Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως τους τίτλους XVII, XVIII και XIX,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999(1),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου 2006/702/ΕΚ, της 6ης Οκτωβρίου 2006, για τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για τη συνοχή(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 5ης Ιουλίου 2011, σχετικά με την πέμπτη έκθεση της Επιτροπής όσον αφορά τη συνοχή και τη στρατηγική για την πολιτική συνοχής μετά το 2013(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 23ης Ιουνίου 2011, σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση και τις μελλοντικές συνέργειες για αυξημένη αποτελεσματικότητα μεταξύ του ΕΤΠΑ και άλλων διαρθρωτικών ταμείων(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με την πολιτική συνοχής και την περιφερειακή πολιτική της ΕΕ μετά το 2013(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Μαΐου 2010, σχετικά με τη συμβολή της πολιτικής για τη συνοχή στην επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας και των στόχων της ΕΕ για το 2020(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Μαΐου 2010, σχετικά με την υλοποίηση των συνεργειών των διαθέσιμων πόρων για την έρευνα και την καινοτομία στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και ανάπτυξη στις πόλεις και τις περιφέρειες, καθώς και στα κράτη μέλη και την Ένωση(7),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2011, για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, τα οποία καλύπτονται από το κοινό στρατηγικό πλαίσιο, και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (COM(2011)0615),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2011, για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση», και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 (COM(2011)0614),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2010, με τίτλο «Εμβληματική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»: Ένωση καινοτομίας» (COM(2010)0546),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2010, με τίτλο «Συμπεράσματα της πέμπτης έκθεσης για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή: το μέλλον της πολιτικής για τη συνοχή» (COM(2010)0642),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2010, με τίτλο «Η περιφερειακή πολιτική συμβάλλει στην έξυπνη ανάπτυξη στο πλαίσιο της Ευρώπης 2020» (COM(2010)0553),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ευρώπη 2020: στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο της Επιτροπής, του Μαρτίου 2012, με τίτλο «Εγχειρίδιο για στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας για την ευφυή εξειδίκευση (RIS 3)»,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο του ΟΟΣΑ, του Δεκεμβρίου 2012, με τίτλο «Έκθεση για τη βασισμένη στην καινοτομία ανάπτυξη στις περιφέρειες: ο ρόλος της ευφυούς εξειδίκευσης»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εξέδωσε η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τίτλο «Εκ των προτέρων όροι στην πολιτική συνοχής», του Δεκεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Μαρτίου 2013, με τίτλο «Κατάσταση της Ένωσης καινοτομίας το 2012 – Επιτάχυνση των αλλαγών» (COM(2013)0149),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Σεπτεμβρίου 2013, με τίτλο «Μέτρηση των αποτελεσμάτων της καινοτομίας στην Ευρώπη: Προς έναν νέο δείκτη» (COM(2013)0624),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0462/2013),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικά κατά την παρούσα περίοδο οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και κοινωνικής κρίσης, η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για την ολοκλήρωση της ένωσης καινοτομίας και την επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και ότι οι διαθέσιμοι γι’ αυτό πόροι είναι περιορισμένοι, εξαιτίας της δημοσιονομικής στενότητας σε πολλά κράτη μέλη και περιφέρειες, αλλά και σε επίπεδο ΕΕ, και συνεπώς πρέπει να χρησιμοποιηθούν με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι «στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης» σημαίνει εθνικές ή περιφερειακές στρατηγικές καινοτομίας που θέτουν προτεραιότητες με στόχο τη δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, μέσω της ανάπτυξης και αντιστοίχισης των ισχυρών σημείων της έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ) με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, για την αξιοποίηση νέων ευκαιριών και των εξελίξεων της αγοράς με τρόπο συνεκτικό, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την επανάληψη και τον κατακερματισμό των προσπαθειών, και οι οποίες μπορούν να έχουν τη μορφή ενός εθνικού ή περιφερειακού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής Ε&Κ(8) ή να περιλαμβάνονται σε αυτό·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας (Ε&Α&Κ) αποτελεί έναν από τους στόχους της πολιτικής συνοχής που υπόκειται σε υποχρεωτική θεματική συγκέντρωση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) για την περίοδο 20142020·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την περίοδο προγραμματισμού 2014–2020, οι περιφέρειες υποχρεώνονται για πρώτη φορά να εκπονήσουν μια στρατηγική για την Ε&Κ, με στόχο την ενίσχυση του περιφερειακού δυναμικού καινοτομίας και τον καλύτερο συντονισμό των δαπανών στον τομέα της Ε&Α&Κ(9)·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αυτό το πλαίσιο οι περιφέρειες πρέπει να επικεντρωθούν σε λίγες προτεραιότητες ανάλογες με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες τους, που θα αποτελέσουν κινητήρια δύναμη για την προαγωγή και ανανέωση της περιφερειακής οικονομίας κατά βιώσιμο τρόπο·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφέρειες πρέπει να εκπονήσουν μια στρατηγική ευφυούς εξειδίκευσης μέσω μιας διαδικασίας κριτικής αυτοανάλυσης, σε στενή συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και με άλλους ενδιαφερόμενους παράγοντες όπως π.χ. ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και άλλα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, καθώς και επιχειρήσεις(10)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός της στρατηγικής πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση των συνεργειών όλων των μέσων και των επενδύσεων στον τομέα της Ε&Α&Κ, και ιδίως την ενίσχυση των αποτελεσμάτων συνέργειας μεταξύ του προγράμματος Ορίζοντας 2020 και των διαρθρωτικών ταμείων, προκειμένου να καλυφθεί το χάσμα που παρατηρείται μεταξύ των περιφερειών όσον αφορά την καινοτομία·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφέρειες πρέπει επίσης να καταρτίσουν επενδυτικά σχέδια για όλα τα περιφερειακά, εθνικά και ενωσιακά κονδύλια που διατίθενται στον τομέα της Ε&Α&Κ και να παρουσιάσουν σε αυτά τον τρόπο της τόνωσης των ιδιωτικών επενδύσεων και τον τρόπο της χρήσης τους για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων της ΕΕ στον τομέα της Ε&Α&Κ τα επόμενα χρόνια·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περιλήψεις των εν λόγω στρατηγικών, ή τουλάχιστον σχέδια εφαρμογής τους, πρέπει να περιλαμβάνονται στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης καθώς και στα επιχειρησιακά προγράμματα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε περίπτωση μη τήρησης των εν λόγω εκ των προτέρων όρων, η Επιτροπή μπορεί να αναστέλλει τις ενδιάμεσες πληρωμές των χρηματοδοτήσεων του ΕΤΠΑ για τον θεματικό στόχο της ενίσχυσης της Ε&Α&Κ·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με δεδομένο τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα της διακυβέρνησης της περιφερειακής πολιτικής, θα πρέπει να δίνεται στις περιφέρειες η δυνατότητα να προσδιορίζουν τους τρόπους για την εκπλήρωση των εκ των προτέρων όρων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφέρειες δεν πρέπει μόνο να αποκτήσουν μεγαλύτερη εσωτερική συνοχή, αλλά και να ενισχύσουν την αμοιβαία συνεργασία τους, προκειμένου να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  αναγνωρίζει ότι η στρατηγική της ευφυούς εξειδίκευσης είναι μια δυναμική και μακροχρόνια διαδικασία, στη διάρκεια της οποίας οι εμπλεκόμενοι παράγοντες πρέπει να μαθαίνουν διαρκώς περισσότερα πράγματα και η οποία θα πρέπει να συνεχιστεί και κατά τη μελλοντική περίοδο προγραμματισμού, αλλά και μετά από αυτήν·

2.  θεωρεί ότι, ανεξάρτητα από την ανάγκη τήρησης του εκ των προτέρων όρου, η ανάπτυξη αυτής της στρατηγικής μπορεί να προσφέρει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σημαντικά πλεονεκτήματα όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της δραστηριότητας των περιφερειών στο πεδίο της Ε&Α&Κ, δεδομένου ότι απαιτεί μια συντονισμένη προσέγγιση και την προσεκτική εξέταση του δυναμικού τους στο πεδίο της καινοτομίας·

3.  καλεί τις περιφέρειες να μην αντιμετωπίζουν τη στρατηγική αυτήν μόνο ως νομική υποχρέωση, αλλά και ως πηγή ευκαιριών· καλεί ως εκ τούτου όλες τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη να προωθήσουν δυναμικά την επεξεργασία της στρατηγικής τους για την ευφυή εξειδίκευση, εφόσον δεν το έχουν κάνει ακόμα, ώστε να αποφύγουν το ενδεχόμενο καθυστέρησης της είσπραξης της χρηματοδότησης της ΕΕ για τα σχετικά επιχειρησιακά προγράμματα λόγω έλλειψης της εν λόγω στρατηγικής·

4.  αναγνωρίζει την ανάγκη για πληροφορίες στις περιφέρειες και, κατά συνέπεια, τονίζει τη σημασία που έχει η παροχή συμβουλών και η υποστήριξη που προσφέρουν η ΓΔ REGIO, η ΓΔ RTD και άλλες σχετικές Γενικές Διευθύνσεις, καθώς και η πλατφόρμα στη Σεβίλλη(11), και τις καλεί να αναπτύξουν περαιτέρω τις δραστηριότητές τους· καλεί όλες τις περιφέρειες να χρησιμοποιήσουν περισσότερο την πλατφόρμα αυτήν· υποστηρίζει την πραγματοποίηση τοπικών εκστρατειών ευρείας βάσης για τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με τη στρατηγική ευφυούς εξειδίκευσης, ώστε να δοθεί στους ενδιαφερόμενους παράγοντες και στην κοινωνία των πολιτών η δυνατότητα να συμμετάσχουν·

5.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τις περιφέρειες κατά τη διαμόρφωση του προβλεπόμενου συστήματος παρακολούθησης κατά τρόπο αποτελεσματικό, με τη χρήση αντιπροσωπευτικών δεικτών, και να παράσχει, ιδίως, δεδομένα που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πανευρωπαϊκές και διεθνείς συγκρίσεις·

Οι «σωστές» προτεραιότητες

6.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι περιφέρειες διαφέρουν πολύ ως προς τα επίπεδα ανάπτυξής τους και τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία τους· καλεί, για τον λόγο αυτόν, τις περιφέρειες να επιλέξουν τις δραστηριότητες που είναι κατάλληλες για τις ίδιες, εστιάζοντας στην ενίσχυση των χαρακτηριστικών, των δυνατοτήτων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων τους, αντί να αντιγράφουν απλώς τις επιτυχημένες στρατηγικές άλλων περιφερειών·

7.  υπογραμμίζει ότι, παρόλο που κάθε περιφέρεια μπορεί να καταβάλλει προσπάθειες ώστε να είναι στην πρώτη γραμμή ως προς την επινόηση νέων τεχνολογιών με στόχο την κατάκτηση νέων αγορών, μπορεί επίσης, εναλλακτικά, να χρησιμοποιεί ως βάση -και να διαφοροποιεί- ήδη υπάρχουσες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες σε συγγενείς δραστηριότητες, εάν σε αυτόν τον τομέα η μεταφορά γνώσεων είναι μεγαλύτερη («related diversity»)·

8.  τονίζει πόσο σημαντικό είναι, από την άποψη της ενίσχυσης των περιφερειακών οικονομιών, να μην εστιάζεται η προσοχή αποκλειστικά σε συγκεκριμένους τομείς που προσφέρουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, αλλά και στη δημιουργία αλυσίδας αξίας, η οποία θα συνδέει όλα τα στάδια της ανάπτυξης και της παραγωγής, από τη βασική έρευνα, μέσω της έρευνας που προσανατολίζεται στην εφαρμογή και της μεταφοράς τεχνολογίας, μέχρι τα συγκεκριμένα αξιοποιήσιμα προϊόντα και την ίδρυση επιχειρήσεων·

9.  παροτρύνει τις περιφέρειες να επενδύουν σε διατομεακές και διατεχνολογικές δραστηριότητες που μπορούν να προσφέρουν οριζόντια αποτελέσματα σε ολόκληρη την περιφερειακή οικονομία, ώστε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις να μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά και να αντλήσουν οφέλη από αυτό· παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, τις περιφέρειες να εκμεταλλευτούν και να ενισχύσουν το δυναμικό ιδίως των κάθε είδους ΜΜΕ οι οποίες, εξ ορισμού, είναι πολύ μικρές, μικρές ή μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις(12), δεδομένου ότι αυτές μπορούν να λειτουργήσουν ως περιφερειακή κινητήρια δύναμη της καινοτομίας και, συνεπώς, έχουν καίρια σημασία για την οικονομία κάθε περιφέρειας·

10.  πιστεύει ότι, κατά την επιλογή των προτεραιοτήτων τους, οι περιφέρειες πρέπει -πέρα από την ενίσχυση των συστημάτων καινοτομίας που διαμορφώνουν με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της προστιθέμενης αξίας- να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών και κοινωνικών προκλήσεων όπως η ανεργία, η φτώχεια, η ενεργειακή ασφάλεια και η δημογραφική αλλαγή·

11.  καλεί τις περιφέρειες να μην εστιάζουν μόνο στην τεχνολογική καινοτομία, αλλά να βασίσουν τη στρατηγική τους σε μια κατά το δυνατόν ευρύτερη ερμηνεία της καινοτομίας· στο πλαίσιο αυτό, ελπίζει ότι θα ληφθεί υπόψη όχι μόνο η καινοτομία υψηλού αλλά και η καινοτομία χαμηλού τεχνολογικού επιπέδου, ακόμα και η μη τεχνολογική καινοτομία, όπως για παράδειγμα η βελτιστοποίηση διαδικασιών ή η αλλαγή των οργανωτικών δομών· παραπέμπει ρητά εν προκειμένω στην κοινωνική και περιβαλλοντική καινοτομία· υπογραμμίζει ότι στόχος των στρατηγικών καινοτομίας θα πρέπει να είναι η τόνωση των καινοτόμων πρακτικών·

12.  γνωρίζει ότι ο ορισμός προτεραιοτήτων, τον οποίο αναλαμβάνουν οι περιφέρειες, συνιστά μια ευαίσθητη διαδικασία· πιστεύει, συνεπώς, ότι η εφαρμογή ενός συστήματος αναθεώρησης θα έδινε στις περιφέρειες τη δυνατότητα να επανεξετάσουν τις στρατηγικές τους· θεωρεί ότι η επιλογή αντιπροσωπευτικών δεικτών προσανατολισμένων στα αποτελέσματα, καθώς και η ποιότητα της συνεισφοράς των συνεργαζόμενων φορέων, αποτελούν αποφασιστικούς παράγοντες για την επιτυχία της στρατηγικής για ευφυή εξειδίκευση και μειώνουν τον κίνδυνο σφαλμάτων κατά τον ορισμό των προτεραιοτήτων·

Μεγαλύτερη συμμετοχή παραγόντων εντός των περιφερειών

13.  θεωρεί ότι η ποιότητα της συνεργασίας μεταξύ του κράτους και των σχετιζόμενων παραγόντων στις περιφέρειες ασκεί καθοριστική επίδραση στην επιτυχία της στρατηγικής RIS 3 και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εσφαλμένων επιλογών προτεραιοτήτων·

14.  υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διαβούλευσης με τις επιχειρήσεις και ιδίως με τις ΜΜΕ, δεδομένου ότι ένα «όραμα καινοτομίας» θα είναι επιτυχημένο μόνο εάν οι επιχειρήσεις διαθέτουν το απαιτούμενο δυναμικό για την υλοποίησή του·

15.  τονίζει την ανάγκη επανεξέτασης και, αν είναι αναγκαίο, διεύρυνσης των διαδικασιών διαβούλευσης και των ομάδων στόχου, ώστε να μην παραβλεφθούν μελλοντικές κινητήριες δυνάμεις της καινοτομίας· θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική τη συμμετοχή μελλοντικών επιχειρηματιών·

16.  καθιστά σαφές ότι, κατά τη διαδικασία δημιουργίας κοινού οράματος και με στόχο τον ενστερνισμό και την ευαισθητοποίηση, είναι θεμελιώδους σημασίας η κατά το δυνατόν στενότερη συνεργασία τοπικών και περιφερειακών παραγόντων διαμόρφωσης πολιτικής, καθώς και πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και κέντρων καινοτομίας, επιχειρήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και κοινωνικών φορέων·

17.  επισημαίνει τη σημασία της στενής συνεργασίας εντός του τριγώνου της γνώσης για τη μεταφορά γνώσης, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Έρευνας και Καινοτομίας ή σε συνεργατικούς σχηματισμούς και κέντρα καινοτομίας· υπογραμμίζει εν προκειμένω τη σπουδαιότητα των «επενδύσεων σε κορυφαία ταλέντα»·

18.  καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να χρησιμοποιήσουν τις πολυάριθμες ευκαιρίες που προσφέρει το ΕΤΠΑ για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων αυτών κατά την περίοδο 2014-2020, μεταξύ άλλων με την υποστήριξη της δημιουργίας περιφερειακών «φυτωρίων» καινοτομιών και με την ανάπτυξη συνδέσμων και συνεργειών μεταξύ πανεπιστημίων, άλλων ερευνητικών και ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καινοτόμων και δημιουργικών επιχειρηματιών και επιχειρήσεων, παρόχων επιχειρηματικής υποστήριξης και επενδυτών όπως, π.χ. στην περίπτωση των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών·

19.  θεωρεί ότι, για τη διαδικασία αυτή, πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλες δομές και να εξασφαλιστεί μια αποδοτική διαχείριση, καθώς και ότι οι διοικητικές αρχές και τα υπουργεία πρέπει να καλλιεργήσουν ένα πνεύμα συνεργασίας, τόσο μεταξύ τους, όσο και κατά την επαφή τους με επιχειρήσεις και άλλους παράγοντες· καλεί τους περιφερειακούς και εθνικούς φορείς λήψης αποφάσεων και τις αντίστοιχες αρχές να εκσυγχρονίσουν την εσωτερική οργάνωση των εργασιών τους σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νέας «διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης» και, ιδίως, να ξεκινήσουν έναν εντατικότερο και μακροπρόθεσμο διάλογο με τους εμπλεκόμενους παράγοντες· ενθαρρύνει τις ΜΜΕ, ιδίως εάν δραστηριοποιούνται σε περιφέρειες με μεγάλο ποσοστό τέτοιων επιχειρήσεων, να συνεργαστούν μέσω κατάλληλων διαύλων προκειμένου να ενισχύσουν τον ρόλο τους στη διαδικασία ευφυούς εξειδίκευσης· συνιστά οι πόροι που διατίθενται για τη δημιουργία ικανοτήτων να χρησιμοποιηθούν, εφόσον κριθεί απαραίτητο, για την περαιτέρω ενδυνάμωση των διοικήσεων και των ενδιαφερόμενων παραγόντων·

20.  θεωρεί ότι σε όλες τις σχετιζόμενες περιφερειακές αρχές και φορείς θα πρέπει, αν είναι αναγκαίο, να παρέχονται υψηλής ποιότητας κατάρτιση και σεμινάρια που θα εστιάζουν σε θέματα που αφορούν την εκπόνηση και εφαρμογή στρατηγικών ευφυούς εξειδίκευσης·

Επίτευξη συνεργειών μεταξύ των προγραμμάτων χρηματοδότησης

21.  επιδοκιμάζει τις επιτυχείς προσπάθειες της Επιτροπής και του ευρωπαίου νομοθέτη για τη βελτίωση του περιβάλλοντος για συνέργειες μεταξύ των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ESIF) και άλλων ενωσιακών προγραμμάτων όπως το COSME και, ιδίως, το Ορίζοντας 2020, για παράδειγμα μέσω εναρμονισμένων τιμών μονάδας ή συνδυαστικής ενίσχυσης(13)·

22.  προτρέπει τις περιφέρειες να αξιοποιήσουν πλήρως όλες τις δυνατότητες χρηματοδότησης, συνεργασίας και επενδύσεων, περιλαμβανομένων των δράσεων προηγούμενου και επόμενου σταδίου(14), ώστε να προωθήσουν τις συνέργειες μεταξύ των ESIF και του Ορίζοντας 2020 και, με τον τρόπο αυτόν, να γεφυρώσουν το χάσμα καινοτομίας μεταξύ των περιφερειών·

23.  καλεί, σε αυτό το πλαίσιο, τις περιφέρειες εκείνες που υπολείπονται αναφορικά με τη δημιουργία ερευνητικών υποδομών και ικανοτήτων, να προωθήσουν συνεργασίες με ερευνητικά ιδρύματα αριστείας, σύμφωνα με το πνεύμα της «ομαδοποίησης / αδελφοποίησης για την αριστεία», προκειμένου να δημιουργήσουν οι ίδιες κέντρα αριστείας από τα οποία, στο μέλλον, θα επωφεληθεί η περιφερειακή οικονομία στο σύνολό της·

24.  καλεί τις περιφέρειες να ασχοληθούν εντατικά, στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής, με το ζήτημα της προσέλκυσης επενδύσεων στον ιδιωτικό τομέα, δεδομένου ότι το επενδυτικό δυναμικό στον τομέα της Ε&Α&Κ επιδέχεται σαφώς περαιτέρω αύξηση·

25.  καλεί όλους τους περιφερειακούς και εθνικούς παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της στρατηγικής RIS 3, για τον οδικό χάρτη του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Φόρουμ Ερευνητικών Υποδομών (ESFRI), για τα ESIF και για το Ορίζοντας 2020 να συνεργαστούν στενότερα κατά τον σχεδιασμό και τον συντονισμό και, εφόσον απαιτείται, να αναπτύξουν κατάλληλες δομές(15) δικτύωσης των διαφόρων επιπέδων κρατικής δράσης· καλεί τα κράτη μέλη να μοιραστούν τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τις δομές αυτές·

26.  καλεί τις ΓΔ REGIO και RTD να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλίσουν τη συμβατότητα μεταξύ των προγραμμάτων, ώστε να γίνει δυνατή η διαμόρφωση συνεργειών· υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί κοινή υποστήριξη στις εθνικές και περιφερειακές αρχές, που θα βοηθήσει στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των αντίστοιχων στρατηγικών τους· πιστεύει πως οι ΓΔ REGIO και RTD θα συνεργαστούν στενότερα στο επίπεδο αυτό, ιδίως με την έκδοση εγγράφων καθοδήγησης προς τους ενδιαφερόμενους παράγοντες·

27.  επικροτεί όλες τις προσπάθειες για την επέκταση των συμβουλευτικών υπηρεσιών· θεωρεί ότι θα ήταν ωφέλιμο στην ανταλλαγή αυτή να συμπεριληφθούν με τον κατάλληλο τρόπο και οι δυνητικοί αποδέκτες πόρων του προγράμματος Ορίζοντας 2020, καθώς και σχετικοί φορείς παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών·

Στενή συνεργασία μεταξύ περιφερειών: η εξωτερική διάσταση

28.  καλεί τις περιφέρειες να μην περιοριστούν στη βελτίωση των εσωτερικών σχέσεων μεταξύ εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων, επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης, αλλά να αναπτύξουν επίσης συνεργασίες με άλλες περιφέρειες με σκοπό τη συμπλήρωση της αλυσίδας αξίας τους·

29.  τονίζει ότι θα παρασχεθούν περισσότερες ευκαιρίες εάν αναπτυχθεί στενή συνεργασία μεταξύ των εταίρων των Κοινοτήτων Γνώσης και Καινοτομίας (ΚΓΚ) στις περιφέρειες και των αρχών και των οργανισμών που συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των στρατηγικών RIS 3, όπως περιγράφεται στο παράρτημα IV του κανονισμού COM(2011)0615, 2011/0276(COD), C7-0335/2011, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων με περιφέρειες που φιλοξενούν υφιστάμενα και δυνητικά κέντρα συστέγασης, όπως οι περιφερειακές κοινότητες καινοτομίας και υλοποίησης (RICs)·

30.  θεωρεί ζωτικής σημασίας οι περιφερειακές στρατηγικές εξειδίκευσης να συμβάλλουν στη δημιουργία νέων ευρωπαϊκών δικτύων αριστείας σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, συντελώντας έτσι στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην αναβάθμιση της διεθνούς εικόνας της·

31.  φρονεί ότι η συνεργασία μεταξύ περιφερειών μπορεί να προσφέρει τεράστιο όφελος, λόγω της μεταφοράς γνώσης και τεχνολογίας, τόσο για τις ίδιες τις περιφέρειες και την οικονομική τους ισχύ, όσο και για την ΕΕ στο σύνολό της· παραπέμπει εν προκειμένω σε εξαιρετικά επιτυχημένες συνεργασίες όπως, για παράδειγμα, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «περιφέρειες γνώσης»·

32.  επισημαίνει ότι πολλές περιφέρειες αποθαρρύνονται από την πολυπλοκότητα των απαιτούμενων δραστηριοτήτων ανάλυσης και εναρμόνισης· ενθαρρύνει τις περιφέρειες να κάνουν χρήση της προβλεπόμενης από τον νομοθέτη επιλογής επένδυσης ποσοστού έως 15% των πόρων του προγράμματος έξω από το πεδίο του προγράμματος(16)·

33.  υπογραμμίζει ότι οι παραμεθόριες περιοχές έρχονται συχνά αντιμέτωπες με προκλήσεις της ίδιας φύσης λόγω των κοινών εδαφικών χαρακτηριστικών τους· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να προβούν στην κατάρτιση διασυνοριακών στρατηγικών ευφυούς εξειδίκευσης και στη δημιουργία διασυνοριακών συνεργατικών σχηματισμών, χρησιμοποιώντας τους πόρους που χορηγούνται στο πλαίσιο της ενωσιακής διαπεριφερειακής συνεργασίας·

34.  επιδοκιμάζει τις επιλογές που προβλέπει το κοινό στρατηγικό πλαίσιο στον τομέα της εδαφικής συνεργασίας(17)· επικροτεί κάθε άλλη μορφή διεθνοποίησης σε μικρή κλίμακα μέσω των περιφερειών και των φορέων που ενεργούν για λογαριασμό τους·

o
o   o

35.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.

(1) ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 25. (2) ΕΕ L 291 της 21.10.2006, σ. 11. (3) ΕΕ C 33 Ε της 5.2.2013, σ. 21. (4) ΕΕ C 390 Ε της 18.12.2012, σ. 27. (5) ΕΕ C 371 E της 20.12.2011, σ. 39. (6) ΕΕ C 161 Ε της 31.5.2011, σ. 120. (7) ΕΕ C 161 E της 31.5.2011, σ. 104. (8) Άρθρο 2, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482. (9) Παράρτημα V, πίνακας 1, εκ των προτέρων όροι, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482. (10) Βλ.τον ορισμό της στρατηγικής ευφυούς εξειδίκευσης, άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο 2β) (νέο), νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482. (11) http://s3platform.jrc.ec.europa.eu/home (12) Σύσταση της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2003, σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων (2003/361/ΕΚ). (13) Άρθρο 55 παράγραφος 8 και άρθρο 57, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482, άρθρο 17α νομοθετική διαδικασία 2011/0401(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0809, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0499, και άρθρο 31, νομοθετική διαδικασία 2011/0399(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0810, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0500. (14) Παράρτημα Ι, παράγραφος 4.3.2, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, κείμενα που εγκρίθηκαν P7_TA(2013)0482. (15) Παράρτημα Ι, παράγραφος 4.1.2 β, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, κείμενα που εγκρίθηκαν P7_TA(2013)0482. (16) Άρθρο 60 παράγραφος 2, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482. (17) Παράρτημα Ι σημείο 7.2, νομοθετική διαδικασία 2011/0276(COD), βασισμένη στην πρόταση κανονισμού COM(2011)0615, Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0482.