ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εφαρμογή των μέσων της ΚΓΠ για νέους γεωργούς στην ΕΕ μετά τη μεταρρύθμιση του 2013

2.5.2018 - (2017/2088(INI))

Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
Εισηγητής: Nicola Caputo

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ – ΣΥΝΟΨΗ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ

Εισαγωγή

Η παρούσα έκθεση παρέχει πληροφορίες σχετικά με το στάδιο υλοποίησης του μηχανισμού της τρέχουσας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας. Διατυπώνεται μια σειρά συστάσεων πολιτικής προκειμένου να βελτιωθεί το υφιστάμενο καθεστώς στήριξης και να βοηθηθούν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας να αντεπεξέλθουν στα μείζονα εμπόδια που δυσχεραίνουν την είσοδό τους στον κλάδο της γεωργίας.

Κύριες διαπιστώσεις[1]

1. Παροχή ευκαιριών σε γεωργούς νεαρής ηλικίας και νεοεισερχόμενους στον κλάδο

1.1 Συνέχιση της στήριξης των γεωργών νεαρής ηλικίας

Όσον αφορά τις τρέχουσες ενισχύσεις, εν γένει επικρατεί ευρέως η αντίληψη ότι διευκολύνουν μια νέα γενιά γεωργών να εισέλθει στον κλάδο. Στο πλαίσιο της νέας ΚΓΠ μετά το 2020, ο εισηγητής συνιστά τη συνέχιση της στήριξης των γεωργών νεαρής ηλικίας με τα μέσα της ΚΓΠ και την αύξηση του μέγιστου επιπέδου χρηματοδότησης σε ποσοστό άνω του 2%. Αρκετές από τις χώρες που αποτέλεσαν αντικείμενο περιπτωσιολογικής μελέτης ανέφεραν ότι ο αριθμός των αιτήσεων που υποβάλλονται για τα καθεστώτα στήριξης είναι υπερβολικά μεγάλος και συγκεκριμένα ότι τα διαθέσιμα κονδύλια δεν επαρκούν για την κάλυψη όλων των αιτήσεων που αξιολογούνται θετικά.

2. Ενθάρρυνση της κινητικότητας γαιών

Η πρόσβαση στη γη αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για τους νεοεισερχόμενους στον γεωργικό κλάδο στην Ευρώπη, διαπίστωση στην οποία κατέληξαν πολλές μελέτες[2]. Η πρόσβαση στη γη περιορίζεται από τη χαμηλή προσφορά γης προς πώληση ή μίσθωση σε πολλές περιοχές, καθώς και από τον ανταγωνισμό με άλλους γεωργούς, επενδυτές και οικιακούς χρήστες. Το πρόβλημα της πρόσβασης στη γη επιδεινώνεται από την σημερινή δομή των άμεσων ενισχύσεων, η οποία αποθαρρύνει τις πωλήσεις και τις μισθώσεις γης και ενισχύει την κερδοσκοπία στον τομέα της γης.

2.1. Επαναξιολόγηση της δομής των άμεσων ενισχύσεων

Η σημερινή δομή των άμεσων ενισχύσεων απαιτεί ελάχιστη ενεργό χρήση της γης και οι σχετικές επιδοτήσεις χορηγούνται ως επί το πλείστον βάσει της ιδιοκτησίας της γης. Οι υπάρχοντες γεωργοί ενθαρρύνονται να διατηρήσουν την πρόσβαση στη γη προκειμένου να διατηρήσουν την πρόσβαση στις επιδοτήσεις, αλλά όχι για να διασφαλίσουν τη βέλτιστη χρήση της γης. Οι άμεσες ενισχύσεις χρησιμοποιούνται επίσης από τους γεωργούς μεγαλύτερης ηλικίας ως μια μορφή σύνταξης. Ο εισηγητής συνιστά να αυξηθούν τα επίπεδα δραστηριότητας που απαιτούνται για την πρόσβαση στις ενισχύσεις και να εξαρτηθεί η χορήγηση των επιδοτήσεων από την επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων (λ.χ. παραγωγή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών ή κοινωνικών αγαθών). Ο εισηγητής θέτει υπό αμφισβήτηση τη χρησιμότητα της δυνατότητας αγοραπωλησίας δικαιωμάτων ενίσχυσης χωριστά από τη γη στην οποία βασίστηκαν αρχικά. Η εν λόγω πρακτική ενθαρρύνει τη συσσώρευση δικαιωμάτων ενίσχυσης κυρίως από τους επενδυτές και σε μικρότερο βαθμό από τους γεωργούς και αυξάνει τεχνητά την αξία της γης. Η ΕΕ θα πρέπει να δώσει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ελευθερία ρύθμισης των κτηματαγορών τους, προκειμένου να περιοριστεί η αγορά γης για επενδυτικούς (αντί για παραγωγικούς) σκοπούς. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί επί του παρόντος τις βέλτιστες πρακτικές για την πρόσβαση αλλοδαπών στη γεωργική γη.

2.2. Επανεξέταση του «προγράμματος εγκατάλειψης της γεωργικής δραστηριότητας» και άλλων κινήτρων συνταξιοδότησης

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης[3], σε πολλά κράτη μέλη η ανανέωση των γενεών καθώς και η πρόσβαση των νέων σε αρόσιμη γη παρεμποδίζονται από την καθυστερημένη διαδοχή. Η σημερινή ΚΓΠ δεν δίνει στους γεωργούς μεγαλύτερης ηλικίας κίνητρα για να μεταβιβάσουν τις επιχειρήσεις τους στις νεότερες γενιές. Παρά τις ανάμεικτες εμπειρίες με το «πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης», συνιστάται να επανεξεταστεί η εφαρμογή μέτρων που θα ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες μεγαλύτερης ηλικίας να μεταβιβάσουν τις εκμεταλλεύσεις τους σε γεωργούς νεαρής ηλικίας. Στα μέτρα αυτά προτείνεται να συμπεριλαμβάνονται κανονισμοί σχετικοί με τη σύνταξη (για παράδειγμα, απαγόρευση της ταυτόχρονης πρόσβασης σε κρατικές συντάξεις και σε γεωργικές επιδοτήσεις) και η παροχή συνταξιοδοτικών ευκαιριών στους συνταξιοδοτούμενους γεωργούς.

2.3. Ανάγκη επανεξέτασης της απαίτησης ασφαλούς και μακροπρόθεσμης πρόσβασης στη γη

Η έγκριση και χορήγηση επιδότησης μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση στη γη και σε άλλους κεφαλαιακούς πόρους. Η απροθυμία των ιδιοκτητών γης να μισθώσουν γη σε μακροπρόθεσμη βάση αποτελεί σημαντικό εμπόδιο σε ορισμένες περιφέρειες. Απαιτείται μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τους όρους χορήγησης των επιδοτήσεων, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση στη γη, προκειμένου να μπορέσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι νεοεισερχόμενοι να συστήσουν επιχειρήσεις.

3. Αντιμετώπιση των άλλων εμποδίων που δυσχεραίνουν την πρόσβαση των νεοεισερχομένων

Στη μελέτη[4] εντοπίζονται επίσης τα ακόλουθα μείζονα εμπόδια για τους νεοεισερχόμενους: πρόσβαση σε κεφάλαια, χαμηλή αποδοτικότητα και κατάρτιση/ανάπτυξη δεξιοτήτων. Οι διαπιστώσεις αυτές συμφωνούν με τις αντίστοιχες της Ομάδας Εστίασης EIP Agri «Νεοεισερχόμενοι στη γεωργία»[5].

3.1. Αύξηση της πρόσβασης σε ιδιωτικά κεφάλαια

Οι γεωργοί νεαρής ηλικίας, οι οποίοι αναλαμβάνουν ήδη λειτουργούσες εκμεταλλεύσεις, ή οι νεοεισερχόμενοι που ξεκινούν τη δική τους επιχείρηση μπορούν να επωφεληθούν από τη χρηματοδοτική ενίσχυση που χορηγείται στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα. Πρόσθετοι χρηματοδοτικοί πόροι αποκτώνται από ιδιώτες πιστωτές. Η πρόσβαση σε αυτούς τους οικονομικούς πόρους δεν είναι επαρκής και δημιουργεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην έναρξη γεωργικών επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου, συνιστάται η βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Η βελτίωση αυτή θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω επιδοτούμενων επιτοκίων στα δάνεια προς τους νεοεισερχόμενους. Ευκαιρίες για την ανάπτυξη στοχευμένων χρηματοδοτικών μέσων σε εθνικό επίπεδο προσφέρονται μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Για παράδειγμα, η Ιταλία καθιέρωσε πρόσφατα χρηματοδοτικό μηχανισμό που διευκολύνει την πρόσβαση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση και στις επενδύσεις κατά την παραγωγή, τη μεταποίηση και τη διανομή γεωργικών προϊόντων (σε οκτώ περιφέρειες). Παρόμοιες ενισχύσεις θα μπορούσαν να προβλεφθούν για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας και τους νεοεισερχόμενους. Επιπλέον, η χορήγηση ενισχύσεων σταθεροποίησης των εισοδημάτων ή η ασφάλιση των δανείων των νεοεισερχομένων (λ.χ. για την αντιμετώπιση της μεταβλητότητας των κερδών) θα μείωνε τους κινδύνους που συνδέονται με τις διακυμάνσεις των τιμών βασικών προϊόντων και τον κίνδυνο συσσώρευσης σημαντικού χρέους. Ο κανονισμός Omnibus, που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2018, θα προσφέρει ευκαιρίες για την ενεργοποίηση ασφάλισης σε περίπτωση παγετού, ξηρασίας και πλημμύρας, καθώς και μέσα σταθεροποίησης των εισοδημάτων για την αντιμετώπιση των κινδύνων της αγοράς.

3.2. Βελτίωση των επιχειρηματικών δεξιοτήτων των νεοεισερχομένων και των γεωργών νεαρής ηλικίας

Στα τρέχοντα μέτρα υπάρχει πρόβλεψη για τη χρηματοδότηση συμβουλευτικών υπηρεσιών που (θα) προσφέρονται σε γεωργούς νεαρής ηλικίας. Σε όσες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν, οι υπηρεσίες αυτές έτυχαν ικανοποιητικής αποδοχής, καθώς οδηγούν στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και στην εκπόνηση βιώσιμων επιχειρηματικών σχεδίων. Ωστόσο, επί του παρόντος, οι περισσότερες από τις άμεσες ενισχύσεις για τους νεοεισερχόμενους παρέχονται μέσω του καθεστώτος επιδότησης κεφαλαίου, το οποίο διαφοροποιείται ανάλογα με την τοποθεσία της εκμετάλλευσης, το μέγεθος της προβλεπόμενης επιχείρησης, τη δημιουργία πρόσθετων θέσεων απασχόλησης κτλ. Είναι αναγκαίο να προβλεφθεί η παροχή περαιτέρω κατάρτισης στους νεοεισερχόμενους και στους γεωργούς νεαρής ηλικίας, ιδίως στους τομείς της διοίκησης επιχειρήσεων και των χρηματοοικονομικών δεξιοτήτων. Ο εισηγητής συνιστά εκ νέου εξισορρόπηση των ενισχύσεων προκειμένου να ενισχυθούν οι συμβουλευτικές υπηρεσίες και οι ευκαιρίες κατάρτισης. Ο εισηγητής συνιστά επίσης να καταστούν αυτές οι ευκαιρίες κατάρτισης διαθέσιμες πριν δοθεί επισήμως στους νεοεισερχόμενους πρόσβαση σε ενισχύσεις(δηλαδή στους δυνητικούς και στους καταγεγραμμένους νεοεισερχόμενους που αναπτύσσουν επιχειρηματικά σχέδια). Με τον τρόπο αυτόν, θα μπορέσουν οι νεοεισερχόμενοι να προετοιμαστούν επαρκώς και να κατανοήσουν τις ευθύνες που συνεπάγεται η έναρξη λειτουργίας μιας νέας εκμετάλλευσης. Η κατάρτιση στον τομέα της επιχειρηματικής ανάπτυξης θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει ζητήματα αποδοτικότητας, δίνοντας τη δυνατότητα σε καταγεγραμμένους και σε δυνητικούς νεοεισερχόμενους να εντοπίσουν κατάλληλες αγορές. Η πρόσβαση των νέων στην επιχειρηματική κατάρτιση αναμένεται να διευκολύνει την αγροτική οικονομική ανάπτυξη εν γένει. Οι γεωργοί νεαρής ηλικίας και οι νεοεισερχόμενοι που ξεκινούν μια γεωργική επιχείρηση χρειάζονται καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τη διαχείριση και τις τεχνικές πτυχές της γεωργίας, καθώς και πρόσβαση σε κοινοποιηθέντα παραδείγματα ορθών πρακτικών. Στη μελέτη[6] επισημαίνεται ότι οι γεωργοί εκτιμούν ιδιαίτερα τις συμβουλευτικές υπηρεσίες που είναι προσαρμοσμένες στην κατάσταση της εκάστοτε γεωργικής εκμετάλλευσης. Αυτές οι συμβουλευτικές υπηρεσίες θα πρέπει να συνδυάζουν τις τεχνικές πτυχές της αγροτικής δραστηριότητας με τις διοικητικές και οικονομικές πτυχές που περιλαμβάνουν οι ισχύουσες πολιτικές.

