De Voorzitter. Aan de orde is het debat over zes ontwerpresoluties over Ethiopië.⁽¹⁾

  Adam Jerzy Bielan (UEN), auteur. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, de berichten over de voortdurende aanhoudingen, de vernedering en de intimidatie van studenten en politici van oppositiepartijen in Ethiopië hebben grote verontwaardiging opgeroepen. De Europese Unie zou dergelijke praktijken ten stelligste moeten veroordelen. Onlangs zijn in Ethiopië twee ambtenaren van de Europese Commissie aangehouden en het land uitgezet op beschuldiging van steun aan Yalemzewd Bekele, een juriste en vrouwenrechtenactiviste die in Addis Abeba voor de Europese Commissie werkt. Dit voorval onderstreept nog maar eens de ernst van de situatie. We mogen evenmin uit het oog verliezen dat er nog steeds 111 personen opgesloten zitten sinds de massale arrestaties van aanhangers van de oppositiepartijen tijdens de betogingen van juni en november 2005.

Ik wil de Commissie en de Raad oproepen om al hun krachten in te spannen om in Ethiopië een brede dialoog tot stand te brengen die tot doel heeft een akkoord te bereiken over een definitieve oplossing voor de huidige politieke crisis. Aan dat debat moeten zowel politieke partijen als organisaties uit het maatschappelijk middenveld en de overheid deelnemen. We moeten alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat duurzame beginselen als de eerbiediging van de mensenrechten en de rechtsstaat in dit land opnieuw van kracht worden. Vooraleer deze doelstelling kan worden bereikt, moet de Ethiopische overheid de rest van de wereld laten zien dat ze bereid is de huidige crisis op te lossen. De onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen zou een uitstekend voorbeeld zijn van een dergelijk gebaar van goede wil.

  Marios Matsakis, (ALDE), auteur. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, de kwestie rond mensenrechten in Ethiopië is in dit Parlement het onderwerp geweest van talrijke eerdere ontwerpresoluties. Helaas lijkt het erop dat onze adviserende wijze woorden en krachtige veroordeling tegen dovemansoren gezegd zijn waar het de regering van Ethiopië betreft. Maar wie kan haar het feit kwalijk nemen dat ze zich op een dergelijke arbitraire en totaal onaanvaardbare manier opstelt jegens dit Parlement wanneer de Commissie, om redenen die zijzelf het beste kent, eerste minister Meles Zenawi uitnodigde om te spreken op de Europese Ontwikkelingsdagen die specifiek over bestuurskwesties gaan? Dat heeft onvermijdelijk een verkeerd signaal afgegeven met betrekking tot het beleid van de Europese Unie inzake respect voor de mensenrechten, de democratische beginselen, de rechtsstaat en goed bestuur. Misschien kan de commissaris zo vriendelijk zijn ons vandaag uit te leggen wat de logica achter die uitnodiging was.

We begrijpen allen de problemen waar Ethiopië voor stond in zijn woelige postkoloniale geschiedenis en beseffen dat de voormalige kolonisators daar tot op zekere hoogte duidelijk en direct verantwoordelijk voor zijn. We willen allen het volk van Ethiopië helpen een acceptabele levensstandaard te bereiken, vrij van het leed van onderlinge strijd en regionale conflicten. Het bewind in Addis Abeba moet echter goed en onmiskenbaar begrijpen dat de zo gewilde politieke stabiliteit niet bereikt zal worden door middel van voortdurende arrestaties, aanvallen, willekeurige detentie, vernedering en intimidatie van politici uit de oppositie, activisten uit het maatschappelijk middenveld, studenten en andere gewone burgers. Integendeel, dergelijke acties leiden onherroepelijk tot een verslechtering van de toch al broze politieke situatie in Ethiopië, en de gevreesde verdere verslechtering van de situatie zal een vaststaand feit zijn in plaats van een mogelijkheid.

