AANBEVELING over het ontwerp van besluit van de Raad tot wijziging van de Akte betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen, gehecht aan Besluit 76/787/EGKS, EEG, Euratom van de Raad van 20 september 1976

2.7.2018 - (09425/2018 - C8-0276/2018 - 2015/0907(APP)) - ***

Commissie constitutionele zaken
Rapporteurs: Danuta Maria Hübner en Jo Leinen

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het ontwerp van besluit van de Raad tot wijziging van de Akte betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen, gehecht aan Besluit 76/787/EGKS, EEG, Euratom van de Raad van 20 september 1976

(09425/2018 – C8‑0276/2018 – 2015/0907(APP))

(Bijzondere wetgevingsprocedure – goedkeuring)

Het Europees Parlement,

–  gezien het ontwerp van besluit van de Raad (09425/2018),

–  gezien het verzoek om goedkeuring, ingediend door de Raad overeenkomstig artikel 223, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (C8‑0276/2018),

–  gezien zijn resolutie van 11 november 2015 over de hervorming van de kieswet van de Europese Unie, en het bijgevoegde ontwerp van besluit van de Raad tot vaststelling van de bepalingen tot wijziging van de Akte betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen[1],

–  gezien de gemotiveerde adviezen die in het kader van protocol nr. 2 betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid zijn ingediend door de Franse senaat, het Luxemburgse parlement, de Nederlandse Eerste Kamer en Tweede Kamer, de Zweedse Rijksdag en het Lagerhuis en het Hogerhuis van het Verenigd Koninkrijk, waarin wordt gesteld dat het ontwerp van wetgevingshandeling niet strookt met het subsidiariteitsbeginsel,

–  gezien artikel 99, leden 1 en 4, van zijn Reglement,

–  gezien de aanbeveling van de Commissie constitutionele zaken (A8‑0248/2018),

1.  hecht zijn goedkeuring aan het ontwerp van besluit van de Raad;

2.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen.

• [1]  PB C 366 van 27.10.2017, blz. 7.

TOELICHTING

  In november 2015 heeft het Parlement een verslag aangenomen over de herziening van het kiesrecht van de Europese Unie. Deze herziening heeft ten doel de participatie van de burgers aan het democratisch proces te bevorderen, de Europese dimensie van de verkiezingen te versterken en de werking van het Parlement en de organisatie van de Europese verkiezingen te verbeteren. Voor de verkiezing van de leden van het Europees Parlement gelden reeds veertig jaar dezelfde, voornamelijk nationale regels en daarom is deze herziening voor de Europese burgers een zeer wenselijke stap voorwaarts waar lang naar is uitgezien.

  Na drie jaar van intensieve onderhandelingen is er in de Raad eindelijk overeenstemming bereikt over deze voor de Europese burgers en voor het Parlement zeer belangrijke herziening. Dat is, gezien de beperkingen die uit de procedure van artikel 223 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie voortvloeien en het feit dat de Raad met eenparigheid van stemmen moet besluiten, een overwinning op zich.

Het is voor het eerst sinds de vaststelling van de verkiezingsakte in 1976 dat het Parlement erin slaagt om een herziening van de bepalingen betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement te realiseren. Hiermee wordt de deur opengezet voor een geleidelijke en omvattende hervorming van de Europese verkiezingen. Het ontwerp van besluit van de Raad was, gezien de huidige politieke context en de beperkingen die de procedure oplegt, het maximaal haalbare.

Het ontwerp van besluit van de Raad tot wijziging van de Akte van 1976 betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen bevat een aantal positieve elementen die het karakter en het verloop van de Europese verkiezingen in de toekomst aanzienlijk zullen verbeteren:

•  De tekst is volledig in overeenstemming met de grondwettelijke en electorale tradities van de lidstaten;

•  De nieuwe regels zorgen ervoor dat de burgers eindelijk een beter inzicht krijgen in de banden tussen de nationale partijen en de kandidaten voor de Europese verkiezingen en hun banden met een Europese politieke partij. Door akkoord te gaan met dit voorstel zullen in het debat over de Europese verkiezingen Europese kwesties geleidelijk in de plaats komen van nationale kwesties;

•  Bovendien zullen de Europese verkiezingen, doordat de mogelijkheid wordt geboden om elektronisch stemmen en stemmen per post in te voeren, veel toegankelijker worden. Daardoor zal de opkomst bij de verkiezingen stijgen en zullen meer burgers op veilige en gemakkelijke wijze kunnen stemmen;

•  Als EU-burgers die in derde landen wonen ook de mogelijkheid krijgen om te stemmen, kan dat enorme gevolgen hebben voor de opkomst bij de verkiezingen. Alleen al in Zwitserland wonen bijvoorbeeld meer dan 1,4 miljoen EU‑burgers. Dit belangrijke feit wordt nu onder ogen gezien en naar verwachting zullen veel lidstaten na de inwerkingtreding van de nieuwe regels in dit kader maatregelen nemen;

•  De minimale termijn voor de vaststelling van kieslijsten zal ervoor zorgen dat nationale partijen in de lidstaten niet meer op het laatste moment arbitraire besluiten kunnen nemen;

•  De maatregelen tegen dubbel stemmen zullen het vertrouwen van de burgers in het verkiezingsproces versterken;

•  Door de aanwijzing van contactautoriteiten voor de uitwisseling van gegevens over kiezers en kandidaten zal de coördinatie tussen de nationale verkiezingsautoriteiten verbeteren, waardoor onder meer de mogelijkheden voor dubbel stemmen worden verkleind;

•  De drempel zorgt voor gelijkere electorale voorwaarden voor politieke partijen in alle lidstaten. Bovendien zullen de stemmen van de burgers die worden uitgebracht in het kader van de verkiezing van de leden van het Europees Parlement een gelijker gewicht hebben;

•  Het ontwerp van besluit van de Raad heeft betrekking op een handeling van de Unie en heeft dus niet het intergouvernementele karakter dat de Akte betreffende de verkiezing van de leden van het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen had. Om die reden is het Hof van Justitie bevoegd ter zake van de delen van de Akte die gewijzigd worden door het ontwerp van besluit van de Raad. Dat biedt de burgers rechtszekerheid.

Het Parlement had meer ambitie van de Raad verwacht, maar moet nu snel zijn goedkeuring hechten aan dit besluit en op die manier laten zien dat de Europese democratie, ondanks de moeilijke politieke context van dit moment, stapsgewijs verbeterd kan worden. Dit besluit moet gezien worden als een stap in de goede richting en niet als het eindstation.

PROCEDURE VAN DE BEVOEGDE COMMISSIE

Titel	Hervorming van de kieswet van de Europese Unie
Document‑ en procedurenummers	09425/2018 – C8-0276/2018 – 2015/0907(APP)
Datum raadpleging / verzoek om goedkeuring	18.6.2018
Bevoegde commissie        Datum bekendmaking	AFCO
Rapporteurs        Datum benoeming	Jo Leinen 26.2.2015	Danuta Maria Hübner 26.2.2015
Behandeling in de commissie	20.6.2018
Datum goedkeuring	2.7.2018
Uitslag eindstemming	+: –: 0:	15 8 1
Bij de eindstemming aanwezige leden	Gerolf Annemans, Mercedes Bresso, Elmar Brok, Richard Corbett, Pascal Durand, Esteban González Pons, Danuta Maria Hübner, Alain Lamassoure, Jo Leinen, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Markus Pieper, Paulo Rangel, Helmut Scholz, György Schöpflin, Pedro Silva Pereira, Barbara Spinelli, Josep-Maria Terricabras, Kazimierz Michał Ujazdowski, Guy Verhofstadt
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervangers	Max Andersson, Ashley Fox, Jérôme Lavrilleux, David McAllister, Cristian Dan Preda
Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervangers (art. 200, lid 2)	Daniela Aiuto, Jonás Fernández, Birgit Sippel
Datum indiening	2.7.2018

HOOFDELIJKE EINDSTEMMING IN DE BEVOEGDE COMMISSIE

15	+
NI	Kazimierz Michał Ujazdowski
PPE	Elmar Brok, Esteban González Pons, Danuta Maria Hübner, Alain Lamassoure, Jérôme Lavrilleux, Markus Pieper, Paulo Rangel, György Schöpflin
S&D	Mercedes Bresso, Richard Corbett, Jonás Fernández, Jo Leinen, Pedro Silva Pereira, Birgit Sippel

8	-
ALDE	Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Guy Verhofstadt
ECR	Ashley Fox
ENF	Gerolf Annemans
GUE/NGL	Helmut Scholz, Barbara Spinelli
VERTS/ALE	Pascal Durand, Josep Maria Terricabras

1	0
EFDD	Daniela Aiuto

Verklaring van de gebruikte tekens:

+  :  voor

-  :  tegen

0  :  onthouding