3.3. Στήριξη του σχεδιασμού διαδοχής

Η έλλειψη σχεδιασμού διαδοχής είναι ένα από τα ζητήματα που ανέκυψαν σε όλες τις περιπτωσιολογικές μελέτες. Επί του παρόντος, οι ενισχύσεις κατάρτισης προορίζονται κυρίως για νεοεισερχόμενους και σε μικρότερο βαθμό για ολόκληρες οικογενειακές επιχειρήσεις. Δεδομένου του μέσου όρου ηλικίας των αγροτών, ο σχεδιασμός διαδοχής είναι σημαντικός για την πλειονότητα των γεωργικών επιχειρήσεων. Η πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά με τον σχεδιασμό επιχειρήσεων και ειδικότερα σχετικά με τον σχεδιασμό διαδοχής αναμένεται να αυξήσει την ταχύτητα των διαδικασιών διαδοχής και τη συνολική οικονομική βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων.

4. Διαχείριση των εφαρμοζόμενων μέτρων

Είναι απαραίτητο να μειωθούν τα διοικητικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας και οι νεοεισερχόμενοι. Παρά τη θετική αξιολόγηση των εφαρμοζόμενων μέτρων από τα ενδιαφερόμενα μέρη, είναι αναγκαίο να περιοριστούν οι διοικητικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται στα τρέχοντα μέτρα για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας. Η συνολική διαχείριση των άμεσων ενισχύσεων και των μέτρων του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) θεωρείται δύσκολη, ιδίως για τους νεοεισερχόμενους που δεν είναι εξοικειωμένοι με το σύστημα ενισχύσεων. Συνιστάται η μείωση του διοικητικού φόρτου για τους νεοεισερχόμενους μέσω της απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών (κάτι ανάλογο με τον μηχανισμό για τους γεωργούς μικρών εκμεταλλεύσεων, ο οποίος απλουστεύει το καθεστώς ενίσχυσης και βελτιώνει την πρόσβαση των εκμεταλλεύσεων στην ΚΓΠ).

Συνιστάται επίσης να διασφαλιστεί για τους γεωργούς περισσότερη ευελιξία ώστε να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των αγορών με τα επιχειρηματικά τους σχέδια. Θα πρέπει να εξεταστούν ενδεχόμενες αλλαγές όσον αφορά την καταβολή των δόσεων (θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ένα χρονοδιάγραμμα πληρωμών σύμφωνα με το οποίο η επιδότηση θα χορηγείται στους γεωργούς βάσει του χρηματοδοτικού σχεδίου, αντί της εκ των υστέρων ενίσχυσης).

5. Νέες μορφές στήριξης

5.1. Ανταλλαγή πρακτικών γνώσεων

Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης ειδικού μέτρου στήριξης καινοτόμων προσεγγίσεων οι οποίες θα δείχνουν τρόπους εξασφάλισης της συμμετοχής των νεοεισερχομένων και στήριξης των γεωργών νεαρής ηλικίας κατά τη διαδοχή της εκμετάλλευσης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχει ένα νέο πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 NEWBIE – Δίκτυο νεοεισερχομένων: επιχειρηματικά μοντέλα για καινοτομία, επιχειρηματικότητα και ανθεκτικότητα στην ευρωπαϊκή γεωργία (2018-2021) – το οποίο θα δημιουργήσει ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο νεοεισερχομένων ενθαρρύνοντας την ανταλλαγή πρακτικών εμπειριών και ενισχύοντας τις δυνατότητες επιχειρηματικής ανάπτυξης.

5.2 Στόχευση συγκεκριμένων μεγεθών και μορφών γεωργίας

Είναι πιθανότερο οι νεοεισερχόμενοι να δραστηριοποιηθούν σε μικρής κλίμακας γεωργικές δραστηριότητες εξειδικευμένων αγορών. Η πιθανότητα αυτή συνδέεται με το ζήτημα της πρόσβασης σε γη και με τη δυσκολία συγκέντρωσης επαρκούς κεφαλαίου που θα τους επέτρεπε να ανταγωνιστούν σε αγορές που βασίζονται σε μεγέθη κλίμακας.

Συμπεράσματα και συστάσεις

Ο εισηγητής είναι της άποψης ότι θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή οι ακόλουθες βασικές συστάσεις πολιτικής:

- συνιστώνται η συνέχιση της στήριξης των γεωργών νεαρής ηλικίας με τα μέσα της ΚΓΠ και η αύξηση του μέγιστου επιπέδου χρηματοδότησης σε ποσοστό άνω του 2%·

- η πρόσβαση σε γη είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας και οι νεοεισερχόμενοι. Η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού προϋποθέτει την επαναξιολόγηση του συστήματος άμεσων ενισχύσεων και τη δημιουργία κινήτρων ώστε οι γεωργοί μεγαλύτερης ηλικίας να μεταβιβάζουν τις εκμεταλλεύσεις τους στις νεότερες γενιές·

- συνιστάται να δοθεί έμφαση στη μείωση των πρόσθετων εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας, όπως η πρόσβαση σε κεφάλαια, η έλλειψη επιχειρηματικών δεξιοτήτων και τα ανεπαρκή σχέδια διαδοχής·

- συνιστάται επίσης να μειωθούν τα διοικητικά εμπόδια και να δοθεί στους γεωργούς της ΕΕ μεγαλύτερη ευελιξία προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των αγορών με τα επιχειρηματικά τους σχέδια·

- θα πρέπει να ληφθούν υπόψη νέες μορφές στήριξης και να δοθεί έμφαση σε καινοτόμους τρόπους ανταλλαγής γνώσεων.

• [1]  Οι διαπιστώσεις βασίζονται στην έρευνα που ζήτησε η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου με τίτλο «Νέοι αγρότες - εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013»: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/602006/IPOL_STU(2017)6020
  06_EN.pdf
• [2]  - Ομάδα Εστίασης EIP Agri «Νεοεισερχόμενοι στη γεωργία»: https://ec.europa.eu/eip/agriculture/sites/agri-eip/files/eip-agri_fg_new_entrants_final_report_2016_en.pdf
  - Νέοι αγρότες - εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/602006/IPOL_STU(2017)6020
  06_en.pdf
• [3]  Νέοι αγρότες - εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/602006/IPOL_STU(2017)6020
  06_EN.pdf
• [4]  Νέοι αγρότες - εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/602006/IPOL_STU(2017)6020
  06_EN.pdf
• [5]  Ομάδα Εστίασης EIP Agri «Νεοεισερχόμενοι στη γεωργία»: https://ec.europa.eu/eip/agriculture/sites/agri-eip/files/eip-agri_fg_new_entrants_final_report_2016_en.pdf
• [6]  Νέοι αγρότες - εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/602006/IPOL_STU(2017)6020
  06_EN.pdf

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την εφαρμογή των μέσων της ΚΓΠ για νέους γεωργούς στην ΕΕ μετά τη μεταρρύθμιση του 2013

(2017/2088(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου[1],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της Κοινής γεωργικής πολιτικής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 637/2008 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου[2],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2017/2393 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2017, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής, (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και (ΕΕ) αριθ. 652/2014 για τη θέσπιση διατάξεων σχετικά με τη διαχείριση των δαπανών που αφορούν, αφενός, τη διατροφική αλυσίδα, την υγεία των ζώων και την καλή μεταχείριση των ζώων και, αφετέρου, την υγεία των φυτών και το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό[3],

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με θέμα «Νέοι αγρότες: εφαρμογή πολιτικής μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013» η οποία ανατέθηκε από το Θεματικό Τμήμα Β του ΕΚ – Διαρθρωτική πολιτική και πολιτική συνοχής – και παρουσιάστηκε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου της 23ης Νοεμβρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη την ακρόασή του με θέμα «Εφαρμογή των πολιτικών για νέους αγρότες μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 2013», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 10/2017 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με θέμα «Πρέπει να βελτιωθεί η στόχευση της στήριξης που παρέχει η ΕΕ σε νέους γεωργούς ώστε να προωθηθεί αποτελεσματικά η ανανέωση των γενεών»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Απριλίου 2017 με τίτλο «Σημερινή κατάσταση της συγκέντρωσης γεωργικής γης στην ΕΕ: πώς μπορεί να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη γη για τους γεωργούς;»[4],