Ik dring er bij collega’s op aan om deze ontwerpresolutie te steunen, en wacht met belangstelling op de reactie van de commissaris op de kwestie rond het uitnodigen van de heer Meles Zenawi.

  Ana Maria Gomes (PSE), auteur. – (PT) De onderdrukking van jongeren, van de Omoren, van de Amharen en andere etnische groepen in Ethiopië; de gevangenhouding en showprocessen van oppositieleiders, vakbondsleiders, journalisten, docenten, activisten voor mensenrechten en ontwikkeling, en talloze andere Ethiopiërs die zich voor vrijheid en democratie inzetten; het manipuleren, door de regering van Meles Zenawi, van de conclusies van de onderzoekscommissie aangaande de moord op 193 mensen na protesten over verkiezingsfraude in november 2005, en de vervolging van al die rechters van deze commissie die zich tegen deze manipulatie hebben verzet – als gevolg waarvan ze gedwongen zijn geweest het land te ontvluchten – ; de gevangenhouding van advocate Yalemzewd Bekele, die werkzaamheden verrichte voor de delegatie van de Europese Unie; en de ongerechtvaardigde (en met de Conventie van Wenen strijdige) uitzetting van Europese diplomaten – het zijn allemaal omstandigheden die aantonen hoe antidemocratisch en totalitair het regime van Meles Zenawi is, en ook hoe dit regime voortdurend zwakker en wanhopiger wordt.

De in de Raad vertegenwoordigde lidstaten en de Commissie hadden na de conclusies van de EU-verkiezingswaarnemingscommissie moeten samenwerken om iets te ondernemen tegen het regime van Meles Zenawi. Zoals Teshale Aberra, een van de rechters die zich genoodzaakt heeft gezien het land te ontvluchten, opmerkte, is de regering van Meles Zenawi net zo slecht – of zelfs slechter – dan die van Mengistu.

Ethiopië ontvangt financiële steun van de Europese Unie en daarom moet de Europese Unie de onmiddellijke vrijlating eisen van alle politieke gevangenen. Ze moet verder eisen dat er een internationaal onderzoek wordt ingesteld naar de bloedbaden van 2005 en dat de verantwoordelijken voor deze misdaden voor de rechter worden gebracht. De EU dient de eisen van dit Parlement in te willigen en de bepalingen zoals die in artikel 96 van de Overeenkomst van Cotonou – waarvan Ethiopië medeondertekenaar is – zijn opgenomen te activeren.

Het gaat dan onder andere om het bevriezen van de in Europa ondergebrachte activa van Meles Zenawi en andere leden van zijn regering. Ze mogen geen visa krijgen om Europa binnen te komen. Deze maatregelen moeten zodanig worden vormgegeven dat ze de belangrijkste verantwoordelijken raken en niet het Ethiopische volk. Onze regeringen en de Commissie mogen hun tolerante houding ten aanzien van dit antidemocratische bewind dat de mensenrechten schendt niet langer rechtvaardigen met het excuus dat Ethiopië een bondgenoot is in de strijd tegen het terrorisme.

Wij in Europa en de Verenigde Staten moeten onszelf niets wijs maken. De interventie van Ethiopië in Somalië onder het mom van terrorismebestrijding heeft er alleen maar toe geleid dat de islamitische rechtbanken hun gezag hebben versterkt. En dat is niet alles. Het regime van Meles Zenawi heeft alle geloofwaardigheid verloren en ontvangt van de bevolking geen enkele steun, als gevolg waarvan Ethiopië, het op één na volkrijkste land van Afrika, uiterst kwetsbaar is gemaakt voor infiltratie door terroristen.

  Michael Gahler (PPE-DE), auteur. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, vorige maand had ik het voorrecht om samen met mijn collega Glenys Kinnock en twee Afrikaanse collega’s een delegatie te leiden die een bezoek heeft gebracht aan Ethiopië. We hebben daar gesprekken gevoerd met zowel de regering als de oppositie, alsmede met familieleden van gearresteerde dissidenten.

We zijn zeer bezorgd over de situatie daar. We hebben vastgesteld dat vooral van de zijde van de regering geen enkele bereidheid bestaat om echte lessen te trekken uit enerzijds de verkiezingsuitslag en anderzijds de bevindingen van een onderzoekscommissie voor het parlement die de regering zelf heeft ingesteld.

We hebben de minister-president met klem verzocht de bevindingen van de onderzoekscommissie als uitgangspunt te nemen voor een nationale dialoog. Hij liet zich daarover niet erg duidelijk uit, integendeel, we hebben moeten constateren dat de leden van deze commissie onder druk zijn gezet; enkelen van hen zijn zelfs naar het buitenland gevlucht. Als hun verslag al wordt gepubliceerd, zal dat wel in een opgeschoonde en gecensureerde versie gebeuren.

We verheugen ons erover dat de voorzitter van de Commissie tijdens zijn bezoek zeer klare taal heeft gesproken tegen de minister-president. Helaas gaat de commissaris die belast is met ontwikkelingssamenwerking met zijn uitnodiging aan de heer Meles om naar Brussel te komen lijnrecht in tegen het standpunt van de Commissie.

Volgens mij is het belangrijk dat we, nu we onszelf uitrusten met een nieuw instrument voor democratie en mensenrechten, ervoor zorgen dat dit een doeltreffend instrument wordt, waarmee we democratische politieke krachten kunnen ondersteunen. Een dergelijke formulering moet in de nieuwe verordening worden opgenomen, want hoe moeten we anders de oppositie ondersteunen met rechtsbijstand, hoe moeten we anders parlementsleden die net aan hun zittingsperiode zijn begonnen maar niet over middelen beschikken, helpen hun grondwettelijke rechten uit te oefenen? Daarom dring er ik niet alleen bij de Commissie, maar vooral ook bij de lidstaten op aan dat zij hun verzet tegen een dergelijke formulering opgeven ten behoeve van de verwezenlijking van een doeltreffend instrument voor democratie en mensenrechten.

  Alyn Smith, (Verts/ALE), auteur. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, in deze debatten benadrukken we regelmatig het belang van dialoog en openhartige discussie. In het geval Ethiopië zal die dialoog kritiek verlopen, zowel in de zin van het belang ervan als in de zin van het feit dat wij kritiek hebben op de huidige praktijken van de Ethiopische regering.

De voortekenen zijn niet gunstig. In juni en november 2005 zijn 193 burgers om het leven gekomen bij rellen. Het verslag over dat onderzoek wordt niet gepubliceerd, is opgeschoond en onduidelijk. Sindsdien zijn een aantal Ethiopiërs gevangen gezet, en recentelijk werden twee functionarissen van de Europese Unie het land uitgezet. Dit alles is voor degenen die betrokken zijn bij dit debat niks nieuws, maar de zaken stapelen zich op en het ziet er niet goed uit voor Ethiopië.

Dialoog zal zeker kritiek zijn en zoals de heer Matsakis zegt, betuigt lid 7 van deze resolutie spijt over het aangekondigde bezoek van eerste minister Zenawi aan Brussel om ons te komen vertellen over goed bestuur. Dit is een ironische gebeurtenis die grappig zou zijn als hij niet zo tragisch was. Maar laten we positief zijn. De commissaris zal ons vandaag hopelijk vertellen dat dit ons de gelegenheid biedt om met eerste minister Zenawi te spreken en hem openhartig over onze zorgen te vertellen. Ik hoop dat de commissaris zal bevestigen dat deze gelegenheid niet gemist zal worden als de heer Zenawi naar Brussel komt.

Ethiopië speelt een belangrijke rol binnen de Afrikaanse Unie alsook in ontwikkeling. We zouden veel beter met elkaar kunnen samenwerken. Maar zoals mijn collega’s al hebben gezegd, moet die samenwerking niet als vanzelfsprekend worden beschouwd, en moet zij gebaseerd worden op gemeenschappelijke principes en, en dit is belangrijk, op loyaliteit daaraan.

Als we niet aan onze principes vasthouden, kunnen we moeilijk van anderen verwachten dat zij dat wel doen, dus ik hoop dat we een eerlijke en open bespreking kunnen voeren met de eerste minister als hij naar Brussel komt.

  Karin Scheele, namens de PSE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, de uitslag van de parlementsverkiezingen van 15 mei 2005 heeft geleid tot de terugkeer van een repressief politiek klimaat in Ethiopië, en dat is ook de reden waarom we in dit Parlement opnieuw over het thema Ethiopië debatteren.

De manipulatie van de verkiezingen en de repressieve reactie op de onlusten onder de bevolking is ten koste gegaan van het aanzien van de regering in eigen land en in het buitenland en heeft Ethiopië gedestabiliseerd. Alleen door een nieuw begin te maken met het democratiseringsproces en daarbij de oppositiepartijen te betrekken, kan men hieraan een halt toeroepen. Het Ethiopische parlement heeft een jaar geleden een commissie in het leven geroepen om onderzoek te doen naar de moorden van juni en november 2005. We roepen de Ethiopische regering op het eindverslag van die onderzoekscommissie onverwijld, ongewijzigd en in zijn geheel openbaar te maken. De bevindingen moeten aan de desbetreffende rechterlijke instanties worden voorgelegd en als basis dienen voor een eerlijke gerechtelijke procedure.

Voorts roepen we de Ethiopische regering op alle politieke gevangenen onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten.

  Marcin Libicki, namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, we zijn ons er terdege van bewust dat alle landen en samenlevingen op de wereld recht hebben op vrijheid en onafhankelijkheid. Ik zou de aandacht willen vestigen op het feit dat we het vandaag hebben over een zeer bijzonder land, waarvan de geschiedenis verder teruggaat dan die van een groot aantal of zelfs het merendeel van de Europese landen, een land dat beweert af te stammen van koning David en van de koningin van Sheba uit het Oude Testament.

Dit land, dat ook veel eerder dan een groot aantal of zelfs het merendeel van de Europese landen het christendom heeft aangenomen, is enig in zijn soort op het Afrikaanse continent. Het is er gedurende zijn hele geschiedenis in geslaagd om zijn soevereiniteit te behouden, met uitzondering van een korte periode in de jaren dertig van de vorige eeuw, toen het door een Europees land werd verslagen. Maar ook toen kon Ethiopië zijn juridische onafhankelijkheid staande houden. Zelfs tijdens deze invasie, die een poging was om het land te onderwerpen en er een kolonie van te maken, vertegenwoordigde keizer Haile Selassie, de eerbiedwaardige vorst die zowel in Ethiopië als in de rest van de wereld op handen werd gedragen, verder zijn land terwijl hij in het buitenland in ballingschap verbleef.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw is Ethiopië het slachtoffer geworden van een communistische samenzwering tussen Cuba en het Kremlin. Sindsdien is het land er niet in geslaagd naar een normale situatie terug te keren. Ik wil niet herhalen wat reeds is gezegd over het huidige lijden van de Ethiopische bevolking, maar ben er wel van overtuigd dat het onze plicht is om dit land en zijn burgers bij te staan.

  Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de Commissaris, de Europese Commissie is helaas te werk gegaan als een olifant door een porseleinkast door de Ethiopische premier op de Europese Ontwikkelingdagen uit te nodigen. Dit evenement, waarop de eerste minister van Ethiopië als gast aanwezig is, begon op dezelfde dag als de vergadering van het Europees Parlement en loopt morgen af. De Ethiopische premier heeft er zelfs een toespraak gehouden. De Europese Commissie verkiest blijkbaar geen gehoor te geven aan de verontrustende signalen over vervolgingen die we uit Ethiopië krijgen.

De Europese Unie kan echter niet langer doen alsof we hier te maken hebben met een normaal land. Integendeel. We hebben te maken met een land dat een politieke gevangenis is voor tal van journalisten, vakbondsleden en mensenrechtenactivisten. We weten zelfs niet hoe groot die gevangenis eigenlijk is, aangezien de Ethiopische regering systematisch weigert bekend te maken hoeveel politieke gevangenen er opgesloten zitten of hoeveel mensen er zijn aangehouden.

Een tijdje geleden zijn ook leden van een andere beroepsgroep, leerkrachten, aangehouden. Het spreekt voor zich dat de houding van de Europese Commissie en de Raad tegenover Ethiopië afhankelijk moet zijn van de vraag of Ethiopië de mensenrechten respecteert en, bovenal, of het land ermee instemt om de politieke gevangenen vrij te laten. We moeten echter ook duidelijk te kennen geven dat dit probleem niet enkel de Europese Unie aanbelangt. De Afrikaanse Unie moet eveneens maatregelen nemen. Ik wens bijgevolg te benadrukken dat beide organisaties deze kwestie moeten aanpakken.

  Olli Rehn, lid van de Commissie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, na de verkiezingscrisis in 2005 heeft de Commissie zich ingespannen, in nauwe samenwerking met de lidstaten van de Europese Unie en de internationale gemeenschap, om de spanningen te bezweren en ze heeft de regering van Ethiopië opgeroepen om het vertrouwen in het democratische proces te herstellen door de vrijlating van politieke gevangen. De Europese Unie heeft, in overeenstemming met de internationale donorgemeenschap, prioriteit gegeven aan het behoud van een open en gestructureerde dialoog met de Ethiopische regering als de meest geschikte manier om verbetering te brengen in de situatie.

Na een bezoek aan belangrijke politieke gevangenen kreeg commissaris Michel tijdens een dialoog in februari van eerste minister Meles Zenawi de toezegging dat ze een kort en eerlijk proces zouden krijgen. Voorzitter Barroso ontmoette eerste minister Meles Zenawi afgelopen oktober in Addis Abeba om de zorgen van de Commissie over het proces en de gevangenen kenbaar te maken. Voorzitter Barroso bracht naar voren dat hij verwachtte dat het proces snel, eerlijk en transparant zou zijn. Ook benadrukte hij dat hij een proces niet beschouwde als een passende reactie op de politieke geschillen van Ethiopië. Hij stelde in plaats daarvan verzoening en dialoog voor als de enige manier om vertrouwen op te bouwen.

Toen twee leden van de delegatie van de Commissie werden gearresteerd en Ethiopië uitgezet werden en een plaatselijke werknemer van de delegatie werd gearresteerd, maakten voorzitter Barroso, commissaris Michel en de Europese lidstaten onmiddellijk hun grote zorgen kenbaar met betrekking tot deze gebeurtenissen, die duidelijk een schending inhielden van het Verdrag van Wenen. De Commissie sprak de beschuldiging aan het adres van de delegatie van de Commissie en haar personeel krachtig tegen. Het hoofdbureau van de Commissie sprak zijn steun en solidariteit uit met het personeel van de delegatie en we waren vergenoegd dat deze directe en krachtige reactie resulteerde in de vrijlating op borgtocht van de gearresteerde plaatselijke agent.

Men heeft zich afgevraagd of het wel zo verstandig was eerste minister Zenawi uit te nodigen op de Europese Ontwikkelingsdagen. De Commissie is van mening dat de dialoog en verdere inspanningen moeten worden voortgezet om de zorgen van de Europese Commissie over te brengen aan de regering van Ethiopië en toezeggingen te verkrijgen met betrekking tot democratische hervormingen en goed bestuur. De besprekingen en debatten die gepland staan voor de Europese Ontwikkelingsdagen bieden de gelegenheid om deze boodschappen direct over te brengen en onze grote zorgen kenbaar te maken.

  De Voorzitter. Het debat is gesloten.

De stemming vindt na afloop van de debatten plaats.