Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη συμφωνίας υπό μορφή ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, αφετέρου, για την περαιτέρω ελευθέρωση των συναλλαγών στον τομέα των γεωργικών προϊόντων, των μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων, των ψαριών και των αλιευτικών προϊόντων και για την τροποποίηση της ευρωμεσογειακής ενδιάμεσης συμφωνίας σύνδεσης για το εμπόριο και τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αφενός, και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) εξ ονόματος της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, αφετέρου (07770/2011 – C7-0100/2011 – 2011/0042(NLE))

P7_TA(2011)0396 A7-0300/2011

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (07770/2011),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο συμφωνίας υπό μορφή ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, αφετέρου, για την περαιτέρω ελευθέρωση των συναλλαγών στον τομέα των γεωργικών προϊόντων, των μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων, των ψαριών και των αλιευτικών προϊόντων και για την τροποποίηση της ευρωμεσογειακής ενδιάμεσης συμφωνίας σύνδεσης για το εμπόριο και τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αφενός, και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) εξ ονόματος της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, αφετέρου (07769/2011),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με τα άρθρα 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο v) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0100/2011),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0300/2011),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της Συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην Παλαιστινιακή Αρχή της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών του Μεξικού σχετικά με ορισμένες πτυχές των αεροπορικών υπηρεσιών (05735/2011 – C7-0067/2011 – 2008/0161(NLE))

P7_TA(2011)0397 A7-0298/2011

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05735/2011),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο σύναψης της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών του Μεξικού σχετικά με ορισμένες πτυχές των αεροπορικών υπηρεσιών (07158/2/2009),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με τα άρθρα 100 παράγραφος 2, 218 παράγραφος 8 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0067/2011),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A7-0298/2011),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των Ηνωμένων Πολιτειών του Μεξικού.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη νέου πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου (09793/2011 – C7-0228/2011 – 2011/0097(NLE))

P7_TA(2011)0398 A7-0299/2011

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (09793/2011),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο νέου Πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται στην συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου (09791/2011),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 43 παράγραφος 2 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0228/2011),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Αλιείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A7-0299/2011),

1.  εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου της Συμφωνίας·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να διαβιβάσει στο Κοινοβούλιο τα πορίσματα των συνεδριάσεων και των εργασιών της μικτής επιτροπής που προβλέπεται από το άρθρο 9 της Συμφωνίας, καθώς και το πολυετές τομεακό πρόγραμμα που αναφέρεται στο άρθρο 3 του νέου πρωτοκόλλου και, επίσης, τα πορίσματα των αντίστοιχων ετησίων αξιολογήσεων· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη συμμετοχή των εκπροσώπων του Κοινοβουλίου, ως παρατηρητών, στις συνεδριάσεις της μικτής επιτροπής· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατά το τελευταίο έτος εφαρμογής του πρωτοκόλλου και πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων για την ανανέωση της συμφωνίας, πλήρη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της, χωρίς περιττούς περιορισμούς όσον αφορά την πρόσβαση στο έγγραφο αυτό·

3.  ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να του παρέχουν, στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, άμεση και πλήρη ενημέρωση σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας των εργασιών σε σχέση με το νέο Πρωτόκολλο και την ανανέωσή του, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 13 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της παραγράφου 10 του άρθρου 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη του Μνημονίου Συνεργασίας NAT-I-9406 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (09390/2011 – C7-0141/2011 – 2011/0021(NLE))

P7_TA(2011)0399 A7-0301/2011

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (09390/2011),

–  έχοντας υπόψη το Μνημόνιο Συνεργασίας NAT-I-9406 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (06458/2011),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 100 παράγραφος 2, το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) και το άρθρο 218 παράγραφος 7 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0141/2011),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 81, το άρθρο 90 παράγραφος 7 και το άρθρο 46 παράγραφος 1 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A7-0301/2011),

1.  εγκρίνει τη σύναψη του Μνημονίου Συνεργασίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την επαγγελματική διασυνοριακή οδική μεταφορά μετρητών ευρώ μεταξύ κρατών μελών της ζώνης του ευρώ (17787/2010 – C7-0025/2011– 2010/0206(APP))

P7_TA(2011)0400 A7-0077/2011

(Ειδική νομοθετική διαδικασία – έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου (17787/2010),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση για έγκριση που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 352 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0025/2011),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 81, παράγραφος 1, του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων (A7-0077/2011),

1.  εγκρίνει το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την Πράσινη Βίβλο: Από τις προκλήσεις στις ευκαιρίες: προς ένα κοινό πλαίσιο στρατηγικής για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας στην ΕΕ (2011/2107(INI))

P7_TA(2011)0401 A7-0302/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΕ) και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ιδίως τα άρθρα σχετικά με την έρευνα,

–  έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής «Από τις προκλήσεις στις ευκαιρίες: προς ένα κοινό πλαίσιο στρατηγικής για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας στην ΕΕ» (COM(2011)0048),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 2011 σχετικά με την ενδιάμεση αξιολόγηση του 7ου προγράμματος πλαισίου δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της ΕΕ(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2011 για την Ένωση της καινοτομίας: μετατρέποντας την Ευρώπη για ένα κόσμο μετά την κρίση(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την απλοποίηση της εκτέλεσης των προγραμμάτων-πλαισίων έρευνας(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2010 σχετικά με την υλοποίηση των συνεργειών των διαθέσιμων πόρων για την έρευνα και την καινοτομία στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και ανάπτυξη στις πόλεις και τις περιφέρειες, καθώς και στα κράτη μέλη και στην Ένωση(4),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων «Προς μία παγκοσμίου κλάσεως οργάνωση της έρευνας αιχμής – Επανεξέταση των δομών και μηχανισμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας», της 23ης Ιουλίου 2009,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων «Ενδιάμεση αξιολόγηση της Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης Καταμερισμού του Κινδύνου (RSFF)» της 31ης Ιουλίου 2010,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων «Ενδιάμεση αξιολόγηση του 7ου προγράμματος πλαισίου» της 12ης Νοεμβρίου 2010,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 9ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την απάντηση στην έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων που αφορά την ενδιάμεση αξιολόγηση του έβδομου προγράμματος πλαισίου δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης και την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων που αφορά την ενδιάμεση αξιολόγηση της Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης Καταμερισμού του Κινδύνου» (COM(2011)0052),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της ενδιάμεσης αξιολόγησης του έβδομου προγράμματος πλαισίου δραστηριοτήτων έρευνας (ΠΠ7), συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης καταμερισμού του κινδύνου, από την 3074η συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΕ για την ανταγωνιστικότητα (Εσωτερική Αγορά, Βιομηχανία, Έρευνα και Διάστημα) της 9ης Μαρτίου 2011,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Απριλίου 2009 με τίτλο «Διεύρυνση των ορίων των ΤΠΕ»: στρατηγική έρευνας για τις μελλοντικές και τις αναδυόμενες τεχνολογίες στην Ευρώπη' (COM(2009)0184),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της 9ης Ιουνίου 2011 σχετικά με την 100ή επέτειο της απονομής του βραβείου Νόμπελ στην Maria Skłodowska-Curie(5),

–  έχοντας υπόψη την εμβληματική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της στρατηγικής ΕΕ 2020 «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους»(COM(2011)0021),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών, της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, της Επιτροπής Αλιείας και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων(A7-0302/2011),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βασιζόμενη στην αναθεώρηση του προϋπολογισμού, η Επιτροπή αποφάσισε να ξεκινήσει συζήτηση με στόχο να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης της έρευνας και της καινοτομίας τόσο σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, και να αντιμετωπιστεί η κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων για προγράμματα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ ως ύψιστη προτεραιότητα της ΕΕ,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει καθορίσει το στόχο για την αύξηση των δαπανών στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης ώστε να ανέλθει στο 3% του ΑΕγχΠ της ΕΕ έως το 2020, και ότι δεδομένου ότι πολλές χώρες εξακολουθούν να απέχουν σημαντικά από την επίτευξη του στόχου αυτού είναι ιδιαίτερα σημαντική η αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημερινές τάσεις αποδεικνύουν ότι ασκούνται ισχυρές πιέσεις για το πάγωμα ή ακόμη και τη μείωση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού σε συνδυασμό με περίοδο σοβαρών περιορισμών στους εθνικούς δημόσιους προϋπολογισμούς, και ότι ο τομέας της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας συγκαταλέγεται στους τομείς ευρωπαϊκής συνεργασίας όπου έχει επιτευχθεί πραγματική προστιθέμενη αξία, σε αντίθεση με ορισμένες άλλες θέσεις του προϋπολογισμού, πράγμα που αποδεικνύει την ανάγκη ανακατανομής των διαθέσιμων πόρων της ΕΕ,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι προς το παρόν αντιμετωπίζουμε μια οικονομική ,κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση (που πλήττει τα κράτη μέλη της ΕΕ με πολύ διαφοροποιημένο τρόπο), και ότι η έρευνα (όσον αφορά τις θεμελιώδεις και εφαρμοσμένες διαστάσεις της), η εκπαίδευση και η καινοτομία συνιστούν μέσα καθοριστικής σπουδαιότητας τόσο για την οικονομική ανάκαμψη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, επιτυγχάνοντας τους στόχους των εμβληματικών πρωτοβουλιών «ΕΕ 2020», όσο και για τον καθορισμό ενός βιώσιμου και συνεκτικού μοντέλου ανάπτυξης,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να εξασφαλίσουν τα μέσα για να δοθεί συλλογική απάντηση στις μείζονες κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, δημογραφικές και ηθικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι λαοί της Ευρώπης, όπως ο γηράσκων πληθυσμός, η υγεία, η προσφορά τροφίμων, η βιώσιμη ανάπτυξη, σημαντικά οικολογικά ζητήματα κ.λπ., και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λύσεις για τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να αποτελούν κίνητρο για τους πολίτες προκειμένου να αναλαμβάνουν μεγαλύτερη ευθύνη για τις πράξεις τους,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες περιοχές και χώρες του κόσμου επενδύουν ολοένα περισσότερο στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία, και ότι οι επενδύσεις της ΕΕ στον τομέα αυτό θα πρέπει συνεπώς να προσανατολιστούν με γνώμονα την ενίσχυση του επιστημονικού δυναμικού, την ενθάρρυνση των επενδύσεων της βιομηχανίας και τη βελτίωση των συνολικών ανταγωνιστικών δυνατοτήτων της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός συνεκτικού συνόλου εργαλείων υποστήριξης στο πλαίσιο ολόκληρης της «αλυσίδας καινοτομίας», διασφαλίζοντας κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ακαδημαϊκά προσανατολιζόμενης έρευνας και της εφαρμοσμένης επιστημονικής έρευνας και καινοτομίας,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι η χρηματοδότηση της ΕΕ για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία αυξάνεται, τα πιο ανεπτυγμένα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν, από επιστημονική και τεχνολογική άποψη, να μπορούν να απορροφούν το μεγαλύτερο μερίδιο των διαθέσιμων πόρων στο πλαίσιο διαφόρων χρηματοδοτικών συστημάτων και προγραμμάτων (συμπεριλαμβανομένων έργων μεγάλης κλίμακας), διαιωνίζοντας την υποεκπροσώπηση ορισμένων κρατών μελών και των περιφερειών τους τόσο ως προς την πρόσβαση στη χρηματοδότηση όσο και ως προς τη συμμετοχή, και ότι για την ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (EΧΕ), πρέπει να επιδιώκεται η επίτευξη αριστείας σε όλα τα μέρη της Ένωσης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής συνιστούν το σημαντικότερο μέσο για την επίτευξη του στόχου αυτού,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές και αυξανόμενες ανισότητες στην ΕΕ ως προς τα εθνικά επίπεδα χρηματοδοτικών δυνατοτήτων για την έρευνα και την ανάπτυξη, βιομηχανικών δομών και συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και ότι οι διαφορές αυτές αντικατοπτρίζονται εν μέρει στη συνολική συμμετοχή στο 7ο Πρόγραμμα - Πλαίσιο, και ότι θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μηχανισμοί εξισορρόπησης, προκειμένου να ενισχυθεί το δυναμικό έρευνας και καινοτομίας όλων των κρατών μελών και των ευρωπαϊκών περιφερειών,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο (ΚΣΠ) θα πρέπει να βασισθεί στις ίδιες γενικές αρχές με τον ΕΧΕ, αξιοποιώντας το τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό για τον συντονισμό των 27 διαφορετικών εθνικών στρατηγικών και προγραμμάτων έρευνας και τη μείωση του περιττού κατακερματισμού,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγάλη σπουδαιότητα των ΜΜΕ για την οικονομία και την απασχόληση της ΕΕ δεν αντικατοπτρίζεται στο επίπεδο της πρόσβασής τους σε χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία, και ότι η συμμετοχή των ΜΜΕ σε προγράμματα συνεργασίας στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας θα πρέπει να ανέλθει στο 15%, καθώς και ότι, αναγνωρίζοντας ότι η συνεργασία με τη βιομηχανία έχει ενθαρρύνει την πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας εκ μέρους της βιομηχανίας, η απλοποίηση και ο περιορισμός γραφειοκρατίας συνιστούν απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου αυτού και την αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο σύνολό της,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδεόμενες με τη φτώχεια και οι παραμελημένες ασθένειες εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τέτοιου είδους ασθένειες πλήττουν περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους και προκαλούν εκατομμύρια θανάτους ετησίως,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι άνω του 60% των σπουδαστών που αποφοιτούν από πανεπιστήμια είναι γυναίκες αλλά η πλειοψηφία των ανώτερων θέσεων στα πανεπιστήμια (π.χ. θέσεις διδακτόρων και καθηγητών) εξακολουθεί να καλύπτεται από άνδρες,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ΕΣΕ) το 2007, έχουν επιλεγεί 1 700 έργα για να λάβουν χρηματοδότηση από το ΕΣΕ τα οποία αντιστοιχούν σε επιχορηγήσεις ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου, ενώ σχεδόν το 90% των εν λόγω επιχορηγήσεων δόθηκαν σε άνδρες υποψηφίους,

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι φαίνεται να υπάρχει μια προβληματική «γυάλινη οροφή» για τις γυναίκες ερευνήτριες, πράγμα που σημαίνει ότι το ποσοστό των ερευνητριών μειώνεται στις ανώτερες θέσεις,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα εκπαιδευτικά συστήματα πολλών κρατών μελών εξακολουθούν να επικρατούν στερεότυπα των φύλων σε τομείς της έρευνας όπως οι φυσικές επιστήμες(6),

1.  επιδοκιμάζει την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής που καθορίζει Κοινό Πλαίσιο Στρατηγικής (ΚΠΣ) για την χρηματοδότηση στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, και πιστεύει ότι ο νέος πυρήνας του ΚΠΣ θα πρέπει να αποτελεί τον άξονα κατάρτισης των ερευνητικών προγραμμάτων και των χρηματοδοτικών συστημάτων της ΕΕ και των κρατών μελών· πιστεύει ότι το ΚΠΣ πρέπει να ακολουθεί ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα στοχεύει στην ελκυστικότερη και πιο ευπρόσιτη διαμόρφωση των προγραμμάτων για όλους τους συμμετέχοντες·

2.  υποστηρίζει την άποψη ότι οι πόροι και τα προγράμματα της ΕΕ για την έρευνα καθώς και τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής έχουν διαφορετικούς στόχους και ότι, για το λόγο αυτό, πρέπει να εξακολουθούν να διαχωρίζονται·

3.  αναγνωρίζει τη σχετικά χαμηλή συμμετοχή ορισμένων κρατών μελών στο 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο (7ΠΠ), καθώς και τη διατήρηση ενός χάσματος στις επιδόσεις των τομέων έρευνας και καινοτομίας μεταξύ ευρωπαϊκών περιφερειών, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται μέσω των διαρθρωτικών ταμείων για την ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας και ανάπτυξής τους· εκφράζει την πεποίθηση ότι πρέπει να αξιοποιηθεί το δυναμικό αριστείας όλων των περιφερειών· υποστηρίζει συνεπώς την άποψη ότι απαιτούνται νέες προσεγγίσεις που θα ενισχύουν τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη με χαμηλές επιδόσεις προκειμένου να αποκτήσουν αριστεία και να επιτύχουν ευφυή περιφερειακή εξειδίκευση·

4.  καλεί την Επιτροπή να μεγιστοποιήσει όλες τις σχετικές συνέργιες μεταξύ του ΚΠΣ, των Διαρθρωτικών Ταμείων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας και να αναπτύξει πολυταμειακή προσέγγιση, τηρώντας παράλληλα τους διαφορετικούς τους στόχους· εκφράζει την πεποίθηση ότι τα μέσα συνοχής θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανάπτυξη αριστείας και δημιουργίας ικανοτήτων με τη μεγαλύτερη συμβατότητα μεταξύ πολιτικών έρευνας και καινοτομίας σε περιφερειακό επίπεδο· πιστεύει ότι τούτο θα επιτρέψει τη δημιουργία κλίμακας αριστείας που θα συμβάλει στην πλήρη συμμετοχή των περιφερειών αυτών στο ΚΠΣ, με βάση την ποιότητα και την αριστεία·

5.  προτείνει να περιλαμβάνει η νέα αυτή προσέγγιση τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που θα αποβλέπουν: στον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων, στην αγορά επιστημονικού εξοπλισμού, στη μεταφορά τοπικής τεχνολογίας, στη στήριξη νέων επιχειρήσεων και στα δευτερογενή οφέλη, στη διάδοση των αποτελεσμάτων των σχεδίων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, σε αυξημένο δυναμικό προγραμμάτων για τη διεθνή κατάρτιση ερευνητών, στην ίδρυση ερευνητικών κέντρων αιχμής, στη δημιουργία δικτύων αριστείας και θυλάκων, ή αναθεωρούμενες από ομοτίμους διαπεριφερειακές συνεργασίες στο πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας· πιστεύει ότι ορισμένες δράσεις στήριξης του 7ΠΠ έχουν αποδειχθεί επιτυχείς ως δραστηριότητες γεφύρωσης και θα πρέπει να διατηρηθούν στο ΚΠΣ·

6.  καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο χρηματοδότησης του ΕΚΕ, πρωτοβουλιών Marie Curie ή προτάσεων για σχέδια συνεργασίας που πληρούν τα κριτήρια αριστείας αλλά δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν λόγω έλλειψης ευρωπαϊκών πόρων·

7.  επισημαίνει τη σημασία διατήρησης κατάλληλων μέσων για τη στήριξη της ανάπτυξης της θεσμικής ικανότητας των περιφερειών όσον αφορά την πολιτική έρευνας και καινοτομίας, καθώς το επίπεδο περιφερειακής διακυβέρνησης αποτελεί στρατηγικό σύνδεσμο για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της χρηματοδότησης του προγράμματος πλαισίου στη χρηματοδότηση των Διαρθρωτικών Ταμείων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τους στενούς συνδέσμους τους με τις τοπικές επιχειρήσεις, υπηρεσίες και κέντρα έρευνας και κατάρτισης·

8.  ζητεί η προτεραιότητα «καινοτομία», δεδομένης της μελλοντικής ευθυγράμμισης της πολιτικής συνοχής προς τη στρατηγική ΕΕ 2020, να είναι δεσμευτική για τις περιφέρειες του Στόχου 1 και Στόχου 2, και να αντικατοπτρίζεται στα συνολικά ποσά που διατίθενται σε όλα τα επίπεδα·

9.  πιστεύει ότι πρέπει να παρέχονται κίνητρα καινοτομίας στις τοπικές και περιφερειακές αρχές, πρωτίστως με τη συνέχιση και ενίσχυση των πρωτοβουλιών, όπως τα προγράμματα «Περιφέρειες της γνώσης», «Ζωντανά εργαστήρια» και «Έξυπνες πόλεις», στις οποίες καλλιεργείται η εδαφική διάσταση της έρευνας και ανάπτυξης·

10.  επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διατηρηθούν πολιτικές σύγκλισης, και καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει κλίμακες αριστείας στα κράτη μέλη και στις περιοχές που είναι οικονομικά ασθενέστερες και περισσότερο ευάλωτες κοινωνικά και υποεκπροσωπούνται στο πρόγραμμα πλαίσιο, βάσει των αντίστοιχων δυνατών σημείων τους και σύμφωνα με αποδοτικά και σαφή κριτήρια, προκειμένου να αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό το ανθρώπινο κεφάλαιό τους και οι ερευνητικές τους ικανότητες·

11.  είναι της άποψης ότι η ανακοίνωση ενός διαγωνισμού για την ίδρυση κέντρων έρευνας αιχμής σε μειονεκτούσες περιφέρειες αποτελεί κατάλληλο μέσο για την ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας· είναι της άποψης ότι η χορήγηση ενισχύσεων με τη μορφή διαγωνισμού ενισχύει τον δυναμισμό και τη δημιουργικότητα που μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε διαρθρωτικά αδύναμες περιφέρειες στην επιτυχή δημιουργία νέων χώρων έρευνας και τεχνολογίας με τη δημιουργία θέσεων εργασίας προσανατολισμένων στο μέλλον· θεωρεί ότι στον διαγωνισμό θα συμμετέχουν ομάδες οι οποίες θα αποτελούνται κάθε φορά από ένα διεθνώς αναγνωρισμένο ερευνητικό ίδρυμα και μια μειονεκτούσα περιφέρεια και ότι οι επιστημονικές προσεγγίσεις των προτάσεων ίδρυσης πρέπει να εξεταστούν σύμφωνα με την αρχή της αριστείας· θεωρεί ότι, ταυτόχρονα, η περιφέρεια πρέπει να προωθήσει μια βιώσιμη γενική έννοια η οποία, για παράδειγμα, με τη βοήθεια πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων και με τη δημιουργία κατάλληλου πλαισίου θα δημιουργήσει υποδομές φιλικές προς την έρευνα και την καινοτομία·

12.  συνιστά στην Επιτροπή την ανάλυση της πιθανότητας συγκρότησης ενός πανευρωπαϊκού κοινού ταμείου χρηματοδοτούμενου από τα Διαρθρωτικά Ταμεία για την προώθηση της συνεργατικής ευρωπαϊκής έρευνας·

13.  εκφράζει την πεποίθηση ότι η αξιοπιστία του προγράμματος πλαισίου βασίζεται στην επιστημονική ποιότητα και για το λόγο αυτό πιστεύει ότι η αριστεία θεωρείται το κυριότερο κριτήριο για τη χρηματοδότηση· υπενθυμίζει ότι η φύση της αριστείας διαφέρει ανά είδος συμμετέχοντος ή ανάλογα με τη φύση του σχεδίου έρευνας και καινοτομίας (το κριτήριο αριστείας για ερευνητικό ίδρυμα δεν είναι το ίδιο με εκείνο που ισχύει για μεμονωμένο ερευνητή ή για μια ΜΜΕ, και επίσης διαφέρει μεταξύ σχεδίων βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας)· τονίζει ότι η τεχνική βελτίωση, η καινοτομία και η δημιουργία αγοράς θα πρέπει, εφόσον ενδείκνυται, να αποτελούν σημαντικά κριτήρια της βιομηχανίας και της εφαρμοσμένης έρευνας·

14.  ζητεί να υπάρχει καλύτερος συντονισμός και συνέργια μεταξύ τοπικών και περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών διασυνοριακών στρατηγικών έρευνας και καινοτομίας, με σεβασμό προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διαφόρων περιεχομένων και ταυτόχρονα, ενισχύοντας τις δυνατότητες συμπληρωματικότητας και συνεργασίας μεταξύ τους· πιστεύει ότι η πρόσβαση σε πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές και η ανταλλαγή τους, οι ενισχυμένες προσπάθειες κοινού προγραμματισμού, οι απλοί και ευέλικτοι κανόνες και τα σχετικά μέσα και, όποτε κρίνεται απαραίτητο, η εναρμόνισή τους είναι καθοριστικής σπουδαιότητας για τη μεγαλύτερη αποδοτικότητα της χρηματοδότησης και πιθανώς της συγχρηματοδότησης·

15.  εκφράζει την πεποίθηση ότι η Ευρώπη οφείλει να χρησιμοποιεί μεγάλο δυναμικό στον τομέα της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας και να συμβάλλει στην εξεύρεση λύσεων σε παγκόσμιες κοινωνικές προκλήσεις, συγκεκριμένα όσον αφορά:

16.  επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλισθεί η συνέχεια επιτυχών μέσων μεταξύ του ΠΠ και του ΚΠΣ, ιδίως στα προγράμματα συνεργασίας· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει εγκαίρως την αποτελεσματικότητα των υφισταμένων μέσων κατά την επίτευξη ειδικών στόχων πολιτικής και να αναπροσαρμόσει εκείνα των οποίων η αποτελεσματικότητα ή ξεχωριστή συμβολή δεν έχει αποδειχθεί σαφώς·

17.  ζητεί τη διενέργεια ανεξάρτητου λογιστικού ελέγχου, για παράδειγμα από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, σε συνεργασία με τα εθνικά ελεγκτικά συνέδρια, σχετικά με την αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών για την έρευνα η οποία υλοποιείται από τα κράτη μέλη, την ΕΕ και τις τοπικές αρχές·

18.  ζητεί από την Επιτροπή να ενισχύσει την προβολή της προστιθέμενης αξίας της ΕΕ στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας·

19.  ζητεί συντονισμένες δημόσιες και ιδιωτικές προσπάθειες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για την επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου του 3% του κεφαλαίου ΑΕΓχΠ στις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης· ζητεί από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση επί της κατάρτισης ενός ειδικού οδικού χάρτη για την επίτευξη αυτού του στόχου·

20.  τονίζει ότι θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για τη μέγιστη δυνατή εναρμόνιση των δαπανών με τους γενικούς στόχους πολιτικής στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· ζητεί τον σαφή συντονισμό με τις νέες πρωτοβουλίες όπως την «Ένωση Καινοτομίας» και άλλα συναφή εμβληματικά έργα·

21.  υπενθυμίζει ότι η μελλοντική χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας πρέπει να εξυπηρετεί το στόχο ολοκλήρωσης του ΕΧΕ δημιουργώντας περισσότερες συνέργιες και καλύτερη συνεργασία μεταξύ διαφόρων πολιτικών έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας και χρηματοδοτικών προγραμμάτων μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών και τοπικών αρχών·

Προς ένα Κοινό Πλαίσιο Στρατηγικής (ΚΠΣ)

22.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι το ΚΠΣ πρέπει να εστιάζει στην αντίληψη ότι η διαφορετική φύση και κλίμακα των σχεδίων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, από κοινού με την πληθώρα χρηματοδοτικών συστημάτων, πρέπει να οργανωθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται συνοχή, ευρεία αντιπροσωπευτικότητα και συνάρθρωση και συμπληρωματικότητα, δημιουργώντας κλίμακες αριστείας·

23.  σημειώνει ότι, προκειμένου να επιτρέπεται σε όλους τους ερευνητές να συμμετέχουν σε έργα του ΚΠΣ, οι διοικητικοί κανόνες του ΚΠΣ που καλύπτουν τις συμβατικές διαδικασίες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους διαφορετικούς εθνικούς κανόνες σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα· τονίζει ειδικότερα ότι ο μηχανισμός συγχρηματοδότησης δεν πρέπει να λειτουργεί σε βάρος πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων, και ότι σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να τίθενται τα πανεπιστήμια σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με άλλους φορείς·

24.  ζητεί από την Επιτροπή να συγκροτήσει ένα απλό και προσβάσιμο σύστημα για την επιτάχυνση της καινοτομίας, την πραγματοποίηση επενδύσεων σε έργα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας για την καταπολέμηση των μειζόνων κοινωνικών προκλήσεων και να ακολουθήσει μια πραγματικά ολιστική προσέγγιση, εστιάζοντας την προσοχή στα διάφορα κρίσιμα στάδια της αλυσίδας καινοτομίας και αξίας (από τον προμηθευτή υλικού έως το προϊόν τελικής χρήσης)·

25.  εκφράζει την πεποίθηση ότι οι διαφορετικές αποστολές στο πλαίσιο του ΚΠΣ πρέπει να εξετάζονται ξεχωριστά αλλά σε στενή μεταξύ τους σχέση και συνεργασία: το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΚΤ) που θα λειτουργεί κυρίως ως δίκτυο των Κοινοτήτων Γνώσεων και Καινοτομίας (ΚΓΚ), το δε Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία (ΠΑΚ), το οποίο στηριζόμενο στις δυνάμεις του θα στηρίζει καινοτόμους ΜΜΕ, και το προσεχές ΠΠ θα περιλαμβάνει την έρευνα στο σύνολό της, και τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής θα χρησιμοποιούνται σε στενότερη συνεργασία και με πιο στοχευμένο τρόπο αλλά θα διατηρούνται ξεχωριστά· θεωρεί ότι τα συνεργατικά σχέδια θα πρέπει να παραμείνουν η ραχοκοκαλιά του ΚΠΣ·

26.  τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ευελιξία του κοινού στρατηγικού πλαισίου, όχι μόνο για να μπορούν να μεταφερθούν οι πιστώσεις μεταξύ των επιμέρους κεφαλαίων και των προσκλήσεων, αλλά και για να είναι αρκετά ευέλικτο το ΚΠΣ, ώστε να επιτρέπεται η διάθεση των πιστώσεων για την αντιμετώπιση μειζόνων κοινωνικών προκλήσεων που προκύπτουν στη διάρκεια της δημοσιονομικής περιόδου·

27.  ζητεί τον σαφή καθορισμό του συνολικού συστήματος χρηματοδότησης, και τη μεγαλύτερη ολοκλήρωση της έρευνας, της εκπαίδευσης και της καινοτομίας, δεδομένου ότι η ευρωπαϊκή πολιτική έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας δημιουργεί ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Ευρώπης για το 2020, ζητεί να διπλασιαστεί από το 2014 ο προϋπολογισμός της ΕΕ για τα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας για την προσεχή χρηματοδοτική περίοδο (εξαιρουμένου του προϋπολογισμού που προορίζεται για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων και της ΕΤΕπ ) ως κατάλληλη αντίδραση στη σημερινή οικονομική κρίση και στις μεγάλες κοινές προκλήσεις· πιστεύει ότι ένας αυξημένος δημόσιος προϋπολογισμός για την έρευνα πρέπει να στοχεύει σε ευρύτερα κοινωνικά οφέλη και μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα· επαναλαμβάνει ότι πρέπει να ενισχυθεί και να αναπτυχθεί ο φιλικός προς την έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία ρόλος όλων των μέσων της ΕΕ, και μέσω στενότερης συνεργασίας με την ΕΤΕπ και με την απλούστευση των διαδικασιών πρόσβασης σε χρηματοδότηση· προτείνει, συνεπώς, ένα νέο οργανωτικό μοντέλο που θα βασίζεται σε τρία διαφορετικά επίπεδα χρηματοδότησης με στόχο τη σταθερότητα και τη σύγκλιση·

1ο Επίπεδο: Ανάπτυξη ικανοτήτων και υποδομές

28.  το επίπεδο αυτό θα πρέπει να καλύπτει τους χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ που σχετίζονται με τις υποδομές (με την ευρεία έννοια, συμπεριλαμβανομένου του θεσμικού σκέλους) και την ανάπτυξη ικανοτήτων·

29.  το χρηματοδοτικό σύστημα στο επίπεδο αυτό περιλαμβάνει το τμήμα του προγράμματος πλαισίου που αφορά το πρόγραμμα «Ικανότητες» και τις πρωτοβουλίες «Marie-Curie», τις συνιστώσες της χρηματοδότησης της ΕΕ για υποδομές και έργα έρευνας, την πρόσβαση σε δάνεια της ΕΤΕπ (καλύπτοντας έργα άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ), επιχορηγήσεις που σχετίζονται με τις προαναφερθείσες συνιστώσες του ΠΠ και τη συνεργασία με Διαρθρωτικά Ταμεία που σχετίζονται με υποδομές·

30.  ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος του Κοινού Κέντρου Έρευνας (ΚΚΕρ) ως εσωτερικού παρόχου επιστημονικών και οικονομικών αναλύσεων για την πολιτική ανάπτυξης σύμφωνα με τη στρατηγική Ευρώπη 2020,

31.  τονίζει ότι η χρηματοδότηση μελλοντικών ευρωπαϊκών έργων μεγάλης κλίμακας, όπως, μεταξύ άλλων, ITER, Galileo και Παγκόσμια Παρακολούθηση του Περιβάλλοντος και της Ασφάλειας (GMES) δεν θα πρέπει να περιλαμβάνεται στο ΠΠ, δημιουργώντας αυτόνομες θέσεις του προϋπολογισμού για τα έργα αυτά, προκειμένου να διασφαλιστεί μια διαφανής και αξιόπιστη χρηματοδοτική διάρθρωση, ενώ παράλληλα θα ελέγχονται και θα περιορίζονται οι πιθανότητες υπέρβασης των δαπανών· προτείνει να χρηματοδοτούνται εν μέρει μέσω της έκδοσης ομολόγων έργου από την ΕΤΕπ·

32.  τονίζει τον κεντρικό ρόλο ερευνητικών υποδομών μεγάλης κλίμακας για την ανάπτυξη του ΕΧΕ και ζητεί την αύξηση της συνολικής διαθέσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ για ερευνητικές υποδομές, ιδίως όπου υπάρχουν οι μεγαλύτερες προοπτικές για ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, να παραταθεί η χρηματοδότηση μετά το προπαρασκευαστικό στάδιο και να διασφαλισθεί ανοικτή και βασιζόμενη στην αριστεία πρόσβαση στις υποδομές αυτές·

2ο Επίπεδο: Έρευνα, δυναμικό, συνεργασία και ενοποίηση

33.  το επίπεδο αυτό πρέπει να καλύπτει τη γενική έρευνα, τόσο τη βασική όσο και την εφαρμοσμένη καθώς και τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες· οι συμμετέχοντες στο συντονισμό είναι κατά κύριο λόγο πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα/ιδρύματα· θα πρέπει να ενθαρρυνθεί ο βιομηχανικός τομέας, και ιδίως ΜΜΕ, και καινοτόμες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις να μετέχουν και να συνεργάζονται με ακαδημαϊκά και δημόσια ερευνητικά κέντρα και, εφόσον ενδείκνυται, να διαδραματίζουν το ρόλο συντονιστή· το επίπεδο αυτό θα πρέπει να εκπροσωπεί το μεγαλύτερο μερίδιο του ΚΠΣ και θα πρέπει να αποσκοπεί στην ανάπτυξη της ισχυρής επιστημονικής βάσης τόσο στη βασική όσο και στην εφαρμοσμένη έρευνα που είναι απαραίτητες για την ώθηση της καινοτομίας·

34.  οι λέξεις κλειδιά στο επίπεδο αυτό είναι η πρωτοτυπία και η σημασία της ιδέας, η ποιότητα και το δυναμικό επιστημονικής αριστείας και προστιθέμενης αξίας των έργων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας υψηλού κινδύνου και των έργων που αφορούν «μη τεχνολογική καινοτομία και κοινωνική καινοτομία'· το επιχειρησιακό σχέδιο και το δυναμικό της αγοράς συνιστούν θετικούς παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη αλλά όχι απαραίτητες προϋποθέσεις έγκρισης·

35.  το πρόγραμμα χρηματοδότησης σε αυτό το επίπεδο καλύπτεται από το σύστημα επιχορηγήσεων του ΠΠ της ΕΕ σε συνεργασία με Διαρθρωτικά Ταμεία που σχετίζονται με την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία· η συνέργια μεταξύ των δύο αυτών χρηματοδοτικών πηγών και η απλούστευση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και εξωτερικούς χρηματοδοτικούς φορείς θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη· επισημαίνει ότι οι επιδοτήσεις θα πρέπει πρωτίστως να προορίζονται για δημόσια και ιδιωτικά ερευνητικά ιδρύματα και καινοτόμους ΜΜΕ·

36.  ζητεί τη δημιουργία ενός περισσότερο ευέλικτου χρηματοδοτικού συστήματος, προκειμένου το θέμα της συνεργασίας να καταστεί περισσότερο ελκυστικό για τις ΜΜΕ, ώστε οι ΜΜΕ να μπορούν να μετάσχουν σε έργα συνεργασίας κατά τη διάρκεια της υλοποίησης έργων όποτε είναι δυνατό, και, για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να διατεθεί στο έργο μια ανοικτή γραμμή προϋπολογισμού· πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο οι ΜΜΕ μπορούν να διακρίνουν τις ευκαιρίες με μεγαλύτερη σαφήνεια, αφού το χρονικό περιθώριο από την έναρξη της συμμετοχής στο έργο έως τα αποτελέσματα που αφορούν την αγορά καθίσταται βραχύτερο·

37.  υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ΕΣΕ) έχει αποδεδειγμένα στεφθεί από επιτυχία και αποτελεί στοιχείο ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ)· ζητεί να επέλθουν περαιτέρω βελτιώσεις στις δομές και τους μηχανισμούς του ΕΧΕ και να ενισχυθούν τα μέσα του· τονίζει την ανάγκη να αυξηθεί σημαντικά η αναλογία του προϋπολογισμού που προορίζεται για επιχορηγήσεις τόσο σε νέους ερευνητές όσο και σε ερευνήτριες και σε ερευνητές από καινοτόμους ΜΜΕ (τόσο ερευνητικές ομάδες όσο και μεμονωμένα άτομα), καθώς και να ενισχυθούν οι δράσεις και πρωτοβουλίες «Marie Curie», προωθώντας συνεπώς την κινητικότητα (με γνώσεις «πέμπτης ελευθερίας»), τη σταδιακή ανέλιξη και τη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων και της βιομηχανίας, καθώς και την πρόσβαση σε σημαντικές ερευνητικές δομές· ζητεί να μετέχει περισσότερο η βιομηχανία σε διδακτορικά και μεταδιδακτορικά ερευνητικά προγράμματα· ζητεί την εφαρμογή των μέτρων που απαιτούνται για την εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας για τους επιστήμονες στην ΕΕ, καθιστώντας την Ευρώπη ελκυστικότερη για τους ερευνητές, καταπολεμώντας την έξοδο εμπειρογνωμόνων και επιτυγχάνοντας δίκτυα αριστείας στην Ευρώπη·

38.  υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην κινητικότητα των ερευνητών στην Ευρώπη και ζητεί την ενίσχυση των μέτρων (όπως η μεταφορά συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και οι διατάξεις κοινωνικής ασφάλισης, η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, μέτρα συνδυασμού οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, και ερευνητικά κουπόνια που θα ακολουθούν τους ερευνητές που μετακινούνται σε άλλο κράτος μέλος (που θα συμβάλει στην κινητικότητα των ευρωπαίων ερευνητών, θα συμβάλει στην αναχαίτιση της «διαρροής εγκεφάλων» και θα καταστήσει ελκυστικότερη την προοπτική ερευνητικής καριέρας στην ΕΕ· ζητεί την καθιέρωση συνιστώσας κινητικότητας στις επιχορηγήσεις του ΕΧΕ, όποτε ενδείκνυται· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διευκολύνουν την ταχεία αμοιβαία αναγνώριση των ακαδημαϊκών προγραμμάτων σπουδών·

39.  πιστεύει ότι υπάρχουν περαιτέρω δυνατότητες για επέκταση του πεδίου της έννοιας του ΕΣΕ σε συνεργατικά και πολυεπιστημονικά ερευνητικά έργα, υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούν τον χαρακτήρα ανιόντων έργων και ότι η επιστημονική αριστεία παραμένει το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής·

40.  επικροτεί τη σταθερή πρόοδο που σημειώνεται προς μια ισορροπημένη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στο πρόγραμμα πλαίσιο· συμφωνεί ότι θα πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα για την τόνωση της γυναικείας συμμετοχής σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης των προγραμμάτων και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να αναθερμάνει το ενδιαφέρον της για την προώθηση των γυναικών επιστημόνων και θα πρέπει να επιδιώξει την κινητοποίηση των κρατών μελών για να καλυφθεί το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, δίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στην αντιμετώπιση εμποδίων που σχετίζονται ιδιαίτερα με το φύλο· υπογραμμίζει ότι ο στόχος για την επίτευξη ποσοστού συμμετοχής γυναικών 40% στο πρόγραμμα και τις συμβουλευτικές επιτροπές πρέπει να υλοποιηθεί· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων με δείκτες και στόχους ανά φύλο και να παρακολουθεί την εφαρμογή του·

41.  σύμφωνα με την αρχή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου, τονίζει την ανάγκη να παρέχεται η δυνατότητα στους ερευνητές όλων των βαθμίδων να αναβάλλουν την έναρξη μιας επιχορήγησης ή να αναστέλλουν τις σχετικές εργασίες για λόγους άδειας μητρότητας, άδειας πατρότητας ή γονικής άδειας, για έργα όπου είναι δυνατόν κάτι τέτοιο, και να έχουν οι ερευνητές την επιλογή παράτασης της ισχύος μιας συμφωνίας επιχορήγησης για τους ίδιους λόγους, για έργα στα οποία ο χρόνος δεν είναι ουσιώδους σημασίας· καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν στους ερευνητές αυτές τις επιλογές·

42.  τονίζει ότι η πλήρης υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ) απαιτεί τη λήψη νομοθετικών μέτρων που θα επιτρέπουν σε όλους τους φορείς της ΕΕ να συμμετέχουν στα εθνικά προγράμματα, με τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών των επιμέρους κρατών μελών να είναι ανοικτές σε όλους και τη λήψη μέτρων για την εναρμόνιση των κανόνων, των διαδικασιών, των συμβάσεων και των κριτηρίων αξιολόγησης·

3ο Επίπεδο: Αγορά και καινοτομία – επίτευξη κοινών στόχων

43.  το επίπεδο αυτό καλύπτει την ανάπτυξη και προώθηση της υιοθέτησης από την αγορά καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών και τη δημιουργία δημόσιου πλούτου· η βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των καινοτόμων ΜΜΕ, διαδραματίζει στο πλαίσιο αυτό καθοριστικό ρόλο κατά την ανάπτυξη νέων προϊόντων, υπηρεσιών και διαδικασιών·

44.  λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να ενθαρρυνθούν οι νέοι να συμμετέχουν σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και να υποστηριχθούν οι νέοι επιχειρηματίες που συνεισφέρουν σε δραστηριότητες έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας και να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των τοπικών ή περιφερειακών κοινοτήτων τους, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν το πρόγραμμα Erasmus για νέους επιχειρηματίες, επίσης εντός του μελλοντικού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, και να αυξήσουν τη χρηματοδότηση που διατίθεται στο συγκεκριμένο πρόγραμμα·

45.  αναγνωρίζει ότι πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη σπουδαιότητα στη συμμετοχή των ΜΜΕ προκειμένου να διευκολύνεται η αξιοποίηση των νέων αντιλήψεων και ευκαιριών που εμφανίζονται με ευέλικτο και αποτελεσματικό τρόπο ανοίγοντας νέους δρόμους καινοτομίας· τονίζει ότι ένας ειδικός ανά τομέα ορισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή συμμετοχή τους στο ΚΠΣ· σημειώνει, επιπλέον, ότι η επιτυχία των δραστηριοτήτων καινοτομίας εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις δεξιότητες και την εμπειρία του διοικητικού προσωπικού·

46.  υπογραμμίζει την ανάγκη να βελτιωθεί η πρόσβαση των ΜΜΕ σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο σε υπηρεσίες έρευνας και καινοτομίας· είναι της άποψης ότι χάρη σε επιτυχή προγράμματα, όπως το Eurostars, έχει αποκτηθεί σημαντική εμπειρία όσον αφορά την ανταπόκριση στις ανάγκες καινοτόμων εταιρειών και, ως εκ τούτου, πρέπει να ενισχυθούν· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα με στόχο την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων για ειδικές ανάγκες στον δημόσιο τομέα με τη συμπερίληψη μικρών επιχειρήσεων σε διαγωνισμούς για ιδέες που καταλήγουν σε βραχυπρόθεσμες συμβάσεις για την ανάπτυξη·

47.  το πρόγραμμα χρηματοδότησης στο επίπεδο αυτό καλύπτεται από χρηματοδότηση εκ μέρους της ΕΕ, που παρέχεται από την ΕΤΕπ, χρηματοδότηση σε συνδυασμό με το ΠΑΚ, την πρόσβαση σε υψηλότερες πιστώσεις μέσω του ΕΤαΕ και σε ειδικά δάνεια της ΕΤΕπ (καλύπτοντας κυρίως έργα κάτω των 50 εκατομμυρίων ευρώ), και συνεργασία με τα διαρθρωτικά ταμεία που σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα· ωστόσο, η χρηματοδότηση της πολιτικής καινοτομίας της ΕΕ δεν διαθέτει κατάλληλα μέσα χρηματοδότησης που να ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες των ΜΜΕ· πιστεύει ότι ο ΕΧΕ θα επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από την κατάρτιση, αφού εξετασθεί δεόντως το ενδεχόμενο διενέργειας εκτίμησης επιπτώσεων, ενός προγράμματος της ΕΕ για τις ΜΜΕ που θα μπορούσε να θεωρείται ειδικό σκέλος της ΕΤΕπ, πλήρως αφιερωμένο σε έργα καινοτομίας των ΜΜΕ·

48.  υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας έχει αποδεδειγμένα στεφθεί από επιτυχία και αποτελεί στοιχείο ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας· επισημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν ΚΓΚ με πιο περιορισμένο πεδίο εστίασης, και κατά συνέπεια ένα περισσότερο συγκεντρωμένο δίκτυο με μικρότερο προϋπολογισμό, το οποίο θα δίνει επίσης τη δυνατότητα συμμετοχής περισσότερων ΜΜΕ λόγω των χαμηλών ετήσιων εισφορών· πιστεύει ότι αυτές οι μικρότερες ΚΓΚ μπορούν να δημιουργήσουν ένα ενιαίο σημείο εστίασης στην ΕΕ ως χώρο συνάντησης επιστημόνων από όλη την ΕΕ, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικότεροι στην παγκόσμια αγορά·

49.  προκειμένου να ενισχυθεί περισσότερο η συμμετοχή των ΜΜΕ στα προγράμματα, πιστεύει ότι πρέπει να εξετασθούν ορισμένα μέσα και δράσεις χρηματοδότησης:

50.  ζητεί να δοκιμαστούν νέοι και καινοτόμοι τρόποι χρηματοδότησης όπως τα ομόλογα έργου και το κουπόνι για την καινοτομία σε επίπεδο ΕΕ, με τα οποία θα μπορούν οι επιχειρήσεις να ξοδεύουν απευθείας τους πόρους αυτούς σε διαπιστευμένα ερευνητικά κέντρα· τα κουπόνια αυτά δεν πρέπει να υπόκεινται σε εκθέσεις δαπανών καθώς η χρήση τους θα πιστοποιείται από τα κέντρα όπου θα εξαργυρώνονται τα κουπόνια· η πιστοποίηση των κέντρων θα μπορούσε να πραγματοποιείται σε εθνική και περιφερειακή βάση και να επικυρώνεται από έναν ευρωπαϊκό φορέα, όπως για παράδειγμα το Κοινό Κέντρο Ερευνών·(ΚΚΕρ), και θεωρεί ότι η συμβολή του ΚΚΕρ στην καινοτομία στο πλαίσιο του Προγράμματος Πλαισίου θα έπρεπε να περιλαμβάνει την ενισχυμένη συνεργασία με τη βιομηχανία·

51.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας για τις μικρές επιχειρήσεις της ΕΕ (SBIR) σκοπός τους οποίου είναι να εντοπίζει τις προκλήσεις του δημοσίου τομέα σχετικά με την τεχνολογία και να χρηματοδοτεί προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης με στόχο την εξεύρεση νέων λύσεων τόσο για παλαιότερα όσο και για ανακύπτοντα προβλήματα·

o
o   o

52.  υποστηρίζει την άποψη ότι κάθε είδος καινοτομίας δεν βασίζεται στην έρευνα και ότι κάθε μορφής έρευνα δεν στοχεύει στην καινοτομία· πιστεύει συνεπώς ότι η προτεινόμενη αναδιοργάνωση πρέπει να καλύπτει τον πλήρη κύκλο καινοτομίας, από το σχεδιασμό στην αγορά, συμπεριλαμβανομένης της μη τεχνολογικής, οικολογικής και κοινωνικής καινοτομίας· πιστεύει ότι στο πλαίσιο αυτό πρέπει να περιληφθεί η προώθηση καινοτόμων πρακτικών (όπως καινοτόμων και προεμπορικών δημοσίων συμβάσεων, βραβεία παροχής κινήτρων, πολιτικές για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και πρωτοβουλίες πρωτοπόρων αγορών) και η διευκόλυνση της ευρείας διάδοσής τους· υπενθυμίζει ότι πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο τυποποίησης για την αντιμετώπιση μειζόνων προκλήσεων και τη διαμόρφωση τομέων προτεραιότητας του ΚΠΣ, αλλά να μην αποτελέσει ένα νέο ξεχωριστό μέσο ή δραστηριότητα·

53.  επισημαίνει την έως τώρα επιτυχία του προγράμματος πλαισίου για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία και τονίζει τη ζωτική σπουδαιότητα της συνέχισης και της περαιτέρω ανάπτυξης του προγράμματος, προκειμένου να ενισχυθούν ιδίως οι καινοτόμες ΜΜΕ ως κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής οικονομίας·

54.  τονίζει, ωστόσο, ότι ορισμένα από τα μέσα του ΠΑΚ θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη φυσική προέκταση του μελλοντικού προγράμματος πλαισίου, εξασφαλίζοντας συνέχεια στα ευρωπαϊκά έργα έρευνας και καινοτομίας· είναι της άποψης ότι οι τεχνολογίες που αναπτύσσονται σε έργα του προγράμματος πλαισίου θα μπορούσαν να επεκταθούν σε καινοτόμα έργα:

55.  υπενθυμίζει ότι ο ιδιαίτερα ανταγωνιστικός χαρακτήρας του ερευνητικού, επιστημονικού, τεχνολογικού και καινοτόμου έργου και η διατήρηση τοπικών, επιστημονικών και καινοτόμων ικανοτήτων εξαρτάται από το ενδεχόμενο επικάλυψης και κατακερματισμού των εργασιών σε κάποιο επίπεδο, που σε αντίθετη περίπτωση θα συντελούσαν στην υπονόμευση της συνεργατικής έρευνας·

56.  τονίζει ότι, για την αποτελεσματικότερη προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και για να διασφαλιστεί ότι η έρευνα και ανάπτυξη συνεισφέρουν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, πρέπει να ληφθούν κατάλληλα μέτρα στο πρόγραμμα πλαίσιο για τη θέσπιση ισχυρού και αποτελεσματικού ρυθμιστικού πλαισίου με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε αρχικό στάδιο κατά την ερευνητική διαδικασία·

57.  ενθαρρύνει έντονα την εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης για κάθε πιθανό συμμετέχοντα, ιδίως για την εφαρμογή διατάξεων διαχείρισης, και καλεί την Επιτροπή να καθορίσει κριτήρια για την επιλογή, την αξιολόγηση και εκτίμηση των σχεδίων κατάρτισης, λαμβάνοντας, μεταξύ άλλων υπόψη τις δυνατότητες ανέλιξης προς την αριστεία· προτρέπει την Επιτροπή να ακολουθήσει μια προορατική προσέγγιση βοηθώντας τους δημόσιους φορείς, ιδίως εκείνους που λειτουργούν σε υποεκπροσωπούμενα κράτη μέλη, να βελτιώσουν το σύστημα διαχείρισής τους διεξάγοντας εκτιμήσεις και εκδίδοντας συστάσεις για τους εν λόγω φορείς προκειμένου να βελτιώσουν τις αιτήσεις τους για χρηματοδότηση και τη διαχείριση των έργων τους·

58.  επαναλαμβάνει ότι η απλούστερη διαχείριση της χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή έρευνα απαιτεί ένα ποιοτικό άλμα και πιστεύει ότι καίριο στοιχείο για την απλούστευση είναι η μετάβαση από τη σημερινή προσέγγιση που βασίζεται στον έλεγχο σε μια προσέγγιση που θα στηρίζεται περισσότερο σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης και θα αντέχει στους κινδύνους, πράγμα ιδιαίτερα επωφελές για τις ΜΜΕ· ζητεί την εφαρμογή όλων των μέτρων απλούστευσης που εντοπίζονται στο νέο ΚΠΣ, μεταξύ άλλων, με αυξημένο περιθώριο ανοικτού κινδύνου σφάλματος, με ευρύτερη αποδοχή των συνήθων λογιστικών πρακτικών, την προαιρετική χρήση κατ'αποκοπήν ποσών και σταθερών συντελεστών, την απλούστερη εφαρμογή και των συμβατικών διαδικασιών καθώς και των κανόνων προχρηματοδότησης και την επιλεξιμότητα των δαπανών, σημαντική μείωση των απαιτήσεων χρηματοπιστωτικής και επιστημονικής ενημέρωσης, τη μείωση του χρόνου για τη σύναψη συμβάσεων σε έξι μήνες κατ' ανώτατο όριο και τη σημαντική μείωση της περιόδου χορήγησης επιδοτήσεων και καταβολής πληρωμών καθώς και μεγαλύτερη ευελιξία για τους συμμετέχοντες ως προς την οργάνωση και τη διαχείριση των έργων και την επιλογή των εταίρων τους·

59.  είναι πεπεισμένο ότι η απλούστευση πρέπει να οδηγήσει σε μείωση των συνδυασμών ποσοστών χρηματοδότησης και μεθόδων υπολογισμού έμμεσων δαπανών στα συστήματα χρηματοδότησης, χωρίς ωστόσο να παύσει να ισχύει διαφοροποίηση για πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς και τη βιομηχανία·

60.  συνιστά τον καθορισμό περιορισμένου συνόλου κοινών (διοικητικών, χρηματοοικονομικών και οργανωτικών) κανόνων και αρχών που θα ερμηνεύονται εύκολα και θα ισχύουν για όλα τα προγράμματα και μέσα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας της ΕΕ·

61.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, λ.χ. με τη δημιουργία κέντρου ενιαίας εξυπηρέτησης, τη καθιέρωση της αρχής «ένα έργο, ένα έγγραφο» και τη δημιουργία φόρουμ για τις ανταλλαγές βέλτιστης πρακτικής· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη για ένα εύκολα προσβάσιμο ενιαίο σημείο εισόδου για την παροχή συμβουλών και χρηματοδοτικής στήριξης σε πιθανούς συμμετέχοντες· επικρίνει τη σημερινή έλλειψη διαφάνειας και ενημέρωσης σχετικά με προσεχείς προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για ερευνητικά σχέδια, που έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν οι ερευνητές και τα ιδρύματα να προετοιμάζονται κατάλληλα και, συνεπώς, παρεμποδίζει τη συμμετοχή τους·

62.  τονίζει ότι μια συνεκτική πολιτική για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας που βασίζεται στη γνώση συνεπάγεται την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας· τονίζει ότι το ΚΠΣ πρέπει να εξετάζει και να ενσωματώνει ολόκληρη την αλυσίδα των γνώσεων μέσω, λ.χ. της ανάπτυξης υποδομών, της τυποποίησης, προγραμμάτων κατάρτισης και μέτρων για τη στήριξη βασικών τεχνολογιών· ενθαρρύνει κάθε μορφή συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και ερευνητικών ιδρυμάτων; και πιστεύει ότι η μεταφορά δεξιοτήτων και τεχνολογίας συνιστά συνιστώσα καθοριστικής σπουδαιότητας· ζητεί να προβλέπονται πρακτικά μέσα για την προώθηση της μεταφοράς τεχνολογίας από την έρευνα στη βιομηχανική εφαρμογή, τόσο στους τομείς των υπηρεσιών όσο και κατασκευής·

63.  ζητεί ισχυρότερη διακυβερνητική συμμετοχή στο πλαίσιο των μέτρων κοινού προγραμματισμού, κάτι που θα ενίσχυε τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας σε ολόκληρη την Ευρώπη·

64.  τονίζει πόσο σημαντικές είναι οι Κοινές Πρωτοβουλίες Τεχνολογίας και οι Ευρωπαϊκές Πλατφόρμες Τεχνολογίας, και συνιστά να δημιουργηθεί ειδικό κοινό πλαίσιο για όλες τις ΣΔΙΤ, με σαφείς, απλοποιημένους κοινούς όρους, διαχωρίζοντας σαφώς το ρόλο του ιδιωτικού τομέα και του δημόσιου τομέα· τονίζει την ανάγκη να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα για τη βελτίωση της διαφάνειας και της ανοικτής πρόσβασης σε αυτά τα μέσα από τις ΜΜΕ και τον δημόσιο ερευνητικό τομέα· καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει εμπεριστατωμένη ανάλυση σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση, τον αντίκτυπο και τη σκοπιμότητα των εν εξελίξει διαφορετικών μορφών των ΣΔΙΤ προτού ενοποιήσει ή στηρίξει τη δημιουργία συμπληρωματικών, προκειμένου να βελτιωθεί η διαχείρισή τους για να διασφαλισθεί η καλύτερη συμμετοχή ευρύτερου φάσματος ενδιαφερομένων τόσο στην κατάρτιση του προγράμματος ερευνών όσο και στην εξασφάλιση της πρόσβασης νέων συμμετεχόντων· εκφράζει επίσης την πεποίθηση ότι τα μέσα αυτά πρέπει να προσανατολίζονται σαφέστερα σε δημόσιους στόχους προτεραιότητας (έχοντας πολύτιμη κοινωνική αξία και αποτελέσματα βιωσιμότητας) και να ενισχύουν τις πραγματικές ιδιωτικές επενδύσεις·

65.  τονίζει ότι το ΚΠΣ πρέπει να αποτελεί ελκυστικό μηχανισμό χρηματοδότησης τόσο για παράγοντες του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα (συμπεριλαμβανομένων ΜΚΟ και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών)· πιστεύει ότι όλοι οι μετέχοντες σε έργα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας μεγάλου αντίκτυπου και σε Ευρωπαϊκές Πλατφόρμες Τεχνολογίας πρέπει να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στη συζήτηση για τον καθορισμό προτεραιοτήτων και να έχουν πρόσβαση σε ερευνητικές υποδομές·

Ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για το προσεχές πρόγραμμα πλαίσιο

66.  επιδοκιμάζει τη μετάβαση σε μια προσέγγιση βασισμένη στην επιστήμη, και ζητεί τη μεταχείριση των συμμετεχόντων σε όλα τα στάδια του χρηματοδοτικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης της επιστήμης και της καινοτομίας; σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης προς τους ερευνητές και μεγαλύτερης ανοχής ως προς τους κινδύνους· ζητεί ένα κατάλληλο πρότυπο χρηματοδότησης για την ακαδημαϊκή έρευνα στο προσεχές πρόγραμμα πλαίσιο·

67.  πιστεύει ότι το ΚΠΣ δεν πρέπει να περιορίζεται έχοντας ως επίκεντρό του μόνο την καινοτομία που καθοδηγείται από την έρευνα ή την καινοτομία που βασίζεται στην τεχνολογία, αλλά πρέπει να υποστηρίζει διάφορες πηγές καινοτομίας· τονίζει ότι πολλές εταιρίες – ιδίως ΜΜΕ – χρησιμοποιούν άλλες πηγές καινοτομίας, όπως πελάτες, αγορές, χρήστες και, σε μεγάλο βαθμό, εργαζόμενους, και ότι αυτή η μορφή καινοτομίας έχει συχνά πρακτικότερο χαρακτήρα και εστιάζεται στην επίλυση συγκεκριμένων προβληματικών ζητημάτων που σχετίζονται με τις διαδικασίες, τις υπηρεσίες και τα προϊόντα, δεδομένου ότι τις προτεινόμενες λύσεις τις δίνουν συχνά οι εργαζόμενοι που βρίσκονται πιο κοντά στη διαδικασία παραγωγής, στις αγορές και τους πελάτες· πιστεύει, συνεπώς, ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει την καινοτομία που προσανατολίζεται στην πρακτική και στην καθοδηγούμενη από τους εργαζόμενους καινοτομία·

68.  προτρέπει την Επιτροπή να εξασφαλίσει την αναθεώρηση του πάγιου κόστους στο πλαίσιο του HORIZON 2020· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να αναλύσει το ποσοστό που αντιπροσωπεύει το πάγιο κόστος στο 7ο πρόγραμμα πλαίσιο και να υποβάλει προτάσεις για τη διατήρησή του στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο·

69.  ζητεί να τεθεί η συνεργατική έρευνα (το σημερινό Πρόγραμμα Συνεργασίας) στο επίκεντρο του προγράμματος πλαισίου, ενισχύοντας συνέργιες για την αύξηση και επίσπευση του αντικτύπου και της διάδοσης των έργων έρευνας που εκτελούνται σε συνεργασία με εταίρους εξαιρετικού παγκόσμιου κύρους τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ· πιστεύει ότι η χρηματοδότηση της συνεργατικής έρευνας πρέπει να έχει μεγαλύτερη χρηματική ευελιξία (ευρύτερες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων) και φιλικότερες προς τον χρήστη ρυθμίσεις χρηματοδότησης προκειμένου να προσελκύει εξέχοντες επιστήμονες και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τόσο των μεγάλων οικονομικών ομίλων όσο και των μικρότερων ομάδων· πιστεύει ότι πρέπει να καλύπτεται όλη η αλυσίδα καινοτομίας, από τη διερευνητική έρευνα έως τα πιλοτικά σχέδια και τις επιδείξεις μεγάλης κλίμακας, και να αφιερώνονται ξεχωριστοί πόροι σε τομείς που έχουν αναπτύξει ένα στρατηγικό όραμα για την αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων με μακροπρόθεσμους επενδυτικούς κύκλους, όπου τούτο ενδείκνυται·

70.  εκφράζει το σκεπτικισμό του για την αποτελεσματικότητα αξιοποίησης των κονδυλίων που δαπανώνται για δημιουργία ερευνητικών δικτύων αριστείας και την πραγματοποίηση συνεδρίων και εκδηλώσεων και ζητά την ενίσχυση δράσεων ηλεκτρονικής δικτύωσης της έρευνας και της καινοτομίας και διάχυσης των αποτελεσμάτων της έρευνας μέσω του διαδικτύου·

71.  εκφράζει τον σκεπτικισμό του για το ότι συχνά υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης μιας και μόνο πρότασης ανά πρόσκληση, γεγονός που οδηγεί σε σπατάλη πόρων που επενδύθηκαν για την προετοιμασία και αξιολόγηση τους και σε μη χρηματοδότηση άριστων ιδεών· ζητά από την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα χρηματοδότησης άριστων, μη επιλεγμένων προτάσεων, μέσα από συμπληρωματικό ερευνητικό προϋπολογισμό (matching research funds) στον οποίο θα συμμετέχουν τα Κράτη Μέλη, τα περιφερειακά και διαρθρωτικά ταμεία·

72.  υποστηρίζει την ενοποίηση της διεπιστημονικής και πολυεπιστημονικής έρευνας και την αναγνώριση της κοινωνικής διάστασης της έρευνας· υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό ότι μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται – εκτός από τεχνολογικές μεθόδους – μέσω της ευρωπαϊκής έρευνας στον τομέα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών και της κοινωνικής καινοτομίας, που εξακολουθεί να αποτελεί καίριο στοιχείο για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων· πιστεύει συνεπώς ότι πρέπει να εξασφαλισθεί στο ΚΠΣ ανεξάρτητος θεματικός τομέας που θα καλύπτει τις «κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες» και ότι θα πρέπει να περιλαμβάνεται ως σημαντική συνιστώσα σε όλες τις δράσεις βάσει θεματολογίου·

73.  για την περαιτέρω προσέλκυση του ενδιαφέροντος και της συμμετοχής των πολιτών και της κοινωνίας των πολιτών στην έρευνα, ζητεί τη συνέχιση του προγράμματος «Η επιστήμη στην κοινωνία» και ως αυτόνομου προγράμματος και την οριζόντια επέκτασή του για την αντιμετώπιση των μειζόνων κοινωνικών προκλήσεων· επιπλέον, πιστεύει ότι η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίξει περαιτέρω την ανάπτυξη και την ευρύτερη διάδοση κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη δεοντολογία, καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξη μέσων σχεδιασμένων για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ)·

74.  ζητεί να καθορίζονται οι ερευνητικές προτεραιότητες και οι στόχοι με πιο διαφανή και συμμετοχικό τρόπο, μέσω της ισορροπημένης συμμετοχής παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της επιστημονικής κοινότητας, των ερευνητών (και από μικρότερους ερευνητικούς οργανισμούς), του δημόσιου τομέα, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΜΕ· ζητεί να δημιουργηθεί μια ειδική πλατφόρμα διαλόγου μεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ερευνητών για τη συζήτηση ερευνητικών πεδίων προτεραιότητας σε συγκεκριμένους τομείς· πιστεύει ότι πρέπει επίσης να προωθηθούν ειδικές πλατφόρμες για τη στενότερη αλληλεπίδραση ΜΜΕ και ερευνητών·

75.  πιστεύει ότι όχι μόνον η οικονομική, αλλά και η κοινωνική, η δεοντολογική και η σχετική με τη βιωσιμότητα εκτίμηση και αξιολόγηση των ειδικών ερευνητικών προγραμμάτων είναι μια σημαντική διαδικασία που πρέπει να βελτιωθεί και να προωθηθεί ευρύτερα, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κρατών μελών· υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής στον συγκεκριμένο τομέα, όπως την ανάπτυξη αρχών υπεύθυνης έρευνας και καινοτομίας και ενθαρρύνει την περαιτέρω προώθηση και υιοθέτησή τους·

76.  ζητεί να διατηρείται η ισορροπία μεταξύ των ανιόντων έργων (όπως το τρέχον πρόγραμμα FET-Open) και των κατιόντων έργων («μεγάλων κοινωνικών προκλήσεων» ) καθώς και να διευκολύνεται η εφαρμογή μικρότερων ανιόντων σχεδίων· εκφράζει την άποψη ότι η μείωση του επιπέδου των φραγμών εισόδου για έργα συνεργασίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενίσχυση των επιστημονικών ικανοτήτων· πιστεύει ότι οι στρατηγικές προτεραιότητες πρέπει να συνδυαστούν με ανακύπτοντα προβλήματα· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ζήτημα της εξισορρόπησης κατιόντων και ανιόντων έργων και να εκτιμήσει το θέμα αυτό τόσο από κοινωνική όσο και από χρηματοοικονομική άποψη· τονίζει την ανάγκη διαβούλευσης και συνεργασίας με ερευνητές, με τη βιομηχανία και με φορείς της κοινωνίας των πολιτών κατά τον καθορισμό των ερευνητικών θεματολογίων·

77.  τάσσεται υπέρ του να τεθούν τα έργα μικρού και μεσαίου μεγέθους στο επίκεντρο της μελλοντικής χρηματοδότησης για την έρευνα· πιστεύει ότι η διαχείριση των έργων μικρού και μεσαίου μεγέθους είναι ευκολότερη και λιγότερο δαπανηρή για τα πανεπιστήμια και τις ΜΜΕ, και ότι θα συμβάλει επίσης στην αύξηση των μέχρι στιγμής μη ικανοποιητικών ποσοστών επιτυχών αιτήσεων·

78.  πιστεύει ότι, στις περιπτώσεις που ορισμένες κοινωνικές ανάγκες δεν καλύπτονται από τα σημερινά μας πρότυπα καινοτομίας, μπορούν να χρησιμοποιούνται νέα δημόσια συστήματα χορήγησης αδειών και βραβεία προώθησης της καινοτομίας προκειμένου να επικεντρωθεί η έρευνα σε αυτούς τους τομείς και να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών· καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό μια πιλοτική πρωτοβουλία για βραβεία προώθησης στον ιατρικό τομέα·

79.  ζητεί τη συνεκτική κάλυψη ολόκληρης της αλυσίδας του τομέα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας μέσω της εφαρμογής κανόνων διαφάνειας και του σαφούς συντονισμού μεταξύ των διαφόρων ΓΔ της Επιτροπής που ασχολούνται με τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας·

80.  ζητεί την εντατικοποίηση της διεθνούς συνεργασίας, όποτε ενδείκνυται, με τους στρατηγικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των ταχέως αναδυόμενων χωρών, όπως οι χώρες BRICS σε αμοιβαία βάση, προκειμένου να αντιμετωπίζονται καλύτερα οι παγκόσμιες προκλήσεις· υπενθυμίζει ότι η συμμετοχή ερευνητών από τρίτες χώρες πρέπει να ενθαρρύνεται με απλούστερες διαδικασίες και αισθητά μικρότερες περιόδους αναμονής για υποβολή αιτήσεων· τονίζει ότι απαιτείται η συστηματικότερη ανάπτυξη των επιστημονικών ικανοτήτων των γειτονικών χωρών η οποία θα βασίζεται στον καλύτερο συντονισμό του κοινού στρατηγικού πλαισίου με τα διάφορα μέσα που διαθέτει η πολιτική γειτονίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης· πιστεύει ότι η αποτελεσματική ενίσχυση της οικοδόμησης ικανοτήτων και η δημιουργία δίκαιων και συνεκτικών εταιρικών σχέσεων με αναπτυσσόμενες χώρες είναι καθοριστικής σπουδαιότητας για την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξής τους·

81.  θεωρεί ότι η συνεργασία με τρίτες χώρες στον τομέα της έρευνας με ενδεχόμενη διπλή χρήση πρέπει να αποφεύγεται σε κάθε περίπτωση που οι εν λόγω χώρες δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο·

o
o   o

82.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0256. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0236. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0401. (4) ΕΕ C 161 Ε της 31.5.2011, σ. 104. (5) B7-0343/2011. (6) Βλ. ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Μαΐου 2008 για τις γυναίκες και τις επιστήμες, παράγραφος 2 (ΕΕ C 279 Ε της 19.11.2009, σ. 40).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων (2011/2036(INI))

P7_TA(2011)0402 A7-0293/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων το 2009» (COM(2010)0595),

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με τις προτάσεις για την ανάπτυξη του συστήματος των Ευρωπαϊκών Σχολείων(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 723/2004 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 2004, για την τροποποίηση του Κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του καθεστώτος που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό των Κοινοτήτων αυτών(3),

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, που τέθηκε σε ισχύ την 3η Μαΐου 2008 και επικυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 23 Δεκεμβρίου 2010, και ειδικότερα το άρθρο 24(4),

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων που παρουσιάστηκε στο Ανώτατο Συμβούλιο κατά τη συνεδρίασή του στις 12, 13 και 14 Απριλίου 2011 στις Βρυξέλλες(5),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A7-0293/2011),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 165 της ΣΛΕΕ υπογραμμίζει πως η ΕΕ συμβάλλει στην ανάπτυξη παιδείας υψηλού επιπέδου ενθαρρύνοντας τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών, και, εάν αυτό είναι αναγκαίο, υποστηρίζοντας και συμπληρώνοντας τη δράση τους, σεβόμενο ταυτόχρονα πλήρως την αρμοδιότητα των κρατών μελών για το εκπαιδευτικό περιεχόμενο και την οργάνωση των συστημάτων παιδείας καθώς και την πολιτιστική και γλωσσική ποικιλομορφία τους,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο προοίμιο της Σύμβασης του 1994 σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων δηλώνεται ότι το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων αποτελεί «sui generis» σύστημα και ότι με το σύστημα αυτό πραγματοποιείται μια μορφή συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των κρατών μελών και των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ενώ ταυτόχρονα τα κράτη μέλη έχουν την πλήρη ευθύνη για το περιεχόμενο της διδασκαλίας και την οργάνωση του εκπαιδευτικού τους συστήματος, καθώς και για την πολιτιστική και γλωσσική τους διαφοροποίηση,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 1 της Σύμβασης επιτρέπει σε άλλα παιδιά να φοιτούν στα σχολεία, στα πλαίσια των ορίων που έχουν καθοριστεί από το Ανώτατο Συμβούλιο το οποίο, σύμφωνα με το σημείο II.7 του Κεφαλαίου XII της Συλλογής Αποφάσεων του Ανωτάτου Συμβουλίου, μπορεί να χορηγήσει καθεστώς κατηγορίας Ι και σε «προσωπικό οποιασδήποτε κοινοτικής οργανώσεως που δημιουργείται από πράξη των Θεσμικών Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και στο προσωπικό στην υπηρεσία άλλων οργανώσεων που αναγνωρίζονται από το Ανώτατο Συμβούλιο»,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία (ΕΣ) επιτρέπουν στους μαθητές να επιβεβαιώσουν την πολιτιστική τους ταυτότητα και να αποκτήσουν γνώσεις τουλάχιστον δύο γλωσσών σε υψηλό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της μητρικής τους γλώσσας, τις οποίες ενθαρρύνονται να μάθουν από εξαιρετικά μικρή ηλικία, προβάλλοντας τη σημασία της πολυπολιτισμικότητας και καλλιεργώντας την αλληλοκατανόηση και τον αλληλοσεβασμό,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ΕΣ δεν μπορούν να ενταχθούν στην ίδια κατηγορία με τα διεθνή σχολεία με την έννοια ότι δεν αποτελούν επιλογή των γονέων αλλά ανταποκρίνονται στις ανάγκες για διδασκαλία των παιδιών στη μητρική τους γλώσσα και ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τρόπος λειτουργίας των ΕΣ, ο οποίος στηρίζεται από της ιδρύσεώς τους σε μία διακυβερνητική σύμβαση, χρειάζεται να βελτιωθεί, και πρέπει το σύστημα να αποκτήσει νομική βάση η οποία να επιτρέπει την απλούστευσή του και την αύξηση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητάς του,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος των Ευρωπαϊκών Σχολείων εγκρίθηκε από το Ανώτατο Συμβούλιο τον Απρίλιο 2009,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πεντηκονταετής και πλέον λειτουργία των Ευρωπαϊκών Σχολείων έχει δείξει ότι το σύστημα και το εκπαιδευτικό μοντέλο τους είναι μοναδικά και ελκυστικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους στόχους της μεταρρύθμισης είναι να ανοίξουν και σε άλλους μαθητές της Ένωσης το συγκεκριμένο σύστημα και το ευρωπαϊκό απολυτήριο, δεδομένου ότι οι στόχοι της μεταρρύθμισης δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς ριζική αλλαγή του νομικού καθεστώτος επί του οποίου βασίζεται το όλο σύστημα,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή στην έκθεσή της για το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων το 2009(6) επεσήμανε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν και να επιδεινώνονται συστημικά προβλήματα, όπως η έλλειψη αποσπασμένων εκπαιδευτικών και οι καθυστερήσεις ή η μη πρόβλεψη επαρκούς υποδομής στους τόπους εγκατάστασης σχολείων, γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της εκπαίδευσης, στην πολιτική εγγραφών, στην ποιότητα της ζωής των μαθητών, των γονέων και των δασκάλων, και στις δημοσιονομικές πτυχές της λειτουργίας των σχολείων,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα σχολεία των Βρυξελλών και του Λουξεμβούργου παρατηρείται έλλειψη κτιρίων και υποδομής, που βλάπτει την ποιότητα της εκπαίδευσης και δεν επιτρέπει την εγγραφή άλλων παιδιών πέρα από τα παιδιά των υπαλλήλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η παροχή εκπαίδευσης της ίδιας ποιότητας σε όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από τη μητρική τους γλώσσα, τον τόπο όπου βρίσκεται το σχολείο ή την κατηγορία,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση των Ευρωπαϊκών Σχολείων, το 2009, είχε ως κύριο στόχο να ανοίξει τα σχολεία σε ένα ευρύτερο και πιο διαφοροποιημένο κοινό, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το εκπαιδευτικό μοντέλο στο οποίο βασίζονται τα ΕΣ θα πρέπει να προωθηθεί στα κράτη μέλη, δεδομένου ότι παρέχει προστιθέμενη αξία, και να καταστεί αναπόσπαστο μέρος των εκπαιδευτικών τους συστημάτων,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι δύσκολο να ενταχθούν στο ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα –που είναι προσανατολισμένο αποκλειστικά στις εξετάσεις για την απόκτηση ευρωπαϊκού απολυτηρίου- μαθητές προερχόμενοι από διαφορετικούς πολιτιστικούς και γλωσσικούς χώρους, που μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικές ικανότητες και κλίσεις, και ότι ως εκ τούτου απαιτείται να προβλέπεται κατάλληλη παιδαγωγική υποστήριξη για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN),

ΙΔ.  αναγνωρίζοντας συνεπώς την ανάγκη να καθιερωθεί ένα πιστοποιητικό περάτωσης σπουδών εκτός του απολυτηρίου, για τους μαθητές που προσανατολίζονται στην επαγγελματική κατάρτιση,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο ψήφισμά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2005, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί μεταξύ άλλων τη θέσπιση δοκιμαστικού σχεδίου για ένα κέντρο για παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι στον προϋπολογισμό του 2008 είχε εγγραφεί ποσό 200 000 ευρώ για τον συγκεκριμένο σκοπό, και ότι τα χρήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν τελικά για τη χρηματοδότηση μελέτης σχετικά με την πολιτική και την πρακτική σε σχέση με τις SEN στα Ευρωπαϊκά Σχολεία,

ΙΣΤ.  υπενθυμίζοντας ότι η Σύμβαση σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων αναφέρει στο άρθρο 4 πως, για την προώθηση της προσέγγισης και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των μαθητών των διάφορων γλωσσικών τμημάτων και τη βελτίωση των γλωσσικών ικανοτήτων των μαθητών, προβλέπεται η διδασκαλία ορισμένων μαθημάτων σε οποιαδήποτε κοινοτική γλώσσα σε τάξεις του ίδιου επιπέδου, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν,

ΙΖ.  υπενθυμίζοντας ότι, σύμφωνα με το άρθρο 25 της Σύμβασης σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων, τα ΕΣ χρηματοδοτούνται ουσιαστικά με συνεισφορές των κρατών μελών υπό μορφή απόσπασης καθηγητών, οι οποίες το 2010 κάλυψαν το 21% του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Σχολείων, και από εξισορροπητική εισφορά της ΕΕ για την κάλυψη της διαφοράς μεταξύ του συνολικού ποσού των δαπανών των σχολείων και των συνολικών εσόδων τους από άλλες πηγές, η οποία το 2010 κάλυψε περίπου το 58% του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Σχολείων· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα ΕΣ εξαρτώνται, μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου τους, από ένα διακυβερνητικό εκτελεστικό όργανο,

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθρο 25 προβλέπεται πως ο προϋπολογισμός των ΕΣ μπορεί να περιλαμβάνει οικονομική εισφορά η οποία αποφασίζεται με ομοφωνία από το Ανώτατο Συμβούλιο,

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κρίση έχει επιπτώσεις στη χρηματοδότηση των Ευρωπαϊκών Σχολείων και ότι η Επιτροπή έχει ζητήσει για τον λόγο αυτό μεταρρυθμίσεις με στόχο τον εξορθολογισμό του κόστους των ΕΣ· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τούτο δεν θα έπρεπε ωστόσο να έχει επίπτωση στην εκπαίδευση των μαθητών με μαθησιακά προβλήματα και ειδικές ανάγκες ή στη διδασκαλία στη μητρική γλώσσα, ούτε να έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της διδασκαλίας γλωσσών άλλων από τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα αγγλικά,

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά τις δύο τελευταίες διευρύνσεις της ΕΕ, ο αριθμός των μαθητών χωρίς γλωσσικό τμήμα (SWALS) αυξάνεται διαρκώς, και ότι οι μαθητές αυτοί δεν θα πρέπει να τίθενται σε μειονεκτική θέση, κατ' οιονδήποτε τρόπο, λόγω του γεγονότος ότι δεν υφίσταται σχετικό γλωσσικό τμήμα,

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση του αριθμού των μαθητών των Ευρωπαϊκών Σχολείων αποτελεί άμεση απόρροια της πολιτικής προσλήψεων που ακολούθησαν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μετά το 2004, που είχε ως αποτέλεσμα την πρόσληψη ατόμων ηλικίας κάτω των 30 ετών· οι ηλικιακά νέοι αυτοί υπάλληλοι δημιούργησαν στο μεταξύ οικογένειες και έγραψαν τα παιδιά τους στα Ευρωπαϊκά Σχολεία,

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι SWALS επωφελούνται από ενισχυτική διδασκαλία στη γλώσσα του γλωσσικού τμήματος στο οποίο εντάσσονται, προκειμένου να είναι σε θέση να παρακολουθούν τα μαθήματα, καθώς και από διδασκαλία της μητρικής τους γλώσσας, δεδομένου ότι χρειάζονται τουλάχιστον λίγες ώρες την εβδομάδα για να διατηρούν την επαφή με τη μητρική τους γλώσσα και τον πολιτισμό τους,

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2004 καθιερώθηκε ειδική εισφορά επί του μισθού των υπαλλήλων, που προορίζεται μεταξύ άλλων για τα Ευρωπαϊκά Σχολεία, με δεδηλωμένο σκοπό την κάλυψη του κόστους της κοινωνικής πολιτικής, της βελτίωσης των εργασιακών συνθηκών, και των Ευρωπαϊκών Σχολείων,

Γενικές παρατηρήσεις

1.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία θεωρούνται συχνά αδίκως ελιτίστικα σχολεία, πολυτέλεια και όχι ανάγκη, ενώ η αποστολή τους είναι στην πραγματικότητα να παρέχουν εκπαίδευση στη μητρική γλώσσα σε μαθητές των οποίων οι γονείς μπορεί να αναγκαστούν να αλλάξουν τόπο υπηρεσίας ή να επανενταχθούν στη χώρα καταγωγής τους, καθώς και να αναπτύξουν την ευρωπαϊκή διάσταση στην παιδεία·

2.  υπενθυμίζει ότι το ειδικό αυτό εκπαιδευτικό σύστημα επιτρέπει στους μαθητές να κάνουν όλα τα μαθήματα (ειδικότερα τα μαθήματα θετικών επιστημών) στη μητρική τους γλώσσα με καταρτισμένους καθηγητές, ή, στην περίπτωση των SWALS, με την αναγκαία ενισχυτική διδασκαλία και παράλληλα με μαθήματα για τη διατήρηση της μητρικής τους γλώσσας·

Οργάνωση και εξάπλωση του συστήματος του ευρωπαϊκού απολυτηρίου

3.  εκτιμά ότι το ειδικό αυτό εκπαιδευτικό σύστημα παρέχει τη δυνατότητα στους μαθητές να μελετούν όλα τα μαθήματα σε ένα πολυπολιτισμικό και πολυγλωσσικό περιβάλλον, με ειδικευμένους καθηγητές, διατηρώντας ταυτοχρόνως την μητρική τους γλώσσα·

4.  θεωρεί ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία, που αποτελούν εξαίρετο εκπαιδευτικό υπόδειγμα και βασίζοντα σε μια δοκιμασμένη και αποδεδειγμένης αξίας προσέγγιση της διδασκαλίας, θα πρέπει να καταστούν παράδειγμα μιας από τις καλύτερες δυνατές μορφές σχολικής εκπαίδευσης στην Ευρώπη, βασισμένης στη διάδοση του πολιτισμού, των αξιών και των γλωσσών της Ευρώπης, η δε ενσωμάτωση ορισμένων στοιχείων του μοντέλου αυτού, όπως η έμφαση στη γλωσσομάθεια, στα εθνικά και τα περιφερειακά εκπαιδευτικά συστήματα θα συμβάλει στην επαγγελματική κινητικότητα και θα βοηθήσει στην προώθηση της πολυγλωσσίας και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

5.  θεωρεί ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία διαδραματίζουν πολύτιμο ρόλο στις κοινωνίες τους·

6.  θεωρεί ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία θα πρέπει επίσης να προωθούν την πολυπολιτισμικότητα και την πολυγλωσσία, και να αποτελούν πρότυπα για την προστασία και την προώθηση των γλωσσών μικρότερης διεθνούς χρήσης· πιστεύει ότι αν είναι μικρός ο αριθμός των μαθητών που χρειάζονται εκπαίδευση σε μια συγκεκριμένη γλώσσα, τούτο δεν θα πρέπει να οδηγεί στη διακοπή της εκπαίδευσης στη συγκεκριμένη γλώσσα, δεδομένου ότι η παιδεία στη μητρική γλώσσα αποτελεί την ιδρυτική αρχή των Ευρωπαϊκών Σχολείων·

7.  εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να καταστεί το πρόγραμμα σπουδών των Ευρωπαϊκών Σχολείων περισσότερο συμβατό με τα εθνικά συστήματα εκπαίδευσης, προκειμένου να διευκολυνθεί η άμεση επανένταξη των μαθητών που επιστρέφουν στις χώρες προέλευσής τους·

8.  θεωρεί ότι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που καλούνται να δεχτούν τα Ευρωπαϊκά Σχολεία πρέπει να συνοδεύονται από πραγματική ενίσχυση της διαχειριστικής τους αυτονομίας –για παράδειγμα να τους επιτρέπεται να βρίσκουν άλλους χρηματοδοτικούς πόρους– και αύξηση των μέσων για την άσκηση της αυτονομίας αυτής, σύμφωνα με τους στόχους που τέθηκαν κατά τη μεταρρύθμιση του 2009· θεωρεί, επίσης, ότι η οργανωτική μεταρρύθμιση που θα πραγματοποιηθεί δεν θα πρέπει να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ιδρυτικές αρχές των Ευρωπαϊκών Σχολείων·

9.  πιστεύει ότι η παροχή μεγαλύτερης δημοσιονομικής αυτονομίας σε καθένα από τα Ευρωπαϊκά Σχολεία μπορεί να προσφέρει ένα αποτελεσματικό μέσο για την καλύτερη διαχείριση των πόρων που τους διατίθενται· τονίζει ότι τούτο πρέπει να εφαρμοστεί μόνο εφόσον προηγηθεί αξιολόγηση από πλευράς Επιτροπής, ώστε να διασφαλιστεί ότι η αύξηση της αυτονομίας θα λειτουργήσει προς όφελος των σχολείων·

10.  τονίζει ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία βρίσκονται επί του παρόντος σε νομικό κενό, που εκδηλώνεται με την ασαφή νομική και δικαιοδοτική υπόσταση των πράξεων που εκδίδονται από τα όργανα των σχολείων, τις ανεπαρκείς δυνατότητες προσβολής των πράξεων αυτών ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, και την αδυναμία προσφυγής στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή·

11.  θεωρεί ότι το ισχύον διακυβερνητικό νομικό καθεστώς των ευρωπαϊκών σχολείων έχει φτάσει στα όριά του και χρειάζεται ριζική αλλαγή· η αλλαγή αυτή πρέπει να είναι τέτοιας φύσης ώστε να επιτρέπει στη Ένωση, με τη δράση της να υποστηρίζει, να συντονίζει ή να συμπληρώνει τη δράση των κρατών μελών, χωρίς να παραγκωνίζει την αρμοδιότητά τους, καθώς και να εκδίδει νομικά δεσμευτικές πράξεις για το σκοπό αυτό κατά την έννοια των άρθρων 2 και 6 της ΣΛΕΕ·

12.  εμμένει στην ανάγκη να αποκτήσουν τα Ευρωπαϊκά Σχολεία κατάλληλη νομική βάση, στο πεδίο αρμοδιότητας της ΕΕ, και ελπίζει ότι η Γενική Διεύθυνση Παιδείας και Πολιτισμού της Επιτροπής, από κοινού με την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας του Κοινοβουλίου –αρμόδια, σύμφωνα με το παράρτημα VII του Κανονισμού του, για την προώθηση του συστήματος των Ευρωπαϊκών Σχολείων– να μπορέσει να συμμετάσχει σε όλες τις συζητήσεις για το θέμα αυτό, καθώς και σε όλες τις συζητήσεις σχετικά με το μέλλον των Ευρωπαϊκών Σχολείων·

13.  θεωρεί ότι τα ευρωπαϊκά σχολεία θα πρέπει να τεθούν υπό την αιγίδα της Ένωσης· θεωρεί ότι μια ικανοποιητική νομική βάση για το θέμα αυτό θα μπορούσε να είναι το άρθρο 165 της ΣΛΕΕ το οποίο αναφέρει: «Η Ένωση συμβάλλει στην ανάπτυξη παιδείας υψηλού επιπέδου, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και, αν αυτό απαιτείται, υποστηρίζοντας και συμπληρώνοντας τη δράση τους, σεβόμενη ταυτόχρονα πλήρως την αρμοδιότητα των κρατών μελών για το περιεχόμενο της διδασκαλίας και την οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς και την πολιτιστική και γλωσσική τους πολυμορφία» και στη συνέχεια προσδιορίζει τους στόχους της δράσης της Ένωσης που αντιστοιχούν στους στόχους των ευρωπαϊκών σχολείων·

14.  καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο να προβλέπει νωρίτερα τις ανάγκες για υποδομή και να λαμβάνει μέτρα που να επιτρέπουν την ικανοποίηση της πραγματικής ζήτησης για ευρωπαϊκή εκπαίδευση· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη σχολείων τύπου ΙΙ και ΙΙΙ·

15.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές κυβερνήσεις που διαθέτουν νομοθετικές εξουσίες στον τομέα της εκπαίδευσης να προωθήσουν την ιδέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων στην επικράτειά τους με τη διοργάνωση εκστρατειών ενημέρωσης για την ευρωπαϊκή εκπαίδευση, την προώθηση του ευρωπαϊκού απολυτηρίου και τη δημιουργία πιλοτικών ιδρυμάτων, όπως προβλέφτηκε κατά τη μεταρρύθμιση του 2009, με σκοπό το άνοιγμα του συστήματος ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση στις ευρωπαϊκές σπουδές και να προωθηθεί το ευρωπαϊκό απολυτήριο σε όλα τα κράτη μέλη·

16.  ζητεί από τα κράτη μέλη να συνεργάζονται κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων σπουδών τους, αξιοποιώντας την εκπαιδευτική πείρα των Ευρωπαϊκών Σχολείων, ώστε να προωθηθεί η προσέγγιση των εθνικών συστημάτων και του συστήματος του Ευρωπαϊκού Σχολείου· επισημαίνει τον ιδιαίτερο ρόλο των προγραμμάτων σπουδών στους τομείς των γλωσσών, της ιστορίας και της γεωγραφίας, όσον αφορά την προώθηση μιας κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ένταξη -σε κάποιο από τα μαθήματα του απολυτηρίου ή άλλου ισότιμου τίτλου- ειδικής διδακτικής ενότητας σχετικά με το ιστορικό, τους στόχους και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμικών της οργάνων, πράγμα το οποίο θα διευκολύνει την προσέγγιση των νέων στην διαδικασία της ευρωπαϊκής οικοδόμησης·

17.  ζητεί από τα κράτη μέλη να επιδιώξουν έναν συλλογικό προβληματισμό σχετικά με τον καλύτερο τρόπο να επιτευχθεί ο στόχος για άνοιγμα του συστήματος·

18.  συνιστά στα κράτη μέλη να προωθήσουν στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού τους συστήματος ορισμένες ιδέες δανεισμένες από το σύστημα των ΕΣ προκειμένου να ενθαρρύνουν ήδη από την πιο νεαρή ηλικία την αντίληψη της ευρωπαϊκής ιθαγένειας·

19.  ζητεί από Κεντρική Αρχή Εγγραφών να καταρτίσει κατάσταση ανταλλαγών για όλους τους γονείς που δεν εξασφάλισαν θέση για τα παιδιά τους στο σχολείο της επιλογής τους, ώστε τα παιδιά αυτά να μπορούν να μετεγγραφούν στο σχολείο που επιθυμούν μέσω ανταλλαγής με άλλο μαθητή·

20.  επισημαίνει ότι σύμφωνα με το άρθρο 5 της Σύμβασης με την οποία ορίζεται το Καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων, οι μαθητές που διαθέτουν ευρωπαϊκό απολυτήριο μπορούν να υποβάλουν αίτηση εγγραφής σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο της ΕΕ, με τα ίδια δικαιώματα όπως οι πολίτες του αντίστοιχου κράτους που διαθέτουν ισοδύναμα προσόντα, και προτρέπει τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για τη συμμόρφωση προς τις σχετικές διατάξεις, προκειμένου το ευρωπαϊκό απολυτήριο να αναγνωρίζεται σε όλα τα κράτη μέλη και να αποφεύγονται οποιεσδήποτε διακρίσεις μεταξύ των μαθητών των Ευρωπαϊκών Σχολείων και εκείνων που διαθέτουν ισοδύναμα προσόντα σε εθνικό επίπεδο·

21.  ζητεί από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε όλα τους τα πανεπιστήμια και τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα να εφαρμόζουν για την αναγνώριση της εκπαίδευσης των μαθητών από τα Ευρωπαϊκά Σχολεία τις ίδιες απαιτήσεις που εφαρμόζουν και για τους μαθητές από τα εθνικά τους σχολεία, και να τους παρέχουν τα ίδια μόρια για την εκπαίδευσή τους, έτσι ώστε να έχουν ίσες ευκαιρίες και πιθανότητες όταν υποβάλλουν αιτήσεις για εγγραφή σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα·

22.  παροτρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές κυβερνήσεις με νομοθετικές εξουσίες στον τομέα της παιδείας να διαμορφώσουν κατάλληλα ένα μέρος μέρος του συστήματος δημόσιας εκπαίδευσής τους έτσι ώστε να μπορούν να χορηγούν ευρωπαϊκό απολυτήριο στους αποφοίτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης·

23.  παροτρύνει το Ανώτατο Συμβούλιο να δραστηριοποιηθεί περισσότερο για την ανάπτυξη των Ευρωπαϊκών Σχολείων, ακολουθώντας τα παραδείγματα των εκπαιδευτικών συστημάτων που ανέδειξαν ως καλύτερα του κόσμου οι μελέτες PISA, και ενθαρρύνει την αδελφοποίηση των Ευρωπαϊκών Σχολείων με εθνικά σχολεία ως μέσο για την προώθηση των ανταλλαγών μαθητών και καθηγητών ώστε να γίνει γνωστό το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων στα κράτη μέλη, κατά τα πρότυπα του προγράμματος Comenius·

Δημοσιονομικές πτυχές

24.  επισημαίνει ότι τα έσοδα παραμένουν στάσιμα ή σημειώνουν πτωτική τάση, κυρίως σε σχέση με τις εγγραφές από συμβεβλημένους οργανισμούς ή οικογένειες εκτός των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, οι οποίες δεν γίνονται πλέον δεκτές ελλείψει θέσεων, και προτρέπει για την αναζήτηση νέων λύσεων, δεδομένου ότι υπάρχουν νέοι οικονομικοί πόροι στο πλαίσιο της κινητικότητας των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα και άλλων διεθνών θεσμικών οργάνων·

25.  επισημαίνει την ανάγκη για εξορθολογισμό του διοικητικού κόστους των Ευρωπαϊκών Σχολείων, αλλά υπογραμμίζει ότι οι απόπειρες περιορισμού των δαπανών δεν πρέπει να αμφισβητούν τις θεμελιώδεις αρχές στις οποίες βασίζεται η ιδέα των ΕΣ, όπως η διδασκαλία στη μητρική γλώσσα από φυσικούς ομιλητές, να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα βασικά μαθήματα, όπως οι φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά, και να αποβαίνουν εις βάρος της ποιότητας της διδασκαλίας· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να εξασφαλίζονται ισότιμες συνθήκες εκπαίδευσης για τα παιδιά από όλες τις γλωσσικές κοινότητες των Ευρωπαϊκών Σχολείων·

26.  ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να καθορίσει τη συμμετοχή της στον προϋπολογισμό κατά τρόπο ώστε να τηρούνται οι αρχές αυτές και να υπάρχει κατάλληλη πρόβλεψη για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN) ή άλλα μαθησιακά προβλήματα που απαιτούν ειδική υποστήριξη, και να υποβάλλει λεπτομερή ανάλυση των κονδυλίων που διατίθενται για μαθητές με SEN, προκειμένου να διασφαλιστεί η βέλτιστη χρήση των σχετικών κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή, πριν αποφασίσει οποιεσδήποτε δημοσιονομικές αλλαγές να εκπονήσει, σε συνεργασία με τα Ευρωπαϊκά Σχολεία και τους συλλόγους γονέων/καθηγητών, αξιολόγηση επιπτώσεων των επιμέρους δυνατοτήτων εξορθολογισμού του συστήματος, στην οποία να εξετάζονται και οι εκπαιδευτικές πτυχές·

27.  εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να τηρήσει βραχυπρόθεσμα τις δεσμεύσεις της, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την επικρατούσα συγκυρία δημοσιονομικής λιτότητας, τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε επίπεδο κρατών μελών· επισημαίνει ότι το σχέδιο προϋπολογισμού του 2012 προβλέπει αύξηση κατά 1,7% για τη χρηματοδότηση των Ευρωπαϊκών Σχολείων, σε μια εποχή όπου η δημοσιονομική στενότητα υποχρέωσε την Επιτροπή να προτείνει πάγωμα των διοικητικών δαπανών της και αύξηση κατά 1,3% για τις διοικητικές δαπάνες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων γενικότερα· δεσμεύεται να εξετάσει προσεκτικά τις πιστώσεις που έχουν εγγραφεί στις σχετικές θέσεις του προϋπολογισμού, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι δημοσιονομικές ανάγκες·

28.  υπογραμμίζει ότι η συμμετοχή της Ένωσης στα Ευρωπαϊκά Σχολεία είναι δυσανάλογα μικρή σε σύγκριση με την οικονομική συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της·

29.  επισημαίνει ότι οι προτεινόμενες περικοπές του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Σχολείων αποτελούν σοβαρή απειλή στην ποιότητα της εκπαίδευσης και τη σωστή λειτουργία τους, και αντιτίθεται ως εκ τούτου σε οιεσδήποτε περικοπές στον προϋπολογισμό·

30.  θεωρεί ότι πολλά από τα συστημικά προβλήματα οφείλονται σε μη εκπλήρωση υποχρεώσεων των κρατών μελών· επισημαίνει ότι δεν υπάρχει καμιά νομική εγγύηση για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των κρατών μελών βάσει της Σύμβασης·

31.  διαπιστώνει ότι ορισμένα κράτη μέλη αποδεσμεύονται ολοένα και περισσότερο από τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την απόσπαση καθηγητών, επικαλούμενα κυρίως τη διαφορά ανάμεσα στο ποσοστό μαθητών της εθνικότητάς τους και στη συνεισφορά που τους ζητείται να πραγματοποιήσουν στον προϋπολογισμό των Σχολείων·

32.  επισημαίνει ότι η μέθοδος επιμερισμού του κόστους πρέπει να συμβάλλει και στην προώθηση ενός δικαιότερου συστήματος όσον αφορά την καταβολή των διδάκτρων που χρεώνονται σε γονείς οι οποίοι δεν εργάζονται στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ή σε επιχειρήσεις που έχουν συμβληθεί τα Ευρωπαϊκά Σχολεία·

33.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την καθιέρωση συστήματος πινάκων προσλήψεων για την κάλυψη των θέσεων που δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν με αποσπασμένους καθηγητές και εκείνων που πρέπει να καλυφθούν με τοπικό προσωπικό, και τούτο προκειμένου να εξασφαλίζονται αφενός η κάλυψη των αναγκών σε καθηγητές και αφετέρου η ποιότητα και η συνέχεια της διδασκαλίας·

34.  παροτρύνει για τη δημιουργία νέων γλωσσικών τμημάτων, όταν επιτυγχάνεται το ποσοστό μαθητών, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα οι SWALS να παρακολουθούν διδασκαλία στη μητρική τους γλώσσα και να αποφεύγεται οποιαδήποτε διάκριση σε σχέση με τους μαθητές άλλων γλωσσικών τμημάτων, και παράλληλα να μειώνονται τα έξοδα που συνδέονται με το ειδικό καθεστώς των SWALS·

35.  επισημαίνει με ανησυχία ότι η έλλειψη αποσπασμένων καθηγητών πρέπει να αντισταθμίζεται με προσλήψεις τοπικών υπαλλήλων, οι αποδοχές των οποίων καταβάλλονται από τα ΕΣ· ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο να μεριμνήσει ώστε τα κράτη μέλη που δεν συμβάλλουν οικονομικά με την απόσπαση καθηγητών να καταβάλλουν ισοδύναμη οικονομική εισφορά στον προϋπολογισμό των σχολείων·

36.  θεωρεί ότι το ισχύον σύστημα χρηματοδότησης επιβάλλει δυσανάλογη επιβάρυνση όσον αφορά τις αποσπάσεις και την παροχή υποδομής σε ορισμένα κράτη μέλη, και ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο να αναθεωρήσει τον τρόπο χρηματοδότησης των ΕΣ και το σύστημα πρόσληψης καθηγητών·

37.  επιβεβαιώνει ότι τα ευρωπαϊκά σχολεία πρέπει να χρηματοδοτούνται επαρκώς και με συνέπεια, ώστε να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο της Σύμβασης και του Κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του καθεστώτος που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό, και να διασφαλίζονται η ποιότητα της διδασκαλίας και ισότιμες και ισοδύναμες συνθήκες διδασκαλίας για τα παιδιά όλων των γλωσσικών κοινοτήτων των Ευρωπαϊκών Σχολείων· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόσφατη αναφορά που υπέγραψαν οι σύλλογοι γονέων και καθηγητών των Ευρωπαϊκών Σχολείων των Βρυξελλών, όπου τονίζονται οι σοβαρές απειλές που συνεπάγονται οι προτεινόμενες περικοπές για την ποιότητα της εκπαίδευσης και την εύρυθμη λειτουργία των Ευρωπαϊκών Σχολείων και, συνεπώς, αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε περικοπές του προϋπολογισμού·

38.  ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει διατάξεις για τον προσδιορισμό του ποσοστού της ειδικής εισφοράς για τα Ευρωπαϊκά Σχολεία·

39.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό σε μακροπρόθεσμη προοπτική να καταστεί διαφανέστερη η χρηματοδοτική συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για τη διασφάλιση του ανοικτού χαρακτήρα και της ποικιλομορφίας στα Ευρωπαϊκά Σχολεία, παράλληλα δε να καθιερωθεί βιώσιμο σύστημα χρηματοδότησης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να αναφέρει για ποιους σκοπούς έχει χρησιμοποιηθεί η ειδική εισφορά· ζητεί από την Επιτροπή να το ενημερώσει σχετικά με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης του 2009 καθώς και τις χρηματοδοτικές ανάγκες για τα προσεχή έτη, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την πολιτική ακινήτων·

Παιδαγωγικές πτυχές

40.  επιθυμεί, σύμφωνα με το άρθρο 4 της Σύμβασης σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων, με το οποίο επιδιώκεται η προσέγγιση μεταξύ των μαθητών των διαφόρων γλωσσικών τμημάτων μέσω της διδασκαλίας ορισμένων μαθημάτων σε μικτές τάξεις του ίδιου επιπέδου, να γενικευτεί η χρησιμοποίηση των κύριων γλωσσών στη διδασκαλία όλων των μη βασικών μαθημάτων, χωρίς τούτο να αποβεί εις βάρος των μαθητών που η μητρική τους γλώσσα δεν συγκαταλέγεται στις κύριες γλώσσες·

41.  πιστεύει ακράδαντα στην εγγενή αξία της διδασκαλίας ορισμένων μαθημάτων σε «λιγότερο χρησιμοποιούμενες» εθνικές γλώσσες που ομιλούνται από μικρό αριθμό πολιτών της ΕΕ·

42.  υπογραμμίζει την ανάγκη για εξωτερική αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών των Ευρωπαϊκών Σχολείων, χωρίς πρόσθετο κόστος για τα Σχολεία, και τη σημασία της ολοκλήρωσης των πραγματοποιούμενων μεταρρυθμίσεων όσον αφορά το ευρωπαϊκό απολυτήριο·

43.  ζητεί να εφαρμόζονται κριτήρια αριστείας για την πρόσληψη τοπικού προσωπικού, να εξασφαλίζονται η ποιότητα της διδασκαλίας, η κατάρτιση και η αναπλήρωση σε περίπτωση απουσίας, και να διασφαλιστεί από το Ανώτατο Συμβούλιο η αξιολόγηση των επαγγελματικών ικανοτήτων του προσωπικού αυτού από επιθεωρητές·

44.  θεωρεί ότι θα πρέπει να προβλέπονται ειδικά προγράμματα κατάρτισης και επαγγελματικά εργαστήρια για τους καθηγητές που προέρχονται από τα διάφορα εθνικά συστήματα, τα οποία να τους προετοιμάζουν -σύμφωνα με κοινά πρότυπα και κριτήρια- για να ενταχθούν στο σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων·

45.  επιβεβαιώνει ότι η ένταξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN) παραμένει προτεραιότητα, και ότι τα Ευρωπαϊκά Σχολεία οφείλουν να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά την εκπαίδευση των μαθητών με ειδικές ανάγκες· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από το Ανώτατο Συμβούλιο να μεριμνήσει ώστε να εφαρμόζονται συντελεστές στη συγκεκριμένη κατηγορία μαθητών κατά τον υπολογισμό του μεγέθους των τάξεων, και να εξασφαλίζεται η πλήρης ενσωμάτωση των μαθητών αυτών·

46.  ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο των ΕΣ να εφαρμόσει τις συστάσεις σχετικά με τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN), που υποβλήθηκαν σε συνέχεια της έρευνας που διεξήγαγε το 2009 ομάδα Σουηδών ειδικών, και να καταρτίσει σχέδιο δράσης για τους μαθητές SEN·

47.  τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί ένα σύστημα που να λειτουργεί σωστά, το οποίο θα βοηθάει τους μαθητές με αναπηρίες κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ενσωμάτωσής τους στα Ευρωπαϊκά Σχολεία (π.χ. βοήθεια από ειδικούς καθηγητές), προκειμένου να εξασφαλίζεται η κινητικότητα των γονέων τους·

48.  επισημαίνει ότι το επίσημο ποσοστό σχολικής αποτυχίας 2,7% που ανακοίνωσε το Ανώτατο Συμβούλιο δεν αντανακλά τις μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των σχολικών αποτελεσμάτων στα διάφορα Ευρωπαϊκά Σχολεία, ενώ εδώ και πολλά χρόνια παρατηρείται αφύσικα υψηλό ποσοστό αποτυχίας στο γαλλόφωνο τμήμα· ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο να εξετάσει τα εκπαιδευτικά και τα οικονομικά αίτια και τις συνέπειες της δυσλειτουργίας αυτής, του ποσοστού αποτυχίας γενικότερα και των διαρκώς υψηλών ποσοστών μαθητών που επαναλαμβάνουν τάξη·

49.  επαναλαμβάνει το αίτημά του προς το Ανώτατο Συμβούλιο να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για τους μαθητές που εγκαταλείπουν την προετοιμασία για το ευρωπαϊκό απολυτήριο και να εξετάσει την καθιέρωση πιστοποιητικού περάτωσης σπουδών άλλου από το ευρωπαϊκό απολυτήριο, για τους μαθητές που προσανατολίζονται στην επαγγελματική κατάρτιση· υποστηρίζει ότι οιοδήποτε νέο πιστοποιητικό θα πρέπει να υπόκειται σε αξιολόγηση αντίκτυπου, ενώ θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι προσθέτει αξία στα ήδη υφιστάμενα πλαίσια προσόντων·

50.  υπογραμμίζει εκ νέου ότι η παροχή βοήθειας στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες πρέπει να παραμείνει στόχος προτεραιότητας, κυρίως διότι σήμερα τα Ευρωπαϊκά Σχολεία δεν προσφέρουν την δυνατότητα παρά μόνον ενός τύπου τίτλου σπουδών και πρέπει κατά συνέπεια να εξασφαλίζουν τη μέγιστη δυνατή πλαισίωση, προκειμένου να αποφεύγεται, κατά το δυνατόν, η σχολική αποτυχία, και να μην κινδυνεύουν να καταλήξουν σε αδιέξοδο οι μαθητές που δεν έχουν πρόσβαση, για λόγους γλωσσικούς ή άλλους, σε εναλλακτικές κατευθύνσεις στην εθνική εκπαίδευση της χώρας υποδοχής·

o
o   o

51.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στα κράτη μέλη και στο Ανώτατο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Σχολείων.

(1) ΕΕ L 212 της 17.8.1994, σ. 3. (2) ΕΕ C 193 Ε της 17.8.2006, σ. 333. (3) ΕΕ L 124 της 27.4.2004, σ. 1. (4) http://www.un.org/disabilities/documents/convention/convoptprot-e.pdf. (5) Έγγρ.: 2011-02-D-39-fr-1. (6) COM(2010)0595.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την απορρόφηση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής: άντληση διδαγμάτων για τη μελλοντική πολιτική συνοχής της ΕΕ (2010/2305(INI))

P7_TA(2011)0403 A7-0287/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ειδικότερα τα άρθρα 174 έως 178,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Ιανουαρίου 2011: «Συμβολή της περιφερειακής πολιτικής στη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020» (COM(2011)0017),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με τη συμβολή της περιφερειακής πολιτικής στη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (SEC(2011)0092),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 25ης Οκτωβρίου 2010 με τίτλο «Πολιτική συνοχής: Απόκριση στην οικονομική κρίση, μια ανασκόπηση της εφαρμογής των μέτρων πολιτικής συνοχής που λήφθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Ανάκαμψη της Οικονομίας» (SEC(2010)1291),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 31ης Μαρτίου 2010: «Πολιτική για τη συνοχή: στρατηγική έκθεση 2010 σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων 2007-2013» (COM(2010)0110),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 31ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Συνοδευτικό έγγραφο στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 31ης Μαρτίου 2010: Πολιτική συνοχής: Στρατηγική έκθεση 2010 σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων 2007-2013» (SEC(2010)0360),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Ευρώπη 2020 - Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 539/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής σχετικά με την απλοποίηση ορισμένων απαιτήσεων, καθώς και σχετικά με ορισμένες διατάξεις που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 437/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Μαΐου 2010 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, όσον αφορά την επιλεξιμότητα παρεμβάσεων στέγασης υπέρ περιθωριοποιημένων κοινοτήτων(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 397/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Μαΐου 2009 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης σε ό,τι αφορά την επιλεξιμότητα των επενδύσεων για την ενεργειακή απόδοση και την ανανεώσιμη ενέργεια στη στέγαση(3),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 284/2009 του Συμβουλίου της 7ης Απριλίου 2009 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής σχετικά με συγκεκριμένες διατάξεις που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 85/2009 του Συμβουλίου της 19ης Ιανουαρίου 2009 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής σχετικά με συγκεκριμένες διατάξεις που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2006 περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής(6),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1081/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2006 για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1784/1999(7),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1783/1999(8),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1828/2006 της Επιτροπής της 8ης Δεκεμβρίου 2006 για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης(9),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2006/702/ΕΚ του Συμβουλίου της 6ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για τη συνοχή(10),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική έκθεση του 2010 εκ μέρους της Επιτροπής για την εφαρμογή των προγραμμάτων της πολιτικής για τη συνοχή που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών στις 14 Ιουνίου 2010,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2010: «Πώς θα προωθηθούν αποτελεσματικές εταιρικές σχέσεις κατά τη διαχείριση των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, βάσει των ορθών πρακτικών της περιόδου 2007-2013» (ECO/258),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών για την «Πολιτική συνοχής: στρατηγική έκθεση του 2010 σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων 2007-2013», στις 1-2 Δεκεμβρίου 2010 (CdR 159/2010),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Ιουνίου 2011, σχετικά με την Έκθεση του 2010 για την υλοποίηση των προγραμμάτων 2007-2013 στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την επίτευξη πραγματικής εδαφικής, κοινωνικής και οικονομικής συνοχής εντός της ΕΕ - ένας εκ των ων ουκ άνευ όρος για παγκόσμια ανταγωνιστικότητα(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαρτίου 2009 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού για τα διαρθρωτικά ταμεία 2007-2013: αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων για τις εθνικές στρατηγικές συνοχής και τα επιχειρησιακά προγράμματα(13),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0287/2011),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα απορρόφησης είναι ο βαθμός στον οποίο μπορούν ένα κράτος μέλος και οι περιφέρειές του να αξιοποιούν αποτελεσματικά και αποδοτικά τους χρηματοδοτικούς πόρους που διατίθενται μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής, και ότι η ικανότητα αυτή είναι αναγκαία προκειμένου να συμβάλλουν οι πόροι που διατίθενται μέσω των ταμείων της ΕΕ στον μέγιστο δυνατό βαθμό στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής της Ένωσης είναι καθοριστικής σπουδαιότητας για την προώθηση της αρμονικής ανάπτυξης της Ένωσης και ότι, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί για τη μείωση των ανισοτήτων όσον αφορά την ανάπτυξη μεταξύ των διαφορών περιφερειών, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις στο επίπεδο της οικονομικής, κοινωνικής και περιφερειακής τους ανάπτυξης,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλέον μειονεκτούσες περιφέρειες και οι μικροπεριφέρειες δεν διαθέτουν τους απαραίτητους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους ούτε τη διοικητική υποστήριξη για την κατάλληλη αξιοποίηση των πόρων της ΕΕ στους οποίους έχουν πρόσβαση,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ συνιστά μέσο ζωτικής σημασίας για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, που επιτρέπει στην ΕΕ να λαμβάνει μέτρα για τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, την προώθηση της πραγματικής σύγκλισης και την τόνωση της ανάπτυξης, της ποιοτικής απασχόλησης και της κοινωνικής προόδου, ενώ ευνοεί επίσης τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα απορρόφησης δεν αποτελεί παράμετρο αλλά μεταβλητή, που διαφέρει σε μεγάλο βαθμό τόσο μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών όσο και στην επικράτεια καθενός, και ότι, για το λόγο αυτό, απαιτούνται εξειδικευμένες λύσεις για την αύξηση αυτής της ικανότητας,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσπάθεια για την απορρόφηση κατά το δυνατόν μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης προϋποθέτει συνεχή προσπάθεια από τα κράτη μέλη και τις διοικητικές αρχές, συμμετοχή του τοπικού και του περιφερειακού επιπέδου διοίκησης σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, καθώς επίσης κατάλληλη ικανότητα σε θεσμικό επίπεδο και αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης και ελέγχου,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοικητική ικανότητα, ιδιαίτερα όσον αφορά τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των έργων, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ικανότητα απορρόφησης και πρέπει να ενισχυθεί, με ιδιαίτερη έμφαση στα κράτη μέλη που υπολείπονται και επιτυγχάνουν χαμηλά ποσοστά απορρόφησης,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες που διέπουν τη λειτουργία των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής είναι από τη φύση τους περίπλοκοι, γεγονός που δυσχεραίνει τη μεταφορά τους στο εθνικό δίκαιο και την τήρησή τους, ενώ ενδέχεται να προκαλέσει και σφάλματα, με αποτέλεσμα να απαιτείται δυσανάλογα μεγάλος χρόνος για τις προσπάθειες των κρατών μελών να διαχειρίζονται και να ελέγχουν τα σφάλματα αυτά, κατά συνέπεια δε οι ανωτέρω κανόνες πρέπει να παραμένουν αμετάβλητοι στο χρόνο ώστε να προωθείται η καλύτερη αφομοίωσή τους· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι θα πρέπει να ενθαρρύνεται κάθε μορφή απλούστευσης που θα ευνοεί την εφαρμογή των χρηματοπιστωτικών μέσων,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη μείωση του αριθμού των σφαλμάτων και των καταχρήσεων σε σχέση με τη διαρθρωτική χρηματοδότηση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντείνουν τα μέτρα για τον περιορισμό της αθέμιτης χρήσης των χρηματοδοτικών πόρων και την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ, ιδίως κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα όσον αφορά την απορρόφηση, λόγω της σημαντικής αύξησης του ύψους των διατιθέμενων πόρων σε σύγκριση με τους προενταξιακούς χρηματοδοτικούς πόρους, και τις ελλείψεις των διοικητικών δομών για το σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση σχεδίων,

ΙΑ.  επισημαίνει ότι η έλλειψη ορατότητας όσον αφορά τα επίπεδα απορρόφησης βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κονδυλίων αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την ικανότητα απορρόφησης, και ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) παρέχει ζωτικής σημασίας στήριξη στην πολιτική για την αγορά εργασίας και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης, και πρέπει, συνεπώς, να ενισχυθεί σημαντικά η χρηματοδότησή του·

1.  επισημαίνει, παρά τα προαναφερθέντα προβλήματα, τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί με στόχο την επιτάχυνση των ικανοτήτων απορρόφησης και την εκτέλεση του προϋπολογισμού για την πολιτική της συνοχής κατά το 2010, και αναγνωρίζει τον θετικό αντίκτυπο των παρεμβάσεων που σχετίζονται με την πολιτική συνοχής από το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας στην επίσπευση της εφαρμογής προγραμμάτων και στην ταχύτερη χορήγηση χρηματοδοτικών πόρων σε δικαιούχους· ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει τις παρεμβάσεις αυτές κατά την περίοδο 2014-2020·

2.  τονίζει ότι τα προβλήματα απορρόφησης οφείλονται στους ακόλουθους βασικούς παράγοντες:

3.  πιστεύει ότι πολλά από τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί θα μπορούσαν να επιλυθούν με τη συμμετοχή, από το στάδιο προγραμματισμού, όλων των ενδιαφερομένων εταίρων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, κατά τρόπο ώστε οι προτάσεις των μελλοντικών εγγράφων πλαισίων και επιχειρησιακών προγραμμάτων να ανταποκρίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο στις ανάγκες τους, ώστε να καταστεί με τον τρόπο αυτό δυνατή η μεγαλύτερη και σαφέστερη συμβολή στην υλοποίηση των ευρωπαϊκών στόχων·

4.  υπογραμμίζει την ανάγκη να απλουστευθούν και να γίνουν ελαστικότερες οι διατάξεις και οι διαδικασίες τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να διευκολύνεται η πρόσβαση των οργανωτών των σχεδίων στα ευρωπαϊκά ταμεία και να προωθείται η χρηστή διαχείριση των ταμείων αυτών από τις διοικητικές υπηρεσίες, χωρίς αυτό να προκαλεί σοβαρά προβλήματα για τους δικαιούχους· πιστεύει ότι η απλούστευση θα συμβάλει στην ταχεία κατανομή των πόρων, σε υψηλότερα ποσοστά απορρόφησης, σε μεγαλύτερη απόδοση, και διαφάνεια σε λιγότερα σφάλματα εκτέλεσης και σε μικρότερες περιόδους πληρωμών· πιστεύει ότι πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της απλούστευσης και της σταθερότητας των διατάξεων, των διαδικασιών και των ελέγχων· επισημαίνει ότι, σε κάθε περίπτωση, η παροχή επαρκών πληροφοριών στους υποψήφιους και στους δικαιούχους αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχημένη εκτέλεση·

5.  υπογραμμίζει ότι η αύξηση των ποσοστών απορρόφησης μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστικά αποτελέσματα μόνον εφόσον τηρείται το ρυθμιστικό πλαίσιο της Κοινότητας·

6.  υποστηρίζει την άποψη ότι, με την επιφύλαξη της σπουδαιότητας που πρέπει πάντοτε να αποδίδεται στον έλεγχο των εισροών, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα στοιχεία που αφορούν την επίτευξη των αποτελεσμάτων και των στόχων· πιστεύει ότι, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τα συστήματα εκτέλεσης, ελέγχου και πληρωμής, πρέπει να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ισορροπία μεταξύ των κανόνων και διαδικασιών που απαιτούνται για τη διασφάλιση της νομιμότητας και κανονικότητας των δαπανών της ΕΕ, αφενός, και του εντονότερου προσανατολισμού της πολιτικής για την συνοχή στις επιδόσεις και την οικονομική απόδοση, αφετέρου·

7.  ζητεί τον εξορθολογισμό του προγραμματισμού, της παρακολούθησης και της αξιολόγησης της πολιτικής συνοχής, με στόχο τη βελτίωση του συμβουλευτικού ρόλου της Επιτροπής και τη μείωση του διοικητικού φόρτου που συνδέεται με τον έλεγχο προόδου και τον λογιστικό έλεγχο·

8.  πιστεύει ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη σπουδαιότητα στην επιβολή κυρώσεων για κρούσματα απάτης από ό,τι για τυπικές παρατυπίες· ζητεί μια πιο ευέλικτη και διαφοροποιημένη προσέγγιση, ανάλογα με τη σοβαρότητα της εντοπιζόμενης παρατυπίας·

9.  τονίζει ότι θα ήταν σκόπιμο να ενισχυθεί η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας ώστε ο έλεγχος των διαδικασιών να είναι ανάλογος προς την κλίμακα του έργου, με την απλούστευση των απαιτήσεων παροχής στοιχείων και παρακολούθησης κατά την εφαρμογή σχεδίων και προγραμμάτων μικρής κλίμακας· τονίζει, ωστόσο, ότι οι απλουστευμένοι κανόνες δεν πρέπει κατά κανένα τρόπο να θίγουν τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα· ζητεί την ενίσχυση και τη βελτίωση του συντονισμού των δραστηριοτήτων ελέγχου, προκειμένου να εξαλειφθούν οι περιττοί έλεγχοι στα κράτη μέλη τα οποία διαθέτουν κατάλληλο σύστημα διαχείρισης κονδυλίων, και την υιοθέτηση της αρχής του ενιαίου ελέγχου κατά την προσεχή περίοδο προγραμματισμού, η οποία θα πρέπει, όπως και το «συμβόλαιο εμπιστοσύνης», να εφαρμόζεται όσο το δυνατόν συχνότερα·

10.  τονίζει την πρωταρχική σπουδαιότητα της έγκαιρης έγκρισης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και της θέσπισης σαφών και τελικών διατάξεων και κατευθυντηρίων γραμμών για τα κράτη μέλη, προκειμένου να αποφεύγονται οι αρχικές δυσκολίες και καθυστερήσεις που σχετίζονται με την κατάρτιση των εθνικών κανόνων και την ικανοποίηση των προϋποθέσεων κατά την έναρξη της προσεχούς περιόδου προγραμματισμού από τα κράτη μέλη· κρίνει απαραίτητο να παρέχει η Επιτροπή τεχνική στήριξη προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα είναι επίσης κατανοητές σε επίπεδο κρατών μελών· υπογραμμίζει ότι η διάρκεια του πολυετούς χρηματοδοτικού πλαισίου (ΠΔΠ) συνιστά καίριο ζήτημα για την πολιτική συνοχής και για την ικανότητα απορρόφησης, δεδομένου ότι ένα υπερβολικά σύντομο ΠΔΠ δημιουργεί εμπόδια στα σχέδια που είναι μεγαλύτερης διάρκειας και έχουν ταυτόχρονα ουσιαστική σημασία από αναπτυξιακή άποψη·

11.  ζητεί από τα κράτη μέλη να μεταφέρουν ταχύτερα στο εθνικό τους δίκαιο την κοινοτική νομοθεσία· υπογραμμίζει τη σημασία της κινητοποίησης επαρκούς καταρτισμένου προσωπικού για την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων επί τόπου·

12.  υπογραμμίζει τα οφέλη και την ανάγκη για μεγαλύτερη συνέργεια και συμπληρωματικότητα μεταξύ όλων των ταμείων κοινής διαχείρισης (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, Ταμείο Συνοχής, ΕΓΤΠΕ, και ΕΑΤ) και του ΕΤΑ, στην περίπτωση ορισμένων ευρωπαϊκών περιφερειών που γειτονεύουν με χώρες ΑΚΕ· υποστηρίζει την άποψη ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η ευελιξία μεταξύ των ταμείων ΕΤΠΑ και ΕΚΤ, προκειμένου να διευκολυνθεί η χρηματοδότηση των ενσωματωμένων σχεδίων λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας και των στόχων κάθε ταμείου· τονίζει ότι η εναρμόνιση των κανόνων και των διαδικασιών θα οδηγούσε σε απλουστευμένα συστήματα εκτέλεσης και θα ενθάρρυνε τη συμμετοχή δυνητικών δικαιούχων σε προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις δυνατότητες της πολλαπλής χρηματοδότησης, που δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί πλήρως·

13.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποδοτικότερη αξιοποίηση του ΕΚΤ σήμερα, να αποκριθούν στις κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις της οικονομικής ύφεσης σε όλα τα επίπεδα και σε όλα τα κράτη μέλη, και να εξασφαλίσουν ότι το μελλοντικό ΕΚΤ θα συμβάλλει ουσιαστικά και συγκεκριμένα στην υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020 στους τομείς της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής ως μέσο προοριζόμενο για την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου με προβολή, διαφάνεια, ευελιξία, απλότητα και ευχρηστία, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των κρατών μελών και των περιφερειών·

14.  υπογραμμίζει ότι απαιτείται να επικεντρωθούν οι προσπάθειες σε περιορισμένο αριθμό προτεραιοτήτων –από τις οποίες οι πιο επιτακτικές συνίστανται στη μείωση των πρωτόγνωρων επιπέδων ανεργίας στην εσωτερική αγορά, ιδιαίτερα με τη δημιουργία απασχόλησης για νέους και γυναίκες- προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη εφαρμογή σχεδίων ενωσιακής κλίμακας και να μεγιστοποιηθούν ο αντίκτυπος και η αξιοποίηση του ΕΚΤ, έτσι ώστε να υποστηριχτεί η στρατηγική «Ευρώπη 2020», τονίζει δε ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές συνθήκες στα διάφορα κράτη μέλη, όπως επίσης να ενισχυθεί η οικονομική αυτονομία του ΕΚΤ και να προωθηθεί η ευελιξία του προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες προκλήσεις σε σχέση με την απασχόληση·

15.  ζητεί από τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να διατηρήσουν εκτενή διάλογο με όλους τους ενδιαφερομένους σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να εντοπίζονται καλύτερα οι ανάγκες της αγοράς, να βελτιωθούν οι δυνατότητες απασχόλησης των κοινωνικά μειονεκτουσών ομάδων και, παράλληλα, να λαμβάνονται επαρκώς υπόψη οι περιφερειακές και τοπικές ανάγκες όσον αφορά τη διαμόρφωση των στόχων πολιτικής σε σχέση με την πολιτική συνοχής, και να διασφαλίζεται η ενσωμάτωσή τους στους στόχους του ΕΚΤ· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην κατάρτιση και στην εκπαίδευση των ατόμων που απασχολούνται σε θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης, προκειμένου να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα αυτής της ομάδας·

16.  καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ενημέρωση για το ΕΚΤ και τις δυνατότητες πρόσβασης σ' αυτό, και να αναβαθμίσουν την ικανότητα κατάρτισης σχεδίων προκειμένου να συμβάλουν στη δημιουργία νέων αξιοπρεπών θέσεων εργασίας και στη βελτίωση της κοινωνικής ένταξης·

17.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην ολοκληρωμένη προσέγγιση για τα τοπικά και περιφερειακά έργα ανάπτυξης, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη τοπικών πρωτοβουλιών από τη βάση για το ΕΚΤ και καθιστώντας δυνατό τον συνδυασμό διαφόρων πηγών χρηματοδότησης: επιχειρησιακά προγράμματα, εθνικά προγράμματα και ιδιωτικοί πόροι σε επίπεδο επιμέρους έργων·

18.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι λόγω των χρονοβόρων διοικητικών διαδικασιών και των πολύπλοκων κανόνων, ιδιαίτερα σε ορισμένα κράτη μέλη, η εκτέλεση του ΕΚΤ είναι βραδύτερη από ό,τι προβλεπόταν, γεγονός που αποθαρρύνει πολλούς δυνητικούς δικαιούχους από το να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση· ζητεί να προσαρμοστούν οι στόχοι του ΕΚΤ στις πραγματικές απαιτήσεις μιας αγοράς εργασίας που χρειάζεται επενδύσεις για την αναβάθμιση της επαγγελματικής κατάρτισης και για μέτρα προστασίας των βιοτεχνιών·

19.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει το επίπεδο συγχρηματοδότησης ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στο επίπεδο ανάπτυξης, την ενωσιακή προστιθέμενη αξία, τους τύπους δράσης, τους δικαιούχους και την ικανότητά τους για απορρόφηση πιστώσεων, και τις αναπτυξιακές ευκαιρίες· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να διατεθεί επαρκές τμήμα του κοινοτικού προϋπολογισμού για την πολιτική συνοχής, δεδομένου ότι η συνεισφορά σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο εμποδίζεται από τις εθνικές πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ένα μέρος των διαθέσιμων κονδυλίων του ΕΚΤ δεν αξιοποιείται, και παράλληλα επισημαίνει ότι σε ορισμένα κράτη μέλη σημειώνεται σημαντική πρόοδος· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν μηχανισμούς μέσω των οποίων να βοηθούν τους μικρούς δικαιούχους (κατά κανόνα ΜΚΟ βάσης και ΜΜΕ) να προετοιμάζουν επιτυχείς αιτήσεις, και να τους καθοδηγούν στην περίοδο εφαρμογής, προκειμένου να εξασφαλίζεται μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της διαδικασίας·

20.  καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν σε μεγαλύτερο βαθμό, σύμφωνα με ακριβείς κανόνες, τη δυνατότητα πληρωμής προκαταβολών στους δικαιούχους του ΕΚΤ·

21.  τονίζει την ανάγκη για διαρκή, ισχυρή και αδιάλειπτη εστίαση στους καρπούς και τα αποτελέσματα των αναπτυξιακών προγραμμάτων που υποστηρίζονται από το ΕΚΤ, με τη βελτίωση της αξιολόγησης, της παρακολούθησης και των συστημάτων δεικτών σε κοινοτικό, σε εθνικό, σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο, όσον αφορά όχι μόνο τα επίπεδα δαπανών αλλά και την ποιότητα των πολιτικών που ακολουθούνται· καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη τους παράγοντες αβεβαιότητας που επηρεάζουν τα μακροπρόθεσμα προγράμματα επαγγελματικής επανένταξης·

22.  υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα που μπορεί να έχουν ορισμένες μεταρρυθμίσεις σε ορισμένα κράτη μέλη για την αύξηση του δυναμικού απορρόφησης, και συνεπώς την ανάγκη να αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ της Επιτροπής και των ενδιαφερομένων κρατών μελών κατά τον καθορισμό της αναπτυξιακής και επενδυτικής σύμβασης εταιρικής σχέσης προκειμένου να έχει δεσμευτική ισχύ για τα κράτη μέλη· τονίζει ειδικότερα τη σπουδαιότητα της αποκέντρωσης και της ενδυνάμωσης των περιφερειακών και τοπικών αρχών·

23.  συντάσσεται με την άποψη ότι η ρυθμιστική διάρθρωση της πολιτικής συνοχής θα πρέπει να επιτρέπει μεγαλύτερη ευελιξία στην οργάνωση των επιχειρησιακών προγραμμάτων προκειμένου να αντικατοπτρίζονται καλύτερα η φύση και η γεωγραφία των αναπτυξιακών διαδικασιών· προτείνει να προσφέρεται στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες η απαιτούμενη ευελιξία για την επιλογή ορισμένων από τις δικές τους προτεραιότητες και τη διαμόρφωση κατάλληλων συνδυασμών πολιτικής·

24.  καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στην προετοιμασία των σχεδίων και να καταρτίζουν αλληλουχία εκτέλεσης σχεδίων προκειμένου να είναι δυνατή η ελαχιστοποίηση του κινδύνου υπέρβασης του κόστους και να επιτυγχάνεται υψηλό ποσοστό απορρόφησης·

25.  επισημαίνει ότι η θεσμική ικανότητα του δημόσιου τομέα σε εθνικό, σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο, όπως επίσης η τεχνική και διοικητική ικανότητα των συμμετεχόντων δημόσιων φορέων και δικαιούχων έχουν καθοριστική σημασία για την επιτυχή ανάπτυξη, υλοποίηση και παρακολούθηση των πολιτικών που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

26.  ζητεί από τα κράτη μέλη να δώσουν έμφαση, στην καλύτερη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων, με την υποστήριξη της Επιτροπής και σε συντονισμό με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, καταβάλλοντας περαιτέρω προσπάθειες για την προσέλκυση και τη διατήρηση ειδικευμένου προσωπικού για τη διαχείριση κονδυλίων της ΕΕ, με την προώθηση υψηλού επιπέδου κατάρτισης για το προσωπικό αυτό, και με την αποφυγή της αντικατάστασής του εκτός αν είναι απολύτως αναγκαία και με αποκλειστικό γνώμονα τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του και συνακόλουθα την αύξηση της ικανότητας απορρόφησης· υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό τις δυνατότητες να αξιοποιηθούν πόροι του ΕΚΤ και τεχνική βοήθεια για την ανάπτυξη των ικανοτήτων που απαιτούν η εφαρμογή και παρακολούθηση των προγραμμάτων· τονίζει τη σπουδαιότητα σημείων ενιαίας εξυπηρέτησης που θα συνδράμουν τους εταίρους στο πρόγραμμα αυτό· ζητεί από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν «ευρωπαϊκές μονοαπευθυντικές θυρίδες» όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες, προκειμένου να βοηθούν τόσο τις τοπικές αρχές όσο και τους πολίτες της ΕΕ στην υποβολή αιτήσεων για κονδύλια συνοχής·

27.  επισημαίνει ότι απαιτείται υψηλός βαθμός συνέχειας στα συστήματα και την ικανότητα διαχείρισης και ελέγχου, προκειμένου να ενισχύονται η κτηθείσα πείρα και η γνώση στον τομέα της διαχείρισης, και ζητεί στο πλαίσιο αυτό από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την αποφυγή της εναλλαγής του διοικητικού προσωπικού που ασχολείται με τη διαχείριση των ταμείων·

28.  καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη βοήθεια που παρέχει στα κράτη μέλη των οποίων τα ποσοστά απορρόφησης υπολείπονται του μέσου όρου της ΕΕ, που αποδεικνύονται επομένως ανεπαρκή από πλευράς ικανότητας απορρόφησης· πιστεύει ότι μια τέτοιου είδους ενισχυμένη βοήθεια και στενή συνεργασία θα πρέπει να συνεχιστεί τουλάχιστον έως ότου οι εν λόγω χώρες επιτύχουν επαρκές επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης για να επιτυγχάνουν αποτελέσματα χωρίς ειδική εξωτερική βοήθεια·

29.  καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν φόρα ή δίκτυα ανταλλαγής μεταξύ των δομών εφαρμογής που διαθέτουν, με στόχο την εξέταση εμπειριών και δυσχερειών και την ανταλλαγή των βέλτιστων πρακτικών· καλεί, επίσης, τα κράτη μέλη να βοηθούν τους δικαιούχους να ανταποκρίνονται σε πλέον απαιτητικές προϋποθέσεις ελέγχου με την παροχή υποστήριξης, ιδίως προσφεύγοντας σε πιστώσεις τεχνικής βοήθειας για την κατάρτιση και στήριξη των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων που πληρούν τις προϋποθέσεις να επωφεληθούν από τους πόρους αυτούς· προτείνει να χρησιμοποιείται για τέτοιου είδους δράσεις μέρος των ποσών που διατίθενται για τα επιχειρησιακά προγράμματα τεχνικής βοήθειας· ζητεί από τα κράτη μέλη να σχεδιάζουν και να διοργανώνουν σεμινάρια για δυνητικούς δικαιούχους των ταμείων·

30.  επισημαίνει τη σπουδαιότητα των προγραμμάτων διαπεριφερειακής συνεργασίας και των προγραμμάτων, όπως το INTERACT και το URBACT, για τον εντοπισμό και τη διάδοση ορθών πρακτικών και για την κατάρτιση των πολιτικών και διοικητικών φορέων για τη βέλτιστη χρήση των πόρων· ζητεί να θεωρούνται επιλέξιμες για πιστώσεις που χορηγούνται στο πλαίσιο της «διαπεριφερειακής συνεργασίας» του Στόχου Εδαφικής Συνεργασίας οι δράσεις που αποβλέπουν στην προώθηση της χωροταξίας και την αποδοτική χρήση των πόρων·

31.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει πρόγραμμα συνεργασίας σε όλη την επικράτεια της ΕΕ, βασισμένο στην πείρα από το πρόγραμμα αδελφοποιήσεων, προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των περιφερειών με υψηλό ποσοστό απορρόφησης και των περιφερειών με χαμηλό ποσοστό απορρόφησης, και να διευκολυνθεί η διάδοση βέλτιστων πρακτικών·

32.  προτείνει την καθιέρωση πλατφόρμας βασισμένης στο Διαδίκτυο, για δικαιούχους και τοπικούς και περιφερειακούς ενδιαφερομένους και κυβερνητικά θεσμικά όργανα, με σκοπό την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών σχετικά με εμπόδια, προβλήματα και πιθανές λύσεις τους·

33.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο καθιέρωσης εναρμονισμένων συστημάτων πληροφοριών και επικοινωνιών, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές μεταξύ των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών ζητεί, προς το σκοπό αυτό, την εφαρμογή ενιαίου λογισμικού για την παρακολούθηση του τρόπου χρησιμοποίησης των πόρων στο πλαίσιο των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας·

34.  ζητεί από την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τα συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών για την ανάπτυξη συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης σχετικά με την ικανότητα απορρόφησης των κονδυλίων, και να υποβάλλει έκθεση, τουλάχιστον σε ετήσια βάση, με στοιχεία για την απορρόφηση των περιφερειακών και των διαρθρωτικών ταμείων σε κάθε περιφέρεια, έτσι ώστε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να μπορούν να παρακολουθούν την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής·

35.  καλεί την Επιτροπή να συνεργάζεται ενεργά με την ΕΤΕπ, ιδίως κατά την ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης της πολιτικής για τη συνοχή και την ενίσχυση του αντίκτυπου των διαρθρωτικών ταμείων, εξασφαλίζοντας βοήθεια για τη στήριξη της χρηματοδότησης των ΜΜΕ·

36.  πιστεύει ότι οι «οι εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα» σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο που έχουν προετοιμασθεί αρκετά εγκαίρως και σύμφωνα με τη στρατηγική «ΕΕ 2020» θα συμβάλουν, λόγω της μεγαλύτερης ευελιξίας τους, στην αύξηση της ικανότητας απορρόφησης και στην επίλυση προβλημάτων σε σχέση με τη συγχρηματοδότηση· συνιστά στα κράτη μέλη να αποσαφηνίσουν και να απλουστεύσουν την εθνική νομοθεσία τους, ώστε να διευκολύνουν τέτοιου είδους εταιρικές σχέσεις· τονίζει ότι πρέπει να διασφαλίζεται ο δημοκρατικός έλεγχος εταιρικών σχέσεων δημοσίου - ιδιωτικού τομέα·

37.  ζητεί από την Επιτροπή να επαληθεύσει την ύπαρξη και να εξετάσει την αποτελεσματικότητα των νομικών βάσεων για την εκτέλεση έργων με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και, όπου είναι σκόπιμο, να εισηγηθεί στα κράτη μέλη που δεν έχουν λάβει σχετικά νομοθετικά μέτρα να καταρτίσουν και να τα εγκρίνουν το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να καταστεί δυνατή η κινητοποίηση πόρων των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής για έργα με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα κατά την προσεχή περίοδο προγραμματισμού, διαδικασίες για την αποτελεσματική εκτέλεση των έργων αυτών σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο·

38.  επισημαίνει υπογραμμίζει ότι οι περισσότερες ΜΜΕ, και ιδίως οι μικρές επιχειρήσεις και οι μικροεπιχειρήσεις, δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στις δυνατότητες που παρέχουν τα διαρθρωτικά ταμεία λόγω των σημερινών διοικητικών και χρηματοπιστωτικών περιορισμών, και ότι χρειάζονται στήριξη και συμβουλές από τις οργανώσεις εκπροσώπησής τους σε εδαφικό και εθνικό επίπεδο· πιστεύει ότι η απλούστευση των κανόνων και των διαδικασιών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσβασή τους στα διαρθρωτικά ταμεία· ζητεί να εφαρμόζονται σε κάθε επίπεδο διαδικασίας λήψης αποφάσεων για τον καθορισμό επενδυτικών προτεραιοτήτων και τον σχεδιασμό των διαδικασιών διαχείρισης, λογιστικού και απλού ελέγχου, η «Small Business Act» και οι αρχές «Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» και «μόνο μια φορά», όπως επίσης η αρχή της αναλογικότητας, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη απορρόφηση των πόρων·

39.  υπογραμμίζει τη σημασία που έχουν οι εταίροι υπό την έννοια του άρθρου 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου για την ικανότητα απορρόφησης κονδυλίων· καλεί τα κράτη μέλη να ενημερώνουν πλήρως και να υποστηρίζουν τους πολίτες, τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, τους συλλογικούς φορείς και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς επίσης τις περιφερειακές και τοπικές αρχές σχετικά με δυνατότητες χρηματοδότησης, την επιλεξιμότητα της συγχρηματοδότησης από τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής, τους κανόνες χρηματοδότησης, τις διατάξεις επιστροφής των δαπανών καθώς και για δυνατότητες πρόσβασης σε διαδικασίες υποβολής προσφορών, και να ενισχύσουν τη δέσμευσή τους για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης

40.  τονίζει το θετικό αντίκτυπο της χρησιμοποίησης χρηματοπιστωτικών μέσων που παρέχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπως είναι το Jessica, για τη διεύρυνση των χρηματοοικονομικών πόρων χωρίς αύξηση της άμεσης δημόσιας χρηματοδότησης·

41.  επαναλαμβάνει ότι οι μηχανισμοί της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και η αρχή της εταιρικής σχέσης συνιστούν καίρια στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των επιχειρησιακών προγραμμάτων και για τη δυνατότητα υψηλής απορρόφησης· ζητεί από τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της τήρησης των αρχών της επικουρικότητας και της θεσμικής τους αυτονομίας, να ενισχύουν με συνέπεια την αρχή της εταιρικής σχέσης και της διαφάνειας κατά την κατάρτιση και την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων, και να εξασφαλίζουν για τον σκοπό αυτό δεσμευτικά, συνεκτικά και σε μόνιμη βάση τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών εθνικών επιπέδων διακυβέρνησης από την αρχή σε όλα τα στάδια της κατάρτισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων, όπως επίσης στα στάδια της εφαρμογής και της αξιολόγησής τους·

42.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει διεξοδικότερα σε ανοικτό διάλογο τα μέτρα που προβλέπονται για την επίσπευση της απορρόφησης των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής· συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, να κληθεί η Επιτροπή των Περιφερειών να υποβάλλει ετήσια γνωμοδότηση σχετικά με την ικανότητα απορρόφησης σε όλα τα κράτη μέλη·

43.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι στο πλαίσιο της στήριξης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» σε όλα τα κράτη μέλη η πολιτική συνοχής θα μειώνει τις ανισότητες μεταξύ των περιφερειών και μικρο-περιφερειών, θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των εξόχως απόκεντρων περιοχών και θα προάγει την αρμονική ανάπτυξη στην ΕΕ, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή πρόσθετων ειδικών μηχανισμών και μέτρων σε περιοχές που εξακολουθούν να υπολείπονται των ευρωπαϊκών προτύπων·

44.  αναθέτει στον Πρόεδρο του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη.

(1) ΕΕ L 158 της 24.6.2010, σ. 1. (2) ΕΕ L 132 της 29.5.2010, σ. 1. (3) ΕΕ L 126 της 21.5.2009, σ. 3. (4) ΕΕ L 94 της 8.4.2009, σ. 10. (5) ΕΕ L 25 της 29.1.2009, σ. 1. (6) ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 25. (7) ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 12. (8) ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 1. (9) ΕΕ L 371 της 27.12.2006, σ. 1. (10) ΕΕ L 291 της 21.10.2006, σ. 11. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0283. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0473. (13) ΕΕ C 117 E της 6.5.2010, σ. 79.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με «Προς μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή αντίδραση στις καταστροφές: ο ρόλος της πολιτικής προστασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας» (2011/2023(INI))

P7_TA(2011)0404 A7-0283/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 196 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο αναφέρει ότι «η Ένωση ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου να ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των συστημάτων πρόληψης των φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών και προστασίας από αυτές»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 122 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 222 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ρήτρα αλληλεγγύης), το οποίο ορίζει ότι «η Ένωση και τα κράτη μέλη της ενεργούν από κοινού, με πνεύμα αλληλεγγύης, εάν ένα κράτος μέλος δεχθεί τρομοκρατική επίθεση ή πληγεί από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 23 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Όσλο του 1994, όπως αναθεωρήθηκαν το 2011, για τη χρησιμοποίηση των ξένων στρατιωτικών πόρων και της πολιτικής προστασίας σε περίπτωση καταστροφής,

–  έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή συναίνεση για την ανθρωπιστική βοήθεια, η οποία υπεγράφη στις 18 Δεκεμβρίου 2007 από τους Προέδρους του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 26ης Οκτωβρίου 2010, με τίτλο «Αναβάθμιση της ευρωπαϊκής αντιμετώπισης των καταστροφών: ο ρόλος της πολιτικής προστασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας» (COM(2010)0600),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 5ης Μαρτίου 2008, σχετικά με την ενίσχυση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών (COM(2008)0130),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Michel Barnier «Για μια ευρωπαϊκή δύναμη πολιτικής προστασίας: Europe Aid», που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2006,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2010 στα οποία εκφράζεται ικανοποίηση για τους στόχους που περιγράφονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Οκτωβρίου 2010, οι οποίοι αποσκοπούν σε μια περισσότερο προβλέψιμη, αποτελεσματική, αποδοτική, συνεκτική και εμφανή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση των καταστροφών,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2007 στα οποία καλείται η Επιτροπή να χρησιμοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Κοινότητας και να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2007/162/EΚ, Eυρατόμ του Συμβουλίου, της 5ης Μαρτίου 2007, για τη θέσπιση χρηματοδοτικού μέσου πολιτικής προστασίας(1) και την απόφαση 2007/779/EΚ, Eυρατόμ του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2007, περί δημιουργίας κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας(2),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 14ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με τη συγκρότηση ενωσιακού μηχανισμού ταχείας αντίδρασης(3), της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με τον πρόσφατο σεισμό στην Αϊτή(4), της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009(5), της 19ης Ιουνίου 2008 σχετικά με την αύξηση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών(6) και της 4ης Σεπτεμβρίου 2007 σχετικά με τις θερινές φυσικές καταστροφές(7),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0283/2011),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της αντιμετωπίζουν πολλαπλούς κινδύνους, όπως είναι, για παράδειγμα, οι σεισμοί και τα τσουνάμι, οι πυρκαγιές, συμπεριλαμβανομένων των δασικών πυρκαγιών, οι πλημμύρες και οι κατολισθήσεις, τα βιομηχανικά και πυρηνικά ατυχήματα, τρομοκρατικές επιθέσεις, οι φυσικές καταστροφές και οι μεγάλες πανδημίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μια δραματική αύξηση στον αριθμό και στη σφοδρότητα αυτών των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών που πλήττουν την Ένωση και τους πολίτες της, καθώς και άλλες χώρες και περιοχές ανά τον κόσμο, όπως καταδείχθηκε τραγικά από την πρόσφατη σφοδρή καταστροφή στην Ιαπωνία η οποία επλήγη από έναν συνδυασμό σεισμού, τσουνάμι και πυρηνικής καταστροφής με μια αντίστοιχη αύξηση στην απώλεια ζωής και στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ζημία και ζημία στην πολιτιστική κληρονομιά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να συμβούν ανά πάσα στιγμή τέτοια ακραία και απρόβλεπτης κλίμακας φαινόμενα, οπότε η ευρωπαϊκή αντίδραση στην καταστροφή θα ήταν άκρως χρήσιμη, καθώς οι αντίστοιχοι εθνικοί μηχανισμοί θα δοκιμάζονταν στα όρια των δυνατοτήτων τους,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αυξηθεί σε συχνότητα και κλίμακα τα κρούσματα ακραίας ξηρασίας και δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη, πράγμα που σημαίνει ότι η σχετική επιστημονική έρευνα πρέπει να αναπτυχθεί κι άλλο, με σκοπό να βελτιωθούν οι μηχανισμοί εκτίμησης του κινδύνου, τα συστήματα πρόληψης και τα μέσα καταπολέμησης αυτών των φαινομένων,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εντεινόμενος ρυθμός κλιματικής αλλαγής και εξάντλησης των φυσικών κεφαλαίων θα αυξήσει περαιτέρω το ενδεχόμενο συχνότερων και εντονότερων φυσικών καταστροφών,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2008 τα συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης πλαισίου του ΟΗΕ για τις κλιματικές μεταβολές (UNFCCC) αναγνώρισαν τη σχέση που συνδέει τη μείωση κινδύνου καταστροφών με την κλιματική αλλαγή στο σχέδιο δράσης του Μπαλί,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2010 το πλαίσιο προσαρμογής Κανκούν στην UNFCCC αναγνώρισε επίσημα τη μείωση του κινδύνου καταστροφών ως βασικό στοιχείο της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και ενθάρρυνε τις κυβερνήσεις να εξετάσουν τη σύνδεση των μέτρων προσαρμογής με το πλαίσιο δράσης του Χυόγκο,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες τραγωδίες, όπως ο σεισμός της Αϊτής και οι πλημμύρες του Πακιστάν, έχουν καταδείξει ότι τα κύρια εργαλεία που διαθέτει η ΕΕ για την αντιμετώπιση καταστροφών (ανθρωπιστική βοήθεια και ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ) αποδείχθηκαν ότι λειτουργούν σωστά για το σκοπό για τον οποίο είχαν σχεδιασθεί και δεδομένων των περιστάσεων, αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι άκρως απαραίτητη η περαιτέρω ενίσχυση του συντονισμού στην αντιμετώπιση των καταστροφών που επηρεάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο εκτός όσο και εκτός των συνόρων της, καθώς και η βελτίωση όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα, το συντονισμό και την προβολή της βοήθειας της ΕΕ στο σύνολό της,

Ζ.  λαμβάνοντας εξάλλου υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια πολυάριθμων κρίσεων, ιδιαίτερα κατά την κρίση του τσουνάμι της 26ης Δεκεμβρίου 2004, τέθηκαν πολλά ερωτήματα σχετικά με την έλλειψη, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σεναρίων και πρωτοκόλλων συστηματικής δράσης για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την υπερβολικά άτονη προβολή της δράσης της Ευρώπης σε σχέση με τη συνολική προσπάθεια που καταβλήθηκε,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες ρυθμίσεις με τη συμμετοχή προκαθορισμένων πόρων των κρατών μελών και πόρων χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έχουν δοκιμασθεί επιτυχώς σε πιλοτικά προγράμματα που ξεκίνησαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο(8),

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις για τη δημιουργία μιας δύναμης πολιτικής προστασίας της ΕΕ, με πλήρη σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας και, τοιουτοτρόπως, συμπληρώνοντας τις προσπάθειες των κρατών μελών σύμφωνα με το άρθρο 196 της ΣΛΕΕ,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρήτρα αλληλεγγύης, σύμφωνα με το άρθρο 222 της Συνθήκης της Λισαβόνας, θεσπίζει την υποχρέωση των κρατών μελών για αμοιβαία συνδρομή σε περίπτωση φυσικής ή ανθρωπογενούς καταστροφής στο έδαφος της ΕΕ,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας ο άμεσος συντονισμός, η συνεκτικότητα και η επικοινωνία εντός της ΕΕ και με διεθνείς φορείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σημερινός επιτόπου ευρωπαϊκός συντονισμός διαφόρων ομάδων με διαφορετικές δομές διοίκησης συνεπάγεται αναπόφευκτα επικαλύψεις και διπλές προσπάθειες και αποδεικνύεται δαπανηρός από άποψη ανθρώπινων πόρων, συντονισμού και αποτελεσματικότητας· λαμβάνοντας τέλος υπόψη ότι, δεδομένου του πλαισίου της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναπτύξει ένα σύστημα προστασίας βασισμένο στην από κοινού χρησιμοποίηση και τον εξορθολογισμό των υφιστάμενων μέσων χωρίς καμία αύξηση των συνολικών δαπανών,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την πρόσφατη καταστροφή που έπληξε την Ιαπωνία, η ιαπωνική κυβέρνηση ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να σχηματίσει μια ενιαία ολιγομελή ομάδα πολιτικής προστασίας, που θα συντονίζεται από την Επιτροπή, για τη διανομή της βοήθειας, αντί της αποστολής πολλών ομάδων πολιτικής προστασίας από διάφορα κράτη μέλη σε διαφορετικές χρονικές στιγμές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση του επιχειρησιακού συντονισμού κατά τη διάρκεια αυτής της καταστροφής κατέστησε δυνατή τη βελτίωση της βοήθειας της ΕΕ στο σύνολό της από την άποψη της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας, της συνοχής και της προβολής,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχή πρέπει να εξασφαλίζεται σε επίπεδο ΕΕ δεδομένων των αντίστοιχων θεσμικών ρόλων χωρίς να παρεμποδίζονται ή να επιβραδύνονται οι επιχειρήσεις αντιμετώπισης των καταστροφών και λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα πρέπει να βασιστεί στους υφιστάμενους μηχανισμούς χωρίς τη δημιουργία νέων δομών,

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα μέτρα, στα σχέδια και στα προγράμματα αναπτυξιακής πολιτικής πρέπει να ενσωματωθεί η νοοτροπία της πρόληψης καταστροφών και της ετοιμότητας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ορισμένα από τα βαθύτερα αίτια των καταστροφών,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δραστηριότητα της πρόληψης θα πρέπει να αναπτύσσεται σε πραγματικό χρόνο σε όλα τα επιχειρησιακά στάδια: την παρακολούθηση, μεταξύ άλλων με χρήση δορυφορικών δεδομένων· την έκδοση έγκαιρης προειδοποίησης· το συναγερμό και την εν συνεχεία αντιμετώπιση και παροχή βοήθειας στον πληθυσμό που διατρέχει κίνδυνο,

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ στηρίζει τον κεντρικό ρόλο του ΟΗΕ, και ιδιαίτερα τον ρόλο του γραφείου συντονισμού των ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, ως προς τον συντονισμό της διεθνούς αρωγής σε τρίτες χώρες,

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση για όλους τους κινδύνους, που θα αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των κρίσεων σε όλα τα στάδια των κύκλων ζωής τους, αποτελεί την πλέον αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπιση των καταστροφών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να συνδυάζει την πρόληψη καταστροφών (συμπεριλαμβανομένων της άμβλυνσης και της μείωσης κινδύνων), την ετοιμότητα, την αντιμετώπιση και αποκατάσταση, στο ευρύ πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ιδιαίτερη σημασία η εφαρμογή επιχειρησιακών εργαλείων όπως ένα επιχειρησιακό σχέδιο πρόληψης των κινδύνων (συμπεριλαμβανομένων διαδικασιών αναφοράς και εργαλείων προγραμματισμού)· λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη πραγματικών επενδύσεων εκ μέρους της ΕΕ στην πρόληψη και πρόβλεψη των κινδύνων και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να ακολουθήσει μία εξίσου φιλόδοξη προσέγγιση όσον αφορά την πρόληψη καταστροφών και την ετοιμότητα καθώς και την αντιμετώπιση,

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης προβλέπει όρους που εμποδίζουν και καθυστερούν τη χρήση του Ταμείου σε ορισμένες περιπτώσεις καταστροφών, ιδίως σε σχέση με τα ποσά και τους τύπους επιλέξιμων δαπανών καθώς και με τη δυσκαμψία όσον αφορά τις προθεσμίες και τις διαδικασίες,

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια μιας κρίσης είναι επιτακτική ανάγκη για τις ομάδες διάσωσης να έχουν πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες το συντομότερο δυνατόν, ώστε να μπορούν να διανέμουν τα είδη πρώτης ανάγκης, τον εξοπλισμό και τους κρίσιμους πόρους, και ότι οι τηλεπικοινωνίες είναι, συνεπώς, ο σημαντικότερος κρίκος της αλυσίδας διαχείρισης κρίσεων,

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο υπερφόρτωσης ή καταστροφής των συμβατικών συνδέσεων και πόρων επικοινωνίας σε περίπτωση κρίσης,

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρησιμότητα της ευρωπαϊκής διαστημικής πολιτικής και τα θετικά αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από την Παγκόσμια Παρακολούθηση του Περιβάλλοντος και της Ασφάλειας (GMES), πρόγραμμα που ανέπτυξε η Επιτροπή για τη χρήση δορυφορικών δεδομένων και πληροφοριών, καθώς και η πρακτική εφαρμογή της στον τομέα της πολιτικής προστασίας μέσω της Βασικής Υπηρεσίας Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης (ERCS), έχουν ήδη αναγνωριστεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη,

1.  εκφράζει ικανοποίηση για την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Αναβάθμιση της ευρωπαϊκής αντιμετώπισης των καταστροφών: ο ρόλος της πολιτικής προστασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας» και τους στόχους της· τονίζει ότι οι προτάσεις που εκτίθενται στην ανακοίνωση θα πρέπει να εξετασθούν περαιτέρω ώστε να πληρούν τις προσδοκίες για μια αυξημένη, συντονισμένη, συνεπή, αποτελεσματική, αποδοτική από άποψη κόστους και εμφανή, συνεκτική και ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αντιμετώπιση·

2.  υπογραμμίζει την ανάγκη να γίνει εξορθολογισμός και να απλοποιηθεί η λειτουργία της παρούσας ευρωπαϊκής αντιμετώπισης των καταστροφών και να υπάρξει βέλτιστη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων προς το κοινό όφελος, ενθαρρύνοντας παράλληλα όλα τα κράτη μέλη να συμβάλλουν και τοιουτοτρόπως να είναι εγγυημένη η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη· θεωρεί, κατά συνέπεια, ότι η ικανότητα αντίδρασης της ΕΕ θα πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης πολλαπλών κινδύνων· επιπλέον, θα πρέπει να διενεργηθεί κατ' εξουσιοδότηση διαχείριση των πόρων και της πληροφορίας «από κάτω προς τα πάνω»: με άλλα λόγια, η πρωτοβουλία μπορεί να προέρχεται από τα κράτη μέλη που θα μπορούν να παρέχουν σε εθελοντική βάση πόρους και εμπειρογνωμοσύνη·

3.  καλεί την Επιτροπή, κατά την συγκρότηση της ευρωπαϊκής ικανότητας αντιμετώπισης των καταστροφών, να λάβει υπόψη της την ρήτρα αλληλεγγύης και τις ρυθμίσεις εφαρμογής της, οι οποίες πρέπει να εγκριθούν επειγόντως και οι οποίες θα διασφαλίσουν μία αποτελεσματικότερη και πιο συνεκτική αντιμετώπιση των καταστροφών εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης·

4.  υπενθυμίζει την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο κανονισμός σχετικά με το Ταμείο Αλληλεγγύης, για να προσαρμοστούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας στα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και κάθε καταστροφής, συμπεριλαμβανομένων των καταστροφών που εξελίσσονται αργά, όπως η ξηρασία, και να μπορεί η κινητοποίηση να γίνεται πιο ευέλικτη και πιο έγκαιρη·

5.  επαναλαμβάνει ότι δράσεις προετοιμασίας, πρόληψης και αντιμετώπισης καταστροφών δεν μπορούν να διαχωριστούν η μία από την άλλη και ότι είναι σκόπιμο να ενισχυθεί, προς την κατεύθυνση αυτή, μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση των καταστροφών·

6.  υποστηρίζει την ανάγκη για μια ποιοτική μεταστροφή από τον σημερινό ad hoc συντονισμό σε ένα προβλέψιμο και εκ των προτέρων προγραμματισμένο σύστημα εντός του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ με βάση προκαθορισμένους πόρους διαθέσιμους για άμεση ανάπτυξη στις επιχειρήσεις της ΕΕ αρωγής σε καταστροφές, καθώς και τα άλλα μέσα και πόρους τα οποία τα κράτη μέλη θα κρίνουν σκόπιμο να κινητοποιήσουν· τονίζει την ανάγκη να συγκροτηθεί ένα σύστημα παρακολούθησης, εποπτείας και ανάπτυξης ενωσιακής δράσης στις επιχειρήσεις αρωγής σε περίπτωση καταστροφών·

7.  καλεί την Επιτροπή να εισηγηθεί προτάσεις το συντομότερο δυνατό, σεβόμενη την αρχή της επικουρικότητας, για τη συγκρότηση μιας δύναμης πολιτικής προστασίας της ΕΕ βασισμένης στο μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ και για την παροχή δυνατότητας στην Ένωση να συγκεντρώσει τους αναγκαίους πόρους για την παροχή πολιτικής προστασίας και άμεσης βοήθειας αρωγής προς τα θύματα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης· πιστεύει ότι η αντιμετώπιση καταστροφών εκ μέρους της ΕΕ πρέπει να βασίζεται στους υπάρχοντες ρόλους και δυναμικό των ευρωπαϊκών δυνάμεων πολιτικής προστασίας και να διασφαλίζει την υπέρβαση των υφιστάμενων ελλείψεων και αδιεξόδων·

8.  συμφωνεί ότι η ευρωπαϊκή αντιμετώπιση των καταστροφών θα πρέπει να βασίζεται αφενός σε μια ευρωπαϊκή ικανότητα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης μέσω της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού μηχανισμού πολιτικής προστασίας με βάση τις δυνατότητες και τις διαθεσιμότητες σε προκαθορισμένους και κατά συνέπεια προβλέψιμους πόρους έκτακτης ανάγκης των κρατών μελών και αφετέρου σε ένα ευρωπαϊκό κέντρο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης ως τους ακρογωνιαίους λίθους μιας τέτοιας στρατηγικής, όπως περιγράφεται στην ανακοίνωση της 26ης Οκτωβρίου 2010· υπογραμμίζει ότι αυτές οι εξελίξεις θα πρέπει να ακολουθούν μια προσέγγιση που περιλαμβάνει όλους τους κινδύνους, συγκεντρώνοντας όλους τους σχετικούς φορείς – και συγκεκριμένα την κοινωνία των πολιτών – συμπεριλαμβανομένων μη κυβερνητικών οργανώσεων και εθελοντών, για από κοινού δράση και θα πρέπει να αξιοποιούν συνεργίες μεταξύ των διαφόρων υφιστάμενων εργαλείων και μέσων·

9.  θεωρεί ότι η προσέγγιση όλων των κινδύνων πρέπει να συμβαδίζει με αυξημένη ευελιξία στην αντίδραση απέναντι σε διάφορες κατηγορίες κινδύνου, οι οποίες πρέπει να εξετάζονται κατά περίπτωση· τούτο προϋποθέτει την ανάπτυξη αποκεντρωμένης ικανότητας ανάλυσης και προγραμματισμού των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν ανάλογα με τη φύση, την πιθανότητα και τη σοβαρότητα των κινδύνων·

10.  ζητεί, επιπλέον, η ικανότητα της ΕΈ να αντιμετωπίζει καταστροφές να στηρίζεται στις ευρωπαϊκές εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και στα ευρωπαϊκά υπερπόντια εδάφη εφόσον μπορούν να αποτελέσουν σημεία στήριξης για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων διοικητικής μέριμνας και την εκ των προτέρων τοποθέτηση των πόρων της ΕΕ σε όλους τους ωκεανούς·

11.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει και να διαβιβάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατάλογο των κοινοτικών μέσων με τα οποία χρηματοδοτούνται οι δραστηριότητες πρόληψης των καταστροφών, με σκοπό να αξιολογηθεί η δυνατότητα να ενσωματωθούν περισσότερο τα προγράμματα πρόληψης των καταστροφών στα υφιστάμενα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, όπως ζητεί το Συμβούλιο στο «σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για την πρόληψη των καταστροφών εντός της ΕΕ» (έγγραφο αριθ. 15394/09 της 12ης Νοεμβρίου 2009)·

12.  υπογραμμίζει ότι το ευρωπαϊκό σύστημα αντιμετώπισης καταστροφών πρέπει να σέβεται την αρχή της επικουρικότητας τόσο έναντι των κρατών μελών (τα οποία πρέπει να είναι ικανά να χρησιμοποιούν τους δικούς τους πόρους, ειδικότερα σε οιαδήποτε περίπτωση συγκρουόμενων εθνικών αναγκών) όσο και έναντι των Ηνωμένων Εθνών, ότι δηλαδή πρέπει να σέβεται τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρμοδιότητες κάθε κράτους μέλους, αφενός, – συνυπολογίζοντας τον καίριο ρόλο που οι αρχές αυτές διαδραματίζουν στον κύκλο της διαχείρισης των καταστροφών, ιδίως διότι σε πολλά κράτη μέλη η νομοθετική εξουσία ασκείται σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο – και, αφετέρου, το συντονιστικό ρόλο που διαδραματίζουν τα Ηνωμένα Έθνη όταν ενεργούν εκτός της ΕΕ σε επιχειρήσεις παροχής βοήθειας σε περίπτωση καταστροφής· υπενθυμίζει ότι η στρατηγική αυτή πρέπει να συμπληρώνει εκείνη των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία θεωρούν σαφώς ως προστιθέμενη αξία τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πόλου με ικανότητες παρέμβασης·

13.  υπογραμμίζει ότι ο διασυνοριακός χαρακτήρας των καταστροφών συνεπάγεται ότι η ΕΕ πρέπει να συντονίζει τους πόρους της και να συνεργάζεται με τρίτες χώρες, και ιδίως με τις γείτονές της χώρες της Ένωσης για τη Μεσόγειο·

14.  στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ικανότητας αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων ρυθμίσεων για την εξασφάλιση μιας πιο προβλέψιμης διαθεσιμότητας βασικών πόρων των κρατών μελών με τη δημιουργία, μεταξύ άλλων, αποθέματος προκαθορισμένων πόρων οι οποίοι θα είναι διαθέσιμοι εντός προσυμφωνημένου χρόνου αντίδρασης και θα βασίζονται στην εθελοντική δέσμευση των κρατών μελών να διαθέσουν τους πόρους αυτούς σε εθελοντική βάση για επεμβάσεις της ΕΕ με στόχο την αρωγή σε καταστροφές, τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης, σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· είναι της άποψης ότι με τον τρόπο αυτό, και με την συνδρομή σε άτομα που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές όπως μεγάλες πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί, ηφαιστειακές εκρήξεις, τυφώνες και παλιρροϊκά κύματα, καθώς επίσης θαλάσσια ατυχήματα, διαρροές πετρελαίου ή πυρηνικά ατυχήματα, θα ενισχυθεί σημαντικά η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία των επεμβάσεων της ΕΕ·

15.  επισημαίνει ότι ορισμένες περιοχές όπως οι παράκτιες, νησιωτικές και ορεινές περιοχές, είναι εξαιρετικά ευάλωτες λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, και απευθύνει έκκληση να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές αυτές·

16.  παρατηρεί ότι οι ευρωπαϊκές περιφέρειες της μεθορίου της ΕΕ είναι δυνατόν να υποστούν τις συνέπειες καταστροφών που συμβαίνουν σε περιφέρειες τρίτων χωρών, και στις περιπτώσεις αυτές η επέμβαση είναι δυσχερέστερη· προτείνει να διαμορφωθούν συγκεκριμένα μέτρα για την στήριξη αυτών των περιφερειών και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε καταστροφές που προκαλούνται από τον άνθρωπο ή από βιομηχανικά ατυχήματα, οι οποίες απαιτούν διαφορετικές στρατηγικές·

17.  πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις πυρκαγιές, για τις οποίες απαιτούνται στοχευμένες στρατηγικές και δράσεις·

18.  επιβεβαιώνει την ανάγκη να τηρηθεί η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» όσον αφορά την ευθύνη για την περιβαλλοντική ζημία και την ανάκτηση των ποσών που δαπανήθηκαν για την αντιμετώπιση καταστροφών από ιδιωτικές οντότητες που φέρουν την ευθύνη της ζημίας·

Ευρωπαϊκή ικανότητα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης

19.  θεωρεί ότι η συγκέντρωση προκαθορισμένων δυνατοτήτων, μέσων και πόρων που διατίθενται σε εθελούσια βάση για επεμβάσεις της ΕΕ για την αρωγή σε καταστροφές, τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης, θα αποτελέσει τον πυρήνα της ικανότητας αρωγής της ΕΕ που θα μπορούσε να συμπληρώνεται από πρόσθετες ad hoc προσφορές από τα κράτη μέλη· συνιστά τον σχεδιασμό ενός συστήματος κινήτρων σαφούς και λεπτομερούς προκειμένου να παρέχεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη να δεσμεύουν επαρκείς ικανότητες στην εθελούσια συγκέντρωση πόρων χωρίς αύξηση των συνολικών δαπανών των κρατών μελών·

20.  ζητεί τη δημιουργία, στο πλαίσιο της μελλοντικής δύναμης πολιτικής προστασίας της ΕΕ, συγκεκριμένων μηχανισμών που θα βοηθήσουν την ΕΕ να αντιμετωπίσει περιπτώσεις ρύπανσης μεγάλης κλίμακας τις οποίες προκαλούν εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανοικτή θάλασσα·

21.  υπενθυμίζει το κεντρικό ρόλο των Ηνωμένων Εθνών όσον αφορά το συντονισμό των προσπαθειών της διεθνούς κοινότητας για την αντιμετώπιση των καταστροφών·

22.  υπογραμμίζει ότι ένα ισχυρότερο ενωσιακό δυναμικό αντιμετώπισης καταστροφών θα αποτελέσει συνεκτική συμβολή της ΕΕ στη γενική προσπάθεια αρωγής εκ μέρους του ΟΗΕ και στον συντονιστικό του ρόλο·

23.  θεωρεί ότι οι χρηματοδοτούμενοι από την ΕΕ πόροι τους οποίους διαχειρίζονται τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμπληρώνουν περαιτέρω τους πόρους των κρατών μελών που διατίθενται για τις επιχειρήσεις αρωγής· σημειώνει ότι αυτές θα πρέπει να βασίζονται σε πρότυπα που αναπτύσσονται μέσω προπαρασκευαστικών δράσεων οι οποίες έχουν δοκιμασθεί επιτυχώς σε πρόσφατες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης αφενός εντός και αφετέρου εκτός της Ευρώπης, όπως η πολυεθνική μονάδα μεταξύ των βαλτικών χωρών για την αντιμετώπιση των πλημμυρών και το συμπληρωματικό τακτικό αποθεματικό για την κατάσβεση των πυρκαγιών με εναέρια μέσα·

24.  καλεί την Επιτροπή, μαζί με τα κράτη μέλη, να προσδιορίσει τις υφιστάμενες ελλείψεις στην ικανότητα· η δημιουργία πόρων σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να μελετηθεί, αποφεύγοντας οιαδήποτε μορφή ανταγωνισμού και/ή επικάλυψης με εθνικούς πόρους, προκειμένου να καλυφθούν υφιστάμενες ελλείψεις ικανότητας στις περιπτώσεις όπου θα προέκυπταν σημαντικές εξοικονομήσεις για την ΕΕ στο σύνολό της ή θα δημιουργείτο η δυνατότητα πρόσβασης σε πόρους οι οποίοι δεν είναι διαθέσιμοι για κράτη μέλη που δρουν μόνα, προσφέροντας κατ' αυτό τον τρόπο ένα καλό πρότυπο για κατανομή των βαρών·

25.  εκτιμά ότι εξίσου μεγάλη σημασία έχει ο προσδιορισμός των αδυναμιών στην διάθεση των πόρων και η αποσαφήνιση των τρόπων με τους οποίους μπορεί η ΕΕ να συμβάλει στις προσπάθειες των κρατών μελών να βελτιώσουν τα επίπεδα ετοιμότητάς τους· είναι της άποψης ότι η αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση των υφισταμένων πόρων θα αποτρέψει τη δημιουργία επιπρόσθετου χρηματοδοτικού και διοικητικού γραφειοκρατικού φόρτου, ιδίως στο επίπεδο των περιφερειακών και τοπικών αρχών·

26.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει συμμετοχή της ΕΕ όσον αφορά την παροχή πόρων, ικανοτήτων και συντονισμού σε περίπτωση καταστροφών που συμβαίνουν στην ΕΕ και επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες της·

27.  φρονεί ότι η κύρια έμφαση πρέπει να δοθεί στην πλήρη και έγκαιρη αξιοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων καθώς και στην απλούστευση όλων των διοικητικών διαδικασιών που απαιτούνται για την κινητοποίηση αυτών των πόρων· θεωρεί ότι πρέπει επίσης να ληφθούν μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί ότι θα παρέχεται χωρίς καθυστέρηση έκτακτη ανθρωπιστική βοήθεια στους πληγέντες από καταστροφές·

28.  θεωρεί τον εκ των προτέρων προγραμματισμό και την προετοιμασία επιχειρήσεων με την ανάπτυξη σεναρίων αναφοράς και τη χαρτογράφηση πόρων των κρατών μελών που θα μπορούσαν να διατεθούν για ανάπτυξη σε επιχειρήσεις της ΕΕ για αρωγή σε καταστροφές και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης ως κύρια στοιχεία για μια ενισχυμένη αντιμετώπιση των καταστροφών εκ μέρους της ΕΕ και αναγκαία για ταχεία ανάπτυξη και άμεση κατάλληλη αντιμετώπιση σε κάθε κατάσταση έκτακτης ανάγκης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν άμεσα αυτά τα μέτρα και με την επιφύλαξη άλλων δράσεων· καλεί, τέλος, την Επιτροπή να δρομολογήσει την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας σχετικά με τη χρησιμότητα δημιουργίας, χρηματοδότησης από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για την έρευνα και σήμανσης ευρωπαϊκών εργαστηρίων αναφοράς για την καταπολέμηση της βιοτρομοκρατίας και την αναγνώριση των θυμάτων·

29.  ζητεί ιδιαίτερα τον επαρκή σχεδιασμό για συγκεκριμένες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση ανθρωπογενών καταστροφών που συνδέονται με πετρελαιοκηλίδες, πυρηνικές εγκαταστάσεις ή επικίνδυνες ουσίες τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα·

Ευρωπαϊκό κέντρο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης

30.  εκφράζει ικανοποίηση για την απόφαση της Επιτροπής να συγχωνεύσει τις αίθουσες διαχείρισης κρίσεων του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφόρησης (MIC) και της ECHO με σκοπό τη δημιουργία ενός πραγματικού κέντρου αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που θα λειτουργεί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και 7 ημέρες την εβδομάδα ως πλατφόρμα σχεδιασμού και επιχειρησιακού συντονισμού ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και ζητεί να εφαρμοστεί επίσης στους τομείς παρακολούθησης, έκδοσης έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού, με τη συνδρομή των κρατών μελών σε πραγματικό χρόνο, σε πνεύμα σεβασμού της αρχής της επικουρικότητας· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει το κέντρο ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει ως ο κεντρικός φορέας για ταχύ και αποτελεσματικό συντονισμό όλης της ευρωπαϊκής βοήθειας σε είδος καθώς και των χρηματοδοτικών συνεισφορών ανθρωπιστικής βοήθειας· πιστεύει ότι θα πρέπει να λειτουργεί ως ενιαίο μητρώο καταγραφής αιτημάτων βοήθειας που σχετίζονται με όλους τους τύπους φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών προκειμένου να παρέχεται η δυνατότητα για μια συνεκτική αντιμετώπιση εκ μέρους της ΕΕ·

31.  ζητεί την πραγματική συγχώνευση των αιθουσών διαχείρισης κρίσεων της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO) και του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφόρησης (MIC), με την εξασφάλιση της κατάλληλης χρηματοδότησης·

32.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει την ενεργό συμμετοχή του νέου Ευρωπαϊκού Κέντρου Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης στα δύο κοινοτικά εργαλεία για την προστασία των δασών από τις δασικές πυρκαγιές: το EFFIS και το EFFICS·

33.  καλεί την Επιτροπή να συντονίσει τις δράσεις σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, απλοποιώντας και βελτιστοποιώντας την υφιστάμενη καθολική υπηρεσία και τον αριθμό έκτακτης ανάγκης 112·

34.  επιμένει στο ότι οι αποφάσεις για την ανάπτυξη πόρων από τους συγκεντρωμένους πόρους πρέπει να λαμβάνονται γρήγορα από το κέντρο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης μαζί με τα κράτη μέλη, προκειμένου να εξασφαλίζεται προβλέψιμη, άμεση και αποτελεσματική βοήθεια στα θύματα και να αποφεύγονται καθυστερήσεις, επαναλήψεις και επικαλύψεις·

35.  πιστεύει ότι πρέπει να εντοπιστούν, να χαρτογραφηθούν και να καταλογογραφηθούν τα βασικά μέσα που μπορεί να διατίθενται από τα κράτη μέλη για την άμεση ανταπόκριση της ΕΕ σε αυτά τα σενάρια έκτακτης ανάγκης·

36.  ζητεί τη διαφάνεια και τη συνοχή της ενωσιακής δράσης λαμβάνοντας υπόψη τους αντίστοιχους θεσμικούς ρόλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) που θα λαμβάνουν υπόψη τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και θα σέβονται τα όρια της εντολής καθενός· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εκπονήσουν κατάλληλες ρυθμίσεις εργασίας και διαφανείς κανόνες, με σκοπό να διασφαλίζεται, όταν είναι εφικτό, στενή συνεργασία και συντονισμός ζητημάτων που αφορούν την αντιμετώπιση καταστροφών εκ μέρους της ΕΕ, με βάση τους υφιστάμενους μηχανισμούς, χωρίς να επιβραδύνονται οι επιχειρήσεις αρωγής· τονίζει την ανάγκη για ευέλικτο, απλό και ταχύ διυπηρεσιακό συντονισμό που θα περιλαμβάνει μόνο τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες θα πρέπει να αποφασίζουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, αποφεύγοντας τις δυσκίνητες διοικητικές διαδικασίες· υπογραμμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ θα πρέπει να παρέχεται ανεξάρτητα από κάθε πολιτική σκοπιμότητα, ενώ παράλληλα θα τηρούνται οι διεθνώς αποδεκτές ανθρωπιστικές αρχές·

37.  επισημαίνει τον αυξημένο κίνδυνο καταστροφών από τις δασικές πυρκαγιές, κυρίως λόγω της αλλαγής του κλίματος που ευνοεί την εκδήλωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών· καλεί την Επιτροπή να συγκροτήσει ειδική μονάδα στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Κέντρου Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων·

38.  υπογραμμίζει ότι, ως έσχατο μέσο και σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Όσλο, η χρήση στρατιωτικών μέσων υπό πολιτική εποπτεία συχνά συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των καταστροφών, ιδίως όσον αφορά τα εξειδικευμένα μέσα, τα στρατηγικά μέσα αερομεταφορών ή τα βαρέα μηχανήματα· τονίζει ότι προκειμένου να αποφεύγονται δαπανηρές επαναλήψεις θα πρέπει να ενισχυθεί ο συντονισμός της χρήσης όλων των διατιθέμενων μέσων –πολιτικών και στρατιωτικών – και των μέσων που διαθέτουν τα κράτη μέλη για τη διαχείριση των κρίσεων·

Υλικοτεχνική υποστήριξη και μεταφορές και τηλεπικοινωνίες

39.  αναγνωρίζει ότι η προσφυγή σε στρατιωτικά μέσα – μεταφορές, υλικοτεχνική στήριξη, ασφάλεια – για την παροχή βοήθειας στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις μπορεί να αποτελέσει ουσιαστική στήριξη, ιδιαίτερα στην περίπτωση μεγάλων φυσικών καταστροφών· υπενθυμίζει ότι τα στρατιωτικά μέσα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε πολύ ειδικές καταστάσεις και ως τελευταία λύση, σύμφωνα με τις συστάσεις των Ηνωμένων Εθνών·

40.  ζητεί επιμερισμένες, αποτελεσματικές ρυθμίσεις υλικοτεχνικής υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένων κυρίως των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ γενικών ομάδων τεχνικής βοήθειας και στήριξης (TAST) που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τυχόν υπαλλήλους και ομάδες της ΕΕ ή των κρατών μελών που βρίσκονται επιτόπου, κυρίως σε περιπτώσεις που έχουν καταρρεύσει οι τοπικές υποδομές·

41.  ζητεί να κινητοποιούνται ομάδες τεχνικής βοήθειας και συνδρομής σε περίπτωση καταστροφών και να διατυπωθούν συστάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν αυτές οι ομάδες να παρέχουν αποτελεσματικότερη στήριξη σε όσους πλήττονται από τις καταστροφές·

42.  προτείνει, με στόχο την μέγιστη αποδοτικότητα και την ορθή χρήση της υπάρχουσας δυναμικότητας, να εξεταστεί η από κοινού χρήση των προξενικών πόρων των κρατών μελών, ώστε να βελτιωθεί η ταχύτητα και η ποιότητα της αντίδρασής μας σε παγκόσμια κλίμακα, με την άριστη χρήση των ήδη διαθέσιμων μέσων· συνιστά σχετικώς να γίνει αξιολόγηση της προξενικής δυναμικότητας των διαφόρων κρατών μελών, προκειμένου να καταγραφούν τα μέσα που διαθέτει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση ανά τον κόσμο·

43.  ζητεί, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τα υφιστάμενα και συντονιζόμενα από τα Ηνωμένα Έθνη συστήματα παροχής βοήθειας, βελτιωμένες, ενισχυμένες, περισσότερο οικονομικά αποτελεσματικές και καλά συντονισμένες μεταφορές για όλη τη βοήθεια σε είδος σε τοποθεσίες καταστροφών, ιδίως μέσω εκσυγχρονισμένων απλοποιημένων διαδικασιών, ενός αυξημένου ποσοστού συγχρηματοδότησης και της θέσπισης νέων τρόπων πρόσβασης σε πρόσθετες μεταφορικές δυνατότητες, πιθανώς μέσω συμβάσεων πλαισίων·

44.  υπενθυμίζει τα υφιστάμενα εργαλεία παρακολούθησης και πρόληψης (ιδίως συσκευές επιτόπιας παρατήρησης), όπως αυτά που παρέχει το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Παγκόσμια Παρακολούθηση του Περιβάλλοντος και της Ασφάλειας» (GMES) ή τα προγράμματα INSPIRE και GALILEO για την παρακολούθηση περιοχών που ενδεχομένως κινδυνεύουν και επομένως για την ετοιμότητα παροχής αποτελεσματικότερης αρωγής προς τα θύματα καταστροφών· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα εξοπλισμού της ΕΕ με ιδιαίτερη και ασφαλή τηλεπικοινωνιακή ικανότητα καθώς και με ολοκληρωμένες λύσεις για τη διαχείριση κρίσεων, από την πρόληψη έως την αποκατάσταση· καλεί την Επιτροπή να κάνει βέλτιστη χρήση των υφιστάμενων και μελλοντικών λύσεων και δυνατοτήτων που παρέχουν οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των υπηρεσιών προς τους πολίτες στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας και της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερομένους (ιδιωτικοί φορείς, βιομηχανία)·

45.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει δίκτυο επικοινωνιών και πληροφόρησης διερευνώντας ιδίως την προσφυγή στις δυνατότητες της τηλεπικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της δορυφορικής, προκειμένου να έχουν τα συνεργεία διάσωσης πρόσβαση σε γρήγορη και ακριβή πληροφόρηση, που θα τους επιτρέπει να κάνουν αποτελεσματική διανομή ειδών πρώτης ανάγκης και αναγκαίου εξοπλισμού για την κοινωνική αναδιοργάνωση την επομένη των καταστροφών·

Επικοινωνία, προβολή, κατάρτιση, έρευνα

46.  ζητεί μια συνολική στρατηγική επικοινωνίας, με τη συμμετοχή όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών, των κοινωνικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών, η οποία θα βελτιώσει τη συνολική προβολή και τη διαφάνεια των ευρωπαϊκών δράσεων στις ωφελούμενες χώρες καθώς και μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζει ότι η αρωγή σε περίπτωση καταστροφής δεν θα υπόκειται ποτέ σε ενδιαφέροντα εμπορικού ή πολιτικού ή στρατηγικού χαρακτήρα· θεωρεί ότι η στρατηγική αυτή πρέπει να επιδιώξει να απλουστεύσει και να ενοποιήσει τις μεθόδους και τα εργαλεία επικοινωνίας· προς το σκοπό αυτό, προτείνει, για παράδειγμα, τη δημιουργία κοινής ενδυμασίας και λογότυπου για όλο το ευρωπαϊκό προσωπικό, παράλληλα με τις εθνικές σημάνσεις, καθώς και το διορισμό ενός μόνο εκπροσώπου τύπου υπεύθυνου για τις ανακοινώσεις σχετικά με την αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης· ζητεί οποιαδήποτε στρατηγική στον τομέα επικοινωνιών να διασφαλίζει σαφή διαχωρισμό μεταξύ της ανθρωπιστικής βοήθειας και οποιωνδήποτε στρατιωτικών δραστηριοτήτων·

47.  τονίζει ότι η ενημέρωση αποτελεί άλλο ένα στοιχείο ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική πρόληψη καταστροφών και την πολιτική αντιμετώπισής τους σε όλα τα επίπεδα και ότι το μεταβαλλόμενο φάσμα κινδύνων απαιτεί συνεχή αναπροσαρμογή της γνώσης, αξιόπιστα και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με τη συχνότητα εμφάνισης, τους κινδύνους και τις σχετικές επιπτώσεις των καταστροφών και τα σχετικά εργαλεία ανάλυσης· ως εκ τούτου ζητεί συντονισμένη δράση, μεγαλύτερη διαθεσιμότητα και συστηματική διάδοση τεχνικών και επιστημονικών πληροφοριών και εμπειρογνωμοσύνης καθώς και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων μελετών και της πρακτικής εφαρμογής των μέχρι σήμερα διδαγμάτων, όπως η εμπειρία που αποκτήθηκε μέσα από έργα που υλοποιήθηκαν κατά το παρελθόν στο πλαίσιο της κοινοτικής πρωτοβουλίας INTERREG·

48.  τονίζει την ανάγκη βελτίωσης της ενημέρωσης σχετικά με τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται κατά την αντιμετώπιση καταστροφών, με ιδιαίτερη προσοχή στη σχετική εκπαίδευση των νέων, ήδη από τη σχολική ηλικία· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει, με τη συμμετοχή των σχολείων και των ειδικών εθελοντικών ενώσεων, την κουλτούρα της πρόβλεψης, της πρόληψης και της αντοχής, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτιστοποίηση της δράσης πολιτικής προστασίας·

49.  επισημαίνει τον καίριο ρόλο των περιφερειακών και τοπικών αρχών οι οποίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όταν συμβαίνουν οι καταστροφές – ιδίως όταν αφορούν περισσότερα του ενός κράτη – και η εμπλοκή των οποίων μπορεί να αυξήσει την προβολή της ΕΕ μεταξύ των πολιτών της· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να επιστρατεύουν τα κράτη μέλη τις περιφερειακές και τοπικές αρχές τους στα πρώιμα οργανωτικά στάδια της αντιμετώπισης της κρίσης, με βάση το πρότυπο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που εφαρμόζεται στην πολιτική συνοχής και μέσω μιας επικοινωνιακής πολιτικής από την οποία μόνο να κερδίσουν μπορούν όλοι οι φορείς που συμμετέχουν στον μηχανισμό αντιμετώπισης των καταστροφών·

50.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ένα σύστημα πληροφόρησης και πρόληψης σαφές για όλους τους ευρωπαίους πολίτες όταν ταξιδεύουν τόσο εντός της ΕΕ όσο και εκτός των κρατών μελών· προτείνει, προς το σκοπό αυτό, να αναφέρεται στα ευρωπαϊκά διαβατήρια ο αριθμός έκτακτης ανάγκης 112 με σαφή ένδειξη της προσβασιμότητάς του σε ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιείται από όσους ταξιδεύουν εντός της ΕΕ, καθώς και να υπάρχει αναφορά στο άρθρο 23 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ορίζει ότι «κάθε πολίτης της Ένωσης απολαύει, στο έδαφος τρίτων χωρών στις οποίες δεν αντιπροσωπεύεται το κράτος μέλος του οποίου είναι υπήκοος, της διπλωματικής και προξενικής προστασίας κάθε κράτους μέλους (...)» που μπορεί να χρησιμοποιείται από όσους ταξιδεύουν σε μη κράτη μέλη·

51.  ζητεί να γίνει ευρύτερα γνωστός στους ευρωπαίους πολίτες και τους πολίτες τρίτων χωρών που βρίσκονται στην ΕΕ ο πανευρωπαϊκός αριθμός κλήσης έκτακτης ανάγκης, το «112», ιδίως με τη χρήση των γραπτών και οπτικοακουστικών μέσων και δημόσιων ανακοινώσεων, ώστε να μπορούν όλοι να τον χρησιμοποιούν αυτομάτως για να αναφέρουν τυχόν καταστροφή που συμβαίνει στην κοινοτική επικράτεια·

52.  θεωρεί ότι η ενιαία κατάρτιση του ευρωπαϊκού προσωπικού και των ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων για την αντιμετώπιση των καταστροφών θα καταστήσει δυνατή, μέσω ενός «κοινού κορμού» κατάρτισης και στοιχείων εξειδίκευσης, την ανάπτυξη της συνείδησης κοινών ευρωπαϊκών μεθόδων εργασίας και διαδικασιών παρέμβασης· στο πλαίσιο αυτό, συνιστά ασκήσεις κοινής αντιμετώπισης καταστροφών μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών μονάδων υλικοτεχνικής υποστήριξης·

Αντιμετώπιση καταστροφών, ετοιμότητα και πρόληψη

53.  επισημαίνει ότι η πρόληψη καταστροφών είναι συχνά αποδοτικότερη σε κόστος από την καταπολέμησή τους· ως εκ τούτου, τονίζει τη ζωτική ανάγκη να συμπληρωθεί η πολιτική για την ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να αντιμετωπίζει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με την ενίσχυση των πολιτικών της ΕΕ και των κρατών μελών για την πρόβλεψη και την πρόληψη των κινδύνων και ενθαρρύνει την Επιτροπή να χαράξει μια ολοκληρωμένη και καινοτόμο ενωσιακή στρατηγική σχετικά με τη μείωση των κινδύνων καταστροφών· ζητεί να διατεθούν επαρκείς πόροι στον έγκαιρο εντοπισμό πιθανών καταστροφών και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αναθεώρηση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Αλληλεγγύης χρησιμοποιείται για να ενθαρρύνει την ανάπτυξη πολιτικών και επενδύσεων σε αυτούς τους τομείς· επιπλέον ζητεί ενισχυμένη εκπαίδευση στην πρόληψη καταστροφών, επενδύσεις στην πρόληψη καταστροφών και την κλιματική αλλαγή, κατάλληλη νομοθεσία για τη διαχείριση των υδάτων και την αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου καθώς και στενότερο έλεγχο της εφαρμογής της οδηγίας για τις πλημμύρες σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην πρόληψη καταστροφών με την εφαρμογή στρατηγικών πρόληψης κινδύνου σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων κοινών επεμβάσεων με ομάδες από διάφορες χώρες·

54.  επαναλαμβάνει τη θέση του ότι, ενόψει της διασύνδεσης ξηρασίας, δασικών πυρκαγιών και απερήμωσης, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει πρόταση παρόμοια με την οδηγία για τις πλημμύρες, για να προαχθεί η χάραξη ενωσιακής πολιτικής σχετικά με τη λειψυδρία, την ξηρασία και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή· επαναδιατυπώνει επίσης σε αυτό το πλαίσιο τη σημασία της ίδρυσης του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας, το οποίο θα είναι αρμόδιο για τη μελέτη, την άμβλυνση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ξηρασίας·

55.  επαναλαμβάνει ομοίως την έκκλησή του προς την Επιτροπή να θεσπίσει οδηγία σχετικά με την πρόληψη και τη διαχείριση πυρκαγιών, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει την τακτή συλλογή δεδομένων, τη χαρτογράφηση και τον εντοπισμό περιοχών που κινδυνεύουν, την προετοιμασία σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πυρκαγιάς, τον προσδιορισμό εκ μέρους των κρατών μελών των διατιθέμενων πόρων και των διαθέσιμων υποδομών, τον συντονισμό των διαφόρων διοικητικών μηχανισμών, τις ελάχιστες απαιτήσεις για την εκπαίδευση του προσωπικού καθώς και προσδιορισμό της περιβαλλοντικής ευθύνης και των αντίστοιχων ποινών·

56.  εκτιμά ότι η περαιτέρω αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχονται στο πλαίσιο του στόχου «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» έχει καίρια σημασία· φρονεί σχετικά ότι ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας (EGTC) μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια περαιτέρω ενίσχυσης της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ κρατών και περιφερειών, ακόμα και με χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ· αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη της διαπεριφερειακής συνεργασίας που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα ως τεκμήριο της ιδιαιτέρως σημαντικής συνεισφοράς των περιφερειών στο πεδίο της ταχείας συνδρομής για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας· εκτιμά ότι αυτή η γόνιμη συνεργασία επεκτείνεται, μεταξύ άλλων, στην κοινή επιδίωξη της χαρτογράφησης των κινδύνων και αξιολόγησης των ενδεχόμενων απειλών, και ότι, σε αυτόν ειδικά τον τομέα, μπορεί η ΕΕ να έχει μια πολύτιμη και προβεβλημένη συνεισφορά για ακόμα πιο αποτελεσματική και αποδοτική συνεργασία, ιδίως μέσω βελτίωσης του συντονισμού·

57.  παρατηρεί ότι, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού, θα ήταν χρήσιμη και ιδιαιτέρως συμβολική η παροχή συνδρομής σε εκείνες τις χώρες που επιδιώκουν να προαγάγουν τέτοιες δραστηριότητες και οργανώσεις·

58.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει φιλόδοξες νομοθετικές προτάσεις για αυτό το σκοπό το συντομότερο δυνατό και το αργότερο έως το τέλος του 2011·

o
o   o

59.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 71 της 10.3.2007, σ. 9. (2) ΕΕ L 314 της 1.12.2007, σ. 9. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0465. (4) ΕΕ C 341 E της 16.12.2010, σ. 5. (5) ΕΕ C 224 E της 19.8.2010, σ. 1. (6) EE C 286 E της 27.11.2009, σ. 15. (7) ΕΕ C 187 E της 24.7.2008, σ. 55. (8) Κυρίως το πιλοτικό σχέδιο για την επιτάχυνση της συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών για την καταπολέμηση δασικών πυρκαγιών (2008) και η προπαρασκευαστική δράση για την ικανότητα ταχείας αντιμετώπισης εκ μέρους της ΕΕ (2008-2010).

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την επαγγελματική διασυνοριακή οδική μεταφορά μετρητών ευρώ μεταξύ κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ (COM(2010)0377 – C7-0186/2010 – 2010/0204(COD))

P7_TA(2011)0405 A7-0076/2011

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2010)0377),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 133 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C7-0186/2010),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που εκδόθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2010(1),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 55 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7-0076/2011),

1.  εγκρίνει τη θέση σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 27 Σεπτεμβρίου 2011 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) αριθ. .../2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την επαγγελματική διασυνοριακή οδική μεταφορά μετρητών ευρώ μεταξύ κρατών μελών της ζώνης του ευρώ

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1214/2011.)

(1) ΕΕ C 278 της 15.10.2010, σ. 1.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1334/2000 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών και τεχνολογίας διπλής χρήσης (COM(2008)0854 – C7-0062/2010 – 2008/0249(COD))

P7_TA(2011)0406 A7-0028/2011

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2008)0854),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 133 της Συνθήκης ΕΚ,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Συνέπειες της έναρξης ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας στις τρέχουσες διοργανικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων» (COM(2009)0665),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 και το άρθρο 207 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή υπέβαλε την πρόταση στο Κοινοβούλιο (C7-0062/2010),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 27 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 428/2009 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης (αναδιατύπωση), με τον οποίο καταργείται, από 27ης Αυγούστου 2009, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1334/2000 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών και τεχνολογίας διπλής χρήσης,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου με επιστολή της 18ης Ιουλίου 2011, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 55 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0028/2011),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω(1)·

2.  εγκρίνει την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·

3.  λαμβάνει υπόψη την επισυναπτόμενη στο παρόν ψήφισμα δήλωση της Επιτροπής·

4.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, εάν προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

5.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 27 Σεπτεμβρίου 2011 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕE) αριθ. …/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 428/2009 του Συμβουλίου περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1232/2011.)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Δήλωση της Επιτροπής

Η Επιτροπή προτίθεται να επανεξετάσει τον παρόντα κανονισμό το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013, ειδικά σε ό,τι αφορά την εκτίμηση της δυνατότητας καθιέρωσης μιας Γενικής Άδειας Εξαγωγής για αποστολές μικρής αξίας.

Δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τις αποστολές μικρής αξίας

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τις Εθνικές Γενικές Άδειες Εξαγωγής για αποστολές μικρής αξίας που εκδίδονται από τα κράτη μέλη δυνάμει του άρθρου 9 παράγραφος 4 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 428/2009.

(1) Η παρούσα θέση αντικαθιστά τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν στις 5 Απριλίου 2011 (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0125).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την Ευρώπη, τον πρώτο τουριστικό προορισμό στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον τουρισμό στην Ευρώπη (2010/2206(INI))

P7_TA(2011)0407 A7-0265/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Βασικές κατευθύνσεις για την βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού τουρισμού» (COM(2003)0716),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ανανεωμένη πολιτική της ΕΕ για τον τουρισμό: Για μια ισχυρότερη σύμπραξη υπέρ του ευρωπαϊκού τουρισμού» (COM(2006)0134),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ατζέντα για έναν βιώσιμο και ανταγωνιστικό ευρωπαϊκό τουρισμό» («Agenda 21») (COM(2007)0621),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» (COM(2010)0352),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρώπη 2020. Μια στρατηγική για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τις ευρωπαϊκές στατιστικές στον τομέα του τουρισμού (COM(2010)0117),

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη της Μαδρίτης «Προς ένα κοινωνικά υπεύθυνο τουριστικό μοντέλο» που εγκρίθηκε στην άτυπη σύνοδο των υπουργών της 15ης Απριλίου 2010,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά με το θέμα «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» (14944/10),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με τίτλο «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο: ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» (CoR 342/2010),

–  έχοντας υπόψη την σύσταση 86/666/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 1986 σχετικά με την πυρασφάλεια στα υπάρχοντα ξενοδοχεία(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 90/314/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 1990 για τα οργανωμένα ταξίδια και τις οργανωμένες διακοπές και περιηγήσεις(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/47/ΕΚ του Συμβουλίου της 5ης Μαΐου 2009 σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με τους μειωμένους συντελεστές φόρου προστιθέμενης αξίας(4),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2009/578/ΕΚ της Επιτροπής της 9ης Ιουλίου 2009 για τη θέσπιση των κριτηρίων απονομής του κοινοτικού οικολογικού σήματος για τις υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 66/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2009 για τη θέσπιση του οικολογικού σήματος της ΕΕ(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με τις νέες προοπτικές και προκλήσεις για έναν αειφόρο ευρωπαϊκό τουρισμό(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με την ανανεωμένη πολιτική της ΕΕ για τον τουρισμό: για μια ισχυρότερη σύμπραξη υπέρ του ευρωπαϊκού τουρισμού(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις πτυχές περιφερειακής ανάπτυξης των επιπτώσεων του τουρισμού στις παράκτιες περιοχές(9),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με τις πρακτικές πτυχές της αναθεώρησης των μέσων της ΕΕ για τη στήριξη της χρηματοδότησης των ΜΜΕ κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού(10),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την αναφορά της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής για την ενιαία αγορά και την προστασία του καταναλωτή, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, και της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A7-0265/2011),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας του τουρισμού αντιπροσωπεύει το 10 % του ΑΕΠ και το 12 % της συνολικής απασχόλησης, και ότι είναι η τρίτη σημαντικότερη κοινωνικοοικονομική δραστηριότητα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας του τουρισμού αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ότι αποτελεί τον κύριο πόρο για ορισμένες περιφέρειες της ΕΕ, όπως π.χ. τα νησιά, και ότι διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη και την οικονομική, κοινωνική και περιφερειακή συνοχή της ΕΕ, καθώς επίσης και στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τουρισμός συμβάλλει επίσης στην αύξηση του ανθρώπινου πλούτου, τις ανταλλαγές, την ευημερία, την καλή διαβίωση, τον πολιτισμό και την κοινωνική συνοχή· εκτιμώντας ότι, κατά συνέπεια, η προσοχή θα πρέπει να εστιασθεί σε μια ποιοτική προσέγγιση,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον πρώτο τουριστικό προορισμό παγκοσμίως από άποψη διεθνών αφίξεων και ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί αυτή η υπεροχή με την αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργούν, κατά πρώτο λόγο, ο μεγαλύτερος παγκόσμιος ανταγωνισμός και η διαρκώς μεταβαλλόμενη ζήτηση της αγοράς και, κατά δεύτερο λόγο, η ανάγκη εξασφάλισης μεγαλύτερης και μονιμότερης βιωσιμότητας,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας του τουρισμού στην Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπος με πολυάριθμες προκλήσεις: την παγκόσμια οικονομική κρίση, την ανταγωνιστικότητα άλλων προορισμών εκτός ΕE και την ποικιλομορφία της τουριστικής προσφοράς, τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος και τις εποχικές διακυμάνσεις της τουριστικής δραστηριότητας, τις δημογραφικές εξελίξεις στην Ευρώπη, τον αυξανόμενο αντίκτυπο των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, καθώς και πολλά απρόβλεπτα γεγονότα που πλήττουν κατά καιρούς τον κλάδο,

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τουρισμός συνεισφέρει στην προώθηση της Ευρώπης και της πολιτιστικής και γλωσσικής της κληρονομιάς, ενώ ταυτόχρονα σέβεται την ποικιλομορφία, στη διατήρηση των κοινών αξιών και στην εδραίωση του αισθήματος της ευρωπαϊκής ταυτότητας, καταγωγής και ιθαγένειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη του τουρισμού μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην ενίσχυση της περιφερειακής διάστασης στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποικιλομορφία, ο πολύπλευρος χαρακτήρας και η πολυ-πολιτισμικότητα της Ευρώπης προσφέρουν τη μέγιστη δυνατή ανάπτυξη κάθε μορφής θεματικού τουρισμού και ότι η ανάπτυξη και προώθηση των μορφών του διαφοροποιημένου τουρισμού μπορεί να αποτελέσει τη μόνη ουσιαστική απάντηση στις στρεβλώσεις, τα προβλήματα και την υποβάθμιση που επιφέρει το μοντέλο του άναρχου και ισοπεδωτικού μαζικού τουρισμού,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη Συνθήκη της Λισσαβώνας (άρθρο 195), ο τουρισμός καθίσταται ειδική αρμοδιότητα της ΕΕ, δεδομένου ότι της επιτρέπει να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις δράσεις των κρατών μελών, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων του τομέα, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και αποκλείοντας, ταυτόχρονα, οποιαδήποτε εναρμόνιση των νομικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με βάση τη νέα αυτή αρμοδιότητα, απαιτείται η κατάρτιση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής με σαφείς και φιλόδοξους στόχους, που θα σέβεται απόλυτα την αρχή της επικουρικότητας,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι νέες αρμοδιότητες και η μελλοντική πολιτική της ΕΕ για τον τουρισμό θα έχουν την αποδοτικότητα και την ορατότητα που απαιτούν οι ευρωπαίοι πολίτες και οι επισκέπτες μας, δεν απαιτείται μόνο μια στρατηγική και ένα σχέδιο δράσης, αλλά πρέπει επίσης να διατεθούν επαρκείς πόροι στο πλαίσιο του οικονομικού προγραμματισμού της ΕΕ 2014-2020,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομίες των εξόχως απόκεντρων περιοχών και ορισμένων νησιωτικών περιοχών της ΕΕ εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τις εναέριες μεταφορές, λόγω του ιδιαίτερα απομακρυσμένου και απομονωμένου τους χαρακτήρα και ότι, για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα προσαρμοσμένα στην εξάρτησή τους από αυτό το είδος μεταφοράς,

1.  εκφράζει την ικανοποίηση του για τη στρατηγική πολιτικής που παρουσίασε η Επιτροπή, η οποία ορίζει 21 συγκεκριμένες δράσεις για την αναζωογόνηση του τουριστικού τομέα· θεωρεί ότι το συγκεκριμένο έγγραφο και το σχέδιο εφαρμογής του, αντιπροσωπεύουν μια ανθεκτική βάση επί της οποίας μπορεί να αναπτυχθεί μια ευρωπαϊκή πολιτική που θα στοχεύει σε ένα ανταγωνιστικό, σύγχρονο, ποιοτικό και βιώσιμο τουρισμό, προσιτό σε όλους· ενθαρρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο του σχεδίου εφαρμογής, να θεσπίσει το συντομότερο δυνατόν πιθανά ειδικά χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση των δράσεων και την επίτευξη των στόχων· ζητεί από τα κράτη μέλη να συνεργαστούν, υποβάλλοντας προγράμματα για κάθε δράση, σε συμφωνία με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές· καλεί την Επιτροπή να εστιάσει την προσοχή της σε δράσεις προτεραιότητες με καινοτόμο χαρακτήρα που ενέχουν ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία·

2.  πιστεύει ότι η βάση για μια στρατηγική της ΕΕ για τον τουρισμό συνίσταται, αφενός σε μια δέσμη ειδικών μέτρων που θα αφορούν αποκλειστικά τον τουριστικό τομέα και αφετέρου, λόγω του οριζόντιου χαρακτήρα του τουρισμού, στο συντονισμό με τους άλλους συναφείς τομείς πολιτικής, έτσι ώστε να επιτευχθεί η εφαρμογή ενός συστήματος που θα ευνοεί πραγματικά τον τουρισμό· κρίνει, επίσης, αναγκαία μια ακριβή εκτίμηση των συνεπειών των μέτρων που εφαρμόζονται σε άλλους τομείς στον τομέα του τουρισμού και ζητεί την υιοθέτηση ολοκληρωμένης προσέγγισης με στόχο την ανάπτυξη συνεργειών, τόσο μεταξύ των διαφόρων τομεακών πολιτικών όσο και μεταξύ των διαφόρων χρηματοδοτικών μέσων·

3.  εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη συνοχής στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά την πολιτική για τον τουρισμό· θεωρεί ουσιώδες να μεριμνήσει η Επιτροπή για μια συντονισμένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση μεταξύ των σχετικών Γενικών Διευθύνσεων·

4.  τονίζει την ανάγκη στενής συνεργασίας, αφενός μεταξύ των ενωσιακών, διεθνών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών και αφετέρου μεταξύ των θεσμικών φορέων στο σύνολο τους και των παραγόντων του τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα οριζόντια ζητήματα του τουρισμού, τηρώντας ταυτόχρονα την αρχή της επικουρικότητας· υπενθυμίζει ότι ο τουρισμός υπάγεται άμεσα στην αρμοδιότητα πολλών ευρωπαϊκών περιφερειών και δήμων που, κατά συνέπεια, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση των έργων και των ειδικών δράσεων· ελπίζει ότι, και στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020, οι περιφέρειες και οι δήμοι θα συνεργαστούν στενότερα μεταξύ τους και θα διαδραματίσουν βιώσιμο, άμεσο και ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη της νέας πολιτικής για τον τουρισμό· πιστεύει ότι, για την ίδια χρονική περίοδο, ειδικά μέσα προγραμματισμού, όπως οι στρατηγικές για τις μακροπεριφέρειες, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον ενδοπεριφερειακό και διαπεριφερειακό τουρισμό και να ενισχύσουν την ελκυστικότητα και την προβολή των ευρωπαϊκών περιφερειών και δήμων·

5.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την καθιέρωση δύο νέων αρχών για τον τουρισμό: της «διαπεριφερειακότητας» και της «συμπληρωματικότητας», για την προώθηση κοινού σχεδιασμού και συνεργασίας μεταξύ των τουριστικών υπηρεσιών σε ενιαίο γεωγραφικά χώρο, π.χ. είτε μεταξύ γειτονικών περιφερειών διαφορετικών κρατών μελών, είτε σε συγκεκριμένο θεματικό πεδίο μεταξύ περιφερειών που συνδέονται με κοινά στοιχεία·

Ανταγωνιστικός, σύγχρονος και ποιοτικός τουρισμός

6.  φρονεί ότι ο τουρισμός πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της βιομηχανικής πολιτικής και της πολιτικής καινοτομίας της ΕΕ και επαναβεβαιώνει ότι η αναζωογόνηση του τουρισμού αποτελεί στρατηγικό και σημαντικό στόχο στον τομέα της απασχόλησης στα διάφορα κράτη μέλη· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη σημασία των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) που εξασφαλίζουν καινοτομία από κάτω προς τα πάνω και σταθερότητα στον τομέα, ενώ εγγυώνται επίσης την ποιότητα, την ποικιλομορφία και την αυθεντικότητα των περιφερειών όπου έχουν την έδρα τους· ενθαρρύνει την Επιτροπή να προωθήσει σε μεγαλύτερο βαθμό αυτήν την προσέγγιση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τουριστικής προσφοράς υπηρεσιών·

7.  καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συγκεντρώνει και να δημοσιεύει κάθε χρόνο τις ορθές πρακτικές στον τομέα του τουρισμού·

8.  συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να αναπτύξει από κοινού με τα κράτη μέλη, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τις εθνικά τουριστικά πρακτορεία ένα «σήμα της Ευρώπης» με σκοπό την προώθηση του της Ευρώπης συνολικά σε ολόκληρο τον κόσμο ως τουριστικό προορισμό· για το σκοπό αυτό, ζητεί από την Επιτροπή να ξεκινήσει ενημερωτικές εκστρατείες σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες εταιρείες τουρισμού· επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο οποιωνδήποτε πρωτοβουλιών για την προώθηση του τουρισμού, θα πρέπει να γίνεται σεβαστή και να τονίζεται η εδαφική ποικιλομορφία της Ευρώπης, ενώ, ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποφεύγεται η ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων ευρωπαϊκών προορισμών σε σχέση με άλλους, και φρονεί ότι το «σήμα της Ευρώπης» δεν πρέπει να εμποδίζει τις διάφορες περιφέρειες, πόλεις και τοπικές οντότητες να προβάλλουν ελεύθερα την εικόνα τους·

9.  χαιρετίζει την πρωτοβουλία σχετικά με το «Σήμα ευρωπαϊκής κληρονομιάς» ως μέσο για την ανάδειξη κάποιων σημαντικών τόπων που αντιπροσωπεύουν την ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης· τονίζει ότι πρέπει να συντονιστεί αυτή η πρωτοβουλία με την συμμετοχή των τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και άλλων ιστορικών διαδρομών· θεωρεί αναγκαίο τον συντονισμό με άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες, όπως το Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΕΕ Europa Nostra, με σκοπό την αποφυγή των επικαλύψεων· καλεί τη Επιτροπή να επισημάνει στα κράτη μέλη ότι οι χώροι που λαμβάνουν το «σήμα ευρωπαϊκής κληρονομιάς» πρέπει πάντα να παραμένουν ανοικτοί και προσιτοί, ακόμη και ότι για το σκοπό αυτό πρέπει μάλιστα να προβλεφθεί προσωπικό ασφαλείας (skeleton staff)·

10.  απευθύνει έκκληση στην Επιτροπή να ταχθεί υπέρ της συμπερίληψης στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς των λαϊκών παραδόσεων των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των μαγειρικών παραδόσεων, με σκοπό τη διαφύλαξή τους για τις μελλοντικές γενιές και την καθιέρωση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την προαγωγή των λαϊκών παραδόσεων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο·

11.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις επιπτώσεις του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης στον τουρισμό, και να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την ενδεχόμενη ανάγκη να αναθεωρηθούν οι προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση, οι όροι χρηματοδότησης και οι διαδικασίες συμμετοχής των πολιτιστικών φορέων και ενώσεων, με στόχο την πραγματοποίηση επενδύσεων σε βιώσιμες και μακροχρόνιες διαδικασίες και εταιρικές σχέσεις·

12.  τονίζει τη σημασία της συνεργασίας, για παράδειγμα μέσω εταιρικών σχέσεων ή της σύναψης διεθνών συμφωνιών εναέριων μεταφορών, με τις χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδιαίτερα με τις γειτονικές χώρες και τις χώρες ΒΡΙΚ (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα), οι οποίες αντιπροσωπεύουν μια αγορά πολλών εκατομμυρίων δυνητικών νέων τουριστών· επισημαίνει εν προκειμένω τη σημασία της συνεχούς καταβολής προσπαθειών ενίσχυσης της προβολής, της ποιότητας, της ανταγωνιστικότητας και της διαφοροποίησης του τουρισμού στην Ευρώπη και ζητεί την ανάπτυξη κοινών ευρωπαϊκών δραστηριοτήτων εμπορικής προώθησης και συνδυασμένων τουριστικών προϊόντων, ούτως ώστε να προσελκυσθούν επισκέπτες από αυτές της νέες αγορές που είναι πηγές τουριστών·

13.  θεωρεί σκόπιμο, λαμβάνοντας υπόψη το δικαίωμα και την υποχρέωση της ΕΕ να ελέγχει την είσοδο των συνόρων της, να αναπτύξουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της κοινής πολιτικής θεωρήσεων, μια μακροπρόθεσμη στρατηγική περισσότερο συντονισμένων και απλοποιημένων διαδικασιών έκδοσης θεωρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανότητα δημιουργίας κοινών προξενικών γραφείων/κέντρων σε επίπεδο ΕΕ, ούτως ώστε να εξασφαλιστούν η έγκαιρη εφαρμογή των διαδικασιών έκδοσης θεωρήσεων και η μείωση του γραφειοκρατικών δαπανών· για τον σκοπό αυτόν, πέραν της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα ανάπτυξης των γραφείων των αντιπροσωπειών της ΕΕ στον κόσμο, ώστε να εκδίδουν τουριστικές θεωρήσεις σε συνεργασία με τις εθνικές πρεσβείες των κρατών μελών και να διερευνήσει πρόσθετους τρόπους απλοποίησης του ζητήματος των τουριστικών θεωρήσεων, όπως «ομαδικές τουριστικές θεωρήσεις» για οργανωμένες ομάδες και ευκολότερη πρόσβαση για όσους ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους·

14.  ζητεί από τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης που αποτελούν κίνδυνο για τους τουρίστες στο εξωτερικό, να εκτιμήσουν, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), τη σκοπιμότητα της κωδικοποίησης μιας ομοιόμορφης διαδικασίας για τη δημοσίευση ανακοινώσεων σχετικά με την «επικινδυνότητα» του ταξιδιού, με την δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού κώδικα του βαθμού επικινδυνότητας, αναγνωρίζοντας στις πιο σοβαρές περιπτώσεις το δικαίωμα των τουριστικών πρακτόρων να ζητήσουν κοινοτική ενίσχυση, εντός των ορίων των διαθέσιμων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών πόρων·

15.  καλεί την Επιτροπή να συναγάγει συμπεράσματα από πρόσφατες καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, όπως η έκρηξη του ηφαιστείου, και να εκπονήσει ειδικά σενάρια σχετικά με τη διαχείριση κρίσεων σε επίπεδο ΕΕ, ώστε ο συντονισμός και η ομοιόμορφη δράση σε όλα τα κράτη μέλη όσον αφορά την πληροφόρηση και τη λήψη μέτρων να αποτελέσουν τον κανόνα·

16.  τονίζει ότι πρέπει να ενισχυθούν η καινοτομία και η τεχνολογική ανάπτυξη των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ, ώστε να καταστούν πιο αποτελεσματικές η ένταξη των προϊόντων τους στο εμπόριο και η προβολή των προορισμών· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια πλατφόρμα «ΤΠΕ και Τουρισμός», με την έναρξη ειδικού πιλοτικού σχεδίου, μέχρι τα τέλη του 2011, προκειμένου να δοθεί ώθηση στην συμμετοχή των πολύ μικρών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην «Αλυσίδα ψηφιακής προσφοράς», ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων τομέων όπως της κλωστοϋφαντουργίας, των μεταφορών, της υλικοτεχνικής υποστήριξης και της αυτοκινητοβιομηχανίας· ζητεί να αναληφθούν πρωτοβουλίες με στόχο την προώθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου στον τομέα και την εξάλειψη των εμποδίων που συνεχίζουν να υπάρχουν στην εσωτερική αγορά και παρεμποδίζουν την ανάπτυξή της· καλεί, επίσης, τα κράτη μέλη να αναπτύξουν την ταχεία πρόσβαση στο διαδίκτυο σε όλη την επικράτειά τους, προκειμένου να επιτραπεί η ανάπτυξη προηγμένων υπηρεσιών και η δημιουργία διαλειτουργικότητας μεταξύ των τουριστικών φορέων·

17.  ζητεί να καλλιεργηθεί και να υποστηριχθεί το επιχειρηματικό πνεύμα στον τομέα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και τους νέους, και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ιδίως στις μικροπιστώσεις, για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για τους ελεύθερους επαγγελματίες·

18.  καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει ένα ειδικό κέντρο καινοτομίας για τις επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα·

19.  εκτιμά ότι η βιωσιμότητα του τουριστικού τομέα θα ωφεληθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από μια περισσότερο συντονισμένη προσέγγιση της έρευνας και ανάπτυξης και από την προώθηση καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών· υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας συνδέεται άμεσα με την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

20.  παροτρύνει την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα Εικονικό Παρατηρητήριο Τουρισμού, το οποίο να είναι συνδεδεμένο όχι μόνον με τα ερευνητικά ινστιτούτα, αλλά και με τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές, με σκοπό την προώθηση της έρευνας της αγοράς, εφαρμόζοντας συστήματα ανταγωνιστικής συλλογής πληροφοριών, την παροχή στις επιχειρήσεις και τις δημόσιες διοικήσεις πληροφοριών μακροπρόθεσμης εμβέλειας σχετικά με την εξέλιξη της προσφοράς και της ζήτησης και τη δημιουργία συνθηκών για την καλύτερη στρατηγική τοποθέτηση των επιχειρήσεων και του δημόσιου τομέα·

21.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους εθνικούς παράγοντες του τομέα, καινοτόμες δράσεις που μπορούν να αναληφθούν για την προώθηση ευρωπαϊκών πακέτων διακοπών ad hoc, στο περιθώριο των μεγάλων ιστορικών, πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων που θα φιλοξενήσουν ορισμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα προσεχή έτη, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, οι παγκόσμιες εκθέσεις και άλλες διοργανώσεις, προκειμένου να προωθηθεί ο προορισμός «Ευρώπη» με ολόκληρη την πλούσια ποικιλομορφία του· φρονεί ότι οι πάσης φύσεως ευρωπαϊκές και διεθνείς εκδηλώσεις θα πρέπει να προωθηθούν σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες τοπικές τουριστικές εγκαταστάσεις·

22.  θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθούν οι προοπτικές της πύλης www.visiteurope.com, την οποία προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν η διαθεσιμότητά της και ο απόλυτα προσιτός χαρακτήρας της (παροχή πληροφοριών σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ και τις κύριες γλώσσες εκτός ΕΕ, με ιδιαίτερα έμφαση στις γλώσσες των χωρών BRIC, χρήση μορφότυπων προσιτών στα άτομα με προβλήματα όρασης, και με πληροφορίες στη νοηματική γλώσσα για τους κωφούς και χρήση όλων των τεχνολογικών εφαρμογών) και να αποτελέσει μια πραγματική ευρωπαϊκή πλατφόρμα για τον τουρισμό, με εύκολη πρόσβαση στην τουριστική εθνική, περιφερειακή και τοπική πύλη του κάθε κράτους μέλους· θεωρεί, επιπλέον, ότι η πύλη πρέπει να καθιστά περισσότερο ορατά το σύστημα του ευρωπαϊκού σήματος για τον τουρισμό ποιότητας καθώς και τις βέλτιστες πρακτικές και πρωτοβουλίες όπως οι Calypso, NECSTouR και EDEN και ότι πρέπει επίσης να παρέχει πληροφορίες στους τουρίστες σχετικά με τα δικαιώματά τους σε διαφορετικές συνθήκες·

23.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει μαζί με τα κράτη μέλη τη δυνατότητα δημιουργίας ενός «Ευρωπαϊκού τουριστικού χάρτη», με σκοπό να ενθαρρυνθεί η τακτική προσέλευση των τουριστών από κράτη μέλη και τρίτες χώρες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη, μέσω της παροχής πληροφοριών που θα περιλαμβάνουν τον κατάλογο των δικαιωμάτων τους, διευκολύνσεις και αρμόδιες υπηρεσίες·

24.  θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία και ότι είναι επομένως σημαντικό να προωθείται η πρόσβαση στις τουριστικές τοποθεσίες παρέχοντας στους επισκέπτες εργαλεία για τη διευκόλυνση της επίσκεψής τους και την υποβοήθηση της κατανόησης σχετικών πληροφοριών, όπως ακουστικές ξεναγήσεις ή ενημερωτικά φυλλάδια, που παρέχουν επεξηγήσεις σε δύο τουλάχιστον επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως όταν οι τοποθεσίες τις οποίες επισκέπτονται οι τουρίστες λαμβάνουν στήριξη από τα διαρθρωτικά ταμεία·

25.  καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τους παράγοντες στον τομέα του τουρισμού, να εκτιμήσει τη δυνατότητα υλοποίησης ενός ευρωπαϊκού σήματος για τον «Τουρισμό ποιότητας», προσδιορίζοντας τα ελάχιστα κοινά κριτήρια ποιότητας· θεωρεί ότι αυτό θα συμβεί με το συντονισμό τόσο των καλύτερων εμπειριών που έχουν αποκτήσει τα διάφορα κράτη μέλη όσο και των επιχειρηματικών ενώσεων, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα γενικό σήμα συμπληρωματικό προς τα εθνικά σήματα το οποίο θα αναγνωρίζεται με βάση την εθελοντική διαπίστευση·

26.  θεωρεί ότι, προκειμένου να αποτραπούν ο κίνδυνος σύγχυσης μεταξύ των καταναλωτών και η υπερβολική επιβάρυνση των εταιρειών, πρέπει να αποφευχθεί η διάδοση των σημάτων και να περιοριστεί ο αριθμός τους, ώστε να καθίστανται περισσότερο αναγνωρίσιμα· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τα υφιστάμενα σήματα από την άποψη της αξιοπιστίας τους, της διαφάνειάς τους και του ελέγχου της συμμόρφωσής τους· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να προωθήσουν τα υφιστάμενα μέσα και τις βέλτιστες πρακτικές και να εξετάσουν μακροπρόθεσμα την πιθανότητα μιας σταδιακής συγχώνευσης σε ένα μοναδικό σήμα, του «ευρωπαϊκού σήματος για την ποιότητα» και του «οικολογικού σήματος για τις υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων'·

27.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μια ειδική πρωτοβουλία για την σταδιακή εναρμόνιση των συστημάτων κατάταξης των καταλυμάτων (ξενοδοχείων, ξενώνων, ενοικιαζόμενων δωματίων, κλπ), μέσω του προσδιορισμού των ελάχιστων κοινών κριτηρίων, ξεκινώντας από τις θετικές εμπειρίες που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή από τις επιχειρηματικές ενώσεις (π.χ. ένωση Hotelstars Union) και τους εκπροσώπους του τομέα· φρονεί ότι η σταδιακή αυτή εναρμόνιση θα μπορούσε να ενισχύσει τόσο την ορατότητα της Ευρώπης ως τουριστικού προορισμού όσο και τις πληροφορίες που παρέχονται στους τουρίστες· καλεί τον ευρωπαϊκό κλάδο φιλοξενίας να:

28.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί η δέουσα προσοχή στο θέμα της ασφάλειας στα διάφορα είδη ξενοδοχείων, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες πυρασφάλειας και τα μέτρα ασφαλείας για το μονοξείδιο του άνθρακα· φρονεί, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να δημιουργηθούν κίνητρα για εφαρμογή της μεθόδου MBS (Σύστημα Διαχείρισης Κτιρίων), με την επιφύλαξη των ισχυουσών εθνικών νομοθεσιών, σύμφωνα με τις συστάσεις του Συμβουλίου του 1986 ή να αναληφθούν εναλλακτικές κανονιστικές δράσεις στις περιπτώσεις στις οποίες η αυτορρύθμιση είναι αναποτελεσματική· επισημαίνει ακόμα τον σημαντικό ρόλο της κατάρτισης του προσωπικού των ξενοδοχείων σχετικά με τον σχεδιασμό για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και τη διαχείριση της πυρασφάλειας και τονίζει την ανάγκη συστηματικής συλλογής δεδομένων για την ασφάλεια των καταλυμάτων· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να μη λησμονούνται ποτέ οι ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της κατάρτισης που αφορά την ευαισθητοποίηση αναφορικά με τα άτομα με αναπηρία σε σχέση με την πρόληψη των πυρκαγιών και την ασφάλεια των καταλυμάτων·

29.  θεωρεί σκόπιμο η Επιτροπή, σε συνεργασία με τον τομέα του τουρισμού και τους κοινωνικούς εταίρους, να καταρτίσει χάρτη των υφιστάμενων επαγγελματικών δεξιοτήτων (Tourism Skill Competence Framework) ως αφετηρία για την ανάπτυξη πρακτικών μέτρων με στόχο την προσαρμογή της προσφοράς και της ζήτησης της αγοράς εργασίας στον τουριστικό τομέα στην Ευρώπη·

30.  καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να ενθαρρύνει την κινητικότητα και να αξιοποιήσει και να προωθήσει τη δια βίου μάθηση, τα συστήματα επαγγελματικής και πανεπιστημιακής κατάρτισης και τις μαθητείες στον τουριστικό τομέα, να διατηρεί στενή επαφή με τον κόσμο της έρευνας και των επιχειρήσεων και να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην καινοτομία στον τομέα του τουρισμού στο όγδοο πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης· θεωρεί ότι τα κοινοτικά προγράμματα όπως το πρόγραμμα «Erasmus για τους νέους επιχειρηματίες» και το πρόγραμμα «Leonardo da Vinci» αποτελούν μοναδικές ευκαιρίες για την απόκτηση επαγγελματικών και εκπαιδευτικών δεξιοτήτων και την ενίσχυση των επιλογών σταδιοδρομίας και συνεπώς πρέπει να αναπτυχθούν και να προωθηθούν περαιτέρω, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη δυνατότητα αναθεώρησής τους, ώστε να παρέχουν κατάρτιση σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές που αφορούν, μεταξύ άλλων, την εξυπηρέτηση των πελατών, την προσβασιμότητα και τη βιωσιμότητα·

31.  ζητεί επιτακτικά από την Επιτροπή να παρακολουθεί πιο προσεκτικά την εφαρμογή της οδηγίας για τις υπηρεσίες στα κράτη μέλη όσον αφορά τον τουριστικό τομέα·

32.  ζητεί να βελτιωθεί η αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων στην τουριστική βιομηχανία από τα κράτη μέλη, ώστε να καθίσταται δυνατή, τόσο για όποιον εργάζεται ήδη όσο και για όποιον σκοπεύει να ασχοληθεί με αυτόν τον τομέα, η εύρεση των καλύτερων δυνατών επαγγελματικών προοπτικών και η ενθάρρυνση, κατά συνέπεια, της κινητικότητας των εργαζομένων του κλάδου· πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα αφενός του εποχικού χαρακτήρα της εργασίας στον κλάδο, και αφετέρου της «μαύρης» εργασίας·

33.  επισημαίνει τη στενή σχέση μεταξύ τουρισμού και μεταφορών και ζητεί από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό των εθνικών, περιφερειακών και διασυνοριακών υποδομών, για τα διάφορα μέσα μεταφορών, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην πρόοδο και την έγκαιρη υλοποίηση των έργων διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και στην ολοκλήρωση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να ενθαρρυνθεί η συντροπικότητα και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για τη διαχείριση των τουριστικών ρευμάτων, ιδιαίτερα στις εποχικές αιχμές και στις πάσης φύσεως περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης·

34.  ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει την χρήση περισσότερο βιώσιμων μέσων μεταφοράς, όπως π.χ. τον συνδυασμό δημόσιων συγκοινωνιών, τρένων, ποδηλασίας και πεζοπορίας· ζητεί, μεταξύ άλλων, από την Επιτροπή να διευκολύνει και να υποστηρίξει, και στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, την ανάπτυξη των συνδέσεων με τα νησιά, τις αγροτικές περιοχές, τις ορεινές περιοχές, τις εξόχως απόκεντρες περιοχές και, γενικότερα με τους δυσπρόσιτους προορισμούς·

35.  επισημαίνει ότι πρέπει να προωθηθούν τα συστήματα ολοκληρωμένης ηλεκτρονικής πώλησης των εισιτηρίων για τα διάφορα μέσα μεταφοράς, πράγμα που θα τόνωνε τη διατροπικότητα του συστήματος, θα διευκόλυνε τις διεθνείς μετακινήσεις μεταξύ των κρατών μελών, θα εξασφάλιζε την ελεύθερη κυκλοφορία και θα παραμέριζε τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς· εκτιμά ότι, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανάπτυξης, πρέπει να υπάρξει εστίαση στις ειδικές απαιτήσεις πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία·

36.  εκφράζει επιδοκιμασία για τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών, και ιδιαίτερα των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει, βραχυπρόθεσμα ένα φιλόδοξο και συνεκτικό νομοθετικό πλαίσιο με ένα σύνολο κοινών κανόνων που να καλύπτουν όλους τους τρόπους μεταφοράς, συνοδευόμενο από ειδικούς κανόνες που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε τρόπου μεταφοράς·

37.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα ενός χάρτη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των τουριστών, στον οποίο θα περιλαμβάνονται οι αρχές που αφορούν την προσβασιμότητα, την πληροφόρηση, την διαφάνεια των τιμών, την αποζημίωση κ.λπ.· καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ανεξάρτητο σύστημα διαιτησίας, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν πράγματι να διασφαλίσουν την τήρηση των δικαιωμάτων αυτών·

Βιώσιμος και διαφοροποιημένος τουρισμός

38.  υπογραμμίζει ότι η πολιτική για τον τουρισμό πρέπει να ενσωματώνει με συνέπεια την αειφόρο ανάπτυξη: να εκπληρώνει τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές υποχρεώσεις των σημερινών γενεών, χωρίς να παραβλέπει τα συμφέροντα των μελλοντικών γενεών·

39.  χαιρετίζει την προθυμία της Επιτροπής να διαφοροποιήσει τα διαθέσιμα είδη τουρισμού και να καταπολεμήσει, κατ' αυτόν τον τρόπο, τις επιπτώσεις της εποχικότητας· τονίζει, ειδικότερα, την σημασία της ήδη υπάρχουσας συνεργασίας με το Συμβούλιο της Ευρώπης για την προώθηση του πολιτιστικού, ιστορικού, θρησκευτικού και περιβαλλοντικού τουρισμού μέσω θεματικών διαδρομών/δρομολογίων που δεν αναδεικνύουν μόνο τις πολιτιστικές και ιστορικές ρίζες και τις παραδόσεις της ηπείρου μας, αλλά συνεισφέρουν επίσης στην προώθηση ενός εναλλακτικού, βιώσιμου και προσιτού σε όλους τουρισμού· θεωρεί ότι η χρήση των βιώσιμων μέσων μεταφοράς, όπως το ποδήλατο και η ιστιοπλοΐα, πρέπει να προωθείται σε συνδυασμό με τις διάφορες διαδρομές·

40.  θεωρεί ότι, προκειμένου να διαφοροποιηθεί η ευρωπαϊκή τουριστική προσφορά από εκείνη άλλων κρατών/ηπείρων, είναι πολύ σημαντικό να συνδεθεί ο παραδοσιακός τομέας του τουρισμού με την τοπική προσφορά από άποψη προϊόντων και υπηρεσιών και υλικών και άυλων αγαθών·

41.  πιστεύει ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, θα πρέπει να συνεχίσουν να υποστηρίζουν, και με χρηματοδοτικά μέσα, την ανάπτυξη νέων και τη διατήρηση των υφιστάμενων «ευρωπαϊκών διαδρομών», μεταξύ άλλων και στα νησιά, στις παράκτιες, ορεινές και εξόχως απόκεντρες περιοχές· φρονεί ότι οι διαδρομές αυτές θα πρέπει να αναδεικνύουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα, μέσω της προώθησης και της διασύνδεσης συμβολικών χώρων, όπως καθεδρικών ναών, πανεπιστημίων, αρχαιολογικών χώρων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, καθώς και συμβολικών προσωπικοτήτων και υπέρμαχων της Ευρώπης· προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία της ευρωπαϊκής κληρονομιάς και περιουσίας για τις μελλοντικές γενιές·

42.  ενθαρρύνει την Επιτροπή να διευκολύνει τη δικτύωση και τη συνεργασία μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, προκειμένου να συνδεθούν μεταξύ τους οι υπάρχουσες περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές ποδηλατικές διαδρομές και να αυξηθεί ο βιώσιμος, ενεργειακά αποδοτικός και φιλικός προς το περιβάλλον ποδηλατικός τουρισμός στην ΕΕ·

43.  τονίζει τη σημασία των δικτύων όπως NECSTouR και EDEN για τη ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των ευρωπαϊκών περιοχών και για την προώθηση των βιώσιμων προορισμών· τονίζει επίσης ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα κοινών δεικτών για την βιώσιμη διαχείριση των τουριστικών προορισμών, σε στενή συνεργασία με την «Ομάδα για την βιωσιμότητα του τουρισμού» και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

44.  φρονεί ότι, με δεδομένη την ιστορία της ευρωπαϊκής ηπείρου, η Επιτροπή θα πρέπει να προωθήσει πιο ενεργά τη βιομηχανική κληρονομιά της Ευρώπης, το δυναμικό της οποίας δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί επαρκώς· τονίζει με έμφαση ότι η ανάπτυξη της βιομηχανικής κληρονομιάς της Ευρώπης, ως μείζονος τομέα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, θα μπορούσε να ωφελήσει επίσης δευτερεύοντες προορισμούς και να συμβάλει στην επίτευξη ενός περισσότερο βιώσιμου, διαφοροποιημένου και ομοιόμορφα κατανεμημένου τουριστικού τομέα στην Ευρώπη, μέσω της διατήρησης, της μετατροπής και αποκατάστασης των βιομηχανικών χώρων·

45.  θεωρεί ότι ο τουρισμός στην ύπαιθρο και ο αγροτουρισμός πρέπει να ενισχυθούν κατάλληλα, δεδομένου ότι πρόκειται για τομείς που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, διαφοροποιούν την οικονομία και τις πηγές εισοδήματος της υπαίθρου, δημιουργούν θέσεις απασχόλησης σε αυτές τις περιοχές, συγκρατούν τον πληθυσμό στην επαρχία αποτρέποντας την ερήμωσή της και συνδέονται άμεσα με την προώθηση των παραδοσιακών, οικολογικών και φυσικών προϊόντων διατροφής· παρατηρεί ότι, για το σκοπό αυτό, είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται η πλήρης πρόσβαση στο δίκτυο μεταφορών καθώς επίσης και στις υποδομές του τομέα της πληροφορικής σε αυτές τις περιοχές· εκτιμά ότι αυτό συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου της προώθησης νέων μορφών τουρισμού, της επέκτασης των τουριστικών περιόδων και της ανακατανομής των τουριστικών δραστηριοτήτων μεταξύ των περιοχών με υψηλή τουριστική συγκέντρωση και των περιοχών με έντονο αλλά όχι επαρκώς αξιοποιημένο τουριστικό δυναμικό·

46.  θεωρεί ότι είναι ανάγκη να ενισχυθεί η ικανότητα των γεωργών να διαθέτουν τα προϊόντα τους στην αγορά και να βελτιωθεί η πρόσβασή τους στις τοπικές αγορές, επιτρέποντας έτσι στις επιχειρήσεις του τομέα της εστίασης να αγοράζουν ευκολότερα τα τοπικά προϊόντα που χρειάζονται·

47.  υπογραμμίζει ότι ο τουρισμός στη φύση συνεισφέρει στην βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να επικεντρωθεί η προσοχή στα εθνικά πάρκα και στις προστατευόμενες περιοχές, ώστε να καταστούν πιο προσιτές στους τουρίστες, μεταξύ άλλων και μέσω της ανάπτυξης διασυνοριακών διαδρομών που θα σέβονται την περιβαλλοντική κληρονομιά και την τοπική βιοποικιλότητα·

48.  επισημαίνει ότι η ανάπτυξη νέων διαδρομών εσωτερικής ναυσιπλοΐας μπορεί να συμβάλει στη βιώσιμη ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού, του τουρισμού στη φύση και του τουρισμού αναψυχής·

49.  υπενθυμίζει ότι τα ταξίδια που συνδέονται με τον πολιτισμό, με την εκπαίδευση, με την νεολαία και τον αθλητισμό καθίστανται ολοένα και περισσότερο δημοφιλή και καλεί, κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη, τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να στηρίξουν τέτοιες μορφές τουρισμού, επιδεικνύοντας μεγαλύτερη ευελιξία και προσαρμοστικότητα στους νέους τύπους καταναλωτών που προκύπτουν από τη δημογραφική αλλαγή και για να λάβουν υπόψη νέες μορφές τουρισμού που θα ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των καταναλωτών· εφιστά την προσοχή στον μείζονα ρόλο του αθλητισμού στην προώθηση του τουρισμού, με τη μετακίνηση τόσο θεατών όσο και αθλητών στις αθλητικές εκδηλώσεις και ζητεί τη θέσπιση ειδικών πολιτικών για την προώθηση και την υποστήριξη του αθλητικού τουρισμού·

50.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μια οριζόντια κοινοτική πρωτοβουλία σχετικά με τις επιπτώσεις του τουρισμού στο περιβάλλον, ιδίως όσον αφορά την ευρωπαϊκή βιοποικιλότητα, τον κύκλο διαχείρισης των αποβλήτων, την εξοικονόμηση ενέργειας και ύδατος, την υγιεινή διατροφή και τη χρήση της γης και των φυσικών πόρων, προκειμένου να διαδοθούν οι πληροφορίες και τα χρήσιμα υλικά, να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη και να μετριαστεί ο αντίκτυπος του τουρισμού στο περιβάλλον·

51.  επικροτεί τις εθελοντικές προσπάθειες της βιομηχανίας να κατανοήσει και να μειώσει τις επιπτώσεις του τουρισμού στο περιβάλλον και στους προορισμούς, όπως το χρηματοδοτούμενο εν μέρει από την ΕΕ σύστημα βιωσιμότητας Travelife, ένα καινοτόμο σύστημα που βοηθά τους καταναλωτές να κάνουν βιώσιμες επιλογές και τη βιομηχανία να κατανοήσει και να διαχειριστεί τις επιπτώσεις της στην αλυσίδα εφοδιασμού·

52.  ενθαρρύνει την Επιτροπή να υποστηρίξει, καινοτόμους πρωτοβουλίες τουριστικών ΜΜΕ και να διατηρήσει και να βελτιώσει τον πλούτο της βιοποικιλότητας μέσω της προώθησης του οικοτουρισμού·

53.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο καθιέρωσης μιας ευρωπαϊκής ημέρας υπεύθυνου και βιώσιμου τουρισμού, οργανώνοντας σε όλα τα κράτη μέλη ενημερωτικές ημερίδες για την προαγωγή των μορφών βιώσιμου τουρισμού και της υπεύθυνης συμπεριφοράς των τουριστών·

54.  υπογραμμίζει τον σημαντικό αντίκτυπο της αλλαγής του κλίματος στις ευρωπαϊκές τουριστικές περιοχές, και ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες, δηλαδή στις παράκτιες περιοχές, στα νησιά και στις ορεινές περιοχές· φρονεί ότι θα πρέπει να καταρτισθούν στρατηγικές για την πρόληψη και αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, μεταξύ άλλων μέσω της ενθάρρυνσης της καινοτομίας και της διαφοροποίησης των τουριστικών υπηρεσιών, της ενίσχυσης των πολιτικών πρόληψης και μετριασμού των φυσικών κινδύνων, της προσαρμογής των υποδομών, της πρόληψης των επιπτώσεων της λειψυδρίας και της διατήρησης της βιωσιμότητας της πανίδας, της χλωρίδας και του τοπίου στις εκάστοτε περιοχές·

55.  υπενθυμίζει ότι οι παράκτιες ζώνες αποτελούν τον κύριο τουριστικό προορισμό στην Ευρώπη και ότι η κατάσταση αυτή επιβάλλει να δοθεί η δέουσα προσοχή στις μεθόδους χωροταξικού σχεδιασμού για τις παράκτιες περιοχές, στους κινδύνους εντατικής αστικοποίησης, στην ανάγκη διατήρησης της ποιότητας και βιωσιμότητας των παράκτιων περιοχών, της κληρονομιάς τους και των υποδομών παροχής υπηρεσιών για τους τουρίστες· τονίζει ότι, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής για παράκτιο, νησιωτικό και θαλάσσιο τουρισμό, πρέπει να επενδυθούν επαρκείς πόροι προκειμένου να επιτευχθούν η προστασία των ευρωπαϊκών ακτών από το φαινόμενο της διάβρωσης και η προστασία της περιβαλλοντικής κληρονομιάς και της πανίδας και να βελτιωθεί η ποιότητα των υδάτων, ώστε να αναπτυχθεί ένας βιώσιμος και ποιοτικός τουρισμός με σκοπό το κολύμπι και τις καταδύσεις· στο πλαίσιο αυτό, επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής σχετικά με την ανάπτυξη μιας στρατηγικής για έναν βιώσιμο παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό και ζητεί να αναπτυχθούν ανάλογες ειδικές στρατηγικές για τα νησιά, τις ορεινές περιοχές και άλλες ευαίσθητες περιοχές·

56.  τονίζει εκ νέου την σημασία του θαλάσσιου τουρισμού ως χαρακτηριστικού ορισμένων παραθαλάσσιων ευρωπαϊκών περιοχών καλεί την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσο η οδηγία 2006/123/ΕΚ έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ΜΜΕ σε αυτόν τον τομέα και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, να προτείνει μέτρα για να μετριαστεί αυτός ο αντίκτυπος και να εξασφαλίσει ότι τα ειδικά χαρακτηριστικά αυτής της επαγγελματικής κατηγορίας θα λαμβάνονται υπόψη κατά την εφαρμογή της οδηγίας· καλεί, επιπλέον, τα κράτη μέλη να εξετάσουν, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, τη θέσπιση αντισταθμιστικών μέτρων για να καλυφθούν οι ζημιές που έχουν υποστεί οι τουριστικοί φορείς λόγω της θέσπισης της νέας νομοθεσίας η οποία επιφέρει την απώλεια κεκτημένων δικαιωμάτων και προκαλεί ζημιές από αναπόσβεστες επενδύσεις για ανακαίνιση ή προσαρμογή των εγκαταστάσεών τους σύμφωνα με τη νομοθεσία που ίσχυε προηγουμένως· φρονεί ότι οι δράσεις αυτές είναι αναγκαίες για να προστατευθούν οι επενδύσεις που πραγματοποιούν οι φορείς και να βελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στους πελάτες·

57.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης ναυτιλιακής πολιτικής, την ανάπτυξη των λιμενικών υποδομών, τόσο με στόχο την προσαρμογή των λιμενικών τερματικών σταθμών στις ανάγκες των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα όσο και για να διασφαλιστούν διασυνδέσεις με άλλους τρόπους μεταφοράς και σύνδεσμοι με τουριστικές υπηρεσίες στην ενδοχώρα, δεδομένου ότι πρόκειται για παράγοντες ουσιαστικής σημασίας στους τομείς των θαλάσσιων μεταφορών των επιβατών, του τουρισμού με κρουαζιερόπλοια και του τουρισμού αναψυχής· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να άρουν οποιουσδήποτε περιορισμούς ενδέχεται να έχουν·

58.  λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι οι δημογραφικές εξελίξεις στην Ευρώπη θα επιφέρουν συνεχή αύξηση του τουρισμού στον τομέα της υγείας και ιδιαίτερα του ιαματικού τουρισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν διάφορες κοινοτικές διατάξεις για θέματα που αφορούν τον ιαματικό τουρισμό, καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την πιθανότητα υποβολής ενιαίας νομοθετικής πρότασης σχετικά με τον ιαματικό τουρισμό, για την παροχή μιας οργανικής και κατοχυρωμένης δομής στον τομέα του τουρισμού, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα, και διευκρινίζοντας ότι οι επιχειρήσεις ιαματικών λουτρών που λειτουργούν στα κράτη μέλη, ως πάροχοι υπηρεσιών υγείας, εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2006/123/ΕΚ· τονίζει την σημασία της νέας νομοθεσίας σχετικά με την υγεία σε διασυνοριακό επίπεδο και φρονεί ότι η νομοθεσία αυτή πρέπει να επιβληθεί τηρώντας απαρέγκλιτα τα κριτήρια και τους όρους που επιτάσσει το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί απόλυτα ικανοποιητική εφαρμογή·

59.  υπογραμμίζει το οικονομικό βάρος του «τουρισμού για ψώνια'· τονίζει ότι αυτή η μορφή τουρισμού αποτελεί για μεγάλο αριθμό τουριστών σοβαρό λόγο επίσκεψης στην ΕΕ, οι επιχειρήσεις και μάρκες της οποίας κυριαρχούν παγκοσμίως στον τομέα των προϊόντων πολυτελείας· υπογραμμίζει ότι ενώ ο τομέας αυτός είναι σε πλήρη άνθηση, η ΕΕ αντιμετωπίζει ισχυρό ανταγωνισμό από άλλους διεθνείς τουριστικούς προορισμούς που προσφέρουν, παραδείγματος χάρη, διευκολύνσεις για αφορολόγητες αγορές ή επιστροφή ΦΠΑ· συνιστά, συνεπώς, να καταβληθεί προσπάθεια, σε συνεργασία με τον τομέα των προϊόντων πολυτελείας και τους επαγγελματίες του τομέα του τουρισμού, με νέα μέτρα και υπηρεσίες που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να διατηρήσει την ελκυστικότητα και την ανταγωνιστικότητά της·

60.  υπογραμμίζει την ανάγκη να προωθηθεί ο ευρωπαϊκός επιχειρηματικός τουρισμός στην ΕΕ και σε ολόκληρο τον κόσμο, λόγω της οικονομικής σημασίας που έχει για ορισμένους τόπους στην Ευρώπη και του αριθμού των υπηρεσιών που συνδέονται με την υποδοχή και την οργάνωση εκθέσεων, σαλονιών, συνεδρίων και άλλων επιχειρηματικών εκδηλώσεων (ξενοδοχεία και εστίαση, εμπορικά καταστήματα, μεταφορές, πρακτορεία επικοινωνίας και εκδηλώσεων κ.λπ.)·

61.  υπενθυμίζει ότι ο από ηθική άποψη υπεύθυνος τουρισμός αποτελεί απαρέγκλιτο στόχο· χαιρετίζει τον κώδικα δεοντολογίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ) και ευελπιστεί ότι θα υιοθετηθεί τάχιστα από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη· εν προκειμένω, χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής να επεκτείνει την εθνική δικαιοδοσία των κρατών μελών, ώστε να καλύπτει τα αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων που διαπράττονται στο εξωτερικό, ποινικοποιώντας στην ουσία, κατ' αυτόν τον τρόπο τον σεξουαλικό τουρισμό·

Τουρισμός για όλους

62.  υπογραμμίζει ότι ο εποχικός χαρακτήρας, που συνιστά εγγενές στοιχείο της τουριστικής δραστηριότητας, μπορεί να αποτελέσει πηγή ανασφάλειας όσον αφορά τις θέσεις απασχόλησης και τις συνθήκες εργασίας· ζητεί, εν προκειμένω, την ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης πολιτικής υπέρ των εποχικών εργαζομένων, κυρίως μέσω της επέκτασης των τουριστικών περιόδων με τη διαφοροποίηση των τουριστικών δραστηριοτήτων·

63.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει σχέδιο για την προώθηση του σταδιακού μετριασμού του εποχικού χαρακτήρα του τουρισμού· στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω με βάση τα θετικά μέχρι τώρα αποτελέσματα, την προπαρασκευαστική δράση «Calypso» και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν συνέχεια σε αυτήν τη δράση για να επιτρέψει στις ομάδες μειονεκτούντων ανθρώπων, όπως οι ηλικιωμένοι, οι άνθρωποι με αναπηρία, η νέοι και οι οικογένειες με χαμηλό εισόδημα να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στις διακοπές, ειδικότερα κατά τη διάρκεια των εκτός τουριστικής αιχμής τουριστικών περιόδων και όταν ταξιδεύουν εκτός των εθνικών συνόρων· ζητεί εν προκειμένω να υπάρξει περαιτέρω σχεδιασμός όσον αφορά τη φυσική προσβασιμότητα, την κατάλληλη παροχή υπηρεσιών και την αξιόπιστη πληροφόρηση και να εξασφαλιστεί η ενσωμάτωση των στοιχείων αυτών στα τουριστικά προϊόντα· είναι της γνώμης ότι πολλές από τις ήδη υπάρχουσες ορθές πρακτικές που δίνουν έμφαση στην εύκολη πρόσβαση και την ενδυνάμωση θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης·

64.  τονίζει τη σημασία, στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής της ΕΕ σχετικά με την αναπηρία, να εξασφαλιστεί για τα άτομα με αναπηρία η πρόσβαση όχι μόνο σε σχέση με τα μέσα μεταφοράς αλλά και με την στέγαση, τις υπηρεσίες εστίασης, την παροχή πληροφοριών που θα είναι διαθέσιμες σε όλους και τις τουριστικές υπηρεσίες γενικότερα· τονίζει ότι, στη συνέχεια, θα πρέπει να παρασχεθούν σαφείς πληροφορίες σχετικά με τα ληφθέντα μέτρα· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει εγγυημένη πρόσβαση για όλους όσον αφορά όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που αφορούν τον τουρισμό·

65.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την εφαρμογή των προγραμμάτων αναστήλωσης, συντήρησης και προστασίας των χώρων πολιτιστικού, ιστορικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση των τουριστών σε αυτούς· ενθαρρύνει τους νέους να συμμετάσχουν εθελοντικά στα προγράμματα αυτά, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του 2011, που έχει ανακηρυχθεί Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού·

66.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει επίσης τον λεγόμενο τουρισμό της αμοιβαιότητας (Visiting Friends and Relatives – VFR - επίσκεψη φίλων και συγγενών) ως σημαντικό μέσο ενίσχυσης της ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού πολιτισμού·

Τουρισμός και πόροι

67.  καλεί την Επιτροπή να συντονίσει, να επεκτείνει και να αναβαθμίσει το προφίλ των χρηματοδοτικών μέσων που διαχειρίζονται οι διάφορες γενικές διευθύνσεις και αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τομέα του τουρισμού και να ελέγξει την ορθή τους χρήση, λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ)· θεωρεί ότι σε ένα πλαίσιο δημοσιονομικών περιορισμών, είναι ουσιώδους σημασίας να δημιουργηθούν συνέργειες μεταξύ των διαφόρων υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων, τα οποία πρέπει να προσαρμοστούν στις αλλαγές που συντελούνται στα πεδία του τουρισμού και της πελατείας, στη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τον τουρισμό και στις ανάγκες της τοπικής ανάπτυξης· ζητεί, επιπλέον, ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει σαφή σήμανση της χρηματοδοτικής στήριξης που διατίθεται για έργα που σχετίζονται με τον τουρισμό και να δημιουργήσει μια προσιτή βάση δεδομένων μεταξύ των ΓΔ, ούτως ώστε να γίνουν ευρύτερα γνωστά τα σχέδια που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ και να βελτιωθεί η σχετική πληροφόρηση·

68.  επισημαίνει ότι ο τουρισμός πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική συνοχής στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών 2014-2020· ζητεί οι κανονισμοί σχετικά με τις προσεχείς δημοσιονομικές προοπτικές και τα διαρθρωτικά ταμεία να περιλαμβάνουν μεταξύ των προτεραιοτήτων τους την αποκατάσταση των τουριστικών περιοχών που έχουν παρακμάσει, προκειμένου να διασφαλισθεί η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητά τους·

69.  ενθαρρύνει, επίσης, τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να επωφεληθούν πλήρως από τα μέσα επαγγελματικής κατάρτισης που παρέχονται από το ΕΚΤ και από άλλα κοινοτικά, εθνικά, περιφερειακά και τοπικά ταμεία· θεωρεί ουσιώδες να συνειδητοποιήσουν τα κράτη μέλη και οι λοιποί φορείς ότι πρέπει να προβαίνουν σε προκηρύξεις διαγωνισμών σχετικά με τον τουρισμό, με βάση τις προβλεπόμενες προτεραιότητες των διαρθρωτικών ταμείων·

70.  ζητεί τη δημιουργία, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών για το 2014-2020, ειδικού προγράμματος για τον τουρισμό, που να στοχεύει ιδιαίτερα στις πολύ μικρές και στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και να ενθαρρύνει τις εταιρικές σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για πανευρωπαϊκά σχέδια στον τομέα του τουρισμού, και ταυτόχρονα να ενθαρρύνει τις ΜΜΕ να επενδύσουν στον τομέα αυτόν·

71.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα πιλοτικά σχέδια στον τομέα του τουρισμού θα συνεχίσουν να υποστηρίζονται μετά το 2011, και να εξεταστούν ενδεχομένως νέα σχέδια που θα συνεισφέρουν στην εφαρμογή της νέας στρατηγικής·

Διάφορα σημαντικά ζητήματα για τον τομέα του τουρισμού

72.  παρατηρεί ότι οι τουριστικές επιχειρήσεις χρειάζονται συγκρίσιμα, υψηλής ποιότητας στατιστικά δεδομένα για σκοπούς μακροπρόθεσμου προγραμματισμού των διαρθρώσεων προσφοράς και ζήτησης και για την ανάπτυξη των τουριστικών προορισμών· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να μεριμνήσει, στο μέτρο των δυνατοτήτων της, ώστε τα δεδομένα αυτά να καταστούν διαθέσιμα για ολόκληρη την Ευρώπη· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία για τον τουρισμό στην ύπαιθρο και τον αγροτουρισμό και ότι οι μόνες διαθέσιμες πληροφορίες βασίζονται σε εκτιμήσεις· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις δράσεις που προβλέπονται με στόχο την εδραίωση της βάσης κοινωνικοοικονομικών γνώσεων στον τομέα του τουρισμού, δεδομένου ότι πρέπει να αποφεύγεται, στο μέτρο του δυνατού, η επιβολή πρόσθετων οικονομικών και διοικητικών επιβαρύνσεων·

73.  συνιστά στην Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση έως το Σεπτέμβριο 2011 για την αναθεώρηση της οδηγίας 90/314/ΕΟΚ για τα οργανωμένα ταξίδια, προκειμένου να εξασφαλίσει ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο για τους καταναλωτές και για τις επιχειρήσεις στον τομέα του τουρισμού, τόσο υπό κανονικές συνθήκες όσο και σε έκτακτες περιστάσεις που οφείλονται, για παράδειγμα, σε ορισμένα κλιματικά και φυσικά φαινόμενα, ή σε πολιτικές αναταραχές· επισημαίνει, εν προκειμένω, ότι η όλη ιδέα του «οργανωμένου ταξιδιού» είναι εδώ και καιρό παρωχημένη και καλεί επιτακτικά την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αναθεώρησης, να υπαγάγει όλους τους φορείς που παρέχουν τουριστικές υπηρεσίες στην ίδια νομοθεσία· τονίζει ότι η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στον καταναλωτή και ο θεμιτός ανταγωνισμός διαδραματίζουν εν προκειμένω κεντρικό ρόλο·

74.  επισημαίνει την ευκαιρία που παρέχεται με αυτόν τον τρόπο για σταδιακή εναρμόνιση ενός μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στον τομέα του τουρισμού στα κράτη μέλη, ως απαραίτητη προϋπόθεση για ένα διαφανή ανταγωνισμό μεταξύ των τουριστικών επιχειρήσεων εντός της ΕΕ και με τρίτες χώρες· χαιρετίζει, εν προκειμένω, τη συζήτηση που ξεκίνησε με την δημοσίευση της Πράσινης Βίβλου για το μέλλον του ΦΠΑ·

75.  καλεί τα κράτη μέλη να έχουν κατά νου τις αρνητικές επιπτώσεις της ολοένα και μεγαλύτερης τάσης για αύξηση των φόρων που επιβάλλονται στους τουρίστες που ταξιδεύουν προς την ΕΕ και εντός των κρατών μελών της ΕΕ, όπως του φόρου επί των καυσίμων, των τελών ασφάλειας, και των αερολιμενικών, δημοτικών και λιμενικών τελών· υπογραμμίζει ότι, εάν πρόκειται να εφαρμοστεί πρόσθετος φόρος στον τομέα του τουρισμού, θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί με το δέοντα τρόπο, ούτως ώστε να βελτιωθεί το επίπεδο ενημέρωσης των τουριστών και των φορέων·

76.  καλεί το Συμβούλιο της ΕΕ να επισπεύσει τις διαδικασίες για την έγκριση της πρότασης οδηγίας σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του ειδικού καθεστώτος του ΦΠΑ (TOMS), προβλέποντας τη θέσπιση ενός μηχανισμού συμμετοχής ικανού να μηδενίσει την στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών των τουριστικών πρακτόρων, δεδομένου ότι η έλλειψη ομοιομορφίας στις εθνικές νομοθεσίες προκαλεί σήμερα σοβαρές επιπτώσεις·

77.  υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης μιας ενεργού πολιτικής ανταγωνισμού που θα παρακολουθεί οποιαδήποτε τάση συγκέντρωσης στον τομέα ή κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης·

78.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έως τα τέλη του 2012 μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τον τουρισμό, σύμφωνη και επιπρόσθετη προς τη σημερινή στρατηγική και το σχέδιο υλοποίησής της·

79.  θεωρεί ότι θα ήταν χρήσιμο να δημιουργηθεί μια ειδική τεχνική ομάδα καθηκόντων για τον τουρισμό σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με σκοπό να παρακολουθεί από κοντά την υλοποίηση των προβλεπόμενων δράσεων της Επιτροπής και τις υποδείξεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

o
o   o

80.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 384 της 31.12.1986, σ. 60. (2) ΕΕ L 158 της 23.6.1990, σ. 59. (3) ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36. (4) ΕΕ L 116 της 9.5.2009, σ. 18. (5) ΕΕ L 198 της 30.7.2009, σ. 57. (6) ΕΕ L 27 της 30.1.2010, σ. 1. (7) ΕΕ C 193 E της 17.8.2006, σ. 325. (8) ΕΕ C 297 Ε της 20.11.2008, σ. 184. (9) ΕΕ C 45 Ε της 23.2.2010, σ. 1. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0057.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την ευρωπαϊκή οδική ασφάλεια 2011-2020 (2010/2235(INI))

P7_TA(2011)0408 A7-0264/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο'Ένα αειφόρο μέλλον για τις μεταφορές: προς ένα ενοποιημένο, καθοδηγούμενο από την τεχνολογία και εύχρηστο σύστημα μεταφορών' (CΟΜ(2009)0279),

–  έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Χάρτης πορείας για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών – Για ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών» (COM(2011)0144),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς ένα ευρωπαϊκό χώρο οδικής ασφάλειας: πολιτικές κατευθύνσεις για την οδική ασφάλεια 2011-2020» (COM(2010)0389),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 2ας και 3ης Δεκεμβρίου 2010, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς ένα ευρωπαϊκό χώρο οδικής ασφάλειας: πολιτικές κατευθύνσεις για την οδική ασφάλεια 2011-2020» (16951/10),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Επιτροπής(1) σχετικά με την εκτίμηση του Τρίτου Ευρωπαϊκού Προγράμματος Δράσης για την οδική ασφάλεια,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών με τίτλο «Κατευθύνσεις πολιτικής για την οδική ασφάλεια 2011-2020» (CdR 296/2010),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπή Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με τίτλο «Προς ένα ευρωπαϊκό χώρο οδικής ασφάλειας» (CESE 539/2011),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της γενικής συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών αριθ. 64/255 της 10ης Μαΐου 2010 σχετικά με τη βελτίωση της παγκόσμιας οδικής ασφάλειας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια: μείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση του αριθμού των θυμάτων σε τροχαία ατυχήματα κατά το ήμισυ από σήμερα έως το 2010 : κοινή ευθύνη(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Απριλίου 2006 σχετικά με την οδική ασφάλεια: το σύστημα eCall στη διάθεση του πολίτη(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Ιανουαρίου 2007 σχετικά με το τρίτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια – ενδιάμεσος απολογισμός(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Απριλίου 2009 για το σχέδιο δράσης στον τομέα των ευφυών συστημάτων μεταφορών(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Απριλίου 2009 σχετικά με το σχέδιο δράσης για την κινητικότητα στην πόλη(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με τις κυρώσεις για σοβαρές παραβάσεις των κοινωνικών κανόνων στον τομέα των οδικών μεταφορών(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2010 σχετικά με ένα αειφόρο μέλλον για τις μεταφορές(8),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A7-0264/2011),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2009, περισσότεροι από 35 000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ατυχήματα στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 1 500 000 άτομα τραυματίστηκαν,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει στατιστικών στοιχείων σε κάθε θανατηφόρο ατύχημα αντιστοιχούν επιπλέον τέσσερα ατυχήματα τα οποία οδηγούν σε μόνιμες αναπηρίες, δέκα τα οποία προκαλούν σοβαρούς τραυματισμούς και 40 που προκαλούν ελαφρούς τραυματισμούς,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος που συνεπάγονται τα τροχαία ατυχήματα για την κοινωνία εκτιμάται σε 130 δισ. ευρώ ετησίως,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν επιτεύχθηκε ο στόχος που ορίζεται στο τρίτο πρόγραμμα δράσης για μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των θανάτων σε τροχαία ατυχήματα στην ΕΕ μέχρι το τέλος του 2010, μολονότι σημειώθηκε σημαντική μείωση του αριθμού τους,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ εξακολουθεί να επικρατεί μια σχετικά μεγάλη κοινωνική ανοχή για τα τροχαία ατυχήματα και ότι ο ετήσιος φόρος αίματος στην άσφαλτο ισοδυναμεί με τα θύματα της συντριβής 250 επιβατικών αεροπλάνων μεσαίου μεγέθους,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη, αφενός, ότι πρέπει ακόμη να καταβληθούν ολοένα σοβαρότερες προσπάθειες για τη μείωση του αριθμού των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων και, αφετέρου, ότι πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε να διασφαλισθεί ότι δεν θα επικρατήσει εφησυχασμός όταν ο συνολικός αριθμός θα αρχίσει να μειώνεται,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδική ασφάλεια είναι καθήκον ολόκληρης της κοινωνίας,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόλις το 27,5% των μέτρων που προβλέπονταν στο τρίτο πρόγραμμα δράσης υλοποιήθηκε πλήρως, και ότι απαιτούνται, επομένως, σημαντικά πιο φιλόδοξοι στόχοι και μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας απ' ό,τι έχει προτείνει μέχρι στιγμής η Επιτροπή,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νομοθετικό πλαίσιο των κανονισμών και των οδηγιών το οποίο βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα δεν έχει ακόμη αξιοποιηθεί πλήρως, και ότι η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου μπορεί να συμβάλει ώστε να σωθούν ζωές,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά νομοθετικά μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, όπως η οδηγία 2008/96/ΕΚ για τη διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών, έχουν ήδη εγκριθεί και θα τεθούν σε ισχύ τα αμέσως επόμενα έτη,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν υπέβαλε πρόταση νέου προγράμματος δράσης πριν από τη λήξη του τρίτου προγράμματος δράσης για την οδική ασφάλεια,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πιθανότητα να χάσει κάποιος τη ζωή του σε τροχαίο ατύχημα, ανά χιλιόμετρο που διανύει, είναι εννεαπλάσια για τους πεζούς, επταπλάσια για τους ποδηλάτες και δεκαοκταπλάσια για τους μοτοσικλετιστές απ' ό,τι για τους επιβάτες ενός επιβατικού αυτοκινήτου,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 55 % περίπου των θανατηφόρων ατυχημάτων λαμβάνει χώρα σε αγροτικές οδούς, το 36 % σε αστικές περιοχές και το 6 % σε αυτοκινητόδρομους,

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν συμπεριληφθεί η καθημερινή μετακίνηση προς και από τον τόπο εργασίας, το 60% των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων είναι τροχαία ατυχήματα,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σημειώνει σταθερή μείωση, αλλά ότι ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχημάτων στα οποία εμπλέκονται μοτοσικλετιστές παραμένει στάσιμος και σε πολλές περιοχές παρουσιάζει αύξηση,

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι κατά πολύ ασφαλέστερες από τις μεταφορές με ιδιωτικά οχήματα,

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τυφλά σημεία φορτηγών συνιστούν θανάσιμο κίνδυνο για τους ποδηλάτες και τους πεζούς,

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε μια δημογραφική αλλαγή και ότι πρέπει να ληφθούν ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των ηλικιωμένων όσον αφορά την κινητικότητα,

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα τα υβριδικά οχήματα και η ηλεκτροκίνηση, θέτουν τις υπηρεσίες διάσωσης ενώπιον νέων προκλήσεων,

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή των ευρωπαϊκών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών μέτρων πρέπει να αποτελεί αντικείμενο στενού συντονισμού,

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2008/96/ΕΚ για την ασφάλεια των οδικών υποδομών απαιτεί την εφαρμογή ελέγχων οδικής ασφάλειας και επιθεωρήσεων ασφάλειας στο πλαίσιο της τακτικής συντήρησης των οδών και ότι η οδηγία αυτή εφαρμόζεται μόνο στην οδική υποδομή των διευρωπαϊκών δικτύων (ΔΕΔ-Μ), εξαιρώντας από το πεδίο εφαρμογής της πολλές εθνικές και τοπικές οδούς,

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διενέργεια τακτικών επιθεωρήσεων όλων των ευρωπαϊκών οδών από τις αρμόδιες αρχές αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την πρόληψη πιθανών κινδύνων για τους χρήστες των οδών,

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τα αίτια ατυχημάτων και τραυματισμών έχουν ζωτική σημασία για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, όπως κατέδειξαν, μεταξύ άλλων, τα σχέδια VERONICA (the VERONICA projects),

Βασικές αρχές

1.  επικροτεί την παρούσα ανακοίνωση της Επιτροπής, καλεί όμως την Επιτροπή να προχωρήσει μέχρι το τέλος του 2011 στην ανάπτυξη των προσεγγίσεων που παρουσιάζει, ώστε να αποτελέσουν ένα πλήρες πρόγραμμα δράσης, το οποίο θα περιλαμβάνει αναλυτικό κατάλογο μέτρων με σαφή χρονοδιαγράμματα εφαρμογής και μέσα παρακολούθησης για τακτικό έλεγχο της αποτελεσματικότητας τους, καθώς και ενδιάμεση αξιολόγηση·

2.  συμφωνεί με την άποψη της Επιτροπής ότι για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας απαιτείται μια συνεκτική, ολιστική και ολοκληρωμένη προσέγγιση, και ζητεί να συμπεριληφθούν τα ζητήματα που αφορούν την οδική ασφάλεια σε όλους τους συναφείς τομείς πολιτικής, όπως η πολιτική για την παιδεία, την υγεία και το περιβάλλον, η κοινωνική πολιτική και η αστυνομική και δικαστική συνεργασία·

3.  καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τις προϋποθέσεις πλαίσιο για ασφαλέστερες και φιλικότερες προς το περιβάλλον μεταφορές, όπως το βάδισμα, η ποδηλασία, το λεωφορείο ή ο σιδηρόδρομος προκειμένου να ενθαρρύνει την χρήση τους·

4.  προτείνει, ως ζήτημα προτεραιότητας, να διορισθεί έως το 2014, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ένας συντονιστής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια, ο οποίος θα πρέπει:

5.  καλεί την Επιτροπή να συγκροτήσει ένα φόρουμ συνεργασίας, όπου εισαγγελείς, αρχές επιβολής του νόμου, ενώσεις θυμάτων και κέντρα παρακολούθησης της οδικής ασφάλειας θα μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με βέλτιστες πρακτικές και να συνεργάζονται στενότερα για τη βελτίωση της εφαρμογής της νομοθεσίας για την οδική ασφάλεια, τόσο σε εθνικό όσο και σε υπερεθνικό επίπεδο·

6.  υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ορθή εφαρμογή και στην αποτελεσματικότερη επιβολή ισχυόντων νόμων και μέτρων· τονίζει συγχρόνως ότι δεν έχει ακόμα εξαντληθεί πλήρως το περιθώριο νομοθετικών μέτρων σε επίπεδο ΕΕ·

7.  εκφράζει τη λύπη του διότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ για τα μέτρα οδικής ασφάλειας έχει υποστεί σημαντικές περικοπές τα τελευταία έτη και ζητεί από την Επιτροπή να αντιστρέψει την τάση αυτήν·

8.  υποστηρίζει ολόψυχα τον στόχο να μειωθεί στο μισό, σε σύγκριση με το 2010, ο συνολικός αριθμός των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων στην ΕΕ μέχρι το 2020, και ζητεί επιπλέον για το διάστημα αυτό περαιτέρω σαφείς και μετρήσιμους στόχους, ιδίως δε τη μείωση

Δεοντολογικές πτυχές

9.  υπογραμμίζει ότι κάθε πολίτης της ΕΕ δεν έχει μόνο δικαίωμα σε ατομική χρήση των οδών και σε ασφαλή οδική κυκλοφορία, αλλά κυρίως και την υποχρέωση να συμβάλει στην οδική ασφάλεια με τη συμπεριφορά του· θεωρεί ότι οι δημόσιες αρχές και η ΕΕ έχουν την ηθική και πολιτική υποχρέωση να εγκρίνουν μέτρα και δράσεις για την αντιμετώπιση του κοινωνικού αυτού προβλήματος·

10.  επιβεβαιώνει την άποψή του ότι απαιτείται μια συμπληρωματική, μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα ξεπερνά τον χρονικό ορίζοντα της παρούσας ανακοίνωσης και θα έχει ως στόχο την αποτροπή όλων των θανάτων σε τροχαία ατυχήματα («Vision Zero»)· έχοντας επίγνωση ότι αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς την εκτεταμένη χρήση τεχνολογίας στον τομέα των οχημάτων και την ανάπτυξη κατάλληλων δικτύων για ευφυή συστήματα μεταφορών, καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της εν λόγω στρατηγικής και να τα υποβάλει εντός των προσεχών τριών ετών·

11.  υποστηρίζει ότι ο σεβασμός για τη ζωή και τον άνθρωπο θα πρέπει να βρίσκει έκφραση σε μια κοινή πολιτισμική και δεοντολογική διαδικασία, κατά την οποία το σύνολο των οδών θα γίνεται σκόπιμα αντιληπτό ως μια ανθρώπινη κοινότητα·

12.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν επίσημα την τρίτη Κυριακή του Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων Τροχαίων Ατυχημάτων, όπως έχει γίνει ήδη από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των πολιτών για το ζήτημα αυτό·

Βέλτιστες πρακτικές και μεταφορά σε εθνικά σχέδια

13.  καλεί την Επιτροπή να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να ενθαρρύνει την ανταλλαγή γνώσης και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών ούτως ώστε πολλά από αυτά να μπορούν να ενσωματωθούν στα εθνικά περιφερειακά και τοπικά σχέδια οδικής ασφάλειας, καθιστώντας κατ' αυτόν τον τρόπο δυνατή την ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε μια κατά το δυνατόν ευρέα μεθοδολογική βάση, συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στην εγκαθίδρυση ενός ευρωπαϊκού χώρου οδικής ασφάλειας·

14.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τον Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Οδική Ασφάλεια και να ενθαρρύνει την εκπόνηση παρόμοιων χαρτών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο·

15.  υπογραμμίζει ότι οι σαφείς στόχοι που είναι δυνατό να ποσοτικοποιηθούν προσφέρουν πρόσθετες ωθήσεις και κίνητρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και συνιστούν απολύτως απαραίτητα στοιχεία για συγκρίσεις μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις επιδόσεις, καθώς και για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των σχετικών μέτρων· πιστεύει ότι θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να ποσοτικοποιηθεί η συμβολή των επιμέρους κρατών μελών προς την επίτευξη του στόχου το 2020· θεωρεί ότι η συμβολή αυτή θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός κατά τον καθορισμό προτεραιοτήτων για τις εθνικές πολιτικές οδικής ασφάλειας·

16.  υποστηρίζει την προσπάθεια της Επιτροπής να προωθήσει την κατάρτιση εθνικών σχεδίων για την οδική ασφάλεια από τα κράτη μέλη· ζητεί να επιβληθεί υποχρεωτικά η κατάρτιση και η δημοσίευση των εν λόγω σχεδίων βάσει εναρμονισμένων κοινών κατευθυντήριων γραμμών· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι πρέπει να δοθεί στα κράτη μέλη μεγάλο περιθώριο, ώστε να προσαρμόσουν τα εκάστοτε μέτρα, προγράμματα και στόχους στις διαφορετικές επιμέρους εθνικές συνθήκες·

17.  ζητεί από την Επιτροπή να ανακηρύξει χωρίς καθυστέρηση ένα ειδικό έτος για τις ασφαλείς εμπορικές οδικές μεταφορές·

18.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει ένα εγχειρίδιο βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την ιατρική φροντίδα των τραυματιών στο σημείο των τροχαίων ατυχημάτων, προκειμένου να διασφαλίσει ότι λαμβάνουν ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ιατρική περίθαλψη, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα για την επιβίωση των σοβαρότερα τραυματισμένων·

19.  καλεί την Επιτροπή να χαράξει, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, μια στρατηγική για τη μείωση του αριθμού των ατυχημάτων στα οποία εμπλέκονται οι εργαζόμενοι στη μετάβαση και την επιστροφή από τον τόπο εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να εκπονήσουν σχέδια οδικής ασφάλειας· ζητεί από την Επιτροπή να καταβάλει τις μέγιστες δυνατές προσπάθειες, προκειμένου να διασφαλίσει ότι μπορούν να εκδίδονται βάσει του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Οδική Ασφάλεια πιστοποιητικά για επιχειρήσεις, οι οποίες εφαρμόζουν σχέδια οδικής ασφάλειας για τους εργαζομένους τους·

Βελτίωση των δεικτών και των δεδομένων

20.  θεωρεί βασική προϋπόθεση για μια επιτυχημένη πολιτική οδικής ασφάλειας τα συγκρίσιμα και υψηλής ποιότητας δεδομένα, τα οποία καλύπτουν όλους τους χρήστες των οδών, συμπεριλαμβανομένων των ποδηλατών και των πεζών·

21.  καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει για την εκπόνηση μιας μελέτης σχετικά με τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις των θανάτων και των τραυματισμών από τροχαία ατυχήματα στην κοινωνία των κρατών μελών της ΕΕ·

22.  καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει μέχρι το τέλος του 2013 μια δέσμη συμπληρωματικών, εναρμονισμένων δεικτών βάσει του προγράμματος SafetyNet, με τους οποίους μπορεί να διεξαχθεί καλύτερη παρακολούθηση, καθώς και χρήσιμες συγκρίσεις επιδόσεων μεταξύ των κρατών μελών·

23.  καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί μέχρι το 2012 μια πρόταση για τη βελτίωση των διαθέσιμων δεδομένων που αφορούν τα αίτια των ατυχημάτων και των τραυματισμών, καθώς και ανώνυμα δεδομένα σχετικά με την έκταση των τραυματισμών και την περαιτέρω εξέλιξή τους· ζητεί επιπλέον τη διεξαγωγή διεξοδικής διεπιστημονικής έρευνας ατυχημάτων σε αντιπροσωπευτικούς τομείς κυκλοφορίας σε όλα τα κράτη μέλη, με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

24.  καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί εντός δύο ετών εναρμονισμένους ορισμούς για τους «τραυματίες που κινδυνεύει η ζωή τους», τους «σοβαρά τραυματισμένους» και τους «ελαφρά τραυματισμένους», προκειμένου να καταστήσει δυνατή τη συγκρισιμότητα των μέτρων και των αποτελεσμάτων τους στα κράτη μέλη·

25.  ζητεί την ανάπτυξη ενός πραγματικού κέντρου παρακολούθησης της οδικής ασφάλειας στην ΕΕ, αποστολή του οποίου θα είναι η προετοιμασία μίας σύναψης των υφισταμένων δραστηριοτήτων σχετικά με τη συλλογή δεδομένων, η υποβολή μιας πρότασης για τη βελτίωση της ανταλλαγής δεδομένων καθώς και η σύγκριση δεδομένων από υφιστάμενες βάσεις δεδομένων και γνώσεις που έχει αποκτηθεί από την εφαρμογή σχεδίων της ΕΕ όπως SafetyNet, VERONICA ή DaCoTa, και η διάθεσή τους στο κοινό σε μια πραγματικά κατανοητή και ετησίως επικαιροποιημένη μορφή·

26.  καλεί τα κράτη μέλη να τηρούν τις ήδη υφιστάμενες υποχρεώσεις για διαβίβαση δεδομένων και να σημειώσουν απτή πρόοδο όσον αφορά την ανταλλαγή δεδομένων σε περίπτωση διασυνοριακών τροχαίων παραβάσεων· καλεί τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τα συστήματα συλλογής δεδομένων που χρησιμοποιούν λογισμικό μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, διαδικασία η οποία θα πρέπει να υλοποιηθεί σταδιακά έως το 2014·

Τομείς δράσης
Βελτίωση της εκπαίδευσης και της συμπεριφοράς των χρηστών των οδών

27.  υπογραμμίζει ότι η οδική ασφάλεια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσοχή, την κατανόηση και τον αμοιβαίο σεβασμό, καθώς και από την τήρηση των ισχυουσών διατάξεων, η οποία συνδέεται άμεσα με την ανάγκη συστηματικής βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχεται από τις σχολές οδήγησης και την ποιότητα της διαδικασίας για την έκδοση αδειών οδήγησης·

28.  θεωρεί ότι η έννοια της διά βίου μάθησης θα πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία και στις οδικές μεταφορές, και επομένως στηρίζει τη δραστηριότητα των κέντρων ασφαλούς οδήγησης ως αποτελεσματική μορφή συστηματικής εκπαίδευσης οδηγών σε κάθε επαγγελματικό και μη πλαίσιο· υποστηρίζει ότι κυκλοφοριακή αγωγή και τα προγράμματα εκπαίδευσης των χρηστών των οδών, πρέπει να ξεκινούν ήδη από μια νεαρή ηλικία στην οικογένεια και το σχολείο και θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τη ποδηλασία, το βάδισμα και την χρήση των δημόσιων μέσων μεταφοράς·

29.  ζητεί την εφαρμογή μέτρων για τη βελτίωση της εκπαίδευσης νέων οδηγών, όπως τη συνοδευόμενη οδήγηση από την ηλικία των 17 ετών ή τη θέσπιση ενός σταδιακού συστήματος έκδοσης αδειών οδήγησης για την εκπαίδευση οδηγών, το οποίο θα περιλαμβάνει πρακτική διδασκαλία ακόμη και αφού ο οδηγός ολοκληρώσει επιτυχώς την εξέτασή του· ζητεί, επιπλέον, την καθιέρωση υποχρεωτικής εκπαίδευσης για νεαρής ηλικίας και νέους χρήστες των οδών, ούτως ώστε να μπορούν να αποκτήσουν πρακτική εμπειρία όσον αφορά την αντιμετώπιση ποικίλων επικίνδυνων καταστάσεων·

30.  ζητεί στο πλαίσιο της εκπαίδευσης οδηγών, ως κύριο στοιχείο της εκπαίδευσης νέων οδηγών που θα έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, μεγαλύτερη προσοχή στα σημαντικότερα αίτια θανάτων και σοβαρών τραυματισμών σε τροχαία ατυχήματα, όπως η υπερβολική ταχύτητα, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών ή ορισμένων φαρμάκων που επηρεάζουν την ικανότητα οδήγησης, η μη χρησιμοποίηση της ζώνης ασφαλείας ή άλλου προστατευτικού εξοπλισμού όπως κράνη για τους χρήστες δίκυκλων οχημάτων, καθώς και η χρήση κινητών συσκευών και η κόπωση·

31.  είναι πεπεισμένο για την αναγκαιότητα καλύτερης εκπαίδευσης των νέων οδηγών όσον αφορά τον ρόλο των ελαστικών στην οδική ασφάλεια και την αναγκαιότητα τήρησης βασικών κανόνων για τη σωστή συντήρηση και χρήση των ελαστικών· ζητεί, επομένως, από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν δεόντως και εγκαίρως την οδηγία για την άδεια οδήγησης και τις διατάξεις της για τη συμπερίληψη στις εξετάσεις οδήγησης ενός υποχρεωτικού μέρους σχετικά με τις γνώσεις που αφορούν τα ελαστικά, καθώς και σχετικά με τη βασική συντήρηση, εν γένει, του αυτοκινήτου·

32.  θεωρεί ότι, στα μαθήματα οδήγησης, θα πρέπει να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στα δίκυκλα οχήματα με κινητήρα και στην ορατότητά τους·

33.  ζητεί στο πλαίσιο των μαθημάτων και των εξετάσεων οδήγησης να δίδεται μεγαλύτερη προτεραιότητα στην ασφαλή στερέωση φορτίων στις ιδιωτικές μεταφορές·

34.  ζητεί τη διεξαγωγή υποχρεωτικών επαναληπτικών μαθημάτων πρώτων βοηθειών κάθε δεκαετία για όλους τους κατόχους άδειας οδήγησης·

35.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ειδικά συστήματα ελέγχου συμπεριφοράς οδηγών με επιβολή βαθμών ποινής για τις πιο επικίνδυνες παραβάσεις, ως το αποτελεσματικότερο υποκατάστατο των χρηματικών προστίμων·

36.  συνιστά ως μέσο επανένταξής, την τοποθέτηση ακινητοποίησης συστημάτων alcolock σε οχήματα οδηγών οι οποίοι έχουν ήδη καταδικαστεί περισσότερες από μία φορές λόγω οδήγησης υπό την επήρεια οινοπνεύματος·

37.  ζητεί την καθιέρωση υποχρεωτικής οφθαλμολογικής εξέτασης όλων των οδηγών κατηγορίας Α και Β ανά δεκαετία και οδηγών ηλικίας άνω των 65 ετών, ανά πενταετία· καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν τον υποχρεωτικό ιατρικό έλεγχο των οδηγών κάποιας ηλικίας, προκειμένου να διαπιστώνεται η σωματική, πνευματική και ψυχική ικανότητα που απαιτείται για τη συνέχιση της οδήγησης με βάση τα στατιστικά στοιχεία για τα ατυχήματα που διαθέτουν όσον αφορά τις αντίστοιχες ομάδες ηλικίας·

38.  ζητεί από την Επιτροπή να προετοιμάζει, κάθε τρία έτη, εκστρατείες οδικής ασφάλειας της ΕΕ σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα και να χρησιμοποιεί συστηματικά για τις εκστρατείες αυτές τους διαύλους επικοινωνίας οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του Χάρτη για την Οδική Ασφάλεια·

39.  καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει στο πλαίσιο της οδικής ασφάλειας τον αριθμό των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις, όπου προκαλούνται πολλές φορές ατυχήματα λόγω της ανάρμοστης συμπεριφοράς από την πλευρά των χρηστών των οδών, όπως ριψοκίνδυνη οδήγηση, έλλειψη προσοχής και αδυναμία κατανόησης των πινακίδων οδικής σήμανσης·

Εναρμόνιση και επιβολή των κανόνων οδικής κυκλοφορίας

40.  ζητεί να καταβληθούν αποφασιστικές προσπάθειες για την εναρμόνιση των πινακίδων οδικής σήμανσης και των κανόνων οδικής κυκλοφορίας μέχρι το 2013· επισημαίνει ότι οι πινακίδες θα πρέπει να διατηρούνται σε καλή κατάσταση προκειμένου να διασφαλίζεται η ευκρίνεια και η σαφήνειά τους, καθώς και η έγκαιρη αντικατάστασή τους, όταν αυτό απαιτείται, λόγω μεταβολής συνθηκών·

41.  ζητεί από την Επιτροπή να εγκρίνει το ταχύτερο δυνατόν τις προδιαγραφές του Συστήματος Ευφυών Μεταφορών για τις δράσεις προτεραιότητας σχετικά με την οδική ασφάλεια και προστασία, οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 3, στοιχεία β) έως στ), της οδηγίας 2010/40/ΕΕ για τα Συστήματα Ευφυών Μεταφορών·

42.  θεωρεί την αποτελεσματική επιβολή των ισχυουσών διατάξεων κεντρικό πυλώνα της πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια· ζητεί τη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών σε συνάρτηση με παραβάσεις κανονισμών οδικής κυκλοφορίας στα επιμέρους κράτη μέλη και τη δίωξη των παραβατών αυτών σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία, και καλεί, στη συνάρτηση αυτή, τα κράτη μέλη να θεσπίζουν ετήσιους εθνικούς στόχους για ελέγχους στους τομείς της υπέρβασης του ορίου ταχύτητας, της οδήγησης υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή ναρκωτικών ουσιών και της χρησιμοποίησης της ζώνης ασφαλείας και προστατευτικού κράνους και να διασφαλίζουν με αποφασιστικότητα τη διενέργεια των ελέγχων αυτών·

43.  επισημαίνει τον σημαντικό ρόλο τον οποίο διαδραματίζει η οργάνωση TISPOL στην ανταλλαγή δοκιμασμένων πρακτικών για την επιβολή των κανονισμών οδικής κυκλοφορίας·

44.  τονίζει ότι μια εναρμονισμένη και αποτελεσματική προσέγγιση των ελέγχων είναι σημαντική για τη μεταφορά των κοινωνικών κανόνων στις οδικές μεταφορές (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 και κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3821/85), οι οποίοι έχουν τεράστια σημασία για την οδική ασφάλεια· καλεί, επομένως, εκ νέου την Επιτροπή να ανταποκριθεί στα αιτήματα τα οποία διετύπωσε το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με τις κυρώσεις για σοβαρές παραβάσεις των κοινωνικών κανόνων στον τομέα των οδικών μεταφορών·

45.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τη νομοθεσία σχετικά με τους χρόνους οδήγησης και ανάπαυσης, προκειμένου να επιτρέψει στους οδηγούς φορτηγών που διανύουν μεγάλες αποστάσεις να περνούν τον εβδομαδιαίο χρόνο ανάπαυσής τους στο σπίτι τους, εξασφαλίζοντας πάντοτε ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οδική ασφάλεια· πιστεύει ότι οι περιορισμοί στις εμπορευματικές μεταφορές πρέπει να εναρμονιστούν σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση·

46.  επικροτεί την έγκριση στη δεύτερη ανάγνωση της οδηγίας όσον αφορά τη διασυνοριακή ανταλλαγή πληροφοριών για τροχαία αδικήματα που συνδέονται με την οδική ασφάλεια, η οποία συνιστά ένα ακόμη βήμα προς τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας με σαφή προστιθέμενη αξία για την ΕΕ· αναμένει την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας, καθώς και νέες νομοθετικές προτάσεις για τη βελτίωση της διασυνοριακής επιβολής, που θα περιλαμβάνουν όλα τα κράτη μέλη·

47.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει, ως ένα πρώτο βήμα, την ανάπτυξη τεχνικών για τον εντοπισμό οδηγών υπό την επήρεια ναρκωτικών και φαρμάκων που επηρεάζουν την ικανότητα οδήγησής τους και να υποβάλει, ως ένα δεύτερο βήμα, νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ για την αποτελεσματική εφαρμογή απαγόρευσης οδήγησης υπό την επήρεια ναρκωτικών ή των προαναφερθέντων φαρμάκων·

48.  ζητεί να θεσπιστεί σε ολόκληρη την ΕΕ ένα ενιαίο όριο αλκοολαιμίας· συνιστά ένα όριο 0 ‰ με ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο μικρό περιθώριο ανοχής για μετρήσεις που αφορούν νέους οδηγούς κατά τα πρώτα δύο έτη και επαγγελματίες οδηγούς σε μόνιμη βάση·

49.  ζητεί να καθιερωθούν συστήματα ελέγχου με τα οποία μπορούν να διαπιστώνονται και να τιμωρούνται συστηματικά οι παραβάσεις των ορίων ταχύτητας και από τους μοτοσικλετιστές·

50.  ζητεί την πανευρωπαϊκή απαγόρευση της κατασκευής, εισαγωγής και διανομής συστημάτων που προειδοποιούν τους οδηγούς για τον έλεγχο της οδικής κυκλοφορίας (π.χ. συσκευές προειδοποίησης για την ύπαρξη ραντάρ και πρόκλησης παρεμβολών1 με χρήση λέιζερ ή συστήματα πλοήγησης που προειδοποιούν αυτόματα για ελέγχους της κυκλοφορίας)·

51.  ζητεί να θεσπισθεί σε ολόκληρη την ΕΕ η απαγόρευση της πρακτικής της αποστολής μηνυμάτων σε κινητό τηλέφωνο, μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή της φυλλομέτρησης στο Διαδίκτυο κατά την οδήγηση μηχανοκίνητου οχήματος, η οποία θα πρέπει να επιβληθεί από τα κράτη μέλη με τη χρησιμοποίηση της βέλτιστης διαθέσιμης τεχνολογίας·

52.  ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει, εντός δύο ετών, μια νομοθετική πρόταση για την εναρμονισμένη προσέγγιση ως προς τα χειμερινά ελαστικά για επιβατικά οχήματα, λεωφορεία και φορτηγά στις περιφέρειες της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις αντίστοιχες καιρικές συνθήκες σε κάθε κράτος μέλος·

53.  προσδοκά από την Επιτροπή, έως το 2015, να επανεξετάσει την εφαρμογή της τρίτης οδηγίας για την άδεια οδήγησης και να την προσαρμόσει στις μεταβαλλόμενες περιστάσεις, και ζητεί, μεταξύ άλλων, να ληφθεί δεόντως υπόψη ότι η ιδιωτική χρήση οχημάτων κατηγορίας Μ1 με βάρος το οποίο υπερβαίνει τους 3,5 τόνους –ειδικότερα τροχόσπιτα– εκ των πραγμάτων δεν είναι πλέον δυνατή· ζητεί η συμμετοχή στην εκπαίδευση για την οδήγηση τροχόσπιτων με βάρος που υπερβαίνει ελαφρά το όριο των 3,5 τόνων να είναι δυνατή όχι μόνο σε άτομα με άδεια οδήγησης κατηγορίας Γ, η οποία προορίζεται για οδηγούς εμπορικών οχημάτων, αλλά και σε άτομα με άδεια οδήγησης κατηγορίας Β, η οποία προορίζεται για οδηγούς ιδιωτικών οχημάτων·

54.  ζητά μετ' επιτάσεως από τις αρμόδιες αρχές να θεσπίσουν όρια ταχύτητας 30 km/h σε κατοικημένες περιοχές και σε όλες τις οδούς με μία λωρίδα κυκλοφορίας σε αστικές περιοχές που δεν έχουν ξεχωριστή λωρίδα κυκλοφορίας για τους ποδηλάτες, προκειμένου να προστατεύονται αποτελεσματικότερα οι ευάλωτοι χρήστες των οδών·

Δημιουργία ασφαλέστερων υποδομών οδικών μεταφορών

55.  υποστηρίζει θερμά την πρόταση της Επιτροπής να χορηγούνται κατ' αρχήν κοινοτικά κονδύλια μόνο για εκείνες τις υποδομές που είναι σύμφωνες με τις οδηγίες της ΕΕ για την οδική ασφάλεια και την ασφάλεια των σηράγγων, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής δευτερευόντων αξόνων· ζητεί, στη συνάρτηση αυτή, οι προσπάθειες που καταβάλλονται στους συνοριακούς τομείς να επικεντρωθούν ειδικότερα στη μείωση του αριθμού των ιδιαίτερα επικίνδυνων τμημάτων, των σημείων συχνών ατυχημάτων και των ισόπεδων διαβάσεων·

56.  επαναλαμβάνει ότι οι άρτια διατηρημένες οδικές υποδομές συμβάλλουν στη μείωση των θανατηφόρων ατυχημάτων και των τραυματισμών των χρηστών των οδών· καλεί τα κράτη μέλη να διατηρήσουν και να αναπτύξουν τις οδικές τους υποδομές μέσω τακτικής συντήρησης και καινοτόμων μεθόδων όπως οι ευφυείς διαγραμμίσεις των οδών που υποδεικνύουν τις αποστάσεις ασφαλείας και την κατεύθυνση και οδικές υποδομές με παθητική ασφάλεια· υπογραμμίζει ότι πρέπει να τηρούνται τα πρότυπα σήμανσης, ιδίως όσον αφορά τα οδικά έργα, δεδομένου ότι έχουν καθοριστική σημασία για ένα υψηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας·

57.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στον οδικό σχεδιασμό, να στηρίξουν την εφαρμογή αποδοτικών ως προς το κόστος μέτρων τα οποία είναι ήδη διαθέσιμα και να ενθαρρύνουν τη διεξαγωγή έρευνας που θα επιτρέψει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αναπτυχθούν οι οδικές υποδομές, ώστε να βελτιωθεί η οδική ασφάλεια και να καλυφθούν οι ειδικές ανάγκες του γηράσκοντος πληθυσμού και των ευάλωτων χρηστών των οδών·

58.  επικροτεί το ότι η Επιτροπή εστιάζει την προσοχή της στις ομάδες των πλέον ευάλωτων χρηστών (χρήστες δίκυκλων οχημάτων, πεζοί κ.λπ.), στις οποίες ο αριθμός των ατυχημάτων εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλός· καλεί τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και τις επιχειρήσεις να λάβουν υπόψη αυτούς τους χρήστες κατά τον σχεδιασμό οδικών υποδομών και εξοπλισμού, ούτως ώστε οι οδικοί άξονες που κατασκευάζονται να είναι ασφαλείς για όλους τους χρήστες· ζητεί, στο πλαίσιο του προγραμματισμού έργων οδοποιίας και συντήρησης των οδών, να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή σε μέτρα υποδομών για την προστασία των ποδηλατών και των πεζών, όπως π.χ. μέτρα διαχωρισμού της κυκλοφορίας, επέκταση των δικτύων ποδηλατοδρόμων, ρυθμίσεις απρόσκοπτης πρόσβασης και δημιουργία διαβάσεων πεζών·

59.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα εργοτάξια οδικών έργων θα καταστούν ασφαλέστερα μέσω κατευθυντήριων γραμμών για τον σχεδιασμό και τον εξοπλισμό εργοταξίων, οι οποίες θα πρέπει να τυποποιηθούν, κατά το δυνατόν, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ούτως ώστε οι οδηγοί να μην έρχονται αντιμέτωποι με νέες, άγνωστες συνθήκες σε κάθε χώρα· ζητεί τη θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν την τοποθέτηση κατάλληλης σηματοδότησης, την απομάκρυνση των αρχικών οδικών σημάνσεων, τη χρήση προστατευτικών περιφράξεων και κιγκλιδωμάτων, τη σηματοδότηση της κατεύθυνσης των λωρίδων κυκλοφορίας με προειδοποιητικούς φωτοσημαντήρες ή πινακίδες και σημάνσεις στροφών, την αποφυγή των πολύ στενών στροφών και τη διασφάλιση ασφαλούς νυχτερινής οδήγησης·

60.  τονίζει την αναγκαιότητα κατάλληλων οδοστρωμάτων τα οποία μειώνουν την ολισθηρότητα, βελτιώνουν τις κλιματικές και μετεωρολογικές επιδόσεις και την ορατότητα και τα οποία απαιτούν μικρές δαπάνες συντήρησης, αυξάνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο την ασφάλεια για τους χρήστες των υποδομών·

61.  ζητεί την ευρεία χρήση οθονών που να αναγράφουν την ταχύτητα των οχημάτων σε μια καθορισμένη χρονική στιγμή και να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να καταστούν περισσότερο ορατές και κατανοητές οι πινακίδες οδικής κυκλοφορίας, αποφεύγοντας δυσνόητους συνδυασμούς πινακίδων·

62.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλισθεί ότι οι εθνικές οδικές υποδομές που δεν συμπεριλαμβάνονται στο ΔΕΔ-Μ θα βελτιωθούν επίσης από την άποψη της οδικής ασφάλειας, ειδικότερα στις περιφέρειες της ΕΕ οι οποίες διαθέτουν χαμηλής ποιότητας υποδομές και ανεπαρκές επίπεδο ασφάλειας όσον αφορά την οδική κυκλοφορία·

63.  καλεί την Επιτροπή να εντοπίσει και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή των ατυχημάτων σε επαρχιακούς δρόμους, σε αγροτικές περιοχές και σε σήραγγες και για τον περιορισμό της σοβαρότητας των ζημιών·

64.  καλεί μετ' επιτάσεως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ζητήσουν από τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές τους να σχεδιάζουν τις οδούς τους με τέτοιον τρόπο ώστε να μην δημιουργούν κινδύνους για τα δίκυκλα οχήματα με κινητήρα· επισημαίνει ότι τα συνήθη προστατευτικά κιγκλιδώματα στους ευρωπαϊκούς δρόμους αποτελούν θανάσιμο κίνδυνο για τους μοτοσικλετιστές, και καλεί τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν γρήγορα τον επανεξοπλισμό των επικίνδυνων τμημάτων των οδών με άνω και κάτω μεταλλικά στοιχεία (συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης των υφιστάμενων προστατευτικών κιγκλιδωμάτων), καθώς και με άλλα εναλλακτικά συστήματα συγκράτησης των οχημάτων, σύμφωνα με το πρότυπο EN 1317, προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις των ατυχημάτων για όλους τους χρήστες των οδών· εφιστά προσοχή στον κίνδυνο τον οποίο ενέχουν για τους μοτοσικλετιστές οι τμηματικές επιστρώσεις με ασφαλτικό σκυρόδεμα, οι οποίες προσφέρουν πολύ μικρότερη πρόσφυση από τα συνήθη ασφαλτικά οδοστρώματα·

65.  καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών για την προώθηση της χρήσης βέλτιστων πρακτικών κατά την εφαρμογή μέτρων αποσυμφόρησης της κυκλοφορίας, βάσει φυσικών και οπτικών καινοτομιών, μεταξύ άλλων, με την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ, έργων έρευνας και ανάπτυξης , για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας με στόχο τη μείωση των ατυχημάτων, του θορύβου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης·

66.  καλεί τα κράτη μέλη, να εκπονήσουν, και να επικαιροποιούν τακτικά, έναν χάρτη με τα περισσότερο επικίνδυνα σημεία των οδικών δικτύων τους, ο οποίος θα πρέπει να είναι διαθέσιμος στο κοινό και προσβάσιμος μέσω των συστημάτων πλοήγησης των αυτοκινήτων·

67.  πιστεύει ότι οι ιδέες των «αυτοεπεξηγούμενων οδικών αρτηριών» και της «συγχωρούσας οδικής υποδομής» αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτικής για την οδική ασφάλεια και θα πρέπει, επομένως, να προωθούνται μέσω χρηματοδότησης από την ΕΕ και συνεχών ανταλλαγών βέλτιστων πρακτικών·

68.  καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν αναπόσπαστο μέρος των έργων οδοποιίας και των οδικών επισκευών την προσθήκη λωρίδων με τραχεία επιφάνεια·

69.  εφιστά προσοχή στους ιδιαίτερους κινδύνους των ισόπεδων διαβάσεων, και καλεί τα κράτη μέλη, όταν κατασκευάζουν ή ανακατασκευάζουν αυτές τις διαβάσεις, να κατασκευάζουν ανισόπεδα τμήματα ή, σε μικρότερες οδούς, να τοποθετούν προστατευτικές διατάξεις σε όλο το εύρος τους·

70.  επισημαίνει την οδηγία 2008/96/EΚ σχετικά με τη διαχείριση των υποδομών για την οδική ασφάλεια αναφορικά με την ανάγκη επαρκούς αριθμού ασφαλών χώρων της στάθμευσης δίπλα τους αυτοκινητοδρόμους· τονίζει τη σημασία της τήρησης περιόδων οδήγησης και ανάπαυσης και της καθιέρωσης ενός εναρμονισμένου καθεστώτος κυρώσεων και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν τόσο έναν επαρκή αριθμό χώρο στάθμευσης (ποσοτικό κριτήριο) όσο και ασφαλείς χώρους στάθμευσης που τηρούν ελάχιστα κοινωνικά κριτήρια και διαθέτουν υπηρεσίες συντήρησης και παροχής βοήθειας (ποιοτικά κριτήρια), τα οποία θα τεθούν στη διάθεση των επαγγελματιών οδηγών βαρέων φορτηγών οχημάτων· ζητεί να προβλέπεται η δημιουργία ή η αναβάθμιση των εν λόγω χώρων στάθμευσης, όταν οι οδικές υποδομές βρίσκονται στο στάδιο του προγραμματισμού, και οι κατασκευαστικές δαπάνες να θεωρούνται επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση στο πλαίσιο κοινοτικών προγραμμάτων (για παράδειγμα του προγράμματος ΔΕΔ-Μ)·

71.  ζητεί να ισχύσει στα επικίνδυνα τμήματα των αυτοκινητοδρόμων απαγόρευση προσπέρασης σε φορτηγά·

72.  καλεί τα κράτη μέλη και τους φορείς εκμετάλλευσης οδών να παρέχουν κατάλληλα σχεδιασμένες εγκαταστάσεις, που να βελτιώνουν την ασφάλεια με τον άρτιο εξοπλισμό τους με σήματα οδικής κυκλοφορίας και τον επαρκή φωτισμό τους, ώστε να είναι φιλικότερες προς τον χρήστη, ειδικότερα για τους μοτοσικλετιστές και τους ποδηλάτες·

Διάθεση στην αγορά ασφαλέστερων οχημάτων

73.  συνιστά να καταστεί υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων ελέγχου κατανάλωσης αλκοόλ και ακινητοποίησης του οχήματος (alcolocks) με ένα μικρό, επιστημονικά τεκμηριωμένο περιθώριο ανοχής των μετρήσεων - σε όλους τους νέους τύπους επαγγελματικών οχημάτων μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έως το 2013 πρόταση οδηγίας για την τοποθέτηση alcolock, συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών τεχνικών προδιαγραφών για την εφαρμογή τους·

74.  καλεί την Επιτροπή να εστιάζει την προσοχή της στη βελτίωση της παθητικής ασφάλειας των οχημάτων, για παράδειγμα μέσω σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης της πρόσκρουσης, ειδικότερα για τη βελτίωση της συμβατότητας μεταξύ μεγάλων και μικρών αυτοκινήτων και μεταξύ βαρέων επαγγελματικών οχημάτων και αυτοκινήτων, ή ελαφρών φορτηγών οχημάτων· ζητεί να δίνεται συνεχής προσοχή στη μείωση των επιπτώσεων των συγκρούσεων με ευάλωτους χρήστες των οδών καλεί την Επιτροπή να προτείνει την αναθεώρηση της νομοθεσίας της ΕΕ σχετικά με τις πρόσθιες προστατευτικές διατάξεις έναντι ενσφηνώσεως κατά τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι οι σχετικές διατάξεις διαθέτουν βέλτιστη ικανότητα απορρόφησης ενέργειας και τοποθετούνται στο σωστό ύψος, προκειμένου να παρέχεται αποτελεσματική προστασία στους οδηγούς αυτοκινήτων σε περίπτωση πρόσκρουσης·

75.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εντός δύο ετών έκθεση για το κατά πόσον η βελτίωση της προστασίας των επιβατών με ενισχυμένες κολώνες Α, Β και Γ στα οχήματα περιορίζει την περιμετρική ορατότητα του οδηγού και αν αυτό έχει συνέπειες για την ασφάλεια των ευάλωτων χρηστών των οδών·

76.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εντός δύο ετών έκθεση για τις πτυχές ασφαλείας της ηλεκτροκίνησης, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων ηλεκτρονικών ποδηλάτων e-bikes ή ποδηλάτων με ηλεκτρική υποβοήθηση (pedelecs)·

77.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έως το 2013 πρόταση που διασφαλίζει ότι κάθε νέο όχημα διαθέτει στο βασικό εξοπλισμό του, ένα βελτιωμένο σύστημα υπενθύμισης της πρόσδεσης της ζώνης ασφαλείας για τα μπροστινά και τα πίσω καθίσματα που εκπέμπει ακουστικές και οπτικές προειδοποιήσεις·

78.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη χρησιμότητα της εγκατάστασης προειδοποιητικών συστημάτων για την κόπωση και, ενδεχομένως, να καταστήσει υποχρεωτική την τοποθέτησή τους·

79.  καλεί τους κατασκευαστές οχημάτων, κατά την ανάπτυξη ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων και άλλων νέων συστημάτων κίνησης, να δίδουν ιδιαίτερη προσοχή σε περίπτωση ατυχήματος, στην αποτελεσματική προστασία τόσο των επιβατών όσο και των παρόχων πρώτης βοήθειας και των μελών σωστικών συνεργείων από νέες πηγές κινδύνων ·

80.  καλεί τα κράτη μέλη να ελέγχουν αποτελεσματικότερα τις εισαγωγές ανταλλακτικών και εξαρτημάτων μηχανοκίνητων οχημάτων, μοτοσικλετών και ποδηλάτων, όσον αφορά την καταλληλότητά τους και το αν πληρούν τα υψηλά ευρωπαϊκά πρότυπα της προστασίας των καταναλωτών·

81.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει λεπτομερώς την πιθανή σχέση μεταξύ της βελτιωμένης τεχνολογίας ασφάλειας των οχημάτων και της μειωμένης επίγνωσης του κινδύνου του οδηγού, και να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με το ζήτημα αυτό εντός δύο ετών·

82.  καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό ενιαίο χώρο για τακτικές τεχνικές επιθεωρήσεις όλων των οδικών οχημάτων με κινητήρα και των ηλεκτρονικών συστημάτων τους που αφορούν την ασφάλεια· αναμένει να αποτελέσουν τη βάση για τις επιθεωρήσεις αυτές τα πιο αυστηρά και ομοιόμορφα πρότυπα· αναμένει υπεύθυνοι για τη διεξαγωγή επιθεωρήσεων και την έκδοση πιστοποιητικών τεχνικού ελέγχου να είναι ανεξάρτητοι φορείς επιθεώρησης, οι οποίοι πιστοποιούνται βάσει εναρμονισμένου προτύπου· αναμένει την εξασφάλιση της αμοιβαίας αναγνώρισης των εν λόγω πιστοποιητικών τεχνικού ελέγχου·

83.  καλεί την Επιτροπή να ορίσει εντός δύο ετών κοινά πρότυπα για τον τεχνικό έλεγχο σε οχήματα που έχουν εμπλακεί σε σοβαρά ατυχήματα·

84.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη θέσπιση αυστηρότερων προτύπων ασφάλειας των οχημάτων, όπως στον τομέα της τεχνολογίας αυτοκινήτων, ως μέσο αποτροπής συγκρούσεων· τονίζει τον σημαντικό ρόλο τον οποίο διαδραματίζουν τα ευφυή συστήματα μεταφορών στη μείωση του αριθμού των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, επισημαίνει το οικολογικό δυναμικό των ευφυών οχημάτων και των ευφυών δρόμων καθώς και τα πιλοτικά σχέδια Ε&Α για τα συστήματα V2V και V2R· καλεί τόσο την Επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη να επικεντρωθούν στη χρήση ευφυών συστημάτων μεταφορών, όχι μόνο στις οδικές αρτηρίες που αποτελούν μέρος του ΔΕΔ·

85.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει κοινά πρότυπα για τα ελαστικά οχημάτων, και ειδικότερα για το πέλμα και την πίεση του ελαστικού, και να καθιερώσει αντίστοιχους ελέγχους· στηρίζει τη συμπερίληψη των ελέγχων των ελαστικών στους συνήθεις τεχνικούς ελέγχους που διεξάγονται σε οχήματα· στηρίζει την αποτελεσματικότερη επιβολή κανόνων που συνδέονται με τα ελαστικά μέσω της συχνότερης διεξαγωγής οδικών ελέγχων· καλεί την Επιτροπή να προτείνει προδιαγραφές για τα συστήματα παρακολούθησης της πίεσης των ελαστικών, με στόχο να διασφαλισθεί ότι τα ελαστικά χρησιμοποιούνται δεόντως, πράγμα που θα ωφελήσει τόσο την οδική ασφάλεια όσο και το περιβάλλον·

Χρησιμοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών για τα οχήματα, την υποδομή και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης

86.  ζητεί να παρέχονται στους χρήστες των οδών πριν και κατά τη διάρκεια των μετακινήσεών τους, για παράδειγμα μέσω της χρήσης ευφυών συστημάτων κυκλοφορίας, πληροφορίες για την κατάσταση των οδών, τα τμήματα των οδών που είναι υπερβολικά επικίνδυνα ή εκτός προδιαγραφών και τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας που ισχύουν σήμερα στα επί μέρους κράτη μέλη (για παράδειγμα σχετικά με τα όρια ταχύτητας και το μέγιστο επιτρεπτό επίπεδο αλκοολαιμίας)· αναμένει ότι οι δυνατότητες του ευρωπαϊκού δορυφορικού συστήματος Galileo θα αξιοποιηθούν πλήρως στον τομέα αυτό·

87.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έως τα τέλη του 2012 νομοθετική πρόταση μαζί με χρονοδιάγραμμα και λεπτομέρειες διαδικασία έγκρισης που θα προβλέπει τη σταδιακή εισαγωγή, αρχικά σε μισθωμένα οχήματα και εν συνεχεία και σε εμπορικά και ιδιωτικά οχήματα, ενός ολοκληρωμένου συστήματος καταγραφής ατυχημάτων με τυποποιημένη ανάγνωση, το οποίο θα καταγράφει σχετικά δεδομένα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τα ατυχήματα («Event Data Recording»)· τονίζει, στη συνάρτηση αυτή, ότι πρέπει να προστατεύονται τα ατομικά προσωπικά δεδομένα και να χρησιμοποιούνται τα καταγεγραμμένα δεδομένα αποκλειστικά για ερευνητικούς σκοπούς·

88.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει πρόταση για τον εξοπλισμό των οχημάτων με «ευφυή συστήματα ελέγχου ταχύτητας» που θα περιλαμβάνει το χρονοδιάγραμμα, τη διαδικασία έγκρισης και την αναγκαία γι' αυτό οδική υποδομή·

89.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει ενέργειες για την παροχή κινήτρων στους καταναλωτές να επιλέγουν, όταν αγοράζουν οχήματα, καινοτόμες τεχνολογίες ασφάλειας οχήματος, πολλές από τις οποίες δεν είναι ακόμη υποχρεωτικές, αλλά έχουν αποδεδειγμένα οφέλη όσον αφορά την ασφάλεια· ζητεί από τις ασφαλιστικές εταιρείες να επιδείξουν μεγαλύτερη προθυμία να προσφέρουν ευνοϊκές τιμές στους οδηγούς στων οποίων τα οχήματα έχουν τοποθετηθεί συστήματα ασφαλείας που έχουν αποδειχθεί ότι αποτρέπουν τα ατυχήματα ή μειώνουν τη φθορά που προκαλείται από αυτά·

90.  ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει μια μελέτη σχετικά με τις νέες τεχνολογίες οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, όπως καινοτόμα (π.χ. προσαρμοζόμενα) συστήματα προβολέων·

91.  καλεί μετ' επιτάσεως την Επιτροπή να προχωρήσει με ταχύτητα στην αξιολόγηση και την αναθεώρηση της οδηγίας 2007/38/ΕΚ· ζητεί να ληφθούν υπόψη οι τεχνολογικές εξελίξεις με την τοποθέτηση σε όλα τα φορτηγά ειδικών κατόπτρων οπισθοπορείας, διατάξεων εικονοληψίας/παρακολούθησης ή άλλων τεχνικών μέσων που εξαλείφουν τα τυφλά σημεία, προκειμένου να αποτρέπονται, ειδικότερα, ατυχήματα με ποδηλάτες και πεζούς που βρίσκονται εκτός του οπτικού πεδίου του οδηγού·

92.  επικροτεί τον δεδηλωμένο στόχο της Επιτροπής να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των μοτοσικλετιστών·

93.  θεωρεί τη σταδιακή, υποχρεωτική καθιέρωση συστημάτων απεμπλοκής των τροχών κατά την πέδηση σε όλες τις νέες μοτοσικλέτες σημαντικό μέτρο, το οποίο μπορεί να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των σοβαρών ατυχημάτων με μοτοσικλέτες·

94.  καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι απαιτήσεις οι οποίες επιβάλλονται στα εμπορικά οχήματα προσαρμόζονται στις τεχνικές εξελίξεις όπως π.χ. συσκευές προειδοποίησης για την κόπωση και την απόσπαση της προσοχής του οδηγού·

95.  συνιστά να τοποθετηθούν συστήματα κλιματισμού σε όλους τους νέους τύπους φορτηγών μεγάλων αποστάσεων καθώς και σε παλαιότερους τύπους βάσει των τεχνικών δυνατοτήτων· υποστηρίζει ότι τα συστήματα αυτά θα πρέπει να λειτουργούν και όταν ο κινητήρας δεν λειτουργεί προκειμένου να εξασφαλίζεται κατάλληλη ανάπαυση του οδηγού του οχήματος· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διευκρινίσει τον όρο «κατάλληλες εγκαταστάσεις ύπνου» αναφορικά με το άρθρο 8 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006·

96.  επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής για την επίσπευση της εφαρμογής του eCall, και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει και ενδεχομένως να προτείνει εντός των επόμενων δύο ετών την επέκτασή της στις μοτοσικλέτες, τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα και τα λεωφορεία, με ιδιαίτερη έμφαση στις ειδικές ανάγκες ατόμων με αναπηρία·

97.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μέτρα για τη στήριξη και την προστασία των μελών των υπηρεσιών διάσωσης σε περίπτωση ατυχήματος, όπως η δυνατότητα εντοπισμού ή ανάκτησης επιτόπου πληροφοριών σχετικά με τον τύπο κινητήρα του οχήματος, τον εξοπλισμό παθητικής ασφάλειας, όπως οι αερόσακοι, ή τη χρήση συγκεκριμένων υλικών, καθώς και όλες τις άλλες σχετικές τεχνικές πληροφορίες διάσωσης για κάθε μοντέλο αυτοκινήτου, προκειμένου να επιταχυνθεί η επιχείρηση διάσωσης·

Προστασία των ευάλωτων χρηστών των οδών

98.  ζητεί ως αναπόσπαστο στοιχείο της οδικής ασφάλειας να ληφθεί περισσότερο υπόψη η προστασία των ευάλωτων χρηστών των οδών, όπως είναι οι μοτοσικλετιστές, οι πεζοί, τα συνεργεία συντήρησης των οδών, οι ποδηλάτες, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με αναπηρία, για παράδειγμα μέσω της χρήσης καινοτόμων τεχνολογιών για οχήματα και υποδομές· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις ανάγκες των ηλικιωμένων και των ατόμων μειωμένης κινητικότητας όσον αφορά τη χρήση των οδών· καλεί, στη συνάρτηση αυτή, τα κράτη μέλη να αναπτύξουν προγράμματα που να διευκολύνουν τους ηλικιωμένους να παραμείνουν ενεργοί χρήστες των οδών· συνιστά τη χρήση οδικών προστατευτικών κιγκλιδωμάτων με λείες επιφάνειες και τη δημιουργία ειδικών λωρίδων για τους ευάλωτους χρήστες·

99.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις τοπικές αρχές να προωθήσουν προγράμματα «ασφαλών διαδρομών προς το σχολείο» για να αυξήσουν την ασφάλεια των παιδιών· πιστεύει ότι, εκτός από την επιβολή ορίων ταχύτητας και την καθιέρωση σχολικών τροχονόμων, πρέπει επίσης να διασφαλίζεται η καταλληλότητα των οχημάτων που χρησιμοποιούνται ως σχολικά λεωφορεία, και οι επαγγελματικές ικανότητες των οδηγών·

100.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την ποδηλασία και την οδοιπορία ως αυτόνομους τρόπους μεταφοράς και ως αναπόσπαστο στοιχείο όλων των συστημάτων μεταφοράς·

101.  ζητεί από τα κράτη μέλη:

102.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση που θα καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά τους φανούς και τις ανακλαστικές διατάξεις, τις οποίες πρέπει να τηρούν οι κατασκευαστές ποδηλάτων·

103.  συνιστά τα παιδιά ηλικίας έως τριών ετών να κάθονται στα οχήματα σε παιδικά καθίσματα που κοιτούν προς τα πίσω·

o
o   o

104.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) «Κατάρτιση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Δράσης για την Οδική Ασφάλεια 2011-2020». (2) ΕΕ C 227 E της 21.9.2006, σ. 609. (3) ΕΕ C 296 Ε της 6.12.2006, σ. 268. (4) ΕΕ C 244 Ε της 18.10.2007, σ. 220. (5) ΕΕ C 184 Ε της 8.7.2010, σ. 50. (6) ΕΕ C 184 Ε της 8.7.2010, σ. 43. (7) ΕΕ C 161 Ε της 31.5.2011, σ. 58. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0260.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τη χρηματοδότηση της υποδομής σε φράγματα στις αναπτυσσόμενες χώρες (2010/2270(INI))

P7_TA(2011)0409 A7-0213/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, με ημερομηνία 17 Φεβρουαρίου 2011, σχετικά με την ενεργειακή στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας για τις αναπτυσσόμενες χώρες(1),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του 2010 για την «Παγκόσμια ανάπτυξη: ανάπτυξη και αλλαγή του κλίματος»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 2011 του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον (UNEP) και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), με τίτλο «Ολοκληρωμένη αξιολόγηση της αιθάλης και του τροποσφαιρικού όζοντος: περίληψη για τους φορείς λήψης αποφάσεων»,

–  έχοντας υπόψη την 3η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τις παγκόσμιες εξελίξεις στον τομέα του νερού το 2009,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 2008 των Ηνωμένων Εθνών για το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO), με τίτλο «Η κατάσταση της πρόσβασης στην ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 2007 του ΟΗΕ για το έργο Φράγματα και Ανάπτυξη, με τίτλο «Φράγματα και Ανάπτυξη: πρακτικές για μια καλύτερη λήψη αποφάσεων σε αυτό τον τομέα. Επιτομή πρακτικών για τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων όσον αφορά τα φράγματα και σχετικές εναλλακτικές λύσεις»,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα, με τίτλο «Φράγματα και Ανάπτυξη: ένα νέο πλαίσιο λήψεως αποφάσεων» της 16ης Νοεμβρίου 2000,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του UNEP, με τίτλο «Παγετώνες υψηλών ορέων και αλλαγή του κλίματος» της 8ης Νοεμβρίου 2010,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 2008 του UNEP, με τίτλο «Γλυκά ύδατα σε κίνδυνο. Νότιος Ασία. Εκτίμηση του βαθμού στον οποίο είναι ευάλωτοι οι πόροι γλυκών υδάτων στην περιβαλλοντική αλλαγή»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A7-0213/2011),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι με βάση τους τρέχοντες υπολογισμούς υπάρχουν περισσότερα από 50 000 μεγάλα φράγματα, 100 000 μικρότερα φράγματα και ένα εκατομμύριο μικρά φράγματα παγκοσμίως,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ως «μεγάλα» ορίζονται τα φράγματα με ύψος πάνω από 15 μέτρα και ως «μικρά», σε γενικές γραμμές, τα φράγματα με ύψος κάτω από 15 μέτρα,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 589 μεγάλα φράγματα κατασκευάστηκαν στην Ασία από το 1999 ως το 2001 και από το 2006 σχεδιάστηκαν ή ήσαν υπό κατασκευή 270 φράγματα 60 μέτρων ή και μεγαλύτερα,

Δ.  μολονότι η άδεια για την κατασκευή του τρίτου μεγαλύτερου στον κόσμο φράγματος, το Μπέλο Μόντε στη Βραζιλία, δόθηκε παρά τις σοβαρές περιβαλλοντικές ανησυχίες, καθώς με το εν λόγω φράγμα θα πλημμυρίσουν 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα και θα επέλθει σοβαρή ζημιά στο εξαιρετικά πολύτιμο οικοσύστημα και στη βιοποικιλότητα του Αμαζόνιου ενώ θα εκτοπισθούν 50 000 άτομα, κυρίως αυτόχθονες,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει συμμετάσχει σε σειρά έργων μεγάλων φραγμάτων, ακόμα και στην Ασία (σε χώρες όπως το Λάος και το Πακιστάν),

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νερό είναι πόρος ζωτικής σημασίας για τη γεωργία, ότι μόνο το 5 % των καλλιεργούμενων εκτάσεων της Αφρικής αρδεύεται, ότι λιγότερο από το 10 % του υδροηλεκτρικού δυναμικού αξιοποιείται και ότι μόλις το 58 % των αφρικανών έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κακή διαχείριση των υδάτινων πόρων στην Αφρική έχει οδηγήσει σε τεράστια διάβρωση του εδάφους, αυξημένο κόστος επεξεργασίας του ύδατος, ταχεία προσάμμωση των ταμιευτήρων, μείωση της οικονομικής δραστηριότητας και διατάραξη των αποθεμάτων ύδατος,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα αντιστοιχούν στο 25 % των προτεινόμενων πιστωτικών μορίων από μειώσεις εκπομπών στο πλαίσιο του μηχανισμού καθαρής ανάπτυξης (ΜΚΑ),

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη αποκεντρωμένων υποδομών υδροδότησης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλεια των υδάτινων πόρων στην Αφρική και την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται βελτίωση των μεθόδων αποθήκευσης για τη διασφάλιση αξιόπιστης υδροδότησης κατά τη διάρκεια περιόδων ξηρασίας και τη συγκράτηση του πλεονάζοντος νερού κατά τη διάρκεια περιόδων πλημμυρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατά κεφαλήν ικανότητα αποθήκευσης στην Αφρική είναι περίπου 200 κυβικά μέτρα ετησίως, ποσότητα πολύ μικρότερη από ό, τι σε αναπτυσσόμενες χώρες άλλων περιοχών,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2007 ως το 2008, αυξήθηκε έντονα η στήριξη στην υποδομή που αφορά το εμπόριο (μέχρι και 75 %) και, παρ' όλο που οι δεσμεύσεις σε αυτό τον τομέα παρουσίασαν μεγάλες διακυμάνσεις, το ποσό των περίπου 5 δισ. ευρώ συνολικά για το 2008 είναι αριθμός ρεκόρ,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Τράπεζα είναι ο μεγαλύτερος εξωτερικός χρηματοδότης στον τομέα υδάτων, με φάκελο 20 δισ. δολαρίων ΗΠΑ σε έργα σχετικά με τα ύδατα που είναι υπό υλοποίηση σε περισσότερες από 100 χώρες,

ΙΒ.  Εα. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φράγματα, τα οποία κατά βάση εκτρέπουν ποταμούς και αλλάζουν τη χρήση των φυσικών πόρων, έχουν σημαντικές επιπτώσεις στις ανθρώπινες κοινότητες, τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα των ποταμών και των υγροτόπων,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα της 16ης Νοεμβρίου 2000 καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα μεγάλα φράγματα, ενώ δεν έχουν οδηγήσει στον προβλεπόμενο βαθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, υδροδότησης ή επίτευξης ελέγχου έναντι των ζημιών από τις πλημμύρες, είχαν ταυτόχρονα τεράστιες κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, και ότι οι προσπάθειες για τον μετριασμό των επιπτώσεων αυτών έχουν υπάρξει σε μεγάλο βαθμό ανεπιτυχείς,

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ταμιευτήρες των φραγμάτων εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου, συμπεριλαμβανομένου του μεθανίου λόγω της αποσυντιθέμενης βλάστησης,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι ως το 2050 2 δισ. άνθρωποι θα ζουν υπό το σοβαρό κίνδυνο πλημμύρας,

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Φράγματα υπολογίζει ότι σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν εκτοπιστεί περίπου 40-80 εκατομμύρια άνθρωποι λόγω της κατασκευής φραγμάτων,

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Φράγματα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα μεγάλα φράγματα έχουν οδηγήσει σε πολλές περιπτώσεις σε σημαντική και αμετάκλητη απώλεια ειδών και οικοσυστημάτων· και λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατανόηση, η προστασία και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων σε επίπεδο λεκανών απορροής ποταμού είναι καίριας σημασίας για την ενίσχυση της ισόρροπης ανθρώπινης ανάπτυξης και της ορθής μεταχείρισης όλων των ειδών,

1.  θεωρεί ότι καμία άλλη φυσική καταστροφή παγκοσμίως δεν έχει αποδειχθεί καταστροφικότερη για την περιουσία ούτε έχει κοστίσει περισσότερες ανθρώπινες ζωές τον τελευταίο αιώνα όσο οι πλημμύρες, παρά τα δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν δαπανηθεί στη διαχείριση πλημμυρών·

2.  υπογραμμίζει ότι το νερό είναι ένας σπάνιος φυσικός πόρος, γεγονός που εγείρει ζητήματα δίκαιης κατανομής του· ως εκ τούτου, υπογραμμίζει ότι ο επαναπροσδιορισμός της διαχείρισης των πόρων γλυκού νερού, στο πλαίσιο της αλλαγής του κλίματος, αποτελεί αναμφίβολα μια βασική πρόκληση που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα·

3.  επισημαίνει ότι υπάρχει τεκμηριωμένη αύξηση στη συχνότητα σοβαρών πλημμυρών σε ολόκληρο το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα και ότι οι πλημμύρες θα αποδειχθούν κρίσιμο ζήτημα στις ερχόμενες δεκαετίες·

4.  σημειώνει ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ) είναι οι πιο ευάλωτες από τα αποτελέσματα των πλημμυρών· υποστηρίζει τις συστάσεις του UNEP για την αντιμετώπιση των πλημμυρών, σύμφωνα με τις οποίες η καλύτερη διαχείριση των γαιών πρέπει να συνδυαστεί με καλύτερες μεθόδους αποθήκευσης που να βασίζονται στις παραδοσιακές αλλά και σε πιο σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις· συνιστά την εξυγίανση και την αποκατάσταση καίριων οικοσυστημάτων, που εκτείνονται από δάση έως υγροτόπους, τα οποία μπορούν να ενισχύσουν τα αποθέματα νερού και να λειτουργήσουν ως παράγοντες προστασίας έναντι ακραίων κλιματικών φαινομένων όπως οι πλημμύρες·

5.  υπογραμμίζει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη θα επηρεάσει τα πρότυπα ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων, θα έχει επιπτώσεις στους παγετώνες και τους πάγους, με αποτέλεσμα να αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη πρόκληση όσον αφορά την ασφάλεια διατροφής·

6.  επισημαίνει επίσης ότι εξαιτίας της επιτάχυνσης του λιώσιμου των παγετώνων, κατ' εξοχήν στα Ιμαλάια και στις Άνδεις, οι ορεινές περιφέρειες κινδυνεύουν όλο και περισσότερο από πλημμύρες και κατολισθήσεις· ωστόσο, επισημαίνει ότι το λιώσιμο των παγετώνων δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που επηρεάζει τη ροή των υδάτων στα Ιμαλάια, αλλά ότι ο χρόνος και η ένταση εκδήλωσης των μουσώνων, άλλες βροχοπτώσεις και ιδίως πρακτικές χρήσης της γης όπως η αποψίλωση των δασών, η υπερβόσκηση, τα γεωργικά συστήματα και τα πρότυπα οικιστικής ανάπτυξης είναι επίσης καθοριστικοί παράγοντες· συγκεκριμένα τονίζει ότι η αποψίλωση των δασών αυξάνει συχνά τον ρυθμό και την ταχύτητα εισροής των υδάτων σε μεγάλα κανάλια, ενώ οι «πλημμύρες λόγω υπερχείλισης παγετώδους λίμνης» (ΠΥΠΛ) επιδεινώνονται συχνά από μη βιώσιμες πρακτικές χρήσης της γης·

7.  θεωρεί ότι είναι σημαντικό να εγκριθεί μια πολύπλευρη στρατηγική για τις πλημμύρες σε περιφέρειες όπου υπάρχει σοβαρός κίνδυνος πλημμυρών από ασταθείς παγετώδεις λίμνες, ο οποίος εντείνεται από τις επιπτώσεις της πλανητικής αύξησης της θερμοκρασίας στα πρότυπα ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων και από τις αποθέσεις αιθάλης, που αποδεδειγμένα επιταχύνουν την υποχώρηση των παγετώνων· κατά συνέπεια, εκφράζει τη λύπη του για την πλήρη έλλειψη προληπτικών μέτρων για τις πλημμύρες σε πολλές ΛΑΧ· ωστόσο, προειδοποιεί έναντι της εξάρτησης από μεγάλα φράγματα για την αντιμετώπιση των ζημιών από τις πλημμύρες, ιδίως στο πλαίσιο της αλλαγής του κλίματος, καθώς τα ακραία φαινόμενα βροχοπτώσεων είναι πιθανό να αυξήσουν την ένταση και τη συχνότητα των στιγμιαίων πλημμυρών, αυξάνοντας επομένως τις ανησυχίες για την ασφάλεια των φραγμάτων·

8.  τονίζει ότι η κατασκευή φραγμάτων πρέπει να αξιολογείται όσον αφορά τις επιπτώσεις της στη ροή των ποταμών, τα δικαιώματα πρόσβασης σε υδάτινους πόρους και πόρους ποταμών και το κατά πόσον το φράγμα θα εκτοπίσει υφιστάμενους οικισμούς, θα διαταράξει τον πολιτισμό και τους πόρους διαβίωσης των τοπικών κοινοτήτων ή θα προκαλέσει εξάντληση ή υποβάθμιση των περιβαλλοντικών πόρων·

9.  υπογραμμίζει ότι η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Φράγματα συμπεραίνει στην έκθεσή της με τίτλο «Φράγματα και ανάπτυξη: νέο πλαίσιο λήψης αποφάσεων» της 16ης Νοεμβρίου 2000 ότι η οικονομική αποδοτικότητα των μεγάλων έργων φραγμάτων παραμένει δυσπροσδιόριστη, καθώς το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος των μεγάλων φραγμάτων δεν έχει υπολογιστεί επαρκώς από οικονομικής άποψης·

10.  επισημαίνει ότι η υποχώρηση των παγετώνων προκαλεί τη γρήγορη επέκταση των παγετωδών λιμνών που προκύπτουν φυσικά, σε βαθμό που υπάρχει κίνδυνος πλημμύρας από υπερχείλιση παγετώδους λίμνης (ΠΥΠΛ)· επικροτεί το γεγονός ότι το πρόγραμμα στη Νότιο Ασία της παγκόσμιας διευκόλυνσης για τη μείωση των καταστροφών και την αποκατάσταση, σε συνεργασία με τη διεθνή στρατηγική των Ηνωμένων Εθνών για τη μείωση των καταστροφών, έχει δώσει προτεραιότητα στο ζήτημα των ΠΥΠΛ·

11.  υπενθυμίζει την τραγική καταστροφή του 1941, όταν η πόλη Χουαράς, στο Περού, καταστράφηκε από την υποχώρηση παγετώδους φράγματος, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 4 500 άνθρωποι·

12.  υπενθυμίζει ότι οι πλημμύρες στις ΛΑΧ απειλούν όχι μόνο ζωές αλλά και την ανάπτυξη των περιοχών· υπενθυμίζει ότι μία ΠΥΠΛ που συνέβη το 1985 από παγετώδη λίμνη στο Χούμπου Χιμάλ του Νεπάλ κατέστρεψε το σχεδόν ολοκληρωμένο έργο Namche Small Hydel·

13.  τονίζει ότι το ICIMOD (Διεθνές Κέντρο Ολοκληρωμένης Ορεινής Ανάπτυξης) έχει εντοπίσει περισσότερες από 8 000 παγετώδεις λίμνες μόνο στην περιοχή Ινδοκούχ και των Ιμαλαΐων, εκ των οποίων 203, λόγω της θέσης τους και της αστάθειας των τοιχωμάτων του φυσικού τους φράγματος (λιθώνες), θεωρούνται εν δυνάμει κίνδυνοι·

14.  υπογραμμίζει ότι στη Νότιο Ασία υπολογίζεται πως 1,3 δισ. άνθρωποι εξαρτώνται από τα 10 εντοπισμένα αιώνια ποτάμια συστήματα, τα οποία τροφοδοτούνται από βροχοπτώσεις και απορροές από το λιώσιμο του χιονιού και από παγετώνες στα Ιμαλάια· προτρέπει την ΕΕ να δώσει στην περιοχή αυτή προτεραιότητα, ώστε να προλάβει μελλοντικές ανθρωπιστικές καταστροφές από την όλο και μεγαλύτερη εμφάνιση κινδύνων υδάτινης προέλευσης·

15.  τονίζει επίσης ότι οι περιοχές των ΛΑΧ στα κατάντη ποταμών ζουν από τους φυσικούς πόρους των λεκανών απορροής και είναι παγκοσμίως μεταξύ των περιοχών με το πλουσιότερο αγροτικό δυναμικό· υπενθυμίζει ότι η γρήγορη οικονομική ανάπτυξη τόσο της Κίνας όσο και της Ινδίας οφείλεται εν μέρει στη θέση τους ως κυριάρχων παραγωγών ρυζιού στον κόσμο, με το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους να προέρχεται από τις λεκάνες του Γάγγη, του Γιανγκτσέ και του Κίτρινου Ποταμού, οι οποίες απειλούνται από ΠΥΠΛ·

16.  σημειώνει ότι οι ισορροπημένες επενδύσεις σε μέτρα για τη διαχείριση της πλευράς της ζήτησης, τη διαχείριση της γης, καλύτερες μεθόδους συγκέντρωσης και αποθήκευσης των υδάτων και οργανισμούς υδάτινων πόρων είναι απαραίτητες για να αυξηθεί η βιώσιμη και αποδοτική χρήση του νερού, να μετριαστούν οι επιπτώσεις των επαναλαμβανόμενων περιόδων πλημμυρών και ξηρασιών, και να επιτευχθεί ένα βασικό επίπεδο ασφάλειας υδροδότησης ως πλατφόρμας για την οικονομική ανάπτυξη της Αφρικής· ζητεί λοιπόν να δοθεί προτεραιότητα σε επενδύσεις που επικεντρώνονται στην ανάπτυξη, τη μείωση της φτώχειας της υπαίθρου, την ανάπτυξη ανθεκτικότητας και προσαρμοστικότητας στην αλλαγή του κλίματος και την ενίσχυση της συνεργασίας σε διεθνείς λεκάνες απορροής ποταμών·

17.  επισημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία γνωστή μέθοδος για την ενίσχυση των παγετωδών λιμνών που προκύπτουν φυσικά, αλλά σημειώνει ότι η έκθεση του UNEP με τίτλο «Παγετώνες υψηλών ορέων και αλλαγή του κλίματος» (2010) αναφέρει άλλες μεθόδους για τον μετριασμό των επιπτώσεων μιας πλημμύρας από υπερχείλιση λίμνης, μέσω αγωγών εκκένωσης και κατασκευών ανοικτών καναλιών και σηράγγων προκειμένου να μειωθεί η στάθμη των υδάτων στις παγετώδεις λίμνες και μέσω ελέγχου της ροής των υδάτων στο τοπικό ποτάμιο σύστημα για τη χρήση του υδροταμιευτήρα ως πόρου·

18.  πιστεύει ότι, αν οι αγροτικές περιοχές υψηλής παραγωγής δεν προστατευθούν από τις επιπτώσεις πλημμυρών, οι ανερχόμενες οικονομίες μπορεί να υποστούν αιφνίδια αλλαγή πορείας στην ανάπτυξή τους και προβλήματα στην επισιτιστική ασφάλεια που θα εντείνονται ταχύτατα· υπενθυμίζει ότι, παρά την υπόθεση πως το λιώσιμο των παγετώνων στα Ιμαλάια θα αυξήσει πρωτίστως τη ροή όλων των ποταμών για 2-3 δεκαετίες, η ροή θα μειωθεί σημαντικά μακροπρόθεσμα· ως εκ τούτου, θεωρεί σημαντικό να καταρτιστούν στρατηγικές μετριασμού και προσαρμογής για να αντιμετωπιστούν οι ξηρασίες στο μέλλον·

19.  εκφράζει την άποψη ότι οι επενδύσεις στην οικοδόμηση ικανοτήτων είναι απαραίτητες καθώς τα εύρωστα ιδρύματα διαχείρισης υδάτινων πόρων μπορούν να διασφαλίσουν συνεχείς αποδόσεις των επενδύσεων σε βιώσιμη αποδοτικότητα και να βελτιστοποιήσουν την κατανομή και τη χρήση των υδάτινων πόρων από πολλαπλούς οικονομικούς τομείς και πέραν διοικητικών και πολιτικών συνόρων·

20.  υποστηρίζει θερμά τη σύσταση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα, σύμφωνα με την οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε μέτρα διαχείρισης που αφορούν την πλευρά της ζήτησης και στη βελτιστοποίηση των επιδόσεων των υφιστάμενων υποδομών πριν από την κατασκευή οποιουδήποτε νέου έργου· φρονεί πως πρέπει να διεξάγονται περιοδικές συμμετοχικές επανεξετάσεις των υφιστάμενων φραγμάτων προκειμένου να αξιολογούνται ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια των φραγμάτων και το ενδεχόμενο παύσης της λειτουργίας τους·

21.  υπογραμμίζει ότι χωρίς λεπτομερή ενημέρωση σχετικά με περιοχές που απειλούνται από κινδύνους υδάτινης προέλευσης, η εγκατάσταση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, η παρακολούθηση των παγετωδών λιμνών και η λήψη υπέρ των ορεινών περιοχών πρακτικών μέτρων προσαρμογής και μετριασμού της αλλαγής του κλίματος θα αποδειχθούν επιτακτικό καθήκον· υποστηρίζει την πρωτοβουλία Himalayan University Consortium (κοινοπραξία πανεπιστημίων των Ιμαλαΐων), που ξεκίνησε από τοπικά πανεπιστήμια με σκοπό τη συνεργασία για τη διεξαγωγή περαιτέρω επιστημονικών μελετών επί του ζητήματος·

22.  σημειώνει ότι τα περισσότερα φράγματα έχουν σχεδιαστεί βάσει ιστορικών δεδομένων σχετικά με τις ροές των ποταμών, υποθέτοντας ότι τα πρότυπα ροής θα παραμείνουν τα ίδια όπως στο παρελθόν· επισημαίνει ότι η αλλαγή του κλίματος έχει προκαλέσει τεράστιες αβεβαιότητες για τις βασικές παραμέτρους που επηρεάζουν τα έργα κατασκευής φραγμάτων (καθώς η αλλαγή του κλίματος δεν αφορά μόνο τους μέσους όρους, αλλά και τις ακραίες τιμές)· επισημαίνει επίσης ότι η αλλαγή του κλίματος ενδέχεται να επιτείνει περαιτέρω τα προβλήματα καθιζήσεων, η συσσώρευση των οποίων πίσω από τα φράγματα αυτά στερεί επίσης από τις κατάντη πεδιάδες θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη γονιμότητα του εδάφους·

23.  τονίζει ότι οι μείζονες υποδομές που είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση των ενωσιακών στόχων για βιώσιμη ανάπτυξη και ενισχυμένη ασφάλεια διατροφής, σύμφωνα με τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας, βρίσκονται σε διαρκώς μεγαλύτερο κίνδυνο από τις επιπτώσεις των πλημμυρών και πρέπει να προστατεύονται· συνιστά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (διμερείς οργανισμοί ενίσχυσης, πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες, ΕΤΕπ) να διασφαλίζουν ότι κάθε επιλογή φράγματος για την οποία εγκρίνεται χρηματοδότηση προκύπτει από συμφωνημένη διαδικασία ιεράρχησης των εναλλακτικών λύσεων όσον αφορά την άρδευση, την αποθήκευση νερού και την υδροηλεκτρική ενέργεια, και ότι τηρεί τις κατευθυντήριες γραμμές της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Φράγματα (WCD)· τονίζει περαιτέρω ότι οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, διατρέχουν επίσης ιδιαίτερο κίνδυνο από τις στιγμιαίες πλημμύρες και τις κατολισθήσεις·

24.  επισημαίνει ότι οι μικρές δεξαμενές υδάτων μπορούν να αυξήσουν την ανθεκτικότητα στην αλλαγή του κλίματος παρέχοντας οικονομικά αποδοτικές λύσεις όσον αφορά την υδροδότηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων της ξηρασίας και να βελτιώσουν την επισιτιστική ασφάλεια αυξάνοντας την παραγωγικότητα της γεωργίας· επισημαίνει επίσης ότι στις επιλογές αποθήκευσης μικρής κλίμακας περιλαμβάνονται εξωποτάμιες λιμνοδεξαμενές, δίκτυα μικρών ταμιευτήρων πολλαπλής χρήσης και οι υπόγειες δεξαμενές·

25.  τονίζει ότι υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία για να τεκμηριωθεί ότι τα μεγάλα φράγματα είναι η μοναδική ή η βέλτιστη λύση στο πρόβλημα της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς δεν βελτιώνουν απαραιτήτως την πρόσβαση των φτωχών και ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού στην ηλεκτρική ενέργεια·

26.  υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις στο πλαίσιο της συνοχής της πολιτικής για την ανάπτυξη· τονίζει επίσης ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις επιπτώσεις που έχουν τα φράγματα στους πληθυσμούς που ζουν κατάντη αυτών, καθώς η κατασκευή φράγματος μπορεί να οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές, όπως απώλεια της ασφάλειας διατροφής·

27.  ενθαρρύνει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και την ΕΕ να χρηματοδοτήσουν την οικοδόμηση ικανοτήτων και την κατάρτιση επί μεθόδων βελτιωμένης διαχείρισης της γης και βελτιωμένης αποθήκευσης των υδάτινων πόρων, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις και την εκ νέου αξιοποίηση παλαιών γνώσεων όπως αρχαία παραδοσιακά αρδευτικά συστήματα, όπως περιγράφεται στην έκθεση του UNEP «Παγετώνες υψηλών ορέων και αλλαγή του κλίματος'· θεωρεί ότι το σύνολο της χρηματοδότησης από την ΕΕ πρέπει να ανταποκρίνεται στην προώθηση των στόχων πολιτικής της ΕΕ για βιώσιμη ανάπτυξη και ασφάλεια διατροφής, σε συμφωνία με τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας·

28.  τονίζει ότι η κατασκευή και ενίσχυση φραγμάτων στις ΛΑΧ δεν αρκεί για την προστασία των ευάλωτων περιοχών και ζητεί να υπάρξει συντονισμένη προσπάθεια για τη ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος και όχι μόνο των συμπτωμάτων του, ώστε να αποτραπεί η κατασπατάληση των χρημάτων των φορολογουμένων πολιτών της ΕΕ·

29.  καλεί την ΕΕ, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτιών της αυξημένης συχνότητας και της έντασης των πλημμυρών, να προβεί σε περαιτέρω δεσμεύσεις για την επίτευξη του κλιματικού της στόχου για περιορισμό της αλλαγής του κλίματος σε 2°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα·

30.  καλεί την ΕΕ να εφαρμόσει και να προωθήσει ευρέως μέτρα μείωσης των εκπομπών με επίκεντρο την αιθάλη, όπως η ανάκτηση μεθανίου από εξόρυξη και μεταφορά άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, η δέσμευση μεθανίου στο πλαίσιο της διαχείρισης αποβλήτων και η χρήση ηλεκτρικών κουζινών καθαρής καύσης για το οικιακό μαγείρεμα, που θα συνεισφέρουν στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος και στη μείωση της υποχώρησης των παγετώνων·

31.  επαναλαμβάνει την πεποίθησή του ότι τα μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα είναι πιο βιώσιμα και οικονομικά αποδοτικά σε σύγκριση με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα· συγκεκριμένα, τονίζει ότι οι αποκεντρωμένες, μικρής κλίμακας επιλογές (πολύ μικρά υδροηλεκτρικά συστήματα, ηλιακά ηλεκτρικά συστήματα οικιακής κλίμακας και συστήματα αιολικής ενέργειας και βιομάζας) οι οποίες βασίζονται σε τοπικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πιο κατάλληλες σε αγροτικές περιοχές που απέχουν πολύ από κεντρικά δίκτυα υδροδότησης·

32.  τονίζει ότι η αιθάλη παραμένει εξίσου βασική αιτία της υποχώρησης των παγετώνων όσο και το διοξείδιο του άνθρακα· συγκεκριμένα, υπενθυμίζει ότι η αιθάλη και το όζον στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας είναι ατμοσφαιρικοί ρύποι που βλάπτουν την υγεία, μειώνουν το προσδόκιμο ζωής, επιτείνουν το λιώσιμο του χιονιού και των πάγων σε ολόκληρο τον κόσμο, μεταξύ άλλων στην Αρκτική, τα Ιμαλάια και σε άλλες περιοχές που καλύπτονται από παγετώνες και χιόνι· υπογραμμίζει ότι το όζον είναι επίσης ο σημαντικότερος ατμοσφαιρικός ρύπος που ευθύνεται για τη μείωση των αποδόσεων των καλλιεργειών, επηρεάζοντας κατά τον τρόπο αυτόν την ασφάλεια διατροφής· επισημαίνει ότι το μεθάνιο αποτελεί σημαντικό πρόδρομο ρύπο στον σχηματισμό του όζοντος και ότι οι μειώσεις των εκπομπών μεθανίου μειώνουν επίσης τον σχηματισμό του όζοντος·

33.  προτρέπει να αναληφθεί άμεση δράση για τη μείωση των εκπομπών αιθάλης, κυρίως μέσω της προώθησης των ερευνών και των επενδύσεων σε τεχνολογίες που στοχεύουν στη μείωση των ρυπογόνων εκπομπών, ως έκτακτο μέτρο για να σταματήσει το λιώσιμο των παγετώνων· δεδομένου του σύντομου βίου της αιθάλης στην ατμόσφαιρα, συνιστά το συνδυασμένο μετριασμό επιπτώσεων με στρατηγικές άμεσης δράσης, ώστε να περιοριστεί δραστικά και γρήγορα ο κίνδυνος ΠΥΠΛ·

34.  καλεί την ΕΕ να προωθήσει την υπάρχουσα τεχνολογία που μειώνει δραστικά τις εκπομπές αιθάλης· πέραν τούτου προτρέπει να στηριχθούν και να ενθαρρυνθούν κανονισμοί που θα απαγορεύουν τις τακτικές αφανισμού των δασών, θα επιβάλλον αυστηρούς και τακτικούς ελέγχους στις εκπομπές των οχημάτων, θα περιορίζουν την καύση βιομάζας και θα παρακολουθούν τις ετήσιες εκπομπές των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας· καλεί την ΕΕ να προωθήσει τα 16 διαφορετικά μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αιθάλης και μεθανίου που ορίζονται στην έκθεση του UNEP με τίτλο «Ολοκληρωμένη αξιολόγηση της αιθάλης και του τροποσφαιρικού όζοντος» προκειμένου να επιτευχθούν και βελτιώσεις της ποιότητας αέρα και κλιματικά οφέλη στο εγγύς μέλλον στο πλαίσιο του διαλόγου της με τις αναπτυσσόμενες χώρες, και να εργαστεί η ΕΕ για τη διεύρυνση των διαφόρων υφιστάμενων περιφερειακών συμφωνιών για την πρόληψη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης βάσει των εργασιών στο πλαίσιο της Σύμβασης για τη διασυνοριακή ρύπανση της ατμόσφαιρας σε μεγάλη απόσταση (CLRTAP)·

35.  καλεί την ΕΕ να προωθήσει τη θέσπιση παγκόσμιου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για πλημμύρες, κατολισθήσεις και τσουνάμι (ενδεχομένως υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών) και να διασφαλίσει ότι αυτές οι πληροφορίες φτάνουν σε απομακρυσμένες περιοχές και στις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού στις αναπτυσσόμενες χώρες·

36.  επισημαίνει ότι οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για τη συμπερίληψη της αιθάλης στην αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου του Γκέτεμποργκ της Σύμβασης για τη διασυνοριακή ρύπανση της ατμόσφαιρας σε μεγάλη απόσταση (CLRTAP) ως προτύπου και τονίζει την ανάγκη να δοθεί συνέχεια στην έκθεση του UNEP με τίτλο «Ολοκληρωμένη αξιολόγηση της αιθάλης και του τροποσφαιρικού όζοντος» μέσω της εκπόνησης παγκόσμιου σχεδίου δράσης για τη μείωση των εκπομπών βραχύβιων παραγόντων κλιματικής επιδείνωσης·

37.  καλεί την ΕΕ, δεδομένου του διασυνοριακού χαρακτήρα των ΠΥΠΛ, να προαγάγει τις διακρατικές επαφές, με σκοπό να αναπτυχθούν πολιτικές που θα ασχολούνται με τις φυσικές καταστροφές, και να ενθαρρύνει τις δέουσες επενδύσεις, για να προστατευθούν οι χώρες της περιοχής Ινδοκούχ και Ιμαλαΐων από την πλημμύρα· απευθύνει έκκληση να αναγνωριστεί το γεγονός ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα που αφορά μια χώρα, αλλά αφορά πολλές και, ως εκ τούτου, ζητεί την υιοθέτηση πολυμερούς προσέγγισης για την επίλυσή του·

38.  συνιστά τον επείγοντα σχηματισμό ενός διασυνοριακού οργανισμού, που θα ιδρυθεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και θα έχει ρητή αποστολή την ανταλλαγή διαθέσιμων δεδομένων, την αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αιτίων των διασυνοριακών κινδύνων υδάτινης προέλευσης και την πρόταση των αναγκαίων μέτρων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων· τονίζει ότι εάν δεν υπάρχει ένας οργανισμός διευθέτησης αυτού του είδους που να είναι επικεφαλής, οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις σχετικά με την πρόληψη των πλημμυρών και τον μετριασμό των επιπτώσεών τους μπορεί να αποδειχθούν ανυπέρβλητα εμπόδια μεταξύ χωρών που έχουν διαφορές· τονίζει ότι οι περιοχές των παγετώνων, που αποτελούν συχνά την πηγή πλημμυρών, θεωρούνται σημεία στρατηγικής σημασίας, σχηματίζοντας σύνορα μεταξύ κρατών και, ως εκ τούτου, τα εμπλεκόμενα μέρη μπορεί να αποδειχθούν απρόθυμα να ανταλλάσσουν πληροφορίες ζωτικής σημασίας·

39.  επισημαίνει ότι τα έργα κατασκευής φραγμάτων έχουν επιπτώσεις στη διεθνή ασφάλεια· τονίζει ότι αυτές οι επιπτώσεις μπορούν να είναι αρνητικές δημιουργώντας διασυνοριακές συγκρούσεις, κοινωνική αναταραχή και περιβαλλοντική βλάβη· ωστόσο, υπενθυμίζει ότι τα ζητήματα ενέργειας και υδροδότησης μπορούν να έχουν και θετικές επιπτώσεις ενισχύοντας τον διάλογο μεταξύ γειτονικών κρατών ή περιοχών·

40.  τονίζει ότι κάθε σχεδιασμός φράγματος πρέπει να αξιολογείται βάσει πέντε αξιών: αμεροληψία, αποτελεσματικότητα, συμμετοχική διαδικασία λήψης αποφάσεων, βιωσιμότητα και υποχρέωση λογοδοσίας· γενικότερα, απευθύνει έκκληση η διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με φράγματα να λαμβάνει πλήρως υπόψη την έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· συγκεκριμένα, υπενθυμίζει ότι, όπου τα έργα επηρεάζουν αυτόχθονες πληθυσμούς και φυλές, αυτές οι διαδικασίες πρέπει να καθοδηγούνται από την ελεύθερη και εκ των προτέρων συναίνεση των εν λόγω πληθυσμών κατόπιν ενημέρωσής τους· ζητεί τη διεξαγωγή εκτενών εκτιμήσεων των επιπτώσεων που αξιολογούν πλήρως το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος των έργων κατασκευής φραγμάτων με διαφανή τρόπο και με τη συμμετοχή του κοινού πριν από την έγκριση οποιουδήποτε έργου κατασκευής φράγματος·

41.  εκφράζει ανησυχίες για το γεγονός ότι η Παγκόσμια Τράπεζα έχει δαπανήσει πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή φραγμάτων, κυρίως για μεγάλης κλίμακας υδροηλεκτρικά έργα εξαγωγικού προσανατολισμού, τα οποία έχουν εκτοπίσει κατ' εκτίμηση 40-80 εκατομμύρια ανθρώπους, έχουν προκαλέσει απώλεια πόρων διαβίωσης και ζημίες σε οικοσυστήματα, ενώ έχουν επιβαρύνει με τεράστια χρέη αναπτυσσόμενες χώρες·

42.  τονίζει ότι στους εκτοπισθέντες λόγω της κατασκευής φραγμάτων δεν πρέπει να παρασχεθεί απλώς οικονομική αποζημίωση, αλλά και εγγυήσεις όσον αφορά την ικανότητά τους να διασφαλίσουν μακροπρόθεσμα τους πόρους διαβίωσής τους·

43.  ζητεί την ολοκληρωμένη, διαφανή και συμμετοχική αξιολόγηση όλου του εύρους των διαθέσιμων επιλογών για τη μείωση των επιπτώσεων των πλημμυρών και την κάλυψη των αναγκών σε νερό και ενέργεια, δίνοντας προτεραιότητα σε λύσεις που βασίζονται στο οικοσύστημα και στο να καταστούν τα υφιστάμενα συστήματα πιο αποτελεσματικά και βιώσιμα·

44.  προτρέπει την ΕΕ να ακολουθήσει πολιτικές οικολογικής διαχείρισης («soft-path») των υδάτων· αναγνωρίζει ότι οι συνθήκες που οδηγούν σε πλημμύρα δεν είναι στατικές και γι' αυτό απαιτούν ευέλικτη προσέγγιση· ζητεί τη βελτίωση της πρόβλεψης πλημμυρών, τη στεγανοποίηση των κτηρίων έναντι των πλημμυρών και την ανάπτυξη της περιχαράκωσης της κοίτης πλημμυρών και συστημάτων εκτροπής·

45.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0067.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την παροχή βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση των προκλήσεων της επισιτιστικής ασφάλειας (2010/2100 (INI))

P7_TA(2011)0410 A7-0284/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη τις υποχρεώσεις που περιέχει το Διεθνές Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, και ιδίως το άρθρο 11 αυτού, περί του δικαιώματος στην τροφή, στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το στόχο της Παγκόσμιας Συνόδου Κορυφής του 1996 (διακήρυξη της Ρώμης) να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των ατόμων που υποφέρουν από την πείνα έως το 2015,

–   έχοντας υπόψη τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ), οι οποίοι εγκρίθηκαν το Σεπτέμβριο 2000 κατά τη Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη Χιλιετία, και ιδίως τον αναπτυξιακό στόχο 1 σχετικά με την αρχή της εξάλειψης της ακραίας φτώχειας και πείνας,

–  έχοντας υπόψη την Ειδική Σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών της 22ας Μαΐου 2008 στη Γενεύη, σχετικά με τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει στην πραγμάτωση του δικαιώματος στην τροφή η επιδείνωση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, η οποία οφείλεται μεταξύ άλλων στην άνοδο των τιμών των τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τίτλο «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια»,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την Επισιτιστική Βοήθεια που υπεγράφη στο Λονδίνο στις 13 Απριλίου 1999, της οποίας οι στόχοι είναι να συνεισφέρει στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και να βελτιώσει την ικανότητα της διεθνούς κοινότητας να αντιμετωπίζει επείγουσες επισιτιστικές κρίσεις και λοιπές επισιτιστικές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Επισιτιστική Ασφάλεια του 2009 και το προπαρασκευαστικό έργο του FAO επί των «Προαιρετικών κατευθυντήριων γραμμών για την υπεύθυνη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος γης και άλλων φυσικών πόρων»,

–  έχοντας υπόψη τις «Προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της σταδιακής πραγμάτωσης του δικαιώματος σε επαρκή τροφή στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας» του FAO,

–   έχοντας υπόψη τη διυπηρεσιακή έκθεση για την G20 σχετικά με την αστάθεια των τιμών τροφίμων με τίτλο «Price Volatility in Food and Agricultural Markets: Policy Responses», που υποβλήθηκε στη γαλλική προεδρία της G20 στις 2 Ιουνίου 2011,

–  έχοντας υπόψη τις «κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής γης της ΕΕ» του Νοεμβρίου 2004,

–   έχοντας υπόψη την κοινή δημοσίευση του ΟΟΣΑ και του FAO της 17ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Προοπτικές για τον γεωργικό τομέα 2011-2020 του ΟΟΣΑ και του FAO»,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Μαπούτο σχετικά με τη Γεωργία και την Επισιτιστική Ασφάλεια που υπεγράφη το 2003, κατά την οποία οι αφρικανικές κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να διαθέτουν το 10 % τουλάχιστον των ετήσιων εθνικών προϋπολογισμών τους στη γεωργία,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας του 2008 για την παγκόσμια ανάπτυξη, με τίτλο «Γεωργία για την Ανάπτυξη»,

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η ΚΓΠ με χρονικό ορίζοντα το 2020»,

–   έχοντας υπόψη την πιο πρόσφατη εξαμηνιαία έκθεση του FAO σχετικά με την επισιτιστική κατάσταση (Ιούνιος 2011),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση για τη διεθνή αξιολόγηση της γεωργικής γνώσης, επιστήμης και τεχνολογίας για την ανάπτυξη (IAASTD), η οποία δημοσιεύτηκε στις 15 Απριλίου 2008,

–  έχοντας υπόψη την Κοινή Δήλωση για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια της L'Aquila, η οποία εκδόθηκε στις 10 Ιουλίου 2009,

–  έχοντας υπόψη την Πρωτοβουλία Βάσης για την Κοινωνική Προστασία του ΟΗΕ,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982,

–  έχοντας υπόψη τον Κώδικα Συμπεριφοράς του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO) του 1995 για μια Υπεύθυνη Αλιεία,

–  έχοντας υπόψη την ετήσια επισκόπηση του FAO για το 2010 σχετικά με την κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1337/2008 της 16ης Δεκεμβρίου 2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση διευκόλυνσης για την ταχεία αντιμετώπιση των διογκούμενων τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες(1),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Πολιτικό πλαίσιο της ΕΕ για την παροχή βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση της πρόκλησης της επισιτιστικής ασφάλειας» (COM(2010)0127), της 31ης Μαρτίου 2010, καθώς και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν στις 10 Μαΐου 2010,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Ανθρωπιστική επισιτιστική βοήθεια» (COM(2010)0126), που εγκρίθηκε στις 31 Μαρτίου 2010, καθώς και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν στις 10 Μαΐου 2010,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τις αυξήσεις στις τιμές των ζωοτροφών και των τροφίμων(2), το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2008 σχετικά με την άνοδο της τιμής των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις αναπτυσσόμενες χώρες(3), καθώς και το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με την αύξηση των τιμών των τροφίμων(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με την ανάπτυξη της αφρικανικής γεωργίας – πρόταση για τη γεωργική ανάπτυξη και την επισιτιστική ασφάλεια στην Αφρική(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιανουαρίου 2009 σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια(6),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με τη διάσκεψη κορυφής του FAO και την επισιτιστική ασφάλεια(7),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής (ΣΑΠ) της ΕΕ και την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια «συν» (ΕΑΒ +)(8),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Μικτής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια, το οποίο εγκρίθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2010 στην Κινσάσα(9),

–   έχοντας υπόψη τις οκτώ συστάσεις προς την G20 που δημοσίευσε στις 29 Ιανουαρίου 2011 ο Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην τροφή,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην τροφή με τίτλο «Αγροοικολογία και δικαίωμα στη σίτιση», η οποία παρουσιάστηκε ενώπιον του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στις 8 Μαρτίου 2011,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A7-0284/2011),

Α.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των υποσιτιζόμενων ανήλθε το 2010, σύμφωνα με τον FAO, σε 925 εκατομμύρια, και ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, το ποσοστό εμφάνισης λιποβαρών παιδιών σε ηλικία μικρότερη των 5 ετών ανέρχεται στο 26 % και ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο των παιδικών θανάτων πριν από το πέμπτο έτος της ηλικίας αποδίδεται στον υποσιτισμό· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι μόνον το ήμισυ όλων των αναπτυσσόμενων χωρών (62 από τις 118) βρίσκονται σε πορεία επίτευξης του αναπτυξιακού στόχου της Χιλιετίας (ΑΣΧ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια οικονομική ύφεση και η αύξηση των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων έχουν επιδεινώσει την επισιτιστική κατάσταση σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδιαίτερα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, ανακόπτοντας με αυτόν τον τρόπο την πρόοδο της τελευταίας δεκαετίας όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποσιτισμός και η πείνα αποτελούν τα βασικά αίτια της ανθρώπινης θνησιμότητας και τους σοβαρότερους κινδύνους που απειλούν την ειρήνη και την ασφάλεια,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την πρόσφατη δημοσίευση του δείκτη των τιμών από τον FAO του Ιανουαρίου 2011, καταγράφεται μηνιαία αύξηση στις τιμές των τροφίμων από τον Αύγουστο 2010, τάση που παρατηρείται κατά τα τελευταία 10 χρόνια, οι οποίες ανέρχονται πλέον σε επίπεδα υψηλότερα από τις αντίστοιχες μέγιστες τιμές τροφίμων το 2008· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η αστάθεια των τιμών των βασικών προϊόντων πλήττει σοβαρά τις χώρες χαμηλού εισοδήματος καθώς και τις πτωχότερες, πλέον ευάλωτες και πιο περιθωριοποιημένες πληθυσμιακές ομάδες των αναπτυσσόμενων χωρών·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια ζήτηση γεωργικών προϊόντων αναμένεται να αυξηθεί κατά 70 % έως το 2050, η οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με λιγότερη χρήση νερού και φυτοφαρμάκων, καθώς και με λιγότερες διαθέσιμες γεωργικές εκτάσεις και την εφαρμογή βιώσιμων αγροοικολογικών μεθόδων παραγωγής, ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός προβλέπεται ότι θα ανέρχεται έως τότε σε εννέα δισεκατομμύρια, καθώς και ότι η επισιτιστική ανασφάλεια επιδεινώνεται περαιτέρω από την κερδοσκοπία στα βασικά προϊόντα, την υποβάθμιση του εδάφους, τη λειψυδρία, την κλιματική αλλαγή, την υπερσυγκέντρωση εγγείου ιδιοκτησίας ανά τον κόσμο και το επισφαλές καθεστώς κτήσης γης, ιδίως για τις πτωχότερες και πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τα παγκόσμια μονοπώλια σπόρων προς σπορά, τη ζήτηση για αγροκαύσιμα και τις πολιτικές για θέματα της ενέργειας,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 85 % των παγκόσμιων εκτιμώμενων ιχθυαποθεμάτων υπόκεινται είτε σε πλήρη εκμετάλλευση είτε σε υπερεκμετάλλευση ή εξάντληση, και ότι η εξάρτηση από την αλιεία ως πηγή ζωικών πρωτεϊνών σε χώρες με χαμηλό εισόδημα και επισιτιστικό έλλειμμα είναι τουλάχιστον της τάξης του 20 %, σύμφωνα με την επισκόπηση του FAO σχετικά με την κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας το 2010,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωργία παρέχει εργασία και μέσα διαβίωσης σε περισσότερο από το 70 % του εργατικού δυναμικού στις αναπτυσσόμενες χώρες, που είναι κυρίως γυναίκες· λαμβάνοντας δε υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, η ανάπτυξη στο γεωργικό τομέα μειώνει τη φτώχεια δύο φορές πιο αποτελεσματικά από ό,τι η ανάπτυξη σε άλλους τομείς, εφιστώντας επίσης την προσοχή στη σπουδαιότητα των επενδύσεων στην ανάπτυξη του αγροτικού μη γεωργικού τομέα και στη συναφή δημιουργία θέσεων απασχόλησης,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συμβολή των συστημάτων γεωργικών εκμεταλλεύσεων μικρής και μεσαίας κλίμακας στην αύξηση της συνολικής παραγωγής τροφίμων, και ότι η εστίαση των αναπτυσσόμενων χωρών αποκλειστικά και μόνο στην εξαγωγική παραγωγή τείνει να έχει δυσμενή αντίκτυπο, ιδίως στις γυναίκες μικροκαλλιεργητές,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και το κράτος δικαίου αποτελούν βασικές προϋποθέσεις αποβλέποντας στην αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων στη γεωργία,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της αδυναμίας πρόσβασης σε δάνεια ή σε μικροπιστώσεις για επενδύσεις σε βελτιωμένους σπόρους, λιπάσματα και συστήματα άρδευσης, οι μικρογεωργοί στις αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κράτος διαδραματίζει καίριο ρόλο στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία παραγωγικών και μεταποιητικών υποδομών,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό της επίσημης αναπτυξιακής αρωγής (ΕΑΑ) που προορίζεται για το γεωργικό τομέα διεθνώς έχει μειωθεί δραστικά τα τελευταία τριάντα χρόνια,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ ανταποκρίθηκε ταχέως στην επισιτιστική κρίση του 2008 μέσω της θέσπισης της επισιτιστικής διευκόλυνσης, και ότι είναι δύσκολο να μετρηθεί ο αντίκτυπος που έχουν τα μέτρα αυτά στα δομικά αίτια της πείνας και της επισιτιστικής ανασφάλειας, καθώς και στις μικρομεσαίες οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ιδίως εκείνες που λειτουργούν υπό τη διαχείριση γυναικών, θεωρεί ότι η περαιτέρω επέκταση της εν λόγω επισιτιστικής διευκόλυνσης ή η διάθεση πρόσθετων πόρων σε αυτήν, δεν θα πρέπει να είναι αυτόματη, αλλά να αποφασίζεται κατόπιν διενέργειας ανεξάρτητης εκτίμησης των επιπτώσεων όσον αφορά την απόδοση των εκταμιευομένων πόρων στη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας σε όλες τις δικαιούχους χώρες,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες του υποσιτισμού, όπως η ανεπαρκής εμβρυική ανάπτυξη ή η περιορισμένη ανάπτυξη έως την ηλικία των δύο ετών, οδηγούν σε ανεπανόρθωτες ζημίες, όπως το χαμηλότερο ύψος μετά την ενηλικίωση, το χαμηλό ποσοστό ολοκλήρωσης της σχολικής φοίτησης, το μειωμένο εισόδημα κατά τον ενήλικο βίο και το χαμηλότερο βάρος των απογόνων κατά τη γέννηση, και εξακολουθούν να πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μείζον πρόβλημα στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης σε πολλές χώρες του νότου,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2008 και μετά, έχει δοθεί εκ νέου έμφαση στην επισιτιστική ασφάλεια, κάτι που οδήγησε στον πολλαπλασιασμό των πρωτοβουλιών σε διεθνές επίπεδο που ζητούν τη χάραξη ολοκληρωμένης παγκόσμιας στρατηγικής,

Πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια: Προσέγγιση βασιζόμενη στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη βιώσιμη γεωργία

1.  τονίζει ότι ο αριθμός των ατόμων που υποφέρουν από την πείνα είναι απαράδεκτα υψηλός και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι συνολικές διεθνείς προσπάθειες υπολείπονται ως τώρα της επίτευξης του ΑΣΧ 1· ζητεί τη λήψη μέτρων κατεπειγόντως για την εκπλήρωση των διεθνών δεσμευτικών υποχρεώσεων και την πραγμάτωση του δικαιώματος σε επαρκή και θρεπτική τροφή·

2.  τονίζει ότι η πολιτική σταθερότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας, και ζητεί συνεπώς από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να επιδείξουν την απαραίτητη πολιτική βούληση για τη διασφάλιση αυτής της σταθερότητας·

3.  χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το στρατηγικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση της πρόκλησης της επισιτιστικής ασφάλειας· εκτιμά, εν τούτοις, ότι η παγκόσμια κρίση επισιτιστικής ασφάλειας αποτελεί, πέραν της πρωτοφανούς ανθρωπιστικής καταστροφής, σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στον κόσμο, και ότι, μολονότι επικροτείται η δέσμευση της Επιτροπής να εξεύρει λύσεις προς αντιμετώπιση της ακραίας φτώχιας στην οποία ζουν ένα δισεκατομμύριο άτομα, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να πραγματοποιήσουν άμεσα η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη νέες επενδύσεις στη γεωργία και στην αγροτική ανάπτυξη, κυρίως εν όψει του νέου κειμένου για την ΚΓΠ, να θεσπίσουν κατάλληλους μηχανισμούς για την πρόβλεψη επαρκών αποθεμάτων βασικών ειδών διατροφής σε παγκόσμιο επίπεδο, να καταργήσουν τα εσωτερικά τους εμπόδια στο εμπόριο και να ελαφρύνουν το χρέος των χωρών που θίγονται περισσότερο· θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να πάρει σοβαρότερα υπόψη το πρόβλημα της επισιτιστικής ασφάλειας σε ορισμένες χώρες κατά τον υπολογισμό της αναπτυξιακής βοήθειας·

4.  επιδοκιμάζει τις δύο ανακοινώσεις της Επιτροπής για την ανθρωπιστική επισιτιστική βοήθεια και την επισιτιστική ασφάλεια· ζητεί να εφαρμοσθούν οι δύο ανακοινώσεις με συνεκτικό και συντονισμένο τρόπο για την καλύτερη αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της πείνας, του υποσιτισμού και της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και του ζητήματος της διανομής τροφίμων τόσο μεταξύ όσο και εντός των χωρών, με ιδιαίτερη έμφαση στις φτωχότερες και πλέον περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες· καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη διαδικασία ανάπτυξης του σχεδίου εφαρμογής που συνοδεύει το πλαίσιο πολιτικής για την επισιτιστική ασφάλεια και να το εγκρίνουν αμέσως μετά την ολοκλήρωσή του· επικροτεί το γεγονός ότι δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα που πλήττονται δριμύτερα από τις καταστροφές, και ιδίως τις γυναίκες και τα παιδιά· θεωρεί ότι, υπό συνθήκες κρίσης, είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η ικανότητα επισιτιστικού εφοδιασμού της κοινότητας σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο· υπενθυμίζει ότι οι μηχανισμοί έκτακτης ανάγκης δεν πρέπει να συνιστούν μακροπρόθεσμη λύση· εκφράζει μεγάλη ανησυχία για τις δυσμενείς επιπτώσεις που έχουν οι μηχανισμοί αυτοί, ιδίως στις τοπικές οικονομίες· τονίζει ότι κάθε πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται σε μακροπρόθεσμες προοπτικές και προσεγγίσεις συνεργασίας·

5.  υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η ενίσχυση της σχέσης μεταξύ της αρωγής, της αποκατάστασης και της ανάπτυξης· ζητεί την ανάπτυξη περισσότερων πόρων για να διασφαλισθεί η διαρκής παροχή ενίσχυσης και να εστιάζεται η συζήτηση στην ευελιξία και συμπληρωματικότητα των υφισταμένων χρηματοδοτικών μέσων· τάσσεται υπέρ της αναβάθμισης του διαλόγου και του συντονισμού μεταξύ των ανθρωπιστικών οργανώσεων και των αναπτυξιακών φορέων·

6.  καλεί την ΕΕ να εκτιμήσει τον αναπτυξιακό αντίκτυπο των προτάσεών της σχετικά με τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ προκειμένου να ενισχυθεί η συνοχή μεταξύ των στόχων της ΚΓΠ και της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ·

7.  καλεί την ΕΕ να στηρίξει περισσότερο τον τομέα των κατόχων βιώσιμων γεωργικών εκμεταλλεύσεων μικρής κλίμακας και των μικροκαλλιεργητών καθώς και τον τομέα της γεωργίας μεσαίας κλίμακας που παράγει κατά κύριο λόγο για την τοπική κατανάλωση στο πλαίσιο των προγραμμάτων αναπτυξιακής βοήθειας που εκπονεί και να επενδύει σε εγχώρια συμμετοχικά προγράμματα τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται σε τοπικό επίπεδο, σε συνεργασία με τους γεωργούς και τους εκπροσώπους τους, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· τονίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι δημόσιες επενδύσεις στην έρευνα για βιώσιμα συστήματα αγροοικολογικής παραγωγής που θα βελτιώνουν επίσης την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού και αγροτικού τομέα·

8.  υποστηρίζει επίμονα την ανάγκη να υιοθετηθεί μια προσέγγιση εταιρικής σχέσης με όλο το φάσμα των ενδιαφερομένων φορέων στον τομέα της ανάπτυξης για την επισιτιστική ασφάλεια, και ιδίως τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· υπογραμμίζει το γεγονός ότι, λόγω της εγγύτητάς τους προς τις περιφέρειες και τους τοπικούς πληθυσμούς αφενός και της δυνατότητάς τους να συντονίζουν δράσεις διαφορετικών παραγόντων αφετέρου, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν ουσιώδη ρόλο ως μεσάζοντες και ως πλατφόρμες για την ανάπτυξη· τονίζει ότι ο διαρθρωμένος διάλογος μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να επεκταθεί επίσης στα ζητήματα επισιτιστικής ασφάλειας·

9.  ζητεί από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους άλλους χορηγούς αναπτυξιακής βοήθειας, των ΜΚΟ συμπεριλαμβανομένων, να επικεντρώσουν περισσότερο τις επενδύσεις τους στον γεωργικό τομέα προκειμένου να δίνονται στους τοπικούς πληθυσμούς προοπτικές που να αποτρέπουν τη μετανάστευση·

10.  επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να αναβαθμιστεί η γεωργία στις αναπτυσσόμενες χώρες και να διατεθεί επαρκές μέρος της υπερπόντιας αναπτυξιακής βοήθειας της ΕΕ στον γεωργικό τομέα· εκφράζει τη λύπη του για τη δραστική μείωση της αναπτυξιακής βοήθειας που διατίθεται στη γεωργία από τη δεκαετία του «80, και χαιρετίζει την αναγνώριση της ανάγκης να αντιστραφεί η τάση αυτή· ζητεί από την Επιτροπή να θέσει τη γεωργία ως προτεραιότητα της αναπτυξιακής βοήθειας, συν τοις άλλοις δε να υποστηρίξει την πρόσβαση των γεωργών στην αγορά·

11.  υπενθυμίζει ότι, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των μειονεκτικότερων κοινοτήτων τείνουν να εξασφαλίζουν τα μέσα επιβίωσής τους από τη γεωργία, η ανάπτυξη μιας βιώσιμης γεωργίας και η συνεκτίμηση της διεθνούς αξιολόγησης της γεωργικής γνώσης, επιστήμης και τεχνολογίας για την ανάπτυξη (IAASTD), συνιστούν, απαραίτητες προϋποθέσεις για την υλοποίηση του πρώτου αναπτυξιακού στόχου της χιλιετίας· εκτιμά ότι, ειδικά οι μικροί καλλιεργητές, μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στην πρόκληση της επισιτιστικής ασφάλειας, αφενός, με την ενίσχυση του ουσιαστικού ρόλου των γυναικών, μέσω της μεταποίησης των προϊόντων επί τόπου και της γενίκευσης των δανείων και των μικροπιστώσεων, και, αφετέρου, με τη συμμετοχή των συνεταιρισμών των μικρών παραγωγών, ως βασικών παραγόντων, στον καθορισμό αποδοτικών γεωργικών και εμπορικών πολιτικών·

12.  υπενθυμίζει ότι η ανάπτυξη του γεωργικού τομέα απαιτεί μακροπρόθεσμες επενδύσεις, σε όλο το μήκος της αλυσίδας δημιουργίας αξίας, από τον παραγωγό έως τον καταναλωτή· θεωρεί ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι απαραίτητες υποδομές, όπως δρόμοι, συνδέσεις με τις αγορές και πληροφορίες σχετικά με τις ίδιες τις αγορές και την πιθανή διαφοροποίηση των προϊόντων·

13.  εκτιμά ότι μια στρατηγική στήριξης των αναπτυσσομένων χωρών πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνει μια διαδικασία εκπαίδευσης, κατάρτισης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, που θα επιτρέψει στους νέους να ακολουθήσουν γεωπονικές σπουδές υπέρ μιας βιώσιμης γεωργίας, ώστε να αναπτύξουν πιο ποιοτικές, εξειδικευμένες και αειφόρους μεθόδους παραγωγής, που θα περιορίσουν την εγκατάλειψη της υπαίθρου και θα μειώσουν τη φτώχεια·

14.  υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι πέραν της κάλυψης των επισιτιστικών τους αναγκών, οι γεωργοί πρέπει να διαθέτουν τα έσοδα που θα τους επιτρέπουν να εκπαιδεύονται και να επενδύουν·

15.  υπογραμμίζει ότι η συμμετοχή τοπικών γεωργικών οργανώσεων στις διάφορες φάσεις της εφαρμογής της γεωργικής πολιτικής στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι ζωτικής σημασίας και ότι, για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μεριμνήσει για την ενίσχυση των τοπικών συνεταιριστικών δομών, ώστε να εξασφαλιστεί η προστασία των συμφερόντων των τοπικών πληθυσμών·

16.  συμφωνεί ότι τα προγράμματα αρωγής της ΕΕ θα πρέπει να επικεντρώνονται, κυρίως στη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων μικρής και μεσαίας κλίμακας, όπως συνιστά η έκθεση της διεθνούς αξιολόγησης της γεωργικής γνώσης, επιστήμης και τεχνολογίας για την ανάπτυξη (IAASTD), και σε προσεγγίσεις που ενισχύουν τη βιοποικιλότητα, αποτρέπουν την υποβάθμιση των εύφορων γαιών και προωθούν πρακτικές χαμηλής εξωτερικής συμμετοχής με παράλληλη αύξηση της γεωργικής παραγωγής στις αναπτυσσόμενες χώρες, στόχος που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της βελτίωσης της πρόσβασης των μικροκαλλιεργειών και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μεσαίας κλίμακας σε δάνεια και μικροπιστώσεις με δίκαια επιτόκια και λογικούς όρους·

17.  θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να συμβάλει στην προώθηση της χρήσης σπόρων από τοπικές ποικιλίες που είναι προσαρμοσμένες στις κλιματικές συνθήκες των αναπτυσσομένων χωρών, και μπορούν εύκολα να αποθηκευτούν, να κυκλοφορήσουν στην αγορά και να διατεθούν στους γεωργούς, δεδομένου ότι δεν εμπίπτουν σε δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας·

18.  καλεί την ΕΕ και τις αναπτυσσόμενες χώρες να αναπτύξουν κοινές ικανότητες έρευνας και κατάρτισης στους τομείς των βιώσιμων γεωργικών μεθόδων και των νέων τεχνολογιών, κυρίως μέσω δημόσιων ιδιωτικών εταιρικών σχέσεων και κοινοπραξιών, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής προστιθέμενης αξίας στον τόπο της συλλογής και αποθήκευσης τροφίμων μέσω της συσκευασίας και της επεξεργασίας·

19.  υποστηρίζει επίμονα την ανάγκη ενίσχυσης της έρευνας της χρηματοδοτούμενης από δημόσια κεφάλαια και της διάδοσης της γνώσης στον τομέα της βιώσιμης γεωργίας, προωθώντας δραστηριότητες οι οποίες θα βελτιώσουν τη θέση των μικροκαλλιεργητών σε ό,τι αφορά την αποδοτικότητα της γεωργίας, την προσαρμογή στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής και την αυξημένη ζήτηση πόρων.

20.  ζητεί τη θέσπιση μηχανισμών για την προστασία των δασών, των αυτόχθονων πληθυσμών, των υγροτόπων και των παραδοσιακών γεωργικών πρακτικών σε τρίτες χώρες εξαγωγής·

21.  θεωρεί ότι, ενόψει της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού και της αυξανόμενης πίεσης που ασκείται στους φυσικούς πόρους, είναι απαραίτητη η διασφάλιση σε παγκόσμιο επίπεδο πιο βιώσιμων, λιγότερο ενεργοβόρων και πιο αποδοτικών μεθόδων παραγωγής· ζητεί η χορήγηση βοήθειας από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συνδεθεί με μεθόδους γεωργικής παραγωγής αειφόρους και ενεργειακά αυτάρκεις, και μέρος της βοήθειας αυτής να διατεθεί για την εγκατάσταση εξοπλισμού για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας (για παράδειγμα από τον άνεμο και τον ήλιο) και για την σωστή διαχείριση των υδάτων·

22.  υπογραμμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, πρέπει να ασκήσει πιέσεις προκειμένου ένα ουσιαστικό μέρος των πόρων που διατίθενται στις αναπτυσσόμενες χώρες να χρησιμεύσει όντως για την ενίσχυση των τοπικών γεωργικών πολιτικών, μεριμνώντας πάντα για την κοινωνική και περιβαλλοντική αειφόρο ανάπτυξη·

23.  τονίζει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιωσιμότητα των μικροκαλλιεργητών, και ιδίως των γυναικών, στις αναπτυσσόμενες χώρες, όσο και η πλήρης αξιοποίηση των παραγωγικών τους δυνατοτήτων, πρέπει να τους παρασχεθεί μεγαλύτερη πρόσβαση σε μικροπιστώσεις, συμπεριλαμβανομένων των μη κερδοσκοπικών μικροπιστώσεων, για επενδύσεις σε βελτιωμένους σπόρους προς σπορά, λιπάσματα και αρδευτικούς μηχανισμούς, καθώς και στο απαραίτητο φάσμα των ειδικών φυτοπροστατευτικών εργαλείων για την προστασία της σοδειάς τους από παράσιτα και ασθένειες·

24.  τονίζει τη σημασία της κλιμακωτής αύξησης αμφότερων των δραστηριοτήτων και των πολιτικών που είτε αφορούν ειδικά τη διατροφή είτε αναφέρονται σε αυτήν, καθώς και της καλύτερης εναρμόνισης των παρεμβάσεων των χορηγών στον εν λόγω τομέα σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο·

25.  υπογραμμίζει την ανάγκη διευκόλυνσης της πρόσβασης των μικροκαλλιεργητών των αναπτυσσόμενων χωρών σε δικαιώματα ιδιοκτησίας, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό στους ιδιοκτήτες μικρών αγροτεμαχίων να αποκτούν τίτλους κυριότητας και να έχουν, συνεπώς, στη διάθεσή τους πρόσθετες εγγυήσεις για την απαραίτητη δανειοδότησή τους με στόχο την αύξηση της παραγωγής τους·

26.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την ανάπτυξη υποδομών μεταποίησης γεωργικών προϊόντων στις χώρες εταίρους ώστε να μειωθούν οι απώλειες μετά τη συγκομιδή, να αυξηθεί ο χρόνος ζωής και διατήρησης των τροφίμων και να αναπτυχθούν καλύτερες υποδομές αποθήκευσης, προλαμβάνοντας, συνεπώς, τυχόν ζημίες λόγω αλλοιώσεων, οι οποίες είναι επί του παρόντος πολύ υψηλές στις αναπτυσσόμενες χώρες ανά τον κόσμο, να βελτιωθεί η πρόσβαση στις τοπικές αγορές και να δημιουργηθούν θέσεις αξιοπρεπούς απασχόλησης για τον τοπικό πληθυσμό· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια ώστε να διευκολύνουν τη μεταφορά τεχνολογίας, εμπειρογνωμοσύνης και στήριξης ικανοτήτων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

27.  καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τον ρόλο των ξηρών και ημίξηρων περιοχών, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στο ζωικό κεφάλαιο, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του εφοδιασμού των περισσότερο αστικοποιημένων περιοχών με προϊόντα κρέατος προέρχεται από περιοχές ξηρών και ημίξηρων ζωνών·

28.  υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση σε επαρκή τροφή αποτελεί πανανθρώπινο δικαίωμα· προτρέπει τις συμβαλλόμενες χώρες να εφαρμόσουν τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του FAO για το δικαίωμα στην τροφή·

29.  υπενθυμίζει ότι η γεωργική ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται στο δικαίωμα στην τροφή και στην παραγωγή ειδών διατροφής· υποστηρίζει επίμονα το γεγονός ότι θα πρέπει η ΕΕ να αναγνωρίσει και να υπερασπίσει το δικαίωμα των αναπτυσσομένων χωρών για επισιτιστική ασφάλεια (τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική), και το δικαίωμα να είναι κατά το δυνατόν αυτάρκεις· τονίζει, προς τούτο, τη δέσμευση της ΕΕ για την σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων στις εξαγωγές, παράλληλα με παρόμοια μέτρα που έχουν ληφθεί από τους εταίρους του ΠΟΕ· συγχρόνως, υπογραμμίζει την ανάγκη εξασφάλισης ίσης πρόσβασης των τοπικών πληθυσμών σε τρόφιμα σε αυτές τις χώρες·

30.  επισημαίνει πόσο σημαντική είναι η έννοια της επισιτιστικής ασφάλειας, η οποία ορίζεται ως η ικανότητα μιας χώρας ή μιας περιοχής να εφαρμόζει με δημοκρατικό τρόπο τις δικές της γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές, προτεραιότητες και στρατηγικές, μέσω βιώσιμου γεωργικού μοντέλου· υπενθυμίζει ότι οι εγχώριες δυνατότητες παραγωγής σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες ενδέχεται να μην καλύπτουν τις ανάγκες και ότι η κατοχύρωση της επισιτιστικής ασφάλειας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα απαιτεί τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές με τη δημιουργία εγχώριων ικανοτήτων·

31.  υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να ακολουθήσει η διακυβέρνηση της επισιτιστικής ασφάλειας προσέγγιση που θα συνίσταται σε ένα γενικό πλαίσιο που θα εστιάζει εκ νέου σε μία επισιτιστική πολιτική ευρύτερη από την επισιτιστική βοήθεια και στη συνεργασία μεταξύ δωρητών και αποδεκτών της βοήθειας στο πλαίσιο στενότερης εταιρικής σχέσης σε τοπικό επίπεδο, τονίζει δε τον καίριο ρόλο των πολιτικών που θα εφαρμόζουν οι αποδέκτριες χώρες, εφόσον δεσμευτούν ότι θα παρέχουν βασικά δημόσια αγαθά, όπως εσωτερική ειρήνη και επενδύσεις στις αγροτικές υποδομές·

32.  χαιρετίζει τη βούληση να ενσωματωθεί η διατροφική διάσταση στα προγράμματα της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει συγκεκριμένη ανακοίνωση επί της διάστασης αυτής· ζητεί την διαρκή ένταξη της διάστασης της διατροφής στις πολιτικές επισιτιστικής ασφάλειας και στις παρεμβάσεις στο γεωργικό τομέα·

33.  καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει το θεμελιώδη ρόλο των γυναικών ως μικροκαλλιεργητών στην επισιτιστική ασφάλεια, και να επενδύσει σε ειδικά προγράμματα στήριξης αυτής της κατηγορίας· επισημαίνει ότι ο σημαντικός ρόλος των γυναικών στην επίτευξη της διατροφικής ασφάλειας για τις ίδιες και τα παιδιά τους εξακολουθεί να μην έχει αναγνωρισθεί δεόντως και ότι συνεπώς πρέπει να εξασφαλισθούν τα μέσα διαβίωσης των γυναικών και να αυξηθούν οι γνώσεις τους για την επαρκή διατροφή· υποστηρίζει επίμονα ότι η στρατηγική της ΕΕ πρέπει να εστιάζει επίσης στην υλοποίηση κατάλληλων δράσεων ώστε να διασφαλισθεί ότι οι πλέον ευάλωτοι πληθυσμοί, ιδίως σε αγροτικές περιοχές, μπορούν να επωφελούνται από ευκαιρίες γεωργικής κατάρτισης, διατροφικής εκπαίδευσης, καλών συνθηκών υγείας και εργασίας, καθώς και ενός δικτύου προστασίας, σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη·

34.  ζητεί από την Επιτροπή και από διεθνείς οργανισμούς, όπως ο FAO, να συνεχίσουν την εν εξελίξει διαδικασία των διαβουλεύσεών τους με την παγκόσμια κοινωνία των πολιτών και τους μη κρατικούς παράγοντες, ειδικότερα δε με τις οργανώσεις γεωργών, αλιέων και κτηνοτρόφων, η ενεργός συμμετοχή των οποίων είναι ζωτικής σημασίας ενόψει της έγκρισης ειδικών μέτρων για τη βελτίωση της παραγωγής τροφίμων·

35.  εκτιμά ότι, βάσει των δημογραφικών προβλέψεων του FAO, σύμφωνα με τις οποίες το 2025 περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού των αναπτυσσόμενων χωρών – περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι – θα ζει σε αστικά κέντρα, μια πολιτική για τη στήριξη της αστικής φυτοκομίας θα μπορούσε να παράσχει, μεταξύ άλλων, μια διέξοδο από τη φτώχεια, λαμβάνοντας υπόψη το χαμηλό αρχικό κόστος για την έναρξη της δραστηριότητας, τη βραχύτητα των κύκλων παραγωγής και την υψηλή απόδοση ανά μονάδα χρόνου, γης και χρησιμοποιούμενου ύδατος, και να κάνει τις νέες μητροπόλεις πιο πράσινες·

36.  προτρέπει την ΕΕ να στηρίξει την πρωτοβουλία βάσης των Ηνωμένων Εθνών για την κοινωνική προστασία η οποία συμβάλλει στην κάλυψη των βασικών επισιτιστικών αναγκών των πληθυσμών που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας·

37.  προτρέπει την Επιτροπή να εστιάσει ιδιαίτερα την προσοχή της στον υποσιτισμό, ιδίως δε στο μητρικό και βρεφικό υποσιτισμό, και να εντάξει στην αναπτυξιακή της πολιτική υγιείς και πολυτομεακές στρατηγικές για τον επισιτισμό·

38.  υπογραμμίζει τη δήλωση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην τροφή, σύμφωνα με την οποία η συμμετοχή των γεωργών είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή άσκηση των αγροοικολογικών πρακτικών και προάγει τη συνεχή επιμόρφωση των γεωργών· ενθαρρύνει, επομένως, τους παραγωγούς τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες να συμμετάσχουν σε παγκόσμιες και τοπικές ΜΚΟ και γεωργικούς συνεταιρισμούς·

Αποτελεσματικά μέτρα κατά της αστάθειας των τιμών των τροφίμων και της ανεξέλεγκτης αγοράς γης: Περιορισμός της κερδοσκοπίας στις αγορές τροφίμων και βασικών γεωργικών προϊόντων

40.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, το 2008, ήτοι το έτος της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, αποτέλεσε επίσης τη χρονιά με τη μεγαλύτερη παραγωγή σιτηρών στην παγκόσμια ιστορία και επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, το δυσμενή αντίκτυπο της κερδοσκοπίας στη διαμόρφωση των δεικτών τιμών των βασικών προϊόντων·

41.  εφιστά την προσοχή στα δομικά αίτια της αστάθειας των τιμών και τονίζει επίμονα ότι η κερδοσκοπία στα παράγωγα των βασικών τροφίμων έχει επιδεινώσει σημαντικά την αστάθεια των τιμών· επικροτεί τα συμπεράσματα του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην τροφή σχετικά με το ρόλο των μεγάλων επενδυτών στη διαμόρφωση των δεικτών τιμών των βασικών προϊόντων·

42.  επισημαίνει ότι, προσφάτως, μια ολόκληρη σειρά άλλων απρόβλεπτων παραγόντων είχε επίσης αρνητικό αντίκτυπο στη σταθερότητα των αγορών τροφίμων, όπως μεταξύ άλλων, η καταστροφή στην Ιαπωνία, το άνευ προηγουμένου κύμα πολιτικών αναταραχών που κατέκλυσε πολλές χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Εγγύς Ανατολής, μια νέα μεγάλη αύξηση στις τιμές του πετρελαίου και η παρατεταμένη αβεβαιότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στην παγκόσμια οικονομία – όλα αυτά τα στοιχεία οπωσδήποτε επηρέασαν την κατάσταση·

43.  πιστεύει ότι η κερδοσκοπία στο χρηματοοικονομικό χώρο και η αυξημένη ελευθέρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών και του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην αστάθεια των τιμών, και ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν ρυθμιστικοί μηχανισμοί που θα εξασφαλίζουν κάποιο βαθμό σταθερότητας των αγορών· θεωρεί ότι πρέπει να βελτιωθεί η διαφάνεια στην αγορά ούτως ώστε να διασφαλίζεται η δίκαιη αποζημίωση των γεωργών και ένας βιώσιμος τομέας που θα εξασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια· ζητεί, ειδικότερα, τον σαφή εντοπισμό των φορέων που εμπλέκονται στο εμπόριο τροφίμων και μια σε βάθος ανάλυση των μηχανισμών κερδοσκοπίας επί των ειδών διατροφής στις τοπικές και διεθνείς αγορές·

44.  προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της χρηματοοικονομικής κερδοσκοπίας επί των σιτηρών και των τροφίμων·

45.  φρονεί ότι τα παράγωγα των βασικών προϊόντων διαφέρουν από τα άλλα χρηματοπιστωτικά παράγωγα, και ότι η πρόσβαση στην εν λόγω αγορά θα πρέπει να ρυθμίζεται καλύτερα·

46.  εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αποκατάσταση των παγκόσμιων αποθεμάτων τροφίμων τα οποία, μετά τα άνευ προηγουμένου χαμηλά επίπεδα του 2007, συνετέλεσαν στην κερδοσκοπία που επηρέασε τις τιμές των γεωργικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, με πολύ ανησυχητικό αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες χώρες·

47.  ζητεί την αύξηση, την καλύτερη διαχείριση και την αποθήκευση των φυσικών αποθεμάτων σιτηρών και τροφίμων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και την ενίσχυση του διεθνούς συντονισμού και ελέγχου, προκειμένου να εξισορροπούνται κατ' αυτόν τον τρόπο οι διακυμάνσεις των τιμών και να διευκολύνεται η καλύτερη και ταχύτερη αντιμετώπιση επισιτιστικών κρίσεων·

48.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις μεγάλης κλίμακας αγορές γης στις οποίες επιδίδονται ξένοι επενδυτές στις αναπτυσσόμενες χώρες που αποβαίνουν επίσης εις βάρος των ντόπιων μικροκαλλιεργητών και των κατόχων γεωργικών εκμεταλλεύσεων μεσαίας κλίμακας και της τοπικής, περιφερειακής και εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ να ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών να δεσμευθούν υπέρ της εφαρμογής αγροτικών μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να εξασφαλισθούν οι τίτλοι εγγείου ιδιοκτησίας των αυτόχθονων γεωργών, των μικροκαλλιεργητών και των γεωργών μικρομεσαίας κλίμακας, ιδίως των αγροτισσών, και να αποτραπούν πρακτικές ιδιοποίησης γαιών εκ μέρους των εταιρειών·

49.  υπογραμμίζει ότι η γη πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους, και ότι πρέπει να ενισχυθούν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, αγρομίσθωσης και χρήσης γης των μικρών τοπικών γεωργών, καθώς και η πρόσβαση των τοπικών πληθυσμών στους φυσικούς πόρους, ώστε να προληφθεί μια νέα αρπαγή γης, που έχει ήδη προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, κυρίως στην Αφρική·

50.  ελπίζει ότι τα ευρωπαϊκά προγράμματα βοήθειας και δράσης θα αξιοποιήσουν πλήρως τις γνώσεις των τοπικών γεωργών στον τομέα της παραγωγής τροφίμων·

51.  ενθαρρύνει την έγκριση των προαιρετικών κατευθυντήριων γραμμών του FAO για τις αγορές γης και τη διασφάλιση της συμμετοχικής εφαρμογής, ζητεί όμως και αυστηρά δεσμευτικές εθνικές και διεθνείς διατάξεις περί αγοράς γης· τονίζει ότι οι συμβατικές διαπραγματεύσεις θα πρέπει να καθίστανται διαφανείς επιτρέποντας τη συμμετοχή κοινοβουλίων και εκλεγμένων αντιπροσώπων τοπικών και περιφερειακών αρχών μετά από διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών·

52.  κρίνει απαραίτητο να εξασφαλιστεί ότι οι κοινότητες και οι τοπικοί φορείς θα έχουν την εξουσία και τις δυνατότητες διαπραγμάτευσης για ζητήματα ανάπτυξης της γεωργίας σε τοπικό επίπεδο· προτείνει την εκπόνηση ενός κώδικα συμπεριφοράς για να προτρέψει τους επενδυτές να επικεντρώσουν τις δραστηριότητές τους στην αύξηση της αγροτικής παραγωγικότητας και στη βελτίωση των πόρων διαβίωσης των τοπικών πληθυσμών·

53.  εφιστά την προσοχή στην απόκτηση τόσο γης όσο και αδειών αλιείας από ξένους επενδυτές· τονίζει την ανάγκη εξασφάλισης διαφάνειας και της δυνατότητας συμμετοχής των εθνικών κοινοβουλίων και της κοινωνίας των πολιτών στις διαπραγματεύσεις των συμβάσεων, καθώς και την ανάγκη τήρησης ενός καταλόγου με τις συμφωνίες που συνάπτονται στον δημόσιο τομέα·

54.  ζητεί τη συγκρότηση μηχανισμών που αποτρέπουν τον εκτοπισμό από την αγορά των ντόπιων γεωργών και την υπονόμευση της ικανότητάς τους να παράγουν τρόφιμα για τις τοπικές αγορές·

55.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στις συμβαλλόμενες χώρες το θετικό αντίκτυπο των συστημάτων αγροοικολογικής παραγωγής στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, και ότι η μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια εξαρτάται από την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της παραγωγής, με στόχο την προστασία των φυσικών πόρων και του επισιτιστικού εφοδιασμού· τονίζει, εντούτοις, ότι ο πρωταρχικός στόχος της παροχής γεωργικής βοήθειας σε περιοχές με επείγοντα προβλήματα επισιτιστικής ανασφάλειας ή πείνας πρέπει να είναι η αύξηση της γεωργικής παραγωγής και η πρόσβαση σε τρόφιμα·

56.  επικροτεί τις προσπάθειες της ομάδας των G20 για την καταπολέμηση της αστάθειας των τιμών και την επισιτιστική ασφάλεια·

57.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία σχετικά με τη μείωση των φυσικών πόρων και τη διατήρηση αποδοτικών συνθηκών γεωργικής παραγωγής, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας του εδάφους, της πρόσβασης σε υδάτινους πόρους και της πρόληψης της περιβαλλοντικής ρύπανσης· υποστηρίζει επίμονα ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς, ειδικότερα οι γεωργοί, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πρέπει να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διαμόρφωση μιας στρατηγικής για τη βιώσιμη γεωργική ανάπτυξη·

Πολιτική συνοχής για την ανάπτυξη: Οι επιπτώσεις των πολιτικών της ΕΕ στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

58.  πιστεύει ότι η επισιτιστική ασφάλεια δεν πρέπει να υπονομευθεί από την ανάπτυξη των βιοκαυσίμων· ζητεί, προς τούτο, μια ισορροπημένη προσέγγιση που δίδει προτεραιότητα στα νέας γενιάς βιοκαύσιμα που χρησιμοποιούν γεωργικά και δασικά απόβλητα ( άχυρο και άλλα κατάλοιπα καλλιεργειών, ζωικά λιπάσματα, βιοαέριο κλπ), αντί των καλλιεργειών τροφίμων, ούτως ώστε να μην υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ της παραγωγής τροφίμων και ενέργειας· θεωρεί, επίσης, ότι η ΕΕ πρέπει να φροντίσει ώστε τα βιοκαύσιμα που εισάγονται από αναπτυσσόμενες χώρες να τηρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας·

59.  ζητεί την υιοθέτηση μιας πιο σφαιρικής προοπτικής κατά τη χάραξη της ΚΓΠ για την περίοδο μετά το 2013, η οποία θα πρέπει να διέπεται από την αρχή της «μη πρόκλησης ζημίας» στις αγορές τροφίμων των αναπτυσσόμενων χωρών·

60.  ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει εκτίμηση επιπτώσεων στο πλαίσιο της ΚΓΠ, στην οποία θα αναλύεται ο εξωτερικός της αντίκτυπος στις διεθνείς αγορές τροφίμων και στην επισιτιστική ασφάλεια των αναπτυσσόμενων χωρών·

61.  προτρέπει την Επιτροπή να διερευνήσει το πρόβλημα της κατασπατάλησης τροφίμων στο εσωτερικό της ΕΕ, καθώς εκτιμάται ότι έως και το 40 % των διαθέσιμων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων που παράγονται σε αναπτυσσόμενες χώρες και εξάγονται προς την ΕΕ, καταλήγουν στον κάδο απορριμμάτων, και να προτείνει αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση του προβλήματος και τη βελτίωση των καταναλωτικών προτύπων·

62.  ζητεί την πλήρη σταδιακή κατάργηση των εξαγωγικών επιδοτήσεων·

63.  υποστηρίζει επίμονα ότι η Επιτροπή πρέπει να μεριμνήσει για την ενσωμάτωση της εξωτερικής διάστασης της τρέχουσας μεταρρύθμισης της κοινής αλιευτικής πολιτικής στις αναπτυξιακές πολιτικές της ΕΕ·

64.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει την τήρηση του κώδικα δεοντολογίας του FAO για την υπεύθυνη αλιεία σε περιοχές στις οποίες η ΕΕ έχει συνάψει συμφωνίες αλιευτικής σύμπραξης, ειδικότερα όσον αφορά τη σύσταση για τη χορήγηση προτιμησιακής πρόσβασης σε πόρους για τους τοπικούς αλιείς μικρής κλίμακας·

65.  τονίζει ότι ο αλιευτικός τομέας σε πολλές χώρες είναι κρίσιμος για την απασχόληση και την επισιτιστική ασφάλεια και, συνεπώς, όλες οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να είναι επιλέξιμες για στήριξη του τομέα αυτού από την ΕΕ, ώστε να αναπτύξουν τη δική τους αειφόρο αλιευτική βιομηχανία, έρευνα, τον έλεγχο και την επιβολή για να καταπολεμήσουν την παράνομη, αδήλωτη και αρρύθμιστη αλιεία·

66.  ζητεί μεταρρυθμίσεις που θα αυξήσουν τις ευκαιρίες πρόσβασης στην αγορά για τις αναπτυσσόμενες χώρες και θα τους επιτρέψουν να δραστηριοποιούνται ανταγωνιστικά στις δικές τους εθνικές και περιφερειακές αγορές·

67.  υπενθυμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή συνοχή μεταξύ των πολιτικών της για την συνεργασία και την ανάπτυξη και των εμπορικών πολιτικών της, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις ανησυχίες τόσο των κρατών μελών της ΕΕ όσο και των αναπτυσσόμενων χωρών·

68.  θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υποστηρίξει την περιφερειακή ολοκλήρωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών γεωργικών προϊόντων διατροφής στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ειδικότερα τις περιφερειακές εμπορικές συμφωνίες για την προώθηση μιας βιώσιμης και αειφόρου παραγωγής και μεταποίησης των τροφίμων σε τοπικό επίπεδο, να διαθέσει δε ουσιαστικό τμήμα της αναπτυξιακής της βοήθειας για το σκοπό αυτό·

69.  εκφράζει για μία ακόμη φορά την ανησυχία του για το ότι η εμπορική στρατηγική της ΕΕ αδυνατεί ορισμένες φορές να υιοθετήσει μια αναπτυξιακή προσέγγιση· ζητεί συνεπώς δίκαιες και ισορροπημένες εμπορικές συμφωνίες που στηρίζουν την ανάπτυξη, καθώς αυτές αποτελούν βασικό στοιχείο για μια συνολική απάντηση στο θέμα της επισιτιστικής ασφάλειας·

70.  υπενθυμίζει ότι η επισιτιστική ασφάλεια προϋποθέτει τη συνοχή και τον συντονισμό μεταξύ των διαφόρων τομεακών πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ, ήτοι της αναπτυξιακής πολιτικής, της ΚΓΠ, της κοινής εμπορικής πολιτικής, της ενεργειακής πολιτικής και των ερευνητικών προγραμμάτων·

71.  θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να στηρίξει τις καλλιέργειες πρωτεϊνούχων προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυνατή αυτονομία, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη διαφοροποίηση της γεωργίας στις αναπτυσσόμενες χώρες οι οποίες, πολύ συχνά έχουν μία γεωργική πολιτική προσανατολισμένη στις εξαγωγές και στην πρόσβαση στις εξωτερικές αγορές, εις βάρος της ευζωίας και των αναγκών των τοπικών πληθυσμών·

72.  προτρέπει την Επιτροπή να εστιάσει στις αναπτυξιακές ανησυχίες που εκφράζονται στο πλαίσιο των διεξαγόμενων διαπραγματεύσεων ΣΟΕΣ, και να προσφέρει στις αναπτυσσόμενες χώρες μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών όσον αφορά τους εμπορικούς κανόνες και, ειδικότερα, να τους προσφέρει τη δυνατότητα να εφαρμόσουν ρήτρες διασφάλισης προκειμένου να επιτευχθεί η ενδογενής και βιώσιμη ανάπτυξη των οικονομικών δυνατοτήτων στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει ότι η χρήση εξαγωγικών περιορισμών και η προστασία της νεοσύστατης βιομηχανίας εκ μέρους των αναπτυσσόμενων χωρών αποτελούν αναπτυξιακά μέσα τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και της επισιτιστικής ασφάλειας· απαιτεί από την Επιτροπή να υιοθετήσει ισχυρή θέση στηρίζοντας την αναπτυξιακή πολιτική στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ· καλεί την Επιτροπή να προσεγγίσει τις διαπραγματεύσεις διεθνούς εμπορίου από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εντάξει σε όλες τις συμφωνίες με τρίτες χώρες εκτιμήσεις των επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα·

73.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν μια σύμβαση η οποία θα βασίζεται στις ανάγκες, και στην οποία το επίπεδο των δεσμεύσεων των χορηγών για την παροχή επισιτιστικής βοήθειας θα συνδέεται με τις ανάγκες των πληθυσμών, καθώς και με εγγυημένες ποσότητες τοπικών αγορών στις δικαιούχους χώρες·

74.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την έλλειψη διαφάνειας, παροχής πληροφοριών και συμμετοχής των σχετικών ενδιαφερομένων φορέων στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις σχετικά με τη Σύμβαση για την Επισιτιστική Βοήθεια (ΣΕΒ)·

o
o   o

75.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 354 της 31.12.2008, σ. 62. (2) ΕΕ C 263 Ε της 16.10.2008, σ. 621. (3) ΕΕ C 279 E της 19.11.2009, σ. 71. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0071. (5) ΕΕ C 297 Ε της 20.11.2008, σ. 201. (6) ΕΕ C 46 E της 24.2.2010, σ. 10. (7) ΕΕ C 285 E της 21.10.2010, σ. 69. (8) ΕΕ C 161 E, της 31.5.2011, σ. 47. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, ACP-EU/100.879/10/τελ.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τις μονομερείς δηλώσεις που καταχωρούνται στα πρακτικά των συνεδριάσεων του Συμβουλίου (2011/2090(INI))

P7_TA(2011)0411 A7-0269/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την επιστολή της 8ης Δεκεμβρίου 2009 του προέδρου της Διάσκεψης των Προέδρων των Επιτροπών προς τον πρόεδρο της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη τη Διοργανική Συμφωνία της 22ας Δεκεμβρίου 1998 σχετικά με κοινές κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα σύνταξης της κοινοτικής νομοθεσίας(1),

–  έχοντας υπόψη τις απαντήσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής αντίστοιχα στις γραπτές ερωτήσεις P-3977/2010 και E-3981/2010,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A7-0269/2011),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δικαστήριο έχει τη σαφή και αποκλειστική αρμοδιότητα να αποφαίνεται επί της ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης, τόσο του πρωτογενούς όσο και του παραγώγου,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δικαστήριο έχει επανειλημμένα επιβεβαιώσει ότι οι δηλώσεις δεν είναι νομικά δεσμευτικές,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο έχει καθήκον να ενημερώνει πλήρως το Κοινοβούλιο σχετικά με τη θέση του, στο πλαίσιο νομοθετικών διαδικασιών(2),

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει της Συνθήκης τα θεσμικά όργανα οφείλουν να συνεργάζονται καλή τη πίστει(3),

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μονομερείς δηλώσεις των κρατών μελών ή του Συμβουλίου ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τις νομοθετικές αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου, βλάπτουν την ποιότητα της ενωσιακής νομοθεσίας και υπονομεύουν την αρχή της ασφάλειας δικαίου,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι καμία δήλωση που καταχωρείται στα πρακτικά των συνεδριάσεων του Συμβουλίου ή της επιτροπής συνδιαλλαγής, σε οποιοδήποτε στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας, δεν μπορεί να προεξοφλήσει την έκβαση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο κλάδων της νομοθετικής αρχής,

1.  επιβεβαιώνει ότι οι δηλώσεις που δεν ενσωματώνονται σε νομικό κείμενο αλλά το αφορούν, ανεξάρτητα εάν εκδίδονται από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, δεν έχουν νομική ισχύ και ενδέχεται να υποσκάπτουν τη συνοχή της ενωσιακής νομοθεσίας και τη σαφή ερμηνεία της·

2.  εμμένει στην άποψη ότι οι μονομερείς δηλώσεις δεν πρέπει να μειώνουν ή να θέτουν σε κίνδυνο την ανάγκη να προβαίνουν συστηματικά όλα τα κράτη στη δημοσίευση πινάκων αντιστοιχίας, ορίζοντας τους τρόπους και τα μέσα με τα οποία θα μεταφερθεί το δίκαιο της ΕΕ στο εσωτερικό δίκαιο, προς το συμφέρον της αποτελεσματικής και διαφανούς εφαρμογής της νομοθεσίας σε όλη την Ένωση·

3.  ζητεί όλες οι δηλώσεις να κοινοποιούνται στο Κοινοβούλιο και, σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις των κρατών μελών, να μην δημοσιεύονται στη σειρά L της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

4.  καλεί το Συμβούλιο να διαβιβάζει τα πρακτικά του νομοθετικού μέρους των συνεδριάσεων του στο Κοινοβούλιο και ταυτόχρονα στα εθνικά κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών·

5.  επιφυλάσσεται του δικαιώματος να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε νόμιμα μέσα έχει στη διάθεσή του σε περίπτωση που μονομερείς δηλώσεις αποβλέπουν σκοπίμως στην παραγωγή νομικών αποτελεσμάτων·

6.  καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο, βάσει του άρθρου 295 ΣΛΕΕ, προκειμένου να επικαιροποιήσουν τη Κοινή Δήλωση σχετικά με τις πρακτικές ρυθμίσεις της διαδικασίας συναπόφασης (ήδη συνήθους νομοθετικής διαδικασίας), κατά τρόπο ώστε να ληφθεί υπόψη η έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας και να οριοθετηθεί σαφώς το πεδίο των μονομερών δηλώσεων·

7.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 73 της 17.3.1999, σ. 1. (2) Άρθρο 294 ΣΛΕΕ (σε πρώτη ανάγνωση). (3) Άρθρο 13 ΣΕΕ.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με μια νέα εμπορική πολιτική για την Ευρώπη στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 (2010/2152(INI))

P7_TA(2011)0412 A7-0255/2011

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Εμπόριο, ανάπτυξη και παγκόσμιες υποθέσεις: Η εμπορική πολιτική ως βασική συνιστώσα της στρατηγικής »Ευρώπη 2020' της ΕΕ' (COM(2010)0612),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «ΕΕ 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: η συμμετοχή της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Συμβολή στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση» (COM(2006)0567),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαΐου 2011 σχετικά με την κατάσταση πραγμάτων στις διαπραγματεύσεις για Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών ΕΕ-Ινδίας(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαΐου 2011 σχετικά με τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ-Ιαπωνίας(3) ,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ-Καναδά(4) ,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με τη μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Δημοκρατίας της Κορέας (6),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή με τίτλο «Συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη: ο ρόλος του δίκαιου εμπορίου και των μη κυβερνητικών εμπορικών σχεδίων εξασφάλισης της βιωσιμότητας» της 5ης Μαΐου 2009 (COM(2009)0215),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τις διεθνείς εμπορικές πολιτικές στο πλαίσιο των επιτακτικών αναγκών που επιβάλλουν οι κλιματικές αλλαγές(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με τη Λατινική Αμερική(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τη στρατηγική ΕΕ 2020(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαρτίου 2009 σχετικά με τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών ΕΕ-Ινδίας(13),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με το εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις με την Κίνα(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την ενίσχυση του ρόλου των ευρωπαϊκών ΜΜΕ στο διεθνές εμπόριο(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις συνέπειες της απομίμησης/παραποίησης στο διεθνές εμπόριο(16),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 17ης Οκτωβρίου 2008 με τίτλο «Οι ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες: ένα πλεονέκτημα για την Ευρώπη».

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2008 σχετικά με το εμπόριο πρώτων υλών και βασικών προϊόντων(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Απριλίου 2008 σχετικά με την πορεία προς μεταρρύθμιση του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την εξασφάλιση της πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά(20),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με την Κορέα(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2007 σχετικά με την Ευρώπη στον κόσμο - εξωτερικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με τη Μercosur ενόψει της σύναψης Διαπεριφερειακής Συμφωνίας Σύνδεσης(23),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με την Ινδία(24),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τις διατλαντικές οικονομικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ(25),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17ης και 18ης Ιουνίου 2010,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A7-0255/2011),

Το μερίδιο της Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών στο παγκόσμιο σχετικό ΑΕγχΠ(26) μειώνεται, ενώ οι αναδυόμενες χώρες αυξάνουν γρήγορα τις επιδόσεις τους

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το έτος 2000, κατά τη δρομολόγηση της στρατηγικής της Λισαβόνας, η Ένωση αντιπροσώπευε το 25% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ (μετρημένο σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης), ενώ τώρα εκτιμάται ότι θα αντιπροσωπεύει μόλις το 18% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ το 2020, πράγμα που σημαίνει μείωση των σχετικών οικονομικών επιδόσεών της κατά 28%,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ οι δύο μεγαλύτερες ανεπτυγμένες οικονομίες, η Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες, αντιπροσώπευαν το 2000 το 48% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ (μετρημένο σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης), τώρα εκτιμάται ότι θα αντιπροσωπεύουν μόλις το 35% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ το 2020, πράγμα που σημαίνει μείωση των σχετικών κοινών οικονομικών επιδόσεών τους κατά 27%,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ οι δύο μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες, η Κίνα και η Ινδία, αντιπροσώπευαν το 2000 το 10% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ (μετρημένο σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης), τώρα εκτιμάται ότι θα αντιπροσωπεύουν το 25% του παγκόσμιου ΑΕγχΠ το 2020, πράγμα που σημαίνει αύξηση των σχετικών οικονομικών επιδόσεών τους κατά 150%,

Αυτή η σχετική μείωση του ΑΕγχΠ της Ένωσης αντικατοπτρίζεται στις εμπορικές της επιδόσεις(27)

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1999 η Ένωση αντιπροσώπευε το 19% των παγκόσμιων εξαγωγών εμπορευμάτων και ότι το 2009 αντιπροσώπευε το 17,1% των παγκόσμιων εξαγωγών, πράγμα που σημαίνει μείωση των σχετικών εξαγωγικών επιδόσεών της κατά 10%,

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1999 η Ένωση αντιπροσώπευε το 19,5% των παγκόσμιων εισαγωγών εμπορευμάτων και ότι το 2009 αντιπροσώπευε το 17,6% των παγκόσμιων εισαγωγών, πράγμα που σημαίνει μείωση των σχετικών εισαγωγών της κατά 10%,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μερίδιο εξαγωγών υπηρεσιών στην παγκόσμια εξαγωγική επίδοση της Ένωσης αυξήθηκε από 26,7% σε 30,2% μεταξύ 1999 και 2009(28),

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πενήντα χώρες (τριάντα, εάν η ΕΕ υπολογισθεί ως μία οντότητα) αντιπροσωπεύουν το 80% του παγκόσμιου εμπορίου,

Οι δημογραφικές αλλαγές(29) έχουν επίδραση και στις οικονομικές επιδόσεις

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθυσμός της Ένωσης προβλέπεται να αυξηθεί κατά σχεδόν 5% μέχρι το 2035, ενώ έπειτα θα μειώνεται διαρκώς, και ότι ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας της Ένωσης αναμένεται να αρχίσει να μειώνεται από το 2010,

Η οικονομία της Ένωσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμμετοχή στην εξωτερική ανάπτυξη

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη, η ευημερία, η απασχόληση και η διατήρηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου είναι διασυνδεδεμένες και η μία αποτελεί τη βάση για την άλλη,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εκτιμά πως, μέχρι το 2015, το 90% της παγκόσμιας ανάπτυξης θα δημιουργείται εκτός Ένωσης,

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άνοιγμα του εμπορίου οδηγεί σε μεγαλύτερη παραγωγικότητα, συμβάλλει στην αύξηση της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας και θα μπορούσε να συνεισφέρει τάχιστα σε άμεση οικονομική ανάπτυξη άνω του 1,5% και να προσφέρει σημαντικά οφέλη στους καταναλωτές,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εκτιμά πως το 18% του εργατικού δυναμικού της Ένωσης, δηλαδή 36 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, εξαρτώνται από τις εμπορικές επιδόσεις της Ένωσης και ότι η σύγκριση μεταξύ του ανοίγματος του εμπορίου και της απασχόλησης κατά την προηγούμενη δεκαετία καταδεικνύει ότι το άνοιγμα του εμπορίου συμβαδίζει με την απασχόληση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, έχοντας κατά νου τις δημογραφικές εκτιμήσεις της Ένωσης και τα αρνητικά τους αποτελέσματα στο δυναμικό της ανάπτυξης, έχει τεράστια σημασία να χαλιναγωγηθούν και να αξιοποιηθούν το δυναμικό ανάπτυξης που ενυπάρχει στην αυξανόμενη παραγωγικότητα και το δυναμικό ανάπτυξης που ενυπάρχει στο εξωτερικό εμπόριο,

Μια μελλοντική ευρωπαϊκή στρατηγική για την εμπορική πολιτική θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των κλάδων και των εδαφών της ΕΕ και την εξάρτηση από την εξωτερική ανάπτυξη

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εμπόριο, ανάπτυξη και παγκόσμιες υποθέσεις» προτείνει κατάλληλα βραχυπρόθεσμα μέτρα, αλλά δεν προβληματίζεται επί του μελλοντικού ρόλου της Ένωσης σε έναν αλλαγμένο κόσμο,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρότεινε έναν κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση μεταβατικών ρυθμίσεων στο πλαίσιο διμερών επενδυτικών συμφωνιών μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών ως μέρος της επενδυτικής πολιτικής της ΕΕ,

Το Κοινοβούλιο περίμενε να του διαβιβαστεί μια πραγματική εμπορική στρατηγική για το μέλλον, που θα λάμβανε υπόψη τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες εξελίξεις και δεν θα βασιζόταν στην εσφαλμένη υπόθεση ότι η κατάσταση των πραγμάτων στην παγκόσμια σκηνή του εμπορίου θα έμενε ως έχει

1.  επικροτεί γενικά τον τριπλό στόχο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εμπόριο, ανάπτυξη και παγκόσμιες υποθέσεις», και ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάσει μια μελλοντοστρεφή και καινοτόμο μελλοντική στρατηγική για το εμπόριο και τις επενδύσεις, η οποία να λαμβάνει υπόψη τις νέες προκλήσεις που τίθενται στην ΕΕ·

2.  εκφράζει τη λύπη του διότι πολλοί στόχοι της στρατηγικής για την Ευρώπη στον κόσμο δεν έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και θα περίμενε μια πιο κριτική ανάλυση της στρατηγικής αυτής, με στόχο την καλύτερη κατανόηση ορισμένων αποτυχιών·

3.  επιμένει ότι η Ένωση χρειάζεται μια συνεκτική μακροπρόθεσμη εμπορική στρατηγική, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι μελλοντικές προκλήσεις και ιδίως οι σημαντικότερες αναδυόμενες χώρες· επιμένει ότι μια τέτοια στρατηγική θα πρέπει να βασίζεται σε διεξοδική ανάλυση των σημερινών τάσεων του παγκόσμιου εμπορίου, της εσωτερικής και εξωτερικής ανάπτυξης της Ένωσης, καθώς επίσης της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, της τεχνογνωσίας τους και των τεχνολογικών τους προόδων· εκφράζει τη λύπη του διότι η ανακοίνωση δεν προσφέρει μια εμπεριστατωμένη πρόβλεψη για τη μορφή που θα μπορούσε να έχει ο «κόσμος του εμπορίου» σε έναν σχεδιασμό πολιτικής με 15ετή ή 20ετή ορίζοντα· θεωρεί ότι η επανεξέταση αυτή πρέπει να καθορίσει τις βλέψεις της Επιτροπής όσον αφορά τις διμερείς εμπορικές σχέσεις κατά την περίοδο αυτή, συμπεριλαμβανομένης μιας χωριστής γεωγραφικής στρατηγικής, για παράδειγμα μέσω της δημιουργίας νέων συμφωνιών ή στόχων για την εξάλειψη των δασμολογικών και μη δασμολογικών εμποδίων με τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους·

4.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μια τέτοια πρόβλεψη ως βάση και να υποβάλει μέχρι το καλοκαίρι του 2013 μια αναθεωρημένη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στρατηγική για το εμπόριο, αφού η ανακοίνωση για το εμπόριο, την ανάπτυξη και τις παγκόσμιες υποθέσεις δεν το κάνει αυτό·

Το Κοινοβούλιο κατανοεί ότι η εμπορική πολιτική δεν είναι αυτοσκοπός

5.  υπενθυμίζει σε όλους τους ενδιαφερόμενους ότι μια σύγχρονη εμπορική πολιτική πρέπει να λαμβάνει υπόψη και άλλους τομείς της πολιτικής όπως:

6.  υπογραμμίζει ότι οι αρχές που εκφράζονται στα ψηφίσματα της 25ης Νοεμβρίου 2010, τα οποία ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(30), σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(31) και σχετικά με τις διεθνείς εμπορικές πολιτικές στο πλαίσιο των επιτακτικών αναγκών που επιβάλλουν οι κλιματικές αλλαγές(32), αντίστοιχα, θα πρέπει να ληφθούν οριζοντίως υπόψη, ενώ η ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων και των ανθρώπινων δικαιωμάτων θα πρέπει να γίνει δεσμευτική για όλες τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών·

7.  εκτιμά ότι η επίτευξη των κλιματικών στόχων είναι δυνατή μόνον μέσω της συνεργασίας με τους βασικότερους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, που ταυτόχρονα είναι και οι μεγαλύτεροι παραγωγοί διοξειδίου του άνθρακα·

8.  υπογραμμίζει ότι, παρ' όλο που η εμπορική πολιτική δεν θα πρέπει να επιβαρύνεται υπερβολικά με ζητήματα που δεν έχουν άμεση σχέση με το διεθνές εμπόριο, δεν μπορεί να εξετάζεται στο κενό, και τονίζει την αναγκαιότητα εξεύρεσης ισορροπίας μεταξύ των εμπορικών στόχων της Ένωσης και άλλων πτυχών της εξωτερικής πολιτικής της, όπως η περιβαλλοντική στρατηγική, οι ανθρωπιστικοί στόχοι και οι προηγούμενες δεσμεύσεις της ΕΕ να εξασφαλίσει τη συνοχή της πολιτικής για την ανάπτυξη· ζητεί από την Επιτροπή να αποδώσει υψηλή προτεραιότητα στα εμπορικά συμφέροντα της ΕΕ σε σχέση με τους εμπορικούς εταίρους της κατά τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών και να επιτύχει καλύτερο συντονισμό εντός και μεταξύ των θεσμικών οργάνων όταν εξετάζονται εμπορικά ζητήματα·

9.  ζητεί οι μελλοντικές πολυμερείς και διμερείς εμπορικές συμφωνίες να αποτελούν μέρος μιας μακροπρόθεσμης βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ, ιδίως για μια διατηρήσιμη ανανέωση και ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης, και των θέσεων εργασίας της, στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

10.  τονίζει ότι η εμπορική πολιτική είναι σημαντικό στοιχείο της νέας βιομηχανικής πολιτικής της Ένωσης και ότι το εμπόριο πρέπει να βασίζεται σε θεμιτό παγκόσμιο ανταγωνισμό και στην πλήρη αμοιβαιότητα, προκειμένου να διατηρηθεί μια υγιής μεταποιητική βάση στην Ευρώπη·

Το Κοινοβούλιο προτιμά σαφώς μια πολυμερή προσέγγιση εντός του ΠΟΕ

11.  επαναλαμβάνει ότι το πολυμερές εμπορικό σύστημα που είναι ενσωματωμένο στον ΠΟΕ παραμένει με διαφορά το καλύτερο πλαίσιο για την επίτευξη ελεύθερου και θεμιτού εμπορίου σε παγκόσμια βάση· θεωρεί, παρ' όλα αυτά, ότι το σύστημα του ΠΟΕ, και ιδίως το όργανο επίλυσης διαφορών, θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά του, και ότι η ΕΕ θα πρέπει να επεξεργαστεί προτάσεις για την ενίσχυση του ΠΟΕ και την επέκταση της ικανότητάς του να καταρτίζει κανόνες σε νέους τομείς της εμπορικής πολιτικής, μεταξύ άλλων με τη διασφάλιση ότι οι κανόνες του ΠΟΕ θα ερμηνεύονται και θα καταρτίζονται κατά τρόπο που να στηρίζει τις δεσμεύσεις οι οποίες αναλαμβάνονται στις πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες (ΠΠΣ)·

12.  εκφράζει τη λύπη του διότι παρόλο που πέρασαν δέκα χρόνια δεν έχει ακόμη καταστεί δυνατό να ολοκληρωθεί ο Γύρος της Ντόχα και διότι μια τέτοια απαραίτητη και θετική ολοκλήρωση παρουσιάζεται αυτή τη στιγμή πολύ απίθανη· επαναλαμβάνει την ισχυρή του υποστήριξη για μια επιτυχή ολοκλήρωση του αναπτυξιακού γύρου της Ντόχα, έχοντας υπόψη ότι μια θετική ολοκλήρωση θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις μεταβολές που σημειώθηκαν στις παγκόσμιες εμπορικές ροές και στην κατανομή των οφελών από το παγκόσμιο εμπόριο μετά την έναρξη του γύρου αυτού, έχοντας επίσης κατά νου την ανάγκη για ένα ισορροπημένο κείμενο σχετικά με την πρόσβαση στις μη γεωργικές αγορές, ώστε να εξασφαλίζεται πρόσβαση σε αναδυόμενες αγορές, όπως η Ινδία, η Κίνα και οι χώρες ASEAN, εμποδίζοντας παράλληλα τις αναδυόμενες οικονομίες να χρησιμοποιούν τις ευελιξίες της πρόσβασης στις μη γεωργικές αγορές για την προστασία συγκεκριμένων καίριων τομέων με διατήρηση υψηλών δασμών·

Το Κοινοβούλιο θεωρεί τις συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών (ΣΕΣ) σημαντικά μέσα πρόσβασης σε αγορές

13.  επαναλαμβάνει ότι όλες οι νέες ΣΕΣ που συνάπτει η ΕΕ θα πρέπει να είναι συμβατές με τον ΠΟΕ, διεξοδικές, φιλόδοξες, μεταξύ άλλων στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης, και ισορροπημένες, να οδηγούν σε πραγματικά αμοιβαία πρόσβαση στην αγορά και να προχωρούν πέρα από τις υφιστάμενες πολυμερείς δεσμεύσεις, αφενός, και από εκείνες που αναμένεται να προκύψουν από μια επιτυχή ολοκλήρωση της αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα, αφετέρου· επικροτεί την πρόοδο που σημειώθηκε σε ορισμένες διαπραγματεύσεις· ταυτόχρονα, εκφράζει τη λύπη του διότι οι περισσότερες διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τι θα μπορούσε να γίνει ή να αλλάξει προκειμένου να ολοκληρωθούν καλύτερα και γρηγορότερα οι διαπραγματεύσεις για ΣΕΣ που είναι σε εκκρεμότητα, χωρίς ωστόσο να θίγονται τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, καθώς το περιεχόμενο πρέπει πάντοτε να υπερισχύει της ταχείας διεκπεραίωσης· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις ενδεχόμενες συνέπειες όσον αφορά ιδίως την απασχόληση, προκειμένου να προσαρμοσθούν οι εντολές της και να είναι σε θέση να συνάψει ΣΕΣ που θα είναι μακροπρόθεσμα επωφελείς για την ανάπτυξη της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο ενσωμάτωσης των μηχανισμών επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ στις διμερείς συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών· καλεί την Επιτροπή να μειώσει το φαινόμενο του «συμφυρμού διαφορετικών συμφωνιών», π.χ. με τη διαπραγμάτευση πολυμερών κανόνων καταγωγής· ζητεί την ενσωμάτωση ενός κεφαλαίου περί βιωσιμότητας, το οποίο θα συνδέεται με ρήτρες διασφάλισης, για την κάλυψη τομέων όπως το εμπόριο, το περιβάλλον, η παραγωγή και η μεταποίηση στο πλαίσιο των ΣΕΣ·

14.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι πρέπει να διεξάγει, σε ένα πλαίσιο που θα καθορίζει τις εμπορικές προτεραιότητες όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και τις στρατηγικές γεωγραφικές ζώνες, μια εκ των προτέρων, λεπτομερή και απροκατάληπτη αξιολόγηση των ευρωπαϊκών συμφερόντων προτού αποφασίσει για μελλοντικούς εταίρους ΣΕΣ και για το περιεχόμενο των εντολών διαπραγμάτευσης· τονίζει ότι οι ΣΕΣ πρέπει να συνάπτονται μόνον με χώρες που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον και να σέβονται βασικές αρχές, όπως η πλήρης αμοιβαιότητα, ο πλήρης δασμολογικός αφοπλισμός, η άρση όλων των μη δασμολογικών εμποδίων, η απαγόρευση καθεστώτος επιστροφής των δασμών και η ομοιόμορφη εφαρμογή υψηλού κατώτατου ορίου κανόνων καταγωγής· υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο ότι πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις απόψεις του Κοινοβουλίου όταν αποφασίζουν για τις εντολές· ζητεί από την Επιτροπή να διενεργεί εκτενείς εκτιμήσεις αντικτύπου, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπο σε διάφορες βιομηχανίες και κλάδους της ΕΕ και με εκτεταμένες διαβουλεύσεις με όλους τους ενδιαφερομένους, πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και τακτικά κατά τη διάρκεια ισχύος της συμφωνίας· επισημαίνει στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο ότι, εάν θέλουν να ασκεί το Κοινοβούλιο υπεύθυνα τις εξουσίες έγκρισης που διαθέτει, πρέπει να εμπλέκουν το Κοινοβούλιο σε κάθε στάδιο από τη συμφωνία για την εντολή διαπραγμάτευσης και σε κάθε γύρο διαπραγματεύσεων·

Το Κοινοβούλιο ζητεί περισσότερα και καλύτερα αποτελέσματα από τους διαλόγους υψηλού επιπέδου με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ρωσία

15.  τονίζει τη σημασία της επίτευξης προόδου στις εμπορικές σχέσεις μας με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ρωσία με στόχο την εξάλειψη των δασμολογικών και μη δασμολογικών εμποδίων, ειδικά όσον αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, την πρόσβαση στην αγορά, τις δημόσιες συμβάσεις και τον εφοδιασμό με πρώτες ύλες· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του για την ανεπαρκή πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής στους τομείς αυτούς· παροτρύνει συνεπώς την Επιτροπή να διεξάγει αποφασιστικότερες διαπραγματεύσεις με στόχο την επίτευξη προόδου στο πλαίσιο των εμπορικών μας σχέσεων με τις χώρες αυτές, και ενθαρρύνει τους εμπορικούς μας εταίρους να κάνουν το ίδιο·

16.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ενίσχυση των διατλαντικών οικονομικών σχέσεων, αλλά χωρίς να απειληθούν οι πολιτικές της ΕΕ σε τομείς όπως τα περιβαλλοντικά πρότυπα, η πολιτισμική πολυμορφία, τα κοινωνικά δικαιώματα και οι δημόσιες υπηρεσίες· υπογραμμίζει ειδικότερα τη σημασία της επίτευξης περισσότερης προόδου στη μεγαλύτερη εμπορική σχέση του κόσμου, ιδίως όσον αφορά τα πρότυπα και τους τεχνικούς φραγμούς του εμπορίου· επικροτεί την επανενεργοποίηση του Διατλαντικού Οικονομικού Συμβουλίου (ΔΟΣ) και θεωρεί ότι, για να στεφθεί από επιτυχία, ο διάλογος αυτός πρέπει να εντατικοποιηθεί περαιτέρω σε όλα τα επίπεδα και ότι πρέπει να πραγματοποιούνται τακτικότερα συσκέψεις υψηλού επιπέδου της Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των αμερικανών ομολόγων τους· προτείνει να εργασθούν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ για την ανάπτυξη της εξελισσόμενης και ολοκληρωμένης «Διατλαντικής Πρωτοβουλίας για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση», η οποία πρέπει να περιλαμβάνει σχέδια για την εξάλειψη των απομενόντων μη δασμολογικών φραγμών του εμπορίου και των επενδύσεων έως το 2020 («διατλαντική αγορά»), και να προχωρήσουν στην κατεύθυνση μηδενικών δασμών σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως πρότεινε ενωρίτερα τον τρέχοντα μήνα το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ· υποστηρίζει ότι η πρωτοβουλία αυτή πρέπει να συμπεριληφθεί στην ατζέντα προσεχών συνεδριάσεων του ΔΟΣ και της συνόδου κορυφής ΕΕ/ΗΠΑ·

17.  ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει πλήρη μελέτη αντικτύπου σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα για τους διάφορους ευρωπαϊκούς βιομηχανικούς κλάδους και τον τομέα της απασχόλησης, προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος αναφορικά με τον διάλογο υψηλού επιπέδου για την οικονομία και το εμπόριο με την Κίνα· επισημαίνει ότι η εμπορική στρατηγικής της ΕΕ έναντι της Κίνας πρέπει να βασίζεται στη συνεκτίμηση των ευρωπαϊκών συμφερόντων, ειδικά όσον αφορά τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, την πρόσβαση στην αγορά, τις δημόσιες συμβάσεις, τον εφοδιασμό με πρώτες ύλες και τον σεβασμό της αρχής της αμοιβαιότητας· δηλώνει ότι, εάν η Κίνα θέλει να αποφύγει την προσφυγή στα μέσα εμπορικής άμυνας, θα πρέπει να τηρήσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του ΠΟΕ· τονίζει ότι η Ένωση πρέπει να χρησιμοποιεί με πιο συστηματικό τρόπο τα κατάλληλα νομικά μέσα κάθε φορά που η Κίνα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της·

18.  επικροτεί την επίλυση εκκρεμών διμερών ζητημάτων για την προσχώρηση της Ρωσίας στον ΠΟΕ και θεωρεί κύρια προτεραιότητα μια γρήγορη προσχώρηση στον ΠΟΕ· επίσης, επικροτεί τις διμερείς διαπραγματεύσεις για μια ολοκληρωμένη συμφωνία ΕΕ-Ρωσίας και παροτρύνει τη Ρωσία να βελτιώσει το εμπορικό περιβάλλον στη χώρα για τις επιχειρήσεις της Ένωσης·

19.  σημειώνει ότι το Κοινοβούλιο ενδιαφέρεται για τη βελτίωση της εμπορικής σχέσης ΕΕ-Ιαπωνίας, με πρώτο βήμα την επικέντρωση στην άρση των μη δασμολογικών εμποδίων στο εμπόριο και τις επενδύσεις· δεν είναι ικανοποιημένο με την αμελητέα πρόοδο των τελευταίων ετών στον τομέα αυτόν· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εν ευθέτω χρόνω στο Κοινοβούλιο μια ολοκληρωμένη εκτίμηση αντικτύπου, που θα αναφέρει τα πιθανά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα μιας ΣΕΣ ΕΕ-Ιαπωνίας, πριν από την ανάληψη οποιωνδήποτε δεσμεύσεων·

20.  αναγνωρίζει τα επιτεύγματα της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά και της αποφυγής της λήψης προστατευτικών μέτρων στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης· επικροτεί για τον λόγο αυτόν τη στρατηγική πρόσβασης στην αγορά και τη στενή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των διάφορων ενδιαφερομένων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να προωθήσουν και να ενθαρρύνουν τη χρήση των υφιστάμενων πρωτοβουλιών και των διαθέσιμων εργαλείων, όπως η «βάση δεδομένων για την πρόσβαση στην αγορά» και το γραφείο εξυπηρέτησης εξαγωγών («export helpdesk»), ώστε οι πολίτες και οι ΜΜΕ να μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ·

21.  υπογραμμίζει ότι ο κύριος λόγος της οικονομικής επιτυχίας της ΕΕ είναι η δραστηριότητα διάφορων οικονομικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων ΜΜΕ και πολυεθνικών επιχειρήσεων· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εξετάζει, σε όλες τις εμπορικές διαπραγματεύσεις και τους νέους εσωτερικούς κανονισμούς, τις ιδιαίτερες ανάγκες και συμφέροντα των διάφορων οικονομικών φορέων·

Από την άλλη πλευρά όμως, η Ένωση ως σχετικά ανοικτή οικονομία χρειάζεται αποτελεσματικά μέσα εμπορικής άμυνας

22.  σημειώνει ότι η επιδίωξη περαιτέρω ελευθέρωσης του εμπορίου εξακολουθεί να απαιτεί την ικανότητα προστασίας των ευρωπαίων παραγωγών από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές· θεωρεί, για τον λόγο αυτόν, τα μέσα εμπορικής άμυνας απολύτως απαραίτητο στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ, όσο κι αν δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται κακόπιστα για λόγους προστατευτισμού· επικροτεί όλες τις προσπάθειες για τον εξορθολογισμό και την επιτάχυνση των διαδικασιών στο πλαίσιο των μέσων εμπορικής άμυνας, μεταξύ άλλων με ενίσχυση της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας, και για τη βελτίωση της πρόσβασης της βιομηχανίας της Ένωσης, και ιδίως των ΜΜΕ, σε αυτά (π.χ. εργαλείο υποβολής καταγγελιών στο γραφείο υποστήριξης της πρόσβασης στην αγορά)·

Η ανταγωνιστικότητα και η οικονομική επιτυχία της ΕΕ είναι αδύνατη χωρίς υπηρεσίες και καλά προστατευόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις

23.  υπογραμμίζει ότι το δυναμικό των αγαθών και υπηρεσιών στο διεθνές εμπόριο έχει αυξηθεί σημαντικά, επαναλαμβάνει όμως ότι η πρόσβαση στην αγορά και η κατάργηση των εμπορικών φραγμών σε επίπεδο ΠΟΕ και στις διαπραγματεύσεις ΣΕΣ δεν κατέστη δυνατό να παρακολουθήσουν αυτές τις εξελίξεις· γνωρίζει ότι πολλά εμπόδια του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών ενδέχεται να προκαλούνται συγκεκριμένα από εθνικούς κανονισμούς· υπενθυμίζει ότι κάθε περαιτέρω ελευθέρωση στον συγκεκριμένο τομέα δεν πρέπει να υπονομεύει την ικανότητα ανάπτυξης των υφιστάμενων και μελλοντικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, οι οποίες αποτελούν βασικό στοιχείο της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις χώρες·

24.  ζητεί να καταβάλει η Επιτροπή κάθε προσπάθεια ώστε να διασφαλίσει ότι οι εμπορικοί εταίροι μας προσφέρουν καλύτερη πρόσβαση στην αγορά των εκβιομηχανισμένων χωρών ή των κυριότερων αναδυόμενων οικονομιών στους φορείς παροχής υπηρεσιών μας, έχοντας υπόψη ότι η εσωτερική αγορά της ΕΕ είναι ήδη αρκετά ανοικτή σε ξένους φορείς παροχής υπηρεσιών· σημειώνει, ωστόσο, ότι ορισμένες δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να συνεχίσουν να αποκλείονται λόγω εθνικών ή περιφερειακών πολιτισμικών διαφορών·

25.  θεωρεί την προστασία των επενδυτών πρώτη προτεραιότητα υπό το πρίσμα της μελλοντικής ευρωπαϊκής επενδυτικής πολιτικής, και θεωρεί ότι η ικανότητα δημόσιας ρύθμισης πρέπει επίσης να διασφαλίζεται και να προστατεύεται· καλεί, για τον λόγο αυτόν, την Επιτροπή να εγγυηθεί την ασφάλεια δικαίου της προστασίας για τους επενδυτές της ΕΕ· καλεί το Συμβούλιο να χορηγήσει τις εντολές του για μελλοντικές επενδυτικές συμφωνίες στην Επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και τις θέσεις του Κοινοβουλίου, όπως παρουσιάζονται στο ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με τη μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(33)·

26.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει ιστορικούς δεσμούς με την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Ασία και ότι πρέπει, επομένως, να εφαρμοστεί εκεί κατάλληλη επενδυτική πολιτική, η οποία θα διασφαλίζει βιώσιμη ανάπτυξη·

27.  αναγνωρίζει ότι η προσωρινή μετακίνηση των φυσικών προσώπων (Τρόπος IV) μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις διμερείς διαπραγματεύσεις της ΕΕ· πιστεύει ότι είναι σημαντικό να μην υπονομεύσει ο Τρόπος IV την αρχή των συλλογικών διαπραγματεύσεων και τη νομοθεσία περί κατώτατου μισθού·

Το Κοινοβούλιο ζητεί θετική αμοιβαιότητα στις διεθνείς αγορές δημοσίων συμβάσεων

28.  εκφράζει τη λύπη του διότι, ενώ οι αγορές δημοσίων συμβάσεων της ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό ανοικτές σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα, αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν συμβαδίζει με ανάλογη πρόσβαση για τους προμηθευτές της ΕΕ στο εξωτερικό· σημειώνει ότι ορισμένες δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να συνεχίσουν να αποκλείονται λόγω εθνικών ή περιφερειακών πολιτισμικών διαφορών·

29.  καλεί την Επιτροπή να εργαστεί για μια θετική αμοιβαία πρόσβαση σε αυτόν τον σημαντικό οικονομικό τομέα, έχοντας υπόψη ότι η σαφής προτεραιότητα της αμοιβαίας πρόσβασης δεν πρόκειται να κλείσει τις αγορές μας, αλλά να ανοίξει ξένες αγορές δημοσίων συμβάσεων·

Το Κοινοβούλιο ζητεί μια φιλόδοξη προσπάθεια αντιμετώπισης των κανονιστικών εμποδίων εντός και εκτός Ευρώπης

30.  υπογραμμίζει την αυξανόμενη σημασία των κανονιστικών ζητημάτων για το διεθνές εμπόριο και ζητεί, ως εκ τούτου, μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των κανόνων και πρακτικών της ΕΕ και των κύριων εμπορικών εταίρων μας, έχοντας πάντα υπόψη ότι αυτό δεν θα υποβαθμίσει τα πρότυπα της ΕΕ, αλλά θα οδηγήσει σε καλύτερη αποδοχή των υφιστάμενων πολυμερών προτύπων·

31.  τονίζει ότι μια τέτοια εναρμόνιση όσον αφορά τα διεθνή πρότυπα και τις πρακτικές πιστοποίησης με τρίτες χώρες δεν μπορεί να επιτευχθεί με αντίτιμο την εφαρμογή χαμηλότερων τεχνικών και υγειονομικών προδιαγραφών και προδιαγραφών στους τομείς της ασφάλειας και της προστασίας των καταναλωτών· καλεί την Επιτροπή να προστατεύσει τις προδιαγραφές της ΕΕ και να επιβάλει αποτελεσματικά την τήρησή τους από τους εισαγωγείς και τους οικονομικούς φορείς που εμπορεύονται τα προϊόντα τους στην Ευρώπη·

32.  υποστηρίζει την πρόταση πράξης για την ενιαία αγορά σχετικά με τη ρυθμιστική σύγκλιση με τους κύριους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, ιδίως στα πεδία της προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος, της καλής διαβίωσης των ζώων, της υγείας και των εργασιακών προτύπων· υπογραμμίζει τη σημασία της υιοθέτησης διεθνών προτύπων σε υψηλό επίπεδο στους καίριους αυτούς τομείς· επαναλαμβάνει ότι οι πολιτικές για την τυποποίηση, η αμοιβαία αναγνώριση, οι άδειες, οι υπηρεσίες και η πρόσβαση στις δημόσιες προμήθειες πρέπει να τεθούν στο επίκεντρο κάθε διαπραγμάτευσης συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου·

33.  καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει την πτυχή της διεθνούς ανταγωνιστικότητας σε όλες τις εκτιμήσεις αντικτύπου που αφορούν νέες νομοθετικές προτάσεις·

34.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στα μη δασμολογικά εμπόδια και στα κανονιστικά εμπόδια που χρησιμοποιούν πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων μελών του ΠΟΕ, έναντι των εξαγωγών της ΕΕ, μεταξύ άλλων ενόψει μελλοντικών συμφωνιών εμπορικής συνεργασίας· επισημαίνει ότι, κατά τις διαπραγματεύσεις, πρέπει να προβλέπονται μέσα παρέμβασης με στόχο την αποκατάσταση της αμοιβαιότητας και των συνθηκών ισορροπίας μεταξύ των μερών σε περίπτωση λήψης μονομερών μέτρων (μη δασμολογικά εμπόδια), συμπεριλαμβανομένων των αμιγώς διοικητικών μέτρων (πιστοποίηση, επιθεώρηση), τα οποία μπορεί να θέτουν τις επιχειρήσεις της ΕΕ σε ανταγωνιστικά μειονεκτική θέση και να οδηγούν σε ασύμμετρες συνθήκες λειτουργίας· ζητεί από την ΕΕ να λάβει μέτρα σε διεθνές επίπεδο υπέρ της κανονιστικής συνεργασίας με στόχο την προώθηση της ισοδυναμίας και της σύγκλισης των διεθνών προτύπων και, επομένως, τον περιορισμό των διενέξεων και του συναφούς εμπορικού κόστους·

Το Κοινοβούλιο προωθεί την καταπολέμηση της φτώχειας εντός και εκτός ΕΕ

35.  υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο είναι προσηλωμένο στο ελεύθερο και θεμιτό εμπόριο – όχι μόνο τα κράτη μέλη αλλά και η Ένωση σαν σύνολο έχει κοινωνική ευθύνη· τόσο το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ όσο και το Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση πρέπει να χρησιμοποιούνται και να αναπτυχθούν περαιτέρω προς το συμφέρον των πολιτών και να στηρίζουν τη διαρκή δημιουργία νέων ανταγωνιστικών θέσεων εργασίας εντός της Ένωσης·

36.  υπενθυμίζει ότι οι πολύ μικρές και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 99 % του συνόλου των επιχειρήσεων στην ΕΕ και εμφανίζουν μεγάλες δυνατότητες για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και καινοτομία· θεωρεί επομένως ότι οι εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές πρέπει να γίνουν αποτελεσματικότερες όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών τους κατά τρόπο που να βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα, ενώ ειδική έμφαση πρέπει να δοθεί στη βελτίωση των ταμείων συνοχής της ΕΕ από την άποψη της προσβασιμότητας και της διαφάνειας, προκειμένου να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ·

37.  σημειώνει ότι, στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, το Κοινοβούλιο στηρίζει την Επιτροπή όσον αφορά τον στόχο της να προωθήσει, μεταξύ άλλων, τη βιώσιμη ανάπτυξη, το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, τα διεθνή εργασιακά πρότυπα και την αξιοπρεπή εργασία, για παράδειγμα με τη διαπραγμάτευση ΣΟΕΣ που συνδυάζουν τα συμφέροντα της Ευρώπης και των χωρών ΑΚΕ· επισημαίνει ότι η εμπορική πολιτική πρέπει να ευνοεί την ανάπτυξη, να επιτρέπει καλύτερη περιφερειακή ολοκλήρωση, να ενθαρρύνει τις επενδύσεις και να βελτιώνει την οικονομική διακυβέρνηση, υπενθυμίζοντας σε όλους τους ενδιαφερομένους ότι άλλες περιοχές του πλανήτη κατέδειξαν πώς μπορεί το εμπόριο να συμβάλει στην ευημερία· ζητεί από την Επιτροπή μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της εμπορικής, της εξωτερικής, της αναπτυξιακής, της κοινωνικής, της γεωργικής και της περιβαλλοντικής πολιτικής· επαναλαμβάνει την παλαιότερη έκκλησή του προς την Επιτροπή να διασφαλίσει συντονισμένες πολιτικές για τη στήριξη του δίκαιου εμπορίου·

38.  υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της νέας εμπορικής στρατηγικής της, η ΕΕ έχει ιδιαίτερο συμφέρον να στηρίξει την ενδογενή ανάπτυξη των εξόχως απόκεντρων περιοχών, λόγω της βιοποικιλότητάς τους και της γεωγραφικής θέσης τους, η οποία παρέχει στην ΕΕ πρόσβαση στη θάλασσα, στα τροπικά δάση και σε μια ζώνη δοκιμών και διαστημικής έρευνας·

39.  όσον αφορά τις ΣΟΕΣ, καλεί την Επιτροπή να σεβαστεί τα παλαιότερα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάγκη επίδειξης ευελιξίας στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας και τήρησης της δέσμευσης για ειδική και διαφοροποιημένη μεταχείριση των αναπτυσσόμενων χωρών·

40.  επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο τάσσεται υπέρ της έγκρισης ενός μελλοντικού συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων που θα πρέπει να περιλαμβάνει βελτιωμένη εστίαση στον τρόπο με τον οποίο οι χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και πληρούν τις απαιτήσεις μας σχετικά με την ενίσχυση του εμπορίου μπορούν να επωφεληθούν από το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων·

41.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να λάβει μέτρα έκτακτης εμπορικής ενίσχυσης για τις χώρες που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές και συρράξεις, ώστε να στηριχθεί η ανασυγκρότηση της οικονομίας τους· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει συγκεκριμένα παραδείγματα μέτρων που θα μπορούσαν να φέρουν βραχυπρόθεσμα ανακούφιση σε μια έκτακτη κατάσταση, καθώς και μέτρα που θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, προτού ζητήσει την έγκριση του Κοινοβουλίου για τέτοια μέτρα·

42.  επισημαίνει ότι η πολιτική εξωτερικού εμπορίου πρέπει να στηρίζει την ικανότητα της ΕΕ να διατηρεί ισχυρό τον τομέα της γεωργίας προκειμένου να εγγυάται την ασφάλεια των τροφίμων και την επισιτιστική κυριαρχία για 500 εκατομμύρια καταναλωτές στην ΕΕ·

Το Κοινοβούλιο ζητεί έναν βιώσιμο και χωρίς στρεβλώσεις εφοδιασμό με πρώτες ύλες

43.  καλεί την Επιτροπή να ακολουθήσει μια συνεπή, βιώσιμη, διεξοδική και διατομεακή στρατηγική αναφορικά με τις πρώτες ύλες, με στόχο την πρόληψη και την εξάλειψη των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών όπως οι περιορισμοί των εξαγωγών, οι εξαγωγικοί φόροι και οι επονομαζόμενοι μηχανισμοί διπλής τιμολόγησης σε πολυμερές και διμερές επίπεδο, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι, σε ορισμένες περιστάσεις, οι εξαγωγικοί περιορισμοί ενδέχεται να θεωρηθούν σημαντικοί για τη στήριξη των αναπτυξιακών στόχων, την προστασία του περιβάλλοντος ή τη βιώσιμη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στις φτωχότερες αναπτυσσόμενες χώρες, όπως οι ΛΑΧ και οι SID· καλεί την Επιτροπή να διαφοροποιήσει τους προμηθευτές της πρώτων υλών και να συνάψει μακροπρόθεσμες διμερείς συμφωνίες στον συγκεκριμένο τομέα· θεωρεί ότι η πολιτική αυτή πρέπει να λαμβάνει υπόψη την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ και τους αναπτυξιακούς στόχους των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ)·

44.  τονίζει τη σημασία της εμπλοκής της κοινωνίας των πολιτών στις ΣΕΣ· στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να συγκαλέσει, στο πλαίσιο της ΣΕΣ ΕΕ-Κορέας, μια εγχώρια συμβουλευτική ομάδα κατά τρόπο ώστε να μπορεί η κοινωνία των πολιτών να διατυπώσει τις απόψεις της· ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει την πρωτοβουλία αυτή στο πλαίσιο μελλοντικών ΣΕΣ·

45.  παροτρύνει την Επιτροπή να διατηρήσει σθεναρή στάση αναφορικά με την εξάλειψη των περιορισμών των εξαγωγών, των εξαγωγικών φόρων και των επονομαζόμενων μηχανισμών διπλής τιμολόγησης σε όλες τις διμερείς συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών που θα συναφθούν στο μέλλον· καλεί την Επιτροπή να συμμετάσχει, στο πλαίσιο του ΠΟΕ, σε διαπραγματεύσεις αναφορικά με σαφείς πολυμερείς κανόνες·

46.  παροτρύνει την Επιτροπή όχι μόνο να καταγγέλλει την απαράδεκτη συμπεριφορά ορισμένων εμπορικών εταίρων, αλλά και να αντιδρά με αυστηρό και ενδεδειγμένο τρόπο· υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι εκτός από την εμπορική πολιτική υπάρχουν και άλλες πολιτικές, όπως η γεωργική, η περιβαλλοντική και η αναπτυξιακή πολιτική, η πολιτική για την έρευνα και η εξωτερική πολιτική, οι οποίες πρέπει να στηρίζουν μια κοινή πολιτική για τον εφοδιασμό με πρώτες ύλες· υπογραμμίζει την ανάγκη στήριξης και ανάπτυξης της έρευνας, ιδίως στον τομέα της βιοφυτικής χημείας και της ανακύκλωσης των χημικών ουσιών, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση της ΕΕ από τις χώρες προμηθευτές πρώτων υλών και σπάνιων γαιών·

Απαιτείται καλύτερη τελωνειακή συνεργασία εντός και εκτός ΕΕ

47.  στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να ενισχύσει τη διεθνή τελωνειακή συνεργασία στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων και σε διμερές επίπεδο, προκειμένου να καταστούν πιο αποτελεσματικές οι τελωνειακές διαδικασίες, να μειωθεί το κόστος για τους εμπόρους και να αντιμετωπιστούν καλύτερα οι προκλήσεις που αφορούν την ασφάλεια, την προστασία και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας·

48.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν σοβαρά την ιδέα της σύστασης μιας ενιαίας τελωνειακής υπηρεσίας της ΕΕ, με σκοπό μια πιο αποτελεσματική εφαρμογή των τελωνειακών κανόνων και διαδικασιών σε ολόκληρο το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ·

Το Κοινοβούλιο ζητεί επαρκή προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας κατά τρόπο ώστε να λαμβάνονται υπόψη και τα συμφέροντα των πιο φτωχών

49.  υπογραμμίζει ότι η παραποίηση/απομίμηση καταλήγει σε απώλεια θέσεων εργασίας και υπονομεύει την καινοτομία, και τονίζει ότι η επαρκής προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και η αποτελεσματική επιβολή τους αποτελούν θεμέλια μιας παγκόσμιας οικονομίας· θεωρεί τη δέουσα προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, των εμπορικών σημάτων και των γεωγραφικών ενδείξεων από τους κύριους εμπορικούς μας εταίρους απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής για την επιβολή της εκπλήρωσης των υφιστάμενων υποχρεώσεων·

50.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η ευρωπαϊκή πολιτική για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας απέναντι στις λιγότερο ανεπτυγμένες και τις φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και τους κυριότερους παραγωγούς γενόσημων προϊόντων όπως η Ινδία και η Βραζιλία, θα πρέπει να παραμείνει στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της συμφωνίας TRIPS και να σέβεται πλήρως τη Διακήρυξη της Ντόχα του 2001 σχετικά με τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία, ιδίως στον τομέα των γενόσημων φαρμάκων και της δημόσιας υγείας·

o
o   o

51.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0068. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0224. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0225. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0257. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0141. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0063. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0445. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0434. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0446. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0387. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0324. (12) ΕΕ C 236 Ε της 12.8.2011, σ. 57. (13) ΕΕ C 117 E της 6.5.2010, σ. 166. (14) ΕΕ C 67 E της 18.3.2010, σ. 132. (15) ΕΕ C 67E της 18.3.2010, σ. 101. (16) ΕΕ C 45 E της 23.2.2010, σ. 47. (17) ΕΕ C 295 E της 4.12.2009, σ. 67. (18) ΕΕ C 279 E της 19.11.2009, σ. 5. (19) ΕΕ C 259 E της 29.10.2009, σ. 77. (20) ΕΕ C 184 E της 6.8.2009, σ. 16. (21) ΕΕ C 323 E της 18.12.2008, σ. 520. (22) ΕΕ C 102 E της 24.4.2008, σ. 128. (23) ΕΕ C 308 E της 16.12.2006, σ. 182. (24) ΕΕ C 306 E της 15.12.2006, σ. 400. (25) ΕΕ C 298 E της 8.12.2006, σ. 235. (26) «Convergence, Catch Up and Overtaking», PwC, 2010 (Σύγκλιση, κάλυψη και υπέρβαση), PwC, 2010. (27) Στοιχεία της Eurostat. (28) Eurostat, UN Servicetrade. (29) European Commission, Ageing Report 2009· Eurostat/UNECE Work Session 2010. (30) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0434. (31) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0446. (32) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0445. (33) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0141.

Δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τη δημιουργία των ευρωμεσογειακών προγραμμάτων «Erasmus» και «Leonardo da Vinci»

P7_TA(2011)0413 P7_DCL(2011)0015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 του Κανονισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νότιο τμήμα της Μεσογείου γνωρίζει μία χωρίς προηγούμενο εξέλιξη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να την συνοδεύσει με νέες πρωτοβουλίες,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη τον θεμελιώδη ρόλο της εκπαίδευσης για τη δημοκρατία και την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της επαγγελματικής κατάρτισης για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα «Erasmus» και «Leonardo da Vinci» αποτελούν μέγιστες επιτυχίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη τον μικρό αριθμό των δικαιούχων στη μεσογειακή πτυχή του προγράμματος Erasmus Mundus και την απουσία κινητικότητας από το Νότο προς το Νότο,

1.  ζητεί από την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο να προτείνουν έως το τέλος του 2011 τη δημιουργία ενός ευρωμεσογειακού προγράμματος Erasmus υπέρ της διακρατικής κινητικότητας των σπουδαστών εκατέρωθεν της Μεσογείου·

2.  ζητεί από την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο να προτείνουν έως το τέλος του 2011 την εφαρμογή ενός ευρωμεσογειακού προγράμματος Leonardo da Vinci υπέρ της κινητικότητας των νέων που επιθυμούν να λάβουν μία επαγγελματική κατάρτιση στο εξωτερικό·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει την παρούσα δήλωση, συνοδευόμενη από τα ονόματα των υπογραφόντων(1), στην Επιτροπή, το Συμβούλιο, την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο, τα κράτη μέλη της ΕΕ και της Ένωσης για τη Μεσόγειο, τα κοινοβούλιά τους, το Γενικό Γραμματέα της Ένωσης για τη Μεσόγειο και την Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Ένωσης για τη Μεσόγειο.

(1) Ο κατάλογος των υπογραφόντων δημοσιεύεται στο Παράρτημα 1 των Πρακτικών της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 (P7_PV(2011)09-27(ANN1)).