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Νέων Γεωργών (CEJA) με τίτλο «Young farmers are key in the future CAP» (Οι γεωργοί νεαρής ηλικίας διαδραματίζουν ρόλο-κλειδί στη μελλοντική ΚΓΠ), η οποία δημοσιεύτηκε στις 17 Μαΐου 2017,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Υποστήριξη των νέων Ευρωπαίων γεωργών» ((NAT-VI/012, 2017),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καθώς και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών (Α8-0157/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ περίπου 6 % του συνόλου των υπευθύνων για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις είναι κάτω των 35 ετών, ενώ πάνω από το ήμισυ είναι άνω των 55, με μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία αυτά δεν έχουν αλλάξει σημαντικά την τελευταία δεκαετία, ότι το ποσοστό των νέων γεωργών ,μειώθηκε και ότι η γήρανση του γεωργικού πληθυσμού αποτελεί μείζον πρόβλημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση όσον αφορά την ανανέωση των γενεών στη γεωργία ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και απαιτεί κατά συνέπεια μια ευέλικτη και διαφοροποιημένη προσέγγιση·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εδώ και περισσότερα από 50 έτη, η γεωργική ανάπτυξη που υποστηρίζεται από την ΚΓΠ ευνοεί παντού την επέκταση, τη συγκέντρωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και την ισχυρή κεφαλαιοποίηση των παραγωγικών αγαθών, δυσχεραίνοντας τη μεταβίβαση ή/και την προσβασιμότητα ορισμένων εκμεταλλεύσεων στους νέους, λόγω του ύψους των κεφαλαίων που απαιτούνται για την ανάκτησή τους·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το επίπεδο γήρανσης του γεωργικού πληθυσμού είναι ιδιαίτερα υψηλό στους κτηνοτροφικούς τομείς και ιδίως στον τομέα των αιγοπροβάτων, λόγω των περιορισμών που αφορούν την κερδοφορία τους·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2007 έως το 2013 ο αριθμός των νέων αγροτών σε ολόκληρη την Ένωση μειώθηκε από 3,3 σε 2,3 εκατομμύρια, και ότι η έκταση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που καλλιεργούνται από νέους γεωργούς μειώθηκε στην ίδια περίοδο από 57 σε 53 εκατομμύρια εκτάρια·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει των δημογραφικών αλλαγών, όπως ο μείωση και η γήρανση του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν ευκαιρίες για τη γεωργία ως σύγχρονο και ελκυστικό τομέα, προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι νέοι να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη γεωργία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σκληρός ανταγωνισμός για την πρόσβαση στη γη μεταξύ των νέων που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη γεωργία και των γεωργών που έχουν ήδη εδραιώσει τη θέση τους και, ενίοτε, μεταξύ των νέων και των επιχειρήσεων επενδύσεων που ενδιαφέρονται σήμερα για τη γεωργία·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο μέλλον θα τεθεί σε κίνδυνο ολόκληρο το μοντέλο γεωργικής ανάπτυξης που βασίζεται στις οικογενειακές εκμεταλλεύσεις·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κοινή Γεωργική Πολιτική διαδραματίζει καίριο ρόλο εν προκειμένω·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανανέωση των γενεών στη γεωργία είναι ένα πρόβλημα με δύο όψεις, δεδομένου ότι περιλαμβάνει αφενός τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η νέα γενιά για να εισέλθει στην γεωργία και αφετέρου τις δυσκολίες της σημερινής γενιάς γεωργών που επιθυμεί να αποχωρήσει από αυτή και ότι η έλλειψη νέων ανθρώπων που επιθυμούν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη γεωργία θέτει σε κίνδυνο τόσο την οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα και ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών όσο και την αυτάρκεια και την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξασφάλιση ικανοποιητικής οικονομικής κατάστασης αποτελεί την πρώτη προϋπόθεση για την ελκυστικότητα του επαγγέλματος του γεωργού·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τελευταία μεταρρύθμιση της ΚΓΠ επιβεβαίωσε και εισήγαγε μια σειρά μέσων τα οποία μπορούν να συνδυαστούν και να προσαρμοστούν στις εθνικές συνθήκες που επικρατούν στα κράτη μέλη, και συγκεκριμένα την υποχρεωτική ενίσχυση για τους νέους γεωργούς στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα (6,9 δισεκατομμύρια EUR για 180 000 νέους γεωργούς) και, στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα, μέτρα όπως η στήριξη της εγκατάστασης, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση και πίστωση ή η δυνατότητα δημιουργίας θεματικού υποπρογράμματος για τους νέους γεωργούς (2,6 δισεκατομμύρια EUR)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δε διαθέτουν όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης πραγματική πολιτική εγκατάστασης στον τομέα της γεωργίας και δε χρησιμοποιούν όλα τα μέσα που προσφέρει η ΚΓΠ για την στήριξη των νέων γεωργών, και ιδίως το μέτρο του δεύτερου πυλώνα σχετικά με την «ενίσχυση εκκίνησης επιχείρησης για νέους γεωργούς»·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες γυναίκες που αναλαμβάνουν την ευθύνη της διαχείρισης μιας γεωργικής επιχείρησης αντιπροσωπεύουν μικρό μόνο μέρος των γεωργών νεαρής ηλικίας, δεν αποτελούν, όμως, ομοιογενή ομάδα και, ως εκ τούτου, έχουν διαφορετικές ανάγκες στην αρχή αυτής της σταδιοδρομίας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανανέωση των γενεών θα πρέπει να αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες της μελλοντικής κοινής γεωργικής πολιτικής, παρέχοντας ένα κοινό πλαίσιο πολιτικής για τις ειδικά προσαρμοσμένες εθνικές στρατηγικές και ότι η ενθάρρυνση της ανανέωσης των γενεών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να διατηρηθεί η γεωργική δραστηριότητα σε όλη την ΕΕ και να διατηρηθεί η ελκυστικότητα και η ζωντάνια των αγροτικών περιοχών, κυρίως μέσω της προαγωγής της ποικιλομορφία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της προώθησης των βιώσιμων οικογενειακών εκμεταλλεύσεων·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στη γη έχει προσδιοριστεί ως ένας από τους κύριους φραγμούς για τους νέους γεωργούς και τους νεοεισερχόμενους, ο οποίος υπάρχει εδώ και χρόνια και επιβάλλει την εξεύρεση ουσιαστικών λύσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε γη εμποδίζεται συνήθως, αφενός από την απώλεια γεωργικών επιφανειών λόγω στεγανοποίησης του εδάφους, αστικοποίησης, τουρισμού, έργων υποδομής, αλλαγών στη χρήση γης και εντεινόμενης απερήμωσης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, και αφετέρου από τη συγκέντρωση της γης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κερδοσκοπικές αυξήσεις των τιμών δημιουργούν σοβαρά και ολοένα πιο ανησυχητικά προβλήματα για τους νεοεισερχόμενους και τους γεωργούς νεαρής ηλικίας σε πολλά κράτη μέλη λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρέχουσες ενισχύσεις, μολονότι διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση ή κεφάλαιο, δεν αντιμετωπίζουν το ουσιώδες ζήτημα της απόκτησης πρόσβασης σε γη για τη δημιουργία νέας εκμετάλλευσης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο οι νεοεισερχόμενοι όσο και οι νέοι γεωργοί απειλούνται ιδιαίτερα από τη μεταβλητότητα των τιμών και αντιμετωπίζουν επίσης δυσκολίες με την πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τράπεζες ή άλλα πιστωτικά προγράμματα, λόγω της έλλειψης χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στήριξη της ΕΕ προς τους νέους γεωργούς πρέπει να είναι περισσότερο στοχευμένη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ανανέωση των γενεών και να καταπολεμηθεί η μείωση και η συγκέντρωση των εκμεταλλεύσεων·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τα μέτρα στήριξης της ΕΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο της εγκατάστασης νέων γεωργών και της ανανέωσης των γενεών στον γεωργικό τομέα της ΕΕ·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ των νεοεισερχομένων, το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται στον πρωτογενή γεωργικό τομέα είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι στον γεωργικό τομέα εν γένει·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική εικόνα σε ορισμένες περιφέρειες της ΕΕ χαρακτηρίζεται από μεγάλη ανισορροπία, καθώς στις περιφέρειες αυτές ζουν είτε λίγοι είτε καθόλου νέοι άνθρωποι·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γεωργοί νεαρής ηλικίας και οι νεοεισερχόμενοι αντιπροσωπεύουν σημαντικές πηγές καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στον τομέα της γεωργίας, δεδομένου ότι προσφέρουν οφέλη όπως η εισαγωγή νέων γνώσεων ή τεχνικών, η ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων βασισμένων στους τελικούς χρήστες, η ανάπτυξη πιο βιώσιμων γεωργικών συστημάτων, η ανάπτυξη νέων οργανωτικών μοντέλων (π.χ. επίμορτη αγροληψία, προχρηματοδότηση, πληθοπορισμός), η αύξηση των συνδέσεων μεταξύ γεωργίας και τοπικής κοινότητας, και η προσαρμογή των παραδοσιακών γνώσεων στην ανάπτυξη επιχειρηματικών καινοτομιών (π.χ. βιοτεχνική παραγωγή τροφίμων)·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλα τμήματα των ορεινών περιοχών αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες εξαιτίας των χαμηλότερων ποσοστών επενδύσεων, των ειδικών συνθηκών που επικρατούν σε αυτές και του δυσμενούς γεωγραφικού τους ανάγλυφου και ότι το γεγονός αυτό δεν ενθαρρύνει τους νέους να παραμείνουν και να ιδρύσουν επιχειρήσεις σε αυτές τις περιοχές·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή επιβάλλει την εξέταση μιας πιο ευέλικτης προσέγγισης για τις εθνικές και/ή περιφερειακές αρχές όταν εφαρμόζουν τον μηχανισμό υπέρ των νέων γεωργών στις χώρες που έχουν τέτοιες περιφέρειες·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νεοεισερχόμενοι τείνουν να διαχειρίζονται μικρότερες εκμεταλλεύσεις και, ως εκ τούτου, πασχίζουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε εισροές σε ανταγωνιστικές τιμές και να παραγάγουν τις ποσότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 80 % των επιδοτήσεων της ΚΓΠ κατανέμονται μόλις στο 20 % των εκμεταλλεύσεων της ΕΕ και ότι η πραγματική κατανομή των επιδοτήσεων θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο άνιση, δεδομένου ότι με βάση τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία δεν είναι δυνατό να συναχθεί κανένα συμπέρασμα σχετικά με την κυριότητα και τον έλεγχο των εκμεταλλεύσεων·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το «Μανιφέστο των νέων γεωργών» που δρομολογήθηκε το 2015 από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Νέων Γεωργών ζητεί: πρόσβαση στη γη και στην τραπεζική πίστη µέσω δημόσιων μέτρων στήριξης· κανονισμούς για την αντιμετώπιση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων· μέτρα μείωσης των εισοδηματικών διακυμάνσεων για τους νέους γεωργούς· και στήριξη των επενδύσεων και της πρόσβασης στη γη με στόχο τη διατήρηση και την προστασία των εδαφών και τη βελτιστοποίηση της χρήσης της γης από τους νέους γεωργούς για την παραγωγή τροφίμων·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι γεωργοί αποτελούν το κλειδί για έναν βιώσιμο, διαφοροποιημένο και χωρίς αποκλεισμούς γεωργικό τομέα και ότι η προώθηση της πρόσβασής τους στη γεωργία θα διασφαλίσει το μέλλον της παραγωγής τροφίμων και την προστασία του περιβάλλοντος και της υπαίθρου·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερβολική αστάθεια στις τιμές των γεωργικών προϊόντων αποτελεί ισχυρό αντικίνητρο για όσους θα ήθελαν να ιδρύσουν γεωργική επιχείρηση και ότι συχνά τους ωθεί στην παραγωγή εξειδικευμένων προϊόντων με ασφαλέστερα περιθώρια κέρδους·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη νομοθεσία της ΕΕ αναγνωρίζονται οι έννοιες των «νέων γεωργών» και των «γεωργών που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα»·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση γαιών είναι ένα ολοένα και εντονότερο φαινόμενο· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι, μεταξύ του 2005 και του 2015, ο αριθμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μειώθηκε κατά περίπου 3,8 εκατομμύρια, ενώ το μέσο μέγεθός τους αυξήθηκε κατά 36 %·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Δήλωση του Cork 2.0 της 6ης Σεπτεμβρίου 2016 εκφράστηκε ανησυχία σχετικά με την εγκατάλειψη της υπαίθρου και τη διαρροή νέων και επισημάνθηκε η ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι οι αγροτικές περιοχές και κοινότητες (ύπαιθρος, γεωργικές εκμεταλλεύσεις, χωριά και κωμοπόλεις) θα παραμείνουν ελκυστικοί τόποι διαβίωσης και εργασίας, μέσω της βελτίωσης της πρόσβασης σε υπηρεσίες όπως σχολεία, νοσοκομεία, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών μητρότητας, ευρυζωνικές συνδέσεις και εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας και της παράλληλης βελτίωσης των ευκαιριών των πολιτών των αγροτικών περιοχών να ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα τόσο σε παραδοσιακούς αγροτικούς τομείς όσο και σε νέους τομείς της οικονομίας·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανανέωση των γενεών εξαρτάται κατά πρώτο λόγο από την πραγματική βούληση των εκλεγμένων πολιτικών (τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο) και των συναφών επαγγελματιών και ιδίως από τους πιο ηλικιωμένους ανθρώπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βούληση αυτή προϋποθέτει μια φιλόδοξη και συνεκτική συνολική πολιτική - πράγμα που δε συμβαίνει σήμερα - η οποία πρέπει να συνδυάζει τόσο τα μέσα της ΚΓΠ όσο και διάφορα εθνικά μέσα πολιτικής σε διαφορετικούς τομείς, όπως η γη, η χρηματοδότηση, οι μορφές γαιοκτησίας και οι πολιτικές που αφορούν τη δομή των εκμεταλλεύσεων, η φορολογία, το κληρονομικό δίκαιο, τα συνταξιοδοτικά συστήματα, η κατάρτιση κ.λπ.·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σήμερα, οι νέοι γεωργοί στην ΕΕ ανταγωνίζονται σε έναν ραγδαία εξελισσόμενο γεωργικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καινοτομία, η έρευνα και η γεωργία ακριβείας έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τις γεωργικές αποδόσεις και, παράλληλα, τη διαχείριση των πόρων·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί για το μέτρο που αφορά την έναρξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων νέων ανθρώπων στον τομέα της γεωργίας που προβλέπεται στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα της ΚΓΠ έχει υπερβεί σε ορισμένα κράτη μέλη την αξία του συνόλου των νέων γεωργικών εκμεταλλεύσεων που προβλέπονται για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι γεωργοί, οι οποίοι, όπως και όλοι οι άλλοι γεωργοί της ΕΕ, παράγουν και διαθέτουν τα προϊόντα τους στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, δεν απολαμβάνουν τους ίδιους επιχειρηματικούς ή δανειοδοτικούς όρους σε όλα τα κράτη μέλη·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν δημιουργηθεί πρωτοβουλίες όπως η «δράση της ΕΕ για τα έξυπνα χωριά»·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αγροτικές περιοχές πρέπει να εξακολουθήσουν να κατοικούνται τόσο από νέους ανθρώπους σε ηλικία εργασίας όσο και από ηλικιωμένους·

Συστάσεις

Προϋπολογισμός και πρόσβαση σε χρηματοδότηση

1.  τάσσεται υπέρ της διατήρησης μιας ισχυρής Κοινής Γεωργικής Πολιτικής ενόψει της επόμενης μεταρρύθμισης, διότι αυτό θα αποτελούσε το πιο ελκυστικό κίνητρο για τους νέους που θέλουν να αναλάβουν γεωργική δραστηριότητα·

2.  ζητεί να υλοποιηθούν οι πρόσφατες αποφάσεις που ελήφθησαν στον κανονισμό Omnibus και να συνεχιστεί η υποστήριξη του καθεστώτος στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, μέσω της αύξησης του μέγιστου επιπέδου της εθνικής χρηματοδότησης σε επίπεδο άνω του 2% για τις υποχρεωτικές πληρωμές στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα και της αύξησης του ποσοστού στήριξης του δεύτερου πυλώνα προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ανανέωση των γενεών· τονίζει ότι σε οποιαδήποτε μελλοντική ΚΓΠ θα πρέπει να μελετηθεί η ενίσχυση ενός βοηθητικού μέτρου εκκίνησης για νέους γεωργούς (επιχορηγήσεις για νέους γεωργούς)·

3.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, στο πλαίσιο του κανονισμού Omnibus, τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν το ποσό που διατίθεται για τους νέους γεωργούς στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα έως και 50% μέσα στα υφιστάμενα όρια (προηγουμένως 25%)· συνιστά να παραταθεί η περίοδος κατά την οποία η επιχείρηση μπορεί να επωφεληθεί από τη συγκεκριμένη στήριξη, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η διαδοχή των γενεών· επικροτεί επίσης την απόφαση να επανεξεταστεί μέσω του κανονισμού «Omnibus» το όριο που έχει τεθεί για την πρόσβαση στη στήριξη που προβλέπεται στον πρώτο πυλώνα, αυξάνοντάς το από πέντε σε δέκα έτη από την ίδρυση της επιχείρησης·

4.  επικροτεί τη δυνατότητα που παρέχει ο λεγόμενος κανονισμός «Omnibus» στους γεωργούς νεαρής ηλικίας να επωφελούνται από τη στήριξη αγροτικής ανάπτυξης για την πρώτη γεωργική επιχείρηση, ακόμα και στην περίπτωση που ιδρύουν κοινή επιχείρηση με άλλους γεωργούς, είτε πρόκειται για γεωργούς άνω των 40 ετών, ούτως ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαδοχή των γενεών, είτε για γεωργούς νεαρής ηλικίας, πολλαπλασιάζοντας τη στήριξη·

5.  σημειώνει ότι τα μέσα της ΚΓΠ για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας θα πρέπει να στοχεύουν τις ιδιαίτερες ανάγκες των γεωργών αυτών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και κοινωνικών τους αναγκών·

6.  συνιστά να διαμορφώνεται η στήριξη, μεταξύ άλλων, βάσει της ηλικίας των νεαρών γεωργών και του επιπέδου κατάρτισής τους·

7.  επιδοκιμάζει τη δημιουργία μέσου γεωργικών εγγυήσεων, που προτάθηκε από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων τον Μάρτιο του 2015, το οποίο αναμένεται να διευκολύνει την πρόσβαση των γεωργών νεαρής ηλικίας στη χρηματοδότηση· συνιστά να βελτιωθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση μέσω επιδοτούμενων επιτοκίων για τα δάνεια που χορηγούνται σε νεοεισερχόμενους, μεταξύ άλλων και από ιδιωτικούς χρηματοπιστωτικούς φορείς, ιδίως με την εφαρμογή χρηματοδοτικών μέσων για την εκταμίευση δανείων μηδενικού επιτοκίου για επενδύσεις γεωργών νεαρής ηλικίας· ζητεί να ενισχυθεί η συνεργασία με την ΕΤΕπ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) προκειμένου να ενθαρρυνθεί η δημιουργία χρηματοδοτικών μέσων που να προορίζονται ειδικά για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας σε όλα τα κράτη μέλη·

8.  θεωρεί απαραίτητο να προωθηθούν νέες μορφές συμμετοχικής χρηματοδότησης στη γεωργία καθώς και εκείνες που παρατηρούνται ήδη στην ΕΕ όσον αφορά την κατοχή γης, οι οποίες να μπορούν να συνδυαστούν με τα νέα αυτά χρηματοδοτικά μέσα·

9.  συνιστά να βελτιωθεί η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων από τις τράπεζες και τα πιστωτικά ιδρύματα, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης των χρηματοδοτικών μέσων της ΚΓΠ·

10.  συνιστά να βελτιωθεί η πρόσβαση στις ευκαιρίες που παρέχουν τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), συμπληρωματικά προς τις ενισχύσεις της ΚΓΠ, για συνέργειες όσον αφορά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή χρηματοπιστωτικών μέσων με τη μορφή δανείου, εγγύησης ή επενδυτικών κεφαλαίων προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση των γεωργών νεαρής ηλικίας στη χρηματοδότηση· επισημαίνει ότι ένα άρτιο γεωργικό επιχειρηματικό σχέδιο αποτελεί συνήθως ουσιαστικό στοιχείο για την εξασφάλιση χρηματοδότησης και πιστεύει ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται οι κανόνες του συνετού δανεισμού· τονίζει την ανάγκη διαμεσολάβησης για τους γεωργούς και συνιστά, για τον λόγο αυτόν, η στήριξη να συνοδεύεται από εξειδικευμένες και ανεξάρτητες χρηματοπιστωτικές συμβουλευτικές υπηρεσίες·

11.  υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη προώθηση του καθεστώτος στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας από τα κράτη μέλη και ζητεί να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών αρχών με στόχο τη διάδοση των πληροφοριών σχετικά με τα εργαλεία στήριξης των γεωργών νεαρής ηλικίας·

12.  ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει μέτρα στήριξης για την πραγματοποίηση επενδύσεων στον τομέα της έξυπνης γεωργίας, προκειμένου να αυξηθεί η πρόσβαση των γεωργών νεαρής ηλικίας στα τεχνολογικά επιτεύγματα·

Διαχείριση και απλούστευση των εφαρμοζόμενων μέτρων

13.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι με τη μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) 2014-2020 θεσπίστηκαν νέα μέτρα για τη στήριξη των γεωργών νεαρής ηλικίας κατά τη δημιουργία εκμεταλλεύσεων· εκφράζει την ανησυχία του επειδή το επίπεδο του διοικητικού φόρτου εμποδίζει την υλοποίηση αυτών των μέτρων· σημειώνει ότι η συνολική διαχείριση των άμεσων ενισχύσεων και των μέτρων του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) θεωρείται ιδιαίτερα περίπλοκη και δύσκολη, ιδίως για τους νεοεισερχόμενους που δεν είναι εξοικειωμένοι με το σύστημα ενισχύσεων· συνιστά να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για την απλούστευση των διαδικασιών και τη μείωση του χρόνου που απαιτείται για την έγκριση των πληρωμών·

14.  επικροτεί τις τροποποιήσεις που επέφερε ο κανονισμός Omnibus για τη στήριξη των νέων, με τις οποίες βελτιώνεται η πρόσβασή τους στα χρηματοπιστωτικά μέσα και προβλέπεται αύξηση της ενιαίας ενίσχυσης στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα·

15.  ζητεί να συστηματοποιηθεί η διάθεση υπηρεσιών παροχής συμβουλών, ιδίως για τους νέους που δεν προέρχονται από αγροτικές περιοχές·

16.  συγχαίρει την Επιτροπή για την πρόθεσή της να εμβαθύνει τα μέτρα που προωθούν την ανανέωση των γενεών στο πλαίσιο της επόμενης μεταρρύθμισης της ΚΓΠ, όμως θεωρεί ότι αυτές οι νέες πρωτοβουλίες θα πρέπει να συνοδεύονται από επαρκή προϋπολογισμό της ΕΕ, ειδάλλως δεν θα παράσχουν τα κίνητρα που ζητούνται·

17.  εκφράζει την απογοήτευσή του για την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των ενισχύσεων για τους νέους γεωργούς και του μέτρου στήριξης της εγκατάστασης, τα οποία διαχειρίζονται διαφορετικές αρχές·

18.  ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει μια πιο ολιστική προσέγγιση που να επιτρέπει περισσότερες συνέργειες μεταξύ των ενισχύσεων του πρώτου πυλώνα και των ενισχύσεων του δεύτερου πυλώνα και τονίζει ότι οι τελευταίες θα πρέπει να εφαρμόζονται από όλα τα κράτη μέλη·

19.  σημειώνει ότι οι περισσότερες νεοσυσταθείσες εκμεταλλεύσεις αντιμετωπίζουν ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον με ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες· συνιστά να δοθεί στους γεωργούς της ΕΕ μεγαλύτερη ευελιξία για να ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των αγορών με τα επιχειρηματικά τους σχέδια· εκτιμά ότι θα πρέπει να εξεταστούν αλλαγές όσον αφορά την καταβολή των δόσεων·

20.  επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν επιπλέον μέσα μέσω αμφότερων των πυλώνων της ΚΓΠ και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες γεωγραφικές προκλήσεις, όπως ορεινές ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, μειονεκτούσες περιοχές, να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης ενός πολλαπλασιαστικού συντελεστή (π.χ. 2), ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη, κατά τη χορήγηση στήριξης στους γεωργούς νεαρής ηλικίας οι οποίοι θέλουν να δραστηριοποιηθούν στις εν λόγω περιοχές, τον αριθμό των ετήσιων συγκομιδών ή το φάσμα των καλλιεργειών που μπορούν να καλλιεργούνται εκεί, προκειμένου να παρέχονται κίνητρα για ανάληψη δραστηριοτήτων σε αυτές τις περιοχές σε μια προσπάθεια καταπολέμησης των δημογραφικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν·

21.  επισημαίνει ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η χρήση των οποίων επιτρέπει στον αγοραστή και/ή στον μεταποιητή ή τον έμπορο να εκμεταλλευτούν τη σημαντική διαπραγματευτική τους ισχύ σε σχέση με τους προμηθευτές τους, αποτελούν σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα των επιχειρήσεων των γεωργών· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει την κατάλληλη νομοθεσία σε επίπεδο ΕΕ·

22.  ζητεί από τα κράτη μέλη να προβούν στις αναγκαίες κανονιστικές τροποποιήσεις για να εξασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις που αποσκοπούν στην υποστήριξη της ένταξης των νέων στον γεωργικό τομέα και στη βελτίωση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων για τους νέους θα χαρακτηρίζονται σε όλες τις εθνικές νομοθεσίες ως επιχορήγηση κεφαλαίου και όχι ως τρέχουσα επιδότηση·

23.  αναγνωρίζει ότι οι γεωργοί πρέπει να μπορούν να διαχειρίζονται τις εκτάσεις τους και ότι, προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά, μια γεωργική εκμετάλλευση πρέπει να είναι ελεύθερη και ευέλικτη, όπως κάθε άλλη επιχείρηση·

24.  υπογραμμίζει ότι δεν θα πρέπει να καθυστερούν οι πληρωμές προς γεωργούς νεαρής ηλικίας, αλλά να καταβάλλονται περιοδικά και προβλέψιμα για να αποφεύγεται η επιβάρυνσή τους με χρέη και να μην εμποδίζονται τα σχέδιά τους·

25.  ζητεί να υιοθετηθεί επειγόντως μια προσέγγιση που θα βασίζεται στα αποτελέσματα και θα τονώνει την ανάπτυξη νέων καινοτομιών και την καλύτερη διαχείριση των πόρων, ενδυναμώνοντας έτσι τους δραστήριους γεωργούς νεαρής ηλικίας·

26.  υπενθυμίζει ότι, για να είναι οικονομικά βιώσιμη, μια γεωργική εκμετάλλευση πρέπει να μπορεί να επεκταθεί, ώστε να αποκτήσει το κρίσιμο μέγεθος που συνάδει με την οικονομική πραγματικότητα της αγοράς·

27.  τονίζει την ανάγκη να ληφθεί υπόψη η ποικιλομορφία των εδαφών, κυρίως στις δύσκολες περιοχές, οι οποίες χρειάζονται προσαρμοσμένη υποστήριξη·

Πρόσβαση στη γη και αντιμετώπιση της αρπαγής γαιών

28.  επισημαίνει ότι η πρόσβαση στη γη είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι νέοι γεωργοί και οι νεοεισερχόμενοι στον κλάδο της γεωργίας στην ΕΕ και ότι η πρόσβαση σε οικονομικούς πόρους περιορίζεται από τη χαμηλή προσφορά γης προς πώληση ή ενοικίαση σε πολλές περιοχές, καθώς και από τον ανταγωνισμό από άλλους γεωργούς, επενδυτές και οικιακούς χρήστες· πιστεύει ότι οι συνθήκες που περιορίζουν την πρόσβαση σε γη σε κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω· θεωρεί ότι το πρόβλημα της πρόσβασης σε γη επιδεινώνεται από τη σημερινή διάρθρωση των άμεσων ενισχύσεων, στο πλαίσιο της οποία μπορεί να προκύψει η διαμόρφωση υψηλότερων τιμών αγοράς και μίσθωσης γης, απαιτείται ελάχιστη ενεργό χρήση της γης και χορηγούνται επιδοτήσεις κυρίως με βάση την ιδιοκτησία γης· εκτιμά ότι ορισμένοι γεωργοί, είτε είναι ιδιοκτήτες είτε ενοικιαστές, τείνουν να παραμένουν ενεργοί, προκειμένου να συνεχίσουν να επωφελούνται από τις επιδοτήσεις, προσφεύγοντας σε παρόχους υπηρεσιών για να ενισχύσουν την γη τους ή καλλιεργώντας στο ελάχιστο τα εδάφη τους· συνιστά αύξηση των απαιτούμενων επιπέδων δραστηριότητας με ταυτόχρονη συνεκτίμηση των νέων γεωργικών μοντέλων, όταν χορηγούνται ενισχύσεις που αποσκοπούν στη στήριξη με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων (λ.χ. πραγματικός χρόνος εργασίας για τις εκμεταλλεύσεις με παράλληλη συνεκτίμηση των νέων καινοτομιών, παραγωγή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών ή κοινωνικών αγαθών) και να απαγορευτεί ο συνδυασμός επιδοτήσεων με την καταβολή μη αιτιολογημένης σύνταξης γήρατος·

29.  υπενθυμίζει ότι, για να επιτευχθεί βιώσιμη γεωργία, οι νέοι γεωργοί πρέπει να μπορούν να επενδύουν και να αγοράζουν γεωργική γη, να αποκτούν καινούρια ή μεταχειρισμένα μηχανήματα και να βελτιστοποιούν τις γεωργικές τους τεχνικές·

30.  υπενθυμίζει ότι οι ιδιοκτήτες πρέπει να είναι ελεύθεροι να πωλούν σε όποιον θέλουν και καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη μεταβίβαση γαιών, και ειδικότερα τη διαδοχή για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης των νέων·

31.  δεδομένου ότι η πρόσβαση στη γη είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νέοι γεωργοί και οι νεοεισερχόμενοι στον τομέα της γεωργίας, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση της κερδοσκοπίας επί της γεωργικής γης·

32.  ζητεί από την Επιτροπή να διατυπώσει συστάσεις σε επίπεδο ΕΕ που θα ενθαρρύνουν την εφαρμογή περισσότερο ενεργών εθνικών πολιτικών για την πρόσβαση στη γη με βάση βέλτιστες πρακτικές·

33.  καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν στους νεοεισερχόμενους και στους γεωργούς νεαρής ηλικίας προτεραιότητα όσον αφορά την πρόσβαση σε γεωργική γη, αξιοποιώντας στο έπακρο τα κανονιστικά μέσα που εφαρμόζονται ήδη επιτυχώς σε ορισμένα κράτη μέλη, σύμφωνα με την ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την απόκτηση γεωργικής γης και με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης[5]· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να αναπτύξουν εργαλεία όπως οι τράπεζες γης για να διευκολυνθεί ακόμη περισσότερο η πρόσβαση σε γη και να καταγραφούν οι αχρησιμοποίητες εκτάσεις που είναι διαθέσιμες για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας·

34.  θεωρεί σημαντικό να εξαιρεθούν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας από το ισχύον όριο του 10 % για την αγορά γης, όπως προβλέπεται από τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 480/2014, της 3ης Μαρτίου 2014, για τα διαρθρωτικά ταμεία και από τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις·

35.  ζητεί οι ενισχύσεις να προσανατολιστούν προς τις απομονωμένες ή λιγότερο πυκνοκατοικημένες περιοχές ή προς τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την έλλειψη ανανέωσης των γενεών·

36.  ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την πρόσβαση σε γη στα κράτη μέλη·

37.  ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει αξιολόγηση των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων των εξαγορών γης και εκμεταλλεύσεων από κατοίκους τρίτων χωρών στη διαθεσιμότητα και την τιμή της γεωργικής γης·

38.  προτείνει στα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν, στο πλαίσιο των εθνικών τους πολιτικών, την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών με αντικείμενο τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τη διαχείρισή τους και με στόχο την υποστήριξη και τη διευκόλυνση της κινητικότητας γαιών και την παροχή υπηρεσιών σχεδιασμού της διαδοχής·

39.  καλεί όλα τα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη για τη μεταβίβαση των εκμεταλλεύσεων, προκειμένου να υποστηρίξουν τους επικεφαλής εκμεταλλεύσεων άνω των 55 ετών χωρίς διαδόχους, οι οποίοι ενδέχεται να βρεθούν σε επισφαλή κατάσταση κατά τη συνταξιοδότησή τους, σε περίπτωση που μεταβιβάσουν μέρος ή το σύνολο της εκμετάλλευσής τους σε έναν ή περισσότερους νέους·

40.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή μηχανισμούς που θα διασφαλίζουν τη συνιδιοκτησία γεωργικών εκμεταλλεύσεων, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στις νέες γυναίκες ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση των δικαιωμάτων τους·

41.  θεωρεί ότι ο ορισμός του ενεργού γεωργού δεν πρέπει να δημιουργήσει μεγαλύτερο διοικητικό φόρτο από αυτόν που προέκυψε από την τελευταία μεταρρύθμιση ούτε να περιορίσει την πρόσβαση των νέων στη γεωργία μέσω της επιβολής υπερβολικών όρων·

42.  επισημαίνει ότι σε πολλά κράτη μέλη η ανανέωση των γενεών και η πρόσβαση των νέων σε αρόσιμη γη παρεμποδίζονται από την καθυστερημένη διαδοχή· θεωρεί ότι στη σημερινή ΚΓΠ δεν υπάρχει πλέον έλλειψη κινήτρων για τους γεωργούς μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να μεταβιβάσουν τις επιχειρήσεις τους στις νεότερες γενιές· συνιστά την επανεξέταση της εφαρμογής μέτρων που θα ενθάρρυναν τους ιδιοκτήτες μεγαλύτερης ηλικίας να μεταβιβάσουν τις εκμεταλλεύσεις τους σε γεωργούς νεαρής ηλικίας, όπως το «πρόγραμμα εγκατάλειψης της γεωργικής δραστηριότητας» και άλλα κίνητρα συνταξιοδότησης, ώστε η γη να μην περιέλθει στην ιδιοκτησία των γειτονικών εκμεταλλεύσεων· επισημαίνει την ανάγκη για νομικές δομές, όπως τα «groupements agricoles d'exploitation en commun» (G.A.E.C), που μπορούν να βοηθήσουν τους νέους να δημιουργήσουν δική τους επιχείρηση από κοινού και να διευκολύνουν τη μεταβίβαση από τη μια γενιά στην άλλη·

43.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τη χρήση των δυνατοτήτων που παρέχονται στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης για τη στήριξη των νέων δράσεων υπέρ της κινητικότητας γαιών, όπως τράπεζες γης, πρωτοβουλίες αντιστοίχισης γεωργικών γαιών, και άλλες πρωτοβουλίες που προωθούνται σε τοπικό επίπεδο για την ενθάρρυνση της πρόσβασης των νεοεισερχομένων σε γη·

44.  θεωρεί ότι οι γεωργοί νεαρής ηλικίας σε ολόκληρη την Ένωση θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στα δάνεια υπό τους ίδιους όρους και με τα ίδια επιτόκια που δεν πρέπει να παρουσιάζουν διακυμάνσεις· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να θεσπίσει, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κατάλληλα μέτρα στήριξης και δανειοδοτικές διευκολύνσεις για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας·

45.  ζητεί την προώθηση νέων μοντέλων συνεργασίας μεταξύ γενεών γεωργών, μέσω συμπράξεων, συνεταιρισμών γεωργικών μηχανημάτων, μακροχρόνιας μίσθωσης και άλλων μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων, μέσω ρυθμίσεων μεταξύ εκμεταλλεύσεων, και μέσω χρηματοδότησης των εθνικών ή περιφερειακών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προώθησης και της διευκόλυνσης υπηρεσιών αντιστοίχισης νέων και ηλικιωμένων γεωργών (όπως υπηρεσίες κινητικότητας γαιών)·

46.  επισημαίνει ότι μια μεγαλύτερη και ισχυρότερη οργάνωση των γεωργών, μέσω της δημιουργίας συνεταιρισμών και της συγκρότησης οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ) σε τομείς που ρυθμίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τον Κανονισμό για την Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ), μπορεί να συμβάλει στη μεγαλύτερη αποδοτικότητα της γεωργικής δραστηριότητας και στην προστασία του εισοδήματος των γεωργών, ιδίως δε των νέων στην ηλικία γεωργών, πλαισιώνοντας τις παραγωγικές επιλογές και βελτιστοποιώντας τα χαρακτηριστικά των αγροτικών περιοχών· προσθέτει ότι μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση των ΟΠ, προκειμένου να καταστούν πιο υπεύθυνες, πιο ισχυρές και πιο αποτελεσματικές, και μια μεγαλύτερη συγκέντρωση, μπορούν να συμβάλουν με ουσιαστικό τρόπο στην προστασία και αύξηση της αποδοτικότητας του τομέα με την πάροδο του χρόνου·

47.  επισημαίνει τις διαφορές μεταξύ του φαινομένου της ανανέωσης των γενεών εντός της οικογένειας και του φαινομένου των νεοεισερχόμενων στον κλάδο· πιστεύει ότι η επαγγελματική κατάρτιση και τα σεμινάρια πρέπει να προσαρμόζονται σε εκείνους που σχεδιάζουν να αναλάβουν την οικογενειακή επιχείρηση ή σε όσους σχεδιάζουν να ιδρύσουν νέα επιχείρηση, ανάλογα με τις ανάγκες τους·

48.  τονίζει ότι οι νεαρές γυναίκες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να αναλάβουν την ευθύνη της διαχείρισης στον τομέα της γεωργίας και θα πρέπει να τους παρέχεται επαρκής στήριξη όσον αφορά την πρόσβαση σε γη, πιστώσεις και περαιτέρω γνώση των κανόνων και των κανονιστικών ρυθμίσεων·

49.  εκτιμά ότι η ρύθμιση της πρόσβασης σε γεωργική γη και η θέσπιση κινήτρων ή περιορισμών για τον σκοπό αυτό εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, ιδίως όταν το ζητούμενο είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου της αρπαγής και συγκέντρωσης γαιών στην ΕΕ και η ενθάρρυνση των γεωργών νεαρής ηλικίας να ιδρύσουν την επιχείρησή τους·

50.  καλεί την Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς, να αναπτύξει περαιτέρω την ανακοίνωση που εγκρίθηκε πρόσφατα σχετικά με το σύστημα κριτηρίων της αγοράς γης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι στο δίκαιο της ΕΕ θα διατηρηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για όλους τους δυνητικούς αγοραστές γης - συμπεριλαμβανομένης της θετικής διάκρισης υπέρ των γεωργών της ΕΕ - και ότι είναι θα είναι απολύτως σαφές για τα κράτη μέλη της ΕΕ, στο πλαίσιο των τεσσάρων θεμελιωδών ελευθεριών, ποια μέτρα ρύθμισης της αγοράς γης επιτρέπονται, ώστε να μπορούν οι γεωργοί να αποκτούν γη που θα είναι πιο εύχρηστη για τον σκοπό της γεωργίας και της δασοκομίας· καλεί την Επιτροπή να αναστείλει την τρέχουσα διαδικασία επί παραβάσει που αποσκοπεί στην εκτίμηση της συμβατότητας της νομοθεσίας των κρατών μελών με το δίκαιο της ΕΕ σχετικά με την πώληση γεωργικών εκτάσεων έως ότου δημοσιευτεί η τελική ανακοίνωση που θα περιέχει τα προαναφερθέντα κριτήρια·

51.  θεωρεί απαραίτητο οι εθνικές πολιτικές για τη γη, τον χωροταξικό σχεδιασμό και τον σχεδιασμό τοπίου (π.χ. υποδομές μεταφορών) να λαμβάνουν υπόψη τα φαινόμενα της σπατάλης και της εγκατάλειψης της γης, με σκοπό η γη αυτή να αρχίσει να καλλιεργείται ξανά, προκειμένου να εξασφαλιστεί περισσότερη αρόσιμη γη για την εγκατάσταση νέων γεωργών·

52.  χαιρετίζει την ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την απόκτηση γεωργικής γης και με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά επισημαίνει ότι η ανακοίνωση δεν αντικατοπτρίζει επαρκώς τον τρόπο ρύθμισης των αγορών μετοχών από ομίλους εταιρειών που συχνά αναπτύσσουν διεθνή δραστηριότητα· καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει σχετικά την ανακοίνωση·

53.  τονίζει τη σημασία της συνοχής μεταξύ των τοπικών, εθνικών και ενωσιακών μέτρων για τους νέους γεωργούς· καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την ανανέωση των γενεών, παραδείγματος χάρη, μέσω της κληρονομικής διαδοχής και της φορολογικής νομοθεσίας, των κανόνων για την πρόσβαση στη γη, του χωροταξικού σχεδιασμού και των στρατηγικών διαδοχής της γεωργικής εκμετάλλευσης·

54.  ζητεί από τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη δίκαιη πρόσβαση των γυναικών στη γη ούτως ώστε να τις ενθαρρύνουν να εγκατασταθούν σε αγροτικές περιοχές και να αναλάβουν ενεργό ρόλο στον αγροτικό τομέα·

55.  καλεί την Επιτροπή να χρηματοδοτήσει μελέτη σχετικά με τη σημερινή κατάσταση της συγκέντρωσης γης στην ΕΕ η οποία να λαμβάνει υπόψη το φαινόμενο της αγοράς και του ελέγχου γαιών από ομίλους εταιρειών με θυγατρικές με συμφωνίες μεταβίβασης μετοχών, και να αναλύει τους κινδύνους που εγκυμονεί η συγκέντρωση γης, όχι μόνο όσον αφορά την πρόσβαση σε γη για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας και τους νεοεισερχόμενους, αλλά και όσον αφορά τον εφοδιασμό τροφίμων, την απασχόληση, το περιβάλλον, την ποιότητα του εδάφους και την αγροτική ανάπτυξη γενικότερα·

56.  θεωρεί απαραίτητο να θεσπίσει η ΕΕ νομοθεσία για την ποιότητα της γης, η οποία εξακολουθεί να υποβαθμίζεται λόγω της μη ενδεδειγμένης γεωργικής ανάπτυξης· επισημαίνει ότι αυτή η υποβάθμιση της γης όχι μόνο έχει αντίκτυπο στην αγορά και στην τιμή της γης, αλλά μειώνει και την παραγωγική ικανότητα της γης που μεταβιβάζεται στις μελλοντικές γενιές των νέων γεωργών·

57.  επισημαίνει ότι το υφιστάμενο σύστημα πληρωμών της ΚΓΠ και οι αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις, ειδικότερα, δεν προωθούν τη μεταβίβαση των γεωργικών γαιών και δεν προστατεύουν επαρκώς τους νέους γεωργούς από τη μεταβλητότητα των τιμών των γεωργικών προϊόντων, στην οποία είναι περισσότερο εκτεθειμένοι για προφανείς λόγους που απορρέουν από το γεγονός ότι βρίσκονται σε φάση εκκίνησης και δεν διαθέτουν πρακτική εμπειρία ή ενδέχεται να μην έχουν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα στη διάθεσή τους·

Κατάρτιση, καινοτομία και επικοινωνία

58.  επισημαίνει ότι πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να αναβαθμιστεί η επαγγελματική κατάρτιση που παρέχεται στις αγροτικές περιοχές με την ενεργό συμμετοχή εθνικών συμβουλευτικών υπηρεσιών· εκτιμά ότι θα πρέπει να διευκολυνθεί η πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και να αυξηθούν οι πιστώσεις του προϋπολογισμού που διατίθενται για την επαγγελματική κατάρτιση στις αγροτικές περιοχές·

59.  υπογραμμίζει την πιο πρόσφατη πρωτοβουλία της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, που δημιουργεί ευκαιρίες εθελοντισμού ή εργασίας των νέων σε έργα του τομέα των φυσικών πόρων, και σε διάφορους τομείς όπως η γεωργία, η δασοκομία και η αλιεία·

60.  συνιστά την προώθηση της ενσωμάτωσης αυτών των νέων ανθρώπων στους συνεταιρισμούς όπου θα λαμβάνουν, αυτομάτως, σημαντικές συμβουλές σε θέματα εμπορίου και παραγωγής και σε άλλα θέματα που σχετίζονται με τη γεωργική τους εκμετάλλευση·

61.  επισημαίνει την ανάγκη αναθεώρησης των κριτηρίων για τη στήριξη της ενσωμάτωσης των νέων σε μια επιχείρηση την οποία δεν ελέγχουν, οπότε η ενίσχυση που λαμβάνεται θα πρέπει να είναι ανάλογη προς τον ρόλο του νέου στην εν λόγω επιχείρηση·

62.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες κατάρτισης και παροχής συμβουλών στους δυνητικούς και στους καταγεγραμμένους γεωργούς νεαρής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων των ικανοτήτων για την έναρξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη γεωργία (Agribusiness Startup) και των γεωργικών, τεχνολογικών, νέων τεχνολογικών και επιχειρηματικών δεξιοτήτων, όπως η εμπορική προώθηση, η δικτύωση, η επικοινωνία, η καινοτομία, η πολυλειτουργικότητα, η διαφοροποίηση και η χρηματοοικονομική εμπειρογνωσία·

63.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες κατάρτισης και να αυξήσουν τις ευκαιρίες και τα κίνητρα διεθνούς κινητικότητας· ενθαρρύνει τη συγκρότηση ενός συστήματος τύπου «Erasmus» σχετικά με την επαγγελματική κατάρτιση με σκοπό τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της εμπειρίας των γεωργών νεαρής ηλικίας, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, και ώστε να καταστεί δυνατή η αποδοτική και αποτελεσματική μεταφορά γνώσεων·

64.  θεωρεί σημαντικό να ενισχυθεί η διάδοση των δικτύων ερευνητών, ακαδημαϊκών, διαχειριστών και νέων ευρωπαίων γεωργών που ενδιαφέρονται να εντοπίσουν νέα μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης, με σκοπό την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων στις κοινωνικές ανάγκες και τις ανάγκες της αγοράς που προκύπτουν από τον κόσμο των νέων αγροτικών επιχειρήσεων·

65.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταστήσουν διαθέσιμες στους γεωργούς νεαρής ηλικίας και στους νεοεισερχόμενους πληροφορίες σχετικά με τις καινοτόμες και μη συμβατικές προσεγγίσεις που ενδείκνυνται περισσότερο για την έναρξη λειτουργίας μιας νέας εκμετάλλευσης, όπως η ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων βασισμένων στους τελικούς χρήστες, η ανάπτυξη βιωσιμότερων γεωργικών συστημάτων, η ανάπτυξη νέων οργανωτικών μοντέλων (π.χ. επίμορτη αγροληψία, προχρηματοδότηση, πληθοπορισμός), η αύξηση των συνδέσεων μεταξύ της γεωργίας και της τοπικής κοινότητας, και η προσαρμογή των παραδοσιακών γνώσεων στην ανάπτυξη επιχειρηματικών καινοτομιών (π.χ. βιοτεχνική παραγωγή τροφίμων)·

66.  ζητεί, προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο δυνατό η θνησιμότητα των επιχειρήσεων, να εφαρμοστεί μηχανισμός παρακολούθησης και παροχής επιχειρηματικών συμβουλών με σκοπό να παρέχεται συνεχής στήριξη στους νέους κατά τη λήψη αποφάσεων, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών λειτουργίας της επιχείρησής τους·

67.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν πρωτοβουλίες, όπως η γαλλική πρωτοβουλία «Demain je serai paysan» (Αύριο θα είμαι γεωργός) που έχουν ως στόχο την προώθηση του γεωργικού επαγγέλματος μεταξύ των νέων και την παροχή σε αυτούς όλων των πληροφοριών που χρειάζονται για να λάβουν τη σχετική κατάρτιση και να ιδρύσουν τις εκμεταλλεύσεις τους·

68.  θεωρεί ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τους νέους στον τομέα της γεωργίας, μέσω συλλογικών και βασισμένων στην αλληλεγγύη δομών, όπως οι ενώσεις κοινών γεωργικών εκμεταλλεύσεων (γεωργικές εταιρείες), οι συνεταιρισμοί για την κοινή χρήση γεωργικού εξοπλισμού, οι συνεταιρισμοί μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, οι ομάδες κοινής χρήσης εργατικού δυναμικού, οι υπηρεσίες αντικατάστασης, οι ομάδες αλληλοβοήθειας, οι ομάδες γεωργικής επέκτασης και καινοτομίας, οι ενώσεις γεωργών καταναλωτών, τα δίκτυα μεταξύ γεωργικών και μη γεωργικών παραγόντων (LEADER) κ.λπ.· τονίζει ότι αυτές οι μορφές οργάνωσης επιτρέπουν στους επαγγελματίες την ανταλλαγή εμπειριών, την παροχή συμβουλών, καθώς και την από κοινού ανάληψη ορισμένων επιβαρύνσεων, στοιχεία που είναι πολύτιμα για τον προϋπολογισμό και τα έσοδα των νέων που συχνά πρέπει να αντεπεξέλθουν σε σημαντικά έξοδα κατά την έναρξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας·

69.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να μην υπάρχουν διαφορές όσον αφορά την πρόσβαση στις υπηρεσίες και τις υποδομές (π.χ. ευρυζωνική σύνδεση υψηλής ταχύτητας, σχολική και προσχολική εκπαίδευση, δρόμοι κ.λπ.) μεταξύ των νέων που ζουν σε αγροτικές περιοχές και των νέων που ζουν σε αστικά κέντρα· θεωρεί, συνεπώς, απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι οι νέοι αγρότες στις αγροτικές περιοχές θα είναι σε θέση να αναπτύξουν τις γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις και να στηρίξουν τις οικογένειές τους·

70.  ζητεί να ενθαρρυνθούν το επιχειρηματικό πνεύμα και οι πρωτοβουλίες των γυναικών, ιδίως μέσω της προώθησης της γυναικείας ιδιοκτησίας, των δικτύων γυναικών γεωργών νεαρής ηλικίας, νεοεισερχόμενων και επιχειρηματιών, και μέσω της διαμόρφωσης συνθηκών-πλαισίου στον χρηματοπιστωτικό τομέα με τρόπο ώστε να διευκολυνθεί για τις γυναίκες επιχειρηματίες της υπαίθρου η πρόσβαση σε επενδύσεις και δάνεια, ούτως ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν επιχειρήσεις και να επιτύχουν σταθερό οικονομικό εισόδημα·

71.  πιστεύει ότι η ανανέωση των γενεών εξαρτάται από την ελκυστικότητα του γεωργικού επαγγέλματος, και κυρίως στην ικανότητά του να παράγει εισόδημα για όσους επιθυμούν να το ακολουθήσουν· τονίζει ότι, για να καταστεί η γεωργία βιώσιμη, η ΚΓΠ πρέπει να επιτρέπει έναν ορισμένο βαθμό ρύθμισης της αγοράς, ιδιαίτερα όταν οι αγορές δεν λειτουργούν ομαλά και προκαλούν κρίσεις· τονίζει ότι η τρέχουσα απορρύθμιση της αγοράς επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη της γεωργίας, εκτρέπει τους νέους από τη γεωργία και γενικά έχει σοβαρό αντίκτυπο στους νέους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ήδη ιδρύσει γεωργικές εκμεταλλεύσεις είναι υπερχρεωμένοι λόγω των επενδύσεων κατά την εκκίνησή τους.

Δημόσιες υπηρεσίες

72.  θεωρεί ότι η ανάπτυξη σύγχρονων αγροοικολογικών γεωργικών πρακτικών και νέων επιχειρηματικών μοντέλων θα καταστήσει τη γεωργία πιο ελκυστική για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας· επισημαίνει ότι οι γεωργοί νεαρής ηλικίας πρέπει να λαμβάνουν κατάρτιση και εξειδίκευση στις τελευταίες τεχνολογίες προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν, ιδίως, τις τρέχουσες και τις μελλοντικές περιβαλλοντικές προκλήσεις· τονίζει την ανάγκη στήριξης των καινοτόμων και μη συμβατικών προσεγγίσεων όπως η αγροοικολογία, τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα που βασίζονται στους τελικούς χρήστες, η ψηφιακή γεωργική τεχνολογία και οι έξυπνες λύσεις, και ζητεί επιτακτικά από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι κάθε νέα ΚΓΠ θα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη αυτή·

73.  επισημαίνει ότι οι νέοι γεωργοί έχουν υψηλό δυναμικό καινοτομίας και διαφοροποίησης, δεδομένου ότι τείνουν να έχουν υψηλότερο επίπεδο κατάρτισης και μεγαλύτερες διοικητικές ικανότητες και να είναι περισσότερο διατεθειμένοι να εισέλθουν σε νέες αγορές, να εισαγάγουν νέες μεθόδους παραγωγής και να αξιοποιήσουν καλύτερα τις τεχνολογικές εξελίξεις και καινοτομίες στον γεωργικό τομέα, οι οποίες μπορούν, συγκεκριμένα, να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων της γεωργίας· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι είναι αναγκαίο να παρασχεθεί αποφασιστική στήριξη στους νέους που επιθυμούν να υιοθετήσουν καινοτόμες τεχνικές και διαδικασίες παραγωγής, όπως τα συστήματα γεωργίας ακριβείας και διατήρησης, που αποσκοπούν στη βελτίωση της απόδοσης και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας του γεωργικού τομέα· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει την έρευνα με αντικείμενο τη χρήση γεωργικών τεχνολογιών και πρακτικών που καθιστούν δυνατή μια βιώσιμη γεωργία με χαμηλό αντίκτυπο στο περιβάλλον· τονίζει ότι η επίτευξη και η διατήρηση νέων θέσεων εργασίας, η προώθηση της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης στον τομέα της γεωργικής επαγγελματικής κατάρτισης είναι ουσιώδεις προϋποθέσεις για την ανταγωνιστικότητα της γεωργίας στην ΕΕ·

74.  επισημαίνει ότι οι γεωργοί χρειάζονται πρόσβαση σε υποδομές, σε οικονομικά προσιτές και υψηλής ποιότητας δημόσιες εγκαταστάσεις και σε υπηρεσίες που να συμπεριλαμβάνουν την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τις ευρυζωνικές υπηρεσίες υψηλών ταχυτήτων, την υποστήριξη, την κατάρτιση, τις πολιτιστικές υπηρεσίες, τα ταχυδρομεία, τις δημόσιες μεταφορές και καλύτερους δρόμους· σημειώνει ότι πρέπει να διασφαλίζονται οι ίδιες συνθήκες και το ίδιο επίπεδο διαβίωσης για τους νέους που ζουν σε αγροτικές περιοχές και για τους νέους που ζουν σε αστικές περιοχές, προκειμένου να μην ενταθούν περαιτέρω η εγκατάλειψη των γεωργικών περιοχών και το γεωγραφικό χάσμα·

75.  ζητεί την ανάληψη ισχυρής δέσμευσης από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη όσον αφορά τη δημιουργία διαύλων άμεσης διάθεσης στην αγορά που να επιτρέπουν στους γεωργούς νεαρής ηλικίας να πωλούν τα προϊόντα τους στις τοπικές αγορές με βιωσιμότερο τρόπο και με μεγαλύτερο όφελος·

76.  επισημαίνει ότι η ανανέωση των γενεών είναι αναγκαία για τη βιώσιμη περαιτέρω ανάπτυξη της παραδοσιακής γεωργίας και των αγροτικών εδαφών στην Ευρώπη·

77.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια «ατζέντα για την ύπαιθρο», η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει συντονισμένα μέτρα στο πλαίσιο των διαφόρων ενωσιακών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης·

78.  επισημαίνει ότι η ΚΓΠ χρειάζεται έξυπνες προσεγγίσεις, καθώς αυτές οι νέες λύσεις κάνουν την αγροτική ζωή και τα χωριά ελκυστικά στους νέους·

Μέτρα για την καταπολέμηση της εγκατάλειψης της υπαίθρου

79.  θεωρεί απαραίτητη την παροχή μακροπρόθεσμων προοπτικών στους νέους γεωργούς προκειμένου να σταματήσει η εγκατάλειψη της υπαίθρου, και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν νέες πρωτοβουλίες για να εξασφαλίσουν τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών στις αγροτικές περιοχές για τη στήριξη των νέων επιχειρηματιών και των οικογενειών τους·

80.  συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, να συνεκτιμηθούν τα μέτρα εναρμόνισης στο πλαίσιο των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης και του πρώτου πυλώνα της ΚΓΠ, τα μέτρα της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και τα μέτρα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων·

81.  επισημαίνει ότι η καινοτομία δεν αφορά μόνο τις γεωργικές τεχνικές και τα νέα μηχανήματα αλλά συμπεριλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων, συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων πωλήσεων και εμπορίας, της κατάρτισης και της συλλογής δεδομένων και πληροφοριών·

82.  καλεί την Επιτροπή να κατευθύνει, στο πλαίσιο της επικείμενης μεταρρύθμισης της ΚΓΠ, τις άμεσες ενισχύσεις προς εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας και προς την αγροοικολογική γεωργία, καθώς αυτό θα ωφελήσει δυσανάλογα τους νεαρότερους και τους νεοεισερχόμενους γεωργούς·

83.  επισημαίνει ότι οι αγροτικές περιοχές θα πρέπει να διαθέτουν επίσης υπηρεσίες για την άμβλυνση των πιέσεων της γεωργίας, όπως η επαγγελματική παροχή συμβουλών, η παροχή χρηματοπιστωτικών συμβουλών και η καθοδήγηση σε θέματα διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων·

84.  τονίζει την ανάγκη παροχής ευρυζωνικών συνδέσεων σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές· χαιρετίζει τις διάφορες πρωτοβουλίες στον τομέα των «έξυπνων χωριών», ο απώτερος στόχος των οποίων πρέπει να είναι η δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης και η παροχή εργασίας στους νέους σε αγροτικές περιοχές, είτε με τη μορφή συμπληρωματικών δραστηριοτήτων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις είτε με τη μορφή μη γεωργικών δραστηριοτήτων (κοινωνική μέριμνα, κινητικότητα, υγειονομική περίθαλψη, τουρισμός, ενέργεια)· θεωρεί ότι η αύξηση της παραγωγικότητας στη γεωργία και η μείωση των τιμών των γεωργικών προϊόντων θα καταστήσουν όλο και πιο δύσκολη την εξασφάλιση επαρκούς εισοδήματος μέσω της βασικής γεωργικής δραστηριότητας, ιδίως στις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις·

85.  πιστεύει ότι κάθε επιτυχημένη στρατηγική για την ανανέωση των γενεών και την στήριξη νέων γεωργών θα πρέπει να βασίζεται σε ολιστική προσέγγιση, προκειμένου να διευκολύνει την πρόσβαση των νέων γεωργών σε γη, σε χρηματοδοτικούς πόρους, σε συμβουλευτικές υπηρεσίες και σε κατάρτιση, και να λαμβάνει υπόψη της την ανανέωση των γενεών προς όφελος των νεαρών και των μεγαλύτερης ηλικίας γεωργών· τονίζει ότι, με αυτόν τον τρόπο, η γεωργία, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρωπότητα, μπορεί να καταστεί ένα ελκυστικό επάγγελμα για τους νέους γεωργούς και την ευρύτερη κοινωνία·

86.  διαπιστώνει ότι μια ισχυρή ενίσχυση των γεωργών νεαρής ηλικίας και η ανάπτυξη νέων οικονομικών δραστηριοτήτων στον τομέα της γεωργίας της ΕΕ είναι αναγκαίες για το μέλλον της γεωργίας και πρέπει να προαχθούν στο πλαίσιο της νέας ΚΓΠ μετά το 2020·

Περιβάλλον και βιωσιμότητα

87.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των περιβαλλοντικών μέτρων και την εναρμόνισή τους· επαναλαμβάνει ότι οι γεωργοί νεαρής ηλικίας χρειάζονται μέτρα που να είναι σαφή και μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα·

88.  πιστεύει ότι, προκειμένου να εξακολουθήσουν να κατοικούνται οι αγροτικές περιοχές και να εξασφαλιστεί παρόμοιο βιοτικό επίπεδο για τους κατοίκους τους με τις αστικές περιοχές, πρέπει επειγόντως να αρθούν οι ρυθμιστικοί και διοικητικοί φραγμοί ώστε να δοθεί στους γεωργούς η δυνατότητα να ασκούν συμπληρωματικές γεωργικές και μη γεωργικές δραστηριότητες, κυρίως στους τομείς της κοινωνικής πρόνοιας, της υγειονομικής περίθαλψης, του τουρισμού, της κινητικότητας των ηλικιωμένων και της ενέργειας και να εξασφαλιστεί έτσι επαρκές εισόδημα για τους γεωργούς και τις οικογένειές τους και να μειωθεί ο κίνδυνος εγκατάλειψης της υπαίθρου·

89.  ζητεί τη διεξαγωγή νέου διαλόγου με την κοινωνία σχετικά με το μέλλον της βιομηχανίας γεωργικών προϊόντων διατροφής, προκειμένου να σχηματιστεί μια ρεαλιστική εικόνα της γεωργικής δραστηριότητας και να βελτιωθούν οι γνώσεις σχετικά με το επάγγελμα του γεωργού και με τον τρόπο που παράγονται τα τρόφιμα·

Άλλα ζητήματα

90.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα ώστε να διασφαλιστούν τα εισοδήματα των γεωργών ενόψει των διαφόρων κλιματικών, υγειονομικών και οικονομικών κινδύνων και, με αυτόν τον τρόπο, να καταστούν οι εκμεταλλεύσεις πιο ανθεκτικές, ιδίως με τη θέσπιση νέων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου και την ενίσχυση των υφιστάμενων·

91.  εφιστά την προσοχή στα ειδικά χαρακτηριστικά των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ, οι ιδιαίτερες περιβαλλοντικές, κλιματικές και υγειονομικές συνθήκες των οποίων είναι πολύ διαφορετικές από τις αντίστοιχες συνθήκες που επικρατούν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ζητεί, ως εκ τούτου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ, να ληφθούν σε μεγαλύτερο βαθμό υπόψη οι εν λόγω περιφέρειες και οι ειδικές ανάγκες και τα ειδικά χαρακτηριστικά τους κατά την εφαρμογή και την ανάπτυξη των μέσων της ΚΓΠ για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση·

92.  τονίζει ότι οι μικρές και οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που λειτουργούν υπό δύσκολες συνθήκες και αναζητούν πρόσθετες πηγές εισοδήματος, θα πρέπει να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο, για παράδειγμα μέσω της χρηματοδότησης συμβουλευτικών υπηρεσιών ή καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων·

93.  συνιστά στην ανανέωση των γενεών να λαμβάνεται επίσης υπόψη η διαγενεακή εναλλαγή προς όφελος των νέων και των μεγαλύτερης ηλικίας γεωργών· αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η κατάρτιση από τους γεωργούς ενός σχεδίου διαδοχής στη γεωργική δραστηριότητα και σημειώνει ότι απαιτείται μεταβατική ενίσχυση για τη διευκόλυνση αυτής της διαδοχής·

               º

º  º

94.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

• [1]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 487.
• [2]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 608.
• [3]  ΕΕ L 350 της 29.12.2017, σ. 15.
• [4]  Κείμενα που εγκρίθηκαν P8_TA(2017)0197.
• [5]  ΕΕ C 350 της 18.10.2017, σ. 5.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (22.3.2018)

προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

σχετικά με την εφαρμογή των μέσων της ΚΓΠ για νέους γεωργούς στην ΕΕ μετά τη μεταρρύθμιση του 2013
(2017/2088(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Mairead McGuinness

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει την πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Απριλίου 2017 με τίτλο «Σημερινή κατάσταση της συγκέντρωσης γεωργικής γης στην ΕΕ: πώς μπορεί να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη γη για τους γεωργούς;»,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ των νεοεισερχομένων, το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται στον πρωτογενή γεωργικό τομέα είναι μεγαλύτερο απ΄ ό,τι στον γεωργικό τομέα εν γένει·

1.  πιστεύει ότι έχει ζωτική σημασία για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ, ιδιαίτερα εν όψει της γήρανσης του ευρωπαϊκού γεωργικού πληθυσμού, να ενθαρρυνθεί μια νέα γενιά νέων γεωργών να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές, να έχουν σφαιρική νοοτροπία και να επιταθεί η ευαισθητοποίηση για τα περιβαλλοντικά ζητήματα, προκειμένου να προωθηθεί η μετάβαση σε μια κοινωνία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, μια αποτελεσματική από απόψεως πόρων κοινωνία και να αντιμετωπιστούν οι πολλές μελλοντικές προκλήσεις, όπως η αλλαγή του κλίματος, η προστασία των φυσικών πόρων (νερό και αέρας), να βελτιωθεί η ποιότητα του εδάφους, να αυξηθεί η βιοποικιλότητα, να προωθηθεί η βιώσιμη γεωργική παραγωγή καθ’ όλο το μήκος της αλυσίδας παραγωγής, με ανάπτυξη τεχνικών παραγωγής αναπτύσσοντας τεχνικές παραγωγής που εντείνουν την ασφάλεια και την ποιότητα των προϊόντων, με έμφαση στα υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα·

2.  θεωρεί πως η ανάπτυξη σύγχρονων και φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών, καθώς και η προώθηση δικτύων εμπορίας μικρής κλίμακας, που ενισχύουν το κύρος των παραγωγών στην αξιακή αλυσίδα και βελτιώνουν την ποιότητα των τροφίμων, θα καταστήσουν τη γεωργία πιο ελκυστική για τους νέους γεωργούς·

3.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει μεγαλύτερη συνέπεια μεταξύ των περιβαλλοντικών μέτρων και της εναρμόνισής τους· υπενθυμίζει ότι οι γεωργοί νεαρής ηλικίας χρειάζονται σαφή και εύκολα στην εφαρμογή τους μέτρα·

4.  τονίζει την ανάγκη να ληφθεί υπόψη η ποικιλομορφία των εδαφών, κυρίως στις δύσκολες περιοχές, οι οποίες χρήζουν προσαρμοσσμένη υποστήριξη·

5.  καλεί την Επιτροπή να αυξήσει την έρευνα για τη χρήση γεωργικών τεχνολογιών και πρακτικών που καθιστούν δυνατή μια βιώσιμη γεωργία χαμηλού αντικτύπου στο περιβάλλον·

6.  υπενθυμίζει ότι, για να επιτευχθεί βιώσιμη γεωργία, οι νέοι γεωργοί πρέπει να μπορούν να επενδύσουν και να αγοράζουν γεωργική γη, να αποκτούν καινούρια ή μεταχειρισμένα μηχανήματα και να βελτιστοποιούν τις γεωργικές τους τεχνικές·

7.  τονίζει ότι τα μέσα της τρέχουσας κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) για νέους γεωργούς και νεοεισερχόμενους, θα πρέπει να ενισχυθούν, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των νέων γεωργών, με την εισαγωγή νέων μέσων όπως τα ταμεία αλληλοβοήθειας, οι ασφαλιστικές μοχλεύσεις επί των κερδών, που μπορούν να προστατεύσουν τα εισοδήματα των γεωργών από τη διακύμανση των αγοραίων τιμών· σημειώνει ότι τα εργαλεία αυτά πρέπει να εστιάζουν στις ειδικές ανάγκες των νέων στην ηλικία γεωργών και των νεοεισερχομένων, πρωτίστως όσον αφορά την πρόσβαση στη γη και στις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες τους, και να προωθούν έργα που παρουσιάζουν την υψηλότερη προστιθέμενη αξία για τους γεωργούς, που προστατεύουν το περιβάλλον και ευνοούν μία σαφή διάκριση μεταξύ νεοεισερχόμενων και νέων γεωργών· προσθέτει ότι οι νέοι γεωργοί θα πρέπει να είναι σε θέση να διαφοροποιήσουν τις γεωργικές επιχειρήσεις τους· επισημαίνει ότι οι διοικητικές διαδικασίες για τους νέους γεωργούς θα πρέπει να είναι αποτελεσματικές και απλές για να μειωθεί στο ελάχιστο η διοικητική επιβάρυνση για τους αιτούντες και τις δημόσιες αρχές· πιστεύει ότι η χρήση φιλικών προς το περιβάλλον και κλιματολογικά έξυπνων καινοτόμων λύσεων και τεχνολογιών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας και τη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί ζήτημα καίριας σημασίας·

8.  θεωρεί ότι ο αριθμός των ετών κατά τα οποία μια εκμετάλλευση μπορεί να επωφελείται από τη στήριξη θα πρέπει να αυξηθεί από τα 5 στα 7 έτη, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ανανέωση των γενεών·

9.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν την έρευνα και την υιοθέτηση καινοτόμων περιβαλλοντικών πρακτικών και την ανάπτυξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, και να προωθήσουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των γεωργών·

10.  τονίζει ότι η ανανέωση των γενεών αποτελεί βασικό παράγοντα για τη διατήρηση δυναμικών αγροτικών περιοχών και οικογενειακών επιχειρήσεων ανά την Ευρώπη, για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας, τη βιώσιμη επιχειρηματική δραστηριότητα και την καινοτομία, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνέχεια των γεωργικών παραγωγών και διατηρώντας το φυσικό και πολιτιστικό τοπίο των περιοχών και την εδραίωση των τοπικών κοινοτήτων·

11.  υποστηρίζει ότι στην ανανέωση των γενεών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ηλικία των νέων γεωργών και ότι θα πρέπει να ενθαρρύνεται η μεταβίβαση των γεωργικών ιδιοκτησιών πραγματοποιείται νωρίτερα·

12.  σημειώνει ότι τούτο απαιτεί την υιοθέτηση μακρόπνοης προοπτικής, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε υποδομές και υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη, οι κοινωνικές υπηρεσίες, η εκπαίδευση, οι μεταφορές, οι ευρυζωνικές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας, η πρόσβασης στην πίστη υπό βιώσιμους όρους, τα κατάλληλα φορολογικά πλεονεκτήματα για την αγορά ή την ενοικίαση γης, η μείωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, η ενίσχυση, εφόσον ήδη υπάρχουν, ή η δημιουργίαα οργανισμών παροχής υπηρεσιών ειδικά για τους νέους γεωργούς σύμφωνα με τις απαιτήσεις τους, καθώς και οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες· θεωρεί, συνεπώς, απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι οι νέοι αγρότες στις αγροτικές περιοχές είναι σε θέση να αναπτύξουν τις γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις και να στηρίξουν τις οικογένειές τους·

13.  επισημαίνει ότι μια μεγαλύτερη και ισχυρότερη οργάνωση των γεωργών, μέσω της δημιουργίας συνεταιρισμών και της συγκρότησης οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ) σε τομείς που ρυθμίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τον Κανονισμό για την Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ), μπορεί να συμβάλει στη μεγαλύτερη αποδοτικότητα της γεωργικής δραστηριότητας και στην προστασία του εισοδήματος των γεωργών, ιδίως δε των νέων στην ηλικία γεωργών, πλαισιώνοντας τις παραγωγικές επιλογές και βελτιστοποιώντας τα χαρακτηριστικά των αγροτικών περιοχών· προσθέτει ότι μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση των ΟΠ, προκειμένου να καταστούν πιο υπεύθυνες, πιο ισχυρές και πιο αποτελεσματικές, και μια μεγαλύτερη συγκέντρωση, μπορούν να έχουν ουσιαστική συμβολή, πρωτίστως, στην προστασία και αύξηση της αποδοτικότητας του τομέα με την πάροδο του χρόνου·

14.  τονίζει ότι οι νέοι στην ηλικία και οι νεοεισερχόμενοι γεωργοί αποτελούν σημαντικές πηγές καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στον τομέα της γεωργίας, δεδομένου ότι παρέχουν οφέλη όπως είναι η εισαγωγή νέων γνώσεων, η ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων που βασίζονται στους τελικούς χρήστες, η ανάπτυξη πιο βιώσιμων γεωργικών συστημάτων, η ανάπτυξη νέων οργανωτικών προτύπων (π.χ. επίμορτη αγροληψία, προχρηματοδότηση, πληθοπορισμός), η αύξηση των συνδέσεων μεταξύ γεωργίας και τοπικής κοινότητας και η προσαρμογή των παραδοσιακών γνώσεων στην ανάπτυξη επιχειρηματικών καινοτομιών (π.χ. παραδοσιακή παραγωγή τροφίμων)·

15.  επισημαίνει ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η χρήση των οποίων επιτρέπει στον αγοραστή και/ή στον μεταποιητή ή τον έμπορο να εκμεταλλευτούν το σημαντικό τους πλεονέκτημαα στη διαπραγματευτική τους δύναμη σε σχέση με τους προμηθευτές τους, αποτελούν σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα των επιχειρήσεων των γεωργών, αποθαρρύνουν τους νέους από το να αναλάβουν τα αγροκτήματα των γονιών τους και αποτρέπουν την περαιτέρω συμμετοχή της νεώτερης γενιάς στην ανανέωση των γενεών στις αγροτικές περιοχές· ζητεί με έμφαση από την Επιτροπή να εγκρίνει τους κατάλληλους κανόνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

16.  λαμβάνει υπόψη ότι έχει εντοπιστεί ότι η πρόσβαση στη γη αποτελεί το σημαντικότερο εμπόδιο για τους νέους γεωργούς και τους νεοεισερχομένους·

17.  υπενθυμίζει ότι η μεταφορά γνώσεων σε φορείς που είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή περιβαλλοντικών πολιτικών εξακολουθεί να αποτελεί καίρια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως με την απαιτούμενη τεχνική και χρηματοδοτική στήριξη· υπογραμμίζει ότι οι νέοι γεωργοί πρέπει να εκπαιδευτούν και να καταρτιστούν, με ποιοτικά μαθήματα κατάρτισης και με ιδιαίτερη έμφαση στις δεξιότητες στις οποίες διαπιστώνονται οι μεγαλύτερες ελλείψεις, για να αναβαθμισθούν επαγγελματικά και να εντοπίζουν και να εφαρμόζουν τις όλο και μεγαλύτερες και πιο σύνθετες λύσεις που απαιτούνται για να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες και μελλοντικές περιβαλλοντικές, ποιοτικές και οικονομικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης και της χρήσης των τελευταίων τεχνολογικών εξελίξεων στον τομέα της γεωργίας ή της βιώσιμης γεωργίας· υποστηρίζει ότι το επίπεδο εκπαίδευσης των νέων γεωργών διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο για την επιτυχή αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων και ότι, ως εκ τούτου, τα υψηλότερα επίπεδα μόρφωσης θα πρέπει να ανταμείβονται με υψηλότερη χρηματοδοτικές συνεισφορές· τονίζει ότι η κατάρτιση αυτή πρέπει να προωθείται και να υποστηρίζεται από τα θεσμικά όργανα με στόχο να γεφυρωθεί το τεχνολογικό χάσμα· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, την ανάπτυξη και διάδοση της γνώσης και της καινοτομίας· επισημαίνει ότι, προκειμένου να προωθηθούν επιτυχείς λύσεις και καινοτομία, δεν θα πρέπει να αυξηθεί ο διοικητικός φόρτος·

18.  υποστηρίζει την καθιέρωση ενός καθεστώτος όπως το πρόγραμμα Erasmus με στόχο τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της εμπειρίας των νέων γεωργών· θεωρεί ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα πρέπει να επικεντρώνεται στην επαγγελματική κατάρτιση και αναμένεται ότι θα ωφελήσει τους νέους γεωργούς και θα προαγάγει επίσης το καθεστώς του νέου γεωργού·

19.  επισημαίνει την ανάγκη εκσυγχρονισμού της επαγγελματικής κατάρτισης που παρέχεται στις αγροτικές περιοχές· εκτιμά ότι θα πρέπει να διευκολυνθεί η πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και να αυξηθεί ο προϋπολογισμός που δίνεται για την επαγγελματική κατάρτιση στις αγροτικές περιοχές·

20.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες κατάρτισης στους δυνητικούς και στους καταγεγραμμένους γεωργούς νεαρής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων των ικανοτήτων για την έναρξη επειχειρηματικών δραστηριοτήτων στη γεωργία (Agribusiness Startup) και των γεωργικών, τεχνολογικών και επιχειρηματικών δεξιοτήτων, όπως η εμπορική προώθηση, η δικτύωση, η επικοινωνία και η χρηματοοικονομική εμπειρογνωσία·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα ώστε να διασφαλιστούν τα εισοδήματα των γεωργών απέναντι στους διάφορους κλιματικούς, υγειονομικούς και οικονομικούς κινδύνους και, ως εκ τούτου, να καταστούν οι εκμεταλλεύσεις πιο ανθεκτικές, ιδίως με τη θέσπιση νέων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου και την ενίσχυση των υφιστάμενων·

22.  τονίζει τη σημασία της συνοχής μεταξύ των τοπικών, εθνικών και ευρωπαϊκών μέτρων για τους νέους αγρότες· καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την ανανέωση των γενεών, μεταξύ άλλων, μέσω της κληρονομικής διαδοχής και της φορολογικής νομοθεσίας, των κανόνων για την πρόσβαση στη γη, των διαφανών διαδικασιών, του χωροταξικού σχεδιασμού και των στρατηγικών διαδοχής της γεωργικής εκμετάλλευσης· επισημαίνει ότι το υφιστμάεμνο σύστημα πληρωμών της ΚΓΠ και οι αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις, ειδικότερα, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών αγοράς και μίσθωσης, ενώ δεν προωθούν τη μεταβίβαση των γεωργικών γαιών και δεν προστατεύουν επαρκώς τους νέους γεωργούς από τη μεταβλητότητα των τιμών των γεωργικών προϊόντων, στην οποία είναι περισσότερο εκτεθειμένα για σαφείς λόγους λόγω του γεγονότος ότι βρίσκονται σε φάση εκκίνησης και δεν διαθέτουν πρακτική εμπειρία ή ενδέχεται να μην έχουν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα στη διάθεσή τους·

23.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη ισχυρή δέσμευση όσον αφορά τους διαύλους άμεσης εμπορίας που θα επιτρέπουν στους νέους γεωργούς να πωλούν τα προϊόντα τους σε τοπικές αγορές με πιο βιώσιμο τρόπο και με μεγαλύτερα οφέλη·

24.  συνιστά την επανεξέταση της εφαρμογής μέτρων που θα ενθάρρυναν τους ιδιοκτήτες μεγαλύτερης ηλικίας να μεταβιβάσουν τις εκμεταλλεύσεις τους σε γεωργούς νεαρής ηλικίας, όπως το «πρόγραμμα εγκατάλειψης της γεωργικής δραστηριότητας» και άλλα κίνητρα συνταξιοδότησης·

25.  πιστεύει ότι για να επιτύχει οιαδήποτε στρατηγική για την ανανέωση των γενεών θα πρέπει να βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση, προωθώντας καλές περιβαλλοντικές πρακτικές και να προσανατολιστεί στη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης για τους νέους, να διασφαλίζει τη συνέχεια της γεωργικής παραγωγής, την απόδοση του εδάφους και την εδραίωση των κοινοτήτων, διευκολύνοντας παράλληλα την πρόσβαση των νέων γεωργών σε γη, μέσω διαφανών διαδικασιών και δίκαιων συμβάσεων, τραπεζικής χρηματοδότησης και άλλων προγραμμάτων πίστωσης, χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους - με στόχο τους νέους νεοεισερχόμενους, ιδίως για τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, προωθώντας τις ανταλλαγές μεταξύ νέων γεωργών από διαφορετικές χώρες, κατά το πρότυπο του Erasmus, τις συμβουλευτικές υπηρεσίες, την γεωργική κατάρτιση και τις βιώσιμες γεωργικές πρακτικές· τονίζει ότι αυτά θα πρέπει να καταστήσουν τη βιώσιμη γεωργία, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρωπότητα, ένα ελκυστικό και βιώσιμο επάγγελμα σε νέους γεωργούς και την ευρύτερη κοινωνία. τονίζει ότι το έργο των νέων γεωργών θα πρέπει να αναγνωρίζεται στην κοινωνία ως έργο δημόσιας ωφέλειας, και ότι οι γεωργοί θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν τη σχετική αναγνώριση για το έργο τους·

26.  εφιστά την προσοχή στα ειδικά χαρακτηριστικά των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ, οι οποίες διαθέτουν ένα ξεχωριστό περιβάλλον, κλίμα και κατάσταση υγείας, πολύ διαφορετικά από εκείνα της ευρωπαϊκής ηπείρου και ζητεί, ως εκ τούτου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ, να ληφθούν σε μεγαλύτερο βαθμό υπόψη οι εν λόγω περιφέρειες και οι ειδικές ανάγκες και χαρακτηριστικά τους στην εφαρμογή και την ανάπτυξη των μέσων της ΚΓΠ για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση·

27.  τονίζει ότι ιδίως οι μικρές και οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που λειτουργούν υπό δύσκολες συνθήκες και αναζητούν πρόσθετες πηγές εισοδήματος, θα πρέπει να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο, για παράδειγμα μέσω της χρηματοδότησης για συμβουλευτικές υπηρεσίες ή μέσω καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων·

28.  θεωρεί σημαντικό να ενισχυθεί η διάδοση των δικτύων ερευνητών, ακαδημαϊκών, διαχειριστών και νέων ευρωπαίων γεωργών που ενδιαφέρονται να εντοπίσουν νέα μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης, με σκοπό την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων στις κοινωνικές ανάγκες και τις ανάγκες της αγοράς που προκύπτουν από τον κόσμο των νέων αγροτικών επιχειρήσεων·

29.  συνιστά στην ανανέωση των γενεών να λαμβάνεται επίσης υπόψη η διαγενεακή εναλλαγή προς όφελος των νέων και των μεγαλύτερης ηλικίας γεωργών· αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η κατάρτιση από τους γεωργούς ενός σχεδίου διαδοχής στη γεωργική δραστηριότητα και σημειώνει ότι απαιτείται μεταβατική ενίσχυση για τη διευκόλυνση της εν λόγω διαδοχής·

30.  τονίζει ότι σε ενδεχόμενη μελλοντική ΚΓΠ θα πρέπει να μελετηθεί η καθιέρωση ενός υποχρεωτικού βοηθητικού μέτρου εκκίνησης για νέους γεωργούς·

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	20.3.2018
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	61 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marco Affronte, Margrete Auken, Pilar Ayuso, Ivo Belet, Biljana Borzan, Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Birgit Collin-Langen, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Mark Demesmaeker, Stefan Eck, Bas Eickhout, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Arne Gericke, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, Anneli Jäätteenmäki, Karin Kadenbach, Kateřina Konečná, Urszula Krupa, Giovanni La Via, Jo Leinen, Peter Liese, Lukas Mandl, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Rory Palmer, Massimo Paolucci, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Julia Reid, Frédérique Ries, Michèle Rivasi, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Renate Sommer, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Ivica Tolić, Adina-Ioana Vălean, Jadwiga Wiśniewska, Damiano Zoffoli
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Christofer Fjellner, Elena Gentile, Merja Kyllönen, Norbert Lins, Gesine Meissner, Ulrike Müller, Mihai Ţurcanu
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Fernando Ruas, Ruža Tomašić

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

61	+
ALDE:	Gerben-Jan Gerbrandy, Anneli Jäätteenmäki, Valentinas Mazuronis, Gesine Meissner, Ulrike Müller, Frédérique Ries
ECR:	Mark Demesmaeker, Arne Gericke, Urszula Krupa, Bolesław G. Piecha, Ruža Tomašić, Jadwiga Wiśniewska
EFDD:	Piernicola Pedicini
ENF:	Sylvie Goddyn
GUE/NGL:	Stefan Eck, Kateřina Konečná, Merja Kyllönen
PPE:	Pilar Ayuso, Ivo Belet, Birgit Collin-Langen, Angélique Delahaye, Christofer Fjellner, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Jens Gieseke, Julie Girling, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Lukas Mandl, Fernando Ruas, Annie Schreijer-Pierik, Renate Sommer, Ivica Tolić, Mihai Ţurcanu, Adina-Ioana Vălean
S&D:	Biljana Borzan, Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Miriam Dalli, Seb Dance, Elena Gentile, Jytte Guteland, Karin Kadenbach, Jo Leinen, Susanne Melior, Rory Palmer, Massimo Paolucci, Pavel Poc, Daciana Octavia Sârbu, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Damiano Zoffoli
VERTS/ALE:	Marco Affronte, Margrete Auken, Bas Eickhout, Michèle Rivasi, Davor Škrlec

1	-
EFDD	Julia Reid

0	0

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	24.4.2018
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	33 2 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Daniel Buda, Nicola Caputo, Matt Carthy, Jacques Colombier, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Jørn Dohrmann, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Luke Ming Flanagan, Martin Häusling, Esther Herranz García, Peter Jahr, Ivan Jakovčić, Jarosław Kalinowski, Zbigniew Kuźmiuk, Norbert Lins, Philippe Loiseau, Mairead McGuinness, Giulia Moi, Ulrike Müller, Maria Noichl, Laurenţiu Rebega, Bronis Ropė, Maria Lidia Senra Rodríguez, Czesław Adam Siekierski, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Maria Gabriela Zoană, Marco Zullo
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Bas Belder, Franc Bogovič, Jens Gieseke, Karin Kadenbach, Elsi Katainen, Momchil Nekov, Ivari Padar, Tom Vandenkendelaere, Thomas Waitz
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Stanisław Ożóg

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

33	+
ALDE	Ivan Jakovčić, Elsi Katainen, Ulrike Müller
ECR	Jørn Dohrmann, Zbigniew Kuźmiuk, Stanisław Ożóg, Laurenţiu Rebega
EFDD	Giulia Moi, Marco Zullo
ENF	Jacques Colombier, Philippe Loiseau
GUE/NGL	Matt Carthy
PPE	Franc Bogovič, Daniel Buda, Michel Dantin, Albert Deß, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Jens Gieseke, Esther Herranz García, Jarosław Kalinowski, Norbert Lins, Mairead McGuinness, Tom Vandenkendelaere
S & D	Eric Andrieu, Nicola Caputo, Paolo De Castro, Karin Kadenbach, Momchil Nekov, Maria Noichl, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Maria Gabriela Zoană

2	-
GUE/NGL	Luke Ming Flanagan, Maria Lidia Senra Rodríguez

3	0
VERTS/ALE	Martin Häusling, Bronis Ropė, Thomas Waitz

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή