Het Europees Parlement,

–  gezien de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne, die op 1 maart 1998 in werking is getreden en door de associatieovereenkomst moet worden vervangen(1),

–  gezien Verordening (EG) nr. 1638/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 houdende algemene bepalingen tot invoering van een Europees nabuurschaps- en partnerschapsinstrument (ENPI)(2) en het nationaal indicatief programma 2011-2013 voor Oekraïne,

–  gezien de lopende onderhandelingen tussen de EU en Oekraïne over de associatieovereenkomst, met inbegrip van de onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsruimte,

–  gezien de conclusies van de Raad van 22 januari 2007 over Oekraïne, waarin de onderhandelingsrichtsnoeren worden goedgekeurd,

–  gezien het feit dat Oekraïne sinds maart 2008 lid is van de Wereldhandelsorganisatie (WTO),

–  gezien de verklaring van zijn Voorzitter over het vonnis tegen de voormalige Oekraïense premier Joelia Timosjenko van 11 oktober 2011,

–  gezien de gezamenlijke verklaring van de topontmoeting van het Oostelijk Partnerschap op 7 mei 2009 in Praag,

–  gezien de resultaten van de onlangs gehouden topbijeenkomsten EU-Oekraïne, waaronder de erkenning door de top EU-Oekraïne in 2008 in Parijs van Oekraïne als Europees land, dat een gemeenschappelijke geschiedenis en gemeenschappelijke waarden deelt met de landen van de EU, alsmede de conclusies van de top EU-Oekraïne op 4 december 2009 in Kiev,

–  gezien zijn eerdere resoluties over Oekraïne, met name de resoluties van 25 februari 2010(3), 25 november 2010(4), 9 juni 2011(5) en 27 Oktober 2011(6),

–  gezien de conclusies van de Raad van ministers van Buitenlandse Zaken over het Oostelijk Partnerschap van 25 oktober 2010,

–  gezien het Actieprogramma voor visumliberalisering EU-Oekraïne dat op 22 november 2010 werd goedgekeurd,

–  gezien de toetreding van Oekraïne tot het Energiegemeenschapsverdrag op 1 februari 2011,

–  gezien de Associatieagenda EU-Oekraïne, die het Actieprogramma verving en die werd gesteund door de Samenwerkingsraad EU-Oekraïne in juni 2009, alsmede de lijst van prioriteiten van de Associatieagenda EU-Oekraïne voor 2011 en 2012,

–  gezien de gezamenlijke mededeling met de titel „Inspelen op de veranderingen in onze buurlanden” van 25 mei 2011 (COM(2011)0303) en de conclusies van de Raad over het Europese nabuurschapsbeleid, die op 20 juni 2011 door Raad van ministers van Buitenlandse Zaken zijn goedgekeurd,

–  gezien het voortgangsverslag van de Commissie over Oekraïne, dat is aangenomen op 25 mei 2011 (SEC(2011)0646),

–  gezien de EU-strategie voor het Donaugebied,

–  gezien artikel 90, lid 5, en artikel 48 van zijn Reglement,

–  gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken en het advies van de Commissie internationale handel (A7-0387/2011),

A.  overwegende dat de toekomstige associatieovereenkomst met Oekraïne een nieuwe generatie associatieovereenkomsten uit hoofde van artikel 217 VWEU inluidt en dat hiermee een ongekende mate aan integratie tussen de EU en een derde land gemoeid is; overwegende dat Oekraïne zich met deze overeenkomst verbindt tot het uitvoeren van een groot gedeelte van het acquis communautaire; overwegende dat de onderhandelingen met Oekraïne tot de verst gevorderde in het Oostelijke Nabuurschap behoren en derhalve als voorbeeld dienen voor het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) als zodanig;

B.  overwegende dat Oekraïne voor de EU een buurland van strategisch belang is; overwegende dat Oekraïne dankzij zijn omvang, hulpbronnen, bevolking en ligging een bijzondere positie in Europa inneemt waardoor het land een belangrijke regionale speler is die een aanzienlijke invloed uitoefent op de veiligheid, de stabiliteit en het welzijn van het gehele continent, en dat het daarom zijn respectieve deel van zijn politieke verantwoordelijkheid zou moeten dragen;

C.  overwegende dat Oekraïne een Europees land is en krachtens artikel 49 van het VWEU het EU-lidmaatschap mag aanvragen, net als elk ander Europees land op voorwaarde dat het de beginselen van de democratie, de eerbied voor de mensenrechten en de fundamentele vrijheden, rechten van minderheden en de rechtsstaat onderschrijft; overwegende dat de sluiting van een associatieovereenkomst EU-Oekraïne, met inbegrip van een diepgaande en uitgebreide vrijhandelsruimte, een belangrijk element van het Europees perspectief voor Oekraïne zal zijn;

D.  overwegende dat de EU een sterk pleitbezorger is van een stabiel en democratisch Oekraïne, dat de beginselen van de sociale markteconomie, de rechtsstaat (met inbegrip van een onafhankelijke justitie), de mensenrechten en de bescherming van minderheden eerbiedigt en borg staat voor de grondrechten; overwegende dat de inspanningen van Oekraïne in zijn streven naar binnenlandse politieke stabiliteit, naar een omgeving die wordt gekenmerkt door een krachtig politiek pluralisme, democratische vrijheden en naar intensivering van interne hervormingen, de verdere ontwikkeling van het Europees perspectief voor Oekraïne bespoedigen en vergemakkelijken;

E.  overwegende dat de veroordeling op 11 oktober 2011 van de oud-premier van Oekraïne, Joelia Timosjenko, tot zeven jaar gevangenisstraf en de rechtszaken tegen andere ministers aanleiding tot ernstige bezorgdheid in de EU hebben gegeven en algemeen gezien worden als wraakacties of als een onderdeel van pogingen om oppositieleden te veroordelen en in de gevangenis te zetten om hen te verhinderen zich kandidaat te stellen bij en campagne te voeren voor de parlementsverkiezingen van volgend jaar en de presidentsverkiezing in 2015; overwegende dat de wet die selectief tegen Timosjenko wordt gebruikt dateert uit de Sovjettijd en voorziet in strafrechtelijke vervolging voor politieke besluiten; overwegende dat de artikelen 364 en 365 van die wet, die momenteel een herziening ondergaan door de Verkhovna Rada – het Oekraïense Parlement –, niet in overeenstemming zijn met de Europese en de VN-normen;

F.  overwegende dat er recentelijk aanleiding tot zorg is geweest over de mediavrijheid, de vrijheid voor het maatschappelijk middenveld, het houden van verkiezingen en de rechtsstaat in Oekraïne;

G.  overwegende dat de Oekraïense politieke en staatsleiding herhaaldelijk haar betrokkenheid bij de Europese integratie heeft bekrachtigd, alsmede haar streven op de lange termijn om Oekraïne in staat te stellen lid van de Europese Unie te worden, en dat de associatieovereenkomst een essentieel instrument is om dit doel te verwezenlijken; overwegende dat deze doelstelling nog steeds door alle spelers op het Oekraïense politieke toneel wordt ondersteund, alsook door het maatschappelijk middenveld en het publiek; overwegende dat de intensivering van de samenwerking tussen Oekraïne en de leden van het Europees Parlement, en tussen Oekraïne en de parlementen van de EU-lidstaten een prijzenswaardig voorbeeld is van de samenwerking tussen verschillende politieke krachten om het Europees perspectief voor Oekraïne verder te verbeteren, en moet worden voortgezet;

H.  overwegende dat de EU mensenrechten en democratie tot een centraal aspect van haar Europees nabuurschapsbeleid heeft gemaakt;

I.  overwegende dat Oekraïne actief heeft deelgenomen aan de oprichting en het werk van de parlementaire vergadering Euronest, die de parlementaire dimensie van het Oostelijk Partnerschap en een platform voor samenwerking tussen het Europees Parlement en de nationale parlementen van de oostelijke buurlanden van de EU vormt;

J.  overwegende dat de het Europese perspectief voor Oekraïne gebaseerd moet zijn op een beleid van systematische en onomkeerbare hervormingen op een aantal belangrijke institutionele, politieke, economische en sociale gebieden; overwegende dat er reeds ingrijpende hervormingen zijn doorgevoerd of nog worden doorgevoerd, terwijl met andere nog een begin moet worden gemaakt; overwegende dat het kader waarin de associatieovereenkomst voorziet Oekraïne een moderniseringsinstrument van cruciaal belang zou verschaffen en een routekaart naar de aansturing van binnenlandse hervormingen, evenals een instrument voor nationale verzoening, hetgeen het land zou helpen de recente negatieve ontwikkelingen achter zich te laten, de huidige kloven in de Oekraïense samenleving te overbruggen en het te verenigen in zijn doel met betrekking tot het Europees perspectief, gebaseerd op de waarden van democratie, de rechtsstaat, de mensenrechten en een goed bestuur;

K.  overwegende dat Oekraïne geprezen moet worden vanwege zijn gezonde economische prestaties, waaronder ook het terugdringen van zijn begrotingstekort, beperking van de uitgaven en pensioenhervormingen, die hebben bijgedragen aan een gunstigere buitenlandse kredietbeoordeling en meer directe buitenlandse investeringen;

L.  overwegende dat de associatieovereenkomst een positieve uitwerking op het ondernemingsklimaat in Oekraïne zal hebben, aangezien deze overeenkomst de ondernemingen uit de EU en Oekraïne gemeenschappelijke regels en normen biedt waardoor de voorspelbaarheid en financiële zekerheid van investeringen in Oekraïne wordt vergroot; overwegende dat de associatieovereenkomst uitgaat van de naleving van internationale belastingnormen; overwegende dat deze positieve uitwerking nog verder zal worden vergroot door de volledige en doeltreffende tenuitvoerlegging van wetgeving ter bestrijding van de corruptie;

M.  overwegende dat de Russische Federatie buitensporige druk op Oekraïne uitoefent om geen diepgaande en uitgebreide vrijhandelsruimte met de EU tot stand te brengen, maar in plaats daarvan toe te treden tot een douane-unie met Rusland, Wit-Rusland en Kazachstan; overwegende dat dit een precedent is in de geschiedenis van de betrekkingen van de EU met externe partners en overwegende dat deze landen die geen lid van de WTO zijn nog steeds een belangrijke exportmarkt voor Oekraïense producten vormen; overwegende dat de diepgaande en uitgebreide vrijhandelsruimte een instrument voor modernisering vormt en de invoering ervan aan Oekraïne financiële voordelen biedt die met de tijd tastbaarder zullen worden;

N.  overwegende dat Oekraïne onlangs 20 jaar onafhankelijkheid heeft gevierd; overwegende dat er een nieuwe generatie goed opgeleide Oekraïners bestaat, die de Sovjettijd niet heeft meegemaakt, sterke pro-Europese aspiraties heeft en voor de modernisering van het land zal zorgen;

O.  overwegende dat de huidige politieke situatie in Oekraïne, vooral op het gebied van de burgerlijke vrijheden en de rechtsstaat, afwijkt van de geest van de associatieovereenkomst EU-Oekraïne waarover onderhandeld wordt;

1.  beveelt in het kader van de lopende onderhandelingen over de associatieovereenkomst, de Raad, de Commissie en de EDEO aan:

o
o   o

2.  verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie met aanbevelingen van het Parlement te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de EDEO en, ter informatie, aan de Oekraïense autoriteiten.

(1) PB L 49 van 19.2.1998, blz. 3. (2) PB L 310 van 9.11.2006, blz. 1. (3) PB C 348 E van 21.12.2010, blz. 1. (4) Aangenomen teksten, P7_TA(2010)0444. (5) Aangenomen teksten, P7_TA(2011)0272. (6) Aangenomen teksten, P7_TA(2011)0472.