Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) kif ukoll l-Artikoli 4, 162, 174 sa 178 u 349 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006(1),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar dispożizzjonijiet speċifiċi għall-appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali għall-għan ta' kooperazzjoni territorjali Ewropea(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1082/2006 dwar raggruppament Ewropew ta' kooperazzjoni territorjali (REKT)(3),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2011/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta' Marzu 2011 dwar l-applikazzjoni tad-drittijiet tal-pazjenti fil-qasam tal-kura tas-saħħa transkonfinali(4),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-20 ta' Settembru 2017 bit-titolu "Spinta lit-tkabbir u l-koeżjoni fir-reġjuni tal-fruntieri tal-UE" (COM(2017)0534),

–  wara li kkunsidra d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni tal-20 ta' Settembru 2017 li jakkumpanja l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu "Spinta lit-tkabbir u l-koeżjoni fir-reġjuni tal-fruntieri tal-UE" (SWD(2017)0307),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Marzu 2018 dwar ir-reġjuni li għadhom lura fl-UE(5),

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' April 2018 dwar it-tisħiħ tal-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali fl-UE: is-seba' rapport tal-Kummissjoni Ewropea(6),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Ġunju 2017 dwar l-elementi fundamentali għal politika ta' koeżjoni tal-UE wara l-2020(7),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Ġunju 2017 dwar iż-żieda fl-involviment tas-sħab u l-viżibilità fil-prestazzjoni tal-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej(8),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Mejju 2017 dwar it-taħlita ta' finanzjament it-tajba għar-reġjuni mal-Ewropa: ibbilanċjar tal-istrumenti u l-għotjiet finanzjarji fil-politika ta' koeżjoni tal-UE(9),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Frar 2017 dwar l-investiment f'impjiegi u tkabbir – nimmassimizzaw il-kontribuzzjoni tal-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej: evalwazzjoni tar-rapport skont l-Artikolu 16(3) tas-CPR(10),

–   wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tat-8 ta' Frar 2017 dwar il-konnessjonijiet neqsin fit-trasport fir-reġjuni tal- fruntiera(11),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Settembru 2016 dwar il-Politika ta' Koeżjoni u l-Istrateġiji ta' Riċerka u Innovazzjoni għall-Ispeċjalizzazzjoni Intelliġenti (RIS3)(12),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Settembru 2016 dwar il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea – l-aħjar prattiki u miżuri innovattivi(13),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Mejju 2016 dwar għodod ġodda għall-iżvilupp territorjali fil-politika ta' koeżjoni 2014-2020: Investiment Territorjali Integrat (ITI) u Żvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità (CLLD)(14),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet u r-rakkomandazzjonijiet tal-Grupp ta' Livell Għoli dwar is-semplifikazzjoni għall-benefiċjarji tal-Fondi SIE,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni (A8-0266/2018),

A.  billi l-UE u l-ġirien immedjati tagħha fi ħdan l-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) għandhom 40 fruntiera interna fuq l-art u reġjuni tal-fruntieri interni tal-UE, u dawn ir-reġjuni jkopru 40 % tat-territorju tal-Unjoni, jammontaw għal 30 % tal-popolazzjoni tal-UE u jipproduċu kważi terz tal-PDG tal-UE;

B.  billi r-reġjuni tal-fruntiera, speċjalment dawk b'densità tal-popolazzjoni aktar baxxa, x'aktarx li jiffaċċjaw kundizzjonijiet aktar imwiegħra għall-iżvilupp soċjali u ekonomiku, u ġeneralment il-prestazzjoni ekonomika tagħhom tkun aktar batuta minn reġjuni fi ħdan l-Istati Membri, u l-potenzjal ekonomiku sħiħ tagħhom mhuwiex utilizzat;

C.  billi l-ostakli fiżiċi u/jew ġeografiċi jikkontribwixxu wkoll għal koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali ristretta bejn ir-reġjuni tal-fruntiera, kemm fi ħdan kif ukoll barra l-UE, b'mod partikolari fil-każ ta' reġjuni muntanjużi;

D.  billi, minkejja l-isforzi li diġà saru, l-ostakli – magħmula prinċipalment minn ostakli amministrattivi, lingwistiċi u legali – għadhom jippersistu u jxekklu t-tkabbir, l-iżvilupp ekonomiku u soċjali u l-koeżjoni bejn u fir-reġjuni tal-fruntieri;

E.  billi fl-2017 il-Kummissjoni stmat li t-tneħħija ta' 20 % biss tal-ostakli eżistenti fir-reġjuni tal-fruntieri ser twassal għal żieda fil-PDG tagħhom ta' 2 %, jew madwar EUR 91 biljun, li tissarraf f'madwar miljun impjieg ġdid; billi ġie rikonoxxut b'mod ġenerali li l-kooperazzjoni territorjali, inkluża l-kooperazzjoni transfruntiera, tissarraf f'valur miżjud ġenwin u viżibbli, b'mod partikolari għaċ-ċittadini tal-UE li jgħixu tal-fruntieri interni;

F.  billi n-numru totali ta' ħaddiema u studenti transfruntiera li huma attivi f'pajjiż ieħor tal-UE huwa ta' madwar 2 miljun, li minnhom 1.3 miljun huma ħaddiema, jirrappreżentaw 0,6 % tal-impjegati kollha madwar l-UE-28;

G.  billi fil-qafas finanzjarju pluriennali attwali (QFP), 95 % tal-fondi tan-Netwerk Trans-Ewropew tat-Trasport (TEN-T) u l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (FNE) huma allokati għat-taqsimiet ewlenin ta' TEN-T, filwaqt li proġetti żgħar dwar in-netwerk komprensiv u l-interventi marbuta man-netwerk TEN-T, minkejja li essenzjali għas-soluzzjoni ta' problemi speċifiċi u għall-iżvilupp ta' konnessjonijiet u ekonomiji transfruntiera, spiss mhumiex eliġibbli għal kofinanzjament jew għal finanzjament nazzjonali;

H.  billi l-Kummissjoni għandha l-ħsieb ukoll li tippreżenta l-pożizzjoni tagħha dwar ir-reġjuni tal-fruntieri marittimi interni;

I.  billi d-diversi sfidi li r-reġjuni tal-fruntieri esterni tal-UE jiffaċċjaw, inklużi r-reġjuni ultraperiferiċi, iż-żoni rurali, iż-żoni milquta minn tranżizzjoni industrijali u r-reġjuni fl-Unjoni li jsofru mid-distanza, insularità jew żvantaġġi naturali jew demografiċi oħrajn gravi u permanenti fl-ambitu tal-Artikolu 174 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), ikun jistħoqqilhom ukoll pożizzjoni adottata mill-Kummissjoni;

1.  Jilqa' l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni intitolata "Spinta lit-tkabbir u l-koeżjoni fir-reġjuni tal-fruntieri tal-UE" li, bħala r-riżultat ta' sentejn ta' riċerka u djalogu, tipprovdi informazzjoni siewja dwar l-isfidi u l-ostakli li jħabbtu wiċċhom magħhom ir-reġjuni tal-fruntieri interni tal-UE; jissottolinja, f'dan il-kuntest, l-importanza tal-użu u l-pubblikazzjoni ta' prattiki tajba u stejjer ta' suċċess, kif tagħmel din il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni, u jħeġġeġ segwitu b'analiżi simili rigward ir-reġjuni tal-fruntieri esterni tal-UE;

Immirar lejn l-ostakli persistenti

2.  Jirrimarka li l-aċċess għas-servizzi pubbliċi, skont l-iżvilupp tagħhom, huwa kruċjali għall-popolazzjoni ta' żoni transfruntiera interni li tammonta għal 150 miljun, u ta' spiss huwa mxekkel minn bosta ostakli legali u amministrattivi, inklużi dawk lingwistiċi; jappella, għaldaqstant, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jagħmlu l-aktar sforzi possibbli u jżidu l-kooperazzjoni biex ineħħu dawn l-ostakli u jippromwovu u jistabbilixxu l-użu ta' Gvern-e, speċjalment fir-rigward tas-servizzi tas-saħħa, it-trasport, il-bini ta' infrastruttura fiżika kruċjali, l-edukazzjoni, il-kultura, l-isport, il-komunikazzjoni, il-mobilità tax-xogħol, l-ambjent, kif ukoll ir-regolamentazzjoni, il-kummerċ transfruntier u l-iżvilupp tan-negozju;

3.  Jissottolinja li l-problemi u l-isfidi li jħabbtu wiċċhom magħhom ir-reġjuni tal-fruntieri huma komuni sa ċertu punt, imma wkoll ivarjaw minn reġjun għal ieħor, jew bejn l-Istati Membri, u jiddependu mill-ispeċifiċitajiet legali, amministrattivi, ekonomiċi u ġeografiċi partikolari ta' reġjun partikolari, u dan ifisser li huwa meħtieġ approċċ individwali għal kull wieħed minn dawn ir-reġjuni; jirrikonoxxi l-potenzjal tal-iżvilupp komuni tar-reġjuni transfruntiera b'mod ġenerali; jinkoraġġixxi approċċi mfassla apposta, integrati u bbażati fuq il-post, bħall-Iżvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità (CLLD);

4.  Jissottolinja li l-oqfsa legali u istituzzjonali differenti tal-Istati Membri jistgħu jwasslu għal inċertezza tad-dritt fir-reġjuni tal-fruntieri, li tirriżulta f'żieda fiż-żmien meħtieġ u l-ispejjeż tal-implimentazzjoni tal-proġetti, u tikkostitwixxi ostaklu addizzjonali għaċ-ċittadini, l-istituzzjonijiet u l-intrapriżi fir-reġjuni tal-fruntiera u li ta' spiss ixxekkel inizjattivi pożittivi; jenfasizza, għalhekk, li huwa tajjeb li jkun hemm aktar komplementarjetà, koordinazzjoni u komunikazzjoni aħjar, interoperabbiltà u rieda sabiex jitneħħew l-ostakli bejn l-Istati Membri, jew tal-inqas fil-livell tar-reġjuni tal-fruntiera;

5.  Jirrikonoxxi s-sitwazzjoni speċjali ta' ħaddiema transfruntiera, li huma dawk li jiġu milquta bl-aktar mod serju mill-isfidi preżenti fir-reġjuni tal-fruntieri, inkluż, b'mod partikolari, ir-rikonoxximent ta' diplomi u kwalifiki oħra miksuba wara t-taħriġ mill-ġdid, il-kura tas-saħħa, it-trasport u aċċess għal informazzjoni dwar postijiet tax-xogħol battala, sistemi ta' sigurtà soċjali u ta' tassazzjoni; jistieden, f'dan il-kuntest, lill-Istati Membri jżidu l-isforzi tagħhom biex jegħlbu dawn l-ostakli u jippermettu għal aktar setgħat, fondi u biżżejjed flessibilità biex l-awtoritajiet reġjonali u lokali fir-reġjuni tal-fruntiera jikkoordinaw aħjar is-sistemi nazzjonali legali u amministrattivi ġirien sabiex tittejjeb il-kwalità tal-ħajja ta' ħaddiema transfruntiera; jissottolinja f'dan il-kuntest l-importanza tat-tixrid u l-użu tal-aħjar prattiki madwar l-UE kollha; jisħaq li dawn il-problemi huma aktar kumplessi għal ħaddiema transfruntiera lejn u minn pajjiżi li mhumiex fl-UE;

6.  Jiġbed l-attenzjoni għall-isfidi relatati ma' attivitajiet kummerċjali mwettqa fir-reġjuni tal-fruntieri, b'mod partikolari meta jkunu relatati mal-adozzjoni u l-implimentazzjoni tal-liġijiet tax-xogħol u dawk kummerċjali, it-tassazzjoni, l-akkwist pubbliku u s-sistemi tas-sigurtà soċjali; jappella lill-Istati Membri u lir-reġjuni sabiex jallinjaw jew jarmonizzaw aħjar id-dispożizzjonijiet legali rilevanti mal-isfidi ta' ċerti żoni transfruntiera, u jippromwovu l-komplimentarjetà u jiksbu konverġenza fl-oqfsa regolatorji sabiex jippermettu aktar koerenza u flessibbiltà legali fl-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, kif ukoll sabiex itejbu t-tixrid tal-informazzjoni dwar kwistjonijiet transfruntiera, pereżempju billi joħolqu punti uniċi ta' servizz li jippermettu lill-ħaddiema u lill-kumpaniji jonoraw l-obbligi tagħhom u jwettqu d-drittijiet tagħhom b'mod sħiħ, hekk kif mitlub mis-sistema leġiżlattiva tal-Istat Membru fejn jipprovdu s-servizzi tagħhom; jappella għal użu aħjar mis-soluzzjonijiet eżistenti u garanziji għal finanzjament għall-istrutturi ta' kooperazzjoni eżistenti;

7.  Jesprimi diżappunt li l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni ma inkludietx valutazzjoni speċifika ta' intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs), inkluż appoġġ addizzjonali li jista' jingħatalhom; jemmen li l-SMEs jiffaċċjaw sfidi partikolari fir-rigward ta' interazzjoni transfruntiera li tinkludi, iżda mhijiex limitata għal, dawk relatati mal-lingwa, il-kapaċità amministrattiva, id-differenzi kulturali u d-diverġenza legali; jisħaq li huwa tassew importanti li din l-isfida tiġi indirizzata billi l-SMEs jimpjegaw 67 % tal-ħaddiema fis-setturi kummerċjali mhux finanzjarji tal-UE u jiġġeneraw 57 % tal-valur miżjud(15);

8.  Jindika li f'reġjuni transfruntiera, speċjalment dawk b'densità tal-popolazzjoni aktar baxxa, it-trasport, b'mod partikolari s-servizzi tat-trasport pubbliku transfruntier, għadu mhux żviluppat u kkoordinat biżżejjed, parzjalment minħabba konnessjonijiet nieqsa jew mhux użati, li jxekklu l-mobilità transfruntiera u l-prospettivi għall-iżvilupp ekonomiku; jenfasizza, barra minn hekk, li l-infrastruttura tat-trasport transfruntier hija wkoll partikolarment affettwata ħażin minn arranġamenti regolatorji u amministrattivi kumplessi; jissottolinja l-potenzjal eżistenti għall-iżvilupp ta' trasport sostenibbli, primarjament abbażi tat-trasport pubbliku, u f'dan ir-rigward jistenna l-istudju li jmiss tal-Kummissjoni dwar il-konnessjonijiet ferrovjarji nieqsa tul il-fruntieri interni tal-UE; jissottolinja li kwalunkwe studju jew rakkomandazzjonijiet futuri bħal dawn għandhom ikunu bbażati, fost oħrajn, fuq informazzjoni u esperjenzi tal-awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali u jieħdu kont ta' kwalunkwe proposti għall-kooperazzjoni transfruntiera u, fejn dan huwa diġà fis-seħħ, għal konnessjonijiet transfruntiera aħjar transkonfinali u jappella lill-awtoritajiet reġjonali transfruntiera biex jipproponu modi kif jiġu indirizzati n-nuqqasijiet eżistenti fin-netwerks tat-trasport; ifakkar li xi infrastruttura ferrovjarja eżistenti mhijiex qiegħda tintuża aktar minħabba nuqqas ta' appoġġ; jisħaq fuq il-benefiċċji għall-ekonomiji lokali u reġjonali li jistgħu jirriżultaw minn żvilupp ulterjuri tal-passaġġi fuq l-ilma; jappella għal assi tas-CEF, b'baġit adegwat, li jkun dedikat għat-tneħħija tal-konnessjonijiet nieqsa fl-infrastruttura tat-trasport sostenibbli fir-reġjuni tal-fruntiera; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu indirizzati l-ostakli fit-trasport li jxekklu l-attivitajiet ekonomiċi bħat-trasport, it-turiżmu u l-ivvjaġġar taċ-ċittadini;

9.  Jieħu nota li l-attrazzjoni taż-żoni transfruntiera għall-għajxien u l-investiment tiddependi ħafna fuq il-kwalità tal-ħajja, id-disponibbiltà ta' servizzi pubbliċi u kummerċjali għaċ-ċittadini u n-negozji u l-kwalità tat-trasport – kundizzjonijiet li jistgħu jintlaħqu u jinżammu biss permezz ta' kooperazzjoni mill-qrib bejn l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali kif ukoll man-negozji fuq kull naħa tal-fruntiera;

10.  Jiddispjaċih dwar il-fatt li l-proċeduri differenti u kumplessi ta' awtorizzazzjoni preliminari għas-servizzi tal-kura tas-saħħa u l-metodi ta' pagament u rimborż użati, il-piżijiet amministrattivi għall-pazjenti fir-rigward ta' konsultazzjonijiet transfruntiera mal-ispeċjalisti, l-inkompatibbiltajiet fl-użu tat-teknoloġija u fil-kondiviżjoni tad-data tal-pazjenti kif ukoll in-nuqqas ta' informazzjoni unifikata aċċessibbli mhux biss jillimitaw l-aċċessibbiltà għal kull naħa tal-fruntiera, u għalhekk ifixklu l-użu komplut tal-faċilitajiet tal-kura tas-saħħa, iżda wkoll jimpedixxu lis-servizzi ta' emerġenza u salvataġġ fit-twettiq tal-interventi transfruntiera tagħhom;

11.  Jenfasizza r-rwol li r-reġjuni tal-fruntiera tal-UE jista' jkollhom rigward l-ambjent u l-preservazzjoni tiegħu, billi t-tniġġis ambjentali u d-diżastri naturali ta' spiss huma kwistjonijiet transfruntiera; jappoġġja, f'dan il-kuntest, proġetti transfruntiera dwar il-protezzjoni ambjentali għar-reġjuni tal-fruntieri esterni tal-UE, billi dawn ir-reġjuni spiss jiffaċċjaw sfidi ambjentali kkawżati minn standards ambjentali u regolamentazzjoni legali differenti fil-pajjiżi ġirien tal-UE; jappella wkoll għal kooperazzjoni u koordinazzjoni aħjar dwar il-ġestjoni tal-ilma intern biex jiġu evitati diżastri naturali bħall-għargħar;

12.  Jappella lill-Kummissjoni biex b'mod urġenti tindirizza l-problemi li jirriżultaw mill-ostakli fiżiċi u ġeografiċi eżistenti bejn ir-reġjuni tal-fruntiera;

Tisħiħ tal-kooperazzjoni u l-fiduċja

13.  Iqis li l-fiduċja reċiproka, ir-rieda politika u approċċ flessibbli fost id-diversi livelli tal-partijiet ikkonċernati, kemm fil-livell lokali kif ukoll f'dak nazzjonali, huma kruċjali sabiex jiġu indirizzati l-ostakli persistenti msemmija hawn fuq; jemmen li l-valur tal-politika ta' koeżjoni għar-reġjuni tal-fruntiera huwa bbażat fuq l-għan li tingħata spinta lill-impjiegi u t-tkabbir u li din l-azzjoni għandha tinbeda fil-livell tal-Unjoni, dak tal-Istati Membri, dak reġjonali u dak lokali; jappella, għaldaqstant, għal koordinazzjoni u djalogu aħjar, skambju aktar effettiv tal-informazzjoni u aktar skambju tal-aħjar prattiki fost l-awtoritajiet, partikolarment fil-livell lokali u dak reġjonali; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jsaħħu din il-kooperazzjoni u jipprovdu finanzjament għall-istrutturi ta' kooperazzjoni sabiex tiġi żgurata awtonomija funzjonali u finanzjarja adegwata tal-awtoritajiet lokali u reġjonali rispettivi;

14.  Jissottolinja l-importanza tal-edukazzjoni u l-kultura, u, b'mod partikolari, l-opportunitajiet biex jiżdiedu l-isforzi għall-promozzjoni tal-multilingwiżmu u d-djalogu interkulturali fir-reġjuni tal-fruntiera; jenfasizza l-potenzjal tal-iskejjel u l-mezzi tal-komunikazzjoni tal-massa lokali f'dawn l-isforzi u jinkoraġġixxi lill-Istati Membri, lir-reġjuni u lill-muniċipalitajiet tal-fruntieri interni sabiex jintroduċu t-tagħlim tal-lingwi tal-pajjiżi ġirien fil-kurrikuli tagħhom mill-edukazzjoni preskolari; jisħaq, barra minn hekk, fuq l-importanza li jiġi promoss approċċ multilingwi fil-livelli amministrattivi kollha;

15.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jiffaċilitaw u jinkoraġġixxu r-rikonoxximent reċiproku u fehim aħjar taċ-ċertifikati, id-diplomi, u l-kwalifiki vokazzjonali u professjonali bejn reġjuni ġirien; jinkoraġġixxi, għaldaqstant, l-inklużjoni ta' ħiliet speċifiċi fil-kurrikulu bl-għan li jiżdiedu l-opportunitajiet ta' impjieg transfruntier, inklużi l-validazzjoni u r-rikonoxximent tal-ħiliet;

16.  Jinkoraġġixxi diversi miżuri li għandhom l-għan li jiġġieldu lill-forom kollha ta' diskriminazzjoni fir-reġjuni tal-fruntiera u li jneħħu l-ostakli għall-persuni vulnerabbli biex isibu impjieg u jiġu integrati fis-soċjetà; jappoġġja, f'dan ir-rigward, il-promozzjoni u l-iżvilupp ta' intrapriżi soċjali fir-reġjuni tal-fruntiera bħala sors ta' ħolqien ta' impjiegi, b'mod partikolari għall-gruppi vulnerabbli bħalma huma ż-żgħażagħ qiegħda u l-persuni b'diżabilità;

17.  Jilqa' l-Pjan ta' Azzjoni dwar Gvern-e għall-2016-2020(16) bħala għodda biex tinkiseb amministrazzjoni pubblika effiċjenti u inklużiva, u jirrikonoxxi l-valur partikolari ta' dan il-pjan għal miżuri ta' semplifikazzjoni fir-reġjuni tal-fruntieri; jinnota li l-interoperabilità tas-sistemi eżistenti ta' gvern-e hija meħtieġa fil-livelli amministrattivi nazzjonali, reġjonali u lokali; huwa mħasseb madankollu dwar l-inkonsistenzi fl-implimentazzjoni tal-pjan f'xi Stati Membri; huwa wkoll imħasseb dwar l-interoperabbiltà ta' spiss inadegwata tas-sistemi elettroniċi tal-awtoritajiet u l-livell baxx ta' servizzi online disponibbli għal intraprendituri barranin li jibdew negozju f'pajjiż ieħor; jappella, għaldaqstant, biex l-Istati Membri jieħdu miżuri sabiex jiffaċilitaw l-aċċess, inklużi l-għodod lingwistiċi, għas-servizzi diġitali tagħhom għal utenti potenzjali minn żoni ġirien u jappella lill-awtoritajiet fir-reġjuni transfruntiera biex jistabbilixxu portali elettroniċi għall-iżvilupp ta' inizjattivi kummerċjali transfruntiera; iħeġġeġ lill-awtoritajiet tal-Istati Membri, reġjonali u lokali biex iżidu l-isforzi tagħhom fuq proġetti ta' gvern-e li jħallu impatt pożittiv fuq il-ħajja u x-xogħol taċ-ċittadini tal-fruntiera;

18.  Jinnota li xi reġjuni tal-fruntieri interni u esterni qegħdin iħabbtu wiċċhom ma' sfidi serji ta' migrazzjoni li ta' spiss imorru lil hinn mill-kapaċità tar-reġjuni tal-fruntiera, u jinkoraġġixxi l-użu xieraq ta' programmi Interreg, kif ukoll l-iskambju ta' prattiki tajba bejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali fiż-żoni tal-fruntieri, fil-qafas tal-integrazzjoni tar-rifuġjati taħt il-protezzjoni internazzjonali; jenfasizza l-ħtieġa għal appoġġ u koordinazzjoni fil-livell Ewropew, kif ukoll ħtieġa li l-gvernijiet nazzjonali jappoġġjaw lill-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-indirizzar ta' dawn l-isfidi;

19.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippreżenta l-perspettivi tagħha dwar l-indirizzar tal-isfidi ppreżentati lir-reġjuni marittimi interni kif ukoll dawk tal-fruntieri esterni; jappella għal aktar appoġġ għall-proġetti transfruntiera bejn ir-reġjuni tal-fruntieri esterni tal-UE u r-reġjuni tal-fruntiera ta' pajjiżi ġirien, b'mod partikolari reġjuni ta' dawk il-pajjiżi terzi li huma involuti fil-proċess ta' integrazzjoni tal-UE; itenni, f'dan il-kuntest, li l-karatteristiċi u l-isfidi li jħabbtu wiċċhom magħhom ir-reġjuni tal-fruntieri kollha huma komuni sa ċertu punt, filwaqt li jeħtieġu approċċ differenzjat imfassal apposta; jisħaq fuq il-ħtieġa li jingħataw attenzjoni speċjali u appoġġ adegwat lir-reġjuni ultraperiferiċi tal-fruntieri esterni tal-UE;

20.  Jisħaq li l-politika ta' koeżjoni futura għandha tqis b'mod adegwat u tipprovdi appoġġ lir-reġjuni tal-UE l-aktar milquta mill-konsegwenzi tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea, b'mod partikolari dawk li, bħala riżultat ta' dan, ser isibu ruħhom tal-fruntiera tal-UE (art jew baħar);

21.  Jappella lill-Istati Membri biex itejbu l-komplementarjetà tas-servizzi tas-saħħa tagħhom fir-reġjuni tal-fruntiera u jiżguraw kooperazzjoni ġenwina fl-għoti ta' servizzi ta' emerġenza transfruntiera bħall-interventi għall-kura tas-saħħa, tal-pulizija u tas-servizzi tat-tifi tan-nar sabiex b'hekk jiżguraw li jiġu rrispettati d-drittijiet tal-pazjenti, kif previst fid-Direttiva dwar il-Kura tas-Saħħa Transfruntiera, kif ukoll jiżdiedu d-disponibbiltà u l-kwalità tas-servizzi; jappella lill-Istati Membri, lir-reġjuni u lill-muniċipalitajiet biex jikkonkludu ftehimiet qafas bilaterali jew multilaterali dwar il-kooperazzjoni rigward il-kura tas-saħħa transfruntiera u, f'dan il-kuntest, jiġbed l-attenzjoni għaż-żoni hekk imsejħa ZOAST (Zones Organisées d'Accès aux Soins Transfrontaliers) fejn ir-residenti tat-territorji tal-fruntiera jistgħu jirċievu kura tas-saħħa fuq kull naħa tal-fruntiera f'istituzzjonijiet tal-kura tas-saħħa apposta mingħajr ebda ostaklu amministrattiv jew finanzjarju u li saru punti ta' riferiment għall-kooperazzjoni dwar il-kura tas-saħħa transfruntiera madwar l-Ewropa;

22.  Jappella lill-Kummissjoni tesplora l-possibbiltajiet li ttejjeb il-kooperazzjoni u tegħleb l-ostakli għall-iżvilupp reġjonali tal-fruntieri esterni ma' reġjuni ġirien, b'mod partikolari, mar-reġjuni ta' dawk il-pajjiżi li qegħdin iħejju għall-adeżjoni mal-UE;

23.  Jenfasizza l-importanza ta' proġetti fuq skala żgħira u transfruntiera bil-għan li jgħaqqdu lin-nies u b'hekk jinħoloq potenzjal ġdid għall-iżvilupp lokali;

24.  Jissottolinja l-importanza li nitgħallmu mill-potenzjal tal-istejjer ta' suċċess minn xi reġjuni tal-fruntiera u nagħmlu użu ulterjuri minnu;

25.  Jissottolinja l-importanza tal-isport bħala għodda li tiffaċilita l-integrazzjoni ta' komunitajiet li jgħixu fir-reġjuni tal-fruntiera u jappella lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni Ewropea biex jallokaw riżorsi ekonomiċi xierqa għal programmi ta' kooperazzjoni territorjali biex tiġi ffinanzjata l-infrastruttura għall-isport lokali;

L-isfruttar ta' għodod tal-UE għal koerenza mtejba

26.  Jissottolinja r-rwol importanti u pożittiv ħafna tal-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea (ETC), u b'mod partikolari l-programmi ta' kooperazzjoni transfruntiera fl-iżvilupp ekonomiku u soċjali u fil-koeżjoni tar-reġjuni tal-fruntiera inklużi reġjuni marittimi u tal-fruntieri esterni; jilqa' l-fatt li fil-proposta tal-Kummissjoni għall-QFP 2021-2027, l-ETC inżamm bħala objettiv importanti bi rwol aktar distint fi ħdan il-politika ta' koeżjoni wara l-2020 u jappella għal żieda sinifikanti fil-baġit, partikolarment għall-komponent transfruntier; jissottolinja l-valur miżjud Ewropew perċepit tal-ETC u jappella lill-Kunsill biex jadotta l-approprjazzjonijiet proposti f'dan ir-rigward; jissottolinja fl-istess waqt il-ħtieġa li jiġu ssimplifikati l-programmi, tiġi żgurata koerenza aħjar tal-ETC mal-għanijiet ġenerali tal-UE u l-programmi jingħataw flessibilità sabiex jindirizzaw aħjar l-isfidi lokali u reġjonali, jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi għall-benefiċjarji u jiġi ffaċilitat aktar investiment fi proġetti ta' infrastruttura sostenibbli permezz tal-programmi ta' kooperazzjoni transfruntiera; jappella lill-awtoritajiet fir-reġjuni transfruntiera biex jagħmlu użu aktar intensiv mill-appoġġ mogħti permezz ta' dawn il-programmi;

27.  Jappella lill-Kummissjoni biex regolarment tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew dwar lista ta' ostakli li jkunu tneħħew fil-qasam tal-kooperazzjoni transfruntiera; jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni ssaħħaħ l-użu ta' għodod innovattivi eżistenti, li jikkontribwixxu għall-modernizzazzjoni u l-approfondiment li għaddejjin bħalissa tal-kooperazzjoni transfruntiera, bħall-Punt Fokali tal-Fruntieri, SOLVIT imsaħħaħ, kif ukoll il-Gateway Diġitali Unika, bl-għan li jiġi organizzat għarfien espert u pariri dwar aspetti reġjonali transfruntiera, u li jiġu żviluppati ulterjorment oħrajn ġodda; jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex l-amministrazzjonijiet pubbliċi jagħmluhom diġitali b'mod standard sabiex jiżguraw servizzi pubbliċi diġitali mill-bidu sal-aħħar għaċ-ċittadini u għan-negozji fir-reġjuni tal-fruntiera;

28.  Jissottolinja l-importanza li l-Kummissjoni tiġbor informazzjoni dwar l-interazzjoni transfruntiera bil-għan ta' proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet aħjar u aktar informat f'kooperazzjoni mal-Istati Membri, ir-reġjuni u l-muniċipalitajiet, u tappoġġja u tiffinanzja proġetti pilota, programmi, studji, analiżi u riċerka territorjali;

29.  Jappella biex isir użu aħjar mill-potenzjal tal-istrateġiji makroreġjonali tal-UE fl-indirizzar tal-isfidi relatati mar-reġjuni tal-fruntiera;

30.  Jemmen li l-politika ta' koeżjoni għandha tkun aktar orjentata lejn l-investiment fin-nies billi l-ekonomiji tar-reġjuni tal-fruntiera jistgħu jingħataw spinta permezz ta' ġabra effettiva ta' investimenti fl-innovazzjoni, fil-kapital uman, fil-governanza tajba u fil-kapaċità istituzzjonali;

31.  Jiddispjaċih li l-potenzjal tar-Raggruppament Ewropew ta' Kooperazzjoni Territorjali mhux qiegħed jiġi sfruttat bis-sħiħ, li jista' jkun parzjalment dovut għar-riżervi tal-awtoritajiet reġjonali u lokali, u parzjalment għall-biża' tagħhom dwar trasferiment ta' kompetenzi u nuqqas attwali ta' sensibilizzazzjoni fir-rigward tal-kompetenzi rispettivi tagħhom; jappella sabiex kwalunkwe kawża oħra possibbli ta' din is-sitwazzjoni tiġi identifikata u indirizzata malajr; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi miżuri biex jingħelbu l-ostakli għall-applikazzjoni effettiva ta' dan l-istrument; ifakkar li r-rwol prinċipali tal-Kummissjoni fil-programmi tal-ETC għandu jkun li tiffaċilita l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri;

32.  Iħeġġeġ li tingħata konsiderazzjoni lill-esperjenzi tal-bosta Euroregions li jeżistu u li qegħdin joperaw bejn ir-reġjuni tal-fruntiera interna u esterna tal-UE sabiex jittejbu l-opportunitajiet għall-iżvilupp ekonomiku u soċjali u l-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini li jgħixu fir-reġjuni tal-fruntiera; jappella sabiex issir valutazzjoni tal-ħidma ta' Euroregions fil-qasam tal-kooperazzjoni reġjonali u fir-relazzjoni tagħhom mal-inizjattivi u l-ħidma tar-reġjuni tal-fruntiera tal-UE, sabiex jiġu kkoordinati u ottimizzati r-riżultati tal-ħidma tagħhom f'dan il-qasam;

33.  Jissottolinja li l-Valutazzjoni tal-Impatt Territorjali tikkontribwixxi għal fehim aħjar tal-impatt spazjali tal-politiki; jappella lill-Kummissjoni tikkunsidra tagħti rwol aktar b'saħħtu lill-Valutazzjoni tal-Impatt Territorjali meta jiġu proposti inizjattivi leġiżlattivi tal-UE;

34.  Jemmen bis-sħiħ li konvenzjoni Ewropea transfruntiera (ECBC) li tippermetti, fil-każ ta' infrastruttura jew servizz transfruntieri territorjalment limitati (pereżempju sptar jew linja tat-tramm), l-applikazzjoni tal-qafas normattiv nazzjonali u/jew l-istandards ta' wieħed miż-żewġ pajjiżi jew aktar ikkonċernati tkompli tnaqqas l-ostakli transfruntiera; jilqa' f'dan il-kuntest il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar mekkaniżmu sabiex jiġu solvuti ostakli legali u amministrattivi f'kuntest transfruntier (COM(2018)0373) li ġiet ippubblikata reċentement;

35.  Jistenna l-proposta prospettiva għal regolament tal-Kummissjoni dwar għodda ta' ġestjoni tal-kooperazzjoni transfruntiera sabiex tiġi vvalutata l-utilità tagħha għar-reġjuni kkonċernati;

o
o   o

36.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni, lill-Kunsill, lill-parlamenti nazzjonali u reġjonali tal-Istati Membri, lill-KtR u lill-KESE.

(1) ĠU L 347, 20.12.2013, p. 320. (2) ĠU L 347, 20.12.2013, p. 259. (3) ĠU L 210, 31.7.2006, p. 19. (4) ĠU L 88, 4.4.2011, p. 45. (5) Testi adottati, P8_TA(2018)0067. (6) Testi adottati, P8_TA(2018)0105. (7) Testi Adottati, P8_TA(2017)0254. (8) Testi adottati, P8_TA(2017)0245. (9) Testi adottati, P8_TA(2017)0222. (10) Testi adottati, P8_TA(2017)0053. (11) ĠU C 207, 30.6.2017, p. 19. (12) Testi adottati, P8_TA(2016)0320. (13) Testi adottati, P8_TA(2016)0321. (14) Testi adottati, P8_TA(2016)0211. (15) Rapport Annwali dwar l-SME Ewropej, 2016/2017, p. 6. (16) Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' April 2016 intitolata "Il-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar il-Gvern elettroniku għall-2016-2020 – Inħaffu t-trasformazzjoni diġitali tal-amministrazzjoni pubblika" (COM(2016)0179).