyball, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Florent Marcellesi, Angelika Mlinar, Maria Noichl, Marijana Petir, Ángela Vallina, Anna Záborská

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Stefan Eck, Sirpa Pietikäinen, Evelyn Regner, Marc Tarabella, Mylène Troszczynski, Julie Ward

Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Max Andersson, Jakop Dalunde, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Lambert van Nistelrooij

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

21

+

ALDE

Angelika Mlinar

EFDD

Daniela Aiuto

GUE/NGL

Stefan Eck, Ángela Vallina

PPE

Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Marijana Petir, Sirpa Pietikäinen, Lambert van Nistelrooij, Anna Záborská

S&D

Maria Arena, Vilija Blinkevičiūtė, Anna Hedh, Mary Honeyball, Maria Noichl, Evelyn Regner, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Marc Tarabella, Julie Ward

VERTS/ALE

Max Andersson, Jakop Dalunde, Florent Marcellesi

1

-

ENF

Mylène Troszczynski

0

0

 

 

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή