ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ και την εντολή του Ειδικού Απεσταλμένου της ΕΕ για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ

10.12.2018 - (2018/2155(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Andrzej Grzyb

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ και την εντολή του Ειδικού Απεσταλμένου της ΕΕ για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ

(2018/2155(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη διεθνή νομική προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και των πεποιθήσεων που κατοχυρώνεται στο άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (UDHR) του 1948, στο άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR) του 1966, στη Διακήρυξη του 1981 για την εξάλειψη κάθε μορφής μισαλλοδοξίας και διάκρισης με βάση τη θρησκεία ή την πίστη, στο άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στα άρθρα 10, 21 και 22 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το σχόλιο αριθ. 22 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών της 30ής Ιουλίου 1993 σχετικά με το άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948 και το ψήφισμα 16/18 του Συμβουλίου, της 12ης Απριλίου 2011, σχετικά με την καταπολέμηση της μισαλλοδοξίας, των αρνητικών στερεοτύπων και του στιγματισμού, καθώς και των διακρίσεων, της υποκίνησης σε βία και της βίας κατά ανθρώπων λόγω της θρησκείας ή των πεποιθήσεών τους,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και συγκεκριμένα τα άρθρα 2 και 21,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 17 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με τη μισαλλοδοξία, τις διακρίσεις και τη βία με βάση τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις,

–  έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 25 Ιουνίου 2012, καθώς και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, της 24ης Ιουνίου 2013, για την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων,

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 13ης Ιουνίου 2013, σχετικά με το σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων[1],

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του, της 20ής Ιανουαρίου 2011 σχετικά με την κατάσταση των Χριστιανών στο πλαίσιο της θρησκευτικής ελευθερίας[2], της 4ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με τις συστηματικές μαζικές δολοφονίες θρησκευτικών μειονοτήτων από το λεγόμενο «ISIS/Daesh»[3] και της 14ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με την κατάσταση των Ροχίνγκια[4],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Ιουλίου 2015, σχετικά με τη νέα προσέγγιση της ΕΕ στο ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας – αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία (ΕΤΔ) από τη στιγμή της σύστασής του[5], και ιδίως τις παραγράφους 27 και 28,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 14ης Δεκεμβρίου 2016[6] και της 23ης Νοεμβρίου 2017[7] σχετικά με τις ετήσιες εκθέσεις του 2015 και του 2016 αντίστοιχα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ανά τον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος, όσον αφορά το 2015, ιδίως την παράγραφο 14 του ψηφίσματος του 2016 και, όσον αφορά το 2016, ιδίως την παράγραφο 8 του ψηφίσματος του 2017,

–  έχοντας υπόψη το Σχέδιο Δράσης του Ραμπάτ, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012 από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) για την απαγόρευση της επίκλησης εθνικού, φυλετικού ή θρησκευτικού μίσους που αποτελεί υποκίνηση διακρίσεων, εχθρότητας ή βίας,

–  έχοντας υπόψη την εντολή του Ειδικού Απεσταλμένου για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, εκτός της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 235/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για την καθιέρωση χρηματοδοτικού μέσου για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως[8],

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 2014, σχετικά με μια προσέγγιση της αναπτυξιακής συνεργασίας με βάση τα δικαιώματα, που να εμπεριέχει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα, και το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 30ής Απριλίου 2014 με τίτλο «Tool-box – A rights-based approach, encompassing all human rights for EU development cooperation» (Δέσμη εργαλείων: Προσέγγιση της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ με βάση τα δικαιώματα, που εμπεριέχει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα) (SWD(2014)0152),

–  έχοντας υπόψη την απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ελευθερία της σκέψης στον σαουδάραβα μπλόγκερ και ακτιβιστή Raif Badawi το 2015 για τις αξιοσημείωτες προσπάθειές του να προωθήσει την ανοικτή συζήτηση για τη θρησκεία και την πολιτική στη χώρα του· έχοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη κράτησή του μετά την καταδίκη του σε 10 χρόνια φυλάκισης, χίλια μαστιγώματα και σε μεγάλο πρόστιμο για υποτιθέμενη «προσβολή του Ισλάμ»,

–  λαμβάνοντας υπόψη την υπόθεση της πακιστανής χριστιανής Asia Bibi, η οποία φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για βλασφημία, καθώς και την πρόσφατη αθώωσή της,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0449/2018),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η θρησκευτική ελευθερία, καθώς και η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και των πεποιθήσεων, οι οποίες αναφέρονται συνήθως, στο πλαίσιο της ΕΕ και στο παρόν ψήφισμα, ως δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία και στην ελευθερία των πεποιθήσεων, είναι ανθρώπινο δικαίωμα εγγενές σε όλους τους ανθρώπους και θεμελιώδες δικαίωμα κάθε ατόμου, στον ίδιο βαθμό, το οποίο δεν θα πρέπει να υφίσταται οποιαδήποτε διάκριση, όπως κατοχυρώνεται από τα διεθνή και ευρωπαϊκά ιδρυτικά κείμενα, συμπεριλαμβανομένης της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στον σεβασμό όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνολικά, όπως αυτά αναγνωρίζονται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, χωρίς διακρίσεις λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, ικανοτήτων, φύλου, γενετήσιου προσανατολισμού, θρησκευτικών πεποιθήσεων ή απουσίας θρησκευτικών πεποιθήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι διεθνείς δράσεις της Ένωσης στηρίζονται στις αρχές που οδήγησαν στη δημιουργία της· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης, η Ένωση βασίζεται σε κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από πλουραλισμό και ανεκτικότητα·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους συνιστά σε παγκόσμιο αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο βασική συνταγματική αρχή·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ορίσει τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους ως τον αυστηρό διαχωρισμό μεταξύ των θρησκευτικών και των πολιτικών αρχών, γεγονός που υποδηλώνει την απόρριψη κάθε θρησκευτικής παρέμβασης στη λειτουργία των δημόσιων οργανισμών και κάθε δημόσιας παρέμβασης σε θρησκευτικές υποθέσεις, εκτός από τις περιπτώσεις που αφορούν την τήρηση των κανόνων δημόσιας ασφάλειας και τάξης (συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της ελευθερίας των άλλων) και την εγγύηση της ισότιμης ελευθερίας συνείδησης για όλους, πιστούς, αγνωστικιστές ή αθέους·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων συνεπάγονται το δικαίωμα του ατόμου να επιλέγει τις πεποιθήσεις του ή όσα δεν πιστεύει, το δικαίωμα να αλλάζει ή να εγκαταλείπει το θρήσκευμα και τις πεποιθήσεις του χωρίς περιορισμούς, και το δικαίωμα να ασκεί και να εκδηλώνει τη σκέψη, τη συνείδηση, το θρήσκευμα και τις πεποιθήσεις της επιλογής του, ατομικά ή από κοινού με άλλους και ιδιωτικά ή δημόσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκδήλωση της σκέψης, της συνείδησης, του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεων μπορεί να εκφραστεί με τη λατρεία, την τήρηση των θρησκευτικών τύπων, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων και τη διδασκαλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων συνεπάγονται το δικαίωμα των κοινοτήτων των πιστών και μη πιστών να διαφυλάττουν ή να εγκαταλείπουν τα ήθη τους και να ενεργούν σύμφωνα με αυτά, καθώς και το δικαίωμα των θρησκευτικών, κοσμικών και μη ομολογιακών οργανώσεων να έχουν αναγνωρισμένη νομική προσωπικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των ατόμων που ασπάζονται οποιοδήποτε ή και κανένα θρήσκευμα και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των παραβιάσεων της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων, όπως των διακρίσεων ή των νομικών περιορισμών βάσει θρησκείας ή πεποιθήσεων, είναι προϋποθέσεις πρωταρχικής σημασίας για να εξασφαλίζεται ότι τα άτομα μπορούν να απολαμβάνουν τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων σε ισότιμη βάση·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα προστατεύει επίσης τόσο τις θεϊστικές όσο και τις μη θεϊστικές ή αθεϊστικές πεποιθήσεις όσο και το δικαίωμα όσων δεν ομολογούν κανένα θρήσκευμα ή καμία πεποίθηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υιοθέτηση ή μη θρησκεύματος ή πεποιθήσεων είναι απόλυτο δικαίωμα και δεν επιτρέπεται να περιορίζεται σε καμία περίπτωση·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες είναι αδιαίρετα, αλληλεξαρτώμενα και αλληλένδετα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων περιλαμβάνουν και εξαρτώνται από στοιχεία πολλών άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, όπως της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, καθώς και ότι διαδραματίζουν, από κοινού, σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση κάθε μορφής μισαλλοδοξίας και διακρίσεων λόγω θρησκεύματος ή πεποιθήσεων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η θρησκευτική ελευθερία πρέπει να σταματά στο σημείο όπου η άσκησή της παραβιάζει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων, και ότι η άσκηση ενός θρησκεύματος ή η προσήλωση σε κάποια πεποίθηση δεν μπορεί ποτέ και με καμία πρόφαση να δικαιολογεί τον βίαιο εξτρεμισμό ή τον ακρωτηριασμό ούτε να επιτρέπει ενέργειες που θίγουν την εγγενή αξιοπρέπεια του ατόμου·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων συμβάλλει άμεσα στη δημοκρατία, την ανάπτυξη, το κράτος δικαίου, την ειρήνη και τη σταθερότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων είναι διαδεδομένες, επηρεάζουν ανθρώπους σε κάθε μέρος του πλανήτη, θίγουν την αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ζωής και επιφέρουν ή επιτείνουν τη μισαλλοδοξία, αποτελώντας συχνά πρόδρομο δείκτη δυνητικής βίας και συγκρούσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη πρέπει να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια για την πρόληψη, τη διερεύνηση και την τιμωρία πράξεων βίας ή απειλής άσκησης βίας σε βάρος προσώπων λόγω της θρησκείας ή των πεποιθήσεών τους, καθώς και για τη διασφάλιση της λογοδοσίας σε περίπτωση που σημειωθούν τέτοιες παραβιάσεις·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 21 ΣΕΕ, η ΕΕ προάγει και υπερασπίζεται τον οικουμενικό και αδιαίρετο χαρακτήρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της εξωτερικής της πολιτικής·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές χώρες εξακολουθούν να υφίστανται θρησκευτικοί περιορισμοί και ανταγωνισμοί που δημιουργούνται από τις κυβερνήσεις ή τις κοινωνίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες θρησκευτικές μειονότητες αντιμετωπίζουν αυξημένες απειλές και διώξεις από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά τον κόσμο οι οποίοι αγωνίζονται για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων απειλούνται και δέχονται επιθέσεις ολοένα και περισσότερο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την επίτευξη του στόχου της προώθησης της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, μέσω της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, το Συμβούλιο ενέκρινε τον Ιούνιο του 2013 τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, και ότι τον Μάιο του 2016 η Επιτροπή όρισε τον πρώτο Ειδικό Απεσταλμένο για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, εκτός της ΕΕ, με μονοετή θητεία η οποία έκτοτε ανανεώθηκε δύο φορές σε ετήσια βάση·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει προωθήσει τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, σε διεθνές επίπεδο και μέσω πολυμερών φόρουμ, ιδίως λαμβάνοντας την πρωτοβουλία για θεματικά ψηφίσματα σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (ΓΣΗΕ) και στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών (UNHRC), καθώς και υποστηρίζοντας την εντολή του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων και συνεργαζόμενη με αυτόν, αλλά και μέσω της συνεργασίας με συγγενείς ιδεολογικά τρίτες χώρες·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης από την κοινωνία των πολιτών των δικαιωμάτων των πιστών και των μη πιστών, καθώς και των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν, ιδίως, σε θρησκευτικές μειονότητες ή έχουν μειονοτικές πεποιθήσεις, της στήριξης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ΥΑΔ) και της καταπολέμησης των διακρίσεων λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων, και της προώθησης του διαπολιτισμικού και διαθρησκευτικού διαλόγου, αντιπροσωπεύει χρηματοδοτική προτεραιότητα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΜΔΔΑ) για την περίοδο 2014-2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) και τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, όπως ο Μηχανισμός Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΜΑΣ), ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας (ΕΜΓ), ο Μηχανισμός Συμβολής στη Σταθερότητα και την Ειρήνη (IcSP) και ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ), έχουν επίσης στηρίξει προγράμματα που συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών για τη θρησκευτικής ελευθερία, καθώς και την ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης·

1.  τονίζει ότι η θρησκευτική ελευθερία, καθώς και η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και των πεποιθήσεων, οι οποίες αναφέρονται συνήθως στο πλαίσιο της ΕΕ και στο παρόν ψήφισμα ως θρησκευτική ελευθερία και ελευθερία των πεποιθήσεων, είναι οικουμενικό ανθρώπινο δικαίωμα, αξία της ΕΕ, καθώς και σημαντικός και αδιαμφισβήτητος πυλώνας της αξιοπρέπειας, ο οποίος επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό όλα τα άτομα, την προσωπική τους ταυτότητα και ανάπτυξη, όπως και τις κοινωνίες· υπογραμμίζει ότι πρέπει να δίδεται σε κάθε άτομο η ελευθερία να οργανώνει την προσωπική ζωή του με βάση τις πεποιθήσεις του· τονίζει ότι το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων περιλαμβάνει το δικαίωμα μη πίστης, ασπασμού θεϊστικών, μη θεϊστικών, αγνωστικιστικών ή αθεϊστικών απόψεων και το δικαίωμα στην αποστασία· επιβεβαιώνει ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων πρέπει να προστατεύονται, να προάγονται και να διαφυλάσσονται δεόντως από όλους τους σχετικούς φορείς, καθώς και να ενισχύονται μέσω του διαθρησκευτικού και διαπολιτισμικού διαλόγου, σύμφωνα με το άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και με τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως ορίζονται στη ΣΕΕ και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ· υπογραμμίζει το καθήκον των κρατών να εγγυώνται τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, και να αντιμετωπίζουν ισότιμα κάθε άτομο, χωρίς καμία διάκριση βάσει θρησκείας ή πεποιθήσεων, με σκοπό τη διατήρηση ειρηνικών, δημοκρατικών και πλουραλιστικών κοινωνιών που σέβονται την πολυμορφία και τις πεποιθήσεις·

2.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται δραματική αύξηση των παραβιάσεων της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και στις διώξεις πιστών και μη πιστών· καταδικάζει τη χειραγώγηση των θρησκευτικών ζητημάτων για πολιτικούς σκοπούς, καθώς και τη βία, την παρενόχληση ή τις κοινωνικές πιέσεις σε βάρος οποιουδήποτε ατόμου ή ομάδας ατόμων λόγω της σκέψης, της συνείδησης, του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεών τους· καταδικάζει τις διώξεις και τις επιθέσεις εναντίον εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων, μη πιστών, αθέων και οποιωνδήποτε άλλων μειονοτήτων, καθώς και τις διώξεις εις βάρος γυναικών και κοριτσιών, όπως και ατόμων βάσει του γενετήσιου προσανατολισμού τους· καταδικάζει τον αναγκαστικό προσηλυτισμό και επιβλαβείς πρακτικές, όπως τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, τους καταναγκαστικούς γάμους και ορισμένες άλλες πρακτικές που συνδέονται ή θεωρούνται εκδηλώσεις θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, και ζητεί άμεση λογοδοσία για παραβιάσεις τέτοιου είδους· τονίζει ότι οι παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων αποτελούν συχνά την αιτία έκρηξης ή συνεχούς επιδείνωσης πολεμικών ή άλλων ένοπλων συγκρούσεων, γεγονός που οδηγεί σε παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων μαζικών δολοφονιών ή γενοκτονιών· υπογραμμίζει ότι οι παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων υπονομεύουν τη δημοκρατία, εμποδίζουν την ανάπτυξη και έχουν αρνητικές επιδράσεις στην απόλαυση άλλων θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων· τονίζει ότι αυτό υποχρεώνει τη διεθνή κοινότητα, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να επιβεβαιώσουν εκ νέου την αποφασιστικότητά τους και να ενισχύσουν τις δράσεις τους για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων όλων·

3.  τονίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 21 ΣΕΕ, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν αναλάβει τη δέσμευση να ενισχύουν τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ως αρχή που καθοδηγεί την εξωτερική πολιτική της ΕΕ· εκφράζει την έντονη ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για το 2013 ενσωματώνουν την προώθηση και προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων στην εξωτερική πολιτική και τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ, και στο πλαίσιο αυτό ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση των δραστηριοτήτων που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση και την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών·

4.  τονίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 17 ΣΛΕΕ, η ΕΕ δεσμεύεται να διατηρεί ανοικτούς, διαφανείς και τακτικούς διαλόγους με εκκλησίες, καθώς και με θρησκευτικές, φιλοσοφικές και μη ομολογιακές οργανώσεις· τονίζει τα αποτελέσματα των διαλόγων αυτών αναφορικά με τον σεβασμό των λοιπών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει ότι οι εν λόγω διαθρησκευτικοί και διαπολιτισμικοί διάλογοι οδηγούν συχνά σε μεγαλύτερο άνοιγμα ορισμένων διεθνών εταίρων της ΕΕ και δημιουργούν ένα σημείο εκκίνησης για την επίτευξη προόδου σε άλλους τομείς·

5.  τονίζει τη σημασία της προσέγγισης των μη πιστών σε χώρες όπου δεν μπορούν να οργανωθούν και δεν μπορούν να επωφεληθούν από την ελευθερία του συνέρχεσθαι·

Στρατηγική της ΕΕ για την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων μέσω διεθνών σχέσεων και συνεργασίας

6.  χαιρετίζει την ενίσχυση της προώθησης της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων στην εξωτερική πολιτική και τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ κατά τα τελευταία έτη, ιδίως μέσω της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας, και του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019· χαιρετίζει το γεγονός ότι η βελτίωση αυτή αντιμετωπίζεται με αυξημένη δέσμευση από μέρους πολλών χωρών-εταίρων για συμμόρφωση με τα αντίστοιχα άρθρα 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (UDHR) και του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR)·

7.  επισημαίνει τη δημιουργία της θέσης του Ειδικού Απεσταλμένου για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ το 2016 από τον Πρόεδρο της Επιτροπής, σε απάντηση του ψηφίσματος του Κοινοβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2016· θεωρεί ότι ο διορισμός του Ειδικού Απεσταλμένου αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός και σαφή αναγνώριση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων στο πλαίσιο του θεματολογίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα της εξωτερικής πολιτικής και των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο, και στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας· ενθαρρύνει τον Ειδικό Απεσταλμένο να συνεχίσει την επικοινωνία, συνεργασία και συμπληρωματικότητα δράσεων με τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με το θέμα αυτό, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ· επισημαίνει με ικανοποίηση την ενεργό στήριξη του αρμόδιου Επιτρόπου για τη Διεθνή Συνεργασία και Ανάπτυξη, καθώς και της ΓΔ DEVCO της Επιτροπής, προς τον Ειδικό Απεσταλμένο·

8.  τονίζει τη σημασία του συνδυασμού των προσπαθειών για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων, καθώς και των διαθρησκευτικών και ενδοθρησκευτικών, διαθρησκειακών, διαδογματικών, διαπολιτιστικών και διαφιλοσοφικών διαλόγων, με αυτές για την πρόληψη του θρησκευτικού εξτρεμισμού σε μια προοπτική συμπληρωματικότητας και αμοιβαίας ενίσχυσης, ως τρόπου διατήρησης της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων, ιδίως σε γειτονικές και άλλες χώρες με τις οποίες η ΕΕ διατηρεί ειδικές σχέσεις· υπογραμμίζει ότι οι μη ομολογιακές και ανθρωπιστικές οργανώσεις, καθώς και οι οργανώσεις κοσμικού χαρακτήρα, διαδραματίζουν επίσης βασικό ρόλο στην πρόληψη του θρησκευτικού εξτρεμισμού·

9.  ζητεί αυξημένη συνεργασία για την αποφυγή των διώξεων κατά μειονοτήτων λόγω σκέψης, συνείδησης, θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, για τη δημιουργία των συνθηκών ειρηνικής συνύπαρξης σε κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από πολυμορφία και για τη διασφάλιση της συνέχισης του διαλόγου μεταξύ θρησκευτικών ηγετών και φορέων, επιστημόνων, εκκλησιών και άλλων οργανώσεων θρησκευτικού χαρακτήρα, ομάδων μη πιστών, εθνικών φορέων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών και των νέων, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης· καλεί την ΕΥΕΔ και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ να προσδιορίσουν με τους διάφορους συνομιλητές τους ένα σύνολο κοινών στόχων για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων μέσω του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

10.  θεωρεί ότι ο θρησκευτικός αναλφαβητισμός, καθώς και η έλλειψη γνώσεων και αναγνώρισης του ρόλου που διαδραματίζουν οι θρησκείες για μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας, πυροδοτούν προκαταλήψεις και στερεότυπα που συμβάλλουν στην αύξηση των εντάσεων, των παρεξηγήσεων και της ασεβούς και αθέμιτης αντιμετώπισης αναφορικά με τις στάσεις και τη συμπεριφορά μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού· τονίζει τη σημασία της εκπαίδευσης για τη διατήρηση και την οικοδόμηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων παγκοσμίως, και για την καταπολέμηση της μισαλλοδοξίας· καλεί όσους διαθέτουν υπεύθυνες θέσεις στους τομείς της επικοινωνίας, των μέσων ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να συμβάλλουν θετικά και με σεβασμό στις δημόσιες συζητήσεις, αποφεύγοντας τις αρνητικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα έναντι των θρησκειών και των πιστών, και ασκώντας την ελευθερία έκφρασής τους με υπεύθυνο τρόπο όπως απαιτείται από το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

11.  καταδικάζει το γεγονός ότι ορισμένες χώρες διαθέτουν, επιβάλλουν ή επιδιώκουν να θεσπίσουν ποινική νομοθεσία που προβλέπει κυρώσεις για τη βλασφημία, την αλλαγή θρησκεύματος ή την αποστασία, συμπεριλαμβανομένης της θανατικής ποινής· καταδικάζει το γεγονός ότι οι νόμοι αυτοί έχουν σε γενικές γραμμές στόχο τον περιορισμό της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων, καθώς και της ελευθερίας έκφρασης, ενώ χρησιμοποιούνται συχνά ως μορφή καταπίεσης των μειονοτήτων, καθώς και πολιτικής καταπίεσης· εφιστά επίσης την προσοχή στην κατάσταση ορισμένων άλλων χωρών που αντιμετωπίζουν ή κινδυνεύουν από συγκρούσεις στις οποίες τα θρησκευτικά ζητήματα αποτελούν έναυσμα ή μοχλό χειραγώγησης· καλεί την ΕΕ να εντείνει την πολιτική της δέσμευση ώστε να δώσει προτεραιότητα στις προσπάθειές της στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής προς όλες αυτές τις χώρες, με σκοπό να καταργηθούν οι εν λόγω νομοθεσίες που εισάγουν διακρίσεις και να τεθεί τέρμα στην καταστολή των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών για θρησκευτικούς λόγους· ζητεί επιτακτικά από την ΕΕ να περιλαμβάνει διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα οι οποίοι θα καλύπτουν τον σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων σε όλες τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούνται με σκοπό τη σύναψη συμφωνιών με τρίτες χώρες·

12.  καταδικάζει τη συνεχιζόμενη κράτηση του βραβευμένου με βραβείο Ζαχάρωφ Raif Badawi έπειτα από παράνομη δίκη και ζητεί επιτακτικά από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας να προβούν στην άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή του·

13.  καλεί τις αρχές του Πακιστάν να εγγυηθούν την ασφάλεια της Asia Bibi και της οικογένειάς της·

Ειδικός Απεσταλμένος για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ

14.  εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι ο Ειδικός Απεσταλμένος έχει αναπτύξει αποτελεσματικά δίκτυα εργασίας στο πλαίσιο της Επιτροπής, καθώς και με το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη· καλεί τον Ειδικό Απεσταλμένο να αναφέρει ετησίως τις χώρες τις οποίες επισκέπτεται και τις θεματικές προτεραιότητές του·

15.  ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διεξαγάγουν διαφανή και ολοκληρωμένη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της προστιθέμενης αξίας της θέσης του Ειδικού Απεσταλμένου κατά τη διαδικασία ανανέωσης της εντολής του· ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή, βάσει της εν λόγω αξιολόγησης, να ενισχύσουν επαρκώς τη θεσμική εντολή, τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα του Ειδικού Απεσταλμένου, εξετάζοντας το ενδεχόμενο πολυετούς θητείας που θα υπόκειται σε ετήσια επανεξέταση και αναπτύσσοντας δίκτυα εργασίας σε όλα τα σχετικά θεσμικά όργανα της ΕΕ·

16.  τονίζει ότι τα καθήκοντα του Ειδικού Απεσταλμένου θα πρέπει να εστιάζονται στην προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και των πεποιθήσεων, όπως και των δικαιωμάτων μη πίστης, αποστασίας και ασπασμού αθεϊστικών απόψεων, με προσοχή επίσης στην κατάσταση μη πιστών που διατρέχουν κίνδυνο· προτείνει ο ρόλος του Ειδικού Απεσταλμένου να περιλαμβάνει ενδεχομένως αρμοδιότητες όπως: η ενίσχυση της προβολής, της αποτελεσματικότητας, της συνοχής και της λογοδοσίας της πολιτικής της ΕΕ για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ· η υποβολή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στην Επιτροπή ετήσιας έκθεσης προόδου και συγκεφαλαιωτικής έκθεσης για τη θητεία του Ειδικού Απεσταλμένου κατά τη λήξη της· και η στενή συνεργασία με την ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα (COHOM)·

17.  εξαίρει το έργο του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων· τονίζει ότι κατά τη διαμόρφωση θεσμικών εντολών είναι σημαντικό να αποφεύγεται η αλληλοεπικάλυψη καθηκόντων και αρμοδιοτήτων μεταξύ του Ειδικού Απεσταλμένου και του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

18.  επισημαίνει ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν δημιουργήσει πρόσφατα νέες θέσεις υπευθύνων για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, ο ρόλος των οποίων είναι παρόμοιος με αυτόν του Ειδικού Απεσταλμένου· υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεπή προσέγγιση που περιλαμβάνει τα δικαιώματα όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων, καθώς και των μη πιστών· ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ του Ειδικού Απεσταλμένου και των εθνικών αξιωματούχων που είναι υπεύθυνοι για θέματα θρησκευτικής ελευθερίας και ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της χώρας τους, καθώς και της COHOM και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· ζητεί την ενίσχυση της συνεργασίας και των κοινών και αμοιβαίων προσπαθειών μεταξύ των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των πρεσβειών των κρατών μελών με σκοπό τη διασφάλιση μιας συνεκτικής και ενωμένης στάσης στο θέμα της προώθησης της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων εκτός της ΕΕ και την υποστήριξη των κοινοτήτων και των ατόμων που αντιμετωπίζουν παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων·

19.  συνιστά την εξέταση του ενδεχομένου σύστασης άτυπης συμβουλευτικής ομάδας εργασίας η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους των φορέων των κρατών μελών για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, καθώς και άλλων σχετικών οργανισμών, μαζί με εκπροσώπους και εμπειρογνώμονες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιστήμονες και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων εκκλησιών και άλλων οργανώσεων θρησκευτικού χαρακτήρα, καθώς και μη ομολογιακών οργανώσεων·

20.  συνιστά να αναπτυχθεί περαιτέρω η συνεργασία του Ειδικού Απεσταλμένου με τους ομολόγους του εκτός της ΕΕ, ιδίως σε στενή συνεργασία με τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους διάφορους Ειδικούς Εισηγητές του ΟΗΕ, και κυρίως με τον εισηγητή για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, και με στήριξη του έργου τους, καθώς και με διερεύνηση της δυνατότητας κοινών πρωτοβουλιών ΕΕ-ΟΗΕ σχετικά με τις διακρίσεις κατά θρησκευτικών ομάδων και μειονοτήτων, όπως και μη πιστών και ατόμων που αλλάζουν θρήσκευμα ή κατακρίνουν ή εγκαταλείπουν κάποιο θρήσκευμα, επίσης με διατύπωση κοινών προτάσεων για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να δοθεί τέλος στις εν λόγω διακρίσεις· επισημαίνει την πρόταση καθιέρωσης επίσημης ετήσιας διεθνούς ημέρας μνήμης των θυμάτων και των επιζώντων θρησκευτικών διώξεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ·

Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων

21.  θεωρεί ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ παρουσιάζουν ένα σαφές σύνολο πολιτικών γραμμών, αρχών, κανόνων και θεμάτων για δράσεις προτεραιότητας, καθώς και μια δέσμη μέσων για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση, την αναφορά και τα διαβήματα των εκπροσώπων της ΕΕ σε τρίτες χώρες, τα οποία συνιστούν σταθερή στρατηγική προσέγγιση για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, η οποία τους επιτρέπει να διαδραματίζουν αποτελεσματικό ρόλο στην προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης, εκτός της ΕΕ·

22.  απευθύνει επείγουσα έκκληση για την αποτελεσματική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, ώστε η ΕΕ να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή όσον αφορά την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων παγκοσμίως· τονίζει ότι η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι κοινωνίες μπορούν να διαμορφώνονται και να επηρεάζονται από ιδέες, θρησκείες και από άλλες μορφές πολιτισμού και πεποιθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της μη πίστης, είναι καθοριστικής σημασίας για την καλύτερη κατανόηση της προώθησης της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής και της διεθνούς συνεργασίας της ΕΕ· ζητεί να δοθεί εφάμιλλη προσοχή στην κατάσταση των μη πιστών, των αθέων και των αποστατών που υφίστανται διώξεις, διακρίσεις και βία·

23.  ζητεί να ενισχυθούν οι γνώσεις σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων και χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα από την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή για την παροχή κατάρτισης όσον αφορά την εξοικείωση με τη θρησκεία και τις πεποιθήσεις, καθώς και την ιστορία τους, όπως και αναφορικά με την κατάσταση των θρησκευτικών μειονοτήτων και των μη πιστών σε αξιωματούχους της ΕΕ και διπλωμάτες από τα κράτη μέλη, με παράλληλη τήρηση των αρχών του πλουραλισμού και της ουδετερότητας· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη ευρύτερων και πιο συστηματικών προγραμμάτων κατάρτισης, με τα οποία θα αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ και θα ενταθεί η χρήση τους από τους αξιωματούχους και τους διπλωμάτες της ΕΕ και των κρατών μελών, ενώ επίσης θα ενισχυθεί η συνεργασία με τον Ειδικό Απεσταλμένο· συνιστά να συμμετάσχουν σε αυτήν τη διαδικασία κατάρτισης ακαδημαϊκοί, εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες και ενώσεις στην πλήρη πολυμορφία τους, καθώς και μη ομολογιακές οργανώσεις, οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να παράσχουν επαρκείς πόρους για τα εν λόγω προγράμματα κατάρτισης·

24.  καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εξασφαλίσουν την ύπαρξη κεφαλαίου αφιερωμένου στη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων στις ετήσιες εκθέσεις της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία παγκοσμίως, καθώς και εκθέσεων προόδου αναφορικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ, καθώς και την υποβολή τους στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο· σημειώνει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ προβλέπουν αξιολόγηση της εφαρμογής τους από την COHOM μετά την πάροδο τριών ετών και ότι καμία τέτοια αξιολόγηση δεν έχει κοινοποιηθεί ή δημοσιοποιηθεί· ζητεί τη χωρίς καθυστέρηση δημοσιοποίηση της αξιολόγησης· θεωρεί ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να επισημαίνει τις βέλτιστες πρακτικές, να εντοπίζει τομείς που χρήζουν βελτίωσης και να παρέχει συγκεκριμένες συστάσεις σχετικά με την εφαρμογή, σύμφωνα με καθορισμένο χρονοδιάγραμμα και ορόσημα και βάσει τακτικής ετήσιας αξιολόγησης· ζητεί να περιλαμβάνεται η αξιολόγηση στις ετήσιες εκθέσεις της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία παγκοσμίως·

25.  υπογραμμίζει τα καθήκοντα που εκπληρώνονται από τα σημεία επαφής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων σε σχέση με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, στο πλαίσιο όλων των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των αποστολών της ΚΠΑΑ· ζητεί να διατεθούν επαρκείς πόροι στις σχετικές αντιπροσωπείες και αποστολές, ώστε να μπορούν να επιτελούν το έργο τους για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και την αναφορά περιπτώσεων ανησυχίας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με τον σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων·

26.  υπενθυμίζει τη σημασία των στρατηγικών ανά χώρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, οι οποίες προσαρμόζουν τη δράση της ΕΕ στην ειδική κατάσταση και στις ανάγκες κάθε χώρας· ζητεί να δοθεί επαρκής προσοχή στα ζητήματα που σχετίζονται με τη θρησκευτική ελευθερία, καθώς και την ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης, μέσω διαμόρφωσης γραμμών δράσης για την ΕΕ, ώστε να είναι δυνατή η αντιμετώπισή τους στο πλαίσιο των στρατηγικών ανά χώρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, κάθε φορά που απειλείται ο σεβασμός για τη θρησκευτική ελευθερία, καθώς και την ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να αποκτήσουν πρόσβαση οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο περιεχόμενο των στρατηγικών ανά χώρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία·

Δράσεις της ΕΕ για τη θρησκευτική ελευθερία, καθώς και την ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης, σε πολυμερή φόρουμ

27.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της ΕΕ να προωθήσει τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων σε πολυμερή φόρουμ, ιδίως στο πλαίσιο του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ, καθώς και στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙΣ)· υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη συνεργασία της ΕΕ με τον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, καθώς και με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα· συνιστά τη συνέχιση της πρακτικής της ΕΕ να λαμβάνει την πρωτοβουλία για ψηφίσματα στη Γενική Συνέλευση και στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων, καθώς και να επιδιώκει τη δημιουργία συμμαχιών και να υπερασπίζεται τις κοινές θέσεις με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς· καλεί την ΕΕ και τον ΟΙΣ να εξετάσουν το ενδεχόμενο κατάρτισης κοινού ψηφίσματος σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών·

Χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ

28.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων χαρακτηρίζονται ως προτεραιότητα του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΜΔΔΑ)· σημειώνει την αύξηση της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΕΜΔΔΑ που διατέθηκε στα προγράμματα σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων από τη στιγμή της έγκρισης των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να διασφαλίσουν την αμοιβαία ενίσχυση του διπλωματικού έργου της ΕΕ για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων και των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΕΜΔΔΑ, καθώς και να τηρούν τις αρχές του πλουραλισμού, της ουδετερότητας και της αμεροληψίας κατά την εκχώρηση κονδυλίων· τονίζει ότι η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία των πεποιθήσεων μπορούν επίσης να στηριχθούν από άλλα μέσα εκτός από τα κονδύλια που προσανατολίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων όσα έχουν ως αντικείμενο τη διάσταση της πρόληψης των συγκρούσεων ή την εκπαίδευση και τον πολιτισμό· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διατηρήσουν επαρκή χρηματοδότηση για προγράμματα που σχετίζονται με τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων στο πλαίσιο των εξωτερικών χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ, εντός του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για την περίοδο 2021-2027· ζητεί να μπορέσει το ΕΜΔΔΑ να χρηματοδοτήσει την προστασία ή την απομάκρυνση ελεύθερα σκεπτόμενων ατόμων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που απειλούνται ή διώκονται στην χώρα καταγωγής τους·

29.  ζητεί να καταβληθεί προσπάθεια εξασφάλισης της διαφάνειας κατά την εκχώρηση κονδυλίων και ελέγχου της χρήσης των κονδυλίων από τα δόγματα και τις δραστηριότητές τους·

30.  τονίζει ότι οι πολιτικές της ΕΕ στους τομείς της ειρήνης, της ασφάλειας, της πρόληψης των συγκρούσεων και της ανάπτυξης και συνεργασίας αντιμετωπίζουν προκλήσεις για τις οποίες μπορούν να επινοηθούν λύσεις με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, εκκλησιών, θρησκευτικών ηγετών, ακαδημαϊκών, θρησκευτικών κοινοτήτων και ενώσεων, καθώς και κοινοτήτων και ενώσεων βάσει πεποιθήσεων, όπως και τόσο θρησκευτικών όσο και μη ομολογιακών οργανώσεων, που αποτελούν συνολικά σημαντικό τμήμα της κοινωνίας των πολιτών· αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η συνεκτίμηση της πολυμορφίας των εκκλησιών, των θρησκευτικών κοινοτήτων και ενώσεων, καθώς και των κοινοτήτων και ενώσεων βάσει πεποιθήσεων, όπως και των οργανώσεων θρησκευτικού και μη ομολογιακού χαρακτήρα, που επιδίδονται σε πραγματική αναπτυξιακή και ανθρωπιστική δράση για τις κοινότητες και σε συνεργασία με αυτές· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να ενσωματώσουν, κατά περίπτωση, τους στόχους και τις δραστηριότητες που έχουν σχέση με την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων στον προγραμματισμό των χρηματοδοτικών μέσων που συνδέονται με τις πολιτικές αυτές, συγκεκριμένα του ΕΤΑ, του ΜΑΣ, του ΕΜΓ, του IcSP και του ΜΠΒ, καθώς και οποιωνδήποτε άλλων μέσων που ενδέχεται να δημιουργηθούν στους σχετικούς τομείς μετά το 2020·

31.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην ΕΥΕΔ, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, και στα Ηνωμένα Έθνη.

• [1]  ΕΕ C 65 της 19.2.2016, σ. 174.
• [2]  ΕΕ C 136E της 11.5.2012, σ. 53.
• [3]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0051.
• [4]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0500.
• [5]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0274.
• [6]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0502.
• [7]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0494.
• [8]  ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 85.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	6.12.2018
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	41 1 2
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Petras Auštrevičius, Elmar Brok, Klaus Buchner, Lorenzo Cesa, Aymeric Chauprade, Javier Couso Permuy, Γεώργιος Επιτήδειος, Eugen Freund, Michael Gahler, Iveta Grigule-Pēterse, Sandra Kalniete, Tunne Kelam, Wajid Khan, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, Ilhan Kyuchyuk, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Andrejs Mamikins, Ramona Nicole Mănescu, David McAllister, Tamás Meszerics, Clare Moody, Pier Antonio Panzeri, Δημήτρης Παπαδάκης, Alojz Peterle, Tonino Picula, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Alyn Smith, Jordi Solé, László Tőkés, Anders Primdahl Vistisen
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Asim Ademov, Tanja Fajon, Antonio López-Istúriz White, Marie-Christine Vergiat, Janusz Zemke, Željana Zovko
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	John Howarth, Miroslav Mikolášik, Thomas Waitz, Bogdan Andrzej Zdrojewski

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

41	+
ALDE	Petras Auštrevičius, Iveta Grigule-Pēterse, Ilhan Kyuchyuk, Jozo Radoš
ECR	Anders Primdahl Vistisen
EFDD	Aymeric Chauprade
PPE	Asim Ademov, Elmar Brok, Lorenzo Cesa, Michael Gahler, Sandra Kalniete, Tunne Kelam, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, Antonio López-Istúriz White, David McAllister, Miroslav Mikolášik, Ramona Nicole Mănescu, Alojz Peterle, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, László Tőkés, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Željana Zovko
S&D	Tanja Fajon, Eugen Freund, John Howarth, Wajid Khan, Arne Lietz, Andrejs Mamikins, Clare Moody, Pier Antonio Panzeri, Δημήτρης Παπαδάκης, Tonino Picula, Janusz Zemke
VERTS/ALE	Klaus Buchner, Barbara Lochbihler, Tamás Meszerics, Alyn Smith, Jordi Solé, Thomas Waitz

1	-
NI	Γεώργιος Επιτήδειος

2	0
GUE/NGL	Javier Couso Permuy, Marie-Christine Vergiat

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή